7 | Onderwijs STRUCTUUR SG SINT URSULA
De Scholengemeenschap St. Ursula heeft locaties in Horn en in Heythuysen. In de locatie Heythuysen zijn de opleidingen voor VMBO theoretisch, VMBO gemengd en VMBO beroepsgericht (kader en basis) gehuisvest.
ONDERBOUW EN LEERWEGEN
Gedurende de eerste twee leerjaren van het voortgezet onderwijs ontvangen alle leerlingen hetzelfde vakkenpakket. De leerstof die in deze vakken wordt aangeboden bestaat voor een groot gedeelte uit verplichte leerstof (basisvorming). In plaats van een uniform basisvorming programma met 15 vakken die voor alle leerlingen verplicht zijn heeft de overheid een richtinggevende set kerndoelen voorgeschreven. Deze kerndoelen beschrijven wat alle leerlingen nodig hebben voor persoonlijk, maatschappelijk en beroepsmatig functioneren en bieden de basis voor het vervolgonderwijs, om te beginnen in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs. Het aantal kerndoelen is beperkt tot 58. De kerndoelen zijn globaal geformuleerd. Daardoor hebben we de ruimte deze doelen op elk niveau en voor elke leerstijl uit te werken: praktisch of theoretisch, abstract of concreet, op het niveau van de basisberoepsgerichte leerweg of op dat van het vwo, disciplinair of vakoverstijgend. De kerndoelen zijn gepresenteerd in zeven leergebieden. Dat wil niet zeggen dat vakken worden ‘afgeschaft’ en leergebieden worden ‘ingevoerd’. Het wil wel zeggen dat de mogelijkheid wordt geboden aan scholen om zélf die keuzes te maken, om zodoende passende onderwijsprogramma’s te bieden. Tenminste tweederde van de lestijd in de eerste twee jaar is beschikbaar voor de kerndoelen. Eenderde van de tijd is dus beschikbaar voor maatwerk en andere, eigen keuzes. In het VMBO kunnen meer praktische en beroepsgerichte programma’s worden aangeboden. Ook kan er bijvoorbeeld meer aandacht
worden besteed aan Nederlands of Wiskunde of aan Kunstvakken en Lichamelijke Oefening, kunnen uitdagende programma’s voor hoogbegaafden aangeboden worden en klassieke talen in het gymnasium worden verzorgd. Op deze manier wordt het voor scholen mogelijk gemaakt hún onderbouw verder te ontwikkelen. Hoe we met de nieuwe wettelijke kaders voor de onderbouw zijn omgegaan wordt zichtbaar in de lessentabel waarin sectororiëntatie en keuzebegeleiding een prominente plek hebben gekregen. Daarnaast krijgt de leerling, leerstof aangeboden die nodig is voor het behalen van een diploma. Na twee leerjaren in de onderbouw kiest de leerling op basis van resultaten en interesses een van de sectoren en leerwegen op onze school. Hierbij wordt de leerling vanaf het begin begeleid en stap voor stap toegeleid naar de juiste leerweg en sector. De leerlingen komen van veel verschillende basisscholen en worden op grond van adviezen en testuitslagen geplaatst in de tweejarige onderbouw in een van de volgende brugklassen: • de theoretische klas: leidt op voor de • theoretische- en gemengde leerweg • de combinatieklas: leidt op voor de theoretische-, gemengde-, kader- en basisberoepsgerichte leerweg. Gedurende de onderbouwperiode volgen de leerlingen les in de vakken, volgens het lesrooster dat u elders in deze schoolgids aantreft. Aan het einde van de onderbouw wordt de leerling gericht bevorderd. Dat wil zeggen dat de school bepaalt welke leerweg de leerling gaat volgen. Doubleren in de onderbouw is in principe niet mogelijk, behalve in geval van ziekte of buitengewone omstandigheden. In leerjaar 1 bestaat voor leerlingen de mogelijkheid te kiezen voor een B-programma in leerjaar 2 als voorbereiding op het volgen van de basisberoepsgerichte leerweg in een van de sectoren.
49
Na de uitreiking van rapport twee in leerjaar 1, worden de ouders/verzorgers en de leerling, uitgenodigd voor een gesprek met de mentor. Uitgangspunt voor dit gesprek zijn de behaalde resultaten, waarbij gekeken wordt naar de cijfers op D-niveau en het advies van de rapportvergadering.
DE SYNTHESEKLAS: MET EEN STEUNTJE IN DE RUG NAAR HET VMBO
50
In de syntheseklas kunnen o.a. REC- 4 geïndiceerde leerlingen in een reguliere VMBO-setting een erkend diploma of erkende certificaten halen. In kleine klassen, de syntheseklassen, volgen de leerlingen, onder begeleiding van een groepsleerkracht van het Voortgezet Speciaal Onderwijs (de Ortolaan, Heythuysen), zoveel mogelijk regulier onderwijs. De leerlingen werken met VMBO-methodes en volgen vanaf de start de beroepsoriënterende vakken bij docenten van SG Sint Ursula. Wanneer de ontwikkeling van de leerling het toestaat neemt deze steeds meer deel aan reguliere activiteiten. We streven naar een volledige integratie zodat deze leerlingen uiteindelijk onze school in het bezit van een VMBO-diploma verlaten en kunnen doorstromen naar het middelbaar beroepsonderwijs.
DE EXAMENPERIODE In de tweejarige onderbouw wordt de sectorkeuze in
de bovenbouw voorbereid. Het VMBO kent vier sectoren met vaste examenpakketten: De sector techniek, zorg en welzijn, economie en landbouw. De definitieve sectorkeuze wordt gemaakt in overleg met de ouders, de mentor en de docenten, waarbij rekening wordt gehouden met de aanleg van de leerling en de eisen die de vervolgopleidingen stellen. Elke sector heeft een gemeenschappelijk deel met verplichte vakken: Nederlands, Engels, CKV, Maatschappijleer en Lichamelijke opvoeding. Daarnaast heeft elke sector een sectordeel met een of meer verplichte vakken afhankelijk van de gekozen sector en een
keuzedeel waarbij de leerling minimaal twee en maximaal drie vakken vrij kan kiezen. Het eindexamen start in leerjaar 3 en bestaat uit vijf schoolexamens en een centraal examen. De examens zijn verdeeld over de tweejarige bovenbouw. Ieder schoolexamen bestrijkt ongeveer 12 lesweken. Deze examens zijn gericht op afsluiting en doorstroming naar het Middelbaar beroepsonderwijs (MBO) of HAVO. De mentor zal aan de doorstroming uitvoerig aandacht besteden. De decaan biedt waar nodig ondersteuning. Overigens kan een leerling niet voor de derde keer onderwijs volgen in eenzelfde leerjaar van het VMBO. Voor de leerlingen die met goed gevolg het VMBO-T doorlopen hebben bestaat de mogelijkheid door te stromen naar de 4e klas HAVO. Doorstroom van VMBO-T4 naar HAVO 4 is mogelijk indien is voldaan aan de volgende 4 criteria: • het VMBO-T diploma is behaald • het gemiddelde cijfer van de eindexamenlijst 6.8 of hoger is • het advies van de meerderheid van de vakdocenten positief is (voor leerlingen van SG Sint Ursula) of het advies van de toeleverende school positief is (voor leerlingen van elders). • de leerling een zodanig vakkenpakket heeft dat een overstap naar een profiel op HAVO 4 mogelijk is.
VMBO THEORETISCH EN GEMENGD De opleiding aan het VMBO duurt 4 jaar. Aan het einde van het tweede leerjaar van het VMBO geeft de school de leerlingen een advies over de door hen verder te volgen leerweg. Tevens komt de leerling voor een eerste keuze te staan. Bij de overgang naar 3 VMBO-T kunnen 3 of 4 vakken gekozen worden: Frans, Duits, Natuur-/scheikunde 1, Biologie, Economie, Geschiedenis en Aardrijkskunde. Bij de overgang naar 3 VMBO – GL kan gekozen worden voor één van de volgende combinaties: • Natuurkunde + Techniek • Economie + Handel en Administratie • Biologie + Zorg en welzijn breed
Het onderwijs wordt gegeven op het niveau van de theoretische leerweg. Naast 5 algemene vakken volgt de leerling vanaf het derde leerjaar gedurende een aantal uren per week, één beroepsgericht vak naar keuze.
VMBO KADER- EN BASISBEROEPSGERICHT Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs omvat algemene vorming en legt een basis voor aansluitend beroepsonderwijs. De beroepsgerichte leerwegen zijn bedoeld voor leerlingen die meer praktisch bezig willen zijn in het onderwijs. Deze leerwegen zijn ook bedoeld voor leerlingen die, na enkele jaren, al weten welke (beroeps)richting zij willen gaan volgen. We onderscheiden twee opleidingsniveaus: de kader- en de basisberoepsgerichte leerweg. Er kan gekozen worden uit de volgende programma’s: handel- en administratie: een intrasectoraal programma gericht op kantoor- en verkooppraktijk bouwbreed: een intrasectoraal programma vooruitlopend op specialisaties zoals meubelmaken, bouwtimmeren, metselen en schilderen metalektro: een intrasectoraal programma vooruitlopend op beroepen binnen de metaaltechniek en de elektrotechniek instalektro: een intrasectoraal programma vooruitlopend op beroepen binnen installatietechniek en de elektrotechniek zorg en welzijn breed: een intrasectoraal programma voorbereidend op dienstverlenende beroepen.
BASISBEROEPSGERICHT - LEERWERKTRAJECT ( LWT) Leerlingen die meer praktijk- of beroepsgericht zijn, hebben behoefte aan een actieve aanpak van leren en stromen in leerjaar 3 & 4 door naar de LWT -Route. De kern van de LWT – route is gebaseerd op een duidelijke, structuurvolle en actieve leeromgeving voor de leerlingen. Structuur en duidelijkheid wordt geboden door ‘zo min mogelijk handen voor de klas’. De actieve leeromgeving is ingericht door praktijkuren
op locatie, maatwerk in de AVO-vakken en stage binnen erkende leerbedrijven. De leerlingen sluiten hun schoolcarrière op SG Sint Ursula Heythuysen af met een VMBO-Basis-LWT-diploma, waarna doorstroom naar MBO niveau 2 mogelijk is. ARBEIDSMARKT GEKWALIFICEERD ASSISTENT (AKA) In het schooljaar 2014-2015 kunnen leerlingen, die deze route ook in het derde leerjaar gevolgd hebben, voor de laatste keer deze niveau-1 opleiding op onze school afronden. De invulling van deze niveau- 1 opleiding van het ROC vindt plaats op onze school. Daarnaast lopen deze leerlingen stage bij een leerbedrijf. Na het behalen van het “Gilde diploma” aan deze opleiding hebben de betreffende leerlingen recht op doorstroom naar een niveau-2 opleiding.
51
52
Schema schoolstructuur Middelbaar Beroeps Onderwijs MBO/BOL of MBO/BBL (niveau 4 of 3)
HAVO
4
VMBO-TL 6x AVO
VMBO-GL oo 5x AVO 1x BG
3
VMBO-TL+GL (sector: techniek, of zorg & welzijn of economie)
2
VMBO Theoretische klassen
MBO/BOL of MBO/BBL (niveau 2 of 1)
VMBO-BB oo 4x AVO 1x BG
VMBO-BB oo 4x AVO 1x BG
LWT
VMBO-KB oooooo
VMBO-BB oooo
LWT
53
VMBO Combinatie klassen
1
VMBO Theoretische klassen
Basisschool Opmerkingen VMBO/TL VMBO-theoretische leerweg VMBO/GL VMBO-gemengde leerweg VMBO/KBL VMBO-kaderberoepsgerichte leerweg VMBO/BBL VMBO-basisberoepsgeriche leerweg AVO algemeen vormende vakken BG beroepsgerichte vakken in een van de afdelingen of intrasectorale programma’s
oo
administratie/zorg en welzijn breed/bouwbreed/metalelektro/instalelektro oooo leerwegtraject oooooo administratie/zorg en welzijn breed/bouwbreed/metalelektro/instalelektro
ALGEMENE VAKKEN Nederlands + taalvaardigheden
4
4
Nederlands
2
Frans
LEERJAAR 2
BASISGROEP
THEORETISCHE GROEP
ALGEMENE VAKKEN
Frans
ALGEMENE VAKKEN 4
4
Nederlands
4
3
Nederlands/taalvaardigheden
1
Duits
3
2
Engels
3
3
Engels
3
3
Engels
3
Wiskunde
3
3
Wiskunde
3
3
Wiskunde
3
Wiskunde/rekenvaardigheden
1
1
Wiskunde/rekenvaardigheden
1
1
Wiskunde/rekenvaardigheden
1
Geschiedenis
2
2
Geschiedenis
1
1
Aardrijkskunde
1
1
Aardrijkskunde
2
1
MENS EN MAATSCHAPPIJ-VAKKEN
MENS EN MAATSCHAPPIJ-VAKKEN
SECTOR ORIËNTATIE
54
LEERJAAR 2
COMBINATIEGROEP
THEORETISCHE GROEP
LEERJAAR 1
COMBINATIEGROEP
LESSENTABEL ONDERBOUW
MENS EN MAATSCHAPPIJ-VAKKEN
SECTOR ORIËNTATIE
Burgerschapsvorming
3
SECTOR ORIËNTATIE
Sector-oriëntatie Techniek
2
2
Sector-oriëntatie Techniek
k2
k2
Sector-oriëntatie Techniek,
k2
Natuur/Scheikunde I
2
2
Natuur/Scheikunde I
2
2
Natuur/scheikunde I
2
Sector-oriëntatie Zorg en Welzijn
2
2
Sector-oriëntatie Zorg en Welzijn
k2
k2
Sector-oriëntatie Zorg en Welzijn,
k2
Biologie
2
2
Biologie
2
2
Biologie
2
Sector-oriëntatie Economie
2
2
Sector-oriëntatie Economie
k2
k2
Sector-oriëntatie Economie,
k2
Economie
1
1
Economie
2
2
Economie
2
ICT
1
1
ICT
0
0
ICT
0
Muziek
1
1
Muziek
1
1
Beeldend Vormen
3
2
Beeldend Vormen
2
CREATIEVE VAKKEN + LO
CREATIEVE VAKKEN + LO
CREATIEVE VAKKEN + LO
Tekenen Lichamelijke Opvoeding
3
3
Lichamelijke Opvoeding
BEGELEIDING
BEGELEIDING
Mentoruur
Mentoruur
Maatwerkuren*
2
2
Muziek
1
Beeldend Vormen
2
Lichamelijke Opvoeding
3
2 3
3
BEGELEIDING 2
2
Mentoraat w.o. LOB en sociale vaardigheden
Maatwerkuren*
* In leerjaar 2 kiezen leerlingen uit de drie sector-oriëntatiegebieden Techniek, Economie en Zorg en Welzijn twee van de drie sectoren.
3
LESSENTABEL BOVENBOUW BASIS BEROEPS GERICHTE LEERWEG
LEERWERK TRAJECT
LEERJAAR SECTOR
KADER BEROEPS GERICHTE LEERWEG
GEMENGDE LEERWEG
THEORETISCHE LEERWEG
3
3
3
3
3
ec tc zw
ec tc zw
ec tc zw
ec tc zw
4
3
3
4
ARBEIDSMARKT KWALIFICERENDE ASSISTENTENOPLEIDING
BASIS BEROEPS GERICHTE LEERWEG
KADER BEROEPS GERICHTE LEERWEG
GEMENGDE LEERWEG
THEORETISCHE LEERWEG
4
4
4
4
4
ec tc zw
ec tc zw
ec tc zw
ec tc zw
3
3
4
ALGEMENE VAKKEN Nederlands + taalvaardigheden
4
4
3
3
3
3
Frans Duits Engels
k2 1
1
1
Wiskunde Wiskunde/rekenvaardigheden
4
k3
4
4
4
4
4
k3
k3
k3
k3
k3
k3
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
4
4
4
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
k3
k3
3
3
3
3
4
4
k3 1
1
1
3
3
3
1
1
1
4
4
4
4
k4
k4
k4
k4 k4
k4
k4
k4
2
2
2
3
3
3
4
4
4
4
k3
3
k3
k4
4
k4
k4
4
k4
k4
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
k4
k4
k4
k4
k4
k4
k4
k4
k3
k3
k3
k3
k4
4
k4
k4
k4
k4
k4
k4
k4
MENS EN MAATSCHAPPIJ-VAKKEN Burgerschapsvorming Geschiedenis
k3
Aardrijkskunde Maatschappijleer
2
2
2
1
1
1
1
1
1
2
2
2
2
Maatschappijleer II
k3
k3
SECTORVAKKEN Natuur/Scheikunde I
3
3
3
15
15
9
3
3
4
14
12
Natuur/Scheikunde II Techniek
11
Biologie
3
Zorg en welzijn
3
3
3
3
11 15
Economie 11
8 4
k4
k4
4
k4
k4
6
Zorg en welzijn breed
Handel en Administratie
6
15
6
3
3
3
15
15
6
14 3 6
12
8
3
3
4
14
13
8
k4
CREATIEVE VAKKEN + LO k2
k2
k2
k2
CKV
Tekenen 1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
Lichamelijke Opvoeding
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
2 2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
k4
k4
k4
k4
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
BEGELEIDING Mentoraat w.o. LOB Mentoruur
Stage
periode 1:1 week periode 2/3:1 dag per week
een week arbeidsoriënterend
EC = sector Economie TC = sector Techniek ZW = sector Zorg en Welzijn
2 dagen per week
2 weken beroepsvoorbereidend
intrasectoraal programma handel en administratie intrasectorale programma’s bouw-breed, metalelektro, instalelektro en MEI intrasectoraal programma zorg en welzijn-breed
55