Verslag Kustvaart III - Juni 2011 Begin juni, begint het al flink te kriebelen met de communicatie over de verdeling van taken naar bevoorrading toe. Een leuke “touch” dat telefoontje van “instructeur” Eddy.
Vrijdag 10 juni: Na de inkopen & het afscheid van de familie nog even de file van de Brusselse ring trotseren. In de late avond kom ik dan toch aan boord, Eddy en Ludo zijn er al van de namiddag & hebben de boot al geprepareerd en hun inkopen weggestopt. De slaapplaatsen zijn meteen ook verdeeld daar Carl ons pas morgenvroeg zal vervoegen. Eddy acteraan bakboord, Ludo achteraan stuurboord, Carl in de salon en ikzelf in de boeg-kajuit. De bemanning bestaat uit 4 personen (3 cursisten en 1 instructeur). Na het vertrek van Eddy nog enkele ijsbrekers met Ludo en dan de slaapzak in. Zaterdag 11 juni: Nieuwpoort (12.15) – Dunkerque (16.00) Carl en Eddy zijn er al vroeg zaterdagmorgen. Na een inventaris nog even naar de winkel voor brood, butaangas en ovenbroodjes, voor als we geen nieuwe aankopen kunnen inslaan. Ondertussen wordt al het proviand vakkundig weggestopt in alle hoekjes van den “Tony”. De stroming zit goed om op de middag te vertrekken richting Duinkerken. Voor iedereen een ideale eerste trip om warm te draaien en om lettelijk vast te stellen “wat vlees er in de kuip zit”. De communicatie gaat goed en vlug blijkt dat zowel Ludo als Carl al met Eddy samen gevaren hebben.
Eddy, een overvol vat zeilervaring, neemt dan de tijd om duidelijke afspraken te maken, wie doet wat, een pot voor aankopen, een pot voor havengelden, de boot, de grote lijnen van vaarroutes indien de weersvoorspellingen van Frits, de weerkundige van de zeilvaartschool, uitkomen, etc., etc. En dan is het meteen haasten om klaar te zijn en te vertrekken. Even schrikken toch, daarnet nog rustig de tijd nemen, maar die lijkt er nu niet meer te zijn. Nog even langs het tankstation om de diesel op te toppen en wat later kunnen we de zeilen hijsen. Meteen mogen we proeven van andere aspecten van het zeilen: enkele leuvers zijn kapot en afwezig en we keren even terug. Eddy plaats nieuwe leuvers, die meteen gedoopt worden in een stevige bui met frisse windstoten. De weersvoorspelling, uiteraard opgepikt via de radio, voorziet een West / West-ZuidWesten wind van 8-10 knopen met af en toe een bui, wat ons meteen duidelijk werd. Ideaal om veel aan de wind te zeilen en op te kruisen naar Duinkerken toe. Schoonschip maken en wat versnaperingen chips, worst en een pilsje, glaasje wijn om de eerste zeiltrip af te ronden. De havenmeester opzoeken, en de havengelden regelen (iemand heeft een kortingsbon mee zodat we aan halve prijs mogen overnachten). Carl doet duidelijk een gooi naar de titel van keukenkoning, met toewijding en gepaste schort tovert ie een eerste lekkere warme schotel vanuit de oven, dat het hart van de keuken zal blijken voor deze trip. Iedereen is voldaan. Met de weersvoorspelling in het achterhoofd en het getij zullen we morgen vroeg vertrekken naar Ramsgate. Nog een nachtmuts en den bak in! Zondag 12 juni: Dunkerque (06.00) – Ramsgate (14.00) De eerste vroege morgen: ZZW wind 4 Beaufort krimpend naar Z met windkracht 6 Bf. Of veel halve wind en bij de windse koersen om de oversteek te maken en de Traffic Lane te kruisen. Peilingen (handpeilkompas), uitkijk met verrekijker (netten), etc. Voor het eerst wordt de GPS ook intensiever gebruikt: onder andere AIS biedt ons extra informatie over de grotere schepen in de traffic lane: varen ze?; met welke koers?; wat is de CPA?; etc. Er wordt ook gewezen op de grote schepen die zich draaien en voor anker liggende grote schepen die zodra het getij het toelaat de stroming zullen gebruiken om door het kanaal te varen. Voor ons is ons waypoint van belang om op een ideale positie aan de traffic lane uit te komen, toch hoeven we niet aan ons waypoint vast te houden, tenzij we zeker zijn van onze positie, als we hierdoor de hulp van de stroming zouden verliezen. Een eerste voorbeeld van hoe de planning door omstandigheden kan worden bijgestuurd. Met andere woorden: voorbereiding en planning zijn essentieel en ook het kennen van de alternatieven als er omwille van omstandigheden vertragingen, etc. opgelopen worden. Mijn eerste oversteek verloopt prima alsook de aanloop naar de haven van Ramsgate. Bij het binnenvaren tussen de havenmuren wordt er voor het eerst wat luider geroepen op den Tony: een fender is in het water gevallen! Met de toegenomen wind stond Eddy ondertussen al aan het roer en bij het tweede rondje tussen de havenmuren wordt de fender niet echt triomfantelijk met de pik en andere helpende handen terug aan boord gebracht. Wat later bij het afmeren blijkt dat het team nog niet helemaal wakker is en/of nog niet goed op elkaar is ingewerkt, het duurt gewoon allemaal wat lang zonder echt in problemen te komen. In de haven is er ook nog deining en de trossen worden nog eens extra onder ogen genomen en nog vaster gelegd. De ideale gelegenheid om de cursisten er op te wijzen waar KV3 om draait: daar de cursisten moeten aan tonen dat ze zelfstandig met de boot kunnen omgaan is het de idee dat de instructeur eigenlijk zo weinig mogelijk zou moeten doen. De taken moeten duidelijk verdeeld worden en iedereen moet zich hieraan houden: elke ander dag is elk van ons een navigator, een schipper en een “matroos”...
Na schoonschip, wordt er nog water bijgevuld en worden de douches aangesproken. Ondertussen krijgen we over de radio in Ramsgate “gale” warnings voor de nacht en voor morgenvroeg: het is nog onzeker of we morgen kunnen uitvaren. Na een tweede verrukkelijke schotel van king cooking carl zoeken we even de sailing pub boven de trappen op. De eerste sailors verhalen worden bovengehaald en als we na enkele lagers en bitters onze slaapzakken op de boot gaan opzoeken worden we rijkelijk overgoten met regenvlagen bij een toch al serieuse wind. Maandag 13 juni: Ramsgate (10.35) – Harwich (18.30: Wolverstone Harbour on the River Orwell) Meteo voorspelt een ZW wind kracht 5-7 later verminderend tot 3 met zicht van “moderate” over “poor” naar “good” en “rain”, “fog” en “open skies later”. Rond 10 blijkt dat de wind al goed is gaan liggen er wordt besloten meteen uit te varen. Alweer moet het ineens vlug gaan, wat bij sommigen beter gaat dan bij anderen... Bij het vertrek wordt de grootzeilval gelost bij de aanzet tot het hijsen van het grootzeil: met een toertje en een pik wordt die terug bemachtigd en deze keer verloopt het goed. Gelukkig is het weer niet fameus en zijn er geen pottenkijkers... Ondertussen zijn de plannen gewijzigd en in plaats van de Thames monding te volgen gaan we ze nu dwarsen richting Harwich. Er volgen vele ruime -en voor de windse koersen met gijpmanoeuvers. We komen weer langs enkele grote boten, we zien windparken, en kunnen duidelijk ondieptes waarnemen op het water. Ondertussen wordt onze positie continu opgevolgd en bevestigd door het gebruik van het handpeilkompas en het waarnemen van de bakens, boeien, etc. Voor Harwich moeten we nog even goed opletten voor de ondieptes naar de Cork Sand noord kardinaal en daarna op de bebakening naar de haven want we volgen de “recommended track for yachts” en moeten de rode boeien aan stuurboord laten. Eens voorbij de industriële haven en de river Stour die we aan bakboord laten, varen we de mooie rivier Orwell op. Een brede en rustige rivier met lekkere wind en plekjes die prachtige toeristische plaatjes opleveren. We meren nog even verkeerdelijk af in het bezoekers deel van de Royal Harwich Yacht Club en zien dan pas de borden van de Wolverstone Marina. Oproepen via kanaal 80 en lekker afmeren op een prima plaats. Na schoonschip, het afspuiten van de boot, een heerlijk avondmaal en de persoonlijke hygiëne, leidt den Eddy ons door bossen & velden, waar iedereen goed moet opletten voor de schapen en bruine plekken in het gras, tot een typisch traditionele pub op een fantastische locatie aan de rivier Orwell. Enkele lagers en bitters laven de dorstige monden alvorens langs het water terug te keren naar de haven om bij een mooie avond de dag af te ronden. Dinsdag 14 juni: River Orwell: Wolverstone Marina – Shotley Marina: De meteo (SSW 3-4 bf ) voorspelt op de rivier Orwell een lekker zeilweertje voor ruime koersen, opkruisen, spi en gijpen met de spinakker. Ook de zon is lekker aanwezig. De planning is eerst stroomopwaarts richting Ipswich en onder de Orwell Bridge te zeilen om daarna verder stroomafwaarts weer te keren naar de Shotley Harbour bij Harwich. Al vlug blijkt bij het uitbomen dat er problemen zijn met de spi: de touwtjes aan de wippeschoot en het toppenend blokkeren en zijn versleten. Eddy herstelt het euvel en we kunnen verder. Na verloop van tijd bergen we de spinakker op en oefenen we op hoog zeilen.
Nog later en bij het inoefenen van hoe een boei te naderen om af te meren leren we nog een lesje: net buiten de afmeerboeien is de diepte zo beperkt dan we vastlopen. Een ideaal moment om de innerlijke mens te plezieren: een drankje en een hapje bij een lekker zonnetje is altijd moeilijk af te slaan. Alle inspanningen tenspijt blijven we de volgende 2 uren liggen tot het tij ons gunstig gestemd is en we naar de Shotley Marina trekken. De aanloop tot de Marina blijkt een smalle doorgang tussen een oost en noordkardinaal. Bij het oproepen van de Marina (kanaal 80) krijgen we instructie even te blijven liggen en uit te luisteren tot we instructie krijgen een ander schip te volgen naar de sluis, de ingang tot de Marina (mijn eerste sluis!). Eens binnen de sluis toont Eddy hoe best de touwen te behandelen om efficiënt en veilig door de sluis te komen. Carl legt den Tony op de juiste plaats en deze keer is het de Ludo die zijn kookkunsten laat zien, weliswaar gechaperonneerd door de in de keuken alomheersende Carl: een eenvoudig en toch overheerlijke warme schotel komt uit de oven en snoert iedereen even de mond. Woensdag 15 juni: Harwich: Shotley Marina (08.30) – Brightlingsea: Waterside Marina(14.00) Meteo voor de dag SSW 3-4 Bf De beslissing was gisterenavond al gevallen om met de op komst zijnde storm op het einde van de week het zekere voor het onzekere te nemen en terug richting Thames monding en Dover te varen. De keuze valt op de Brightlingsea daar de stroming ons problemen zou geven de Thames monding over te steken. We moeten dan wel vroegtijdig vertrekken want de ingang tot de Waterside Marina bestaat uit een “sill” die een meter droogvalt: beperkte tijd om binnen en buiten te varen (HW -2 tot HW +2) en onze berekeningen moeten dus juist zijn! Bij het vertrek uit de sluis is er een boot met een groep vissers die enkel oog hebben voor zichzelf. Op ons aandringen plaats te maken volgen er enkele niet publiceerbare woorden en bedenkelijke gebarentaal: beleefdheid op zee kent duidelijk zijn grenzen... Via het recommended yacht track zeilen we zuidwaarts waar we enkele ondieptes zullen langsvaren: permanente uitkijk is vereist bij het overheersende opkruisen. Het is heerlijk zeilen en bij monding van de river Colne roepen we de Brightlingsea harbour op (kanaal 68). De havenmeester overtuigt ons om in de Marina af te meren en pikt ons op met een bootje om ons naar onze afmeerplaats te brengen. We belanden in een typisch vastgoed ontwikkelingsproject dat op termijn tot een mooie locatie kan uitgroeien met moderne flats rond de Waterside Marina dat is schril contrast staat met de omgeving en andere traditionele bebouwing. De organisatie is ook niet helemaal duidelijk: waar zijn de toiletten en de douches, die uiteindelijk wel gevonden worden, en ook de toegangsdeur tot de haven zet ons aan tot klauterwerk. Voor het eerst zal de kiel in de modder belanden bij laag water zonder we er aanstoot aan moeten nemen. Net langs ons ligt er een prachtige boot die door duidelijke niets aflatende toewijding heilzaam onderhouden wordt. Het houten dek ziet er gewoon gorgeous uit! Het is nog vroeg dag en na de welverdiende pint en versnaperingen, wandelen we naar het centrum van het dorp om inkopen te doen en onze proviand aan te vullen. De bebouwing bestaat vooral uit typische kleine arbeidershuisjes en de hoofdstraat kent enkele bekende Britse banken, kleine supermarkten, één butcher en enkele pubs rond een klein marktpleintje. De architectuur van enkele gebouwen wordt met argusogen aangekeken zoals de groenten in de supermarkets... De zoveelste lekkere schotel van Carl, nog enkele lagers en bitters in de pub ronden een mooie dag af. Morgen wordt het zeker richting Ramsgate / Dover & afhankelijk van de omstandigheden beslissen we verder...
Donderdag 16 juni: Brightlingsea: Waterside Marina (12.00) – Calais (03.45) Frits zijn voorspellingen lijken inderdaad uit te komen: met stormwinden op komst zou het best zijn dat we vandaag nog het kanaal oversteken, afhankelijk van hoe we de dag doorkomen. De meteo voor de dag W-ZW 4-5 Bf tot 6-7 later met regenbuien met in Dover gale force 8 later (gale warning)... Koersuitvoering, ruime koersen, halve en aan de win, opkruisen, reven, ontreven, nachttocht (channel crossing vanaf de Goodwin), zeilbehandeling, wisselen fok & genua, hoog varen, stroming gebruiken, peilingen, etc. etc. De navigator was duidelijk nog niet wakker en den Eddy gelukkig wel want we zeilden bij het verlaten van de Colne river aan bakboord bijna de ondieptes in: een bebakeningsboei was verkeerdelijk voor een andere genomen... Het opkruisen om door de banken te kunnen manoeuvreren duurt te lang en de motor wordt aangezet om toch nog van de stroming gebruik te kunnen maken richting van de Goodwin bij Ramsgate en ook daarna nog de stroming mee te hebben bij het oversteken van het kanaal. Onderweg tovert den Eddy enkele lekker broodjes met cumberland sausages uit de mouwen, een leuke afwisseling van en aanvulling op onze dagelijks gemaakte boterham pakketten. Het wordt een lange tocht met de nachtelijke oversteek van de Goodwin richting Calais als toetje: we hebben de stroming niet helemaal in ons voordeel kunnen benutten en de laatste loodjes wegen het zwaarst. Hier neem Eddy weer resoluut het roer om ons veilig en zo vlug mogelijk Calais binnen te loodsen. Het blijkt een prima oefening om alle lichten van bakens, boeien, boten etc. continu op te volgen en peilingen te maken om onze positie door waarneming op te volgen. Uiteraard wordt de GPS en AIS gebruikt om ons veilig door het pad van de grotere boten te loodsen. Nog even plaats maken voor een binnen/buitenlopende ferry en we kunnen afmeren aan een boei in de voorhaven van Calais. Vrijdag 17 juni: Calais (13.40) – Gravelines (16.30) Oefenen op aanmeren aan een boei alvorens door de “swingbridge” de haven van Calais in te lopen: net voldoende tijd om al het zweet en zout van vorige nacht weg te douchen. Even later alweer vertrekken en er wordt beslist om Gravelines aan te doen. De meteo voor de dag E 4-5 Bf met regenbuien, de aanloop naar de haven van Gravelines moet goed genomen worden en het laatste stukje gaat de motor aan om de vaargeul binnen te lopen. Goed in het midden van de vaargeul blijven want ondieptes & ook hier beperkte tijd om binnen en buiten te varen. We meren vooraan aan het bezoekersponton af want aan de kant wordt het wel echt ondiep: ook hier zal Tony zijn kiel bij laagwater in de modder liggen. Hier kennen we problemen om een sleutel vast te krijgen maar de creatieve geesten zorgen voor eenvoudige trucs zodat we altijd binnen en buiten kunnen. Na de cumberland sausages besluiten we tijdens een wandeling naar het centrum bij de plaatselijke beenhouwer zijn specialiteiten van worsten te proeven. Unanieme goedkeuring leidt tot de aankoop hiervan en ook van een serieuze bavettes, die de ondertussen tot koning gekroonde kok Carl meesterlijk bereid tot genoegen van iedereen. De avond kabbelt verder met een glaasje wijn en de zeemans- en andere verhalen weerklinken in de kajuit tot het stil wordt. Zaterdag 18 juni: Gravelines (14.00) – Dunkerque (16.00?) Meteo voor de dag WSW 6-7 Bf met windstoten van 8. Met de heersende winden en het getij kunnen we pas in de namiddag afvaren richting Dunkerque. Eddy neemt de gelegenheid om ons meteen aan het werk te zetten, en amai dat het nodig was... Het dek wordt stevig onder handen genomen en het kleurloos water verandert vlug in een groen sopje, de kajuiten worden volledig leeggemaakt & uitgekuist en
meteen worden ook alle checklists afgewerkt zodat we hier morgen minder tijd aan moeten besteden. De boot ziet er aan de buitenkant meteen spierwit en anders uit. Een korte trip naar Dunkerque waar net voor de havenmuur Eddy het roer overneemt om zeker te spelen: de dukdalven en staketsels steken maar net boven het hoge water uit & stevige windstoten vragen om voorzichtigheid. Eens afgemeerd en schoon schip trekken we samen naar het centrum van Dunkerque waar we eerst aperitieven op een terrasje en we later Carl rust gunnen door na het overweldigend goedkeuren ook vanavond een bavette maar nu op restaurant te eten. De keuze is goed want iedereen eet zijn bord helemaal leeg en spoelt het door met een lekker wijntje. Op wandeling terug naar de boot stoppen we nog aan een plaatselijk feesttentje waar we nog even blijven hangen alvorens voldaan onze kajuiten in te duiken. Zondag 19 juni: Dunkerque (?) – Nieuwpoort (?) Met de stevige wind moeten we enkel wachten tot de stroming ons een flinke duw in de richting van Nieuwpoort zal geven. Het wordt een gelijkaardig tochtje als die van gisteren alleen staat er wat minder wind en is de zon meer van de partij. Bij het naderen van Nieuwpoort nemen we al vlug de boten van de Vlaamse Zeezeilschool waar & het thuisgevoel borrelt op. Dit betekent vlug het einde van onze toffe en leerrijke 9-daagse trip. Tony wordt voor de laatste keer onder handen genomen, de boekhouding wordt afgesloten, en het zit erop. En nu naar de brug van Vilvoorde... Met dank aan Eddy, Carl en Ludo! Redactie Filip
