•T B V •
LG IS C H VAN BE VE R B O N D W VE IL IN G E N TU IN B O U
JAARVER
E
SLAG
2006
Verantwoordelijke uitgever: P. Appeltans - Tiensevest 136 - 3000 Leuven
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 1
jaarverslag 2006
1
02-10-2007 13:57:37
I N H O U D
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 2
02-10-2007 13:57:38
INHOUD WOORD VOORAF
5
PERSONALIA
6
ACTIVITEITENVERSLAG VAN HET VBT
7
1.
BESTUURSORGANEN 1.1 Bestuurscomité - Raad van Bestuur 1.2 Werkgroepen 1.2.1. Werkgroep Groenten 1.2.2. Werkgroep Witloof 1.2.3. Werkgroep Fruit 1.2.4. Werkgroep Simultaan 1.2.5. Werkgroep Voedselveiligheid - Milieubewuste Teelt (VV-MBT) 1.3 Secretariaat en veilingwerking 1.4 Algemene Vergadering VBT 1.5 Evolutie van de veilingomzet in 2006 1.6 Jaarrekening op 31-12-2006
7 7 7 7 7 8 8 8 11 15 17 19
2.
PROMOTIE VOOR BELGISCHE GROENTEN EN FRUIT - 2006 - Binnenland 2.1 Gemeenschappelijk programma 2.2 Programma groenten 2.3 Programma fruit
20 20 21 22
3.
MARKTORDENING 3.1 Marktregulering 3.1.1. EU-interventieregeling voor groenten in 2006 3.1.2. EU-interventieregeling voor fruit 2006 3.1.3. Europese marktondersteunende en -sturende regelingen 3.1.4. Operationeel Programma 3.2 Vlaams Centrum voor Bewaring van Tuinbouwproducten (VCBT) 3.3 Werking Kistenpool 2006 3.4 Dienst voor Residucontrole - DRC 3.5 Afvalpreventie, FOST Plus & Val-I-Pac
23 23 23 25 26 27 32 35 35 36
DE TUINBOUW IN 2006
37
1.
GROENTEN 1.1 Glasgroenten 1.2 Openluchtgroenten 1.3 Industriegroenten 1.4 Algemene kenmerken en kosten 1.5 Raming areaal en productie
37 37 49 56 59 62
2.
FRUIT 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5. 2.6.
65 65 69 77 77 79 82
Hardfruit Zachtfruit Algemene kenmerken en kosten Raming areaal en productie Europese appel- en perenproductie Statistisch overzicht - Aanvoer VBT-veilingen
DE BUITENLANDSE HANDEL IN 2006 BIJ HET VBT AANGESLOTEN VEILINGEN
85 101
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 3
02-10-2007 13:57:39
v oo r a f W oo r d
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 4
02-10-2007 13:57:40
WOORD VOORAF Ceteris paribus… een begrip waar elke economist tijdens zijn of haar opleiding tot in den treure toe mee geconfronteerd wordt. Voor de leken onder u, zocht ik even op wat Wikipedia (een vrije encyclopedie op het Internet) vertelt over dit begrip: “Ceteris paribus is Latijn en betekent: ‘de overige omstandigheden gelijkblijvend’. De term wordt vooral in de economische wetenschap gebruikt om in theoretische modellen een situatie te onderzoeken waarin de invloed van veranderingen in één grootheid (de verklarende variabele) op één andere grootheid (de te verklaren variabele) wordt nagegaan.” Jaja,… de overige omstandigheden gelijkblijvend… Kan iemand die economieprof misschien even uitleggen dat de tuinbouwsector enorm afhankelijk is van onberekenbare en dus steeds wisselende weersomstandigheden? En van een schare van overheden die regelmatig de spelregels aanpassen? En van een concurrentiële omgeving die constant in evolutie is? Vat dat maar eens in een economisch model dat correcte uitspraken kan doen over de toekomst en zekerheid kan bieden aan de actoren! En toch… 2006 bewees alvast dat de wet van vraag en aanbod ook in onze sector van toepassing is. Door de extreme hitte in juli, die vervolgens vakkundig geblust werd in augustus, viel het aanbod lager uit dan in de voorgaande jaren, en dit in heel Europa. De vraag van handel en consumenten hield stand, zodat telers konden profiteren van doorgaans hogere prijzen. Uiteindelijk resulteerde dit in een recordomzet voor de VBTveilingen. Sta me toe dit als een teken van de aantrekkingskracht en het succes van onze coöperaties te interpreteren. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de wijze waarop de tuinbouwsector in onze contreien georganiseerd is in het verleden als blauwdruk gediend heeft voor de installering van de Gemeenschappelijke Marktordening (GMO) vanwege de EU. Een GMO waarin wij ons bijzonder thuis voel(d)en, met doelstellingen (vraag en aanbod beter op elkaar laten aansluiten, concentreren van het aanbod, het reguleren van de productprijzen en het drukken van de productiekosten, milieuvriendelijk produceren), die wij ten volle onderschrijven en toelaten de sector op lange termijn gezond te maken en te houden. De melding dat de EU besliste om de GMO tegen 01/01/2008 te reviseren, werd dan ook op enige scepsis onthaald. Uiteindelijk blijkt de definitieve nieuwe tekst wel erg veel ruimte te laten voor specifieke invullingen van de verschillende deelstaten. Dit hoeft niet te verwonderen. Immers, de EU is op drie jaar tijd uitgebreid van 15 tot 27 lidstaten. Nog meer verschillende belangen en andere machtsverhoudingen zijn het logische gevolg. De tegenstellingen noord-zuid en oostwest worden sterker. Wegen op het Europese beleid is voor een klein land als België quasi onmogelijk geworden.
geschiedenis leert ons dat de meeste tuinbouwcoöperaties net ontstaan zijn om een gezond evenwicht te vormen tegen de macht van de handel. Ik ben en blijf doordrongen van het belang van de coöperatie. Maar wel van een coöperatie die flexibel en slagkrachtig genoeg is om te reageren op de veranderende omstandigheden, en dus niet in de illusie leeft van… “Ceteris paribus”. Ik stel dan ook verheugd vast, dat er zich allerhande initiatieven ontplooien zoals grensoverschrijdende samenwerkingsinitiatieven, zoals veilingen en groeperingen van veilingen die zich gestructureerd beraden over te bewandelen toekomsttrajecten, zoals veilingen die nieuwe markten exploreren, en nog vele andere projecten. Een coöperatie bestaat niet op zichzelf. Een coöperatie is er voor en door de leden. Een beter instrument om de belangen (én het inkomen!) van de telers te vrijwaren, is vooralsnog niet gevonden. We hoeven maar over de grenzen te kijken om te ontdekken tot welke ongestructureerde wildgroei en versnippering van het aanbod bepaalde initiatieven kunnen leiden. Dit is tegengesteld aan de doelstellingen van de GMO, ook aan die van de nieuwe GMO! Daarom is het van het grootste belang dat telers via hun coöperaties de krachten bundelen om zo, via een constructieve dialoog met de betrokken administraties en politieke overheden, onze lokale tuinbouw het respect te gunnen die het verdient. We hebben het misschien moeilijk om gehoord te worden in het grote Europa, laat ons er dan tenminste voor zorgen dat we gehoord worden in ons eigen Vlaanderen en België! Terwijl u dit alles leest, zal ikzelf het VBT reeds verlaten hebben. Medio 2007 besloot ik in te gaan op een nieuwe uitdaging bij één van onze leden. Graag maak ik van deze gelegenheid gebruik om de voorzitter, de leden van de Raad van Bestuur en het VBT-team te danken voor de goede samenwerking. Ook aan mijn vele contacten met overheden, administraties, andere verbonden en federaties, verenigingen… kortom met alle ‘stakeholders’, om ook dit modewoord eens te bezigen, in binnen- en buitenland, bewaar ik fijne herinneringen. Het was een intense, boeiende, leerrijke en leuke tijd. Van het VBT naar een veiling is slechts een kleine stap… dit is dan ook geen ‘vaarwel’, maar een hartelijk en gemeend ‘tot ziens’! Ceteris paribus…
Koen Torfs Afscheidnemend algemeen secretaris
De Belgische groothandels- én de exportbedrijven volgen de fusie- en concentratietrend, die jaren geleden reeds ingezet werd door de grootdistributie. Steeds minder klanten kopen steeds grotere hoeveelheden. Een aantal actoren volgt zelfs de trend van onze noorderburen en streeft naar een verticale integratie. Het gevolg is een complexe situatie, waarin belangen van handel en telers niet steeds duidelijk zijn gescheiden. Bevreemdend om vast te stellen, eigenlijk. Immers, de jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 5
02-10-2007 13:57:40
ac t I v I t e I t e N v e r s l ag
PERSONALIA
P e r s O N a l I a
-
• Op Veiling Hoogstraten werden in 2006 de statuten gewijzigd: lidmaatschap van de algemene vergadering, stemrecht, huishoudelijk reglement, afvaardiging naar de Raad van Bestuur werden anders aangepakt en zijn nu zuiver productgebaseerd. Ledenkringen werden afgeschaft. In het kielzog van de statutenwijziging hadden bestuursverkiezingen plaats: de Raad van Bestuur werd samengesteld op basis van de nieuwe statuten en vier nieuwe bestuurders traden toe. Na de verkiezingen werd op 3 juni afscheid genomen van Cees Vermeiren als voorzitter. Paul Van de Mierop, een tomatenteler uit Rijkevorsel, werd verkozen tot nieuwe voorzitter. Het mandaat van voorzitter Van de Mierop eindigde echter vroegtijdig - op het einde van het jaar - na de beëindiging van zijn bedrijfsactiviteit. Bij de jaarwisseling 2006-2007 trad de huidige voorzitter Dirk Van den Plas aan.
• Op de REO Veiling nam slateler Marcel Coghe na tien jaar ondervoorzitterschap van de Raad van Bestuur op 7 april offi cieel afscheid, wegens het bereiken van de leeftijdsgrens. Geert Van Hulle uit Torhout werd verkozen tot nieuwe ondervoorzitter. Geert is al sinds 1998 lid van de Raad van Bestuur. Hij is ook voorzitter van de Werkgroep Kleine Teelten en lid van de Raad van Bestuur van LAVA. Hij was in 2005 lid van de Werkgroep De Nieuwe Coöperatie die in januari 2006 de Beleidsvisie heeft gepubliceerd. • In mei vierde erevoorzitter Paul Vanmarsenille van Veiling Haspengouw zijn gouden bruiloft. Paul werd voorzitter in 1995 en volgde wijlen Romain Bels op. • Vanaf 1 juli werd Bart Wijgaerts de nieuwe marketing manager bij Veiling Haspengouw.
6
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 6
02-10-2007 13:57:41
ACTIVITEITENVERSLAG VAN HET VBT 1. BestUUrsOrgaNeN 1.1 Bestuurscomité - raad van Bestuur
1.2 Werkgroepen
Samenstelling Raad van Bestuur op 31/12/2006
Het specifi eke en technische overleg van de diverse deelsectoren in de tuinbouw werd zoals in het verleden in de specifi ek daartoe geëigende overlegorganen, de zogenaamde “Werkgroepen” gevoerd. Frequentie en inhoud van de gesprekken werd op vraag van de veilingen of de Raad van Bestuur bepaald. De besprekingen werden gevoerd met het oog op het bereiken van een consensus tussen de aangesloten veilingen. De besluiten of adviezen van deze werkgroepen werden vervolgens op de Raad van Bestuur VBT ter bekrachtiging voorgelegd.
Bestuurscomité:
P. Vrancken, voorzitter R. Demaré, ondervoorzitter M. Dockx, ondervoorzitter K. Torfs, algemeen secretaris
Leden:
P. Appeltans E. Champagne J. Craemers J. De Baerdmaeker C. De Pooter F. Fontaine N. Keersebilck R. Kuipers F. Lowette M. Meyers L. Notelé P. Thoen C. Timmermans A. Van Coillie P. Van De Mierop L. Van den Bosch
1.2.1. Werkgroep Groenten De activiteiten van deze werkgroep werden sinds het jaar 2000 geïntegreerd in de structuur van LAVA. Bij de internationale roep van andere productgroepen om op een gestructureerde wijze tot overleg te komen, ijverde het VBT om dit binnen de bestaande structuren (o.a. Copa-Cogeca) te houden. Zo wordt een wildgroei van overlegorganen vermeden en blijven onze krachten gebundeld.
1.2.2. Werkgroep Witloof De vergaderingen van de Raad van Bestuur VBT werden tijdens het jaar 2006 gesteld op de volgende data: 17 januari, 21 februari, 21 maart, 9 mei, 20 juni, 12 september, 24 oktober en 5 december.
De Werkgroep Witloof van het VBT organiseerde op vrijdag 10 februari 2006 de 18de internationale witloofbiënnale (organisatie geschiedt beurtelings met Frankrijk en Nederland) in Gent. In de voormiddag bogen de 153 betalende deelnemers zich over de economische aspecten van het product witloof; de namiddag behandelde vooral teelttechnische en wetenschappelijke aspecten. Naar goede gewoonte werden op de afsluitende receptie ook de rassenproeven gepresenteerd. De 18de biënnale mondde uit in een intentieverklaring van de sectorvertegenwoordigers uit de deelnemende landen (België, Frankrijk, Nederland, Zwitserland). Deze verklaring stelt dat de vertegenwoordigende organisaties regelmatig en gestructureerd zullen overleggen om de toekomst van de sector te vrijwaren - dit overleg garandeert ook de toekomst van de biënnale. De werkgroep boog zich over de voorgestelde nieuwe Europese handelsnorm voor witloof. De Belgische sector dringt aan om de kwaliteitseisen te behouden. De conclusies van deze werkgroep worden overgemaakt aan de betrokken overheidsvertegenwoordigers om zo onze belangen op Europees vlak te verdedigen.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 7
7
02-10-2007 13:57:53
ac t i v i t e i t e n v e r s l ag
In april 2006 startte het nieuwe promotieprogramma voor witloof in Duitsland. Dit programma wordt gefinancierd door de Belgische sector en geniet 50% cofinanciering vanwege de EU. Het budget is vastgesteld op €250.000, - per jaar. De looptijd bedraagt drie jaar. Na een evaluatie van een vorig gelijkaardig programma (2002-2005 i.s.m. Frankrijk en Nederland), kwam men tot de conclusie dat de positionering, doelgroep en USP’s moesten aangepast worden. De nieuwe campagne heeft vooral plaats op de winkelvloer van regio’s waar reeds een bepaalde consumptie van witloof bestaat. Doel is het verbruik te verhogen bij consumenten die het product reeds kennen. Merchandiser Bert Bas zal het hele project in goede banen leiden.
1.2.3. Werkgroep Fruit In de werkgroep fruit werd intens overlegd over de prijsstijgingen van de houten verpakkingen. De druk op de marges is dermate, dat prijsstijgingen onvermijdelijk waren. Ook de promotiecampagnes van de VLAM werden onder de loep gehouden. Voor aardbeien acht men het opportuun om de campagne uit het verleden te bestendigen en zo de aankondiging van het ‘nieuwe seizoen’ te bewaren. De evaluatie van de hardfruitcampagne was minder gunstig. Men zal met de VLAM samen zitten om dieper in te gaan op de problemen en eventuele nieuwe voorstellen te bespreken. De vergadering boog zich tevens over de vraag of de segmentering en presentatie van Conférence niet moet bijgestuurd worden. Voorlopig is er geen eensgezindheid rond dit thema. In de internationale werkgroep hardfruit werd vooral de kwestie van de handelsnormen en minimummaat voor appelen besproken. De werkgroep is van oordeel dat het toelaten van kleinere kalibers enerzijds een risico is op het vlak van kwaliteit en anderzijds een overaanbod zou creëren. Men tracht de andere appelproducerende landen, evenals de verschillende overheden van dit standpunt te overtuigen. De internationale werkgroep hardfruit werd traditioneel georganiseerd door België, Duitsland en Nederland. In de loop van 2006 werd deze werkgroep uitgebreid met Italië en Oostenrijk. De vergaderingen hadden plaats in Berlijn (D), Leuven en Bolzano (It).
1.2.4. Werkgroep Simultaan De werkgroep simultaan beheert de infrastructuur van het simultaan netwerk. Deze bestaat uit de hard- en software die vanaf 24 november 2000 in onverdeelde eigendom van de simultaanveilingen in de rekeningen van het VBT werd opgenomen. Het thuiskoopsysteem, een geïntegreerd onderdeel van het simultaancircuit, beschikt over een continue voice-mogelijkheid.
Zoals in het verleden reeds gesteld, wordt het project elektronische facturatie behandeld in deze werkgroep. Blijkbaar is elektronische facturatie bij de meeste veilingen en hun klanten (nog) geen item. Alleen de Mechelse Veilingen en Brava zijn verder gegaan, beiden op expliciete vraag van een (verschillende) koper(s). In de loop van 2006 ontstond er enige opschudding rond het feit dat er in de schoot van de Raad van Bestuur bij meerderheid werd beslist om Veiling Profruco op dinsdagnamiddag het simultaansysteem te laten gebruiken voor de verkoop van hardfruit; de andere fruitveilingen veilen op dinsdagen donderdagochtend. Veiling Borgloon en de Belgische Fruitveiling (BFV) beslisten vervolgens om een eigen, afgesloten systeem op te starten voor de verkoop van hardfruit. Een aantal constructieve gesprekken in de werkgroep simultaan zouden in de nabije toekomst er moeten toe leiden dat de gelederen ook op dit vlak opnieuw worden gesloten. Er werd beslist om de hardware van het thuiskoopsysteem upto-date te houden en preventief vervangingen door te voeren om pannes te vermijden. Naar aanleiding van de vernieuwing van de verkoopzaal van de BFV, werd hun link uitgebreid van drie naar zes klokken.
1.2.5. Werkgroep Voedselveiligheid Milieubewuste Teelt (VV-MBT) FAVV In 2005 werd de wetgeving rond de financiering van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) goedgekeurd. Het FAVV beschikt over een systeem van retributies en heffingen. Retributies worden betaald door operatoren, die specifieke opdrachten aan het FAVV hebben gevraagd. Heffingen worden door alle operatoren uit de voedselketen betaald en dienen om de algemene werking van het agentschap te bekostigen. Eind 2005 ging het FAVV over tot het versturen van de eerste aangifteformulieren naar alle operatoren uit hun gegevensbank. Het eerste aanslagjaar is 2006 in plaats van het oorspronkelijk geplande 2005. De telers betalen voor het aanslagjaar 2006 een heffing van €187,-. De veilingen betalen eveneens een heffing, die bestaat uit enerzijds een vast deel en anderzijds een variabel deel afhankelijk van het personeelsbestand. In 2006 heeft het FAVV verder werk gemaakt van het op punt stellen van de gegevensbank van operatoren. Op basis van ontvangen correcties wordt de gegevensbank geactualiseerd en gebruikt voor het bepalen van de heffingen. Eind 2006 is het duidelijk dat nog verdere inspanningen nodig zijn om te komen tot een accurate gegevensbank. Het blijkt uitermate moeilijk om alle vooropgestelde operatoren uit de verschillende schakels van de voedselketen op te sporen. De inspanningen zullen in 2007 worden verder gezet.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 8
02-10-2007 13:57:54
EurepGAP Als gevolg van de Europese reglementering - in voege vanaf 1 januari 2006 - dienen alle operatoren die in België actief zijn in de voedselketen gekend te zijn bij het FAVV. Het KB van 16 januari 2006 legt de procedures vast voor de registratie. Voor de uitoefening van bepaalde activiteiten is tevens een toelating of een erkenning vereist. De uitoefening van activiteiten onder de controlebevoegdheid van het FAVV is aan een aantal wettelijke voorschriften onderworpen. Niet-naleving kan leiden tot sancties en/of terugroeping van producten. De contacten met het FAVV hebben zich in 2006 verder toegespitst op autocontrole. De autocontrolegids voor de telers werd in 2006 gevalideerd (zie verder); aan de gids voor de handel is verder gewerkt.
Op 20 en 21 september 2006 stond tijdens de EurepGAPconferentie in Praag de mondialisering van de standaard centraal. Eind 2006 is Raf De Blaiser - vanuit het VBT - herkozen als lid van het sectorcomité (SC Fruit & Vegetables) als vertegenwoordiger bij de producenten (suppliers). Het VBT zelf blijft actief betrokken bij EurepGAP via het voorzitterschap van de Belgische Nationale Technische Werkgroep (BNTWG) en de Nationale Adviesraad (NAR). De BNTWG heeft in 2006 overleg gepleegd aangaande de bijdragestructuur voor EurepGAP en de vernieuwde versie van het lastenboek. Binnen de NAR werd in overleg met betrokkenen uit de voedselketen (o.a. distributie en consumenten) gewerkt rond problemen die certificeringsinstellingen ervaren bij de praktische controle op de standaard.
OVPG - Sectorgids en IKKB Standaard QS De sectorgidsen vormen een antwoord op de Europese wetgeving die autocontrole oplegt voor alle schakels van de voedselketen. De eisen met betrekking tot voedselveiligheid (hygiënevoorschriften), traceerbaarheid (registratie) en meldingsplicht voor tuinders en akkerbouwers zijn gebundeld in de Sectorgids Autocontrole voor de Primaire Plantaardige Productie. De gids kadert in het ruimer concept van de IKKB Standaard (Integraal Keten Kwaliteit Beheer systeem) - zoals uitgewerkt door OVPG (Overlegplatform voor de Verwerking van en handel in Plantaardige Grondstoffen en producten), in samenwerking met Agrofront. Na veelvuldig overleg binnen de sector en met het FAVV is de Autocontrolegids voor de primaire plantaardige productie op 24 juli 2006 gevalideerd door het FAVV. In november 2006 heeft het FAVV de leidraad en checklijst ter beschikking gesteld. De gids vormt een praktisch document, bestemd voor telers, om hen te helpen beantwoorden aan de eisen die zijn opgelegd in het kader van autocontrole. Hoewel het volgen van de gids niet verplicht is, zal een certificaat voor de gids gunstig zijn voor de teler - de hoogte van de heffing en de frequentie van de inspecties door het FAVV zullen verlaagd worden. In 2006 zijn de audits door certificeringinstellingen of controlecentra bij telers nog niet van start gegaan - bij gebrek aan accreditatie. Eind 2006 heeft de sector bij het FAVV frequent aangedrongen op overgangsmaatregelen voor die telers die reeds voldoen aan bestaande private lastenboeken - lastenboeken die aan de grondslag liggen van de gids.
Het Duitse kwaliteitssysteem Qualität und Sicherheit krijgt de nodige aandacht van de VBT-veilingen - gezien het grote belang van Duitsland als afzetmarkt voor Belgische groenten en fruit. In 2005 waren er volop onderhandelingen om het systeem van groepscertificatie bij QS te laten aanvaarden, naar analogie met groepscertificatie in optie 2 van EurepGAP. In 2006 zijn de groepscertificatiesystemen van enkele Belgische veilingen opgenomen als pilootprojecten.
Noord-Europese Nitratenoverleg Tijdens overleg met Duitsland, Frankrijk, Nederland en het Verenigd Koninkrijk werd aandacht besteed aan het effect van nitraten in de voeding. Doelstelling is om tot genuanceerde berichtgeving te komen rond nitraten, voeding en gezondheid. Als resultaat werd een informatiedocument overgemaakt aan EFSA (European Food Safety Authority).
FOD ‘Volksgezondheid’ - NVGP In het kader van het Nationaal Voedings- en Gezondheidsplan (NVGP) is voor de VBT-leden vooral de nutritionele doelstelling voor België betreffende groenten en fruit van belang. De doelstelling omvat twee zaken. Ten eerste, de bevolking aanzetten om elke dag minimum 400 gram fruit en groenten te eten. Ten tweede, het aantal personen dat weinig groenten en fruit eet, doen dalen. De nadruk ligt hierbij vooral op jongeren. Eind 2006 is door het VBT-secretariaat op vraag van de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu (FOD Volksgezondheid) een balans opgesteld van de initiatieven die door de VBT-leden werden genomen gedurende het afgelopen jaar in het kader van het NVGP.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 9
02-10-2007 13:57:54
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 10
02-10-2007 13:57:59
1.3 Secretariaat en veilingwerking • Begin 2006 startte Veiling Hoogstraten samen met Veiling Profruco en gastveiling Zundert de coöperatie In-Co, wat in de loop van het jaar leidde tot de indiening van een eerste ‘transnationaal’ GMO-dossier en een verdere verankering van de reeds tien jaar oude feitelijke samenwerking. • Van 2 tot 4 februari namen verschillende veilingen deel aan Fruit Logistica in Berlijn. • Veiling Haspengouw lanceerde een jeugdige en moderne nieuwe huisstijl (frisse vruchten die helder water doen opspatten). In deze stijl was de veiling voor het eerst aanwezig op Fruit Logistica met een eigen stand, opgebouwd rond de zogenaamde ‘waterfoto’s’. Veel contacten op de beurs handelden over de nieuwe variëteiten Kanzi en Greenstar. • In februari vond de eerste kickoff-meeting van de Kanzi-club plaats. Deze club verenigt alle partners die zich engageerden in het Kanzi-concept (Italië: V.I.P en V.O.G; Duitsland: WOG en Elbe Obst; Nederland: Fruitmasters; België: Veiling Haspengouw). In het kader van de Kanzi-club zullen de deelverantwoordelijken regelmatig vergaderen in werkgroepen. De betrokken specialisten van de partners wisselen dan van gedachten over de commercialisering, de marketing, de teelttechnische aspecten en de kwaliteitsbewaking. • In 2006 werd het Europese platform voor de teelt en commercialisering van Greenstar Europe opgestart. Greenstar Europe verenigt alle licentiehouders die betrokken zijn bij het nieuwe project. Doel is om een marktstrategie uit te zetten en de teelt van de nieuwe groene appel te begeleiden, onder de koepel van GKE (Greenstar-Kanzi-Europe). • Zoals ieder jaar verleenden de BFV, Veiling Borgloon en Veiling Haspengouw in april hun medewerking aan de bloesemfeesten - een toeristisch evenement rond fruit in de regio Haspengouw. • Sinds 10 april is er in de REO Veiling een vacuümkoeler operationeel met een capaciteit van 18 paletten per 20 minuten. In een eerste fase zal de koeler bijna uitsluitend dienst doen voor serresla in voorverkoop. De REO Veiling is de eerste Belgische veiling die tijdens de verkoop specifiek vacuümkoeling aanbiedt. De totale capaciteit bedraagt ongeveer 20 miljoen kroppen sla per jaar. • Vrijdag 21 april onthulden de Mechelse Veilingen een standbeeld van Jan Keustermans in de tuin van het nieuwe gemeentehuis van Sint-Katelijne-Waver. Het standbeeld werd in bruikleen gegeven en staat symbool voor de band tussen de Mechelse Veilingen en de gemeente.
• In mei 2006 werd voor de kopers van de REO Veiling een infovergadering en een bezoek aan de neerzetloods georganiseerd om het traceringssysteem ook in hun eigen logistiek proces te gebruiken. In 2006 werkte de REO Veiling namelijk intensief verder aan de invoering van het traceringssysteem, waarvoor in 2005 belangrijke investeringen werden gedaan. Het systeem dient om de koude keten voor alle aangevoerde producten te optimaliseren en een correcte HACCP-werking mogelijk te maken. Deze investeringen en de aankoop van EWMS-technologie voor magazijnbeheer, hadden ook tot doel een omgeving te creëren om stroomopwaartse en stroomafwaartse tracering mogelijk te maken. • Op woensdag 10 mei vonden te Profruco de opnames voor een nieuwe song van de groep Spring plaats, genaamd “Appelmoesblues”. • Tussen 29 mei en 7 juni zette Veiling Borgloon een radiopromotie op poten met de alombekende Eburonkinderstemmetjes op 4Fm, Q-music en Radio 2. • In het weekend van 17 juni vond de vijfde editie plaats van de Eburon-aardbeienactie. Er werden maar liefst 79.000 bakjes Eburon-aardbeien uitgedeeld in 43 gemeenten in ruil voor de bon uit het “Belang van Limburg”. • Op 30 juni brachten zestig medewerkers van de Vlaamse overheid - Departement Landbouw en Visserij - een werkbezoek aan Veiling Borgloon. • Op 9 juli vond “De dag van de Kers” plaats, een organisatie van Fructuaria, in het Fructuarium van het kasteel van Rijkel. • Op 12 juli stond er onaangekondigd een cameraploeg van “Één” voor de BFV voor het programma “Fata Morgana”. Men had fruit nodig voor 14.000 fruitslaatjes te maken. BFV deed mee als alleen Belgisch fruit gebruikt zou worden. Zo geschiedde en Truval fruit kwam op die manier duidelijk in beeld. • In het kader van “Kom op tegen Kanker” namen de Mechelse Veilingen vanaf augustus het initiatief om iedereen die het rookverbod niet respecteerde een overschrijvingsformulier toe te sturen om een gift van 30 euro over te maken ten voordele van de kankerliga. • Op 3 september nam Veiling Haspengouw deel aan De Gordel. Duizenden gordelaars konden genieten van lekkere Haspengouwse appels. • Op 17 september was het Opendeurdag bij de BFV.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 11
11
02-10-2007 13:58:00
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 12
02-10-2007 13:58:04
• Op 20 september legde de BFV zijn Conférence-dossier voor aan een Chinese delegatie op het kabinet van minister Demotte. Hiermee wilde men de export voorbereiden van de Belgische Conférence naar China. • 25 september 2006 werd bij de BFV een aanvoerregistratiesysteem via Internet geactiveerd. De teler kan dan van thuis uit zijn aanvoer via zijn persoonlijke computer registreren. Zo dient bij de BFV enkel nog de keuring en de identificatie van de palletten te gebeuren. Ook werd een nieuwe website gelanceerd. Hiervoor werd de veiling bekroond in de categorie ‘Best design & lay-out’ van de prestigieuze CMS-Award 2006. • Op 26 september werd de REO Veiling uitgeroepen tot meest “Energievriendelijke Onderneming 2006”, een wedstrijd uitgeschreven in het kader van de Open Bedrijvendag. Begin 2006 liet REO een aantal energie-audits uitvoeren, waardoor er forse besparingen konden gebeuren. • Op 26 en 27 oktober was er voor de “Vereniging van Directeurs van Tuinbouwveilingen” (VDT) een studienamiddag en studiereis naar Scheveningen (Westland - Nederland). Het thema was “Energie in de tuinbouw”.
• Bij de BFV werden tijdens 2006 verschillende verbouwingen gerealiseerd. Zo verhuisde het pakstation naar een volledig vernieuwde voormalige leeggoedloods vanwege de exponentiële groei van verpakactiviteiten. In mei werd de ULO-koelcapaciteit uitgebreid met 5,5 miljoen kilo tot 50 miljoen kilo. In de loop van april startte men eveneens de uitvoeringswerken voor de uitbreiding van de leeggoedloods in Glabbeek. Deze uitbreiding drong zich aan om in lijn te komen met de regelgeving van de voedselveiligheid. • De vzw “Meer dan duizend jaar fruit in Haspengouw”, de Provincie Limburg, Het Belang van Limburg, De Zondag en TVLimburg engageerden zich in 2006 voor het initiatief “1000 JAAR FRUIT”. Men wil het initiatief ook de komende jaren blijven verder zetten door het uitreiken van een award. De Keizerlijke Commanderie was in groot ornaat aanwezig. • De stoomstroopfabriek te Borgloon werd geselecteerd voor de monumentenstrijd. • In 2006 werd te Veiling Haspengouw het initiatief genomen tot het bouwen van een perenkoelcomplex met een capaciteit van 12 miljoen kg. Dit kadert in “De Veiling van Morgen”, om klaar te zijn voor de uitdagingen in onze veranderende wereld.
• Op 27 oktober werden in de REO Veiling voor het eerst boomtomaten of tamarillo’s verkocht. Deze tropische, eivormige fruitsoort wordt al eeuwenlang geteeld door indianen. De vruchten hebben onregelmatige donkergroene strepen op de schil, die oranjegeel tot rood kleuren als de vrucht rijp is. Het fruit zou een laxerende werking hebben en bovendien goed zijn voor diabetici.
• Vanaf 2006 werd Brava een belangrijke speler in de zachtfruitsector, meer bepaald met frambozen. Op 12 mei 2006 startte Brava, samen met enkele andere veilingen, het simultaanveilen van zachtfruit op. Door de sluiting van TBO zijn ook een aantal aspergeproducenten overgestapt naar Brava. Ook hier wordt simultaanverkoop aangemoedigd.
• 15 november bracht Veiling Profruco een nieuwe, speciale verpakking op de markt. De sensor RipeSense verkleurt naarmate de peren rijper worden. Dit instrument werd na jarenlang onderzoek ontwikkeld in Nieuw-Zeeland.
• In 2006 werd voor Brava het behalen van EurepGAP of IKKB door LAVA als voldoende erkend op het vlak van de productievoorwaarden van Flandria. Ook behaalde Brava de IFS (International Food Standard), zoals veel kopers wensten.
• Op 9 en 10 december vond in de hallen van Veiling Haspengouw Fructura plaats - een vakbeurs voor hard- en zachtfruit, een organisatie van de Groene Kring Fruittelers Zuid-Limburg.
• De belangrijkste investering voor Brava in 2006 was de volledige vernieuwing van het informaticanetwerk en alle computerapplicaties. Er werd geopteerd voor een Citrixnetwerk, zodat op een zeer resultaatgerichte manier data kunnen geraadpleegd worden van op een andere locatie dan de veiling. Thuiswerken en een efficiëntere teeltbegeleiding bij de teler thuis behoren tot de mogelijkheden.
• Te Veiling Hoogstraten werd het EurepGAP-traject verder gezet, waardoor groenten eind 2006 100% EurepGAP werden. Voor EurepGAP-aardbeien stelde men op 1 oktober een eigen prijsvorming vast met een gegarandeerde minimumprijs. • Het T&T-systeem bij Veiling Hoogstraten werd in 2006 veralgemeend en zal de ruggengraat van de logistieke werking en de bijhorende administratieve stroom vormen. De investering in een ophoogmachine baart opzien en krijgt navolging bij andere veilingen.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 13
13
02-10-2007 13:58:05
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 14
02-10-2007 13:58:11
1.4 Algemene Vergadering VBT Plaats: Veiling Hoogstraten te Hoogstraten
1. Begroeting Om 15.30 uur verwelkomt voorzitter Vrancken alle aanwezige leden. Hij stelt vast dat de vergadering op regelmatige wijze bijeen werd geroepen en dat alle 10 A-leden met 54 van de 58 stemmen aanwezig zijn, evenals 16 van de 17 B-leden met 16 van de 17 stemmen.
2. Samenstelling bureau De voorzitter stelt dat er voldaan is aan alle statutaire verplichtingen en stelt het bureau samen: de heer Torfs, secretaris, mevrouw Demaré en de heer Dockx, stemopnemers.
3. Notulen Algemene Vergadering KV V.B.T. dd 17 mei 2005 De notulen worden zonder bemerkingen goedgekeurd.
4. Balans en resultatenrekening KV V.B.T. 2005 De heer Depoorter, vervanger van de heer Achten, extern accountant SBB, licht de cijfers toe. Na toelichting wordt de jaarrekening met een balanstotaal van €15.259,82, - goedgekeurd, alsmede de resultatenrekening met een winst van €39.342,24, -. Deze winst wordt naar volgend boekjaar overgedragen.
5. Begroting KV V.B.T. 2006 Na de toelichting door de heer Torfs wordt de begroting 2006 goedgekeurd. De begroting vertoont een nulsaldo.
6. Décharge De vergadering verleent décharge aan de bestuurders.
7. Statutaire verkiezingen • De vergadering aanvaardt de bekrachtiging van het ontslag van de heer U. Verstreken. • De vergadering aanvaardt de bekrachtiging van het mandaat van de heer P. Appeltans gecoöpteerd tot in 2010. • De vergadering aanvaardt de herverkiezing tot 2012 van de heren J. Craemers, J. De Baeremaeker, J. De Bruyn, C. De Pooter , M. Dockx, N. Keersebilck, R. Kuipers, C. Timmermans, G. Opdekamp, A. Van Coillie.
8. Statutaire wijzigingen Algemeen akkoord met de voorgestelde wijzigingen van artikel 5 en 13 van de statuten. Wijziging art 5: Het aantal werkende leden is onbeperkt maar moet tenminste drie bedragen. Kunnen alleen werkend lid worden van de vereniging: a. Tuinbouwveilingen die de rechtspersoonlijkheid van coöperatieve vennootschap hebben. Men onderscheidt drie soorten tuinbouwveilingen: 1. Groenteveilingen: meer dan 80% van de omzet wordt via de verkoop van groenten gerealiseerd. 2. Fruitveilingen: meer dan 80% van de omzet wordt via de verkoop van fruit gerealiseerd. 3. Gemengde veilingen: alle overige tuinbouwveilingen. b. De natuurlijke personen die de functie van voorzitter of directeur van de leden - (a) bekleden. Deze leden verklaren door hun toetreding zonder voorbehoud de statuten en de beslissingen van de organen van de vereniging en het huishoudelijk reglement te aanvaarden en na te leven. Wijziging art 13: De Raad van Bestuur kiest onder zijn leden een voorzitter en twee ondervoorzitters. De ondervoorzitters worden gekozen onder de bestuurders die tuinbouwproducent zijn. Bij de aanstelling van de voorzitter en de ondervoorzitters dient erover gewaakt dat één mandaat wordt ingevuld door een bestuurder afgevaardigd door een lid-fruitveiling, zoals gedefinieerd in artikel 5 a. De twee overige mandaten worden ingevuld door bestuurders afgevaardigd door ledengroenteveilingen en/of leden-gemengde veilingen zoals gedefinieerd in artikel 5 a. Bij afwezigheid van de voorzitter wordt hij vervangen door de oudste aanwezige ondervoorzitter.
9. Mededelingen: De secretaris stelt het activiteitenverslag 2006 voor. De voorzitter dankt om 16.00 uur Veiling Hoogstraten voor de goede ontvangst en iedereen voor zijn aanwezigheid en sluit hiermee de vergadering.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 15
15
02-10-2007 13:58:11
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 16
02-10-2007 13:58:17
1.5 Evolutie van de veilingomzet in 2006 Het jaar 2006 impliceerde voor alle veilingen een duidelijke omzetstijging, verschillende telersverenigingen draaiden zelfs een recordomzet. Tegenover deze goede cijfers staan echter sterk gestegen kosten. De zware stookolieprijzen lagen begin 2007 nog steeds 35% hoger dan in 2005, in augustus 2006 was dat zelfs 70%. Ook aardgas, folie, substraat en meststoffen bleven kostelijk. Het totale omzetcijfer voor de VBT-veilingen bedroeg 796 miljoen euro, 12% meer dan in 2005 en 26% meer dan tijdens het rampjaar 2004. Hiermee werd in 2006 het hoogste handelscijfer bereikt en oversteeg men de resultaten van topjaar 2003. De veelbesproken schaarste tijdens de zomermaanden blijkt duidelijk uit de sterk gestegen omzetcijfers tijdens juni, juli en augustus - een gevolg van het extreem warme en daaropvolgende natte weer. De stijging is te wijten aan de betere prijsvorming van de producten, wat voor alle veilingen geldt. Vooral de vollegrondsteelt kende een voortreffelijk jaar. Deze sector kampt al jaren met problemen, maar ironisch genoeg waren de enerzijds verschroeiende en anderzijds drijfnatte weersomstandigheden bevorderlijk voor de omzet. Deze steeg maar liefst 24% ten opzichte van 2005. Net zoals bij fruit, lag ook hier het aanbod beduidend lager (-12%), maar schoot de middenprijs als een peil omhoog (+43%). Vanaf oktober zakten de prijzen dan weer tot op normaal niveau. Vooral koolsoorten en prei zagen hun omzet welhaast verdubbelen, gezien het in de rest van Europa vaak te koud was om prei te oogsten. Ook de vaak problematische witloofteelt ondervond zowel een gestegen aanvoer- als omzettotaal. De serreteelt toont, ondanks de eveneens gestegen omzetten, toch minder hoge scores dan de vollegrondsteelt. In tegenstelling tot de 24% bij openluchtproducten, kenden serregroenten ‘slechts’ een omzettoename van 6%. Hoofdzakelijk slasoorten onder glas behaalden teleurstellende resultaten en daalden 6% in omzet. De middenprijs van komkommer lag eveneens 5% lager, maar de enorme volumes (+50%) duwden de totale omzet met 43% de hoogte in. Vooral het uitblijven van de lente deed de komkommerhandel geen goed, daarna vond er een lichte opflakkering plaats. Over paprika’s mocht men globaal gezien dan weer niet klagen. De aanvoer daalde met bijna 10%, terwijl de middenprijs ongeveer 50% opklom en de veilingen een omzet van +35% realiseerden. Een jaar voordien waren de paprikaresultaten maar magertjes. Losse tomaten bleven op alle gebieden gelijkmatig met 2005, en ook de aanvoer, middenprijs en omzet van trostomaten stagneerde.
De totale fruitomzet bedroeg in 2006 305 miljoen euro, een stijging van 8,5% in vergelijking met 2005. De totale aanvoer daalde echter met een 0,5%. Vooral de zeer behoorlijke hardfruitprijzen hebben de fruitveilingen een verbeterd omzetcijfer opgeleverd. Het seizoen 2005/2006 sloot in juli af met goede appel- en perenresulaten. De oogst was dat seizoen kwalitatief uitstekend, net zoals de maatsorteringen. Wel viel de perenoogst kleiner uit dan in 2004/2005, zeker wanneer de uitbreiding van het Conférence-areaal in beschouwing wordt genomen. Per kalenderjaar lagen de globale middenprijzen van appelen en peren hoger dan in 2005. De perenvolumes stegen licht en de appelaanvoer daalde. Voor het seizoen 2006/2007 zorgde het schommelende zomerweer bij veel fruitsoorten voor wisselende effecten. Nog verder toenemend perenareaal, recordproducties, en de klein uitgevallen perenmaat hebben voor het seizoen 2006/2007 de prijs duidelijk gedrukt. Ook zachtfruit kreeg het zwaar te verduren van het afwisselend hete en natte zomerweer. In augustus leverde de aardbeienschaarste zeer hoge prijzen op, tijdens de warme septembermaand werden de telers dan weer overrompeld door aardbeien, waardoor de prijs sterk zakte. De bessenoogst viel in de zomer kleiner uit, vanwege het wisselvallige weer.
Tabel 1.5.1: Evolutie VBT-omzet per deelsector - in 1.000 € Groenten
Fruit
Totale omzet
2001
432.503
246.415
678.918
2002
417.121
245.616
622.969
2003
474.524
281.392
755.916
2004
360.582
269.405
629.987
2005
432.894
280.606
713.499
2006
490.573
305.193
795.763
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 17
17
02-10-2007 13:58:19
ac t i v i t e i t e n v e r s l ag
Tabel 1.5.2: Aanvoeren, prijzen en omzetten voor de belangrijkste tuinbouwproducten in 2005 en 2006 Jaarcumul 2005
Jaarcumul 2006
Aanvoer
Prijs (€)
omzetwaarde/€
Aanvoer
Prijs (€)
omzetwaarde/€
TOMATEN/KG (los+vast)
206.012.261
0,793
163.442.080
206.704.244
0,809
167.261.480
AARDBEIEN
39.866.999
2,369
94.459.798
39.909.020
2,368
94.504.559
PEREN/KG
179.029.483
0,555
98.735.353
182.677.497
0,591
107.962.401
APPELEN/KG
239.507.895
0,278
66.507.728
228.497.160
0,366
83.629.961
KROPSLA (S+VG)
149.681.898
0,366
54.789.250
151.665.794
0,366
55.509.681
PREI (pak-buss-jong)
75.341.192
0,373
28.091.001
70.746.772
0,688
48.707.046
WITLOOF/KG
46.897.252
0,92
43.145.472
48.645.964
1,05
51.078.262
PAPRIKA/KG
22.416.669
0,957
21.456.294
20.274.651
1,428
28.952.202
KOMKOMMERS/ST
49.329.052
0,296
14.583.641
74.139.495
0,281
20.866.627
BLOEMKOLEN/ST VG
13.308.089
0,589
7.834.717
10.933.432
0,81
8.856.080
TOTAAL TOP 10
1.021.390.790
593.045.334
1.034.194.029
611.261.381
Tabel 1.5.3: Tabel van de omzetten per veiling en per deelsector in 2006 Telersvereniging
Totale omzet 2006 (€)
Omzet groenten (€)
Omzet fruit (€)
BFV
95.403.017
2.135.600
93.267.417
BORGLOON
56.080.813
85.794
55.995.019
BRAVA
56.172.944
48.987.718
7.185.226
HASPENGOUW
58.841.240
480
58.840.760
LTV
9.923.314
2.490.859
7.432.454
PROFRUCO
19.588.537
63.818
19.524.718
REO
159.539.190
150.452.081
9.087.109
VEILING HOOGSTRATEN
108.427.114
56.428.124
51.998.989
MECHELSE VEILINGEN
230.857.682
229.928.394
929.288
WEPION
931.528
0
931.528
TOTAAL
795.765.378
490.572.870
305.192.509
Telersvereniging
Omzet 2005 (€)
Omzet 2006 (€)
2006/2005 (%)
BFV
83.342.000
95.403.017
114,5
BORGLOON
54.560.489
56.080.813
102,8
Tabel 1.5.4: Tabel van de omzetten per veiling 2005 en 2006
18
BRAVA
50.395.271
56.172.944
111,5
HASPENGOUW
56.490.804
58.841.240
104,2
LTV
9.699.663
9.923.314
102,3
PROFRUCO
18.302.642
19.588.537
107
REO
133.329.648
159.539.190
119,7
TBO
631.254
0
0
VEILING HOOGSTRATEN
97.268.148
108.427.114
111,5
MECHELSE VEILINGEN
208.348.976
230.857.682
110,8
WEPION
1.130.593
931.528
82,4
TOTAAL
713.499.488
795.765.378
111,5
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 18
02-10-2007 13:58:19
1.6 Jaarrekening op 31-12-2006 AVTIVA
PASSIVA 2005
2006
VASTE ACTIVA
157.079,61
157.260,56
III. MATERIELE VASTE ACTIVA
157.079,61
A. Terreinen en gebouwen 126.982,35
157.260,56 124.241,15
B. Installaties, machines en uitrusting
2.299,16
12.840,08
C. Meubilair en rollend materieel
27.798,10
20.179,33
EIGEN VERMOGEN
2005
2006
156.628,11
357.575,18
161.415,83
I. KAPITAAL
147.500,00
IV. RESERVES A. Wettelijke reserves Bestemd gr.herst.geb.
50.000,00
Bestemd fonds meubilair
25.000,00
B. Onbeschikbare reserves 72.500,00
Fonds sociaal passief V. Overgedragen resultaat
-4.787,72
VOORZIENINGEN VOOR RISICO’S EN KOSTEN VII. VOORZ VR RISICO’s & kosten
210.075,18 41.500,00
41.500,00
voorz grote herst. gebouw vlottende activa V. Vorderingen op > 1 jaar VII. Vorderingen op TEN HOOGSTE EEN JAAR
773.254,31
636.425,29
750,00
1.500,00
549.464,48
298.223,79
A. Handelsvorderingen 319.166,51
208.328,06
B. Overige vorderingen 230.297,97
89.895,73
50.000,00
50.000,00
schulden
732.205,81
386.110,67
IX. Schulden op ten hoogste 1 jaar A. Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen
455.292,14
392.914,28
4.957,87
B. Financiële schulden
28.246,21
C. Handelsschulden 232.486,09 E. Schulden mbt belastingen, bezoldigde en sociale lasten
287.981,68
34.100,53
41.835,80
F. Overige schulden 155.501,44
96,80
IX. LIQUIDE MIDDELEN
119.050,36
203.674,52
X. OVERLOPENDE REKENINGEN
103.989,47
133.026,98
X. Overlopende rekeningen
276.913,67
56.196,39
Totaal der activa
930.333,92
793.685,85
totaal der passiva
930.333,92
793.685,85
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 19
19
02-10-2007 13:58:20
ac t i v i t e i t e n v e r s l ag
2. PROMOTIE VOOR BELGISCHE GROENTEN EN FRUIT - 2006 - Binnenland Ook tijdens 2006 voerden de Belgische groenteveilingen, verenigd onder LAVA, samen met VLAM en het VBT promotie voor het kwaliteitslabel Flandria. Naast de wettelijke budgetten, die jaarlijks door de telers bijgedragen worden, werd in 2006 extra financiële input gegenereerd in het “Flandriafonds”. De acties werden opgesplitst in groenten enerzijds en een gemeenschappelijk programma voor groenten en fruit anderzijds. Voor het algemene programma waren de doelgroepen: de jeugd, vrouwen vanaf 30 jaar en de distributie. De belangrijkste doelstelling van de communicatie bleef het verhogen van de naambekendheid bij de consument. Hiervoor werd in 2006 opnieuw geopteerd voor het medium televisie. Er werd gekozen voor een nieuwe campagne rond het thema versheid met pratende groenten en fruit (“Die van Flandria zijn
niet van gisteren”). De uitzending vond opnieuw plaats in de maanden mei-juni en september-oktober. Advertenties in de vakpers in binnen- en buitenland en POS-materiaal vulden deze campagne aan. Gedurende deze ‘piekperiodes’ genoot Flandria dus heel wat aandacht. Daarnaast maakte de consument wel op een erg smakelijke manier kennis met Flandria tijdens de wokacties op het winkelpunt en op een aantal culinaire evenementen. Tenslotte bleef de scholencampagne “Sla je slag” gewoon verder opgesteld in de verschillende veilingen. Er werd een ludieke advertentie geplaatst in het boek “Aan tafel” van Kind en Gezin, om zo de doelgroep aan te zetten gezond te koken voor hun kroost. Naast de ‘gewone’ productsponsoring, werden er ook groenten en fruit geleverd voor televisieprogramma’s zoals “Varken zkt kok” en dergelijke. Ook aan “Dag van de Klant” werd opnieuw meegewerkt.
2.1 Gemeenschappelijk programma Merchandising In 2006 omvatte de merchandising de volgende taken: - ontwikkeling en opvolging van de promotie in België - verdeling reclame- en promotiemateriaal - steun bij organisatie van evenementen in de distributie - steun bij de organisatie van beurzen of speciale acties - verstrekken van informatie en advies over de presentatie en het assortiment in winkels Scholencampagne In januari en februari stond de tentoonstelling in Sint-Niklaas bij veiling Profruco, daarna was Veiling REO aan de beurt. Van eind mei tot eind juni konden scholen uit Vlaams-Brabant in Kampenhout (Brava) terecht. September en oktober waren gereserveerd voor scholen uit de regio van LTV in Herk-deStad. De laatste halte voor 2006 was Veiling Hoogstraten, tussen oktober en december. Opnieuw schreven heel wat scholen zich in voor een rondleiding met gids en een aangename kennismaking met de veiling via “Sla je slag”. In samenwerking met de dienst Landbouweducatie van de provincieWest-Vlaanderen, de Boerenbond en Plattelandsklassen werd een programma op punt gesteld voor leerkrachten en leerlingen van de 3e graad lager onderwijs. De activiteiten duren ongeveer 2,5 uur en omvatten de volgende onderdelen: - aankomst in de veiling en verdeling van de groepen - bezoek aan de veiling, aandacht voor de klok en de producten - bezoek aan de scholententoonstelling onder leiding van de leerkrachten Enkele weken voor het eigenlijke bezoek kregen de deelnemende scholen een infopakket (bundel + CD-rom) toegestuurd. Deze uitgebreide documentatie liet toe dat de leerkrachten samen met de leerlingen de materie vooraf grondig konden bestuderen. Op die manier is het bezoek voor de kinderen veel leerrijker. 20
Voor de invulling van de jaarplanning werkten alle LOGO’s (lokaal gezondheidsoverleg) van de desbetreffende regio met ons samen. Dag van de Klant Begin september werd er opnieuw samengewerkt met Unizo, als organisator van “Dag van de Klant”. Doel van deze actie was om de producten nogmaals onder de aandacht te brengen van de kleindistributie en hun klanten. Dit jaar werd er samengewerkt met Roularta om een hoogwaardig magazine te maken met het thema “Bij de buurtsuper zit je goed!”. Het werd een combinatie van een stripverhaal met praktische tips omtrent bewaartemperaturen en leuke recepten, met hieraan gekoppeld een wedstrijd voor de consument. De klanten van de zelfstandige voedingswinkels konden dit magazine meenemen tijdens hun aankopen in de winkel. In dit magazine werd het Flandria-verhaal op een concrete manier naar voren gebracht, door middel van vier recepten met groenten en fruit, tips over de bewaring van de specifieke producten. Daarnaast werd een poster aangemaakt met de belangrijkste groenten en fruit (zie roll-up bij wokactie). Deze poster werd ter beschikking gesteld van de meer dan 1.000 deelnemende winkels. Tomatensegmenten Voor de tomatenfamilie werd, zoals elk jaar, in 2006 ook in samenwerking met VLAM gekozen voor een aantal advertenties in vakbladen in Duitsland en Frankrijk. Dit betrof Fruchthandel, Rungis en Végétable. De volgende acties werden voor Flandria Baron georganiseerd: aankoop wieleroutfits en kledij met logo-opdruk. De volgende acties werden voor Flandria Prince-Princess georganiseerd: cadeau tien beste kopers (pralines, champagne). Voor de andere tomatensegmenten werden er geen specifieke acties georganiseerd.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 20
02-10-2007 13:58:20
Advertenties buitenland In samenwerking met VLAM werden in 2006 in Fruchthandel (DTS); FLD, Végétable en Rungis Actualités (FR) advertenties
geplaatst voor de belangrijkste Flandria-producten (qua omzet): sla, wintergroenten, zomergroenten.
2.2 Programma groenten In 2006 werd er gekozen voor een nieuwe Flandria-campagne waarbij groenten in een bepaald dialect een leuk dialoogje houden. De link naar het culinaire is zeer duidelijk. De slogan van de campagne zette opnieuw versheid in de kijker door te stellen “Die van Flandria zijn niet van gisteren, maar van vandaag!”. De consument werd geadviseerd om op zoek te gaan naar het label. De campagne bestond uit verschillende onderdelen: Televisiespot De eerste golf 20 seconden-spots werd traditioneel uitgezonden in de maand mei-juni, de tweede reeks in september-oktober. Gezien de doelgroep werd gekozen voor VRT: Eén en Canvas (Noord); RTL, RTBF La Deux, RTBF La Une (Zuid).
Chinese kolen-radijzen - september: komkommers-venkel oktober: witloof-oesterzwammen - november: prei-spruiten. Tijdens het wokken en proevertjes uitdelen, vertelde de hostess de winkelende consument wat meer over Flandria. De consument werd aangeraden om het receptje van die maand mee te nemen, dat herwerkt werd tot een kleurrijk en populair hebbeding. Zolang de actie liep, werden ook mobiles opgehangen, topkaarten en etiketten aangebracht op de kisten en op de producten. In 2006 werd er nog gezorgd voor extra zichtbaarheid door middel van een roll-up met prachtige sfeerbeelden van de belangrijkste producten. Verschillende ketens zoals Makro, Super GB, Carrefour, Colruyt, Champion, Intermarché en Match konden opnieuw meegenieten van deze actie. Flandria-stand op professionele beurzen
POS-materiaal in de nieuwe huisstijl In aanvulling van de televisiecampagne werd er een herdruk van de mobiles en receptenfolders voorzien. Ook de nieuwe speciality-folder werd in deze stijl aangemaakt. Deze elementen moeten helpen bij het verbeteren van de naambekendheid. Dit materiaal werd op grote schaal verdeeld onder de kopers. Bij wokacties op het winkelpunt en consumentenbeurzen zorgden ze ook nog eens voor extra ondersteuning. Via de veilingen, de grossiers en de merchandising van LAVA werden ze aan de winkeliers bezorgd. Advertenties en redactionele ruimte in vakpers De distributie werd op de hoogte gehouden van de verschillende acties en kreeg de kans om POS-materiaal te bestellen dankzij de inlassingen in de vakpers. Onder meer advertenties in “Super Magazine”, “Store-check”, “Convenience”, “Gondola” en “Distributie Vandaag” in de maanden mei-juni en septemberoktober maakten dit mogelijk. De betaalde pagina’s werden ook aangevuld met redactionele artikels over Flandria. Specifiek over de specialiteiten, over tomatensoorten en over slasoorten werd er in “Convenience” geschreven. Op basis van de Flandria-mail verschenen er ook een aantal artikels over het merk. Wokacties op het verkooppunt Vanwege het grote succes van de wokacties in 2005, werden deze in 2006 verder gezet. In samenwerking met de grootste F1’s werden er 77 wokacties georganiseerd tussen april en december. De recepten waren opnieuw eenvoudig, met eenduidelijke link naar seizoensproducten. April: bloemkolen-broccoli - mei: paprika-champignons - juni: asperges-courgettes - juli: tomaten-aubergines - augustus:
Dit jaar stond de nieuwe Flandria-stand voor het eerst op een aantal vakbeurzen en opendeurdagen van veilingen of kopers. Onder andere op de Aardbeifeesten in Melsele, de opendeurdag van Veiling Profruco, Tavola, de Tuinbouwdag in het Waasland en Interpom-Primeurs. De receptenfolders, ballonnen en vlaggen met het logo gingen er vlot van de hand. Flandria-stand op culinaire evenementen Als aanvulling op de wokacties, om op iets grotere schaal in contact te komen met de consument, werd in 2006 opnieuw gekozen voor de deelname aan een aantal culinaire beurzen en evenementen. Concreet ging het dan over Hapje Tapje (Leuven), Kokerello aan Zee (Oostende), het Voedingssalon (Brussel), de Dag van het Eetbare Landschap (Bokrijk), Kokerello (Gent) en de Week van de Smaak (Mechelen). Hiervoor werd telkens op hetzelfde team van koks gerekend, die recepten klaarmaakten en het verhaal van Flandria met de belangrijkste kenmerken heel overtuigend overbrachten op het publiek. Dimarso-onderzoek Om het effect van de campagne te kunnen meten werd opnieuw een beroep gedaan op het marktonderzoeksbureau Dimarso. Zij deden een 6-meting (zesde jaar). Dit hield in dat na de laatste uitzending van de televisiespot van “de pratende groenten” midden oktober 2006 werd gepeild naar de reclamebekendheid en naambekendheid van Flandria. De resultaten van deze meting werden door Dimarso gepresenteerd aan de beleidsverantwoordelijken. De conclusies zullen worden gebruikt om de campagne te verbeteren naar 2007 toe.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 21
21
02-10-2007 13:58:21
ac t i v i t e i t e n v e r s l ag
Voornaamste conclusies: o-meting 2000
1-meting 2001
2-meting 2002
3-meting 2003
4-meting 2004
5-meting 2005
6-meting 2006
7%
8%
9%
10%
12%
19%
18%
10%
10%
13%
12%
20%
20%
31%
36%
35%
36%
46%
48%
TOM merkbekendheid
(“Welke merken van verse groenten kent u, al was het maar van naam?”) Spontane merkbekendheid
9%
(“Welke merken van verse groenten kent u nog?”) Geholpen merkbekendheid
26%
Flandria blijft de belangrijkste speler op de markt. De merkbekendheid is vrij hoog en groeit stelselmatig elk jaar. De boodschap van versheid was zeer duidelijk, het geheel van de campagne (met wokacties en radio-shopping erbij) zorgde voor een gevarieerder beeld van het merk. Door de eenvoudige link tussen sprekende groenten en het merk was de toewijzing van de campagne aan het merk zeer goed. 70% van de mensen die de televisiespot had gezien, besefte daadwerkelijk dat het voor Flandria was (in 2005 was dat maar 59%). In 2006 liet VLAM voor het eerst de spot beoordelen (likeability). De score was goed: 7/10 respondenten vonden de spot aangenaam tot zeer aangenaam om naar te kijken. Er is ook vooruitgang te merken in de aankooppenetratie en in de algemene positie van het merk. Meer en meer mensen kopen het merk en kopen het ook keer na keer aan. Productsponsoring Naast de occasionele groentekorf en steun aan scholen of organisaties in het kader van “gezonde voeding” of “culinaire
2.3
Pancartes telers In 2006 werd de aanmaak van deze borden verder gezet. Zowel de bestaande groenten als de uitbreiding naar andere soorten werden goed ontvangen door de telers. Samenwerking vrouwenbewegingen In samenwerking met KVLV werd er opnieuw een advertentie gemaakt voor de backcover van het receptenboek “Voedingsvoorlichting en Gastronomie”. Dit boekje werd op 10.000 exemplaren gedrukt en wordt vooral gebruikt tijdens de kookcursussen van KVLV. Bovendien werd het ook tijdens de beurs Kokerello en het Voedingssalon aan KVLV-leden aangeboden.
Programma fruit
Reeds in 2005 kreeg VLAM van de Europese Commissie de toezegging om opnieuw een drie jaar durende campagne voor fruit te voeren. Dankzij deze toezegging kon het budget, bestemd voor de promotie van vers fruit, verdubbeld worden. Voor iedere euro promotiebijdragen die aan de promotie van vers fruit wordt besteed, legt de Europese Commissie een euro bij. Deze steun is noodzakelijk om een degelijke mediacampagne voor hardfruit en aardbeien te voeren. In 2005 werd reeds een nieuwe televisiespot gemaakt. Compleet in de lijn van de vorige campagne werd het fruit voorgesteld als ‘verleidelijk van nature’. In de spot wordt de illusie gecreëerd van gestoei onder de lakens. Uiteindelijk rollen een smakelijke appel en peer uit een traditionele fruitzak. Deze campagne werd in oktober 2006 nationaal gevoerd en richtte zich vooral op de doelgroep 18- tot 44-jarigen. In 2006 kwam ook de nieuwe televisiespot voor aardbeien op televisie. Waar de aardbeien in de vorige spot nog een zwoele tango dansten, zijn ze nu te zien in een fijne ‘French cancan’. Omdat aardbeien uit andere gebieden praktisch het jaarrond in het groente- en fruitrek liggen, dient het moment dat de Belgische aardbeien op de markt komen extra in de kijker te worden geplaatst. Daarom werd de nieuwe aardbeispot van 22 mei 2006 tot en met 9 juni 2006 uitgezonden op de nationale televisie. Daarnaast werd de aardbeiwebsite www.aardbei. VLAM.be aangekleed met het nieuwe campagnebeeld. 22
initiatieven”, heeft VLAM dit jaar ook meegewerkt aan acties op grotere schaal. Voor de tweede reeks van het kookprogramma “Varken zkt kok” op Vitaya werd met Flandria-producten gewerkt in ruil voor vermelding bij de aftiteling.
Dankzij een doorgedreven samenwerking tussen VLAM en het VBT slaagt de sector er tevens in om sociaal geëngageerde evenementen te ondersteunen met het aanleveren van verse producten. In 2006 werd opnieuw geopteerd om de scholenveldloop van de Stichting Vlaamse Schoolsport van appels te voorzien. Iedere jongere loper die de veldloop volledig wist af te leggen kreeg aan de finish als beloning een lekkere appel. De promotiefolder voor appelen en peren, die vol staat met leuke weetjes over ons fruit werd daarbij als extra aandachtstrekker meegegeven. Daarnaast was er een sponsoring van de scholenwedstrijd “Move Eat”, waarbij fruit als prijs kon worden gewonnen. Ondanks al deze promotionele inspanningen liep de consumptie van appelen, peren en aardbeien licht terug. De concurrentie van allerlei functionele voeding en de vreemde klimatologische capriolen van het afgelopen jaar speelden daarbij een niet te onderschatten rol. In 2006 bleken de prijzen voor verse producten in het groente- en fruitschap van de grote winkels immers gestegen. Hierdoor daalde het aantal kopers van vers fruit en bleek het verkochte volume van inlands fruit te dalen. Daartegenover staat dat consumenten meer in de buidel tastten voor fruit: volgens onderzoek betaalde men in 2006 meer euro’s voor minder fruit, dan in de jaren voorheen.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 22
02-10-2007 13:58:21
3. MARKTORDENING 3.1 Marktregulering De Europese gemeenschappelijke marktordening richt zich sinds enkele jaren op de medeverantwoordelijkheid van de producenten en stimuleert het marktgericht en milieuvriendelijk produceren. Hierdoor wordt het belang van de marktinterventie ieder jaar ingekrompen. Alle Europese lidstaten voeren een gerichter marktbeleid naar het heden en de toekomst toe. De financiële middelen, welke de EU voorheen in een kwantitatieve beheersing van de markt stopte (interventies), worden nu via de operationele programma’s gericht gebruikt om een kwalitatief diepgaand en naar de afzetmarkt gerichte productiepolitiek te voeren.
3.1.1. EU-interventieregeling voor groenten in 2006
Tabel 3.1.3: Marktinterventies voor tomaten per veiling Tomaten
2005
2006
Hoeveelheid
Waarde
Hoeveelheid
Waarde
Per veiling
In kg
In €
In kg
In €
BRAVA
0
0
0
0
HOOGSTRATEN
166.366
8.035.48
213.597
10.316,70
LTV
0
0
0
0
PROFRUCO
0
0
0
0
REO Veiling
188.162
9.041,28
197.756
9.551,60
MECHELSE VEILINGEN
853.858
41.241;34
779.851
37.666,80
Totaal
1.208.386
58.318,10
1.191.204
57.535,20
Marktinterventies voor tomaten (COV) (Bron: BIRB) De segmentatie in de tomatenmarkt leidde tot een meer marktgerichte productie en afzetpolitiek Hierdoor wordt er weinig beroep gedaan op marktinterventies. Doordraai is uitzonderlijk geworden en wordt naar de toekomst verder afgebouwd. De prijzen voor interventies zijn dermate laag gesteld dat marktinterventies ontmoedigd worden. Ook in 2006 was er bijgevolg geen sprake van massale interventie. Tabel 3.1.1: Interventieprijzen voor serretomaten Serretomaten Gans het seizoen
Vergoeding
Ophoudprijs
0,0483 €/kg
0,1300 €/kg
Tabel 3.1.2: Marktinterventies voor tomaten per maand Tomaten
2005
2006
Tabel 3.1.4: Europese interventies tomaten 2006 Lidstaat
Interventie 2006 - tomaten in ton
België
459,5
Duitsland
-
Spanje
39.33,7
Frankrijk
43,1
Italië
-
Portugal
-
Griekenland
-
Andere landen
-
Totaal
39.834,30
Hoeveelheid
Waarde
Hoeveelheid
Waarde
Per maand
In kg
In €
In kg
In €
Januari
1.644
79,4
1.411
68,2
Februari
0
0
0
0
Maart
24
1,2
666
31,2
April
5.694
275
8.893
429,5
Mei
25.531
1.233,20
50.628
2.455,30
Juni
55.532
2.682,20
83.844
4.049,70
Juli
260.311
12.573,00
187.559
9.059,10
Augustus
107.950
5.214,00
278.065
13.430,50
September
180.821
8.733,70
58.070
2.804,80
Oktober
139.375
6.731,80
134.760
6.508,90
Bloemkolen
Interventieprijs
November
253.976
12.267,00
247.020
11.931,10
1 mei tot 30 april
0,0701 €/kg
December
175.697
-
16.452
794,6
Totaal
1.206.555
49.790,50
1.067.367
51.562,80
(Bron: Ministerie van Landbouw)
Marktinterventies voor bloemkolen (COV) Het verkoopseizoen van bloemkolen loopt van 1 mei tot 30 april. De Europese wetgeving voorziet in een verdere afbouw van de marktinterventies in de bloemkoolsector. De erg laag gestelde interventieprijzen verhoogden lichtjes ten opzichte van 2005. De zogenoemde interventiedrempels zijn ook hier niet meer in voege.
Tabel 3.1.5: EU-interventieprijzen voor bloemkolen
(Bron: BIRB) jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 23
23
02-10-2007 13:58:22
ac t i v i t e i t e n v e r s l ag
Niet-communautaire ophoudvergoedingen
Tabel 3.1.6: Marktinterventies voor bloemkolen per maand Bloemkolen
2005/2006
2006/2007*
In het kader van het operationeel programma - GMO maakten ook in 2006 de Mechelse Veilingen van deze mogelijkheid gebruik. Naast een tegemoetkoming van 50% van de EU is voorzien dat de betrokken veiling zelf voor 50% deze doordraai financiert. De vergoeding is erg beperkt en omvat enkel een terugbetaling van een deel van de kosten om de doorgedraaide producten marktklaar te maken. Tabel 3.1.9 geeft een overzicht per maand voor de niet communautaire ophoud - en interventieregeling.
Hoeveelheid
Waarde
Hoeveelheid
Waarde
Per maand
In kg
In €
In kg
In €
Januari
1.612
113
883
61,9
Febuari
24
1,7
40
2,8
Maart
858
60,2
2.842
199,2
April
21.064
1.476,60
2.148
150,6
Mei
158.549
11.114,30
203.885
11.144,30
Juni
262.552
18.831,60
86.439
9.207,40
Juli
127.688
8.950,30
141.498
9.919,00
Augustus
86.244
6.045,70
30.381
2.129,70
Maand
Kg, stuks, bus, potje
EU-steun €
September
270.384
18.953,90
243.895
17.091,00
Januari
11.655
144,52
Oktober
145.322
10.187,00
138.508
9.709,40
Februari
3.826
47,44
November
13.386
938,4
7.399
518,7
Maart
42.433
526,17
December
4.401
308,5
0
0
April
54.394
674,49
Totaal
1.092.082
76.981,00
857.917
60.133,90
Mei
283.435
2.956,59
Juni
188.857
2.341,83
Juli
814.548
10.100,40
Augustus
139.665
1.731,85
September
287.658
3.566,96
(Bron: BIRB) * Toestand op 18 juli 2007 Tabel 3.1.7: Marktinterventies voor bloemkolen per veiling Bloemkolen
2005/2006
2006/2007
Tabel 3.1.9: Niet-communautaire interventieregeling groenten 2006 (Mechelse Veilingen)
Hoeveelheid
Waarde
Hoeveelheid
Waarde
Oktober
302.601
3.752,25
Per veiling
In kg
In €
In kg
In €
November
183.440
2.274,66
BRAVA
9.146
641,2
9.458
662,9
December
112.297
1.392,48
REO
440.142
30.591,20
347.977
24.393,20
Totaal
2.424.809
29.509,64
MECHELSE VEILINGEN
648.713
45.474,80
505.891
35.462,90
Totaal
1.098.001
76.707,10
863.326
60.219,00
(Bron: Mechelse Veilingen)
(Bron: BIRB) * Toestand op 18 juli 2007 Tabel 3.1.8: Europese interventies bloemkolen 2005/2006* Lidstaat
Interventie 2005/2006 - bloemkool in ton
België
395,3
Duitsland
-
Spanje
168,7
Frankrijk
2.357,60
Italië
-
Oostenrijk
-
Verenigd Koninkrijk
-
Andere landen
120,5
Totaal
3.265,20
(Bron: Ministerie van Landbouw) * Voorlopige cijfers
24
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 24
02-10-2007 13:58:22
3.1.2. EU-interventieregeling voor fruit 2006
Tabel 3.1.12: Europese interventies appelen - juli 2006/juni 2007-09-06
Marktinterventies voor appelen Voor het seizoen 2006/2007 af te sluiten op 30 juli 2007, beloopt de vergoeding voor appelen 8,81 €/100 kg. Per telersvereniging kan nog slechts 8,5% van de verkochte hoeveelheden voor vergoeding in aanmerking genomen worden. Dit geldt ook voor de volgende seizoenen. De ophoudprijs is zowel voor appelen als voor peren op 0,17 €/ kg gesteld. Tabel 3.1.10: EU -interventieprijzen voor appelen Appelen 1 augustus tot 30 juli
Vergoeding
Ophoudprijs
0,0881 €/kg
0,1700 €/kg
2005/2006
2006/2007*
Hoeveelheid
Waarde
Hoeveelheid
Waarde
Per maand
In kg
In €
In kg
In €
Augustus
18.162
1.600,10
0
0
September
35.725
3.147,40
0
0
Oktober
17.836
1.571,40
1.924
169,5
November
3.676
323,9
2.400
211,4
December
7.639
673
0
0
Januari
4.765
419,8
0
0
Februari
10.253
903,3
0
0
Maart
7.540
664,3
0
0
April
1.104
97,3
0
0
Mei
120
10,6
0
0
Juni
756
66,6
0
0
Juli
0
0
0
0
Totaal
107.576
9.477,40
4.324
380,9
(Bron: BIRB) * Toestand op 18 juli 2007
Appelen
2006/2007*
België
3,8
Duitsland
-
Spanje
3.265,40
Frankrijk
970,6
Italië
543
Ierland
-
Nederland
-
Portugal
699,4
Griekenland
1.807,30
Andere landen
-
Totaal
7.289,60
(Bron: Ministerie van Landbouw)
Marktinterventies voor peren De perenoogst was ruim voor de campagne 2006/2007 (oogst 2006). De prijzen evolueerden niet naar behoren. Het verkoopseizoen voor peren loopt van 1 juni tot 31 mei. Voor het seizoen 2006/2007 bedroeg de interventieprijs 8,84 €/100kg en de ophoudprijs 0,17€/kg. Tabel 3.1.13: EU - interventieprijzen voor peren (alle rassen en verpakkingen) (klasse Extra, I en II) Peren 1 augustus tot 31 juli
Vergoeding
Ophoudprijs
0,0839 €/kg
0,1700 €/kg
Tabel 3.1.14: EU- interventie voor peren Peren
2005/2006
Interventie - appelen in ton
Verenigd Koninkrijk
Tabel 3.1.11: EU -interventie voor appelen Appelen
Lidstaat
2005/2006
2006/2007
Hoeveelheid
Waarde
Hoeveelheid
Waarde
Per maand
In kg
In €
In kg
In €
Augustus
100.211
11.144,00
2.244
188,3
Hoeveelheid
Waarde
Hoeveelheid
Waarde
September
302.226
78.868,20
311.619
84.413,00
Per veiling
In kg
In €
In kg
In €
Oktober
220.493
21.053,20
933.811
78.346,70
BFV
0
0
0
0
November
186.737
15.918,80
665.282
55.817,20
180.689
15.159,80
76.500
6.418,40
BORGLOON
0
0
0
0
December
BRAVA
5.886
518,56
0
0
Januari
136.196
11.426,80
0
0
PROFRUCO
64.316
5.666,24
1.084
95,5
Februari
73.413
6.159,40
0
0
HASPENGOUW
0
0
0
0
Maart
189.033
15.859,90
0
0
HOOGSTRATEN
0
0
0
0
April
243.710
20.447,30
0
0
LTV
0
0
0
0
Mei
104.072
8.731,60
0
0
REO Veiling
35.838
3.157,30
4.980
438,7
Juni
19.970
1.675,50
0
0
MECHELSE VEILINGEN
1.536
135,3
108
9,5
Juli
0
0
0
0
Totaal
107.576
9.477,50
6.172
543,8
Totaal
1.756.750
206.444,50
1.989.456
225.183,50
(Bron: BIRB) * Toestand op 18 juli 2007
(Bron: BIRB) * Toestand op 18 juli 2007 jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 25
25
02-10-2007 13:58:23
ac t i v i t e i t e n v e r s l ag
Peren
2005/2006
2006/2007
Aug tot juli
Hoeveelheid
Waarde
Hoeveelheid
Waarde
Per veiling
In kg
In €
In kg
In €
BFV
1.020.639
85.631,60
3.167.400
265.744,90
BORGLOON
152.774
12.817,70
284.499
25.337,90
BRAVA
290.203
24.348,00
700.602
35.884,70
PROFRUCO
100.857
6.377,90
375.492
30.270,40
HASPENGOUW
138.926
79.106,50
619.520
110.010,80
HOOGSTRATEN
0
0
0
0
LTV
0
0
0
0
REO-Veiling
48.072
4.033,20
47.738
4.005,20
MECHELSE VEILINGEN
5.279
442,9
5.605
470,3
Totaal
1.756.750
212.757,80
5.200.856
471.724,20
(Bron: BIRB) * Toestand op 18 juli 2007
Tabel 3.1.15: Europese interventies peren - juni 2006/mei 2007 Lidstaat
Interventie - peren in ton
België
836,3
Duitsland
-
Spanje
7.360,70
Frankrijk
131
Italië
3.023,20
Nederland
3.320,10
Verenigd Koninkrijk
171,1
Portugal
2.915,20
Griekenland
402
Andere landen
0
Totaal
18.159,50
Tabel 3.1.16: België - Bestemming van de uit de markt genomen groenten en fruit Seizoen 2005/2006 (hoeveelheden in kg)
26
Gemeenschappelijke Marktordening (GMO) Sinds 1997 is de Gemeenschappelijke Marktordening (GMO) niet meer weg te denken uit de sector. De GMO met een maximale financiële steun van 4,1% van de waarde van de in de handel gebrachte productie van elke telersvereniging, gaf een extra impuls aan de werking van en de samenwerking tussen de telersverenigingen. In 2006 telde België 18 erkende telersverenigingen op basis van de EU-verordeningen nr. 2200/96 en 1433/03. Hiervan groepeerden 6 telersverenigingen zich in LAVA. Veiling Borgloon en de BFV verenigden zich in Fruitbiz.be. Veiling Haspengouw stapte in het transnationale project EFC samen met Fruitmasters in Nederland en WOG in Duitsland. 2006 betekende voor de meeste telersverenigingen het derde uitvoeringsjaar van het vijfjarig operationeel programma 2004-2008. De financiële impact van de GMO kan het best worden geïllustreerd met de ordegrootte van betoelaging in België. Voor 2006 werden door de telersverenigingen operationele programma’s ingediend voor een globaal bedrag van €93.012.175, -. De communautaire betoelaging bedroeg meer dan 37 miljoen euro. In 2006 telde België ook één voorlopig erkende telersvereniging, Ingro. Deze heeft eind 2006 zijn erkenningsprogramma beëindigd en werd erkend als telersvereniging op basis van de EU-verordeningen nr. 2200/96 en 1433/03. Ingro heeft op 15 september 2006 een operationeel programma ingediend voor de periode 2007-2011. De interventiedrempels voor producten, waarop de communautaire ophoudvergoeding van toepassing is, bleven voor de campagne 2006/2007 vastgesteld op 10% voor alle producten (8,5% voor appelen en peren).
Invoerregime Het invoerregime bleef in 2006 onveranderd. Voor de bescherming aan de buitengrenzen van de EU zijn de volgende maatregelen belangrijk:
(Bron: Ministerie van Landbouw)
Bestemming
Caritatieve instellingen
Landbouw
Ongeschikt voor gebruik
Totaal uit de markt genomen
Tomaten
134.733
934.777
-
1.069.510
Bloemkolen
103.693
756.813
-
860.506
Appelen
3.912
150.363
-
154.275
Peren
199.282
4.697.913
-
4.897.195
(Bron: BIRB) * Toestand op 18 juli 2007
3.1.3. Europese marktondersteunende en -sturende regelingen
• de ad-valorem douanerechten • een stelsel van minimum invoerprijzen met aanvullende douanerechten (tariefequivalenten) • een speciale vrijwaringclausule De Europese Commissie heeft met verschillende landen een bilateraal akkoord afgesloten, waardoor de handel in veel landbouwproducten wordt geliberaliseerd. Hierdoor kunnen diverse invoerheffingen verlaagd en quota’s verhoogd worden. Met Marokko bleef een protocol van kracht voor de invoer van tomaten. Geleidelijk wordt het totale invoercontingent verhoogd tot 220.000 ton tegen 2006/2007. De sector vreest een verstoring van het evenwicht tussen vraag en aanbod op de Europese markt. Vanuit het VBT werd hiertegen scherp gereageerd bij de Europese Commissie.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 26
02-10-2007 13:58:24
Exportrestituties Exportrestituties zijn financiële steunmaatregelen vanuit de EU om de exporthandel de mogelijkheid te bieden de prijsverschillen tussen de EU-markten en de wereldmarkt te overbruggen. In 2006 werden in dit verband meerdere verordeningen uitgevaardigd voor de vaststelling van de restitutiehoeveelheden en -bedragen. Slechts een beperkt aantal producten voor specifieke bestemmingen komt voor dit soort steunmaatregel in aanmerking. Voor ons land zijn dat appelen, druiven, tomaten, perziken, sinaasappelen en citroenen. Het belang van exportrestituties is relatief beperkt, gezien het aantal firma’s (vier) en de geringe steunbedragen.
Andere steunmaatregelen De EU bouwde in de loop van de voorbije jaren de specifieke steunmaatregelen voor een aantal producten sterk af. Ze bestaan nog wel voor bepaalde, op basis van groenten en fruit, verwerkte producten (tomaten, perziken, peren, krenten en rozijnen, vijgen, ananas, gedroogde pruimen). Voor België zijn geen contingenten voorzien voor deze producten.
3.1.4. Operationeel Programma Hierna volgt een samenvatting van het werkingsjaar 2006 binnen het Operationeel Programma 2004-2008 LAVA, Fruitbiz. be en EFC. Dit verstrekt een goed beeld van de programma’s van alle bij het VBT aangesloten telersverenigingen. Het Operationeel Programma 2004-2008 beoogt de realisatie over vijf jaar van een integratie van verschillende onderdelen van de coöperatieve afzetstructuur. Deze integratie wordt uitgevoerd door het in leven roepen van een aantal afdelingen binnen dewelke de telersverenigingen diepgaand wensen samen te werken.
Cluster programmering van de productie: vraag en aanbod • Het verzamelen, verwerken en verspreiden van productiegegevens en marktprijzen door het VBT Het VBT maakt deel uit van een “antennesysteem” dat uit diverse informatiepunten in Europa bestaat, die hun data over productie, aanvoer en marktgegevens onderling uitwisselen. In concreto bereidt het VBT de overlegvergaderingen voor op regionaal, Europees en mondiaal vlak en woont deze bij met als doel het in overeenstemming brengen van het aanbod met de vraag en dit op het vlak van het kwantitatieve, het kwalitatieve en het assortiment van de aangeboden groenten en fruit. Het VBT vertegenwoordigt de telersverenigingen in instellingen en bedrijven, teneinde de door hen ingenomen
standpunten met betrekking tot de marktontwikkeling te realiseren. Dagelijks verzamelt het VBT informatie over de hoeveelheden groenten en fruit, aangevoerd op de aangesloten telersverenigingen en de gerealiseerde verkoopprijzen. Aan de hand van deze basiscijfers verspreidt het VBT dag, week-, maand- en jaarstatistieken. Communicatie met de marktdeelnemers verloopt via email of vakbladen. De VBT-marktcijfers worden aangevuld met invoer- en uitvoergegevens. De productie- en marktstatistieken vormen de basisinformatie voor het (transnationaal) overleg rond maatregelen om het aanbod in overeenstemming te brengen met de vraag. • Inschatting van vraag en aanbod Jaarlijks wordt per teelt een berekening gemaakt van de arealen die in productie zijn. Deze areaalbepaling vormt het uitgangspunt van een productieraming per teelt, dit zowel in hoeveelheid als in waarde. Voor appelen en peren kadert deze oefening in een mondiale (World Apple and Pear Association) en in een Europese (Prognosfruit) dimensie. De resultaten van deze berekeningen worden door het VBT geanalyseerd en gepubliceerd. Het aanbod kennen vormt een onmisbare schakel en informatiebron voor de diverse telersverenigingen. Om het toekomstige aanbod te kunnen inschatten wordt gebruik gemaakt van verschillende informatiebronnen, afhankelijk van de termijn (korte, middellange of lange termijn) op dewelke men de informatie wenst te bekomen. Verscheidene acties worden ondernomen om de aanbodsverwachtingen te kunnen inschatten: weekprognoses, middellange termijnprognoses om promotionele acties te kunnen plannen en areaalenquêtes die een inzicht geven in de beteelde oppervlakte. Deze acties zijn gebaseerd op statistische, semi-wetenschappelijke technieken en worden gecombineerd met verscheidene acties binnen het cluster onderzoek om op een meer wetenschappelijke manier technieken te ontwikkelen teneinde een adequate inschatting van de productie te kunnen bewerkstelligen. De resultaten van de diverse prognosetechnieken leiden tot een ondersteuning van de beleidsvoering van de diverse telersverenigingen en maken strategische beslissingen mogelijk aangaande logistiek, verkoop en organisatie op de vloer en dit op korte als lange termijn. • Sturing van het aanbod voor de eerste vermarkting Analyse van de marktgegevens toont dat er soms discrepanties tussen vraag en aanbod bestaan. Deze verschillen kunnen ontstaan omdat verbruiksmomenten niet steeds samenvallen met productiemomenten. Tijdens het werkjaar 2006 werd gefocust op een drietal acties: bewaring van uitgangsmateriaal, organisatie van aanvoerplatforms en het marktklaar maken van producten ten einde deelmarkten te kunnen bevoorraden. • Communicatie over vraag en aanbod De gegevensverzameling en -spreiding worden grotendeels geïnformatiseerd voor een optimaal overzicht van de ter verkoop aangeboden fruit en groenten. Via aanvoerprognoses
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 27
27
02-10-2007 13:58:24
ac t i v i t e i t e n v e r s l ag
zorgen de telers ervoor dat termijnplanning mogelijk is. Informatie wordt steeds belangrijker in de groente- en fruitwereld. De verzamelde data staan ten dienste van enerzijds de commerciële afdeling van de groepering maar wordt ook gecommuniceerd naar de andere veilingen ter ondersteuning van de beleidsvoering op korte en lange termijn. Naast verzameling van de informatie is de verspreiding van enorm belang. De bedoeling van de informatieverspreiding (o.a. door het aanmaken van mails voor groot publiek alsmede voor professionals) is de diverse actoren op de hoogte te houden van de verschillende ontwikkelingen en positieve punten binnen de Belgische groente- en fruitwereld.
Cluster verkoop • Optimalisatie van de verkoop De bemiddelingsverkoop is naast de traditionele klokverkoop een zeer belangrijk middel geworden om in een markt van overaanbod vat te kunnen hebben op de prijsvorming. De klokverkoop via het simultaancircuit is echter nog steeds het belangrijkste verkoopsinstrument voor de telersverenigingen. De verdere ontwikkeling van het thuiskoopsysteem binnen de werkgroep simultaan van het VBT en de steeds grotere vraag naar aansluitingen aan dit systeem toont dat de nationale en internationale groente- en fruitwereld dit krachtige instrument apprecieert en er gebruik van wil maken. Een van de grote voordelen van het kloksysteem is de transparantie van de prijsvorming, een eigenschap die vooral in buitenlandse telersverenigingen meer en meer verdwijnt. Bovendien blijft de simultaan klokverkoop de beste waardemeter en prijsvormer omdat met dit systeem de meeste gegadigden worden bereikt. Ook de nichemarkten met superkwaliteit worden hierbij niet vergeten. Verder wordt er gewerkt aan de interne concentratie van het aanbod, de gelijkschakeling van de kwaliteit, het aansturen van de verkoop en de wederzijdse uitwisseling van informatie betreffende de prijzen en de marktsituatie. Het VBT ontwikkelt vernieuwende initiatieven om de simultaanverkoop op te waarderen en richtte hiervoor een aparte cel op die nieuwe concepten uitdenkt en uitvoert. De technische, financiële en administratieve opvolging alsook de communicatie met kopers gebeurt door het VBT. • Optimalisatie van de uitrusting en de infrastructuur Consumenten en afnemers wensen in toenemende mate garanties over de veiligheid en kwaliteit van het product. Kwaliteit wordt niet alleen bepaald op het bedrijf van teler of handelaar, maar in het hele logistieke traject tot in de winkel. De voorgeschiedenis van het product, de teelt en het verdere traject, bepaalt wat er aan het eind van de keten met het product moet en kan gebeuren. Het kunnen traceren waar een product vandaan komt en wat er mee is gebeurd, wordt steeds belangrijker bij de kwaliteitsbewaking en controle. De mondialisering van de markt en de daaruit voortvloeiende eisen, en de steeds complexere processen waaraan dient voldaan te worden, vereisen een optimale aanpassing van de infrastructuur, accommodaties en uitrusting op het niveau van zowel de individuele veiling als de coöperatie.
28
De infrastructuur en de uitrusting laten de individuele telersverenigingen toe om optimaal in te spelen op de steeds breder wordende waaier aan producten en de toenemende diversiteit aan onder andere sorteringen, verpakkingen en kwaliteitssystemen. Tevens wordt voorzien in systemen om effectief en op een efficiënte manier te voldoen aan de steeds strengere regels inzake voedselveiligheid, naspeurbaarheid en controle op de ganse keten, opgelegd door enerzijds de grote aankooporganisaties en anderzijds de internationale en nationale overheden. De acties die ondernomen worden om aan de complexere eisen van de markt te voldoen, worden gecombineerd met bijdragen tot het behoud van de kwaliteit van het product na de oogst. Optimalisatie van de logistiek betekent immers ingrijpen op de kwaliteit van het product en op de kost van de manipulatie: foute afleveringen vermijden, snelle “in- en uit koeling”-bewegingen, minimalisatie van het aantal manipulaties, beperken van het aantal foute manipulaties met impact op het product, maximalisatie van het aantal handelingen binnen een bepaald tijdsbestek.
Cluster integraal keten en kwaliteitsbeheer Binnen deze cluster kunnen drie verschillende acties worden onderscheiden: - Productkwaliteit - Opvolging kwaliteitssystemen - Ketenbewaking • Productkwaliteit De basis voor een degelijk kwaliteitsbeleid is een duidelijke definitie van de kwaliteit in al haar aspecten. Overkoepelend werden tijdens 2006 volgende acties ondernomen: ontwikkeling en onderhoud van lastenboeken, houdbaarheidsproeven, veilingrondgangen en afstemming van de productkwaliteit op de verschillende telersverenigingen. De kwaliteitsoverwaking gebeurt in verschillende fasen: in de eerste plaats zijn er de kwaliteitsbegeleiders van de veilingen die aan de telers de nodige adviezen verstrekken. Bij de aanvoer wordt er een systematische controle uitgevoerd. Het naleven van lastenboeken gebeurt door inschakeling van verschillende externe en geaccrediteerde controleorganismen. • Opvolging kwaliteitssystemen De individuele telersverenigingen dienen aan producent en afnemer te verzekeren dat zowel product als dienstverlening in alle geledingen van het bedrijf aan hoge kwaliteitseisen voldoen. Hiertoe wordt in de telersverenigingen uitgebreid aandacht besteed aan de implementatie en verbetering binnen de kwaliteitszorgsystemen, en de opvolging van de verschillende kwaliteitssystemen. • Ketenbewaking De doelstelling van deze actie bestaat in de overwaking van bepaalde aspecten van de keten, zowel stroomopwaarts als
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 28
02-10-2007 13:58:25
stroomafwaarts. Zo worden acties ondernomen teneinde een duidelijk zicht te verkrijgen op de stroomafwaartse kwaliteit van het product. Stroomopwaarts worden acties gepland teneinde de opstart van de koudeketen te verzorgen. Hierbij wordt ondermeer overgegaan tot het bouwen van grote doorstroomkoelcellen met indirecte koeling, milieuvriendelijk uitgevoerd.
Cluster onderzoek • Coördinatie en terugkoppeling van het onderzoek De sector hardfruit stelde een gecoördineerd programma op onder leiding van het PCF, terwijl de sector groenten en zachtfruit deze uitbouwden onder beheer van de afdeling onderzoek van LAVA. De communicatie en terugkoppeling naar de overheid en de onderzoeksinstellingen gebeuren door LAVA. Het organiseren van studiedagen en het verspreiden van de onderzoeksresultaten vormen eveneens een onderdeel van de werking van LAVA, afdeling onderzoek. Het fruitonderzoek gebeurt met het PCF als onderaannemer en richt zich op o.a. volgende onderwerpen: - Modernisering appel- en perenassortiment - Doorlichten en testen van nieuwe selecties aardbeien en houtig kleinfruit - Optimalisatie van de teeltresultaten bij kleinfruit Voor EFC staat het onderzoek naar nieuwe variëteiten centraal. Eén van de resultaten van dit kruisingsonderzoek is de introductie van de nieuwe soorten Greenstar en Kanzi. EFC heeft van deze merken de wereldwijde gebruiksrechten verworven en wil vraag en aanbod in een gesloten concept perfect op elkaar laten afstemmen. Hiervoor stelde EFC een marketing- en communicatieplan op. Het VBT bepaalt actief het thematisch georiënteerd onderzoek. Hiertoe richtte het VBT mede het VCBT op, en neemt het VBT deel in de raden waar de onderzoeksopdrachten worden opgesteld en beheerd. • Onderzoek naar product, productie en proces De telersverenigingen gegroepeerd binnen LAVA stelden een coherent en gecoördineerd onderzoeksprogramma op met betrekking tot groenten, zachtfruit en hardfruit. Deze studie heeft betrekking op het productieproces, het product en het ketenproces. Onderzoek wordt verricht op volgende domeinen: - Onderzoek naar kwaliteit, houdbaarheid, bewaarbaarheid en organoleptische kwaliteiten van groenten, hard- en zachtfruit. - De ontwikkeling en introductie van objectieve beoordelingscriteria en meetapparatuur voor het bepalen van de ideale oogsttijdstippen en de kwaliteitsbeoordeling van groenten, hard- en zachtfruit. - Onderzoek en ontwikkeling van nieuwe verpakkingsvormen voor groenten, hard- en zachtfruit. - Transnationaal onderzoek in het kader van de internationale
contacten bij het witloof. - Onderzoek naar een optimaler gebruik van hulpmiddelen bij de productie van groenten en fruit. - Monitoring onderzoek tijdens de teelt van Flandria-groenten en -fruit als ondersteuning van de milieuvriendelijke productie enerzijds en de exportmogelijkheid naar derde landen anderzijds. - Monitoring van de inwendige kwaliteit van het product in de keten en dit zowel naar houdbaarheid als naar inhoud aan niet producteigen stoffen. Tevens worden middelen ingezet om nieuwe, milieuvriendelijke en meer performante, analysetechnieken te ontwikkelen. - Onderzoek naar uniformisering van de traceerbaarheid binnen de keten van verse groenten en fruit. • Economische studies Het is wenselijk om de werking van de individuele telersverenigingen op elkaar af te stemmen en te stroomlijnen. Bovendien is het belangrijk om de noodzakelijke haalbaarheidsstudies uit te voeren bij de introductie van nieuwe systemen. Deze studies laten een efficiënt beheer van de middelen toe. Door aandacht te besteden aan het sectoriële gebeuren tijdens de studiefase kan een nieuwe introductie vanaf de studiefase het veilingspecifieke niveau overschrijden en toegevoegde waarde opleveren voor de sector en de keten.
Cluster promotie • Promotie Het VBT werkt actief mee aan de opstelling, de opvolging en de effectieve uitvoering van de generieke promotieprogramma’s. Met betrekking tot de buitenlandse promotie trekken de VBTvertegenwoordigers de krijtlijnen binnen dewelke het VLAMprogramma wordt verricht. Het VBT stuurt de binnenlandse promotie aan en voert bepaalde deelprogramma’s uit. In het kader van tuinbouwproducten wordt de nadruk gelegd op de volgende aspecten: - een gezond en voedselveilig product - gericht op te onderscheiden doelgroepen Promotie is een waardevol instrument als voorbereiding tot business-to-business acties, waarbij de producten aan binnenen buitenlandse handelspartners worden voorgesteld als: - zeer kwalitatief - gezond - op continue basis leverbaar - betrouwbaar Naast lokale promotie wordt er veel aan naambekendheid gedaan via diverse dragers (sportterreinen, vrachtwagens, ballonnen, enz…). De verkoop van de producten wordt in grootwarenhuizen ondersteund met speciale acties en folderpromoties.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 29
29
02-10-2007 13:58:25
ac t i v i t e i t e n v e r s l ag
Cluster telersbegeleiding
Cluster milieuvriendelijke teelten en technieken
• Telersbegeleiding Telersbegeleiding gebeurt individueel en in groep, zowel vanuit de veiling als vanuit de ondersteunende controleorganismen en bestrijkt de meest uiteenlopende onderwerpen, van het zuiver teelttechnische tot het administratieve. Het sterk integreren van de private bedrijfsvoorlichting, zowel door derden uitgevoerd als door de veiling, gebeurt met het oog op het versneld doorvoeren van geïntegreerde, milieuvriendelijke of biologische productietechnieken en vergemakkelijkt het doorgeven van de vragen vanuit de markt en het permanent verbeteren van de kwaliteit bij de producenten.
Het VBT beheert het logo “Groene Boog - Gele Vlinder”, voorbehouden voor producten die op milieuvriendelijke wijze worden geteeld. De door de telersverenigingen ingediende lastenboeken worden getoetst aan de milieubewuste teelt (MBT) criteria. Ter ondersteuning stellen het VBT en DRCadvieskaarten op. Het VBT zetelt in een aantal organisaties die tot doel hebben om de milieubewuste teelt te stimuleren, bv. Overlegplatform voor de Verwerking van en de handel in Plantaardige Grondstoffen en Producten (OVPG) en EurepGAP, met een vertegenwoordiger van VBT in het Steering Committee, het Technical Standard Setting Committee en de adviesraad voor geaccrediteerde controle-instellingen.
LAVA werkte een protocol uit met kwaliteitsdoelstellingen waaraan de private teeltbegeleiding dient te voldoen om in aanmerking te komen voor ondersteuning vanuit het actiefonds. LAVA organiseerde eveneens geformaliseerd overleg met de private teeltbegeleiding, zodat er een overdracht van doelstellingen mogelijk werd. Naast de permanente, individuele voorlichting op de bedrijven wordt de mogelijkheid tot overleg en gemeenschappelijke werking in het kader van de invulling van specifieke marktniches gecreëerd, waarbij de producenten als groep kunnen deelnemen. Het gaat hier in eerste instantie over onderwerpen die sterk marktgericht zijn. De vragen vanuit de markt, zoals die ervaren worden door commerciële en technische mensen, vormen de basis en fungeren als ondersteuning van deze groepsbegeleiding aan de telers. Doelstelling is om vanuit de marktkennis de producentengroep dankzij deze vorm van voorlichting specifiek te laten inspelen op marktniches en dit zowel wat het product zelf betreft (teeltwijze, sortering …) als de wijze van verpakken (verzorging, kalibratie, kleinverpakking …).
• Milieuvriendelijke technieken op het niveau van de producent Groente- en fruitproductie die haar afzet kent via de telersverenigingen wordt maximaal gebundeld (nagenoeg 100%) en gestandaardiseerd middels de aanmaak en implementatie van lastenboeken milieuvriendelijke teelt, biologische teelt, EurepGAP en geïntegreerde teelt van pitfruit. Het werken volgens deze lastenboeken betekent voor de producent dat hij een aantal (bovenwettelijke) richtlijnen respecteert, die er op gericht zijn een kwalitatief hoogstaand, gezond en voedselveilig product af te leveren middels technieken die optimaal respect opbrengen voor het milieu. De teler bouwt een historiek op door middel van doorgedreven registraties van de teelt, waardoor een begrip zoals kwaliteit ook kwantitatief vertaald kan worden. Deze kwantitatieve vertaling maakt het de telersvereniging mogelijk terug te koppelen en sturend op te treden. Individuele voorlichting en groepsvoorlichting - elders beschreven in de acties binnen cluster telerbegeleiding - bewegen zich dan ook binnen de krijtlijnen van de voorschriften van een lastenboek. De inzet van gerichte gewasbeschermingsadvieskaarten per teelt maakt een concrete evaluatie van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen mogelijk.
De doorgedreven specialisatie en het produceren voor specifieke marktniches vergt een quasi permanent overleg tussen de producenten die betrokken zijn bij deze productie. De bijkomende eisen die door dergelijke marktsegmenten gevraagd worden, vergen een ver doorgedreven individuele (teelttechnische) voorlichting. Even belangrijk is een coördinerende groepsbegeleiding omdat het succes van het invullen van een specifieke marktniche bestaat in het afstemmen van de individuele productie entiteiten op elkaar, gesitueerd op de volgende domeinen: - specifieke teelttechnische voorlichting - kwaliteitsondersteuning en -begeleiding - begeleiding bij gewas- en arbeidsregistratie - begeleiding bij de registratie van de teelttechniek - introductie en sturing van milieuvriendelijke technieken - introductie en sturing van geïntegreerde en biologische teelt - introductie en sturing van waarschuwingssystemen - bevorderen van milieubewust gebruik van water
30
• Milieuvriendelijke technieken op het niveau van de telersvereniging Afval wordt zoveel mogelijk vermeden door recyclage en compostering. Het restafval wordt gescheiden opgehaald en afgevoerd. De telersverenigingen bezitten een voorbeeldfunctie en kunnen hun leden aanzetten tot een milieubewuster beleid op het eigen bedrijf. Recyclage, compostering en milieubewust verwijderen van afval wordt aan de producent getoond aan de hand van producten die hij dagelijks in de bedrijfsvoering tegenkomt. Het inschakelen op vrijwillige basis van o.a. FOST Plus en Val-I-Pack voor recyclage en gescheiden afvalophaling beantwoorden aan deze doelstellingen. Het gebruik van verloren verpakking kan worden beperkt, maar niet helemaal uitgesloten. Om de druk op het milieu te verminderen, namen de veilingen initiatieven om de uitgegeven verloren verpakking te recycleren. Tevens verrichten ze onderzoek naar recycleerbare en afbreekbare verpakkingsmaterialen.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 30
02-10-2007 13:58:25
Besluit
Door aan te sluiten bij organisaties die verpakkingsmateriaal recycleren, verbinden de telersverenigingen zich tot het gebruik van herbruikbare verpakking. Jaarlijks worden de recyclagekosten berekend en betaald. Hierbij speelt het VBT een coördinerende rol. Het vertegenwoordigt de aangesloten telersverenigingen bij instellingen zoals Val-I-Pac en FOST Plus en stelt een richtinggevend sectoraal afvalpreventieplan op dat verder reikt dan wettelijk voorgeschreven. Er zijn telersverenigingen die investeren in een composteerinstallatie die de totale massa organisch afval ingrijpend reduceert. In de composteringsinstallatie worden de te vernietigen producten via een biochemische reactie omgezet in een bodemverrijker. Het onverwerkte afval wordt gesorteerd en gescheiden naar aangepaste verwerkingsinstallaties weggevoerd.
Het actiejaar heeft geleid tot de verdere uitbouw van de samenwerking binnen het verband van de groeperingen. De steeds nauwere samenwerking tussen de verschillende telersverenigingen dient te verzekeren dat de telersverenigingen en hun producenten gewapend zijn tegen de uitdagingen van de toekomst.
Bij het gebruik van materiaal voor de productie en de verhandeling van groenten en fruit wordt steeds rekening gehouden met milieu-eisen. Om in te gaan tegen de trend van het gebruik van deze eenmalige verpakkingen leveren de Belgische veilingen zware inspanningen om de afvalberg, veroorzaakt door het gebruik van eenmalige verpakkingen, terug te schroeven en dit door middel van een kistenpool van Europese dimensie. Verdere stimulering van de kist voor meermalig gebruik (recupereerbare verpakking) is nodig. Deze overgang gaat gepaard met aanzienlijke investeringen die uiteindelijk het volgend doel voor ogen hebben: de markt waarop de gebruikte meermalige verpakking kan ingezet worden verruimen. Immers hoe groter het gebied waarin de kist gebruikt wordt, hoe vlotter met een meermalige kist kan gewerkt worden door alle schakels van het handelskanaal. De gemechaniseerde of geautomatiseerde technieken, die door de telersverenigingen worden gebruikt evolueren mee, zodat steeds de meest milieuvriendelijke technologie wordt toegepast. Ook bij het gebruik van materialen bij de productie en de verhandeling van groenten en fruit wordt steeds meer rekening gehouden met milieu-eisen. Na onderzoek van de noden enerzijds en de mogelijkheden anderzijds, introduceerden de telersverenigingen nieuwe ontwikkelingen op gebied van verpakking en logistieke eenheden. Hierop kan een fase volgen waarin de producent of koper wordt gestimuleerd om de meer milieuvriendelijke eenheden te gebruiken. Voorbeelden hiervan zijn het aanpassen van koelcellen aan milieuvriendelijke koelmiddelen of het uitrusten van dieselmotoren met een katalysator. De veilingen nemen eveneens verschillende initiatieven in de logistiek en teelttechniek. Voorbeelden hiervan zijn onder andere de ontwikkeling van matrijzen voor aangepaste teeltbakken, meermalige verpakking of het gebruik van plastic palloksen.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 31
1
02-10-2007 13:58:34
ac t I v I t e I t e N v e r s l ag
.2 vlaams centrum voor Bewaring van tuinbouwproducten (vcBt) Technologische advisering aan veilingen en tuinders, het verstrekken van voorlichting en het uitvoeren van onderzoek met betrekking tot kwaliteit en bewaring van tuinbouwproducten zijn de belangrijkste opdrachten van het VCBT vzw. Het VCBTjaarverslag geeft een samenvatting van de activiteiten die het VCBT in 2006 in dit kader heeft ontplooid. Dataverwerking en -representatie worden meer en meer belangrijk. De hoeveelheid experimentele gegevens neemt immers elk jaar toe door enerzijds de beschikbaarheid van nieuwe, snelle meettechnieken en anderzijds een meer effi ciënte organisatie van het onderzoek. Bovendien is er een vraag vanuit de sector naar een betere toegankelijkheid van de meetgegevens en middelen om de interpretatie te vereenvoudigen. Het VCBT onderzoekt, in samenwerking met de K.U.Leuven en de praktijkcentra, naar innovatieve kanalen en methodologieën om dit te realiseren. Toegang tot experimentele data en de interpretatie ervan via het Internet wordt hierbij een prioriteit. Kwaliteitssystemen zijn vandaag niet meer weg te denken in de tuinbouwsector. Ook voor een modern onderzoekslaboratorium zoals dit van het VCBT zijn zij van groot belang. Dergelijke systemen garanderen niet enkel een hoge kwaliteit van het onderzoek maar zorgen op langere termijn voor kostenbesparing, omdat goede beslissingen slechts mogelijk zijn op basis van betrouwbare meetresultaten. Zij zorgen voor internationale uitstraling. In 2006 wist het VCBT haar ISO-17025 en GEP-accreditatie te behouden. Op 18 augustus 2006 organiseerde het VCBT een studienamiddag rond bewaring en kwaliteit van groenten en fruit. Bewaartechnische aspecten zoals ontwerp en optimale stapeling van koelruimten, evenals de nieuwste ontwikkelingen rond snelle smaakmetingen van vruchten en het gebruik van nabije-infraroodspectroscopie voor perceelsspecifi ek pluktijdstipadvies voor hardfruit werden toegelicht. Dergelijke studienamiddagen zijn van belang om onderzoeker en teler dichter bij elkaar te brengen, en het VCBT zal in de toekomst via haar technologische adviesdienst hier nog verder aan werken. De fi nanciële steun door het IWT van de technologische adviesdienst via het VCBT werd overigens verlengd, hetgeen de continuïteit van deze dienst naar veilingen en tuinders in de toekomst verzekert. Zowel de laboratoria als de bureelruimten van het VCBT waren de laatste jaren krap geworden. De K.U.Leuven werd bereid gevonden om nieuwe laboratorium- en bureelruimte ter beschikking te stellen voor de onderzoeksactiviteiten op het gebied van naoogsttechnologie en kwaliteit. Ook de koelinfrastructuur van het VCBT was na negen jaar aan een upgrade toe, en een project werd opgestart om de installatie aan te passen aan de noden van de 21ste eeuw. Een dynamische onderzoeksgroep moet immers vandaag kunnen experimenteren met en sleutelen aan de technologie van morgen.
2
De activiteiten van het VCBT waren niet mogelijk geweest zonder het vertrouwen en de fi nanciële steun van het Departement Landbouw en Visserij van de Vlaamse Overheid (Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling), het FAVV, het IWT-Vlaanderen, de Europese Commissie, het FWO Vlaanderen, de Academische Stichting Leuven, de provincie Vlaams-Brabant, alle veilingen aangesloten bij het Verbond van Belgische Tuinbouwveilingen en de Katholieke Universiteit Leuven.
Jaarlijkse bepaling van pluktijdstippen hardfruit Al bij al hadden we in 2006 maar een vreemd seizoen. Tijdens de bloei en de celstrekking leken de bloemen en vruchten tot twee weken vertraging op te lopen t.o.v. een normaal jaar. Juli was dan weer extreem warm en droog. Hierdoor kon het suikergehalte een hoog peil bereiken maar de vruchtmaat liep achterstand op. In augustus kon de vruchtmaat zich gedeeltelijk herstellen door de vele regenval. De invloed van een dergelijk vreemd seizoen op de rijping en de bewaarkwaliteit is niet echt duidelijk. Feit is dat de meeste cultivars wat betreft fysiologische rijpheid veel minder achterstand hadden dan we zouden denken. Kortom de vruchten waren rijper dan men ooit had kunnen verwachten na de late bloei. Door de zonnige julimaand hadden de vruchten een behoorlijk suikergehalte, wat voor de kwaliteit en de bewaring altijd een voordeel blijkt te zijn. Peren kunnen hierdoor diep ingekoeld worden tot -1°C en hebben minder kans op slappe nekken. Appels die rijk zijn aan suiker kleuren makkelijker. In onze plukdatabepaling namen we ook enkele nieuwkomers mee: Greenstar, Kanzi en Belgica. Plukdata appelen 2006
Plukdata peren 2006
Belgica 8 - 12 september
Conférence 6 - 17 september
Boskoop 22 - 26 september
Doyenné 16 - 21 september
Braeburn 25 - 30 oktober
Durondeau 7 - 14 september
Cox’s 15 - 19 september Elstar 7 - 12 september Gala 10 - 13 september Golden 24 september - 3 oktober Greenstar 13 - 17 oktober jonagold en -mutanten 21 september - 4 oktober jonagored 21 september - 4 oktober Kanzi 25 - 29 september Pinova 30 september - 7 oktober
Dit onderzoek werd gefinancierd door de fruitveilingen en ADLO.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 32
02-10-2007 13:58:34
Bestuursorganen en personeel De Raad van Bestuur van het VCBT is als volgt samengesteld: •
Bestuurscomité J. De Baerdemaeker, voorzitter L. Notelé, ondervoorzitter groenten C. Timmermans, ondervoorzitter fruit K. Torfs, afgevaardigd bestuurder
•
Leden P. Coppin W. Keulemans K. Michiels P. Vrancken
•
Waarnemende leden A. Demeyere B. De Moor H. Vandendriessche
• Wetenschappelijk coördinator B. Nicolaï • Adviesraden De Telersadviesraden Fruit en Groenten worden voorgezeten door respectievelijk C. Timmermans en L. Notelé, en hebben vertegenwoordigers van de veilingen en directeurs van de proeftuinen als lid. De Wetenschappelijke Adviesraad wordt voorgezeten door J. De Baerdemaeker en heeft, naast de ondervoorzitters Fruit en Groenten, vier professoren van de K.U.Leuven en vier onafhankelijke experts als lid. •
Personeel E. Bobelyn, kwaliteitsverantwoordelijke S. Clauwers, laboratoriumtechnoloog S. Geysen, onderzoeker A. Schenk, werkleider J. Schoevaerts, laboratoriumtechnoloog C. Soontjens, laboratoriumtechnoloog J. Tirry, verantwoordelijke technische ondersteuning B. Vandebosch, laboratoriumtechnoloog B. Verlinden, werkleider
Onderzoeksgroep Naoogsttechnologie K.U.Leuven: 21 onderzoekers
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 33
02-10-2007 13:58:53
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 34
02-10-2007 13:59:00
3.3 Werking Kistenpool 2006
3.4 Dienst voor Residucontrole - DRC
Marktontwikkelingen
Bestuurlijke aangelegenheden
Het aantal gerealiseerde EPS-bewegingen in 2006 door de Belgische groente- en fruitveilingen bedraagt 70 miljoen. Hiermee blijven de veilingen een stabiele en betrouwbare gebruiker van Euro Pool System (EPS). In zijn totaliteit heeft EPS België in 2006 meer dan 122 miljoen bewegingen gerealiseerd (+4% t.ov. 2005). De stijging wordt mede veroorzaakt door de groei in de ketenintegratieprojecten en door het groeiende gebruik van de EPS-kist voor andere verssectoren dan groenten en fruit. Europees zijn in 2006 414 miljoen kistenbewegingen gerealiseerd ( t.o.v. 378 miljoen in 2005). De prognose voor 2007 bedraagt 428 miljoen bewegingen.
In de loop van het jaar 2006 werd de verenging uitgebreid met een nieuw lid. Op 6 juni 2006 (Algemene Vergadering) telde de vereniging 26 leden. De raad van bestuur wordt gevormd door 19 stemgerechtigde bestuursleden en 6 adviserende leden. De raad van bestuur vergaderde viermaal, namelijk op: - 21 maart - 6 juni - 26 september - 12 december DRC is vertegenwoordigd in de Raad van Bestuur van Fytolab en Certagro.
Beleidsmatige dossiers
Europese roulaties Euro Pool System (in miljoen rotaties): 2006
414
2005
378
2004
370
2003
350
Ontwikkelingen EPS kan tevreden terugkijken op het jaar 2006 waarin goede resultaten werden geboekt, zowel in Duitsland als Spanje werd het volledige gamma groene klapkisten geïntroduceerd bij de grootwinkelbedrijven. 2006 was een erg actief jaar voor de afdeling R&D. Op de RFID testopstelling te Zellik werd het mogelijk een volledig europallet met 304 klapkisten te scannen en te lezen. Tevens is verder geoptimaliseerd in de depotstructuren en wordt gestreefd naar verdere optimalisatie van het verpakkingsconcept. De opstart van twee nieuwe depots - in Venlo en Geldermalsen - werd voorbereid. In 2006 is eveneens een BRC-certificatie bekomen voor het depot te Zellik. Alle voorbereidingen werden genomen om het nieuw logistiek softwarepakket E-soft succesvol uit te rollen. Dit wordt per 1 april 2007 in gebruik genomen. Voor 2007 zijn investeringen gepland in voornamelijk groene klapkisten, en in de verdere uitbouw en vernieuwing van het depotnetwerk - met name in Duitsland. Dit is het gevolg van de omzetstijging die het Edeka-project met zich meebrengt vanaf eind 2007. Tevens wordt het ketenintegratieproject Carrefour Belgium geïmplementeerd. Carrefour Belgium heeft zich namelijk geëngageerd om het totale gamma versproducten te verpakken in onze blauwe klapkisten.
De DRC concentreerde zich in 2006 in de eerste plaats op de werkzaamheden waarmee reeds jaren geleden gestart werd. Constanten in de werking van de DRC bleven de DRCkaarten per teelt. Deze publicaties hebben een unieke en onvervangbare plaats gekregen. Niet enkel de versmarkt, maar ook de groenteteelt met bestemming verdere verwerking maakt nu reeds enkele jaren gebruik van dit advies. Verschillende teelten werden samengebundeld in handige boekjes. Deze publicaties worden ook aan niet-leden van de DRC ter beschikking gesteld mits aanrekening van ontwikkelings- en drukkosten. Ook de coördinatie en organisatie van staalname, analyses, onderzoek, enz. blijven behoren tot de belangrijkste taken van DRC. Dit werk oogt misschien finaal minder spectaculair, maar blijft het doel waarvoor DRC uiteindelijk werd opgericht. Sinds enige tijd wordt ook werk gemaakt om een aantal noodzakelijk erkenningen inzake gewasbeschermingsmiddelen aan te vragen. Mede dankzij een regelmatig overleg met overheden, fytofirma’s en instanties in binnen- en buitenland konden tevens in 2006 enkele mooie resultaten geboekt worden. Een derogatienorm voor spinazie werd besproken met de FOD Volksgezondheid, maar nog niet overeengekomen. Spijtig genoeg is een Europese harmonisatie van de MRL’s (Maximale Residu Limieten) nog geen feit. Ingeval van ongelijke wetgeving, bestaat wel de mogelijkheid om een ‘importtolerantie’ aan te vragen. De DRC heeft in 2006 een aantal dossiers voorbereid voor export van zowel groenten als fruit naar Duitsland. Bij het Technical Standard Committee van EurepGAP werd in 2006 iets frequenter vergaderd met het oog op de revisie van het protocol voor 2007. Dit resulteerde in een modulaire standaard. Eind 2006 werden ook verkiezingen gehouden voor de nieuwe sectorcomités van EurepGAP. Raf De Blaiser, directeur van DRC vzw, werd door VBT voorgedragen als kandidaat en ook verkozen in het sectorcomité groenten en fruit. jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 35
35
02-10-2007 13:59:01
in 2 0 0 6 t uinbouw
Door de staalnemer van de DRC werden 1.617 stalen genomen bij productiebedrijven, het merendeel in het kader van de vooroogstcontrole bij bladgewassen.
ac t i v i t e i t e n v e r s l ag
-
Een onderzoeksproject (GCMS/LCMS) in samenwerking met Fytolab werd verder gezet om ruimer zicht te krijgen in het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen per teelt. De resultaten van dit onderzoek zijn mee bepalend voor het opstellen en aanpassen van het residubewakingsplan voor het daaropvolgende jaar.
D e
Residubewaking De DRC staat in voor de organisatie en de coördinatie van de preventieve intrinsieke kwaliteitsoverwaking bij verse groenten, aangevoerd op de groenteveilingen, aangesloten bij het VBT. Tijdens het werkjaar 2006 werden 10.747 stalen ter analyse bij Fytolab aangeboden. Deze stalen betroffen voor ongeveer 50% monsternames in het kader van de vooroogstcontrole bladgewassen geteeld onder glas. De andere stalen werden steekproefsgewijs genomen, volgens een frequentie die beschreven staat in het Flandria-residubewakingsplan.
Tabel 3.4.1: Overzicht van het aantal onderzochte stalen 1990 - 2006 Jaar
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Aantal stalen
2.180
2.923
3.942
5.984
7.371
9.428
8.788
8.955
9.639
12.304
14.211
13.343
13.308
13.333
12.779
11.368
10.747
% + of -
-0,01
0,34
0,35
0,52
0,19
0,28
-0,07
0,02
0,08
0,28
0,16
-0,06
0,00
0,00
-0,04
-0,12
-0,06
Na een periode met forse stijging volgde in de periode 20012003 een periode waarin het aantal stalen stabiel bleef. Vanaf 2005 kon een sterke terugval in het aantal stalen worden opgemerkt. De sterke daling vanaf 2005 had voornamelijk te maken met de volgende elementen: - Een vermindering van het aantal actieve telers, wat gepaard ging met een schaalvergroting van de productiebedrijven. - Het onderzoek naar een bredere scope (meerdere actieve stoffen) bij de analyses. - Het residubewakingsplan dat vanaf 2005 is gebaseerd is op een risico-evaluatie en statistische onderbouwing. Daardoor worden risicovolle producten frequenter, en ‘veiligere’ producten minder frequent geanalyseerd. Dit heeft geresulteerd in een verschuiving en reductie van het aantal geanalyseerde stalen, maar tevens dat de stalen ‘gerichter’ genomen werden.
Besluit De DRC zette in het werkjaar 2006 zijn activiteiten voort, zoals staalnames, opstellen van advieskaarten, residubewaking en medewerking aan allerlei onderzoeksprojecten. Regelmatig werd met de bevoegde instanties overleg gepleegd over thema’s die verband hielden met residuen of export(beperkingen). DRC acht het zijn taak om hierbij de sector te verdedigen. Steeds meer aandacht werd besteed aan het opstellen van dossiers i.v.m. derden, uitbreidingen van gewasbeschermingsmiddelen voor kleine teelten en aanvragen tot importtoleranties.
3.5 Afvalpreventie, FOST Plus & Val-I-Pac Het VBT coördineert voor de veilingen het lidmaatschap bij FOST Plus en Val-I-PAC. FOST Plus staat in voor de afvalbeheersing van consumentenverpakkingen. Val-I-Pac doet dit voor bedrijfsmatige verpakkingen. Het VBT-secretariaat verzamelt de veilinggegevens nodig om aan de informatieplicht te voldoen en maakt deze tijdig over aan de betrokken instantie. De financiële bijdrage voor deze organisaties wordt aan de hand van de informatieplicht vastgelegd. Voor het jaar 2006 hebben de bij het VBT aangesloten veilingen €106.093,53, - afgedragen aan FOST Plus.
36
Samen met de aangesloten veilingen stelde het VBT-secretariaat in 2004 een tweede preventieplan (2004-2007) ter voorkoming van verpakkingsafval op. In 2006 is een evaluatie gemaakt voor de jaren 2005 en 2006 op vraag van de Interregionale Verpakkingscommissie. Het intens gebruik van meermalige EPS-kisten plaatst de sector in een gunstige positie wat betreft preventie van verpakkingsafval.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 36
02-10-2007 13:59:01
De tuinbouw in 2006 Inleiding Vooral voor vollegrondsgroenten en hardfruit betekende 2006 een opsteker. In beide gevallen daalde de aanvoer, maar steeg de middenprijs. De vollegrondssector kampt al jaren met problemen, maar ironisch genoeg waren de enerzijds verschroeiende en anderzijds verdrinkende weersomstandigheden bevorderlijk voor de omzet. Deze weersomstandigheden zorgden voor een lager aanbod, hetgeen de middenprijs de hoogte injoeg. In de zomer van 2006 werden alle records gebroken, vanwege mislukte en ontregelde oogsten. Serreteelt kende globaal gezien ook gestegen omzetwaarden, maar scheerde minder hoge toppen, zeker in vergelijking met het jaar 2005. Voor bepaalde serreproducten was het jaar 2006 duidelijk minder voorspoedig.
De totale fruitomzet groeide, vooral vanwege de gunstige hardfruitprijzen. Zachtfruit kreeg echter zwaar te verduren van het afwisselend hete en natte zomerweer. Aardbeien presteerden minder goed dan verleden jaar. In augustus leverde de aardbeienschaarste zeer hoge prijzen op, tijdens de warme septembermaand werden de telers dan weer overrompeld door aardbeien, waardoor de prijs sterk zakte. Er dient genuanceerd te worden omgesprongen met dit cijfermateriaal. Tegenover deze ongeëvenaarde veilingresultaten staan namelijk de torenhoge productiekosten van de tuinders. De verhoogde omzetcijfers zijn vooral te wijten aan de forse prijsstijgingen van de producten, de aanvoer nam daarentegen in veel gevallen af. Beide zaken waren onder meer het gevolg van het afwisselend zeer hete en natte zomerweer.
1. Groenten Hieronder wordt een beeld van de aanvoer en het prijsverloop van de belangrijkste glas- en openluchtgroenten tijdens het jaar 2006 geschetst.
1.1 Glasgroenten Losse tomaten en trostomaten Tomaten en trostomaten ondergingen in 2006 geen spectaculaire veranderingen ten opzichte van het jaar voordien. Net zoals in 2005 bleven tomaten gespaard van een crisis, wat in 2004 het geval was. De losse soort kende een kleine omzetstijging van 3%, hetgeen vooral te wijten was aan een prijstoename, de aanvoer zakte namelijk met 1%. Trostomaten stegen in volume met 1%. De middenprijs bleef zo goed als stabiel. In het begin van 2006 dreigde de prijsvorming weg te zakken vanwege grote producties in België en Nederland en concurrentie vanuit Spanje en Marokko. Het warme najaarsweer zorgde er namelijk voor dat het aanbod zowel bij ons als bij onze buurlanden toenam. Vanwege het koude voorjaarsweer deden lentegroenten, zoals tomaten, het minder goed. De grote aanvoervolumes gedurende de eerste vier maanden zorgden in die periode voor een meer gematigde middenprijs dan in 2005. Door het wisselvallige weer rond mei/juli verkochten tomaten nu eens goed, dan weer slecht. Van Spaanse concurrentie had men nochtans weinig te duchten. Tijdens week 25 was deze
min of meer van de markt verdwenen. In juni werd slechts 0,56 €/kg voor losse en 0,57 €/kg voor trostomaten neergeteld. Begin augustus werden tomaten soms tegen hoge noteringen verhandeld, tot het ietwat donkere weer niet meer uitnodigde tot tomaten eten. In het buitenland zaten ze ook met een behoorlijke productie door een paar warme dagen. In september werd dan weer een duidelijke prijstoename geconstateerd, zeker ten opzichte van 2005. Voor de losse soort werd 0,84 €/kg betaald, voor de trostomaten 1,01 €/kg. In oktober stond de tomatenteelt behoorlijk onder druk door het Spaanse seizoen. De middenprijs zakte bij momenten naar 0,57 €/kg voor losse en 0,51 €/kg voor trostomaten. Boosdoeners waren de Spaanse en Marokkaanse tegenspelers op de markt, De erg lage Poolse aanvoer kon de situatie niet recht trekken. Vooral de Marokkaanse tomatenhandel overspoelde onze markten met veel meer tomaten dan toegestaan door de EU. Daarenboven werden tomaten verkocht onder de referentieprijs van 0,46 €/ kg, zonder bijhorende douaneheffing. Het jaar eindigde met erg behoorlijke tomatenprijzen voor beide soorten. De aanvoer bleef hierbij min of meer stabiel ten opzichte van 2005.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 37
37
02-10-2007 13:59:02
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 38
02-10-2007 13:59:07
Tabel 1.1.1: Aanvoer - en prijsontwikkelingen losse tomaten per maand Jaar 2005
Jaar 2005 Jaar 2006 2006 t.o.v. 2005 Jaar 2006
2006 t.o.v. 2005 2006 t.o.v. 2005
Aanvoer (kg)
Prijs (€)
Aanvoer (kg)
Prijs (€)
Aanvoer in %
Prijs in %
TOMATEN/KG M01
103.261
1,719
138.470
1,224
134,1
71,2
TOMATEN/KG M02
76.257
3,084
89.277
2,716
117,1
88,1
TOMATEN/KG M03
1.530.699
1,89
1.061.920
1,785
69,4
94,5
TOMATEN/KG M04
6.885.143
1,52
6.656.746
1,456
96,7
95,8
TOMATEN/KG M05
12.905.740
1,099
14.954.775
1,005
115,9
91,4
TOMATEN/KG M06
17.516.703
0,707
18.503.989
0,566
105,6
80,1
TOMATEN/KG M07
19.925.307
0,473
21.560.085
0,620
108,2
130,9
TOMATEN/KG M08
15.881.123
0,622
13.418.951
0,600
84,5
96,4
TOMATEN/KG M09
15.115.941
0,48
12.783.456
0,836
84,6
174
TOMATEN/KG M10
10.752.487
0,761
9.538.767
0,676
88,7
88,8
TOMATEN/KG M11
5.846.634
0,715
7.127.720
0,748
121,9
104,7
TOMATEN/KG M12
3.643.779
0,817
3.633.234
1,012
99,7
123,9
Totaal TOMATEN/KG
110.183.074
0,746
109.467.390
0,777
99,4
104,1
Tabel 1.1.2: Aanvoer - en prijsontwikkelingen trostomaten per maand Jaar 2005
Jaar 2006
2006 t.o.v. 2005
Aanvoer (kg)
Prijs (€)
Aanvoer (kg)
Prijs (€)
Aanvoer in %
Prijs in %
TROSTOMATEN/KG M01
364.237
2,331
557.536
1,473
153,1
63,2
TROSTOMATEN/KG M02
156.849
3,444
114.610
2,842
73,1
82,5
TROSTOMATEN/KG M03
1.229.075
1,969
707.331
1,840
57,5
93,5
TROSTOMATEN/KG M04
6.449.423
1,464
5.681.741
1,344
88,1
91,8
TROSTOMATEN/KG M05
11.513.004
1,316
13.400.699
1,177
116,4
89,5
TROSTOMATEN/KG M06
14.410.716
0,753
17.025.024
0,574
118,1
76,3
TROSTOMATEN/KG M07
17.389.405
0,523
18.506.376
0,731
106,4
139,7
TROSTOMATEN/KG M08
13.362.219
0,731
12.241.311
0,632
91,6
86,5
TROSTOMATEN/KG M09
11.452.685
0,655
10.274.846
1,012
89,7
154,5
TROSTOMATEN/KG M10
8.511.250
0,847
7.822.809
0,739
91,9
87,4
TROSTOMATEN/KG M11
6.332.146
0,647
6.818.003
0,676
107,7
104,5
TROSTOMATEN/KG M12
4.672.159
0,918
4.086.568
1,104
87,5
120,2
Totaal TROSTOMATEN/KG
95.843.168
0,847
97.236.854
0,845
101,5
99,7
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 39
39
02-10-2007 13:59:09
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 40
02-10-2007 13:59:14
Kropsla In het begin van het jaar 2006 stond de handel in serresla onder druk door het stijgend aanbod ijsbergsla uit Spanje en Italië. De handel rond de jaarwisseling kende een gematigde weekaanvoer en een tegenvallende middenprijs. In februari bedroeg de aanvoer slechts 8.963 ton, de middenprijs 0,64 €/ stuk. Alternatieve slasoorten haalden slechts twee derde van het prijsniveau van 2005. De niet doorbrekende lente zorgde ook op de slamarkt voor een beduidend mindere afzet. In maart werd maar 22 cent voor een krop verkregen, in april zakte de prijs zelfs tot 13 cent per stuk. In 2005 werden daarentegen uitstekende prijsnoteringen behaald, deze cijfers geven echter een vertekend beeld, aangezien er toen een algemene schaarste heerste van bladgroenten, ten gevolge van de aanhoudende koude in het zuiden van Europa. Tijdens de weken 14 en 15 van 2006 werd een uiterst lage middenprijs voor deze groentesoort behaald van amper 0,10 €/stuk. Het aanbod van de Franse en Italiaanse sla op de Duitse markt was hiervoor verantwoordelijk.
Dit had een drukkend effect op zowel de Belgische als Nederlandse sla-export naar dit land. Ook het slechte weer werkte drukkend op de prijs. Ondanks de goede productie bleef de consumptie uit. Tijdens de periode mei - juni lag de middenprijs vaak hoog. In tussentijd startte ook de openluchtteelt. Tijdens de maand augustus profiteerde ook sla mee van de hete temperaturen van juli. Week na week zag de groente zijn prijzen opklimmen tot een weekprijs van gemiddeld 0,50 €/stuk, en dit bij vaak omvangrijke volumes. Met een gemiddelde van 0,49 €/stuk werd een abnormaal hoog gemiddelde bereikt voor de maand augustus. Vaak werd de eurokaap overschreden. Het najaar was bijzonder grillig, begin september bleven de gigantische slaprijzen afzwakken en in oktober werd het absolute dieptepunt van 0,13 €/stuk opgetekend. November en december legden vervolgens uitstekende gemiddeldes voor van 45 en 54 cent per krop.
Tabel 1.1.3: Aanvoer - en prijsontwikkelingen serresla per maand Jaar 2005
Jaar 2006
2006 t.o.v. 2005
Aanvoer (kg)
Prijs (€)
Aanvoer (kg)
Prijs (€)
Aanvoer in %
Prijs in %
SERRESLA/ST M01
12.490.412
0,474
14.815.447
0,511
118,6
107,8
SERRESLA/ST M02
12.107.092
0,695
8.963.360
0,636
74
91,5
SERRESLA/ST M03
16.880.412
0,775
14.560.780
0,224
86,3
28,9
SERRESLA/ST M04
20.670.375
0,283
22.642.950
0,126
109,5
44,5
SERRESLA/ST M05
13.745.370
0,129
14.693.253
0,188
106,9
145,5
SERRESLA/ST M06
9.595.190
0,225
9.319.599
0,347
97,1
154
SERRESLA/ST M07
6.672.478
0,406
8.806.721
0,345
132
84,9
SERRESLA/ST M08
9.640.186
0,238
8.067.377
0,492
83,7
206,5
SERRESLA/ST M09
9.634.832
0,133
8.629.507
0,310
89,6
232,7
SERRESLA/ST M10
9.215.305
0,100
9.478.009
0,131
102,9
131,2
SERRESLA/ST M11
13.440.840
0,308
14.895.826
0,448
110,8
145,3
SERRESLA/ST M12
13.591.528
0,421
13.087.171
0,539
96,3
128,1
Totaal SERRESLA/ST
147.684.020
0,368
147.960.000
0,338
100,2
91,9
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 41
41
02-10-2007 13:59:15
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 42
02-10-2007 13:59:20
Komkommers De eerste exemplaren van 2006 werden geveild voor 71 cent per stuk, een jaar eerder was dat 66 cent. De komkommeraanvoer nam geleidelijk aan sterk toe naargelang het jaar vorderde. De prijs werd aanvankelijk ietwat gedrukt door het koude, sombere weer, maar zakte niet weg door de beperkte aanvoer uit Spanje. Maar door de grote aanvoer en achterwege blijvende consumptie daalde de prijs in de lente. Zowel in België als Nederland was het aanbod enorm, maar het koude weer en de povere export zorgde voor een ondermaatse afzet. De gehele Europese markt leed onder een te groot aanbod en een te kleine vraag. De paasperiode zou stimulerend moeten wezen voor dit product, desalniettemin werden er prijsverlagingen geconstateerd. In april werd gemiddeld slechts 21 cent per stuk betaald. Begin mei stegen de noteringen lichtjes vanwege teeltwissel, maar ze bleven toch onder deze van 2005 hangen. In de meimaand behaalden komkommers vaak zorgwekkende
prijzen van soms slechts 15 cent per stuk. Het weer was komkommeronvriendelijk en de afzet naar Engeland bleef uit, vanwege het voldoende lokale aanbod. Ook de teeltwisseling rond week 25 zorgde voor een inzinking, meer telers waren daardoor in productie. Het minder goede weer en wegtrekkende vakantiegangers zorgden soms voor een prijsdruk. In augustus en september werden betere noteringen behaald voor typische zomergroentes als komkommers. Er was zowel sprake van een productie- als consumptiestijging. Tijdens week 34 werd zelfs een zeer mooie middenprijs van 55 cent per stuk behaald voor de vruchtgroente. Het daaropvolgende regenweer zorgde echter weer voor zeer lage noteringen. Ook al liep het komkommerseizoen op zijn einde, toch zorgde het zachte klimaat in de herfst nog voor zeer behoorlijke prijsnoteringen. In november verkochten komkommers gemiddeld aan 39 cent per stuk en in december aan 55 cent per stuk.
Tabel 1.1.4: Aanvoer - en prijsontwikkelingen komkommers (stuks) per maand Jaar 2005
Jaar 2006
2006 t.o.v. 2005
Aanvoer (st)
Prijs (€)
Aanvoer (st)
Prijs (€)
Aanvoer in %
Prijs in %
KOMKOMMERS/ST M01
99.730
0,498
80.266
0,629
80,5
126,3
KOMKOMMERS/ST M02
1.075.200
0,878
888.272
0,62
82,6
70,6
KOMKOMMERS/ST M03
4.436.211
0,42
6.451.130
0,24
145,4
57,2
KOMKOMMERS/ST M04
6.275.392
0,357
9.107.613
0,208
145,1
58,4
KOMKOMMERS/ST M05
7.721.890
0,292
12.543.235
0,224
162,4
76,8
KOMKOMMERS/ST M06
8.425.201
0,259
13.108.841
0,294
155,6
113,5
KOMKOMMERS/ST M07
7.512.027
0,273
13.697.598
0,307
182,3
112,4
KOMKOMMERS/ST M08
6.746.746
0,213
7.621.862
0,359
113,0
168,8
KOMKOMMERS/ST M09
4.895.301
0,199
6.930.309
0,269
141,6
134,8
KOMKOMMERS/ST M10
1.835.752
0,276
3.091.406
0,358
168,4
129,7
KOMKOMMERS/ST M11
301.270
0,261
609.980
0,391
202,5
149,5
KOMKOMMERS/ST M12
4.332
0,674
8.983
0,548
207,4
81,3
Totaal KOMKOMMERS/ST
49.329.052
0,296
74.139.495
0,281
150,3
95,0
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 43
43
02-10-2007 13:59:21
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 44
02-10-2007 13:59:27
Paprika Paprika’s hebben een stukken beter 2006 achter de rug in vergelijking met rampjaar 2005. Paprika’s kenden in 2005 een zeer teleurstellend seizoen met een gemiddelde notering van nog geen 1,00 €/kg. De middenprijs tijdens 2006 lag maar liefst 49% hoger. De eerste weken zorgde de aanvoer uit het zuiden er echter voor dat de prijs wat onder druk stond. De evolutie in de paprikahandel is moeilijk voorspelbaar en afhankelijk van jaar tot jaar. In april werd een zeer mooi gemiddelde van 2,18 €/kg behaald. Ook tijdens de zomer werd de groente aan hoge
gemiddeldes verkocht. Tijdens week 29 liep de middenprijs zelfs op tot 2,06 €/kg. Het mooie weer bevorderde de vraag in binnen- en buitenland en ook het schaarsere aanbod was een reden voor de topprijzen. Midden november vond er bij de Spaanse paprika’s een prijzencrisis plaats, vanwege telers die zich niet aan kwaliteitsnormen hielden, waardoor 25% van de productie uit de handel werd genomen. Het jaar eindigde met heel wat minder stevige prijsnoteringen van 75 en 73 cent per kilo.
Tabel 1.1.5: Aanvoer - en prijsontwikkelingen paprika (kg) per maand Jaar 2005
Jaar 2006
2006 t.o.v 2005
Aanvoer (kg)
Prijs (€)
Aanvoer (kg)
Prijs (€)
Aanvoer (st)
Prijs (€)
PAPRIKA/KG M01
0
0,000
1.485
1,549
0,0
0,0
PAPRIKA/KG M02
7.100
1,460
4.708
1,468
66,3
100,5
PAPRIKA/KG M03
578.147
1,741
346.864
1,593
60,0
91,5
PAPRIKA/KG M04
1.823.314
1,863
1.659.085
2,137
91,0
114,7
PAPRIKA/KG M05
2.784.854
1,421
3.006.574
1,663
108,0
117,0
PAPRIKA/KG M06
2.977.693
0,937
3.268.699
1,441
109,8
153,8
PAPRIKA/KG M07
4.007.312
0,625
3.010.042
1,498
75,1
239,9
PAPRIKA/KG M08
3.759.210
0,714
3.061.447
1,242
81,4
174,0
PAPRIKA/KG M09
2.985.074
0,908
2.673.759
1,305
89,6
143,7
PAPRIKA/KG M10
2.309.236
0,746
1.979.710
1,203
85,7
161,3
PAPRIKA/KG M11
1.085.552
0,546
1.249.207
0,748
115,1
137,1
PAPRIKA/KG M12
99.177
0,837
13.071
0,728
13,2
87,0
Totaal PAPRIKA/KG
22.416.669
0,957
20.274.651
1,428
90,4
149,2
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 45
45
02-10-2007 13:59:28
in 2 0 0 6 t uinbouw D e
Aubergines Tijdens week 5 werden de eerste aubergines verhandeld aan gemiddeld 3,20 €/kg. De eerste helft van het jaar lagen de middenprijzen voor aubergines onder deze van 2005. In april liet de prijs te wensen over met een notering van slechts 83 cent per stuk. Het ruime aanbod speelde hierin zeker een rol. In Nederland waren de middenprijzen van 60 en 70 cent dramatisch te noemen. De tweede helft van het jaar ging de
Tabel 1.1.6: Aanvoer - en prijsontwikkelingen aubergines (kg) per maand Jaar 2005
46
prijs erop vooruit, in september werd zelfs 1,71 €/kg neergeteld. Wat omzet betreft gaat de groentesoort de laatste jaren lichtjes in stijgende lijn, ook steeg de aanvoer sterk ten opzichte van enkele jaren terug. Aubergines komen uit de zuiderse keuken en wonnen de laatste jaren sterk in populariteit in onder andere ons land.
Jaar 2006
2006 t.o.v 2005
Aanvoer (kg)
Prijs (€)
Aanvoer (kg)
Prijs (€)
Aanvoer (st)
Prijs (€)
AUBERGINES/KG MO1
0
0,000
0
0,000
-
-
AUBERGINES/KG MO2
20.521
2,368
19.105
1,547
93,1
65,3
AUBERGINES/KG MO3
184.026
1,459
258.553
1,031
140,5
70,7
AUBERGINES/KG MO4
416.936
1,099
468.609
0,834
112,4
75,8
AUBERGINES/KG MO5
613.927
0,698
736.801
0,892
120,0
127,7
AUBERGINES/KG MO6
761.361
0,811
764.536
1,127
100,4
139,0
AUBERGINES/KG MO7
665.703
0,763
732.882
0,749
110,1
98,2
AUBERGINES/KG MO8
618.510
1,178
558.662
1,312
90,3
111,4
AUBERGINES/KG MO9
420.922
1,305
405.113
1,711
96,2
131,1
AUBERGINES/KG M010
270.510
0,91
260.723
1,111
96,4
122,1
AUBERGINES/KG MO11
49.622
0,591
58.222
0,731
117,3
123,7
AUBERGINES/KG MO12
0
0
0
0
-
-
Totaal AUBERGINES/KG
4.022.038
0,965
4.263.206
1,059
106
109,6
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 46
02-10-2007 13:59:28
Tabel 1.1.7: Serregroenten: totaal aanvoeren en middenprijzen VBT - veiling 2005 Serregroenten
2006
Aanvoer
Prijs
Aanvoer
Prijs
in stuk-kg-bussel
in € / stuk-kg- bussel
in stuk-kg-bussel
in € / stuk-kg- bussel
ANDIJVIE/ST SE
742.234
0,711
986.060
0,382
ASPERGES/500GR SE
97.185
4,704
94.070
4,098
ASPERGES/KG SERRE
3.625
6,535
3.055
4,77
AUBERGINES/KG
20.407
1,253
25.666
1,327
AUBERGINES/ST
4.022.038
0,965
4.263.206
1,059
BLOEMKOLEN/ST SE
428.054
1,095
362.002
1,167
AUGURKEN/KG SERRE
0
0,000
16.280
0,825
COURGETTES/ST *
18.439.130
0,216
21.554.357
0,244
EIKEBLADSLA/ST/SE
2.623.780
0,638
4.145.022
0,408
GROENE SELD/ST+BU S
3.713.639
0,44
3.307.325
0,371
KOMKOMMERS/ST
49.329.052
0,296
74.139.495
0,281
KRULANDIJVIE/ST SE
1.259.673
0,877
1.143.468
1,022
LOLLO BIONDA/ST/SE
5.965.089
0,513
8.932.146
0,427
LOLLO ROSSA/ST/SE
2.353.176
0,688
4.102.907
0,431
PAPRIKA/KG
22.416.669
0,957
20.274.651
1,428
RODE SLA/ST/SE
100.920
0,434
92.367
0,385
SERRESLA/ST
147.684.020
0,368
147.964.320
0,338
SNIJBONEN/KG SE
293.197
1,933
293.074
1,96
SPINAZIE/KG SE
386.694
1,813
343.164
2,224
STRUIKBONEN/KG SE
122.339
2,063
91.790
2,568
TOMATEN/KG
110.183.074
0,746
109.469.562
0,777
TROSTOMATEN/KG
95.843.168
0,847
97.236.854
0,845
VELDSLA/KG SE
2.807.058
3,539
2.523.534
4,306
* Serre - en openluchtteelt
Besluit Ondanks de eerder negatieve berichtgeving, zagen de meeste serregroenten -vooral de belangrijkste soorten- hun omzetcijfers nog iets verder stijgen in 2006. Doch zeker niet in die mate als het geval was bij de vaak problematische vollegrondssector. Voor sommige serregroenten verliep het jaar toch een stuk minder gunstig, slateelt onder glas en de komkommerhandel kenden teleurstellende resultaten. In 2005 waren verschillende sLAVAriëteiten en komkommers terug tot normale noteringen gestegen na rampjaar 2004. Maar in 2006 kenden deze soorten opnieuw teleurstellende middenprijzen, de enorme aanvoeren zorgden bij deze laatste echter alsnog voor goede omzetresultaten. Over paprika mocht men dan weer niet klagen. Aubergines kenden eveneens gestegen omzetwaarden door de verhoogde middenprijs en de omvangrijkere aanvoer, maar hebben een vrij stabiel verloop door de jaren heen.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 47
47
02-10-2007 13:59:28
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 48
02-10-2007 13:59:34
1.2
Openluchtgroenten
Prei De omzet van gebusselde en losse prei lag met een totaal van 47 miljoen euro bijna dubbel zo hoog als in 2005. De middenprijs van losse prei verdubbelde in 2006, die van verpakte prei steeg met 60%. Het aanbod nam af met 8% voor losse en 10% voor prei per pak. Net zoals in 2005 bereikte de aanvoer van prei in ons land tijdens de maand januari een hoogtepunt door het ideale teeltweer. Ook de prijzen haalden aan de klok veel hogere noteringen dan in 2005, met 0,60 €/kg voor de losse en 0,76 €/kg voor de verpakte soort. Het koude weer zat hier zeker voor iets tussen. Eind januari zorgde de vorst zowel bij ons, als in de rest van Europa voor moeilijkheden bij het rooien. De bevoorrading van deze wintergroente bleef bijgevolg beperkt op de veilingen. De aantrekkelijke prijsvorming lokte sommige telers om de laatste restanten uit hun frigo’s te halen. Daarna ging de prijs verder in stijgende lijn en in maart werd een hoog gemiddelde van 1,23 €/kg verkregen. Vanwege de koude wintermaanden werd veel schade opgelopen in de oostelijke delen van Europa, waardoor sommige landen een tekort aan prei ondervonden, wat onze
export bevorderde. Zoals voor veel vollegrondsgroenten, zorgde de hitte in juli ervoor dat 10% van de teelt werd verbrand, waardoor de productiecijfers achteraf een stuk lager lagen en de middenprijs bijgevolg opliep. Tot en met augustus werden uitstekende prijsnoteringen behaald. De eerste weken van augustus was ook de aanvoer omvangrijk. Deze hoge prijs was vooral te wijten aan een tekort aan andere groenten, die door het warme weer allemaal gelijktijdig op de markt waren gekomen, waardoor een aanbodterugval veroorzaakt werd. Vanaf september tot en met het einde van het jaar lagen de prijzen echter een pak lager. Veel had te maken met het mooie weer, waardoor prei en andere groenten volop te verkrijgen waren. Ook de export haperde, aangezien landen zoals Duitland en Italië minder prei afnamen dan normaal, vanwege voldoende eigen product. De kwaliteit van prei was voor discussie vatbaar, daar het product warmte- en waterschade had geleden en er sprake was van tripsaantastingen.
Tabel 1.2.1: Aanvoer - en prijsontwikkelingen prei/pakken per maand Jaar 2005
Jaar 2006
2006 t.o.v 2005
Tabel 1-a Aanvoer (st)
Prijs (€/pak)
Aanvoer (st)
Prijs (€/pak)
Aanvoer in %
Prijs in %
PREI/PAK M01
1.537.260
0,348
1.312.495
0,764
85,4
219,8
PREI/PAK M02
1.494.230
0,415
1.027.843
1,062
68,8
256,2
PREI/PAK M03
1.176.114
0,883
1.135.818
1,331
96,6
150,7
PREI/PAK M04
917.166
0,458
625.559
1,325
68,2
289,5
PREI/PAK M05
492.087
1,004
417.219
1,189
84,8
118,4
PREI/PAK M06
11.156
0,791
29.401
1,352
263,5
171,0
PREI/PAK M07
1.620
0,775
66.686
0,455
4116,4
58,7
PREI/PAK M08
431.132
0,747
467.057
1,042
108,3
139,6
PREI/PAK M09
934.245
0,528
923.329
0,739
98,8
140,1
PREI/PAK M10
1.138.476
0,505
996.917
0,582
87,6
115,4
PREI/PAK M11
1.111.776
0,441
1.119.671
0,540
100,7
122,3
PREI/PAK M12
1.072.410
0,491
1.192.689
0,518
111,2
105,3
Totaal PREI/PAK
10.317.672
0,535
9.314.684
0,856
90,3
159,9
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 49
49
02-10-2007 13:59:35
Jaar 2005
Jaar 2006
2006 t.o.v 2005
Tabel 1-b Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer in %
Prijs in %
PREI /KG M01
9.532.563
0,209
10.550.467
0,598
110,7
286,1
PREI /KG M02
9.404.102
0,284
8.199.039
0,808
87,2
284,5
PREI /KG M03
8.341.848
0,558
7.365.022
1,227
88,3
219,9
PREI /KG M04
6.200.439
0,217
5.287.291
0,948
85,3
436,9
PREI /KG M05
2.874.958
0,587
3.544.767
0,747
123,3
127,3
PREI /KG M06
1.864.745
0,436
1.916.995
0,773
102,8
177,3
PREI /KG M07
52.900
0,662
20.195
0,653
38,2
98,6
PREI /KG M08
1.044.302
0,568
1.467.237
0,804
140,5
141,5
PREI /KG M09
3.761.492
0,308
3.556.986
0,405
94,6
131,5
PREI /KG M10
4.929.505
0,273
4.438.535
0,328
90,0
120,1
PREI /KG M11
6.539.840
0,267
5.688.323
0,295
87,0
110,5
PREI /KG M12
8.873.404
0,365
7.747.019
0,340
87,3
93,2
Totaal PREI /KG
63.420.098
0,336
59.781.876
0,661
94,3
196,7
D e
t uinbouw
in 2 0 0 6
Aanvoer - en prijsontwikkelingen prei/kg per maand
Aanvoer - en prijsontwikkelingen jonge prei per maand Jaar 2005
Jaar 2006
2006 t.o.v 2005
Tabel 1-c Aanvoer (st)
Prijs (€/pak)
Aanvoer (st)
Prijs (€/pak)
Aanvoer in %
Prijs in %
PREI JONGE/BU M05
160.540
1,135
160.367
1,055
99,9
162,5
PREI JONGE/BU M06
1.185.316
0,764
626.015
0,724
52,8
114,4
PREI JONGE/BU M07
257.566
0,680
518.084
0,568
201,1
93,3
PREI JONGE/BU M08
0
0,000
345.746
0,871
-
-
Totaal PREI JONGE/BU
1.603.422
0,787
1.650.212
0,738
102,9
125,1
Bloemkolen In 2005 keken de bloemkooltelers terug op een mooi seizoen met aantrekkelijke prijzen, waarvan het gemiddelde 0,60 €/kg bedroeg. 2006 verliep nog gunstiger voor de sector en kende een totale middenprijs van 0,81 €/kg bij een minder ruim volume van 10.933 ton. Tijdens de maand januari bleven de prijzen op de VBT-veilingen stijgen door de schade aan bloemkolen in Spanje. De koude in Spanje en Frankrijk zorgde voor een beperkte invoer vanuit deze landen en deed de verkoopprijs boven het gemiddelde van de laatste jaren uitrijzen. Het achterwege blijven van de lente speelde tijdens maart en april slechts zelden in het voordeel van de wintergroenten. Het daaropvolgende warme weer zorgde dan weer voor erg lage aanvoeren. De oogst was slecht en ook de kwaliteit moest het soms ontgelden. De middenprijzen bleven zwak, ondanks de schaarste, en lagen onder deze van 2005. Door de verlate lente, startte de bloemkoolaanvoer pas in week 20, maar kende reeds snel pieken in de weken 22 en 25.
50
Tijdens augustus profiteerden wintergroenten van de achtereenvolgens warme en natte weersomstandigheden, die mislukte of ontregelde oogsten tot gevolg hadden. Het aanbod daalde overal en de concurrentie uit het buitenland was miniem, Duitsland voerde bijvoorbeeld Belgisch product in vanwege een onderaanbod. De middenprijs liep op tot 1,36 €/kg, de aanvoer kwam op 1.109 ton. Tijdens de maanden september en oktober nam de bloemkoolprijs plots een forse duik en haalde een gemiddelde van 0,53 €/kg. Een aanvoertoename bij ons en vooral in het buitenland was verantwoordelijk voor deze terugval. Bloemkolen die op verschillende data geplant werden, waren tegelijkertijd oogstrijp, waardoor de oogstachterstand meteen was ingehaald. De twee laatste maanden van 2006 nam de aanvoer zoals gewoonlijk wat af, waardoor de prijs weer steeg. Het bloemkoolseizoen liep vrij vroeg ten einde. Vanwege de gunstige prijsvorming behaalde de sector een omzetcijfer van 8,8 miljoen euro, nog eens 12% hoger dan het reeds rendabele jaar 2005.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 50
02-10-2007 13:59:36
Tabel 1.2.2: Aanvoer - en prijsontwikkelingen bloemkolen per maand Jaar 2005
Jaar 2006
2006 t.o.v. 2005
Aanvoer (st)
Prijs (€/st)
Aanvoer (st)
Prijs (€/st)
Aanvoer (st)
Prijs (€/st)
BLOEMKOLEN /Stuk M01
22.160
0,554
13.007
0,956
58,7
172,8
BLOEMKOLEN /Stuk M02
5.267
0,679
1.746
0,770
33,1
113,3
BLOEMKOLEN /Stuk M03
18.504
0,947
7.621
0,691
41,2
72,9
BLOEMKOLEN /Stuk M04
328.855
0,677
28.473
0,658
8,7
97,1
BLOEMKOLEN /Stuk M05
2.001.741
0,858
2.077.855
0,818
103,8
95,3
BLOEMKOLEN /Stuk M06
2.997.919
0,595
2.732.171
0,888
91,1
149,2
BLOEMKOLEN /Stuk M07
1.616.352
0,598
1.183.824
0,721
73,2
120,6
BLOEMKOLEN /Stuk M08
1.725.480
0,759
1.109.020
1,363
64,3
179,4
BLOEMKOLEN /Stuk M09
2.455.233
0,235
1.968.313
0,525
80,2
223,6
BLOEMKOLEN /Stuk M10
1.531.087
0,407
1.200.342
0,526
78,4
129,3
BLOEMKOLEN /Stuk M11
480.903
0,946
446.091
1,195
92,8
126,4
BLOEMKOLEN /Stuk M12
124.592
1,170
164.969
0,818
132,4
69,9
Totaal BLOEMKOLEN /Stuk
13.308.093
0,589
10.933.432
0,810
82,2
137,7
Witloof De witloofhandel kende dit jaar een lichte opflakkering. Grootscheepse, internationale promotieacties zorgden voor ietwat verbetering op de markt, maar de marktsituatie bleef wispelturig en afhankelijk van verschillende factoren. Vergeleken met 2005 nam de aanvoer op de VBT-veilingen met 4% toe tot 48.646 ton. De gemiddelde prijs bedroeg 1,05 €/kg, een stijging van 14% ten opzichte van 2005. Een winterprik zorgde voor een goed begin van het jaar en stimuleerde de vraag, waardoor de middenprijs tot 1,03 €/kg aanzwol. Eind januari was er echter veel witloof beschikbaar, vanwege het eindigen van de groothandelsacties in Nederland, met als gevolg een prijsdaling. De zwakke Nederlandse en Franse markt, de krokusvakantie en het uitblijven van witloofpromoties zorgden eind februari, begin maart voor een verminderde prijsvorming. Tijdens de lente hield de prijsdruk aan met in april een dieptepunt van 0,65 €/kg. Door de hoge Franse prijzen,
trokken veel Franse exporteurs naar onze laaggenoteerde markt, hetgeen de prijzen weer wat deed aandikken. Ook is witloof tijdens de zomer en winter meer gegeerd dan in de lente. Vroeger nam de buitenlandse concurrentie af in de zomer, maar door toenemende jaarrondteelt in Frankrijk kende juli met 0,71 €/kg eveneens lage noteringen. Daarna viel de groente mooie prijsnoteringen ten beurt met augustus als uitschieter. Toen werd een middenprijs van 1,86 €/kg verkregen door de lage productiviteit in Europa. Tijdens de herfst werden eveneens de hoogste middenprijzen van de afgelopen drie jaar behaald, tot 1,48 €/kg in november. Het lage aanbod van buurland Frankrijk zorgde ervoor dat onze export goed draaide. Ook zaten veel telers in de overgang tussen oude en nieuwe wortels, waardoor de aanvoer tijdelijk wat lager uitviel. Het jaar sloot af met 1,17 €/kg. Tegen de kerstperiode stijgen de prijzen meestal, maar tegenover de voorgaande maanden en ook het jaar voordien, hield dit cijfer echter een kleine daling in.
Tabel 1.2.3: Aanvoer - en prijsontwikkelingen witloof per maand Jaar 2005
Jaar 2006
2006 t.o.v. 2005
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
WITLOOF/KG M01
4.776.645
0,819
4.982.701
1,034
104,3
126,3
WITLOOF/KG M02
4.832.243
0,871
4.822.582
0,977
99,8
112,2
WITLOOF/KG M03
5.164.556
1,048
5.629.173
0,845
109,0
80,6
WITLOOF/KG M04
4.665.919
0,523
4.255.524
0,647
91,2
123,7
WITLOOF/KG M05
3.380.215
0,675
3.809.827
0,832
112,7
123,3
WITLOOF/KG M06
2.982.253
0,603
3.259.123
0,857
109,3
142,1
WITLOOF/KG M07
2.326.917
1,058
2.434.520
0,713
104,6
67,4
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 51
51
02-10-2007 13:59:37
in 2 0 0 6
Jaar 2006
2006 t.o.v. 2005
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
WITLOOF/KG M08
2.539.542
1,259
2.474.586
1,862
97,4
147,9
WITLOOF/KG M09
3.702.944
0,771
3.871.111
1,024
104,5
132,8
WITLOOF/KG M10
3.791.806
1,077
3.920.402
1,384
103,4
128,5
WITLOOF/KG M11
4.119.433
1,216
4.149.031
1,476
100,7
121,4
WITLOOF/KG M12
4.614.779
1,192
5.037.384
1,168
109,2
98,0
Totaal WITLOOF/KG
46.897.252
0,920
48.645.964
1,050
103,7
114,1
D e
t uinbouw
Jaar 2005
Spruiten Het grootste deel van de productie van spruiten richt zich op de verwerkende industrie. Het volgend overzicht beperkt zich tot de binnenlandse ontwikkelingen op de versmarkt. Met een toename van gemiddeld 85% was spruitkool dit jaar één van de hoogste prijsstijgers onder de vollegrondsgroenten. Zoals veel koolsoorten hebben spruiten het er in 2006 goed vanaf gebracht. Het jaar startte met ruime productiecijfers en een grote vraag vanwege het koude weer en de verbeterde kwaliteit. Het product dat in de zomer werd geplant had daarentegen zwaar te duchten van de vreemde klimaatsomstandigheden,
hierdoor liep de productie sterk terug en steeg de prijs. Ook de kwaliteit liet het hierdoor wel eens afweten. Telers hadden af te rekenen met koolmot, trips en wittevlieg door het warme weer. Vooral tijdens de maanden september en oktober ondervonden spruiten veel kwaliteitsproblemen. De totale spruitaanvoer bedroeg 2.730 ton, een daling van 24% ten opzichte van verleden jaar. De laatste jaren nam ook het areaal in spruitkool af, wat ironisch genoeg een beter opbrengstcijfer impliceert. De globale middenprijs steeg tot maar liefst 1,23 €/kg en de omzet kwam op 3,3 miljoen euro.
Tabel 1.2.4: Aanvoer - en prijsontwikkelingen spruiten per maand Jaar 2005
52
Jaar 2006
2006 t.o.v. 2005
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
SPRUITEN/KG GESCH. M01
681.447
0,361
702.083
1,085
103,0
300,7
SPRUITEN/KG GESCH. M02
680.806
0,693
516.831
1,150
75,9
165,8
SPRUITEN/KG GESCH. M03
439.391
0,934
286.494
1,987
65,2
212,8
SPRUITEN/KG GESCH. M04
20.242
0,563
23.751
1,912
117,3
339,9
SPRUITEN/KG GESCH. M07
96
2,458
0
0,000
0,0
0,0
SPRUITEN/KG GESCH. M08
15.914
1,145
13.550
1,934
85,1
169,0
SPRUITEN/KG GESCH. M09
175.066
0,961
119.801
1,414
68,4
147,2
SPRUITEN/KG GESCH. M10
355.562
0,769
296.834
1,036
83,5
134,7
SPRUITEN/KG GESCH. M11
649.544
0,622
401.969
1,229
61,9
197,6
SPRUITEN/KG GESCH. M12
579.981
0,666
368.939
1,082
63,6
162,4
Totaal SPRUITEN GESCH./KG
3.598.049
0,664
2.730.252
1,233
75,9
185,6
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 52
02-10-2007 13:59:37
Rode kolen, Witte kolen, Savooikolen Rode kolen Ook rode kolen beleefden veel betere tijden dan tijdens het jaar 2005. Omwille van dezelfde redenen als veel vollegrondsgroenten daalde de productie met 7,2%, maar steeg de prijs met 137%. Hierdoor verdubbelde het omzetcijfer maar liefst ten opzichte van verleden jaar. Het koude weer bij de aanvang van 2006 stimuleerde de vraag en zorgde voor een prijsverhoging. Het lage aanbod in de lente en de afzet naar Rusland, dat op gelijk niveau bleef, zorgde tevens voor zeer behoorlijke prijsgemiddeldes. Tijdens de droge maand juli verkochten rode kolen aan prijzen van maar liefst 1,17 €/stuk. Ook juni en augustus haalden topnoteringen vanwege het schaarse aanbod.
Witte kolen Witte kolen kenden eveneens een verdere opleving van hun verkoopsresultaten. De middenprijs steeg met 45% tot 0,46 €/stuk, de productiecijfers bleven daarentegen op bijna gelijk niveau staan. De desastreuze omzet van 2004, steeg in 2005 tot 1,2 miljoen euro en in 2006 naar 1,8 miljoen euro. Savooikolen Reeds in 2005 herstelde de savooikoolmarkt zich ten opzichte van het teleurstellende jaar 2004, maar in 2006 nam het omzetcijfer nog maar eens met 19% toe. Het aanbod nam af met 23%, de prijs steeg met 56%. Toch verliep de prijsvorming wisselvallig met in april een terugval tot 28 cent per stuk en in juli tot 20 cent per stuk.
Tabel 1.2.5: Aanvoer - en prijsontwikkelingen rode, witte en savooikolen 1996 tot 2006 Rode kolen
Witte kolen
Savooikolen
Aanvoer (st)
Prijs (€/st)
Aanvoer (st)
Prijs(€/st)
Aanvoer (st)
Prijs (€/st)
1996
2.944.029
0,311
3.738.436
0,300
4.727.088
0,258
1997
2.992.704
0,152
4.047.615
0,230
3.011.275
0,289
1998
2.744.082
0,248
3.687.618
0,328
5.006.928
0,278
1999
2.388.672
0,307
3.727.432
0,311
4.005.953
0,243
2000
2.202.850
0,279
3.561.281
0,298
3.607.186
0,350
2001
2.174.101
0,391
3.710.030
0,388
3.805.055
0,325
2002
2.230.609
0,407
3.891.067
0,484
3.129.189
0,344
2003
2.398.497
0,410
4.513.949
0,395
3.518.307
0,387
2004
2.521.200
0,258
4.562.762
0,195
3.635.376
0,249
2005
2.291.291
0,188
4.131.500
0,316
3.714.358
0,302
2006
2.114.224
0,447
4.123.574
0,463
2.852.420
0,469
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 53
53
02-10-2007 13:59:38
2005 Openluchtgroenten
D e
t uinbouw
in 2 0 0 6
Tabel 1.2.6: Openluchtgroenten: totaal aanvoeren en middenprijzen VBT- veilingen* 2006
Aanvoer
Prijs
Aanvoer
Prijs
in stuk of kg
in €/stuk of kg
in stuk of kg
in €/stuk of kg
AJUIN/KG
1.323.524
0,222
1.412.639
0,306
ASPERGES/500GR VG
1.423.912
2,141
1.532.548
2,346
ASPERGES/KG VG
635.346
2,108
513.694
2,540
AUGURKEN/KG VG
120.088
0,752
128.712
0,658
BLOEMKOLEN/ST VG
13.308.093
0,589
10.933.432
0,810
BROCCOLI/KG
3.155.691
0,516
3.039.674
0,592
BUSSELWORTELEN/BU
2.471.432
0,335
1.959.358
0,418
CHAMPIGNONS/KG
12.670.901
1,285
15.908.303
1,342
CHIITAKE/KG
7.377
9,060
9.303
7,795
COURGETTES/KG
107.408
0,155
93.953
0,062
COURGETTES/ST * *
18.439.130
0,216
21.554.357
0,244
EIKEBLADSLA/ST/VG
3.240.388
0,266
3.447.554
0,362
GROENE SELD/ST+BU V
5.353.868
0,217
5.310.779
0,249
IJSBERGSLA/ST
621.019
0,424
1.437.387
0,501
KNOLSELDER/ST
4.770.011
0,218
5.003.779
0,501
KRULANDIJVIE/ST VG
675.165
0,919
589.177
0,979
LOLLO BIONDA/ST/VG
2.512.219
0,184
2.486.213
0,405
LOLLO ROSSA/ST/VG
2.936.986
0,210
2.728.202
0,474
OESTERZWAM/KG
453.787
2,876
359.974
3,129
OPENLUCHTSLA/ST
1.997.878
0,221
1.247.432
0,313
PREI JONGE/BU
2.776.318
0,815
1.650.212
0,738
PREI JONGE/KG
1.664.114
0,737
2.283.050
0,543
PREI/KG
63.420.098
0,336
59.705.842
0,661
PREI/PAK
10.317.672
0,535
9.314.684
0,856
RABARBER/BU
311.095
0,69
329.041
0,698
RABARBER/KG
13.800
0,289
21.536
0,438
RODE KOLEN/ST
2.291.291
0,188
2.114.224
0,447
RODE PRIMEURAARD/KG
474.935
0,323
432.150
0,426
RODE SLA/ST/VG
95.324
0,269
74.540
0,351
SAVOOIKOLEN/ST
3.714.358
0,302
2.852.420
0,469
SCHORSENEREN/KG
272.757
0,619
290.504
0,748
SNIJBONEN/KG VG
73.586
1,394
62.902
1,861
SPINAZIE/KG VG
773.071
0,711
569.403
0,936
SPRUITEN/KG GESCH.
3.598.049
0,664
2.730.252
1,233
SPRUITEN/KG ONGESCH
0
0,000
4
0,500
STAAKBONEN/KG VG
2.964
3,044
2.380
3,572
STRUIKBONEN/KG VG
365.538
1,042
383.770
1,469
VENKEL/KG
1.205.291
0,421
1.120.948
0,473
WITLOOF/KG
46.897.252
0,920
48.645.964
1,050
WITTE KOLEN/ST
4.131.500
0,316
4.123.574
0,463
WITTE PRIMEURAARD/K
5.260.702
0,207
4.963.926
0,321
WITTE SELDER/ST+B V
1.553.289
0,476
1.432.274
0,582
* Totalen van de in de VBT- datacommunicatie betrokken veilingen. ** Serre- en openluchtteelt.
54
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 54
02-10-2007 13:59:38
Besluit In 2006 waren er absoluut positieve uitschieters en hoogtepunten, doch verkochten nog veel producten onder de kostprijs. De problemen bleven met andere woorden structureel. Sommige producenten boekten mooie winsten, maar slechts een kleine groep wil spreken van een feitelijk herstel. In de zomer van 2006 werden alle records gebroken, maar vanaf oktober zakten de prijzen dan weer tot op normaal niveau. De onrustwekkende omzetterugval in 2004 werd in 2005 gedeeltelijk gerecupereerd. Het jaar 2006 betekende vooral voor de openluchtteelt een goed jaar. De meeste openluchtgroenten vermeerderden hun omzet, zeker knolselder kende een heuse verbetering ten opzichte van vorig jaar. Prei, bloemkool, alternatieve slasoorten en kolen behaalden uitstekende prijsnoteringen, ook courgettes en witloof deden het vrij goed. Rode kool zag zijn omzet verdubbelen en ook prei vermeerderde zijn omzetwaarde sterk. De omzet van groene selder klom terug lichtjes omhoog, maar kende geen spectaculaire stijging in vergelijking met sommige andere groenten. De verzengende hitte in juli en de daaropvolgende regen tijdens augustus zorgden ervoor dat veel vollegrondssoorten, die toen geplant werden, mislukten, waardoor de prijzen de hoogte in gingen. Het professionalisme van de Belgische tuinbouwsector zorgde ervoor dat men kon ageren op deze extreme toestanden. In het buitenland liet de kwaliteit vaak te wensen over, onze markt speelde daar gretig op in. Nochtans slinkt het aantal vollegrondsgroentetelers de laatste jaren zienderogen, onder andere door de afname in rendabiliteit van verschillende teelten.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 55
02-10-2007 13:59:48
in 2 0 0 6 t uinbouw D e
1.3 Industriegroenten De producenten maken jaarlijks hun verzuchtingen en eisen i.v.m. de contractprijzen en de contractvoorwaarden kenbaar t.o.v. de afnemers van diepvriesgroenten. De sector blijft echter kampen met een aantal moeilijkheden: • De betaalkracht van de betrokken landbouwbedrijven daalt. De arbeidsvergoeding voor de bedrijfsleider is bijzonder laag. De productiekosten blijven omwille van extra milieueisen, energie, duurdere gewasbeschermingsmiddelen, stijgen. • Het is heel moeilijk om voldoende goede arbeidskrachten te vinden voor het uitvoeren van de (soms heel zware) werkzaamheden. • Door moeilijkheden in andere sectoren neemt de druk op de contractprijs nog toe door een overaanbod van potentiële telers. Er moet erg waakzaam worden toegezien dat de prijs niet ondergraven wordt. • Bijkomende druk vanuit de distributiesector en de nieuwe Europese landen (speelt ook psychologisch).
• Een objectieve tarrering en kwaliteitsbepaling, bij voorkeur in het bijzijn van de teler. • Ook het tijdig informeren van de telers kan beter. Nu wordt soms wantrouwen in de hand gewerkt door pas weken nadien een resultaat voor te leggen. Een goed contact tussen producent en afnemer is soms moeilijk omwille van de te sterke uitgangspositie vanuit de fabrieken. • Een betere begeleiding vanuit de fabrieken in verband met afspraken rond zaaien, planten, oogsten en teelttechniek. In het kader van de GMO-verordening werd in 2005 door BB, ABS en de REO Veiling een nieuwe coöperatie industriegroenten opgericht nl. Ingro cvba. Deze coöperatie heeft een voorlopige erkenning gekregen als telersvereniging. In 2006 is door Ingro cvba heel hard gewerkt en overleg gepleegd met overheid, afnemers en telers. Dit heeft uiteindelijk geresulteerd in een werkbaar concept voor alle betrokken partijen. Zodoende heeft Ingro in 2006 zijn definitieve erkenning aangevraagd. Dit betekent dat Ingro vanaf 1 januari 2007 een definitieve telersvereniging wordt met een Operationeel Programma dat uitgevoerd wordt via een actiefonds.
Het bestuur van de industriegroentetelers wil rond de prijsvorming en de contractvoorwaarden met de industrie een open communicatie en stelt daarbij als voorwaarden: • Het verkrijgen van een aanvaardbaar prijsniveau, een aantal telers voelen zich genoodzaakt de sector te verlaten.
Tabel 1.3.1: Industriegroenten: geraamde teelt - oppervlakte 2003
2004
2005
2006
2006/2005
ha
ha
ha
ha
%
Bloemkool
3.600
3.200
3.500
3.900
111,4
Bonen
8.850
9.200
9.200
9.000
97,8
Erwten
10.700
9.750
9.630
9.500
98,7
Kervel
53
48
48
48
100,0
Knolselder
865
873
850
850
100,0
Prei
1.100
830
700
700
100,0
Rode kool
383
383
300
350
116,7
Schorseneren
856
527
430
430
100,0
Spinazie
3.750
3.800
3.800
4.300
113,2
Spruitkool
3.000
3.000
2.700
2.800
103,7
Witte selder
280
280
280
200
71,4
Wortelen
3.650
3.200
3.000
3.000
100,0
Totaal
37.090
35.091
34.438
35.078
101,9
Product
56
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 56
02-10-2007 13:59:48
Tabel 1.3.2: Groenten: contractprijzen (€/ton)* Gewas Knolselder/st
2003
2004
2005
2006
85
85
80
80
niet ontkopt
40-45
40-45
38-42,5
38-42,5
wel ontkopt
52,5-57,5
52,5-57,5
49,5-54,5
49,5-54,5
niet ontkopt
42,5-47
42,5-47,5
40-45
40-45
wel ontkopt
55-60
55-60
52-57
52-57
tot 10,5mm (alle bonen m.u.v. extra - geplukt afland
200
200
185
185 (11,5ton/
extra fijn (80%€ < 7mm rond gat)
223
223
215
215 (10 ton/ha)
190
175
175 (12 ton/ha)
56
56
-
-
130
130
-
-
122 (6)
122
118
-
300
290
265
290
42-46
42-46
40,5
40,5
steel/blad <15%
81
81
78
78
puree (af land)
50
50
48
48
173-197,5
173-200
165-160-200
165-200-165
50/50
197-210
185-212
228
-
70 wit/ 30 groen (los)
210-222
210-236,5
200-194-236
200-236-200
geheel
235
235
217,5
225
in twee
247
247
228,5
235
stuk < 18 cm, zonder losse bladen
272
272
251,2
260
(af land min ø 10cm - of geleverd)
47-50
47-50
44-47
44-47
15/30 mm
335
335
313
335
15/35 mm
310 (max 20%)
310
290
310 max. 20%
30/35 mm
211 (max 20%)
211
197
211 max. 20%
87-130
87-130
85-127
85-127
235.5
235,5
223,5
230
149
149
124
130
40
40
66
38,5
Herfst
68
68
66
68
Winter
80,5
80,5
78
80
180
180
170
-
(geleverd,geschoond) (1)
Grote wortelen (2)
Grote wortelen Carotan
Bonen (3) fijn)
middelfijn Bleekselder voor export: (4)
- op 22 cm lengte, franco geleverd op bedrijf van de koper of los gestort op de vrachtwagen: gewicht per voet min. 200 gr en max. 600 gr. - op 28 cm lengte, franco geleverd op bedrijf van de koper of los gestort op de vrachtwagen van de koper:gewicht per voet min. 250 gr en max.680 gr.
ongeschoond (35 cm) (5) geschoond (22 cm) opengereden met plantvoet (export)
Bloemkool (geleverd in roosjes gesneden)
A (1ste en 2de vrucht) (7)
Rode kool
(af bedrijf boven 2 kg)
Spinazie 60 cm/40% wit (los) Prei
Stokprei
Koolrabi
Spruitkool (geleverd&gesorteerd) Superkwaliteit kan extra van: € 25/ton Andijvie-ongek/gekuist ø < 40 mm Courgettes ø 40-60 mm & min 50% onder de 40 Witte kool/kg (geleverd) Savooi/kg (geleverd) Schorseneren
(Bron: gebaseerd op cijfers Ministerie van Landbouw) * Notering respectievelijk af land en geleverd (1) voor afname in januari: van 1/1 t.e.m. 15/1: + €6 na 15 januari: + €6 + €1,25 per week (2) bij stockage door de teler (op afroep van de koper voor 24/12 of voor elke stockage na 24/12: +€4/ton 2) prijzen tot 24/12, na 24 dec per week €2,5/ton erbij. (3) de hoeveelheid voor eerste en tweede vrucht wordt gelijk geschakeld in de contracten. (4) prijs bleekselder: bepaald in januari 2006. Uitvoering tussen Vegebe handel & telers. (5) geleverd op max 35cm wordt dat 56 €/ton. (6) geleverd op 28 cm wordt dat 106 € / ton. Voor de industrie wordt dit op 28 cm 95 €/ton. (7) de prijs van bollen wordt bepaald op €180/1.000. Voor een betere kwaliteit kan een meerprijs gegeven worden, mits vermelding in het contract.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 57
57
02-10-2007 13:59:49
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 58
02-10-2007 13:59:53
1.4 Algemene kenmerken en kosten Energie Met het hoge niveau van de energieprijzen de laatste jaren, beïnvloedt de energiekost steeds meer en meer de rendabiliteit van tuinbouwteelten. Ook in 2006 werden er nog steeds hoge prijzen voor lichte olie en extra zware stookolie genoteerd. Na de recordhoogten van september en oktober 2005 zakte de prijs van lichte olie eventjes weg zodat 2006 ingezet werd met iets lagere prijzen. Deze daling was echter maar van zeer korte duur en gedurende het tweede en derde kwartaal werden weer prijzen boven 500 euro per 1000 liter (officiële prijs exclusief BTW) genoteerd. Pas vanaf september daalde de prijs weer om het jaar af te sluiten onder 450 €/1000l. De prijs van de extra zware olie volgde grotendeels dezelfde trend, zonder de grote pieken noch dalen.
Naast lichte en extra zware stookolie is gas een belangrijke energiebron voor de sector. De aardgaslevering gebeurt via individueel onderhandelde leveringscontracten waarbij de prijzen rechtstreeks of onrechtstreeks gerelateerd zijn met de ‘rensprijs aardgas’ De grensprijs is de gemiddelde prijs van het gas dat België wordt ingevoerd. Deze prijs wordt bepaald door de leveringscontracten die Distrigas heeft met zijn leveranciers (Nederland, Algerije, Noorwegen). In deze leveringscontracten wordt de gasprijs gerelateerd aan de internationale olienoteringen, waardoor deze een grote invloed blijven uitoefenen op de gasprijs die de consument betaalt. Door de nog steeds hoge noteringen van de olieproducten, zien we in 2006 ook nog voortdurend een stijging van de grensprijs van het aardgas (zes maanden vertraging ten opzichte van de olieprijs en met afvlakking van pieken en dalen).
jan juli jan juli jan juli jan juli jan juli jan juli jan juli 2000 2000 2001 2001 2002 2002 2003 2003 2004 2004 2005 2005 2006 2006
jan juli jan juli jan juli jan juli jan juli jan juli jan juli 2000 2000 2001 2001 2002 2002 2003 2003 2004 2004 2005 2005 2006 2006
Figuur 1: Prijsevoluties lichte en zware stookolie (excl BTW) (Bron: Boerenbond)
Figuur 2: Evolutie grensprijs aardgas (Bron: Boerenbond)
Doordat de aardgasgrensprijs verwerkt wordt in een formule voor de berekening van de energieprijs en er ook nog distributieen transportkosten, heffingen en bijdragen aangerekend worden, is deze grensprijs nog maar de basis en wordt deze nog verhoogd. De grensprijs maakt gemiddeld 80% uit van de prijs, exclusief BTW.
Deze hoge energieprijzen hebben in 2006 opnieuw gezorgd voor een grote druk op de rendabiliteit van de meeste tuinbouwbedrijven. De energiekost was reeds een grote kostenfactor, maar met deze energieprijzen wordt het aandeel in het totale kostenplaatje alleen maar groter.
Tabel 1.4.1: Brandstofprijzen: officiële prijzen - BTW exclusief * Energie
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Lichte stookolie €/l
0,32
0,208
0,266
0,251
0,308
0,447
0,444
Zware stookolie €/ton
235,5
157
199,6
-
-
-
-
Extra zware stookolie (1%) €/ton
214
142,1
199,6
154,9
162,9
283,2
237,7
Aardgas grensprijs €/MWh
15,11
13,81
13,01
11,95
13,39
20,05
23,82
* Noteringen jaarlijks genoteerd omstreeks 15 december Minimumafname van 2000 liter voor lichte stookolie, 20.000 liter voor zware stookolie.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 59
59
02-10-2007 13:59:58
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 60
02-10-2007 14:00:04
Diverse productiekosten Tabel 1.4.2: Index van de aankoopprijzen van de productiemiddelen in land- en tuinbouw, basis 2000 = 100 Div. productiekosten
2003
2003
2004
2005
2006
Intermediaire consumptie
111,0
103,1
102,9
105,8
108,9
Zaai - en pootgoed
102,8
106,2
112,3
112,3
112,3
Energie
140,5
93,5
92,5
115,9
129,3
Bestrijdingsmiddelen
110,4
95,4
95,4
97,8
97,8
Meststoffen
110,5
104,8
110,8
115,5
119,9
Klein materiaal
104,9
103,9
108,9
108,9
115,2
Onderhoud gebouwen
115,8
107,9
108,0
113,0
127,2
Onderhoud materieel
127,8
114,0
111,0
108,9
115,2
Overige goederen en diensten
113,4
105,5
98,2
100,9
105,8
(Bron: NIS)
Tabel 1.4.3: Evolutie van de minimumlonen voor geschoolde meerderjarige arbeiders per 1 januari (in € / uur) Sector
2002
2003
2003 (1)
2004
2005
Groenteteelt
7,77
8,13
8,27
8,43
8,56
Fruitteelt
8,286
8,73
8,97
9,1
9,29
Bloementeelt
8,328
8,72
8,83
8,99
9,12
(Bron: NIS) (1) toestand 1/10/2003
Tabel 1.4.4: Evolutie van de productiewaarde (in 1000 euro) Sector
2001
2002
2003
2004
2005
2006
- Groenten
755.351
723.003
749.097
639.683
636.304
725.832
- Fruit
293.753
312.580
371.328
396.620
372.511
446.715
- Niet-eetbaar
476.166
537.890
451.600
495.925
563.626
725.832
Subtotaal
1.525.270
1.573.473
1.572.025
1.532.228
1.572.441
1.898.379
Akkerbouw (excl. voedergewassen)
983.533
1.030.177
1.073.906
971.085
816.502
994.411
Veeteelt
3.869.061
3.778.860
3.515.759
3.807.575
3.520.689
3.620.114
Totaal
6.377.864
6.382.510
6.161.690
6.310.888
5.909.632
6.512.904
Tuinbouw
TER INFO
(Bron: NIS, methode SEC 97)
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 61
61
02-10-2007 14:00:04
in 2 0 0 6
Tabel 1.5.1: Openluchtgroenten: raming areaal en productie (inclusief industrieteelten) 2005 Openluchtgroenten
2006
Areaal
Productie
Areaal
Productie
ha
ton
ha
ton
160
8.000
160
8.000
Andijvie Asperges
160
960
180
1.080
Bloemkolen industrie
3.500
70.000
3.900
78.000
Bloemkolen vers
750
13.500
630
11.340
Boerenkool
170
5.950
170
5.950
Broccoli
200
2.400
200
2.400
D e
t uinbouw
1.5 Raming areaal en productie
Chinese kool
20
500
27
864
Courgettes
440
26.400
460
25.300
Groene bonen industrie
9.200
105.800
9.000
103.500
Groene bonen vers
70
819
70
700
Groene erwten industrie
9.630
57.780
10.110
60.660
Groene erwten vers
4
28
4
28
Groene kool
-
-
-
-
Groene selder
140
7.700
140
7.700
Kervel industrie
48
624
48
624
Kervel vers
15
165
15
165
Knolselder
850
42.500
850
42.500
Koolrabi
100
10.000
100
10.000
Kropsla (+ alt. slasoorten)
250
8.750
300
9.000
Peterselie
104
2.080
104
2.080
Pompoenen
100
4.500
90
2.700
Prei industrie
700
28.000
700
29.400
Prei vers
3.800
140.600
3.800
133.000
Rabarber
65
2.925
70
2.450
Rapen
365
14.600
365
14.600
Rode kool
390
23.400
360
21.000
Schorseneren
430
10.750
600
12.000
Snijbiet (warmoes)
55
1.375
25
1.250
Spinazie industrie
4.300
94.600
4.300
86.000
Spinazie vers
60
1.140
68
1.156
Spruiten
2.700
48.600
2.800
53.200
Tuinbonen
540
2.970
540
2.970
Uien andere
960
52.800
1.000
55.000
Uien- bussels (1)
44
220
46
230
Venkel
43
860
45
1.125
Witloof (ha wortel-ton witloof)
3.600
54.000
3.600
57.600
Witte kool
300
18.000
360
21.600
Witte selderij industrie
280
15.400
200
11.600
Witte selderij vers
35
1.750
38
1.925
Wortelen industrie
3.000
180.000
3.000
180.000
Wortelen vers
990
59.400
1.010
55.550
Totaal
48.568
1.119.846
49.485
1.114.247
(Bron: gebaseerd op cijfers Ministerie van Landbouw)
62
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 62
02-10-2007 14:00:05
Tabel 1.5.2: Serregroenten: raming areaal en productie 2005 Serregroenten
2006
Areaal
Productie
Areaal
Productie
Ha
Ton
Ha
Ton
Andijvie
30
1.200
25
1.000
Aubergines
12
4.200
11
3.850
Bloemkool
13
312
12
240
Bonen
16
400
10
200
Courgettes
34
3.400
34
3.060
Diverse slasoorten
122
3.660
130
3.900
Groene selder
32
1.536
20
660
IJsbergsla
1
35
1
0
Komkommers / substraat jaarrond
18
9.360
21
10.920
Komkommers / substraat combi.
17
6.460
20
6.800
Komkommers / grond warm +
32
7.040
17
2.720
Kropsla
1.333
61.318
1.300
62.400
Paprika
97
19.400
87
23.490
Peterselie
12
360
12
360
Radijs
15
300
15
300
Jaarrondteelt
439
206.330
465
218.550
Seizoensteelt
88
21.120
75
18.000
Veldsla
240
2.400
250
2.500
Venkel
3
60
3
60
Witte selder
15
945
12
1.080
Totaal
2.569
349.836
2.547
361.837
Komkommers*
Tomaten*
(Bron: gebaseerd op cijfers Ministerie van Landbouw) * Voor de vruchtgroenten, tomaten en komkommers, zijn de tweede, respectievelijke plantingen niet meer in rekening gebracht maar werd de productiviteit per m2 in functie hiervan aangepast.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 63
63
02-10-2007 14:00:05
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 64
02-10-2007 14:00:10
2. FRUIT 2.1 Hardfruit Het fruit van de VBT-veilingen bracht in 2006 305 miljoen euro of 8,5% meer op dan in 2005. De totale aanvoer daalde echter met 0,5%. Vooral de bevredigende hardfruitprijzen leverden de fruitveilingen op jaarbasis een verbeterd omzetcijfer op. Op seizoensbasis beschouwd, sloot 2005/06 in juli af met uitstekende appel- en perenresulaten. De oogst was dat seizoen kwalitatief zeer behoorlijk, net zoals de maatsorteringen. Wel viel de perenoogst kleiner uit dan in 2004/05, ondanks toenemend Conférence-areaal. Ook werd veel verruwing geconstateerd bij Conférence, ten gevolge van de lage temperaturen in de eerste helft van mei en vanwege schade door perenbladvlo. De globale middenprijzen van appelen en peren lagen hoger dan tijdens het voorgaande seizoen. Voor het seizoen 2006/07 zorgde het schommelende zomerweer bij veel fruitsoorten voor wisselende effecten. Bij hardfruit zagen de hoogste kwaliteitsklassen soms mooie resultaten, maar ook zaten er partijen van mindere kwaliteit bij. De rijpheid was moeilijk te bepalen, waardoor het sorteren en verpakken achteraf des te nauwkeuriger diende te gebeuren. Toenemend perenareaal, recordproducties en de kleine omvang drukten de prijs voor het seizoen 2006/07. Peren waren vaak verruwd en bij het sorteren was het opletten geblazen voor overrijpe, te zachte peren. Ook zachtfruit leed onder het afwisselend hete en natte zomerweer. Aardbeienschaarste in augustus leverde zeer hoge prijzen op, de warme septembermaand zorgde dan weer voor een overrompeling, waardoor de prijs sterk afnam. De peperdure aardbeien van augustus zorgde in de handel voor desinteresse, waardoor de grootdistributie en de consument onverschillig stonden ten opzichte van het goedkope product in de herfst. Ondanks de gunstige prijsvorming voor de consument was de afzet ondermaats. Het wisselvallig weer zorgde tevens voor een kleinere bessenoogst.
Appelen Het seizoen 2005/06 kende de laagste appelproductie in tien jaar tijd. Voor 2006/07 voorspelden de Europese ramingen een verder dalende appel- en toenemende perenproductie. Vanwege het minder omvangrijke aanbod en de goede kwaliteit lagen de kaarten voor het seizoen aanvankelijk goed. 2006/07 beloofde zodoende beter van start te gaan dan 2005/06, gezien de stocks bijna overal in Europa geruimd waren en er bijgevolg mooie prijsnoteringen konden verkregen worden voor de nieuwe oogst. De Europese hardfruitoogst 2006/07 werd uiteindelijk gekenmerkt door duurdere appelprijzen (+15%) en een verminderde consumptie. De Europese appeloogst hield voor het seizoen 2005/06 halt op 10 miljoen ton. 2006/07 werd 5% lager geraamd op 9,5 miljoen ton, de kleinste appeloogst in zeker tien jaar. Vooral Frankrijk en Spanje ondervonden een sterke reductie. Alleen in België, Denemarken, Duitsland en Griekenland was de appeloogst groot. De EU15-lidstaten voorspelden een daling van hun productie met 6%, terwijl de nieuwe EU-lidstaten een daling van 2% in het
vooruitzicht stelden voor 2006/07. De landen met de grootste appelopbrengst bleven Polen, Italië en Frankrijk. Samen zijn ze goed voor 59% van de totale Europese oogst. Een blik in de toekomst leert dat het zwaartepunt van de appelproductie langzaam aan verschuift van de Noord-Europese naar de Midden- en Zuid-Europese landen. Overbevolking en torenhoge grondprijzen zijn verantwoordelijk voor deze herallocatie van productieregio’s. Golden Delicious bleef het meest populaire ras in Europa (29,5%), gevolgd door Gala (11,8%), Red Delicious (8,5%), Jonagold (7,7%) en Elstar (5,2%). De oogstverwachtingen verschilden per variëteit. In 2005/06 was Jonagored het ras dat de grootste toename in opbrengst kende in vergelijking met voorgaand jaar (+9%). Fuji, voornamelijk geteeld in Frankrijk en Italië, bleef echter veruit de grootste stijger over de laatste vijf jaar beschouwd (+48%).
Vaststellingen op Belgisch productieniveau Ondanks afnemend areaal en de dalende tendens bij onze buurlanden, kondigde de Belgische appeloogst voor 2006/07 zich omvangrijk aan. De definitieve productie-uitslag toonde zelfs een toename van 13% ten opzichte van het 2005/06. In totaal werd, per seizoen bekeken, een nationaal volume van 357.515 ton geboekstaafd, meer dan wat aanvankelijk voorspeld was (zie tabel 2.4.2). Op jaarbasis bedroeg de VBT-productie 228.497 ton in 2006, bij een middenprijs van 0,36 €/kg (zie tabel 2.1.1). Jonagold onderging een daling in zijn areaal, de nieuwe (club)rassen zagen hun oppervlakten stijgen. Nieuwe varianten, zoals Kanzi, Greenstar en Belgica, kenden een goede tot zeer goede productie en kwaliteit. In totaal gingen de appelarealen 240 ha achteruit ten opzichte van het vorige seizoen. Veel arealen werden vervangen door Conférence. Jonagold kende tijdens de prognose voor 2006/07 een zeer goed behang en werd gespaard van ruwschilligheid, hagel, schurft en zonnebrand. Wel werden er toenemende problemen met bloedluis en fruitmot geconstateerd. Door het tot nog toe vreemde seizoen liepen de vruchten tien dagen vertraging op ten opzichte van een normaal jaar. De hitte en droogte van de julimaand zorgden wel voor een hoog suikerpeil, hetgeen positief werkt voor de kleuring en kwaliteit, de vruchtmaat liep daarentegen wel achterstand op. De overvloedige regenval tijdens augustus zorgde dan weer voor een gedeeltelijk herstel van de maat. Door de grote stockvoorraden begin 2005/06 ging dat seizoen maar moeizaam van start. In 2006/07 ging het er enigszins omgekeerd aan toe. De prijzen lagen in het begin (rond juli/ augustus) erg goed, maar zakten naarmate het seizoen vorderde. Per kalenderjaar beschouwd, lagen de middenprijzen toch een stuk hoger als in 2005 (+30%) (zie tabel 2.1.1). Tijdens de maand augustus werden recordprijzen van 63 cent per kilo behaald. jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 65
65
02-10-2007 14:00:11
2005
2006
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Boskoop
12.152.782
0,343
11.838.157
0,384
Cox’s Orange
2.392.306
0,450
2.173.298
0,505
Delbare Estivale
1.131.328
0,305
1.750.672
0,434
Diverse appel
18.259.474
0,395
19.073.103
0,460
Elstar
5.090.455
0,362
6.823.048
0,388
GALA
322.976
0,431
398.212
0,567
Gloster
1.205.743
0,238
620.648
0,246
Golden Del.
15.075.301
0,369
12.775.984
0,389
Granny Smith
1.350.837
0,467
1.557.586
0,483
D e
t uinbouw
in 2 0 0 6
Tabel 2.1.1: Appelen: totaal VBT-veilingen periode - kalenderjaren
Idared
949.819
0,204
976.857
0,232
James Gr.
169.930
0,401
208.642
0,503
Jomured
1.242.047
0,285
1.927.707
0,463
Jonagold
40.709.252
0,306
45.827.748
0,432
Jonagold Schilappel
13.918.559
0,160
18.426.844
0,201
Jonagored
47.313.257
0,283
42.608.400
0,400
Karmijn
71.359
0,260
45.094
0,333
King Jonagold
31.515.265
0,337
28.684.265
0,461
Melrose
39.295
0,432
2.979
0,480
Mutsu
109.876
0,290
78.250
0,336
Nico
19.848
0,672
21.648
0,650
Rebutappel
34.600.022
0,103
38.470.197
0,122
Schilappel
11.847.899
0,191
11.489.223
0,217
Summerred
17.416
0,275
105.230
0,414
Suntan
506
0,858
4.961
0,342
Totaal APPELEN/KG
239.507.895
0,278
228.497.160
0,363
Tabel 2.1.2: Appelen: totaal VBT-veilingen periode per maand - kalenderjaren 2005
66
2006
2006 t.o.v. 2005
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer in %
Prijs in %
M01
18.673.692
0,301
21.119.253
0,338
113,1
112,1
M02
20.269.758
0,297
20.625.220
0,363
101,8
122,3
M03
25.778.435
0,292
21.222.493
0,376
82,3
128,8
M04
20.563.585
0,294
14.795.757
0,429
72,0
145,8
M05
18.242.551
0,309
17.276.723
0,486
94,7
157,2
M06
14.088.561
0,279
16.433.794
0,487
116,6
174,4
M07
8.505.590
0,283
5.361.969
0,568
63,0
200,7
M08
9.185.330
0,272
6.281.243
0,629
68,4
231,3
M09
17.472.764
0,277
15.593.730
0,384
89,2
138,8
M10
34.605.350
0,212
35.954.590
0,259
103,9
122,0
M11
28.564.592
0,256
25.158.769
0,277
88,1
108,0
M12
23.557.687
0,313
28.673.624
0,300
121,7
95,8
Totaal APPELEN/KG
239.507.895
0,278
228.497.160
0,363
95,4
130,7
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 66
02-10-2007 14:00:12
Peren De uiteindelijke Europese perenoogst 2006/07 was groter dan aanvankelijk verwacht met een definitieve uitslag van 2,7 miljoen ton, ongeveer 200.000 ton meer dan in 2005/06. Wel was de consumptie ontoereikend en de kwaliteit teleurstellend en klein. De perenproductie nam vooral toe in Noordwest-Europa. In de nieuwe lidstaten is de perenproductie van marginaal belang. Dit is in concurrentieel opzicht uiteraard een positief gegeven voor de Nederlandse en Belgische telers. Wat betreft de oogst waren de verschillen van land tot land groot. De oogstvoorspellingen, opgesteld tijdens de zomer 2006 in Boedapest, behielden Italië als belangrijkste productieland (879.000 ton), gevolgd door Spanje, dat met 537.000 ton ongeveer een derde van de Europese productie voor zijn rekening nam. Toch daalde in deze landen het areaal en de productiecijfers ten opzichte van 2005/06. Daarna volgden België, met een ondertussen definitief, sterk gestegen, nationaal productiecijfer van 263.370 ton voor seizoen 2006/07 (zie tabel 2.4.3), en Frankrijk (242.000 ton). Net als in Italië daalde ook hier het areaal. De oogst van het ras Conférence, het meest geteelde ras in Europa, werd tijdens de zomer 2006 geraamd op 753.000 ton. Dit is een derde van de totale Europese perenproductie. De opbrengst van Doyenné du Comice werd geacht met 4% tot 101.000 ton af te nemen.
Belgische perenoogst Met een finaal totaal van 263.370 ton lag de verwachte perenoogst voor 2006/07 15% hoger dan tijdens 2005/06. Ons land bekleedde daarmee de derde plaats in de EU-context.
Het Belgische perenareaal stijgt lichtjes van 7.775 ha naar 7.925 ha, dankzij een toename van de productieoppervlakte van het meest voorkomende ras Conférence. Het laatste decennium werden er 1 miljoen Conférence-bomen geplant. Het risico van een monocultuur wordt hierdoor reëel. In mei 2006 lag de perenteelt twee weken achterop. De zonnige julimaand zorgde voor een hoog suikergehalte, wat de kwaliteit en de bewaring ten goede komt. Ook voor peren bleef de dikte achter, hetgeen nadeliger is dan bij appels. De droogte van juli had tevens gezorgd voor meer hardheid. De plukdata vielen ongeveer vijf dagen later, wat toch vroeger was dan voorspeld. De grote perenoogst werd vooral verklaard door uitbreiding van het perenareaal. De meeste percelen hadden tijdens de schattingen minder bloembotten dan in 2005. Er was geen vorst tijdens de bloei, de hagelschade bleef beperkt en de vruchtzetting was goed. Met de hand dunnen, bevorderde de kwaliteit. Wel zorgden de broeierige temperaturen voor problemen met fruitmot. Per kalenderjaar bekeken lag de perenprijs in 2006, met 0,59 €/kg, 6% hoger dan tijdens 2005. Groot is de kloof wanneer de seizoenen 2005/06 en 2006/07 vergeleken worden. Tot en met december 2006 werden mooie prijzen behaald. De stocks waren nog niet volledig geruimd, dus werden er nog een tijdje dikkere peren van het voorgaande seizoen verkocht. Vanaf januari 2007 werd echter duidelijk dat de perenmaat van het nieuwe seizoen 2006/07 wel erg klein waren, wat zeker op de buitenlandse markten niet in goede aarden viel. Hierdoor stuikte de prijs plotsklaps en voor lange tijd ineen. Ook werden hier en daar te malse peren aangetroffen.
Tabel 2.1.3: Peren: totaal VBT-veilingen - kalenderjaren 2005
2006
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Beurré A.Lucas
583.454
0,513
513.609
0,453
Beurré Hardy
526.514
0,351
696.988
0,370
Bon Chr.Will.
3.888
0,250
2.592
0,254
Clapp’s Fav.
21.154
0,308
35.392
0,502
Conférence
147.515.462
0,580
150.050.780
0,617
Diverse peren
1.346.653
0,406
1.942.509
0,400
Doyenné du Comice
18.664.485
0,487
17.144.486
0,560
Dubb.Flippen
371.540
0,325
371.694
0,470
Durondeau
6.928.338
0,427
7.583.225
0,417
Légipont
3.084
0,324
9.900
0,218
Rebutperen
1.992.515
0,023
2.460.843
0,036
St Remy
135.120
0,359
107.423
0,405
Tr.de Vienne
937.276
0,507
1.758.057
0,532
Totaal PEREN/KG
179.029.483
0,555
182.677.497
0,591
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 67
67
02-10-2007 14:00:12
in 2 0 0 6 t uinbouw D e
Tabel 2.1.4: Peren: totaal VBT-veilingen per maand - kalenderjaren Jaar 2005
Jaar 2006
2006 t.o.v. 2005
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer in %
Prijs in %
M01
18.762.420
0,508
20.188.342
0,667
107,6
131,3
M02
19.144.641
0,537
20.317.981
0,700
106,1
130,3
M03
18.461.714
0,552
20.917.993
0,651
113,3
117,9
M04
16.718.026
0,637
15.518.463
0,663
92,8
104,0
M05
14.172.131
0,710
14.542.485
0,757
102,6
106,6
M06
7.915.066
0,676
3.794.659
0,927
47,9
137,1
M07
2.986.995
0,542
659.200
0,607
22,1
111,9
M08
3.576.697
0,481
3.763.398
0,580
105,2
120,5
M09
20.713.604
0,460
17.968.059
0,525
86,7
114,0
M10
17.790.183
0,477
23.899.471
0,449
134,3
94,2
M11
19.003.403
0,569
22.108.015
0,471
116,3
82,8
M12
19.784.603
0,561
18.989.430
0,464
96,0
82,6
Totaal PEREN/KG
179.029.483
0,555
182.677.497
0,591
102,0
106,5
Tabel 2.1.5: Evolutie appelen en peren: totaal VBT-veilingen - kalenderjaren Appelen
68
Peren
Aanvoer (ton)
Prijs (€/kg)
Aanvoer (ton)
Prijs (€/kg)
2000 *
290.857.636
0,242
135.730.354
0,52
2001 *
239.626.762
0,316
128.515.684
0,598
2002 *
262.817.876
0,283
105.980.614
0,652
2003 *
213.190.361
0,367
138.528.187
0,58
2004 *
245.898.469
0,309
171.143.277
0,505
2005 *
239.507.895
0,278
178.436.898
0,553
2006 *
228.497.160
0,363
182.677.497
0,591
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 68
02-10-2007 14:00:13
2.2 Zachtfruit Aardbeien 2006 was een grillig seizoen voor de aardbeiensector. Extreme weersomstandigheden troffen de handel, hoewel de globale gemiddelde prijs uiteindelijk toch maar 1% onder die van 2005 lag, de aanvoer daalde licht met 4%. Er werd een zeer redelijk jaargemiddelde van 2,35 €/kg opgetekend. Het jaar begon met goede prijzen door de late start van het seizoen en de schaarste in gans Europa voor de beschermde voorjaarsteelt. Een gevolg van de beperkte lichtintensiteit en de frisse eerste lenteweken. In april lag de middenprijs op een mooie 4,63 €/kg, een toename van 16% ten opzichte van 2005, en was de aanvoer met 12% afgenomen. Deze prijsstijging werd volgehouden tot juni. Toen daalde de prijs plots met 22% ten opzichte van het jaar voordien en werden de markten overspoeld door aardbeien (+17% t.o.v. 2005). In juli moesten de vollegrondsvruchten vervolgens geplukt worden bij tropische temperaturen. Die maand werd globaal bekeken een prijsstijging van 16% gerealiseerd ten opzichte van 2005, ook de aanvoer lag door het warme weer 7% hoger. Deze hittegolven resulteerden echter in een vermindering van bloemaanleg voor de late teelt, waardoor er in augustus amper geoogst moest worden. Veel aardbeien werden niet meer geplukt, omdat de telers verlies draaiden. De aanvoer daalde dan ook drastisch met 25%, maar door de schaarste bleef de prijs nog overeind. De aanhoudende regen tijdens deze zomermaand zorgde ervoor dat de aanplanting voor het volgende seizoen sterk werd verhinderd.
De grote aardbeienschaarste (-34%) die bijgevolg in september heerste, zorgde voor extreme prijstoenames en een prijsgemiddelde van 2,16 €/kg, maar liefst 44% meer dan in 2005. Door de dure prijsvorming in september vertikte de consument het om nog veel aardbeien te kopen, ook supermarkten leken het te laten afweten. De prijs stuikte in oktober bijgevolg in elkaar en daalde met 19% ten opzichte van 2005. Op de koop toe bleef ook het aanbod nog eens erg klein. De totale aardbeienomzet in 2006 lag 4% lager dan in 2005. Gezien het feit dat de soms hoge prijsvorming meestal gepaard ging met schaarse aanvoeren was er zelden sprake van een omzetstijging. Dit was alleen het geval in mei en de warme julimaand. Elsanta was het meest aangevoerde ras, met een marktaandeel van 78%, gevolgd door Darselect. Tegenover voorgaande jaren nam het laatste ras sterk af in aanbod. Het aardbeienareaal daalde met 200 ha ten opzichte van 2005, waardoor de nationale productie eveneens verminderde met 2.000 ton (zie tabel 2.4.1). Ook op de veilingen daalde het volume (zie tabel 2.5.5). Over de laatste vier jaren bekeken is de omzet van 2006 een iets meer dan gematigd cijfer. De omzet van aardbeien kwam in 2006 op €90.502.403, -, het vierde beste resultaat sinds 2000. In het uitzonderlijk goede jaar 2003 brachten de aardbeien een stuk meer op.
Tabellen 2.2.2-3: Evolutie Belgische export en import van aardbeien (incl. re-export) Export (ton)
Exportwaarde (€)
Import (ton)
Importwaarde (€)
1980
8.082
9.940.530
1980
5.340
9.072.903
1985
7.533
16.113.079
1985
6.880
13.609.355
1990
19.639
38.078.032
1990
9.768
17.197.539
1995
28.727
53.839.127
1995
11.496
14.360.125
2000
39.580
90.993.012
2000
24.305
32.978.292
2001
33.655
83.020.285
2001
26.275
34.131.393
2002
34.053
93.566.616
2002
23.148
38.868.611
2003
40.188
104.870.578
2003
27.831
46.389.465
2004
45.622
106.502.914
2004
37.202
52.274.636
2005
51.151
104.460.184
2005
38.684
54.028.508
2006
53.166
103.660.204
2006
28.770
53.166.304
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 69
69
02-10-2007 14:00:13
Importwaarde (€)
t uinbouw
in 2 0 0 6
Import (ton) 1980
2.742
867.627
1985
653
2.503.725
1990
9.871
20.880.493
1995
17.231
39.479.002
2000
15.275
58.014.720
D e
Tabel 2.2.4: Handelsbalans van aardbeien (export-import)
2001
7.380
48.888.892
2002
10.905
54.698.005
2003
12.357
58.481.113
2004
8.420
58.481.113
2005
12.467
50.431.676
2006
10.319
50.493.900
Tabel 2.2.5: Aardbeien: totaal VBT-veilingen Jaar 2005
70
Jaar 2006
2006 t.o.v. 2005
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer in %
Prijs in %
M01
24.637
3,088
19.771
3,637
80,2
117,8
M02
16
20,000
0
0,000
0,0
0,0
M03
27.309
7,635
21.073
6,104
77,2
79,9
M04
873.433
4,009
764.760
4,642
87,6
115,8
M05
8.435.418
3,010
8.375.236
3,339
99,3
110,9
M06
11.290.088
1,944
13.273.947
1,510
117,6
77,7
M07
6.840.395
1,542
7.296.264
1,785
106,7
115,7
M08
3.803.252
3,067
2.846.286
3,252
74,8
106,0
M09
4.429.009
1,503
2.891.960
2,160
65,3
143,7
M10
2.680.940
2,306
1.759.669
1,871
65,6
81,2
M11
1.174.135
5,533
1.007.258
5,744
85,8
103,8
M12
330.388
5,571
181.418
5,493
54,9
98,6
Totaal AARDBEIEN/KG
39.909.020
2,368
38.437.642
2,351
96,3
99,3
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 70
02-10-2007 14:00:14
Kersen en krieken Het seizoen 2006 was vrij behoorlijk voor de kersen, vooral zoete kersen kenden een opmerkelijk betere prijsvorming dan in 2005. De totale kersenaanvoer van 5.979 ton lag +7% hoger dan deze van 2005, de middenprijs steeg met 5%. Er was veel concurrentie vanuit Oost-Europa. De bevoorrading van de zoete kersen lag in 2006 iets lager dan het jaar voordien (-3%), terwijl de gemiddelde prijs 17% toenam. De meest voorkomende rassen waren de middelgrote rassen Hedelfinger en Bruine Bigarreau. Ze namen elk sterk af in aanbod, maar stegen ongeveer 25% in prijs ten opzichte van 2005.
Zure krieken haalden een 5% lager prijsniveau dan in 2005, terwijl de aanvoer 12% steeg. Hierdoor realiseerden de telers een 7% grotere omzet dan vorig jaar. Het marktaandeel van Gorsemkriek steeg zowel in prijs als aanvoer. Het ras Montgomercy kende een enorme productietoename van 268%, maar leverde hiervoor wel 34% van zijn prijs in. Het aanbod Noordkrieken steeg, maar hun gemiddelde kloknoteringen nam af met 9%. Het seizoen 2006 viel zeer goed mee voor kersen. Ondanks de extreme temperaturen, nam de omzet in vergelijking met 2005 toe met 12%. Voor de zoete kersen bedroeg de stijging 14%, voor zure krieken 7%.
Tabellen 2.2.6-7: Evolutie arealen en productie van kersen Arealen (ha) 2006
Productie (ton) 2006
Zoete
Zure
Totaal
Zoete
Zure
Totaal
1995
440
1.000
1.440
1995
3.340
5.250
8.590
1999
450
775
1.225
1999
2.500
4.000
6.500
2000
578
750
1.328
2000
3.200
3.200
6.400
2001
612
500
1.112
2001
1.600
1.400
3.000
2002
645
531
1.176
2002
1.270
5.500
6.770
2003
626
578
1.204
2003
2.000
4.500
6.500
2004
636
565
1.201
2004
2.200
4.200
6.400
2005
650
565
1.215
2005
2.600
4.200
6.800
2006*
650
565
1.215
2006
2.530
4.695
7.225
* Arealen worden pas in november 2007 aangepast.
Tabellen 2.2.8-9: Evolutie Belgische export en import van kersen (zoet+zuur) Export (ton)
Exportwaarde (€)
Import (ton)
Importwaarde (€)
1995
3.626
5.550.311
1995
6.794
9.840.753
1999
2.634
4.628.246
1999
8.089
12.251.592
2000
3.429
7.554.977
2000
8.371
14.126.361
2001
2.363
7.456.637
2001
9.477
16.499.942
2002
3.046
7.215.535
2002
7.079
12.419.445
2003
5.483
12.821.036
2003
7.774
15.220.315
2004
5.097
14.425.560
2004
8.149
13.726.192
2005
4.075
11.399.179
2005
6.342
12.321.029
2006
7.070
17.211.633
2006
10.964
12.220.173
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 71
71
02-10-2007 14:00:14
in 2 0 0 6 t uinbouw D e
Tabel 2.2.10: Kersen en krieken: totaal VBT-veilingen 2005
Kersen (zoete kersen)
2006
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Bruine Big.
238.933
1,919
131.686
2,467
Hedelfinger
319.960
2,64
159.537
3,375
Witte Big.
11.505
1,95
15.238
2,608
Andere
1.453.610
2,778
1.665.153
3,126
Totaal zoete kersen
2.024.008
2,655
1.971.614
3,098
2005
Krieken (zure kersen)
2006
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Gorsemkriek
5.405
0,659
6.565
0,68
Kelleris
658.177
0,604
627.501
0,573
Montmorency
46.221
0,829
169.902
0,544
Nkriek geschud
1.689.146
0,519
1.673.815
0,517
Noordkrieken
1.185.030
0,661
1.529.565
0,599
Totaal krieken
3.584.119
0,586
4.007.348
0,558
TOTAAL KERSEN/KG
5.608.127
1,333
5.978.962
1,396
Tabel 2.2.11: Evolutie kersen en krieken: totaal VBT-veilingen Kersen
72
Krieken
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
1996
3.044.678
1,611
9.404.375
0,812
1997
376.066
2,728
1.799.598
1,287
1998
1.613.842
2,568
1.739.854
1,327
1999
1.858.799
1,888
4.337.151
0,823
2000
1.659.102
2,381
3.982.849
1,314
2001
1.362.556
3,028
1.098.708
0,818
2002
1.060.623
2,984
4.579.202
0,561
2003
1.655.560
2,876
3.643.936
0.926
2004
1.829.066
2,385
3.547.630
0,551
2005
2.024.008
2,655
3.584.119
0,586
2006
1.971.614
3,098
4.007.248
0,558
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 72
02-10-2007 14:00:15
Pruimen Langzaam maar zeker gaat de Belgische pruimenteelt achteruit. Vanwege de onvoorspelbare productie- en prijsvorming investeren telers liever in meer rendabele en veiligere teelten zoals peren, zoete kersen, bessen en aardbeien. Vandaar blijft de sector teren op oude aanplantingen en is er geen sprake van rassenvernieuwing. De pruimen in de Belgische handel
zijn vooral afkomstig van importen uit het zuiden. Tijdens het nieuwe seizoen zullen internationale kwaliteitsstandaarden gehanteerd worden, dit zal de uniformiteit en onze afzetkansen verhogen. Tegenover vorig jaar daalde de bevoorrading met 33% en bedroeg 261 ton.
Tabel 2.2.12: Pruimen: totaal VBT- veilingen Jaar 2005
Jaar 2006
2006 t.o.v. 2005
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer in %
Prijs in %
B.de Louvain
13.538
0,447
39.254
0,727
290
162,8
Bleue de Belg.
24.552
0,387
5.856
0,704
23,9
181,9
Dub. Altessen
35.312
0,99
21.548
0,775
61
78,2
Enk. Altessen
1.860
1,246
47.646
0,481
2561,6
38,6
R.Cl.Conducta
39.551
0,784
14.492
1,232
36,6
157,1
R.Cl.Crottee
18.951
1,374
7.758
1,67
40,9
121,6
R.Cl.d’Oullins
14.278
0,281
9.499
0,662
66,5
235,1
S.Hubertus
23.118
0,354
14.639
0,865
63,3
244,3
Stanley
16.416
0,454
6.816
0,481
41,5
106,1
Sultan
59.250
0,443
19.980
0,624
33,7
141,1
Andere
108.817
0,828
73.507
0,871
67,6
105,2
Totaal PRUIMEN/KG
355.643
0,6
260.995
0,765
73,4
127,4
Tabel 2.2.13: Pruimen: totaal VBT-veilingen Aanvoer (Kg)
Prijs (€/kg)
1996
1.654.219
0,401
1997
451.084
0,784
1998
590.318
0,841
1999
1.619.730
0,463
2000
832.711
0,423
2001
176.025
0,998
2002
553.220
0,491
2003
504.974
0,685
2004
255.102
0,810
2005
355.643
0,600
2006
238.242
0,765
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 73
73
02-10-2007 14:00:15
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 74
02-10-2007 14:00:20
Bessen De bessenhandel verliep gunstig in 2006 en er is een groeiende markt. Het hoogste omzetcijfer van de afgelopen zes jaren werd geboekstaafd (€8.706.175, -). Rode bessen zijn het makkelijkst en langst bewaarbaar en kenden de grootste aanvoer. Bramen en frambozen zijn het weekst, vandaar dat handel en export iets beperkter blijft. De aanvoer van frambozen is de laatste jaren naar omhoog gegaan en behaalde in 2006 een recordaanbod van 340 ton. Topaanvoer situeerde zich begin juli. Braambessen kenden ook een stijgende tendens, in 2005 werd een record genoteerd van dit ras. Tijdens 2006 daalde de aanvoer licht tot 240 ton. De prijsvorming heeft allerminst hinder ondervonden van de volumetoename. In 2005 werd een mooi gemiddelde van 8,30 €/kg opgetekend, in 2006 zelfs 9,91 €/kg. De aanvoer is vrij constant van mei tot en met november, vanwege verschillende teeltwijzen. Eind september was er echter een dip in de aanvoer, waardoor de prijzen aanzienlijk stegen. Men investeert meer en
meer in verlate teelten. Ook de voornamelijk in openlucht geteelde blauwe bessen bereikten in 2005 een record, 2006 kwam op de tweede plaats met een aanvoer van 214 ton en een meer dan uitstekende middenprijs van 6,09 €/kg. Voor deze soort was er een grote vraag uit Rusland, Denemarken, Duitsland en Frankrijk. Beschouwd over de laatste vier jaren, kenden rode bessen een aanbodafname, vooral veroorzaakt door de late lentenachtvorst. Ook de stekelbesarealen zijn de laatste jaren gestadig afgenomen. Dit jaar zorgde onder meer het uitblijven van de nachtvorst toch voor verhoogde productiecijfers, hoewel het aanvoerniveau 78 ton lager lag dan de jaren voor 2005. Bessen kenden een aantrekkelijke verkoop in april, mei en november, niettegenstaande het kleinere aanbod. Kwaliteit, oogstspreiding en oogstbescherming zijn kernbegrippen als het gaat over de toekomst van de bessenteelt.
Tabel 2.2.14: Bessen: totaal VBT-veilingen Jaar 2005
Jaar 2006
2006 t.o.v. 2005
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer (kg)
Prijs (€/kg)
Aanvoer in %
Prijs in %
Blauwe bes
261.697
4,971
214.226
6,092
81,9
122,5
Bosbessen
954
7,701
289
16,682
30,3
216,6
Braambessen
253.923
8,301
239.888
9,914
94,5
119,4
Cassisbessen
9.116
5,034
4.209
6,067
46,2
120,5
Div.Bessen
9.376
9,879
5.431
11,729
57,9
118,7
Framboos
306.637
6,782
340.476
7,267
111
107,2
Japanse Wijnbes
1
2.108
0
0,000
0,0
0,0
Josta
37
1,946
0
0,000
0,0
0,0
Rode Bessen
972.008
2,042
920.338
2,335
94,7
114,4
Stekelbessen
77.124
2,924
78.463
3,361
101,7
115
Witte aalbessen
3.342
6,499
4.262
9,662
127,5
148,7
Totaal BESSEN/KG
1.894.215
4,154
1.807.582
4,816
95,4
116
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 75
75
02-10-2007 14:00:20
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 76
02-10-2007 14:00:26
2.3 Algemene kenmerken en kosten Zie hoofdstuk 1.4: Algemene kenmerken en kosten
2.4 Raming areaal en productie Tabel 2.4.1: Klein- en steenfruit: raming areaal en productie 2005
Zachtfruit
2006
Areaal
Productie
Areaal
Productie
Ha
Ton
Ha
Ton
Aardbeien (totaal)
1.900
42.000
1.700
40.000
Stekelbessen
5
95
5
96
Frambozen
33
320
34
355
Aalbessen (rode)
74
2.100
75
1.975
Blauwe bessen
45
330
45
270
Braambessen*
8
240
-
240
Andere bessen*
-
-
-
10
Kersen (totaal)*
1.215
6.800
-
7.225
Zoete (vroege + late)*
565
2.600
-
2.530
Zure*
650
4.200
-
4.695
Pruimen (totaal)*
88
400
-
400
* Arealen worden in 2007 aangepast
Tabel 2.4.2. Hardfruit: raming areaal en productie appelen 2005/2006
Appelen
2006/2007
Areaal
Productie
Areaal
Productie
Ha
Ton
Ha
Ton
Golden Delicious
830
26.560
830
29.880
Jonagold
3.950
154.050
3.800
174.800
Jonagored
1.750
66.500
1.700
76.500
Boskoop
670
18.760
650
23.400
Cox’s
135
3.240
135
3.105
Gloster
-
-
-
-
Elstar
430
12.900
410
13.530
Andere
1.100
35.200
1.100
36.300
Totaal appelen
8.865
317.210
8.625
357.515
Tabel 2.4.3. Hardfruit: raming areaal en productie peren 2005/2006
Peren
2006/2007
Areaal
Productie
Areaal
Productie
Ha
Ton
Ha
Ton
Conférence
6.450
199.950
6.700
234.500
Doyenné du Comice
750
17.250
700
19.600
Durondeau
340
7.480
310
8.680
Laagstam
Andere
235
4.465
215
5.590
Totaal peren
7.775
229.145
7.925
263.370
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 77
77
02-10-2007 14:00:27
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 78
02-10-2007 14:00:33
2.5. Europese appel- en perenproductie Tabel 2.5.1: Appelen: Europese productie per land (ton) Land
2002
2003
2004
2005
2006
2006/2005 (%)
2006/2002-05 (%)
Oostenrijk
163
152
163
173
161
-6
-1
België
349
319
356
317
339
6
1
Denemarken
25
25
26
26
27
5
8
Frankrijk
1.966
1.728
1.708
1.769
1.584
-10
-12
Duitsland
763
818
945
925
955
3
11
Griekenland
244
165
282
265
267
1
12
Italië
2.172
2.153
2.032
2.071
1.949
-5
-7
Nederland
370
405
435
380
347
-8
-13
Portugal
300
287
277
249
249
0
-10
Spanje
646
704
553
701
550
-21
-15
VK
124
156
163
192
178
-7
12
Oude lidstaten
7.122
6.914
6.940
7.069
6.607
-6
-6
Nieuwe lidstaten
3.049
3.330
3.457
3.029
2.947
-2
-8
EU-25
10.171
10.244
10.397
10.098
9.554
-5
-7
(Bron: Prognosfruit aug. 2006)
Tabel 2.5.2: Peren: Europese productie per land (ton) Land
2002
2003
2004
2005
2006
2006/2005 (%)
2006/2002-05 (%)
België
173
176
231
229
259
13
28
Denemarken
5
4
5
5
6
1
38
Frankrijk
237
191
248
230
242
5
7
Duitsland
56
49
61
53
61
15
13
Griekenland
39
32
54
56
45
-18
1
Italië
948
820
838
879
879
0
0
Nederland
180
170
225
200
234
17
21
Portugal
125
90
188
130
143
9
8
Spanje
603
641
521
608
537
-11
-9
VK
35
35
34
27
34
24
5
Oude lidstaten
2.400
2.207
2.405
2.418
2.440
0
4
Nieuwe lidstaten
119
112
120
107
96
-9
-15
EU-25
2.519
2.319
2.525
2.525
2.536
0
3
(Bron: Prognosfruit aug. 2006)
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 79
79
02-10-2007 14:00:34
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 80
02-10-2007 14:00:42
Tabel 2.5.3: Appelen: Europese productie per ras (ton) Land
2002
2003
2004
2005
2006
2006/2005 (%)
2006/2002-05 (%)
Boskoop
88
91
110
103
109
5
12
Braeburn
246
238
289
294
258
-12
-2
Cox Orange
83
104
90
111
90
-18
-6
Elstar
336
340
430
371
343
-7
-7
Fuji
82
78
94
129
141
8
48
Gala
707
626
719
828
783
-5
8
Golden D
2.499
2.294
2.133
2.202
1.954
-11
-14
Granny Smith
352
307
308
314
294
-6
-8
Jonagold
598
571
599
539
512
-4
-11
Jonagored
134
156
177
190
209
9
27
Pink Lady
54
65
66
1
66
1
17
Red Delicious
613
497
631
609
565
-7
-3
Andere
1.342
1.596
1.363
1.349
1284
5
-3
EU-15
7.122
6.914
6.940
7.069
6.607
-6
-6
(Bron: Prognosfruit aug. 2006)
Tabel 2.5.4: Peren: Europese productie per ras (ton) Land
2002
2003
2004
2005
2006
2006/2005 (%)
2006/2002-05 (%)
Abate F
282
251
261
281
298
5
11
Blanquilla
196
200
157
171
143
-16
-20
Conférence
637
684
718
757
753
0
7
Coscia-Ercollini
103
97
95
111
102
-7
0
Doyenne
163
97
129
105
101
-4
-18
Guyot
117
99
106
115
108
-5
0
Kaiser
59
63
50
61
56
-8
-3
Kristalli
18
15
22
23
18
-21
-6
Mad Red
33
27
26
24
25
4
-6
Andere
419
353
490
414
492
18
17
Passacrassana
43
34
37
35
32
-9
-14
William BC
331
287
314
321
312
-2
0
EU-15
2.400
2.207
2.405
2.418
2.440
0
4
(Bron: Prognosfruit aug. 2006)
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 81
81
02-10-2007 14:00:44
in 2 0 0 6
Tabel 2.6.1: Belangrijkste groenten VBT- veilingen - naar hoeveelheid GROENTEN
1997
1998
1999
2000
Tomaten
ton
212.036
202.888
210.453
181.297
Kropsla (serre)
x1000st
184.368
169.428
180.152
163.706
Prei
kg,bu x 1000
51.021
60.468
61.931
68.380
Witloof
ton
34.718
37.588
32.867
41.196
1997
1998
1999
2000
D e
t uinbouw
2.6. Statistisch overzicht - Aanvoer VBT-veilingen
Tabel 2.6.2: Belangrijkste groenten VBT- veilingen - naar waarde GROENTEN Tomaten
In €
162.402.171
160.512.569
150.907.904
170.514.885
Kropsla (serre)
In €
50.986.638
45.297.857
52.991.966
48.891.446
Prei
In €
24.652.447
29.121.351
30.369.048
24.199.388
Witloof
In €
31.602.629
33.280.514
42.091.181
35.802.018
1996/97
1997/98
1998/99
1999/00
Tabel 2.6.3: Belangrijkste fruitsoorten VBT- veilingen - naar hoeveelheid (seizoen) Appelen
ton
170.615
264.664
249.307
322.086
Peren
ton
117.705
107.818
130.618
139.473
1997
1998
1999
2000
32.388
37.889
36.326
39.630
1996/97
1997/98
1998/99
1999/00
(kalenderjaar) Aardbeien
ton
Tabel 2.6.4: Belangrijkste fruit VBT- veilingen - naar waarde (seizoen) Appelen
In €
70.927.852
80.009.476
65.915.633
73.216.004
Peren
In €
48.844.354
65.647.859
67.208.545
77.446.398
1997
1998
1999
2000
76.691.548
75.355.160
79.946.073
82.235.589
(kalenderjaar) Aardbeien
82
In €
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 82
02-10-2007 14:00:44
2001
2002
2003
2004
2005
2006
192.396
189.887
207.970
213.436
206.026
206.704
164.570
152.166
164.553
151.517
147.684
147.960
61.320
62.022
63.645
73.776
74.335
63.639
43.003
44.372
46.348
44.891
46.897
46.646
2001
2002
2003
2004
2005
2006
146.517.879
171.178.806
199.904.227
129.879.124
163.375.736
167.261.480
63.664.216
47.189.305
59.134.719
39.84.078
54.347.719
50.024.761
42.334.201
31.029.617
38.471.510
23.450.283
24.782.523
41.921.835
49.908.107
46.533.474
38.094.024
42.287.299
43.145.471
51.079.905
2000/01
2001/2002
2002/2003
2003/2004
2004/2005
2005/2006
281.449
239.912
234.671
229.142
252.370
230.452
160.363
73.321
144.045
145.172
185.581
177.581
2001
2002
2003
2004
2005
2006
35.116
36.426
36.954
42.802
39.902
38.479
2000/01
2001/2002
2002/2003
2003/2004
2004/2005
2005/2006
70.925.224
75.812.153
74.625.446
81.116.243
92.419.449
77.657.184
75.531.154
66.429.096
77.208.317
83.764.317
92.419.449
108.210.990
2001
2002
2003
2004
2005
2006
83.330.076
90.481.295
107.411.43
96.604.107
94.444.920
90.487.917
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 83
83
02-10-2007 14:00:45
in 2 0 0 6 h a nd e l bui t e n l a nd s e d e 84
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 84
02-10-2007 14:00:47
DE BUITENLANDSE HANDEL IN 2006 Exporthandel vers fruit De komst van de nieuwe EU-landen en ook de toegenomen productie in verschillende oude lidstaten beïnvloeden de Belgische exporthandel meer en meer. Vooral Polen wordt met enige argwaan in het oog gehouden. België is goed voor 2% van de gehele Europese groente- en fruitproductie, wat het moeilijk maakt om te concurreren met de grote spelers op de markt, zoals Duitsland. De totale uitvoer van vers fruit uit België zakte tijdens 2006 met 13,7% ten opzichte van 2005 (681 miljoen kg), maar bleef stabiel in waarde (662 miljoen euro). Cirtrusvruchten - een markt die de laatste jaren aan belang wint in de Belgische exporthandel zijn hier niet bij inbegrepen. De gestegen fruitprijzen zijn onder andere te wijten aan de extremen van de afgelopen zomer. Sinds een aantal jaren kent de re-export via Belgische havens een toenemende invloed op de exportcijfers. Als centrum van Europa vormt België immers een belangrijke draaischijf voor doorvoerhandel. De belangrijkste exportpartners zijn achtereenvolgens Rusland, Duitsland, Nederland en Frankrijk. Rusland heeft een inhaalmanoeuvre gemaakt en springt hierbij Duitsland over de kop. Nog steeds vormen appelen samen met peren het belangrijkste uitvoerproduct, ook druiven leveren een substantiële bijdrage aan de Belgische exportwereld. De export van deze laatste betreft voor bijna 100% eerder ingevoerde partijen van diverse herkomst. De laatste jaren wordt België hoe langer hoe meer een perenland, hoewel de appelhandel -wat exportcijfers betreft - toch nog op kop loopt met 279.203 ton. Het perenvolume bedroeg afgelopen jaar 243.660 ton. België staat inzake peren op de derde plaats in de Europese rangorde van producenten. Met het ras Conférence bekleedt het zelfs de eerste plaats. Het opsporen van nieuwe afzetmarkten, zoals het Verenigd Koninkrijk en China, wordt hierbij zeker niet geschuwd. Ten opzichte van 2005 is de uitvoer van appelen met maar liefst 27% gedaald. Belangrijkste afnemer blijft wel Duitland, maar in tegenstelling tot een paar jaar geleden bepaalt dit afzetgebied niet meer de helft van onze appeluitvoer. Voor alle exportlanden van betekenis is er een flinke daling waarneembaar, behalve voor Rusland. Onze appeluitvoer naar die contreien is het laatste jaar fors toegenomen (+61%). Ten opzichte van 2005 is de perenuitvoer veel minder sterk gedaald dan appelen (-7,2%), de waarde bleef op nagenoeg gelijk niveau (+1,4%) met een jaar terug. Rusland vormt momenteel de belangrijkste afnemer en de export naar daar steeg met 4,7%. Nederland en Duitsland namen, zoals gewoonlijk, ook een prominente plaats in op de Belgische perenmarkt.
De aardbeienexport deed het in 2006 minder goed, althans wat het aantal kilo’s betrof (-23,6%). De hoge prijsvorming heeft daarentegen voor een gelijkaardige waarde als in 2005 gezorgd (-0,7%). Dat jaar werd het hoogste exportcijfer van aardbeien over de laatste tien jaar opgetekend. In 2006 zorgde de hitte tijdens de julimaand er echter voor dat veel producenten besloten om de pluk voortijdig te stoppen, omdat men vreesde te veel verlies te draaien. Los daarvan staat de Belgische aardbei kwalitatief gezien heel sterk op de exportmarkt en worden er kosten noch moeite gespaard om aan dit product te werken. Innovatie van rassen en teelttechnieken moeten in de toekomst bepaalde problemen, zoals de veranderende klimaatsomstandigheden, opvangen. Het totale exportvolume daalde het laatste jaar tot 39.088 ton, de exportwaarde bleef vrijwel stabiel met 103,6 miljoen euro. Sinds 2004 verdubbelde Nederland zijn invoer van Belgische aardbeien, ook in 2005 werd een aanzienlijk volume daarheen vervoerd. Het afgelopen jaar werden echter een pak minder aardbeien over onze noordergrens getransporteerd. Het volume bestemd voor Nederland liep met meer dan de helft terug, de waarde met 10,3%. Toch blijven onze noorderburen de belangrijkste afnemers, gevolgd door het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Duitsland.
Importhandel vers fruit De totale invoer van vers fruit vanuit België steeg in 2006 in zowel gewicht (+2%) als in waarde (+12%). In totaal werd 588 miljoen kg geïmporteerd bij een opbrengst van 594 miljoen euro. Vooral kersen (zoet + zuur) kenden een sterke importtoename, ook de invoerwaarde lag stukken hoger voor dit product. Steenfruit, zoals nectarines, perziken en abrikozen werden eveneens meer geïmporteerd. Inheemse producten, zoals bessen, pruimen, aardbeien en hardfruit kenden daarentegen een algemeen dalende tendens. De invoerwaarde voor deze producten steeg in het merendeel van de gevallen wel, uitgezonderd voor aardbeien. De landen van import zijn in volgorde van belangrijkheid Frankrijk, Nederland, Spanje en Italië. Appelen vormen voor België het meest ingevoerde product, daarna volgen druiven, peren en aardbeien. Ongeveer één vierde van de totale appelimport naar België komt uit Frankrijk, onze belangrijkste leverancier wat betreft dat product. Vergeleken met 2005 steeg de invoer uit dit land met ongeveer 47% naar 53.810 ton. De tweede en derde voornaamste importpartners zijn Nederland en Nieuw Zeeland. Zij verhandelden respectievelijk 43.821 en 41.850 ton appelen aan België. Voor Nederland betekende dit een afname in volume van 33%, voor NieuwZeeland, een daling van 25%.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 85
85
02-10-2007 14:00:47
in 2 0 0 6 h a nd e l bui t e n l a nd s e d e
Exporthandel verse groenten De traditionele Europese afzetmarkten vertonen verzadigingsverschijnselen. Het verruimd Europa kan naar de toekomst toe mogelijkheden bieden tot een uitbreiding van de export- en importhandel. België voerde afgelopen jaar 82.975 ton peren in, 2006 staat hiermee op de derde plaats beschouwd over de afgelopen tien jaar. Wat betreft volume daalde de import van peren ten opzichte van het hoogste invoerjaar 2005 (-7%), de waarde steeg daarentegen (+1%) door de licht toegenomen eenheidsprijs van 0,68 €/kg. Het belangrijkste importland voor peren is Nederland, dat met 21.423 ton instaat voor een kwart van de Belgische perenimport, gevolgd door Zuid-Afrika (13.339 ton), Frankrijk (10.080 ton) en Spanje (4.301 ton). De invoer uit kleinere importlanden, zoals Duitsland en Chili steeg dit jaar sterk, terwijl Zuid-Afrika 34% minder peren importeerde. De import van buitenlandse aardbeien daalde opvallend tijdens 2006 (-26%). De waarde liep minder sterk terug met 2%. De vrij hoge eenheidsprijs van 1,85 €/kg was hiervoor verantwoordelijk. In vergelijking met jaren geleden wint de aardbeiensector duidelijk aan belang. Zowel op het Belgische export- als importniveau wordt er veel verhandeld. Vooral Spaanse en Nederlandse aardbeien worden op de Belgische markt verkocht. De invoer uit Nederland daalde echter sterk met 44%. Ook de Spaanse aanvoer nam af van 12.134 ton naar 10.963 ton. De kleine aanvoer uit Duitsland verdubbelde tijdens 2006, de aanvoer uit Polen bleef stabiel.
In 2006 steeg de totale omzetwaarde van de Belgische groenteexport 12% ten opzichte van de voorgaande twee jaren. Hiermee werd bijna opnieuw het niveau bereikt van topjaar 2003. Het totale exportvolume van groenten lag in 2006 wel een stuk lager dan tijdens de voorgaande jaren. De totale Belgische uitvoer bedroeg 665 miljoen kg, een daling van 7% in vergelijking met 2005. De gemiddelde exportprijs liep op tot 0,93 €/kg. In 2005 kwam dat cijfer op 0,77 €/kg, tegenover 0,71 €/kg in 2004. Zelfs de gemiddelde prijs van topjaar 2003 lag met 0,85 €/kg 8 cent lager dan in 2006. Het blijft onontbeerlijk om naast de traditionele afzetgebieden, zoals Frankrijk en Duitsland, nieuwe markten aan te boren om de tuinbouwhandel continu te stimuleren. De exporthandel van verse groenten oefent namelijk een grote invloed uit op de binnenlandse marktontwikkeling en prijsvorming. Positieve omzetresultaten van de VBT-veilingen, zoals die van 2006, zijn deels te verklaren door het gunstige verloop van de export van onze topproducten. De hete maand juli en de natte maand augustus hebben een grote invloed uitgeoefend op de tuinbouwhandel in gans Europa. Voor sommige producten, zoals vollegrondsgroenten, heerste er soms schaarste en een gebrek aan kwaliteit op de buitenlandse markten, hetgeen de prijzen in België de hoogte in joeg. Op het einde van het jaar drukte de ontbrekende vorst echter de prijzen in verschillende delen van Europa. Vanwege de te warme temperaturen was er van sommige groentesoorten, zoals prei, een overaanbod. Globaal bekeken kende de export van deze groente wel een sterk gestegen omzetresultaat wegens de hoge prijsvorming door de mislukte oogsten tijdens de zomer. Tomaten vormen nog steeds het belangrijkste Belgische exportproduct en vertegenwoordigt 34% van de exporthandel. Daarna volgt prei, dat 11% uitmaakt van de export. Vervolgens komen kropsla (9%) en champignons (8%). Paprika kende de afgelopen jaren een positieve exportbalans, maar onderging tijdens 2006 toch een volumedaling op de exportmarkt. Toch lijkt de Europese markt voor dit product nog niet verzadigd en neemt de consumptie van deze groente verder toe. De binnenlandse prijsvorming was in 2006 doorgaans gunstig. Ondanks het in totaal afgenomen exportvolume, vooral te wijten aan de uitvoerreductie van verschillende topproducten, waren er tijdens 2006 veel minder belangrijke groentesoorten die wel een groter uitvoerresultaat behaalden. Vooral asperges stegen aanzienlijk in uitgevoerde hoeveelheid (+57%), maar ook courgettes, knolselderij, sjalotten, diverse slasoorten en spinazie werden in grotere getale geëxporteerd.
86
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 86
02-10-2007 14:00:47
Belangrijkste afzetmarkten voor Belgische groenten zijn en blijven respectievelijk Duitsland, Frankrijk en Nederland. Zij staken met kop en schouder boven de rest uit. Toch is ook de uitvoer naar het Verenigd Koninkrijk in 2006 sterk toegenomen (+42%). Het aandeel van andere landen, binnen en buiten de EU is het afgelopen jaar gedaald. Voornamelijk uien en wortelen en rapen daalden zeer sterk in exportvolume. De handel in wortelen blijft echter kwantitatief een significante rol spelen voor onze uitvoer. Wat betreft de Belgische uienexport, wordt deze grotendeels bepaald door doorvoerhandel van eerder geïmporteerd product. De omvangrijke uitvoer is zeer belangrijk en wordt aangestuurd door enkele grote exportbedrijven.
Zowel de binnenlandse handel, maar ook de import van witloof steeg het afgelopen jaar. De invoer naar ons land groeide met 10% tot 19 miljoen kg, de waarde nam sterk toe met 24%. De gemiddelde prijsvorming overschreed de eurokaap en klop op van 0,93 €/kg naar 1,05 €/kg. Nederland en Frankrijk brengen nog steeds het meeste witloof naar België, met een aandeel van respectievelijk 63% en 20%. Parallel met de binnenlandse handel kan ook voor de importhandel besloten worden dat tijdens het jaar 2006 het volume afnam en de waarde steeg - onder meer het gevolg van de wisselvallige weersomstandigheden in de zomer, die voor schaarste en hoge prijzen hebben gezorgd.
Importhandel verse groenten De import van groenten daalde tijdens 2006 kwantitatief met 6,3% in vergelijking met het jaar voordien tot 891 miljoen kg. Opvallend is echter dat de totale waarde van de ingevoerde producten toenam met 9% (tot 511 miljoen euro). Vanwege de extreme weersomstandigheden tijdens de zomer en de daarmee gepaard gaande schaarste, brachten groenten overal in Europa het afgelopen jaar veel meer op, zeker in vergelijking met de voorgaande jaren. Belangrijkste Belgische importproduct waren in 2006 niet meer uien, maar wortelen. De voornaamste Belgische leverancier bleef Nederland. Vooral wortelen, uien en bonen werden door onze noorderburen op onze markt gebracht. Zoals de voorgaande jaren het geval was, volgden Frankrijk en Spanje op de tweede en derde plaats. In 2004 werd een grote toename van Marokkaans product waargenomen, er vond destijds een verdubbeling van de groente-import plaats uit dat land, voornamelijk bestaande uit tomaten. Afgelopen jaar zakte de import uit Marokko echter 16% ten opzichte van 2005 en ook de waarde daalde sterk met 34%. Wel bleven tomaten het belangrijkste Marokkaanse invoerproduct voor de Belgische markt. Zowel kwantitatief als in waarde nam de invoer van wortelen af ten opzichte van het jaar voordien. Met een aandeel van 27% van de totale invoer van groenten, vormen wortelen al jaren het belangrijkste importproduct. Uien zijn het tweede belangrijkste importproduct, met een aandeel van 16% op de Belgische markt. De importhandel van bonen was in 2006 vrij verschillend van deze van de jaren voordien. Kwantitatief nam het volume met 16% af, in waarde nam de invoer van bonen met 13% of 5,4 miljoen euro toe. De belangrijkste aanvoerlanden zijn Nederland en Frankrijk. De invoer van bonen is zeer sterk gericht op de verdere industriële afzet en verwerking.
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 87
87
02-10-2007 14:00:48
Hoeveelheid in kg - Bron NBB GN codes 080610 tot en met 08104090, met uitzondering van papaya’s, krenten, rozijnen, sultana’s en .druiven niet bestemd voor tafelgebruik.
PRODUCT
F
NL
D
I
VK+IRL
DK
GR
E
Aalbessen
153.018
159.087
19.016
4.934
32.453
3.960
0
30.795
Aardbeien
5.649.350
8.661.167
4.891.983
84.662
8.625.874
600.438
1.035
509.136
Abrikozen
196.437
151.078
622.082
6.280
20.468
415
2.080
16.811
Appelen
24.180.271
62.772.691
88.681.611
1.157.820
18.821.187
1.628.892
505.766
6.406.580
Druiven (tafeldruiven)
4.447.501
4.631.491
25.760.141
1.342.663
2.959
1.594.378
100.407
715.444
Frambozen
29.698
172.346
20.002
1.589
91.215
20.129
27
514
Kersen, zoete
403.899
884.890
1.592.317
19.957
91.801
268.621
6
416.908
Kruisbessen
2.384
228.787
8.771
0
13.842
331
49
0
Nectarines
286.677
390.458
564.179
19.919
28.232
3.397
3.518
18.590
Peren
23.979.042
36.326.583
29.179.597
1.051.385
23.550.864
723.871
242.305
12.772.739
Perziken
186.713
218.873
294.903
3.794
82.367
363
1.444
13.869
Pruimen
1.178.941
884.578
2.990.814
298.960
338.785
122.646
13.918
252.863
Meloenen
205.806
3.664.425
6.608.197
852.727
823.881
381.003
0
534.266
Watermeloenen
355.259
468.158
602.882
210.243
67.657
29.655
0
866.624
Kersen, zure
101.191
930.133
984.429
0
14.495
0
0
0
Andere/vers*
130.725
173.407
46.077
11.032
201.487
19.470
12
14.536
TOTAAL
61.486.912
120.718.152
162.867.001
5.065.965
52.807.567
5.397.569
870.567
22.569.675
d e
bui t e n l a nd s e
h a nd e l
in 2 0 0 6
België: Export vers fruit in 2006
* omvat: vaccineumsoorten, blauwe en rode bosbessen, bramen, moerbeien en loganberry.
België: Export vers fruit in 2006 Hoeveelheid in € - Bron NBB GN codes 080610 tot en met 08104090, met uitzondering van papaya’s, krenten, rozijnen, sultana’s en .druiven niet bestemd voor tafelgebruik.
PRODUCT
F
NL
D
I
VK+IRL
DK
GR
E
Aalbessen
1.570.054
520.923
185.644
76.065
223.364
0
0
425.694
Aardbeien
18.198.973
15.714.165
8.266.556
229.047
25.817.583
2.154.940
1.913
1.609.483
Abrikozen
239.196
265.118
1.306.321
9.392
43.801
617
5.115
35.279
Appelen
15.456.750
32.476.644
63.001.911
848.963
8.423.940
1.348.028
265.755
3.686.999
Druiven (tafeldruiven)
6.863.611
7.470.730
41.808.082
2.170.196
4.314
3.358.769
189.698
1.106.350
Frambozen
214.737
1.634.496
208.636
19.435
760.059
185.900
457
5.838
Kersen, zoete
1.288.182
2.527.243
5.021.830
111.132
219.687
957.338
64
1.313.034
Kruisbessen
14.940
1.893.137
40.086
0
134.952
3.090
394
0
Nectarines
455.463
585.533
1.186.423
33.795
54.153
5.339
10.553
38.957
Peren
22.843.608
21.645.316
29.601.710
1.174.487
22.160.081
539.942
211.054
11.394.219
Perziken
277.052
382.864
647.222
8.612
141.417
957
5.085
26.713
Pruimen
1.902.279
1.475.296
5.720.606
565.317
615.750
222.589
27.353
451.949
Meloenen
177.463
2.700.972
4.672.227
597.055
859.373
266.767
0
348.729
Watermeloenen
385.965
466.585
487.631
137.756
42.911
20.933
0
542.576
Kersen, zure
149.004
554.972
521.826
0
36.774
0
0
0
Andere/vers*
1.037.419
1.207.735
435.670
119.732
1.791.182
192.531
145
165.764
TOTAAL
71.074.696
91.521.729
163.112.381
6.100.984
61.329.341
9.257.739
717.587
21.151.583
* omvat: vaccineumsoorten, blauwe en rode bosbessen, bramen, moerbeien en loganberry. 88
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 88
02-10-2007 14:00:49
A
LUX
CZ
S
PO
CH
RUS
Andere
Rest EU
TOTAAL
2.488
14.039
123
9.103
0
6.322
142
4.225
5.010
444.715
253.661
790.694
299.977
2.619.852
0
103.608
2.517.247
3.030.407
448.945
39.088.036
64.813
167.549
47.556
16.028
16.390
0
1.989.334
12.602
40.218
3.370.141
698.438
6.391.092
6.381.979
3.390.505
1.547.346
181.900
51.957.935
1.353.834
3.145.229
279.203.076
3.331.729
1.329.401
6.381.979
2.915.797
1.370.297
38.792
2.011.162
150.214
2.176.001
58.300.356
11.732
18.073
626
41.747
1
1.745
3.960
18.211
12.134
443.749
4.337
225.222
8.438
423.380
0
559
89.639
393.467
61.678
4.885.119
15
1.328
45
128
0
0
9.165
1.222
266.067
73.592
688.401
64.503
81.116
2.761
0
8.365.570
23.089
75.223
10.689.225
2.753.721
1.479.256
1.537.019
3.150.543
353.439
678.841
90.738.180
9.844.479
5.298.624
243.660.488
5.681
223.964
34.894
33.106
1.625
0
7.340.790
12.355
39.905
8.494.646
103.640
274.888
52.480
184.280
5.097
9.040
832.752
17.824
320.373
7.881.879
414.053
639.535
183.415
1.282.241
1.568.355
15.012
32.084
5.581
991.843
18.202.424
37.878
245.560
32.196
0
141.346
5.810
512
17.490
367.277
3.448.547
0
8.058
0
146.146
0
0
0
625
0
2.185.077
56.785
17.803
380
24.664
0
13.426
4.446
71.474
16.634
802.358
7.812.563
12.514.863
15.025.610
14.318.636
5.006.657
1.055.055
165.883.753
14.965.042
13.000.316
681.365.903
A
LUX
CZ
S
PO
CH
RUS
Andere
Rest EU
TOTAAL
29.938
46.083
691
90.671
0
103.039
4.744
71.526
48.762
3.397.199
1.103.409
2.268.554
516.728
7.289.591
0
447.906
6.387.728
12.170.402
1.483.227
103.660.204
134.896
317.058
48.925
24.266
27.742
0
3.125.709
16.543
79.276
5.679.253
731.486
3.676.293
2.261.681
2.326.703
720.636
190.612
38.190.729
895.904
1.499.382
176.002.416
5.355.451
2.601.812
2.261.681
5.580.920
1.655.195
59.200
2.893.513
182.173
3.848.041
87.409.735
127.679
208.219
2.115
433.612
2
18.447
65.246
250.057
143.909
4.278.845
41.184
792.406
1.388.500
0
2.000
359.405
1.479.773
247.890
15.749.669
185
7.698
178
1.252
0
0
31.147
3.373
2.130.432
142.713
1.249.139
94.295
171.896
6.565
0
9.527.583
21.747
172.660
13.756.815
3.121.358
1.503.251
646.627
1.817.975
275.527
680.154
72.091.674
8.052.662
2.868.847
200.628.492
18.749
448.521
34.416
79.928
5.225
0
7.538.424
16.691
87.735
9.719.613
197.804
517.526
44.970
391.275
5.719
18.133
1.220.536
32.372
471.460
13.880.933
311.576
1.035.237
113.912
932.907
948.264
15.514
37.788
8.452
730.012
13.756.248
43.019
234.729
16.786
0
74.708
6.204
2.013
12.165
355.404
2.829.383
0
28.754
0
166.453
0
0
0
4.187
0
1.461.969
621.977
104.231
1.889
280.514
0
134.178
39.388
826.264
209.388
7.168.006
11.981.425
15.039.510
6.062.678
20.976.463
3.719.583
1.675.386
141.484.480
24.072.065
12.249.366
661.526.996
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 89
89
02-10-2007 14:00:51
Hoeveelheid in kg - Bron NBB GN codes 080610 tot en met 08104090, met uitzondering van papaya’s, krenten, rozijnen, sultana’s en .druiven niet bestemd voor tafelgebruik.
PRODUCT
F
NL
D
I
VK+IRL
DK
GR
E
Aalbessen
2.635
299.776
719
0
0
0
0
718
Aardbeien
1.627.952
10.962.954
454.111
42.979
303.813
101
0
10.635.865
Abrikozen
5.100.860
288.629
173.007
592.022
0
0
3.556
1.136.374
Appelen
53.809.986
43.820.957
3.306.914
17.878.433
1.149.982
744
0
3.908.655
Druiven (tafeldruiven)
1.322.733
9.348.677
729.582
20.325.758
182.728
2.904
44.319
1.644.435
Frambozen
36.138
123.154
52.186
0
201.273
0
0
776.068
Kersen, zoete
1.407.348
722.158
619.114
60.288
7.783
531
0
2.277.020
Kruisbessen
34.291
4.625
11.146
231
0
0
0
0
Nectarines
8.177.308
3.509.493
1.291.855
8.070.938
16.296
0
0
13.778.555
Peren
10.079.890
21.422.819
1.237.098
1.051.390
544.627
0
0
4.301.995
Perziken
5.749.919
1.028.968
1.193.269
1.663.114
0
0
0
8.762.986
Pruimen
5.932.989
1.839.151
453.989
1.150.177
5.603
0
0
3.670.742
Meloenen
9.680.133
7.188.671
444.132
229.165
33.967
0
133.821
13.910.049
Watermeloenen
1.379.352
1.699.875
607.799
1.319.491
0
0
2.034.395
7.688.212
Kersen, zure
77.193
280.441
1.866.416
0
0
26.054
0
35.023
Andere/vers*
58.817
346.354
35.526
16.565
1.121
0
0
171.999
TOTAAL
104.477.544
102.886.702
12.476.863
52.400.551
2.447.193
30.334
2.216.091
72.698.696
d e
bui t e n l a nd s e
h a nd e l
in 2 0 0 6
België: Import vers fruit in 2006
* omvat: vaccineumsoorten, blauwe en rode bosbessen, bramen, moerbeien en loganberry.
België: Import vers fruit in 2006
Waarde in € - Bron NBB GN codes 080610 tot en met 08104090, met uitzondering van papaya’s, krenten, rozijnen, sultana’s en .druiven niet bestemd voor tafelgebruik.
PRODUCT
F
NL
D
I
VK+IRL
DK
GR
E
Aalbessen
25.565
892.218
5.374
0
0
0
0
25.850
Aardbeien
3.734.363
23.436.693
378.998
31.038
113.430
47
0
14.464.020
Abrikozen
7.969.444
343.937
173.174
349.154
0
0
4.531
1.211.484
Appelen
35.159.489
19.753.988
2.657.219
11.258.840
389.120
1.064
0
2.784.656
Druiven (tafeldruiven)
2.046.764
15.776.991
1.362.943
27.623.212
311.662
6.941
14.226
3.268.568
Frambozen
171.853
1.115.936
111.777
0
183.757
0
0
5.393.767
Kersen, zoete
4.169.919
1.870.054
1.626.856
168.507
14.787
3.452
0
6.444.011
Kruisbessen
167.266
26.444
46.205
352
0
0
0
0
Nectarines
12.657.838
4.328.762
1.192.784
6.936.566
38.314
0
0
16.200.555
Peren
6.541.667
12.263.343
1.055.354
945.542
169.810
0
0
2.768.246
Perziken
8.076.542
1.243.134
852.189
1.423.715
0
0
0
8.352.661
Pruimen
6.787.129
2.687.494
598.928
1.328.452
12.328
0
0
4.087.263
Meloenen
12.967.425
6.962.820
566.547
207.005
35.338
0
48.371
10.209.835
Watermeloenen
1.114.835
1.138.703
377.016
413.392
0
0
695.970
5.133.532
Kersen, zure
216.043
171.679
1.168.691
0
0
27.096
0
87.323
Andere/vers*
479.033
2.230.195
317.752
25.522
12.105
0
0
1.454.077
TOTAAL
102.452.441
94.913.328
12.491.807
50.711.297
1.280.649
0
763.097
81.885.846
* omvat: vaccineumsoorten, blauwe en rode bosbessen, bramen, moerbeien en loganberry. 90
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 90
02-10-2007 14:00:52
CZ
LUX
PO
Braz
Nw Zd
Zd-Afr
Chili
Andere
Rest EU
TOTAAL
117.650
64
599.432
0
0
0
116.042
0
126.013
1.263.049
0
2.637
2.421.781
0
0
0
0
2.316.114
1.575
28.769.882
0
455
0
0
1.584
576.407
6.520
42.872
0
7.922.286
1.983.337
299.330
166.053
1.585.445
41.850.592
11.268.435
4.836.546
27.481.124
428.690
213.775.223
0
3.264
0
3.504.117
0
23.036.395
472.012
26.951.238
27.166
87.595.328
0
65
2.024.864
0
0
0
8.427
339.377
23.592
3.585.144
355.525
300
0
0
0
0
34.575
671.950
103.427
6.260.019
0
3
0
0
0
0
1.930
0
2.290
0
0
0
432.408
63.307
520.461
1
35.862.912
828.373
204.781
0
22.469
363.216
13.338.512
222.442
28.946.887
410.214
82.974.713
0
86
0
0
0
113.608
51.204
444.027
0
19.007.181
0
1.948
0
0
0
3.931.988
109.227
2.527.265
40.290
19.663.369
0
1.471
0
7.441.792
0
0
0
15.247.810
57.587
54.368.598
0
2.432
0
1.728.096
0
0
0
3.663.235
4.481
20.127.368
1.261.010
74
663.130
0
0
0
0
132.291
362.786
4.704.418
0
10
46.715
0
1.354
144.545
447.953
43.682
1.314.641
4.545.895
1.038.430
6.521.407
14.281.919
42.216.746
52.697.753
6.066.777
109.732.604
1.588.259
588.323.764
CZ
LUX
PO
Braz
Nw Zd
Zd-Afr
Chili
Andere
Rest EU
TOTAAL
38.268
350
250.229
0
0
0
889.668
0
58.176
2.185.698
0
6.311
1.465.652
0
0
0
0
9.531.688
4.063
53.166.304
0
744
0
0
3.278
861.178
20.829
66.738
0
11.004.490
464.869
76.977
15.774
1.302.247
43.959.355
10.016.214
3.967.653
23.848.585
284.705
155.940.755
0
5.227
0
8.281.240
0
32.821.496
671.397
35.211.324
37.956
127.439.946
0
415
1.652.650
0
0
0
23.118
357.224
256.881
9.267.378
938.074
1.299
0
0
0
0
151.012
2.354.865
378.670
18.121.506
0
10
0
0
0
0
17.326
0
257.604
0
2.929
0
0
0
727.460
117.417
632.956
3
42.835.585
393.237
46.892
0
2.935
285.214
11.524.899
160.879
19.636.373
236.118
56.030.507
0
170
0
0
0
215.236
101.184
481.111
0
20.745.941
0
3.024
0
0
0
6.755.585
181.117
4.277.111
0
26.718.430
0
2.703
0
5.067.591
0
0
0
11.964.198
46.592
48.078.425
0
1.826
0
838.050
0
0
0
1.988.194
3.824
11.705.343
658.863
74
311.200
0
0
0
0
109.654
202.172
2.952.795
0
166
34.165
0
25.635
0
1.248.351
1.278.889
193.971
7.299.861
2.493.311
149.117
3.979.900
15.492.062
44.273.482
62.922.068
7.549.950
111.719.362
1.703.130
594.780.847
52.226
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 91
91
02-10-2007 14:00:54
F
NL
D
I
VK+IRL
DK
GR
E
Andijvie
272.896
670.660
344.265
14.564
199.419
6.918
0
13.586
Artisjokken
32.034
19.110
3.537
0
0
0
501
0
Asperges
92.606
296.012
638.644
21.874
97.982
4.204
230
720
Aubergines
462.055
367.978
707.281
3.082
213.015
169
13
10.034
Augurken
20.212
11.794
653
0
0
0
0
0
Bloemkool
1.969.816
2.871.954
370.046
76.822
91.887
0
2.243
68.531
Bonen
1.317.470
7.236.329
703.689
79.878
1.787.639
29.504
4.551
780
Champignons
7.913.174
8.212.139
909.042
773
13.004.157
0
0
1.197
Erwten
1.306.866
2.567.006
4.717
225
239.518
1.525
0
0
Courgettes
282.337
742.937
484.716
1.558
204.148
341
784
7.800
Knoflook
212.096
47.755
689.362
687.977
0
0
5
1
Knolselderij
8.357.920
626.659
720.066
905.798
476
16.599
2.125
823.099
Komkommers
5.052.559
10.025.890
14.245.492
0
535.413
0
0
13.029
Koolrabi
1.064.479
402.134
135.285
619
89.061
0
104
6.096
Kropsla
11.006.063
2.886.566
29.004.489
124.172
177.651
215.413
0
1.483.461
Paprika
1.004.092
10.002.263
1.659.135
16.891
472.374
5.026
8.870
94.253
Prei
25.350.110
7.832.368
16.694.639
1.286.838
5.060.169
2.841.163
13.317
4.974.013
Selderij
2.073.624
764.024
104.824
908
105.693
0
0
31
Sjalotten
30.595
75.845
4.481
28.202
544
0
252
0
Sla - diversen
2.064.096
3.381.246
2.711.671
0
31.400
0
4.207
16.210
Spinazie
93.666
3.067.298
45.138
26
3.272
0
345
0
Spruitjes
1.937.859
1.743.124
147.970
682
0
0
0
787
Schorseneren
4.677.128
1.175.922
315.131
222
37.056
8.040
434
4.868
Tomaten
56.331.991
22.680.261
79.449.612
2.219.413
3.866.972
683.973
2.766.618
3.038.847
Uien
7.285.736
8.936.245
22.788.993
734.889
455.190
0
3.932
109.008
Venkel
113.352
50.731
7.384
51
90
8
253
375
Witloof
3.183.563
3.056.163
2.589.098
840.668
5
847
117
400.032
Witte & rode kool
2.986.846
2.449.984
70.668
3.972
22.166
0
0
26.233
Wortelen & rapen
44.015.682
13.018.681
12.684.057
902.355
2.105.670
1.382
451.987
2.071.369
Overige (vers)*
2.366.586
2.690.952
914.979
182.076
973.611
26.891
3.974
6.950
TOTAAL
192.877.509
117.918.196
189.149.064
8.134.535
29.774.578
3.842.003
3.264.862
13.171.310
h a nd e l
PRODUCT
bui t e n l a nd s e
Hoeveelheid in kg - Bron NBB GN codes 070200 tot en met 07099090, met uitzondering van olijven en kappers.
d e
in 2 0 0 6
België: Export verse groenten in 2006
* omvat: suikermaïs, snijbiet, diverse peulgroenten, mierikswortel, capsicumsoorten en andere verse groenten.
92
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 92
02-10-2007 14:00:55
A
LUX
CZ
PO
USA
CH
RUS
Andere
Rest EU
TOTAAL
10.071
215.345
59.749
0
0
48.717
0
0
59.355
1.915.545
0
46.126
272
0
0
0
0
5.385
2.560
109.525
28.723
154.742
356
0
0
92.110
898
84.589
117.211
1.630.901
421
123.391
73.244
4.967
12.265
71.033
350.974
35.825
27.819
2.463.566
0
1.723
0
0
0
0
1.800
0
0
36.182
0
638.597
20.421
0
0
118.223
447.759
3.250
14.724
6.694.273
15.703
141.165
3.069
4.917
0
26.286
400
1.910
134.702
11.487.992
20
215.035
0
205
0
0
0
630
18.765
30.275.137
4.099
19.331
4.061
0
0
0
0
2.040
56.021
4.205.409
0
294.839
22.281
0
0
5.625
128.257
1.440
3.637
2.180.700
0
102.920
955
0
0
0
6.700
8.063
1.755.834
0
151.252
467.733
0
49.000
0
11.000
40.535
0
12.172.262
114.204
981.746
191.791
10.623
15.842
22.585
840.123
6.367
7.518
32.063.182
0
369.175
8.673
9.681
13.392
26.074
2.725
73.312
2.200.810
254.408
953.598
1.081.844
95.225
276.753
306.979
13.957
142.364
48.022.943
67.832
534.242
117.099
10.323
295.655
531.244
1.485.067
246.081
30.853
16.581.300
1.090.112
597.335
4.716.293
1.466.980
2.440
680.695
33.723
780.647
863.732
74.284.574
1
147.750
22.783
0
15.000
0
123.518
3.794
0
3.361.950
1.015
107.975
4.714
0
221.039
0
32.130
71.183
101.102
679.077
21.243
1.475.018
162.617
44.611
82.001
56.181
58.141
124.233
10.232.875
7
38.594
3.668
0
0
0
40.000
140.817
3.432.831
0
73.845
17.055
0
168.000
176.784
0
4.972
3.240
4.274.318
2.642
139.663
458
1.928.272
60.380
960
58.966
525
20.523
8.431.190
558.742
3.043.015
4.146.582
0
914.119
1.075.093
15.206.760
385.993
1.704.335
198.072.326
0
1.665.195
290.831
219.495
6.450
2.946.525
3.157.488
1.059.893
49.659.870
0
85.329
6.020
0
1.400
0
401
513
265.907
51.295
777.919
36.634
0
2.846.790
3.360
833.078
1.210
16.063.530
2.074
368.381
1.225
0
40.852
5.000
46.280
36.331
6.060.012
223.332
2.340.931
41.771
3.851.100
25.643
14.186.118
4.721.267
6.499.206
107.140.551
15.832
456.797
40.260
13.869
1.112
47.848
50.594
89.645
1.080.416
8.962.392
2.461.776
16.260.974
11.542.459
7.660.268
3.197.603
6.190.484
36.317.305
10.638.148
12.332.455
664.733.529
1.442.751
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 93
93
02-10-2007 14:00:56
Waarde in € - Bron NBB GN codes 070200 tot en met 07099090, met uitzondering van olijven en kappers.
PRODUCT
F
NL
D
I
VK+IRL
DK
GR
E
Andijvie
189.229
1.007.660
448.286
13.078
251.198
13.164
0
13.293
Artisjokken
40.967
25.882
9.937
0
0
0
1.758
0
Asperges
298.958
1.482.537
2.746.836
105.073
372.826
16.929
2.570
3.090
Aubergines
554.187
438.180
807.993
5.601
264.801
395
19
15.550
Augurken
25.698
9.397
551
0
0
0
0
Bloemkool
876.314
1.691.859
389.925
78.720
89.818
0
2.384
55.108
Bonen
580.551
16.064.013
1.745.448
99.298
4.362.986
108.615
3.064
1.878
Champignons
12123009,52
13.378.978
2090227,3
766,73
26.807.045
0
0
2.418
Erwten
484.971
1.181.843
21.834
1.165
901.443
5.956
0
0
Courgettes
199.041
741.463
599.232
2.843
173.809
411
951
8.152
Knoflook
433.057
90.744
988.508
983.807
0
0
16
3
Knolselderij
1.717.801
126.918
374.970
166.042
450
11.378
830
162.836
Komkommers
3.099.219
4.461.954
12.031.434
0
505.107
0
0
10.695
Koolrabi
301.200
203.732
86.885
1.032
232.718
0
136
2.716
Kropsla
9.984.649
2.592.935
37.457.560
108.188
348.209
332.135
0
1.069.961
Paprika
1.753.358
13.967.829
3.451.932
36.132
866.811
10.475
17.338
171.044
Prei
20.120.164
6.916.057
16.990.503
1.162.276
6.151.149
3.566.622
14.913
3.358.547
Selderij
477.060
249.478
32.205
817
71.936
0
0
57
Sjalotten
60.794
70.139
8.618
42.124
3.927
0
379
0
Sla - diversen
2.582.063
5.445.897
7.517.648
0
105.200
0
8.262
11.066
Spinazie
28.828
556.410
88.022
23
11.588
0
574
0
Spruitjes
815.903
711.730
201.080
607
0
0
0
2.001
Schorseneren
1.526.474
1.390.680
240.183
402
41.217
8.282
421
11.081
Tomaten
56.507.395
21.672.668
86.405.325
2.276.525
4.867.398
885.468
2.553.363
2.777.336
Uien
1.386.201
3.388.598
9.107.833
276.296
619.444
0
2.669
31.201
Venkel
117.193
70.146
13.806
542
203
135
4.757
534
Witloof
3.193.679
3.579.150
2.821.089
1.042.766
7
822
142
327.992
Witte & rode kool
1.006.708
287.006
28.442
1.482
34.837
0
0
6.021
Wortelen & rapen
13.811.526
3.078.153
5.543.310
242.921
975.664
581
161.448
622.169
Overige (vers)*
3.455.011
6.529.265
2.205.199
377.307
3.557.667
57.689
11.137
46.304
TOTAAL
137.751.211
111.422.030
194.454.820
7.025.834
51.617.457
5.019.056
2.787.128
8.711.051
d e
bui t e n l a nd s e
h a nd e l
in 2 0 0 6
België: Export verse groenten in 2006
* omvat: suikermaïs, snijbiet, diverse peulgroenten, mierikswortel, capsicumsoorten en andere verse groenten.
94
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 94
02-10-2007 14:00:58
A
LUX
CZ
PO
USA
CH
RUS
Andere
Rest EU
TOTAAL
45.841
445.197
35.440
0
0
74.064
0
0
123.395
2.659.845
0
80.238
768
0
0
0
0
21.994
2.392
183.938
152.389
660.314
939
0
0
393.135
5.157
418.653
568.796
7.228.200
624
180.800
74.968
4.971
27.260
139.751
568.238
85.765
27.073
3.196.175
0
1.945
0
0
0
0
2.933
0
0
40.525
0
706.123
11.339
0
0
186.753
379.450
2.674
11.969
4.482.437
40.484
450.691
7.096
12.087
0
74.570
892
2.812
281.792
23.836.277
44
434107,87
0
307
0
0
0
1.816
20.717
54859436,42
22.577
91.777
6.288
0
0
0
0
1.358
98.618
2.817.829
0
379.440
11.413
0
0
13.222
198.863
3.856
3.513
2.336.208
0
414.245
1.683
0
0
0
4.312
15.621
2.931.996
0
67.119
117.967
0
23.591
0
3.468
79.254
0
2.852.622
87.532
844.272
100.024
8.021
22.355
31.086
937.575
4.628
5.828
22.149.729
0
214.658
3.602
5.701
33.039
34.524
3.022
51.397
1.174.362
453.600
1.006.204
652.410
120.578
445.383
415.737
26.408
128.753
55.142.710
115.663
1.100.743
153.059
10.723
687.324
1.213.090
2.631.927
525.471
42.868
26.755.785
1.317.586
709.814
3.367.104
1.496.198
2.415
1.030.937
53.579
777.724
622.032
67.657.619
1
130.000
13.583
6.846
0
43.031
987
0
1.026.003
1.419
215.622
5.790
114.941
0
16.846
84.326
18.835
643.759
79.356
2.553.810
149.772
518.500
167.991
158.122
277.584
19.629.720
20
77.268
4.978
0
0
20.300
303.584
1.091.595
0
125.358
14.293
97.795
448.780
0
9.197
1.730
2.428.475
3.443
154.202
415
67.338
1.385
82.721
1.020
24.276
5.416.305
507.336
3.887.803
3.304.594
1.842.746
1.490.516
17.618.159
654.745
1.645.533
208.896.910
0
1.143.546
53.798
49.930
2.940
500.882
894.384
174.552
17.632.274
0
141.794
5.091
0
2.111
0
912
7.973
365.198
80.826
1.285.358
35.035
0
4.944.653
4.950
1.919.075
1.834
22.463.786
694
146.521
866
0
74.477
1.116
26.350
8.781
1.623.301
40.133
1.211.408
727.029
962.613
9.257
5.132.037
1.369.817
1.877.654
35.765.720
78.208
1.164.384
28.920
29.783
4.022
190.732
119.128
398.434
198.828
18.452.016
3.027.777
20.024.764
8.888.263
4.618.128
6.123.042
11.318.380
28.945.451
7.493.103
6.545.927
615.773.423
54.449
1.862.767
3.226.410
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 95
95
02-10-2007 14:00:59
Hoeveelheid in kg - Bron NBB GN codes 070200 tot en met 07099090, met uitzondering van olijven en kappers.
PRODUCT
F
NL
D
I
VK+IRL
DK
GR
E
Andijvie
1.863.723
1.358.864
3.663
851.620
1475
0
0
916.969
Artisjokken
836.196
36.124
22.270
436.650
418
0
0
195.491
Asperges
182.862
2.008.843
17.015
14.828
0
0
0
597.664
Aubergines
858.007
2.108.487
169.450
259.270
0
0
292
1.680.666
Augurken
1.948
105.122
804.892
1.093
0
0
0
3236
Bloemkool
9.883.680
8.388.837
151.044
1.351.826
363467
0
0
2.057.111
Bonen
12.772.371
30.978.161
3.159.025
92.427
20.578
0
0
729.366
Champignons
318.215
22.531.373
12.072
35.436
37.879
0
0
0
Erwten
52.153.637
13.919.340
2.196.210
31.559
2.304
21.791
0
18.627
Courgettes
1.169.070
1.601.897
21.417
190.152
0
467
0
7.945.443
Knoflook
1.632.293
461.060
14.716
8.822
0
0
188
1113867
Knolselderij
267.404
6.413.492
989
0
0
0
99.899
Komkommers
194.152
30.785.090
393.865
223
0
0
0
5.588.943
Koolrabi
1.034.437
5.407.028
29.683
271.054
0
0
0
3.496.385
Kropsla
375.245
2.159.577
35.704
428.046
273
0
0
308.039
Paprika
484.634
8.665.347
216.761
197.308
5283
0
0
9.297.237
Prei
411.968
4.124.053
87.122
7.532
5.868
0
0
303.437
Selderij
1.112.275
722.481
1.508.237
0
0
0
2391880
Sjalotten
4.377.491
1.023.285
263
63
0
0
45.190
Sla - diversen
4.475.583
8.557.083
569.505
3115007
156.074
231
0
5.914.361
Spinazie
1.881.135
5.118.104
126.412
0
4.895
0
0
81.974
Spruitjes
144.630
5.016.612
17.277
0
0
0
0
0
Schorseneren
647.293
23.854.864
17.209
127.470
0
3.674
0
74.480
Tomaten
13.816.093
21.984.658
951.817
1.244.830
15.642
0
22.259.055
Uien
13.558.559
71.094.188
349.586
402.334
71.008
5242
5284
15.664.773
Venkel
89.706
343.371
2.521
1.721.335
0
0
0
62.504
Witloof
3.728.185
12.157.005
2.936.355
36.876
210
0
0
0
Witte en rode kool
108.137
2.240.253
76.448
402
0
0
0
6214
Wortelen
35.680.321
203.907.055
1.455.528
110.448
1.940.753
10
0
4.842.581
Overige groenten
15.415.795
16.124.319
2.345.121
1.036.158
245.843
30.977
0
3.885.729
TOTAAL
179.475.045
513.195.973
16.182.951
13.481.995
2.870.495
62.392
5764
89.581.121
d e
bui t e n l a nd s e
h a nd e l
in 2 0 0 6
België: Import verse groenten in 2006
* omvat: suikermaïs, snijbiet, diverse peulgroenten, mierikswortel, capsicumsoorten en andere verse groenten.
96
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 96
02-10-2007 14:01:01
A
LUX
CZ
PO
USA
CH
RUS
Andere
Rest EU
TOTAAL
0
1736
0
2089
45
0
0
0
1.787
5.001.971
2301
173
0
10730
0
0
0
20.226
0
1.560.579
0
23.729
0
0
0
0
0
1.379.995
0
4.224.936
1
32
0
0
0
0
7.971
17.550
0
5.101.726
0
1.262
0
0
0
0
0
0
0
917.553
0
4.291
2617
0
0
0
0
155
851.958
23.054.986
0
381
0
0
15.586
0
727
10.999.855
26.222
58.794.699
1
2.487
0
6.013.006
0
0
0
0
48.823
28.999.292
0
15
27.426
756
0
0
474.434
44.106
68.890.205
0
305
0
21.221
17.277
0
74.102
3.836
67.526
11.112.713
12.097
240
0
0
0
0
0
1.531.340
0
4.774.623
0
4920
0
0
0
0
0
0
0
6.786.704
0
455
191.364
0
0
0
23.030
198.246
0
37.375.368
571
0
0
0
0
0
110.791
0
10.349.949
0
601
1700
0
0
0
0
22.283
6.525
3.337.993
1
689
0
0
3.937
0
338.833
1.020.214
0
20.230.244
5.190
1197
0
24.024
210
0
0
606.329
414
5.577.344
0
11.021
0
0
0
0
0
184.656
0
5.930.550
1
266
0
0
0
0
0
36.804
0
5.483.363
2154
6.777
0
13757
0
0
0
14.727
193.625
23.018.884
0
19
0
0
0
0
0
9.544
0
7.222.083
0
2.531
0
0
0
0
0
0
0
5.181.050
0
1.566
0
0
0
0
0
135.674
0
24.862.230
1001
130.755
107.385
334.235
886.635
0
20.460
1.530.301
1.251
63.284.118
7174
12.271
0
7.512.717
0
0
0
34.060.190
2.718.211
145.461.537
1
8
0
0
0
0
0
0
623
2.220.069
3
498
0
0
0
9520
0
0
0
18.868.652
0
320
0
0
0
0
76.877
4.095
0
2.512.746
1
26.117
4868
1.048
2298
4320
0
136.016
608.133
248.719.497
5.337
1594
0
0
30.266
0
10.525
2.636.075
226.549
41.994.288
35.263
236.827
335.360
13.930.738
957.010
13.840
552.525
55.133.336
4.795.753
890.846.388
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 97
97
02-10-2007 14:01:02
Waarde in € - Bron NBB GN codes 070200 tot en met 07099090, met uitzondering van olijven en kappers.
PRODUCT
F
NL
D
I
VK+IRL
DK
GR
E
Andijvie
3.031.921
744.073
7.231
827.013
1593,47
0
0
537.254
Artisjokken
1.118.965
47.750
27.861
430.191
1051,04
0
0
229.769
Asperges
695.124
7.201.083
81.892
40.512
0
0
0
2.122.251
Aubergines
427.064
2.276.795
246.684
308.939
0
0
397
1.836.694
Augurken
2.382
89.832
93.980
459
0
0
0
3042,09
Bloemkool
7.973.161
6.120.710
306.552
1.483.406
507210,13
0
0
2.076.928
Bonen
2.833.497
16.129.950
1.012.291
85.104
31.424
0
0
1.534.004
Champignons
788.310
18.823.452
18.298
97.571
58.289
0
0
0
Erwten
10.320.580
5.848.406
404.113
50.885
4.292
17.433
0
35.706
Courgettes
903.758
1.877.325
28.309
282.851
0
687
0
8.691.667
Knoflook
3.913.465
724.598
25.985
21.653
0
0
389,77
2.742.191
Knolselderij
120.159
1.120.542
1.152
0
0
0
80.258
Komkommers
300.906
16.067.143
773.220
342
0
0
0
5.957.688
Koolrabi
1.010.454
4.795.602
21.007
162.701
0
0
0
3.398.074
Kropsla
384.118
2.536.069
64.028
131.546
486,43
0
0
321.101
Paprika
685.076
13.896.294
458.698
223.860
11.018
0
0
11.738.162
Prei
422.070
3.399.202
107.808
27.242
5.858
0
0
244.105
Selderij
660.449
880.079
773.610
0
0
0
1.515.153
Sjalotten
4.359.079
1.032.870
876,44
64,17
0
0
0
44.365
Sla - diversen
10.196.971
10.046.878
713.015
3.478.748
95078,45
713
0
6.469.927
Spinazie
241.820
1.996.231
30.128
0
5.433
0
0
66.486
Spruitjes
49.164
3.411.857
12.620
0
0
0
0
0
Schorseneren
494.166
7.065.826
24.671
92.085
0
1.727
0
56.975
Tomaten
12.890.978
30.296.432
1.053.404
1.124.964
22.176
0
0
24.170.586
Uien
4.998.713
22.948.267
190.628
327.055
69.879
1.835
4019,36
5.273.799
Venkel
181.254
349.374
3.951
1.643.014
0
0
0
60.539
Witloof
3.394.061
13.720.124
2.683.374
25744,28
170,88
0
0
0
Witte en rode kool
61.028
779.711
20.268
290,65
0
0
0
4368,67
Wortelen
5.157.507
30.397.987
653.746
63.588
225.766
6
0
3.548.361
Overige groenten
6.346.717
11.020.675
1.654.135
1.211.285
120.384
14.783
0
3.644.041
TOTAAL
83.962.919
235.645.137
10.718.775
12.915.874
1.158.517
37.184
4.806
86.403.494
d e
bui t e n l a nd s e
h a nd e l
in 2 0 0 6
België: Import verse groenten in 2006
* omvat: suikermaïs, snijbiet, diverse peulgroenten, mierikswortel, capsicumsoorten en andere verse groenten.
98
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 98
02-10-2007 14:01:03
A
LUX
CZ
PO
MAR
CH
TUR
Andere
Rest EU
TOTAAL
0
3.861
0
1754,72
800
0
0
0
1.662
5.157.164
2589,01
196
0
4184,29
0
0
0
18.367
0
1.880.924
0
116.287
0
0
0
0
0
4.938.399
0
15.195.547
1,04
54
0
0
0
0
10.443
31.952
0
5.139.022
0
2.509
0
0
0
0
0
0
0
192.205
0
6.433
1308,34
0
0
0
0
891
577.408
19.054.008
0
852
0
0
13.187
0
1338,2
24.965.241
44.265
46.651.155
1,04
6.824
0
8.494.736
0
0
0
0
125.228
28.412.709
0
24
6.171
3223,74
0
0
1.825.469
22053,03
18.538.356
0
862
0
7.952
11.170
0
85.969
7.473
20556,16
11.918.579
23.503
441
0
0
0
0
0
2.200.516
0
9.652.743
0
4.913
0
0
0
0
0
0
0
1.327.024
0
473
274.776
0
0
0
25.478
161.628
0
23.561.652
0
567
0
0
0
0
0
267.926
0
9.656.331
0
656
1312,53
0
0
0
0
60.681
5215
3.505.214
3,11
1.148
0
0
5.056
0
412.631
1.599.431
0
29.031.378
42.136
1.495
0
14.022
1840,53
0
0
4.071.941
665
8.338.383
0
11.672
0
0
0
0
0
138.147
0
3.979.109
5,19
424
0
0
0
0
0
25.840
0
5.463.524
10768,01
19.593
0
21119,18
0
0
0
45.774
168.088
31.266.672
0
131
0
0
0
0
0
9.696
0
2.349.925
0
2.221
0
0
0
0
0
0
0
3.475.863
0
4.106
0
0
0
0
0
113.314
0
7.852.870
1158,05
244.216
86.771
244.117
457.589
0
17.227
1.568.990
2.165
72.180.774
4377,03
4.678
0
2.014.760
0
0
0
14.597.630
83472,2
50.519.111
1,04
12
0
0
0
0
0
0
1011,74
2.239.158
4,15
867
0
0
0
18998,3
0
0
0
19.843.345
0
142
0
0
0
0
53.285
12.472
0
931.565
2
11.061
1383,99
325
840,36
3055
0
37267,15
219.258
40.320.154
10.674
3.025
0
0
51.024
0
16.802
8.842.294
175919,09
33.111.758
95.224
449.743
371.723
10.801.215
544.731
22.053
623.174
65.541.338
1.446.966
510.742.873
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 99
99
02-10-2007 14:01:05
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 100
02-10-2007 14:01:11
BIJ HET VBT AANGESLOTEN VEILINGEN Secretariaat VBT
cv Belgische Fruitveiling (BFV)
Voorzitter: P. Vrancken Algemeen secretaris: K. Torfs Tiensevest 136 - 3000 LEUVEN Tel. 016/30 09 99 - Fax 016/20 30 35
[email protected] - www.veiling.be
Voorzitter: E. Champagne Directeur: F. Lowette Montenakenweg 82 - 3800 SINT-TRUIDEN Tel. 011/69 34 11 - Fax 011/68 54 60
[email protected] - www.bfv.be
afd. Glabbeek - Kraenenbroekstraat 30 - 3380 GLABBEEK Tel. 016/77 90 31 - Fax 016/77 79 69
Tel. 011/78 25 43
cv Veiling Borgloon (VB)
afd. Zoutleeuw - Leeuwastraat 4 - 3340 ZOUTLEEUW
Voorzitter: P. Vrancken Directeur: J. Craemers Kernielerweg 59 - 3840 BORGLOON Tel. 012/67 01 00 - Fax 012/74 61 36
[email protected] - www.eburon.be
afd. Criée aux Fruits - Route de Maastricht 100 - 4600 VISE
cv Brava
Voorzitter: J. De Baerdemaeker Directeur: F. Fontaine Brusselsesteenweg 383 - 1731 ZELLIK Tel. 02/481 08 88 - Fax 02/481 08 87
[email protected] - www.brava.be
afd. Kampenhout - Leuvensesteenweg 22 - 1910 KAMPENHOUT Tel. 016/65 92 00 - Fax 016/ 65 92 01
sc Group. Producteurs Hort. Namurois
Voorzitter: C. Lechat Directeur: A. Sluysmans Rue de la 1ère Armée Américaine 165 - 5100 WEPION Tel. 081/46 11 28 - Fax 081/46 11 27 info@crieedewepion - www.gphn.be
Tel. 04/ 379 13 32 - Fax 04/379 87 05
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 101
101
02-10-2007 14:01:12
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 102
02-10-2007 14:01:16
cv Veiling Haspengouw (VH)
cv Limburgse Tuinbouwveiling (LTV)
cv Profruco
cv De REO Veiling
cv Veiling Hoogstraten
cv Mechelse Veilingen
Voorzitter: C. Timmermans Directeur: R. Kuipers Tongersesteenweg 152 - 3800 SINT-TRUIDEN Tel. 011/67 06 11 - Fax 011/67 27 76
[email protected] - www.veilinghaspengouw.be
Voorzitter: M. Meyers Directeur: W. Jeurissen Industrieweg 1035 - 3540 HERK-DE-STAD Tel. 013/55 45 08/09 - Fax 013/55 46 45
[email protected] - www.ltv.be
Voorzitter: P. Thoen Directeur: F. Callewaert Gentse baan 64 - 9100 SINT-NIKLAAS Tel. 03/780 79 79 - Fax 03/777 85 14
[email protected] - www.profruco.be
Voorzitter: R. Demaré Directeur: N. Keersebilck Oostnieuwkerksesteenweg 101 - 8800 ROESELARE Tel. 051/23 12 11 - Fax 051/23 12 89
[email protected] - www.reo.be
Voorzitter: P. Van De Mierop Directeur: G. Opdekamp Loenhoutseweg 59 - 2320 HOOGSTRATEN Tel. 03/340 02 11 - Fax 03/314 78 44
[email protected] - www.veilinghoogstraten.be
Voorzitter: M. Dockx Directeur: C. De Pooter Kempenarestraat 53, bus 1 - 2860 SINT-KATELIJNE-WAVER Tel. 015/55 11 11 - Fax 015/55 06 01
[email protected] - www.mechelseveilingen.be
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 103
103
02-10-2007 14:01:16
Notities
104
jaarverslag 2006
e301680_vbt_a4-DEFbinnen.indd 104
02-10-2007 14:01:16