Verkiezingsprogramma Gemeenteraad

Verkiezingsprogramma

Gemeenteraad 2014-18

1 van 26

D66 Zeist – Verkiezingsprogramma Gemeenteraad 2014-18

Inhoud Vooraf

2

Samen Duurzaam Eerlijk

3

Samen Jeugd en onderwijs Kunst, cultuur en evenementen Arbeidsparticipatie Zorg en welzijn Sport en recreatie

5

Duurzaam Milieu en duurzaamheid Wonen, ruimtelijke ordening en groen Economie en ondernemerschap Verkeer en vervoer

14

Eerlijk Bestuur en burger Veiligheid en handhaving Financiën

22


2 van 26

Vooraf D66 heeft vier jaar voor u in de gemeenteraad gezeten en deel uitgemaakt van het college. Wij hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan het bij het beleid en de uitvoering daarvan betrekken van inwoners, instellingen en ondernemers in Zeist. De gemeente1 geeft duurzaamheid een belangrijke plaats. Veel meer dan vier jaar geleden zoekt en vindt de gemeente draagvlak voor plannen. Aan die cultuuromslag in raad en gemeente hebben wij ook bijgedragen. Succesvolle D66 initiatieven in de afgelopen periode zijn de bezuinigingsdialoog en de structuurvisie, met meer realistische ambities. Een uitgebreide terugblik vindt u op onze website D66Zeist.nl De cultuuromslag in Zeist is echter nog lang niet afgerond. Het kan en moet nog veel beter en duurzamer. Nog meer dialoog en een nog breder draagvlak zijn nodig. D66 wil daarom ook de komende vier jaar verantwoordelijkheid nemen in het besturen van Zeist. In dit programma leest u over onze prioriteiten en waar wij de accenten leggen. Onze gemeente staat aan de vooravond van een uitbreiding van het aantal taken. Die moeten we straks uitvoeren met een budget dat lager is dan dat wat de provincie/landelijke overheid voor die taken ter beschikking staat. De gemeentelijke overheid wordt voor de burgers van Zeist daardoor veel belangrijker. Het is extra van belang dat u voor D66 kiest, want wij zijn kritisch nu blijkt dat participeren vooral een bezuinigingsopdracht blijkt. We moeten het in Zeist samen doen, waarbij we nadrukkelijk voor duurzame oplossingen kiezen. En dat doen we op een eerlijke, transparante en integere manier, zoals u van D66 mag verwachten. Het motto van ons verkiezingsprogramma is daarom

1

Met gemeente wordt in dit programma het geheel van gemeenteraad en gemeentelijke organisatie bedoeld, gezien vanuit het perspectief van de burger.


3 van 26

Samen D66 wil dat de gemeente de kracht, vindingrijkheid en creativiteit ondersteunt van mensen samen, en daarvoor ruimte geeft. Betrokkenheid bij en invloed op je eigen leefomgeving leiden tot tevredenheid en beter bestuur. De sleutel voor verandering ligt bij inwoners zelf. Maar D66 wil dat de gemeente daarbij aansluiting zoekt, en initiatieven ondersteunt met kennis en goed werkbare randvoorwaarden. Dat de gemeente middelen overdraagt aan burgerinitiatieven wanneer die zelf de verantwoordelijkheid voor een taak op zich nemen. Dat burgerparticipatie verschuift naar overheidsparticipatie. In de komende periode moet het nog veel vanzelfsprekender worden om inwoners, instellingen en ondernemers te betrekken bij een probleem en niet pas bij de oplossing ervan. De gemeente moet belanghebbenden zo snel mogelijk bij elk plan betrekken en hen het gevoel geven dat er daadwerkelijk naar hen geluisterd wordt. D66 vindt het niet meer dan normaal dat bijvoorbeeld (visueel) gehandicapten een structurele inbreng hebben bij veranderingen in de ruimtelijke inrichting van Zeist. Wij beschouwen de inwoners en organisaties als eigenaren van Zeist; de gemeente als dienend en mogelijkheden scheppend. Natuurlijk blijft de gemeente de bewaker van kwaliteit en veiligheid, vooral waar het gaat om de zaken die mensen direct raken zoals kinderopvang en (ouderen)zorg. ‘Loslaten in vertrouwen’ is wat D66 betreft leidend. Wij willen particuliere initiatieven niet smoren in het woud van regels zoals die voor professionele uitvoerders gelden. De politiek zal bij incidenten terughoudend moeten blijven, om niet in de reflex van nieuwe regels te schieten.

Duurzaam D66 streeft naar een maatschappij waarin mensen duurzaam samenleven. Duurzaamheid komt niet vanzelf maar vraagt om een overgang naar een manier van produceren en consumeren waarin alle milieukosten worden meegenomen. D66 ziet de maatschappij als sleutel tot vernieuwing en tot die overgang naar een groene maatschappij en economie. Burgers nemen nu al volop initiatieven voor maatschappelijke vernieuwing. D66 wil hiermee verder en alle ruimte geven aan nieuwe verbanden en plannen. De gemeente moet daarin voorop lopen. Met de eigen bedrijfsvoering vervult de gemeente een voorbeeldfunctie. Maar ook via bestemmingsplannen, vergunningen en de vele contracten met externe partijen heeft de gemeente veel invloed. D66 heeft de afgelopen raadsperiode duurzaamheid nadrukkelijk op de agenda gezet van het gemeentebestuur, en wil daarmee doorgaan. We willen dat u duurzaam kunt wonen en leven in Zeist. Een duurzaam Zeist vereist de bereidheid naar nieuwe wegen te zoeken. In en buiten de politiek zijn mensen nodig die daarin het initiatief willen nemen. Samen brengen we een duurzaam Zeist dichterbij.


4 van 26

Eerlijk Voor D66 zijn transparantie en integriteit fundamenten van onze democratie. Dat ze niet vanzelfsprekend zijn is bijna elke dag in het nieuws. Daar ligt een verantwoordelijkheid van politiek en bestuur. D66 wil goede verantwoording van de gemeente bij het (laten) uitvoeren van taken. De voortgang en resultaten (inclusief maatschappelijke opbrengst) van wat de gemeente doet en laat doen, moet voor iedereen begrijpelijk en inzichtelijk zijn. De raad moet daarin voldoende ondersteuning krijgen om het college te controleren. Een sterke en onafhankelijke rekenkamer is daartoe essentieel. Juist nu D66 deel uitmaakt van het bestuur, en dat ook de komende periode ambieert, moet de burger er op kunnen rekenen dat beslissingen integer genomen worden. Burgers moeten de mogelijkheid hebben zich tot een onafhankelijk orgaan te wenden wanneer zij zich onterecht behandeld of benadeeld voelen. Zeist organiseert veel taken in samenwerking met andere gemeenten. Het risico bestaat dat de democratische controle daarop verwatert. D66 houdt hier nadrukkelijk aandacht voor. Integriteit gaat ook over de relatie tussen inwoners en gemeente. D66 wil dat de gemeente de privacy van de inwoners respecteert en taken uitvoert op basis van de informatie die daarvoor nodig is, niet op basis van alles wat (toevallig) beschikbaar is. Ook de D66-fractie houdt zich aan de uitgangspunten voor transparantie en integriteit. De vergaderingen van de fractie zijn openbaar, we leggen standpunten graag uit en informeren inwoners via onze website D66Zeist.nl. Ook zijn we regelmatig op straat te vinden, in gesprek met de samenleving. D66 wil kiezers en belanghebbenden beter betrekken bij beleid en uitvoering in Zeist. We gaan sociale media daarom intensiever gebruiken, zodat we directer en sneller kunnen communiceren met bewoners, instellingen en ondernemers in Zeist over onze ideeën, dilemma's en besluiten.


5 van 26

Jeugd en onderwijs Visie D66 Onderwijs is de motor van ieders ontwikkeling en geluk. Openbaar onderwijs is een grondwettelijke taak van de gemeente. D66 vindt dat ouders recht hebben op goed onderwijs voor hun kinderen, maar daarin ook een eigen verantwoordelijkheid dragen. We willen dat er beter naar ouders geluisterd wordt. Naar hun voorkeur voor scholen bijvoorbeeld. In eerste instantie spreken ouders de scholen aan, en bespreken hun initiatieven daar. De gemeente zorgt dat zij daarover goed geïnformeerd blijft en stimuleert ontwikkelingen als dat nodig of wenselijk is. Bij (de inrichting van) goed onderwijs staan voor D66 het kind en de ouders centraal. Het op afstand zetten van het openbaar basisonderwijs heeft geleid tot een groot conglomeraat van scholen, verspreid over meerdere gemeentes. D66 zoekt naar manieren om de menselijke maat terug te brengen in het bestuur, zeker waar het om basisonderwijs gaat. Ook Zeist moet zich voorbereiden op teruglopende leerlingenaantallen. Daardoor dreigt sluiting van scholen. Daarbij wil D66 het (openbaar) basisonderwijs zoveel mogelijk ontzien, zodat kinderen in een overzichtelijke omgeving onderwijs genieten. Een goede spreiding over Zeist van (openbaar) basisonderwijs willen we handhaven. Het combineren van locaties voor voortgezet onderwijs is voor D66 geen taboe. Maar er is meer. D66 wil (jonge) mensen waar nodig helpen hun kansen te pakken. Dat begint al bij de Voor- en Vroegschoolse Educatie, dat als doel heeft kinderen dezelfde startkansen te geven. D66 is hier een groot voorstander van, omdat dit in lijn is met onze wens de leerplicht al bij 2,5 jaar te laten beginnen. Zeist presteert hier overigens al goed en dat willen we handhaven. Een speerpunt van D66 is ook het voorkomen van voortijdig schoolverlaten. Dat begint dikwijls met spijbelen. Daarop moeten scholen alert zijn en direct reageren. Goede samenwerking met een leerplichtambtenaar zorgt ervoor dat problemen in een vroeg stadium zichtbaar worden en biedt de mogelijkheid kennis en ervaring uit te wisselen. Aan de andere kant vindt D66 dat er meer flexibiliteit in toegestaan verzuim mag komen. Wij pleiten voor een ‘verzuimstrippenkaart’, waarmee ouders enkele dagen per schooljaar naar eigen inzicht hun kind kunnen laten verzuimen (‘luxe verzuim’). D66 is er voorstander van om kinderen met een lichte handicap op een reguliere basisschool te plaatsen, zoals de bedoeling is van passend onderwijs. Goede coaching, voldoende begeleiding en betrokkenheid van de ouders van alle leerlingen is daarbij wel cruciaal. D66 wil dat de gemeente een actieve rol speelt bij het realiseren van (mbo-)stageplaatsen. Niet alleen in de eigen organisatie, maar ook via afspraken met bedrijfsleven en organisaties die taken van de gemeente uitvoeren, zoals samenwerkingsverbanden.


6 van 26

Zeist heeft wat voortgezet onderwijs betreft een regionale functie. Dat schept kansen en verplichtingen, en voor D66 is het dan ook logisch die regionaal af te stemmen. Ook ligt Zeist gunstig ten opzichte van de Uithof (Science Park Utrecht), met veel studenten (hbo en wo), wat kansen biedt op economische activiteiten. De jeugd verdient goede zorg. Ouders zijn verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kinderen. D66 vindt dat het normaal moet zijn om daarbij ondersteuning te zoeken van professionals. De gemeente kan helpen die professionele diensten laagdrempelig aan te bieden in de buurt van school. D66 wil uitmuntende samenwerking tussen alle partners in de keten rond de jongere en het gezin: gemeente, scholen, CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin), jeugdwerk van MeanderOmnium, instellingen voor jeugdzorg, et cetera. Ook daar wil D66 innovatie door ruimte te scheppen voor nieuwe toetreders op die markt. D66 gunt iedereen een fijne jeugd. Daarom willen we dat er goed omgegaan wordt met signalen dat een kind mogelijk niet gelukkig is. Maar er wordt altijd met het kind (en ouders) gesproken, niet alleen over. D66 wil zo min mogelijk bureaucratie rond jongere en gezin, en kiest daarom voor een ketenregisseur. Jeugdzorg, kinderopvang, peuterspeelzalen en scholen moeten meer samenwerken, zo dicht mogelijk bij kind en ouders. In brede buurtscholen of integrale kindcentra, maar niet per definitie via centralisatie van locaties. Ook bij problemen met bijvoorbeeld hangjongeren dienen professionals, buurt en andere belanghebbenden samen te werken.

Dat betekent • Professionals die met de zorg voor de jeugd te maken hebben, werken samen op plaatsen waar ze goed toegankelijk zijn voor ouders, bij voorkeur op of in de buurt van school. • Goede dienstverlening aan ouders en jeugd is van groot belang. • Goede oplossingen kunnen alleen gevonden worden als we financiële en organisatorische verkokering opheffen: Zorg, Welzijn, Jeugdzorg, Werk&Inkomen en Onderwijs horen bij elkaar. De gemeente moet met financiële en organisatorische ontkokering het voorbeeld geven aan de instellingen in Zeist. • De gemeente moet het (toezicht op) openbaar onderwijs en kinderopvang inrichten, zodat er in alle opzichten verantwoord (openbaar) onderwijs en opvang wordt geboden; • Samenwerking tussen scholen, zowel binnen Zeist als in de regio, dient door de gemeente (actief) te worden opgepakt, zeker als belangen van ouders (tenslotte voor een groot deel ook burgers van Zeist) in het geding zijn. Ouders dienen bij deze samenwerking betrokken te worden. • D66 streeft voor het (openbaar) basisonderwijs naar behoud van de spreiding over Zeist. • Een gemeente die openstaat voor het ondersteunen van initiatieven van zowel scholen als ouders. • Huisvesting wordt goed, maar sober aangepakt. D66 wil een gezond binnen- en buitenklimaat in bestaande gebouwen. Vooral in het voortgezet onderwijs is het combineren van locaties wat D66 betreft beslist bespreekbaar.

D66 wil • Jeugdzorg met een integrale aanpak met één ketenregisseur per gezin.


7 van 26

• Professionals die er altijd naar streven dat ouders, jongeren en hun omgeving eerst zelf de problemen oplossen. • Laagdrempelige, professionele hulp ter ondersteuning van de zorg van ouders voor hun kinderen. Wij gaan uit van de gedachte dat preventie beter is dan interventie. Hulp moet daarom in de eerste plaats gericht zijn op het versterken van de eigen kracht van ouders. • In samenwerking met ouders en scholen voor basis- en voortgezet onderwijs blijven bewaken dat kinderen naar de school van hun keuze kunnen gaan. • Een integrale visie op (de ontwikkeling van) het scholen- en locatie aanbod in Zeist en een actieplan met het oog op de op termijn teruglopende leerlingenaantallen. • Een doelmatig, maar sober leerlingenvervoer. D66 is van mening dat alleen het leerlingenvervoer naar het speciaal onderwijs onder de verantwoordelijkheid van de gemeente moet vallen. • Handhaving van het beleid op verzuimcontrole en –begeleiding. We willen dit beleid bovendien uitbreiden in lijn met de toename van verantwoordelijkheden van de gemeente op het gebied van preventie en jeugdzorg. • Een onderzoek naar de effecten op het beschikbare budget van de in Zeist gevestigde grote instellingen voor jeugdzorg en jeugddetentie.


8 van 26

Kunst, cultuur en evenementen Visie D66 Zeist kent een bloeiend cultureel leven. Inzet van D66 is om dat te behouden. Het is van belang voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat, een innovatieve economie en een tolerante leefomgeving. Voorwaarden blijven scheppen voor cultureel ondernemerschap en voor initiatieven van inwoners en culturele instellingen is volgens D66 de taak van de gemeente. Wanneer de gemeente financiële ondersteuning geeft, zien de inwoners van Zeist hiervan altijd iets terug. Elk kind moet kennis kunnen maken met de verrijking die cultuur kan bieden. Kunst- en cultuureducatie voor de jeugd dienen daarom breed toegankelijk en kwalitatief goed te zijn. D66 wil dat de gemeente cultuuronderwijs stimuleert, binnen en buiten de scholen, om kinderen kennis te laten maken met cultuur en ons cultureel erfgoed. Amateurkunst ziet D66 daarbij als het voorportaal van professionele kunstbeoefening en mag extra gestimuleerd worden. Cultuur is meer dan alleen kunst en muziek. Ook waardevolle initiatieven (gericht op jongeren) zoals De Boswerf en Kinderboerderij De Brink verdienen de steun van de gemeente. Voor maximale betrokkenheid van de samenleving zet de gemeente daarbij in op het betrekken van alle belanghebbenden. Ons cultureel erfgoed vormt de brug tussen het verleden en de toekomst. Het behoud ervan vereist de betrokkenheid van culturele instellingen, ondernemers, vrijwilligers en betrokken burgers. De gemeente moet daarin wat D66 betreft een coördinerende en beschermende rol vervullen. Door monumenten te verbinden met recreatie kan het financieel draagvlak worden verbreed. Het grote culturele icoon van Zeist is Het Slot. De inzet moet zijn om Het Slot als unieke locatie gezond te kunnen exploiteren. Financiële bijdragen in de exploitatie worden beoordeeld op de toegankelijkheid voor Zeistenaar en recreant en de maatschappelijke opbrengst daarvan.

Dat betekent • Voorwaarden scheppen voor culturele initiatieven van inwoners, culturele instellingen en ondernemers en waar mogelijk eigen cultureel ondernemers inschakelen. • Cultureel ondernemen stimuleren met cursussen ondernemen voor (en door) eigen kunstenaars. • De gemeente speelt een coördinerende en beschermende rol bij het in stand houden van het cultureel erfgoed. • Een gezonde exploitatie van Het Slot en een ruimere openstelling en beschikbaarheid van Slot Zeist voor de inwoners en bezoekers van Zeist. • Het stimuleren van cultuuronderwijs, binnen en buiten de scholen, om kinderen kennis te laten maken met cultureel erfgoed in de eigen omgeving. • Cultuureducatie als tegenprestatie voor subsidies vindt D66 een goed idee.

D66 wil • Basiseducatie op het gebied van muziek en kunst toegankelijk maken voor iedereen. De gemeente biedt daartoe via de bestaande regelingen de mogelijkheid aan wie dat niet kan


9 van 26

betalen. • Positief blijven staan tegenover festivals en multiculturele uitingen, zoals de Zeister Muziekdagen en het Slottuintheater. • De gemeente stelt (eigen) zalen, ateliers en expositieruimte ter beschikking aan cultuurverenigingen en biedt de helpende hand bij het vinden en organiseren van geschikte ruimtes in het private domein.


10 van 26

Arbeidsparticipatie Visie D66 Actief deelnemen aan de maatschappij is voor ieder mens van belang; het biedt kansen voor ontplooiing en voorkomt eenzaamheid. D66 wil daarom dat zo veel mogelijk mensen betaald werk hebben. En als dat (nog) niet mogelijk is, stimuleert de gemeente het op andere wijze meedoen in de samenleving. Van burgers wordt een actieve opstelling gevraagd, maar D66 realiseert zich dat niet iedereen geheel op eigen kracht verder kan. De gemeente zal waar nodig steunen, maar mag dan een tegenprestatie vragen. Wanneer, om welke reden dan ook, het vinden van betaald werk niet mogelijk is, dan is vrijwilligerswerk een goede eerste stap in het re-integratieproces. Een proces dat overigens altijd maatwerk is. Doel van de gemeente in dit proces moet zijn zo veel mogelijk mensen bij bedrijven onder te brengen. Kan dat niet, dan is begeleid detacheren een optie. Voor wie ook dat geen oplossing is, kan beschut werk uitkomst bieden, in glijdende overgang naar dagbesteding. D66 vindt dat de gemeente niet als enige verantwoordelijk moet zijn voor het in stand houden van voldoende zogenaamde beschutte werkplekken. De aangekondigde bezuinigingen maken het noodzakelijk om ook nieuwe aanvragen voor beschut werk te kunnen honoreren en bestaande afspraken met instellingen opnieuw te bezien. Regionale samenwerking met zowel gemeenten als werkgevers is daarvoor noodzakelijk. In alle contracten die de gemeente sluit met instellingen zal een bijdrage in de vorm van ‘social return’ gevraagd worden. Wat D66 betreft, maken werkgevers, onderwijsinstellingen en de gemeente afspraken over stages en aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt. Werkgevers creëren stageplaatsen en scholen kunnen hun opleidingen beter afstemmen op wat de markt vraagt. Misbruik van regelingen ondermijnt het draagvlak voor de sociale voorzieningen en kost de gemeenschap geld. De gemeente moet fraude daarom gericht en met voldoende menskracht aanpakken.

Dat betekent • Intensiever contact en waar mogelijk samenwerking tussen gemeente en werkgevers op diverse gebieden. • Om de kansen op de arbeidsmarkt te vergroten mag de gemeente een tegenprestatie vragen in ruil voor ondersteuning van inwoners zonder betaald werk. • Serieuze en intensieve aanpak om fraude te ontdekken en bestrijden.

D66 wil

• Inwoners aansporen zich actief op te stellen om betaald werk te vinden. • De gemeente levert maatwerk in het begeleiden naar werk. • De gemeente plaatst zoveel mogelijk mensen bij werkgevers en als dat niet mogelijk blijkt, is detacheren met begeleiding een optie. • De gemeente heeft een inspanningsverplichting om beschutte werkplekken te realiseren en zoekt daarbij nauw contact met werkgevers.


11 van 26

Zorg en Welzijn Visie D66 Voor D66 staat de mens centraal, ook als het gaat om zorg en welzijn. Belangrijk voor D66 is wat preventief kan worden gedaan om later zorgbehoefte te vermijden en het welzijn te verhogen. Meer bewegen en sporten zijn hier goede voorbeelden van. Ook sociale activiteiten zien we als preventief, omdat ze helpen het netwerk van iedere deelnemer te vergroten. Als er zorg nodig is willen we dat die wordt georganiseerd rond de zorgbehoefte van de inwoners en hun directe omgeving. Waarbij met de inwoner wordt gesproken in plaats van over, en waarbij de zorgvrager de regie houdt over het hele proces. Dat deze typische D66-punten ook de kern zijn van de Zeister Sociale Visie maakt ons trots. Maar ook voorzichtig. Er is een forse omslag voor nodig in denken en handelen van alle betrokken partijen. In de komende decentralisaties zit bovendien een forse bezuinigingsopdracht. Moeilijke keuzes zijn daarom niet te vermijden. Het komt de komende vier jaar aan op goede uitvoering en D66 wil daar bovenop zitten. Er zal een groter beroep worden gedaan op wat de inwoners zelf kunnen (regelen en betalen). Wij willen ons richten op wat mensen nog wel kunnen in plaats van wat niet, zodat de eigen mogelijkheden worden gestimuleerd en optimaal benut. D66 wil extra aandacht voor mensen die de weg om zorg te vragen lastig weten te vinden en voor het signaleren van eenzaamheid. Diegene die namens de gemeente een schatting van de zorgbehoefte maakt, staat voor belangrijke keuzes over welke zorg een inwoner daadwerkelijk krijgt. De schatting en toekenning dienen daarom volstrekt onafhankelijk te zijn van de aanbieders van zorg en transparant te gebeuren. Met inzichtelijke richtlijnen en de mogelijkheid dat de gemeente over toekenning verantwoording aflegt. Draagvlak voor deze nieuwe aanpak komt immers onder druk te staan als inwoners het idee krijgen dat er sprake is van willekeur bij de toekenning van zorg. Ook de kwaliteit van de geleverde zorg moet bewaakt worden. De gemeente houdt daarin de regie, zodat incidenten worden onderscheiden van structurele problemen. Iedere inwoner kan bij de gemeente terecht met problemen of klachten. Hij wordt niet doorverwezen naar de zorginstelling zelf. Zo zorgen we dat de burger zich serieus genomen voelt. Met mantelzorg moet zorgvuldig worden omgesprongen. Met de motivatie van de mantelzorger staat of valt immers het beroep dat erop gedaan kan worden. Het mag nooit de mantelzorger zijn die een probleem heeft, wanneer geen zorg geleverd kan worden. Dat is en blijft een probleem van de gemeente. De economische crisis zal de komende raadsperiode voelbaar blijven. Al enkele jaren zien we dat op welzijn wordt bezuinigd en dat thema’s zoals leefbaarheid minder vaak op de agenda staan. Wij zien de noodzaak van een goed welzijnsbeleid en de maatschappelijke opbrengst daarvan. Van instellingen mag gevraagd worden daaraan bij te dragen door goed ondernemerschap. Van burgers mag een bijdrage, in welke vorm dan ook, naar draagkracht gevraagd worden.


12 van 26

Dat betekent • In de ouderenzorg en welzijnsactiviteiten mogen we meer eigen verantwoordelijkheid van mensen vragen, maar dan moet de overheid burgers ook zeggenschap geven. • Goede oplossingen kunnen alleen bereikt worden als we financiële en organisatorische verkokering opheffen: Zorg, Welzijn, Jeugdzorg, Werk&Inkomen en Onderwijs hebben een onderlinge samenhang. De gemeente moet met financiële en organisatorische ontkokering het voorbeeld geven aan de instellingen in Zeist. • De gemeente stelt zich voor burgerinitiatieven op het gebied van zorg en welzijn op vanuit ‘loslaten in vertrouwen’. • De gemeente moet in haar armoedebeleid specifiek aandacht blijven besteden aan gezinnen met kinderen.

D66 wil • •

•

•

•

Burgerinitiatieven stimuleren en ondersteunen met de gemeente als aanjager van samenwerking tussen burgers, zorg en welzijnspartijen. Een aanspreekpunt bij de gemeente voor zorgvragers die in de knel komen met hun mantelzorg. Mantelzorgers en vrijwilligers worden gesteund op een manier die zij als optimaal ervaren. De cruciale functie van welzijnsactiviteiten als dagbesteding en preventiemaatregelen behouden, maar ook met nuchterheid kijken naar de effectiviteit van projecten/experimenten en de eigen inzet van burgers. De transitie van de jeugdzorg naar gemeenten in 2015 steunen, omdat professionele hulp en preventie zo dicht mogelijk bij het kind georganiseerd moeten zijn. Wij dringen aan op kwaliteit en duidelijkheid en minimale kwaliteits- en veiligheidseisen waaraan de hulp moet voldoen. De uitgaven voor zorg en welzijn vormen de komende jaren een groot deel van de gemeentelijke begroting. De gemeenteraad heeft tot taak om de rechtvaardige en efficiënte besteding daarvan te bewaken. D66 zal zich hard blijven maken voor een transparante en integere overheid die op vertrouwen van burgers kan rekenen.


13 van 26

Sport en recreatie Visie D66 Sport heeft een grote maatschappelijke waarde en een voorbeeldfunctie. Sportbeoefening draagt (preventief) bij aan de gezondheid van inwoners. Het helpt mensen actief te zijn in de maatschappij. Voor D66 gaat het niet alleen om de georganiseerde sport maar ook om de zogenaamde ongeorganiseerde sport in buurten en wijken. Wij vinden het belangrijk dat mensen direct vanuit hun huis kunnen sporten/bewegen, zonder hoge kosten of andere drempels. Daarom is het belangrijk dat de woonomgeving bewegingsvriendelijk wordt ingericht. D66 meent dat de goede faciliteiten in Zeist nog beter en efficiënter kunnen worden benut. De jeugd moet kunnen opgroeien met sport als iets vanzelfsprekends en daarom moeten sportfaciliteiten, zowel fysiek als financieel, goed toegankelijk zijn. Sport is ook belangrijk als middel tot participatie en emancipatie. Initiatieven om sport onder de aandacht te brengen en te stimuleren hebben de steun van D66. Het is de taak van de gemeente ouderen, gehandicapten en vrouwen, die door culturele tradities belemmerd worden, mogelijkheden te bieden sportief bezig te zijn. D66 vindt dat bestaande verenigingen ook een deel van deze verantwoordelijkheid op zich moeten nemen. De gemeente dient dit te bevorderen in de contracten met deze verenigingen. De sportverenigingen hebben sterke behoefte aan een gemeentelijke visie op het gebied van sport. Deze visie is de afgelopen jaren wel aangekondigd, maar niet verschenen. D66 vindt een dergelijke visie, die samen met “het veld” wordt opgesteld, belangrijk voor de keuzes die moeten worden gemaakt. Keuzes zoals die op het gebied van accommodaties, samenwerking en demografische ontwikkelingen.

Dat betekent • De gemeente ondersteunt via Sportservice sportclubs en wijkinitiatieven om het bereik en de sportdeelname te vergroten. De gemeentelijke inzet is vooral gericht op jongeren en ouderen. • Sportclubs nemen door betere samenwerking met andere sportclubs en maatschappelijke organisaties (buitenschoolse opvang, kinderdagverblijven) de verantwoordelijkheid om de aangeboden sportfaciliteiten beter te benutten. • Sport, recreatie en inrichting van de openbare ruimte meer met elkaar verbinden met als doel om bewegen in de openbare ruimte en het groen te stimuleren.

D66 wil • Een heldere, gemeentelijke visie op sport en sportbeoefening, opgesteld samen met de sportverenigingen. • Sportclubs laten samenwerken bij het gebruik van de – gemeentelijke – faciliteiten. • Accent op sportdeelname door jongeren, die dat tot nu toe niet doen. • Sport en sportieve activiteiten uitdrukkelijk benutten voor gezondheidspreventie voor ouderen.


14 van 26

Milieu en duurzaamheid Visie D66 Een duurzame samenleving is voor D66 de norm. Minder energieverbruik, een goede luchtkwaliteit en een goed afvalbeleid zijn voor ons vanzelfsprekende doelstellingen. D66 maakt zich hard voor 20% minder CO2 in 2020 en wil voor de komende raadsperiode een zodanig plan dat de gemeente in 2018 op weg is om dat te halen. D66 wil energiebesparing van woningbezitters stimuleren. De gemeente ondersteunt daartoe actief initiatieven van wijken en ondernemers. De gemeente is spin in het web en deelt kennis en ervaringen. “Het Voorbeeldhuis” is daarvan een goed voorbeeld. De gemeente omarmt initiatieven van inwoners om gezamenlijk het energieverbruik terug te dringen. Voorbeelden daarvan zijn het gebruiken van daken van instellingen/ondernemingen voor het plaatsen van zonnepanelen/-collectoren. D66 ziet ook hier de gemeente vooral als faciliterend en leverancier van (juridisch) advies, informatie en publiciteit. D66 wil in de prestatieovereenkomst met de Zeister woningbouwcorporaties afspraken vastleggen over het verduurzamen van hun woningbezit. Energiekosten maken een steeds groter gedeelte van de woninglasten uit. Door verduurzamen daalt dat aandeel. De iets hogere huur door de investering in verduurzamen zorgt dan per saldo voor minder stijgende woonlasten. Op grond van de Wet Milieubeheer moeten instellingen en bedrijven energiebesparende maatregelen nemen, wanneer deze zich binnen vijf jaar terugverdienen. Het gaat hierbij onder meer om onderwijs- en zorginstellingen, kantoren en supermarkten. D66 wil in eerste instantie werken aan bewustwording bij deze partijen, bijvoorbeeld door voorlichting en convenanten. Sluitstuk blijft handhaving door de gemeente. De gemeente zet in op energieneutrale nieuwbouw via (creatief) gebruik van bijvoorbeeld vergunningen en aanpassingen op het bestemmingsplan. D66 wil dat de gemeente gaat onderzoeken of bouwvergunningen voor duurzame aanpassingen of woningen goedkoper kunnen. Ook de eigen bedrijfsvoering van de gemeente wordt de komende vier jaar aanzienlijk verduurzaamd. De gemeente kiest voor een integrale aanpak van duurzaamheid in alle sectoren en voor continue verbetering. De ISO26000 richtlijn kan hierbij behulpzaam zijn. Zeist ligt ingeklemd tussen snelwegen, en kent een aantal probleemlocaties qua luchtkwaliteit. De gemeente dient die plaatsen regelmatig te monitoren en actie te ondernemen bij structurele overschrijding van de normen. Waar bewoners een knelpunt vermoeden dient de gemeente mee te werken aan het vaststellen of dat zo is. D66 wil parkeren en parkeervergunningen voor auto’s met weinig uitstoot goedkoper maken en het gebruik van deelauto's aantrekkelijker maken door onder meer speciale parkeerfaciliteiten. Er komen meer oplaadpunten om het gebruik van elektrische auto's te stimuleren. Een goed afvalbeleid betekent dat zoveel mogelijk afval wordt hergebruikt als grondstof. Dat gebeurt onder meer door afvalstromen liefst al direct bij de bron te scheiden. Initiatieven van burgers of ondernemingen voor hergebruik bieden kansen voor economische activiteit. Minder


15 van 26

afvalkosten voor de gemeente resulteren bovendien direct in een verlaging van de afvalstoffenheffing. In Zeist gebeurt wat dat betreft al veel, waarmee zeker moet worden verder gegaan.

Dat betekent • • • •

Een concreet plan voor de doelstelling: 20% minder CO2 in 2020. Duurzame doelen worden kwantitatief geformuleerd. Realisatie is te volgen via Zeist.nl. Op alle daarvoor geschikte gemeentelijke daken komen zonnepanelen. Initiatieven op het gebied van duurzaam handelen worden gestimuleerd en waar relevant participeert de gemeente. • Onderzocht wordt hoe een “revolving fund” voor het financieren van (dure) energiebesparende maatregelen voor huiseigenaren kan worden opgezet. • Stimuleren van ondernemers tot het nemen van besparende maatregelen, die binnen vijf jaar kunnen worden terugverdiend.

D66 wil • Nieuwbouw in Kerckebosch moet op zijn minst energieneutraal zijn. De gemeente zet zich hiervoor in. • De transitie van afval naar grondstof de komende periode versterkt doorzetten, door het verhogen van scheiding van afvalstromen en het terugdringen van de restafvalstroom. • Overschrijding van de normen voor luchtkwaliteit en geluidsbelasting leidt tot actie van de gemeente. Klachten worden serieus genomen en goed onderzocht. Monitoren van de luchtkwaliteit op kritische punten in de gemeente, zoals in de Dorpsstraat, langs de A28 (onder meer bij het Herman Jordan College) en op de kruising N237/238 (bij de McDrive). • Mogelijkheden van het energieakkoord benutten, bijvoorbeeld door het beschikbaar stellen van daken van bedrijven en instellingen voor het plaatsen van zonnepanelen en/of -collectoren. De gemeente kan hierbij een verbindende en organiserende rol spelen. • Warmteopslag voor verwarmen en koelen van gebouwen met gebruikmaking van zonneenergie wordt gestimuleerd.


16 van 26

Wonen, ruimtelijke ordening en groen Visie D66 D66 is van mening dat we zuinig moeten zijn op de kwaliteit van onze (groene) ruimte, zowel binnen als buiten de bebouwde kom. Niet alleen wij, maar ook volgende generaties moeten kunnen blijven genieten van het prachtige karakter dat onze gemeente nu kenmerkt. De groene ruimte is van groot belang voor onze gezondheid en voor onze economie. D66 wil deze groene ruimte goed toegankelijk maken en houden voor de inwoners. D66 streeft naar goede wandelmogelijkheden in de directe omgeving van iedere burger in Zeist. Een "gezonde wijkinrichting", die uitnodigt tot bewegen. Daadwerkelijk genot door recreatie nodigt bovendien uit tot beschermen en behouden. Uiteraard dient het belang van toegankelijkheid altijd afgewogen te worden tegen ecologische waarden. Het groen in Zeist is één van de belangrijkste kenmerken van onze gemeente. Op middellange termijn zullen veel bomen moeten worden vervangen. Dit kost veel geld. D66 vindt het vanzelfsprekend dat we proberen om de kwaliteit van het groen te behouden. Het belang van de groene ruimte is groot. Binnen de bebouwing levert het kwaliteit van wonen en leven op. En natuurlijk waarde in de vorm van een groen imago van Zeist. Inbreiding (bouwen binnen de bestaande bebouwing) ziet D66 daarom vooral als middel om bedrijfspanden en kantoren een woonbestemming te geven. Ook als er weer veel vraag naar woningen zou komen, mag de waardevolle groene ruimte binnen en buiten de afgesproken bebouwingsgrenzen (rode contour) niet worden aangetast. Bestemmingsplannen moeten langs deze lijn worden vastgelegd. D66 wil met de woningcorporaties vooral inzetten op investeren in de kwaliteit en toekomstvastheid van de woningvoorraad. Die moet duurzamer en onderhoudsarmer, waarbij een lager energieverbruik met minder uitstoot een belangrijk doel is. Door de veranderende economische omstandigheden kan een overschot aan bedrijfsgebouwen en kantoren ontstaan. Om problemen daarmee op te lossen is D66 voorstander van flexibele bestemmingsplannen, of van een mogelijkheid tot dubbelbestemming bij herziening. De provincie Utrecht en de gemeenten Soest en Zeist zijn de belangrijkste partijen in Hart van de Heuvelrug. Dit heeft tot doel de groene kwaliteit in onze omgeving te versterken. D66 juicht dat toe, maar staat kritisch tegenover het in de praktijk realiseren van de gewenste kwaliteit. Dit geldt bijvoorbeeld voor de voormalige vliegbasis en voor de Willem Arntsz Hoeve en het 4e kwadrant in Den Dolder.

Dat betekent • D66 handhaaft de huidige bebouwingsgrenzen. • De nadruk in de ontwikkeling van de ruimte komt te liggen op het vervangen van bestaande bouw (vooral leegstaande bedrijfspanden en kantoren) binnen de bebouwde kom. • De kwaliteit van het groen in en om Zeist blijft gehandhaafd en wordt waar mogelijk verbeterd. • Waar mogelijk kan de Zeistenaar door het groen wandelen in zijn directe woonomgeving (waarbij ook aan toegankelijkheid voor mindervaliden wordt gedacht).


17 van 26

• D66 streeft naar een “gezonde wijkinrichting”. • Bij elk bestemmingsplan wil D66 toetsing van de effecten op de leefbaarheid voor planten en dieren. Die effecten zullen meewegen in de afweging voor of tegen te stemmen. • De vastgelegde afspraken in het groenstructuurplan en de structuurvisie zijn voor D66 de leidraad voor planontwikkeling. • Flexibiliteit in bestemmingsplannen, bijvoorbeeld via dubbelbestemming. • Behoud van de kwaliteit van het gemeentelijk bomenbezit heeft prioriteit. Vervanging is op termijn noodzakelijk.

D66 wil • • • •

• • • • • •

De ecologische kwaliteit van de voormalige vliegbasis Soesterberg is hoog. Er zijn afspraken gemaakt om die kwaliteit in stand te houden. Die afspraken moeten worden nagekomen. Zo nodig moeten publieksactiviteiten worden heroverwogen. Het cultuurhistorische Duivendorp in Den Dolder wordt niet (deels) gesloopt. D66 wil dat in samenspraak met bewoners en de Kombinatie resultaatafspraken worden gemaakt voor het maximaal isoleren en renoveren van deze oudste woningen in het dorp. Niet meer woningen bouwen in Kerckebosch dan de nu geplande 800. Wanneer metingen op problemen in het leefklimaat wijzen, moet de gemeente alles in het werk stellen om de negatieve effecten ongedaan te maken. Kansen om het leefklimaat te verbeteren, bijvoorbeeld door overkapping (snelweg) of het terugdringen van de maximumsnelheid moeten worden benut. D66 wil de kapvergunning voor het Sanatoriumbos intrekken wanneer blijkt dat zorginstelling Reinaerde, als gevolg van de veranderingen in de zorg, voldoende heeft aan het bestaande onroerend goed. Het groene karakter van Dennendal, de WA-hoeve en het 4e kwadrant moet gehandhaafd blijven. Enige woningbouw zou kunnen, maar bebouwing van (delen van) het 4e kwadrant wil D66 niet. Stevig vasthouden aan het - na amendering door D66 - aangenomen groenstructuurplan. Dit plan blijft het toetsingskader bij alle ruimtelijke ontwikkelingen, en blijft leidend samen met de structuurvisie. Visie ontwikkelen en afspraken maken over het toekomstvast bouwen, bijvoorbeeld specifiek voor doorstroming en mantelzorgwoningen. Hieronder valt ook de transitie van bedrijfsgebouwen en kantoren naar andere bestemmingen zoals (meestal) wonen. Bij herziening van bestemmingsplannen voor bedrijfsgebouwen en kantoren wordt een dubbelbestemming toegekend (wat woonbestemming mogelijk maakt) of worden andere flexibele bestemmingsplannen toegepast. D66 wil het bomenbestand ook voor de komende twintig jaar in stand houden, en zoekt naar creatieve manieren om dit te realiseren.


18 van 26

Economie en ondernemerschap Visie D66 D66 streeft naar een gezonde lokale economie. Die zorgt mede voor goede en gevarieerde voorzieningen, en minder leegstand en werkloosheid. Zeist moet een uitstraling krijgen die past bij het groene karakter: een gemeente met en voor duurzame ondernemers. D66 vindt het belangrijk dat ondernemers zich welkom voelen in Zeist en goed worden gefaciliteerd. Daarbij zoeken we naar samenwerking in de regio, omdat de economie in Zeist niet op zichzelf staat. De gemeente heeft vooral voor kleine ondernemingen en zzp’ers een dienstverlenende rol. Het Ondernemersloket, zowel fysiek als digitaal, moet professioneel, efficiënt en snel ondersteuning kunnen bieden aan elke ondernemer in Zeist. Dienstverlening en Ondernemersloket worden in nauw overleg met ondernemers voortdurend verbeterd. Investeren in het verbeteren van het centrum van Zeist is gewenst en D66 vindt het verantwoord hierin te investeren. Voorwaarde is dat er consensus in Zeist is over het verbeterplan. Dat is dan ook de reden dat D66 het initiatief heeft genomen tot de “centrumdialoog”. Een andere voorwaarde is dat ondernemers substantieel meedoen. D66 is niet voor het verder uitbreiden van het winkeloppervlak zonder een duidelijk leegstandsbeleid voor Zeist in zijn totaliteit. De vooruitzichten wijzen op verdere krimp van de voor Zeist benodigde vierkante meters. Werkzaamheden in de openbare ruimte hebben soms negatieve effecten voor ondernemers. D66 wil overlast tot een minimum beperken door slimmer te plannen en uit te voeren. Communicatie met betrokkenen moet veel beter. D66 is van mening dat het niet zinvol is om als gemeente een actief acquisitiebeleid voor bedrijven te voeren. De provincie Utrecht heeft hier een professionele acquisitieorganisatie voor. Wij willen meer samenwerken met deze organisatie, evenals met de onlangs opgerichte Economic Board Utrecht, om kennis en kunde voor bedrijven in Zeist toegankelijk te maken. Wel ziet D66 mogelijkheden om kleine, startende ondernemers (de nieuwe middenstand) te helpen. Het zijn vooral deze ondernemers die kwaliteit aan de stad toevoegen en kansen scheppen voor werkgelegenheid. De gemeente helpt starters door informatie te geven en procedures simpel en vlot te houden. De gemeente draagt daarnaast bij aan versteviging van de banden tussen onderwijs en arbeidsmarkt. De gemeente hanteert de continuïteit van de onderneming als uitgangspunt bij de uitvoering van het Besluit Bijstand Zelfstandigen. Dankzij het Energieakkoord kunnen daken van bedrijfspanden gebruikt worden door energiecollectieven. Hier is voor ondernemers en voor de samenleving veel te winnen. D66 wil dat de gemeente een actieve rol gaat spelen in het bij elkaar brengen van partijen die deze mogelijkheden willen benutten.

Dat betekent • De gemeente Zeist moet ten aanzien van economische ontwikkelingen en de gevolgen daarvan in regionaal verband opereren.


19 van 26

• De dienstverlening aan (kleine) ondernemers en zzp’ers moet op orde zijn. • In contact met detailhandel en eigenaren van onroerend goed oplossingen zoeken voor leegstand en een leegstandsbeleid formuleren. • Werkzaamheden in de openbare ruimte in contact met alle belanghebbenden plannen en uitvoeren. • Uitbreiding van winkeloppervlakte is in principe niet aan de orde.

D66 wil • Breed gedragen plannen voor vernieuwing in het centrum. • De uitstraling van Zeist als duurzame ondernemersomgeving verder uitbouwen. • Handhaven van het Ondernemersloket, waarbij de gemeente actief op zoek gaat naar nieuwe en bestaande ondernemers om hen van dienst te zijn. Bijzondere aandacht besteden aan startende ondernemers. • Een actieve houding van Zeist op het gebied van regionale samenwerking op het gebied van economie en de gevolgen daarvan voor werkgelegenheid, woonbehoefte en mobiliteit.


20 van 26

Verkeer en vervoer Visie D66 De komende jaren zal de manier waarop mensen zich verplaatsten een stevige verandering laten zien. Denk aan de snelle opkomst van de elektrische fiets, de toename van het aantal elektrische auto's, maar ook het thuiswerken en het delen van auto’s. De gemeente moet in haar verkeersbeleid hierop inspelen en oplossingen daarvoor bieden. Daarnaast blijven verkeersveiligheid en -overlast twee thema’s waar iedereen zich mee bezighoudt en een mening over heeft. De gemeente betrekt dan ook altijd inwoners bij de plannen die effect hebben op het verkeer, zelfs als het maar om beperkt onderhoud gaat. De bereikbaarheid van Zeist zal, nadat de tunnel bij station Driebergen-Zeist gereed is, voor autoverkeer voldoen aan de eisen. D66 wil auto’s met weinig emissie stimuleren door lagere tarieven voor vergunningen en parkeren. D66 wil bij verkeersmaatregelen en herinrichtingen prioriteit geven aan fietsers, voetgangers en openbaar vervoer. Dit vanuit het oogpunt van zowel duurzaamheid, leefklimaat als gezondheid. Fietsen naar het centrum moet aantrekkelijk zijn op doorgaande routes met zo min mogelijk stoplichten en glad asfalt. In het centrum moeten goede parkeervoorzieningen voor fietsen zijn, waaronder zo mogelijk bewaakte. Fiets- en wandelpaden moeten prioriteit krijgen als het gaat om het repareren van gaten en bobbels en de begaanbaarheid in winterweer. D66 vindt dat de gemeente actief moet letten op sluipverkeer dat de verkeersknelpunten rond Zeist probeert te omzeilen. Wanneer dat een probleem blijkt, moeten maatregelen genomen worden om dit sluipverkeer tegen te gaan.

Dat betekent • De gemeente volgt actief de mobiliteitsontwikkelingen in Zeist en stelt plannen en maatregelen daarop bij. • Aandacht voor verkeersveiligheid en -overlast heeft topprioriteit. • Duurzame verkeersdeelnemers krijgen in beginsel voorrang op overige weggebruikers. • Fiets- en wandelpaden blijven begaanbaar in winterweer en worden opgenomen in het strooibeleid. • De gemeente houdt de situatie rond sluipverkeer in de gaten.

D66 wil • Inwoners van Zeist hebben zicht op de keuzes die gemaakt (kunnen) worden in aanpassingen aan straten en wegen en de effecten daarvan op hun leefomgeving. Bij alle verkeersaanpassingen geldt: participatie, tenzij. • De infrastructuur voor elektrische mobiliteit (auto’s, fietsen, scooters, en dergelijke) verder uitbouwen. • Gebruik van duurzame vervoersmiddelen belonen. • De spooroverweg in Den Dolder blijft open voor alle verkeer, tenzij ondubbelzinnig uit het veiligheidsonderzoek blijkt dat de algehele veiligheid gediend is bij afsluiten. • Een goede infrastructuur voor openbaar vervoer. Dit houdt ook in: veilig stallen van


21 van 26

fietsen, kijken naar andere vormen van collectief vervoer. • Onderzoeken of bevoorrading van winkels gecombineerd en op een milieuvriendelijke manier (schoonste diesels of elektrisch) kan. • Een flexibele infrastructuur waarmee gemakkelijk ingespeeld kan worden op de veranderende mobiliteitsvraag. D66 beoordeelt de eventuele komst van een tram van Utrecht naar Zeist onder meer op dit aspect.


22 van 26

Bestuur en burger Visie D66 Wij zien dat het bestuur van gemeenten aan het veranderen is. Er komen taken en verantwoordelijkheden bij, zoals de (jeugd)zorg. Het past bij D66 om taken dicht bij de burger te organiseren, met zo min mogelijk bureaucratie. De gemeente kent immers als beste de inwoners. Maar gelukkig wordt steeds meer gezien dat dit voor gemeenten zelf ook iets betekent. De gemeente zal een andere positie in de samenleving in moeten nemen, minder regulerend, meer ‘loslaten’. D66 staat achter beide ontwikkelingen. Het schept mogelijkheden om dichtbij mensen te staan en meer aan mensen over te laten. Kwestie van vertrouwen! D66 ziet, naast de standaardtaken van de gemeente vooral een rol in: 1. ruimte bieden aan en stimuleren van maatschappelijke initiatieven; 2. ondersteunen van (groepen) mensen om op eigen benen te kunnen staan. Van gemeenteraadsleden, burgemeester en wethouders en van de ambtelijke staf verwachten wij een open en luisterende houding naar burgers. En wat besproken en besloten wordt, moet voor burgers goed te volgen zijn. D66 staat voor bestuur dat open en betrouwbaar is en dat kwaliteit levert. Openbaarheid van bestuur, verantwoording en democratische controle zijn vanzelfsprekend. Gegevens die de gemeente heeft of verzamelt (voor zover niet te herleiden tot individuen natuurlijk) horen ter beschikking te staan van het publiek. D66 ondersteunt daarom het “open data-initiatief”. Bij het uitvoeren van alle gemeentelijke taken moet de zorgvuldige omgang met privacygevoelige informatie gewaarborgd zijn. Gemeentelijke dienstverlening wordt steeds meer in samenwerking met andere gemeente uitgevoerd. Omdat de omvang van de gemeentelijke samenwerkingsverbanden groeit en daarmee ook de afstand tot de burger, heeft D66 extra aandacht voor de democratische legitimiteit ervan. Zolang samenwerkingsverbanden voldoende goed werken en bestuurd kunnen worden streeft Zeist geen fusie met andere gemeenten na. D66 is zich bewust van de afstand van de burger tot het besluitvormingsproces in de gemeenteraad. In de ogen van D66 moet de gemeenteraad nadrukkelijker de rol van volksvertegenwoordiger vervullen. D66 is voorstander van het correctief referendum, als dat geïnitieerd wordt vanuit de bevolking.

Dat betekent • Verder ontwikkelen van burgerparticipatie en overheidsparticipatie; met dat laatste bedoelen we het ondersteunen van initiatieven uit de samenleving. • Zeggenschap geven aan burgers en durven loslaten, onder het motto de burger is medeeigenaar van Zeist. • Waar mogelijk als gemeente wijkgericht werken en daarmee dicht bij mensen staan. • Goede dienstverlening met kwaliteitsnormen die alle burgers (kunnen) kennen. Dat betekent dat de wensen en verwachtingen van burgers en ondernemers uitgangspunt zijn bij het inrichten van dienstverlening. Te denken valt bijvoorbeeld aan zaterdagopenstelling


23 van 26

van het loket, meer en beter gebruik van e-mail, et cetera. • De gemeenteraad stelt kaders en controleert; dit geldt ook voor de taken die de gemeente in samenwerkingsverband met anderen uitvoert. De raad zet zich actief in om de afstand van de samenwerkingsverbanden tot de burger te verkleinen. • Budget ter beschikking stellen voor burgerinitiatieven met minimale bureaucratische rompslomp.

D66 wil • Initiatieven van burgers positief open benaderen en actief faciliteren (met kleine beetjes hulp kan de gemeente initiatieven van burgers vooruithelpen). Waar ze passen in het beleid: toepassen, waar ze niet direct passen, samen kijken hoe ze alsnog toepasbaar te maken zijn. • Inzetten op en zoveel mogelijk digitaal aanbieden van diensten, maar ook zorgen voor de kleiner wordende groep die daar geen gebruik van kan maken. • Buurtbemiddeling handhaven. • Kwaliteitshandvesten voor de dienstverlening en de participatie ontwikkelen. • Verder uitbouwen van wijkgericht werken met de maatschappelijke partners. • Gemeentelijke samenwerkingsverbanden beoordelen op of zij ten goede komen van burgers, bedrijven en organisaties in Zeist. Halverwege de raadsperiode evalueren of de eigen kernrollen van de Raad niet te veel in het geding komen. • De gemeenteraad treedt in zijn rol van volksvertegenwoordiger meer naar buiten. • De vergaderingen van de raad zijn online en via lokale radio/tv live te volgen (en ook achteraf terug te kijken).


24 van 26

Veiligheid en handhaving Visie D66 D66 wil dat ieder zich in de gemeente Zeist veilig voelt. Dat is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van iedereen in Zeist. Voor kwetsbare groepen, zoals de jeugd, jongvolwassenen en senioren, moet speciale aandacht zijn. Veiligheid ontstaat niet vanzelf, maar is een combinatie van preventie op allerlei gebied en het handhaven van afgesproken regels. Natuurlijk moet goed geluisterd worden naar knelpunten die burgers ervaren en moet daar gerichte actie op volgen. De gemeente kan aan preventie bijdragen door goede informatievoorziening en het ondersteunen van (ook landelijke) initiatieven. Inwoners weten dan wat ze zelf kunnen doen om de veiligheid van hun (directe) omgeving te verhogen en kunnen daarmee aan de slag. D66 is terughoudend als het om cameratoezicht gaat. Dit moet een incidenteel instrument blijven. Privacy is een groot goed. Daarnaast moet het voor individuele burgers/bedrijven zo transparant mogelijk zijn welke gegevens er over hem/haar beschikbaar zijn. Controle, aanpassen en verwijderen moet in principe mogelijk zijn. Natuurlijk willen we handhaving van regels en vergunningen. Daarin moeten we wel meewegen wat de kosten en baten van (het handhaven van) die regels en vergunningen zijn.

Dat betekent • De gemeente organiseert en faciliteert preventieve voorlichting op wijkniveau, over alles wat met veiligheid van wijk, straat, huis, mens en dier te maken heeft. De nadruk ligt daarbij op nabijheid van de gemeente en op dat wat inwoners zelf kunnen organiseren en regelen. • Voor cameratoezicht gelden strenge regels. Toepassing gebeurt uitsluitend incidenteel en transparant, volgens heldere afspraken. Er is altijd sprake van een einddatum, evaluatie en democratische controle. • Regels en vergunningen worden gehandhaafd, waarbij het doel ervan voorop blijft staan. Nut en noodzaak van regels en vergunningen worden periodiek geëvalueerd, evenals van het handhaven ervan. • Vergunningen met gevolgen voor het milieu krijgen een hoge prioriteit bij handhaving. • Zeist presteert niet heel goed op indexen voor veiligheid. Die zijn geen doel op zichzelf, maar zijn nuttig bij het terugdringen van woninginbraken en uitgaansgeweld. Dit terugdringen dient een speerpunt te blijven.

D66 wil • Goed geïnformeerde inwoners die zich betrokken weten bij het verhogen van de veiligheid van hun omgeving. • De privacy van inwoners niet onnodig aantasten. • Handhaven van regels en vergunningen. • Periodieke evaluatie van nut en noodzaak van zowel regels en vergunningen, als van de handhaving daarvan. • Scherpe controle op vergunningen met milieugevolgen. • Handhaving bij supermarkten en sportkantines om het drankgebruik van jongeren te beperken.


25 van 26

Financiën Visie D66 D66 staat voor een verstandig financieel beleid. Onze ambities moeten ook in de toekomst betaalbaar zijn. We doen het met de middelen die we krijgen, zonder stijging van de gemeentelijke belastingen en heffingen (ozb, hondenbelasting, toeristenbelasting). Met de gelden moet zorgvuldig omgegaan worden. Vernieuwing en hervorming zijn daarbij cruciaal. D66 kijkt voortdurend of de leveranciers van goederen en diensten tegen een marktconform tarief leveren, met voldoende maatschappelijk rendement. Kleine, nieuwe aanbieders moeten een serieuze kans krijgen. Zo ontstaat innovatie. De gemeente verleent veel subsidies. Gemeentelijke subsidies zijn bedoeld om nieuwe initiatieven te faciliteren en van de grond te krijgen, experimenten mogelijk te maken of activiteiten te borgen die zonder subsidie niet van de grond komen. De gemeente kan overigens ook op andere manieren helpen, bijvoorbeeld met huisvesting, publiciteit, korting op leges en informatie. Het is de verantwoordelijkheid van organisaties en instellingen om zelf de continuïteit te organiseren. Daarom zijn subsidies liefst eenmalig en in elk geval altijd tijdelijk. Na twee jaar moeten ze expliciet opnieuw toegekend worden.

Dat betekent • Afnemende Rijksmiddelen uit het Gemeentefonds hebben effect op de mogelijke omvang van de gemeentelijke taken. Voor de gemeente betekent dit zoeken naar efficiënter en slimmer werken, voordat gekozen wordt voor het schrappen van taken. • Gemeentelijke lasten worden als regel niet verhoogd met meer dan de inflatie. • Taken, die van Rijk of Provincie naar de gemeente gaan, worden uitgevoerd met de middelen die we daarvoor krijgen. • De gemeente geschikt maken voor de toekomst kan niet zonder risico te lopen. Maar dan weloverwogen, geen opstapeling van risico’s, met ambities die passen bij de omvang van Zeist. • Subsidievragen worden altijd beoordeeld op het dienen van gemeentelijke doelen en de bijdrage die door de ontvanger aan de lokale samenleving wordt geleverd. In plaats van subsidie kan de gemeente ook op vele andere manieren steun geven.

D66 wil • Contracten met bestaande instanties over taken die namens de gemeente worden uitgevoerd blijven in beginsel bestaan. Met instellingen zal meer dan ooit worden gezocht naar samenwerking (ontkokering) om synergie te bereiken. Maar D66 wil nieuwe initiatieven voor bestaande taken nadrukkelijk een kans geven. • Terughoudendheid om nieuwe gemeentelijke taken (met uitzondering van de over te dragen Rijkstaken) op te pakken, gezien het vooruitzicht van afnemende gemeentelijke middelen. De komende vier jaren zullen vooral in het licht staan van het goed organiseren van de bestaande gemeentelijke taken en verantwoordelijkheden.


26 van 26

• Maatschappelijke initiatieven niet per definitie ondersteunen met financiële middelen, maar vooral door ruimte beschikbaar te stellen, hulp te verlenen bij communicatie en het versimpelen van het verlenen van vergunningen. Kleinschalige initiatieven krijgen daarbij een speciale plaats.

Volg ons on-line!

V1.00

Verkiezingsprogramma Gemeenteraad

Recommend Documents