Verantwoording en implementatieplan "Activerende didactiek m.b.v. ipads" Scholengemeenschap Sint Ursula locatie Horn

Versie 9 april 2015 

Verantwoording en implementatieplan "Activerende didactiek m.b.v. iPads" Scholengemeenschap Sint Ursula locatie Horn

   

      Achtergrond  Ambitie voor schooljaar 2015­2016  De pilot voorbij...  Pilot op 4 havo  Plaatsing  Aanschaf iPad leerlingen   

Versie d.d. 9 april 2015

Verantwoording en implementatieplan “Activerende didactiek m.b.v. iPads”

1 

Versie 9 april 2015 

Achtergrond Op dit moment vindt een aantal grote ontwikkelingen plaats in onze samenleving, die de  manier waarop we samen werken, leven en leren sterk beïnvloeden.     Kennisnet1  benoemt de volgende vier veranderingen als meest belangrijk:    1. Netwerksamenleving  Door de opkomst van internet, cloud computing en social media staan we meer dan ooit in  verbinding met elkaar en met de wereld. Dit verandert de sociale structuur van onze  samenleving waarbij de noodzaak om in vaste structuren te werken meer en meer  verdwijnt. Steeds meer mensen hebben via een eigen device toegang tot kennis en  informatie waar en wanneer ze maar willen2 .    2. Persoonlijk en op maat  Steeds meer mensen willen producten en diensten op maat hebben. Technologische  ontwikkelingen maken dit mogelijk en betaalbaar. In het onderwijs vertaalt zich dit in een  toenemende behoefte aan maatwerk waarbij iedere leerling uitgedaagd wil worden op zijn  of haar eigen niveau en leerstijl.    3. Nieuwe organisatie en verdienmodellen  Veel organisaties zijn zich aan het herbezinnen op hun rol en toegevoegde waarde.  Consumenten informeren zich digitaal en stellen online hun aankopen samen waardoor de  rol van winkels, uitgevers en andere organisaties sterk verandert. De school heeft al lang  niet meer het monopolie op kennis en zal zich veel nadrukkelijker als begeleider van de  leerloopbaan van leerlingen moeten profileren3 .    4. Technologisering van het leven  Digitale technologie dringt meer en meer in ons dagelijks leven door, zowel in werk als in  privé, als ook in het onderwijs. Het werken met een elektronische leeromgeving en  digiborden is al niet meer weg te denken. Het merendeel van de leerlingen beschikt over  een smartphone en communicatie met ouders en leerlingen vindt voor een belangrijk deel  digitaal plaats. In het licht van het bovenstaande is het geen vraag of de mobiele devices  een belangrijke rol in het onderwijs gaan spelen, maar is de vraag veeleer wanneer, in  welke vorm en met welke toepassing dat het geval zal zijn.    Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat ICT rendeert bij het leren. ICT helpt de leraar  bij het voorbereiden van lessen, maar ook bij het bieden van maatwerk aan leerlingen. In  de klas zorgt het voor afwisselende lessen die aansluiten bij de leerstijl en het niveau van  de leerling4 .     1

 Trendrapport PO en VO – Stichting Kennisnet   Trendwatchers van Cisco spreken de verwachting uit dat in 2016 meer dan 7,4 miljard mobile devices  (smartphones, tablets) op de wereld in gebruik zullen zijn, meer dan er mensen zijn.  3  iPads in de klas, Dominicus College  4  Zie Vier in balans monitor 2013 – Kennisnet te vinden op w ​ww.kennisnet.nl   2

Verantwoording en implementatieplan “Activerende didactiek m.b.v. iPads”

2 

Versie 9 april 2015 

Inmiddels verschijnen steeds meer wetenschappelijke publicaties die het belang van de  inzet van ICT in het onderwijs onderbouwen. Een voorbeeld daarvan is het Horizon Report  Europe (Schools Edition)5  uit oktober 2014 waarin de belangrijkste trends, uitdagingen en  technologische ontwikkelingen voor het onderwijs op een rij zijn gezet in een vergelijking  tussen 22 landen in Europa.    De 6 belangrijkste trends volgens het rapport:    ● Alom aanwezigheid van sociale media (binnen 1­2 jaar)  ● Heroverweging rol leraren (binnen 1­2 jaar)  ● Meer gericht op open leermaterialen/bronnen (binnen 3­5 jaar)  ● Toenemend gebruik van hybride leerarrangementen (binnen 3­5 jaar)  ● Ontwikkeling van online leren (over 5 of meer jaren)  ● Opkomst van data­gedreven leren (over 5 of meer jaren)     De 6 grootste uitdagingen volgens het rapport:    ● Integratie van ICT in lerarenopleidingen (oplosbaar)  ● Beperkte digitale vaardigheden van leerlingen (oplosbaar)  ● Combinatie van formeel en informeel leren (lastig)  ● Creëren van authentieke leerervaringen (lastig)  ● Complex denken en communicatie (zeer lastig)  ● Leerlingen als mede­ontwikkelaars van het leren (zeer lastig)     En tot slot de 6 belangrijkste technologische ontwikkelingen volgens het rapport:    ● Werken in de cloud (binnen een jaar of minder)  ● Werken met tablets (binnen een jaar of minder)  ● Educatieve games (binnen 2­3 jaar)  ● Mobiel leren (binnen 2­3 jaar)  ● Gepersonaliseerd leren (binnen 4­5 jaar)  ● Virtueel of op afstand werken in laboratoria (binnen 4­5 jaar)     Met een aantal stappen die we in het licht van de inzet van iPads zetten, anticiperen we  op deze trends, uitdagingen en ontwikkelingen. In het nog te schrijven schoolplan  2015­2019 van Sint Ursula zal in de visie op ons onderwijs in de komende jaren een  breder antwoord hierop geformuleerd worden.               

5

 Zie ​ https://ec.europa.eu/jrc/sites/default/files/2014­nmc­horizon­report­eu­en_online.pdf 

Verantwoording en implementatieplan “Activerende didactiek m.b.v. iPads”

3 

Versie 9 april 2015 

Het model Vier in Balans6  van Kennisnet vat samen wat er uit wetenschappelijk onderzoek  bekend is over succesvolle invoering en gebruik van ICT in het onderwijs.   Het model gaat er van uit dat invoering van ICT voor onderwijsdoeleinden meer kans van  slagen heeft bij een evenwichtige en samenhangende inzet van de vier bouwstenen: visie,  deskundigheid, digitaal leermateriaal en ICT­infrastructuur.   

 

    De schoolleiding heeft bovenstaand model tijdens een tweedaagse sessie Education  Strategic Planning (ESP) geïntegreerd in de volgende pijlers:    ● Visionair leiderschap  ● Leren en lesgeven op een nieuwe manier  ● Voortdurend professioneel leren  ● Flexibele leeromgeving  ● Overtuigend bewijs van succes    Deze pijlers krijgen vorm door binnen elk van de pijlers een ambitie te formuleren:    ● Visionair leiderschap: De schoolleiding leeft de hernieuwde visie.  ● Leren en lesgeven op een nieuwe manier: Rekening houden met verschillen om de  talenten van de leerlingen zo optimaal mogelijk te benutten.  ● Voortdurend professioneel leren: Bewust inzetten om de visie te kunnen  verwezenlijken en de noodzakelijke professionalisering moet een informeler  karakter krijgen.  ● Flexibele leeromgeving: Ruimte maken in het rooster en het gebruik van de  leeromgeving moet aansluiten bij de manier van leren die we nastreven.  ● Overtuigend bewijs van succes: Leerlingen stromen zo optimaal mogelijk door en  leerlingen zijn succesvol op vervolgopleiding.         

6

 Vier in Balans ­ Kennisnet te vinden op http://www.kennisnet.nl/onderzoek/vier­in­balans­monitor/ 

Verantwoording en implementatieplan “Activerende didactiek m.b.v. iPads”

4 

Versie 9 april 2015 

De geformuleerde ambities dienen geconcretiseerd te worden in toekomstig beleid. De  schoolleiding acht iedere pijler essentieel om de ambitie van persoonlijk leren op onze  school te kunnen verwezenlijken.  Tijdens de ESP­sessie heeft de schoolleiding van Sint Ursula locatie Horn de volgende  hernieuwde visie geformuleerd:    Sint Ursula gaat voor ​ activerend​  en ​ actueel​  onderwijs, gericht op het ​ samen  ontwikkelen van ​ talenten​  in ​ verbinding​  met de omgeving.    De kern van deze visie wordt weergegeven door de vijf blauwe woorden. In het onderwijs  dat we de leerlingen aanbieden moeten we deze kernen ook laten terugkomen. De  schoolleiding van Sint Ursula is de mening toegedaan dat inzet van devices (i.c. de iPad)  een belangrijke bijdrage kan leveren aan een verbeterde didactische aanpak die aansluit  bij de leefwereld van de leerling. De mogelijkheden van ICT in het onderwijs groeien  exponentieel en creëren een breed scala van nieuwe didactische werkvormen.     ● De iPad biedt de leerling en de docent de mogelijkheid om de ​ actualiteit​  en de  omgeving​  buiten de school de les in te halen, en wel op het moment dat het voor  de leerling relevant is.  ● Iedere leerling kan gebruik maken van de eigen ​ talenten​  in het verwerken van de  lesstof. Auditief, visueel, geschreven opdrachten, maar ook uitwerkingen van  opdrachten in deze vormen zijn mogelijk.   ● De iPad zorgt er voor dat leerlingen en docenten ​ samen​  kunnen werken aan de  opdrachten door documenten te delen.   ● Diverse werkvormen waarbij leerlingen zelf ​ actief​  creëren i.p.v. consumeren zijn te  realiseren door de inzet de iPad. 

Verantwoording en implementatieplan “Activerende didactiek m.b.v. iPads”

5 

Versie 9 april 2015 

Ambitie voor schooljaar 2015-2016 In het schooljaar 2013­2014 heeft een pilot plaatsgevonden in een VMBO­T2 klas. De  resultaten van deze pilot hebben in 2014­2015 geleid tot een verlenging waarbij in twee  VMBO­T2 klassen en een VMBO­T3 klas de iPad ingezet wordt als didactisch hulpmiddel.     Op basis van de pilot concluderen we dat de iPad als didactisch hulpmiddel zijn nut  bewezen heeft. De evaluaties en gesprekken met de vakdocenten geven een positief  beeld. Mentoren zijn in gesprek gegaan met de leerlingen en ook deze gesprekken  leveren een positief beeld op. Natuurlijk zijn er aanloopproblemen en aandachtspunten  voor de toekomst. Deze aandachtspunten hebben dit schooljaar al acties opgeleverd maar  zijn ook de basis voor toekomstig beleid. 

De pilot voorbij... We gaan niet verder met een pilot, maar kiezen voor gefaseerde invoering van de iPad als  didactisch hulpmiddel binnen de school. Onze ambitie is om in schooljaar 2015­2016 de  iPad als didactisch hulpmiddel in te zetten in de volgende klassen:    ● 3 brugklassen, van elk niveau 1 (VMBO­T, havo, vwo);  ● 2 VMBO­T2 klassen;  ● 2 VMBO­T3 klassen;  ● De leerlingen van de huidige VMBO­T3 worden verspreid over verschillende  clusters op VMBO­T4. Dit betekent dat er op VMBO­T4 geen gezamenlijke groep  meer zal zijn. De leerlingen maken gebruik van hun tablet te midden van leerlingen  met een boek. Hiermee hebben we het huidige schooljaar al ervaring opgedaan in  diverse clusters op VMBO­T3. 

Pilot op 4 havo In de gesprekken die de teamleider op 4 havo voerde met haar teamleden bleek er  voldoende interesse te zijn voor een cluster waarin de iPad als didactisch hulpmiddel  wordt ingezet. We onderzoeken op dit moment de haalbaarheid hiervan, maar gaan er  vanuit dat we in schooljaar 2014­2015 een pilot op havo 4 kunnen starten. Hiermee slaan  we landelijk een nieuwe weg in: vaak stoppen projecten met iPads in de tweede fase.    Deze pilot is bijzonder omdat de leerlingen niet voor alle vakken bij elkaar in de klas zitten.  We hebben hier zeer beperkt ervaring mee op VMBO­T3, maar hier betrof het slechts 2  vakken. Om voldoende mogelijkheden te scheppen voor het inzetten van de iPad als  didactisch hulpmiddel kiezen we een groep leerlingen met een sterk overeenkomend  pakket aan wie we dit gaan aanbieden.    Deze groep leerlingen zal niet in iedere les bij elkaar in de klas zitten. Om toch zoveel  mogelijk de iPad in te kunnen zetten als didactisch hulpmiddel komt een verrijdbare kast  met 32 iPads die uitgeleend kunnen worden ter beschikking. Deze iPads kunnen ook door  docenten ingezet worden als er een les ontwikkeld is waarbij de iPad als hulpmiddel  noodzakelijk is, maar niet alle leerlingen over een iPad beschikken. In eerste instantie  inzetbaar in havo 4, maar zo nodig ook in andere leerjaren.   Verantwoording en implementatieplan “Activerende didactiek m.b.v. iPads”

6 

Versie 9 april 2015 

Plaatsing De plaatsing in een klas met iPads is in schooljaar 2015­2016 nog op basis van  vrijwilligheid. Er worden voorlichtingsavonden georganiseerd voor ouders van de  aankomende brugklassen en de huidige brugklasleerlingen die naar 2 VMBO­T gaan. Als  het vooronderzoek op havo 4 een positief resultaat heeft, worden ook de ouders op havo 4  uitgenodigd voor een voorlichtingsavond.  

Aanschaf iPad leerlingen Om een en ander financieel haalbaar te maken, wordt de iPad door ouder(s)/verzorger(s)  zelf aangeschaft. Onze partner Infotheek richt hiervoor een webwinkel in. Aanschaf via de  webwinkel biedt de volgende voordelen:    ● Extra onderwijskorting op de aanschaf  ● Diverse varianten van de iPad worden aangeboden  ● Diverse covers worden aangeboden die alleen voldoende bescherming bieden  voor dagelijks transport naar school.  ● Verzekering tegen schade en diefstal  ● Mogelijkheid tot gespreide betaling, zonder dat hiervoor een BKR toets  noodzakelijk is; tevens wordt deze lening niet geregistreerd bij BKR. Dit is mogelijk  omdat de school garant staat voor de lening.     Ouder(s)/verzorger(s) die problemen hebben met de financiering van de iPad verwijzen we  als school eerst naar de gemeente.7  Zo nodig wordt daarna in overleg tussen  ouder(s)/verzorger(s) en de school een passende oplossing gezocht.      Erik van den Hout  Mark van de Mortel    April 2015   

7

 ​ http://leudal.antwoordopbijstand.nl/inhoud/index/pid/1735 

Verantwoording en implementatieplan “Activerende didactiek m.b.v. iPads”

7