VERENIGD KONINKRIJK 1.
Inleiding Het Verenigd Koninkrijk (Groot-Brittannië en Noord-Ierland) telt circa 56 miljoen inwoners waaronder 54,5 miljoen voor Groot-Brittannië (Engeland, Wales en Schotland) en 1,5 miljoen voor Noord-Ierland. In 1992 werd in de U.K. een grote fusie-operatie voor het geheel van het hoger onderwijs uitgevoerd. Dit hield o.m. de omvorming in van alle "Polytechnics" en "Colleges" tot universiteiten. Na deze omvorming is er een aanzienlijke toename van het aantal jongeren die hoger onderwijs volgen. Ter vergelijking: In 1984 volgden 673.000 studenten in de U.K. (voltijds en deeltijds) hoger onderwijs. In 1995 was dit aantal reeds toegenomen tot 1,5 miljoen. In datzelfde jaar waren en circa 135.000 jongeren die voor ingenieur studeerden. Vanaf 1993 taande ook in de U.K. (zoals in de meeste andere landen van de E.U.) de belangstelling voor het technisch hoger onderwijs, meer bepaald voor de opleidingen van ingenieur. Voor het academiejaar 1993-1994 waren er 9,6 % eerste-jaars studenten, tegenover 11,5 % voor het academiejaar 1989-1990.
2.
Overzicht van het hoger onderwijs in de U.K. Hoger onderwijs wordt in de U.K. verstrekt door universiteiten. Het zijn autonome instellingen. Alhoewel de hiernavolgende indeling niet "officieel" is, maakt men in de U.K. wel eens een onderscheid tussen 2 "soorten" van universiteiten. Zo onderscheidt men de z.g. "oude" en de "nieuwe" universiteiten. Deze aanduiding houdt geen enkele kwalitatieve beoordeling in. De ondervinding leert trouwens dat de "nieuwe" universiteiten op zijn minst gelijkwaardig zijn aan de "oude" onderwijsinstellingen.
2.1
Oude universiteiten, zijn bijvoorbeeld : -
2.2
Oxford en Cambridge (12e eeuw) St. Andrews (13e eeuw) Aberdeen (15e eeuw) Edinburgh (16e eeuw) Glasgow Londen Birmingham enz.
Nieuwe universiteiten : De "nieuwe" universiteiten ontstonden in 1992 uit : enerzijds de vroegere "Polytechnics" en de "Central Institutions" van Engeland en Wales. en anderzijds uit de vroegere "Colleges of Technology" van Schotland. Vóór 1992 telden Engeland en Wales 30 "Polytechnics" en een tiental "Central Institutions". Schotland telde vóór 1992 eveneens een tiental "Colleges of Technology". Verenigd Koninkrijk 1
De opleiding aan een "College" was vooral georiënteerd op een beroep. De studieduur (volgend op het secundair onderwijs) bedroeg 2 jaar. Zeer bekend zijn o.m. de "teacher training colleges" en de "colleges of technology". De opleiding aan een "Polytechnic" behoorde tot het technisch hoger onderwijs en gebeurde overigens in nauwe samenwerking met de industrie. De studieduur (volgend op het secundair onderwijs) bedroeg 3 jaar. De opleiding was echter meer wetenschappelijk onderbouwd dan deze aan een "college". Zoals reeds eerder vermeld, werd deze binaire onderwijsstructuur (Universiteit Polytechnic) met ingang van het academiejaar 1992 - 1993 afgeschaft. "Polytechnics" en ook heel wat "colleges" mochten zich vanaf dan universiteit noemen. Volledigheidshalve weze vermeld dat er nog enkel autonome "Colleges of Technology" bestaan. Zo is de "College of Technology" van Leeds een zeer gespecialiseerde opleiding van 2 jaar (voltijds) op het post-secundair niveau. 3.
Universiteiten
3.1
Tot 1992 telde men in de U.K. 46 traditionele universiteiten. De meeste van deze instellingen ontstonden in de 20ste eeuw.
3.2
Sinds 1992 telt men in de U.K. 84 universiteiten ("oude" en "nieuwe" samen): 69 universiteiten zijn gelegen in Engeland, 11 in Schotland, 2 in Wales en 2 in Noord Ierland.
3.3
In wat volgt zullen we echter geen onderscheid maken tussen "oude" en "nieuwe" universiteiten. Het begrip "universiteit" wordt in de U.K. algemeen aanvaard en een onderscheid tussen de situatie vóór en na 1992 wordt niet gemaakt. Eenvoudig gezegd: in de U.K. volgt men hoger onderwijs aan een universiteit (University). Uiteraard geldt dit ook voor de opleiding van ingenieurs.
3.4
Universiteiten zijn in de U.K. onafhankelijke onderwijsinstellingen. Dit houdt o.m. in dat ze zelfstandig kunnen beslissen welke academische graden ze verlenen en onder welke voorwaarden ze dit doen. Ze beslissen ook autonoom welke en hoeveel studenten er zullen worden toegelaten. Ze hebben ook een volledige autonomie inzake het personeelsbeleid. De financiering van de universiteiten gebeurt door niet gouvernementele organisaties. In Engeland gebeurt dit door de "Higher Education Funding Council for England". Voor Wales en Schotland bestaat er een gelijkaardige instelling, maar deze werkt onafhankelijk t.o.v. deze in Engeland.
4.
"Degree" en "first degree"
4.1
Een "degree" is een academische graad die wordt uitgereikt door een universiteit. Een "degree" kan echter alleen worden verleend door een onderwijsinstelling die een z.g. "Royal Charter" heeft. Alle universiteiten beschikken nochtans over een "Royal Charter". Een "College" heeft daarentegen geen "Royal Charter". "Colleges" kunnen ook studies organiseren die leiden tot een "degree" (graad). De opleiding en de examens worden echter georganiseerd onder het toezicht van een universiteit. De "degree" behaald aan zo'n "College" wordt verleend door de universiteit.
4.2
Onder "first degree" verstaat men in de U.K. een afsluitende graad, die na een geslaagd examen wordt verleend door de universiteit. Een "first degree" is dus te vergelijken met de graad (en het diploma) die men in ons land heeft behaald na een basisopleiding (voorbeeld: na 4 jaar studie voor industrieel ingenieur). Verenigd Koninkrijk 2
Nog dit: "first degrees in engineering" worden ook uitgereikt door de "Imperial College of Science Technology and Medicine", door de "King's College", de "Queen Mary and Westfield College" en door de "University College Londen". Al deze "Colleges" behoren tot de "London University". 5.
Faculteiten en departementen Wat men aan onze hogescholen een "departement" noemt, wordt aan de universiteiten van de U.K. aangeduid met "faculteit". Zo spreekt men in de U.K. over "the faculty of engineering". Faculteiten zijn op hun beurt samengesteld uit departementen. Voorbeeld "department of electrical engineering". Zo kan een "faculty of engineering" een "department of electrical engineering" hebben of een "department of mechanical engineering", enz. De aan de universiteiten van de U.K. gebruikte terminologie komt niet overeen met deze die wordt toegepast aan onze hogescholen. Een letterlijke Engels vertaling van onze terminologie leidt niet alleen tot verwarring, ze is ook geen juiste weergave van de inhoud. Voor de internationale wereld is het dus belangrijk dat we de vlag de lading laten dekken.
6.
Opleiding van ingenieur
6.1
De meeste universiteiten van de U.K. hebben een "faculty of engineering". Dit geldt ook voor de "oude" universiteiten zoals de "University of Cambridge", de "University of Oxford", de "University of Aberdeen" en de "University of Glasgow".
6.2
Aan alle universiteiten van de U.K. bedraagt de studieduur voor de initiële opleiding voor ingenieurs 3 of 4 jaar. Zo'n basisopleiding leidt echter niet tot de beroepstitel van ingenieur. De beroepstitel (chartered engineer) wordt ten vroegste na 4 jaar beroepspraktijk verleend door de "Engineering Council" (zie verder).
6.3
Een initiële opleiding van 3 of 4 jaar aan een "faculty of engineers" leidt tot een van de 2 volgende graden: "Bachelor of Science" (BSc) of "Bachelor of Engineering" (BEng).
6.4
De opleiding tot "Bachelor of Engineering" omvat specifieke toepassingen voor het beroep van ingenieur. De graad van "BEng" wordt geaccrediteerd door de "Engineering Council" die werd opgericht in 1981. De "Engineering Council" accrediteert en houdt ook toezicht op de aangeboden leerprogramma's. Ze registreert ook de kwalificatie.
6.5
Voor de opleiding van 4 jaar wordt het vierde studiejaar aangeboden in een z.g. "modulair" studiepakket. De cursussen (business, management, talen) worden meestal gevolgd door diegenen die reeds in de industrie werken en een BEng of BSc hebben behaald.
6.6
"Sandwich degree" zijn opleidingen voor studenten die afwisselend cursussen volgen en in de industrie werken. Verenigd Koninkrijk 3
6.7
Aan alle ingenieursfaculteiten is de opleiding georiënteerd op de praktijk. De meeste faculteiten hebben een adviesraad die is samengesteld uit vertegenwoordigers van de industrie.
6.8
Onderscheid in graad Voor de graden behaald na een basisopleiding (BSc of BEng), onderscheidt men : "honours degrees" en "non-honours degrees"
6.8.1
"Honours degrees" Men onderscheidt : - "first class honours degrees" "second class honours degrees" Een "first class honours degree" is vaak een minimum vereiste voor het bekomen van de graad van "chartered engineer" (CEng).
6.8.2
"Non-honours degrees" Deze graden zijn minder prestigieus dan de "honours". Een "non-honours degree" wordt ook wel eens aangeduid met "pass" of "ordinary degree". "CEng-degrees" worden zelden verleend aan "non-honours". "Pass-degrees" kunnen niet in het beroepsleven een taak uitoefenen met "officiële" ingenieursverantwoordelijkheid.
7
"Chartered Engineer" en "Engineering Council" Ingenieursdisciplines zijn in de U.K. verenigd in officieel erkende professionele organisaties of instituten. Voor elke afzonderlijke discipline bestaat er een dergelijke organisatie of instituut. Zo heeft men o.m. de "Institution of Electrical EngineersIEE", de "Institution of Mechanical Engineers" enz. Gespreid over de hele wereld heeft de IEE circa 130.000 leden. Ongeveer 25 % werken in het buitenland. IEE heeft zijn hoofdkantoor in Londen (Savoy Place). De bibliotheek omvat 60.000 boekdelen over onderwerpen die verband houden met elektriciteit, elektronica, informatica. Men kan er ook een duizendtal verschillende tijdschriften raadplegen. Een databank staat ter beschikking van de leden. De IEE heeft verschillende soorten leden: senior associate (min 21 j), associate, student, associate member, member en fellow. "Fellow" (F) is de hoogste rang en wordt toegekend aan " CEng's" die min. 5 jaar praktijk achter de rug hebben. Vaak schrijven de ingenieurs in de U.K. op hun naamkaartje alle verworven titels, zoals bijvoorbeeld: "BSc, MSc, PhD, FIEE". Sinds 1981 zijn deze afzonderlijke instituten verenigd in een overkoepelend orgaan, de door de regering opgerichte "Engineering Council". De "Engineering Council" kan drie soorten van graden uitreiken, met name deze van: 1. "Chartered Engineer" (CEng) 2. "Incorporated Engineer" (IEng) 3. "Engineering Technician" (Eng Tech). De "CEng" is het meest prestigieuse en is, zoals eerder aangehaald, ook officieel erkend voor het uitoefenen van het beroep van ingenieur. In "Standards and Routes to Registration" van de "Engineering Council" (1990) wordt de "CEng" als volgt gedefinieerd: "Chartered Engineers are concerned with the progress of technology through innovation, creativity and change. They should be able to develop and apply Verenigd Koninkrijk 4
new technologies, promote advanced designs and design methods, introduce new and more efficient production techniques, marketing and construction concepts and pioneer new engineering services and management methods. They may also be involved with the effective direction of advanced existing technology involving high risk and capital intensive projects. The work of a Chartered Engineer is therefore predominantly intellectual and varied. It requires the exercise of original thought and judgement concerning the development of new systems and technologies, the ability to supervise the work of others and, in due time, the maturity to assume responsibility for the direction of important tasks including the profitable management of industrial and commercial enterprises. In their work Chartered Engineers have a responsibility to society with regard to the ethical, economic and environmental impact of technical needs and changes." Kandidaten die de kwalificatie van "CEng" aanvragen dienen aan 2 basisvoorwaarden te voldoen: 1. ze dienen in het bezit te zijn van een geaccrediteerde "honours degrees" (first of second class). "Pass" of "ordinary degrees" komen niet in aanmerking voor een aanvraag van "CEng". 2. ze moeten enkele jaren praktijk hebben. Dit komt meestal overeen met 2 jaar werken in de industrie "zonder ingenieursverantwoordelijkheid" + 2 jaar industrie "met ingenieursverantwoordelijkheid". Het verlenen van een graad van "CEng" komt er in de praktijk op neer dat men de beroepstitel van ingenieur in de U.K. ten vroegste kan behalen op een leeftijd van 25 jaar. (18 jaar + 3 jaar voor BEng + 4 jaar industrie). Momenteel (1997) werkt men aan een nieuwe regeling voor het toekennen van de "CEng". In plaats van een "BEng" zou de minimum opleiding deze zijn van Master of Engineering (MEng) of Master of Sciences (MSc) (zie verder). 8
"Postgraduate"-opleidingen In de U.K. verstaat men onder "Postgraduate education" een opleiding die volgt op een "first degree"- opleiding (vb. BSc, BEng). "Postgraduate degrees" hebben aan de universiteiten van de U.K. een bepaalde rangorde. De laagste rang is de "postgraduate diploma". De tweede rang is de "Master's degree". Tot de hoogste rang behoort het doctoraat (PhD). De terminologie die men in het decreet i.v.m. onze hogescholen gebruikt stemt echter niet overeen met deze van de U.K. of deze in internationaal verband. De "Voortgezette Opleiding" aan onze hogescholen komt immers overeen met een "Postgraduate education". Bovendien is de "Posthogeschoolvorming", zoals gestipuleerd in het decreet niet de "Postgraduate" van de U.K. Het decreet is ook verwarrend voor de internationale vergelijking van graden. Voorbeeld: "Gediplomeerde in de Voortgezette Studie (GVS)". Voortgezette Studie heeft een heel andere betekenis in de U.K. Postgraduaat opleidingen ("postgraduate education", "postgraduate awards") kunnen in de U.K. ingedeeld worden in 2 groepen. Men onderscheidt er opleidingen die leiden tot: 1.
Master's degree (M) Voor ingenieurs is dit vaak een MSc (Master of Sciences) of een MPhil (Master of Philosophy). Verenigd Koninkrijk 5
2.
"Doctor of Philosophy" (PhD) Voor de doctor's graden zijn er twee varianten, zoals "PhD of DPhil" en de hogere doctoraten ("Higher Doctorate"). Men duidt deze laatste aan met "DSc" (algemeen) of "DEng" (meestal voor ingenieurs).
De graden "MPhil", "PhD" en "DSc" stoelen op onderzoek (zie verder). 9.
Master's degree en Diploma Course
9.1
Masters In de U.K. zijn de Master's graden wettelijk beschermd en geaccrediteerd. De opleiding is onderworpen aan strenge kwaliteitsnormen. Toezicht op de kwaliteit van de opleiding gebeurt door externe organen. Examens en een thesis zijn inherent aan de opleiding. De U.K. kent veel soorten Masters, zoals MSc, MA, MPhil, MEng, MBA, MPhys, MSc(Eng), MSc(Econ), MLitt, MTh, enz. De opleiding voor een "Master's degree" duurt in de regel 12 maanden.
9.2
"Diploma Course" (postgraduate diploma-PG Dip) Het begrip "diploma" heeft in de U.K. een specifieke betekenis. Diploma's worden uitgereikt door niet-universiteiten. Meestal gaat het over zeer gespecialiseerde opleidingen die leiden tot een of ander beroep. De opleiding duurt 1 jaar (voltijds) of 2 jaar (deeltijds). De opleiding gebeurt vaak aan een "college". Een "diploma" is niet noodzakelijk een waarborg voor de kwaliteit van de opleiding (zo wordt in de U.K. beweerd). Het is goed dit te weten wanneer men als Vlaming in de U.K. het heeft over zijn "diploma van industrieel ingenieur"! Het is beter te spreken over een "degree".
9.3
Verschil tussen "MEng" en "MSc degree" Iemand die een basisopleiding voor "BEng" heeft gevolgd kan na een aanvullend jaar een "MEng" behalen. Het aanvullend studiejaar omvat een aantal niet-technische vakken. In feite is iemand met een "MEng"- graad op technisch vlak niet méér gespecialiseerd dan iemand met een "BEng". De "MEng" blijft een "first degree", in tegenstelling tot de "MSc" die een "second degree" is. De opleiding tot een "MSc-degree" beoogt heel andere objectieven dan de "MEng". De opleiding is wetenschappelijk georiënteerd en gespecialiseerd. Een "MEng" (= 4 jaar opleiding) zou men kunnen vergelijken met de graad van industrieel ingenieur. Om toegelaten te worden tot de "MSc-degrees" dient de kandidaat in het bezit te zijn van een "first" of "second class honours" (zie voorgaande).
9.4
"Taught Masters" en "Research Masters" Naargelang de "werkwijze" die leidt tot een "master" kan men een onderscheid maken tussen "Taught Masters" en "Research Masters". De eerste categorie omvat voornamelijk hoorcolleges, seminaries, oefeningen enz. Voltijds bedraagt de opleiding 1 jaar. Deeltijds is dit 2 jaar. De opleiding omvat examens en een thesis. Voorbeelden zijn: MSc, MA, MBA, enz. "Research Masters" (zoals "MPhil") zijn hoofdzakelijk gericht op onderzoek, 2 of 3 jaar voor voltijdse studenten en 4 of 5 jaar voor deeltijdse studenten. In 1992 waren er in de U.K. 104.800 voltijdse "postgraduate" studenten en 106.800 deeltijdse. 12.200 voltijdse studenten en 7.500 deeltijdse studeerden in het domein "engineering en technologie".
Verenigd Koninkrijk 6
10.
Doctoraat ("PhD" of "DPhil") Origineel onderzoek leidt tot een PhD en, zoals eerder vermeld, ook tot een MPhil. Aan sommige universiteiten volgt de kandidaat PhD eerst een MPhil. Dit geeft de kandidaat de mogelijkheid na te gaan of hij/zij wel geschikt is om aan onderzoek te doen. Meestal speelt ook de beschikbare "funding" een belangrijke rol bij de keuze "MPhil" of "PhD". Na het behalen van een "first degree" kan men direct toegelaten worden tot een PhD of MPhil. Een "first class honours degree" is echter vereist. De meeste PhDkandidaten volgen eerst een MSc waarbij de opleiding verband dient te houden met het eventueel latere onderzoeksdomein van de Phd-kandidaat. De "Research Council" van de universiteit kan autonoom beslissen of kandidaten al of niet sommige (gespecialiseerde) cursussen dienen te volgen. De minimum duur voor het behalen van een PhD bedraagt 3 jaar. Voor het domein "engineering and technology" worden in de U.K. jaarlijks circa 1.500 doctoraten uitgereikt. Voor het geheel van het hoger onderwijs worden in de U.K. jaarlijks gemiddeld 8.500 doctoraten uitgereikt. PhD's kunnen zowel voltijds of deeltijds worden georganiseerd. In dit laatste geval is zes jaar een minimum periode voor het behalen van de PhD. Ook industrieel ingenieurs kunnen in de U.K. rechtstreeks doctoreren (min. 3 jaar). Dit kan ook via het tussenstadium van de MSc, of MPhil. Kandidaten dienen uiteraard belangstelling te hebben voor een onderzoeksopdracht. Industrieel ingenieurs kunnen bijvoorbeeld aan de Leeds Metropolitan University doctoreren volgens één van de mogelijkheden zoals weergegeven in het hiernavolgend overzicht.
Verenigd Koninkrijk 7
Mogelijkheden om te doctoreren als industrieel ingenieur aan de Leeds Metropolitan University Ing.(Belgium) Education oriented (1 y) MSc in ...
Research oriented
(1 y) MSc in (research
t o p i c ) (3 y)
(1 y) (2 - 3 y)
(3 y) MPhil (transfer report) (1 y)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------PhD-level PhD
PhD
Doctor in Engineering Projectwork + Courses related to industrial activities (management skills...)
European Doctor Work in EU-country Thesis in English Defence in Dutch
Verenigd Koninkrijk 8
