Verantwoording zeereepvangen

Verantwoording zeereepvangen 2005‐2011

Verantwoording zeereepvangen 2005 ‐ 2011

Pagina 1

Inhoudsopgave: Inleiding ............................................................................................................................................... 3 Doelstelling project ............................................................................................................................. 3 Verantwoording / uitvoering project / vanglocatie ............................................................................ 4 Algemeen ......................................................................................................................................... 4 Vanglocatie ...................................................................................................................................... 4 Geluid: ............................................................................................................................................. 4 Weersomstandigheden ................................................................................................................... 5 Beleving ........................................................................................................................................... 5 Cijfers ............................................................................................................................................... 5 Analyse ................................................................................................................................................ 5 Analyse per doelsoort ......................................................................................................................... 6 Fitis .................................................................................................................................................. 8 Heggenmus ...................................................................................................................................... 9 Kleine Karekiet ............................................................................................................................... 10 Koperwiek ...................................................................................................................................... 11 Merel ............................................................................................................................................. 12 Roodborst ...................................................................................................................................... 13 Tuinfluiter ...................................................................................................................................... 15 Vink ................................................................................................................................................ 16 Waterral ........................................................................................................................................ 17 Zanglijster ...................................................................................................................................... 18 Zwartkop........................................................................................................................................ 19 Samenstelling VRS Schiermonnikoog ................................................................................................ 21 Conclusies .......................................................................................................................................... 21 Aanbevelingen ................................................................................................................................... 21 Dankzegging ...................................................................................................................................... 21 Bijlage 1 Vangsten per jaar op de Zeereep........................................................................................ 23 Bijlage 2 Vangdagen per jaar ............................................................................................................. 25 Bijlage 3 analyse bruikbare vangdagen ............................................................................................. 26 Bijlage 4 Dagverslagen zeereep ......................................................................................................... 28


Pagina 2

Inleiding Ter beantwoording van de vraag wat het belang van broekbossen en rietvelden is voor zangvogels tijdens de trek, is over het tijdvak 2005 tot en met 2011 door de VRS Schiermonnikoog gevangen in de Zeereep (langs het Waterstaatspad, nabij paal 7.2). Door het vergelijken van de conditie van vo‐ gels die gevangen zijn in het broekbos ‘Groene Glop’ met vogels gevangen in de Zeereep is gepro‐ beerd hier antwoord op te geven. In 2010 heeft een eerste uitwerking van de gegevens door André van Loon plaatsgevonden en daarbij is gebleken dat, ondanks de inspanningen om in de Zeereep te vangen, het vangen aldaar te weinig perioden met bruikbare gegevens opleverde om de onder‐ zoeksvraag te kunnen beantwoorden. In 2011 is een ultieme poging ondernomen om hier verandering in aan te brengen, echter deze po‐ ging is niet succesvol gebleken. De capaciteit van de VRS Schiermonnikoog is te gering gebleken om op twee locaties een dagelijkse vanginspanning te leveren. Waardoor de dataset te beperkt blijft voor diepgaande analyses. In de algemene ledenvergadering van 31 maart 2011 is daarom besloten het vangen in de Zeereep te beëindigen. Met dit verslag willen wij het vangen in de Zeereep op een verantwoorde wijze afron‐ den.

Doelstelling project In de algemene ledenvergadering van de VRS op 12 maart 2005 is besloten om in de Zeereep te van‐ gen. De formele doelstelling zoals opgenomen in het ”Onderzoeksplan 2005 – 2014” was als volgt geformuleerd: 5.2. Monitoring conditieopbouw en verblijfsduur najaarstrek. Voor de geselecteerde doelsoorten, Fitis, Kleine Karekiet, Tuinfluiter, Zwartkop, Roodborst, Heggen‐ mus, Vink, Merel, Koperwiek, Zanglijster en Waterral wordt de conditieopbouw en verblijfsduur ge‐ monitord. Uit eerder onderzoek is komen vast te staan dat delen van het eiland van belang zijn als tussenstop om op verhaal te komen tijdens de vogeltrek. Van belang is ontwikkelingen hieromtrent te blijven volgen. Om beter inzicht te krijgen in aankomstgewichten is het van belang om een aantal malen per jaar ook in de onmiddellijke nabijheid van de zeereep ringvangsten te doen. Door deze aankomstgewichten te vergelijken met die van de vangsten in het Groene Glop kunnen er betere uitspraken gedaan worden over het belang van de broekbossen en rietvelden op Schiermonnikoog voor de vogels. Wij stellen voor om in samenspraak met de terreinbeheerder een zeereeplocatie te bepalen waar steekproefsgewijs ieder jaar een aantal dagen wordt gevangen. Na 1 of 2 jaar veldwerk en een jaar uitwerken willen wij een publicatie in een Nederlandstalig tijd‐ schrift op kunnen leveren (calamiteiten daargelaten) voor het onderwerp aankomstconditie.


Pagina 3

Op 25 februari 2005 is het Onderzoeksplan 2005‐2014 van de VRS Schiermonnikoog voorgelegd aan de CCWO. Vervolgens is van het Vogeltrekstation van het NIOO en van Natuurmonumenten toe‐ stemming verkregen om hier uitvoering aan te geven.

Verantwoording Algemeen Aan de onderzoeksvraag gaat de vooronderstelling vooraf dat veel vogels vanuit het noorden op het eiland aankomen in de Zeereep en vervolgens gaan zwerven en foerageren op het eiland en (na eventueel gevangen te zijn in het Groene Glop) vervolgens vertrekken. Vanglocatie Zoals gezegd bevindt de vanglocatie zich aan het Waterstaatspad nabij paal 7.2 (coördinaten 53°29'48.50"N en 6°11'58.10"O). De vanglocatie bevindt zich aan het eind (in de punt) van een land‐ schappelijke trechter en vormt als het ware een soort natuurlijke fuik. Op de locatie zelf zijn 10 vangbanen gemaakt. Drie van die vangbanen bevinden zich op de stuifdijk aan de noordkant van het waterstaatspad en zeven vangbanen bevinden zich tussen de struiken in de vallei aan de zuidkant van het Waterstaatspad. De opslag in het gebied bestaat hoofdzakelijk uit vlierbes, (kruip)wilg en duindoorn. De totale netlengte (variërend, afhankelijk van de beschikbare capaciteit en aanwezigheid van vogels) bedraagt maximaal 99 meter.

Geluid: Voor de zeereep was geen geluidsprotocol opgesteld. De dienstdoende ringer was vrij om desge‐ wenst lokgeluid af te spelen. Voor dit doel was een cassetterecorder aangeschaft, die het echter al snel liet afweten vanwege de vochtige omstandigheden. In incidentele gevallen heeft de dienstdoen‐ de ringer gebruik gemaakt van mp3‐speler(s), verbonden aan een radioshack‐versterker(s). Verantwoording zeereepvangen 2005 ‐ 2011

Pagina 4

Door de afgelegen ligging van de vanglocatie zijn de vangspullen telkenmale opgeruimd en niet on‐ beheerd achtergebleven. Dit vergrootte de te leveren inspanning om tot vangen over te gaan. Im‐ mers: alle spullen (met uitzondering van de netstokken) moesten in het donker met de fiets vervoerd worden over een niet echt toegankelijk pad. Weersomstandigheden Het vangen was sterk afhankelijk van de weersomstandigheden, omdat beschutting in het terrein (zowel voor ringer als voor gevangen vogels) totaal afwezig is. VRS Schiermonnikoog heeft dit gepro‐ beerd te ondervangen met de aanschaf van een shelter‐tentje (beach‐tentje). Beleving Het vangen in de Zeereep is een compleet andere ervaring dan het vangen in het Glop, al was het maar omdat je in de Zeereep letterlijk aan de elementen bent overgeleverd. Daarbij is het vangen in de Zeereep fysiek beduidend zwaarder. Toch is de “beleving” intenser omdat je vrij uitzicht hebt over het gebied. Je hoort en ziet (met name) veel meer beweging in de lucht dan in het Glop überhaupt mogelijk is, om nog maar te zwijgen van het ochtendgloren, al dan niet vergezeld door een Velduil. Cijfers Op de zeereep zijn in 76 vangdagen 3676 vogels gevangen verspreid over 34 soorten (zie bijlagen 1 en 2).

Analyse Om een analyse te kunnen maken dient eerst bepaald te worden welke data gehanteerd kunnen worden. Criteria hiervoor zijn doelsoort, periode en aantal. Vanzelfsprekend zijn de vangsten van andere dan de doelsoorten uit de dataset verwijderd. Mede ingegeven door weersomstandigheden verloopt de vogeltrek in zijn algemeenheid in golven, waarbij de eerste vogels van ‘de golf’ in goede conditie verkeren en de laatste vogels van ‘de golf’ in slechte(re) conditie verkeren (wrakvee). Idealiter zou de dataset opgebouwd moeten zijn rondom deze zogenaamde ‘vangstgolven’. Om dat te kunnen realiseren had bijna dagelijks in de Zeereep ge‐ vangen moeten worden. Doordat echter incidenteel in de Zeereep is gevangen zijn dergelijke ‘vangstgolven’ helaas niet te herleiden uit de dataset en moeten we het doen met de gegevens die we wel beschikbaar hebben. Vangdagen tijdens het broedseizoen zijn buiten beschouwing gelaten omdat deze geen bijdrage leve‐ ren aan de beantwoording van de onderzoeksvraag (conditie tijdens trek). Ook zijn vangdagen bui‐ ten beschouwing gelaten waar geen of slechts een enkele vogel is gevangen in de Zeereep en/of in het Groene Glop. Tot slot: de aldus overgebleven bruikbare vangdagen zijn per doelsoort bijeen ge‐ bracht (dus meerdere jaren bij elkaar). Een compleet overzicht staat in bijlage 3. In het kort komt het neer op de bruikbare vangdagen zoals vermeld in tabel 1. Doelsoort Fitis

Bruikbare vangdagen

Vogels in dataset Groene Glop Zeereep 15 223


Waarvan hervangsten Groene Glop Zeereep 81 5

3

Pagina 5

Heggenmus Kleine kare‐ kiet Koperwiek Merel Roodborst Tuinfluiter Vink Waterral Zanglijster Zwartkop Totaal

14 5

84 16

56 12

2 1

2 3

10 10 39 10 10 0 13 51 177

248 385 379 32 80

38 73 234 36 50

0 1 4 0 1

93 1154 2694

120 798 1498

1 4 1 0 2 3 5 24

1 15 30

Tabel 1. Overzicht van bruikbare vangdagen en aantallen vogels in de dataset. De hervangsten betreffen vogels die ‘over‐ en‐weer’ gevangen zijn. Dus de in het Groene Glop gedane hervangsten betreffen vogels afkomstig uit de Zeereep en om‐ gekeerd.

Om de conditie van een vogel te duiden wordt gekeken naar uiteraard het gewicht, maar ook naar de mate van vetopbouw en de ontwikkeling van de zogenaamde vliegspier. Bij deze analyses zijn alleen de gegevens van de eerste vangst meegenomen. Voor wat betreft de mate van vetopbouw zijn er twee methoden om de vetgraad te bepalen, te we‐ ten de methode Busse en de methode Kaiser. Busse gaat uit van een indeling in vijf vetgraadklassen. Kaiser hanteert zes klassen. De methode Kai‐ ser kan in aanvulling op de methode Busse worden gebruikt. Waar de maximale score volgens Busse bereikt is, kan daarboven nog een score volgens Kaiser worden toegekend. Soms is de score volgens Kaiser dan ook in aanvulling op de score van Busse genoteerd. In de nadere uitwerking is de score volgens Kaiser echter buiten beschouwing gelaten, met name omdat deze score niet door iedere ringer consequent is toegepast. De mate van ontwikkeling van de vliegspier wordt gescoord in een viertal klassen (0 tot en met 3). Hoe beter de vliegspier is ontwikkeld (afgezet ten opzichte van het borstbeen) hoe hoger de score. Vogels met een hoge score qua vliegspier zijn in betere conditie dan vogels met een lagere score. Voor wat betreft de verblijfsduur van de vogels dient gekeken te worden naar de eventuele hervang‐ sten (over en weer op beide locaties). Dit laatste is echter niet te bepalen omdat de hoeveelheid data voor de beantwoording van deze vraag te gering is (zie tabel 1).

Analyse per doelsoort Op de volgende bladzijden wordt per doelsoort ingezoomd op vangsten en condities en daaruit mo‐ gelijk te trekken conclusies. Eerst wordt een tabel gepresenteerd met per bruikbare vangdag de aantallen gevangen vogels met het gemiddelde gewicht, de gemiddelde vetscore en de gemiddelde vliegspierscore per locatie. De hoogste scores op deze biometrie zijn per locatie groen gearceerd. Vervolgens wordt een tabel gepresenteerd waarbij de gemiddelden per locatie worden vermeldt met daarbij de significantie per gewicht, vetgraad en vliegspierscore. Bij de toetsing is de verschilscore Verantwoording zeereepvangen 2005 ‐ 2011

Pagina 6

tussen de twee locaties getoetst tegen 0, met een t‐toets voor twee onafhankelijke steekproeven. De steekproeven voldoen aan de voorwaarden voor deze toets. Een significant resultaat (= kleiner of gelijk aan 0,05) zegt hier dus dat het verschil tussen de twee groepen anders is dan 0 (0 is geen ver‐ schil), en dat er dus een verschil is dat groot genoeg is om niet door toeval tot stand te komen.


Pagina 7

Fitis Uit bijlage 3 blijkt dat er 15 vangdagen voor een vergelijk in aanmerking komen. FITIS Datum 12‐09‐05 17‐08‐06 20‐08‐06 23‐08‐06 16‐09‐06 17‐09‐06 18‐09‐06 18‐08‐08 22‐08‐08 29‐08‐08 15‐09‐08 16‐09‐08 17‐09‐08 13‐08‐09 16‐09‐11 Gemiddeld

Zeereep Aantal 2 7 5 11 6 14 9 2 5 3 4 3 2 2 6 81

Gem. Gem. Gem. gew. vet vliegspier 8,4 1,0 n.b. 8,0 0,3 n.b. 7,8 1,0 n.b. 8,6 1,0 n.b. 8,7 2,0 1,7 8,2 1,1 1,9 7,9 0,7 1,2 8,8 0,0 n.b. 9,2 2,2 2,0 8,6 0,0 2,3 6,9 0,8 n.b. 8,0 1,7 n.b. 8,0 1,0 n.b. 8,8 0,0 n.b. 8,9 2,5 n.b. 8,3 1,0 1,8

Groene Glop aantal Gem. Gem. Gem. gew. vet vliegspier 35 9,1 2,8 n.b. 6 8,3 0,7 1,3 31 9,1 1,9 1,1 14 8,4 2,2 n.b. 2 9,4 3,5 1,0 7 8,6 2,0 1,9 20 8,3 1,3 2,0 21 8,8 0,6 1,5 13 9,0 0,9 1,7 2 10,0 3,0 2,0 24 8,3 1,0 n.b. 13 8,6 0,9 n.b. 15 8,6 2,2 n.b. 11 8,7 1,6 0,9 9 9,3 1,2 n.b. 223 8,7 1,7 1,5

Tabel 2. De vangsten van de Fitis in de Zeereep en het Groene Glop, met inbegrip van de gemiddelden van het gewicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. In groen gearceerd de gemiddeld hoogste score.

Het vorenstaande statistisch uitgewerkt voor de Fitis: Gewicht Vet Vliegspier

Locatie Groene Glop Zeereep Groene Glop Zeereep Groene Glop Zeereep

N 223 81 222 81 111 33

Mean 8,743 8,300 1,586 1,123 1,57 1,73

Std. Deviation Significantie 0,8751 0,000 0,8976 1,6254 0,013 1,3452 0,566 0,133 0,517

Conclusie Fitis: Per saldo kan geconstateerd worden dat de gewichten van de vogels in de Zeereep lager zijn dan de gewichten van de vogels op het Groene Glop. De conditie van de Fitis in het Groene Glop is (v.w.b. gewicht en vet significant) over het algemeen beter dan van die in de Zeereep.


Pagina 8

Heggenmus Uit bijlage 3 blijkt dat er 14 vangdagen voor een vergelijk in aanmerking komen. In onderstaande tabel 4 zijn de vangsten van de Heggenmus vermeld met inbegrip van de gemiddelden van het ge‐ wicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. HEGGENMUS Zeereep Groene Glop Datum Aantal Gem. Gem. Gem. Aantal Gem. Gem. Gem. gew. vet vliegspier gew. vet vliegspier 23‐09‐2005 3 18,3 0,0 1,8 3 19,0 0,7 n.b. 11‐09‐2006 5 17,6 0,0 1,8 2 19,1 0,5 2,5 12‐09‐2006 7 18,2 0,0 2,1 1 18,3 1,0 3,0 17‐09‐2006 2 18,6 1,0 2,5 5 19,6 0,0 1,8 22‐09‐2006 2 18,9 0,0 2,0 3 19,2 0,7 2,3 25‐10‐2006 4 20,6 3,3 n.b. 2 17,9 2,0 n.b. 01‐10‐2007 6 18,4 0,3 2,2 6 19,7 2,0 2,0 16‐09‐2008 2 18,4 0,0 n.b. 4 18,1 0,0 n.b. 07‐10‐2008 4 18,6 0,5 1,3 3 21,5 3,0 2,0 23‐09‐2009 3 18,5 0,7 2,7 3 18,1 1,0 2,0 25‐09‐2009 5 19,9 0,4 1,8 4 19,5 1,5 2,0 25‐09‐2010 2 18,0 0,0 2,5 8 18,6 1,6 2,4 30‐09‐2010 9 17,9 0,3 1,9 37 18,8 2,0 2,1 23‐09‐2011 2 20,1 1,0 2,0 3 19,4 0,0 n.b. Gemiddeld 56 18,6 0,5 2,0 84 19,0 1,1 2,2 Tabel 4. De vangsten van de Heggenmus in de Zeereep en het Groene Glop, met inbegrip van de gemiddelden van het gewicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. In groen gearceerd de gemiddeld hoogste score.

Het vorenstaande statistisch uitgewerkt voor de Heggenmus:

Locatie Gewicht Groene Glop Zeereep Vet Groene Glop Zeereep Vliegspier Groene Glop Zeereep

N 84 56 66 56 48 50

Mean 18,968 18,600 1,318 0,589 2,15 2,44

Std. Deviation 1,2263 1,3399 1,1657 1,0406 0,505 3,025

Significantie 0,103 0,000 0,501

Conclusie Heggenmus: Per saldo kan geconstateerd worden dat de gewichten van de vogels in de Zeereep een fractie lager zijn dan de gewichten van de vogels in het Groene Glop.


Pagina 9

Kleine Karekiet Uit bijlage 3 blijkt dat er vijf vangdagen voor een vergelijk in aanmerking komen. In onderstaande tabel 6 zijn de vangsten van de Kleine Karekiet vermeld met inbegrip van de gemiddelden van het gewicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. KLEINE KAREKIET Datum 17‐08‐06 11‐09‐06 17‐09‐06 29‐08‐08 14‐08‐09 Gemiddeld

Zeereep Aantal 2 2 2 2 4 12

Groene Glop Gem. Gem. Gem. Aantal Gem. Gem. Gem. gew. vet vliegspier gew. vet vliegspier 12,1 2,0 n.b. 7 11,4 0,4 1,6 11,2 1,5 1,5 2 11,5 1,0 2,0 12,8 1,0 2,0 2 12,4 3,0 2,0 11,3 0,0 1,0 3 11,2 1,0 1,3 11,2 0,0 n.b. 2 11,1 0,0 1,0 11,6 0,9 1,5 16 11,5 1,1 1,6

Tabel 6. De vangsten van de Kleine Karekiet in de Zeereep en het Groene Glop, met inbegrip van de gemiddelden van het gewicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. In groen gearceerd de gemiddeld hoogste score.

Het vorenstaande statistisch uitgewerkt voor de Kleine Karekiet:

Gewicht Vet Vliegspier


N Mean 16 11,450 12 11,592 16 0,938 12 0,750 16 1,560 6 1,500

Std. Deviation 0,8149 0,8806 1,2366 1,1382 0,512 0,548


Conclusie Kleine Karekiet: Op basis van de bestaande gegevens kunnen we concluderen dat er geen verschillen bestaan tussen Glop en Zeereep vogels. Kleine Karekieten gevangen in de Zeereep verschillen qua gewicht, vetgraad en vliegspier niet van die in het Glop.


Pagina 10

Koperwiek Uit bijlage 3 blijkt dat er 10 vangdagen voor een vergelijk in aanmerking komen. In onderstaande tabel 8 zijn de vangsten van de Koperwiek vermeld met inbegrip van de gemiddelden van het ge‐ wicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. KOPERWIEK Zeereep Datum Aantal 05‐10‐2006 19‐11‐2006 02‐10‐2007 03‐10‐2007 05‐10‐2007 06‐10‐2007 19‐10‐2007 29‐10‐2008 20‐10‐2009 28‐10‐2009 Gemiddeld

3 2 3 7 2 6 3 4 5 3 38

Groene Glop Gem. Gem. Gem. Aantal Gem. Gem. Gem. gew. vet vliegspier gew. vet vliegspier 58,3 0,3 0,0 14 61,5 0,1 n.b. 61,3 0,0 n.b. 8 59,9 0,8 2,3 59,7 0,0 1,7 22 59,3 0,0 2,2 56,4 0,3 1,4 27 60,1 0,1 1,9 59,5 0,0 2,0 13 59,3 0,0 1,9 58,8 0,3 1,7 35 59,8 0,1 1,9 59,2 0,0 1,3 13 57,3 0,9 1,0 68,0 0,5 n.b. 63 63,4 0,3 1,0 63,1 0,4 n.b. 22 63,5 1,0 n.b. 60,7 0,7 n.b. 31 64,6 0,8 n.b. 60,3 0,3 1,3 248 61,6 0,4 1,7

Tabel8. De vangsten van de Koperwiek in de Zeereep en het Groene Glop, met inbegrip van de gemiddelden van het ge‐ wicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. In groen gearceerd de gemiddeld hoogste score.

Op het oog lijkt het alsof de conditie van de Koperwieken in het Groene Glop iets beter is dan ten opzichte van de Zeereep. Hierbij dient echter bedacht te worden dat de meeste Koperwieken in het Groene Glop gevangen worden tegen de avondschemering als de vogels een slaapplaats zoeken in het struweel. In de Zeereep wordt echter gedurende de ochtenden gevangen en nooit in de avond‐ schemering. Het vorenstaande statistisch uitgewerkt voor de Koperwiek:


Locatie N Groene Glop 248 Zeereep 38 Groene Glop 248 Zeereep 36 Groene Glop 165 Zeereep 23

Mean 61,585 60,255 0,363 0,333 1,630 1,430

Std. Deviation 5,5514 4,7431 0,7565 0,6761 0,718 0,662


Conclusie Koperwiek: Op basis van de bestaande gegevens kunnen we concluderen dat er geen verschillen bestaan tussen Glop en Zeereep vogels. Koperwieken gevangen in de Zeereep verschillen qua gewicht, vetgraad en vliegspier niet van die in het Glop.


Pagina 11

Merel Uit bijlage 3 blijkt dat er 10 vangdagen voor een vergelijk in aanmerking komen. In onderstaande tabel 10 zijn de vangsten van de Merel vermeld met inbegrip van de gemiddelden van het gewicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. MEREL Datum 23‐10‐2006 25‐10‐2006 28‐10‐2006 19‐11‐2006 06‐10‐2007 19‐10‐2007 29‐10‐2008 20‐10‐2009 28‐10‐2009 29‐10‐2010 Gemiddeld

Zeereep Aantal 3 6 2 27 2 3 2 4 11 13 73

Groene Glop Gem. Gem. Gem. Aantal Gem. Gem. Gem. gew. vet vliegspier gew. vet vliegspier 93,5 0,0 n.b. 4 116,3 3,8 n.b. 103,4 0,2 n.b. 50 106,9 2,5 n.b. 95,2 0,5 n.b. 28 104,0 2,5 n.b. 104,7 0,5 n.b. 36 99,2 2,2 2,2 91,2 1,0 2,0 13 97,0 0,2 2,5 98,5 0,3 1,7 45 99,6 0,5 2,0 101,0 1,0 0,0 29 99,6 0,4 1,1 95,3 0,3 n.b. 68 102,7 1,3 n.b. 100,8 0,5 n.b. 77 104,8 0,7 n.b. 100,9 0,2 n.b. 35 101,7 0,4 n.b. 101,4 0,5 1,2 385 102,7 1,4 1,9

Tabel 10. De vangsten van de Merel in de Zeereep en het Groene Glop, met inbegrip van de gemiddelden van het gewicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. In groen gearceerd de gemiddeld hoogste score.

Het vorenstaande statistisch uitgewerkt voor de Merel:



Mean 102,684 101,375 1,277 0,411 1,870 1,500

Std. Deviation 8,7330 9,2730 1,3563 0,7423 0,801 0,837


Conclusie Merel: De conditie van de Merels in het Groene Glop is beter dan die van de Merels in de Zeereep.


Pagina 12

Roodborst Uit bijlage 3 blijkt dat er 39 vangdagen voor een vergelijk in aanmerking komen. In onderstaande tabel 12 zijn de vangsten van de Roodborst vermeld met inbegrip van de gemiddelden van het ge‐ wicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. ROODBORST Zeereep Groene Glop Datum Aantal Gem. Gem. Gem. Aantal Gem. Gem. Gem. gew. vet vliegspier gew. vet vliegspier 19‐09‐2005 5 15,9 0,6 2,0 9 16,7 1,4 n.b. 20‐09‐2005 4 16,6 0,3 2,3 6 16,4 2,3 n.b. 22‐09‐2005 4 16,0 0,3 2,3 6 18,3 1,8 n.b. 24‐09‐2005 2 16,5 1,0 2,5 3 17,6 2,0 n.b. 11‐09‐2006 5 16,2 0,2 2,0 4 16,2 0,5 2,0 12‐09‐2006 4 16,7 0,0 1,8 7 16,1 0,6 2,0 13‐09‐2006 2 16,4 0,0 2,0 2 17,3 1,5 2,0 17‐09‐2006 2 17,2 0,0 2,0 6 15,9 0,7 2,0 21‐09‐2006 2 15,8 1,0 2,0 5 16,2 0,6 1,8 22‐09‐2006 3 16,3 1,3 2,0 9 16,2 0,2 2,0 05‐10‐2006 4 18,0 0,5 n.b. 2 17,1 0,0 n.b. 23‐10‐2006 4 18,0 1,0 n.b. 2 17,5 4,0 n.b. 25‐10‐2006 11 17,1 1,3 n.b. 5 15,7 1,8 n.b. 28‐10‐2006 14 17,5 1,3 n.b. 4 16,4 3,7 n.b. 19‐11‐2006 5 16,3 0,4 n.b. 3 16,1 0,5 2,0 01‐10‐2007 12 16,8 1,7 2,1 10 17,3 1,4 2,0 02‐10‐2007 18 16,2 1,1 2,1 43 15,7 0,8 2,0 03‐10‐2007 16 15,7 0,6 2,1 36 15,6 0,8 2,2 05‐10‐2007 8 15,8 1,1 2,1 10 16,1 0,1 2,0 06‐10‐2007 4 15,7 1,3 2,5 21 16,0 0,7 2,0 16‐09‐2008 2 18,1 0,5 n.b. 5 15,9 1,0 n.b. 17‐09‐2008 2 15,3 0,5 n.b. 12 15,8 0,3 n.b. 18‐09‐2008 3 15,1 1,3 n.b. 9 15,9 0,4 n.b. 19‐09‐2008 2 15,9 1,0 n.b. 5 16,8 1,8 n.b. 07‐10‐2008 13 16,0 0,2 1,9 24 17,0 1,1 2,1 10‐10‐2008 6 17,3 0,7 2,0 7 15,4 0,6 n.b. 28‐10‐2008 3 17,7 1,0 n.b. 4 17,1 0,0 1,5 22‐09‐2009 3 17,8 2,7 2,7 2 17,9 1,0 2,0 23‐09‐2009 4 17,0 1,5 2,0 5 16,9 1,0 2,0 24‐09‐2009 2 16,7 0,0 2,0 4 17,5 1,8 2,0 20‐10‐2009 8 17,1 0,9 n.b. 9 16,9 1,8 n.b. 28‐10‐2009 21 16,6 1,8 n.b. 20 15,7 0,6 n.b. 25‐09‐2010 5 15,6 0,0 2,0 23 15,7 0,5 2,4 30‐09‐2010 11 15,7 0,4 2,0 24 16,8 1,5 2,1 29‐10‐2010 6 16,8 1,3 n.b. 4 15,8 0,0 n.b. 15‐09‐2011 2 16,6 1,0 n.b. 5 16,2 0,0 n.b. 16‐09‐2011 5 15,6 0,4 n.b. 15 15,9 0,2 n.b. 23‐09‐2011 4 16,3 0,4 2,0 6 17,2 0,3 n.b. 24‐09‐2011 3 16,6 0,0 2,0 3 18,2 0,7 n.b. Gemiddeld 234 16,5 0,8 2,1 379 16,2 1,0 2,0 Tabel 12. De vangsten van de Roodborst in de Zeereep en het Groene Glop, met inbegrip van de gemiddelden van het ge‐ wicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. In groen gearceerd de gemiddeld hoogste score.


Pagina 13

Het vorenstaande statistisch uitgewerkt voor de Roodborst:



N 379 234 361 235 225 142

Mean 16,236 16,471 0,889 0,928 2,05 2,07

Std. Deviation 1,3488 1,3940 1,0873 1,1653 0,294 0,307


Conclusie Roodborst: Op basis van de beschikbare data kan niet geconcludeerd worden dat de conditie van Roodborsten in het Groene Glop beter is dan die van de Roodborsten in de Zeereep.


Pagina 14

Tuinfluiter Uit bijlage 3 blijkt dat er 10 vangdagen voor een vergelijk in aanmerking komen. In onderstaande tabel 14 zijn de vangsten van de Tuinfluiter vermeld met inbegrip van de gemiddelden van het ge‐ wicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. TUINFLUITER Zeereep Groene Glop Datum Aantal Gem. Gem. Gem. Aantal Gem. Gem. Gem. gew. vet vliegspier gew. vet vliegspier 07‐09‐2005 2 23,7 3,0 n.b. 2 21,3 3,0 n.b. 17‐08‐2006 3 17,6 0,0 n.b. 4 18,5 1,5 1,8 20‐08‐2006 2 20,7 4,0 n.b. 2 16,0 0,0 1,0 23‐08‐2006 3 17,7 0,7 n.b. 5 17,1 1,0 n.b. 11‐09‐2006 6 19,2 1,3 2,0 3 20,1 2,3 2,7 17‐09‐2006 7 18,1 1,0 2,0 5 18,4 0,6 2,0 22‐08‐2008 3 23,3 3,0 2,0 2 19,9 3,5 2,0 26‐08‐2008 4 23,3 3,8 2,0 2 21,0 4,5 2,0 17‐09‐2008 4 19,6 1,5 n.b. 5 19,7 1,2 n.b. 11‐09‐2001 2 20,3 2,0 n.b. 2 21,2 4,0 n.b. Gemiddeld 36 20,0 2,0 2,0 32 19,0 2,2 1,9 Tabel 14. De vangsten van de Tuinfluiter in de Zeereep en het Groene Glop, met inbegrip van de gemiddelden van het ge‐ wicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. In groen gearceerd de gemiddeld hoogste score.

Het vorenstaande statistisch uitgewerkt voor de Tuinfluiter:

Locatie Gewicht Vet Vliegspier

Groene Glop Zeereep Groene Glop Zeereep Groene Glop Zeereep

N 32 36 32 36 17 19

Mean Std. Deviation 19,041 2,1531 19,978 2,9865 1,781 1,5603 1,806 1,6873 1,940 0,556 2,000 0,333


Conclusie Tuinfluiter: Op basis van de beschikbare data kan voorzichtig geconcludeerd worden dat de conditie van Tuinflui‐ ters in het Groene Glop een fractie beter is (alhoewel niet significant) dan die van de Tuinfluiters in de Zeereep.


Pagina 15

Vink Uit bijlage 3 blijkt dat er 10 vangdagen voor een vergelijk in aanmerking komen. In onderstaande tabel 15 zijn de vangsten van de Vink vermeld met inbegrip van de gemiddelden van het gewicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. VINK Datum 25‐09‐2005 05‐10‐2006 19‐11‐2006 01‐10‐2007 02‐10‐2007 03‐10‐2007 06‐10‐2007 10‐10‐2008 30‐09‐2010 29‐10‐2010 Gemiddeld

Zeereep Aantal 3 3 5 3 7 3 6 3 14 3 50

Groene Glop Gem. Gem. Gem. Aantal Gem. Gem. Gem. gew. vet vliegspier gew. vet vliegspier 22,7 2,0 2,0 13 22,1 1,4 n.b. 21,4 0,0 n.b. 2 20,4 0,5 n.b. 20,9 0,6 n.b. 2 22,1 1,0 1,0 21,6 0,0 2,0 3 21,4 3,0 1,0 22,0 1,1 1,9 2 21,5 1,0 1,5 20,6 0,7 2,3 4 23,6 3,0 2,3 21,4 1,2 1,2 7 22,6 1,3 2,1 22,2 0,0 2,0 2 20,6 1,0 2,0 20,7 0,3 1,4 40 23,0 1,7 2,4 23,0 0,0 n.b. 5 23,3 1,4 n.b. 21,4 0,6 1,8 80 22,6 1,5 1,8

Tabel 15. De vangsten van de Vink in de Zeereep en het Groene Glop, met inbegrip van de gemiddelden van het gewicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. In groen gearceerd de gemiddeld hoogste score.

Het vorenstaande statistisch uitgewerkt voor de Vink:



N 80 50 73 50 44 39

Mean 22,641 21,426 1,712 0,620 2,270 1,640

Std. Deviation 2,0281 2,0151 1,1841 1,0079 0,451 0,628


Conclusie Vink: Op basis van de beschikbare data kan, gezien de hoge significanties,geconcludeerd worden dat de conditie van Vinken in het Groene Glop beter is dan die van de Vinken in de Zeereep.


Pagina 16

Waterral Uit bijlage 3 blijkt dat er geen enkele vangdag voor een vergelijk in aanmerking komt. De reden hier‐ toe is dat op de zeereep geen waterrallen zijn gevangen omdat daar niet gevangen is met inloop‐ kooien, maar uitsluitend met mistnetten. Waterrallen laten zich overigens wel vangen in mistnetten, maar dan dient er gericht op gevangen te worden (netopstelling plus geluid). Ten aanzien van de Waterral kunnen dus geen conclusies worden getrokken.


Pagina 17

Zanglijster Uit bijlage 3 blijkt dat er 13 vangdagen voor een vergelijk in aanmerking komen. In onderstaande tabel 17 zijn de vangsten van de Zanglijster vermeld met inbegrip van de gemiddelden van het ge‐ wicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. ZANGLIJSTER Zeereep Datum Aantal 16‐09‐2006 22‐09‐2006 05‐10‐2006 25‐10‐2006 01‐10‐2007 02‐10‐2007 03‐10‐2007 05‐10‐2007 06‐10‐2007 07‐10‐2008 10‐10‐2008 25‐09‐2010 30‐09‐2010 Gemiddeld

4 3 2 4 35 7 7 7 10 5 2 3 31 120

Gem. gew. 69,0 67,2 79,1 71,2 66,3 67,8 66,0 67,7 65,3 70,2 59,2 65,0 66,6 66,9

Gem. Gem. vet vliegspier 0,5 2,0 0,0 2,0 1,0 0,0 0,0 n.b. 0,6 1,8 0,6 1,6 0,1 1,4 0,7 1,7 0,5 1,2 0,1 1,1 0,5 1,0 0,7 2,0 0,1 1,3 0,4 1,4

Groene Glop Aantal Gem. gew. 2 69,1 4 66,4 2 69,4 3 62,7 6 66,6 14 65,8 6 66,0 5 64,8 4 70,0 8 70,5 2 72,4 8 67,8 29 65,1 93 66,6

Gem. Gem. vet vliegspier 0,0 2,0 0,0 1,8 0,0 n.b. 2,0 n.b. 0,0 1,8 0,2 2,1 0,0 2,0 0,0 1,8 0,3 2,0 0,0 1,1 0,5 2,0 0,1 2,3 0,5 1,5 0,3 1,9

Tabel 17. De vangsten van de Zanglijster in de Zeereep en het Groene Glop, met inbegrip van de gemiddelden van het ge‐ wicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. In groen gearceerd de gemiddeld hoogste score.

Het vorenstaande statistisch uitgewerkt voor de Zanglijster:



Mean 66,569 66,935 0,225 0,358 1,820 1,500

Std. Deviation 6,7762 5,5617 0,7111 0,7370 0,631 0,550


Conclusie Zanglijster: Op basis van de beschikbare data blijkt dat er nagenoeg geen (en zeker niet significant) verschil is in de conditie van de Zanglijster tussen Groene Glop en Zeereep. De vliegspier verschilt wel significant.


Pagina 18

Zwartkop Uit bijlage 3 blijkt dat er 51 vangdagen voor een vergelijk in aanmerking komen. In onderstaande tabel 19 zijn de vangsten van de Zwartkop vermeld met inbegrip van de gemiddelden van het ge‐ wicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. ZWARTKOP Zeereep Groene Glop Datum Aantal Gem. Gem. vet Gem. Aantal Gem. Gem. vet Gem. gew. vliegspier gew. vliegspier 07‐09‐2005 8 18,7 1,9 n.b. 15 19,5 2,3 n.b. 12‐09‐2005 5 23,0 4,2 n.b. 2 21,6 4,5 n.b. 19‐09‐2005 13 20,5 1,9 2,3 22 20,4 1,6 n.b. 20‐09‐2005 13 20,5 2,2 2,5 67 19,3 2,6 n.b. 21‐09‐2005 36 20,0 2,1 2,2 25 19,0 1,7 n.b. 22‐09‐2005 20 19,5 1,4 2,3 29 19,6 2,7 n.b. 23‐09‐2005 24 19,9 1,5 2,4 43 20,2 2,7 n.b. 24‐09‐2005 56 19,9 1,7 2,5 29 20,1 2,7 n.b. 25‐09‐2005 29 19,9 2,1 2,4 19 19,8 2,4 n.b. 23‐08‐2006 2 19,1 0,0 n.b. 2 16,8 0,5 n.b. 11‐09‐2006 49 19,9 1,6 2,3 65 19,6 2,4 2,1 12‐09‐2006 32 19,4 1,6 2,1 42 19,3 2,2 2,2 13‐09‐2006 29 19,5 1,8 2,1 42 19,1 2,3 2,2 16‐09‐2006 10 20,1 1,5 2,3 11 20,1 2,1 2,5 17‐09‐2006 30 19,6 2,2 2,4 50 19,5 2,6 1,3 18‐09‐2006 8 22,6 2,9 2,1 17 19,9 1,9 2,4 21‐09‐2006 27 19,6 2,0 2,3 72 19,9 2,7 2,5 22‐09‐2006 27 19,4 2,2 2,3 67 19,3 2,0 2,1 05‐10‐2006 20 21,7 2,9 n.b. 8 19,8 2,0 n.b. 23‐10‐2006 5 20,5 2,5 n.b. 6 19,2 3,2 n.b. 25‐10‐2006 7 19,1 2,3 n.b. 5 19,0 2,8 n.b. 28‐10‐2006 4 19,3 1,8 n.b. 2 17,3 3,5 n.b. 01‐10‐2007 16 20,8 2,4 2,4 16 20,4 2,6 2,1 02‐10‐2007 5 18,7 0,8 2,2 6 19,7 2,2 2,0 03‐10‐2007 7 18,1 1,0 2,3 6 19,8 2,5 2,3 05‐10‐2007 4 19,3 1,8 2,3 4 20,2 2,8 2,0 06‐10‐2007 3 18,2 2,3 2,7 2 20,7 1,0 2,5 18‐08‐2008 2 18,8 0,0 n.b. 2 19,3 0,0 2,0 22‐08‐2008 4 17,9 0,3 1,5 2 18,4 0,0 n.b. 26‐08‐2008 4 18,2 0,3 2,0 4 20,3 3,3 2,0 29‐08‐2008 4 20,0 2,0 2,0 2 17,4 1,0 2,0 14‐09‐2008 7 19,8 2,1 n.b. 30 19,3 2,2 n.b 15‐09‐2008 9 20,7 2,7 n.b. 15 18,8 2,6 n.b 16‐09‐2008 13 20,2 2,2 n.b. 38 19,8 2,8 n.b 17‐09‐2008 12 20,2 2,5 n.b. 16 19,4 2,3 n.b 18‐09‐2008 12 21,3 2,9 n.b. 108 20,2 3,1 n.b 07‐10‐2008 7 19,8 3,0 2,3 15 19,4 2,6 2,2 10‐10‐2008 5 19,4 2,6 2,0 14 19,2 2,8 2,0 22‐09‐2009 26 21,2 2,9 2,7 5 20,5 2,0 2,2 23‐09‐2009 29 20,7 2,5 2,7 5 20,4 2,2 1,8 24‐09‐2009 15 19,9 1,9 2,4 5 21,4 2,8 2,2 25‐09‐2009 14 19,8 2,2 2,4 6 20,6 2,5 2,0 Verantwoording zeereepvangen 2005 ‐ 2011

Pagina 19

25‐09‐2010 30‐09‐2010 11‐09‐2011 15‐09‐2011 16‐09‐2011 19‐09‐2011 20‐09‐2011 23‐09‐2011 24‐09‐2011 Gemiddeld

20 12 7 9 20 13 8 25 32 798

20,1 18,5 21,1 19,9 20,0 18,9 20,2 20,5 20,5 20,0

2,1 2,5 1,3 2,2 2,4 n.b. 2,0 n.b. 2,2 n.b. 1,5 2,1 1,7 3,3 2,3 2,1 1,9 2,1 2,0 2,3

9 40 76 27 12 10 17 13 27 1154

19,2 19,0 20,4 19,5 19,2 20,1 19,9 19,3 19,9 19,7

1,9 1,9 3,1 3,1 2,5 2,1 1,9 1,4 2,2 2,3

2,2 2,3 n.b. n.b. n.b. n.b. n.b. n.b. n.b. 2,1

Tabel 19. De vangsten van de Zwartkop in de Zeereep en het Groene Glop, met inbegrip van de gemiddelden van het ge‐ wicht, de vetgraad en de score van de vliegspier. In groen gearceerd de gemiddeld hoogste score.

Het vorenstaande statistisch uitgewerkt voor de Zwartkop:



Mean 19,684 20,003 2,482 2,014 2,220 2,320

Std. Deviation 1,6708 2,0411 1,1803 1,2388 0,461 0,515


Conclusie Zwartkop: Op basis van de beschikbare data blijkt dat er nagenoeg geen verschil is in de conditie van de Zwart‐ kop tussen Groene Glop en Zeereep.


Pagina 20

Samenstelling VRS Schiermonnikoog De VRS heeft gedurende de periode van het zeereepvangen bestaan uit 15 tot 17 leden. Deze leden zijn beroepsmatig (3) dan wel op vrijwillige basis (12–14) “vogelaar”. Naast hun bezigheden voor de VRS verzorgen zij ieder minimaal 1 CES‐project en daarbij meestal nog andere projecten (RAS, RING‐ MUS, roofvogelinventarisatie, e.d.) en zijn zij lid van andere groeperingen (VRS Calidris, VRS Het Zwarte Meer, VRS De Haasjes, VRS Castricum, e.a.). Sommige leden hebben bewust gekozen voor werktijdvermindering of de aanschaf van extra verlofdagen om hun hobby te kunnen uitoefenen. Dit betekent dat de beschikbare tijd om andere projecten, zoals het zeereepvangen, te ‘draaien’ beperkt is. M.a.w.: de samenstelling van de VRS ‘maakt’ dat het überhaupt moeilijk is om extra inspanning te getroosten.

Conclusies 1. Voor de doelsoorten Fitis, Heggenmus, Merel, Roodborst en Vink lijkt de hypothese dat de condi‐ tie van de vogels in de Zeereep (aankomstgewicht, vet, vliegspier) lager is dan in het Groene Glop onderbouwd te worden. 2. Voor de doelsoorten Kleine Karekiet, Roodborst, Tuinfluiter, Zanglijster en Zwartkop lijkt deze vooronderstelling niet waarschijnlijk. 3. Het aantal gerealiseerde vangdagen maakt het beantwoorden van de onderzoeksvraag voor de doelsoort Waterral onmogelijk en voor de Koperwiek beperkt mogelijk. 4. Het zeereepvangen bleek voor onze stichting “te hoog” gegrepen qua bemensing.

Aanbevelingen Indien “men” de initiële onderzoeksvraag toch beantwoord wil hebben, dan verdient het aanbeveling om naast de leden van de VRS een aantal andere ringers te betrekken, teneinde een rooster te kun‐ nen opstellen om gedurende het tijdvak van half augustus tot half oktober dagelijks een adequate vanginspanning te kunnen leveren. In dat geval verdient het tevens aanbeveling om op de zeereeplocatie de beschikking te hebben over een onderkomen, waar materiaal veilig kan worden opgeslagen en die beschutting biedt aan gevan‐ gen vogels en ringer(s). Teneinde aan voldoende ‘data’ te komen verdient het aanbeveling om met lokgeluid de doelsoorten aan te trekken.

Dankzegging Uiteraard gaat onze dank uit naar de terreineigenaar Natuurmonumenten voor haar bereidwillige medewerking om ons toe te staan in de Zeereep te vangen. Dit experiment was niet mogelijk geweest zonder de belangeloze inzet van de leden van VRS Schier‐ monnikoog, met name Joop van Ardenne, Henri Bouwmeester, Symen Deuzeman, Koos van Ee, Wim Fokker, Kees van Kleef, Ardie Noorman en Leo Oudejans. Echter: ook de andere leden van de VRS


Pagina 21

hebben hun steentje bijgedragen, al was het maar in de zin dat zij met een geringere bezetting het “hoofdstation” in het Glop bemensten terwijl hun collega’s in de Zeereep vingen. Daarnaast zijn wij dank verschuldigd aan Andrea van den Berg, Peter de Boer, Rineke de Graaf, Harry Horn, Hanneke Huiskamp, Leon Kelder, Gerrit Krottje, Catherinus Monkel, Wil Tamis, Marijke Vane‐ ker, Mo, Naomi en Ype die eveneens hun steentje hebben bijgedragen aan het vangen in de Zeereep. Rozemarijn van Kleef is dank verschuldigd voor de uitwerking van de vangstgegevens in SPSS. Ook is dank verschuldigd aan André van Loon en Jos van de Staaij. Hun deskundige en terecht kriti‐ sche opmerkingen tijdens de diverse conceptversies heb ik zoveel mogelijk ter harte genomen. Dat neemt niet weg dat ik voor eventuele resterende fouten en misinterpretaties volledig verantwoorde‐ lijk ben. VRS Schiermonnikoog, augustus 2012, Kees van Kleef.


Pagina 22

Bijlage 1 Vangsten per jaar in de Zeereep

Zeereep 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41

Bladkoninkje Blauwborst Boerenzwaluw Bonte Vliegenvanger Boomkruiper Boompieper Bosrietzanger Braamsluiper Draaihals Dwerggors Fitis Gekraagde Roodstaart Goudhaantje Grasmus Graspieper Grauwe vliegenvanger Groenling Grote barmsijs Grote bonte specht Heggenmus Houtsnip Keep Kleine Barmsijs Kleine Karekiet Kneu Koolmees Koperwiek Kramsvogel Merel Nachtegaal Paapje Pimpelmees Putter Rietgors Rietzanger Roodborst Roodborsttapuit Sijs Sperwer Sperwergrasmus Spotvogel

2005 3 1 5 3 1 1 3 6 1 1 4 21 1 23 13 19 1 1 2

2006 1 1 24 55 15 5 23 1 1 1 36 1 5 24 10 38 5 44 35 2 10 4 61 1


2007 1 1 8 8 1 14 6 102 5 1 8 23 1 6 8 44 26 27 19 24 6 59 1 1

2008 3 2 1 1 1 11 1 21 18 11 3 1 1 1 17 4 6 3 18 7 6 23 1 10 16 36

2009 1 1 8 26 37 2 1 18 2 2 1 1 21 2 27 3 26 8 20 4 1 24 2 18 26 39 3

2010 1 3 6 6 1 3 3 1 11 15 58 3 4 21 2 1 17 26 3 4 1 26 18 1

2011 totaal 1 4 1 1 8 2 2 2 22 3 79 1 1 18 156 2 47 1 121 7 60 10 2 23 2 2 17 135 1 69 1 43 6 62 3 17 185 48 1 2 117 4 1 13 163 2 10 1 80 15 68 27 267 2 19 1 4 3 Pagina 23

42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54

Spreeuw Sprinkhaanrietzanger Staartmees Tapuit Tjiftjaf Tuinfluiter Vink Vuurgoudhaantje Waterral Winterkoning Witgesterde blauwborst Zanglijster Zwarte Mees Zwartkop Eindtotaal Vangdagen Vangst per vangdag

5

2 3 89 1 44 47 14 31 4 13 17 7 11 204

3 2 30 37 20 13 10 1 56 32 33 5 38 10 19 5 6 19 22 5 2 23 2 2 1 1 41 25 19 45 12 22 1 28 69 13 3 42 6 258 41 85 90 39 118

419

913

9

655

17

46,6

436

9

53,7

14

72,8

527 13

31,1

376

40,5

350

4

7 5 202 2 255 104 69 6 0 181 1 168 11 835 3676

10

94,0 36,0

76 48,4

Tabel 22. Vangsten verdeeld per soort en jaar op de Zeereep. De gearceerde soorten betreffen de zogenaamde doelsoorten


Pagina 24

Bijlage 2 Vangdagen per jaar N Jaar dagen N soorten 2005 9 28 2006 17 33 2007 9 32 2008 14 35 2009 13 37 2010 4 32 2011 10 24 Totaal 76 54

N

vogels N rrg N tmd t.w. EIG t.w. Glop t.w. NVO t.w. BUI 384 35 19 16 793 120 81 38 1 583 72 52 19 1 388 48 36 11 1 450 77 45 32 349 27 14 13 330 20 12 8 3277 399 259 137 1 2

Tabel 23. De vangsten van de Zeereep over de jaren 2005 tot en met 2011, uitgesplitst naar vers gevangen (rgg) en terug‐ vangsten (tmd), waarbij deze laatste weer is onderverdeeld in eigen terugvangsten van de Zeereeplocatie (EIG), terugvang‐ sten van in het Glop geringde vogels (Glop), vreemde Nederlandse ringen (NVO, niet‐van‐ons, dus niet door VRS Schier‐ monnikoog geringd) en buitenlandse ringen (BUI).


Pagina 25

Bijlage 3 analyse bruikbare vangdagen In onderstaande tabel zijn alle vangdagen opgenomen waarbij zowel in Het Groene Glop als in de Zeereep is gevangen in de periode 2005 – 2011. In de kolom per soort staan de vangsten vermeld, waarbij voor de slash (/) het aantal gevangen vogels in de Zeereep staat vermeld en na de slash (/) het aantal gevangen vogels in Het Groene Glop. De dagen dat er minder dan 2 vogels op één van beide locaties is gevangen is in rood weergegeven, hetgeen betekent dat deze vangdag voor deze soort in de analyse verder buiten beschouwing is gela‐ ten. Ingeval er 2 of meer vogels op beide locaties is gevangen is de datum in groen weergegeven, hetgeen betekent dat deze vangdag voor deze soort in de analyse is betrokken.

0/0 0/2 0/0 1/0 2/0 0/0 0/0 1/0 0/0 2/7 0/5 0/0 1/6 2/2 0/5 0/4 0/1 2/2 1/1 1/0 1/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 5/3 3/1 0/0


0/2 1/1 5/9 4/6 1/5 4/6 1/3 2/3 1/7 0/1 0/0 0/0 0/3 5/4 4/7 2/2 0/3 2/6 4/0 2/5 3/9 4/2 4/2 11/5 15/4 5/4 0/0 0/1 0/2

2/2 0/2 1/0 0/0 1/0 1/0 0/3 5/1 4/1 3/4 2/2 0/4 3/5 6/3 1/1 1/1 2/1 7/5 4/5 1/1 1/5 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 3/3 3/3 0/0

0/1 0/6 0/13 0/15 0/10 0/2 0/2 1/6 3/13 0/1 0/0 0/0 0/0 0/2 0/0 0/2 1/5 0/8 0/4 0/2 0/2 3/2 1/1 2/1 1/0 5/2 0/0 0/1 0/2

0/0 0/0 0/0 0/1 0/1 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/2 0/0 0/1 0/23 0/0 0/0 0/0

Zwartkop

0/2 0/1 0/1 0/0 0/1 0/0 0/0 0/0 1/0 0/0 0/0 0/0 1/0 2/0 0/0 0/0 0/1 1/6 0/0 0/0 1/0 1/0 3/4 6/50 2/28 27/36 1/0 1/0 0/2

Zanglijster

0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 3/14 0/39 0/37 0/39 2/8 0/0 0/0 0/0

Waterral

Tuinfluiter

Vink

Roodborst

0/2 0/0 0/5 0/2 0/3 1/2 3/3 1/4 1/3 1/0 1/1 2/0 1/1 5/2 7/1 0/0 1/2 2/5 0/2 1/0 2/3 0/1 6/1 4/2 0/0 3/1 1/0 1/0 0/0

Merel

1/15 2/35 1/6 1/2 0/1 0/2 0/1 0/0 0/0 7/6 5/31 0/11 11/14 2/1 0/2 1/0 6/2 14/7 9/20 0/2 0/1 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 10 / 21 3 / 14 0 / 0

Koperwiek

Kleine karekiet

Heggenmus

2005 07‐09 12‐09 19‐09 20‐09 21‐09 22‐09 23‐09 24‐09 25‐09 2006 17‐08 20‐08 22‐08 23‐08 11‐09 12‐09 13‐09 16‐09 17‐09 18‐09 21‐09 22‐09 05‐10 23‐10 25‐10 28‐10 19‐11 2007 06‐08 11‐08 16‐09

Fitis

ZEEREEP / GROENE GLOP

In sommige situaties zijn wel voldoende vogels gevangen en is de vangdatum toch in rood weergege‐ ven. Deze data betreffen de broedperiode van de soort en zijn derhalve ook buiten de analyse ge‐ houden.

0/0 0/0 1/1 0/4 0/0 2/1 2/0 0/0 2/1 0/0 0/0 0/0 0/0 2/1 0/1 0/4 4/2 1/6 1/2 1/2 3/4 2/2 6/0 4/3 4/0 0/0 0/0 3/0 0/1

8/15 5/2 13/22 13/67 36/25 20/29 24/43 56/29 29/19 0/2 1/2 1/1 2/2 52/65 32/42 29/42 10/11 30/50 8/17 27/72 27/67 20/8 6/6 7/5 4/2 2/1 2/1 1/0 2/1

Pagina 26

01‐10 02‐10 03‐10 05‐10 06‐10 19‐10 2008 18‐08 22‐08 26‐08 29‐08 14‐09 15‐09 16‐09 17‐09 18‐09 19‐09 07‐10 10‐10 28‐10 29‐10 2009 02‐08 03‐08 04‐08 10‐08 11‐08 13‐08 14‐08 22‐09 23‐09 24‐09 25‐09 20‐10 28‐10 2010 11‐08 25‐09 30‐09 29‐10 2011 28‐07 30‐07 31‐07 11‐09 15‐09 16‐09 19‐09 20‐09 23‐09 24‐09

1 / 0 0 / 2 0 / 1 0 / 0 0 / 1 0 / 0 2/21 5/13 1/2 3/2 0/4 4/24 3/13 3/15 0/6 0/2 0/0 0/0 0/0 0/0 4/5 18/17 8/13 3/6 2/8 2/11 0/16 0/0 0/1 0/1 0/0 0/0 0/1 6/4 0/0 0/7 0/0 4/13 3/15 3/13 1/3 0/1 6/9 1/2 0/4 0/5 0/3

6/6 3/1 6/0 1/1 5/1 0/0 2/0 0/1 0/1 4/0 1/3 1/4 2/4 1/2 0/1 1/1 4/3 1/0 0/1 0/0 0/0 1/2 1/1 0/2 0/0 0/2 1/1 1/3 3/3 5/1 5/4 3/0 1.2 4/0 2/8 9/37 0/1 0/1 0/2 0/0 4/1 2/1 4/1 2/0 0/0 2/3 3/0

0/1 0/0 0/1 0/0 0/0 0/0 0/2 0/2 0/1 2/3 0/1 0/3 0/1 0/1 1/0 0/2 0/0 0/0 0/0 0/0 3/10 6/5 2/4 4/3 1/4 5/1 4/2 1/0 1/1 0/1 0/0 0/0 0/0 3/6 1/0 0/0 0/0 1/10 2/14 1/11 0/1 1/2 0/3 0/1 1/0 0/1 0/0

Totaal

156/462

135/152

62/137

Zwartkop

Zanglijster

Waterral

Vink

Tuinfluiter

Roodborst

Merel

Koperwiek

Kleine karekiet

Heggenmus

Fitis

ZEEREEP / GROENE GLOP

5/1 3/22 7/27 2/13 6/35 3/13 1/0 0/0 0/0 1/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/7 1/8 1/42 2/65 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 5/22 3/11 0/0 0/0 1/15 1/4 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0

4/1 1/12 14/0 1/5 2/13 3/45 1/0 0/2 0/0 1/0 0/2 0/0 0/1 0/0 0/5 0/1 0/3 1/15 1/18 2/29 0/1 0/1 0/1 0/0 0/0 1/0 0/0 0/1 0/4 3/0 1/3 4/68 11/77 1/0 2/0 1/10 13/35 0/7 0/2 0/6 0/2 0/0 0/0 1/0 0/0 1/0 0/1

12/10 18/43 16/36 8/10 4/21 1/11 0/1 0/0 2/1 1/1 1/5 0/6 2/5 2/12 3/9 2/5 13/24 6/7 3/4 1/5 0/2 0/7 0/4 0/3 0/1 0/1 0/1 3/2 4/5 2/5 1/3 8/9 21/20 0/1 5/23 13/24 8/4 0/2 0/2 0/6 2/0 2/5 5/15 4/0 6/0 5/6 3/3

1/0 0/0 0/0 2/0 1/0 0/0 1/6 3/2 4/2 0/1 0/5 5/1 1/1 4/5 0/2 1/0 0/2 0/0 0/0 0/0 0/0 0/3 0/1 1/5 1/1 1/3 1/1 1/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 4/3 1/1 1/0 0/0 1/3 2/2 0/4 2/2 1/4 4/1 3/0 1/0 4/0 1/1

3/3 7/2 3/4 3/1 6/7 0/1 0/0 0/0 0/0 0/0 0/1 0/1 0/2 0/4 0/0 0/2 0/3 3/2 1/3 1/2 0/0 0/1 0/0 0/2 0/1 0/2 1/2 0/2 0/17 0/18 0/9 1/0 0/1 0/0 1/1 19/41 3/5 0/0 0/0 0/1 0/0 0/0 0/1 0/0 0/1 0/2 0/0

0/0 0/0 0/1 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/5 0/8 0/11 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/5 0/0 0/1 0/4 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0

35/6 7/14 7/6 7/5 10/4 0/2 0/0 0/0 0/0 1/0 0/0 0/4 1/3 1/0 0/7 0/3 7/8 2/2 1/4 0/4 0/1 0/0 1/1 0/0 0/0 0/0 0/1 0/1 0/1 0/6 1/2 1/1 0/2 0/0 3/8 33/29 6/0 0/3 0/2 0/0 0/0 0/1 0/6 0/1 2/0 4/1 0/0

16/16 5/6 7/6 4/5 3/2 1/1 2/2 4/2 4/4 5/2 7/30 9/15 13/38 12/16 12/109 2/136 7/15 5/14 2/1 1/1 1/1 0/1 0/1 2/4 0/3 0/1 1/5 26/5 30/5 15/5 14/6 0/5 1/1 2/1 20/9 17/40 0/2 0/4 1/7 1/3 7/76 9/28 21/12 13/10 9/17 25/13 32/27

48/442

117/505

267/474

104/1114

69/248

0/63

168/164

835/1361


Pagina 27

Bijlage 4 Dagverslagen zeereep Helaas is niet van elke vangdag een verslag opgemaakt. Over 2005 ontbreekt elk dagverslag, omdat deze pas vanaf 2006 zijn opgemaakt. 11 september 2006 ‐ Henri Bouwmeester en Kees van Kleef Onder een prachtige sterrenhemel met de Grote Beer recht voor onze raap naar de zeereep gefietst nadat we gisteravond door onze voorzitter overtuigd waren dat het wel goed kwam met de vergun‐ ning voor het zeereepvangen in 2006. Onder assistentie van een net niet meer volle maan begonnen aan het opbouwen van de netopstel‐ ling volgens de methode zoals die dit seizoen is aangepast. Dat viel enorm mee, maar het is in het donker wel wat gehannes om het zakje met het juiste net uit de baal te zoeken. We hebben met z'n tweeën in een uur tijd alle 10 netten op kunnen zetten, waarna het etenstijd werd voor de ruim‐ schoots aanwezige en bloeddorstige hordes muggen…. Om circa 06:15 uur begon het in de struiken te tikken van de roodborsten en merkten we een aantal invallende zanglijsters op. Verder scheerde er een vogel rakelings over onze hoofden de struiken in, wellicht een houtsnip. We zijn vanwege de muggenoverlast iets vroeger begonnen met lopen dan aanvankelijk gepland. In de eerste ronde een aantal roodborsten, maar ook al een zanglijster teruggevangen uit het Glop. Verder meteen de eerste zwartkoppen van meerderen die volgden. In de netten op het hoge duin hing in de onderste baan een houtsnip te wachten op wat komen ging; de eerste voor de zeereep en op een onverwachte plek. Na deze eerste ronde heeft Kees nog een klein tussenrondje gelopen voor de algemene indruk en is daarna naar het Glop gefietst om Leo te gaan assisteren want we schatten toen al zo ongeveer in dat het daar ook wel een goede ochtend kon zijn / gaan worden. Dat was geen verkeerde beslissing, en achteraf bekeken was dit een handige oplossing om goed door te kunnen werken op beide plekken. Zoals gebruikelijk begon ongeveer een uur na zonsopkomst lichte trek van zwaluwen, heggenmussen en wat graspiepers op gang te komen. Vooral de boerenzwaluwen namen al later in de ochtend be‐ hoorlijk in aantal toe. Tussen de hoofdsoort van vandaag zat ook nog een buitenlandse ring; een BELGISCHE eerstejaars zwartkop ! Aan de zuidelijke kant van de opstelling scheerde ook nog een groep van zo'n 500 spreeuwen over de toppen van de struiken richting de vlierbessen. Ook vlogen er regelmatig kleine barmsijzen in familie‐ verband over en tot mijn verbazing kwam er ineens een groep van ruim 40 sijzen binnenvallen. Deze gingen allemaal zitten ter hoogte van de hoek van de voorm. Strandvlakte waar we de netten 1 t/m 3 hebben staan. Kennelijk zijn ze allemaal hoog blijven zitten want er hing er niet één in de netten in deze hoek. In het open veld een paar sprinkhaanzangers opgepest en aan het eind van de ochtend vloog daar zowaar een bokje rond en maakte er ook enige tijd een watersnip een paar rondjes. Verder een bos‐ Verantwoording zeereepvangen 2005 ‐ 2011

Pagina 28

ruiter en een paar keer een goudplevier. De rondes kachelden lekker door met de vangsten. Na de middag op het moment dat ik eigenlijk de netten wilde gaan sluiten kwam er een sperwervrouw laag over het hoge duin vliegen. Deze vogel is er vermoedelijk verantwoordelijk voor geweest dat er daar‐ na een leuke stoot vogels in die netten hingen; waaronder een deel van de groep staartmezen die reeds eerder passeerde. Tijdens het afbreken kwamen er nog weer een paar gezinnetjes barmsijzen over en vloog (dezelfde?) er weer een groep sijzen rond. Om 15:00 uur was alles opgeruimd en zijn we in het Glop de veldbedden gaan testen…… 12 september 2006 ‐ Henri Bouwmeester Tijdens de fietstocht merkten we al dat er nevel en mist aan het ontstaan was. Je kon de tempera‐ tuurschommelingen tussen de verschillende duintoppen en duinvalleien voelen. En hoe dichter je bij zee kwam, des te warmer werd het. Bij de strandovergang wederom enkele fietsen van mogelijke duinslapers…. Die hebben dan een frisse nacht achter de rug, want de duinpannetjes waren echt fris. In de vallei van de voormalige strandvlakte hing een mooie deken van grondmist en bij het ochtend‐ gloren ontstond weer dat prachtige feeërieke beeld van een kijkdooslandschap met al snel daarbo‐ ven een klimmende roodgloeiende zon. Vanochtend bij de eerste geluiden beduidend minder zwartkoppen in de struiken, maar des te meer roodborsttikjes en iets later regelmatig overkomende en invallende heggenmussen. Vanaf 07:30 uur doken er ineens groepjes barmsijzen op ! Eerst een groep van circa 25, dansend bo‐ ven de bosjes rondom de netten 1 t/m 3 en later ook regelmatig kleinere groepjes van 6 tot circa 15 exemplaren. En dan duiken ze soms met z'n allen in de struik naast een net, maar vang je er…. Geen ! Om exact 08:30 uur is de lucht ineens rondom gevuld met stilletjes overglijdende spreeuwen. Het moeten er ruwweg een 10.000 stuks geweest zijn. En je hoort alleen het geruis van hun vleugels. Pas als er een geschikt groepje struiken in beeld komt begint er koortsachtig overleg en besluit de groep met meerderheid van stemmen een groep vlierstruiken in te duiken om aan de maaltijd te gaan. De eerste 4 rondes zijn erg tam wat aantallen betreft, maar dat wordt meer veroorzaakt door de hardnekkigheid van de grondmist dan de aanwezigheid van vogels. Als de zon echt warmte begint te genereren verandert het echter snel en begint het een beetje beter te vangen. Het wordt uiteindelijk een zeer warme dag; mede veroorzaakt doordat het vrijwel windstil is. Er pas‐ seren op een gegeven moment 2 mensen die werkelijk nat van het zweet hun fietsen door de dikke laag strooisel drukken en melden dat ze verdwaald zijn; ze blijken langs de buitenduinvoet naar de doorbraak te zijn gefietst in de veronderstelling daar een schelpenpad richting het wad te zullen aan‐ treffen. De wandelkaart gaf het immers aan…. Ze hebben dus al 4 kilometer door het hooi lopen banjeren…. Als ik eigenlijk al heb besloten om te beginnen met opruimen komen er tegen 10:30 uur ineens leuke aantallen staartmezen het gebied in. Al snel is aan het gekeuvel te horen dat er al enkelen een mist‐ Verantwoording zeereepvangen 2005 ‐ 2011

Pagina 29

net zijn tegengekomen en begint de hele groep koortsachtig te overleggen wat er toch aan de hand is…. Uiteindelijk duurt dit overleg zo ongeveer 3 rondes, en eindig ik aan het eind van de vangsessie met 23 staartmezen op papier…. In de tussentijd zaten er ook enkele pimpeltjes en koolmezen tussen en beginnen ook de zwartkoppen het ineens weer beter te doen. Als ik na 15:00 uur nog de laatste vogels zit te ringen komt er ineens een groep van zo'n 25 putters over het Waterstaatspad aanvliegen en deze groep vliegt recht de struiken in waar nog geen 5 minu‐ ten daarvoor de netten 7 en 8 nog stonden…. Ze scharrelen door de struiken verder richting oost en het was dus zeer aannemelijk dat er diversen in het net hadden kunnen hangen…. Da's ff jammer…. De zon in combinatie met voor het grootste deel van de vangperiode windstil weer was op een gege‐ ven moment zo warm en onbarmhartig dat het stevig werken werd om de vogels zo snel mogelijk weer uit de zakjes te kunnen halen. Daar zouden we een soort constructie voor moeten hebben waar we een zeil over kunnen spannen; het tentje is hier niet geschikt voor… 13 september 2006 ‐ Henri Bouwmeester en Hanneke Huiskamp. Vandaag ongeveer een herhaling van zetten, maar van alles minder. Na de warme dag van gisteren was de nachttemperatuur een stuk hoger gebleven en leek het er op dat grondmist zou uitblijven. De netten stonden vandaag ongeveer een uur later open, maar toch nog tijdig genoeg voor de eerste invallende vogels. Dat invallen van vogels bleef echter vandaag zeer beperkt. Helemaal geen tikjes van roodborsten gehoord, alleen slechts een enkele zwartkop. Ook geen zanglijsters, maar later bij vol daglicht wel weer meer heggenmussen dan gisteren. Het was echter goed te zien dat deze niet invielen, maar gewoon doorvlogen. 16 september 2006 ‐ Henri Bouwmeester Na een onderbreking van 2 dagen terug naar het vooruitgeschoven basiskamp voor de volgende vangsessie. Kees van Kleef is er weer bij tot na de eerste ronde en gaat daarna Leo helpen in het ba‐ siskamp, het Glop. Afgelopen 2 dagen stond er een stevige oostenwind en dat is vandaag ook weer het geval. De oostenwind is in de zeereep echter niet echt een verkeerde hoek, zelfs niet voor de behoorlijk windgevoelige netten boven op het duin. Sterker nog: dit zouden, nadat we eerst nog overwogen om ze niet eens op te zetten, uiteindelijk nog heel goed vangende netten worden… Bij terugkomst van de eerste ronde komt er een slechtvalk laag over de netten scheren. Geen aan‐ komst van roodborsten gemerkt, en slechts weinig heggenmussen over horen komen. Wel zanglijs‐ ters; hiervan in de eerste ronde 3 stuks en later nog eens 1. Over de zeereep 8 GROTE ZILVERREIGERS zien langskomen, pal west vliegend. Ook 2 keer als ther‐ miekende roofvogels vliegende aalscholvers. Ook de eerste zwartkoppengolf is duidelijk gepasseerd; vandaag daarvan nog wat slappe hap gevangen. Wel weer lichte toename merkbaar in trek van boompiepers. Ook de zwaluwen doen weer een goede duit in het zakje en passeren vlinderend op de stevige wind. In het kielzog van één van die groepjes passeert een sperwervrouw. Dat levert in de netten altijd weer wat extra vogeltjes op. In de loop van de ochtend, als de wind weer op volle sterk‐


Pagina 30

te aanwezig is verschijnen er enkele fitissen in de netten; die hebben we dagen niet meer gezien of gehoord. Even kortstondig bezoek gehad van 3 leden van de Arnhemse vogelwerkgroep; duidelijk op voorver‐ kenningsmissie. Zij hadden over zee veel trek van zwarte zee‐eenden gezien en melden ook enkele groepjes Jan van Genten vrij dicht onder de kust. Op Vlieland hebben ze in de Kroonspolders duidelijke aankomst na de middag gehad, startend vanaf een uur of 2. Daarbij qua soorten van alles wat, o.a. ook daar fitissen, maar ook weer een draaihals. 17 september 2006 ‐ Kees van Kleef en Leo Oudejans Een prachtige ochtend met veel laag hangende mist. In het eerste ochtendlicht joeg een Slechtvalk over de laagte. De vangsten liepen mooi verdeeld over de netten. Ondanks onze positie vlakbij de netten 6,7 en 8 vingen deze netten het beste. Watersnippen (2 en 6 stuks) opvliegend en weer neerstrijkend op de looppaadjes in de laagte.We vangen in de eerste rondes prima en afwisselend. De totaalstand eindigt op 85 verse vogels over 17 soorten en met tien retourtjes totaal op 95. Kees is een poosje weggeweest vanwege drukte op het Glop met vogels en een noordse nachtegaal. Het genoegen is hier iets minder spectaculair, maar met een matig westen windje en steeds weer wat vogels is het hier prima uit te houden. Boven de laagte regelmatig groepen spreeuwen, die voortdurend zenuwachtig opvliegen en weer neerstrijken. We vangen er echter maar eentje. Wat zijn ze mooi ook in deze tijd. 18 september 2012 ‐ Henri Bouwmeester Een merkwaardige, onverwachte dag. Met de toename van vogels van gisteren ben je al gauw ge‐ neigd te denken dat er een nieuwe meerdaagse trekgolf op gang zou komen maar niets bleek minder waar. De vangomstandigheden waren best goed, volledige bewolking, geen dauw en een briesje van 2‐3 bft uit NW. Helemaal niet verkeerd dus. Bij het gloren waren op meerdere plekken weer piepjes te horen, maar in tegenstelling tot gisteren geen roodborsten en zanglijsters. Wel de eerste veronderstelde kramsvogel in ZW‐richting binnen zien en horen komen. De groep barmsijzen die hier de afgelopen weken dagelijks tussen en boven de netten zaten rond te klooien is geheel verdwenen of in ieder geval vandaag niet aanwezig. Ook de zwartkoppen stellen teleur t.o.v. de aantallen tikken die we in de struiken horen. Wel vliegen er telkens groepjes van zo'n 100 spreeuwen onrustig rond in de formatievluchten die je van de slaapplaatsen kent. Na enige tijd klitten deze groepjes dan samen tot een groep van zo'n paar 1000 vogels en daarna zie je ze niet meer terug. Ook vliegen er een paar keer van deze groepjes bo‐ ven de netten, om de vlierbessen te checken. Deze vluchten leveren zegge en schrijven 1 spreeuw in de netten op. Om 10:30 uur gaat in korte tijd de wind geheel liggen en komen er daarna duidelijk zichtbaar weer wat meer vogels in beweging. Vooral passeren er regelmatig groepjes boerenzwaluwen laag sche‐ Verantwoording zeereepvangen 2005 ‐ 2011

Pagina 31

rend tussen de netten en struiken door. Verder ook enkele gekraagde roodstaarten en ineens weer wat fitisjes in het duin. De slechtvalk niet teruggezien, maar wel een buizerd, een sperwervrouw en 2 keer een torenvalk. Bij het bosje van net 5 kwaakt 1 rugstreeppadje. Vandaag door het wat kille weer helemaal geen vlinders gezien. Nog wel een winterkoning van enkele jaren geleden uit het Glop terug gevangen. Er komt de gehele morgen verder niet echt iets op gang, zodat om 13:30 uur de netopstelling weer op‐ geruimd wordt. Nog even wat spanlijntjes vernieuwd en ditmaal via het strand waarlangs we ook zijn gekomen weer vertrokken. Dit bevalt uitstekend, want het hele stuk vanaf het schelpenpad naar de ringplek door modder en over een dik pakket met hooi valt niet mee. 21 september 2006 ‐ Leo Oudejans en Kees van Kleef Om half vijf maakte jarige Kees van Kleef mij wakker. Het was kraakhelder met een fantastische ster‐ renlucht. Er stond een matig zuidoosten windje en het was helemaal niet koud. In de zeereep was het eveneens erg helder, zonder grondnevel en met weinig dauw. De netten stonden snel en het geluid draaide vanaf half zes. De eerste geluidjes van roodborst, zanglijster en zwartkop klonken al gauw veelbelovend. Ook fazant en watersnip lieten zich regelmatig horen. Het eerste rondje van kwart over zeven was direct goed met ruim 25 vogels. Het tweede was al flink minder en na het der‐ de rondje was het compleet over. Na tien uur vingen we nog een enkel nieuw vogeltje. Ze zaten er wel maar lieten zich niet vangen. Het eerste dubbele net met het geluid ving na de eerste klapper nog het minst. De teller bleef steken op precies 40 vogels. We kunnen ook weinig waarnemingen van over‐ of langsvliegers melden. De slechtvalk joeg weer in de eerste ochtendschemering. Het werd snel warm. We hebben nog tot twaalf uur netten open gela‐ ten in de hoop dat er nog roodstaarten kwamen, maar die waren er ook niet. Zelfs de gebruikelijke zwermen spreeuwen ontbraken. Het afbreken werd nog een zweterig werkje op deze echte zomerse dag. 22 september 2006 ‐ Henri Bouwmeester en Symen Deuzeman Een zwoel warme en stikdonkere nacht en dus was het even zoeken waar de oversteek in het duin zat. Samen met Symen de netten opgezet en nog een half uurtje muggen zitten meppen. Tijdens het opzetten vlogen er al 3 vogels uit de struiken bij net 3 en 2, dat gaf goede moed. Tussen net 3 en 4 weer een opvliegende houtsnip. In de schemer begon het aantal piepjes van zanglijsters toe te nemen. Aan de overkant van het lage veld zat een merel te zingen en in de verte was de mechanische van het Glop te horen. De zuiden‐ wind assisteerde daar flink bij, evenals bij het verspreiden van het gekraai van de hanen bij de ver‐ schillende boeren in de Banckspolder. Er was vanmorgen duidelijk aankomst van zanglijsters, maar ook van heggenmussen en af en toe enkele vinken. In zeer beperkte mate kwamen er wat graspiepertjes over en boompiepers heb ik al helemaal niet gehoord.


Pagina 32

De vangsten vielen een beetje tegen t.o.v. wat we hoorden roepen en invallen. Toch nog 3 zanglijs‐ ters in de eerste ronde. Tevens een zelfde grijze merelvrouw als de ex. Die we de afgelopen dagen in het Glop gevangen hebben. In november vangen we die grijze beesten ook in het Glop; daarbij zitten dan vaak vrouwen met oude ringen die het hele voorliggende seizoen niet eerder zijn gevangen. De vogels die we vandaag vangen zitten over de gehele linie verdeeld over alle netten, hoewel net 9 en net 4 en 5 flink achterblijven. Net 9 heeft zelfs op de gehele ochtend slechts 1 vogel gevangen terwijl er net als in voorgaande vangdagen toch regelmatig vogels in de struik ernaast zitten. Laag over de duindoornstruiken zien we een havikman voorbij scheren en bij herhaling komt er een sperwer over. Verder boven de zeereep een biddende torenvalk. Op de laagte spat af en toe een watersnip op. Om 12 uur is het weer helemaal ingezakt met de vangsten en worden de netten weer opgeborgen. Voor het opruimen van de laatste netten zitten er toch nog een uurtje lang spreeuwen rond te klooi‐ en in de toppen van de vlierstruiken bij net 1; er is er echter niet één die zich laat afzakken en in de netten belandt. Het zal voor mij wel de laatste zeereepdag voor het seizoen zijn; maar met 3 man in 2 weken tijd 8 maal hier vangen is een goede score. De teller voor nieuw geringde vogels staat in‐ middels vlak bij de 600. Ik hoop dat de komende ploegen ook nog zulke goede vangomstandigheden mogen beleven zoals wij ze hadden. 5 oktober 2006 ‐ Joop van Ardenne en Rineke de Graaf Gistermiddag wezen verkennen maar goed ook want voor het eerst naar zo'n locatie is niet te doen in het donker. Alles was aanwezig en binnen 1 uur stond alles vangklaar. De eerste 3 ronden gaven veel vogels na tien uur was het gedaan hier en daar nog een enkeling maar daar bleef het bij. Het weer zat erg mee en na 09.00 uur konden we in onze T‐shirts lopen. Opvallend was de leeuweri‐ ken trek, kleine groepjes vlogen over ons heen. Een enkele buizerd was aan het miauwen en aan het bakkeleien met een soortgenoot. Tussen 12 en 13.00 uur opgebroken en weer een ervaring rijker. Wel meer gevangen dan in het Glop; daar kon Bert het wel in zijn eentje af. 24 oktober 2006 ‐ Symen Deuzeman, Andrea van den Berg, Gerrit Krottje en Naomi Op het eiland om steltlopers te vangen (Calidris). Maar het weer is megadramatisch, zodat we zijn geswitcht naar het zeereep‐vangen. 's Ochtends om 6 uur opgestaan. Het stroomde van de regen… De buienrader op internet gaf uit‐ komst: zo tegen half 8 zou de bui zijn overgetrokken. In de regen op de fiets dus naar de zeereep. Daar aangekomen regende het nog circa 10 minuten en toen klaarde het op en bleef het de hele ochtend droog met prachtig weer (wel veel wind). Leve de buienradar!


Pagina 33

Ondanks de stevige wind waren de vangsten goed (79 incl. terugmeldingen en dat zonder geluid): de meeste netten staan goed beschut. Een aantal Pimpelmezen en Staartmezen die op het Glop waren geringd vingen we terug in de zeereep. 25 oktober 2006 ‐ Symen Deuzeman, Andrea van den Berg, Harry Horn, Gerrit Krottje en Naomi Het weer wil maar niet verbeteren, dus nog steeds te ongunstig voor het vangen op het wad. Dus wederom naar de zeereep (Joepie!). 's Nachts stond er nog een harde Noordwester en pittige buien, maar 's ochtends om 06.00 uur keken we naar een strakheldere lucht met veel sterren en was de wind afgezwakt naar Z3. Het hemelruim was rijkelijk gevuld met tikkende lijsters, dus veel Koperwie‐ ken! Tijdens het opzetten van de netten in de zeereep bleken er diverse groepjes Koperwieken te hebben geslapen tussen de netopstelling in de bosjes, maar vangen ho maar. We hebben dus netjes zonder geluid gevangen. In de ochtendschemer om een uur of acht vlogen twee Buizerds van hun slaapplek, die kennelijk te dicht boven een Velduil vlogen. Deze laatste vloog direct naar de Buizerds toe en liet een kort blaf‐ fende kreet horen. Prachtig om te zien zo met die bijna vlinderachtige vleugelslag en dat vlak boven de ringstek. Qua vangsten een hele aardige ochtend, met 41 nieuwe en 20 terugmeldingen, waarvan 2 niet van ons (Pimpelmees van het Glop en Winterkoning van Ardie?). 28 oktober 2006 ‐ Symen Deuzeman, Leon Kelder en Peter de Boer Inmiddels zijn de vangspullen van Calidris van de kwelder afgehaald en voor de winter gestald op het Glop. Vandaag waren de voorspellingen gunstig voor zangvogelringwerk, dus we hebben weer een poging gewaagd in de zeereep. Onder een prachtige sterrenhemel en met gekwetter van Koperwie‐ ken richting de zeereep gefietst om 06:30 uur; zeer hoopvol dus. Om 07:30 uur stonden de netten, maar van lijsters geen spoor te bekennen, resulterend in een rustige vangdag; alleen de Roodborst was in noemenswaardig aantal aanwezig. De drie Kepen waren leuke vangsten en een Pimpelmees terug van het Glop. 19 november 2006 ‐ Symen Deuzeman. Vandaag stond de opruimactie voor de zeereep op het programma. Ondanks de toch beroerde weersvoorspelling voor vandaag, toch maar om 05:45 uur de wekker gezet en naar buiten kijkend zag ik een mooi strakke sterrenhemel. Ook de buienradar zag er voor Schiermonnikoog gunstig uit. De regen trok meer over het oostelijk deel van het land, boven Schiermonnikoog geen regen te zien. Ook de voorspellingen zagen er goed uit. Dus voordat er opgeruimd kon gaan worden, eerst de net‐ ten opgeschoven. In het eerste ochtendlicht wemelde het van de vogels, vooral veel lijsterachtigen en roodborsten. Tijdens de eerste ronde direct veel Merels in de netten, vooral in de sectie op de stuifdijk tussen de duindoornstruiken. Leuk waren ook de twee Zwartkoppen. Door contact te hou‐ den met het thuisfront, kwam om 11:00 uur het bericht door dat er regen vanaf Ameland aan zat te komen. Direct begonnen met het opruimen van de netten, maar na een uur brak zelfs de zon door en bleef het de rest van de dag stralend weer, met nauwelijks wind. Met een totaal van 52 vogels voor Verantwoording zeereepvangen 2005 ‐ 2011

Pagina 34

amper 4 uur (27 Merels) loont het zeker de moeite om in de tweede helft van november een vang‐ poging te wagen in de zeereep. Laarzen zijn wel zeer aan te bevelen, want het is er erg nat. In de middag de spullen uit de zeereep gehaald, o.a. de netstokken, en gestald op het Groene Glop. 6 augustus 2007 ‐ Symen Deuzeman. Gistermorgen heb ik de helft van het aantal stokken naar de zeereep gebracht. De vangbanen zijn nog goed zichtbaar en met nog enig snoeiwerk te verrichten, is de plek weer vangklaar. Gelukkig kon ik alle buisjes in de grond weer terugvinden, zodat de stokken zo de grond weer in kunnen. Enige nadeel was de twee grote pvc‐buizen die we in de grond hadden verstopt, voor het opbergen van de stokken. Toen ik mijn arm in de buizen stak, ontglipte mij een ongecontroleerde niet nader te noe‐ men harde krachtterm. De buizen blijken geliefd bij een ontelbare hoeveelheid mieren, want er heeft zich een groot nest gesetteld. Dus mijn armen zaten onder de bijtende mieren. Voorlopig heb ik stok‐ ken die op de zeereep staan, de 'hoge netten' (netten 6,7 en 8) verstopt in het wilgenbosje links van net nr. 6 Ik heb er een grote hoeveelheid verdord gras opgegooid. De rest van de stokken ligt, net als vorig jaar, verdeeld bij de netplaatsen zelf en zitten vastgeknoopt aan de spanlijnen. Voorzichtig aan het touw trekken leidt naar de stokken. Laarzen zijn noodzakelijk omdat er in de vallei een behoorlijke partij water staat. Gisteravond ben ik wederom naar de zeereep gegaan om de tweede partij stokken te brengen en ben ik druk doende geweest met snoeien, zodat de banen vangklaar zijn voor een vangactie. Die vangactie volgde spoe‐ dig, want vanochtend om 04.45 uur vertrok ik in het pikkedonker richting de zeereep. Er volgde een zeer fraaie ochtend, met een heel bijzonder toetje. Tijdens de eerste rondes werden 5‐10 vogels per keer gevangen en om 09.00 uur volgde een nulron‐ de, wat niet hoopvol stemde. Toch leverde de twee volgende rondes weer een paar vogels op. Wat opviel was dat de netten in de duinvallei vooral 's ochtends vroeg vogels opleveren en op de zeereep juist niet, maar in de loop van de ochtend wijzigde dit en werden ze juist vooral op de zeereep ge‐ vangen. Om 11.15 uur besloot ik de netten op te pakken en begon bij de drie netten op de zeereep. Hier volgde de verrassing van de ochtend, namelijk een jonge SPERWERGRASMUS in net 6!!!!!!!!! De vo‐ gel had een trekvet 3 en deed zich, gezien de schijt op mijn blouse, tegoed aan de bessen van de vlierstruiken. De Sperwergrasmus is voor mij een nieuwe handsoort, dus dat wordt trakteren!! De datum van de vangst valt ook op, want dit is de vroegste melding ooit op Schiermonnikoog. Die stond op 9 augustus 1994; ringvangst Groene Glop en de vangst van Kees en André op dezelfde datum, ook in het Groene Glop. De vroegste Nederlandse waarneming staat op 4 augustus. De laatste ronde en tevens opruimronde werd begeleid door het maandelijkse luchtalarm. In totaal een hele leuke vangst met 31 verse vogels en 2 terugmeldingen. De Fitis komt van het Glop en is van afgelopen week en de Koolmees is vorig jaar door Leo in september in de Zeereep geringd. Uiteraard is er zonder geluid gewerkt. Erg leuk was het Porseleinhoen die een aantal keren luid aan het roepen was een paar honderd me‐ ter ten oosten van het eilandje bij sectie 5. Ik dacht hem 's ochtends om een uur of zeven al een keer te horen vanaf de ringplek (hé, een Porseleinhoen, o nee, te laat…). Toen ik tijdens de ronde van 7:30 Verantwoording zeereepvangen 2005 ‐ 2011

Pagina 35

uur bij sectie 5 stond, werd ik echt wakker, want het bleek toch echt een luid roepende Porselein‐ hoen!! Heeft al die nattigheid toch nog wat goeds gebracht naar Schiermonnikoog (i.p.v. muggen). Het Porseleinhoen staat te boek als een zeer schaarse broedvogel van de Binnenkwelder, met geen jaarlijkse broedgevallen. Dus deze waarneming is bijzonder te noemen. Verder de hele ochtend een bedelende jongen Buizerd. In het natte duinvallei verder veel stelten: Witgatje 2, Groenpoot 2 en liefst 14 Watersnippen. 11 augustus 2007 ‐ Andrea van den Berg. Eindelijk een ochtend met wat minder wind, dus op naar de Zeereep! 's Ochtends bij het opzetten in het halfdonker jaag ik een Houtsnip op bij net 4. De netten 6, 7, en 8 staan helaas te veel op de wind voor sperwergrasmussen. Ze leveren gezamenlijk voor de hele ochtend slechts 1 vogel op. In het eerste rondje een Kleine barmsijs. Een Kleine karekiet van het Glop, op 2 augustus daar door Henri geringd, is blijkbaar nu uitgeweken naar de Zeereep. 16 september 2007 ‐ Henri Bouwmeester en Hanneke Huiskamp Na gisteren het terrein te hebben verkend en alvast een aantal spullen naar het vangterrein te heb‐ ben gebracht hebben we vandaag onder prima omstandigheden een vangdag gehouden. Bij het op‐ bouwen in het donker vlogen er overal in het vangterrein al tientallen lijsters op uit de struiken en zelfs uit de jonge opslag van duindoornstruiken. Na de enorme stroom van vogels die vanuit Noor‐ wegen sinds vorige week woensdag op gang is gekomen is dus nog steeds niet alles weg. Sterker nog, in de lucht zijn in het donker met regelmaat piepjes van zanglijsters en koperwiek te horen. Bij het opzetten van net 7, boven op het binnenduin, vliegt er een velduil laag over de struiken. Even daar‐ voor zag ik hem net vanaf het strand over het duin aan komen vliegen. Bij het intreden van de sche‐ mer tikt het rondom van de roodborsten, ook weer veelbelovend. In de eerste ronde hangt er vooral veel aan vogels in het eerste net van de drie boven op het duin. De gehele ronde levert meteen al 31 vogels op. Hanneke is inmiddels ook gearriveerd en kan nog het grootste deel van de 1e ronde meelopen. Bij net 9 kan een aanvliegende blauwe kiekendief zich nog net achterover gooien als ie mij bij het net ziet staan. Onder in het lage deel schieten net als gisteren tijdens de verkenning meerdere watersnippen voor ons uit en de lucht zit vol met uit zee en uit het oosten invallende kleine groepjes lijsters, vooral zanglijsters, maar in mindere mate ook koperwie‐ ken. Even later ook een paar maal een groep kramsvogels van ongeveer een 20 stuks. Gevolgd door 2 beflijsters, waarvan we er gistermiddag ook al 2 op de topjes van een stuik zagen zitten. Het is volledig bewolkt weer en helemaal windstil, dus je hoort ook nog eens een keer ieder geluidje van roepjes tot het suizen van afremmende vogels die komen invallen. Tussen 8 en 9 uur begint het ook te rinkelen van de heggenmussen en komen er ook een aantal malen graspiepers en een enkele boompieper over. Het loopt tot ver na de middag door met de vangsten, maar vanaf 14:00 uur wordt het duidelijk minder en om 16:00 uur is het tijd om te sluiten. Voor die tijd hebben we echter eerst nog een nest van een houtduif gevonden achter één van de netten (met 1 halfwas jong erop die nu dus een ring draagt), zien we een smelleken zittend en jagend op het groene strand, een grote zilver‐ reiger verderop in de plassen van de strandvlakte en nog enkele malen een kiekendief, een buizerd en een paar maal een laag overscherende sperwer. Langs het Waterstaatspad zien we nog 2 kool‐ Verantwoording zeereepvangen 2005 ‐ 2011

Pagina 36

witjes op een paar laatste bloemen. Overigens bloeit er in het lage deel nog steeds Parnassia. Ach ja, je kunt op zo'n dag wel blijven doorgaan met opsommen wat je allemaal meemaakt, maar je blijft dingen vergeten. De weersverwachting ziet er goed uit, dus we gaan morgen meteen weer want het motto voor de zeereep: gaan wanneer het kan! 1 oktober 2007 ‐ Henri Bouwmeester en Hanneke Huiskamp. Met de schaduw schuin voor m'n fiets op het asfalt opnieuw naar de zeereep gefietst met haast in m'n lieslaarzen want vanaf het moment dat ik m'n hoofd buiten de deur van het veldlab stak was vrijwel continu het getsjirp van koperwieken te horen. Later kwamen ook zanglijsters over, maar het aantal piepjes daarvan was beduidend minder frequent dan voorgaande nachten. Ditmaal aangefietst door de bagger van het valleitje langs het de Jongpad in plaats van 2 maal het duin over, hetgeen ook niet echt makkelijk meer gaat nu daar een dik pakket hooi op uitgespreid is. De netten stonden snel klaar want alleen de netten van boven op het duin waren volledig opgebor‐ gen. In de schemer vielen er in een korte tijd koperwieken in, maar die zaten eventjes in de toppen van de struiken te roepen om vervolgens verder te vliegen. De rest van de massale trek van koper‐ wieken leek net zo snel weer voorbij als dat je ze zag binnenkomen. Ook is er weer een korte tijd van tikkende roodborsten, maar ook dat duidelijk in mindere mate dan gisteren. Daarentegen begint het rinkelen van de heggenmussen vroeger en massaler dan gisteren. Ook komen er nu al snel meerdere veldleeuweriken overvliegen en komen er heel hoog af en toe goudplevieren van zee. De eerste ronde levert ongeveer net zoveel vogels als gisteren op, maar nu met meer koperwieken en minder zanglijsters. Kortom, met een heel lage steekproef wel een afspiegeling van de waarne‐ mingen. Het paar zanglijsters die we vangen zijn net als gisteren grijzig op de stuit en soms zelfs deels op de rug en kop. Voor de rest verloopt de vangdag in grote lijnen net zoals gisteren, met dat verschil dat we vandaag ook goudhaantjes in het terrein hebben zitten en ze ook vangen. Tussen die goud‐ haantjes ook een vuurgoudhaan. Verder weer een paar staartmezen teruggevangen en samen met een groepje koolmezen ook een klein plukje pimpels. Boven op het duin nog een bonte vliegenvan‐ ger gevangen en die bleek al een ring te dragen…. Kijk, dan wordt het interessant! Juist, een STA‐ VANGER‐ring ! Bij m'n favoriete soortje ! Voor mij met de vele honderden bonte vliegenvangers die ik jaarlijks in het land in de handen krijg (RAS‐project en Hoge Veluwe) de eerste met een buitenlandse ring. We vangen ook een gekraagde roodstaart van gisteren terug met een afwijkend kleed waarvan ik in het verslag van gisteren vergeten heb melding te maken. Deze vogel heeft alle kenmerken van een vrouw, maar heeft wel een grote witte bedekte voorhoofdsvlek en zwart op de keel en kin. Een zeer zeldzaam gekleed vrouwken dus ! Tussen de koolmezen 2 exemplaren met een voor de zeereep on‐ bekende ring, eveneens bij een zwartkop en een tjiftjaf uit het Glop. Zo rond een uur of 12 valt het heel snel terug met de vangsten. Het is dan ook inmiddels erg zonnig geworden met goed zichtbare netten, maar het aantal vogels dat je ziet rondscharrelen is ook bedui‐ dend minder. Om 15:00 uur is alles opgeruimd en staan er toch nog mooi 89 vogels op de lijsten.


Pagina 37

3 oktober 2007 ‐ Henri Bouwmeester en Hanneke Huiskamp. Voor het eerst tijdens de fietstocht naar het duin in de handen zitten wrijven met de ingeving dat ik toch beter de handschoenen had kunnen aantrekken. Het was kraakhelder en echt fris. De gehele periode in het donker NIET ÉÉN piepje van koperwiek of zanglijster gehoord ! In het valleitje bij de opstelling hing een sluier van nevel. Ditmaal niet laag op de grond zoals je hier vaak ziet, maar vanaf ongeveer 2 meter hoogte tot een hoogte van 3 meter. Een enigszins bizar verschijnsel als je daar met je vangspullen doorheen loopt te sjouwen. In de omgeving van het ´eiland´ vlogen weer een stuk of 30 wilde eenden op en spatten ook al de eerste watersnippen weg. Met het eerste licht beginnen echter de eerste koperwieken de daling in te zetten en vallen ze links en rechts in het duin in. Nu ook duidelijk meer piepjes van invallende merels. Ook ver in de schemer meerdere veldleeuweriken gehoord en sneller dan voorgaande dagen begin‐ nen de heggenmussen te rinkelen. De roodborstentikjes gingen daar echter zoals gebruikelijk aan vooraf en waren korter en minder hevig. Betreffende de koperwieken hetzelfde verhaal als gisteren. Even in de struiken zitten kijken, vervolgens verder vliegen en als ringer heb je er dan een paar in handen. In tegenstelling tot voorgaande dagen kwamen er vandaag WEL een aantal heggenmussen naar be‐ neden en prompt hingen er meer in de netten. De zichtbare trek viel daarna al heel snel zo goed als stil. Er zat echter daarna duidelijk meer aan vogels in de struiken, want de 2e ronde leverde meer vogels op dan voorgaande dagen. Nu meer variatie, meer merels, minder zanglijsters, een paar meer koperwieken en dus weer heggenmussen en roodborstjes. Boven op het binnenduin hangen dan inmiddels ook weer wat mezen die we vlak daarvoor zagen langskomen over de ringplek. Een net daarvoor passerende sperwervrouw is daar waarschijnlijk de aanleiding toe geweest. Tussen de mezen (vrijwel allemaal ongeringd) wel een pimpeltje met een hoogglanzende ring welke door Leo eergisteren in het Glop is aangelegd. Verder ook nog een eerstejaars merel met een ring die ik zelf op 3 augustus in het Glop aan heb gelegd. Tussen al het spul vandaag ook weer een aantal rietgorzen; deze laten zich vooral leuk vangen in de netten in het 'eiland' ( netten 5A en 5B ). Op die plek ook ( in duplo ) een nieuwe soort voor deze vangweek : de groenling ! Om 12 uur begint ( net op het moment dat we vanwege de stijgende temperatuur de jassen uittrek‐ ken ) ineens de lucht helemaal dicht te trekken en duwt zich tegen de oostenwind vanuit het zuiden een regengebied onze kant op. Om 13:00 uur begint het daaruit licht te regenen, maar gelukkig heb‐ ben we uit voorzorg ( geen schuilgelegenheid ) dan de eerste netten al gesloten. Om 13:30 uur zit alles dicht, maar …………. Vangen we als laatste vogel tussen de blaadjes van een berk naast net 3 een BLADKONINKJE. Daarmee lijkt het erop dat de afwezigheid van de bladkoninkjes op Schier van vorig jaar weer goedgemaakt gaat worden. In het Glop gisteren 3 en vandaag uiteindelijk 2. Wat zal nog meer volgen…. 5 oktober 2007 ‐ Henri Bouwmeester en Hanneke Huiskamp. Na een rustdagje voor de zeereep, met als reden voorspelde regen op een voor het vangen ongepast tijdstip, vandaag weer vol goede moed naar de baan. Voor vertrek nog snel even op internet gekeken en daar weer gelezen dat de ongelooflijk sterke trekstroom die nu al een week gaande is nog steeds niet ten einde is. Hans van Gasteren meldde dat op de radar zoveel vogels te zien waren dat alleen Verantwoording zeereepvangen 2005 ‐ 2011

Pagina 38

op basis van de snelheid en de richting geconcludeerd kon worden dat het vogels in plaats van regen betrof…. Onderweg was weer te merken dat de temperatuur voelbaar opliep hoe dichter de duinen werden bereikt. Tijdens het opzetten was het mede door de windstilte van meter tot meter voelbaar wisse‐ lend van temperatuur. Er hebben (ondanks het massale vertrek dat we gisteravond hebben meege‐ maakt in het Glop ) toch wel heel wat zanglijsters en koperwieken zitten slapen op het eiland. Er ko‐ men nu weer aan alle kanten vogels uit de struiken en zelfs boven het water uit het hoge gras weg‐ gevlogen. Je wilt dan niet weten hoeveel er dan op het eiland moet zitten. We hebben wel eens het idee dat het slapen van koperwieken zoals bij boerenzwaluwen redelijk geconcentreerd gebeurd, maar een nacht als dit op deze plaats leert je dat het echt allemaal diffuus over het eiland verdeeld zit, zelfs in het nat staande hoge gras dus. Even hing er weer een mistbankje boven het lage deel van de opstelling. Bij het opzetten boven op het duin vloog er weer een velduil over m'n hoofd. Ditmaal pas ver na de schemer piepjes in de lucht; voornamelijk van koperwieken en slechts nog af en toe zanglijster. Bij de eerste ronde was ook te merken dat de lijsters die toen gevangen werden hadden zitten slapen, want bij het uihalen scheten ze je helemaal onder. Vogels die invallen nadat ze hebben gevlogen schijten niet meteen. Er vindt vandaag slechts een kort moment van heel lichte aankomst plaats, maar er vertrekt veel meer. Later blijkt weer uit radarinterpretatie door Hans van Gasteren dat de lucht toch weer heel erg vol heeft gezeten, maar dat alles op gemiddeld 1 km hoogte zat en zelfs nog tot 3 km hoog. Kortom, zoals ik al voorvoelde, het was veel te mooi stabiel weer. In de loop van de ochtend komt er wel een gestage stroom spreeuwen op gang die vrijwel geruisloos laag over de zeereep pal West langstrekken. In het tweede rondje langs de netten zit er een lekker clubje staartmezen in net 1 en 2 tezamen met wat ander klein spul. Opvallend is vandaag ineens de vangst van maar liefst 6 winterkoningen. Er zat gedurende de hele vangweek al een stijgende lijn in de aantallen, al praten we over lage nummers. Naast die 6 van vandaag ook nog 2 terugvangsten van vorig jaar oktober. Na meldingen over lichte trek van zwarte mezen zagen we er vandaag hier in het duin ook 2. Het ene exemplaar verplaatste zich op enkele tientallen meters hoogte pal zuid en de ander vloog in Oostelijke richting. Daarna stilvallend met zichtbare trek en vangsten. Om 12 uur zon en warm, om 1400 uur regen. 6 oktober 2007 ‐ Henri Bouwmeester en Hanneke Huiskamp. De laatste vangdag van onze periode. Bij het opbouwen blijken er weer koperwieken te zijn gaan slapen in het lange gras boven het water. Uit het bosje bij het 'eiland' vliegen er tientallen weg. Hoe‐ veel exemplaren zou het hebben opgeleverd als je hier tot in het donker doorvangt zoals in het Glop ? Hetzelfde geldt voor de hoek waar de netten 1 t/m 3 staan en ook in de wilgenstruiken boven op het binnenduin vliegen er tientallen weg. In de schemer zijn er ook al geluidjes te horen die voor‐ gaande dagen nog niet zo vroeg in de ochtend gehoord werden : GOUDHANEN ! ! ! Dat zou de rest van de dag de toon zetten. De gehele dag liep het lekker door met deze kleine prutsvogeltjes. Om 07:30 uur arriveert Hanneke met in haar kielzog Frank Majoor en 3 collega's van SOVON. De mannen hebben een personeelsweekend op het eiland en dan moet er natuurlijk ook gevogeld wor‐ den. En hoe ! Een deel staat op het strand, een deel bezoekt het Groene Glop en een viertal komt dus Verantwoording zeereepvangen 2005 ‐ 2011

Pagina 39

bij ons verzeild. Bij het eerste licht is er wederom lichte aankomst van lijsters en knallen de meeste gewoon weer meteen door; niet zo gek ook met dit rustige weer. Heggenmus is vrijwel stilgevallen, en roodborsten horen we duidelijk minder tikken en vangen we later ook minder. Wel komen al vrij vroeg veel veldleeuweriken pal uit zee binnen. Er staat een zwak Noordoosten‐windje en dat in com‐ binatie met veel optrekkend vocht na de relatief warmere middag van gisteren zorgt er voor dat het meerdere uren na licht worden waterkoud aanvoelt. Dan wordt het even aanpoten als je flink wat goudhaantjes in je netten hebt zitten. Frank kan natuurlijk extra ingezet worden en dat houdt het tempo er goed in. Op ringersnet was korte tijd geleden een string van berichten over de maaswijdte van de Poolse netten en het feit dat daar de kleinste vogeltjes doorheen zouden vallen. Nou, wij hebben dat vandaag dus meermalen meegemaakt. Als je mazzel hebt dan valt de goudhaan in kwes‐ tie een baantje lager opnieuw in het net, maar we zien er ook een aantal op deze wijze ontsnappen. Ik heb persoonlijk ook de indruk dat het vooral gebeurt bij de nieuwste netten waar je ook bij kunt zien dat ze diepere zak hebben. Een mm verschil kan dan veel doen… In de netten die in "het eiland" staan vingen we deze week goed rietgorzen. Dat dit plekje bij meerdere gorzen in trek is blijkt van‐ daag, in het eerste net hangt een DWERGGORS ! Het is (met de herinnering aan de vorige drie in m'n achterhoofd) een nogal bleek uigevallen exemplaar. Bij het ringen blijkt dat de vogel helemaal afgevlogen is ; geen vet, een ingevallen buik en vliegspier 1. Aanvankelijk leek er niks met de vogel aan de hand te zijn, maar na het meten en wegen verslapt de vogel bij het loslaten ineens op de open hand van Frank en gaat dik zitten. Een druppeltje water in de snavel lijkt even te helpen maar nadat de vogel vervolgens een tijdje op een tak heeft gezeten geeft hij de geest. Da's balen, en zo ongeveer het ergste wat je als ringer kan overkomen in het bijzijn van publiek. Een forse domper op de dag en eigenlijk op de hele, verder zeer succesvolle, week. De vogels blijven verder de hele dag actief, vooral de goudhanen, maar dat kennen we wel van goudha‐ nen. Op 100 meter van de netten werd nog een klapekster waargenomen. 19 oktober 2007 ‐ Symen Deuzeman, Wim Fokker en Koos van Ee. Vandaag onze laatste kans om nog een vangpoging te wagen in de zeereep. Met de voorspellingen dat de wind zou gaan afnemen in de loop van de dag met daarbij opklaringen, hebben we deze kans gegrepen en lekker een dagje gefreewheeld in de zeereep. De wind was bij aanvang nog tamelijk krachtig met windkracht 5 uit het noorden, niet echt ideaal vangweer dus. Ook kregen we gedurende de dag een aantal lichte buitjes over ons heen. Met die buitjes steeds veel wind, maar na de buitjes viel de wind wel steeds weg en kwam er steeds een aan‐ genaam zonnetje tevoorschijn. Er was tamelijk veel trek vanuit zee van lijsters, vooral Kramsvogels, Koperwieken en Merels, maar hiervan vingen we er toch weinig. De meesten vlogen hoog over de netten heen. We hebben ook niet met geluid gevangen. Al met al een leuke vangochtend, de vang‐ sten vielen wat tegen, vooral vanwege de stevige wind in de ochtenduren. In totaal 16 verse vogels en 1 terugmelding. Tijdens het opruimen van de netten rond 14.30 uur kwam de politie weer langs. Eén van de agenten stapte even uit bij de ringplek, las het bordje met info dat we daar neer hadden gelegd, stapte weer in en ze reden weer verder. Koos die naar ze toe was gelopen heeft nog even vriendelijk naar ze ge‐ zwaaid. In de vroege ochtendschemer een Bokje opgejaagd bij net 5, het eilandje en verder een Blauwe Kiekendief die liep te dollen met een Sperwer. Verantwoording zeereepvangen 2005 ‐ 2011

Pagina 40

18 augustus 2008 ‐ Symen Deuzeman Op zondagavond heeft Symen met de fietskar de netstokken naar de zeereep gebracht. De stokken zijn op exact dezelfde wijze als voorgaande jaren opgeborgen, dus de netten 6,7 en 8 op het stuifduin in de twee buizen en de overige netten op de strandvlakte bij de secties zelf (vastgebonden aan een scheerlijn in de vegetatie verstopt). Op een aantal plaatsen heb ik een aantal nieuwe haringen moe‐ ten plaatsten en bij de netten 6 en 7 ontbraken de buisjes die in de grond zaten (?!). Hier heb ik nieuwe buisjes geplaatst. Tegen de avondschemer was de ringplek weer 'vangklaar'. De weersvoorspellingen voor de komende week waren van dien aard (veel wind), dat die vangpoging al gelijk de volgende dag was. 's Ochtends om 05.15 uur vertrokken en om 06.30 uur stond de stan‐ daardopstelling. De eerste ronde zag er veelbelovend uit, met alleen al in net 8 zeven vogels. Toch bleek al vrij snel dat de bosjes hier tamelijk leeg waren en de rest van de ochtend was het dan ook wat sprokkelen, met elke ronde een paar vogels, en om 10.30 uur een nulronde. Wat me vooral op‐ viel was het magere resultaat van de Sylvia's. Vorig jaar rond deze tijd vingen we deze vooral veel in de netten op het stuifduin (Grasmus en Braamsluiper). De netten zijn gesloten om 12:00 uur en er is zonder geluid gevangen. In totaal zijn er 21 verse vogels gevangen en twee terugmeldingen. De Pimpelmees is NVO, ook niet van het Glop en de Fitis is eind juli door Henri gevangen op het Glop. Het was een prachtige ochtend in de zeereep, alleen was er al vanaf 's ochtends vroeg een tamelijk harde ZW‐wind die aanwakkerde naar een kracht 5 aan het einde van de ochtend. We hopen deze week nog een keer te gaan vangen. O ja, er heerst een muggen‐ en dazenalarm in de zeereep!! Dus muggenolie is een bittere noodzaak (al lijken de dazen na 5 minuten immuun hier‐ voor..). Ook is het raadzaam om in de eerste uren regenkleding mee te nemen, want de vegetatie op de strandvlakte is erg hoog (riet) en nat. Waarnemingen:    

op 17/8 18 Gierzwaluwen de zeereep volgend richting Oost Bedelende juv. Bruine Kiekendief Sperwer 2 exx. Jagend boven de strandvlakte, net niet in net 3 Kleine Barmsijzen div. groepjes van 5‐15 vogels.

22 augustus 2008 ‐ Symen Deuzeman Pas gisteravond laat goed naar de weersvoorspelling gekeken en toen bleek de voorspelling voor vandaag niet eens zo slecht, slechts kans op een onweersbui en een matige wind. Dus vanochtend weer een vangpoging gedaan in de zeereep. In het ochtendgloren begon het direct behoorlijk te tik‐ ken en smakken in de bosjes, dus vogels! De eerste drie ronden leverden ruim 20 vogels op, waarbij de Braamsluiper en Fitis de meest gevangen soorten waren. Om 09.30 uur maar eens naar het Glop gebeld voor een check op de buienradar. Daar kon gemeld worden dat er een flinke onweersbui tus‐ sen Terschelling en Ameland zat en in rap tempo richting Schiermonnikoog kwam, even opletten geblazen dus! Rond 10:00 uur begon het flink te rommelen en voor de zekerheid de netten opge‐ Verantwoording zeereepvangen 2005 ‐ 2011

Pagina 41

ruimd. Om elf uur barstte er dan ook een onweersbui los, met kortstondige regen (genoeg voor natte netten..). Na 11:30 uur was het overigens droog, met zon… Al met al hebben de netten 3,5 uur open gestaan. In die tijd 27 vogels gevangen, waarvan 4 terug‐ meldingen, de Zwartkop NVO is op 20 augustus in het Glop geringd. Waarnemingen:       

Kleine Jager 1 ex. boven de duinen Boomvalk 1 ex jagend Veel Grasmussen en Braamsluipers in de bosjes Juv. Bruine Kiekendief +ad vrouw. Zwarte Ruiter 1 Groenpoten 6 ex. Strandvlakte. Zeurend Buizerd jong.

26 augustus 2008 ‐ Henri Bouwmeester en Kees van Kleef. Gisteravond met Hanneke al naar de zeereep gefietst om alvast de stokken op te zoeken en neer te zetten. W hadden meteen bij aankomst de eerste muggensteken al te pakken, en daar bleef het niet bij… We kwamen compleet gebutst weer terug in het Glop. Vanochtend met Kees van Kleef om 05:30 uur ter plaatse en snel de netten opgezet na eerst een uitgebreide behandeling met allerhande mugwerende middelen en materialen. Kees kwam er al snel achter dat het behoorlijk moeilijk roken is met een muskietennetje over je hoofd. In de eerste sche‐ mer zaten er een stuk of 5 winterkoningen te zingen en even later liet zich gedurende korte tijd een porseleinhoentje horen. De eerste ronde leverde een 14‐tal vogels op waarvan 4 stuks reeds geringd waren. De allereerste vogel was een blauwborst, een nieuwe handsoort voor Kees. In die ronde ook meteen 2 NVO‐tjes uit het Glop, een zwartkop en een tjif, beiden van dit jaar. Verder een zwartkop met een dikke teek bo‐ ven op haar kop (verzameld voor Martin Duisterwinkel) en een mooie adulte grasmus. Het laat zich raden dat de verwachtingen voor de 2e ronde hooggespannen waren, te hooggespannen zoals snel zou blijken… Er hing helemaal niks in de netten ! Tot 10 uur was er niks van zichtbare trek waar‐ neembaar, maar daarna trokken de zwaluwen alle registers open. Er kwam een behoorlijke stroom op gang die doorliep tot een uur of één. Het waren vooral boerenzwaluwen maar af en toe passeer‐ den er ook groepjes huiszwaluwen en zagen we een paar keer een oeverzwaluwtje. De trek vond plaats over een brede strook, ook op het groene strand. De vangsten vielen de rest van de ochtend nog best mee, we hebben uiteindelijk af kunnen sluiten met 31 vogels op de lijst. Tussen de vangsten in de 2e helft van de ochtend ook nog een paar volvette tuinfluiters met gewichten van 23,5 gram, 27,4 gram en 24,6 gram. We hebben nog een tijdje zitten kijken wat een grote groep spreeuwen van plan was. Ze schoven langzaamaan over de toppen van de struiken dichter naar de netten toe, maar kozen er toch voor om terug te vliegen naar het lage deel van de strandvlakte.


Pagina 42

Verdere waarnemingen: enkele malen een buizerd, o.a. een behoorlijk witte en een heel bonte. Zo‐ wel een man als een vrouw havik en tijdens het verwerken van de vangsten passeerde er laag over de struiken nog een jonge vrouw sperwer. Tot slot nog een bosruiter en een watersnip. 29 augustus 2008 ‐ Henri Bouwmeester en Kees van Kleef Bij vertrek vanuit het Glop was de straat iets nat van een laatste poging tot motregen. De tempera‐ tuur was afgelopen nacht vrijwel niet gedaald hetgeen gemeten kon worden aan de hoeveelheid neerslag van rugzweet tijdens het fietsen. Meteen bij het bereiken van het waterstaatspad is te mer‐ ken dat onze gevleugelde zoemende vriendjes ook weer van de partij waren. Al zwoegend in het op het pad uitgestorte hooi vlogen de muggen je al achter elkaar de mond binnen. Om 06:15 uur ston‐ den alle 9 netten weer open, zij het onder erbarmelijke condities. Een set lussen ontwarren is een crime als je je handen langer dan een seconde stil hebt gehouden. Voor de zeereep geldt zeker dat we inmiddels weer te maken hebben met het fenomeen Schiermuggenoog. Ze bijten dwars door spijkerbroeken heen en ook het zitvlak van de vouwstoeltjes is niet sterk genoeg. Bij het krieken van de dag weer de gebruikelijke zingende winterkoningen, maar meteen ook het geluid van zwartkoppen, braamsluipers en heggenmussen. We beginnen dan ook onverwachts met een ronde van 19 vogels waaronder vooral rietzangers, tjiftjaffen en heggenmussen. Daarbij 5 eigen (zeereep) terugvangsten en 2 (Glop) NVO's, een zwartkop die door Kees Oosterbeek op 30 juni 2008 in het Glop geringd is en een fitis die door ondergetekende op 28 juli 2008 eveneens in het Glop ge‐ ringd is. De zichtbare trek bestaat vandaag hoofdzakelijk ui lichte graspiepertrek en een zelfde intensiteit van zwaluwentrek. We zitten vanwege de muggen weer te ringen op het lage plateau van de stuifdijk en zien vrijwel de gehele ochtend zonder onderbreken treintjes van 4 tot 10 zilver‐ en mantelmeeuwen laag over de stuifdijk in Westelijke richting passeren. Verdere waarnemingen zijn: 1 paapje man, kortstondig, maar mooi te bekijken op een dode top van een vlier, 3 kleine barmsijzen, regelmatig enkele kneuen en af en toe een putter. Heel af en toe passeert er een klein groepje zwaluwen laag over de duindoornstruiken, maar de meeste zwaluwbewegingen zijn van foeragerende exemplaren. Ook passeert er op een gegeven moment een koekoek laag over de strandvlakte. De vogel vliegt pre‐ cies de punt van het terrein naar net 2 in. Ik loop er stilletjes naar toe en zie de vogel nog net van een tak voor het net opwippen en rakelings over het net wegvliegen. Rond het middaguur zien we ineens meerdere roofvogels vliegen en begint de jonge buizerd richting het Glop weer te pieuwen. Ook komt er een boomvalk in rechte lijn pal west overgevlogen. Als laatste waarnemingen nog enkele bruine‐ en blauwe kiekendieven en een eenzame luid roepende regenwulp. De vangsten zijn vandaag ook eerder teruggevallen dan de vorige vangdag eerder deze week. Vanaf 11 uur nog 3 rondjes met elk 1 vogel. Om 13:15 uur beginnen we met inpakken en hebben we met 41 vogels op de lijst voor Augustusbe‐ grippen weer een succesvol te noemen dag gehad. We hebben het de hele ochtend droog gehouden en bij een Zuidwestelijke naar West draaiende wind met kracht 3‐4 bft begon de bewolking vanaf 11 uur te breken en arriveerde we om 14 uur weer terug in het Glop waar men net de 11e ongeringde vogel op de lijst had staan…


Pagina 43

17 september 2008 ‐ Catharinus Monkel en Ype. Het eerste verslag van de zeereep, niet wetend dat daar ook een verslag van werd verwacht. Sorry! Een bewolkte rustige vangdag met een rustig begin. Na half tien werd de activiteit groter en werden er wat meer vogels gevangen. Een hoogtepunt was de vangst van een tapuit, zeker niet alledaags. Een sperwer wist op het laatste moment te vertrekken. Jammer! Ook werd een vrouw blauwe kie‐ kendief gezien en werden er kepen en kramsvogels gehoord. Maar afwachten dus. 18 september 2008 ‐ Catharinus Monkel en Ype. Ook vandaag is er weer gevangen bij de zeereep. De wind was zwak Z/ZO en het is onbewolkt. Het eerste net is open om 8 uur en 5 minuten later hangen er 8 staartmezen in. Om half tien haalt Ype een ijsvogel uit het net, maar er zijn daar geen P‐ringen, dus brengt Ype deze vogel met gezwinde spoed naar het Glop, waar zij wordt geringd. Dus op de lijst van het Glop maar de eer is voor de zee‐ reepvangers. Dus ook deze dag daar een welbestede dag. De netten opgeruimd om 11 uur 30. 19 september 2008 ‐ Catharinus Monkel Het meest bijzondere was de vangst van een putter die we deze week in het Glop nog niet hebben gehoord of gezien. Verder was er bij de zeekant weinig te beleven, alleen was er op de terugweg de pech van een lekke band waardoor de warme prak enige tijd moest uitgesteld. 7 oktober 2008 ‐ Andrea van den Berg De vangploeg besloot om ook in de zeereep te gaan ringen vandaag: de weersvoorspellingen waren goed. De vangplek was behoorlijk nat door de vele neerslag de afgelopen dagen. Gewone laarzen zouden te kort schieten, dus lieslaarzen aan! Er waren veel mezen present: vooral groepjes staartme‐ zen belandden in de netten. Zacht geluid van de koperwiek werd gedraaid bij net 4, dit leverde slechts 2 koperwieken op. In net 5 ('bomeneiland') werden verschillende kleine barmsijzen, een rietgors en een grote bonte specht ge‐ vangen. Rond 12 uur brak de zon door en was het over met de vangsten. Er was een terugmelding van een Pimpelmees geringd op het Glop op 20 september 2008 door Joop van Ardenne. 10 oktober 2008 ‐ Symen Deuzeman en Andrea van den Berg. Naar de zeereep, want Ardie en Kees waren bereid om in te springen op het Glop. Het weer was re‐ delijk met een zuid/zuidwesten wind kracht 3 in de ochtend. Bij aankomst was er vrij veel beweging van vogels in de bosjes, dat zag er goed uit... , maar uiteindelijk vielen de aantallen wat tegen. Leuke soorten waren Vuurgoudhaan (2 exx) en Keep (4 exx). De Koperwieken lieten het afweten ondanks Verantwoording zeereepvangen 2005 ‐ 2011

Pagina 44

het (zachte) geluid van Koperwiek uit een speakertje. Dit geluid bij net 6 trok echter wel veel andere nieuwsgierige vogels aan. We vingen een Tjiftjaf terug die Henri vorig jaar op 2 oktober in de zeereep heeft geringd. Terugkijkend hebben we deze ochtend leuk gevarieerd gevangen, hoewel de aantallen wat lager waren dan afgelopen dinsdag in de zeereep. Maar het was weer hartstikke leuk daar. 28 oktober 2008 ‐ Joop van Ardenne en Marijke Vaneker Vanochtend heel stoer de wekker gezet om 05:30 uur om op tijd een poging te wagen aan de zee‐ reep. Uit bed en we hoorden heftige regen dus maar een uurtje uitgesteld. Ook dat werkte niet, veel regen intussen. Pas na 08:00 uur de spullen maar gepakt en het weer leek op te knappen. Ook dat viel tegen. We hebben tussen de buien door toch nog een poging gewaagd maar veel lever‐ de dat niet op. Morgen gaan we in de herkansing; de voorspellingen zijn goed. 29 oktober 2008 ‐ Joop van Ardenne en Marijke Vaneker. Bij vertrek naar de zeereep een stralende sterrenhemel en dientengevolge erg koud. Net geen nacht‐ vorst. Weinig "trek"in de lucht wel een mooie dag geweest. Nauwelijks vogels van betekenis. Totdat er een telefoontje kwam vanuit het Glop waar Bert een Blauwstaart ving. Ben toen snel ff heen en weer geweest om de vogel te bewonderen en te fotograferen. Maar de vangsten hier vielen ook erg tegen. Op het laatst ook nog wel een vogel met een blauwe staart maar geen blauwstaart. Gestopt en de boel afgebroken en opgeruimd. 2 augustus2009 ‐ Koos van Ee en Symen Deuzeman Gisteravond na het avondeten vertrokken Koos&Symen met volgeladen fietskar zwetend richting de zeereep. Als gelaarsde katten troffen we een zeer droge zeereep aan, die we gemakkelijk op onze sloffen zouden kunnen belopen. Opvallend droog dus ten opzichte van voorgaande jaren. De vang‐ banen waren gemakkelijk terug te vinden evenals de touwtjes en pijpjes in de grond. Na twee uur zwaar zweten vanwege de temperatuur en het snoeiwerk liggen de vangbanen er weer tiptop bij. Na een korte nacht vertrokken Koos & Symen om 05:00 uur richting de zeereep. Andrea nam de honneurs waar op het Glop. Om zes uur stonden alle netten op scherp en kon het feest beginnen. De eerste vogel was een Nachtegaal die tijdens het opzetten al de netten in vloog in sectie 7. Al vrij snel begon het licht te druppelen. De buitjes wisselden zich af met droge perioden, zodat er goed gevan‐ gen kon worden. Een leuke verscheidenheid aan vogels vloog in de netten. Vooral de Braamsluipers en Grasmussen deden het goed. Leuk was een terugmelding van de Winter‐ koning, nu voor het derde seizoen aanwezig en in de eerste twee seizoenen alleen in oktober gevan‐ gen. Andere leuke verrassingen waren de Kneu, Putter en Sprinkhaanzanger. Om 09:30 uur belde Andrea dat er een groot regengebied aan kwam en was het inpakken en wegwezen. In totaal vingen we 48 vogels in minder dan vijf uur tijd, een mooie score.


Pagina 45

3 augustus 2009 ‐ Koos van Ee en Symen Deuzeman Omdat de weergoden ons goed gezind zijn, vertrokken Koos & Symen vanochtend wederom om 05:00 uur richting de zeereep. Genietend van een schitterende wolkenpartij werden de netten vlot opgezet en al snel vielen de eerste vogels in het net. Maar eerst koffie voordat we met ringen be‐ gonnen. De eerste ronde leverde direct 20 vogels op en daarna volgde tot een uur of 10 rondjes van gemiddeld 15 vogels. Vanaf die tijd vielen de vangsten vrijwel geheel stil vanwege de snel stijgende temperatuur en zonneschijn. Opvallend waren de twee verse Nachtegalen en de terugvangst van gisteren, we zijn erg benieuwd wat er zou gebeuren als we hier in de vroege schemer geluid van deze soort zouden draaien. Het soortspectrum was verder mooi gevarieerd. Meest gevangen soort was de Fitis, leuke soorten waren de Kneuen, Graspieper, Sprinkhaanzanger en Gekraagde Roodstaart. Bij de terugmeldingen was de Fitis opvallend, omdat het geen vogel van de zeereep of het Glop is. Het ochtendtotaal kwam uit op 72 vogels bestaande uit 18 verschillende soorten. 4 augustus 2009 ‐ Koos van Ee en Symen Deuzeman Vol goede moed togen Koos & Symen, bepakt met brood, eieren en spek richting de zeereep om 05:30 uur. We kregen last van kabbelend laarswater vanwege de dauw van het riet. De vogels von‐ den het ook te nat en er was in het eerste uur nauwelijks vliegbeweging. Toen de dauw was opge‐ droogd begon het snel wat te waaien en de zon kwam schitterend op. Dit resulteerde in een magere vangst. Iedere ronde werden maar enkele vogels gevangen, waardoor we besloten de boel om 09:30 uur in te pakken. Het begon ook al snel warm te worden, de muggen zoemden en de dazen staken. In totaal vingen we 21 vogels. Bij de terugmeldingen een Spotvogel die Henri op 26 juli in het Glop heeft geringd. Het was weer een bijzonder mooie ochtend. Omdat Andrea en Koos morgen weer vertrekken, zal er deze week niet meer gevangen worden in de zeereep. De start van het zeereep‐seizoen leverde 141 vogels in drie ochtenden. 10 augustus 2009 ‐ Catharinus Monkel en Ype Catharinus en Ype zijn dus naar de zeereep geweest. Het terrein lag er goed bij en het was er droog; bovendien was het materiaal goed te vinden. Ze hadden de indruk dat er wat trek was van buizerden. Verder was het met 23 vogels waaronder een graspieper een mooie morgen. Wat opviel was dat er, ondanks het verborgen bestaan van DE ZEEREEP, toch mensen waren die de paadjes hadden gevonden.


Pagina 46

11 augustus 2009 ‐ Catharinus Monkel en Ype Het aantal vogels deze dag was de helft van gisteren. We hebben het gevoel dat de trek wat inzakt. Alhoewel het de hele dag hier droog geweest is, was dat niet te merken aan het aantal vogels. We hopen dat het een volgende keer beter is. 13 augustus 2009 ‐ Ype en Catharinus Monkel Het was vrij rustig aan de reereep. Wel waren er weer wandelaars die verloren waren gelopen en klachten hadden over het pad. Hadden ze maar gebaande wegen moeten kiezen. Vanwege het gras op de paden is het het beste om de fietsen aan het begin van het pad te laten staan. Verder was het een rustige ochtend met mooi weer. 14 augustus 2009 ‐ Catharinus Monkel en Ype Dit was weer de laatste vangdag bij de zeereep. Veel bijzonders was er niet te melden. Wel was er een verwilderde kat die even kwam buurten. Niet Zo Mooi, want dit soort gespuis hoort niet in de natuur. 22 september 2009 ‐ Henri Bouwmeester en later ook Kees van Kleef. Om 05:30 uur opgestaan, de thermoskan gevuld en op de fiets gesprongen voor een vangsessie in onze dependance in het duin. Het was een lekker zwoel aanvoelende nacht met een zwak windje uit het zuidwesten. Na een flinke ploetertocht over het waterstaatspad waar werkelijk een pak van 40 cm riet en hooi gestort is (zoals het pad over het strand Otto's Highway wordt genoemd moet dit pad maar Otto's Hooiway genoemd worden....) kwam ik op de vangplek aan. Omdat ik gelukkig gister‐ avond al de nodige voorbereidingen had getroffen stonden de netten in no time open. Maar precies na het openzetten van het laatste net begon het zachtjes te regenen. Dit zou uiteindelijk tot 08:45 uur duren en tegen 09:30 uur kwam er nog een licht buitje; gelukkig niet noodzakend tot stoppen. Bij het krieken klonken er op meerdere plaatsen de roepjes van zwartkoppen en roodborsten en zongen de winterkoningen nog dat het een lieve lust was. Ook vertrok er in het halfschemer al een buizerd van z'n slaapplek; de vogel vloog over het duin naar het groene strand. De 1e ronde leverde meteen een stuk of 10 vogels op, vooral zwartkoppen. De volgende ronde was vergelijkbaar maar met meer vogels. De zwartkoppen waren zonder uitzondering moddervet. Vindt je het gek met zoveel bessen in het duin? Toch waren er 2 uitzonderingen: ik ving 2 zwartkoppen die in het Glop geringd waren en die hadden GEEN trekvet! Ze bleken beide begin Augustus in jeugdkleed geringd te zijn en zwerven nog steeds als hangjongeren over het eiland. Verder nog een roodborst met een gewicht van maar liefst 19,7 gram gevangen, zwaarder dan menig zwartkop. Er kwam maar weinig zichtbare trek op gang, maar toch was er wat beweging van graspiepers te bespeuren, kwamen er af en toe kleine groepjes putters over en doken er nadat de bewolking wat openbrak ineens tientallen boerenzwaluwen opduiken. En vanaf dat moment begonnen ook de


Pagina 47

spreeuwen aan hun prachtige golvende synchroonvluchten over de duintoppen en struiken. En van deze beide soorten belanden er dan ondanks de vlagerige wind totaal geen exemplaren in je netten... De berken laten t.g.v. de wind en de droogte in het duin de bladeren al massaal het blad vallen dus dat kost vandaag al het nodige gepeuter. Kees van Kleef is later nagekomen en die wist z'n komst perfect te timen met het instorten van de vangsten. Om 13 uur hebben we de netten gesloten en zijn weer naar het Glop geploeterd. Het was weer een geslaagde vangsessie in het duin. Jammer dat het een hele maand heeft moeten duren voordat er iemand op deze magnifieke plek heeft gevangen. Hierbij dus maar een oproep om in je planning voor je vangweek rekening te houden met vangmoge‐ lijkheden in de zeereep. 23 september 2009 ‐ Henri Bouwmeester en Kees van Kleef. Vanmorgen slechts een kwartiertje verslapen en vervolgens ontdekt dat ik nog geen brood had ge‐ smeerd. Dus iets later naar de zeereep vertrokken. De wind was behoorlijk teruggezakt en stond met 2 bft in de Wzw‐hoek; het was lekker zwoel buiten. Ik had het plan opgevat om nu de Hooiway maar eens te mijden en de Highway te nemen; kortom, over het duin bij de Grilk (ik blijf erbij, een Marlijn hoort niet op Schier) en onderlangs verder. Ik had dus net zo goed het hooi kunnen kiezen... De Highway bleek een volgestoven zandbak te zijn met zo ongeveer 10 cm mul stuifzand erin. Dus dat werd alsnog het hele stuk lopen geblazen. Op het moment dat ik op de vangplaats arriveerde was het al zo ver aan het schemeren dat de bui‐ zerd al van z'n slaapplaats kwam en er al een paar merels in de struiken aan het schetteren waren. Het opbouwen ging echter voortvarend en er was nog tijd voor eerst een bak koffie. In de lucht wa‐ ren inmiddels vooral roepjes van heggenmussen en kneuen te horen. Ook waren er meteen een paar kleine groepjes graspiepers van de partij. De 1e ronde langs de netten leverde 15 vogels op. Vanzelfsprekend weer hoofdzakelijk roodborsten en zwartkoppen. Maar ook een kleine karekiet met een ring uit het wandelparadijs, het groene Glop. Later ook nog weer een zwartkop en net als gisteren dus weer één uit Augustus en nu nog steeds zonder noemenswaardig trekvet. Kees van Kleef arriveert als ik net de 2e ronde aan het lopen ben. Die ronde levert eventjes iets minder op, maar de 3e maakt dat weer ruimschoots goed. Ondertussen vliegt het redelijk goed door met groepjes van 5 tot 30 kneuen en beginnen op hetzelf‐ de tijdstip als gisteren de zwaluwen weer door het valleitje rond te vliegen. Het net in het vrijliggen‐ de bosje dat we 'het eiland' noemen vangt vandaag wederom vrijwel alleen berkenblad, maar toch hangen er ineens 2 groenlingen tussen de blaadjes. Beide vogels betreffen mannen en geven mooi de gelegenheid om de verschillen tussen postjuveniel en adult kleed van deze soort te bekijken. In het laagste deel van de voormalige strandvlakte ontdekken we een uitgebreid open gangenstelsel en een groot winternest. We verbazen ons over de omvang ervan. Later blijkt dat het een stelsel van muskusratten is, de van niet inheemse oorsprong minibever van de laaglanden. Dat kennen we niet in zulke natuurlijke omstandigheden, wel de ingezakte gangen in taluds op beek‐ en rivieroevers. Indrukwekkend hoor. Op de bermzone van het waterstaatspad zit nog een kleine vuurvlinder. We zien vandaag zo goed als geen roofvogels, wel komt er nog heel mooi laag over de stuifdijk een to‐ renvalk langs vliegen. Om 11 uur stort de vangst al weer helemaal in. We beginnen om 12 uur met Verantwoording zeereepvangen 2005 ‐ 2011

Pagina 48

het sluiten van de netten, Kees vertrekt i.v.m. de woensdagexcursie al vooruit naar het Glop en ik begin nog wat te snoeien aan struiken die nu toch echt in de hoogte teruggezet moeten worden en vertrek naar het Glop. Ondertussen is de Wzw wind van 2 bft in de duisternis aangetrokken naar 4‐5 bft. Waarnemingen : groepjes kneuen, kleine groepjes putters, buizerd t.p. , torenvalk ‐> W groepen max. 300‐500 spreeuwen t.p. lichte trek boerenzwaluwen en heggenmussen en graspiepers. Kleine vuur‐ vlinder. 24 september 2009 ‐ Henri Bouwmeester en Kees van Kleef. Wederom een rustige nacht met een zwak windje nog steeds uit dezelfde hoek. Dus gewoon weer naar de zeereep voor de derde sessie deze week. Nu met het verschil dat Kees van kleef meteen in de vroege uurtjes meefietst. Dat scheelt al een stuk in tijd voor het opzetten dus we deden het rustig aan. In het donker en bij het krieken van de dag hoorden we af en toe een zanglijster overkomen en even later tikten er weer roodborstjes in de struiken. Opmerkelijk genoeg hingen er in de 1e ronde echter totaal geen roodborsten en was het zelfs op‐ merkelijk rustig in het veld. De 14 vogels die we vingen bestonden vooral uit winterkoningen en heg‐ genmussen. Maar ook drie merels! En dat waren een paar leuke. Wederom een heel grijze vrouw met een ring uit het Groene Glop en 2 juvenielen die nog zwaar aan het ruien waren naar het postju‐ veniele kleed. Moeders bleek afgelopen Maandag door Leo in het Glop te zijn geringd. Verder in die ronde nog een late rietzanger. Het was duidelijk merkbaar dat er maar weinig trek was geweest en ook de zichtbare trek overdag viel enorm tegen. We sprokkelden wel lekker door met de vogels maar het beeld was totaal anders dan voorgaande dagen. Veel minder zwartkoppen maar wel meer soorten. In het duin was duidelijk meer activiteit van mezen; ze beginnen nu kennelijk echt op de duindoornbessen te foerageren. Leuk is te zien dat veel soorten hetzelfde patroon vertonen bij het oversteken van de stuifdijk naar het laagliggende terreindeel. Vrijwel allemaal vliegen ze naar de zelfde struik aan de andere kant van het waterstaatspad. Dat kon wel eens een heel goede plek zijn om een extra net neer te zetten; wie weet komt het daar nog eens van. Als ik van het 2e rondje uit het lage terreindeel terugkom springt er naast de fiets van Kees zo ineens een waterral van de grond op. Ik kan nog zien dat het een juveniel exemplaar in jeugdkleed is. In de loop van de ochtend begint zich het beeld af te tekenen dat niet alleen maar ongeveer een derde van de vangsten uit terugvangsten bestaat, maar dat een aanzienlijk deel daarvan uit het Glop afkomstig is ! Heel merkwaardig. We weten uit voorgaande seizoenen al wel dat een aantal soorten veel langer op het eiland rondzwerft dan we altijd dachten, maar zoveel soorten uit het Glop op 1 dag hier terugvangen is nog niet eerder gebeurd. Er komen op een gegeven ogenblik ook een paar fazanten over het vangterrein zeilen. Ze scheren rakelings over een paar netten en laten zich in de vlierstruiken zakken. Gedurende lange tijd horen we af en toe een gekraak van jewelste als er weer een fazant bij een tros vlierbessen probeert te komen en kennelijk van de takken af sodemietert.


Pagina 49

We vangen midden in het duin een boomkruiper, de 2e voor de zeereep sinds 2005. En tussen de zwartkoppen zitten zowel weer lichte vogels als ook loeizware; wat te zeggen van de zwaarste tot nu toe met een gewicht van 25,3 gram. Wederom zakken de vangsten vanaf 11 uur in en besluiten we om de netten vanaf de 12 uurronde te sluiten. Op dat moment komen de spreeuwen weer net iets dichter in de buurt van de opstelling om van de vlierbessen te snoepen. Stoppen we dan toch te vroeg? Op deze manier zijn er over een paar dagen geen vlierbessen meer... Voor vannacht wordt meer trek verwacht, daar zijn we vanzelfspre‐ kend nieuwsgierig naar dus morgen zitten we er weer. 25 september 2009 ‐ Henri Bouwmeester Bij het opstaan was het om 5 uur vanochtend heel stil buiten; helemaal geen wind. Voor het vertrek vanuit het Glop nog snel even op de buienradar gekeken. Op de Noordzee zaten wat heel kleine buit‐ jes maar dat leek niet veel voor te stellen. Maar bij het verlaten van de zandweg bleek de betonweg toch nat te zijn. Om vervolgens bij aankomst in de zeereep te constateren dat het begon te rege‐ nen... Snel even op de mobiele radar gekeken: verrek !!! Uitgerekend in het hele land droog en hier een bui precies zo groot als het eiland boven het eiland !!! Heel vervelend als je wilt vangen, en nog vervelender als die bui blijft hangen tot na de dageraad. De vogeltrekradarpagina gaf gisteravond al aan dat er behoorlijke trek te verwachten viel en als dat inderdaad zo is uitgekomen dan hebben we hier onder deze omstandigheden het nakijken want die vogels vliegen echt niet zo'n regenbui in. En zo geschiedde.... Het bleef helemaal leeg in het terrein. De 1e ronde leverde het ontluisterende aantal van 1 vogel op. In de lucht zo goed als geen zichtbare trek. De lichte regen blijft doormiezeren tot tegen half negen en pas daarna komen er wat vogels in beweging. Tijdens de regen waren er overigens ook ineens volop knutten. De handen en het gezicht zaten in korte tijd onder de kleine rode beetplekjes. Geluk‐ kig de eerste maal dat ik dat dit seizoen meemaak. In de struik voor de ringplek laten zich 4 vinken invallen; het zijn de 1e vinken die ik hier zie terwijl er in het Glop deze week al bijna 100 zijn geringd. Dat waren weliswaar drinkers bij de sloot, maar zullen vast niet echt allemaal vogels van het eiland zijn geweest. In het valleitje van de stuifdijk verplaatsen zich vandaag ook weer 10‐tallen kneuen en vooral putters. Aan de overkant van de voormalige strandvlakte scheerde in een strakke glijvlucht een juveniele ha‐ vik over de struiken. Even later gevolgd door een sperwervrouw in precies de tegenovergestelde richting. Later op de ochtend beginnen de spreeuwen meer en meer onze zeereephoek op te zoeken en krijg het idee dat ze nu veel meer dan voorgaande dagen interesse hebben in de vele vlierbessen die hier nu in de buurt van de netten hangen. Het vangen van vogels gaat nu veel meer verspreid over de ochtend en middag. Logisch, want van‐ morgen hebben ze het in hun prime hour rustig aan moeten doen met het snacken naar een lekkere hap. Marjan Crombach komt vandaag een aantal rondjes meelopen en kan de ringplek prompt niet vinden. Ze was niet ver genoeg doorgelopen naar de paal waar de fiets tegenaan staat. Ze had wel een andere paal gezien, maar geen fiets en was dus teruggelopen. Maar goed, uiteindelijk zag ik haar door de vlakte lopen in de richting van de netten, waar ze WEL een neus voor had. In de laatste ron‐


Pagina 50

de die ze mee kan lopen voordat ze naar de boot moet hangt er een putter in één van de netten. Een leuk vogeltje in de eindfase van postjuveniele rui; alleen de kop moet nog verder uitkleuren. Bij de terugvangsten vandaag wederom vogels uit het Glop, maar nu slechts 4 exemplaren, een heg‐ genmus, een winterkoning en 2 zwartkoppen. En daarnaast nog 2 koolmezen en een rietgors met eigen zeereepringen van vorig jaar. In de loop van de ochtend klaart het weer wat op en na de mid‐ dag is het halfbewolkt en staat er slechts een zwak windje uit het Zuidwesten. Omdat het vandaag m'n laatste kans is om in de zeereep te vangen moeten alle netten en stokken grondig opgeruimd en verwijderd worden. Omdat dit per net nogal wat tijd kost besluit ik om de boven op de stuifdijk staande netten als eerste op te ruimen, die vangen 's middags toch zo goed als niks meer. Als ik daarna het eerste net onderin de laagte opruim pest ik een wolk van zeker 300 spreeuwen op uit de vlierstruiken pal naast het net. en je raadt het al: ze vliegen in één lijn en in een perfecte horizontale vlucht naar de struiken waar ik net de netten weg had gehaald. Zul je net weer zien… 20 oktober 2009 ‐ Koos van Ee en Symen Deuzeman Bepakt en bezakt togen we om 06:30 richting de zeereep voor een ochtendvangst. Het was prachtig helder weer, wel erg koud. Tijdens het opzetten van de netten ritselde het van de lijsters in de bos‐ jes, vooral Koperwieken en Merels. Toch viel het aantal vogels in de eerste ronde wat tegen met ne‐ gen vogels. Daarna een rondje van acht vogels en de rest van de ochtend was het iedere ronde sprokkelen geblazen met enkele vogels. We vingen dan ook zonder lokgeluid. In totaal vingen we 34 vogels, waaronder twee terugvangsten uit het Glop. Een Merel man van 5 oktober geringd door Joop en een Tjiftjaf van 19 oktober geringd door André. Om 12:00 uur de netten opgeruimd. Het was weer een zeer mooie ochtend! Waarnemingen:     

Ruigpootbuizerd 1 vloog in de ochtendschemer richting oost. Veel binnenvliegende Brand‐ en rotganzen vanuit zee richting de polder. Geelgors 1. Veel trek van Koperwieken over de netten heen. Hele ochtend een man Havik aanwezig, die zijn sporen bij sectie 5 ruim zichtbaar had achter‐ gelaten met het skelet van een Fazant netjes hangend in de boom.

28 oktober 2009 ‐ Symen Deuzeman Opruimdag met mooie vangst! Het einde van het najaarsringseizoen komt alweer in zicht. Dus moet er ook weer opgeruimd wor‐ den. De eer viel aan mij om dit vandaag te doen in de zeereep. Vanwege het prachtige rustige na‐ jaarsweer werd dit verzilverd met een laatste vangactie. Om zes uur op de fiets gesprongen en met spoed richting de zeereep. Hier ritselde het in het ochtendgloren werkelijk van de lijsters en Rood‐ borsten. De eerste twee rondjes leverde een mooi resultaat op van 30 vogels, hoofdzakelijk Merel en Roodborst. Daarna zakte de vangst redelijk snel in. Om een uur of twaalf besloot ik de zaak op te pakken. Dit moest toch even worden uitgesteld, omdat de netten bij de secties 7 en 8 volhingen met Verantwoording zeereepvangen 2005 ‐ 2011

Pagina 51

Staartmezen. Ook de ronde erna was het raak en uiteindelijk rond de klok van half twee de zaak af‐ gebroken en op de fietskar geladen. Toen ik om 16:00 uur terug kwam op het Glop, kon hier volop doorgevangen worden, vanwege het ruime aanbod aan Merels en Koperwieken. Het was weer een prachtige vangdag. Van de NVO‐vogels kwamen 5 Staartmezen uit het Glop, geringd in een groep op 17 oktober en de Merel van het Glop op 5 oktober. De twee Tjiffen kwamen van resp. 11 oktober en 14 oktober. De laatste had toen vetgraad 3, nu 5. Er waren overigens meer Tjiffen met veel vet, naast deze nog vier met vetgraad 4. Ook bij de Roodborsten een aantal vogels met vetgraad 4. Interessant is de vreemde Pimpelmees, niet uit het Glop. De ander is geringd op 9 oktober in het Glop. Net als in het Glop is het in de zeereep nog steeds erg droog (zonder laarzen te doen..). Waarnemingen:   

Grote Gele Kwikstaart 1 Geelgors 2 Blauwe Kiekendief man en ringtail.

11 augustus2010 ‐ Koos van Ee, Catherinus Monkel, Mo en Symen Deuzeman Afgelopen maandag hebben Koos en Symen onder het genot van stekende dazen de banen van de netten vrij geknipt en alle stokken en spullen naar de zeereep gebracht. Het was weer zwaar zweten geblazen!! In tegenstelling tot andere jaren hebben we de stokken op het duin NIET in de buizen gestopt, maar rechts achterin bij de laatste wilg van sectie 6. Dit omdat de buizen gekraakt zijn door een gigantische hoeveelheid rode miertjes, je kent ze wel… Afgelopen nacht konden we niet vangen op het wad en daarom als alternatief hebben we gevangen in de zeereep. 's‐Ochtends om 4 uur opgestaan, maar gestage regen! Om 6:30 uur zagen we op bui‐ enradar dat het een uur later droog zou worden. Dus toch nog naar de zeereep afgereisd. Op de heenreis spoelden de huilende wolken onze zweetdruppels van maandag totaal weg, want in de stromende regen richting de zeereep gefietst. Hier aangekomen stonden de netten in een half uur. Bij sectie 6 op de zeereep hadden we een mix van zangvogelgeluid neergezet. Leuke nieuwe vangsten waren een Blauwborst, Grauwe Vliegenvan‐ ger en verschillende Bosrietzangers die zich door de geluidsbox hadden laten verleiden. Het geluids‐ effect was overduidelijk, meer dan de helft van de vogels werden daar gevangen.. De totaalvangst van vandaag was 44 vogels. Leuke terugvangsten: Kleine Karekiet 1 kj uit het Glop van 6 augustus, Braamsluiper 1 kj uit het Glop van 1 augustus, Braamsluiper van vorig jaar uit de zeereep: 3 augustus, toen ook al gedetermineerd als ad vrouw. Om 12:00 uur was het helemaal stil gevallen en hebben we de boel weer opgeruimd.


Pagina 52

25 september 2010 ‐ Henri Bouwmeester en Kees van Kleef 05:15 uur.... Wekker !!!! Sh**t, nu al?? De koffie loopt al door want Kees is al flink in de weer. Brood smeren, de laatste spullen in de fietstassen en fietsen! Wat? Regen! Nee hè?? Regenradar kijken.... O.K. even een kop koffie en dan fietsen... Zo gezegd, zo gedaan. We fietsen uiteindelijk dan toch on‐ der een halfbewolkte lucht met af en toe schaduwen van een net niet meer volle maan tegen een straffe Noordenwind in naar de dependance van de VRS in de zeereep. We kiezen voor de strandrou‐ te en staan acuut stil als bij de duinvoet afgelopen nacht ongeveer 40 cm nieuw zand blijkt te zijn opgestoven. Vervolgens nog een eind door de modder en over een wederom rijkelijk met rietmaaisel bedekt waterstaatspad naar de vangbaan. Daar aangekomen snel de netten opgezet en het lokgeluid aangezet. In het donker enkele piepjes van zanglijster gehoord, maar bij het krieken van de dag onverwacht vrijwel geen geritsel of roepjes in de struiken. Niet van zwartkoppen en ook niet van de eigenlijk te verwachten roodborsten. En toch in de 1e ronde 21 vogels in de netten. Tegen die tijd is er inmiddels tocht echt wel zichtbare trek, mede versterkt door de straffe wind waarbij de vogels toch lager vlie‐ gen. We zien een paar keer een klein groepje koperwieken over komen vliegen, enkele merels, re‐ gelmatig groepjes tot 10 vinken en al vroeg de 1e graspiepers. Vooral in het hoogste duin af en toe enkele pimpeltjes, maar niet echt veel. Opmerkelijk genoeg zitten er regelmatig clubjes groenlingen te foerageren aan de voet van een wil‐ genstruik op de rand van de gemaaide vallei. Omdat we precies op die plek één van de netten heb‐ ben staan levert dat toch telkens weer een paar groenlingen op. Tijdens het ringen zien we een sperwer achter de meest zuidelijk staande netten laag langs jagen, een mooie adulte man. Later op de ochtend gebeurt dat nogmaals door een vrouw blauwe kiekendief. de zichtbare trek valt al vrij vroeg behoorlijk terug, maar ondanks (of dankzij) de straffe wind lopen de vangsten toch al met al wel lekker door en ook de variatie is ruim. Opmerkelijk voor deze vangsessie en de waarnemingen die we doen is dat wij een totaal ander beeld hebben dan in het Groene Glop. Zo vangen en zien/horen wij amper roodborsten, maar is het uitein‐ delijk in het Glop de meest talrijke soort; horen en zien wij heel wat vinken langstrekken en merken ze daar in het Glop niets van. We vangen 1 zwartkop en een tjiftjaf terug die in het Glop geringd zijn; de tjif op 7‐8‐2009 (nu 1e x terug) en de zwartkop van 20 en 25‐8‐2010, en slechts 1 pimpel die eer‐ der hier ter plaatse is geringd. Dat we maar 1 lokale terugvangst doen is niet zo opmerkelijk want er is hier helaas, helaas sinds 11 augustus niet meer gevangen. We krijgen nog een aantal uurtjes be‐ zoek van 2 kennissen van Kees van Kleef en die genieten volop; één van hen is muskusrattenvanger en kan meteen bevestigen dat de vorig jaar hier aangetroffen gangen en winterverblijf inderdaad van muskusratten zijn. Bij het maaien van de vallei is de burcht intact gebleven. In de loop van de ochtend vangen we toch nog een exemplaar van een soort waar we eigenlijk op gehoopt hadden: een sperwergrasmus! Toch nog wel.... De vogel heeft volop op de vlierbessen zitten vreten en vrijwel geheel paarse handen zijn voor mij het gevolg. Op het gemaaide veld regelmatig kleine groepjes graspiepers waarvan er 1 x een clubje in het bosje duikt waar we netten hebben staan; 2 vangsten, 2 waaien eruit... Later hebben we op het veld ook nog een tapuit gezien. Tegen 11 uur hebben we een licht buitje van amper 1 minuut lang en na de middag beginnen er nieuwe buien vanaf zee te naderen en op de regenradar blijkt dat deze groeiende en clusterend zijn. Het is duidelijk... tijd om te stoppen. Maar wat een leuke vangsessie hebben we uiteindelijk toch Verantwoording zeereepvangen 2005 ‐ 2011

Pagina 53

weer gehad met interessante vaststelling van verschil in indrukken van aankomst tussen het Glop en de zeereep….. 29 oktober 2010 ‐ Symen Deuzeman 's Nachts al een keer wakker geworden…wind! En bij het opstaan en vertrek ook flink geruis in de bomen bij het Glop. Toch maar gaan is dan de gedachte…laatste kans in oktober. Dus op naar de zeereep. Onderweg in het donker maar liefst 15 Houtsnippen opgejaagd die op het pad zaten. Eerst 4 exx. op de Prins Bernardweg naar de Merlijn, maar op het Waterstaatpad in totaal 11 vogels die voor me uitvlogen. Bij de zeereep aangekomen ongeveer een uurtje bezig geweest met het opzetten van de netten. In de vroege ochtendschemer een Blauwe Kiekendief die daar ergens had geslapen, Ruig‐ pootbuizerd vliegend richting oost. Iets later 2 Slechtvalken die wat aan het bakkeleien waren boven het natte duinvallei. Nadat de netten opgezet waren, direct maar weer gelopen, omdat de eerste lijsters er al in hingen. Met name op het duin zelf veel lijsters, waaronder een Kramsvogel. In totaal een kleine 30 vogels, met opvallend veel Zanglijsters, maar ook Merels. De tweede ronde was al bedenkelijk rustiger, met vijf vogels. Is het nu al afgelopen, was de gedachte..?? Dat zou kunnen, omdat er niet met geluid is gevangen. De derde begon ook erg rustig, totdat ik bij de hoek van de secties 1‐4 aankwam. Deze hingen vol met mezen! In totaal 44 vogels in deze ronde! Snel aan de slag met het verwerken hiervan. Erg leuk waren de vele terugvangsten in deze groep mezen: Niet uit het Glop of Zeereep: Pimpel‐ mees 2 en Koolmees 1. Van het Glop terug in zeereep: Koolmees 3 en Staartmees 2. Van vorig jaar gevangen in de zeereep: Staartmees 2 en een Staartmees geringd in de zeereep op 5.10.2007. De laatste ronde leverde nog 4 vogels op en daarmee was de mezengolf weer over. Wederom een prachtige dag in de zeereep! 28 juli 2011 ‐ Wil Tamis en Koos van Ee Samen met Wil Tamis de baantjes vangklaar gemaakt en netten er tussen gehangen. De meeste baantjes waren nog goed te vinden. Het was weer stevig zweten en slaan om de aanvallen van de dazen te weerstaan. Na een paar uur knippen en wat nieuwe touwtjes stonden alle netjes er weer mooi tussen. Bij net 8 was een grote recreatiehut van takken gemaakt met behulp van onze touwtjes. Die 30 kg brandhout hebben we weggesleept. Ook de standbuisjes zijn daar weg, we hebben nieuwe geplaatst. De netstokken van net 6, 7 en 8 hebben we daarom maar bij net 9 neergelegd. Gevangen 7 nieuw en 1 terug; een rietzanger die Symen in augustus 2009 geringd heeft.


Pagina 54

30 juli 2011 ‐ Wil Tamis en Koos van Ee Om kwart voor vijf beladen met eieren, brood en gebakken buikspek samen met Wil Tamis op weg om de netten op te zetten. Tijdens het opzetten van net 2 vliegt er een prachtige kerkuil uit de berk boven mijn hoofd weg. Het waait stevig en al snel staan de netten vol met wind. Om 7 uur hebben we de eerste vogels en met de motregendruppels bleven ook de vogels af en toe binnendruppelen. Totaal 23 stuks, waarvan 2 terugmeldingen; een Fitis uit het Glop, geringd op 22 juni 2010 door Henk Luten en dezelfde rietzanger als donderdag 28 juli. We werden de hele ochtend in de gaten gehouden door een jonge kiekendief die boven het valleitje bleef jagen. Om 13.00 uur hadden we de netten weer in de tasjes en ploeterden we weer richting Glop/Herdershut. 31 juli 2011 ‐ Wil Tamis en Koos van Ee Om 5.15 uur stapten we weer op de fiets en reden we door de ochtendschemering naar de zeereep. Het opzetten van de netten verliep een stuk sneller dan de eerste dagen, we krijgen er handigheid in. Om 6 uur stonden ze weer mooi open en begonnen er vogels te vliegen. De weersomstandigheden waren een stuk prettiger dan gisteren. Al snel trok de lucht open en moes‐ ten we ons beschermen tegen de stekende zon en dazen. We kregen rondjes met 3‐5 vogels en een topronde met wel 7 stuks. De rietzanger was de dagwinnaar. Leuk was verder de sprinkhaanzanger. Totaal 27 vogels waarvan twee terugmeldingen, een winterkoning van afgelopen donderdag en een tjif van vorig jaar 11 augustus, die ik toen zelf geringd heb. Om 12.00 uur hadden we de boel weer ingepakt en zijn we ons voor gaan bereiden op een nachtelijke actie op het wad. 15 september 2011 ‐ Catharinus Monkel en Ype In het begin waren er een paar lichte buitjes, maar veel water kwam er niet uit.De wind was deze morgen gelukkig geen spelbreker. Frustrerend was de groep van een 20‐tal putters die niet aan de grond wilde komen. De komende vliegshow in Leeuwarden vergalde onze rust wel een beetje. Met vangst van bij de 20 vogels hadden we toch wel een mooie morgen. 16 september 2011 ‐ Catharinus Monkel en Ype Dankzij een gunstige wind beleefden wij een succesvolle ochtend met 52 vogels van diverse pluima‐ ge. De zwartkoppen voerden weer de boventoon. Een late bosrietzanger gaf acte de presence.


Pagina 55

19 september 2011 ‐ Kees van Kleef Vanwege de toch wel dreigende neerslag en omdat ik er alleen voor stond heb ik besloten de secties 4 en 5 (a+b) dicht te laten. Om 07:00 uur stonden de netten open, maar ik had geen tijd om het ge‐ luid te installeren. Pas vanaf 08:00 uur draaide het geluid (gedeeltelijk, omdat de geluidinstallatie een nacht lang had doorgebracht in een linnen draagtasje in een doornatte fietstas. Vanavond maar wat prutsen om te kijken of de rest van het geluid het weer wil gaan doen.). De eerste ronde begon leuk met 11 (gebruikelijke) vogeltjes. Ook de 2e en 3e ronde liep het leuk door, met 8, respectievelijk 12 stuks. In de 2e ronde bevond zich nog een magere rietzanger. Ook de tuinfluiters waren niet echt vet. Opvallend was het verschil in vangstresultaten tussen de verschillende secties. De secties 1, 6 en 9 draaiden goed, de secties 2, 3, 4, 7 en 10 waren mager tot ronduit slecht (lees: 0 stuks). Ook sectie 8 ving weer goed, alleen dit waren hoofdzakelijk de vogels die ik na het ringen had losgelaten. Dat krijg je ervan als je boven op het duin je ringplek inricht ;‐). Het "probleem" met de zetel voor de zeereep is opgelost. Ik ben zo vrij geweest om dat witte plastic terrasstoeltje (dat ik 2 jaar terug uit het Glop heb gevist) mee te nemen naar de zeereep. Als de zee‐ reep niet bevangen wordt, kan het stoeltje een mooi plaatsje krijgen bij het dienblad, de wind‐ schermpjes en de paal. Met de nodige adrenaline de 11:00 uur ronde gelopen (op Vlieland schijnen ze dan namelijk altijd een sperwergrasmus te vangen). Met het uit het net peuteren van 3 Zwartkoppen, 2 Pimpels en 1 Fitis kon mijn adrenaline weer dalen naar normale hoeveelheden, oftewel: geen Sperwergrasmus. Zelfs niet eens een Bladkoning :‐). Na 11:30 uur was het afgelopen met de pret. De vangsten bleven achterwege. Om 13:00 uur uiteindelijk besloten de boel op te ruimen. Bij de vangsten 2 NVO Tjiffen, beide uit het Glop. Eén daarvan is zowel in 2010, als in 2009 terugge‐ vangen in de zeereep. Toch een leuke vangdag gedraaid. De kop is eraf. De Bessola is dit jaar van goede kwaliteit. Zelfs na een intensieve douche zijn m'n handen nog steeds gekleurd. 20 september 2011 ‐ Kees van Kleef Aan het begin van deze dag was ik niet zo scherp. Ik bleef namelijk de onderste stokken onderstebo‐ ven in de grond steken, en dan past de bovenstok er niet meer op. Maar na verloop van tijd kwam de scherpte weer terug. Omdat de netten al om 06:30 uur open stonden (met bijbehorend geluid !) was de verwachting voor de eerste rondes hoog gespannen. Onder het genot van een kop koffie de nacht zien vervagen en de dag zien gloren, en dat alles onder een laag bewolking (8/8). Zoals te doen gebruikelijk bij het vogelen op Schier komt geen enkele ver‐ wachting uit, dus ook deze niet. De eerste 2 rondes waren relatief mager (8 en 7 stuks) en de 3e ronde van 08:45 uur was de eerste 0‐ ronde van vele. Nou, en dan zit je om 09:00 uur te dubben of je de boel zal opruimen. Om een verge‐


Pagina 56

lijk te kunnen trekken met het Glop heb ik toch maar besloten om te blijven. En dat is niet voor niets geweest. Weliswaar geen kwantiteit, maar wel kwaliteit. Althans: het koste mij een fietstochtje naar het dorp om Joop en Marijke van een traktatie te kunnen voorzien. Dus: een nieuwe handsoort. Misschien niet de meest spectaculaire soort, maar ik had nog nooit een Sprinkhaanzanger zelf geringd. Naast deze kleurde nog een andere leuke soort de daglijst, te weten een Braamsluiper. Uiteindelijk om 14:00 uur de netten toegedaan. 23 september 2011 ‐ Kees van Kleef De netten stonden om 06.45 uur allemaal vangklaar, met uitzondering van de secties 4 en 5 (a+b). Ook het geluid functioneerde goed. De eerste 3 rondes was behoorlijk aanpoten. Opvallend was dat er relatief veel roodborst, winterko‐ ning en zanglijster in de netten hing. De zwartkoppen toonden zich pas later op de ochtend. Vanaf een uur of 10 viel het stil, qua vogels dan, want ik kreeg gezelschap van mevrouw B. te G. Ze hoorde en zag wel mooi een sneeuwgors over de zeereep overkomen. Ik zit nog met een puzzeltje (zie foto's). Is dit nu een veer van een nachtzwaluw, of van een houtsnip? Ik hoop eerlijk gezegd het laatste, want dan is mijn teleurstelling tenminste niet zo groot. Ik trof na‐ melijk de veer aan in de bovenste baan van netje 7. De netten om 13.00 uur dichtgedaan. 24 september 2011 ‐ Kees van Kleef Vanaf 06.30 uur stonden de netten gereed, inclusief het geluid. In tegenstelling tot gisteren begon het echter magertjes. De eerste twee ronden waren rustig. Pas de ronde van 09.30 uur ging het "los", waardoor ik genoodzaakt was de verwerkingssnelheid te verhogen en het geluid af te zetten. Dit had effect, want de volgende ronde was het weer voorbij. Om 10.30 uur de laatste vogels gevangen. Waren gisteren de roodborsten, de wiko's en de zanglijsters ruimschoots aanwezig, nu slechts een enkeling. Leuk was de vangst van 2 Puttertjes. Om 12.00 uur begonnen met opruimen. (Voor mijn opvolgers: het stoeltje heb ik toch maar mee terug genomen naar het Glop. Zo'n witte terrasstoel vond ik toch iets te opvallend om in de zeereep achter te laten. De stokken van 6, 7 en 8 liggen bij net 9). Onder dankzegging voor de gastvrijheid van Joop en Marijke kijk ik terug op een leuk weekje zeere‐ pen. Jammer dat er een paar dagen uitvielen vanwege het slechte weer.


Pagina 57


Pagina 58

Verantwoording zeereepvangen

Recommend Documents