ÏeKStCEORCETTE KONINC FOIO'S FLORIS LOK
De damesmodewinkel ging van
start op de eerste verdieping van het Paleis voor Volksvlijt, en kwam via de Willemsparkweg terecht op de Van Baerlestraat. Portret van een Amsterdams familiebedrijf met hart voor de zaak.
z4 Paroolmagazine mode I maartzorz
De taal der
chuin tegenover het Stedelijk Museum, op de hoek Van Baerlestraat en de Willemsparkweg, zit Maison Linhard. Een dameszaak met een geschiedenis die teÍuggaat tot de jaren twintig, toen de
mode
is i*anuionaal tl dtr trel l.
do+q
d@ hrt
kledingwinkel werd opgericht door Ihiel Linhard. Sinds de iaren tachtig wordt het bedrijf gerund door l
rrrtm
Yo{íC^ van data
ta'ald-rf frat.0c hlrkan il 6nr do.l nu r?edi 15 t.tf.
lasele
gaten."
E.n vóÍbr.ld ut
Raymond Linhard verdeelt ziin tijd tussen Amsterdam en Corsica, waar hij met ziin Frans-Corsicaanse vrouw woont. Maar als hij naar Amsterdam reist, denkt hij 'ha lekker, ik ga naar
'lra
cdlcrí.
Llllll.nentotr; ?u;vr rollEí
rrlloa
in o,Ylro nlou*t modtt,ftlar
huis, naar de winkel.' Daar is altild genoeg te doen. Bijvoorbeeld
|$f
brieven sturen naar de gemeente als hij vindt dat die weer eens onvoldoende rekening houdt met de belangen van de middenstanders in het Museumkwartier. Neem alleen al het gedoe met
.r
het Stedeliik Museum, sinds zoo3 dicht wegens verbouwing. Linhard schat dat alle bedrijven in de buurt sindsdien zeker tlvintig procent aan omzet zijn misgelopen. "Te gek voor woorden," roept hij, "terwijl het Stedelijk ooit in drie jaar is gebouwd,
tt9,
rrr lhl[ c'l.rÈ at!t h!bl,
Of U
HAREIIÁ
helemaal!" Dochter Patricia voegt toe dat het Van Gogh Museum binnenkort een half iaar sluit. Maar dat klinkt nog overzichtelijk, vindt ze - als het klopt tenminste: "Ik kan me nog goed herinneren dat iemand van het Stedelijk in 2oo3 naaÍ ons toekwam en zei dat de verbouwing anderhalf jaar ging duren." Blij ziln beiden
Uw lrur b .Í bii
A-e**t&-:
Hsroclrcr ALEX)N
met het onlangs geopende luxe Conservatorium Hotel, tegenover het Stedelijk. "Een aanwinst, fantastisch," zegt Raymond
Linhard. 'Altijd nuttig voor de winkel als er andere bedrijven in de buurt komen. Hoe meer hoe beter."
WLLEU3PARÍWEG IO AMSTERD^M'TEL
7íO'!'
aymond Linhard ziI al zijn hele leven in de mode. "lk heb het gewoon gedaan en me gericht op dingen die ik leuk
vond om te doen, zoals de inkoop, de boekhouding en het voorzitterschap van de winkeliersvereniging." Als hij nu voor de keus had gestaan, had hii waarschijnlijk een ander vak gekozen, maaÍ vroeger was daar geen sprake van, vertelt Linhard, die als enig kind de aangewezen opvolger was. Zijn vader was Ihiel Linhard (r89:-rgBo), een ondernemende Roemeen die als puber van huis wegloopt, Oostenrilk bereikt en vervolgens naar ziin ouders wordt teruggebracht. Maar die zetten hun dwarse puber op ziin veertiende zelf de grens over, met de
boodschap'verdien ie eigen brood maar, biivoorbeeld in de mode'. Ihiel Linhard zetzijn zinnen op Parijs, waar volgens hem het geld op straat ligt. Hij vindt werk als kleermakeÍ, maar moet de stad ontvluchten in r914, als de Eerste Wereldoorlog uitbreekt. Hij komt terecht in Amsterdam, eerst bij couturehuizen als Gerzon en Hirsch & Co, daarna als coupeur bij Bavelaar, destijds één van de grote couturebedriiven aan de Herengracht. Op zijn z7't"
leert Ihiel zijn aanstaande vrouw kennen, de even oude
maartzorz
I Paroolmagazine
mode z5
Emma (r893-r97o), verkoopster en hoedenmaakster bij Bavelaar. Het stel spaaÍt en met
hulp van een stoffenhandel die levert op krediet, verhuizen zeintgz4 naar het Oosteinde, en openen Maison Linhard op de eerste verdieping van het vlakbij gelegen sprookjesachtige glazen Paleis voor Volksvlijt, op de plek van de huidige Nederlandsche Bank. De crisisjaren komen ze door dankzii de vaste klanten, en klanten uit het oude Indië die in Nederland hun garderobe aanschaffen. Nadat het Paleis voor Volksvlijt in r9z9 tot de grond is afgebrand, zetten de Linhards twee jaar lang vanuit hun huis de zaak voort. Later verhuizen zenaaÍ de Willemsparkweg ro. Maison Linhard trekt chique klandizie uit'de lanen'in Zuid, zoals de l(oningslaan en Prins Hendriklaan, waar adel en notabelen wonen. In de loop van de jaren dertig werken er twintig meisjes op het atelier. Raymond Linhard herinnert zich het aantal nog goed, hij moet als
twaalfjarige op zaterdag, als de weeksalarissen worden uitbetaald, cheques wisselen tegen contanten. "De meisies verdienden rond de zes gulden per week. Vreselijk hè," zegt Linhard. "Toch was naaister geen slecht baantje, er was ook weinig personeelsverloop." Is de Tweede Wereldoorlog in r94o uitbreekt, draait Linhard nog twee jaar redelijk. Daarna is het voorbij. "We hadden steeds minder, en op een geven moment niks meer." Tijdens de Hongerwinter ruilen ze warme jassen, die ze offlcieel moesten opgeven maar veÍstopt hadden in het kolenhok, tegen boter en kaas. [nry45, na de oorlog, wordt Raymond inkoper. Aan kleding komen valt niet mee. "lk belde fabrikanten af en vroeg: 'hebben jullie nog goederen?'l(leur, model, jas of hoed maakte niet uit. De volgende dag haalde ik de spullen op, drie dagen later was alles verkocht. Schitterende handel was dat." Linhard is dan al gestopt met coutuÍe; noodgedwongen. "De rijken uit de lanen hadden het na de oorlog minder, hoge prijzen voor een avondjurk werden niet meer betaald." Raymond is er nooit rouwig om geweest. "Haute couture trok nogal bekakte klanten, veeleisende adel. Miin moeder kon ermee oveÍweg, ikvond het geen prettige mensen." Op inkoopsreis in Parijs ontmoet Linhard begin
laren vijftig Roberte, een mooie Frans-Corsicaanse. Zegaan een avond dansen, hetklikt, een iaar later tÍouwen ze.Daïze Frans spreekt
'De upgrading van de PC was iets heel bijzonders. Als kind kocht ik er nog drop voor een halve centt
komt goed uit, de winkel trekt nog altijd het betere publiek. ICeding hangt in die tijd nog niet op rekken, maar ligt in kasten. "lemand woeg eens om een mooi badpak, ik was een jaar of tien en toevallig in de winkel," herinnert dochter Patricia zich. "Ik riep, we hebben dat mooie witte badpak!" Ze vertelt het om aan te geven dat het eÍ toen, net als nu, heel persoonlijk aan toe gaat. Na de oorlogsiaren duurt het volgens Linhard nog zo'n acht jaar tot de economie weer wat is aangetrokken, daarna schiet de welvaart omhoog en worden topomzetten gehaald. Begin jaren zestig neemt Raymond de zaak over, zijn ouders doen een stapje terug; afscheid en pensioen is in een familiebedrijf niet echt aan de orde. Raymond Linhard is ontevreden over de winkellocatie - de loop is er in de Willemsparkweg uit. Linhard (zonder Maison, met Raymond ervoor), verhuist naar de Van Baerlestraat 5o, niet ver van de PC Hooftstraat. Hij is nog altijd verbaasd over de opkomst van de PC, waar hij als kind nog drop haalde voor een halve cent bij één van de vele kleine middenstanders. Hij noemt de upgrading van de straat één van de meest bijzondere ontwikkelingen die hij heeft meegemaakt. Verwonderd is hij over de Cornelis Schuyt. Dat die straat populair zou worden had hij nooit gedacht, en hij zet er zijn vraagtekens bii. "De huren daar ziin exorbitant, en daar komen dan de personeelskosten nog
bij."
Het hoekpand op de Van Baerlestraat wordt gehuurd. "We
hebben een goede relatie met de huiseigenaar; echte heren die niet de korte termijn verkiezen boven continuiteit. De huur die net is herzien, is redelijk," zegt Patricia. Als het Stedelijk heropent, moet ze wel meer gaan betalen.
maart2ol2
| Paroolmagazine
mode z7
Patricia Linhard:'Of er ooit een vierde generatie Linhards in de winkel komt? Zovervooruit denk ik niet.lk zie wel.'
In
1975 neemt Patricia, met haar vÍiend oud-toptennisseÍ Hennie Brakel, de zaak vril plotseling over. "Ik studeerde economie toen Raymond nekklachten kreeg. Het was niet zekeÍ
of hij arbeidsgeschikt zou blijven," zegt Patricia. "Hennie kwam met het idee om de zaak samen over te nemen." Eén van de eerste dingen waarmee Patricia en Hennie de winkel veranderen is een wand als een kleurenpalet, met truien in ontelbaar veel kleuren. Met T-shirts doen ze hetzelfde. Een idee van Hennie. "Hij zat in de kunstenaarswereld en dat inspireerde hem tot werken met kleur. Met die
kracht aan kleur wilden we ook klanten inspireren." Nog steeds verkoopt Linhard T-shirts in alle kleuren. Linhard (zonder Raymond, met Maison ervoor) richt zich op het middensegment, met betaalbare merken voor een breed publiek - van jonge
aymond Linhard snapt dat wel. Hii heeft er achteraf gezien ook geen spijt van dat hii ziin ouders heeft opgevolgd, al had een baan in de advocatuur ofpolitiek hem ook aardig geleken. Dochter Patricia voert haar politieke ambitie wel uit. Als de twee kinderen die ze met Hennie heeft geadopteerd groot zijn, meldt ze zich in zoo6 aan bij de PvdA 'vanwege de A van arbeid.' Een logische
ontwikkeling, zegtze. "le komt in het bestuur van een ondernemersvereniging, musea gaan dicht, de stÍaten liggen open, ondernemers komen naar je toe. Als winkelier sta ie met de poten in de modder, je moet vechten voor het voortbestaan van je winkel, en het is belangrijk om dat geluid in Den Haag te laten horen." Omdat ze vaak weg moet, runt Hennie de zaak. Eind zooT wordt haaÍ man ziek, ongeneselijk blijkt een iaar later. Patricia is dan al gekozen als kandidaat voor de Tweede Kamer. "Hennie wilde per se dat ik ging," zegt ze. Ze stopt met werken in de winkel, haar man overlijdt in 2oo9. De twee kopstukken van de winkel ziin dan weggevallen, en het wordt lastig om de zaak op de rails te houden, al loopt de verkoop goed. Voor de verkiezingen in 2o1o komt Patricia niet hoog genoeg op de lijst en ze kiest weer voor de
winkel.
meiden tot oma's. Patricia schat dat zo'n zestig procent vaste klant is. Sommigen wonen nu
Sindsdien maakt ze met plezier elke dag opnieuw'de allerleukste winkel.'Haar zoon Yim (z+) is regisseur en Casper (zz) acteur. De
buiten de stad, maar stappen als ze in Amsterdam zijn altijd even binnen om te winkelen en
iongste haalt soms kleding voor zijn moeder uit het Confectiecentrum. Of er ooit een vierde generatie Linhards in de winkel komt? ZoveÍ
een praatje te maken met één van de vijftien verkoopsters, van wie de meesten al jaren in het hoekpand werken. "Soms gaat er iemand even tussenuit," zegt Patrica. "Ze krijgen een kind, of
vooruit denkt ze niet. Ze ziet wel.
gaan even iets anders doen. Ze komen
altijd
terug. Hun hart ligt in de winkel, op de vloer."
z8 Paroolmagazine mode I maart2012
Mareriet Nannines g Elíen Gringhuií dubbelinterview modekunstenaar
Hussein Chalayan ma ke-u pa
Chanel
rtiest
va n
