Verordening voedselinformatie voor consumenten. Van 22 november 2011

Verordening voedselinformatie voor consumenten Van 22 november 2011 In werking treding 13 december 2014

Inleiding Op 22 november is de nieuwe Europese Verordening Voedselinformatie voor consumenten gepubliceerd. Deze vervangt de huidige etiketteringsvoorschriften. De wetgeving gaat 20 dagen na publicatie in en kent verschillende overgangstermijnen. Dat wil zeggen: de verordening treedt inwerking op 13 december 2014, met een uitzondering voor de verplichte voedselinformatie. Die is van toepassing met ingang van 13 december 2016. De aanpassingen in de verordening “Verstrekking van voedselinformatie voor consumenten” gelden voor alle schakels in de keten, niet alleen meer voor de producent van consumentenproducten. Leveranciers zijn verplicht hun afnemers informatie over de producten door te geven. De voor de voedselinformatie verantwoordelijke exploitant van het levensmiddelenbedrijf is de exploitant onder wiens naam of handelsnaam het levensmiddel in de handel wordt gebracht. De exploitant staat in voor de aanwezigheid en de nauwkeurigheid van de voedselinformatie. Wanneer levensmiddelen te koop worden aangeboden door middel van verkoop op afstand, is de eigenaar van de website verantwoordelijk voor de verstrekking van de verplichte voedselinformatie voordat de koop wordt gesloten.

© GetPact Juni 2013

Verplicht te vermelden op het etiket zijn:

a. Aanduiding b. Ingrediëntenlijst c. Allergenen d. KWID e. Gewicht / netto hoeveelheid f. THT / uiterste consumptiedatum g. Bewaarvoorschriften / gebruiksvoorwaarden h. Complete naam of handelsnaam én adres i. Land van oorsprong of plaats van herkomst j. Gebruiksaanwijzing k. Alcoholgehalte l. Voedingswaardevermelding Van deze meldingen moet onderstaande informatie in hetzelfde gezichtsveld staan: – Wettelijke benaming – Nettogewicht – Alcoholgehalte (daar waar van toepassing (voorheen ook de houdbaarheidsverwijzing) Nieuwe vermeldingen en wijzigingen in de bestaande meldingen:

Fysische toestand vermelden

-Fysische toestand en / of de specifieke behandeling; poeder, opnieuw ingevroren, gevriesdroogd, snelgevroren, concentraat, gerookt, etc -Voor levensmiddelen die voor verkoop diepgevroren waren en ontdooid worden verkocht, gaat de benaming van het levensmiddel vergezeld van de vermelding “ontdooid”. Deze eis is niet van toepassing op: -ingrediënten aanwezig in het eindproduct; -levensmiddelen waarvoor invriezing een technologisch noodzakelijke stap is in het productieproces; -levensmiddelen waarvoor ontdooiing geen negatieve invloed heeft op de veiligheid of kwaliteit van het levensmiddel.

Datum van invriezen

Datum van invriezen, vermeldt als: “Ingevroren op…” en gaat vergezeld met de datum zelf (dag, maand, jaar) of een verwijzing naar de plaats op de etikettering waar de datum is aangegeven. Als een product meerdere malen is ingevroren en ontdooid, vermeld dan de datum waarop het product het eerst is ingevroren. De vermelding van de datum van invriezing is alleen verplicht bij de etikettering van voorverpakt diepgevroren vlees, diepgevroren vleesbereidingen en diepgevroren onverwerkte visserijproducten. De lidstaten kunnen besluiten om dit voorschrift uit te breiden naar niet-voorverpakte producten.

Imitatieproducten

Aanduiding voor imitatieproducten en bewerkte vlees- en visproducten - door toevoeging van eiwitten, water of enzymen om losse stukjes tot een geheel te vormen - die de indruk wekken onbewerkt te zijn. Vermelding: “samengesteld uit stukjes vlees” en “samengesteld uit stukje vis”. De toevoeging van water veranderd de textuur en het gewicht van het product, de consument dient op de hoogte zijn van dit percentage. Het gaat hier om een vermelding van toegevoegd water als het 5% toevoegt aan het gewicht van het product en dient toegevoegd te worden aan de productnaam. © GetPact Juni 2013

Aanwezigheid cafeïne

Vermelding voor cafeïne is gewijzigd. De volgende zin dient gebruikt te worden: “Hoog cafeïnegehalte. Niet aanbevolen voor kinderen en vrouwen die zwager zijn of borstvoeding geven”. Deze zin dient geplaatst te zijn in hetzelfde gezichtsveld als de benaming van de drank, gevolgd door vermelding tussen haakjes, van het cafeïnegehalte uitgedrukt in mg/100 ml. Deze vermelding is niet verplicht op thee en koffie.

Verplichte vermelding van allergenen informatie

Allergeen bevattende ingrediënten moeten in een afwijkend lettertype, stijl of kleur in de ingrediëntendeclaratie opgenomen zijn zodat ze duidelijk opvallen ten opzichte van de andere ingrediënten. Dit betekent dat de verduidelijking in een apart kader mag , maar dit mag info in de ingrediëntendeclaratie niet vervangen. Als het gaat om een ingrediënt waar een deel van het woord een allergeen is, hoeft alleen het allergeen onderscheidend te zijn. De mogelijkheid is er ook om het complete woord onderscheidend te plaatsen. Bijvoorbeeld melkpoeder of melkpoeder. Allergenen dienen meerdere malen herhaald te worden indien deze meerdere malen aanwezig zijn. Als het een product treft waarin alle ingrediënten allergenen zijn, ook dan dienen alle allergenen onderscheidend van het woord ingrediënt (voorafgaand aan de opsomming ingrediënten) vermeld te worden. De 14 allergene stoffen zijn: -Glutenbevattende granen: tarwe, rogge, gerst, haver, spelt, kamut; -Schaaldieren; -Eieren; -Vis; -Pinda; -Soja; -Melk ( inclusief lactose); -Noten: amandelen, hazelnoten, walnoten, cashewnoten, pecannoten, paranoten, pistachenoten en macadamianoten; -Selderij; -Mosterd; -Sesamzaad; -Zwaveldioxide en sulfiet bij concentraties van meer dan 10 mg S02 per kilo of liter; -Lupine; -Weekdieren. Dit is een verplichte herhaling van allergene ingrediënten in de declaratie, behalve als de productnaam al naar het allergeen verwijst. Voor onverpakte producten moet informatie over allergenen een verplicht gegeven gaan worden en ten allen tijde inzichtelijk voor de consument, alle andere informatie is optioneel. Dit zijn producten zoals verkocht op de versafdeling. De informatie over kruisbesmetting met allergenen mag niet misleidend, dubbelzinnig of verwarrend zijn. Bij etiketten/verpakkingen kleiner dan 10cm2 is de vermelding van allergenen verplicht. De ingrediëntendeclaratie mag dan wel worden overgeslagen.

Geraffineerde oliën en vetten van plantaardige oorsprong

De groepsbenaming ‘plantaardige olie’ of ‘plantaardig vet’ mag niet meer gebruikt worden zonder vermelding van de specifieke plantaardige oorsprong, zoals palmolie of kokosvet. En mogen worden gevolgd door de woorden “in wisselende verhoudingen”. © GetPact Juni 2013

Voedingswaarde informatie

Verplichte vermelding van de voedingswaarde informatie indien er voldoende ruimte is, gepresenteerd in tabelformaat met de cijfers onder elkaar. Indien er onvoldoende ruimte is, worden de gegevens achter elkaar geplaatst. De inhoud van de verplichte voedingswaardedeclaratie geplaatst in deze volgorde als volgt: -Energie (kJ) -Energie (kcal) -Vetten, verzadigd vet (eov, mov optioneel) -Koolhydraten, suikers (zetmeel optioneel) -Vezels -Eiwitten -Zout De tabel moet worden voorzien van de tekst “Referentie-inname van een gemiddelde volwassene (8400 kJ/2000 kcal)”. De tabel mag dus worden aangevuld met een indicatie voor hoeveelheden van een of meer van de volgende nutriënten: (Geplaatst na koolhydraten en vóór eiwitten) -enkelvoudig onverzadigde vetzuren; -meervoudig onverzadigde vetzuren; -polyolen; -zetmeel; -vezels; -vitaminen en mineralen (per 100 g of 100 ml + % ADH). De voedingswaarde declaratie is niet verplicht bij: -etiket kleiner dan 25 cm2 ; -water, kruiden, thee, koffie, onverwerkte producten; -azijn, kauwgom.

Vermelding van zout in plaats van natrium

Om het etiket duidelijk en begrijpelijk te houden voor de eindgebruiker, is ervoor gekozen op het etiket in plaats van “natrium”, de naam van het overeenkomstige nutriënt, de term “zout” te gebruiken.

THT, bewaren en gebruik

Het bewaarvoorschrift moet na de tht/tgt-code vermeldt worden indien deze relevant is om de houdbaarheid te waarborgen. De gebruiksaanwijzing is zodanig dat het levensmiddel op de juiste wijze gebruikt kan worden. Het gebruik advies dient in woord en getal geplaatst te worden, toevoeging van iconen is mogelijk, maar mag niet op zichzelf staan.

Vermelding land van oorsprong en plaats van herkomst

Verplichte aanduiding van het land van oorsprong en plaats van herkomst voor vers vlees van varkens, geiten en schapen, en pluimvee. Dit is nu al het geval bij rund- en kalfsvlees. Maar ook bij melk, melk die als ingrediënt in zuivelproducten wordt gebruikt,, onverwerkte levensmiddelen, producten met maar één ingrediënt, ingrediënten die meer dan 50% van het product uitmaken. Wat precies moet worden vermeld volgt na 2 jaar na inwerkingtreding lid 2,6 en 9 van art.26. © GetPact Juni 2013

Verkoop op afstand

Niet alleen het etiket, maar ook informatie op websites, reclame-uitingen en mondelinge informatie moet aan de wettelijke eisen voldoen. De verplichte voedselinformatie, waaronder ook allergeneninformatie, moet beschikbaar zijn vóór het moment van aankoop. Dit heeft vooral gevolgen voor webshops. Deze eis geldt overigens niet voor snoepautomaten

Vermelding per portie

Volgens artikel 33 mag je de Voedingswaarde per portie vermelden naast de voedingswaarde per 100 gr of ml. Als de voedingswaarde per portie vermeld wordt dan moet je de portie of consumptieeenheid vermelden. Deze moet dicht bij de voedingswaarde declaratie geplaatst zijn.

Nanomateriaal

Elk ingrediënt dat in de vorm van synthetisch nanomateriaal in een product is verwerkt, dient duidelijk in de lijst van ingrediënten te worden vermeld. De naam van het ingrediënt moet worden gevolgd door het woord “nano” tussen haakjes.

Vermelding van oneetbare worstvellen.

Wanneer een worstvel niet eetbaar is, moet dit worden vermeld.

Vermelding compleet adres

In de nieuwe verordening is het verplicht een compleet adres te vermelden. Of dit het webadres is of postadres, moet de publicatie verordening nog uitwijzen.

Verplichte vermelding van Azo-kleurstoffen

Vanaf 20 juli 2010 is het verplicht melding te maken van Azo-kleurstoffen met behulp van de waarschuwing: “ kan de activiteit of oplettendheid van kinderen nadelig beïnvloeden”. Het gaat om de volgende kleurstoffen: E102 Tartrazine E104 Chinolinegeel E110 Zonngeel E122 Carmoisine E124 Ponceau 4R E129 Allurarood

Leesbaarheid etiketten

Om de leesbaarheid te bevorderen is een minimale letterhoogte bij ´x´ van 1,2mm vastgesteld. In het geval van rechthoekige of doosvormige verpakkingen is de bepaling van het “grootste oppervlak” simpel, d.w.z. een volledige kant van de betreffende verpakking (hoogte × breedte). Wanneer er sprake is van cilindervormige verpakkingen (bijv. blikken) of flesvormige verpakkingen (bijv. flessen), die vaak onregelmatig van vorm zijn, is de vaststelling van het grootste oppervlak echter ingewikkelder. Een praktische manier om het begrip “grootste oppervlak” voor cilinder- of flesvormige verpakkingen met vaak onregelmatige vormen te verhelderen is bijvoorbeeld: het oppervlak van de verpakking, uitgezonderd de boven- en onderkant, de opstaande randen aan de boven- en onderkant van blikken, alsook de schouders en hals van flessen en potten. Als het grootste oppervlakte van een verpakking kleiner is dan 80cm2, dan is ook een hoogte van 0,9mm toegestaan. © GetPact Juni 2013

Bij verpakkingen waarvan het grootste oppervlakte minder dan 10cm2 bedraagt, zijn alleen onderstaande vermeldingen verplicht: -wettelijke benaming van het levensmiddel; -allergeneninformatie (elke aanwezige stof of technologische hulpstof), omschreven door het woord ‘bevat’ gevolgd door de naam van de stof of het product; -netto hoeveelheid van het levensmiddel; -THT of TGT(M); De ingrediënten worden met behulp van andere middelen verstrekt of zijn op verzoek van de consument beschikbaar. Minimale lettergrootte: 1,2 mm (6-hoogte)

• Etiketten kleiner dan 80 cm2: minimaal 0,9 mm • Etiketten kleiner dan 25 cm2: geen voedingswaarde • Etiketten kleiner dan 10 cm2: beperkte declaratie: aanduiding, allergenen, gewicht en houdbaarheidsvermelding

Verkoop niet/voorverpakte producten

In geval van niet-voorverpakte levensmiddelen kan de inhoud van de voedingswaardevermelding worden beperkt tot de energetische waarde of de energetische waarde samen met de hoeveelheid vetten, verzadigde vetzuren, suikers en zout. Uit pragmatische overwegingen, ter indicatie, mogen nationale maatregelen echter bepalen dat gedetailleerde informatie over allergenen en intoleranties met betrekking tot de vervaardiging of bereiding van niet-voorverpakte levensmiddelen op verzoek van de consument wordt verstrekt, mits de exploitant van het levensmiddelenbedrijf op een duidelijk zichtbare plaats, duidelijk leesbaar en waar nodig op onuitwisbare wijze aangeeft dat deze informatie op verzoek kan worden verkregen. In geval van niet-voorverpakte levensmiddelen mag de uitdrukking van de voedingswaardevermelding beperkt blijven tot de portie of consumptie-eenheid.

Geen misleiding

Er mag niet meer gesuggereerd worden dat het levensmiddel bijzondere kenmerken vertoont terwijl alle soortgelijke levensmiddelen dezelfde kenmerken bezitten, met name door nadrukkelijk te wijzen op het ontbreken of aanwezig zijn van bepaalde ingrediënten en/of voedingsstoffen. De voedselinformatie aan levensmiddelen mag geen eigenschappen toeschrijven inzake het voorkómen, behandelen of genezen van een menselijke ziekte, noch toespelingen maken op dergelijke eigenschappen.

© GetPact Juni 2013

Impact voor verdere marketing doeleinden Niet alleen het etiket, maar ook de informatie op websites, reclame-uitingen en mondelinge informatie moet aan de wettelijke eisen voldoen. De verplichte voedselinformatie, waaronder ook allergeneninformatie, moet beschikbaar zijn voor aankoop. Dit heeft vooral gevolgen voor webshops. Deze eis geldt overigens niet voor snoepautomaten. Geplande wijzigingen In de komende jaren wordt op onderstaande punten een aanvullende wetgeving of richtlijn vastgesteld.  May-contain etikettering. De manier waarop mogelijke kruisbesmetting het allergenen wordt geëtiketteerd.  Etikettering van alcoholische dranken van >1,2% alcohol (ingrediënten en voedingswaarde).  Gebruik van pictogrammen (in gehele declaratie) in plaats van woord en getal.  Gebruik van moderne hulpmiddelen in plaats van informatie op een etiket of verpakking.  Regels met betrekking tot leesbaarheid (afgezien van lettergrootte).  De definitie van nanomateriaal.  Vermelden van land van herkomst van zuivelproducten (ook samengestelde), producten met maar één ingrediënt en ingrediënten die meer dan 50% van een product uitmaken.  Opname van transvetzuren in de verplichte voedingswaarde informatie.  Vaststellen van uniforme portiegroottes voor specifieke productgroepen (voor berekening voedingswaarde per portie).  Visuele weergave van voedingswaarden.  De claim “Geschikt voor vegetariërs of veganisten”. (Vrijwillige referenties-innames voor nutriënten)

© GetPact Juni 2013