VERKEER OP SCHOOL AANBOD NAJAAR 2013
NASCHOLINGSAANBOD VERKEERSEN MOBILITEITSEDUCATIE VOOR BASIS- EN SECUNDAIR ONDERWIJS
VERKEER OP SCHOOL IEDEREEN MEE! Dat is sinds kort de nieuwe slogan van de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV). Mee werken aan een verkeersveilige schoolomgeving. Mee streven naar minder verkeersslachtoffers. En mee zijn met de praktische aanpak van verkeerslessen. Ben jij al mee? Met Verkeer op School, het gratis nascholingsaanbod van de VSV voor leerkrachten, hopen we je alvast mee te krijgen met de praktijkgerichte aanpak van verkeerseducatie op school. Voor het basisonderwijs bieden we drie basisopleidingen aan: verkeers- en mobiliteitseducatie op school, voetgangerstraining en fietstraining. Je kunt de drie modules volgen en zo een stevige basis creëren om de verkeerskar bij jou op school mee te trekken. Maar je kunt ook probleemloos intekenen op één van de drie modules. Daarnaast bieden we doelgroepgerichte specialisatiecursussen aan over welbepaalde thema ’ s. Alle onderwijsniveaus komen aan bod. Alle cursussen zijn praktijkgericht en bieden je tips, lesideeën en soms ook materiaal aan waarmee je meteen aan de slag kunt in de klas. Alle opleidingen zijn gratis. We hopen je te ontmoeten op een van onze nascholingen! Iedereen mee! Met de VSV!
2
Locaties Antwerpen Bedrijvencentrum Concentra Katwilgweg 2 2050 Antwerpen Diepenbeek UHasselt - Campus Diepenbeek Agoralaan - Gebouw D 3590 Diepenbeek Heverlee Brabanthal Brabanthal 1 3001 Heverlee Mechelen OVAM Stationsstraat 110 2800 Mechelen Genk JC Rondpunt 26 Europalaan 26 3600 Genk
Gent De Zebrastraat Zebrastraat 32 9000 Gent Zellik PIVO Poverstraat 75 1731 Asse (Zellik)
3
Basisopleiding VME op school
Basisopleiding Voetgangerstraining
Basisopleiding Fietstraining
p. 6
Heverlee dinsdag 24 september: 9.30 - 13.00 uur (onthaal vanaf 9.00 uur)
p. 8
Heverlee donderdag 3 oktober: 10.00 - 16.00 uur (onthaal vanaf 9.30 uur)
p. 10
Gent donderdag 10 oktober: 10.00 - 16.00 uur (onthaal vanaf 9.30 uur)
p. 12
Heverlee maandag 14 oktober: 10.00 - 16.00 uur (onthaal vanaf 9.30 uur) Basisopleiding Fietstraining speciale editie regio Vlaams-Brabant
4
Antwerpen donderdag 24 oktober 10.00 - 15.00 uur (onthaal vanaf 9.30 uur)
Zellik donderdag 17 oktober: 13.00 - 16.00 uur (onthaal vanaf 12.30 uur)
p. 14
LAGER ONDERWIJS
Workshopsessies
SECUNDAIR ONDERWIJS
BASISONDERWIJS EN BuBaO
ALGEMEEN
AANBOD NAJAAR 2013 Het Grote Voetgangersexamen
Gent dinsdag 19 november: 9.30 - 13.00 uur (onthaal vanaf 9.00 uur)
p. 16
Heverlee donderdag 21 november: 9.30 - 13.00 uur (onthaal vanaf 9.00 uur) Genk dinsdag 26 november: 9.30 - 13.00 uur (onthaal vanaf 9.00 uur)
Wég van mobiliteit
Mechelen woensdag 6 november: 9.30 - 13.00 uur (onthaal vanaf 9.00 uur)
p. 18
Diepenbeek vrijdag 8 november: 9.30 - 13.00 uur (onthaal vanaf 9.00 uur) Gent woensdag 13 november: 9.30 - 13.00 uur (onthaal vanaf 9.00 uur)
5
ALGEMEEN
WORKSHOPSESSIES Tijdens deze dag komen drie onderwerpen aan bod waarover we regelmatig vragen krijgen. Dankzij een doorschuifsysteem kun je elke workshop volgen.
DODE HOEK De dode hoek eist elke maand een dodelijk slachtoffer. Meestal gaat het om een ongeval tussen een vrachtwagen en een fietser. Toch mogen we ook de andere voertuigen niet uit het oog verliezen. Het is noodzakelijk dat jongeren, zowel in het basis- als het secundair onderwijs, de gevaren van de dode hoek leren kennen, bij alle voertuigen. Naast een theoretisch luik rond de dode hoek, leer je in deze workshopsessie hoe kinderen zich veilig rond de verschillende voertuigen kunnen opstellen.
6
BUSEVACUATIE
Doelstellingen
Programma
Als er tijdens een reis met een bus iets misloopt en één of andere noodsituatie zich voordoet, is het belangrijk dat alle betrokken partijen weten wat ze moeten doen om de situatie zo snel mogelijk onder controle te krijgen. Er bestaan heel wat basisprincipes en richtlijnen bij zo’n evacuatie. In de workshop Busevacuatie maak je niet alleen kennis met de theoretische richtlijnen, maar ervaar je ook de praktijk op een bus.
Naast een theoretisch luik rond de dode hoek, leer je hoe kinderen zich veilig rond de verschillende voertuigen kunnen opstellen.
We starten deze praktische dag onmiddellijk in kleine groepen. De groepsindeling gebeurt de dag zelf.
DE FIETS Fietstechnologie staat heel centraal in het zelfontdekkende en ervaringsgerichte onderwijs van vandaag. De mensen van Tess bvba laten je in een heel praktische workshop proeven van de materialen uit de fietskoffer en de fietstechniekBOX. Verder lichten ze de werkboekjes en de digitale mogelijkheden bij de materialen toe.
In de workshop Busevacuatie maak je niet alleen kennis met de theoretische evacuatierichtlijnen, maar ervaar je ook de praktijk op een bus. In een heel praktische workshop over de fiets kun je proeven van de materialen uit de fietskoffer en de fietstechniekBOX. Verder leer je de werkboekjes en de digitale mogelijkheden bij de materialen kennen.
Waar en wanneer Antwerpen donderdag 24 oktober: 10.00 - 15.00 uur (onthaal met koffie vanaf 9.30 uur)
Doelgroep Leerkrachten en studenten lager en secundair onderwijs, leerkrachten en studenten lichamelijke opvoeding, verkeersouders lager onderwijs, medewerkers van de lokale politie, startbaners verkeersveiligheid, gemeenschapswachten en educatieve medewerkers.
7
BASISONDERWIJS EN BuBaO
BASISOPLEIDING VERKEERS- EN MOBILITEITSEDUCATIE OP SCHOOL Tijdens deze opleiding geven we de theoretische basis mee van hoe je op school een verticale én horizontale verkeersleerlijn kunt opbouwen. Met een verticale verkeersleerlijn heb je een houvast gedurende de lagereschoolperiode en voorkom je onnodige overlappingen in de leerjaren. Leerplannen, ontwikkelingsdoelen en eindtermen staan daarbij centraal. Een horizontale verkeersleerlijn biedt je dan weer de mogelijkheid om verschillende verkeers-activiteiten te organiseren. Zo ben je niet alleen actief tijdens de verkeersweek, maar zit VME ingebed in het hele schooljaar.
8
Doelstellingen
Programma
Met de ontwikkelingsdoelen en eindtermen als uitgangspunt, bieden we instrumenten aan die je concreet kunt vertalen naar je eigen school. We confronteren je met de mogelijkheden en beperkingen van kinderen in het verkeer.
Na een ochtendverwelkoming nemen we je mee in een educatief verhaal, compleet met praktijkvoorbeelden, filmpjes en een korte quiz. Op het einde kun je genieten van een uitgebreide informatietafel met o.a. folders, gadgets en educatieve uitgaven.
Doelgroep
Waar en wanneer
Leerkrachten en studenten kleuteronderwijs, leerkrachten en studenten lager onderwijs, leerkrachten en studenten lichamelijke opvoeding, leerkrachten en studenten buitengewoon onderwijs, verkeersouders, medewerkers van de lokale politie, startbaners verkeersveiligheid en gemeenschapswachten.
Leuven (Heverlee) dinsdag 24 september: 9.30 - 13.00 uur (onthaal met koffie vanaf 9.00 uur)
9
BASISONDERWIJS EN BuBaO
BASISOPLEIDING VOETGANGERSTRAINING Tijdens deze vorming leer je hoe je kinderen van drie tot tien jaar veilig kunt leren stappen in het verkeer. Je krijgt praktische tips om voetgangerstraining te integreren in verkeerslessen of in andere vakken. De kleuterbox Horen, zien en rijden en de voetgangersbrevetten van de VSV vormen een goede leidraad. In combinatie met ervaringen van andere leerkrachten en concrete oefeningen vanuit het oogpunt van het kind komen we tot een praktische voetgangerstraining waarmee je meteen aan de slag kunt op je eigen school.
NIEUW!
Doelstellingen
Programma
De VSV heeft een nieuw lespakket ontwikkeld: Het Grote Voetgangersexamen. Tijdens deze opleiding stellen we dit nieuwe project uiteraard aan u voor. Daarnaast bieden we op andere dagen ook een aparte, uitgebreide vorming aan over dit project.
Tijdens deze dag willen we onder meer aantonen dat veilig leren stappen niet stopt na het kleuteronderwijs of na de eerste graad. De vaardigheden worden gedurende heel het basisonderwijs stelselmatig aangeleerd. Gevaarherkenning en een correcte houding tegenover andere weggebruikers in het verkeer zijn daarbij van levensbelang.
In de voormiddag gaan we aan de slag met de kleuterbox Horen, zien en rijden en doe je zelf de opdrachten die op maat van kleuters zijn uitgewerkt. In de namiddag leer je hoe je leerlingen stelselmatig kunt trainen als voetganger. Daarbij houden we rekening met de leeftijdsgebonden perceptie van het verkeer. Zo kan bijvoorbeeld een kind van zes jaar de snelheid van een aankomende auto nog niet inschatten. Je maakt ook kennis met didactisch materiaal en brochures over voetgangerstraining.
Doelgroep Leerkrachten en studenten kleuteronderwijs, leerkrachten en studenten lager onderwijs, leerkrachten en studenten lichamelijke opvoeding, leerkrachten en studenten buitengewoon onderwijs, verkeersouders, medewerkers van de lokale politie, startbaners verkeersveiligheid en gemeenschapswachten.
Op het einde van de lesdag krijgt iedereen een lespakket Horen, zien en rijden mee naar huis!
Waar en wanneer Leuven donderdag 3 oktober: 10.00 - 16.00 uur (onthaal met koffie vanaf 9.30 uur)
10
11
BASISONDERWIJS EN BuBaO
BASISOPLEIDING FIETSTRAINING Veilig fietsen in het verkeer vraagt veel meer dan alleen het kennen van de verkeersregels en het beheersen van de fiets. Kinderen van de lagere school moeten situaties juist leren inschatten, de regels kunnen toepassen en vooral praktijkervaring opdoen om op het einde van het zesde leerjaar tot een veilig en aanvaardbaar verkeersgedrag te komen. Correct en veilig een kruispunt oversteken kun je alleen leren door rekening te houden met de andere weggebruikers. In deze opleiding bekijken we hoe je de fietstraining best aanpakt.
NIEUW!
Doelstellingen
De VSV heeft de fietsbrevetten vernieuwd. Tijdens deze opleiding stellen we de nieuwe lespakketten aan u voor.
Tijdens deze vormingsdag kom je te weten hoe je kinderen gedurende de lagereschoolperiode de fiets leert beheersen en veilig leert rijden in het verkeer. De oefenfiches, Fietsbrevet Brons, Fietsbrevet Zilver en Het Grote Fietsexamen van de VSV bieden je daarbij een houvast.
Doelgroep Leerkrachten en studenten lager onderwijs, leerkrachten en studenten lichamelijke opvoeding, leerkrachten en studenten buitengewoon onderwijs, verkeersouders, medewerkers van de lokale politie, startbaners verkeersveiligheid, fietsmeesters en gemeenschapswachten.
een rotonde te rijden? We tonen je zeer praktisch hoe je kinderen stap voor stap kunt begeleiden naar veilig en zelfstandig fietsen in het verkeer. Van evenwichtsbehoud naar stuurvaardigheid en fietsbehendigheid. Van verkeersvaardigheid op de speelplaats naar verkeersvaardigheid in het echte verkeer. Ondertussen staan we ook stil bij de kennis van de wegcode en bij veilige methodes om je met de leerlingen in groep in het verkeer te begeven. Heel de dag prikkelen we je met creatieve initiatieven waarmee je nadien op school zelf aan de slag kunt. Op het einde van de lesdag krijgt iedereen een pakket Fietsbrevet Brons en Fietsbrevet Zilver mee naar huis!
Waar en wanneer Programma Je mag in de huid kruipen van een 5- tot 12-jarige en zelf op de fiets springen. Hoe bouw je een fietstraining op doorheen de verschillende jaren van het lager onderwijs? Hoe leer je kinderen fietsen? Hoe pak je het aan om ze op een veilige manier naar links te leren afslaan of op
12
Gent: donderdag 10 oktober: 10.00 - 16.00 uur Leuven: maandag 14 oktober: 10.00 - 16.00 uur (onthaal met koffie vanaf 9.30 uur)
13
BASISONDERWIJS EN BuBaO
BASISOPLEIDING FIETSTRAINING SPECIALE EDITIE REGIO VLAAMS-BRABANT Deze editie van de opleiding wordt georganiseerd in samenwerking met de provincie Vlaams-Brabant en de Fietsersbond. Na afloop krijg je een leuke attentie aangeboden door de provincie Vlaams-Brabant.
Programma Je maakt kennis met Dr. Mobi, waarmee de scholen uit Vlaams-Brabant kunnen genieten van subsidies voor activiteiten rond verkeer en mobiliteit. Ook het materiaal dat je bij de provincie Vlaams-Brabant kunt ontlenen, wordt voorgesteld. De leskoffer fietsbehendigheid, de leskoffer rond de dode hoek en het mobiel verkeerspark worden gedemonstreerd tijdens het praktische gedeelte van de opleiding. Fietsen zullen aanwezig zijn, maar je mag zeker je eigen fiets meebrengen!
Doelstellingen Je leert op een praktische manier het materiaal kennen dat de provincie Vlaams-Brabant via haar uitleendienst gratis aanbiedt aan de scholen uit de regio.
Waar en wanneer Zellik: donderdag 17 oktober: 13.00 - 16.00 uur (onthaal met koffie en broodjes vanaf 12.30 uur)
Doelgroep Leerkrachten en studenten lager onderwijs, leerkrachten en studenten lichamelijke opvoeding, leerkrachten en studenten buitengewoon onderwijs, verkeersouders, medewerkers van de lokale politie, startbaners verkeersveiligheid, fietsmeesters en gemeenschapswachten. Allen actief binnen de provincie Vlaams-Brabant. 14
15
LAGER ONDERWIJS
HET GROTE VOETGANGERSEXAMEN Een voetgangersexamen is een praktijktest in het echte verkeer. Kinderen van het vierde leerjaar stappen daarbij een parcours langs een uitgestippelde route, meestal in de schoolomgeving. Terwijl ze de route afleggen, wordt gecontroleerd of ze de minimale basisvaardigheden beheersen om veilig en zelfstandig te stappen. De VSV ondersteunt de deelnemende klassen maximaal in elke fase van het project: de voorbereiding, de communicatie, de training, het examen, de evaluatie, de beloning en de remediëring. Ze ontvangen een uitgebreid
doe-pakket met hulpmiddelen en kunnen op de website www.grotevoetgangersexamen.be didactisch materiaal downloaden. Ook politiezones en gemeentebesturen die een voetgangersexamen voor hun scholen willen organiseren, kunnen voor ondersteuning terecht op deze website. Vanaf september kunnen scholen, gemeenten en politiezones zich inschrijven voor het schooljaar 2013-2014. Heb je nog wat twijfels om effectief aan de slag te gaan? Heb je specifieke vragen bij de organisatie van een voetgangersexamen? Wil je meer informatie over het materiaal dat we kunnen aanbieden? Dan ben je meer dan welkom op deze nascholing over Het Grote Voetgangersexamen.
Doelstellingen
Programma
Je leert al het materiaal kennen dat we scholen via de website van Het Grote Voetgangersexamen aanbieden. Daarnaast overlopen we ook de verschillende stappen om zelf een voetgangersexamen te organiseren.
We starten met een kort theoretisch gedeelte waarbij we je kennis laten maken met de materialen uit het doe-pakket en de onderdelen van de website. We gaan dieper in op de praktische organisatie van een voetgangersexamen en zetten ten slotte theorie om in praktijk: tijdens een mini-voetgangersexamen spelen we zelf leerling en beoordelaar. We sluiten af met een evaluatie.
Doelgroep Leerkrachten en studenten lager onderwijs, leerkrachten en studenten lichamelijke opvoeding, verkeersouders lager onderwijs, medewerkers van de lokale politie, startbaners verkeersveiligheid, gemeenschapswachten en educatieve medewerkers.
Waar en wanneer Gent: dinsdag 19 november: 9.30 - 13.00 uur Leuven: donderdag 21 november: 9.30 - 13.00 uur Genk: dinsdag 26 november: 9.30 - 13.00 uur (onthaal met koffie vanaf 9.00 uur)
16
17
SECUNDAIR ONDERWIJS
WÉG VAN MOBILITEIT Uit cijfers van het project Slimme Mobiele Scholen blijkt dat de grote meerderheid van de leerlingen van het secundair onderwijs in Vlaanderen zich op een duurzame manier van en naar school verplaatst. De verleiding om gebruik te maken van gemotoriseerd vervoer is echter groot. Welke rol kan een school daarin spelen? Hoe leren we jongeren om in verschillende situaties voor de juiste (veilige en duurzame) vervoerswijze te kiezen? We laten je kennismaken met materialen en werkvormen die jongeren laten nadenken over hun verplaatsingsgedrag en over de gevolgen van hun keuze.
18
PARTNERS
Programma
De VSV organiseert deze studiedag in samenwerking met:
Plenaire sessie
Kris Peeters, mobiliteitsexpert en auteur van o.m. Het voorruitperspectief en De file voorbij. Arnout Ruelens van GoodPlanet Belgium vzw (voorheen GREEN vzw), een organisatie die sinds 1997 jongeren en volwassenen duurzaam leert leven.
Kris Peeters daagt je met zijn lezing Een andere kijk op mobiliteit uit om op een andere manier over mobiliteit na te denken. ‘Zit ons verkeer vast? Of eerder ons denken over verkeer?’ Om een tip van de sluier op te lichten: vraag je alvast even af hoe het kan dat je soms voor de klas én op de parking staat.
te hebben. Zelf omschrijft hij het zo: ‘Stap in de debatmobiel, rijd mee van thuis naar school en ontdek dat het verkeer onderweg behalve voor fijn stof ook voor leerstof zorgt. Enige voorwaarde: niet op het eigen lesvak blijven.’ Het woon-schoolverkeer is een ideale springplank om een veelheid aan maatschappelijke thema’s (economie, ruimtelijke ordening, politiek en democratie, sociale verantwoordelijkheid en respect, …) aan te snijden.
Workshop 1: De nieuwe stad van sjeik Al Hastouni Doelstellingen Een andere kijk op duurzame mobiliteit krijgen en dat thema zo toegankelijk en interessant maken voor leerlingen van het secundair onderwijs.
Deze workshop dompelt je op een speelse wijze onder in het thema van duurzame mobiliteit. Je moet keuzes maken en samen met anderen problemen oplossen. Het spel brengt de bouwstenen voor een goede mobiliteitseducatie aan het licht. Tot slot volgt een overzicht van methodieken, educatieve materialen en nuttige websites.
Doelgroep
Workshop 2: Debatman op school
Leerkrachten en studenten lerarenopleiding secundair onderwijs, medewerkers van de lokale politie, startbaners verkeersveiligheid, gemeenschapswachten, educatieve medewerkers, …
Kris Peeters breekt een lans voor het debat als werkinstrument om het in de klas/school over mobiliteit
Waar en wanneer Mechelen: woensdag 6 november: 9.30 - 13.00 uur Hasselt: vrijdag 8 november: 9.30 - 13.00 uur Gent: woensdag 13 november: 9.30 - 13.00 uur (onthaal met koffie vanaf 9.00 uur)
19
PRAKTISCH Alle cursussen in de reeks Verkeer op School zijn gratis.
Vooraf inschrijven is verplicht en kan alleen via www.verkeerskunde.be/kalender. Het aantal plaatsen per cursus is beperkt, tijdig inschrijven is dus de boodschap. Inschrijven kan tot uiterlijk zeven dagen voor de cursusdatum of tot de cursus volzet is. Tot één week voor aanvang van de cursus kun je je inschrijving gratis annuleren. Als je later annuleert of niet aanwezig bent zonder te verwittigen, rekenen wij een administratieve kost van € 25 aan. Dit bedrag gaat integraal naar het revalidatiecentrum in Pulderbos, waar onder meer kinderen en jongeren revalideren na een verkeersongeval. Indien de VSV de opleiding om bepaalde redenen annuleert, word je daar ten
Vlaamse Stichting Verkeerskunde Louizastraat 40, 2800 Mechelen Tel. 015 44 65 50 - Fax 015 44 65 59
[email protected] - www.verkeerskunde.be
laatste drie werkdagen op voorhand van op de hoogte gebracht. Annuleren kan enkel schriftelijk (brief, e-mail of fax). Na je inschrijving krijg je een bevestiging per mail. Een week voor de cursus sturen we je een herinneringsmail met de adresgegevens van de cursuslocatie en een wegbeschrijving. We organiseren de meeste nascholingen meerdere keren, op verschillende data en locaties. Zo kun je ze volgen waar en wanneer dat voor jou het beste past. Dat moet niet in de provincie waar je woont of waar je school gelegen is. Bij de cursussen die een hele dag duren, wordt tijdens de middagpauze een broodjeslunch voorzien. Na deelname ontvang je een attest.
