Verenigingen & Stichtingen

Verenigingen & Stichtingen

E-KCM news

> Jaargang 2

> nummer 3

> Amsterdam

> augustus 2011

Vragen nav de artikelen? Neem contact op met Ruud van de Ven via [email protected] of 020-348 8836

Voorwoord u

De vakantieperiode, een mooi moment voor (zelf)reflectie? Laten wij eerst stilstaan bij het goede nieuws. Het nieuws wordt de laatste maanden gedomineerd door de crisis in de eurozone. Dit laat zeker de beurzen niet ongemoeid: beleggingen die eerst relatief veilig leken (bijvoorbeeld Italiaanse en Spaanse staatsobligaties), worden vervolgens meegesleurd in de scepsis bij beleggers over Griekenland. Economisch noodzakelijke maatregelen krijgen dan een grote politieke lading en leiden niet direct tot een herstel van het vertrouwen. Hoe loodst u (het vermogen van) uw stichting door deze woelige tijden? Is uw penningmeester in zijn eentje in staat om deze ontwikkelingen bij te benen? En zo nee, hoe komt u daar dan achter en wat kunt u doen? Maar ook dichter bij huis treft u voldoende uitdagingen. U leest vandaag de dag steeds meer over governance en bestuurdersaansprakelijkheid. Maar wat betekent dat voor u? Daarnaast zien wij het speelveld voor stichtingen in snel tempo veranderen: de overheid, jawel dezelfde overheid die grootschalige cultuurbezuinigingen doorvoert, sluit een convenant met uw koepelorganisatie. Wat gaat dit voor uw stichting betekenen? Tijdens Civil Society, het jaarlijkse netwerkevenement voor de goededoelensector, heeft iedereen de mond vol van diversiteit. Hoe zit het eigenlijk met de diversiteit in uw organisatie? Stuurt u daar actief op of werft u nieuwe bestuursleden toch bij voorkeur uit uw vertrouwde netwerk? Over al deze onderwerpen wordt u om een mening gevraagd. Het is overigens niet mijn bedoeling om u in onzekerheid te brengen. Over de voorgenoemde onderwerpen leest u in deze nieuwsbrief meer, zodat wij u daarmee wellicht verder kunnen helpen. Daarnaast gaan wij graag over deze (en andere) onderwerpen met u in gesprek. Overigens ontkomen wij zelf ook niet aan enige zelfreflectie. Een goed voorbeeld hiervoor is de Eerlijke Bankwijzer. Ook wij worden door onze stakeholders aangesproken op ons gedrag. Hoe duurzaam en verantwoord is ons beleggings- en kredietbeleid bijvoorbeeld? Van Lanschot heeft op dit terrein de afgelopen jaren grote vorderingen gemaakt. Dit is echter niet voor iedereen even duidelijk geweest en wij zullen dit nog meer dan in het verleden via een open dialoog aan onze stakeholders moeten vertellen. Ook hierbij kunnen en willen we van elkaar blijven leren. Zowel u als wij hebben onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Laten wij elkaar daarop blijven aanspreken. Daarvan profiteren we uiteindelijk allemaal. Ik kijk uit naar een volgende ontmoeting.

Ruud van de Ven Directeur Verenigingen en Stichtingen


Onze Macro Outlook

E-KCM news

u

> Jaargang 2

> nummer 3

> Amsterdam

Een vertrouwenscrisis

De afgelopen weken zijn een ware achtbaan geweest voor financiële markten. Vanuit grote onrust over het tweede reddingsplan... Lees meer Lars Dijkstra

u

Governance een kans?

Over governance, of goed bestuur, is veel geschreven of het nu gaat om het begrip of de uitwerking van regelgeving hieromtrent... Lees meer Ton Groothuis

u

Civil Society 2011: Een persoonlijke impressie

Al geruime tijd mag ik een aantal verenigingen en stichtingen tot mijn klanten rekenen. Eerder dit jaar heb ik besloten om mijn focus volledig te richten op... Lees meer Robbert Ruijgrok

‘Ruimte voor Geven’, convenant tussen de Rijksoverheid en de sector filantropie

u

Op 21 juni jl. hebben de Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie (SBF) en de Rijksoverheid een convenant ondertekend... Lees meer Andrew Mackay

u

Verantwoord ondernemen is voortdurend balanceren

Verantwoord ondernemen staat in het middelpunt van de belangstelling. Voor Van Lanschot gaat dit vooral over betrokken en integer bankieren... Lees meer Sander Boleij

> augustus 2011


E-KCM news

u

> Jaargang 2

Een vertrouwenscrisis

> nummer 3

> Amsterdam

> augustus 2011

ontwikkeling samen met de koersstijgingen van staatsobligaties de verwachte risicopremies flink doen toenemen. We worden dus goed beloond door in aandelen te beleggen. Sentiment (+): Door middel van prijsmomentum, volatiliteit en risicobereidheid beoordelen wij de financiële markten op sentiment. Wanneer het sentiment doorschiet in positieve of negatieve zin gebruiken we sentiment als een contraire indicator. Op dit moment is dit laatste het geval, hetgeen de reden is dat wij voor risicodragende beleggingen sentiment op een plus hebben staan. Prijsmomentum is namelijk diep in oversold gebied terechtgekomen, terwijl de volatiliteit enorm is gestegen. Daarnaast is de risicobereidheid naar een historisch 30-jaars dieptepunt gedaald, diep in paniekterritorium. Conjunctuurcyclus (0): Het langetermijnraamwerk waarbinnen we de conjunctuurcyclus beoordelen gaat als gevolg van de deleveraging in de ontwikkelde wereld uit van een structureel lager groeitempo en een hogere volatiliteit (boom-bust cycli). Ondanks dit raamwerk en de daaraan verbonden voorzichtigheid zijn we op het gebied van de conjunctuurcyclus de afgelopen weken teleurgesteld. Onze verwachtingen voor de tweede helft van 2011 waren namelijk gericht op een herstel in het mondiale industriële productiemomentum als gevolg van de herstelwerkzaamheden in Japan en een herstel in de westerse consumentenbestedingen door de lagere grondstofprijzen. In lijn hiermee verwachtten we dat de investeringen van een zeer winstgevend bedrijfsleven weer op gang zouden komen, waarna de werkgelegenheid ook aan zou trekken. Ruim een maand geleden hebben we in lijn met deze vooruitzichten het signaal op de conjunctuurcyclus nog in positieve zin bijgesteld. Dit gebeurde op basis van een verbetering in het Amerikaanse en Duitse producentenvertrouwen (respectievelijk ISM Index en IFO

Update assetallocatiebeleid

Index), het grote aantal orders voor duurzame goederen en een sneller en krachtiger herstel in de Japanse industriële productie

In de besluitvorming omtrent ons assetallocatiebeleid gebruiken

(en daarmee de mondiale productieketen).

we zoals bekend drie bouwblokken: waardering, sentiment en conjunctuurcyclus.

Helaas hebben deze fundamentele ontwikkelingen geen vervolg gekregen. Het Amerikaanse producentenvertrouwen

Waardering (+): De correctie in de financiële markten

is mede onder invloed van het gebrek aan politiek leiderschap

heeft de waardering van risicodragende beleggingen in ons

teruggevallen en een revisie van de groeicijfers onthulde een

centrale langetermijnscenario flink aantrekkelijker gemaakt,

diepere recessie en een trager herstel dan tot nu toe gedacht.

zowel in absolute als relatieve zin. In absolute zin zijn de

Bovendien blijkt de private sector nog niet echt in staat om het

rendementsverwachtingen door de prijsdalingen in met

stokje van de overheid over te nemen. Hiermee is de onzekerheid

name aandelen fors gestegen. In relatieve zin heeft diezelfde

omtrent de groei in de VS voor de tweede helft van 2011 flink

home

3

De afgelopen weken zijn een ware achtbaan geweest voor financiële markten. Vanuit grote onrust over het tweede reddingsplan voor Griekenland viel de markt via een venijnig debat over het ophogen van het Amerikaanse schuldplafond in de teleurstelling van tegenvallende economische groeicijfers. Ondertussen werd steeds meer duidelijk dat het Europese besluitvormingsproces te traag is om de zich snel ontwikkelende eurocrisis een halt toe te roepen. En terwijl nationale parlementen de nieuwe afspraken over uitbreiding van de mogelijkheden van het noodfonds, EFSF, goedkeuren, ontbreekt een echte ‘lender of last resort’. De initiële weigering van de ECB om deze rol op zich te nemen deed het vertrouwen in het verdere verloop van de eurocrisis geengoed en Italië en Spanje vormden het nieuwe mikpunt. Onder druk van snel stijgende rentes kwamen Berlusconi en Zapatero vervolgens afgelopen vrijdag met de aankondiging van extra bezuinigingen en hervormingen. In samenhang hiermee besloot de ECB daarna om alsnog de besmetting naar Italië en Spanje te bestrijden en hun obligaties op te kopen. Hoewel de reactie van obligatiemarkten hierop positief was, laten de financiële markten via de aandelenmarkten alsnog hun gebrek aan vertrouwen zien. Daarmee zitten we diep in een vertrouwenscrisis, gericht op beleidsmakers die niet in staat (willen) zijn de paniek een halt toe te roepen. Zonder een gecoördineerd daadkrachtig optreden van diezelfde beleidsmakers zal het moeilijk worden het vertrouwen te herstellen.


E-KCM news

> Jaargang 2

> nummer 3

> Amsterdam

> augustus 2011

toegenomen, hoewel we nog steeds een beperkte opleving

grondstofprijzen consumenten een steun in de rug. Een nieuwe

verwachten. In Europa worden onder invloed van de uit de hand

recessie kan wel ontstaan wanneer een verdere escalatie van

gelopen schuldencrisis forse bezuinigingen naar voren gebracht,

de eurocrisis plaatsvindt, uitlopend in een totale freeze van

waardoor het consumenten- en producentenvertrouwen een

het Europese banksysteem. Dit is in de kern een politieke

deuk oploopt. In Azië blijft de economische groei robuust en

vertrouwenscrisis, en totdat beleidsmakers krachtig ingrijpen,

nemen de inflatierisico’s af. Per saldo zijn onze vooruitzichten

zullen we voorzichtig handelen.

met betrekking tot de conjunctuurcyclus echter wel verslechterd. Daarom is dan ook besloten het signaal te verlagen van + naar 0.

Lars Dijkstra Chief Investment Officer

Vooruitkijkend zullen we voor de bepaling van onze

Kempen Capital Management N.V.

vooruitzichten ons in het bijzonder richten op: •

Herstel van de werkgelegenheid

•

Kredietgroei

•

Leading indicators voor de dienstensector

•

Momentum in industriële productie

•

Monetair beleid in China

Totaal: Op basis van de bovenstaande signalen in onze drie bouwblokken is besloten onze huidige assetallocatie (kleine overweging in aandelen, grondstoffen en bedrijfsobligaties en een onderweging in staatsobligaties) niet aan te passen. Verkoop van risicodragende beleggingen, terwijl de financiële markten in paniek zijn en de waarderingen zo aantrekkelijk zijn, achten wij niet verstandig. Voor aankoop van risicodragende beleggingen willen we daadkrachtig optreden zien van beleidsmakers om de paniek een halt toe te roepen. De beslissing van de Fed deze week om de rente niet te verhogen tot halverwege 2013 was in deze context weliswaar een positieve stap, het ontbreken van coördinatie tezamen met en actie van de ECB, Bank of Japan en Bank of China was dat niet. Bovendien waren er zelfs binnen de Fed drie tegenstemmers, hetgeen de onenigheid onder beleidsmakers nogmaals benadrukte.

Een nieuwe recessie onwaarschijnlijk Er wordt op de financiële markten al veel gespeculeerd over de kans op een nieuwe recessie in de ontwikkelde wereld. Wij achten dit nog steeds onwaarschijnlijk. Vanuit een nog steeds gestage nominale inkomensgroei alsmede vanuit een aantrekkende autoproductie en bedrijfsinvesteringen zou voldoende steun moeten komen. Bovendien geven lagere

home

4


E-KCM news

u

> Jaargang 2

Governance een kans?

> nummer 3

> Amsterdam

> augustus 2011

de keuze voor een besturingsmodel invloed heeft op de realisatie van de organisatiedoelstellingen. Uit onderzoek is gebleken dat

Over governance, of goed bestuur, is veel geschreven of het

de keuze voor een besturingsmodel invloed heeft op de kwaliteit

nu gaat om het begrip of de uitwerking van regelgeving

van het bestuur en dan, zij het in beperkte mate, vooral op

hieromtrent. De aandacht voor governance is helaas veelal

de mate waarin de doelstellingen effectief en efficiënt worden

gebaseerd op negatieve gebeurtenissen. De publiciteit rondom

gerealiseerd.

de boekhoudschandalen en beloningen van bestuurders is eenieder bekend. Dit kan als gevolg hebben dat governance

Het is dus goed om ook het besturingsmodel op zichzelf te

als een noodzakelijk kwaad wordt gezien om maatschappelijk

evalueren. Bij de keuze voor een besturingsmodel spelen de

verantwoord te kunnen opereren. Een gemiste kans.

volgende aspecten een rol: • Omvang van de organisatie

Als het gaat om verenigingen en stichtingen is de betrokkenheid van het bestuur, de directie, de medewerkers en de vrijwilligers vaak bijzonder groot. Dit houdt verband met de doelstelling van de organisatie en de persoonlijke affiniteit van de betrokkenen

• Afhankelijkheid van overheidsgelden en / of giften en donaties • Competenties van de bestuurders (benoeming, functieprofiel, diversiteit, portefeuilleverdeling)

met de doelstelling. Dit brengt met zich mee dat eenieder

• Beschikbaarheid van de bestuurders (afstemming onderling)

zich wil inspannen om zijn of haar werkzaamheden goed uit

• Wel of geen directie?

te voeren. Hierdoor wordt governance soms als overbodig

• Bestuur en toezicht gescheiden of in één orgaan?

beschouwd of zelfs als een vorm van wantrouwen ten opzichte van de betrokkenen.

Zorg in elk geval dat u frequent evalueert of de doelstellingen worden gerealiseerd en probeer de veelal mooie volzinnen uit de

Als we het hebben over governance dan hebben we het

statuten concreet te maken door ze te vertalen naar bijvoorbeeld

onder andere over de realisatie van de doelstellingen van een

concrete jaardoelstellingen of zelfs afdelings- of persoonlijke

organisatie. Een organisatie is tenslotte in het leven geroepen

doelstellingen. Niet primair met de insteek om “af te rekenen”,

om iets te bereiken en het is de verantwoordelijkheid van het

maar wel om te bewaken dat de organisatie datgene realiseert

bestuur deze doelstellingen te realiseren. Weet u als bestuur wat

waarvoor ze in het leven is geroepen.

er concreet gerealiseerd dient te worden en heeft u duidelijk hoe u dat wilt bereiken?

Daarnaast is het goed om als bestuur aan zelfevaluatie te doen. Hierbij wordt het functioneren van het bestuur besproken, van

Evaluatie van de wijze waarop governance binnen uw organisatie

zowel het bestuur als geheel als de bestuurders individueel.

wordt ingevuld, kan voor u als bestuur en directie aanleiding

Hiervoor is het nodig dat bestuurders kritisch durven zijn, zowel

zijn om de organisatiedoelstellingen en -resultaten evenals de

naar zichzelf als naar de andere bestuursleden. Aandachtspunten

inrichting van de organisatie te bezien en indien nodig bij te

en overwegingen voor u als bestuur hierbij zijn onder andere:

sturen. Tevens geeft de invulling van governance u legitimatie

• Reputatie

en bescherming, doordat toewijzing en afbakening van taken

• Integriteit

plaatsvindt, controle wordt uitgeoefend en verantwoording

• Dynamiek tussen voorzitter en directeur (indien van

wordt afgelegd.

toepassing) • Communicatie binnen het bestuur, binnen het toezicht en communicatie tussen bestuur en toezicht onderling

Evalueer uw besturingsmodel en bestuur

• Korte en lange termijn • Aantal vergaderingen (tijdsbeslag)

Een onderdeel van governance betreft het besturingsmodel van

• Controle- en risicobeheersingssysteem

de organisatie. Door de keuze voor een besturingsmodel wordt bepaald waar de bevoegdheden en waar het toezicht binnen de organisatie plaatsvinden. Het is interessant te bezien in hoeverre

home

5


E-KCM news

> Jaargang 2

> nummer 3

> Amsterdam

> augustus 2011

Governance geen statisch gegeven Uiteindelijk staat of valt de invulling van governance met de wijze waarop het door mensen wordt ingevuld. Het gedrag van mensen is dus bepalend voor de wijze waarop antwoord wordt gegeven op de vraagstukken rondom governance. Laat dit niet bepalen door uw omgeving of de wetgever, maar neem zelf het heft in handen en gebruik het als een instrument om te monitoren, evalueren en bij te stellen. Governance is geen statisch gegeven maar iets dat zich ontwikkelt aan de hand van een steeds veranderende omgeving. Governance is een kans! Ton Groothuis Stichting Twickel Ton Groothuis is werkzaam bij Stichting Twickel en heeft voor de afronding van zijn opleiding tot Master of Business Administration onderzoek gedaan naar governance binnen de non-profit sector. Specifiek heeft hij onderzocht wat de invloed is van een besturingsmodel op de kwaliteit van bestuur. Hierboven geeft hij de belangrijkste conclusies weer.

home

6


E-KCM news

u

> Jaargang 2

Civil Society 2011: Een persoonlijke impressie

> nummer 3

> Amsterdam

> augustus 2011

Naast de contacten heb ik een dieper inzicht gekregen in de materie. Belangrijk om te vernemen wat er speelt bij de boeiende

Al geruime tijd mag ik een aantal verenigingen en stichtingen

klantengroep verenigingen en stichtingen in Nederland. Het

tot mijn klanten rekenen. Eerder dit jaar heb ik besloten om

congres Civil Society sprak mij zeer aan, en het thema van dit

mijn focus volledig te richten op deze klantengroep. Relaties

jaar vond ik bijzonder interessant. Volgend jaar ben ik er weer bij!

waarbij niet alleen de doelstellingen maar ook de wensen sterk uiteenlopen: governance, maatschappelijk verantwoord

Robbert Ruijgrok

besturen, duurzaamheid, beleggingen met een laag risicoprofiel,

Van Lanschot N.V.

vermogensbehoud gecorrigeerd voor inflatie en netwerken zijn onder andere onderwerpen die voor deze cliënten belangrijk zijn. Deze cliënten vinden bij Van Lanschot Bankiers en Kempen Capital Management de juiste gesprekspartners. Recent kwam ik in contact met iemand die vroeger heel actief is geweest in de goededoelenwereld. Zij attendeerde mij op het jaarlijkse congres van de goededoelensector: Civil Society. Dit is het belangrijkste platform voor bestuurders, directeuren en medewerkers van vermogensfondsen, goede doelen en fondswervende non-profits. Daar zijn uiteraard diverse instellingen aanwezig van het Ronald McDonald Kinderfonds tot Terre des Hommes en van het Oranjefonds tot de KWF Kankerbestrijding. Ook minder bekende vermogensfondsen komen naar deze netwerkbijeenkomst. Het thema was dit jaar ‘Diversiteit’. Sessies als ’diversiteit en leiderschap’ en ’hoe fit is uw financiering?’ waren drukbezochte bijeenkomsten. Als bezoeker had je een ruime keuze uit de bijeenkomsten. Diversiteit spreekt mij erg aan. Zo zal mijns inziens diversiteit binnen het bestuur van een stichting leiden tot betere besluiten. Wanneer zowel vrouwen als mannen (van onder en boven de 45 jaar) aan het roer zitten, levert dat gezonde discussies en meerdere inzichten op, wat de besluitvorming ten goede komt. Minstens zo belangrijk die dag was het leggen van (nieuwe) contacten tussen de bestuurders van de instellingen. Wat leeft er bijvoorbeeld op het gebied van governance, duurzaamheid, het aantrekken van nieuw vermogen en bestuurderswisselingen? Van veel bezoekers kreeg ik duidelijk de indruk dat ze hun netwerken daar optimaal konden benutten. Het aanhalen van bestaande contacten en het leggen van nieuwe contacten waren voor velen van groot belang.

home

7


E-KCM news

> Jaargang 2

‘Ruimte voor Geven’, convenant tussen de Rijksoverheid en de sector filantropie

u

> nummer 3

> Amsterdam

> augustus 2011

• Consultatie • Onderzoek • Innovatieve financieringswijzen

Op 21 juni jl. hebben de Samenwerkende Brancheorganisaties

• Verduurzamen van projecten

Filantropie (SBF) en de Rijksoverheid een convenant

• Lokale gemeenschapsfondsen

ondertekend. Dit convenant is een afspraak om waar mogelijk

• Vergroten van de representativiteit van de SBF

samen te werken, elkaar te informeren en kennis te delen. Aan

• Toezicht en verantwoording

dit convenant is drie jaar overleg voorafgegaan. Afgaande op reacties in de media en op internetfora is het convenant door de filantropische sector over het algemeen positief ontvangen. Het kabinet beoogt naast een kleinere rol voor de overheid

Kamerbrief inzake Geefwet

een betere samenwerking tussen private en publieke partijen te bewerkstelligen, het convenant is hiervoor de basis. Het

Tegelijkertijd met het ondertekenen van het convenant werd

belang voor de filantropische sector is onder meer dat ze nu in

door de staatssecretarissen van Veiligheid en Justitie, van

gesprek is met de overheid en tijdig betrokken wordt bij wet- en

Financiën, alsmede van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

regelgeving. Daarnaast verwacht de sector hiermee op lange

een brief naar de Tweede Kamer gestuurd inzake de nieuwe

termijn meer zekerheid te verkrijgen over de aftrekbaarheid van

Geefwet. De Geefwet omvat onder meer maatregelen en

giften en het onbelast nalaten aan goede doelen.

afspraken die het geven aan goede doelen moeten stimuleren. Veel aandacht gaat uit naar publiek-private samenwerking en

Samenwerken staat voorop

fiscale maatregelen, met name op cultureel gebied. Naast fiscale stimulering tot geven, is het de bedoeling dat meer mensen

Het convenant wordt gezien als een natuurlijke ontwikkeling

worden aangezet om vrijwilligerswerk te doen. In de brief

mede als gevolg van het professioneler worden van de

komen een aantal elementen uit het convenant terug. Enkele

filantropische sector. De aanleiding voor het convenant was

beoogde fiscale maatregelen vallen hierbij op. Ten eerste is de

de wens van de sector om zich beter te organiseren en een

toekenning van een ANBI-status nadrukkelijk gekoppeld aan

betere gesprekspartner voor de (Rijks)overheid te kunnen zijn.

het begrip ‘algemeen nut’.Dit leidt nogal eens tot discussie.

Samenwerken staat voorop, waarbij gestreefd wordt naar:

Bekeken gaat worden of een specifiekere invulling van het begrip

• het verbeteren van de uitwisseling van kennis en informatie;

‘algemeen nut’ wenselijk is. Ten tweede is het streven van het

• het verbeteren van de afstemming van beleid en

kabinet gericht op een meer ondernemende filantropische

bestedingen; • het ontwikkelen van innovatieve financieringswijzen ter bevordering van maatschappelijk initiatief;

sector. Onderzocht wordt de mogelijkheid om bestaande fiscale regelingen voor de cultuursector te verruimen. In dit kader zal worden bekeken of een ruimhartiger benadering

• het versterken van de infrastructuur van de sector filantropie;

mogelijk is voor commerciële activiteiten van ANBI’s. Culturele

• het vergroten van de transparantie van de sector filantropie;

instellingen zullen bijvoorbeeld door verhoging van de

• het versterken van het publieksvertrouwen.

winstgrens meer kunnen profiteren van de ANBI-status en meer eigen inkomsten binnenhalen. Daarnaast is er aandacht voor

De gemaakte afspraken gelden overigens voor een periode

transparantie en toezicht. Ten derde acht het kabinet het niet

van vier jaar, waarin het de bedoeling is om door verschillende

wenselijk om toezicht en transparantie te regelen als onderdeel

deelconvenanten te komen tot betere transparantie en hogere

van de Geefwet. Wel dient er veel verbeterd te worden. De

efficiëntie van de gezamenlijke inzet van fondsen en de overheid.

ministeries van Veiligheid en Justitie en van Financiën zullen in

Het convenant bevat afspraken over:

samenwerking met de filantropische sector een gezamenlijk

• Afstemming

document opstellen met daarin een moderne visie op toezicht

home

8


E-KCM news

> Jaargang 2

> nummer 3

> Amsterdam

> augustus 2011

en verantwoording. Aan de hand van dit document worden vervolgens concrete instrumenten ontwikkeld. Het convenant als ‘begindocument’ In 2007 organiseerde Van Lanschot Bankiers een serie debatten waarbij landelijk en lokaal politici in debat gingen met vertegenwoordigers uit de Welzijnsfondsen. Ook toen werd het belang van afstemming en samenwerken onderkend. Ook werd stilgestaan bij de voorwaarden tot samenwerking. Eén van de deelnemers formuleerde het als volgt: “Partijen nemen elkaar pas serieus als ze van elkaars sterkten kunnen profiteren; als er synergie ontstaat. Samenwerken loont alleen wanneer de gezamenlijke inspanning een groter netto resultaat oplevert dan de afzonderlijke delen”. Het convenant is bedoeld als een ‘begindocument’, waarin voor de gemaakte afspraken tijdspaden zijn vastgelegd waarop concrete plannen van aanpak dienen te zijn voorgelegd. De brief inzake de Geefwet is in ieder geval een eerste aanzet vanuit de overheid naar meer ‘ruimte voor geven’. Op de websites van de SBF (http://www.sbf-filantropie.nl) en de Rijksoverheid (http://www.rijksoverheid.nl) zijn het convenant ’Ruimte voor Geven’, respectievelijk de kamerbrief inzake de Geefwet te downloaden. Andrew Mackay Van Lanschot N.V.

home

9


E-KCM news

> Jaargang 2

Verantwoord ondernemen is voortdurend balanceren

u

> nummer 3

> Amsterdam

> augustus 2011

te beëindigen of de belegging te verkopen. Deze aanpak staat bekend als de engagement strategie. De meeste stakeholders waarderen deze strategie en zien de concrete resultaten ervan.

Verantwoord ondernemen staat in het middelpunt van de belangstelling. Voor Van Lanschot gaat dit vooral over betrokken en integer bankieren.

Sommige stakeholders menen echter dat we verder zouden

Dialoog als basis

Waardering, maar ook een kritische noot

moeten gaan. Een duidelijk voorbeeld hiervan is de Eerlijke Bankwijzer.

Van Lanschot wil hoogwaardige financiële dienstverlening bieden aan geselecteerde cliëntgroepen waaronder vermogende particulieren, ondernemers en verenigingen en stichtingen. Dat is onze missie. Wij vervullen deze missie op een verantwoorde manier. Dit vereist grote betrokkenheid van onze belanghebbenden (stakeholders). Om die reden zijn wij voortdurend in gesprek met cliënten, aandeelhouders,

Van Lanschot beschouwt de Eerlijke Bankwijzer als een van haar

medewerkers, maatschappelijke organisaties en concurrenten.

vele stakeholders en waardeert het werk dat zij verricht. Door

In deze gesprekken nemen we zorgvuldig kennis van hun

haar onderzoeken en publicaties maakt de Eerlijke Bankwijzer

standpunten.

het thema duurzaamheid immers voor een groter publiek

10

toegankelijk. Tegelijkertijd is Van Lanschot ook kritisch over de De dialoog met belanghebbenden is een belangrijke

Eerlijke Bankwijzer, met name over enkele essentiële onderdelen

voedingsbron voor ons beleid. Andere ijkpunten zijn

van de door haar gebruikte methodiek. Twee voorbeelden:

internationale richtlijnen, zoals de United Nations Global Compact (GC), de United Nations Principles for Responsible

Definitie van duurzaamheid

Investment (PRI) en de richtlijnen van de International Labour

De door de Eerlijke Bankwijzer gehanteerde definitie van

Organisation (ILO). Van Lanschot heeft al deze richtlijnen

duurzaamheid wordt lang niet door iedereen gedeeld. De Eerlijke

ondertekend.

Bankwijzer hanteert namelijk zeer strikte definities en criteria. Zo strikt dat zij bepaalde economische sectoren volledig uitsluit (bijvoorbeeld de bontindustrie). Banken die hierin meegaan

Verantwoord beleggings- en kredietbeleid

scoren het hoogste in de Eerlijke Bankwijzer. Van Lanschot vraagt zich echter af – samen met veel van haar stakeholders - of

Met de ondertekening van deze richtlijnen hebben wij de

uitsluiten wel zo effectief is. Een bank die een bedrijf uitsluit van

intentie uitgesproken om belangrijke duurzaamheidthema’s

kredieten of beleggingen heeft immers ook geen grip meer op

in onze bedrijfsprocessen te verwerken. Daarnaast impliceert

dat bedrijf. Dat is de reden waarom Van Lanschot kiest voor een

de ondertekening dat wij ook onze belanghebbenden – waar

engagement strategie waarbij er, onder condities, wel kredieten

mogelijk en relevant – op deze thema’s zullen aanspreken. Zo

worden verstrekt of beleggingen worden gedaan, maar er

spreken wij onze zakelijke kredietnemers bijvoorbeeld aan op

tegelijkertijd een intensieve dialoog met het bedrijf wordt

hun (potentiële) betrokkenheid bij mensenrechtenschendingen,

aangegaan. Laat het bedrijf geen verbeteringen zien, dan zal de

controversiële wapens of slechte arbeidsomstandigheden.

relatie alsnog worden verbroken.

beleggen aan op hun verantwoordelijkheden. Laat het bedrijf

Diversiteit van het bankenlandschap

geen verbeteringen zien, dan zullen wij overwegen het krediet

Een laatste punt van kritiek betreft het gebrek aan begrip

home

Daarnaast spreken we de fondsen en bedrijven waarin we


E-KCM news

> Jaargang 2

> nummer 3

> Amsterdam

> augustus 2011

voor de diversiteit van de bankensector. Veel van de gebruikte scoringscriteria zijn relevant voor multinationale banken die actief zijn met vele (complexe) producten en in vele landen. Maar een kleine private bank als Van Lanschot herkent zich hier geheel niet in. Wij verstrekken bijvoorbeeld alleen zakelijke kredieten in Nederland en niet in (internationale) sectoren, die gevoelig zijn voor het thema maatschappelijk verantwoord ondernemen, zoals dammen, landbouw/veeteelt, visserij, bosbouw, mijnbouw en olie en gas. Ook kunnen wij niet vooruit met voor multinationals bedoelde criteria als de Access to Medicine Index of de zogenaamde WHO-code. Toch worden wij door de Eerlijke Bankwijzer aanhoudend met deze en andere niet passende criteria geconfronteerd. Het lastige daarbij is dat we telkens opnieuw onze afwijkende positie moeten bewijzen. Kortom, verantwoord ondernemen betekent voor Van Lanschot dat zij de wensen en belangen van al haar stakeholders meeneemt in haar dagelijks handelen. Het voorbeeld van de Eerlijke Bankwijzer laat zien hoe moeilijk dat kan zijn. Het betekent voortdurend balanceren, want ‘zoveel mensen, zoveel meningen’. Sander Boleij Manager MVO Van Lanschot N.V.

Disclaimer Kempen Capital Management N.V. (KCM) is een beleggingsonderneming en beheerder van beleggingsinstellingen en heeft in die hoedanigheden een vergunning. KCM staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Deze informatie mag niet worden opgevat als een aanbod en biedt onvoldoende basis voor een beleggingsbeslissing.

home

11

Verenigingen & Stichtingen

Recommend Documents