Vernieuwingsoffensief Bouw
Kiezen voor vernieuwen USB-stick Sneltest ‘Het Nieuwe Bouwen’ Bij dit handzame boekje vindt u een USB-stick met de Sneltest ‘Het Nieuwe Bouwen’. Hoe vernieuwend is uw organisatie? Niet in uw eigen ogen, maar objectief gezien. Als u dat wilt weten, doe dan de test die op de USB-stick staat. En doe er uw voordeel mee. Hoe werkt de USB-stick? Steek de USB-stick in de USB-poort van uw computer. Op uw beeldscherm verschijnt automatisch een menu. Via een muisklik kunt u kiezen tussen: • de Sneltest ‘Het Nieuwe Bouwen’ voor het opstarten van de test of; • ‘Op speurtocht door Vernieuwingsland’ (links naar organisaties die betrokken zijn bij de vernieuwing van de bouw).
1
Kiezen voor vernieuwen Concurrentie op prijs of op kwaliteit? Een keurslijf aan voorschriften of ruimte voor creativiteit en nieuwe ideeën? Alleen aandacht voor je eigen bijdrage aan het bouwproces of ook oog voor het gezamenlijke projectbelang? De overtuiging dat het op cruciale punten anders kan en moet, leeft breed. Partners in de bouw staan voor belangrijke keuzes. Een groot aantal organisaties werkt al voortvarend aan vooruitgang. Anderen hebben die keuze nog niet gemaakt. Dit boekje is bedoeld als steun bij het kiezen. Bent u al bezig met vernieuwing, beschouwt u het dan als een geheugensteun. De ambities zijn helder: een gezonde bouwsector waar de behoeften van de eindgebruiker maatgevend zijn. De bouw is van groot belang voor onze maatschappij,
en opdrachtnemers. In werkelijkheid gaat het
voor een prettige, veilige en duurzame leefomgeving.
natuurlijk om een veelvoud van partijen in de bouw-
Onmisbaar als het gaat om wonen, werken, winkelen,
kolom die, op de schaal van het vernieuwingsdenken
recreëren en mobiliteit. Echter, de bouw wordt
en vanuit de aard van hun werkzaamheden,
ook gekenmerkt door versnippering, vastgeroeste
ieder hun eigen positie innemen. Zo vormen adviseurs,
verhoudingen en traditionele werkwijzen.
ingenieurs en architecten de verbindende schakel tussen de opdrachtgever en uitvoerende partijen.
Deze brochure ‘Kiezen voor vernieuwen’ is bestemd
Vanuit hun spilpositie kunnen zij een waardevolle
voor zowel opdrachtgevers, zoals gemeenten,
rol spelen bij het bevorderen van nieuwe vormen van
projectontwikkelaars en woningcorporaties, als voor
samenwerking in de bouw. Ondanks alle verschillen is
opdrachtnemende partijen zoals bouw- en installatie-
er één belangrijke overeenkomst: iedereen kan vanuit
bedrijven, advies-, ingenieurs- en management-
zijn eigen rol een zinvolle bijdrage leveren aan het
bureaus, architectenbureaus en toeleveranciers.
veranderingsproces.
Dit boekje spreekt gemakshalve over opdrachtgevers
3
Regieraad Bouw
Vernieuwingsoffensief Bouw
De Regieraad Bouw is een initiatief van de ministers
In 2005 heeft de Regieraad het Vernieuwingsoffensief
van Economische Zaken, Volkshuisvesting, Ruimtelijke
Bouw gelanceerd. Een breed initiatief om de hele
Ordening en Milieubeheer en Verkeer en Waterstaat.
bouwkolom in beweging te krijgen. Met een groot aantal
In 2004 is de Regieraad in het leven geroepen om de
koepel- en brancheorganisaties binnen overheid en
noodzakelijk geachte veranderingsprocessen in de
bedrijfsleven zijn Vernieuwingsakkoorden gesloten
bouw te stimuleren.
die de leidraad vormen om vernieuwing in eigen kring
De Regieraad Bouw wil alle partijen in de bouw bereiken:
te bevorderen. Ook de organisatie waarbij u bent aan-
publieke en private opdrachtgevers, adviseurs,
gesloten heeft zo’n akkoord ondertekend. Dankzij de
architecten, bouwondernemers, onderaannemers en
Vernieuwingsakkoorden worden initiatieven en
toeleveranciers. Maar ook belanghebbenden zoals
activiteiten van de verschillende organisaties op elkaar
overheden, politiek, onderwijsinstellingen en kennis-
afgestemd zodat ze elkaar versterken. Het vernieuwings-
instituten. De Regieraad werkt nauw samen met
proces wordt dus gelijktijdig bij zowel opdrachtgevers als
onder meer PSIBouw, het netwerk van vernieuwers in
opdrachtnemers in gang gezet. Want als de een wacht
de bouw, en met de Nieuwbouw, de club voor jonge
op de ander, verandert er niets.
professionals in de bouw.
5
Kiezen én delen Het nieuwe bouwen, beter bouwen, samen bouwen, vernieuwingsoffensief: allemaal verschillende termen met dezelfde boodschap: de bouw is bezig te veranderen. Veel bedrijven, bureaus en opdrachtgevers zitten al midden in het veranderingsproces en werken continu aan verbetering. Maar tal van organisaties staan nog voor de keuze om het pad van de vernieuwing in te slaan. Een belangrijke keuze, omdat die het verschil kan maken tussen winnen of verliezen.
Bouw van de toekomst De Regieraad Bouw voorziet een inspirerende en
Ook de werkwijze van opdrachtnemers zal verder
uitdagende toekomst voor de bouwsector. De inzet van
professionaliseren. Zij investeren in een markt- en
de aanwezige kennis, ervaring en creativiteit vergroot
klantgerichte bedrijfsorganisatie, in voortdurende
de leefbaarheid van ons dichtbevolkte land en draagt
kwaliteitsverbetering, in integriteit en maatschappelijke
bij aan economische groei. De wensen en behoeften
betrokkenheid. Verschillen in het tempo waarin binnen
van de eindgebruikers vormen daarbij het uitgangspunt.
organisaties die verandering plaatsvindt, kunnen leiden
De totale levensduurkosten van bouwwerken, dus
tot verdedigend gedrag van opdrachtgevers en
inclusief exploitatie en onderhoud, zijn belangrijker
opdrachtnemers. Daarom is vertrouwen zo belangrijk.
dan de kale ontwerp- en bouwkosten. Van opdracht-
Niet dichttimmeren dus, maar openbreken. Niet indek-
gevers vraagt dat een professionelere benadering.
ken, maar juist uitwisselen. Niet terugkijken, maar
Zij maken bestekken die niet zijn dichtgetimmerd,
vooruit denken en doen. Op zoek gaan naar nieuwe
maar omschrijven de functionele eisen waaraan het
samenwerkingsverbanden. Het gezamenlijke project-
bouwwerk moet voldoen. Dit daagt opdrachtnemers
belang is het uitgangspunt, waarbij naast risico’s ook
uit de beste oplossingen te bedenken. Concurrentie
winst wordt gedeeld. Het is geven en nemen.
op de laagste prijs kan dan plaatsmaken voor
Kiezen én delen.
concurrentie op basis van kwaliteit en creativiteit.
6
“Opdrachtgevers verrassen met slimme oplossingen” “Je moet de opdrachtgever niet geven waar hij om vraagt, maar datgene bieden wat hij herkent als wat hij altijd al had willen hebben. De opdrachtgever gaat vaak uit van wat hij kent en niet van wat mogelijk is. Door onze kennis en ervaring in te brengen en goede vragen in de juiste volgorde te stellen proberen we onze opdrachtgevers te verrassen met slimme oplossingen. Luisteren naar verwachtingen, inleven in de gebruiker, analyseren van werkelijke behoeften. Het gaat om het ontdekken van de vraag achter de vraag. Zo stelt Spring architecten de gebruiker centraal. Wij stimuleren onze medewerkers hun empatisch vermogen steeds verder te ontwikkelen onder andere door de inzet van een bedrijfspsycholoog. Pas wanneer je goed in je vel zit, kun je in je vak optimaal functioneren. Binnen Spring zijn ‘samenwerken’ en ‘communicatie verbeteren’ speerpunten van het beleid. Communicatievaardigheid ligt immers aan de basis van samenwerken en alleen zo kun je klanten aangenaam verrassen.”
Erik Kooij, bureaumanager/directeur van Spring architecten in Rotterdam 7
“Bouwwerk is geen optelsom van deelontwerpen”
“Integraal ontwerpen is een noodzaak. Bouwen is complex en veel kennis zit verspreid over de verschillende partijen. Een bouwwerk is geen optelsom van deelontwerpen, maar één geïntegreerde oplossing die antwoord geeft op de vraag van de eindgebruiker. De Nieuwe Regeling (DNR 2005) die de rechtsverhouding tussen de opdrachtgever en ontwerpende partijen regelt, helpt om de inbreng van al die partijen bij elkaar te krijgen. Met een groot aantal mensen heb ik gewerkt aan de bijlage: de Standaardtaakbeschrijving (STB), een hulpmiddel voor het verdelen en uitbesteden van ontwerptaken in hun onderlinge samenhang. Het ondersteunt een palet aan mogelijke samenwerkingsen contractvormen, waaraan de verschillende partijen in wisselende rollen kunnen deelnemen. Ook de adviseur moet zich bij elk project opnieuw afvragen: wat is mijn positie? Ben ik de adviseur van de opdrachtgever, van de aanbiedende partij of ben ik een risicodragend lid van het consortium? Maar kijk eens op www.assistancednr.nl, daar is de STB gratis te downloaden, inclusief software om ermee te werken: de zogenaamde AssistanceDNR.”
Dik Spekkink, directeur Spekkink Consultancy & Research in Woudrichem
8
Samen bouwen Samen bouwen begint in de keten van eindgebruiker,
Samenwerking is ook het sleutelwoord in de keten ont-
opdrachtgever en opdrachtnemer. Om het projectbelang
werper, bouwer en toeleverancier. Door de versnipperde
voorrang te geven boven het individuele belang, moeten
aanpak ontstaan afstemmingsproblemen, fouten
de betrokken partijen eerst het een en ander duidelijk
en conflicten. Voor de spelers aan de aanbodkant moet
krijgen. Wat zijn de gezamenlijke belangen? Wie kan
de tevredenheid van de opdrachtgever en de eind-
welke inbreng leveren? Hoe worden de risico’s beheerst?
gebruikers het belangrijkste doel zijn. Het realiseren van
Er zijn veel verschillende samenwerkingsvormen
de hoogst mogelijke kwaliteit tegen de laagst mogelijke
mogelijk waarin de partijen met wisselende rollen
kosten is een gezamenlijke uitdaging en verantwoorde-
en risico’s kunnen deelnemen. Uitgangspunt is telkens
lijkheid. Daarvoor is het wel noodzakelijk dat alle neuzen
dat de opdrachtgever niet teveel betaalt en de opdracht-
dezelfde kant op staan en dat men oog heeft voor de
nemer een redelijke winstmarge behaalt. Een probleem
toegevoegde waarde die elk van de partners kan leveren.
bij één van de bouwpartners moet gezien worden
Bundel de aanwezige kennis, ervaring en creativiteit,
als een gezamenlijk probleem dat ook samen moet
stem die op elkaar af en breng die zo vroeg mogelijk
worden opgelost. Zo’n aanpak leidt tot een effectiever
in het project in. Dit leidt tot een kwalitatief beter en
bouwproces, kwalitatief betere bouwwerken, minder
efficiënter bouwproces. En dankzij een sterke daling
ergernis en minder juridisch touwtrekken. Maar bovenal
van faalkosten en vertragingen ontstaan gezondere
tot tevreden klanten!
winstmarges.
9
Aan u de keuze Opdrachtgevers Binnen de bouwkolom is het de opdrachtgever die in de juiste positie zit om vernieuwing in gang te zetten. Bij elke opdracht staat deze voor een aantal cruciale keuzes. Welke samenwerkings- of contractvorm kies ik? Aan welke voorwaarden moet het project voldoen? Welke criteria hanteer ik bij het gunnen? Ga ik uit van een strak omlijnd bestek of van functionele eisen die de uitvoerende partij uitdagen met de beste oplossing te komen? Selecteer ik op de laagste prijs voor een bouwwerk of kijk ik ook naar de kosten tijdens de totale levensduur en kies ik dus voor de economisch meest voordelige oplossing?
Opdrachtgever kiest voor: • een strategische visie op inkopen en aanbesteden met een daarbij behorende professionele organisatie; • centraal stellen van de wensen en behoeften van de eindgebruikers/samenleving en de totale levensduurkosten van het bouwwerk; • stimuleren van creatieve en innovatieve oplossingen door waar mogelijk functionele eisen te formuleren; • gunning op basis van een optimale verhouding tussen kwaliteit en prijs (economisch meest voordelige inschrijving) in plaats van de laagste prijs; • transparant en toetsbaar omgaan met het selectieen gunningtraject en waar mogelijk het beperken
• naleven van een gedragscode om integriteit te stimuleren, ook van opdrachtnemers verlangen dat zij een gedragscode hebben en om uitleg vragen als dit niet het geval is; • gebruik van gestandaardiseerde informatiesystemen en afsprakenstelsels voor digitale uitwisseling van informatie en van de bouwpartners hetzelfde verlangen; • samen met opdrachtnemers vaststellen van de gezamenlijke belangen, het delen van kennis en ervaring en constructief samenwerken om een optimaal eindresultaat te behalen.
van aanbiedingskosten;
11
Opdrachtnemers Bij de professionalisering van bedrijven in de bouw ligt de focus vooral op strategie, ondernemerschap en marktgerichtheid. Een professionele opdrachtnemer heeft een doordachte ondernemingsstrategie en maakt strategische keuzes voor de toekomst. Waar ben ik goed in? Waarin kan ik mij onderscheiden van mijn concurrenten? Ben ik een generalist of ga ik mij specialiseren? In welke marktsegmenten wil ik actief zijn? Concurreer ik op prijs of ga ik voor kwaliteit? Wie zijn mijn belangrijkste relaties? Wie is de eindgebruiker en wat vindt die belangrijk?
Opdrachtnemer kiest voor: • maken van strategische keuzes en een doordacht ondernemingsplan; • markt- en klantgericht werken met als uitgangspunten de behoeften van de eindgebruiker/samenleving en de levensduurkosten van bouwwerken; • vooropstellen van het projectbelang door nauw
bouwpartners via gestandaardiseerde informatiesystemen en afsprakenstelsels; • transparant en toetsbaar werken om opdrachtgevers vertrouwen te geven; • naleven van een gedragscode om integriteit
samen te werken met andere spelers aan de
te stimuleren, maar ook van onderaannemers
aanbodzijde, kennis te delen en samen problemen
verlangen dat zij een gedragscode hebben en
op te lossen;
om uitleg vragen als dit niet het geval is;
• voortdurende innovatie door kwaliteitsverbeteringen van het product en efficiencyverbeteringen in het ontwerpen bouwproces;
12
• digitale uitwisseling van informatie met
• maatschappelijk verantwoord ondernemen.
“Samen bepaal je de spelregels”
“Ik kies voor de bedrijfseconomische benadering van de ‘total cost of ownership’. Een eerlijke prijs voor de gebruiksduur van een gebouw. Elke dag merk ik hoe weinig constructief aanbesteden op de laagste prijs is. De marge die eerst is weggegeven, moet weer worden terugverdiend. De projectleider gaat op zoek naar het lek in het bestek en wijzigingen door voortschrijdend inzicht zijn een kostbare zaak. Een destructief proces. Opdrachtgevers zijn gebaat bij de laagste prijs op moment van oplevering of zelfs na afloop van een bepaalde gebruiksperiode. Wij gaan met de opdrachtgever in gesprek: welke eisen stel je ten aanzien van de functionaliteit, de kwaliteit, het onderhoud en de levensduur? Maar ook: wat is het budget en hoeveel mag ik van jou verdienen? Samen bepaal je de spelregels en met goed samenwerken is er dan toch, voor beide partijen, geld te verdienen.”
Jan Willem Ponjé, directeur van Bouwbedrijf Ponjé in Handel
13
“Geen zorgen over de kwaliteit” “In Breskens ontwikkelden wij, samen met Stichting Woonzorg West Zeeuws-Vlaanderen, een multifunctioneel woonzorgcentrum. Rienks DBM Architecten opperde hun concept Risicomijdend Bouwen. Een woningcorporatie zonder winstoogmerk, waarbij de huur de investering meestal niet dekt, vermijdt graag risico’s. Tot en met de contractvorming is er geen lijn op papier gezet. Wel is er een allesomvattend kwaliteitsplan opgesteld met onder andere functionele eisen, beeldkwaliteitseisen, garanties en een planning. Iedereen, van huisarts, apotheker tot fysiotherapeut, heeft zijn wensen omschreven. In combinatie met het aantal vierkante meters zijn de kosten berekend. De aannemer is gevraagd of hij die kwaliteit voor een vooraf door ons bepaalde prijs kon bouwen. Dat kon hij. Aannemer en architect zijn, ieder vanuit hun eigen expertise, maar in nauw overleg, gekomen tot bestek en tekeningen. Het voordeel van deze werkwijze is dat de aannemer heel actief op zoek is gegaan naar kostenefficiënte oplossingen zonder dat wij ons zorgen hoefden te maken over de kwaliteit, want die stond vast. Het voldoet nu aan ieders wensen en wij hebben de zekerheid van een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding.”
Robert de Ridder, adjunct-directeur woningcorporatie Woongoed Zeeuws-Vlaanderen in Terneuzen
14
Kiezen voor winnen Er zijn meer redenen te bedenken om te kiezen voor een nieuwe manier van werken dan om op de gebaande paden te blijven. Zoals gezegd, bevinden organisaties in het bedrijfsleven en bij de overheid zich in verschillende stadia van ontwikkeling, maar vinden zij elkaar op weg naar het gezamenlijke einddoel: de tevreden eindgebruiker. Voor alle deelnemers geldt dat het werk uitdagender wordt en bovendien meer voldoening geeft. Want gedeelde belangen en constructieve samenwerking leveren voor iedereen een beter eindresultaat op.
Opdrachtgever wint door: Maar ook: • betrokken en tevreden eindgebruikers; • innovatieve oplossingen omdat creativiteit de ruimte krijgt; • lagere bouwkosten door betere onderlinge afstemming en samenwerking; • efficiëntere besteding van budgetten door te
• gedeelde verantwoordelijkheid en meedenkende bouwpartners; • gestroomlijnde werkprocessen in een professionele organisatie; • plezierige samenwerking door gedeelde belangen en onderling vertrouwen.
bouwen op basis van levensduurkosten.
15
Opdrachtnemer wint door: Maar ook: • tevreden opdrachtgevers/eindgebruikers door kwalitatief betere bouwwerken voor een concurrerende prijs; • meer ruimte voor kwaliteit en innovatieve oplossingen; • samen sterker door met andere ketenspelers kennis te delen en samen meerwaarde te creëren; • minder fouten door betere onderlinge afstemming, dus minder faalkosten en vertragingen en een beter rendement.
16
• gestroomlijnde werkprocessen in een professionele organisatie; • plezierige samenwerking door gedeelde belangen en onderling vertrouwen; • waardering van de samenleving voor een maatschappelijk betrokken bouwsector.
“Er is een wereld te winnen”
“In 2003, vlak voordat ik burgemeester werd in Hoorn, kopte een landelijk dagblad: ‘Hoorn meest corrupte gemeente van Nederland’. Het was duidelijk: er was weinig te verliezen, maar des te meer te winnen. We zijn voortvarend aan de slag gegaan. Wij moeten helder en eenduidig verantwoording kunnen afleggen aan onze inwoners. Efficiënt en effectief gebruik van het gemeenschapsgeld is nu echt speerpunt van ons beleid. Als landelijk ambassadeur van het programma ‘Goed Besteed’, een initiatief van de VNG, stimuleer ik duurzaam en transparant inkopen en aanbesteden. Gemeenten kunnen daarmee volgens deskundigen 15% besparen. In Hoorn zou dat jaarlijks neerkomen op zo’n negen miljoen euro! Een hele uitdaging en ook bij 3 miljoen (5%) al een prachtig resultaat voor de stad. Toch blijkt slechts 20% van de Nederlandse gemeenten een inkoopen aanbestedingsbeleid te voeren. Dat beschouw ik als ambassadeur dan ook als mijn belangrijkste taak: gemeenten laten zien dat er een wereld is te winnen. Gelukkig zien steeds meer gemeenten dat.“
Onno van Veldhuizen, burgemeester van Hoorn en landelijk ambassadeur van het programma ‘Goed Besteed’ 17
“I love teambuilding”
“De ‘maximale houdbaarheidsdatum’ van een gebouw is afhankelijk van de mate waarin het is aan te passen aan de wens van toekomstige gebruikers. Een integrale aanpak van het gebouwontwerp voorkomt versnippering van kennis en verlengt de levensduur van het gebouw. Een intensieve samenwerking tussen traditioneel gescheiden partijen - opdrachtgever, architect, adviseur, aannemer, installateur en toeleveranciers - kan bovendien 5% van de bouwsom schelen! ‘I love teambuilding’ noemen we deze aanpak binnen ons bedrijf. Dat hebben we laten zien bij de bouw van ons nieuwe pand: 50% minder energieverbruik, gunstige life cycle kosten en een groot comfort voor onze medewerkers. Het pand is gebouwd volgens het concept Slimbouwen®. Het casco, de gevel en de installaties hebben een verschillende levensduur en zijn constructief gescheiden en onafhankelijk van elkaar te vervangen. Het pand is daarom bekroond met de demonstratiestatus voor IFD-bouwen. We kunnen hiermee actief onze ideeën uitdragen en gelijkgestemde partners zoeken in de markt. Dat laatste is trouwens ook de waarde van de regionale Regieraden.”
Marc van Delft, directeur installatiebedrijf Van Delft Groep in Nieuwkuijk
18
Een Vernieuwingsakkoord en dan? De Regieraad Bouw heeft met uw koepel- of brancheorganisatie een Vernieuwingsakkoord gesloten met daarin afspraken over doelstellingen en inspanningsverplichtingen. Het Vernieuwingsakkoord vormt een leidraad om u te ondersteunen bij de nieuwe manier van werken. Regionale Regieraden Uw organisatie zal u actief benaderen met tal van
Dan zijn er de regionale Regieraden, zoals in de regio’s
acties om het nieuwe bouwen te bevorderen en te
Noord, Oost, Randstad, Brabant-Zeeland en Limburg.
verankeren. Dat kan in de vorm van workshops voor
Zij stimuleren de vernieuwing in de eigen regio, reiken
de verdere professionalisering van uw organisatie of
goede voorbeelden aan en organiseren bijeenkomsten
in de vorm van projecten die innovatie stimuleren.
waar opdrachtgevers en opdrachtnemers elkaar
Sommige brancheverenigingen vragen ook aandacht
kunnen ontmoeten. In de bouw werken partijen toch
voor een integriteitsprogramma of bevorderen de inzet
voornamelijk op lokaal of regionaal niveau met elkaar.
van gestandaardiseerde ICT-informatiesystemen.
Daarom willen de regionale Regieraden in de eigen
Ook organiseren verschillende organisaties gezamen-
regio’s de dialoog stimuleren om het vertrouwen
lijke actieprogramma’s. Uw brancheorganisatie houdt
te versterken en samenwerking binnen de keten te
u op de hoogte van activiteiten die voor u van belang
bevorderen. Ook u kunt op deze bijeenkomsten uw
kunnen zijn.
stem laten horen.
19
Wat kunt u nog meer verwachten? De fundamenten van de vernieuwing worden niet alleen gelegd door opdrachtgevende overheden, woningcorporaties, adviseurs, ingenieurs, architecten, aannemers, installateurs en tal van andere partners in de bouwkolom. Het is goed te weten dat, naast uw inspanningen en die van uw partners, ook de overheid, onderwijsinstellingen en kennisinstituten hun steentje bijdragen.
Wet- en regelgeving
Handleidingen
De Regieraad Bouw geeft hoge prioriteit aan de
De Regieraad Bouw is in samenwerking met diverse
nieuwe aanbestedingswet- en regelgeving. De huidige
andere partijen bezig met het opstellen van hand-
wetgeving legt vooral de nadruk op eerlijke concurrentie.
leidingen, modellen en checklists. Dan hoeft u zelf
Natuurlijk is dat belangrijk, maar het leidt al te gemak-
het wiel niet uit te vinden, maar kunt u snel en doel-
kelijk tot een gunning op laagste prijs. Vernieuwing van
treffend invulling geven aan uw vernieuwingsambities.
de bouw heeft alleen kans van slagen als de wetgeving
Al gratis beschikbaar zijn ‘Marketing in de bouw’
ook innovatie stimuleert. Want naast prijs is dan ook
en de ‘Handleiding voor Eigen Initiatieven in de bouw’.
kwaliteit een belangrijk concurrentiemiddel.
In de maak zijn verder onder andere de ‘Leidraad
In de richting van de overheid wendt de Regieraad zijn
Aanbesteden’, handleidingen voor transparantie,
invloed aan om de gewenste vernieuwing te verankeren.
levensduurkosten, samenwerking in de bouwketen en
De regels moeten recht doen aan de belangen van
een beoordelingsmodel voor offertes. Bij dit soort activi-
zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers. Door met
teiten werkt de Regieraad Bouw nauw samen met
alle betrokken partijen te overleggen, wil de Regieraad
PSIBouw. Ook organisaties als Syntens en PIANOo bie-
een breed draagvlak creëren voor de nieuwe wet- en
den ondersteuning richting bouwbedrijfsleven en
regelgeving. Zo kan het aantal geschillen tussen
overheidsopdrachtgevers. Overigens hebben diverse
opdrachtgevers en opdrachtnemers drastisch worden
branche- en koepelorganisaties ook zelf handleidingen
teruggedrongen.
ontwikkeld die op hun ledensites zijn te vinden.
20
De BouwEtalage
Onderwijs
Dat vernieuwing werkt, blijkt uit de praktijkvoorbeelden
De vernieuwing van de bouw wordt sterk bevorderd
van opdrachtgevers en opdrachtnemers die hiermee
door de volgende generatie bouwers op te leiden in
succesvol ervaring hebben opgedaan. Deze voorlopers
het nieuwe denken en doen. De Regieraad wil het
hebben inmiddels ontdekt wat werkt en wat niet,
beroepsonderwijs verbreden en zorgen dat het beter
welke valkuilen zijn te vermijden en welke lessen er
aansluit op de dagelijkse praktijk en de behoeften van
zijn te leren. Kijkt u voor innovatieve projecten in de
de bouw van de toekomst. Nu zijn de lesprogramma’s
bouw eens op www.debouwetalage.nl en doe inspiratie
nog vooral gericht op het bijbrengen van technische
op voor uw eigen vernieuwingsplannen.
vaardigheden. Het is belangrijk dat er daarnaast aandacht wordt besteed aan zaken als vernieuwingsdrang, klantgerichtheid en integriteit. Dit geldt
Experimenten
eveneens voor de bij- en herscholingscursussen voor het bestaande bouwpersoneel.
Eén van de manieren om tot innovaties in de bouw te komen, is het uitvoeren van experimentele bouwprojecten om daarvan te leren. De Regieraad
Kennis
heeft drie werkgroepen voor de deelsectoren Grond-, Weg- en Waterbouw, Utiliteitsbouw en Woningbouw.
Er zijn veel instituten die kennis ontwikkelen voor de
In nauwe samenwerking met PSIBouw ondersteunen
bouwsector. Maar die kennis bereikt vaak niet de plek
en begeleiden zij een aantal pilotprojecten waarin
waar die kan worden toegepast. De Regieraad Bouw
nieuwe processen en manieren om met elkaar om
onderneemt samen met PSIBouw stappen om de
te gaan worden ontwikkeld. De werkgroepen zetten
kennisontwikkeling beter af te stemmen op behoeften
zich in om belemmeringen weg te nemen.
van de markt. Ook zullen, waar mogelijk, initiatieven
De opgedane kennis en ervaring zal breed binnen
op dit terrein worden gebundeld. Vervolgens worden
de sector worden verspreid.
er mogelijkheden ontwikkeld om de kennis sneller van de ontwikkelaar bij de gebruiker te krijgen. Daar zal ook het bouwonderwijs een belangrijke rol in spelen.
21
Kies en wín! Met ‘Kiezen voor vernieuwen’ hebben we u willen laten zien dat er een wereld is te winnen. Maar dus ook te verliezen. Voor iedereen die werkt in de bouw. Welke kant gaat u op? Praat met uw collega’s en bouwpartners, neem kennis van de goede praktijkvoorbeelden, zoek gelijkgestemden en ga aan de slag met het nieuwe bouwen. Raadpleeg daarbij ook de informatie op de bijgevoegde USB-stick. Doe de sneltest, ontdek hoe vernieuwend uw organisatie is en sluit u aan bij de snelgroeiende groep vernieuwers in de bouw. Misschien denkt u na het lezen van dit boekje: ‘niets nieuws’. Daar zijn we dan blij om, want dat betekent dat u met uw voortrekkersrol anderen kunt overtuigen ook in beweging te komen. De Regieraad Bouw en uw brancheorganisatie reiken u een hamer en spijkers aan. Maar timmeren... dat moet u zélf doen. Kies voor vernieuwen en wín! Veel succes.
23
Colofon Deze publicatie is tot stand gekomen in opdracht van de Regieraad Bouw. Eindredactie en productie Boer & Croon Corporate Communication, Amsterdam Tekst Suzanne Ketterings, Ouderkerk a/d IJssel Fotografie Laila Schoots, Amsterdam Vormgeving Besides Purple, Amsterdam Druk WC Den Ouden, Amsterdam 24
Gouda, juni 2006
