Verhaaltjes van vroeger van Toontje tot Toon Smits van af

Verhaaltjes van vroeger van Toontje tot Toon Smits van af 1931-2007 Klein Toontje met sevenumse broek 1931

Grote Toon 20 jaar mijn eerste herinnering uit mijn jeugd is de Sevenumse onderbroek Dit was een zwarte flan ellen broek, zonder bovenb roek , want dan werden er twee bro eken nat als ik in de broek plaste. Deze heb ik gedragen tot een jaar of drie -Toen kreeg toontje een echte broek, met kousen tot ver boven de knie. En die moest je met een bandje van een inmaakglas o f een bingel zoals met die noemde met een gesp ,

1

maar op zien te houden, dat ze niet afzakte. In de zomer waren het knie kousen ,en die mocht ik van moeder niet aan voor Pasen ,.maar nam ze wel eens voor die tijd stiekem uit de kast, en als ik dan ging spelen deed ik ze buiten ruilen met mij n lange kousen.

Echte broek

Deze korte broek heb ik gedragen tot veertien jaar, en toen kreeg ik de eerste lang e broek, en voelde mij al direct een grote vent. Tevens was dit de introductie van mijn eerste lange onderbroek. Met die lange broek kreeg ik ook echte mannen sokken tot boven de enkels ,en sokophouders dat was een bred e band die deed je net onder de kuiten ,en daar zat ook nog een klein stuk brede elastiek naar beneden met zo’n klem ,die je aan de sokken moest klemmen. Heb ik gehad tot dat ik in militaire dienst ging, en daar kregen we sokken met boven elastiek in ,dus een hele vooruitgang Leren Lopen Ook ik heb het lopen moeten leren ,en dat moest gebeuren in een raamwerk van zon twee meter lang , en vijftig cm breed vierkant schui fbaar raampje in en daar werd ik met een handdoek in vastgebonden zo dat ik net met de voeten aan de grond kon komen, en moest maar langzaam proberen vooruit te komen ,en moeder had dan wat tijd om huishoudelijk werk te doen daar er met mij niks kon gebeuren. Broek met klep Ook deze broek werd nog door enkele oudere mensen ged rag en ,was een onderbro ek met van achteren een klep met aan de zijkant een knoop , Als je naar de wc moest< deed je de knopen los en hoe het dan moest weet ik niet (daar ik ze zel f nooit gedrag en heb Ik heb wel eens gezien toen ik ‘snachts om twaalf uur naar de nacht mis ging, zo’n oud vrouwtje voor me

2

liep, en ff bukte , en het was gebeurd, en liep zo weer weg .( Pauw zien Nel) Wat de wc betrof, was bij ons achter kant huis zo,n vierkant hok met een muurtje, en een plank met rond gat er op, Als het vroor deed mijn vader er bossen stro tegen zetten ,en die de grote of kleine boodschap moest doen, kon achter

de koeien op de stal terecht, toen wij nog klein waren, stiekem achter het kippen hok Leren Bidden Ja dat was niet zo eenvoudig voor een manneke van ik dacht vijf jaar. Mijn zusje Mieke, zoals ze toen nog hete, zou dat wel op zich nemen. Het begon met het Avondgebed Dan Oefening van Berouw ,drie weesgegro etenvoor de overl eden familie. Drie weesg egroetjes voor onze zus Bethje die op zestien jarige leeftijd was overled en. Baeste Vader en Baeste Mooder, drie weesgegro etjes, en voor Alle Heiligen drie weesgegroetjes, dat gebed eindigde nog met Ave Maria Ave ST Jozef Ja zowat de hele stamboom werd aanbed en tot bij Maria en Jozef toe Maar het einde hoorde Toontje vaak niet meer. Viel wel eens in slaap Naar de school

Eerste klas 1938 spelen op school met speeltijd deden we vaak bokspringen, dan moesten er enkele gebukt gaan staan en de andere moeten

3

er dan overspringen en die er over allemaal heen gesprongen was moest dan direct gebukt gaan staan, maar er werd wel vaak vieze streekjes uitgehaald dan deden we flimpen ,dat deed je als je er oversprong de gebukte gauw met de hak tegen zijn achter werk schoppen maar met de volgende ronde kon je zel f hetzel fd e verwachten Piepe keien Na de school werden er veel spelletjes gedaan ,zoals Piepe Keien Er werden twee stenen op elkaar gelegd, en een meter o f vij f afstand werd een streep getrokk en Daar moesten de spelers achter gaan staan ,en most proberen de steen er af te gooien ,en daarna er weer opzien te leggen maar als je aan getikt werd door die persoon die bij de steen stond was je af en moest jij bij die steen gaan staan. Pikken In de zomer deden wij ook vaak onder weg pikken ( niet stelen) maar met een dikke knikker , en ik een keer de pech had dat mijn knikker net in een mollengat terecht was gekomen. Die heb ik nooit meer teruggevonden. Op School deden wij onder speel kwartier kuiltje pikken . Er werd een kuiltje gemaakt en twee meter er voor een streep getrokk en dan moest proberen de knikker in dat kuiltje te gooien , de winnaar kreeg alle knikkers die rondom het kuiltje lagen ,dus het kuiltje gemist hadden. Als je pech had was je soms al je knikkers kwijt ,en dan was het soms huilen (rijpe) Naar school moesten we van af Tongerlo te voet ruim drie km, en tussen de middag nog naar huis om te eten , daar we geen fiets hadden deden we dat met de rijp,. Dat was een soort ring gemaakt van beton ijzer, maar wel glad dan maakte wij van een tak een vork, die hield je tegen de rijp ,begon hard te lopen ,en dat deden we tot aan de school , daar werd hij bij smeed Piet mooi tegen de muur in zon gangetje gepark eerd, totdat de school uit was, en we weer huiswaarts keerd e , als we wel eens ruzie met iemand hadden ,deden we stiekem de rijp eivormig maken en dan was er heel moeilijk mee te rijpen Fietsen leren. Het fiets en heb ik geleerd met mijn vriend en buurman Jeu Jacobs Dat ging gebeuren bij ons thuis voor de deur op het gras ,maar na enkele dag en geoefend te hebben dacht Jeu zo ver gevorderd te zijn, wel de straat op te durven, en het ging wonder goed, tot dat hij bij hun thuis tegen over de voor deur was ,en pardoes de keuken in fi etste ,en met fiets en al onder de tafel terecht kwam . Hij heeft enk ele dagen niet kunnen fietsen, van de pijn aan zijn knie ,maar wij hebben het toch allebei geleerd. Ekster Toen ik zo'n jaar of tien was had ik een jonge ekster gevangen en in een zel f getimmerde kooi gezet en die moest meelpap gevoerd worden met een lepeltje maar dat was me een keer mislukt en de ekster slikte het hele lepeltje in ,en de volgende dag zei moeder: "Waarom steekt dat beestje de kop zo omhoog?" en heb het haar maar verteld en heeft zij met een schaar het lepeltje wat naar boven getrokken, tot zij er met de vingers bij kon, en het er uit kon trekken .Ik heb hem later af moeten geven daar hij steeds in de keuken op de kast en tafel ging zitten ,en heb hem toen aan mijn schoolmeester Mulders gegeven Pukkie De kooi werd toen voor een ander doel gebruikt ,wij hadden nl een klein hondje Pukkie genaamd en die kreeg een touw om de nek, en werd aan de kooi vast gemaakt, hij moest de kooi door het gras slepen ,,wat die natuurlijk niet kon ,toen gaf mijn vriend Jair hem een klap op zijn kont, en prompt beet hij Jair in de buik, was wel goed . Schapenkar Die kooi heb ik toen omgebouwd voor een beter doel ,nl wielen van een oude ploeg er onder gemaakt, en tweebalkjes er langs gemaakt , onze schapenbok er voor gespannen, en ik ging er mee naar het dorp, een

4

zak kippen voer halen, Biggen Ook moest ik een keer op het Heeske vier biggen gaan halen met de kar, in een eierkist, en het was behoorlijk warm en onderweg wilde die beestjes er steeds uit, en duwde het deksel steeds naar boven ,en ik ben er toen maar op gaan zitten dat die flauwe kul afg elopen was ,maar toen mijn vader thuis de kist open maakte, waren de beestjes alle vier dood door zuurstof gebrek , en die koste veertig gulden per stuk dat was veel geld in die tijd. Mijn Vader heeft de beestjes alle vier in de varkens ketel, waar wij het varkens voer in kookte , met huid en haar in gekookt ,en ze met zigeuners, die altijd aan de deur kwam geruild voor een set tafel messen, Die waren er blij mee dat ze vlees in de pot hadden. Niet alleen zigeuners kwamen aan de deur om eten vrag en ,ook zwervers en daklozen waren zowat vaste klanten . Ze kamen altijd als wij aan het eten waren, en vroegen, mevrouw hebt u niet een kleinigheid voor ons , dan werd wat op een bord gedaan en gingen ze buiten op de stoep zitten eten, als ze wat te eten kregen wat ze niet lekker vonden, waren ze met achterlating van een vol bord weer vertrokk en .

Dit Chrisje was mijn bedgenoot

Chris als bedgenoot Slapen deed ik samen met Chris , op de opkelder, dat was een kleine slaap kamer ,boven de kelder ,halverweg e de trap naar de zolder.. Toen toontje op een keer de slaap niet kon vinden ,ging hij Chris maar een verh aaltje vertellen ,.en dat ging zo. Het was Nacht Stik Donkere Nacht Twee Rovers zaten achter een korenh alm De jongste sprak. Pedro vertel eens wat. En Pedro begon. Het was nacht Stik donkere nacht En toontje ging maar door ,en Chris had al eens gezegd stop er eens mee, maar toontje ging maar door ,en

5

toen is hij uit bed gestapt, en weg gegaan tot dat toontje sliep ,hij vond het schijnbaar niet spannend .

Oma,s verhaaltje

Oma ,s Verhaaltje, Het vrouwtje van stavoren Er was een rijke dame Die geen raad wist met al haar geld. Haar huizen en schepen waren met dozijnen te tellen. De schepen voeren op alle zeeën / En brachten goederen aan uit alle oorden der wereld. Een keer was er ook een van haar schep en thuis gekomen. Toen zij hun lading gelost hadden ,zij de Kapitein tegen de dame Mevrouw het schip is leeg ,waar moet ik nu heen varen? En wat moet ik gaan halen? . Vaar maar waarheen ge wilt, hier is geld, nog een zaak heb ik u te zeggen. U moet het kostbaarste meebrengen wat er op de wereld te vinden is. Dag en nacht dacht hij er over, wat wel het kostbaarste zou zijn. Daar in eens kreeg hij een gelukkige inval. Ik ga een schip vol koren halen, is wel het beste. Iets kostbaarder als koren is op de wereld niet te bedenken. Toen hij de lading gelost had ,ging hij naar de Dame ,en zei. Ik heb een lading rogge. Aan welke kant hebt gij die ingeladen?? Aan Bakboord Mevrouw.

6

Dan werp het aanstuurboo rd in zee, onmiddellijk. Van alle kanten kwamen de arm e mensen aanlopen, en smeekte Och geef ons toch wat ,wij hebben zo,n honger. Maar die man mocht het niet geven. Het koren was zijn eigendom niet. Ook de lui uit de stad kwamen aan en zeiden, Het is zonde en schande ,om zo te spotten ,met de gave van onze lieve Heer. Het zal haar op onbarmhartige wijze ondergaan. Misschien zal ze zel f nog eens hunkeren om een stukje brood. Dat zou ook net haar verdiende loon zijn. Na enige tijd ,haar huizen verbrande. Haar schep en verongelukte . De trotse vrouw zel f moest op haar oude dag ,haar brood gaan bedelen Dit is nog door oma verteld enkele weken voor haar sterven in 1968

Eieren zo eken Na de school in de voorjaarsvakantie, gingen we met vrienden vogel eieren uit de nesten halen. De hoogste canad a boom zelfs op een dorre tak was niet veilig voor onze drang er een eitje uit het nest te halen. Er lag dagelijks maar een in, daar er iedere dag in geklauterd werd bang dat er iemand voor jou het eitje er uitgehaald had. De eitjes werden in metselzand bewaard . Ik kan me nog herinneren dat ik de klipmuts vol eieren had en veldwachter Echgels ons staande hield en zij jij bent de beste van allemaal, en tikte mij flink op de muts dat de eiersnot mij langs de oren liep ,de beste klimmers waren Jeu Smolders enTon van Sakskes Piet die klommen nog in een hoge canada boom op een dorre tak,boven de molen beek ,.als het eieren zoek en ten einde was werd er een gaatje in het ei gestoken met een naald en werd het ei leeggeblazen dat moeder er eierko ek van deed bakken, die we gezam enlijk op aten ,en de lege eieren werd en aan een koordje gereg en ,en in de keuken aan de muur gehangen dat iedereen kon zien hoeveel wij er in een seizoen gevonden hadden. Ook namen wij wel eens ons hondje mee een kleine Pincher ,Pukki genaamd . Het gebeurd e wel eens dat de vogels van het nest verdreven werd en door Eekhoorns, En daar hadden we Pukkie voor ,dat beestje werd uit de boom geschud, en viel dan naar beneden ,waar pukkie dan klaar stond met de mond open om het beestje liefdevol op te vangen ,een paar keer flink schudden , en de vogels waren wel verdrev en, maar dat beestje kon geen verder onheil meer aanricht en Klip muts Toen ik naar school ging in 1937 kreeg ik op mijn verjaardag mijn eerste klip muts, en die werd dagelijks gedrag en naar school ,en kwam bij de jas aan de kapstok te hangen . Met een jaar o f zestien werd de pet verruild voor een hoedje, meestal van vilt, en in de zomer met op het

7

veld werken was het een stro hoed.

Ik kan me nog herinneren dat ik smorgens al om een uur of zeven met paard en kar naar de veiling moest met groente, maar kon mijn hoed niet vinden en durfde niet zonder hoed naar de veiling , toen ik hem gevonden had was ik net op het nippertje, om de groente nog af te kunnen laden. Ook had ik een militaire koppel riem nog van de tommy,s die ik niet kon missen ,en toen ik hem een keer niet meer kon vinden ,was ik wel wat ziek, en zei ,ik heb trounen in mien auge as ik ter aan tink det ik mien brei reem kwiet bin.. Trumpen Ook deden we vroeger Trumpen, Op de vlakke grond of op een tegel werd en centen neer gelegd ,met allemaal dezel fd e kant naar boven, Nu moest je er van boven een knikker op laten vallen ,Als de cent om draaide was hij voor jou. Wij waren toen wel al wat ouder ,vroeger hadden we geen cent en Raamptje tikken Toen ik wat ouder werd deed ik ook wel eens ondeugende dingen ,dan ging ik met mijn vrienden bij de mensen ruitje tikken ,er werd een elastiek met een knoop aanbuiten tegen het raam gespannen met een lang dun touwtje en gingen ons ergens verbergen en trokken dan iedere keer aan dat touwtje zodat ze er binnen in de kamer wel eens gek van werden en op een keer toen wij bij Handrie- Boots bezig waren stond hij ineens voor onze neus ,hij had het touwtje in de hand, en was zo onze plek achter een hooi berg gevonden , hij moest er wel mee lachen . na de schooltijd op de dag dat je veertien jaar werd kon je van school blijven ,en vonden het leuk de andere jongens aan de poort te pesten dat zij nog moesten luisteren naar de meester en wij niet meer , toen ik op de hoogste klas zat heb ik wel eens straf gehad om dat ik en nog wat andere van de speelplaats naar de meisjes waren geweest kijken naar de meisjes school die zagen we toen ook al graag. koe rijden Ook dat was een leuk spel ,op een keer waren we met wat vrienden aan het Eers elsberg aan het wand elen en daar liepen zon stuk of tien koeien in de wei, en toen hebben we enkele vriend en op de koeien gezet, gingen de andere de koeien aan de staart hangen en gingen ze met een vaart door de wei ,.maar we hadden niet gezien dat de boer was gekomen om te melken ,en die rende ons achterna toen we wegrend e, maar hij kreeg mij te pakken, en vroeg waar ben jij van? ik zeg van Tieske , en die andere dan vroeg, hij, ik zei allemaal van Tunne Piet , maar hij zij denk er om dit nooit meer doen anders zal ik het jou vader wel eens vertellen.

Fietsen door fietsband Toen wij goed konden fietsen, maakte wij er een wedstrijd van, wie het snelste met fiets en al door een buiten fiets band kon fietsen, die er het snelste door was had gewonnen , Je hield de band voor het voor wiel en dan over het stuur dan over jezelf en over het zad el tot je de band achter de fiets weer kon pakken ,.was een leuke sport maar je moest wel lenig zijn Voetbal Ook voetbal werd er gespeeld in mijn schooljaren ,wij hadden de klompen club ,en die van het dorp de schoenen club .De naam was afgel eid dat de boeren van Tongerlo altijd klompen droegen ,en die van het dorp hadden geen klompen ,de onderbroek met de gulp naar achter, en we waren klaar voor de wedstrijd., alleen die van de schoenen, club om de tegenstander herk enbaar te maken. De wedstrijden werd en gespeeld op een weiland van Nieeze Lowi e achter het Eerselsberg .er werd een goal gemaakt met een paar stokken, en dan kon de wedstrijd beginnen ,wel zonder scheidsrechter .

8

,Die hnadden wij niet nodig ,alles ging zeer sportief. en als het eens uit de hand liep ,kwamen de klompen wel eens goed van pas ,voor andere doeleinden dan voetbal , dan hadden de klompen boys nog iets om er eens een onder zijn acht erwerk te trappen ,wat wel eens een enkel e keer nodig was. De keeper was Tjeuke van Thiesen Thei ,en daar hij bang was voor de bal, werd er altijd gekeept met de jas in zijn handen, en daar werd de bal mee gevang en, misschien een idee voor het Nederlands el ftal. Een keer durfd e Oetje van Sniederlei niet naar huis/ hij had zijn schoen helemaal kapot ,de zool zat helemaal los. De vrienden hebb en hem naar huis gebracht ,en ik weet niet wat het geworden is .hay van den Heldesen Boor had hem dat gelapt, en ik hoor oetje nog roepen, dae kinse betalen ,maar of het ook gebeurd is weet ik niet. beugelen Vroeger was er wel op ieder gehucht een beugelbaan. Ook bij ons was er een eerst voor het huis ,net achter de put ,en later langs de gevel.

Beugel club Smits Ik weet nog dat Tunne Piet een keer zo kwaad was op Sonnemans corneel ,dat zijn voet die hij op de omheining van de beugelbaan had zo begon te trillen ,dat hij bijna niet meer kon staan ,corneel was de teller, en die zou verkeerd geteld hebben . Diegene die het spel won had dan een sigaar verdiend. Ik heb net voor de oorlog nog een keer met Hannes van Ome Sef gebeugeld ,die was toen al een jaar o f zestien en de jeugd in duitsland was verplicht bij de Hitler Jugend,en Hannes ook ,Hij vertelde toen tegen Vader och Holland hebben we al smorgens voor de eerste ko ffie, als de oorlog uitbreekt ,zo was hij op gevoed, hij is niet oud geworden , Heeft in een zag erij een stuk hout tegen zijn hoofd gekregen ,en het niet overleefd.

Linke Bende De Linke Bende was een vrienden gro ep uit het dorp ,een leuk groepje van zo,n man of tien . Ik was er zel f niet bij, maar je hoorde altijd allerhande verh alen ,wat zij uitspookte, zoals belletje trekken ,en het mooiste spel was, bij twee huizen die de voordeur tegenover elkaar hadd en, maakte zij een touw dat een halve meter langer was .aan de deurkruk vast. Dan werd er aan beide deuren tegelijk aan gebeld ,het op een lopen zetten, en op een afstandje in het

9

donker staan te kijken wie het eerste de deur opende ,want die was meestal de klos. met het openen van de tweede deu r werd de eerste weer dicht getrokken ,en zat hij meestal met zijn hooft tussen de deur .(was nu als mishandeling gezien) Leuke grap was ook Banken verplaatsen. Vroeger was het gebruikelijk, dat men in de Zomer met mooi weer aan de voordeur ging zitten , en gezellig met de buren het laatste nieuws vertelden. En dat was weer wat voor de linke Bende ,zij hebben op een Avond alle banken en stoelen die er buiten aan de deur Stonden op een hoop gedragen, op een andere plek erg ens in het dorp. De volgende morgen was de hele Dorpstaat in rep en roer ,alles wat aan de deur stond was weg . Het mooiste gezicht was toen de hele Dorpstraat met stoelen en banken door de straat aan het sjouwen waren, tot ieder zijn eigen bank weer terug had. Ook kwam het vroeger wel eens voor dat ze appel schij fjes aan een touwtje buiten deden drogen in de tuin ,voor in de pap in de winter ,en dat was toen ook het geval ,en de linke bende zijn er eens goed bij gaan staan en het hele touw leeg gegeten, zullen de volgende morgen wel buikpijn gehad hebben

Wiel Hermans letste dorre tak.

Vrienden groep den Dorre tak Dit waren de vrijgezellen van boven de veertig ,was echt net een Dorren Tak . Zij deden ook letterlijk niks als ze bij elkaar waren. Zaten meestal bij Café Hal f weg ( Nellen Graat) In een hoekje kon je ze meestal vinden een glas bier in de hand en maar voor zich kijken . Die konden best een half uur bij elkaar zitten zonder een woord te zegg en. Wiel van Corneel was volgens zijn bidprentje het laatste lid ,en toen was den dorre tak uitgestorven

10

School verhalen

Meester Mulders/ .

Toen ik op de tweede klas zat bij meester mulders En ‘smiddags naar school ging, stond net voor de school bij Zaal Grubben de honden kar van Potte Chris en Dochter Antje, zij deden bij de mensen todden (oude kleren ophalen ) En op de Kar lagen al enkele volle zakken op de Honden kar ,ik heb even aan zo,n zak getrokken ,en die viel naar achteren, en het hondje met de voorpootjes in de lucht , toen ze buiten kwam zag ze haar herd ers hondje met de voorpootjes in de lucht hangen Zij zag mij nog net weg rennen ,ik was ook wel wat geschrokken ,toen ik dat hondje de lucht in zag gaan ,ik wilde mij snel op de wc op de speelplaats opsluiten, maar was net te laat ,en ze kreeg mij nog net te pakken, en greep mij bij men keel En schreeuwd e ik knijp je de nek dicht rot jong dat je bent, en gelukkig kwam toen meester Mulders de speelplaats

11

Toontje tweede klas, met stropdas oplopen ,en was Anneke snel weg dat was mijn redding Maar dat was net op de elfd e van de elfd e en ‘savond moest de st Maartens hoop gestookt worden en Toontje durfde er niet naar toe, bang dat Anneke daar ook was ,.toen is mijn vader maar mee gegaan.

Meester Storken

Ook op de vijfde klas bij Meester- Storken ging het een keer mis. In de winter als het koud was mochten de kinderen van veraf op school in de klas de boterham op eten ,en op een van die middagen waren we ons aan het vervelen ,en het geval was in de klas stond een hele grote hout kachel wel ander halve meter hoog ,. Een van de jongens had het idee een papier prop in de kachel pijp te stoppen en bij het opbranden zou die dan de lucht in vliegen ja dat was wel wat ,. Maar de stop was te dik en kon er niet door ,maar Meester Storken, had altijd een mooie aanwijsstok, en om je er een klap mee te geven, achter de kast staan ,ik heb die stok gepakt en die prop er door geduwd en inderdaad daar ging hij de schoorsteen uit Ik heb de stok achter de kast terug gezet Na de middag de eerste les hadden we aard rijkskunde, dus hij moest met die stok aan wijzen ,en hij had hem in zijn hand ,en die was helemaal vol Roet En toen moest er verteld worden wie dat gedaan had ,en dat was ik ..hij werd kwaad kwam naar mij toe en wilde mij in de bank onder mijn gat schoppen ,maar raakte met zijn schoen de zitting van de bank ,en de hele zool los onder zijn schoen. Tweede lesuur was gymnastiek in zaal de haan (nu mafcentrum)

12

En onderweg bleef die zool aan het klepperen maar heeft er niks meer over gezegd Op de vierde klas had ik Meester Tielen hij was een echt natuur mens

Mees ter Tielen

Wij hadden dinsdag het eerste uur bloemen vertellen , dan deed hij vertellen welk soort en bloem het was en van alles, en wij moesten de bloemen mee brengen, en onderweg naar school werd langs de straat wat wild spul geplukt ,en bij hem op de lessenaar gelegd, en hij ging daar zo in op dat een keer de bel ging., voor het speel kwartier hij had in plaats van een uur twee uur vol gekletst. Hij was de tijd vergeten Heb ik laatst zijn zoon nog verteld, ja zij hij, zo was onze pap ,kan ik me goed voorstellen. We hadden ook een keer een invaller als leraar, meester Storken was ziek., en laat die man een houten been hebben, en hij schreef zich Luccassen ,en nu moest hij met ons naar Zaal de Haan marcheren, en riep steeds links, links, , E n toen riep er een, .en luc ziene poeet is wings, ik weet niet hoeveel strafreg els die heeft moeten schrijven. Ik heb me laten vertellen dat Luccassen toen hij zel f nog op school zat ,Ruzie had gehad en zijn rivaal schopte Lucassen zijn Been kapot . Het been werd er even afg ehaald en onder de arm naar de smid gebracht . die schroefde er wat ijzeren strippen langs ,en het euvel was verholpen maar o f het later vrienden zijn geword en is er niet bij verteld. Ook hadden we een keer in de week godsdienst les De lagere klassen van Kap elaan, en de hogere klasse van Pastoor Je moest iedere keer een les uit de catechismus lezen daar stond het hele geloof in . Als je het in de week opgedragen lesje niet van buiten kon, moest je naar voren komen, met de handen naar voren dan kreeg je met de liniaal flink op je vingers getikt,. Er werd ook gevraagd of je naar de kerk was geweest voor je naar school kwam, die niet geweest was moest de vinger opsteken en vertellen waarom niet ,dit was hoofdzakelijk in de vasten .ik was er ook een keer niet geweest maar had een stuk rozenkrans in de zak die ik daags er voren in de kerk uit zo’n richel gepeuterd had , en zij dat ik in de kerk een rozenkrans gevonden had ,dus goede beurt in de kerk geweest, en ik mocht met de rozenkrans alle klasse aflopen om te vragen o f iemand die rozenk rans verloren was ,dus goede punt voor godsdienst Ook is wel eens gebeurd dat een oud vrouwtje gezien had dat er een schooljongen in de kerk zat te kletsen .toen zij naar buiten ging kwam ze net Kapelaan Arts tegen ,en moest het even verklappen ,De kapelaan naar binnen en heeft die jongen eens een flinke draai om zijn oren gegeven. Dat kon vroeger allemaal in de kerk. Door en Mie hadden wel eens problemen op weg naar school ,de jongens hadden vaak zin de meisjes te pesten. Daar de meisjes toen ook klompen droegen ging er met stoeien wel eens een klomp de lucht in ,en die werd dan zo ver mogelijk in het graan gegooid, en langs het Tongerlose pad wat de Schoolroute was, stond nogal wat graan. Zodoende kwamen de Dam es wel eens te laat op School

13

Bedkoets In een oude Boeren woning was vroeger altijd een bedkoets aanwezig Dit was het bed voor de ouders. Het matras was een bedovertrek gevuld met Kaf van Hav er o f Tarwe. . Bovenop kwam het verenbed gevuld met ganzen veren( daar zal de naam van vroeg uit de veren wel van afgeleid zijn) In het kaf bed was al snel een kuil waar je lekker in kon slapen ,.dat matras en veren bed hadden de kinderen ook ,en ik heb nu nog vaak heimwee naar zulk lekker bed Die bedkoets was in de zitkamer een uitbouwsel in de kamer die er achter lag , voorzien van gordijnen. En later deuren. Maar was ook een mooi bedje om spelletje te doen. vaak de weegsch aal met Mieke. Dan gingen wij als va en moe uit het bed waren snel naar de zitkamer in de bed koets spelen ,.met de voeten tegen elkaar ,met de handen vastpakken, en om beurten de ander naar boven trekk en . Dit gebeurde meestal als we geen school hadden. Onder het bed was een opening met een plank voor ,en daar moesten in de winter de Aardappelen vorst vrij in bewaard worden ,en daar stond wel eens een keteltje met rogge te gisten waar vader jenever van maakte . Dat was ook stiekem (,voorganger van nu de hennep denk ik .) Tevens werden er niet alleen kinderen in de bedkoets gemaakt ,het was ook een fokkerij van ratten en muizen, die er ook welig tierden, en gaten in de muur gevreten hadden ,maar dat kon de pret niet drukken, het was er erg gezellig in te vertoeven. Ook bij de buren Jacobs hadden ze een bedko ets ,ik kan me nog herinneren ,dat ik met Jeu in de kamer aan het spelen was ,Tiesen Tant zoals wij die noemde ,de oma van Jeu, in de bed koets lag, zij was bedlegerig . Als je haar zag liggen met een witte slaapmuts op tot over de oren ,en met een heel bleek gezichtje ,is het niet raar dat ik er wel een beetje bang voor was.. Zij is ongeveer in de zel fde tijd overleden als Jeu zijn Moeder dacht ik ,rond negentien zeven en dertig Vaders Geschiedenis Mijn vader deed wel eens wat meer als jenever maken , hij had ook een stropers geweer, een leuk klein geweertje, die kon je uit mekaar halen, en in de binnen zak stoppen ,hij ging vaak stropen met Tunkes Thij, de boeren knecht van de Oude buren. ( Hanen Hof) Hij werd wel vaak in de gaten gehouden door Schut Driek, de veld wachter, die wist dat vader dat geweer

had, maar heeft hem nooit te pakken gekregen . Veldwachter Schut Driek, Waar mijn Vader de Kachel mee aan maakte .Vader verteld e wel eens dat hij zeven patrijzen schoot met EEN schot hagel, die liepen met ploegen in de bouw voor achter elkaar ,het geweer heeft hij in de oorlog achter het huis in een jutte zak onder een oude boom verstopt ., maar na de oorlog was alles wat van hout was weggerot . Smidje Vullings uit Sevenum heeft het weer mooi opgeknapt, en Vader heeft het verkocht aan stroper

14

Jansen uit Sevenum, en ging toen de hazen vangen met de strik Dat geweer had hij van een rijke boer gekregen waar hij twintig jaar voor boeren knecht gewoond had ( Maosse Graat ) Ook had hij er een fiets gekreg en was de tweed e fi ets in Maasbree. Wat was het geval ? die boer had maar een dochter, en ook nog geen mooie( zie foto),en ik kan het weten, ik heb haar op haar oude dag nog vaak de klompjes van het fornuis moeten ruilen ,had veel last van koude voeten, die boer had drie boerderijen een in Sevenum en twee in maasbree .

Maosse Nelke Geb 1866 overl 1950 .Nu had die boer al mooi geregeld dat Vader met Nelke zo hete zij naar die boerderij in Sevenum ging wonen. daar hij dacht dat vader met Nelke trouwden ,maar op een dag kwam thieske met een jonge griet aanzetten ,van elf jaar jonger als hij zelf, en twee en twintig jaar jonger als die boeren dochter. En dat was niet slim van Vader Tieske, hij moest de fiets inleveren en zijn spullen pakken, Maar de ruzie met die boer op de korte heide is toch weer goed gekomen, wij hebben altijd in het bos van die boer hout kunnen halen, en toen die dochter in het dorp woonden mochten wij allemaal met de eerste en plechtige communie bij Nelke , koffie gaan drinken, vandaar die klompjes op de kachel zetten om warm te houden.. Haar erfenis heeft zij in een stichting gestort .( zij was toen al miljonair) Stichting Petronella- Vaessen ,en alles aan de kerk geschonk en. Moeder met de Fiets Ook mijn Moeder heeft ooit kunnen Fietsen. Zij had een Fiets gekregen van Ome Sef ,en daar die uit Duitsland kwam was dat een doortrapper ,had geen rem . En toen zij dacht te kunnen Fietsen ,wilde Zij met Vader naar haar Zuster in de Reuver . Naar Tante Trien En Ome Toon Huybers die daar toen woonde.

15

Het Fietsen ging goed, totdat zij in Kessel bij het Veer het stuur de verkeerde kant op stuurde ,en niet op het veer ,maar er naast de Maas in Fietste, Zij zijn niet op de Reuver geweest, en te voet vanuit Kessel naar Bree gewand eld . Fietsen heeft zij nooit meer gedaan ,ik weet nog wel dat zij het nog eens geprobeerd heeft Thuis op het Gras tot aan de schop , maar nooit meer op de straat.., Dat was de Brenne Borr waar wij bijna allemaal het fietsen op geleerd hebben

eers te Jeugd liefde Met een jaar o f vijftien begonn en bij toontje ook al de hormonen te kriebelen. Hij werd verliefd op Netje ,en laat Netje haar moeder nu voor de kost Brei vrouwtje zijn, zij was weduwe; Dus ook mijn moeder liet er wel eens wat breien en het garen moest dan gebracht worden, en het resultaat weer op halen,, en daar mijn zusjes Door en Mie er vanaf wisten wat dacht je ? Het verliefd toontje moest alles brengen en ophalen . En hij had er geen bezwaar tegen. Maar Netje is toch niet Mevrouw Smits geworden. Klein Foutje Het was op een zomeravond en ik meen dat Toontje ongeveer veertien jaar was. De hele fam. Smits zat lekker buiten aan de deur ,erg gezellig. Maar naarmate het later werd ging de een na de ander naar bed. Toontje had niet in de gaten dat zijn zusje Mieke haar vriend bij zich had zitten, ene Wiel uit Koningslust En die gingen daarna lekker samen op het gras zitten ,maar Toontje wilde ze niet alleen laten in het donker en ging lekker met het verliefd e stel mee Niet wetende dat er bij geliefd en ook wel eens gekust moest worden. En meneertje bleef lekker bij hun zitten tot dat Wielke naar huis moest. Mieke nu als nog sorry. Eerste zelf verdiende salaris Mijn broer Thjeu had werk aan genomen in Helden Echgel. Er moest een weiland om gespit worden en een greppel dicht ge maakt dat deden wij met vervoer van een kipwagen die duwde we voort over tram rails .,was zeer zwaar werk ,werd wel goed betaald. .na een week van zes dagen had ik twintig gulden in mijn eerste loon zakje. Maar als je de hele dag van huis bent neem je ook koffi e en boterhammen mee De fi ets werd mooi bij de buren in de schuur gestald ,en dat was niet zo slim ,toen wij bij die boer waarvoo r wij aan het werken waren om twaal f uur de boterham op gingen eten zij Tjeu wat is die koffi e toch nog warm na vier uur in de schuur gestaan te hebben maar wij merkte niks .Toen er enkele jaren een vriend van Tjeu ging trouwen had die de bruiloft bij zijn vrouw op de schuur, in Echgel, en wij van Tongerlo gingen er aardje spelen ,wat dat is komt later ,maar er waren twee jonge knapen van die boer waar wij jaren eerder de fiets op de schuur hadden neer gezet . Ik hoorde er twee stiekem lachen en wat hoorde ik Zij waren tegen anderen aan het vertellen dat is die waarvan wij toen de koffi e kan hal f leeg dronken en weer vol hebben gepiest . En dat Menneke werd later de wethouder van groot helden ,is inmiddels overleden. Ook hadden we hulp van een oudere Man een heel vieze man, deed doorlopend zeveren. Hij woonde op de Neers e Hei samen met Katrien, in een houten keet, ver buiten de bewoonde wereld ,en Katrien was nog viezer als haar vriend Hij hete Jan Propsma was een Fries van herkomst ;Op een keer waren er wat bos arbeiders in de buurt aan het werken en werd en door Katrien uitgenodigd een kopje koffi e te komen drinken. En zij durfde dat niet te weigeren . Bij het drinken namen zij het kopje met het oor naar voren , daar ze dachten daar heeft zij niet gedronken ,maar toen zei Katrien dat is ook toevallig ,wat jullie doen, dat doe ik ook altijd zo, zij moesten zowat kotsen.

16

Aartje Spelen Ja dat was nog een plaatselijk gebruik van vroeger. Als er in het Dorp en soms als het een bekende was ook buiten het dorp iemand ging trouwen, werd er altijd thuis op de schuur ,of als ze die niet hadden in het huis van de bruid de bruiloft gevierd. Nu was het gebruikelijk dat de jeugd, die er in de buurt woonden aan de achter deur waar de kok bezig was met het diner, aan geklopt werd en dan werd er gero epen Aartje is hier Aartje is hier ,dan was het gebruikelijk dat de Aartjes wat toegeschov en kregen van de vlaai o f een flesj e bier, en dan waren ze weer weg . Maar o wee ,als ze net deden niks te horen dan begon het feest pas echt voor de aartjes ,er werd net zo lang gezocht hoe ze in de kelder konden komen ,om zichzelf te bedien en van vlaai en meestal ook nog bier. En als dat niet lukte werd er in een stok een lange spijker getimmerd en de vlaai door het keldergat naar buiten getrokken. En dan was er de grootste pret. Willem de Kiet Willem de Kiet was een zwerver, en die deed scharen en messen slijpen., Slijpsteen op een kruiwagen gebouwd. Hij woonde in de zomer in een keet in het bos achter het Eerselsberg ,een plank op een paal was zijn tafel ,hij was een alcohol verslaafde ,maar kon die drank niet betalen, en dronk altijd spiritus Ik was met Jair van Thij en Hay van Tune Piet en Jeu van Thiesen Thij vogel eieren aan het zoek en en gingen even naar Willem om te buurten, Jaer had zand in zijn klompen en kiepte die bij Willem leeg. Willem werd kwaad en zij ,jij rot jong dat je bent, doe je dat thuis aan tafel ook ? Oorlog De oorlog was in middels uitgebroken. 10 mei negentien veertig hoorde wij ‘s nacht een harde knal en wisten niet wat er gebeurde ,maar dat merkt wij ‘s morgens al om een uur of negen, de Hollandse militairen hadden in venlo de brug opgeblazen ,daar de Duitsers al aan de andere kant van de maas in venlo warendoor ged rongen. En ‘s morgens om een uur of negen stonden wij op Tongerlo met de buren op straat de zaak te besprek en ,maar niemand geloofd e dat de Duitsers hier waren ,en zel fs Weys Maan stond met paard en ploeg bij ons te praten ,en die zij ik ga gewoon werken ,die komen hier toch niet .Toen mijn vader zij daar zijn ze al er kwamen eerst Duitsers met het geweer in de aanslag op de motor voorop gevolgd door paarden de karren en ander geschut voort trokken ,en toen was voor ons ook de oorlog een feit. De eerste jaren merkte we er niet zo veel van, alleen dat alles op de bon kwam, alles kwam op de bon zel fs voor sigaretten had je bonkaart en en daar kreeg je niet veel voor, een pakje sigaretten per bon, een pakje shag werd voor een bonnetje hal f door gesned en. De zwarte handel vierde toen hoogtij , Alles werd tegen woeker prijzen verko cht en daar het geld toch niks waard was betaalde je veel te veel om maar te krijgen wat je moest hebben . Ook van koolzaad werd olie gedraaid wat mijn broer Tjeu altijd deed, en ik bij andere mensen o.a. bij Graatjes Lowie ,en op de Grashoek en dan deed ik met paard en kar de oliemolen weg brengen daar ik nog niet hoefde onder te duiken. Er werd op de schuur in de hooiberm een hol gemaakt en de oliemolen kwam daar in actie ,daar kreeg Tjeu goed voor betaald .Ook heb ik een keer met hem een fi ets die hij ook voor zwartgeld verkocht had naar Helden moeten brengen, en in de Loo in Helden fietste Toontje prompt een diepe greppel in hij was behoorlijk beschadigd ,ook een keer met Tjeuke naar Nederweert konijnen geweest kopen, met de fiets voor vier konijnen die we in een zak achter op de fiets hadden waarv an er eentje bij thuiskomst zijn pootje had gebroken had tussen de spaken gezeten. Na enkele jaren oorlog werd het steeds spannender .Er waren steeds vliegtuigen in de lucht die wij ‘savonds mooi konden volgen daar er dan steeds zoeklichten in de lucht waren en vliegtuigen in de lucht opspoorden, soms zag je dat ze door een Duits afweer uit de lucht geschoten werden. Ook overdag werd er wel eens vanuit Engeland naar Duitsland gevlogen ,en dat ook het geval in ik meen 1942.

17

Wij stonden buiten te kijken daar er op klaarlichte dag om een uur of vier een luchtgev echt boven Tongerlo bezig was, en opeens een knal en nog een tot vier keer toe ,wij lieten ons op de grond vallen, de Engelse piloot had snel zijn bommen afgeworp en om sneller weg te kunnen komen. Het waren gat en van zo’n tien meter doorsnede en twee meter diep, Die bom gaten was weer iets voor de jeugd, die er dankbaar geb ruik van maakte om te zwemmen . Ik weet nog dat de dames er ook haar wekelijkse wasbeurt ded en , in plaats van thuis in de waskuip ,maar opeens in de gaten kregen dat ze bespied werd en ,er was nl ene Lot, deze was een beetje debiel. en zat mooi achter een struik te genieten van al dat moois.

Een van de vier bommen gaten Er is in diezel fde tijd wel een vliegtuig neer gestort in Siberië in een weiland, en dat werd een hele grote ramp . Er waren een paar tiener jongens uit Sevenum die een paar dagen later, toen er geen Duitse wacht meer bij het vliegtuig aanwezig was. Eens kwamen kijken. ,En vonden er een pantser foust ,en dat was een wapen met een granaat voor op, en die kon je zo wegschieten een tank werd er zonder moeite mee uitgesch akeld , de jongens schoten niet, maar sloegen de kop er af op een weide paal ,en de granaat spatte uit mekaar met als resultaat? Alle zevenjongens hadd en het niet overleefd In 2003 heeft het leger nog de weilanden rond de ramp omgewoeld , of er nog explosieven in de grond zaten ,daar het een tuinbouw gebied moest worden met grote kassen. Ook met de bevrijding kregen we nog een granaat net onder raam van de zitkamer ,zij ging door de, muur , in de kamer lag de tafel en de kachel onderst e boven ,ter wijl wij buiten in de schuilkelder zaten. De schuilkelder was een silo waar we vro eger het veevoer in deden voor de winter ,noemde ze ook kuilvoer . Er waren balken op gelegd ,dan een meter dik stro , en dan nog een meter dik zand er boven op . Met aan de voorkant een gat met een ladder er in om er in te komen . En daar wij, toen de engelse voor de deur gebukt door de greppel richting Tongerlo liepen, zaten wij met bijna het hele gezin in de schuil kelder behalve onze Tjeu die was al overgelopen naar de Engelsen die al op Schoorveld waren .Ik stond op de ladder naar buiten naar die bevrijders te kijken ,en dacht wat hoor je toch voor een raar geluid achter mij ,en opeens een knal, en dat was de inslag onder het kamer raam ,ben meteen de kelder ingevallen van de lucht druk weet ik nog . de tommy liepen gebukt door de greppel langs de weg met het geweer in de aanslag, om dat ze dachten dat bij Thiesen Thij nog moffen zaten, maar die waren net van te voren al gevlucht.. Wij zaten dag en nacht in dat gat, en Chris zat bij Weys Handrie in de kelder, daar hij niet over de trap in de schuilkelder kon . En daar is Nolle Han nog door een granaat scherf geraakt toen ze de weg overstak om naar de schuilplaats bij Weys Handrie te gaan . zij is toen naar het bevrijde ziekenhuis in Weert vervoert ,Alleen de meisjes moesten er wel eens uit, om de koeien te melken ,en te voeren . Dit waren spannende dag en .

18

Inkwartiering Duitsers Tegen het einde van de oorlog waren de Duitsers net aan het terug trekken en moesten ergens slapen en dan kwam er een o ffici er daags tevoren even vert ellen hoeveel Soldaten er kwamen slapen, en tevens had hij al een paar kwartiermak ers bij zich ,die moesten alles in orde hebben, als de volgende dag de rest kwam opdagen ,er werd stro uit de schuur op de vloer gelegd, kook installatie in orde gemaakt telefoon kabels uitgerold , en alles was in de puntjes verzorgd als de front soldaten binnen kwamen . Maar met die soldaten liep het op een keer bijna fataal af Mijn moeder had op een dag de helen kan vol melk gemist en tegen een offi cier gezegd dat de soldaten die gestolen hadden, en alles in rep en roer . Wat was het geval de ondergrondse waar en e dhr Brands de Leider was ,en die veel met onze Tjeu optrok, die kan melk weg gehaald, en die twee zaten bij ons gewoon in de kamer met nog wat onderduikers te kaarten en die vertelde dat hij die gepikt had voor de jongens in het bos .Moeder is toen maar weer naar die offi cier geg aan en vert eld dat ze de melk kan weer gevonden had . Moeder was niet bang, ik weet nog dat ze een keer een meisje uit blerick die op schoorveld geëvacu eerd was, bij een soldaat van de schuur gehaald heeft, die lag daar met die jongen in het stro te rotzooien. En die Brands was zo brutaal toen moeder de keuken die vol Duitsers zat , stond hij achter haar, en stak de tong tegen de Duitsers uit ,dat was linke koek Die brands en Tjeu haalden de granaten achter in de stuiken bij de Duitsers uit de kist, achter de kanon , en verborgen ze in het bos ,en hebben ze na de bevrijding naar huis gehaald ., E n een daar van heb ik met Jeu Jacobs met de aks in de greppel bij thiesen wullem in elkaar gemept , die kop moest er af om de stiften er uit te halen ,tot dat vader thieske het merkte en ze de Tommys op heeft laten ruimen Die Brands heeft met zijn mede partizanen wel eens een domme streek uitgehaald .er kwam een Duitse colonne over de Blerickse weg richting Maasbree , en zij lagen in een greppel, en toen de eerste auto bij hun was begonnen zij al te schieten ,maar hadden er geen rekening mee gehoud en dat het een lange rij voetuigen was ,en dieSoldaten sprongen uit de auto,s en begonnen op hun te schieten en toen hebben ze hard moeten lopen door de bossen richting Baarlo,en zijn maar op het nippertje gered Ze hadden moeten wacht en op de laatste dan waren die anderen voorbij geweest

Ome Jeu was van alle makten thuis Olie draaien Thjeu was van alle markten thuis in de oorlog

19

In de Oorlog was er veel gebrek aan boter en vet ,maar daar werd wat op gevonden ,er werd olie gedraaid van koolzaad. Bij ons in de achter keuken is menige liter gefabriceerd ,/.Thjeu die had overal de afn emers zitten en de olie ging de zwarte handel in . .Door en Mie zorgde wel eens voor het transport ,de flessen in fiets tassen en dan de maas over naar Tegelen daar zat en de afnemers . Zij fietste op harde banden ge maakt door Dieke Mart zien e Tren uit Sevenum ( de opa van Trenke van Rowen Heze)van oude banden ,.een auto band werd in repen van zo,n vijf a zes centimeter gesneden, en met draadjes rond gemaakt, en dan op de velg van de fiets ,en fietsen maar ,en je hoefd e nooit te pompen . Het kon wel eens gebeuren dat de band zich op de velg draaide en dan was je uit gefietst ,ik ben er nog op naar school gefietst. Ik heb de olie molen een keer naar Grasho ek moeten brengen met paard en kar bij de buren van mijn Peet Oom moest olie gedraaid worden en Tjeu moest onder duiken en ik niet, dus ik met paard en Kar, en Tjeu s,avonds met de fiets naar Grashoek . Ook naar Grubben op de Korte heide in Maasbree heb ik ze naar toe gebracht, er werd op de schuur een hol gemaakt met bossen stro en dan maar draaien.. En bij ons op de schuur werd Savonds stiekem koren gemalen voor brood te bakken . Men moest wel voorzichtig zijn met stroom als je meer als normaal gebruikte werd er verwacht dat er iets gaande was , Maar daar is weer wat op gevonden Een koperen cent achter de zekering in de meterkast en de meter tikte niet meer aan, en kon men zoveel gebruiken als nodig was , en wat zilver papier kon ook .de meter opnemer Albert Tielen wist dat de zegel verbrok en was, maar die deed net of hij het niet zag.De molen is nog lang bewaard geblev en als aan denken ,tot dat mijn neefje Jeu een keer de zolder opgeruimd heeft en het hele gevalletje naar de puinplaats heeft gebracht . Wel jammer,

dan hadden we nu olie kunnen draaien voor in de auto, i p v benzine, en was toon nu olie sjeik geweest Dom Jeuke met Marcel

Turf steken

20

Brandstof was in den oorlog niet aan te komen,dus gingen wij in het voorjaar altijd in de peel turf steken. Er werd een veldje geko cht ,van tien bij tien meter en daar zat den turf tien turven dik er moest eerst een gat gegraven word en om een aan werk te hebben ,en kon dan beginnen wij deden altijd samen met Tunne Piet en Heldese Boor in een week hadden wij ons veldje leeg de oudere, onze Tjeu en Sjang van Tunne Piet en Jeu van den Heldese Boor deden hem er uit halen ,en op een kruiwagen laden ,en Hay van Thij of Jair en Hay van Tunne Piet deden dat weg kruien, en dat was een kunstje ,de turf moest rechtop komen te staan en dat was moeilijk je moest de kruiwagen precies op afst and hebben als je die omkiepte ,anders brak de turf doormidden Na een week moest de turf om gestapeld worden dat die kon drogen ,en na twee weken werden er zo,n kegeltjes van gebouwd ,en dat was ook weer een kunststukje ieder probeerd e de hoogste toren te maken maar het gebeurd e wel eens dat hij bijna klaar was en in mekaar storte met veel kapotte turf .er waren veel mensen aan het turven en op een keer hadden we geen luci fers bij ons ,toen werd Sjang er op uit gestuurd om ergens lucifers te krijgen . Na een tijdje weg geweest te zijn kwam hij terug zonder luci fers ,hij had aan een persoon gevraagd maar die had een heel scheel oog en deed ontzettend stotteren en Sjang kon zijn lach niet houden en kwam maar snel terug , toen is onze Thjeu er maar op uit gegaan en die bracht er wel mee . De laatste dag als we klaar waren gingen wij altijd bij Café Peters een glaasje bier drinken .dat was altijd daags voor Breedse kermis , dus ff indrinken voor de komende dagen . het was zeer zwaar werk. Rogge branden. In den oorlog was er aan koffie bijna niet aan te komen ,zat bijna allemaal in de zwarte handel ,dus was niet te betalen. Maar er was weer wat op gevonden ,men deed rogge branden ,en dat smaakte wel zowat als koffie als er wat cichorei ,of ko ffi e serugaat bij werd gedaan. Daar was nog een liedje van gemaakt ,het was als volgt. o caféboon o caféboon was hast du dich geënderd früer hattest du einen schlitz heute bist du von vorne und hinter spits. De koffie boon had een gleu f in het midden ,en de rogge was van voren en van achteren spits. Maar onderh and ging de oorlog verder en hadden we weer andere bezigheden daar wij nog te jong waren en niet hoefd e onder te duiken voor razzi a’s deden wij als er Duitsers in de buurt waren gezien snel voor de Duitsers de huizen aflopen en vertellen dat er Duitsers waren en ze konden vluchten , en op een keer hadden we dat ook gedaan en gingen toen bij den Heldenseboor in de kamer zitten kaarten ,toen de Duitsers binnen kwamen zijden ze hier is die jugend an het karten ,ze gingen over de trap naar de zolder kijken of er niemand te vinden was , toen ze weg waren had er eentje boven in een ketel een dikke drol er ingedraaid ,was de dank dat ze niemand hadden gevonden. Onderduikers in de schop Bij ons was een schuilplaats gemaakt ,een vlucht plek als de jongens niet meer de bossen in konden vluchten . Dit was een gat in de grond in de hout schop waar het brandhout lag opgeslagen ,als de jongens er in moesten vluchten ging moeder het gat met een plak dicht maken en er werd flink wat brandhout op gelegd ,dat was er niks meer van te zien, maar wij hadden ons hondje Pukkie en die moest ik bij me houden anders stond hij aan dat gat te blaffen ,en zou alles verraden hebb en. Bij ons thuis kwamen meestal de onderduikers van Tongerlo en schoorveld bij elkaar ,ook de ondergrondse waren er wel eens te vinden . Een er van de commandant van de O-D ploeg Dhr Brands kwam geregeld bij ons over de vloer ,.zelfs na de oorlog kwam hij nog wel eens vanuit Tilburg op bezoek . Maar de groep onderduikers werd steeds groter en er moest een grotere plek gezo cht worden . En die werd gevonden bij buurman Jacobs, die had een hele grote schuur ,er werd onder het stro een grote ruimte gemaakt ,met aan de buiten kant een stuk uit de wand gezaagd, en er een deurtje van gemaakt ,was alleen van binnen uit te openen. Maar ik heb ze daar bijna verraden

21

Dat kwam zo ,ik moest er altijd het eten brengen daar ik niet onder hoefd e te duiken ,en op een keer stond ik net bij dat deurtje ,en moest er op tikken dan maakte zij het open ,maar ik had nog niet getikt stonden er twee Duitsers acht er mij, en vroegen wat machen sie her Ik zag daar net tussen wat palen een grond boor staan waar ze bonen palen mee in de grond zetten. Ik wees hun dat ding aan en hij pakte het mooi er uit en ik kon vertrekken ,en liep snel met mijn boterhammen onder de trui bij ons naar de schuur, en heb ze verstopt onder het dorsmachine , ben naar binnen gelopen ,en wat zag ik daar , er stonden diezel fde Duitsers met het geweer in de aanslag voor mijn moeder, en die moest vertellen wie die mannen waren die er in de kamer waren.(allemaal onderduik ers) Mijn moeder sprak geen Duits ,Maar bij ons was een gezin uit Blerick Fam Hermkens van de Antonius laan in huis, die waren uit blerick moeten vluchten, die goed Duits spraken , en ze kreeg Chris al snel vrij, daar hij half verlamd was ,maar die Pruus zei ,met een hand op ons schieten ken je wel .

Jan Hermkens en zijn zus Lies

Maar hij kwam toch vrij ,Onze Tjeu was stiekem door de slaapkamer en door het raam naar buiten gesprongen ,maar moest weer binnen vluchten, daar er buiten moffen aan het graven waren aan schutters put ,en Tjeu in een varkens stal in de voerbak ging liggen , de moffen liepen over de gang in de paarden stal kijken maar keken niet in de voer bak . En mevrouw Hermkens heeft alle vijf anderen die nog wel binnen zaten vrij gepleit, ze hebben er niet een mee genomen . Er was een soldaatje bij van zestien jaar toen hij zijn geweer op de schouder had kwam de geweerkol f zowat aan de grond, een kind nog ,van de Hitler Jugend

22

Onder duikers

Maar buurman Jacobs had nog meer geluk ,hij was toen hij die Duitsers aan zag komen in de schuur gevlucht, en onder het stro gekropen ,maar de Duitsers hadden hem zien vluchten, en daar ze wisten dat hij binnen was gingen ze met het bajonet in de bossen stro steken ,als ze een meter verder waren geg aan had Wullem het niet overleefd /maar alles is toen die dag gelukkig goed afgelop en.

Er werden in de oorlog veel liedjes geschreven om de mensen wat op te peppen, in deze droevige tijd . Hier enkele van die liedjes Grebben berg lied Ver van het gewoel der grote steden. Waar de Grebb enstrijd werd uit gestreden. Rusten tussen het stille groen. Zij ,die door hun plicht te doen. Nimmer terug gekomen zijn. Wandelaar, die daar flan eert. En het grebben dorp passeert Loop niet gedachteloos voorbij. Ook voor u toch stierven zij. . refrein Koop eens een handje vol bloemen. En leg die neer op een graf. Want daar ligt een held. Die op het grebbenveld. Zijn leven voor het Vaderland gaf Zij die in vrede hier slapen. Hebben hun offer gebracht. Zachtjes zingt de wint. Voor veler moeders kind Sluimer---Sluimer---Zacht T hoogste wat een mensen kind kan geven. Is het offer van zijn eigen leven. Rusten nu als plicht te allen tijd. Op elke man van Neerlands stam. Moeder ,uw jongen ging heen. Maar draag uw leed niet alleen. Kinderen ,verdri etig, en nog klein. Laat ons een familie zijn. Refrein Snel raakt de herinnering versleten. T leed van anderen is gauw verget en. T leven vraagt de aand acht weer. Mensen jachten als weleer. En precies als vroeger schijnt de zon. Hier slechts heerst stilte in het rond. Groots en gewijd is die grond

23

Blijf eerst eens een ogenblikje staan. Voor hen, die zijn heen gegaan. Op de Grebben berg zijn de meeste Nederl anders gevallen, op 10 mei 1940 ,hier zijn de Duitsers Nederl and binnen gevallen ,en hebben onze soldaten felle tegenstand gebod en ,en vele zijn hier gesneuveld ,Ook ene Jeu Hendricks uit Helden, neef van mijn vriend Jair. Liedje 2 De grond van de Grebbe verteld niet alleen van Cunera,s gewijde historie. De grebbe grond zingt door de eeuwigheid heen, van de vaderlandsliefde, en glorie. De grondvan de Grebb e verteld van moed, van hen die hun leven daar gaven. De Grebb e grond is er gekleurd door het bloed, van hen die daar rusten in graven. De grond van de Grebbe verteld van ge ween ,van droefh eid ,verdriet en van tranen. De grebbe grond troost ,het is god ,god alleen die het mensen lot leidt in zijn banen. De grond van de grebbe heeft het leed verzacht, van hen die hun eerbied hier tonen. De grebbe grond heeft rust en vrede gebracht aan Ned erlands dapp ere Zonen.<<<< Bij Sedan op den heuvel Bij Sedan op den Heuvel. Stond na een bloedige slag. In de late avond uren. Een Saks al op de wacht.

2x

De Saks ging op en neder. Zag lijken in het gras. Wie nog gisteren in deez uren Gezond en moedig was.

2x

Wat ruist daar in dat bosje Het is een ruiter man. Die met diep geschoten wonden . In zijn bloed lag bij Sedan 2x Breng mij water kameraden. Want die kogel trof mij goed. Bij die gindse groene heuvel. Stroomde voor het eerst mijn bloed 2x Thuis heb ik vrouw en kinderen En dat doet mijn hart zo zeer. Zij beminden hunnen Vader. En ik keer tot hen nooit weer.

2x

Verhoor nu toch mijn bede. En groet mijn vrouw en kind. Want ik heet Andreas Vesten . En ik kom uit Seramunt.. Het was op een stille morgen. Toen dolf de saks een graf. En hij strooide mooie bloemen. En takjes op het graf.

2x

2x

Een kruisje van twee takjes. Door de bladeren speelde de wind.

24

Hier onder ligt begraven Andreas Vest en uit Seramunt

2x

Het Soldatenkind Toe moeder toch ,het is zo lang geleden. Op al mijn vragen heb ik nooit een goed antwoord gekregen. Waarom hoor ik andere mensen nooit waarderend over mij praten? Waarom doen zij altijd net of zij uw dochter haten? Als de meeste uit mijn klas spreekt van Nederlandse held en Hoor ik de meisjes uit mijn klas mij voor bastaard schelden Bastaard, fo ei wat klinkt dat woord mij pijnlijk inde oren Als mijn goede lieve paps dat eens zou kunnen horen Liefste kind nou is het tijd ,ik voel nu het einde naderen Ik voel hoe het bloed nu reeds bij mij trager stroomt door de aderen Weliswaar je bent nog jong ,maar thans zul je weten. Hoe je moeder in die tijd zich zelve heeft verg eten. Toen ons land in oorlog kwam ,nu vijftien jaar geleden. Werd ons kleine Nederland ,door een vreemde legermacht bezet. Mijn Man was toen aan het front ,bij het geschut onder de wallen. Als een echte held is hij daar gevallen En ik zat zonder voedsel thuis en moest toch leven. Toen heb ik mij aan een soldaat van de vijand gegeven Wel was mijn honger toen gestild ,maar met mijn rust was het ten einde. Ik werd moeder toen jij kwam jij mijn liefste kleine. Ja je vader was soldaat onbarmhartig. Toen jij kwam toen ging hij heen ,en vertrok lafhartig Zo, nu weet je lieve kind, waarom andere mensen. Jou als Duits soldatenkind ,als bastaard verwensen.

Achter aan het stille klooster / Zachtjes klinkt het avondklokje Alles keert ter ruste neer. Vogelen zingen treurig e liederen. T zonlicht daalt in het westen neer. Achter in het stille klooster. Zusters in hun zwarte dracht. Zij verplegen daar de lijders. Die gewond zijn aan gebracht. Beide deuren staan wijd open . En een zuster treedt daarin. Met een jongeling in haar armen. Die nooit weer ten strijde ging. Beide benen af geschoten.

25

En daar bij de rechter hand. Want hij had zo trouw gestreden. Voor zijn eer en vaderl and. Aan de deur van het stille klooster. Klopt een droeve moeder aan. Ligt mijn zoon hier zwaar gewond soms. Ik zou zo gaarne tot hem gaan. Arme moeder, sprak de zuster Uwe Zoon hij leeft niet meer. Al zijn lijden is geleden. Stierf voor vaderland en eer. Bij het ziekbed aan gekomen. Nam zij het witte doodskleed af. En in tranen stort zij neder. Del f voor hem en mij een graf. Op het kerkho f ligt begraven. Ene moeder en haar zoon. En nu strijden zij voor eeuwig/ Ja voor eeuwig voor Gods troon.

Koeien stelen door de Duitsers De Duitsers deden ook bij de boeren de koeien weghalen ,en ook die van ons waren opgepakt, en moeder begon te klagen tegen zo’n hoge piet, dat ze nu geen druppel melk meer voor de kinderen had ,en wat een geluk hij schreef een briefj e dat wij op schoorveld bij Timmermans een koe terug konden halen, en dat moest gebeuren door An en mij. de mannen waren de bossen in gevlucht En wij hadden afgesp roken de beste melkkoe mee te breng en, wij wezen er een aan dat die van ons was en we kregen ze mee , maar toen wij op weg naar huis waren komt Handrie Geurts ons tegen hij was ook

op de vlucht en zij dat is mijn koe en breng die maar snel naar mij toe, en maakte dat hij weg kwam,

26

En wij zonder koe naar huis ,maar daar liep een koe die de Duitsers los was gekomen, en wij hebben die op stal gezet .

Maar toen de oorlog voorbij was stond er een boer uit Sevenum voor de deur en die kwam zijn koe terug halen , die was van hem zij hij ,en wijkregen een kar bieten voor het voeren wat we gedaan hadd en. Ook paarden en varkens werd en allemaal meeg enomen als voor eten van het Duitse Leger. Ik heb later na de oorlog nog gehoord dat in Castenray de zeer bek ende hengst Nico van Melo door de Duitsers was gestolen en voor de wagen gespannen die ook mee moest ,maar net of het paard wist dat hem de dood te wachten stond ,begon hij enkele km van huis met de achterpoten tegen de wagen te trappen,en de Duitsers werd en zo bang dat ze van de wagen sprongen ,en Nico wandelde mooi weer naar huis . Zo hebben hem nooit meer mee genomen. Was zelfs na de oorlog de beste hengst van Limburg en Brabant Ook de gierkelder moest wel eens geledigd worden tussen de razzia,s door.

Zeik varen in oorlogs tijd geweer uit de tank gehaald Toen de Duitsers bij ons in huis woonden hadden zij een kleine tank bij de buren op schuur gezet, en jeu Jacobs mijn vriend en ik hadden gezien dat er een geweer in de tank lag en hebben het er snel uitgehaald en de kogels er bij gedaan en onder het stro verborgen ,de Duitsers stonden op het punt te vluchten daar de tommy’s al op schoorveld waren,een Duitser zat bij Thij Jacobs op de zolder van de schuur met een opgetilde dakpan naard e tommy,s te kijken of ze nog niet kwamen drie zaten er binnen in de keuken te eten , en sprongen op, lieten het eten staan, en weg waren ze ,richting Dorp. Toen de oorlog voorbij was gingen we bij ons achter in de bossen lekker schieten, totdat er bij Boots iemand met een witte vlag stond te zwaaien, daar vlogen hun de kogels langs de oren, wij schoten op een dikke eiken boom, maar het ging er vaak langs, en dat was net de richting van die boerderij , wij hebben nog snel een eend geschoten die in de beek aan het zwemmen was, en die vloog aan Snatselen uit mekaar Veel te vlakbij geschoten. Toen is ons het geweer afg enomen door een van de B-B( bescherming bevolking) Kiep wagen De kogels die we over hadden hebben we in een kiep wagen ,van de heide maatsch appij die de grond aan het ontginnen was, op wat hooi gelegd ,en er een lucifer aan gehoud en , en na enkele minuten gingen de eerste kogels al mooi de lucht in,dat ging prima omdat de bak van de kipwagen rond was ,maar op eens was het afgelopen en Hay van Tunne Piet eventjes over de rand keek of ze allemaal al afges choten waren ,maar er kwam nog een nakomer en die raakte hem net aan de slaap ,gelukkig maar een schrammetje hij had net zo goed dood kunnen zijn dus een gevaarlijk kinderspelletje granaten

27

Wat ook gevaarlijk was dat waren de granaten die er overal lagen te slingeren,daar sloegen we met de Aks de kogel af en daar zaten lange stengels in , dat was net wat we weer nodig hadden , die deden we in een melkbus en hielden er en lucifer aan , dan knalde de deksel er met een knal af . Ook deden we een gat boren in een boomstronk en deden daar de stiften in , een lucifer er aan en de stukken hout vlogen wel tien meter de lucht in. Er werden eerst een stel stiften aan elkaar gelegd voor lont met de handgranaten die er waren ded en ze veel vissen in vlasrooth , als die granaat afging sprongen de longen kapot en kon je de vissen er zo uitrapen . Heb dit zelf nooit gedaan. hulsen zoeken Na de oorlog was er veel geld te verdienen met hulzen zoeken ,overal op het veld, en in de bossen hadden kanonnen gestaan , bij vertrek de lege hulzen in de grond gestopt waar de kanon had gestaan ,die stond altijd in een gat zodat ze niet opvielen vanuit de lucht ,en ze stonden steviger. Alleen de hulzen van de Tommy’s dwz engelse en Amerikanen waren in trek die waren van koper en de Duitse van ijzer, je zag ze veel met een metaaldetector over de velden lopen waar ze wisten waar kanonnen hadden gestaan . Dit was niet ongevaarlijk nl in de Blerickse bossen is er nog op mijn gelopen ,en was zijn been kwijt ,deze was niet aan het hulzen zoeken, maar in het bos aan het werken ,en wist niet dat er mijnen lagen café bezo ek Ik kan het eerste café bezo ek nog herinneren als de dag van gisteren dat was met oude jaar, ik moest met Ton Boots bij Trepels onze plats gaan halen die Trepels altijd met oude jaar deed bakken . Maar wij waren wat te vroeg de plats was nog niet gaar,en zijn we maar naar Café Werts gegaan , een paar citroentjes met suiker genuttigd ,en de plats die inmiddels gaar was, hebben we naar huis gerold wat later ook niet meer zo gladjes ging ,daar we de korst er al afg egeten hadd en. kermis in Bree Ook daar waren we gek op. Wij kregen iedere dag een dubbeltje kermis geld , konden voor twee centen op de carrousel o f in de zweefmolen , en de rest liep je langs de snoep kraam om wat lekkers uit te zoeken ,en als je wat gevonden had tikte je op het glas waar de snoep onder lag, en riep voor een cent van die, dan had je voor een cent heel wat snoep . En gingen dan weer huiswaarts ,maar het gebeurde wel eens dat er bij thuiskomst familie op de kermis was gekomen ,en kregen meestal vijf centen van hun Ze zaten nog amper in de zak of wij waren weer te voet naar de kermis om het nog eens breed te laten hangen, vaak vol afgunst , die geen kermis gasten op bezoek hadd en Receptie kronenberg Onze secretaresse van het ziek en huis was getrouwd ,en ik was met onze voorwerkers op de receptie geweest ,op Kronen berg er ho f in Kronenberg. Na de receptie gingen wij in Sevenum bij Café Hezen nog een potje toepen. Maar laat er in de zaal nu juist een bruiloft aan de gang zijn . Na een uurtje toepen moest er een naar het toilet, en wij wachten want hij was aan de beurt met geven, maar kwam niet meer terug, Toen ging er iemand van ons kijken waar die bleef, maar die kwam ook niet terug, dus wij met ons tweeen die nog in het café zaten gingen ook maar eens kijken,en daar zaten de knullen in de zaal aan de bar met een grote pint in de handen ,. Toen zijn wij er ook maar bij gaan zitten ,maar na een uurtje komt de bruidegom en vraagt wie zijn jullie eigenlijk ? O zegt er een van ons wetende dat de vader van de bruidegom schilder was . Wij hebben vroeger met jou vader samen spoorbielzen geschilderd Wat zei die man, dat heeft mijn vader nooit gedaan, en jullie snel naar buiten ,toen zij café baas , jongens ga er maar uit anders krijg ik nooit geen bruiloft meer ,maar wij hadden er met zijn vieren toch verschillende genuttigd

28

kuub den haan Maar het leven ging door dus we werden ook weer wat ouder een gingen al stiekem naar zaal den Haan .en daar had ik het probleem dat ik de kleinste was ,er was vaak controle dat er niemand onder de achttien in de zaal was mijn vrienden waren groot voor hun leeftijd, en hadden geen probleem ,en ik was klein voor mijn leeftijd en werd er prompt door Jens de toezicht houder uitgewipt . Daar moest wat op gevonden worden en dat lukte vaak zeer goed, als ik er uit moest hadden de jongens achter in de tuin het raam open, en trokken mij door het raam weer binnen ,en zat ik weer goed tot de volgende controle. Dat gebeurd e nog vaak toen ik al achttien was . Wat was later het geval ik was bij de beugelclub Speul Op van Tongerlo en moest in Baarlo beugelen en waar teg en ja Jens was mijn tegenstander, en hij verloor dik van mij toen heb ik hem gezegd dat is voor straf dat je mij met achttien jaar nog uit de zaal gooit, hij vond het wel erg dat hij dat gedaan had ,en ik kreeg later als hij aan de deur stond mijn kaartje voor niks, en toen later verkering had,.kreeg ik twee kaartjes gratis, totdat Jens er mee stopte ,en Handrie Timmermans dat ging doen moest ik weer betalen. Dansen Ja om te dansen zonder schande was een hel e opgave, Eerst aan de kassa vrijkaartjes kopen waar op stond :"goed

voor een dans("dat kaartje is nog in mijn bezit als aan denken ) of een "vrij knoop voor de hele avond" Bij

29

de halve dans kwamen ze het kaartje ophalen en een vrijknoop kon gewoon de hele avond doorgaan vrij knoop voor de lieve som van een kwartje dat deden die veel geld hadden, was veel geld van een riksdaalder zond ags geld, een rib uit mijn lijf. Als je alle bescheiden bij elkaar had ging je een danspartner zoek en, eerst de middelste knoop van het colbertje dichtknopen voor het meisje van jou keuze gaan staan, een korte knik voor over , en dan vroeg je, mag ik met jou dansen .( op de danscursus geleerd) Maar het kon wel eens gebeuren dat zei al iemand op het oog had die ze verwacht e ,dan zei ze ik ben moe, maar dan zag je ze even later met een and er over de vloer schuiven, na het dansen werd de dame mooi naar de plek terug gebracht en met een knik dank je wel, was jou kaartje weer op gebruikt en kon het spel weer vooraan beginn en. Om tien uur werd au f wieders een gespeeld en tevens gezegd de laatste dans, en dan gingen de dames huiswaarts en de jongens een frietje o f een gekookt eitje eten bij Beer Bertus, iets anders was er niet als friet met mosterd en een ei ,en trok iedereen langzaam huiswaarts want smorgens was het voor de boeren vroeg dag , het dansen was alleen met de kermis en nog twee of drie keer dacht ik In Sevenum was geen dans gelegenheid, er was alleen dans en met de kermis en het jaarlijks oogst feest., dat oogst feest was de mooiste dag van het jaar . Alle buurtverenigingen begonnen vaak al maanden van te voren met het bouwen van oogst wagens, en ze zochten een hel e mooie meid van de buurt, die was dan oogst prinses. ’S ondags was de optocht met prachtige wagens,van heinde en ver kwam en ze de zaak aan schouwen . Na de optocht was er dansen in een feesttent, de Sevenummers kon je er meteen uithalen ,hadden de mouwen opgestroopt tot boven de elleboog, en brede politie en brandweer bretels om. De mooiste meiden wilde niet dansen ,als je ging vragen had je kans te horen niee ik dans ne want as ik dans den zwieet ik en as ik zwieet den stink ik . En in de tent was het zeer druk ,dat kwam wel eens goed uit ,als je niet meer zo goed in de slappe was zat, scheurd e je de papieren gulden in twee stukken ,opvouwen, en hupsake betalen er mee , zo daar was dan een gulden het dubbele waard.. nog meer als op de markt. Met de jaren werden we wel een beetje fatsoenlijker en kreeg de een na de and ere verkering ,en had die dan graag voor zich alleen ,en zag je ze vaak niet meer, en als ze er weer waren was het weer op niks uitgelopen als je verkering had dan mocht je woensdag avond en zaterdag en zond ag naar je geliefd e , en in de vasten zes weken niet,. dat waren ook voor geliefd e paartjes vasten dag en.. Als je verkering had waren de meiden nog zeer preuts , als je met zo’n meisje ging fietsen bleven ze maar aan het kleed aan het trekken, dat je toch zeker geen knie kon zien, dat mocht niet van meneer pastoor je kon eens in verleiding komen wat verder te gaan. Bij je meisje blijven slapen mocht ook niet zolang je niet getrouwd was, en een meisje wat niet katholiek was helemaal niet, twee geloven op een kussen daar slaapt de duivel tussen zij men dan ,dus weer of geen weer met de fiets naar huis ,In maasbree is er een, met een protestantse getrouwd, maar tevens ook uit Bree vertrokken , Was het gesprek van de dag in Maasbree Kermis Helden De Heldense kermis werd ieder jaar zeer druk bezocht door de jeugd uit Maasbree ,en menige Breedse Man of Vrouw hebb en zich daar ontmoet en later getrouwd, De boeren gingen naar zaal kubke, en de middenstand naar zaal Aerts .Net zoals in Bree de boeren te vinden waren bij zaal de Haan en de burgerij of de Boeren die dachten bij de burgerij te horen gingen naar zaal Grubben .. Vroeger was er ook bijna nooit ruzie op de kermis wat heden ten dagen bijna geregeld voor komt .Ik heb op Heldense o f Breetse kermis nooit een ruzie gezien .Zel fs toen wij een keer met een medewerker van kubke al een oudere man, die deed door de week kolen rondbreng en voor kubke ,en die dronk ook graag een pilsje en soms te veel Jair en ik zijn een keer met Piet ja zo hete die man ,op de lappen geweest . Maar toen moesten wij alle drie wat wel eens gebeurd met teveel drinken naar het toilet, en Piet had een mooie hoed op ,en die hebben we mooi onder in de goot gelegd ,en die moest met plassen op en neer gestuurd worden ,en Piet deed lekker mee. En had de grootste lol

30

Maar hij had niet in de gaten dat het zijn eigen hoed was. Maar dat bleek geen probleem te zijn ,en heeft ons mee naar zijn huisgenomen ,en zijn vrouw Mie heeft nog de koffie voor ons klaar gemaakt . en vlaai uitgedeeld karnaval in Bree Karnav al stond in Bree nog in de kinderschoenen ,geen prins verkiezing of liedjes avond, niks van dat alles ,er werd gewoon de grootste losbol een tafellak en om de schouder gehangen , een theemuts op ,en de Prins was klaar. Dat is pas groter aan gepakt in late vijftiger jaren dacht ik. karnaval in belgie In Maaseik België was met half vasten altijd karnaval. Ik was al wat ouder en had een bromfi ets een Sparta ,.maar toen wij naar huis wilden vertrekken om een uur of twaal f ,vertikte mijn brommer het ,er was geen leven meer in te krijgen, wij zijn vanuit maaseik te voet naar huis gelopen en na enkele rustpauzes bij de boeren in het kippen hok toch smorgens om zeven uur in Bree gearriveerd .de boeren waren al de koeien aan het melken. Mijn Muterke

Bouwjaar 1953 Toontje was niet zo goed met het hele motor gebeuren ik kan me nog herinneren dat ik ‘savonds laat met de motor die ik inmiddels had i.p.v. van een bromfiets .vanuit helden naar huis reed ,en aan de Potdee dienst weigerde ,ik heb de bougie schoongemaakt maar nee hoor niks geen geluid, ben maar naar Tongerlo geduwd met dat zwaar ding ,en wat was het geval toen ik smorgens goed wakker (nuchter?)was zag ik dat ik vergeten was de bougie dop er op te drukken, en toen dat gebeurd was liep hij als nieuw. Fiets lampje Als je s,avonds naar huis moest ,na een avond op de kermis te zijn geweest en je had dan geen licht meer op je fiets dat was dan niet leuk, dan kon je gaan wandelen met de fiets aan de hand . Zoals ook een keer na een avondje kermis in kessel, maar na een stuk met zijn drieen gewandeld te hebben richting Helden (, we hadden toch gefietst waar we geen politie verwachten ) ,en daar in de heldense bossen tussen Kessel en Helden liep en oud mannetje met de fiets aan de hand die was zo lazeres dat hij niet meer kon fi etsen . We hebben hem verteld dat hij voor geen licht op de fiets had ,en wij het wel even zouden maken .Maar toen wij klaar waren deed die van ons het wel maar dat van hem niet meer . Het lampje was snel geruild ,en wij konden lekker naar Bree fietsen ,en hij hoefde maar naar Helden het bleek de Sigarenmaker uit Heldendorp te zijn Dus beetje bij de hand zijn, en een probleempje is snel op te lossen.

31

keuring militaire Dienst Met achttien jaar moest ik gekeurd worden voor militaire dienst ,en dat was in Roermond. ,Tijdens de keuring moest je urine afstaan voor onder zoek, en wij stonden met enkele in de rij, maar er was er een uit zuid Limburg die kon dat niet in het bijzijn van anderen, en werd er maar wat van zijn buurman in zijn potje gedaan. Ik heb wel nooit gehoord of ze alle bij goed of afgek eurd zijn. Degen e die goed gekeurd waren kreg en een blauw lintje op de kraag en de afg ekeurd een rood lintje. De goedgekeu rde gingen dan net voor ze in militaire dienst moesten eieren op halen ,de eier jonge genaamd dat was al de gewoonte vanaf 1921 en ik dacht dat er in de zestiger jaren mee gestopt is. ‘smorgens eerst naar de kerk dan gezamenlijk met een korf voor de eieren en een trompet om onze komst te melden bij alle inwoners van Bree die geen eieren hadden konden ook geld geven,, dat was voor de

aspirant soldaten dat ze wat geld hadden in de kazerne/ maar het toeval was dat het in die week net Kesselse kermis was. Als we naar huis gingen hadden wij met twintig man de hele dagopbrengst verbrast. en dat gebeurde meest al ieder jaar met de Eierjonge( dit is de groep van 1950) zonder Jeu Jacobs die woonde bij Henkes Tienes als boerenknecht en kon geen vrije dag krijgen.

eier jonge 1957

32

retraite Om geestelijk goed getraind te zijn tegen de gevaren in die zondige kazern e werd er een drie daagse retraite geg even in het klooster Manresa in Venlo. Dat begon 'smorgens met het gezamenlijke morgen gebed ,dan eten zonder een woord te praten, dat was verboden. er werd door een pater uit de bijbel voorgelezen. je moest wat er verteld was goed tot je door laten dringen ,twaalf uur eten met onder het eten voorlezen uit de bijbel en daar na in een rij door de gangen lopen en dan werd de rozenkrans geb eden. Een priester liep dan voor op met de rozen krans, en laat die man nou net een manke poot ,hebben, en wij achter hem lopen ook met eenmanke poot en dat was lachen . Ook kan ik me nog herinneren dat er een paar o.a Hein van de Smeed en nog een paar in de onderbroek door het raam in de tuin waren gaan wand elen dat zag in het donker toch niemand dachten zij, maar het was toch iemand opgevallen en maakte stiekem het raam dicht, en er zat voor de heren niks ander op als zich maar bij de portier te melden in de onderbroek zij kregen een waars chuwing nog eens en ze konden vertrekk en De derde en laatste dag mocht er na de middag gepraat worden na eerst bij een pater in een open biechtstoel gebiecht te hebben ,en kreeg je een rozenkrans gratis Dan werd er nog een gro eps foto gemaakt en daarna gezamenlijk naar huis, en een dorst wat we hadden, we doken in Venlo de eerste kroeg die we tegen kwamen naar binnen, en hebben ons lekker de dorst gelest.

Retraite van toekomstige militairen in manresa venlo Opkomst militaire dienst Op 11 Nov 1952 was het zo ver, wij moesten ons melden in Roermond op de Ernst Casimir Kazerne. Maar er moeten nog eerst inkopen gedaan worden zo als een Pyjama die we nog nooit. gehad hadden, en een nieuw scheerapparaat. En wij Jair en ik wilden toch schoon gewassen komen opdraven ,daar we thuis niks anders hadden als een wasbak gingen we samen bij Tante An in Helden in het bad. Jaren later kwamen de eerste douch es in maasbree In het groene Kruis werden enk ele douches gebouwd ,en daar kon men terecht tegen betaling te douchen. Maar het was er zo druk van de burgerij uit het dorp dat er geen boer zin had tussen die dorpelingen in de rij te gaan staan en deden maar zoals vroeger in de was kom in de achter keuken ,of slaap kamer . In Roermond aangekomen de afstand hebb en wij maar met de fiets afgel egd ,moesten wij ons melden in de kantine ,waar alle namen werd en afg eroep en erbij gezegd bij welke groep we bij hoorden .

33

Maar toen ze alle namen afgero epen en ingedeeld hadden ,zat er nog eentje alleen in de kantine, en dat was Toontje. Wat was het geval? mijn vader had uitstel aangevraagd om dat ik thuis onmisbaar was ,daar hij met zeventig jaar alleen op de boerderij bleef .en dat was gelukt. Maar onderh and had Tjeu het bedrijf gekocht en was ik over, dus mij weer aang emeld voor de 11 nov , en ik ging graag anders moest ik later met veel jongere in dienst als mijn collega,s afzwaaiden Maar dat hadden ze niet gezien en vroeg en wie ben jij? en wat moet je hier ?ik heb het uitgelegd , en ja hoor dat briefj e zat er toch nog bij .. En werd ook in ingedeeld naar de C Comp tweede Peloton ,en kon alsnog bij de foerier mijn spullen op halen.. Ik had alles netjes op bed gelegd op mijn kamer, komt er zon knul bij me en zij je bent hier verkeerd je moet naar de B,Comp eerste peloton . Ik heb mijn boeltje wat ik kon dragen opgepakt en naar mijn nieuwe kamer gebracht ,maar met het tweede vrachtje halen bleek alles verd wen en, hadden ze al gejat. dus geen goed begin ,maar is toch goed afgelopen ik kon in dat andere gebouw alles weer aanvullen ., Maar die kamer was leeg, ze waren allemaal onder begel eiding strozakken vullen in een loods ,dus weer alles alleen doen, maar heb s’nachts niet goed geslapen, had veel te veel stro in mijn matras gedaan , dus maar weer hal f leeg maken . Dit was mijn eerste dag als soldaat . Het eerste wat wij moesten leren was in de houding staan. Het eerste Apel ging zo, .opstellen met zijn drieen, en dan begon het geschreeuw . Geef Acht en sta stil en als ik zeg stil dan sta je stil ,al loopt de snot uit je neus dan sta je nog stil , Al loopt er een naakte Hoer langs je dan kijk je nog voor je .En daar stond Toontje net achter de mestkar vandaan stram in de houding . Dat laatste was geen probleem, er was geen Ho er Ook Moest er geleerd worden het wolletje zoals zij dat noemde op maken,. dat waren drie dekens mooi vierkant op vouwen, de eerste twee , en de derde moest op tafel liggen, en er werden twee stokjes tussen gedaan, en dan moest dat netjes om die andere gedaan worden zodat er een mooi vierkant pakje overbleef . Dat moest iedere morgen herh aald worden ,niet vierkant dan kwam de sergeant o f chef zoals Jair hem de eerste dag noemde , maar die trok het hele gevalletje uit elkaar dat gebeurde ook met de kast als de kleding niet vierkant op gevouwen was Ook de schoenen moesten mooi glimmen ,de enkel stukken koppel riem, patroon tassen en de hele uitrusting zoals de pukkel en geweer riem moesten geblan co;t worden . Ook moesten wij leren in het gelid te lopen ,exercitie ,en dat was nog niet zo gemakkelijk , op het kazerne plein

34

Zesde van voren is Toon Wacht Lopen Ik kreeg nog wel een probleempje had wacht moeten lopen en dan moest na afloop de hele wacht naast mekaar in de rij gaan staan ,geweer schuin naar boven en dan stond de Wacht commandant bij je en moeste het geweer vij f keer ontgrendel worden, daar er vij f patronen in , en na die vijf keer de trekker overhalen, dat er zek er geen kogel meer in zat , Maar toontje kon schijnbaar niet goed tellen., en toen ik de trekker overhaalden een knal , en daar vloog de vijfde kogel rakelings langs de commandant de lucht in ,en moest op rapport bij de kapitein komen met als resultaat //?, twee weken onder de pauze in de studie zaal straf regels schrijven , van ik mag op wacht niet schieten . Ook heb ik eens straf gehad ik had al voor de tweede keer op de Apel plaats de knoop van mijn wind jack niet dicht ,en toen kwam zo’n beroeps korporaal mij alle knopen van mijn uniform knippen en , alles wat knopen had ,en die moesten er de volgende dag weer aan zitten . De hele vrienden groep liep met naald en draad en de volgende morgen was alles weer klaar. Laat dat nu net de koporaal zijn die altijd mijn fiets leende om naar Beegden naar zijn meisje te gaan, en de volgende dag was hij er weer voor die fiets, ik zij ik trap hem hier nog liever in mekaar. Hij heeft hem daarna ook nooit meer gekregen. Maar hij pakte mij wel terug. S’aterdags kregen wij voor we met verlof konden gaan eerst in inspectie van wapens, en de kast ,of alles precies recht in de kast lag ,en vooral het scheer apparaat werd secuu r onderzo cht. De eerste zaterd ag na dat fi ets incident had hij me al te pakken n,l de geweer riem was niet goed geblanco’t Blanco was zoveel als groene scho enpoets maar moest na gebruik zeker een uur drogen . Ik mocht niet met verlof , moest eerst die geweer riem op nieuw doen, dus een uur later naar huis . Maar ik had het geluk dat jair de kamer langs mij lag en heb zijn riem effe geleend ,en ik naar die kwal, en hij zegt hoe heb je dat klaar gekreg en in zo,n korte tijd, ik vertelde hem dat ik hem op de verwarming gedroogd had ,en kon toch naar huis .Voor het scheer apparaat had ik een ander foefje ,ik had een heel nieuw stel gekocht en dat in de kast deur gehangen , waar dat moest hangen, was een dienst order , moest goed te inspecteren te zijn zonder het aan te rak en., Dus daar kon hij mij niet meer mee vangen. Het eerste schiet en hebben wij geleerd met een losse flodd er, dat was een patroon met een houten kogel er op.

35

Wij waren op oefening in de Heelder peel, waar nu het zwembad is . Het doel waren kikkers ,die wij bij het water gevangen hadd en ,en die werden met een punaise aan een boom geprikt. Zij werden gewoon levend tegen de boom geprikt en dan ,pets ,en weer een nieuwe vangen. Dit was uitgevonden door onze commandant Vaandrig Borsten, was nu Dieren mishandeling. Maar toen moest ik in de harskamp schieten met de bazooka deze was voor het uitschakelen van een tank, er kwam achter een steek vlam uit ven enkele meters ,en die hoefde ik niet te ontgrendelen , er zat maar alleen een granaat in , dus hoefde niet te tellen.

Toen kwam het echte werk waar we voor opgero epen waren ,het vechten van man tegen man, de oefening is nog bekeken door Tante Mie en Ome Jan die waren er bij aanwezig ,en konden zien hoe hun Toontje met een bajonet naar het hiernamaals geholpen werd ,zie foto.(was met de ouderavond, wij waren pas zes weken in dienst van het vaderland

Vechten man tegen man op de voorgrond Licht Toon watersnood Febr1953 Jair en ik zaten bij café de Haan te kaart en ,dat was iedere zondag zo ,toen we op de radio hoorden alle militairen moeten direct naar de kazerne komen, in Zeeland was een dijk doorgebroken .wij hebben tot een uur doorgekaart toen nog naar huis eten en op de fiets naar Roermond maar toen wij op

36

de kazerne kwamen waren wij de laatste, er stonden zo’n stuk of tien vrachtwagens klaar vol soldaten en de luit vroeg waarom wij zo laat waren wij hebben hem uitgelegd dat wij het pas gehoord hadden toen wij thuis kwamen om te eten en toen was dat geregeld ,wij moesten met spoed het werkpak aan ,en met de pionierschop op de vrachtwagen en die ging richting Beegder Hei we hebben de helle dag zand zakk en moeten vullen, en ‘snachts op de vrachtwagen bij de zand zakken naar Zeeland . Daar hadd en ze onze zand echt nodig, wij moesten ze van de wagen in de golven gooien, om een waterlek te dichten .Leuk maar ondankbaar werk, als je die zandzak er in gooide spoelde hij door de sterke waterstroom weer weg, en hebben van al het werk van de zondag niks meer terug gezien , daar waren wij voor terug moeten komen ,.toen zat ons zand werk er op en moesten wachtlopen dat de bevolking niet ging stelen , en wij ons de ogen uitkeken hoeveel koeien er uit het water gesleept werd en . Heb me wel moeten ergeren aan het volk .ik was verkouden geword en ,ging een winkeltje binnen om wat Dampo te kopen ,maar moest er een gulden voor neer tellen. Was net een dagloon Maar ik vond het wel leuk dat enkele uren later het Winkeltje onder water was gelopen, en alles stond in de modder . Ik dacht dat is net goed Die in de kerk zaten op zondag hadden meer fatsoen, als er een militair binnen kwam, stonden ze op en kon je gaan zitten, Een school was ons vertrek waar we woonde en moesten slapen, en een moest er steeds de wacht houden. Heb voor de eerste keer van mijn leven langs een meisje geslapen, in het stro een verpleegster van het rode kruis ,,maar toen ik wakker werd moest ze op eens weg, ze was al te laat zei ze ,dus wel pech Ook op de kamer die vol stro lag om te slapen hadden wij wacht, daar er ook een houtkachel stond te branden / Maar toen ik wacht had kreeg ik slaap en ging op de grond met de rug tegen de deur zitten slapen dus ze moesten mij eerst weg duwen voor ze binnen kwamen en dat gebeurde met de wachtcommand ant die wilde ff binnen ,en hij vroeg zat je te slapen (,want dan kon je zeer zwaar gestraft ) worden Ik zei o nee ik ben hier extra gaan zitten om wakker te blijven daar het bij die gloeiende kachel veel te warm was dat vond die sukkel geen slecht idee. Na twee weken Zeeland waren we eindelijk weer thuis ..in Roermond Na twintig maanden het vaderland ge dient te hebben was het tijd voor het burger kloffi e weer aan te trekken Op 11-07-1954 was het zover . De dag van afzwaai en, een hele mooie dag ‘smorgens alles inpakken en daar wij met de fiets vanaf Oirs chot huiswaarts gingen werd de plunje zak degelijk op de fiets gebonden en zijn we met vijf vrienden richting Limburg gefietst . en dat werd een lange trip na in de eerste kroeg die we binnengingen een flesjen ever geko cht te hebben en de nodige pilsjes gedronken te hebben ging het naar de volgende kroeg ,tot dat we later zelfs in Helenav een terecht kwamen waar maar een cafeetje was .en nog maar wat flesjes underb erg geko cht voor onder weg. Toen richting Helden beringen. .Daar hebben wij maar wat gerust langs de weg in een greppel met de fles jenev er , die van man naar man ging ,tot dat de melkboer met paard en wagen voorbij kwam ,en die verplichte een flinke slok te nemen die hij eigenlijk volgens zijn zeggen niet lusten ,en bang was dat ze het konden ruiken in de melkfabriek, maar hij deed het toch .en daar kwam nog een knul van zo’n jaar of twintig ,en werd ook van zijn fiets gehaald om ons helpen de fles leeg te maken, daar wij bijna thuis waren ,en wat was het geval ?toen ik met mam verkering kreeg en de eerste keer met haar thuis naar binnen ging komt haar broer binnen ,en zei jouw ken ik ,jij was er bij toen ik voor jaren terug aan die fl es jenever heb moeten zuipen, het was vier jaar geled en, maar hij herkende mij direct ,zo zie je maar dat de wereld toch klein is

37

Dit was dieflessen zuiper(een zuipschuit) Maar wij waren bijna thuis, er waren er ook twee bij uit Lomm waarvan er eentje al vanaf Helenav een op een kapotte achterb and fietste, en ik later hoorde met die kapotte band toch nog thuis was aan gekomen. Dus ons heren leventje was ten einde.

38

Het rijke roomse leven In mijn jeugd tot de jaren vijftig bestond het leven vooral de oudere gelovigen uit Werken en Bidden. Bij het opstaan werd het morgengebed gebed en, en voor iedere maaltijd werd er gebeden.. Om Twaalf uur voor het middag eten het Engel Des Heren, dat was een mooi lang gebed. Na het eten nog een dank woord . Zoals, Heer ik heb Dank voor spijs en Drank En ‘savonds als er gegeten was ,en de koeien gemolken, werd er de Rozen krans gebeden. Dat waren vij f tientjes van tien weesgegroetjes en vijf keer het onze vad er ,het Eer en de vader. Daarn a nog de litanie van alle heiligen ,en dat waren er nogal wat ,duurde bijna net zo lang als de hele rozenk rans. Ik weet nog dat mijn Vader in de winter vaak op het kolen fornuis ging zitten ,met voor bidden, en dan van vermoeidheid bijna in slaap viel , en vergat de kraaltjes door zijn vingers te schuiven van de Rozenkrans ,en dat we hem even wakker moesten maken ,om er een einde aan te maken .Na de rozenkrans bij een petroleumlamp wat sokken stoppen, of andere huishoudelijke werkzaamhed en Radio of tv was er nog niet, en dan was het bed tijd . Maar eerst moest je het vorige beschreven Avondgebed gebed en hebben .ik heb nog mee gemaakt dat het bidden op de knieën moest gebeuren met de handen gevouwen op een stoel .Bij onweer werd er ook rozenk rans gebed en, en moeder liep dan met een palmtakje met door Pastoor gezegend water door heel het huis. Op zondag werd er altijd trouw naar de kerk geg aan ,en in de vasten tijd twee keer eerst ‘smorgens de H mis en ‘smiddags het lof met een Vasten preek van zek er een hal f uur. En dan werd de hele kruisweg van Jezus verteld en Pastoor Hillebrandt zo in zijn Preek opging dat hij wel eens met de vuisten op de preekstoel timmerde Een keer in de maand was er voor iedereen biecht en en stond je met Pasen soms een uur in de rij voor de biechtstoel ,om in het donker de Pastoor of kapelaan je zonde gaan te vertellen en dat waren al jaren de zel fde alleen wel eens in een andere volgorde dat het Pastoor niet op viel

39

Kapalaan v d Sterren

Kapelaan van Der Sterren die we toen hadden die kende zijn pappenheimers wel ,ik weet dat hij toen de loodgieter bij hem te biechten was geweest,en toen die de biechtstoel verliet vloog de deur open, en De Kapelaan riep .He Theunissen wannier kums se mich die geut maken ? was wel leuk . Ook als wij met school te biechten gingen kwam hij wel eens naar buiten om een van ons een draai om zijn oren te geven , als we in de kerk wel eens zaten te praten ,als er een ander in de biechtstoel zat ,wij zaten met de hele klas in de banken .. Diezel fd e. kapelaan stond ook eens voor het altaar gebukt ,en hing er een hele hazen kop onder zijn toog uit ,hij was een verwoed stroper. Ook kwam hij in de oorlog een keer door het dorp fietsen ,zijn toog met de handen aan het stuur vasthoudend ,en er onder zat een hal f vark en verborg en, zo was het Roomse leven in de Jaren Veertig en vijftig. Geboorten De geboorte was ook een mooie gebeurtenis. De bevalling gebeurd e meestal thuis .de buren werden gewaarschuwd dat het stond te gebeuren, De Wiesvrouw(Vroedvrou w) werd gewaarschuwd en het kon beginnen. De buren speelden een belangrijke rol in het hele gebeuren . Zij deed na de bevalling de kraam vrouw verzorg en ,en iedere morgen het kind verschonen en wassen. Dat waren neg en dagen die de moeder het bed niet mocht verlaten. Bij mijn moeder was het wel goed dat de buur vrouw kwam wassen Wat was het geval? De Wiesvrouw had tegen mijn moeder gezegd bij het eerste kind , wat een mooie Zoon.

40

Mijn Vader naar de Gemeente de eerstgeborene aang even, en hij werd zoals gebruikelijk naar zijn groot Vader vernoemd .Christiaan De volgende dag kwam de buurvrouw weer het kind verzorg en en zei ,Han had u niet liever een Zoon gehad,? Ja zegt moeder die heb ik toch ? Nee zij ze, dit is een meisje. Nu moest mijn Vader weer naar het gemeent e huis, en hebben er Elisabeth voorgezet, de naam van haar Groot moeder ,en van Christiaan hadden ze Christina gemaakt .Zo werd er snel van een jongen een meisje gemaakt. Ieder jaar werd er wel een kleine verwacht, om zoveel mogelijk engeltjes in de hemel te krijgen Als er eens na een jaar niks in het verschiet was, had je de kans Pastoor op bezoek te krijgen ,met de vraag ?hoe zit dat hier? komt er nog wat van? Zo ook kreeg Brunke op het Heeske bezoek van Dhr Pastoor, met de vraag ,of er nog niks gebeurde daar ze al enkele jaren getrouwd waren. Waarop Brunke antwoorde Mijn Heer Pastoor wij gaan hier toch geen Beesten werk doen, en daar kon Pastoor het mee doen. Brunke is ook kinderloos gebleven Twee dagen na de geboorte van een kind werd het kind gedoopt Dat moest zo snel, als het kind eens zou sterven voor het gedoopt was ,dan kwam het niet in den Hemel De buurvrouw was weer de aang ewezen e die het kind naar de kerk deed dragen in een mooie doopdoek. Acht tot Tien kinderen was een normaal gezin. En armoede was op de meeste plaatsen troef . Ik heb me laten vertellen van een gezin waarvan de vad er weduwn aar was ,van een gezin van zeven kinderen waarv an de leeftijd was van veertien naar nul jaar, Er was zo ,n armoe dat de kinderen op Zondag om beurten om zeven ,negen ,en tien uur naar de kerk moesten daar er maar een paar klompen waren die goed waren voor de kerkgang, en ze door alle drie werden ged rag en De dochter van veertien moest het hele gezin bemoederen Huwelijk Trouwen deed men vroeger meestal na jarenlange verkering ,er moest eerst flink gespaard word en voor de uitzet. Geld lenen was toen niet gebruikelijk ,. Je kon wel via een levens verzekering een huis bouwen dat je dan na zoveel jaar via premie betaling afbetaald had . Samen wonen was er niet bij ,ik kan me nog herinneren dat de eerste in Maasbree ging samen wonen ,een proef huwelijk noemden zij dat. Voor het huwelijk ging je naar Meneer Pastoor en die zorgde dat je voor het trouwen een huwelijks cursus gevolgd had Mam en ik hebben die cursus ook gedaan, dat waren drie avonden zeer interessant voor die tijd. Na het voltrekken van het huwelijk werd er ook een bruiloft gehouden, meestal bij de bruid thuis . En savonds werd er gedanst en spelletjes gedaan , het feest ging meestal door totdat soms de zon aan het op komen was. Er was geen sluitingstijd Er werd muziek gemaakt ,met een trekharmonica en dunne en dikke trom , daar kon je al veel herrie mee maken,. Zo ook Jair en Bertus dat deden,. Maar op een keer moesten ze in Horst optreden ,dikke trom voor op de transport fiets, en richting Horst Maar in Sevenum kreeg Bertus hoge nood, en hij kon nergens terecht als bij de nonnen in de tuin ,en heeft zich daar maar terug getrokken ,maar plots stond er een Non voor hem en die heeft hem de oren gewassen. Ho ho zij Bertus daar ligt ,hij, je mag hem hebben, ik hoef hem niet meer. En is op zijn transport fiets gesprongen het verhaal verteld op de bruiloft ,en de hele meute lag plat van het lachen. Op de bruiloften werd en vroeger veel spelletjes ,en voordrachten gedaan. Ook ik heb meer malen de voordracht gedaan van het Verkske ,geleerd van mijn Vader..

41

Met dit stotter verhaaltje heb ik de eerste prijs gewonnen op een feest avond in Oirschot ,en ik mocht met de kapitein en de luitenant in de jeep een hele middag een kaart lees oefening uit zetten, en toen ik op herhaling kwam vroeg hij Smidje doe dat nog eens van dat varkentje ,hij had er niet veel van verstaan, maar had dat stotteren geweldig gevonden. Mijn Vader en moeder deden het goed koper , toen die thuis kwamen van de trouwerij ,hebben zij hun trouwkleren verruild voor werk kleding en zich naar de schuur beg even en de dorsvlegel gepakt ,en de hele dag gedorsen . Een dorsvlegel was een rond stuk hout van vijftig a zestig centimeter deze werd met een leren hoes aan een stok vastgemaakt en tot boven het hoofd geslingerd en naar bened en op het graan zodat de vruchten er uit sprongen En dat moest met de Wan (een grote platte korf van een meter breed en tien cm diep geschud worden ,dat het kaf van het koren ges cheiden werd ), nog echt handwerk.

Dureske met Wan en Gellen Tienes met Handrie Overlijden. Bij ernstige ziekte werd het sacrament der ziek e toe gediend, Daar Dhr Pastoor meestal geen fiets had, ging men hem met Paard en kar op halen. En als de zieke was overleden was de eerste die dat te horen kreeg de eerste buurman. Die ging dan de hele buurt langs om het overlijden bericht door te geven, en tevens een uitnodiging om savonds bij de fam thuis ter lijk bidding te komen . Tevens werden er afsp raken gem aakt over het waken ,het was gebruikelijk dat er ‘snachts bij de overleden en gewaakt werd. Ook werden er onder het waken wel eens verh aaltjes vert eld. Zoals in Baarlo ,daar was een oud mannetje overleden., Die had een bochel ,en liep zowat met de neus aan de grond( Net zoals Friedeske) Toen hij overleden was, hadden ze hem mooi opgebaard , en plat op bed gelegd .

42

Maar wat gebeu rde ,toen hij afkoelde gingen de spieren weer naar de stand terug zoals ze al zijn hele waren geweest ,met als resultaat dat het lijk langzaam overeind kwam en recht op in bed kwam te zitten ,.De Wakers zouden zo ge schrokken zijn dat ze waren gevlucht. De zitkamer werd voorzi en van stoelen waar planken op kwamen te liggen om maar zoveel mogelijk zit plaatsen te hebben De buurman die het kortste bij de kerk woonde was de voor bidder , en er werden drie rozenkransjes gebeden. De overled ene werd thuis door de buren mooi opgebaard ,en kon men van de overleden afs cheid komen nemen. Na drie dagen was de begrafenis. Er werden wat dragers gev raagd om de overled ene in de Kerk en op het Kerkho f te dragen. Meestal zes person en. Het vervoer gebeu rde met de Lange Kar met grote houten wielen. Daar werd de kist op geladen en naar de kerk vervoerd. Eerste buurman liep achter het lijk., dan gevolgd door familie en de hele buurt. Na het kerk gebeuren ging men gezamenlijk naar huis , met veel al gesprekken hoe goed de overled enen wel geweest was ( .er zal wel veel gelogen zijn) Onder de begrafenis hadden de buurv rouwen de ko ffi e klaar gezet voor de dragers. En was het begrafenis gebeu ren ten eind. Als er een kind dood geboren werd en dus niet gedoopt ,mocht het niet op het kerkho f begrav en worden daar dat gezegend e grond was ,maar in een hoek achter op het kerkho f onder de struiken werd het meestal s,avonds in een doos op gevuld met kranten in de grond gestopt . en de grond gelijk gemaakt en geen kruisje of een naam er op. Dat heeft Doortje die met een jaar o f zev entien bij een boer als dienstmeid woonde meegemaakt .,zij werd gevraagd o f zij even een doos bij de koster af kon geven ,en toen zij bij de koster aan belde, zij deze, o jij komt zeker dat dood kind brengen. Doortje wist van niets , en zakte zowat door de grond, toen zij hoorde dat zij de hele weg met en dood

kind gefietst had. Nelle Graat Half weg Hal f weg was een kro egje op de grens van Maasbree en Helden ,waar van alles te belev en viel. Dit was een rust pauze voor de vrijers die naar helden moesten. Bijna iedere Breetse die naar zijn geliefd e in Helden ging liep hier wel even binnen om wat moet in te drinken. Er werd veel getoept om een pilsje . En als er niet getoept werd kon je naar de verhalen luisteren van Graat de café houder

43

Die kon vertellen zodat hij zelf geloo fd e wat hij gelogen had . Hier enkele van zijn verhalen. Graat was bos arbeid er van bero ep, en dat was alleen in de winter en kreeg in d e Zomer een kleine uit kering .Hij werd op geroepen om te gaan werken bij Van Gend en Loos ,en moest met de steek wagen kisten op de loods van uit de achter loods naar voren rijden, waar de bestellers hun wagen moesten laden, .Maar Graat had geen zin in werken een pakte een kist op zijn wagen , bracht die naar voren ,nam een ander kist mee terug ,en nam weer de eerste kist mee terug ,hij bleef bezig dus een goede beurt tot dat de loods baas in de gaten kreeg dat hij al de hele morgen met dezelfd e kisten aan het sjouwen was , en Graatje kon zijn boeltje pakken en naar huis , en dat was net de bedoeling Thijke Er kwam gereg eld een manneke uit Sevenum en die was niet zo erg snugger ,. Toen Thij klaar stond om een uur of tien ,om naar huis te gaan zegt graat Thijke dat was ook wat vorige week he? Toon zijn Moeder is vorige week aan het Eersels berg aan gevallen door de Raven ,en bijna helemaal op gegeten ,zij is gisteren begrav en . Dat was net de weg waar thijke naar het Rozendaal moest fietsen,naar Van Den zens Graat waar hij als boeren knecht woonden, t oen zij dat manneke ,dan durf ik er niet te Fietsen ,en ga ik over de korte heide naar huis ,met een omweg van enkele kilometers. Vissen Graat vertelde dat hij in de peel was geweest vissen ,en er zaten zoveel vissen dat hij eerst met een stok in het water een gat moest maken, om plaats te maken zijn dobber er in te kunnen gooien. Stropen Ja dat was zijn grootste hobby. Hij ging altijd naar de peel Fazanten schieten vertelde hij, en er zaten zo veel fazanten dat er wel eens een fazant onder het schieten bij hem op de geweerloop kwam zitten. Als hij er naast schoot dan riep hij ,jongens kom kieke der is ein wonger gebeurd do vlug eine kapotte fazant. Een haas achter een boom was ook niet veilig voor hem, hij deed even de loop buigen ,en schoot hem mooi achter de boom dood. Volgens Graat zat en er in de Peel zoveel hazen ,hij had er een keer al een tussen de fi ets spaken ,voor hij het geweer geladen had.

Paard rijden Op koningslust woonden bij de broeders enkele bewon ers die licht verstandelijk gehandicapt waren Op een keer kwam Jan ook een bewon er hem vertellen dat hij graag het paard rijden wilde leren. Dat was weer iets voor Graat ,hij wilde hem wel helpen het paard rijden te leren . Hij moest maar even mee komen ,en graat zette hem boven op een doren heg ,en daar moest hij het rijden eerst op leren, de zin was hem meteen over, en heeft er nooit meer naar gevraagd. Zover de verh alen van graat ,of er iets van waar is valt te betwijfelen, Er kwamen bij Half weg allerhande figuren, zo ook een zeer bek ende in de kroegen Zoep Herman uit Panningen Hij had de hele avond bij Graat gezopen ,maar toen hij naar huis moest ,kreeg hij hoge nood Maar daar hij net een nieuw Pak aan had ,deed hij voor de voorzichtigheid de broek uit en heeft die langs de weg neerg elegd , Maar bij het bukken had hij zich de verkeerd e kant op gedraaid met resultaat een mooie toren op zijn nieuwe broek neer gedraaid . Als de drank is in de man in de wijsheid in de kan.

44

Leeuw vangen Bij Café hal f weg was altijd wel wat te beleven .Zoals op een Zomer avond een vrienden groep bij mekaar zaten te toepen kwam er een van de vriend en binnen en vertelde in de stuiken langs het kanaal een leeuw gezien te hebben .Daar er van het groepje eentje bij was en zei voor de duivel niet bang te zijn ,dachten zij hem eens beet te nemen. Er werd een plan bedacht de leeuw te vangen, .dat was stiekem al door de andere uitgedacht Het kon volgens hun het beste gebeuren als er een persoon in een boom ging zitten en melden ,door te schreeuwen als hij de leeuw zag. Maar niemand durfd e totdat Hay zij dat doe ik wel, en dat was net de bedoeling van deze grap . Allemaal samen naar een hoge eiken boom en Hay werd met een touw boven in de boom vast gebonden zodat hij er bij het zien van die leeuw niet uit kon vallen, Om negen uur kwam de aflossing werd er gezegd ,en de hele groep ging bij half weg zitten toepen ,tot dat iemand op merkte zit Hay nog in die boom? En inderdaad ze waren verget en hem er uit te gaan halen .en snel naar die boom en daar zat hij nog mooi vast gebonden . het was inmiddels half twaal f geword en. Hem werd verteld dat hij er uit werd gehaald daar dat beest geen leeuw maar een hond was geweest wat ze gezien hadd en ..en toen hebben ze hem verteld dat het een grapje was geweest ,en hij kon er niet mee lachen. Maar zijn toch vrienden gebleven ,en hij kreeg de rest van de avond vrij drinken .

Ruzie bij half weg Zover ik weet is er maar een keer ruzie geweest bij half weg, het was na twaal f uur, dus sluiting uur De café zat nog vol maar er mocht niemand meer in Maar toen kwam er dat manneke langs en die wilde ook naar binnen en dat mocht niet, de deur ging niet meer open ,maar hij kwam toch nog binnen, niet door de deur, maar h ij sloeg de ruit aan flard en, en kroop binnen maar toen heeft hij zoveel slaag gehad van allemaal bezo ekers uit Helden, dat hij weer snel naar Bree vertrok ,en de dokter uit bed heeft moeten bellen ,.en hij had in jaren al zoveel slaag gehad, dat den dokter zij ,jij komt nog een keer zonder hoofd naar huis Dat was hetzel fd e manneke die in een vorig verhaal, in die boom de leeuw moest zoeken . Bedorven pilsje Toch dacht onze Tjeu Graat ook eens te pakken ,hij was bij ons achter het huis aan het werken ? bij de heide maatschappij Met nog een paar van Ummethum uit Sevenum ,en ze deden bij ons in de Schuur de boterham op eten . Graat had altijd een fl esje bier bij zich. om de anderen de ogen uit te steken . Op een keer had Tjeu het flesje leeg gedronk en en had er koude ko ffie in gedaan en de dop er weer op gedaan . Toen het koffi e pauze was pakte graat het flesje ,maakte het open dronk er eens aan ,en zei, ha ik dacht dat het bier bedorven was ,de dop zat los ,maar het smaakt toch nag good ,en hij dronk het leeg, netof het bier was. Hij had wel in de gaten dat ze hem beet wilde nemen ,maar liet niks merken . Hij was iedereen te slim af. De Poolbar Ook bij de poolbar gebeurde wel eens wat

45

Het was kermis in bree en de hele dag veel klanten die dorst hadden ,zo ook bij Sjraar van de pool .Toen de dag ten einde was had sjraar de deur afg esloten en was blij dat hij met zijn vrouw Anny het bed op kon zoeken. Maar om een uur of drie zegt Anny Sjraar er is volgens mij een inbreker beneden in de bar Sjraar stond op wilde het licht aan doen maar dat werkte niet ,hij keek door het raam en daar liepen nog een paar kermisgasten. Hij riep tegen die jongens dat ze de politie moesten waarschuwen ,en na een poosje stond de politie bij Sjraar aan de achterd eur .Zij zeiden loop jij maar voorop want jij weet de weg .Sjaar deed het zowat in zijn broek van angst .In de bar aangekomen hadden zij de inbreker snel te pakken .Wat was het geval ? De beste klant van hem die de hele dag veel biertjes genuttigd had was op de w c in slaap gevallen en wilde toen hij wakker werd het licht aan doen maar daar hing ook de meterkast aan de muur en had per ongeluk op de ridel gedrukt en was al het licht uit geschakeld .Dus eind goed al goed

Foutje 1 Kermis Horst Toon had met Breetse Kermis een Meisje op de kop getikt, en dat was een vriendin van Jair zijn vriendin. Zij kwamen uit Horst Dus wij moesten die meisjes nog naar Horst brengen, na flink wat pilsjes achterover gewipt te hebben. Ging de reis beginnen Jair moest naar de Meterik en ik naar Horst. Na op de kinderspeelplaats afs cheid genomen te hebben , heb ik bij Cuppen Toeen nog wat dorst gelest en ben toen richting Maasbree gefi etst. Maar hal fweg Sevenum ging de fiets waar ik niet bedoeld had, maar in een greppel., heb hem op de kant gezet en weer de fiets op .Maar na een hele rit gemaakt te hebben dacht ik wat zie ik, heeft Sevenum nu ook al een station? En toen zag ik dat ik de fiets met het stuur de verkeerd e kant op had gezet ,en stond weer bijna aan het beginpunt in Horst Ben ook nooit meer terug geweest en heb Treesje ,zo heette zij ,ook nooit meer gezien. Jair is met zijn Meterikse getrouwd Foutje2, van Toon in meyel Toon had in Meyel op de kermis een vriendinnetje aan de haak geslagen ,en die kwam uit Roggel ,en had een vriendin in Meyel, daar werkte zij mee samen bij Philips in roermond .zij met de fiets en Toon met de brommer .ik ben mooi met mijn brommertje achter dat meisje aan gered en tot bij het kerkhof waar zij vlakbij woonde. Maar door de drukke werkzaam heden was de klok wel wat ver doorgelopen het was al half twaal f , en zijn wij samen bij haar thuis in de keuken een kopje koffie gaan drink en .maar dat hadden we beter niet kunnen doen ,we hadden de koffi e nog niet op, en de kamerdeur vloog open en daar stond haar pa in de lange onderbro ek bij ons in de keuken , en begon te foeteren dat zij zo laat was, ( zij was drie en twintig) Ik heb hem uitgelegd dat we in Meyel bij haar vriendin, daar het kermis was een stukje vla hadden gegeten. En vroeg toen, wie ben jij eigenlijk? Dat hoefde hij niet te weten, en ik zei, ik ben Toon Timmermans uit Blerick . Dan kom je het nog ver zoeken zei hij ,ik zeg ik kom vaak in meyel met de beugelclub waar ik lid van ben. Wat zei Hij, jij beugelen, en hij ging in de onderbroek bij me zitten, er werd koffie geh aald , en vroeg of ik geen zin had op een zondag met hem naar meyel te gaan beugelen En er werden heel wat gefantas eerd e wedstrijden besproken, die van mij van jaren geleden ,maar dat wist hij toch niet. Ik heb voor de volgende zondag afg esproken ,.maar toen moest ik nog met mijn brommertje naar huis ,en daar staat hij voor me, met een stapel kranten ,die moest ik tussen de jas doen

46

Daar het veel te koud was met die verre reis naar Blerick . Maar Stout toontje heeft zich nooit meer laten zien . Maar wat was het geval ?het volgende kermis jaar had ik verkering met Mam ,en wij zaten in een hoek van café Jaspers, daar komt toch dat ding met haar vriendin binnen lopen, en gingen aan de bar zitten. Ik dacht als ze mij maar niet gezien heeft, en zij tegen Mam, laat ons maar naar een ander cafeetje gaan, hier duurt het veel te lang voor we wat te drinken hebben ,we zijn opgestapt en het probleempje was opgelost, en heb ze daarna nooit meer gezien, en mam moest er wel om lachen toen ik het haar savonds vertelde. Foutje 3 van toon Een groot feest was georganiseerd met fam en bekenden .weg ens mijn veertigste verjaardag. Maar ik kreeg een uitnodiging ,met mijn voorwerkers naar de receptie te komen van Tiny Geenen de apothekers assistente uit het zieken huis. Maar dat kon ik niet maken er niet te verschijnen daar ik er veel mee temaken had wegens mijn werk ,en zij tegen Mam ik ga er even naar toe maar ben op tijd thuis. .Dus op naar Neer waar de bruilo ft was ,( Tiny was de dochter van de Bierbrouwer uit Neer ) Het was een zeer gezellige receptie ,en Toon heeft nog een tijdje naast de bruid in de rij gestaan daar Tiny wist dat ik jarig was . Na de receptie snel naar huis ,maar er waren er meer als ik, dus die wilden nog een potje toepen in het café . En dat kon ik hun niet weigeren ,en zij een potje dan ,maar het werden er meer tot dat ik in de gaten kreeg dat het twaalf uur was gewo rden. En snel naar huis naar de feestvierd ers. Maar thuis was alles donker de feestelingen waren al naar huis,, en mam lag al in bed ,dit was een feestje geweest zonder de feesteling .viel thuis niet in goede aarde , maar Mam heeft het mij toch vergeven, zo was zij Avondje stappen Het was karnav al en wij gingen met een groepje buurt genoten met de dames een avondje stappen. Maar er was een mede stapper die de hele avond van onze centen ged ronken had zonder een keer zijn knip te openen. Bij het laatste café stond hij weer de hele tijd aan de bar van anderen te drinken, Maar toen kwam de tijd naar huis te gaan ,we hebben alles wat op tafel stond van de vorige gasten bij mekaar geki ept en zeiden tegen die man hier staan nog vier potjes bier van jou ,en hij heeft ze lekker op gedronken .toen zijn we naar buurman Baer gegaan om eieren te bakken. ,maar na een poosje waren de eieren op ,maar die man riep Tru bak nog eens wat eieren en Baer is stiekem naar die man zijn kippen hok gelopen en de eieren uit het nest gehaald, en die werden door de hele groep lekker vero rbert, en die man wist niet dat het de eieren uit zijn eigen kippenhok waren. . Dit is een waar geb eurd verh aal. Moeders Appeltjes. Vroeger werd en de appels nog niet in een koeling bewaard ,die was nog niet uitgevonden of niet betaal baar. Mijn moeder bewaard e de appels meest Serumse striepkes ,dat waren kleine appeltjes die het langste bewaard konden blijven . En bij ons lagen die altijd op zolder te rijpen ,en af en toe werden er door moeder uitgedeeld . Het was niet toegestaan er zel f te halen want dan waren ze al geconsumeerd voor de winter voorbij was. Maar kleine Doortje had er wat op gevonden .vroeger waren de dames onderb roek en voorzijn van elastiek in de broekspijpen dat kwam Doortje goed van pas . Op een keer zag moeder haar van zolder naar bened en komen en ze liep wat raar, en moeder eens een onderzo ek instelde ,en tot de ontdekking kwam dat Doortje de broekspijpen als transportmiddel voor appels had gebruikt ,en moest ze weer naar boven brengen..

47

Doortje met elasti ek in de broek Zij heeft het nooit meer geprobeerd. Mijn broer Chris had een beter systeem bedacht ,hij liet de appel op de boom hangen, en haalde waar hij bij kon een grote hap er uit en liet de appel mooi hangen ,maar hij had de pech als enigste van de familie voor twee brede tand en te hebben, en de dader toch weer snel gevonden was . Doortje deed schijnbaar graag eten. Ik weet nog dat ze ik meen niet naar Heldense kermis mocht ,te laat thuis ?toen klom ze boven in de kersenboon acht er de schop en deed niks als eten en fluiten . Ze had meen ik geen goede zin Jongens op meiden Jacht Bij ons Thuis was het vroeger net of er meiden markt was . savonds wemelde het bij ons buiten vaak van de jeugd, die op meiden jacht waren, en dat waren wel eens leuke momenten . Ik weet nog dat er op een avond ook een groepje van die knapen bij ons langs de gevel stonden .en ik weet niet meer wie hem dat lapte ,maar er werd boven vanuit het zolder raam een emmer water naar beneden gegooid, en de knapen waren zeik nat Maar de volgende morgen kon moeder de achterd eur niet uit ,ze hadden de achterdeur geb arri cadeerd ,met turf ,opgestapeld tot boven de deur. , de varkens molen om de aard appels voor de varkens te malen hadden ze boven in een appel boom gehangen. Maar er was ook een gegadigde die pakte het beter aan Mieke was zo,n jaar of zeventien, en was in het dorp bij Nelke van de koster naailes aan het nemen. En in de buurt waar zij moest zijn was ook Van nisselrooy met een sigaren fabriekje . En daar werkt e een heel mooi klein Menke Bertus genaamd die was verliefd op zo,n mooie jonge griet, en stond mieke S,avond na het werk mooi op te wachten als zij klaar was, en fietste dan samen naar huis hij woonde op het schoorveld ,dus toch dezel fde kant uit .en Mieke had niet in de gaten waarom hij altijd op haar wachtte.

48

Ook in de danszaal was hij percent, maar toen hij met Mieke aan het dansen was en met de halve dans piepte Marieke er snel tussen uit. Toen kwam hij naar haar toe en vroeg ,Mieke draaide ik zo snel rond ?dat jij dacht dat ik weg was ,opeens was je verdwenen,. Het avontuurtje was opeens afgebrok en ,Hij kwam nog wel vaak bij ons sigaren maken ,van eigenteelt tabak . Bleef dan bij ons eten ,en op een keer had moeder maar voor ieder een bordje pap meer ,och zij Bertus Han dat is niet erg ik zal thuis nog wel enkele bordjes pap eten . Ik weet nog net na de bevrijding ,hadden veel mensen luizen op gelopen met onderduiken, en Bertus zijn moeder had er ook ,en wij hadden net de spuitbussen die wie van het rode kruis gekregen hadden voor de blerickse vluchtelingen die ook luizen hadden toen die bij ons kwamen Had vader net in de grond gestopt en die werden er weer uitgehaald voor Bertus zijn moeder . Na enkele wek en kwam Bertus weer sigaren maken en moeder vro eg ,Hoe gaat het met Truke haar luizen ? oo zij hij goed, ze heeft er niet meer zoveel, maar ze zijn wel veel dikker. Maar Mieke heeft toch de ware gevonden ,ofs choon ze er in het begin geen hoge dunk van had . Wat was het geval, ze waren samen gezellig in Helden naar de kermis geweest, het was de hele dag hartstikke warm geweest en toen het tijd was naar huis te gaan kreeg Mieke toch zo,n zin in een ijsje ,maar toen zij Jantje ,ja zo heette haar vriendje een ijsje vroeg ,zij hij ,wie gaat er nu met zo,n weer ijs eten ,en Mieke kreeg geen ijsje ,en ze dacht wat een toegenaaide , maar ze wist niet dat Jantje geen vijf en twintig centen meer in de knip had .

Jantje met leeg Tes, en toch lachen op Heldense Kermis

Maar het is toch nog goed gekomen want ze is er nog steeds mee getrouwd. Ook Door had een keer een vriend ,maar die had het zwart garen niet uitgevonden dacht ik .

49

Hij was niet erg spraakzaam ,maar wel een mooie naam hetzelfd e als de schrijver van dit verhaal dus Toon . Als hij binnen kwam was ik de voornaamste persoon ,hij vroeg direct om een spelke te dammen. Toen heeft Doortje zich dit menke op de kop getikt , en die kon niet dammen ,maar wel met het paard werken (zie foto)

Zi ekenhuis verhalen Van af negen tien negen en vij ftig werkte Toon in het zieken huis samen met Piet Vervoort. .was een gezellige tijd ,daar wij maar met zijn tweeen waren hadden wij soms wel eens de tijd wat streken uit te halen ,b.v, wij deden een keer per week de gang van het Slot schobben dat was de afdeling van de nonnen. Als wij klaar waren kregen wij van moeder overste een pakje sigaretten, en wij op het idee kwamen als we twee keer in de week schrobben hebb en we twee pakjes sigaretten en de zusters vonden het geweldig dat wij dat voor hun deden ,maar hadden niet in de gaten dat dit voor eigen gewin was. Toen dat lukte moesten we ook wat vinden met het ramen lappen ,daar kregen wij van de zuster van de administatie ook sigaretten ,. Dus toen kwamen wij op het idee ,als we nu iedere week maar twee van de vier ramen ded en wassen dan hadden we toch iedere week een pakje sigaretten ,en dat lukte ook nog . We kregen zel fs een pluimpje van de Zuster van de administratie

50

Frans v d Gruyter Frans was de besteller van De Gruyter ,hij kwam iedere week een zak bak meel breng en met de bakfi ets ,en wij had den gezien dat hij nooit op de pedalen ging staan met weg fietsen ,en dat ding aan duwde, en zonder de ped alen te gebruiken op de fiets sprong,’ Dat was net is iets voor Pietje, Toen Frans in het magazijn was in de kelder heeft Piet snel een stok tussen de spaken gelegd en nu kan je wel begrijpen wat er gebeurd en toen Frans met zijn achterwek boven het zadel hing , en de fiets plotseling stopte ,ja hij greep direct naar zijn kruis ,. En wij stonden om de hoek te lachen . Wij hadden ook een Rector in het Ziekenhuis, en die had vaak de auto vlak bij het magazijn staan , toen die een keer weg reed hadd en Piet en Ik zijn Fiatje van achteren opgetild, en hij maar gas geven maar kwam geen meter vooruit ,tot dat wij opeens de wielen aan de grond zette, hij met zijn pijp die hij altijd in de mond had tegen de vooruit botste , en wij maar lachen maar hij niet, die vond het geen grap, en is weggereden Jan Timmermans van de administratie, hadden we groente blikken aan een touw gebonden, en aan de As van zijn auto gebonden, toen hij weg reed had hij een hele sliert blikken achter zijn auto hangen. Geboorte Pete kind Eindelijk was het zover ,mijn eerste petekind was geboren , bij ons in het ziekenhuis, maar omdat hij maar zeer klein was lag hij bij ons in de couveuse ,.zoiets hadden de zusters nog nooit mee gemaakt. Maar Pietje zou Pietje niet zijn als er weer geen grap van maakte Ton had zoveel bekijks van de Nonnen alsof het een prinsen kind was ,en toon ook eens ging kijken, daar kwam de eerste zuster naar mij toe ,en feliciteerd e mij en zei je hoofd je niet te schamen ,dat komt wel meer voor ,ik zeg wat komt meer voor ?ze zei dat kind is toch van jou, is geen schande hoor.(ik was niet getrouwd) Wat was er weer gebeu rd? Pietje had tegen de zuster in het Maria Paviljoen verteld dat toon vader was geworden ,en dat ging als een lopend vuurtje door het zieken huis . Ik heb pietje direct weggestuurd, om dat verhaaltje uit de lucht te halen . Maar toen Tony Thuis kwam uit het zieken huis ,kwam zijn broertje Jeuke ook eens kijken ,maar toen hij dat kleine ventje zag ,ter grote van een sigaren kistje zei hij ,sla hem maar met de kop tegen de muur ,dat word toch nooit niks. Dat had hij zijn Vader vaak horen zeggen, als er eens een klein biggetje geboren was . . dus kinderen horen alles. Laatste ziekenhuis verhaal Nog een mooi verhaal, en dan is het genoeg, ik zou nog wel hele poos door kunnen gaan . Wij hadden een collega Frans genaamd ,net enkele dagen in dienst, van rond de twintig. Hij kwam dagelijks met de brommer vanuit Lottum .Hij had een mooi akte tas bij zich voor de boterhammen. En op een keer zag ik in het mortuarium een korset liggen van een overleden e, die iedere dame in die tijd nog gebruikte. Heb het stiekem in Frans zijn boeken tas gedaan . Laat hem net de pech hebben dat zijn brommertje hem met de thuis reis in de steek liet. Hij deed mooi aan zijn moeder uitleggen wat de reden was van zijn late thuis komst. Maar de volgende morgen deed Moesje zoals gewoonlijk Fransje zijn boter hammen smeren. En wat was dat? Fransje had een korset in zijn tas .en dacht nu komt de aap uit de mouw . Maar haar zoontje lag nog in bed ,en riep Frans kom direct naar ben eden ,waar ben jij gisteravond geweest ?jij met jou smoes van de brommer was defect ,kijk maar eens wat er in jou tas zit . Frans je wist van niks, hij had waarschijnlijk nog nooit zo. ding gezien ,. toen hij op het werk arriveerd e vroeg ik hem wat moeder van dat Korset vond? Wat was hij blij, dat hij nu thuis zijn moeder gerust kon stellen . Nog een verhaaltje dan

51

In de zestiger jaren was het nog gebruikelijk dat er met sacramentsdag een Processie werd gehoud en . Ook in het ziekenhuis werd dat nog ieder jaar ged aan. Fransje van het vorige verhaal ,was weer de klos , Wij hebben hem een brief geschreven, in naam van de rector, dat het gebruikelijk was dat diegene die het laatst in dienst was gekomen met de Processie het grote kruis zal dragen . En laat dat onze Frans zijn. Wij hebben hem een potje boenwas gegeven, en met hem naar de zolder gegaan, waar hij eerst het kruis in de boenwas moest zetten . Een mooi kruis van ander halve meter hoog. Na een uurtje had Franje het karwei geklaard . De volgende middag moest hij in zijn wit overalletje aan treden bij de deur van de kapel . En ja hoor, om twee uur ging de deur van de kapel open ,en Franse wilde zijn plicht doen, maar zag tot zijn verbazing dat er al twee misdienaars voor op liepen ,met een klein kruisje . Daar stond ons fransje met een rood hoo fd te kijken ,en Pietje en ik stonden het gebeuren op een afst and in ogenschouw te nemen ,en hebben hem snel terug geroepen ,de patiënten die achter de rector liepen hielden hem voor de gek , ze vertelde later dat was net Don Camillo die daar met zo,n groot kruis stond . Daar na hebb en we nog van alles met hem uitgespookt maar dat word te veel Ik moet er bij zeggen hij was de slimste niet. Beetje Dom ! Mijn eerste fiets ,dat was een Duitse van het merk Brenne Bor, een doortrap fi ets. Je moest met de voeten door op te pedalen te gaan staan zo snel mogelijk proberen te stoppen. Maar toontje dacht dat er ook mooi mee gespeeld kon worden Hij zette zijn fietsje op zijn kop in de keuken ,en deed zo snel mogelijk rond draaien, Maar Jair stond er bij te kijken ,en duwde tegen mijn Fietsje hij wilde ook draaien ,met het resultaat. Het karretje viel om en toontje kwam met de vinger tussen de ketting, Dr Bingen uit blerick werd er bij gehaald, maar die was er snel mee klaar een verbandj e er om en klaar was het ,maar hij had niet eerst mijn vinger in fatsoen gemaakt, en ik er nu nog een mismaakte middel vinger van heb. Ben nu wel makkelijk te herkennen als ik gezocht word. Beetje Dom 2 Na het vinger incident kon Toontje na enkele dagen weer naar school Hij ging maar zijn vriend Jeu van de buren om gezamenlijk naar school te gaan Maar wat een pech Jeu zijn moeder die met de was aan de gang was , en jeu nog niet klaar was ,moest toontje even de elektrische wring proberen. Drukte op de knop een probeerd e met zijn handen de wring stil te houden . Maar dat lukte natuurlijk niet, en kwam met zijn hand tussen de wring ,tot aan zijn duim en, de vingers helemaal plat. En toen schreeuwen van ik ga naar huis maar dat kon niet zat helemaal klem . ,Jeu zijn moeder hoorde dat ,en kwam ,drukte tegen een handvat, en het apparaat stond stil ,en moest het hele gevalletje eerst terug draaien. Dus weer een week geen school Heb er wel niks van overgehouden. Mieke was ook aan het spelen met het voorstuk van een oude ploeg, maar kreeg dat ding op haar schenen en zij hield er wel een lidteken aan over. Beetje dom 3 Toontje zat zich thuis te vervelen en zei maar steeds tegen moeder ik heb niks te doen. En Moeder zei dan neem je maar die oude zak horloge onder in de kast en zij liep weg ,ik heb het horloge helemaal gesloopt met een schroevendraaier en de kam wieltjes er uit gehaald ,kon je lekker laten draaien als een tol op tafel. En Toontje was weer gelukkig hij had weer wat te doen Maar toen Moesje kwam moest ze bijna huilen ,ik had het verkeerd e horloge gesloopt niet het oude maar de gouden horloge van mijn grootvader een erfstuk en aan denken ,en had alleen nog wat goud waarde wel beetje dom van toontje

52

Beetje Dom 4 Toontje inmiddels al een beetje Toon geworden had vader moeten helpen met dorsen ,en na het dorsen ,Toon was nogal proper deed hij zijn Jas uitkloppen tegen de muur ,maar dacht wat hoor ik toch, bij nader onderzoek bleek Chris zijn zakhorloge er nog in te zitten , en die heeft het maar net, met vele kneuzingen overl eefd ze hangt nu nog Na vijf en zestig jaar hier bij mij op de kast als aandenken. Petroleum lampen Ik kan me nog herinneren dat wij nog geen Elektriciteit hadden ,en alles met een petroleumlamp moest gebeuren. In de keuken hing een kleine lamp tegen de muur ,met net zoveel licht gaf dat je de borden op Tafel zag staan. En toch moest moeder er het hele huishouden in doen ,zoals sokken stoppen ,strijken ,al vele werkzaamh eden waar ze overdag de tijd niet voor had , vrienden konden kaarten ,dat in de winter zowat een avond in de week gebeurd e. Vaste kaart ers waren Sonnemans Corneel, Maosse Sjang ,Gon zien Henneske ,en mijn Vader ,met als invaller TiesenHandrie ,En Thiesen Thei., Maar er waren ook wel eens storingen dat er eerd er gestopt moest worden ,zoals die ene keer wat ik nog weet was dat Maosse Sjang de kaarten op tafel gooiden en zei ik ga naar huis .. Niemand begreep waarom hij opeens weg moest. Maar het antwoord kwam de volgende dag. Ons huis was ongeveer vijftig meter van de straat verwijderd ,met langs de kant een beuken haag .en daar lag de oplossing . Sjang was aan de diaree gekomen, en was maar direct buiten de deur tegen de haag gaan zitten ,vandaar die haast. Verlichting was er ook op de Koestal en in de winter in het kippen hok ,maar dat was geen petroleum lamp, maar een spiritus Lamp met een gaasje als pit , Olie Trenke uit helden was de maandelijkse leverancier van petrol eum .Een kannetje van vijf liter koste vijf en twintig centen dus niet goedkoop Ik heb mij laten vertellen dat op schoorveld waar Olie Trenke ook de petroleum leverde zijn moeder geen vijf en twintig centen had, en vijf centen bij de kan had gelegd ,voor een liter voor dringende gevallen ,maar Trenke uit medelijden toch de kan vol had gemaakt .hij vertelde mij ook dat er thuis van de tien kinderen vijf voor het vijfd e levensjaar waren overled en ,.een triest geval . Ja Olie Trenke kwam in Maasbree en Helden om zijn Petroleum te verkopen .Er ging het verhaal dat hij in Maasbree bij een boer een groot stuk land met Wortelen had gezien waar bijna geen Wortelen van te zien waren (onkruid) En Trenke had thuis een plank gemaakt met het opschrift ,Heer Red ons wij Vergaan .hij dacht zo die boer tot schoffelen te beweg en . Maar de volgende Dag stond er onder gesch rev en ,Vreest niet gij klein gelovigen ,dus die boer was nog erg gelovig. In die tijd kwam er van alles aan de deur ook een dakdekker, er was niet goed aan werk te komen ,daar in die tijd de woningen veelal met hand pannen bedekt waren ,dit waren zo,n half ronde pann en , en er moest tussen iedere dak pan een panne pop zo noemden men die tussen zitten Werd gemaakt met een bosje stro op de helft ombuigen en met een paar sprietjes stro op de kop er om draaien en op een halve meter af knippen , en de pop was klaar voor gebruik ,,werden meestal van te voren gemaakt ,ik heb er nog eens een hele dag aan gewerkt. De dak dekker was uit helden. Als hij geen werk had, dan kwam hij langs de deur ,en riep dan ,is er niks te poppen of te dekken, geen pannen kapot, en als er niemand reag eerd e ging hij verder.

53

Diezel fe wiel stond eens met Tienes te praten, en vertelde dat er gisteren een vark en dood was gegaan ,en zo zij hij vanmorgen piepte mijn vrouw er tussen uit hij moest naar pastoor ,.toen kwam er een jong meisje langs met de fiets en toen zij hij uig dou, wat een schoeen Wief ,dat zijn vrouw moeder van 16kinderen was overl eden was hij al vergeten De eers te elektriciteit . Ja, in negentien negen en dertig ,net tegen de winter werd onze wens werk elijkheid. De petroleum lampen konden opgeruimd worden, en werden vervang en door echte lampen ,.Wat een geluk ,ik kan me nog herinneren dat ik uit school kwam en het eerste wat ik deed was het knopje omdraaien ,ja het waren toen nog geen drukknopjes maar draaiknopjes . En in de keuken kwam een sober wit lampje te hangen mocht niet veel kosten ,maar in de kamer was voor die tijd een mooie lamp gekocht, en die hangt nu in 2006 nog bij ons in de keuken. De wereld was voor ons open gegaan Zeker toen er na enk ele jaren ook nog een radio kwam. Ik had er bij Weys Handrie al vaak met afgunst naar geluisterd Maar de pret was niet van lange duur. De oorlog brak uit, en alle radio,s .moesten in geleverd worden. Zij kwamen allemaal in de zaal Wynands te staan ,tot dat er een keer ingebroken werd en veel radio’s gestolen waren . Onze Tjeu die dat ook gehoord had ging er ook snel naar toe, maar die nieuwe van ons was al weg ,en heeft maar zo,n oud ding meegebracht . Na de oorlog hoorden we dat die van ons in hout Blerick stond ,Theu is er naar toe gegaan maar kreeg hem niet terug .Die man zei, als ik hem niet meegenomen had dan hadden de Duitsers hem gehad /De Zaal houder Sef van Zanges is toen door de Duitsers tegen de muur gezet om hem dood te schieten ,daar de Duitsers dachten dat hij dat geregeld had . Het is gelukkig niet gebeurd maar Sef had wel in tijd van een paar dagen krijt wit haar ,van de schrik. Enkele personen die een oude radio hadden, hebben die ingeleverd, en de nieuwe in de schuur verborgen ,en gingen ‘savonds stiekem naar de berichten luisteren . Maar na de oorlog kwam er snel weer een radio , gekocht van zwart geld uit de oorlog. De opkomst van het elektriciteit was een hele vooruit gang voor de bevolking van Tongerlo voor de ouders en voor de kinderen .De ouders konden toen van alles machinaal gaan bewerken zoals dorsen met de motor en s,avonds nog van alles in het huishouden ,en de jeugd had er al direct een hobby bij n,l De elektra, de draden liepen niet in de grond zo als nu het geval is ,maar er stonden overal hoge palen ,met porseleinen potjes ,die voor de isolatie van de stroom draden diende ,meestal vier per paal ,en dat waren er vanaf het dorp naar Tongerlo heel wat . Maar er was nog hulp voor onze hobby ,de wegen waren voor zien van grind en dikke stenen, en die stenen waren zeer geschikt om onderweg naar school die isolatie potjes aan die paal er af te gooien. We hadden er een wedstrijd van gemaakt wie er de meeste kon rak en .het werd zo erg dat de gemeente een persoon in dienst heeft moeten nemen om die stukgegooide potjes iedere keer te verv angen . En die man heette Maanes, die man moest met klimsporen aan zijn voeten in de paal klimmen, om er weer nieuwe te plaatsen ,dus een werkloze minder door toedoen van de jeugd ,maar wat gebeurd e wel eens, als Maanes boven in de paal zat ,kreeg hij ook wel eens een steen tegen zijn lijf /voor hij beneden was waren de vleg els gevlogen . Ik heb nog gezien dat hier op de kerk dijk een vader met vrouw en kinderwag en aan het wandelen was , de zakken vol stenen had om de potjes stuk te gooien ,dus mooie hobby. Op de grashoek is nog een Jongen verongelukt met het aan leggen van de hoogspanning masten. Toen het draad gespannen moest worden op zo,n tien meter hoogte, had een jongen zich vastgeklampt aan het draad en werd mee naar boven getrokken ,durfde zich niet meer los te laten , is later naar beneden gevallen , met dodelijke afloop, niemand had gezien dat die er aan hing ,daar die lui kilometers verderop stonden met dat trek Apparaat. Telefoon

54

Ook op Tongerlo was de telefoon doorged rongen ,bij Cafe peet ers o f tewel Tune Sjengske was de eerst die telefoon had, daar hij een café en beug el baan beheerd e. Dus als je iemand moest bellen gingen er veel naar Sjengske , maar dat ging niet zo modern als heden met het mobieltje . Je moest eerst het Postkantoor bellen ,en het nummer door geven aan Jupke die het postkantoor beheerde ,en die deed dan aansluiting maken door wat pinnetjes te verzetten op het gevraagd e nummer, en dan werd je door verbonden .Die persoon kende ook als eerste al het nieuws daar hij mee kon luisteren. Je kon ook naar het postkantoor gaan bellen ,je nummer vragen en op de gang hing een telefoon aan de muur en dan kon je bellen , Er werden ook veel expres brieven verstuurd en dat was wel leuk voor Jupkes voorganger Trepels Gyp. Die dronk graag een borrel,en nam dan een expres brief go ed zichtbaar in de hand ,deed of hij die weg bracht naar geadresseerde, maar fietste rechtstreek naar café Grubb en ( toentje ziene Jan )en zat soms al vroeg in de morgen aan den borrel. Als je telefoon aang evraagd had moest je soms lang wachten drie tot vier jaar was normaal, Dokters en vroed vrouwen gingen voor, daar werden nummers voor bewaard . Er moest soms een nieuwe kabel gelegd worden voor een aan sluiting om dat die over belast werden Toen ik nog in het ziekenhuis werkte, was het wel goed dat ze nummers vrij hielden , toen ik voor mijn werk veel geb eld werd thuis en de buren mij moesten komen halen ,en ik wel eens zei, zeg maar dat ik niet thuis ben ,toen kreeg ik een zieken huis aan sluiting zonder iets te betalen , was in twee dagen gereg eld, wat normaal aansluitkosten waren maar dat werd door het ziek enhuis betaald . ook het abonnement hoefd e ik niet te betalen , en dat heeft dertig jaar goed gegaan tot ik in de vut ging , toen moest ik het zelf bet alen., maar geen aansluitings kosten meer. Ik heb de buurvrouw Thiese Mina eens lekker te pakken gehad ,zij hadden net telefoon gekregen, ik weet niet meer precies wann eer maar na negentien zestig ,want ik werkte al in het Zieken huis .Ik belde haar op en melde mij als iemand van de Telefoon aan sluitingen, en vroeg haar o f ze ev en mee wilde helpen controleren of alles goed werkte ,ja dat deed ze wel ,ik zei hoe lang is die kabel bij u aan de telefoon ?als hij u te lang is kan ik hem hier nog wat natrekken totdat hij goed is ,maar nee die was prima ,ik zeg en nu het geluid ff proberen ,wilt u even fluiten ?o zei ze dan kan ik niet ,ik zei wat zingen dan? ,kon ook niet, dan maar wat sissen zij ik, en dat lukte wel ,.en toen het afg elopen was zij ik, wat kan u mooi sissen tegen Toeen van thieske, en ze moest er wel mee lachen dat ik haar beet had gehad Televisie Ja, en de wereld draaide door. Na mijn militaire dienst had ik werk gevonden bij Van Gend en Loos. Als ik naar huis tufte met mijn brommertje ,was me opgevallen dat het op de Antoniuslaan bij Electro Renkien druk was voor de etalage, en ging ook eens kijken. Toen zag ik de eerste televisie uitzending van mijn leven . Hanny Lips, oftewel Tante Hanny, zoals ze genoemd werd, was het nieuws aan het lezen . En daar het nog niet zo lang geleden was, dat ze vertelde dat ze een radio uitgevonden hadden waarop je kon zien wie er het nieuws aan het lezen was ,dus dit was het mirakel. Niet zo veel later hadden ze bij bakker Trepels er al een gekocht, en Miel Trepels zou onze Chris wel eens komen halen met de Auto., En Chrisje vond het zo geweldig en kon er niet over uitgepraat worden. Toen Hij er enkele keren was geweest, vond hij het wel een beetje vervelend iedere keer die mensen met zijn bezoek lastig te vallen . Tot dat er op een dag een Auto voor de deur stopte, en een televisie uit begonnen te laden ,en de ladder van de Auto haalden ,zij wisten niet dat ik die T,V gekocht had, en er bij gezegd dat ze moesten zeggen dat die op proef was . Maar niemand had verwacht wat ons te wachten stond .Half maasbree zat ’s avond bij ons in de kamer ,zelfs uit het dorp kwamen bij ons naar het voetballen kijken, er stonden vaak drie rijen stoelen in de kamer , en moesten bij Tjeu stoelen gaan lenen, als het ons te laat werd zeiden we vaak ,als jullie naar huis gaan zet dat ding, maar uit, en leg de sleutel maar op het dak. In de goot Ook de oudjes kwamen kijken en je maakte rare tafereeltjes mee. BV Thiesen Handrie keek graag naar jonge meisjes ,en zijn vrouw Drika naar een film waar ze pruiken hadden ,en zij kregen ruzi e wat bij ons

55

op tv moest komen. Ook Nolle Han was er een keer, maar had de pech dat er een zang eres kwam zingen, en had het bovenste knoopje los ,en zij zat de volgende morgen aan de biechtstoel en is bij ons nooit meer geweest. Van twee Zenders viel te genieten Duitsland en Nederland. Om Acht uur begon de uitzending met het nieuws en als dat geweest was stond er tien minuten, wij schakelen om . Er waren nog maar twee zend masten in de buurt van Hilversum. ,Maar dat werden er ieder jaar meer, en het was dan feest als die geopend werd ,de hele avond mooie muziek. Maar na enkel e oversch akelingen was het om tien uur weer afg elopen Als je een versterker kocht, die je boven op je toestel kon zetten, was ook Belgie te ontvangen, maar dat was weer een paar jaar later En alles zwart Wit. Ook Weys Maan kocht een televisie, maar wilde geen antenne op het dak ,het mocht niemand weten dat hij ook t v had., en de antenne werd op zolder geplaatst Na enkele jaren kwamen er lang er hoe meer in maasbree ,en was bij ons de ergste drukte voorbij en konden wij beginnen de vloer schoon te maken ,er waren er bij die trapte de sigaret op de grond in het tapijt uit. Dat was als dank denk ik. Fiets Belasting. Voor de oorlog moest je voor een fiets ook belasting betalen .Aan auto belasting kwam te weinig geld binnen daar die er nog maar zeer weinig waren. Dat je de Belasting betaald had moest je kenbaar maken door het gebruik van een fi ets plaatje ,een koperen plaatje wat zichtbaar aan de fiets moest zitten j e kon er een lederen etuitje voor krijgen dat ja aan het stuur kon hangen. Diegene die in de steun zaten hadden een gat in het plaatje zodat iedereen kon zien dat ze in de steun zaten. Ik heb Dureske nog horen vertellen dat hij door Grubbenvorst fi etste met het plaatje in zijn zak ,maar zag de politie aankomen en pakte snel met zijn zakdoek het plaatje uit zijn zak .Maar de politie had het in de gaten ,en vroeg waarom hij zo snel naar zijn broekzak greep, maar Dureske had het antwoord klaar, en antwoordde ,als ik hoge heren tegen kom veeg ik altijd eerst mijn neus schoon . De politie moest lachen en liet hem gaan. St vincentius Armen vereniging In ieder dorp was wel een Armen vereniging ,de HARK genoemd, met als voorzitter Smids Stef. Diegene die kleren over hadden, die ze niet meer gebruikte ,kon die bij de HAR K in leveren, en de vereniging zorgde dat deze kleren eerlijk verdeeld werden .( maarh et ging wel veel ,vrienden en bekenden eerst ) De voorraad die ze meestal hadden was niet toereikend om iedereen die het erg nodig had van kleren te voorzien,. Kregen ook veel van andere instellingen toegestuurd, en die kleren waren te herkennen aan een vis graat ,.en zo kon iedereen zien dat je kleren van de Armen dro eg. De vereniging had ook inkomsten van de boerderij op de lange heide ,het ermenbeurke geno emd ,die boerderij was van de vereniging . Leven op een boerderij. Dagelijkse bezighed en op de boerderij in de Veertig en vijftiger jaren.. Op de boerderij was het altijd hard werken van smorgens vroeg tot s,avonds laat ,met maar een karig inkomen. Er was veel armoed e, het kwam veel voor dat ze zoveel schuld hadden bij de leverancier van kunsmest en andere benodigd heden dat er niet betaald kon worden ,en dan zei die waar je die schuld had, geef maar een stuk grond ,en dat gebeurde ook vaak en zo kwam het steeds vaker voor dat de grond van de boeren vaak van de middenstander uit het dorp was, die hadden vaak meer grond als de boer, en daar moest dan weer pacht van betaald word en.

56

Het verhaal ging dat ze zelfs de schuld afloste ,door de vrouw uit te lenen ,daar er vaak buiten echtelijke kinderen geboren werd en. Vooral de kleine bedrijven hadden het vaak moeilijk. .Smorgens vroeg moesten de koeien gemolken worden daar de melkkann en al vroeg aan de kant van de weg moest staan, die werd iedere dag door de melkkar zoals die toen genoemd werd op gehaald (hier van later meer) Dan was het een boterham eten ,meestal met gebakken spek. Het vee moest gevoerd worden ,en stal uitgemest voor diegene die geen potstal hadden, dat was een stal waar geen betonnen vloer onder lag maar alleen stro .soms met een mestlaag van een meter dik ,en de koeien bijna met de poten in de voer bak stonden ,en in het voorjaar werd de stal uitgemest, en dan stonden ze zo laag dat ze amper in de voer bak konden om te eten. .als dat allemaal gebeurd was ging men naar het veld met het paard ,tractoren had men nog niet Eten dat werd hoofd zak elijk uit eigen tuin gebruikt. Water kwam uit de put, was allemaal grond water ,bij ons stond die put voor de deur, en als wij post kregen VanVan Gasselt de Vee Arts uit Venlo dan stond er op het adres ,Smits Achter de Put Maasbree, en dan wist de post wel waar hij moest zijn De postbode was vroeger Tummer Drees Ziene wullum de timmerman uit het dorp en later zijn Zonen Drees en Cor ,die hadden bij ons altijd de rust pauze om Tien uur met koffie Als zij eens een vakantie hulp hadden dan werd dit adres ook aan geleerd . De meeste boeren hadden een gem engd bedrij f landbouw, koeien, varkens en kippen . Een boer had ook geen tijd om ziek te worden wat toch wel eens gebeurde er was geen zieken fonds . Mijn Vader was lid van de schutterij, ,niet voor te schieten, maar die Schutterij had een zieken fonds . Als je ziek werd kreeg je een gulden per dag uitgekeerd. En bij ziekte kreeg je wel eens hulp van de buren Ze hadden nog geen tijd om zich fatsoenlijk te wassen alleen de mouwen een beetje naar boven de handen wassen, en klaar was je, op zaterdag een beetje water in de was kom, en de zondagse beurt was zo gepiept . De voeten werd en vaak alleen in de zomer gewassen erg ens in een beek . Was beurt kinderen

Ik zie mijn Vader nog bij het weiland langs de kant zitten bij een moddergat waar het vee uit moest drinken ,en deed dan met de ene voet de ander wassen, en dan met de natte voeten de sokken weer aan, dan kon hij er weer enk ele weken teg en .op zondag deden ze de doordeweekse blauwe kiel aan naar de kerk, en hadden zon soort slabbertje voor van witte katoen met een stropdas en boord er aan , net of hij een mooi overhemd aan had . .

57

Bij Thuis komst werd dat weer in de kast gelegd tot de volgende Zondag, Maandag was de dag dat de was gedaan moest worden. Deze werd gekookt met zunlich zeep deze moest eerst in reepjes gesned en worden . Na het koken ging de was in een grote teil waar ze op de was reef ,oftewel vroeb el genoemd, gewassen werd. .maar Mie Simons had er al een die modern was.

(Voorloper wasautomaat

Daar na gespo eld, en op de bleek gelegd (buiten op het ga zon ,en dan met de gieter met water er af en toe over gieten ,dan kreeg je mooie witte was .er werd ook wel blauwsel gebruikt om de was nog witter te krijgen . Iedere huis vrouw wilde de witste was op de waslijn hebben hangen

Mam met haar witte was

58

Dit was de dorsploeg Ook oogsten werd veel met de buren samen gedaan dan had je niet zoveel machines nodig. Maaien deed men ook met de buren dan had men meer hulp ,daar alles wat gemaaid werd , iedere keer bij mekaar gebond en moest worden met wat stro je stond meestal met zo,n man of drie soms vier in de rij met iedere een stuk of zes schoven om te binden ,en dat ging vele dagen zo door , we hadden nog geen tractor o f maaibinder. Een man zat op de maai machine om schoven te maken en de anderen moesten binden .

Dit was de maaiploeg Ook met Bejeinvaren zo als men dat noemde, deed men veel met de buren ,er moest een koren mijt gemaakt worden van zo,n vijf meter doorsn ede ,en deze werd dan later van boven spits gemaakt. Dat spits was voor als het regende dan liep het water er goed vanaf .Maar om die berm zoals men dat noemde mooi recht te zetten was een kunst ,en het gebeurde wel eens dat er in het gunstigste geval palen tegen gezet konden worden dat hij niet omver ging..

59

Ik weet nog dat ik met Tjeu op Tongerlose veld, ook met de kar koren moesten gaan halen ,en Jeu van den Heldeseboor met het hele gevalletje omver was geg aan ,maar dat wilde hij niet weten, en zei ik was de portemonnee kwijt, en die lag net onderop, heb den berm af moeten brek en .

Bej ein varen Er is een boeren zoon uit maasbree naar Canada geëmigreerd en had daar een paar van die bermen gemaakt ,en de Canadezen kwamen van heinde en verre naar dat kunststukje kijken zo iets hadden ze nog nooit gezien. Je moest ook werken zolang je het aan kon , er was geen A O W of iets dergelijks, Meestal trouwde er een zoon o f dochter thuis in om het bedrijf over te nemen, en Vader en Moeder bleven er dan bij wonen .

60

En soms nog wel een ongetrouwde broer o f zuster .zolang je niet getrouwd was bleef je thuis wonen, er waren geen woningen voor alleenstaand en.. Wat die melkkar betreft dat waren meestal kleine boeren die dat er bij deden . Het waren vaak and eren die dat deden, het werd ieder jaar uitbesteed met een salaris van rond de vier gulden per dag ,een dag was van smorgens zeven tot ongeveer een uur op el f . De route van een persoon was, B. V Tongerlo en Schoorveld, die melkkannen moesten op een kar van hoge houten wielen getild worden, en naar de melkfab riek in het dorp gebracht ,en daar de kannen ledigen en dan weer retour en een maal in de week werd er karnemelk uitgedeeld aan diegene die de melk leverde en dat ging per liter per koe .hoe meer koeien hoe meer karn emelk . maar dat gebeurde niet altijd eerlijk . Als je familie in de fabriek had werken en je had maar een koe dan werd er vaak nog meer karnem elk ingedaan als bij een boer met zes koeien, /Maar de voerman had dat snel in de gaten ,en kiepte dan zowat de hele kan leeg , bij diegene die er niet zo veel had gekregen

De Fuus

Bair was huisslachter. Vroeger had iedere boer een varken apart in een stal ,dat gevoerd werd met rogge meel ,dat was bestemd voor eigen gebruik. Deze werd dan niet in een slagerij geslacht maar bij de boer thuis op de schuur. Er werd een dag afgesprok en van hoe laat het ging gebeuren en dan moest water koken in de grote varkens ketel ,waar het vark ens voer in gekookt werd .De ladder moest klaar staan en een emmer met kom om het bloed op te vangen ,waar men Karboet (Balken brij van maakte). Het Varken werd uit stal gehaald een Touw aan zijn achterpoot en naar de schuur ged rev en Hier stond de slager klaar met het mes in de hand .dan moest het arme beest door aan het touw te trekken plat komen te liggen, en wat er dan gebeurde zal ik maar niet vertellen . alles ging zonder verdoving. Als alles gebeurd was werd het beest met de achterpoten naar boven aan een ladder geh angen en werd en de ingewanden er uitgehaald .

61

En een stok er tussen gespannen en het moest zo blijven hangen tot de volgende morgen .

Dan werd het beest in de keuken op tafel gelegd en in stukken verdeeld . Het spek ging in een grote waskuip en werd dan ingezouten en in de kelder gezet / Van de rest moest worst ,karboet en van alles gemaakt worden er ging niks verloren . Als het hele slachtgebeuren achter de rug was moest van het varken geproefd worden en werd de ko ffie klaar gemaakt en de slager die wij hadden wilde altijd de Hersens gebraden hebben. Die slager van ons was Bouten van de Lange Heide. En hij had een keer met slachten zijn been gebroken ,en kon een tijd niet slachten. En toen hij weer beter was had hij een briefje aan de Kerk op den baum gehangen (hierv an later meer) Bouten de gek Kan waer laupe songer stek En nauw stikte de Verkes waer in de nek. Na het slachten deed ik meestal de varkens blaas op een bus spannen en dan werd die gedroogd ,een heel klein gaatje er in gemaakt ,en door dat gaatje een rietje ,als je dan met dat rietje op en neer ging, kreeg je mooie muziek .noemde men de foeke pot De blaas werd ook vaak opgeblazen en gedroogd ,daarmee kon je mooi voetballen

Op den Baum Bij de Kerk in Maasbree was Café Van Oyen.en daar stonden twee linde bomen voor de deur .Deze bomen waren de voorgang er van het weekbl ad op den baum van Maasbree Baarlo en Kess el Deze twee bomen werd en gebruikt voor al het nieuws uit Maasbree ,Zoals Te koop ,Te koop gevraagd Verenigings nieuws en het hele maasbreese gebeu ren . Als je naar de kerk ging was het na de mis zeer druk rondom de bomen . Iedereen wilde het laatste nieuws lezen

62

.Zelfs toen het Heldes Bledje in Bree bezorgd werd. Tot dat het café en de bomen weg waren Toen werd het stil voor de kerk deur. Onderbroeken lol Bij Tunne Sjengske op Tongerlo was café en beugel baan. En Savonds was het er meestal druk van beugelaars. Maar er kwamen ook wel mensen om een goed glaasje bier te drinken Zoals op een zondag avond ,Piers Sjeng en zijn Broer Graat hadden er heel wat gepimpeld. Maar het was tijd om naar huis te gaan ,en dat ging altijd over den legen hoof, een zand paadje , maar ze hadden zoveel pilsjes gehad ze konden alleen niet goed gebukt zitten en gingen maar met de rug tegen elkaar zitten. Graat was altijd van alle markten thuis, en toen ze beiden gebukt zaten pakte hij stiekem tussen zijn benen door Sjeng zijn onderbroek trok die naar achter en liet zijn hoopje, mooi in Sjeng zijn onderbroek vallen. .,en die wist niet wat hij zag toen hij de broek naar boven deed ,dat was echt een streek van Graat . Zoals ook een keer dat ze samen in het bos een kerstboom in het bos met de schop aan het uitdoen waren En Graat zo nodig moest ,hij liep een stuk het bos in ,maar er liepen zon greppels door het bos ,en Sjeng stiekem door zo,n greppel en ging achter Graat in de greppel liggen en hield de schop onder graat ,en alles viel mooi op de schop . Sjeng trok de schop snel terug ,en Graat maar zoeken waar het resultaat gebleven was.. Dorps figuren Op ieder dorp waren er vroeger wel een paar die apart op vielen . Zo was er Friedeske ,een klein oud manneke en liep zo voorover dat hij altijd de elleboog op het knie had . Hij kon niet recht op lopen ,zo liep hij ook altijd naar de kerk en dit was voor hem niet ongewenst, kon hij van alles op de grond zien liggen, daar hij zeer zuinig was ging alles in zijn zak, zoals centen ,schroefjes ,en zel fs ongebruikte Luci fers verdwen en in zijn zakken. Hij was een echt dorpsfiguu r, er is zelfs een pad naar hem vernoemd, waar hij altijd naar de kerk liep ,het friedesk espad. Boentjes Piet Leysen Ja hij was eenmarkant figuu r in Maasbree hoe hij later aan de kost kwam weet ik niet ,hij was vroeger lampen aansteker in gemeente dienst moest de olie lampen in het dorp aan steken en weer doven , voor hem deed de veldwachter Schut Driek dat er nog bij ,daar hij het toch niet zo druk had in Maasbree Ik ken hem wel van zijn kunststukjes die hij maakte n,l kloprieskes. Die maakte hij van berken takjes, haalde de schil er a f ,en bond ze bij mekaar en ging er mee langs de deuren om ze te verkopen .werkte prima om deeg te kloppen. Ook stond hij bij de gemeente als werkloze te boek . Ik heb eens horen vertellen dat hij naar de gemeent e ging voor centjes, en die man van de gemeente zei meneer wij hebben geen werk voor u ,waarop hij antwoorden, ik kom ook niet voor werk maar voor geld. Maar dat kreeg hij ook niet, daar hij het toch direct naar de kroeg bracht. Hij had twee zonen ,en piet zijn gezegde was ,Piet zupt Handrie zupt en Reuslein zupt Reusje was de bijnaam van zijn jongste zoon. Vroeger had hij in Duitland gewerkt heb ik mijn Vader horen vertellen ,en daar ging hij een weddingschap aan ,om in zijn blootje rond om een café te lopen, inzet was een liter jenever, en hij dacht die heb ik snel, verdiend, hij ging die weddingschap aan ,en had snel die fles jenever verdi end. Toen werd hem aangeboden het nog een keer te doen voor een fles jenev er ,maar er waren een paar van de heren met een zweep naar buiten gegaan en dacht en hem die eens lekker te laten voelen . Maar Piet was hun te slim af

63

Hij deed het niet meer, hij had aan een liter wel genoeg zei hij. Graatje van de Zwa rte Wullem

Ook Graadje van de Zwarte Wullem was Zo,n apart figuur . Wel op een andere mannier. Klein Manneke , altijd de pijp aan ,Armoedig gekleed, vroeger altijd een klip muts ,En na de oorlog een soldaten baret met boven een gat in ,en er meestal een pluk haar uitkwam. Graatje was vroeger bij zij Vader op de boerderij , en ging na de aardappel oogst bij de burgerij aard appels verkopen. Altijd met de fiets waarop achter op een grote fiets pomp in geval hij eens banden pech kreeg . Hij had altijd twee aardapp elen van verschillend e maat bij zich ,als monster . Ging langs de ramen .en riep wie moet er patatten. en zo ja welke? Van die of van die? en stak de twee Aardapp els de lucht in En het kwam meestel wel goed. Graatje zag ook graag meisjes ,In Venlo op de Markt is hij een keer aangehoud en ,er stond een vrouw vooroverg ebogen in een kraam te kijken . En Graatje had ze stiekem een hand op haar acht erwerk gelegd. In Roggel was een natuurbad, was maar een modderg at, maar daar er niets beters was werd er gezwommen En de beheerd er had in het midden met riet matten een schutting gemaakt . Er was nog geen gemengd zwemmen Maar Graatje had mooi een gat in de schutting gemaakt, en liep op zijn gemak, met winterjas aan, en touw om de broek ,en pijp in de mond tussen de dames in bad pak. Tot dat opeens de beheerder voor hem stond, en hij het terrein moest verlaten . Hij fietste altijd door het dorp met een touw om de broekspijp dat die niet tussen de ketting kwam. Bukkum dat was zijn lievelings eten ,en fietste overal de kermissen af , zelfs tot Horst toe ,en iedere zaterd ag in venlo naar de markt , alleen voor een gerookte Bukkem. Hij had thuis ook geen bed en sliep altijd op twee stoelen Toen hij ouder werd is hij in Horst in een verzorgingstehuis terecht gekomen . Na enkele wek en waren de buren toch benieuwd o f hij het goed maakte ,en zo niet, dan brachten ze hem mee was afgesp roken . Toen ze bij hem ,binnen kwamen daar zat Graatje mooi gewassen en geschoren en dikke sigaar aan in een luie stoel .en hij wilde nooit meer naar huis, hij had nu toch zo,n gemakkelijk bed ,had hij nog nooit gehad zei hij En is er op hoge leeftijd overled en Hij woonde eerst bij zij n broer Sef die de boerderij beheerde .een boerd erij met veel akker. Dus veel plaats voor wilde dieren zoals hazen ,konijnen Patrijzen en Fazanten . Een gewilde plek voor de Jagers . Maar er was een probleem ,als je op andermans grond wilde Jagen moest die boer er eerst voor tekenen.

64

En dat deed Sefke niet, ik was er een keer bij dat een Jager Piet van Toentje ziene Jan bij Sefk e was ,en vroeg om te tekenen ,en die jager dacht dat die geen handtekening kon zetten daar hij ook de slimste niet was . . En Piet zei als het niet gaat mag je ook een kruisje zetten . Sef pakt Piet de potloot uit zijn hand en zet een prachtige handtekening op een kunstmest zak ,zo zij hij maar dat papier teken ik niet . Ook kwam Sef bij de landbouwbond om een tractor te kopen, maar die moesten eerst de toestemming van de bank hebben ,Maar Sefke greep in zijn binnenzak, en had al het geld bij zich voor contante betaling Het zel fde geb eurd e bij de Smid, hij moest een nieuwe kachel hebben ,en de smid vroeg ook of hij er wel de centen voor had Hij pakte de centen uit de binnen zak en zei, hier zijn de centen ,maar jij krijgt ze niet, ik ga wel ergens anders een kachel kopen . Hij voelde zich beledigd Zijn vader was ook zo iemand , Vroeger ging men met de kermis als je kermis bezoek had ,na het eten als de dames de afwas ded en met de familie de akker bekijken ,En Zwarte Wullum deed dat ook . Als ze langs een heel groot stuk grond kwamen zei hij ,en dit is ene lap van mich ,en de mede wandelaars dachten wat heeft die veel grond ,maar Wullem loog niet ,hij sloeg iedere keer met zijn hand op de knie, en daar zat een grote lap op genaaid.

De oudste inwoner van Maasbree was Handri e Asselbergh ,was de honderd al jaren gepasseerd ,was nog een verwo ed jager, Zijn Huis en Tuin grensde aan de Jongens School Gerardus Majella. In zijn tuin teelde hij groente en fruit ,maar had wel eens last van de voetballers op de speel plaats. De bal werd vaak over de muur getrapt ,en dat wekte bij Handrie veel ergernis op ,en hij was niet zo erg op kinderen gesteld daar hij zel f vrijgezel was . Als de bal over de muur vloog moest die ook weer terug gehaald worden ,en werd er stiekem over de muur geklommen. En werden de groente wel eens vernield. Toen heeft Hand rie er iets op gevonden ,hij deed in de patronenvan zijn jachtgeweer geen hagel maar zout ,en schoot je dan in je achterwerk als je de bal ging halen Maar de voetballers hebben toen iedere keer als de bal weer over de muur ging gewacht tot dat Handrie met paard en kar naar het veld was. Hij had een druk bestaan was Aardapp el handelaar ,Boer ,en had nog een stoffen winkel, samen met een broer en twee zusters ,allemaal ongetrouwd

65

.op zijn honderdste verjaar dag stond hij nog in zijn Winkeltje aan de Dorpstraat.

Professor Vasino (koster) Onze koster Vaessen had een bijzondere gav e, Hij kon Hypnotiseren. In heel Limburg en Brabant bekend ,zelfs tot in Amsterdam heeft hij optredens gedaan Als hij zijn voorstelling begon had hij al rond gekeken welke personen hij het beste kon gebruiken ,en die werden op de bühne gero epen ,werden op een stoel neer gezet en dan begon hij met hun te praten, bleef hun in de ogen kijken en maar praten ,tot dat ze alles deden wat hij zei . Als ze een maal zover waren kon hij ze van alles laten doen Hier in Bree was Lei Aarts meestal de klos . Dan zou Lei in een Vliegtuig zitten en heel bang was ,en inderdaad Lei keek steeds naar ben eden en zat te rillen van angst, en dan zij hij, je zit nu op het terras met een lekkere citroen ,en gaf hem een Aardappel waar hij met smaak van zat te eten . ,en een keer was hij vader geworden en zat zijn pasgeboren kind te wiegen. En zo ging dat de hele avond door en na afloop kon Lei zich niks meer herinneren was niet alleen Lei ook andere person en kwamen aan de beu rt. En de hele zaal lag plat van het lachen. Er kwamen ook wel eens Andere hypnotiseurs naar .Bree. Die had onze Thijs mooi te pakken Thijs kon opeens geen Nederlands meer prat en ,alleen nog Chinees, en deed in het Chinees vertellen waar hij woonde . .Met adres en huisnummer en dat deed hij zo perfect dat de hypnotiseur het precies na kon vertellen .Thijs heeft een hel e spreekb eurt gehouden in het chinees ,en na afloop toen hij weer bij zijn positieven was kon hij zich niks meer herinneren wat hij gedaan had . En deze voorstellingen waren de uit gaans avonden van de jeugd, In plaats van den Disco van heden ten dagen. Met alleen een glaasje onder de pau ze voor den dorst. Hoebers Bartje. Bartje was een heel klein manneke met een mooie baard ,was net een boskabouter. Hij woonde op de leeuwerik ,en ging altijd te voet naar de Kerk. Maar Bartje deed ook Jagen en graag Stropen, en zo kon het wel gebeuren ,dat hij onder weg naar de kerk eerst zijn strikken na ging kijken , of er geen haasje in de strik zat, en kwam daardoor wel eens te laat in de Kerk, of helemaal niet. Zijn hobby ging voor alles. Zel fs op een grote familie foto is hij de grote afwezig e ,was de strikken na kijken Jupke uit het bos, Zijn achternaam was Goert z ,en was een broer van Fritske Goertz die woonde in mijn jeugd bij Hanraets, of tewel Piete Janne Sjeng genoemd. Zij hadden ook nog een half broer ,Sef van Zanges,. Annemarie had een zoon van de vader van Jupke en Fritske, maar dat was niet zo bekend ,dat was een publiek geheim .Anemarie was de Zaalhoudster van Zaal Wynands Zij Was getrouwd met Wullem

66

Wynands,Of te wel Zanges Wullem, en Sef ook op naam Wynands hebben laten zetten .waarna ze nog twee zonen en een Dochter heeft gekreg en . Toen Wullem met Annemarie Trouwden was zij alweer in verwachting, en hebben ze met olie een ezel op de muur getekend ,dat deed men vroeger als iemand over de kling geslagen had ,die ezel ging er na jaren pas af moest verweren. Daarom hete de zaal in onze tijd nog zaal den Ezel

Annemarie kon zo mooi vertellen ,bv bij het openen van het café en dans zaal, was er open dag. Tegen de avond vroeg de buurman aan haar hoe het was verlopen ,en o f het ook druk was geweest ,.waarop zij antwoordde oooo druk druk druk ,Honderden zijn er hier vandaag in en uit gegaan ,en streek zich met de hand voor in het kruis. En nog eentje van de vele verhaaltjes, die ik er over kan vertellen , Het was een zeer droge zomer, .en zij maar klagen de weilanden zijn kaal ,de koeien geven geen melk ,.Tinus geeft geen water, en toen trooi ein verke mig ok nag ein deem aaf (tepel) Jupke oet de bus Jupke woonde op het Dubbroek in het bos in een houten keet ,zonder W C alleen een gat buiten in de grond. Water haalde hij bij de buren uit de put Hij was ook een echte stroper, zoals er zoveel in die tijd waren. Hij is net voor de oorlog overleden ,ik weet nog dat Weys Maan zijn hondje heeft gekregen. De bakker vond het raar dat het brood wat hij altijd voor het raam moest leggen, er na een week nog lag ,.en is op onderzoek uit gegaan ,en jupke bleek te zijn overleden. Ik heb hem zelf niet gekend ,maar we kwamen wel eens langs zijn keetje waar hij gewoond had ,als wij met de school een middag wandelen hadden . Dat kwam wel eens voor in de zomer ,als het te warm was in de klas.. Kan men zich heden ten dage niet voorstellen dat mensen zo konden leven

67

Lowieke Storie 1 Ja Lowieke kwam van school ,maar daar hij voor het Boeren bedrijf van zijn Vader niet zo geschikt zou zijn ,dacht zijn Vader doe hem maar naar het Semenarie in Rolduc. Het was immers wel een beter aan zien voor de gemeenschap, als men een priester in de familie had. En was niet zo,n goed idee van zijn Vader ,Wieke was helemaal niet geschikt om Priester te worden ,en stond na een Jaartje weer bij Vader op de stoep . Dan moest hij maar helpen op de boerderij van zijn Vader, ,en daar had hij ook niet veel zin in . Ik heb nog horen vertellen dat zijn eerste werk thuis was mee helpen dorsen. Hij moest de bij de binder van de dorst kast de bossen stro weg halen ,Zijn vader deed die dan op een hoop stapelen . Na een poosje stond alles stop, wat was er gebeurd ?Lowieke was er niet meer, .na wat zoeken werd hij gevonden onder de bossen stro ,en zei vader ik was het werken toch zo kots mu, zoek maar een ander . Story 2 Bij ons achter het huis waren veel weilanden ,en een daarvan was van de Vad er van Lowie .in de zomer moest er gehooid worden ,en Lowie was al wat ouder geworden ,hij had zelfs al verkering in de boekend ,kwam bij ons wel eens wat praten, wat hij graag deed ,zag opeens mijn Vader zijn Pijp tabak op de kast staan , kijkt mijn Vader ff aan en zegt Tieske mag ik een pijp tabak? Ja zei vader dat mag wel ,en toen hij de pijp volgestopt had zei hij ,mag ik er ook nog een paar pijpjes voor vanavond? als ik naar de Boos ga vrijen ?ik weet anders niet waar ik met mijn handen moet blijven .( De Boos zo heette de boerderij van zijn geliefd e) Hij had toch wat geleerd op Rolduc N-L Bedelen

Story 3 Na enkele jaren verkering is Lowie getrouwd, daar de boerderij op de korte heide vrij kwam door het vertrek van de pachter ,is ,Lowie een eigen boeren bedrij f begonnen, en kon hij zich eens goed uitleven ,wat ook gebeurde, daar kan ik een heel boek over schrijven, maar hier enkel e van zijn streken. Toen ik Zo.n Jaar of zestien was kwam Lowie mij vragen om een dag komen te helpen op de boerderij ,en die dag werden er lang er hoe meer hij kreeg in de gaten wat ik deed hoefd e hij niet te doen ,en op een keer was ik op het veld met de eg het aardappelloo f bij elkaar aan het slepen, merkte dat ik mijn nieuwe pols horloge verloren had ,dus ik zoeken ,opeens staat Lowie voor me, en zegt wat ben je aan het zoeken ?ik zeg ik ben mij n Polshorloge verloren ,als ik ze vind kom je dan een dag voor niks werken zei hij, ik zeg dat doe ik wel ,toen zei hij hier heb je ze .dan Hij had ze in zijn zak Een week later komt hij mij uitbetalen en zegt ,een dag minder he toeen ?je weet wel waarvoor. Weer op Rolduc geleerd denk ik

68

.Ook heb ik meegemaakt ,dat ik met Pasen mijn centjes kon komen halen. Ik na het Lof smiddags er naar toe ,maar Lowieke lag op bed ,en riep Toon kom maar naar de slaapk amer. Hij was te moe van het werken van de hele week om naar het lof te gaan ,(lo f is zondag middag dienst in de kerk) Na wat gepraat te hebben pakt hij de beurs betaald en zegt hier heb je een tientje fooi . Dat vond ik wel joviaal van hem . Maar toen ik naar huis wilde gaan ,ik was net in de keuken, riep hij me terug en zei ,Toon geef me dat tientje toch maar terug ik heb bij Sjengske nog schuld, wat Tonny niet weet .Sjengske was een boeren kroegje op Tongerlo waar hij vaak een bezoek bracht, als hij er met paard en wagen langs kwam ,en soms op de bok zat te zingen.

Story 4 Een bij Lowie werd er s,avond na het eten de Rozen krans gebeden ,en op een keer was hij ook aan het voorbidden Lowie en ik lagen samen langs de hout kachel in de kamer ,en zijn Vrouw was perzikken aan het schillen, en daar had hij wel zin in ,en zei Tonny geef me eens een Peers, maar Tonny reageerde niet ,opeens stopt hij met bidden en riep Tonny zullen we ens wedde um ein Peers den zeik ik van hej oet boven in de fluitketel ,die op de houtkachel stond ,maar van Tonny nog geen reachtie. Opeens staat hij op, grijpt een emmer, loopt naar de koestal ,en begint te schreeuwen wees gegroet maria, en trekt snel aan de koe haar tepels ,maar Tonny en ik deden niet nabidden ,hij komt binnen gooit de rozenk rans op tafel en gaat op een stoel zitten ,ooo zegt Tonny hads dich gaer ein peers gehad? hej hebs ze der twiee en dat was ff lach en. Hier was van alles te beleven. Op een dag was ik ook gevraagd om te komen werken maar hij had geen zin, en zei kom Toon we gaan wat ratten vangen, er werd een jutte zak op zolder gehangen met was haver in, en daar deed hij met een lus een touw , met een lang touw langs de trapleuning naar bened en, wij gingen samen haksel maken in de schuur ,toen gingen we eens naar de trap luisteren ,en ja hoor het was een gerammel in die zak, hij pakt het touw en trekt die lus dicht, de zak met inhoud naar de schuur ,en daar begon hij met de dors vlegel op die ratten te timmeren ,tot dat er geen meer leefde ,de zak werd op de mest hoop omgekiept , en het spel begon weer opnieuw ,en daar kreeg ik voor betaald leuk werk bij een baas We hebben ook eens savonds bezoek van hem gehad, hij kwam ook mij vragen om te komen werken ,maar toen hij binnen kwam zat de hele keuken vol, hij komt binnen en zegt daag Toeen, pakt een stoel gaat met de rug op ons aan zitten met de armen over de leuning, en vraagt Toeen kom je morgen werken ?ik zij dat is goed ,hij staat op en zegt daag toeen ,en weg was hij ,ik was de enige die telde.

En na vele omzwervingen krijg je dit.(zie volgende foto)

69

En dit

70

En dit

71

En den dit

72

Joke was een Zwerv er Mam en ik waren bij C en A inkopen aan het doen ,met Joke en thijs, maar opeens zegt mam ,waar is Joke gebleven? En wij aan het zoeken, we waren bang dat ze naar buiten was gelopen ,en verdwaald was . Maar na een poos gezocht te hebben zij Mam, kijk eens daar achter tussen de kleren ,en jawel hoor de kleine meid van een jaar o f drie, had zich verstopt tussen de kleren die in de rondte hingen ,en weer snel de kleren dicht getrokken, en Mam van verre de voetjes onder de kleren uit zag komen., En blij dat we waren dat onze kleine meid weer terug was . Ook op de Eftelling was zij opeens verdwenen. Ze zat op de glijbaan en opeens was ze weg En wij maar zoeken en daar werd afg eroep en er stond een Meisje bij de eerste hulp post die haar Ouders kwijt was. En wij er snel naar toe of het ons joke was , en inderdaad ze was het, en toen ze ons zag begon ze toch te huilen. Ze is de hele dag niet meer bij ons vandaan geweest ,en ze is nog jaren zo bang geweest dat ze nog niet alleen op de draaimolen durfde op de kermis. Toen Joke wat ouder werd, hadden zij met wat vriendinnen in de oude zitkamer van ons oude huis, op Tongerlo een Een keet gemaakt Met bar en een oude platen wisselaar ,van uit van Oyen zijn café, en daar werd de tam - tam muziek mee gedraaid Er werd ook wel eens wat gedronken En op oude jaar kwam ze thuis flink in den olie, en ging direct naar bed . Ik heb een groot stuk karton gepakt en er op geschreven ,Joke is dronken joke is zat Joke heeft te veel sherry gehad .‘Dat berichtje heb ik haar aan het voet eind tegen de Bedplank gezet dus dit was het eerste wat ze kon lezen toen ze wakk er werd ,,.en volgens haar was dat niet prettig met die ontzettende hoofd pijn.( zij had de hele fles leeg gedronk en , daar er niemand was die wijn luste) J a Joke wilde al snel groot zijn al was ze nog maar klein, zo klein zelfs dat Mam ze betrapte in de keuken ,waar ze achter de prullenbak met het deksel omhoog met haar vriendje Twan zat te kussen. Maar op een keer waren wij Joke bijna voorgoed kwijt .Wij waren op de schatberg in het natuurbad aan het pootje baden, en aan het spelen in het water ,joke had de zwemband om en ik hield de handen gevouwen voor mijn buik, Joke ging daar op staan en dan liet ik haar achterov er het water in duiken . Tot zij op een keer tijdens de salto de armen naar voren had ,en toen gleed zij uit de zwemband , en onder water . Ik kon ze niet meer vinden ,en ben met de voeten over de grond gaan zoeken en daar voelde ik wat, en dat was joke ,ze kwam hoestend en proestend boven water . Als ik ze niet snel gevonden had was ze zeker verdronk en . Joke lette niet zo goed op als zij bij het water was ,zoals een keer in helden, in het zwembad . Onze buurjongen Coy kon goed zwemmen was een paar jaartjes ouder . Joke was in het ondiep aan het spelen in het water en sprong ook van de kant in het ondiep water . Maar toen riep Coy, Joke kom eens Kijken als ik van de springplank duik . En joke liep mee ,en toen ze het gezien had dook ook zij het water in ,maar had vergeten dat ze bij het drie meter diep bad stond , en ging direct kopje onder ,de badmeester heeft er haar met de reddingsstok uit moeten halen .dit was Joke ten voeten uit joke had ook wel een andere bezigheid nl ze gaf ook kus les aan haar broertje ,daar zij erv aring had achter de prullen bak in de keuken. (zie foto)

73

Toen Thijs nog meisje was

Thijs zijn Hobby Van Thijs kan ik wel een boek over schrijven . Het begon al in negentien vier en zestig Hij was nog maar net drie jaar ,toen ik mijn eerste Autootje kreeg een D K W tje Apetrots op mijn tuffertje ,maar na een poosje meende ik iets te horen aan de wielen die Schuurde bij het af remmen Na maanden geluisterd te hebben ,en Chris met het raam open, en luisteren maar niks ,.tot we een keer in griendsveen waren en Chris zei ,volgens mei zit het in een wieldop en zo ja hoor Thijsje had de sierdop vol kleine steentjes geduwd en die maakte dat geluid bij het af remmen .Ook in Ospel kwam ik toen we er op bezoek waren , en eens buiten ging kijken Thijsje mijn Kattenbak vol stenen laden ,ik zei wat moet je daar mee o Zei hij thuis op de auto’s gooien die langs komen Dat deed hij samen met onze buurjongen, tot dat er eens een uitstapte, maar de vlegels waren gevlogen, ze verstopte zich bij de houtzagerij onder de gestapeld e bomen. Zel fs de meisjes die over het fietspad fietste waren niet veilig voor Thijsje ,hij ging in de greppel liggen om de meisjes onder de rokken te kijken . Maar toen hij een brommer kreeg begon het pas , hij had van het geld van de processen die hij heeft gehad een Motor kunnen kopen En later toen Thijsje, Thijs geworden was Waren de haren en de neuzen nog niet veilig voor hem. Wat hem wel eens wat centjes gekost heeft Thijs is nu een echte motor fanaat Toen Thijs nog Thijsje was gingen we wel eens naar het zwembad in helden Zwemmen kon hij niet, maar dat was geen probleem .hij .dook pardoes het zwembad in ,en keek wel hoe hij zich redde. Hij kroop maar wat over de vloer van het Zwembad , tot dat hij weer ergens kon staan waar het maar ondiep was En zo heeft hij het Zwemmen geleerd. Op de schat berg was hij mooi met een emmertje zand en water aan het spelen .Mam en ik lagen uit de zon ,en opeens kwam kleine thijsje aan lopen maar zag ons niet, hij was helemaal de kluts kwijt . Wij hebben hem snel onder een boom uit de zon gelegd , en met koud water nat gemaakt, en na enkele minuten was hij weer bij zijn positieven. Hij had zowat een zonnesteek opgelop en in de felle zon. Toen Thijs een grote jongen was geworden kreeg hij verkering met een mooie meid met ook een mooie bril ,maar die was wel wat groot je kon haar gezicht niet goed zien Maar toen ze in het Rooth in de keet waren moest Josien nog naar Baarlo , en wat deed Thieske, hij liet ze mooi alleen naar Baarlo fietsen ,en dat was niet zo lief vind ik ,maar hij bracht ze ook eens een keer wel

74

naar Baarlo en had wat veel biertjes genuttigd ,hij bleef in Baarlo slapen , en dacht door de deur naar buiten te gaan, maar had zich vergist, en stak parmantig zijn kopje door het gaas raam( om te kotsen) Dat was ook niet zo lief van hem. Thijs deed ook vaak een wedstrijd met de politie wie het snelst of het slimst was ,en als de politie hem staande hield piepte hij er altijd tussen uit soms nog met Josien achterop de brommer . Hier een van de vele trucjes . Hij kwam s,avonds met de brommer van uit Baarlo richting Maasbree ,Maar daar werd het stopteken gegeven maar thijs ging er lekker vandoor en reed met zijn brommer net in een bocht dat die politie hem ff kwijt was het asperg eveld in en liet zich vallen ,en de politie maar kijken waar de buit was . Maar na wat gezo cht te hebben reden zij weer weg ,en thijs zonder licht er mooi achteraan tot in Bree .Zij hebben hem nooit te pakken gekregen .

Hij reed meestal een smal straatje in waar de politie bus niet door kon ,of zoals een keer een smal bospad en daar had de politie ook het nakijken. O Ja nog een mooi verhaaltje . Hij werkte bij de gemeente en moest in Baarlo werken en kreeg in de bocht zowat een politie onder de brommer En de volgende morgen stond er een agent bij zijn brommer aan de deur van de flat op de markt waar hij inmiddels woonde met helm in zijn handen ,en de politie vroeg is de brommer van jou? Maar nee zij hij Zegt die Agent wat moet je dan met die helm? Mijn brommer halen zij hij en liep mooi naar de kelder pakte zijn Josien haar brom fiets en zij hoje tegen de agent en hij reed weg , en zij hadden weer het nakijken . Een keer was hij in het dorp bij café Dri enek e zijn fiets kwijt geraakt ,en ging naar het politie bureau om aan gift e te doen ,en daar komt de agent net met een fiets acht erom ,en toen zegt Thijs he man jij hebt mijn fiets , nee zij die agent die is van mij o ja zei thijs er zit ook een andere zad el op ,zo was Thijs ,de politie nog de fiets afnem en Maar hij was vergeten dat hij zonder fiets naar de kroeg was gegaan ,en zijn fiets nog thuis in de fietsen kelder stond. Na zijn brommertje kreeg hij een autootje ,en werd in Baarlo aan gehouden ,en toen zei die agent wat heb je nu een auto? Ja zij Thijs maar nog maar een paar dag en . Ja zei die agent dan moet je wel het licht aan doen ,ik weet nog niet hoe dat moet zij thijs ,toen zei die agent dan zal ik het jou wel eens voordoen, dat je het in het vervolg wel weet, en verder nog een prettige dag. Hij heeft ook wel eens pech geh ad, hij reed met een alcohol percentag e van 1.7 met zijn meisje in Baarlo tegen een straatlant aarn ,en zijn brommertje vloog in brand ,en zijn vriendin in de fik en zelf stond hij in brand . Heeft eerst Josien gedoofd ,maar was al flink aan de benen verb rand ,en heeft toen zichzel f gedoo fd Met als resultaat alle bij naar het zieken huis ,waar josien opgenomen moest worden ,en Thijs naar huis kon . Maar na enkel e dagen was zijn buik zowat aan het wegrotten , en is toen alsnog opgenomen met derde graats verbrandingen ,en is nu voor zijn leven getekend lid teken op zijn hele buik Zo zie je maar alcohol maakt meer kapot als je lief is. Peter de snelle.leerling

75

Peter 11 maanden oud

Peter dat was een vlugge knaap ,hij kon al alleen lopen voor hij elf Maanden was. b ij het zwembad .in Valkens waard liep hij al overal alleen rond. Toen hij wat ging wandelen ,en was nog zo klein dat hij onder de strand tafels door liep zonder te bukken . En de badgasten zeiden kijk eens dat kleine manneke wat die al vroeg kan lopen . Ook op de bromfiets kon hij al vroeg mee overweg ,al jaren voor zijn zestiende reed hij al stiekem op schoorveld op mijn brommer .

Dit is peter zijn groete hobby

76

Peter als geld zoeker En later zijn motortje ,hij dacht zelfs dat hij er een lantaarnp aal mee omver kon rijden ,maar dat koste hem wel een gebroken schoud erblad En ook met Pap zijn Auto .ik kan me nog herinneren ,dat ik achter het stuur zat met de handen over mekaar ,en peter heeft mij vanuit Helden over Helenav een naar huis gereden, en Toontje zat naast hem, vaak met de ogen dicht.. Was wel wat dom van Antoon, levens gevaarlijk. Peter was al vroeg een gehaaid kereltje. Hij ging nogal eens in Baarlo naar het zwemb ad ,en als mam hem de entree centen mee gaf ,dan kwam hij vaak thuis met meer centen als hij meegenomen had. Als hij bij de duikplank stond en er was niemand aan het duiken ,dan sprong hij er snel in en ging op de bodem centen rap en ,en daar lag vaak menig muntstukje in, en zelfs een keer een gouden ketting. Peter was wel eerlijk hij bracht de ketting naar de bad meester ,en die vroeg zijn naam ,en toen hij enkele weken weer aan het zwemmen was vroeg de badmeester wie ben jij ?en toen Peter zijn naam noemde zij hij kom eens even mee ,en hij kreeg van de bad meester tien gulden die waren van de gedupeerde ,die was blij geweest dat ze haar ketting terug had. Dus eerlijkheid duurt het langs ( zie foto)

Marcel de Kunstenaar

Toen Marcel nog maar een mannetje was van een jaar o f drie ,kon hij al mooi teken . Pap had een paard getek end en toen z ei mam kijk eens wat Marcel al goed kan tekenen . Ik weet nog niet of Marcel zo goed was of ik zo slecht .als ik goed was heeft hij er toch wel wat van opgestoken ,daar hij nu zeer goed kan tekenen.. Het drinken heeft hij ook al vroeg geleerd ,hij was zo,n jaar of vier. ,Met een verjaard ag hadden we veel bezoek ers en er werd wel wat bier gedronken ,en niemand had gezien dat Marcel de hal f lege flessen aan het ledigen was ,en kon op het laatst niet goed meer lopen ,Tot Mam het in gaten kreeg dat hij zo wiebelend liep ,en toen was het afgelop en .

77

Hij heeft er wel wat aan overgehoud en ,hij lust hem nog graag, vandaar dat spreek woord jong geleerd is oud gedaan Marcel was ook goed in auto rijden .

Hij had al heel wat lesjes gehad ,en wist nog amper waar het gasped aal zat . Totdat hij in militaire diens moest ,en na de vooropleiding naar Blerick moest om chauffeur te worden. En jawel hoor hij was zo goed dat hij in vier dagen het rijbewijs in ontvangst kon nemen. Dat hebben er maar weinig klaar gespeeld .Toen werd hij overgeplaatst naar Duitsland,in een Nederland militaire kamp ,en moest met een grote jeep al snel op oefening naar Zuid Duitsland en marcel moest wat soldaten mee nemen ,maar die hadden de broek zowat nat toen ze op de plaats van bestemming waren aangekom en en wilden niet meer met Marcelke terug .ik moet er nog even bij vermelden dat de examinator Marcel nog eerst moest leren te starten en te schakelen en weg rijden ,maar die examinator zei het lijkt nergens op maar ik heb van de sergeant die het jou geleerd heeft gehoord, dat je gisteren naar Oirschot goed gered en hebt en geef je daarom het rijbewijs En Marcel kon het voor zestig gulden overlaten schrijven voor een burger rijbewijs .wie doet hem dit na Toch wel een pientere jongen he? Maar in bed was hij geen lieverdje sliep met zijn broertje Peter in hetzelfd e bed .En wat deed dat mannetje .?als Peter met de rug naar hem toe lag ,Beet hij Peter altijd in zijn rug . .En op een keer kwam Mam net bij het bed toen Marcel Peter weer aan het bijten was ,en Mam werd kwaad pakte zijn arm en beet er ook in, en zei iedere keer als jij Peter weer in zijn rug bijt doe ik dit ook . Ze heeft het nooit meer hoeven te doen Marcel had zijn lesje geleerd.(pienter jongetje dus)

Mam en ik zijn op 20 april 1960 getrouwd En na goed negen maanden kwam Joke het gezin versterken.

78

na een Jaar Kwam thijs er ook al aan zetten.. Speelgoed maken voor de kinderen Daar het speelgo ed niet aan te slepen was om de blagen stil te houden ,deed toontje zelf het speelgoed maken . Het begon met een fluit. Dat gebeurd e zo ,ik pakte een stuk wilgen tak van tien centimeter deed er op de helft een kerf rondom maken ,en dan met het handvat van het mes er op tikken. Maar er moest wel een liedje bij gezongen worden met de kinderen samen En dat ging zo . Tippe Tippe Tape Ik wil ein fluitje maken Van wiee o f van esse? Welk is t beste Wiee is t beste Houw de koe de staart Aaf En het fluitje zal wal Aaf g| on Dan kon je met draaien de bast er af draaien .dan nog wat bij snijden van binnen en de fluit was klaar. Ook de knaptoet werd gemaakt Van vlieren hout werd een dik stuk tak afgezaagd. Dan met een dikke ijzerdraad het merg er uit gehaald Dat ijzerdraad werd in een ander stuk hout gemaakt ,moest warm gemaakt worden en dan in een stukje hout geduwd Dan was de knaptoet klaar voor gebruik. Propje papier nat maken een rond balletje maken en voor in de toet drukken dan weer zo,n propje voor achter in de Toet, de stamper voor de buik, en snel de stamper naar binnen drukken, en de voorste prop vliegt hoog de lucht in .Ik heb deze speeltjes ook gemaakt voor de kleinkinderen en die namen ze mee naar school en vertelde trots dat Opa die zelf kon maken Ook had ik een waterpomp in mijn volkstuintje, en liet mijn kleinzoon Niels de bak vol pompen ,een voor mij heel normale bezigheid , maar voor Niels schijn baar niet, hij had op school tegen de meester verteld dat opa zel f water kon maken . En indie tijd gebeurde het verschrikkelijkste uit mijn leven,het ongeluk van Lucie die bij mij uit de hand door een auto gegrepen werd en dodelijk verongelukte luci en het overlijden van mam zal altijd als het verschrikkelijkste uit mijn leven voort bestaan

79

Citroentje suiker. Met Ome Chris deed Mam vaak dammen. Bijna iedere Zondag zaten zij samen aan tafel te dammen Mam kopje koffie , en Chris altijd een citroentje met suiker.

En op een keer vroeg Chris ook aan mam om een citroentje. Maar Mam deed hem eens fopp en, en deed in plaats van citroen Citroen limonade gazeuse in het glaasje ,en Chris dronk er eens aan en zei mmm is die bedorven ?of heb je een andere fles open moeten maken, hij smaakt anders als anders ,en dronk hem toch in een keer leeg ,en toen heeft Mam hem maar weer een echte in geschonken. Was zeer spannend

Mam, Chris, en Oma waren echte vrienden ,als er wat gekocht moest worden in huis ,hadden zij het al gereg eld als ik thuis kwam, zij waren drie handen op een buik . Ik hoefde nog maar alleen Ja te zegg en Chris en Oma waren ook de speeltjes voor de kinderen

80

Er zijn wat verhaaltjes verteld in die tijd ,en Joke zat altijd bij Chris op schoot Ook toen we een Auto kregen zat hij altijd met Joke op schoot voorin.

81

Verhaaltje van ein menke met ein lang slieps

Ik weet nog dat we een keer naar Valkenbu rg naar de dieren tuin zijn geweest en het was mooi weer maar Oma had altijd haar lange jas aan ,Zij was de enige die er met een lange jas rond liep, ,Ook een keer in de Heelder Peel bij het openlucht zwembad, en Oma liep met haar lange kleedje tussen de badpakken en bikini e n vond het geweldig. We zijn ook eens naar den Ei fel geweest en ons Thijsje viel al in Slaap toen we amper Bree uit waren en heeft de hele Reis zowat geslapen ,alleen een keer moest hij op het potje ,die had Mam altijd bij zich als we op reis gingen Bij terug komst werden we aan de grens staande gehoud en ,ze moesten in de kofferb ak kijken, en de douane moest lachen toen hij het potje en niks anders zag staan ,en we konden zo doorrijden .Tijsje heeft niet veel van duitsland gezien.

82

Verhaaltje Ome Chris

Janneke Tietetater was een heeeeel klein meisje dat woonde in een bloemenpot. Janneke ging eens vissen . En heeft een vis gevangen. Zegt de vis "laat mij vrij dan mag je drie wensen doen" Je hoeft alleen maar te roep en "visje visje kom uit het water. , De volgende dag weet Jannek e wat te wensen, en gaat naar de vijver. "visje visje kom uit het water kom naar Janneke Tietetater" roept zij. Wat is je eerste wens ? Vraagt de vis. Ikwil een mooi huis om in te wonen, en POEF ,daar stond een mooi huis. Maar Jannek e was na een dag niet tevred en en ging weer trug naar de vijver . Visje visje kom uit het water kom naar Janneke Tietetater. en daar was de vis weer. ik wil een villa zei Janneke , en POEF daar stond een riante villa. maar de volgende dag was Jannek e nog niet tevreden en ging weer naar de vijver. Visje visje kom uit het water kom naar Janneke Tietetater riep ze boos. Ook nu kwam de vis weer snel aanzwemmen. Wat is dat voor een hopeloos krot wat je mij hebt getoverd. Ik wil een kasteel. Waarop de vis zegt. "Janneke Janneke gij zijt een zot ,ga jij maar weer terug in uwe bloemenpot. En POEF de villa was weer veranderd in haar eigen bloemenpot En dat was haar straf. .

83

Lenders story 1 Toen Jan nog Jantje was ,en de lieveling van zijn vader, kon hij nooit iets verkeerd doen ,en ook nooit geen straf kreeg. En Jantje was Apetrots. Zijn broers kregen ze wel af en toe om de oren gewatst Die vonden het niet leuk dat zij wel gestraft werd en ,en die hadden er wat op gevonden . Iedere keer als zij een pak slaag kregen werd Jantje door de twee bro ers eens flink onderhand en genomen met een Zweep ,en Jan mocht niks aan Vader vertellen , anders kreeg hij nog meer slaag van hun beiden .Dus hij vertelde niks tegen zijn vader ,maar na iedere oorveeg wat zijn broers kregen kreeg hij ze ook gewatst van hun beiden ,,en kleine Jantje had niet in de gaten dat hij iedere keer het dubbele kreeg. Of hij nog lang trots is geweest valt te betwijfelen. Story 2 Toen Jantje al een beetje Jan geworden was ,werd hem gevraagd te assisteren bij de Buren in Duitland waar een kind was overleden . Het was in Duitland gebruikelijk dat het kind naar het kerkho f gedragen werd ,en Jan wilde dat wel doen .maar het probleem was, er moest bij de begrafenis een hoed gedragen word en ,en die van Jantje was veel te groot. Jantje had het snel opgelost door de hoed vol kranten te stoppen ,en dat was perfect , tot dat op het kerkho f bij de Ter aarde bestelling Iedereen de hoed afnam, en Jan deed het ook maar was al die kranten vergeten ,en de kranten vlogen Pastoor om de oren ,dus toch nog even lachen bij deze droevige gebeurtenis . Story 3 Jantje zijn Moeder had van een verkoper aan de deur een mooie manchester broek geko cht .Was ijzersterk zij de verkoper ,Maar even later kwam Jantje huilend binnen , en zij ,de broek is niet ijzersterk ,er zit al een gat in ..Wat was er gebeurd ?Jantje was met de Broek op de slijpsteen gaan zitten ,en Baer had moeten draaien . De verkoper vond het zo sneu en Jantje kreeg een nieuwe broek. en Moeder heeft die andere gem aakt, en nu had hij er twee voor de prijs van een .,Jantje had toen al een zakelijk in zicht. Story 4 Kennis maken met schoon ouders Op een dag had Jan Mieke aan de haak geslag en ik meen in zaal de Haan ,maar had heel wat pilsjes gedronken.. Zo veel zel fs dat hij niet naar binnen liep maar naar binnen viel. En toen stelde hij zich voor en zei, ik ben geen onwaardig mens. Pastoor zei dat ik een goed mens was, en dat gaf de doorslag, dat hij als schoonzoon werd geaccepteerd ,en gebleven Story 5

84

Piere met nieuwe fiets Pierre had een nieuwe Gazelle fi ets gekregen ,en er stond altijd bij de reclame ,een verhaaltje ,van Piet Pelle op zijn gazelle . Dan reed een ventje met zijn gazelle door een muur . Dat had pierre ook gelezen ,en zijn eerste reis naar school dacht hij dat kan ik ook, en reed pardoes tegen de muur met als resultaat zijn hele fiets naar de mallemoer .Hij had wel een gazelle maar hete niet Pietje Pelle ,daar zal het wel aan gelegen hebb en.. Story 6

Kermis Huub en thijs

Huub gin

85

Huppie Lenders Huub ging naar de kermis, en Oom Baer had hem centjes mee gegeven om een gebakk en vis mee te brengen, Daar Huub graag op de carrousel zat , en bang was dat hij later geen centen meer had, ging hij maar eerst de vis kopen, en stak die in zijn zak, bleef de hele middag op de kermis, en gin g met de verfrommeld e vis naar Oom Baer . Zal wel lekker warm gehouden zijn ,smakelijk eten Thijs was wel erg bij de hand ,met Lomse kermis had Bair ze allemaal kermis centen gegeven ,en er bij gezegd , als je terug komt en hebt nog wat over gehouden dan krijg je van mij het dubbele terug ,.dat hadThijsje goed begrepen ,en toen zijn broertjes naar de kermis gingen bleef Thijsje in de greppel langs de straat liggen, tot die andere terug kwamen ,en zei bij thuiskomst tegen Bair kijk eens wat ik nog over heb . En bair moest de afspraak na komen ,en na de uitbetaling zegt Thijs, zo en nu ga ik eens lekker kermis vieren. En eens flink de Beest uit hangen ,met dubbel kermis geld. Was wel uitgekiend werk.

Story 7 Mieke en Jan hadden al drie zonen ,en toen zij samen bezig waren ,dacht Jan ik zou wel eens een Meisje willen hebben, maar er was een probleempje ,hij had het pinnetje al klaar ,met als resultaat dat Joseke geboren werd met 11 vingers ,hij had van dat pinnetje maar een duim gemaakt. En Jan had er al direct een grap over .Hij kon nooit de geboorte datums van de kinderen onthouden .en van José wel Zij was op 11-6 geboren. dus elf vingers ,en zes aan een hand, dus had hij het toch weer goed voor elkaar. Vraagje van Wilmi Het was in de Paasweek, en dan was het gebruikelijk dat je ging biechten ,dus alle zonden aan Pastoor vertellen Maar daar het nog wat vroeg was om naar de kerk te gaan, kreeg Jantje nog even zin om nog iets moois te maken ,en ging nog even met Mieke naar bed. Dat moest wel netjes gebeuren anders moesten zij het al direct aan pastoor vertellen ,en dat vond Jantje niet netjes .

86

Dus heeft hij eens goed zijn best gedaan zoals het hoorde ,Want er staat in de bijbel ,gaat en vermenigvuldig u ,en dat heeft hij ook gedaan, met als resultaat, dat na negen maanden Wilmi geboren werd. Dus wat heeft ze geluk gehad dat het bijna Pasen was. Vaders ballpoint Hub was ziek en mocht in Pa en Ma hun bed uitzieken. Maar wat lag er een mooie ballpoint op het nachtkastje Hij bekeek ze eens, en zag dat er een naakt meisje op te zien was Dat vond hij wel leuk ,en toen hij beter was zat hij in de keuken ,en zij bezoek kregen En onder het praten van pap zei Hub Pap ga die balpen uit de slaapkamer eens halen. ,maar ging ze zel f wel even halen,. en ze werd meteen ged emonstreerd met die naakte meid . ,En toen zei die man, je moet er eens aan draaien dan zi e je nog meer ,en dat had huppie niet gezien ,een hele film vol blote meiden ,dus die man had er ook al een En Huppie zijn hormonen begonnen al een beetje te werken Drie goddelijke Personen. Thijs Lenders had een nieuwe jas gekreg en een houtjes touwtjes jas. En zei tegen zijn Mam .kijk eens hier deze jas is net de goddelijke drieeen heid God de vader god de Zoon en de Heilige geest Drie goden en maar een god . Deze jas eerst Winter jas, een uit doen , dan is het een voorjaars jas ,.en de voering is dan nog de Zomer jas Drie seizoen en en toch maar een Jas . Was niet slecht bedacht Dreeske Drees was zo’n jaar o f zev entien en woonde in Bree op de korte heide als boeren knecht .Hij kwam vaak bij ons op bezoek ,en deed wel eens mee eten . Maar dat was wel wat duur aan de suiker. Hij lusten niks op het brood als suiker , en toch was hij maar een smalle slungel Is toen naar zijn broer in Canada verhuist . Toen hij hier na zo;n veertig jaar op Tongerlo op vakantie was, heb ik een heel vaal verweerd stuk krant gepakt met een boterham met suiker en hem verteld dat hij die toen vergeten was mee te nemen, en ik ze voor hem bewaard had . Hij begreep bij het zien van die boterham direct wat ik er mee bedoelde en moest er nog wel mee lachen Hij had in Canada wel wat anders geget en want hij was heel wat zwaarder geword en Nu een flinke uit de kluiten gewassen jongen

87

Tjeu als Testrijder Na de bevrijding kwamen er Twee Schotten die bij ons ingekwartierd waren geweest nog een paar reserv e wielen op halen die ze verget en waren toen ze vertrokk en waren . De jeep stond voor de deur en de jongens zaten binnen aan de koffi e. Buiten was het zeer koud en spiegel glad het had flink geijzeld. Maar dat was voor Tjeu geen probleem hij ging stiekem in de jeep en die werd gestart ,maar hij had nog nooit in een auto gereden ,en hij reed met een bocht rond de noten boom die langs de gevel stond ,en toen de weg op ,maar na zo,n vijftig meter gereden te hebben ging hij van de weg af in de sloot .zakte met de wielen door het ijs ,en daar stond hij, en moest dat binnen komen vertellen .wij hebben met die soldaten wel een hal f uur werk geh ad om hem er uit te krijgen . Hebben de wielen met stro bossen op moeten vullen met veel geduw en flink onder de modder hebben wij hem er uit gekregen ,en konden de tommy .smet een nat pak weer vertrekken ,.en zij waren wel een beetje kwaad. Ook toen ik een nieuwe bromfiets gekocht had ,hij stond nog amper stil en tjeuke was er al mee weg, even proberen ,maar reed er mee door de modder naar de vliegert waar wij land hadden ,en de wielen gingen nog amper rond toen hij terug kwam . Nog gekker werd het met mijn auto . Ik had net een nieuwe auto gekocht ,een Opel Kadet en de auto stond voor de deur ,ik had hem nog geen uur en nog niet verzekerd ,en daar komt mijn Peten kind Ton binnen , en zegt ome toon Jou auto staat zwaar gedeukt tegen de appelboom. Tjeu moest hem weer even testen maar hij kon niet schakelen ,had nog geen rijbewijs wist niet dat de auto in de achteruit stond, en toen hij gas gaf vloog hij achteruit tegen een boom ,en zat flink in de kreukels de bumper hing helemaal los en het spatbord gedeukt .hij heeft het nooit meer geprobeerd .

88

ik had het geluk dat mijn Zwager Nic Auto uit deuker van beroep was , en het hele geval mij niks gekost heeft en Jeuke blij dat het toch nog goed was afgelop en, maar mijn kadetje was niet meer schade vrij .

Ome Sef

Ome Sef had een vriendinnetje ,en die woonde bij een boer als dienst meid .En op een avond ging Ome sef bij haar op bezoek ,en ging onder haar slaapkamer raam staan, en riep Marie pak eens vast ,en marie pakte beet ,en had een hele kan melk in haar handen ,die Sefke uit de regen put had gehaald ,die deed de boer er in hangen om te koelen en niet zuur werd. Maar toen zijn vriendin die kan melk in de handen had kon Sefk e eens wat hij anders niet mocht ,haar borsten eens lekker, onder zoek en ,daar Marie die kan melk niet los kon laten ,boven de regen put. Dus Sefke zal wel een geweldige avond geh ad hebben.

Nog een verhaaltje van ome Sef Na de eerste wereld Oorlog had Sefke werk gevonden in Leuth,in Duitsland bij een rijke Boer. als boeren knecht. In de zomer ging mijn vader en zijn broer Dureske ,ook bij die boer met de( zicht) zo noemde men de zeis mee helpen maaien . Zij vertrokken op zondag avond te voet naar Leuth ,en op zaterdag avond weer terug naar maasb ree, met een zak vol geld Maar het was wel maar ged rukt geld, en van geen waarde het werd soms wel eens gebruikt om de pijp aan te maken Ik heb er nog een heel kistje van duizenden marken briefjes van twintig duizenden , en vijftig duizend in de kast liggen En er moest hard voor gewerkt worden ,daar Sefk e voorwerk er was van de maai ploeg ,moest hij wel eerd er uit de veren als zijn collega ,s ,hij werd al in alle vroegte gewekt door de boer ,.die vond het normaal om met de vuist op de deur te slaan en riep aufStStaen, maar Sefke was het gebonk moe ,en had er iets op gevonden. Hij timmerde van binnen een spijker deur de deur, die er aan de buiten kant net iets door stak , De boer liet niks merken ,maar had nooit meer op de deur getimmerd. ThiesenTun Antoon Boots was een bekende Breets e, en werd een keer in de gemeenteraad gekozen ,en daar hij graag vertelde ,wilde hij zich ook wel eens laten horen . Daar er op schoorveld waar hij woonde slechte wegen waren ,alleen zand wegen met veel modder . zou hij dat wel even in de raad naar voren brengen. En hij vroeg het woord aan de burgemeester, en begon ,Meneer de burgemeester toen ik daar op schoorveld met mijn kar kwam te gevaren, ,ho ho zei de burgemeester Menheer Boots een Schip dat Vaart maar een kar die rijdt Ga nu maar verder, Tun ging zitten en heeft niks meer gevraagd..

89

Ook moesten ze een keer naar een vergad ering buiten het Dorp, en toen Tun in de Volks wagen kever moest stappen ging hij door de veren ,en Hr. Boots moest thuis blijven,. hij heeft de vier jaar afg emaakt in de raad , maar toen is hij nooit meer gekozen. Ook de buren hadden hem wel eens nodig ,als er een koe ging kalven ,dan moest het kalf er meestal met twee personen uit getrokken word en ,maar als Tun er was die kon het wel alleen ,ook als die jonge koe met kleine tepels gemolken moest worden zei Tun ,als het moet trek ik de melk en het uier en alles in de emmer. Hij was ontzetend sterk, kon van alles ook deed hij wel eens varkens slachten voor vrienden en bekende . En in de oorlog heeft hij bij ons verschillende schapen geslacht op de koeien stal, stiekem vlees voor eigen gebruik Hij deed ook bij de boeren op Tongerlo biggen castreren had dat zo gefikst ff een gleu fje in de balzak even er op knijpen het balletje in de mond nemen ,en er uit trekken ,afknipp en met de andere hand en het was gebeurd , van verdoving had hij nog nooit gehoord. Ik heb eens moeten helpen met een binnen Beer opereren (,Dat was een big die een balletje in de buik had in plaats van in het zakje ), Dat deed Huskes Heinke zien e Naad , Het biggetje werd op de tafel gelegd ,en ik moest een kopje met ether aan zijn neus houden ,en Naadje begon de operatie . Maar door het praten wat hij veel deed had hij niet goed opgelet, en zei opeens heb jij dat kopje nog aan zijn neus,? Het biggetje is dood Dat had toontje niet gezien. Foutje van Naadje. Moord Kruis. Bij Asselbergh in de tuin staat al zo lang ik weet een kruis ,en zoals ik mijn Vader heb horen vertellen was daar vro eger een moord gepleegd .daarom het moord kruis Het zou gebeurd zijn met de kermis in Maasbree en het slachto ffer zou een man zijn die met een suikerspin kraam op de kermis stond. Tegenwoordig hoor je het bijna wekelijks, dat er een moord gepleegd is ,maar vroeger was het groot nieuws. Er is toen een gedenkkruis voor het slachtoffer geplaatst .,als dat nu nog zo was stond heel Amsterdam vol kruisen. Ook was er in Roggel in 1864 een moord gepleegd , en dat was zo,n treurig voor val, dat er een heel verhaal van in de krant heeft gestaan , Het moord kruis is van 1900 Hier de tekst van het Drama in Roggel 1)Kom vrienden , wilt mijn lied aanhoren , hetgeen te Roggel geschied. Het zal gewist uw hart doorboren, luister aandachtig naar dit lied. Hoe een vader door zijn kind hier zo gruwelijk werd verminkt. Met haar minnaar aan haar zij, raakte zij naam ,indruk en lij. 2)Als zij haar vader sprak van trouwen, was hij hierover niet content. Zij dacht en sprak, dat zal je rouwen ik maak het aan mijn minnaar bekend. De moeder van hetzel fde ras, wilde dat hij maar van kant af was. Dat was voor hem wel heel plezant, duizend gulden in de hand. 3)De twaal fd e wilt aanhoren, kwam haar minnaar bij haar aan. Nu is het goed hem te vermoorden, ze zijn er dadelijk op afgegaan. Maar ze spraken eerst haar moeder aan o f zij dit wilde toestaan. Dat haar vad er werd vermoord. Ze deed of ze dat niet had gehoord. 4)Een broodmes heeft ze meegenomen, en ook een hout in hare hand. Op het pad waar haar vader moest komen hebben ze hem toen aangerand.

90

Ze sloegen hem neder op de grond, met een mes heeft ze hem verwond. O wat was de wreedh eid groot. Ze stak haar eigen vader dood. 5)Toen gaf ze het mes aan haar beminde en sprak “ steek hem nu ook een keer zodat de dood hem zal verslinden, dan zien we hem nooit of te nimmer weer”. Ze hebben hem zo wreed vermoord, hij werd in zin eigen bloed gesmoord. ’T Lijk werd onder stenen weggedaan, toen zijn zij naar huis ge gaan. 6)Het geld hebben zij afgenomen . Stelde het de moeder ter hand. Vader zal niet meer thuis komen, we hebben hem gemaakt van kant. We hebben hem getweeën vermoo rd, onder de beuken zoals het behoort. Nu kan Jantje worden mijn man, van de moord weet niemand wat van. 7)De buren hebb en het lijk gevonden, kenbaar gemaakt al aan de wet. Hij lag daar in zijn bloed verslonden, zijn hoofd geheel geplet. Het gerecht is naar de vrouw gegaan, maar zij trok zich van de zaak niets aan. En de dochter die betwist, dat ze van de moord iets wist. 8)Ze werd en alledrie gebond en en naar Roermond getransporteerd. Toen werden ze naar Maastricht gezond en. Daar werd de zaak gereguleerd. De recht ers hadden al gauw verstaan, dat zij die moord hadden begaan. De man en zijn beminde erbij, maar moeder die kwam vrij. 9)De rechter heeft haar aangesprok en , weet gij wel wat gij hebt gedaan?”. En gij moeder, gij weet er ook van, van de dood van uwen man. En al spreekt de wet u vrij, GOD die draagt het altijd bij. In de maas en roerbode van 24 dec. 1864 word vermeld dat het proces tegen de drie verdachten van de moord , begaan op 12 Aug van het zelfde jaar 12 jan 1865 gehouden zal worden, dochter en minnaar hadden de moord gepleegd. De moeder had erv an gewet en met een “ ik bemoei mij er niet mee”.

Tummermans Chrisjaan Mijn Opa, Chrisjaan oftewel Baeste Vader zoals hij genoemd werd had vele beroepen . Hij was boer ,klompenmaker ,timmerman ,en kapper. Vandaar de naam Tummermans Chisjaan ,als neven beroepen deed hij van alles om de vele kindermondjes te vullen. Klompen maken deed hij op de schuur, in de ruimte ,wat mijn vader later omgebouwd heeft tot paard enstal. Vroeger stond het paard op de potstal bij de koeien. Op zaterdag zat de kamer vol met klanten die geschoren en geknipt moesten worden ,veel klanten van Tongerlo en Schoorveld kwamen over de vloer ,het scheren gebeurd e met een lang scheermes .En er werd tevens het laatste nieuws verteld. Mijn Vader heeft er het haarknippen van geleerd , .ik ben nog geen tien jaar in mijn leven bij de kapper geweest ,toen mijn vader dood was , 1953 tot negentien zestig ,en toen heeft Mam mij altijd geknipt De prijs van mijn laatste knipbeurt was vijf en zeventig centen , bij Van nisselroy Na het Overlijden van Mam heb ik mijn Schoondochter Josientje om mijn kapsel te verzorgen zij heeft altijd de modellen bij zich zie foto. .Mam had een zeer moderne kapp erszaak zie foto .Met haar droog kap

91

Thijsje bij de kapster

92

Tummer Chrisjaan zien Thieske,Met zijn jonge vrouw De naam spreekt van zel f na het vorige verh aaltje, Mijn Vader moest als elf jarig kereltje al van school ,er moesten centen binnen komen ,en hij werd schaap herd er bij Tunne Hannes, hij moest met de schapen op stap met schopje ,en hond. Op schoorveld in een bos was een schapen keet voor als het regende als hij op pad was ,de schapen mochten niet nat worden ( Die keet gingen wij later ook schuilen met vogeleieren zoek en ,en je kon er lekker in spelen ) Van schoorveld tot achter op den berg waar nu Mac Donald ligt was bos en heide velden . Daar ging hij met zijn kudde naar toe en als de schapen aan het grazen waren had Kleine Thieske de breikous bij zich ,met een breischei om de buik ,was zelf gemaakt stukje hout met een gaatje ingemaakt om de breinaald in te steken, .Het schopje is op het ogenblik het herders schopje van Pastoor, en staat op kantoor van de Pastorie .Ik heb Pastoor nog een keer toen wij samen de hond aan het uitlaten waren verteld hoe oud dat schopje was. Is van 1888..Hij moest er wel van opkijken dat ik wist hoe oud zijn schopje was. Bij Tunne Piet waar het nog was ,werd het nog altijd Thieske zien schupke genoemd. Dat heeft vader enkele jaren gedaan ,en kon zo goed sokken breieen waar menige huis vrouw jaloers op kon zijn . Toen hij wat ouder werd ging hij als boerenknecht bij Henneskes Thies op het Heeske werken, was de vader van August zijn Miena.de kok op bruiloften Daarna ging hij naar de korte heide naar Maosse Graat , van het vorige verhaal , van Petronella Vaessen Den Tram Op 26 maart1912 was heel maasbree uitgelopen naar het dorp ,een groot gebeuren stond hen te wachten De Tram kwam voor de eerste keer door maasbree en hoefd e er niet meer te voet naar venlo om bood schappen te doen ,en was de wereld veel groter geworden .Als de tram in de eerste dagen door Maasbree kwam zijden ze wel eens daar is hij al weer. er is toch wel weer iemand die weg moet . De tram liep vanaf Venlo station naar Helden ,en waar nu de Westering laan is bij het cafe was een losplaats Waar Gran en en Kolen gelost werden, en als de Tram vanuit Venlo naar Helden moest werd er de wissel omgelegd ,zodat de Tam in de loods terecht kwam. En dat was weer iets voor de opkomend Jeugd .het gebeurde wel eens dat de Tram naar helden moest en de jeugd de wissel om gelegd , en de tram de loods in reed wat niet de bedoeling was . de tram heeft gelopen tot 1944. Ook maakte we wel eens een gratisch ritje ,dan klommen we op de wissel waar een halte was op de treeplank en red en dan mee tot Boelerbeek waar ook een halte was. Wij liepen dan te voet naar Tongerlo.

93

De eerste machinist was Toentje ziene Jan ( Jan Grubben) maar ook koster Jan, heeft met de tram gereden . Zij kwamen wel eens door Bree en als ze iemand met een paard en kar aan zagen komen, deden zo snel stoom afblazen, dan werd het paard zo bang dat ze begonn en te steigeren Toen onze Chris een keer met ons paard in het dorp was ,en de tram aan hoorde komen ,deed hij snel aan beide wielen een ketting ,en met de vingers in zijn neus ,dan kon hij normaal niks ,maar die van Chris was zo bang dat hij bij Trepels tegen de muur tot stilstand kwam . Wij zijn een keer met mijn moeder, en De moeder van Jair Van den Heldesen Boor, en een Tante van Jair uit koningslust, met de kinderen naar genooi in venlo geweest ,dat was de enigste speeltuin hier in de buurt Nadat we de hele middag lekker gespeeld hadden, en weer huiswaarts gingen ,en flink wat dorst hadden gekreg en dachten de Moedertjes ons eens te verrassen ,en gingen een drankg elegenh eid binnen en bestelde ons wat te drinken ,en na een lange tijd gewacht te hebben kwam de Ober terug met het dienblad en daar lag een briefj e op . Jullie zijn hier niet gewenst en worden verzo cht dit pand te verlaten. Zij hadden juist de duurste en deftigste Tent van venlo uitgezocht Café Restaurant Nationaal .Zij vonden het verschrikkelijk dat ons dat moest gebeuren, en de leuke dag toch nog bedorven was ,we zijn naar het station gelopen en daar hing een slang waar de tram met water bijgevuld werd en daar liep een straaltje water uit, wij hebben de hand er onder gehouden , en zo toch wat kunnen drinken. Dat was ons dagje speeltuin met de Tram De Tram is in 1944 uit Maasbree verd wen en ,nadat overal de rails kapot was, door de granaat inslagen ..

94

Dureske van de Voorker

Voorker De voorker was de voorganger van Van Gend en Loos Vroeger was dat een broer van mijn Vader en mijn Oom Dureske Die ging iedere Zaterd ag met paard en kar naar Venlo , en had een vaste standplaats bij de haven van de Maas. De inwoners van Maasbree die in de stad wat gekocht hadden en geen vervoer hadd en brachten zij het naar de voorker van Duresk e en die bracht het bij zijn klanten Thuis . Met de heen weg had hij meestal een vracht biggen van de boeren ,die met biggen op de markt stonden . Maar het gebeu rde vaak dat ze niet verkocht waren, of ze hadden verko cht en weer wat and ers op de markt gekocht ,en dat ging via Dureske zijn kar Toen Dureske getrouwd is en op schoorveld een boerderij beheerde, heeft Daemes Naad het overg enomen Zijwaren de concu rrenten van de Tram ,die ook mensen, en goederen vervo erd e ,maar was wel duurder, Motor fanaten

95

96

Mam als lerares Mamheeft ook een jaar les gegev en op de lagere, school Breiles voor de kinderen van de kleuterschool, zal wel een zwaar ka rwei gewees t zijn ,ook gaf ze gymnastiek les aan de kinderen

zi e foto.

97

Even wat leuke verhaaltjes tussen door Jantje de bromfiets crosser Jantje werkte in het zieken huis en kwam al jaren met de fiets. Maar op een keer had hij zijn dochter haar brommertje mee genomen ,en dacht de hele wereld aan te kunnen met dat ding. Toen hij na de middag afg ewerkt was riep hij trots om dat hij niet hoefde te fietsen hoje he en toet merge/ Maar nog geen hal f uurtje later was hij er al weer ,maar niet met zijn brommertje maar met de zieken wagen . Er kwam een oude dame Achteruit van de op rit af rijden en Jantje dacht die wel aan te kunnen en reed er pardoes tegen aan met resultaat een niéuwe patiënt in het zieken huis .En maar goed dat ik nog in huis was ,want dat oudje kwam jantje ff vertellen dat hij schuldig was .Ik heb haar eens flink de oren gewass en

en gezegd dat een achteruitrijdend e auto altijd schuldig was en zeker vanuit een afrit en zij was nog eerd er weg als dat ze gekomen was .Dat was jantje als test rijder .

Biechten De spieker ging met Pasen ook te biechten en vertelde Pastoor dat hij de vorige dag een meisje aangeraakt had, Waarop pastoor vroeg ‘met welk lid heb je die aangeraakt? waarop de spieker antwoorden wat denkt u mijnheer Pastoor met mijn grote teen. de biechtvaders zullen toch wel soms afgunstig zijn geweest als zij die verhalen hoorde Trouwen Teun was in Lomm met zijn buurman aan het praten over koetjes en kalfjes ,tot hij op eens zij ik moet gaan heb het thuis toch nog zo druk ‘ik ga nog eerst even in lomm naar de kerk trouwen. De buurman zij je gaat toch niet zo met de fiets naar de kerk? O zij hij dat trouwen is zo gebeurd en ben dan thuis weer snel aan het werk. En moet nog naar de veiling. Zo ging het trouwen vroeger ,geen gedo e er om heen ,even trouwen en weer aan het werk ..maar niet bij iedereen Ik weet nog dat ik naar de kerk ben geweest toen Jose van Lenders trouwde een mooie H Mis en Pastoor stond de Communie uit te delen met de sandalen aan .en een groot gat in zijn sok, zodat de grote teen er uit stak .maar Pastoor is ook maar een mens dus dat kan gebeuren.

Toon als Orthopaed Toon en Mam waren een mooi tochtje aan het maken op hun brommertje, ,maar toen we al de hele Peel bezichtigd hadden red en we vanuit Helenav een naar Asten maar het was er druk met fi etsers en auto’s met dat mooi weer .

98

Toen we halfweg Helenav een naar Asten reden kwam er een Auto aan rijden en toon ging naar rechts om de auto door te laten ,maar hij was Mam vergeten en die reed prompt tegen Pap zijn spatbord en viel languit op straat .Het bloed liep langs haar benen ,maar zij opeens pap ik heb geen rugpijn meer. Dat had ik hem toch maar gauw gelapt waar ze in het ziekenhuis al jaren aan gewerkt hadden dat ze al gezegd hadd en dat ze er mee moest leren leven, dat het nooit meer goed kwam Maar zij is nooit meer bij de dokter geweest en heeft het nooit meer terug gekregen/ Dus toch goed van Toon En toch was Mam het een tijdje later niet vergeten. Zij nam toch een keer wraak. Wij reden op de Heibloemse weg mooi naast mekaar toen er ook een tegenligger kwam ,en Mam prompt naar rechts ging en Toontje tegen haar spatbord reed en over de weg tuimelde, het hele gezicht vol bloed zo erg dat er een groep dames langs kwam en ik ze hoorde zegg en kiek . ens wat dee mins blooid ik zat onder het bloed met mijn bloedverdunners . Maar dat kon genezen en mijn brommertje kon naar de sloop . Dus had Mam toch nog even revanch e genomen C&A Ome Cor en Tante An hadden naast de dagelijkse werkzaam heden ,ook nog neven werkzaam heden. Antje was een groot grutters bedrijf begonn en op de Pastoor Knippenberghstraat . Haar assortiment was zeer groot. Je had de keuze uit tien tallen soorten snoepjes en koekjes. Ook rookwaren waren er te koop. Het was er zeer druk bij het raam van waaruit zij haar bedrij f runde. Niet alleen kinderen waren er klant, zel fs de ouders kwamen vaak aan het raam ,maar niet om te kopen maar om wat met Antje te kletsen . Ze werd ook al na korte tijd klets Antje genoemd Zie was in heel Helden ,en zelfs buiten Helden waar ook veel klanten vandaan kwamen als Klets An bekend Die naam heeft ze altijd gehouden tot haar overlijden Er is zelfs voorgedragen om het winkel centrum de koup Man de naam Klets Antje te geven Ook Cor had er een baantje bij ,hij was ijsco man geworden . Ging in de zomer iedere avond met de bakfiets met ijs langs de deuren, in heel Helden mocht hij venten. Het was een mooi gezicht een mooi wit jasje zwarte vinger nagels van het werken bij de heide maatschappij En vaak een drop aan de neus . Geen kind die er bezwaar tegen had zij stonden hem al met de centen op te wachten als Cor in aan tocht was. Hij heeft dit gedaan tot aan zijn pensioen bij de Heide maatschappij. De bedrij fs naam was al gauw C&A Cor en Antje Bij zijn pensioen zijn ze met alles gestopt, zal wel een groot pensioen gehad hebben.

99

Emigratie Frans Grutters ging met zijn vrouw Nel Werts Emigreren naar Ned Indie. Hij was Beroeps Militair. Toen de buur vrouw dat hoorde ging zij er nog even op bezoek ,en vraagt gaan jullie naar Indie? En waar komen jullie te wonen ?voor of achteraan in Indie? Zij dacht zeker dat het een plaatsje op de Veluwe was o f zo. Frans, zou zo gaan de verhalen in de oorlog door de Jappen vermoord zijn

100

101