Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE 2010 Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie
Financieren Duurzame energie binnen Rabobank Groep
Maatwerk •
Sustainability naast Food & Agri speerpunt Rabobank Groep (wereldwijd) Rabobank investeert
– Research : Clean Tech Desk – Projecten : Risico acceptatie – Specialisten : kennis voor klanten
•
Project Finance vanaf 10 mln
•
Rabobank Project Finance & De Lage landen Lease => fiscale structuren
•
Project Equity / Venture Capital (minderheidsaandeelhouder)
Rabobank Nederland Food & Agri
Energievraagstuk wereldniveau Voorraden fossiele brandstoffen
• Gas
40 jaar
• Olie
40 jaar
• Kolen
400 jaar
• (Nog) niet winbare fossiele voorraden
3000 jaar
• Wereld wil klimaatverandering (CO2 uitstoot) voorkomen => Duurzame energie: Wind Zon Water Biomassa
Rabobank Nederland Food & Agri
Ambitie Nederlandse overheid • Energiebesparing 2% per jaar • Verbruik van duurzame energie 20% in 2020 (2009 => ca 4 %) • Verbruik van duurzame elektriciteit 35% in 2020 (2009 => 9 %) • Uitstoot broeikasgassen -/- 30% 2020 (Schoon & Zuinig) • Echter: Duurzame energie is duurder!
– SDE (stimulering duurzame energie) Rabobank Nederland Food & Agri
Agrarische sector en de SDE 2010 • Wind: € 1,0 miljard subsidie => vergunning • Zon: 15 – 100 Kwp € 0,024 miljard subsidie 4 ha zonnepanelen • Biomassa:
– Groene stroom: Biogas(vergisting)/houtverbranding € 0,4 miljard subsidie => ca 30 projecten
– Groengas: Biogas => opwaarderingsinstallatie € 0,19 miljard => 10 projecten
Rabobank Nederland Food & Agri
Agrarische sector en de SDE 2010 call 2011 per 12 april 2010
Prijzen Kostprijs
Commodityprijs
Wind
10 cent/kwh
4,6 cent
Zon
40 cent/kwh
4,6 cent
Groene stroom vergisting
17 cent/kwh
4,6 cent
Groengas covergisting
60-65 cent/ m³
16 cent
Bruto Endex prijzen
Rabobank Nederland Food & Agri
Agrarische sector en biomassa • Mestverbranding / vergassing • Houtverbranding (warmte en evt. stroom) • C0-Vergisting
Rabobank Nederland Food & Agri
Co-vergisting groene stroom: SDE 2010 beloont nuttige aanwending van warmte • Basis vergoeding bruto 16,5 cent (grijs + subsidie!) – kosten afnemer (0,4 cent) => netto ruim 16 cent/kwh. 16 cent is te laag voor rendabele exploitatie!!! • Nuttige aanwending van warmte: - Kassen, stallen, woningen, industriële processen. (Niet: hygiëniseren en of indrogen van mest/digestaat) -
5% nuttige aanwending => + 0,3 cent/kwh 50% ,, => + 2,8 cent/kwh basis + 2,8 = max. 19 cent Creëer sterke elementen in het project Rabobank Nederland Food & Agri
Waar zit de kracht van het project!? Ondernemer!!!!! Opwaarderingsinstallatie
Groen gas
Biogas Mest
Stroom
coproducten
Warmte =>Derden digistaat
Verwerking Rabobank Nederland Food & Agri
“Kracht criteria”: waarin onderscheidend? •
Ondernemer: managen volledig nieuwe activiteit technisch / biologisch / logistiek / inkoop verkoop
•
Bewezen techniek en goede dimensionering
•
Goede begeleiding (juiste netwerk)
•
Locatie: – Inkoop co-producten – afzet digistaat – benutting warmte – groen gas (hardheid kostprijs opwaarderen Biogas) – verwerken digistaat (+ kostprijs)
•
Kasstroom: - 2/3 subsidie Kortom: welke “plussen” zijn er in het project! Rabobank Nederland Food & Agri
Kostprijs vergisting 2008-2010 omgerekend naar SDE 2010 /kwh stroom netto geleverd Op het net
2008
2009?
2010?
Grondstofkosten
€ 0,081
€ 0,076
€ 0,074
Onderhoud
€ 0,021
€ 0,019
€ 0,017
Overig kosten
€ 0,026
€ 0,023
€ 0,021
Rente
€ 0,023
€ 0,02
€ 0,019
Afschrijvingen
€ 0,046
€ 0,043
€ 0,040** SDE 2010
Kostprijs/kwh op het net
€ 0,197
€ 0,181
€ 0,171?
Opbrengst
€ 0,17*
€ 0,17*
€ 0,15?
- 170.000
- 75.000?
-160.000?
Winst/Verlies
/1 MW wkk
SDE 2010
Opbrengst
€ 0,161 € 0,19
* MEP vergisters ontvangen ook over eigen verbruik 9,7 cent. ** SDE looptijd 12 jaar (MEP 10 jaar) Rabobank Nederland Food & Agri
Voorbeeldberekening vergister Groen gas of groene stroom?
• 1 m3 biogas = 2 kwh stroom = 0,6 m3 groengas
• Ruimte op het elektriciteits- of gasnet • Warmtebenutting (en dus groene stroom) of groengas • Kosten opwaarderen biogas tot groengas
Rabobank Nederland Food & Agri
Voorbeeld berekening Uitgangssituatie: • Vergister 25.000 ton input, 3,7 mln m3 Biogas (groene stroom) • Vergister 50.000 ton input, 7,4 mln m3 Biogas (groen gas) Investering: Vergister turn key Opstartkosten Totale investering
Productie Warmtebenutting eigen verbruik
Groene stroom
Groen gas
€ 3.000.000
€ 6.200.000
€200.000
€ 400.000
€ 3.200.000
€ 6.600.000
7,7 mln kwh
2,7 mln kwh + 3,6 mln m3 groen gas
1 MJ/kwh = 1,4 cent extra 600.000 kwh
1.100.000 kwh Rabobank Nederland Food & Agri
Voorbeeld berekening Opbrengst 7,1 mln * 17,5 cent / 1.600.000 * 16,1 cent
Groene stroom
Groen gas
€ 1.243.000
€ 258.000
3.650.000 mln * 63,5 cent Opbrengst warmte (CO2)
€ 2.318.000 € 25.000
Bonus op commodity prijs Vaste + variabele kosten opwaarderen biogas
(pm)
(pm € 110.000?) - € 475.000
Grondstof – digestaatkosten
- € 575.000
- € 1.150.000
Onderhoud wkk/ vergister Arbeid / biologische begeleiding
- € 125.000
- € 120.000
- € 70.000
- € 100.000
Overige kosten Afschrijvingen (excl. Gasopwaardering
- € 55.000
- € 70.000
- € 275.000
- € 450.000
Rente (30% eigen vermogen)
- € 113.000
- € 208.000
€ 55.000
€ 3.000/ (€ 113.000)
Winst
Rabobank Nederland Food & Agri
Winstoptimalisatie! (groene stroom1Mw installatie) Besparing grondstofkosten/kwh €0,01
€ 78.000
+15% warmtebenut. => + 1 cent/kwh Extra opbrengst warmte stel € 0,005 /MJ * 7.100.000 kwh
€ 78.000 € 36.000
(verkochte warmte/ bespaarde kosten)
Extra inkomsten
€ 192.000
Opmerkingen: • Vergeet niet de aanvullende investeringen • Contract warmte afname • ORC (nieuwe techniek) Rabobank Nederland Food & Agri
Konklusies perspectieven Biogas • “Vakmanschap” randvoorwaarde • Management sleutel tot succes • Groene stroom: - Minimaal 1/3 van de warmte nuttig aanwenden. • Groen gas: - Grote installaties of centrale opwerking - Uitbreiding bestaande (groene stroom)vergisters
Rabobank Nederland Food & Agri
Succes factoren biogasleiding • Kosten gasleiding zelf
• Omvang biogaslevering totaal => 50 mln m3 biogas? • Aanloopverliezen door ondercapaciteit (bij start behoefte aan enkele grote vergisters) • Vergoeding voor ruw biogas => ca 30 cent (geen wkk nodig) En micro vergisters dan?
Rabobank Nederland Food & Agri
Financiering Biogas Maatwerk! • We financieren iedere maand wel een vergister • $$ tekens in de ogen past (nog)niet bij BIOGAS • Bespreek u plannen tijdig met de bank • Businessplannen sluiten vaak niet aan bij de praktijk • Veel projecten gaan uiteindelijk niet door • Vraagt een bank die begrijpt waar u mee bezig bent
Rabobank Nederland Food & Agri
Rabo Groenbank • Groenverklaring overheid.
• Rabobank geeft inkoopvoordeel door aan klanten • Duurzame energie voorbeelden: - Windturbines - Warmtepompen - warmte- en koudeopslag - Fotovoltaïsche cellen / zonnecollectoren - Overige: - mogelijk opwaarderinginstallatie groengas
Rabobank Nederland Food & Agri
Conclusies : Biogas en overige Duurzame Energie • Groeimarkt met (Imago)kansen voor Agrarische sector • Zonne energie “eenvoudig” toepasbaar • Locatie mede bepalend • Energie uit biomassa: voor professionals!
Rabobank Nederland Food & Agri
Bedankt voor jullie aandacht
Boeren en tuinders sluiten energiekringloop
Rabobank Nederland Food & Agri
