GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN 2014 Otatem vid es maio. Ici doluptaeres pro dolorum iducienet, velesci llorem re offic totatus ea dolor a veliam ut demque nobitas nonse nem doluptis nimaio magnatem soles remporis ut adis magniss imodior acea exeris mil evellaci ium nonsequae vidunt quiat omnis et venem sed qui consenimus excerum escipienis nos nusam nonem rerferor atius ullatium que ducidem que pliquas rerae. Nam, temquiatur aut que volorer spicatia aliquas rat. Alit que nus, to eaqui tem eniam acil int exerspe dictibust eum, solupti intem volupta sin reic testiunt, quatatibus mil molupta tquisit que nectio beatur, uta ipsum alisquasi consed ut est aut dolum eturem. Agnate culpa evellan ditiasp ernat. Nequia dolor aut invelig natecumqui con pa non re iur magname nihiliq uissum undis coribusae volor aut quam dollace scilluptatur soluptur? Lorem solore, solor sitaturem re maximolorum cuptaqui alit, quaercimo dolupienem evendis aute mo consecaborio voluptae es eratessusam quiaepu ditam, quatur, natiunda qui beati si sincil ipsus, intetur? Quibus, eaque nonsequis iunt et a aut ea sant untio. Esci ommolut ulpa prat. Edis es ime nem ex esto ipsaest iusamente ea vent. Ro versperor sit ped quia dit, officiis vendende nihitam, que inciendae velibusae sum dellaccum aut liscium velit accuscid qui cone auteseque es rerspere sed ernatur, quost, simaxim velessum exceaturior anis il illoribus alias quat. Molore et aliquamus eatemporerro voluptatur suntus nimus, unt vendessimus, ut ipsaeceped undis iducita doluptatur, tet aces pero qui de voluptaquiam dignihit harciuscimod ut eos ullorundunt. Am facesequo volorum fugia quide cuptaspidi re
dolendi te ea doluptatur ad es simpos utecupturis a pra custendiat. Ficient iuscipis sente porem quae nonsequi ut optaque sectibust aut modigentet officientia volorrum dion rem quaspelit, samusti umquiae eum quatur? Net eaquatem earum qui alia pro con culparum solupta audae aligend ucillectur, omnis exerenis ad que venit omnit, tendandam quam con con ni totatia tiuntem poremolorrum quae pelibus, cus eosanda quam nonet omnis plitiis tionsed que nisquatae prehenisimil moluptatum evendic illacep tatquatiatem as aut et ullorem quiaerit unt. Ro in ni corerum reictem rerumenihit re expernatqui autas mosam, cumquis mi, sundenis deriore odiciat. Ne volorae solupta eum untiam iuribus, core nem earum diam earitatem reresto tatius rehende lestiatusci quo qui de niendi cones aut maxim dem quidebitio bla iur andae eos magnatecepe prae aut acepudit earchicae reium, et quiam que pre nobit, quamus is dem qui aut fugiam alitiusantur mi, sumqui reiunt. On remperent labor aut quam ra dem etur ari am ipsunt voluptatem. Met odi ni conse dolupienda apiet ab idebit int molo blaborent, ullorem ariam expera cusam apis rero mincit aut aliqui officta tiunt, eius veruptatae quam assit que odi occus alibus sunto dolesedi omnis ut quo blacepratiam volupta ssimporem ature quoditionse sed et vere nonserum fuga. Itatene cusaped quossitam, odicabo. Onsequo voloriat. Lor sum il moluptat velibus alitiunt qui tem haribus maxim dem ipsapel laborum latistiam rentus anducia ndisquate consequi ut odipis et vid quatis
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA Verkiezingsprogramma Gemeenteraad 2014-2018
www.groenlinksbreda.nl
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
INHOUDSOPGAVE
Voorwoord
3
STEM VOOR EEN GROEN, SOCIAAL EN OPEN BREDA
5
STEM SOCIAAL, STEM GROENLINKS
13
5
Zo veel mogelijk Bredanaars economisch zelfstandig
13
Beste weg uit de crisis Kracht van de samenleving
6
Goede zorg in de Bredase buurten
14
7
Bredase jongeren krijgen de ruimte om zich te ontplooien en te ontwikkelen
15
STEM GROEN, STEM GROENLINKS Breda ontwikkelt een gezonde, groene economie
7
Passende huisvesting in Breda voor iedereen 16 16
Breda maakt werk van klimaatbeleid
8
Sporten is betaalbaar en bereikbaar voor alle Bredanaars
Breda maakt gebruik van fiets en openbaar vervoer aantrekkelijker
9
STEM OPEN, STEM GROENLINKS
17
Breda beschermt en versterkt de natuur in en om de stad
10
Iedereen in Breda kan zijn wie hij is
17
Breda maakt zich waar als onderwijsstad
18
Breda heeft een schone en gezonde leefomgeving
12
Breda vergroot betrokkenheid door inspraak en samenwerking
19
Breda biedt meer ruimte voor initiatief vanuit de samenleving
20
Breda koestert kunst en cultuur
21
Breda is veilig
22
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
VOORWOORD SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA Breda stond de afgelopen jaren voor de grootste besparingsopgave uit de recente geschiedenis. Speculatieve en risicovolle grondaankopen uit het verleden, bleken nauwelijks iets waard te zijn. De gemeente moest in rap tempo deze schulden aflossen. Ook de rijksbijdrage voor de stad ging fors omlaag. Dat alles bij elkaar vroeg om moeilijke, maar noodzakelijke bezuinigingsmaatregelen. GroenLinks nam, samen met VVD, CDA en D66 de verantwoordelijkheid om deze problemen het hoofd te bieden: Niet alleen snijden waar het kon, maar ook hervormen waar dat nodig was. Nu, vier jaar later, zijn de gemeentelijke financiën goeddeels op orde gebracht. Maar daarmee is het nog geen ‘business as usual’. Nieuwe uitdagingen staan voor de deur. Met de blik gericht op de toekomst en samen met initiatieven uit de stad, wil GroenLinks bouwen aan een duurzaam Breda voor iedereen.
Dankzij GroenLinks is in Breda voor het eerst gekozen voor een ‘compacte stad’. In de ‘Structuurvisie 2030’ staat beschreven dat toekomstige ontwikkelingen in de stad vooral binnenstedelijk moeten plaatsvinden en dat het groene buitengebied van Breda gespaard blijft. Geen grote nieuwe woonwijken buiten de bebouwde kom, zoals de duizenden woningen die gepland waren bij Lijndonk-Tervoort. En ook geen grootschalige nieuwe kassencomplexen bij Prinsenbeek. Als er gebouwd moet worden, kijken we als eerste naar de vele braakliggende terreinen binnen de bebouwde kom. GroenLinks wil dat die stad ook een aantrekkelijke stad blijft, met voldoende groene ruimte en goede fietsverbindingen. Langs de Mark bijvoorbeeld, waar een mooie groene as en voor fietsers meteen een snelle verbinding naar de Haagse Beemden aangelegd kan worden.
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
Ook het klimaat staat dankzij GroenLinks volop in de aandacht. Voor het eerst heeft Breda een klimaatnota, met daarin de ambitie om in 2044 klimaatneutraal te zijn. In de eerste vier jaar is de uitstoot van broeikasgassen met zo’n 8 procent verminderd. Een mooi resultaat, maar daarmee zijn we er nog niet. De komende jaren moeten we nog flink de handen uit de mouwen steken om onze bijdrage aan een beter klimaat verder vorm te geven. Dat kan de gemeente niet alleen. Gelukkig zien we in de Bredase samenleving tal van nieuwe initiatieven ontstaan die bijdragen aan de verduurzaming van de Bredase economie en tegelijk nieuwe, groene werkgelegenheid creëren in de stad en haar dorpen. GroenLinks wil deze initiatieven uit de samenleving ruim baan geven, door belemmerende regels voor duurzame ontwikkelingen weg te nemen en de overheid te zien als partner van deze burgerinitiatieven.
In de komende jaren krijg de gemeente er nieuwe taken van het rijk bij op het gebied van jeugdzorg, werk en inkomen. Ook de zorg voor ouderen, chronisch zieken en gehandicapten ligt straks geheel op het bordje van de gemeente. Tegelijk met het over de schutting gooien van deze verantwoordelijkheden, draait het rijk de geldkraan fors dicht. Het wordt een forse opgave om als gemeente deze taken over te nemen, zeker aangezien als gevolg van de vergrijzing meer mensen een beroep zullen doen op zorg. Alleen door samen te werken met professionals en vrijwilligers, kan het lukken de kwaliteit van de zorg in de toekomst te garanderen. GroenLinks wil een nieuw gemeentelijk zorgstelsel vanuit de buurten, dorpen en wijken opbouwen. Juist op het niveau van de buurt kunnen zorgvragen snel beantwoord worden. Met een enthousiast, nieuw team wil GroenLinks de komende bestuursperiode werk maken van een groen en duurzaam Breda met voldoende passende woonruimte voor iedereen, met zorg dichtbij huis en met een dynamisch cultureel leven. In dit programma staat hoe we dat willen gaan doen. Wij gaan ervoor. U ook?
Selçuk Akinci Lijsttrekker GroenLinks Breda
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
STEM VOOR EEN GROEN, SOCIAAL EN OPEN BREDA Dit verkiezingsprogramma volgt de drie pijlers van GroenLinks: Groen, Sociaal en Open. Deze drie pijlers past GroenLinks toe op de gemeente politiek in Breda. Dat betekent dat we vaak kiezen voor oplossingen die op de lange termijn het meest opleveren, voor oplossingen die vooral voor kwetsbare bewoners van de stad een steun in de rug zijn en voor oplossingen die iedereen keuzevrijheid geven.
BESTE WEG UIT DE CRISIS Wij zien investeren in een groen, sociaal en open Breda als de beste manier om de stad door de crisis heen te helpen. Dat de overheid financieel gezond moet zijn – en dat er dus keuzes gemaakt moeten worden – is onontkoombaar in de huidige situatie. Het is dan ook belangrijk om slimme keuzes te maken. En dat is wat GroenLinks Breda doet. In een groen Breda is het prettig wonen, in een groene, schone en gezonde leefomgeving. Een groen Breda betekent ook dat er voldoende aandacht is voor duurzaamheid, het milieu en dierenwelzijn. Een groene aanpak vraagt om veranderingen; in gedrag, in techniek en in gebruik. Denk bijvoorbeeld aan het ontwikkelen van duurzame diensten en producten, het apart inzamelen van plastic afval, het stimuleren van het gebruik van de fiets. Door in Breda een gezonde en groene economie te ontwikkelen, worden Bredase bedrijven financieel gezonder, efficiënter en innovatiever. En het brengt investeringen en werkgelegenheid met zich mee.
Door in te zetten op energiebesparing en in lokale opwekking van duurzame energie nemen we niet alleen onze verantwoordelijkheid voor het klimaat. Bredanaars krijgen hierdoor ook een lagere energie rekening en we creëren zo extra banen. Alleen een groene economie is een duurzame economie. In een sociaal Breda doet iedereen mee, en krijgt daar ook een eerlijke kans voor. Kans op werk, op betaalbare huisvesting, maar ook de kans om aan sport, of aan een andere vorm van vrije tijdsbesteding te doen. In een sociaal Breda worden niet alleen kansen geboden, maar worden mensen vooral gestimuleerd om kansen te benutten. Een sociale aanpak dient ertoe om de groepen met de laagste inkomens, of de meeste behoefte aan zorg, volwaardig te laten participeren in de samenleving. In dit domein is nog een enorme winst te halen. Slimmer samenwerken levert efficiëntievoordeel op en een beter resultaat. Zorg organiseren in de buurt, met gebruik van het sociale netwerk van een zorgvrager is de manier om dit te organiseren. Met het verschuiven van zorgtaken naar de gemeente krijgen we de kans om de zorg dicht bij de mensen te brengen. Welzijnswerk en voorzieningen als buurthuizen kunnen slimmer worden ingezet en beter verdeeld over de wijken. Alleen op deze wijze kunnen we ook in de toekomst goede zorg en voorzieningen blijven bieden. Deze dragen bij aan de kwaliteit van leven.
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
In een open Breda is iedereen vrij om zichzelf te zijn, vanuit welke levensovertuiging dan ook. Goed onderwijs draagt hieraan bij en legt de basis voor een leven lang leren. Een open Breda is veilig en een stad waar kunst en cultuur worden gekoesterd. Een open Breda betekent dat de gemeente ruimte maakt voor initiatieven uit de samenleving. Een open stad verwelkomt bewonersparticipatie en waardeert diversiteit. De veiligheidsbeleving hoort in orde te zijn; aandacht hiervoor is belangrijk en kan bijvoorbeeld worden bereikt door bewoners gericht te vragen naar eventuele knelpunten. Bewonersparticipatie maak je concreet door bewoners echte zeggenschap te geven, bijvoorbeeld over hun eigen wijkbudget. In een open stad wordt de jeugd serieus genomen en doet de jeugd volop mee.
KRACHT VAN DE SAMENLEVING De samenleving verandert! De rol van de overheid verandert, vooral doordat burgers, maatschappelijke organisaties en bedrijven steeds vaker samen het initiatief nemen om zelf zaken als energie- en voedselvoorziening, zorg, kunst en cultuur te organiseren. Deze veranderingen prikkelen creatieve ondernemers om de handschoen op te nemen. Breda kent uitstekende onderwijsinstellingen op mbo- en hbo-niveau die mensen opleiden om de nieuwe economie mede vorm te geven. Hier zit de energie die Breda een impuls zal geven, zowel in economisch, als sociaal opzicht. Dat vraagt van de overheid een andere, meer stimulerende houding. GroenLinks staat voor een overheid die deze ontwikkeling van harte stimuleert en hiervoor de juiste middelen inzet. GroenLinks werkt aan de toekomst; in dit programma leggen we uit hoe.
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
STEM GROEN, STEM GROENLINKS We maken gebruik van de aarde, van de natuur. Dat moeten we eerlijk en verantwoord doen, zodat niemand tekort komt; de mensen die nu leven niet, maar ook de generaties na ons niet.
BREDA ONTWIKKELT EEN GEZONDE, GROENE ECONOMIE Een groene economie begint bij ondernemende bedrijven die verantwoord omgaan met mens, dier, leefomgeving én financiële risico’s. Inzetten op een gezonde en groene economie maakt bedrijven financieel gezonder, efficiënter en innovatiever. Zo ontstaat een economisch klimaat waarin bedrijven minder afhankelijk worden van economische schommelingen. GroenLinks wil daarom dat de gemeente duurzame economische ontwikkelingen stimuleert en de dienstverlening aan ondernemers op dit terrein verbetert. • De gemeente gaat slimmer samenwerken met ondernemers. Breda vertrouwt haar ondernemers zolang zij dat vertrouwen niet beschamen. Regel geving, en de controle hierop, richt zich op het voorkomen van schade (aan natuur, milieu, erfgoed, gezondheid), overlast en onveilige situaties. De gemeente ontwikkelt snellere en heldere procedures, waarbij zij zich meer opstelt als partner dan als controleur. • De gemeente stimuleert de samenwerking tussen onderwijsinstellingen en bedrijven op het gebied van duurzame economie. Hierbij kijkt men over de gemeentegrenzen heen. • Kleine startende bedrijven die geen overlast ver oorzaken voor de omgeving moeten alle ruimte krijgen. Ze kunnen zich bijvoorbeeld tijdelijk goedkoop vestigen in leegstaande panden.
• De gemeente stimuleert maatschappelijk verantwoord ondernemen: een vorm van ondernemen gericht op economische prestaties, met respect voor de sociale kant, binnen de ecologische randvoorwaarden. De gemeente gebruikt haar communicatienetwerk om bekendheid te geven aan wat Bredase bedrijven hier al aan doen. • De gemeente geeft zelf het goede voorbeeld. Ze koopt 100% duurzaam in, Fair Trade en zoveel mogelijk lokaal. Dit laatste stimuleert lokale ondernemers. • De gemeente faciliteert duurzame bedrijven die werkgelegenheid bieden. De gemeente maakt Breda aantrekkelijker voor bedrijfsvestiging. Van belang zijn hierbij goede onderwijsvoorzieningen, een prettige leefomgeving en een bereikbare stad. • In een duurzame economie is afval grondstof voor nieuwe producten. Er wordt meer afval gescheiden ingezameld. Dit is niet alleen gunstig voor het milieu, maar ook voor de portemonnee. De meerkosten voor de gescheiden inzameling verdienen zich namelijk terug. • De gemeente stimuleert dat de leegstand van winkels in de binnenstad wordt teruggedrongen.
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
BREDA MAAKT WERK VAN KLIMAATBELEID Ook toekomstige generaties moeten een goed leven hebben. Daarom gaat iedereen, de gemeente voorop, zorgvuldig met het milieu om en maakt werk van het klimaatbeleid. GroenLinks wil daarom dat de gemeente investeert in energiebesparende projecten en in de lokale opwekking van duurzame energie. Zo nemen we niet alleen onze verantwoordelijkheid voor het klimaat, maar kunnen zo ook kosten besparen en banen creëren. Dubbele winst dus. • De gemeente stimuleert lokale initiatieven rond energieopwekking en energiebesparing. Bredase huishoudens geven jaarlijks zo’n 160 miljoen euro uit aan energiekosten. Dat geld gaat nu vaak rechtstreeks naar buitenlandse energiebedrijven en verdwijnt in de staatskas. Investeren in lokale projecten voor energiewinning en energiebesparing, stimuleert de lokale economie. Daarbij levert dit de Bredanaars ook een lagere energierekening op. • Alle nieuwbouw in Breda wordt klimaatneutraal. • De gemeentelijke gebouwen moeten gemiddeld aan het energielabel A gaan voldoen. Op de daken van de gemeentelijke gebouwen die daar voor geschikt zijn, komen zonnepanelen. Of ze worden omgebouwd tot groene daken. Groene daken zorgen voor betere isolatie, vangen bergen regenwater op, geven de stad een groener aanzien en zorgen voor een langere levensduur van het dak. • De gemeente maakt afspraken met woningcorporaties over het energiezuinig maken van de bestaande huurwoningen. Deze moeten in 2020 gemiddeld minimaal energielabel B hebben. • Verlichting in de openbare ruimte moet kritisch bekeken worden op energieverbruik. • De gemeente intensiveert het Uitvoeringsprogramma Klimaat 2013-2016 om het doel van de klimaatneutrale stad te realiseren en in de top 5 van de duurzaamste gemeenten te blijven.
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
BREDA MAAKT GEBRUIK VAN FIETS EN OPENBAAR VERVOER AANTREKKELIJKER GroenLinks wil schone lucht, minder parkeerproblemen in de wijken, minder overlast door sluipverkeer, meer verkeersveiligheid en een goed bereikbare binnenstad. Door het gebruik van fiets en openbaar vervoer aantrekkelijker te maken, verbetert de leefbaarheid. Tegelijker tijd blijft zo de bereikbaarheid van de (binnen)stad gegarandeerd. • Breda investeert in een netwerk van brede vrije fietsroutes waarover men snel, direct, comfortabel en veilig door Breda kan fietsen. Dit netwerk van snelle routes verbindt de binnenstad, de buitenwijken en de dorpen met elkaar en met de omliggende gemeenten. De tracés van deze routes worden zoveel mogelijk gescheiden van het autoverkeer. • Op wijk- en dorpsniveau wordt in overleg met bewoners bekeken waar naast de snelle fietsroutes ook andere fietsvoorzieningen verbeterd kunnen worden. • Er komen voldoende stallingplaatsen voor de fiets, zowel in het centrum en bij het station als bij voorzieningen in de woonbuurten. De bewaakte fietsenstallingen worden gratis en krijgen oplaadpunten voor elektrische fietsen en scooters.
• Het stedelijk openbaar vervoer wordt sterk verbeterd. Er komen hoogwaardige openbaar vervoersverbindingen tussen het station, de binnenstad en de belangrijkste andere bestemmingen in de stad. Aan de rand van de stad komen plekken waar bezoekers hun auto parkeren en overstappen op dit hoogwaardige openbaar vervoer. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een lijn vanaf het station, langs de binnenstad via de bedrijven, onderwijsvoorzieningen en het Amphiaziekenhuis langs de Claudius Prinsenlaan in de richting van Bavel, met bij het kruispunt met de A27 een Park&Ride-locatie. Hierdoor kan de automobiliteit in de binnenstad worden teruggedrongen. Er wordt een actief beleid gevoerd om de parkeermogelijkheden in de binnenstad te beperken ten gunste van P&R voorzieningen. • Breda bepleit de aanleg van een spoorlijn naar Utrecht, waardoor de reistijd per trein heen en weer naar Utrecht met zo’n 30 minuten wordt verkort. • Verkeersonveilige locaties worden aangepakt. De schoolomgevingen en de routes waarover veel kinderen naar school gaan, krijgen hierbij prioriteit. Daarnaast is ook verkeerseducatie van belang.
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
BREDA BESCHERMT EN VERSTERKT DE NATUUR IN EN OM DE STAD Groen is noodzakelijk voor onze gezondheid en ons welzijn. Het is heerlijk in de natuur. Bovendien heeft de aanwezigheid van groen een economische waarde. Groen heeft een positief effect op de waarde van woningen en een positief effect op bedrijfsvestiging. GroenLinks wil daarom dat de groene kwaliteiten van Breda worden beschermd en versterkt.
BREDA BESCHERMT HET OPEN EN LANDSCHAPPELIJK KARAKTER VAN HAAR BUITENGEBIED • Het bestaande stedelijke gebied wordt niet uitgebreid. Er zijn in de stad meer dan voldoende braakliggende terreinen en leegstaande panden die ruimte bieden voor bijvoorbeeld nieuwe woningen of bedrijven. • In het buitengebied is geen ruimte voor grootschalige veehouderij, nieuwe rijhallen of voor nieuwe verglazing door kassen en teeltondersteunende voorzieningen. Een uitzondering kan gemaakt worden voor de verplaatsing van regionale glastuinbouwbedrijven naar het glastuinbouwgebied in Prinsenbeek. • De gebieden met de hoogste natuurwaarden zijn opgenomen in de Ecologische Hoofdstructuur (de EHS). Het verbinden van deze gebieden met elkaar is belangrijk. Breda zet zich in om de ontbrekende schakels van deze hoofdstructuur voor 2025 te realiseren. • Breda beschermt de cultuurhistorische waarden van haar buitengebied. Het gaat daarbij om bijvoorbeeld historisch waardevolle groene plekken, historische groenstructuren, oude verkavelingspatronen, beekdalen en houtwallen. • Boeren worden in staat gesteld om hun inkomsten uit de landbouw aan te vullen. Ze kunnen nevenactiviteiten ontwikkelen op het gebied van bijvoorbeeld recreatie, zorg of de productie van groene energie. Hiermee houden zij hun bedrijf rendabel en kunnen landschappelijke en cultuurhistorische waarden behouden blijven of versterkt worden.
BREDA BESCHERMT EN VERSTERKT HET GROEN IN DE STAD • Breda actualiseert de lijst van monumentale bomen en brengt samen met bewoners, wijk- en dorpsraden en natuurorganisaties waardevol groen in kaart. Monumentale bomen en waardevol groen worden extra beschermd. • Langs de binnensingels wordt de historische dubbele bomenrij hersteld. • Bij de ontwikkeling van nieuwe plannen wordt van begin af aan rekening gehouden met bestaand groen en aanwezige fauna. • De bestaande groennorm wordt doorgevoerd en bij de herinrichting van openbare ruimte komen er groene rust-, speel- en recreatieplekken. • De budgetten voor groenbeheer moeten meer worden besteed aan het daadwerkelijke groenonderhoud. De administratieve lasten en kosten voor management moeten worden verminderd.
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
BREDA BESCHERMT DE BIODIVERSITEIT
BREDA ZORGT GOED VOOR DIEREN
• Breda wil de achteruitgang van het aantal dier- en plantensoorten (de biodiversiteit) uiterlijk in 2020 omgebogen hebben in een vooruitgang. Dit is belangrijk om de natuur in balans te houden. De gemeente bevordert de biodiversiteit door: - Verbindingszones aan te leggen tussen groene gebieden; - Landbouwgebieden natuurlijker in te richten; - Bijenkorven en insectenhotels te plaatsen; - Mogelijkheden voor vogels om te nestelen en te broeden in de stedelijke woonomgeving te verbeteren.
• Breda zorgt voor voldoende goede en schone losloop- en uitlaatgebieden voor honden. • Bij het beheer van het gemeentelijke groen en water wordt rekening gehouden met de biodiversiteit en met bescherming van de dieren en hun leefgebieden. Breda gebruikt alleen milieuvriendelijke gewas- en insecten bestrijdingsmiddelen. • Breda bestrijdt eventuele overlast van in de vrije natuur levende dieren op een diervriendelijke manier. • De gemeente geeft het goede voorbeeld door alleen biologische en dierproefvrije producten te gebruiken en in de catering van de gemeentelijke organisatie een ruim assortiment aan vegetarische producten aan te bieden. • Breda gaat via haar gemeenteloket grondbezitters en andere burgers adviseren over dierenwelzijn en natuur. Zij kunnen hier terecht met vragen over natuur bescherming, landschapsbeheer en dierenwelzijn. • Dierenwelzijn wordt onder de aandacht gebracht van de kinderen in Breda. Dit kan bijvoorbeeld via de dieren pensions, kinderboerderijen en Bezoekerscentrum Wolfslaar. • In Breda treden alleen circussen op die zonder wilde dieren werken. • Breda stimuleert een biologische en diervriendelijke bedrijfsvoering in de agrarische sector.
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
BREDA HEEFT EEN SCHONE EN GEZONDE LEEFOMGEVING GroenLinks maakt zich ook in Breda sterk voor een schone en gezonde leefomgeving. Daarin is het goed wonen en leven. De gemeente neemt maatregelen om het water in Breda te beschermen en verkwisting te voorkomen. Ook de luchtkwaliteit verdient extra aandacht. Van straling, of het nu van GSM, UMTS of hoogspanninglijnen komt, is nog veel onbekend over de mogelijke effecten van langdurige blootstelling. Zolang niet bewezen is dat straling onschadelijk voor de gezondheid is, zet Breda in op het minimaliseren van risico’s voor de volksgezondheid.
WATERKWALITEIT • Er komen geen boringen naar schaliegas op Bredaas grondgebied. • Op bedrijventerreinen komt een apart circuit voor grijs water (ongezuiverd water dat bijvoorbeeld voor reiniging en spoeling kan worden gebruikt). • Ook bij nieuwe woningbouwlocaties moeten water besparende maatregelen worden opgenomen in de randvoorwaarden. Naast een grijs watercircuit kan ook gedacht worden aan andere oplossingen, zoals een inpandig hergebruiksysteem. • Bij nieuwbouwprojecten moet goed onderzocht worden welke effecten er zijn op de grondwaterstand. Bij het bouwen zelf zorgt men ervoor dat het grondwater schoon blijft. • Door het koppelen van de rioolheffing aan de omvang van het drinkwatergebruik wordt zuinig gebruik van water beloond met een lagere belasting. • De Nieuwe Mark wordt doorgetrokken. Dit verbetert de doorstroming van het water van noord naar zuid, en daarmee de waterkwaliteit.
LUCHTKWALITEIT • Breda maakt het gebruik van fiets en openbaar vervoer aantrekkelijker. • Breda neemt maatregelen om te zorgen dat het stadsverkeer schoner wordt. • Breda beschikt over vier jaar over een netwerk van elektrische auto-oplaadpunten. De elektriciteit wordt uiteraard opgewekt met duurzame zon- of windenergie. • Het gemeentelijke wagenpark (vuilniswagens, milieubeheer, personenauto’s, veegwagens, etc.) gaat over op elektrisch rijden. • Ook bomen dragen bij aan de luchtkwaliteit. Breda beschermt de groene gebieden in en om de stad.
STRALING • Nieuwe zendmasten bij openbare gebouwen en scholen zijn niet wenselijk. • Breda spant zich in om de hoogspanningsleidingen in de bewoonde gebieden (Haagse Beemden en de Wisselaar) onder de grond te brengen.
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
STEM SOCIAAL, STEM GROENLINKS Iedereen maakt deel uit van onze samenleving. Daarvoor verwachten we dat iedereen zich inzet. Daarbij helpen we elkaar.
ZO VEEL MOGELIJK BREDANAARS ECONOMISCH ZELFSTANDIG Werk is de sleutel tot zelfstandigheid. Wie werkt en een inkomen heeft, kan beschikken over huisvesting, eten en drinken, contacten, vrije tijd en kan zorgen voor een goede gezondheid. Wie niet kan werken, krijgt een fatsoenlijk inkomen. Er wordt gekeken wat iemand wel kan en daarin wordt geïnvesteerd. Mensen die werkloos dreigen te raken worden zo snel mogelijk van werk naar werk begeleid. Geen kind mag opgroeien in armoede. Breda zorgt extra voor wijken waar relatief veel mensen een uitkering krijgen, waar armoede groot is of veel zorg nodig is.
ELKE BREDANAAR DOET MEE • Iedereen wordt gestimuleerd om mee te doen. Dat kan in een baan, in een eigen bedrijf of als vrijwilliger. Men levert bijvoorbeeld mantelzorg, volgt scholing of neemt deel aan dagbesteding. Iedereen heeft iets te bieden. • Breda werkt actief samen met bedrijfsleven, onderwijs, werkvoorzieningen en uitkeringsinstanties om werklozen zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen: een baan, of het ontplooien van eigen initiatieven, zelfstandig of in samen werking met anderen. • Breda werft actief bedrijven voor vestiging in Breda, zodat er voldoende geschikte banen zijn voor zowel hoog- als laagopgeleiden.
• De gemeente Breda is zelf een goede werkgever. Iedereen heeft er gelijke kansen. De gemeente spant zich in om ervaringsplekken te scheppen voor moeilijk bemiddelbare doelgroepen op de arbeidsmarkt. De gemeente Breda heeft daarnaast een voorbeeldfunctie en biedt haar personeel mogelijkheden om werk en zorg te combineren.
BREDA KOMT OP VOOR MENSEN DIE ECONOMISCH NIET ZELFSTANDIG KUNNEN ZIJN • De gemeente moet armoede voorkomen. Mensen met een uitkering en ‘werkende armen’ nemen actief deel aan onze samenleving. Breda zorgt ervoor dat kinderen zich kunnen ontwikkelen ondanks de armoede van hun ouders. Alle kinderen moeten de kans krijgen om mee te doen aan sport- en culturele activiteiten. De gemeente werkt hiertoe samen met betrokken instanties. • Cliënten krijgen één aanspreekpunt bij de sociale dienst: een eigen coach die zorgt voor ‘dienstverlening op maat’. • Voor mensen die (nog) geen kans op betaald werk hebben, zoekt de gemeente mee naar alternatieven: scholing, participatiebanen, seniorenbanen, leerwerkplekken, stageplaatsen of vrijwilligerswerk. De gemeente start hiervoor projecten. • De gemeente bevordert (gevraagd en ongevraagd) het gebruik van de bestaande regelingen voor minima. SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
GOEDE ZORG IN DE BREDASE BUURTEN Mensen moeten zelf de regie kunnen voeren over de zorg die ze krijgen. Zorg is maatwerk en moet dichtbij in wijken en buurten worden aangeboden. Geld voor zorg wordt aan zorg besteed. Geen bureaucratie of papieren rompslomp, maar persoonlijk, kleinschalig en dichtbij. Vrijwilligers en mantelzorgers moeten worden gestimuleerd, gewaardeerd en ondersteund bij hun activiteiten. Meer taken komen naar de gemeente (Wmo, Awbz en Jeugdzorg) met minder geld. Deze taken moeten integraal worden bekeken, schotten moeten worden weggehaald en waar nodig vindt een reorganisatie plaats. De gemeente werkt samen met alle partijen (vrijwilligers, adviesorganen, welzijnswerk, zorginstellingen, woningcorporaties etc.). Regionale samenwerking en de inzet van digitale middelen kunnen hierbij kostenbesparend werken. De gemeente werkt voor dit alles het Bredaas Model voor de zorg verder uit. • De gemeente stimuleert dat mensen elkaar ontmoeten en ondersteunen in wijken en buurten. Ze informeert haar inwoners goed over het zorgaanbod. • Mensen krijgen de zorg die bij hen past. De directe omgeving (het eigen netwerk: familie, vrienden, buren, kennissen, vrijwilligers, onderwijzers enz.) speelt daarbij een grote rol. • Bredanaars kunnen in hun wijk terecht voor zorg. Hiervoor werken alle instellingen samen in bijvoorbeeld sociale wijkteams. Het eigen netwerk van de zorgvrager wordt daarbij actief betrokken. Steeds wordt gezocht naar een goede balans tussen het eigen netwerk en de professionele zorg. • Alle bij een gezin betrokken hulpverleners werken samen. Dit betekent voor één gezin: één plan, één uitvoerder en één budget. De gemeente is eindverantwoordelijk voor de samenwerking tussen betrokken hulpverleners. • Breda levert maatwerk in zorg. De mens staat centraal en niet de regel.
• Iedereen moet zelfstandig kunnen wonen met zorg die bij hem of haar past en met voorzieningen dichtbij. Daarvoor is een divers aanbod van woningen nodig. Breda benut de mogelijkheden hiervoor bij nieuwbouw- en herstructureringsprojecten ten volle. Voorbeelden: aanleunwoningen, nul-tredenwoningen, kangoeroewoningen (inwoning), beschermd-wonenprojecten, Fokuswoningen, projecten voor begeleid zelfstandig wonen en woningtypen waarbij mantelzorgers in huis of in de buurt zijn of wonen. • Huiseigenaren worden gestimuleerd (bijvoorbeeld via ouderenorganisaties) om hun woningen levensloop bestendig te maken. • Iedereen met een rolstoel, rollator of kinderwagen kan overal komen. Er wordt een toegankelijkheidseis gesteld bij inrichting en herinrichting van openbare ruimte en gebouwen, bij het verstrekken van vergunningen en het geven van opdrachten. Ook het openbaar vervoer is voor iedereen toegankelijk • Voorkomen en voorbereid zijn is beter dan genezen. Er moet sterk worden ingezet op preventie, zodat men geen aanspraak hoeft te maken op de relatief dure zorg. De gemeente Breda zet in op zaken als voorlichting, schuldhulpverlening en tijdige signalering. • De gemeente kijkt bij aanbestedingen in eerste instantie naar kwaliteit. Ook kleine bedrijven krijgen een kans. Bij aanbestedingen wordt gelet of bedrijven Maatschap pelijk Verantwoord Ondernemen (duurzaam, met weinig overhead, geen buitensporige bestuurssalarissen etc.). Kwaliteit, goed werkgeverschap en vertrouwen in de werknemer zijn de belangrijke selectiecriteria. Verspilling van tijd door papierwerk wordt voorkomen door de inzet van ICT. Bij aanbestedingen van zorg hebben instellingen en bedrijven voorrang die het geld vooral aan zorg uitgeven (handen aan het bed).
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
MANTELZORG EN VRIJWILLIGERSWERK • De gemeente Breda staat achter zijn professionele zorgverleners en heeft alle vertrouwen in de mantel zorgers en andere vrijwilligers. Bredase vrijwilligers verlenen zorg waar het kan en professionals worden ingezet waar het moet. Er moet voorkomen worden dat mantelzorgers overbelast raken. Dat kan door het tijdelijk overnemen van de zorg, goede voorlichting en begeleiding van de mantelzorger.
• Van gemeente naar gemeenschap. Bewoners en cliëntenorganisaties worden actief betrokken bij het ontwikkelen en uitvoeren van het beleid rond zorg, welzijn en wonen. We zetten ze aan het stuur, geven ze de regie en waar mogelijk voeren ze het geheel zelf uit. • De gemeente steunt het vrijwilligerswerk actief op allerlei manieren met bijvoorbeeld professionalisering, vrijwilligersbemiddeling, vrijwilligersverzekering en kennisuitwisseling.
BREDASE JONGEREN KRIJGEN DE RUIMTE OM ZICH TE ONTPLOOIEN EN TE ONTWIKKELEN Breda voert een positief jeugdbeleid. We nemen jongeren serieus en werken mee aan goede initiatieven die uit de jongeren zelf komen. Jongeren worden betrokken bij het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. We zetten in op het voorkomen van problemen in plaats van deze achteraf op te lossen. • De jeugd krijgt ruimte om zich te ontplooien op een breed terrein: sport, recreatie, kunst en cultuur. Activiteiten voor en door jongeren worden gestimuleerd en ondersteund. • Ouders met vragen over opgroeien en opvoeden kunnen laagdrempelig in de wijk terecht. Hierbij wordt gebruik gemaakt van bestaande en nieuwe structuren.
• Iedere jongere krijgt de hulp die nodig is. Bij problemen zoeken we zo snel mogelijk oplossingen. Kinderen en jongeren in een probleemsituatie en ook hun ouders hebben zelf een stem in de aanpak van de jeugdzorg. De hulp wordt zoveel mogelijk op wijkniveau georganiseerd. Er wordt maatwerk geleverd. Ook hier wordt gewerkt via het principe van één gezin, één plan, één budget en één regisseur. De betrokken hulpverlener krijgt veel handelingsvrijheid. Mensen en hun zorgvraag staan centraal, niet het systeem of de regels. • Breda stimuleert gezond gedrag bij jongeren. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om het geven van voorlichting over voeding, bewegen en de risico’s van genotmiddelen. • De maatschappelijke stages door leerlingen van het voortgezet onderwijs blijken een bron voor nieuwe vrijwilligers, de betrokken burgers van de toekomst. In samenwerking met onderwijs, Breda-Actief, instellingen en bedrijven blijft Breda deze stages mogelijk maken.
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
PASSENDE HUISVESTING IN BREDA VOOR IEDEREEN Iedereen heeft recht op een eigen plaats om te wonen: een plek waar je helemaal jezelf kunt zijn, vrij en veilig. Zo’n woning moet betaalbaar en duurzaam zijn en je moet er lang van kunnen genieten. • De gemeente Breda valt op door gemêleerde duurzame, groene wijken. Daarom bouwen we in alle wijken zowel duurdere als goedkopere woningen. • De gemeente blijft starters op de woningmarkt steunen, bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat er betaalbare woningen worden gebouwd. • De gemeente stimuleert de bouw van sociale huur- en koopwoningen. Veel woningen worden levensloopbestendig.
• Studentenhuisvesting en huisvesting voor arbeids migranten kan gerealiseerd worden in leegstaande (kantoor-) gebouwen. Ook voor afgestudeerden is er een interessant aanbod op de woningmarkt, zodat door stroming vanuit studentenhuisvesting plaats vindt en hoger opgeleiden in Breda blijven wonen. • Breda zorgt voor goede daklozenopvang. Naast de bestaande daklozenopvang wordt er gezocht naar goede locaties en wordt er werk gemaakt van kleinschalige woonvoorzieningen of housing-firstprojecten voor daklozen die een nieuw bestaan willen opbouwen.
SPORTEN IS BETAALBAAR EN BEREIKBAAR VOOR ALLE BREDANAARS Verantwoorde voeding en in beweging blijven vormen de basis van een goede gezondheid. Samen sporten verbindt. Je moet dichtbij huis kunnen sporten en bewegen. Om te kunnen sporten moeten goede betaalbare faciliteiten aanwezig zijn.
• Breda zorgt ervoor dat iedereen tegen een redelijke vergoeding kan sporten. • Om de beschikbare sportaccommodaties optimaal te benutten stimuleert Breda de samenwerking tussen sportverenigingen onderling en met bijvoorbeeld het onderwijs, de naschoolse opvang, fitnesscentra, bedrijven en zorginstellingen. Meer scholen gaan sport aanbieden als naschoolse activiteit. • Bij aanleg en renovatie van woonwijken wordt vanaf het begin rekening gehouden met sport-, beweeg- en speelvoorzieningen voor jong en oud.
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
STEM OPEN, STEM GROENLINKS Iedere Bredanaar is vrij zich te ontplooien, onafhankelijk van wat anderen denken en vinden. GroenLinks wil een vrijzinnig Breda met een open houding naar de wereld en naar stadgenoten, zowel om problemen aan te pakken als om kansen te benutten.
IEDEREEN IN BREDA KAN ZIJN WIE HIJ IS In Breda heeft iedereen gelijke kansen. Het doet er niet toe waar je wieg stond, of je gelovig bent of ongelovig, man of vrouw, gehandicapt of niet, homo of hetero, jong of oud. Discriminatie wordt bestreden. GroenLinks wil dat iedereen aan de Bredase samenleving kan deelnemen. Voor elke Bredanaar is plek op school, op de sportvereniging, in de openbare ruimte, op het werk, in de horeca enzovoorts. • De gemeente spreekt maatschappelijke partners als scholen, woningcorporaties en andere instel lingen aan op hun beleid om iedereen gelijke kansen te geven en discriminatie te voorkomen. De gemeente laat zien hierin het goede voorbeeld te geven. • Verenigingen en stichtingen die een gemeentelijke subsidie ontvangen, staan open voor iedereen en geven aan hoe ze discriminatie bestrijden.
• Binnen het onderwijs moet aandacht worden besteed aan de veelkleurige samenleving. Geweld en het benadrukken van tegenstellingen wordt bestreden. • Breda moet haar verantwoordelijkheid nemen voor het opvangen van vluchtelingen. Niemand komt op straat te staan. Particuliere en maatschappelijke initiatieven om vluchtelingen op te vangen krijgen - als dat mogelijk is - steun van de gemeente Breda. Iedereen heeft recht op medische basisvoorzieningen. • Mensen zonder geldige papieren zijn geen criminelen. Ze moeten humaan worden behandeld, ook als de rechter heeft beslist dat ze niet langer in Nederland mogen blijven. Breda steunt initiatieven om mensen zonder papieren te helpen of op te vangen als ze in de problemen komen.
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
BREDA MAAKT ZICH WAAR ALS ONDERWIJSSTAD Op school bloeien talenten op en leggen we de basis voor latere zelfstandigheid. GroenLinks wil dat ieder kind zich kan ontwikkelen, onafhankelijk van het opleidingsniveau of het inkomen van de ouders, onafhankelijk van de plek waar het opgroeit of van de achternaam die het heeft. Breda maakt een leven lang leren waar. Je bent nooit te oud om je kansen te grijpen. • Elke leerling krijgt het onderwijs dat bij hem past. Geen enkele leerplichtige jongere zit thuis. Schoolverzuim en vroegtijdig schoolverlaten worden aangepakt. • De gemeente werkt samen met het onderwijs om passend onderwijs en passende opvoed- en opgroeiondersteuning te geven aan het kind en het gezin. • Elke school wordt een kindcentrum waar onderwijs, ondersteuning en vrije tijd samenkomen. Met vroeg- en voorschoolse opvang moeten onderwijsachterstanden vroegtijdig gesignaleerd en voorkomen worden.
• Rondom scholen komt voldoende (groene) ruimte om te ontdekken en te spelen. • Breda blijft een aantrekkelijke stad voor studenten uit binnen- en buitenland en investeert in zijn voorzieningen als studentenstad. • Onderwijs, bedrijfsleven en gemeente Breda werken samen om jeugdwerkloosheid te voorkomen. Ons beroepsonderwijs sluit goed aan bij het bedrijfsleven en de situatie op de arbeidsmarkt. Ondernemerschap wordt gestimuleerd. • Het niet goed beheersen van de Nederlandse taal is funest voor de integratie. Er wordt geïnvesteerd in het wegwerken van taalachterstanden bij zowel kinderen als ouderen. Contacten met mensen die Nederlands spreken vormen een aanvulling op inburgeringlessen en -examens.
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
BREDA VERGROOT BETROKKENHEID DOOR INSPRAAK EN SAMENWERKING Breda is een open stad. De gemeente werkt samen met bewoners, bezoekers, instellingen, bedrijven en alle andere betrokkenen binnen de gemeentegrenzen. Breda zoekt ook actief de samenwerking in de regio. Burgers met goede initiatieven voor Breda, krijgen de ruimte. • De gemeente betrekt actief bewoners, hun vertegenwoordigers en het maatschappelijk middenveld bij de besluitvorming over beleidskeuzes. • Besluiten worden zo dicht mogelijk bij de burger genomen. Het karakter van de wijk en de aanwezige organisatie die de bewoners vertegenwoordigt, bepaalt mede hoe dit wordt ingevuld. Wijk- en dorpsraden, enquêtes en vormen van inspraak dragen daaraan bij. • Breda benut de voordelen van samenwerking met andere gemeenten en met andere organisaties , ook buiten de regio- en landsgrenzen. • Breda intensiveert de inzet op internationale samenwerking en blijft ook na 2015 aan de nog niet gerealiseerde millenniumdoelstellingen werken door met een of meerdere gemeentes in ontwikkelingslanden samen te werken aan kennisoverdracht.
• Alles wat wettelijk openbaar mag, wordt door de gemeente Breda openbaar gemaakt: GroenLinks is vurig voorstander van open data. Ondernemers kunnen zo bijvoorbeeld een betere analyse maken van de doelgroep die zij willen bereiken – waardoor zij succesvoller zullen zijn. Bewoners krijgen beter inzicht in de gemeentelijke plannen voor hun woon- en leefomgeving. Hierdoor wordt participatie gestimuleerd. • GroenLinks wil dat inspraak er toe doet. Vergaderingen worden toegankelijker en inhoudelijk meer opengesteld voor belanghebbenden. Er komt meer ruimte voor inspraak en participatie. Het debat krijgt meer ruimte. Om inspraak zinvol te maken, worden belanghebbenden eerder bij plannen betrokken (“beginspraak”).
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
BREDA BIEDT MEER RUIMTE VOOR INITIATIEF VANUIT DE SAMENLEVING De rol van de gemeente verandert door de nieuwe economische realiteit van sturend naar faciliterend. GroenLinks wil in Breda de overgang naar een dienstverlenende overheid versnellen. Bredanaars of bezoekers van de stad nemen vaak zelf initiatief om hun woonomgeving te verbeteren, een probleem aan te pakken, een kans te benutten of zaken eenvoudiger en effectiever aan te pakken. Hierin zit de energie die Breda hard nodig heeft om de stad een impuls te geven, zowel in economisch als sociaal opzicht. De gemeente Breda waardeert zulke initiatieven en geeft ze de ruimte. • Er komt een aanspreekpunt waar initiatiefnemers met hun plannen en vragen terecht kunnen. • De gemeente staat in beginsel positief tegenover de plannen en probeert vanuit een positieve grondhouding mee te denken. Een goed idee weegt daarbij zwaarder dan bestaande regelgeving. • Desgevraagd kan de gemeente er voor kiezen om deskundigheid te leveren en te zorgen voor publiciteit. • Er komt voor elke wijk een wijkbudget waaruit initiatieven binnen de wijk worden betaald. De gemeente levert de nodige expertise en zorgt voor publiciteit. Bij de beoordeling van initiatieven worden bewoners, mogelijk via de wijkraad, en belanghebbenden betrokken. De regeling wordt samengesteld door bestaande budgetten voor bewonersinitiatieven over de wijken te verdelen. Overbodige regelgeving wordt teruggedrongen. Toekenning van middelen is gebaseerd op vertrouwen en verantwoording achteraf. Bedrijven, woningcorporaties en andere actieve partijen in de wijk worden uitgenodigd om bij te dragen.
• De gemeente neemt het initiatief tot oprichten van en faciliteert een ‘duurzaamheidsfonds’. Dit is een investeringsfonds om levensvatbare duurzame projecten te helpen opstarten door het verstrekken van een lening (met lage rente of zonder rente). Het geïnvesteerde geld wordt afgelost, waarna het weer in andere, nieuwe kans rijke projecten kan worden geïnvesteerd. Door partijen als de provincie, banken, bedrijven en particulieren bij dit fonds te betrekken, wordt de slagkracht groter. • Gebouwen van de gemeente Breda die zeker nog een half jaar leegstaan, worden beschikbaar gesteld aan initiatieven uit de wijk. Denk hierbij aan buurtfietsenstallingen, pop-up winkels (dat zijn tijdelijke winkels die extra aandacht vestigen op een pand, straat of buurt en de winkelier de kans geven te experimenteren), creatieve activiteiten en ontmoetingsruimtes. • De gemeente stelt haar ongebruikte terreinen tijdelijk beschikbaar aan de samenleving. De gemeente zet zich in om eigenaren van dit soort terreinen in particulier bezit, zoals het CSM-terrein, te stimuleren om ook hier een tijdelijke of definitieve bestemming te ontwikkelen. Voor GroenLinks is een braakliggend terrein waarop de natuur de vrije hand krijgt ook een waardevolle tijdelijke bestemming. • De gemeente stimuleert kennisuitwisseling en neemt waar nodig initiatief om goede ideeën van Bredanaars te koppelen aan personen en instanties die deze kunnen realiseren. • De gemeente stimuleert samenwerking om duurzame initiatieven op te starten en te faciliteren. • Landelijke trends in nieuwe samenwerkingsvormen zoals wijkinvesteringzones, stadslandbouw en buurtallianties, worden door de gemeente actief in Breda geïntroduceerd en ondersteund. Een goed voorbeeld hiervan is Opgeruimd Breda.
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
BREDA KOESTERT KUNST EN CULTUUR Kunst en cultuur dragen bij aan persoonlijke ontwikkeling en verrijken het leven. Dat geldt voor zowel de beoefenaars als voor de ‘genieters’. Kennis van de rijke geschiedenis van onze mooie stad draagt bij aan de verbinding tussen stadgenoten van gisteren, vandaag en morgen. Juist in tijden van crisis zijn vernieuwing, creativiteit en ontdekking cruciale begrippen. Samenwerking tussen verschillende Bredase initiatieven moet worden gestimuleerd. Geld moet niet worden besteed aan overhead. • De bibliotheek moet een goede collectie boeken digitaal en in print instandhouden en toegankelijk maken. De collectie moet voor iedereen goed bereikbaar zijn. Daarnaast zoekt de bibliotheek actief de aansluiting met mensen, door zich te richten op leesbevordering en taalondersteuning. De bibliotheek heeft voor elke wijk een op maat gesneden aanbod van activiteiten, is aanwezig op elke school en heeft bijzondere aandacht voor de dienstverlening in verzorgingshuizen. • Kunst is voor iedereen. Kunst moet daarom laagdrempelig, betaalbaar en dichtbij - in wijken en buurten- zijn. Daarvoor ontwikkelen we de cultuurnacht door en zetten we buurtcultuur en community-artprojecten in.Voldoende ruimte is een vereiste voor een goed creatief klimaat in de stad. Leegstaande panden kunnen hier een oplossing in bieden. Instellingen als Electron en Bloos moeten op basis van hun bewezen waarde en het aantal bezoekers/gebruikers een plek in Breda behouden.
SEAN DREILINGER
• Monumentale panden en industrieel erfgoed zijn bepalend voor het karakter van de stad. GroenLinks wil dat gemeente eigenaren aanspreekt op hun verantwoordelijkheid. Ze moeten hun panden goed onderhouden, zo nodig renoveren en inpassen in de (her)ontwikkeling van hun omgeving. Breda steunt evenementen die het erfgoed onder ogen van een groot publiek brengen. • Breda heeft op cultuurgebied de beste kansen om zich te onderscheiden van andere steden door zich te richten op beeldcultuur. Gelet op de op dit gebied al aanwezige infrastructuur liggen daar de kansen om bezoekers naar de stad te trekken en jonge en creatieve mensen aan de stad te binden. Breda stimuleert en ondersteunt waar nodig kunstzinnige en commerciële initiatieven die de beeldcultuur op de Bredase kaart zetten. • De collectie van het Breda’s Museum is zeer waardevol voor de stad. Een goede presentatie van het historische erfgoed van Breda is van belang. • GroenLinks is trots op het Chassé theater. De brede programmering zien we als een goede manier om kennis te maken met verschillende vormen van podiumkunst. Daarom blijven we ons sterk maken voor een (inter) nationale topprogrammering naast ruimte voor brede volkscultuur en Bredase initiatieven. • De tijden voor evenementen in de binnenstad van Breda worden verruimd.
SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA
BREDA IS VEILIG Breda is nu al veilig, maar nog niet veilig genoeg. GroenLinks wil veiligheidsproblemen voorkomen. Als elke grote stad moet Breda dan ook criminaliteit voorkomen, overlast bestrijden en oorzaken van ervaren onveiligheid wegnemen. De gemeentelijke rol heeft zijn grenzen, maar Breda kan groeien in het samenbrengen van veiligheidspartners en in gesprek gaan met bewoners over de gezamenlijke aanpak.
PROGRAMMACOMMISSIE Jetze van der Ham Merijn Scheifes Joost van den Berk Kathinka Minzinga REDACTIE Joost Scheifes VORMGEVING Anja Jansen Met dank aan alle Bredanaars die op enigerlei wijze hebben bijgedragen aan de totstandkoming van dit programma.
• In elke wijk moet een veiligheidsscan worden gedaan om knelpunten op het gebied van veiligheid in samenspraak met bewoners in beeld te brengen. • Er komt een plan om misdrijven en criminaliteit met de grootste gevolgen voor de slachtoffers en de samenleving te voorkomen. De actieve aanpak van huiselijk geweld en eergerelateerd geweld wordt vergroot. • Breda gaat overlast door jongeren tegen door de groepsaanpak. Met deze aanpak is er minder overlast en dalen schoolverzuim- en werkloosheidcijfers. Bovendien vinden jongeren alternatieven voor hun vrijetijdsbesteding, bijvoorbeeld in sport. • De horeca is een kwaliteit van Breda. Deze kwaliteit wordt verder verbeterd als de horeca zelf de sluitings tijden kan bepalen. Horecabezoekers zijn dan laat op de avond gelijkmatiger op straat, wat minder overlast tot gevolg heeft. Deze maatregel gaat gepaard met goede afspraken over toelatingsbeleid. • Het gedogen van softdrugs levert een bijdrage aan het beperken van overlast, terugdringen van straathandel en voorkomen van criminaliteit. Als grensstad heeft Breda te maken met drugstoeristen die door runners naar coffeeshops en andere verkooppunten worden gebracht. Het gedogen van verslavende en schadelijke middelen brengt ook de verantwoordelijkheid met zich mee de gemaakte afspraken strikt te handhaven, en goede voorlichting over coffeeshops en de negatieve effecten van drugsgebruik te geven – onder meer aan middelbare scholieren en buitenlandse toeristen. Door verantwoord te gedogen wordt de kracht van het Nederlandse
softdrugsbeleid bestendigd en worden overlast en criminaliteit teruggedrongen. • GroenLinks wil gereguleerde wietplantages. Zo wordt de georganiseerde criminaliteit de wind uit de zeilen genomen en kan de branche verder gefiscaliseerd worden. • Cameratoezicht is een effectief instrument om problemen te signaleren. Voorwaarde is wel dat beelden live uitgekeken worden, zodat snel ingegrepen kan worden. Cameratoezicht moet uit het oogpunt van privacy weloverwogen worden ingezet, in combinatie met gerichte inzet van toezichthouders. GroenLinks wil dat tweejaarlijks een heroverweging van de cameralocaties in de gemeenteraad wordt besproken. • Het afsteken van vuurwerk is voor veel mensen een plezierige traditie, maar zorgt ook voor overlast. GroenLinks wil dat tijdens de jaarwisseling strikt wordt gehandhaafd (alleen legaal vuurwerk, alleen op toegestane tijden). Met het organiseren van een stedelijke, professionele, vuurwerkshow op een centrale locatie wordt een alternatief geboden voor het afsteken van vuurwerk door particulieren. • Samenwerkingsprojecten zoals wijkveiligheidsteams bestaande uit bewoners, politie en gemeente om de veiligheid te bevorderen worden gestimuleerd. We zijn blij met buurtpreventieprojecten waar bewoners ogen en oren van de wijk of straat zijn. Zowel vrijwillige initiatieven als werkgelegenheidsprojecten zijn belangrijk om de signalen naar politie en andere instanties te verbeteren. • Wijken worden zo ingericht, dat vandalisme en criminaliteit worden tegengegaan en voorkomen, bijvoorbeeld door donkere plekken in het licht te zetten en zwerfvuil direct te verwijderen. Kapot straatmeubilair en losliggende stoeptegels moeten zo snel mogelijk worden gerepareerd om onveilige situaties te voorkomen. • Vuil op straat, hinderlijk geparkeerde auto’s, fietsen op de stoep, kapot straatmeubilair en hondenpoep zijn ergernissen die Bredanaars dagelijks raken. In wijkplannen moeten deze zaken een plek krijgen: ergernissen voorkomen en anders ook aanpakken. SAMEN VOOR EEN DUURZAAM BREDA