VCBO – Ten Boer Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente TEN BOER
JAARVERSLAG 2013
Datum Onderwerp Opsteller
Jaarverslag 2013
: 1 juli 2014 : jaarverslag 2013 : Cor Westerholt
Vereniging voor Christelijke Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer.
INHOUDSOPGAVE Pagina VOORWOORD
4
HOOFDSTUK 1 ALGEMENE INFORMATIE EN GEVOERD BELEID 1.1. Juridische structuur 1.2. De vereniging en haar missie en doelstelling 1.3. De organisatie van VCBO Ten Boer 1.3.1. Maatschappelijk verantwoord ondernemen 1.3.2. Horizontale verantwoording 1.4. De vereniging en haar leden 1.4.1. Overzicht lidmaatschap vereniging 1.4.2. Overzicht gezindten vereniging 1.5. Leerlingenbeleid en kengetallen 1.5.1. Leerlingenaantallen afgelopen jaren 1.5.2. Opheffingsnormen binnen de gemeente Ten Boer 1.5.3. Leerlingen met Leerling Gebonden Financiering (LGF) 1.6. Personeelsbeleid en kengetallen 1.6.1. Personeel in dienst van de vereniging 1.6.2. Samenstelling personeelsbestand 1.6.3. Directievoering 1.6.4. De leerzorg 1.6.5. Passend Onderwijs 1.6.6. Deskundigheidsbevordering 1.6.7. Scholing 1.6.8. Het bestuursformatieplan 2012 – 2013 en 2013 – 2014 1.6.9. Vergelijking landelijk gemiddelde GLP en de feitelijke GLP 1.6.10. Functiemix 1.6.11. Meer slagkracht door slimmer werken 1.7. Gevoerd onderwijsbeleid 1.7.1. Visie en onderwijskundige uitgangspunten 1.7.2. Opbrengstgericht werken en kwaliteitszorg 1.7.3. Overzicht eindopbrengsten aan de hand van de CITO eindtoets 1.7.4. Uitstroom/doorstroom van de leerlingen naar het vervolgonderwijs 1.7.5. Overzicht van investeringen 1.7.6. Passend Onderwijs 1.7.7. Kwaliteitsbeleid 1.7.8. ICT 1.7.9. Methodes 1.8. Gevoerd beleid huisvesting en onderhoud 1.8.1. Huisvesting en onderhoud 1.8.2. Overzicht voorzieningen in de schoolgebouwen 1.8.3. Overzicht uitgaven onderhoud in de komende 10 jaar 1.8.4. Gerealiseerd onderhoud in 2013 1.8.5. Geplande projecten in 2014 1.9. Overige informatie 1.9.1. Belangrijkste bestuurlijke voornemens en reeds genomen besluiten 1.9.2. Ontwikkelingen die te voorzien zijn 1.9.3. Toezichthouders: 1.9.3.1 Verslag Commissie Intern Toezicht 1.9.4. Prestatiebox 1.9.5. Cultuureducatie
5
Jaarverslag 2013
pagina 2
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
6 7
8 9
11 12 13
15 16
17 18 19 20 21 22
23
24 25
1.9.6. Toekomst- en risicoparagraaf 1.9.7. Toelatingsbeleid 1.9.8. Bestuursverklaring inzake interne beheersing
26
HOOFDSTUK 2 FINANCIËLE INFORMATIE 2.1. Gevoerd financieel beleid 2.1.1. Financieel beleid 2.1.2. Werkwijze 2.1.3. Financiële commissie en financieel jaarplan 2.1.4. Beleidscriteria 2.2. Analyse financieel resultaat - Overzicht exploitatie 2013 - Baten - Lasten - Grafisch overzicht baten en lasten 2.3. Treasury- en financieringsbeleid 2.3.1. Treasuryverslag 2.3.2. Beleidsafspraken 2.4. Financiële ontwikkelingen en overige financiële informatie 2.4.1. Financiële kengetallen 2.4.2. Investerings- en financieringsbeleid 2.4.3. Continuïteitsparagraaf Kengetallen Organigram situatie 2013
27
Jaarverslag 2013
pagina 3
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
28 30
31 32 34
35 36 37 38
Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag van VCBO-Ten Boer, de Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer. Het betreft het kalenderjaar 2013. Het jaarverslag is een verantwoording over de inzet van de middelen door het bevoegd gezag. Met deze publieke verantwoording laten we zien, dat de beschikbaar gestelde middelen zo effectief mogelijk zijn ingezet. In dit verslag zullen de hoofdlijnen van het gevoerde personeels-, financieel- en onderwijskundig beleid worden toegelicht en de inzet van de middelen worden verantwoord. Als maatschappelijke organisatie, die handelt met publieke middelen, wil de vereniging transparant zijn. Met dit bestuursjaarverslag legt het bestuur van VCBO Ten Boer verticale verantwoording af naar het ministerie van OCW en horizontale verantwoording naar ouders, werknemers, de GMR, de CIT en de gemeentelijke overheid. Het bestuursjaarverslag 2013 is geplaatst op de website: www.vpcbotenboer.nl Het verslag zal verder ter bespreking aan de orde komen in het bestuur, de commissie intern toezicht, de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad en het directieoverleg. Deze besprekingen kunnen vervolgens leiden tot nieuwe beleidsvoornemens en/of bijstellingen van het te voeren beleid. Op basis van de financiële en personele kengetallen en de gemaakte analyses kan het noodzakelijk zijn om te komen tot een herijking en bijstelling van het bestuursbeleid. In het bestuursjaarverslag geeft het bevoegd gezag een toelichting over de structuur van de organisatie, de belangrijkste activiteiten, het gevoerde financiële beleid gedurende het boekjaar en de stand van zaken op de balansdatum. Om een beeld te krijgen van de financiële positie van de vereniging op de balansdatum wordt gebruik gemaakt van de volgende financiële kengetallen: weerstandsvermogen, liquiditeit, rentabiliteit, solvabiliteit en de kapitalisatiefactor. De verantwoording van het beleid van de organisatie is vastgelegd in de jaarstukken. Deze jaarstukken zijn de documenten met financiële en niet-financiële verantwoordingsgegevens, die op grond van wettelijke bepalingen door het bevoegd gezag worden opgesteld en ingediend bij het departement. De jaarstukken worden vergezeld van een accountants- verklaring. Naast de presentatie van de jaarrekening omvat het jaarverslag ook informatie over de totale organisatie voor wat betreft onderwijs, personeel, huisvesting en materieel beheer. Het jaarverslag schetst een zo volledig mogelijk beeld van de gang van zaken gedurende het verslagjaar en beschrijft alle daarbij van invloed zijnde interne en externe ontwikkelingen. Tevens geeft het bestuursjaarverslag inzicht in de toekomstige ontwikkelingen, waarbij de inzet van de reserves en voorzieningen worden verantwoord. Bij de uitvoering van het financiële beleid worden extra diensten bij het administratiekantoor Metrium ingekocht. Het bestuursjaarverslag wordt jaarlijks in de maand mei door het bestuur vastgesteld en wordt voor 1 juli beschikbaar gesteld aan het ministerie. Geprobeerd is om het jaarverslag zo op te stellen, dat de lezer een getrouw beeld krijgt van de vereniging, waartoe de drie scholen De Schalm, De Til en De Fontein behoren.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 4
Hoofdstuk 1 – Algemene informatie en gevoerd beleid 1.1
JURIDISCHE STRUCTUUR
De rechtspersoon is de Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer. De vereniging is opgericht op 1 augustus 1997 en is gevestigd in Ten Boer. Bij de Kamer van Koophandel te Groningen is de vereniging ingeschreven onder nummer 40026801 Naam bevoegd gezag: Nummer bevoegd gezag: Juridische structuur:
1.2
VCBO in de gemeente Ten Boer 40889 Vereniging
DE VERENIGING EN HAAR MISSIE EN DOELSTELLING
VCBO Ten Boer ziet het als haar opdracht om naast de cognitieve ontwikkeling kinderen te helpen te ontdekken op welke wijze ze als mens in de samenleving staan, in relatie tot God en de ander. De scholen van de vereniging zijn leefgemeenschappen waarin men veiligheid en geborgenheid ervaart en waarin men weet dat men van waarde is. Een leefgemeenschap vorm je met elkaar. De dialoog tussen alle betrokkenen over de wijze waarin de school slaagt haar missie te realiseren is daarbij wezenlijk. VCBO heeft als doelstelling om scholen voor Christelijk Primair basisonderwijs in de gemeente Ten Boer te stichten en in stand te houden. De scholen binnen de vereniging werken nauw met elkaar samen. Het gevoerde financiële beleid is er op gericht zo veel mogelijk schaalvoordeel te genereren. Waar mogelijk krijgt samenwerking ook bij de onderwijsinrichting gestalte. Op de scholen willen we dat het onderwijsaanbod van kwalitatief hoogwaardig niveau is. Dit wordt mede afgelezen aan de resultaten, die worden behaald op de genormeerde tussentoetsen en de eindtoets basisonderwijs van het CITO. De resultaten moeten in ieder geval op het niveau van de landelijk vastgestelde inspectienormen liggen. VCBO Ten Boer is een professionele organisatie, die vanuit gezamenlijk vastgestelde kaders werkt. Er wordt gewerkt vanuit een christelijk perspectief, waarbij waarden als respect, zorg en aandacht voor elkaar en voor de ons omringende wereld van groot belang zijn.
1.3
DE ORGANISATIE VAN VCBO TEN BOER
Het bestuur van de vereniging bestaat uit 5 personen. Ze heeft het beheer over drie scholen. Te weten De Til in Thesinge, De Fontein in Ten Boer en Schalm in Ten Post. Het bestuur is formeel het bevoegd gezag en werkgever van het personeel. Er is gekozen voor het bestuursmodel ‘besturen op hoofdlijnen’. Hierbij zijn taken en verantwoordelijkheden overgedragen aan de algemeen directeur. Hij draagt zorg voor de beleidsvoorbereiding en de beleidsuitvoering en is hier eindverantwoordelijk voor. Het vaststellen van het beleid blijft het primaat van het bestuur. Het bestuur stelt kaders vast, waarbinnen het management zelfstandig kan opereren. In antwoord hierop verwacht het bestuur verantwoording in o.a. managementrapportages. Dit geldt voor de beleidsterreinen onderwijs, personeel, financiën, onderhoud en huisvesting en organisatie. Elke school heeft een schooldirecteur, die integraal verantwoordelijk is voor het reilen en zeilen op de betreffende school. Via het directieoverleg wordt door de algemeen directeur nauw samengewerkt met de directeuren van de afzonderlijke scholen.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 5
De verdeling van taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden binnen de vereniging zijn vastgelegd in het managementstatuut. In dit statuut zijn de bevoegdheden en verantwoordelijkheden geformaliseerd. De algemeen directeur heeft de dagelijkse bestuurlijke verantwoordelijkheid en zorgt voor ondersteuning en aansturing van de scholen op het gebied van beleid, beheer en administratie. Binnen de kaders van het strategisch beleidsplan en de begroting, worden jaarlijks managementcontracten afgesloten tussen het bestuur en de algemeen directeur en tussen de algemeen directeur en de directeuren van de scholen. Verantwoording daarover heeft plaats door middel van voortgangsgesprekken en managementrapportages. De algemene ledenvergadering is het hoogste gezagsorgaan binnen de organisatie. Ouders en personeel hebben op schoolniveau inspraak via de Medezeggenschapsraad en op bovenschoolsniveau via de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad. Om tot een duidelijke scheiding van bestuur en toezicht te komen is met ingang van 1 augustus 2011 de ‘Code Goed Bestuur’ ingevoerd. De algemene ledenvergadering heeft een commissie van intern toezicht benoemd. Deze commissie intern toezicht houdt toezicht op het functioneren van de organisatie in het algemeen en het bestuur in het bijzonder. De commissie staat het bestuur met raad terzijde en fungeert als klankbord. Tot slot is de commissie belast met het goedkeuren van de begroting en het jaarverslag (inclusief de jaarrekening) en het strategisch beleid van de vereniging. Uiteindelijk is de algemene ledenvergadering belast met de definitieve vaststelling van het jaarverslag en jaarrekening. Het organigram van de vereniging is als bijlage in het jaarverslag opgenomen. Kernactiviteiten: Het aanbieden en verzorgen van kwalitatief goed christelijk primair onderwijs op de drie scholen binnen de vereniging. Werkgebied: De gemeente Ten Boer. 1.3.1 Maatschappelijk verantwoord ondernemen VCBO Ten Boer is zich continue bewust van het maatschappelijk speelveld waarin zij zich bevindt en de noodzaak om op een maatschappelijk verantwoorde wijze het onderwijs binnen de vereniging inhoud te geven. Dit maakt tevens deel uit van de dialoog, die met andere betrokken partijen wordt gevoerd. Hierbij valt te denken aan de ouders, de gemeente, andere verenigingen en de inspectie. Op elke school binnen de vereniging is een ouderraad en een medezeggenschapsraad actief. Via deze overlegorganen wordt nauw contact gehouden met de ouders van de leerlingen. 1.3.2 Horizontale verantwoording Elke school binnen de vereniging kent een ouderraad. Deze raad functioneert als klankbord voor de directie van de betreffende school. De schooldirectie betrekt de ouderraad bij de ontwikkeling en uitvoering van schoolspecifiek beleid. Via dit overlegorgaan wordt nauw contact gehouden met de ouders van de leerlingen. Naast de ouderraad functioneert een medezeggenschapsraad, die met het schoolspecifieke beleid kan instemmen of het van advies kan voorzien. (zie organigram pagina 38)
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 6
1.4
DE VERENIGING EN HAAR LEDEN
VCBO Ten Boer is een vereniging met leden en donateurs. De leden- en donateurswerving wordt door de ouderraden van de verschillende scholen georganiseerd. Op 1 januari 2013 zijn totaal 132 ouders lid van de vereniging en kent de vereniging 70 donateurs. Een vereniging is gebaat bij een omvangrijk ledenbestand als basis voor meningsvorming en goed bestuur. 1.4.1
Overzicht lidmaatschap vereniging 200 150 100 50 0 VCBO Ten Boer
De Fontein
Totaal aantal eenheden
VCBO Ten Boer De Fontein De Schalm De Til
De Schalm Leden
Totaal aantal eenheden 169 116 36 32
De Til
Donateurs
Geen
Leden
Donateurs
Geen
110 72 18 20
59 42 9 8
15 2 9 4
1.4.2 Overzicht gezindten vereniging De scholen van VCBO Ten Boer worden bezocht door kinderen uit gezinnen met en zonder kerkelijke achtergrond. Door de secularisatie stijgt het aantal kinderen, waarvan de ouders aangeven geen kerkelijke binding te hebben en toch voor een Christelijke school te kiezen, geleidelijk. Als vereniging zijn we ons hiervan bewust en daarom willen we dat onze scholen gekenschetst worden als ‘open’ christelijke scholen. Scholen waarop kinderen welkom zijn en waarbij de ouders met de christelijke identiteit instemmen of deze respecteren. Redenen die verder ten grondslag kunnen liggen van de keuze voor één van onze scholen zijn: de school staat huis nabij, de aanwezige voorzieningen die de school kan bieden en de kwaliteit van het onderwijs.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 7
140 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
120 100 80
60 40 20 0 De De Fontein Schalm
De Til
De Fontein
De Schalm
De Til
Evangelisch, Baptist Geen kerkelijke binding PKN, Christelijk gereformeerd, gereformeerd, enz. Evangelisch, Baptist
Geen kerkelijke binding De Fontein De Schalm De Til
57 16 30
PKN, Christelijk gereformeerd, gereformeerd, enz. Geen kerkelijke binding
PKN, Christelijk gereformeerd, gereformeerd, enz. 126 35 20
Evangelisch, Baptist, Boeddhisme 2 1 1
1.4.3 Ouderraad en medezeggenschapsraad: VCBO Ten Boer vindt het belangrijk dat de ouders van de leerlingen betrokken worden bij het reilen en zeilen op de scholen. Daarom is aan elke school binnen de vereniging een ouderraad en een medezeggenschapsraad verbonden. Deze raden zijn een klankbordgroep, een adviesorgaan en ondersteuner voor directeur en team. In het strategisch beleidsplan is uitgesproken dat de komende tijd gericht gewerkt zal gaan worden aan het ontstaan van het educatief partnerschap tussen school en ouders. De komende jaren willen we investeren in verbetering van de oudercontacten, zodat in 2015 de tevredenheid op de scholen wordt gewaardeerd met een 8. 1.5
LEERLINGENBELEID EN KENGETALLEN
De scholen van de vereniging zijn toegankelijk voor alle kinderen van ouders die met de grondslag van de vereniging kunnen instemmen of deze kunnen respecteren. De belangrijkste indicator voor het berekenen van de omvang van de materiële en personele vergoeding is het leerlingenaantal. De meest recente prognose uit 2013 heeft als basis gediend voor het weergegeven leerlingen overzicht 1.5.1
Leerlingenaantallen afgelopen jaren Jaar 2010 2011 2012 2013 2014
Jaarverslag 2013
De Fontein 234 208 200 180 171
De Schalm 49 51 54 54 65
De Til 65 68 63 51 48
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
Totaal 348 327 317 285 284 pagina 8
2015 2016 2017
165 160 161
60 60 60
45 46 42
270 266 263
Het overzicht laat een daling zien van het aantal kinderen, dat de scholen van VCBO Ten Boer bezoekt. Het aantal kinderen op De Fontein en De Til is het afgelopen jaar sterk gedaald. Door de daling van het geboorte cijfer in Ten Boer en Thesinge zal naar verwachting tot 2017 het aantal kinderen met 30% dalen ten opzichte van het aantal kinderen in 2010. Tevens is het belangstellingspercentage in Ten Boer voor De Fontein met 8% is afgenomen. Per 1 augustus 2014 zal De Schalm nog de enige school in het dorp Ten post zijn. Hierdoor zal het aantal kinderen op De Schalm stijgen. Het aantal kinderen op De Schalm zal volgens de prognose tot 2019 met 14% stijgen Hiermee wordt de totale daling van het aantal kinderen binnen de vereniging enigszins gecompenseerd. Het is van groot belang, dat we als vereniging actief blijven en ons naar buiten toe profileren als actieve en kwalitatief goede voorzieningen voor basisonderwijs in de gemeente Ten Boer. Als organisatie vinden we de tevredenheid van ouders heel belangrijk. Tevredenheid over het onderwijs dat de kinderen ontvangen, de betrokkenheid die ze ervaren en het besef dat ieder van waarde is. 1.5.2 Opheffingsnormen binnen de gemeente Ten Boer De opheffingsnorm van de scholen in de gemeente Ten Boer is voor de periode 2013-2018 op 57 leerlingen vastgesteld. De 10/6-norm, het gemiddelde voor de scholen van de vereniging, is 95 leerlingen. Totaal moeten er 285 kinderen naar de scholen binnen de vereniging gaan om de scholen in stand te kunnen houden. Op het moment dat dit aantal kinderen onze scholen niet meer bezoekt, kunnen we voor wat betreft de instandhouding van scholen terugvallen op een groter samenwerkingsverband, dat we zijn aangegaan met de vereniging in Noord-Groningen. Totaal aantal kinderen VCBO - Ten Boer 2010 2011 2012 2013 348 327 317 285
2014 284
2015 270
2016 266
2017 263
Het totale aantal kinderen van de drie scholen lag op 1 oktober 2013 op 285 leerlingen en zal in 2014 waarschijnlijk zijn gezakt tot 284 leerlingen. Dit laatste betekent dat het verenigingsgemiddelde onder de geldende ondergrens ligt. Tot nu toe is voor het voortbestaan van De Schalm jaarlijks dispensatie aangevraagd, welke op grond van de 10/6-norm ook steeds is verleend. Volgens de prognose zal, om de scholen van VCBO-Ten Boer in stand te kunnen houden, gebruik gemaakt worden van de regeling die geldt voor het reeds eerder genoemde samenwerkingsverband met VPCO-Noord-Groningen. 1.5.3 Leerlingen met Leerling Gebonden Financiering (LGF) Totaal werden De Fontein, De Schalm en De Til door 3 leerlingen met een LGF indicatie bezocht. Met deze indicatie komen deze leerlingen in aanmerking voor extra ‘zorg’ middelen. De formatie, die we op grond hiervan krijgen toegewezen, wordt als ‘projectformatie’ ingezet en is tijdelijk van aard. Dit is 4 leerlingen minder dan in het jaar 2012. Van 2014 tot 2016 zullen de LGF middelen door het Samenwerkingsverband ‘Passend Onderwijs’ van de provincie Groningen worden blijven verstrekt.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 9
1.6
PERSONEELSBELEID EN KENGETALLEN
1.6.1 Personeel in dienst van de vereniging Het bestuur wil voor haar personeel een aantrekkelijke werkgever zijn. Het personeelsbeleid is geformuleerd in het Integraal Personeel Beleidsplan (IPB). Dit beleid laat zich kenmerken door de gerichtheid op het welbevinden, ontplooiingsmogelijkheden van het personeel en goede secundaire arbeidsvoorwaarden. Middels de gesprekkencyclus van POP-, reflectie-, voortgangs-, functioneringsen beoordelingsgesprekken wordt veel aandacht besteed aan de deskundigheidsbevordering, optimalisering van de werkomstandigheden en het welbevinden van de personeelsleden. In totaal, inclusief het ondersteunend personeel, zijn 31 werknemers (twee directieleden zijn eveneens groepsleerkracht) in vaste dienst van VCBO-Ten Boer. De verwachting is dat de daling van het aantal kinderen zich de komende tijd door zet. Om deze daling in het personeelsbestand te kunnen blijven opvangen zal nieuw aan te stellen personeel middels een payroll constructie of op tijdelijke basis worden aangesteld. Dit om boventalligheid en rddf plaatsingen de komende jaren te voorkomen. De directie binnen VCBO-Ten Boer heeft een omvang van 5 personen. Eén algemeen directeur, 2 schooldirecteuren en 2 adjunct-directeuren. De adjunct-directeuren dragen ook groepsverantwoordelijkheid, de schooldirecteuren vervullen een parttime functie en de algemeen directeur is als fulltimer in dienst. (zie ook paragraaf 1.6.3)
Personeelsleden (OP en OOP) Inkomsten voor personele inzet Aantal Formatieplaatsen Inzet personeel Aantal Formatieplaatsen Inkomsten Bek. Personeel en Arbeidsmarktbeleid (BPA) Kosten bovenschools management en management ondersteuning Aantal personeelsleden - Directie - Onderwijspersoneel - Onderwijs ondersteunend
2011 € 1.209.273 19,9 € 1.203.474 20,1 € 160.621
2012 € 1.167.272 19,6 € 1.181.275 19,8 € 166.071
2011 €
86.370 5 29 6
2013 € 1.201.599 19,7 19,6 € 158.276
2012 €
96.312 5 22 6
2013 €
95.707 5 20 6
Het budget voor inzet personeel bestaat uit de Rijksbijdrage, de LGF financiering en de incidentele middelen uit het ‘Herfst-akkoord’. Uit het BPA-budget wordt o.a. het bovenschoolsmanagement, de kosten die gemaakt worden voor het verlenen van ouderschapsverlof, de scholing van personeel, de Bapo regeling en de administratieve ondersteuning gefinancierd. In 2013 is het beschikbare budget door de daling van het aantal kinderen in vergelijking met 2012 kleiner geworden. Echter de daling wordt gecompenseerd door extra bekostiging uit het ‘Herfstakkoord’ en de extra middelen door de LGF financiering. De structurele middelen voor de inzet van het personeel dalen fors. Door natuurlijk verloop en de beëindiging van de payroll-aanstellingen hebben we de krimp kunnen opvangen en was het in 2013 niet nodig om over te gaan tot ontslag van personeel, dat in 2012 voor 0,5425 FPE in het risicodragend deel van de formatie (de rddf) was geplaatst.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 10
OP Percentage totale vergoeding personele middelen en BPA t.o.v. personele uitgaven
69%
OOP 1,0%
School directie 13%
Management
Overige
7,0%
10%
De Rijksvergoeding en het BPA budget bedraagt totaal € 1.359.875,00. Hiervan wordt 69% direct ingezet voor de inzet van de groepsleerkrachten. Voor de directievoering op de scholen wordt 13,0% ingezet. Hierbij moet opgemerkt worden dat de adjunct-directeuren op De Fontein naast hun directie taken ook groepsverantwoordelijkheid dragen. De feitelijke inzet voor de groep is dus hoger dan de 69 % doet vermoeden. De totale directieformatie heeft een omvang van 2,639 FPE. De inzet voor de directievoering is te hoog en zal in de toekomst naar beneden gebracht worden. Onder management vallen de kosten voor de bovenschoolse directievoering en de ondersteuning door de administratief medewerker. Dit omvat totaal 7,0 % van de beschikbaar gestelde personele middelen. In 2012 was dit percentage 7,2 %. Deze kosten komen ten laste van het budget personeel en arbeidsmarktbeleid en staat los van het formatiebudget van de scholen.
1.6.2
Samenstelling personeelsbestand 15 – 25 jaar
Onderwijspersoneel: vrouwen mannen Ond. ondersteunend personeel Directie: - vrouwen - mannen
26 – 35 jaar
36 – 45 jaar
46 – 55 jaar
56 – 65 jaar
0 0 0
7 0 0
8 0 2
1 1 3
6 0 1
0 0
1 0
0 0
1 0
0 1
Leeftijdsopbouw personeelsbestand per 1-08-2013: De leeftijdsopbouw van het personeel is vrij gelijkmatig over de verschillende leeftijdscategorieën verdeeld. Er is binnen de vereniging geen personeel jonger dan 25 jaar werkzaam. De meeste personeelsleden vallen onder de categorie 36-45 jaar. Leerkrachten uit deze categorie hebben het maximum binnen hun salarisschaal nog niet bereikt. De komende jaren zal dit wel gaan gebeuren. De vereniging moet voor de toekomst rekening houden met stijgende salariskosten voor leerkrachten. Het gehele personeelsbestand van 32 werknemers bestaat uit 2 mannen en 30 vrouwen. Dat dit niet in verhouding tot elkaar staat zal duidelijk zijn. Dat hierin op korte termijn verandering komt is niet waarschijnlijk. Verhouding Parttimers – Fulltimers: Er zijn 7 werknemers als fulltimer en 24 als parttimers werkzaam binnen de vereniging. Het aantal parttimers is ongeveer ¾ deel van het totale personeelsbestand. Dit brengt organisatorisch belemmeringen met zich mee. Te denken hierbij valt aan de bezetting van de groepen op de scholen, het organiseren schoolbreed georganiseerd overleg, de uitvoering van de gesprekkencyclus en de bij de organisatie van de schoolontwikkelingstrajecten. Hiertegenover staat dat met meer personen school taken eenvoudiger te verdelen zijn. De verhouding is t.o.v. voorgaande jaren gelijk gebleven. Voor de meeste parttimers geldt dat ze een werktijdsfactor hebben van om en nabij de 50%. De totale loonkosten van een parttimer zijn in verhouding hoger dan de loonkosten van een fulltimer. Het grote aantal parttimers heeft daardoor een nadelig effect op de totale loonkosten.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 11
Gewogen gemiddelde leeftijd Het ministerie bepaalt per school de gemiddelde leeftijd van het personeel. De GGL is één van de indicatoren op grond waarvan de middelen voor personeel per school worden toegekend. De middelen worden op bestuursniveau ingezet, waarbij geen rekening wordt gehouden met de verschillen van de GGL per school. Het personeel heeft een bestuursaanstelling en is op elke school binnen VCBO-Ten Boer inzetbaar. In de berekening van de gemiddelde GGL voor de vereniging worden de verschillende werktijdsfactoren meegenomen.
2013
GGL
De Fontein De Schalm De Til VCBO Ten Boer
40,23 41,21 37,96 39,97
GGL 2010 2011 2012 2013
38,83 40,26 40,16 39,97
42,00 41,00 40,00 39,00 38,00 37,00 36,00 De Fontein De Schalm
De Til
VPCBO Ten Boer
40,50 40,00 39,50 39,00
38,50 38,00 2010
2011
2012
2013
Binnen het personeelsbestand van de vereniging worden de volgende functies onderscheiden: Onderwijs ondersteunende functies (OOP) - schoolschoonmaak - administratief medewerker - schoolmedewerker Onderwijs personeel - leraar schaal LA - leraar LB Management - adjunct directeur schaal AB - schooldirecteur schaal DA - algemeen directeur schaal DC Als gevolg van de uitvoering van het beleid rond de Functiemix zijn er in 2013 binnen de vereniging 5 leerkrachten met salarisschaal LB/AB werkzaam. Dit is 19% van de totale leerkracht bezetting. 1.6.3 Directievoering Met ingang van 1 augustus 2013 is voor De Til en De Schalm één meerscholen directeur werkzaam. Hierdoor is er voor elk van de beide scholen ander halve dag directietijd. Daarboven beschikt elke school verder nog over een halve dag ambulante tijd voor de school coördinatie. Deze taak wordt uitgevoerd door één van de leerkrachten. Voor elke van de scholen is er voor de directievoering en coördinatie twee ambulante dagen beschikbaar. Het directie team op De Fontein bestaat uit één directeur en twee adjunct-directeuren. Voor het uitoefenen van hun taken kunnen ze totaal over 5 dagen in de week beschikken. De adjuncten dragen tevens naast hun directie taken nog groepsverantwoordelijkheid. De totale kosten voor directievoering op de scholen bedraagt 13,0 % van het beschikbare personeelsbudget. Dit budget is gekoppeld aan formatiebudget van de scholen. De kosten voor bovenschoolsmanagement bedraagt 7,0 % van het totale personeelsbudget, maar komt ten laste van het budget personeel en arbeidsmarktbeleid. (zie ook overzicht blz.10) Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 12
1.6.4 De leerzorg Op elke school binnen de vereniging is één functionaris aangesteld die als intern begeleider de leerzorg in de school verzorgt. Deze functionaris draagt zorg voor de begeleiding van de leerlingen en ondersteuning van de leerkrachten bij de uitvoering van de leerzorg in hun groep. De internbegeleider is verantwoordelijk voor de uitvoering van het zorgbeleid, dat voor de scholen bovenschools is vastgesteld. In het zorgdocument is dit beleid geformuleerd. De scholen werken handelingsgericht. Dit houdt in dat ze voor de inrichting van het onderwijs groepsplannen opstellen, het volgen van de leerlingen logboeken bijhouden en dat ze voor de zorgleerlingen handelingsplannen schrijven. Voor het werken met genoemde instrumenten zijn het kunnen diagnosticeren, het op tijd signaleren van trends en het uitvoeren van effectmetingen onontbeerlijk. Op deze wijze wordt geprobeerd het onderwijs aan te laten sluiten bij de mogelijkheden van de leerlingen. De differentiatie van het onderwijs wordt geënt op de instructiebehoefte van de leerlingen. De internbegeleider verzorgt hierbij de begeleiding van de leerkrachten en de ‘controll’ op de uitvoering van het zorgsysteem. Voor De Til en De Schalm is één dagdeel per week voor IB beschikbaar en op De Fontein 4 dagdelen. (per 50 kinderen één dagdeel IB), daarnaast is er nog extra IB-tijd als gevolg van de aanwezigheid van leerlingen met extra zorg financiering, de LGF- leerlingen. Verder wordt op De Fontein 1 dagdeel ingezet voor de begeleiding van de kinderen, die extra een verdiepingsprogramma krijgen aangeboden. Naast de school IB-ers is er ook een coördinerend IB-er werkzaam. Deze draagt er zorg voor dat de leerzorg binnen de vereniging op dezelfde wijze is georganiseerd, ingericht en uitgevoerd. Verwacht wordt dat de leerzorg voldoet aan de eisen die de onderwijsinspectie stelt. Bovendien zorgt de bovenschools IB-er ervoor dat alle expertise rond de zorg binnen de vereniging voor een ieder binnen de scholen beschikbaar is. 1.6.6 Deskundigheidsbevordering Van personeelsleden wordt verwacht dat ze hun deskundigheid willen vergroten en zichzelf willen ontwikkelen. In het taakbeleid is hiervoor 10% van de betrekkingsomvang gereserveerd. Voor een fulltime leerkracht houdt dit in dat er 166 uur op jaarbasis beschikbaar is voor scholing en het volgen van cursussen. Elk teamlid stelt jaarlijks een persoonlijk ontwikkelingsplan op. Deze ontwikkeling moet in het verlengde van de schoolontwikkeling liggen. De medewerkers worden tot ontwikkeling gestimuleerd door het beschikbaar stellen van een scholingsbudget en door het taakbeleid te verbinden aan ambities en interesses van de medewerker. De voortgang van de ontwikkeling wordt besproken in voortgangsen reflectiegesprekken en het resultaat van de ontwikkeling in de functionerings- en beoordelingsgesprekken. In het Strategisch Beleidsplan is vastgesteld dat elke medewerker binnen de vereniging in 2018 zich moet hebben laten registreren in het register, dat landelijk voor de beroepsgroep beschikbaar komt. In 2016 wordt gestreefd naar 100% registratie. Hiervoor zullen de benodigde middelen beschikbaar worden gesteld. VCBO-Ten Boer wil investeren in haar medewerkers. 1.6.7 Scholing In 2013 is er in totaal voor €17.929,00 aan individuele- en teamcursussen in het personeel van de scholen geïnvesteerd. Deze kosten betreffende inkoop van scholing bij externe aanbieders. Intern verzorgt één van de IB-ers een verenigingsbrede cursus leesonderwijs. De tijd voor de voorbereiding en de uitvoering van de cursus wordt onttrokken aan de reguliere werkzaamheden van de IB-er.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 13
De volgende cursussen en opleidingen zijn gevolgd: Verenigingsbreed: o Cursus spellingsonderwijs en leesonderwijs o Cursus communicatie, omgaan met sociale media en imago. o BHV- herhalingscursus o Cursus Handelings Gericht Werken o Cursus voor MR-leden gegeven door Ben Mooibroek
Schoolbreed: o De Til en De Schalm: Cursus de Vreedzame School
Individueel zijn de volgende cursussen gevolgd: o Bijdrage studiereis Finland, drie collega’s o Audittraining o Opleiding tot ‘Motorisch Remedial Teacher’ o Coachingstraject schoolleider o Een individueel coachingstraject bij twee leerkrachten o o o o o
Bezoek conferentie rekenen voor reken coördinatoren Training Arbomeester Management Ontwikkel Traject, twee leerkrachten Cursus leesspecialist Cursus ‘Zicht op Kwaliteit’
In 2013 hebben 7 collega’s gebruik gemaakt van de lerarenbeurs voor het volgen van een opleiding. Opleidingen tot rekencoördinator, Intern Begeleider, motorisch remedial teacher en het bahalen van de master titel. Op dit moment volgt één collega’s de masteropleiding Sen.(Special Educational Needs) 1.6.8
Ziekteverzuim 2013:
CBS De Fontein CBS De Schalm CBS De Til VPCBO-Ten Boer
Ziekteverzuim 2,04 11,01 0,55 3,53
Ziektefrequentie 0,83 0,39 0,80 0,73
Bij het vaststellen van het ziekteverzuim wordt rekening gehouden met het totaal aanwezige personeel op een school, het gemiddelde aantal personeelsleden, het gemiddelde aantal fte’s, de ziekteduur en de vakanties. Bij het bepalen van het ziektepercentage is de grootte van het personeelsbestand van een school belangrijk. De berekening wordt uitgevoerd door het administratiekantoor. Met een totaal percentage van 3,53% komt het ziekteverzuim binnen VCBO Ten Boer ruim onder de landelijke norm van 6% uit. Het totale ziekteverzuim binnen VCBO Ten Boer lag in 2013 met een percentage van 3,53% duidelijk onder het landelijk gemiddelde. Het hoge verzuimpercentage op De Schalm wordt veroorzaakt door langdurige afwezigheid van twee personeelsleden. Dit is ongeveer 30% van het gehele personeelsbestand. De redenen van het langdurig ziek zijn waren niet situationeel, maar persoonlijk van aard.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 14
De ziekmeldingsfrequentie geeft het aantal ziekmeldingen aan van het reguliere personeelsbestand in 2013. Het getal 1,0 geeft dus aan dat alle personeelsleden van een school zich minimaal 1 keer hebben ziek gemeld. Ook hier geldt weer dat de grootte van het personeelsbestand van en school grote invloed heeft op de hoogte van het frequentie percentage. De ziektefrequentie onder medewerkers in 2013 is laag. Een positief gegeven, wetende dat de werkdruk onder medewerkers groot is. Immers wordt dit vaak als één van de oorzaken van de toename van het aantal keren afwezigheid van een werknemer aangemerkt. In geval van ziekte van een leerkracht kunnen de vervangingskosten gedeclareerd worden bij het Vervangingsfonds. Kregen we in 2011 van het Vervangingsfonds nog een toeslagpercentage, een malus, op de premie van 1,2% in 2013 kunnen we een bonus tegemoet zien.
1.6.8
Het bestuursformatieplan 2012-2013 en 2013-2014
In het bestuursformatieplan wordt de beschikbare formatie voor de komende jaren op de scholen vastgesteld. Met dit plan wordt vanuit meerjaren perspectief berekend of de omvang van de formatie voor het personeel, met een aanstelling voor onbepaalde tijd, gegarandeerd kan blijven. Er wordt naar gestreefd om de krimp van de beschikbare formatie op te vangen met het natuurlijk verloop van het personeel. In uiterste nood zullen personeelsleden in de rddf geplaatst worden. Het aangaan van verplichtingen aan nieuw aan te trekken personeel zal vooralsnog zoveel mogelijk worden voorkomen door gebruik te maken van ‘payroll’ constructies en het aangaan van tijdelijke contracten. Kortom: vanuit het meerjarenperspectief zal worden bepaald of en welk deel van de formatie per 1 augustus 2014 risico dragend (rddf) zal moeten zijn. Door de daling van het aantal kinderen per 1 oktober 2013 zal de omvang van werkgelegenheid binnen onze vereniging per 1 augustus 2014 verder afnemen. Met het beëindigen van de payroll- en de detacheringsovereenkomsten zal in 2014 de krimp opgevangen kunnen worden. Op dit moment wordt als afvloeiing systematiek het systeem van ‘last in, first out’ gehanteerd. Met de invoering van de nieuwe CaO-PO 2014 zal het landelijk model van afvloeiing naar afspiegeling worden gehanteerd. De formatie toedeling was tot vorig jaar nog gebaseerd op de tel datum van 1 oktober in het jaar voorafgaand aan het betreffende cursusjaar. Voor het cursusjaar 2014-2015 zal de toedeling van de formatie gebaseerd worden op het feitelijke aantal kinderen, dat de school per 1 augustus van het cursusjaar bezoekt. Hiermee wordt voorkomen, dat de school bij daling van het aantal kinderen teveel formatie krijgt toebedeeld en bij stijging van het aantal kinderen te weinig formatie beschikbaar krijgt gesteld.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 15
1.6.9 Vergelijking landelijk gemiddelde GPL en de feitelijke GPL voor VCBO Ten Boer Grondslag voor de personele bekostiging vormt de gemiddelde personeelslast (GPL), waarbij rekening wordt gehouden met de gemiddelde gewogen leeftijd (GGL) van het personeel in de organisatie. Met de gemiddelde personeelslast (GPL) wordt de hoogte van het bedrag aangegeven van één FPE. Onder de kosten vallen de salariskosten, de werkgeverslasten, de toelages e.d. De GPL is berekend aan de hand van de GGL en de lasten voor Bapo, directievoering, de verstrekte toelages (dag van de leraar, de bindingstoelage etc.) en andere secundaire arbeidsvoorwaarden.
2008 2009 2010 2011 2012 2013
Landelijk vastgestelde GPL € 54.199 € 56.186 € 56.962 € 57.475 € 57.060 € 57.779
Verenigings GPL € 51.336 € 54.274 € 58.223 € 60.634 € 59.446 € 61.515
Geleidelijk stijgt de GPL de laatste jaren. Een uitzondering hierin is het jaar 2012. Het fluctueren van de GPL hangt nauw samen met de gemiddelde leeftijdsopbouw van de teamleden en de verschillen in de loonkosten. De laatste drie jaar ligt de GPL boven het landelijk gemiddelde. Doordat de teams enkel krimpen en het personeelsbestand jaarlijks ouder wordt en er geen aanwas van jong personeel is neemt de GGL in hoogte toe. Dit heeft gevolgen voor wat betreft de hoogte van de GPL. 1.6.10 Functiemix In het actieplan leerkracht wordt schoolbesturen verzocht een functiemix in hun organisatie te realiseren. Over het aantal te realiseren LB-functies zijn afspraken gemaakt. Vanuit het akkoord wordt er naar gestreefd om in 2014 op iedere school een LB-functionaris aangesteld te hebben. Aangezien de bekostiging van de functiemix voor meer dan 25% uit eigen middelen moet plaats vinden kunnen we het gestelde percentages van 40% van het personeelsbestand op dit moment niet halen. Extra uitgaven voor de functiemix zullen leiden tot vermindering van het totale aantal personeelsleden en uiteindelijk vergroting van de gemiddelde groepsgrootte. In het kader van de functiemix zijn tot nu toe een viertal leerkrachten benoemd in een LB-schaal. Drie leerkrachten met het specialisme leerzorg en één als specialist ICT. Totaal is 3,08 wtf van de 19,6 wtf omgezet naar een LB-functie. Daarnaast heeft de vereniging ook nog twee adjunct-directeuren in dienst. Deze kunnen ook beschouwd worden als LB-leerkrachten. Totaal heeft de vereniging voor 4,70 wtf van het leerkrachtenbestand in de LB/AB aangesteld. Dit komt overeen met een percentage van 24,0 %. De taakstelling vanuit het actieplan leerkracht was 40 %. Met instemming van de GMR wordt van dit percentage afgeweken. Voorwaarden om tot LB-leerkracht te kunnen worden benoemd zijn: - De leerkracht moet ervaring hebben, gedurende minimaal twee schooljaren, als groepsverantwoordelijke in twee van de vier onderscheiden jaargroepen 1-2, 3-4, 5-6, 7-8 - De leerkracht moet op alle domeinen van het beoordelingskader een gemiddelde score van 3 hebben behaald en op de domeinen “didactisch handelen”, “pedagogisch klimaat” en “zorg en begeleiding” minimaal een gemiddelde score van 4. - De leerkracht moet aantoonbaar op een HBO+ werk- en denkniveau functioneren. HBO+ wil zeggen dat een opleiding is afgerond op ‘master’ niveau met een daaraan gerelateerde studiebelasting.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 16
1.6.11 Meer slagkracht door slimmer werken In 2011 is een groot tevredenheidsonderzoek onder de personeelsleden gehouden. Uit het onderzoek kwam naar voren dat het personeel de werkdruk als zeer hoog ervaart. Dit werd aangegeven door zowel leerkrachten als directie. Om inzicht te krijgen in de veroorzakers van de werkdruk is het traject ‘Meer slagkracht door slimmer werken’ uitgevoerd. Solconsulting heeft het traject begeleid. De adviezen die uit het traject naar voren kwamen zijn in 2013 opgevolgd. Enkele adviezen betroffen de besluitvorming binnen de organisatie, de afstemming van de activiteiten tussen de scholen op organisatorisch en onderwijskundig gebied. Daarnaast is er naar gestreefd de verantwoordelijkheden zo laag mogelijk in de organisatie leggen. In het najaar van 2013 is op het tevredenheidsonderzoek van 2011 een vervolg onderzoek uitgevoerd. Hieruit kwam o.a. naar voren dat het werkklimaat over de gehele linie als ruim voldoende wordt ervaren. Alleen het element van de werkdruk wordt door 2/3 van de personeelsleden nog steeds als te groot en te belastend ervaren. In de tabel is het percentage van het aantal medewerkers dat tevreden was betreffende het aspect ‘werkklimaat’ uitgewerkt. De scores van de vereniging worden vergeleken met de scores van een landelijke referentie groep. Hoe hoger het getal, des tevredener men is. Werkklimaat Groeps grootte VCBO 81 Referentie 75
Invloed op Taakverdeling werksituatie binnen team 66 88 81 79
Werkdruk binnen team 34 57
Waardering voor het werk 75 80
Sfeer in het team 94 90
De werkdruk onder werknemers blijft voor het bestuur een punt van grote zorg. In het cursusjaar 2013-2014 zijn de administratiedagen ingevoerd. Leerkrachten krijgen op deze dagen gelegenheid de betreffende periode voor wat betreft hun klassenmanagement af te sluiten en de nieuwe periode op te starten. Tevens wordt gekeken waar de administratieve verantwoording efficiënter gemaakt kan worden. 1.7
GEVOERD ONDERWIJSBELEID
1.7.1 Visie en onderwijskundige uitgangspunten Leidend in het pedagogisch handelen zijn de mogelijkheden van ieder kind afzonderlijk. De uniciteit van elk kind wordt hierbij geaccepteerd en gerespecteerd. Samenwerking met anderen en respect hebben voor andere opvattingen en achtergronden zal worden bevorderd. Het pedagogisch handelen is gericht op het ontstaan van een positief klimaat in de scholen tussen leerlingen onderling en tussen leerlingen en leerkrachten. De opdracht aan de scholen is kinderen een leeromgeving te bieden, waarin zij in voldoende mate worden toegerust voor het vervolgonderwijs en waarin ze leren zelfstandig keuzes te maken. Kinderen moeten zodanig worden begeleid dat zij zelfstandig en volwaardig kunnen deelnemen aan de samenleving. De toegevoegde waarde van ons onderwijs ligt in onze christelijke identiteit, waar waarden als respect, verantwoordelijkheid en zorg voor ons richtinggevend zijn en onze toetsstenen vormen. In het strategisch beleidsplan wordt dit weergegeven met het motto: Weet dat je van waarde bent. Deze uitgangspunten gelden voor de drie scholen binnen de vereniging. Daar waar mogelijk wordt dit op elk van de scholen op dezelfde wijze uitgewerkt. Maakt een school andere keuzes wat betreft de uitwerking dan wordt dit uitgelegd aan de andere scholen. Hierdoor worden ervaringen en kennis aan elkaar uitgewisseld, waardoor de efficiency toeneemt en de werkdruk vermindert.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 17
Samenvattend: VCBO Ten Boer ziet het als haar opdracht het kind in haar onderwijs centraal te stellen en te zorgen dat op de scholen kwalitatief goed onderwijs wordt gerealiseerd. Goed onderwijs impliceert bij voortduring kwalitatieve toetsing. Als VCBO Ten Boer willen we dat de scholen: - inhoud geven aan hun christelijke identiteit - het unieke van elk kind als uitgangspunt in hun handelen nemen - kwalitatief goed onderwijs bieden, waarvan de opbrengsten boven de normen van de inspectie liggen. - aandacht hebben voor het denken, het doen en het welbevinden van kinderen. - partner zijn van de ouders bij de ontwikkeling van hun kind. Hierbij is het streven het onderwijs zo thuisnabij mogelijk aan te bieden.
1.7.2 Opbrengstgericht werken en kwaliteitszorg Bij het realiseren van kwalitatief goed onderwijs is het noodzakelijk dat regelmatig de resultaten van de leerlingen worden geanalyseerd en geëvalueerd. Dit wordt gedaan aan de hand van de scores van de genormeerde CITO-toetsen voor rekenen, technisch lezen, spellen, begrijpend lezen en de eindtoets basisonderwijs. De behaalde scores worden vergeleken met de landelijk vastgestelde normen en er wordt vast gesteld of de behaalde resultaten als goed, voldoende, risicovol of onvoldoende kunnen worden beschouwd. De effectmeting vindt plaats op individueel-, groeps- en schoolniveau. Voor deze signalerings methodiek wordt gebruik gemaakt van het ‘Early Warning Systeem’ van de Besturenraad en het schooladministratie programma Parnassys. Deze systemen worden door alle scholen binnen de vereniging gehanteerd. Door de inspectie worden de scholen beoordeeld op hun tussenopbrengsten en de eindopbrengsten. Blijkt daaruit dat een school bij een aantal toetsen onder de ondergrens scoort, dan volgt een nader kwaliteitsonderzoek op een school. Het toezicht is sinds 2007 risicogericht. Dit betekent dat de inspectie per school jaarlijks onderzoekt of er risico’s betreffende de kwaliteit van het onderwijs worden waargenomen. Regulier bezoekt de inspectie een school 1 maal in de 4 jaar. In 2013 zijn de drie scholen binnen de vereniging door de inspectie ingedeeld in het basisarrangement. Geen van de scholen kreeg hierbij de toevoeging waarschuwing of attendering. 1.7.3
Overzicht eindopbrengsten aan de hand van de CITO-eindtoets
CITO-Toets Schoolscore met correctie ll. gewicht Ondergrens inspectie Bovengrens inspectie Landelijk gem.
2011 532,6 533,8 536,6 535,1
De Fontein 2012 2013 532,4 538,3 534,3 538,3 535,1
534,8 538,8 534,7
2011 533,5 533,8 536,6 535,1
De Schalm 2012 2013 541,5 541,1 535,1 539,1 535,1
534,9 538,9 534,7
2011 535,3
De Til 2012 537
2013 537
533,8 536,6 535,1
535,1 539,1 535,1
534,5 538,5 534,7
In 2013 hebben de drie scholen duidelijk boven het landelijk gemiddelde gescoord. De Fontein scoorde in 2012 onder de ondergrens. Door extra investering, zoals extra formatie, het aanstellen van een eigen schooldirecteur en de detachering van een ervaren IB-er op de school is het gelukt de score op de CITO-eindtoets 2013 met een score van 538,3 overtuigend boven de inspectienorm van 534,8 en het landelijk gemiddelde van 534,7 te brengen. Zowel De Til als De Schalm scoorden in 2013 ook boven de gestelde normen.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 18
In het strategisch beleidsplan is uitgesproken, dat alle scholen binnen de vereniging moeten streven naar een goede beoordeling door de inspectie voor wat betreft de kwaliteit van hun onderwijs. Niet omdat de inspectie dit voor schrijft, maar omdat VCBO-Ten Boer gekend willen worden als een vereniging met scholen waar kinderen goed onderwijs krijgen.
1.7.4
Uitstroom/doorstroom van de leerlingen naar het vervolgonderwijs
Per juli 2013 zijn er 45 leerlingen doorgestroomd naar een vervolgopleiding. In onderstaand overzicht zijn de uitstroomgegevens weergegeven.
Totaal aantal kinderen Praktijkonderwijs VMBO – leerwegondersteunend VMBO – basis/kader VMBO – kader/theoretische leerweg VMBO - gemengd VMBO theoretisch VMBO theoretisch/ Havo Havo Havo/ VWO VWO Atheneum+/ Gymnasium
1.7.5
De Fontein 28 1
De Schalm 3
De Til 14
1 3 2 8 8
1 2 2
3 2
2
5
1
3 1
Overzicht van investeringen
De Fontein De Til De Schalm Totaal
Onderwijs € 0,00 € 1652,23 € 953,35 € 2605,58
ICT € 0,00 € 7612,00 € 0,00 € 7612,00
Meubilair € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00
In 2013zijn de investeringen op het gebied van onderwijsleerpakket en meubilair gering geweest. Voorgaande jaren is er met het vervangen van o.a. de rekenmethode en de methodes voor wereldoriëntatie flink in het onderwijs geïnvesteerd. Dit had tot gevolg dat de afschrijvingslasten voor de scholen hoog waren geworden. Met nadelige gevolgen voor de exploitatie van de scholen. Met de terughoudendheid t.a.v. het doen van investeringen is de tendens van steeds maar stijgende afschrijvingslasten doorbroken en kan in 2014 een daling vastgesteld worden.. Op De Schalm is deel 2 van de methode Kleuterplein, gericht op de taalontwikkeling bij kleuters, in gebruik genomen. In 2013 zijn de ICT-werkplekken voor de leerlingen vernieuwd en in sommige scholen uitgebreid. In de scholen is overgestapt naar het N-computing systeem. Eén basiscomputer waaraan 10 werkplekken gekoppeld kunnen worden. Op De Fontein en De Schalm is dit systeem in december 2013 gerealiseerd. Omdat deze facturering ten laste komt van het jaar 2014 is deze investering niet het overzicht meegenomen. Ten aanzien van het meubilair zijn in 2013 geen investeringen gedaan.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 19
1.7.6 Passend Onderwijs Met ingang van 1 augustus 2014 gaat VCBO-Ten Boer vallen onder het nieuwe samenwerkingsverband 20.01. Dit samenwerkingsverband bestaat uit 36 schoolbesturen en beslaat de gehele provincie Groningen. In 2013 is het samenwerkingsverband formeel tot stand gekomen. In het afgelopen jaar heeft het samenwerkingsverband bestuurlijk vorm gekregen. Met de 36 besturen is overeenstemming bereikt over: de inrichting van de verenigingsstructuur, de indeling in de regio’s, het visiedocument, de wijze van indiceren en arrangeren en de wijze waarop de middelen over de scholen worden verdeeld. Vanaf genoemde datum is ieder bestuur verplicht om een passend onderwijsarrangement aan te bieden aan alle kinderen die aangemeld worden. Dit houdt niet in dat iedere school ieder kind moet kunnen opvangen, maar wel dat elke school moet zoeken naar een voorziening, die bij het kind past en die zo ‘thuisnabij’ mogelijk is (thuisnabij wil zeggen: zo dicht mogelijk in de buurt van de woning van het kind). Met het opstellen van de ondersteuningsprofielen van de scholen van onze vereniging is vastgesteld welke kinderen we wel en welke kinderen we niet meer zelf kunnen op vangen. In 2013 hebben de scholen binnen VCBO-Ten Boer het schoolondersteuningsprofiel opgesteld. Vastgesteld is dat onze scholen in grote lijnen voldoen aan de eisen die aan de basisondersteuning worden gesteld. Onze scholen zijn aangeduid als smalle-zorgscholen. Scholen waarin het percentage zorgleerlingen ligt tussen de 10% - 25%. De komende jaren willen we nog beter toegerust raken om kinderen die extra ondersteuning verdienen onderwijs te geven dat bij hen past. We willen dat de scholen in het kader van Passend Onderwijs gekend gaan worden als brede zorg scholen. Dit willen we bereiken door: - een verdere optimalisering van de leerzorg, - een verdere professionalisering van de leerkrachten, - een vergroting van de betrokkenheid van ouders - de gedifferentieerde inrichting van het onderwijs. Met het in 2012 voor de gehele vereniging opgestelde ‘Zorgdocument’ en de invoering van het handelingsgericht werken voldoen we in grote lijnen aan de eisen die door het samenwerkingsverband aan de basisondersteuning worden gesteld. Binnen onze vereniging hebben we op het gebied van het rekenen, de sociaal-emotionele ontwikkeling en veiligheid, de hoogbegaafdheid en het gedrag veel expertise beschikbaar en ervaring opgedaan. Er is een goede basis aanwezig om verder te werken aan de voorziening binnen de scholen, die voldoen aan de criteria die het ‘Passend Onderwijs’ ons stelt. 1.7.7 Kwaliteitsbeleid In het kader van het kwaliteitsbeleid maken we bij de schoolontwikkeling gebruik, van het kwaliteitskaarten instrument WMK-PO van Cees Bos. Hiermee krijgt elke school zicht op de verbeteringen, die in de organisatie kunnen worden aangebracht. Voor de administratie van de kwaliteitszorg wordt verenigingsbreed gebruik gemaakt van het administratie programma Parnassys. Met de bovenschoolsemodule van dit programma kunnen rapportages opgesteld worden, waarin de opbrengsten van het onderwijs vergeleken kunnen worden met de landelijk gestelde normen. Tevens geeft het goed inzicht in de behaalde resultaten. Naast dit systeem maken we nog gebruik van het Early Warning systeem van de Besturenraad. Er is in alle jaargroepen van de scholen ruime aandacht voor het maken van trendanalyses, effectmetingen en evaluatie aan de hand van de afgenomen CITO toetsen. Op deze wijze hopen we vroegtijdig signalen te ontvangen, die ons attenderen op de vakgebieden die extra aandacht vragen en attenderen op de leerlingen die extra zorg en begeleiding nodig hebben. Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 20
1.7.8
ICT
De ICT is inmiddels onmisbaar geworden in het hedendaagse onderwijs. Elk klaslokaal binnen de vereniging is voorzien van een digitaal schoolbord en twee á drie werkplekken voor kinderen. Van de meeste onderwijsmethodes die worden gebruikt is de ondersteunende software aangeschaft. Met deze software wordt het gebruik van de methode geoptimaliseerd. Een zorg hierbij zijn de toch wel hoge licentie kosten die deze aanschaf met zich meebrengt. In 2013 hebben de scholen binnen de vereniging hun eigen website vernieuwd en eigentijdser gemaakt. De website van de vereniging is hierbij enigszins achtergebleven. In 2014 willen we, dat de website van de vereniging en de scholen een informatiebron wordt voor leerlingen, ouders, personeel, bestuur, ouder- en medezeggenschapsraden. De volgende stap is de website te gaan gebruiken als communicatie middel. In 2014 zullen op dit terrein de eerste stappen worden gezet. In 2012 zijn we als vereniging overgestapt naar PICTO, een organisatie die het beheer van de netwerken op de scholen en het computerbeheer voor ons uitvoert. Per 1 augustus 2012 is één van de leerkrachten tot coördinerend ICT-er benoemd. Vanuit de coördinatie wordt er zorg gedragen voor: o het ontwikkelen van een visie betreffende de inzet van de ICT in het onderwijs, o eenduidigheid in de digitale infrastructuur op de scholen, o een verenigingsbrede afstemming van de uitvoering van beleid, o een meerjarenbegroting voor ICT, o afstemming van de aanschaf van de software, o ondersteuning van de school ICT-ers. De ICT-coördinatoren van elke school kunnen zich gaan toeleggen op het gebruik van de programma’s in de lessen. 1.7.9 Methodes In de scholen zijn in 2013 zijn enkele onderwijsmethodes vervangen. Te weten voor het taalonderwijs, de taalontwikkeling bij kleuters en geschiedenis. We vinden het belangrijk dat kinderen les krijgen uit moderne en eigentijdse methodes. Totaal is binnen de vereniging door de scholen voor een bedrag van € 2.605,58 geïnvesteerd in nieuwe onderwijsmethodes. Dit is aanmerkelijk kleiner bedrag dan in 2012. Methode De Fontein De Schalm De Til
Jaarverslag 2013
Kleuterplein Geschiedenismethode: De Brandaan Taal op Maat Totaal
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
Investering € € 953,35 € 618,88 € 1.033,35 € 2.605,58
pagina 21
1.8
GEVOERD BELEID HUISVESTING EN ONDERHOUD
1.8.1 Huisvesting en onderhoud VCBO Ten Boer wil dat haar scholen zijn gehuisvest in functionele en eigentijdse gebouwen. De vereniging verwacht dat de gebouwen waarin haar scholen zijn gehuisvest: voor kinderen en medewerkers een veilige en prettige leer- en werkomgeving zijn. qua inrichting aansluiten bij de hedendaagse onderwijskundige inzichten. Dit betekent dat de onderwijskundige ontwikkelingen op het gebied van ICT, leerzorg, passend onderwijs etc. niet belemmerd mogen worden door fysieke omstandigheden. kwalitatief goed zijn onderhouden en uitstraling hebben. De gebouwen worden als het visitekaartje van de vereniging beschouwd. Elke school draagt zelf zorg voor het gebouw waarin men is gehuisvest. Samen met de school zal het algemeen bestuur beoordelen of de betreffende school voldoet aan de gestelde eisen t.a.v. imago, uitstraling, toegankelijkheid en aantrekkelijkheid. Het onderhoud aan de gebouwen kan worden gesplitst in het dagelijks, het preventief en ingrijpend of algeheel onderhoud. Het dagelijks en preventief onderhoud is gericht op het zo lang mogelijk voorkomen van ingrijpend onderhoud. De firma Grontmij voert eens in de twee jaar een onderhoudsinspectie uit op elke school. Op basis van dit rapport wordt jaarlijks een onderhoudsprogramma voor de scholen vastgesteld. Dit onderhoudsprogramma is bindend en moet door de school in het bepaalde jaar worden uitgevoerd. Ouders en vrijwilligers verrichten, onder bepaalde condities, onderhoudswerkzaamheden. De op deze wijze uitgespaarde uitgaven kunnen op een andere wijze in de exploitatie van de school worden ingezet. Aan de hand van genoemde inspectie vindt de meerjarenplanning plaats en worden de benodigde middelen in de meerjarenbegroting opgenomen. Elke school binnen de vereniging beschikt over: voldoende werkplekken voor medewerkers, een directiekamer, een personeelskamer, een ruimte waarin in het kader van de leerlingenzorg kinderen individueel of in kleine groepjes kunnen worden begeleid en een gemeenschapsruimte. Op dit moment zijn op alle scholen binnen de vereniging de gewenste voorzieningen gerealiseerd. 1.8.2
Overzicht voorzieningen in de schoolgebouwen
Voorzieningen Vloeroppervlakte Vergoedingsnorm Aantal groepsruimtes Nevenruimtes Gemeenschapsruimte Speellokaal Gemeenschaps/Speellokaal
De Fontein 1339 m² permanent 101 m² tijdelijk 1400 m² 11 4 1 1
De Schalm 590 m²
De Til 478 m²
495 m² 3 3 1
650 m² 4 3
1
1
In CBS De Schalm en CBS De Fontein is de naschoolse opvang van Kids2b in het gebouw gevestigd. Kids2b maakt op De Schalm twee en op De Fontein drie dagdelen gebruik van het gebouw.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 22
1.8.3
Overzicht uitgaven onderhoud in de komende 10 jaar
De Fontein De Schalm De Til
Contract onderhoud
Dagelijks onderhoud
Planmatig onderhoud
€ € € €
€ € € €
€ 111.754 € 68.245 € 44.957 € 224.956
9.928 3.774 5.768 19.470
29.680 11.620 14.740 56.040
Onderhoud bekostiging gemeente € 81.105 € 56.165 € 33.457 € 170.727
Om het onderhoud volgens de jaarlijkse planning uit te kunnen voeren wordt uit de jaarlijkse schoolexploitatie een dotatie onttrokken voor de voorziening onderhoud. Hierdoor worden de te dragen onderhoudskosten over de jaren geëgaliseerd. Uitgangspunt is hierbij bovendien, dat de middelen die voor onderhoud en huisvesting door de rijksoverheid beschikbaar worden gesteld ook voor het onderhoud aan de gebouwen worden ingezet. 1.8.4
Gerealiseerd Onderhoud in 2013: Op de scholen is de schade veroorzaakt door de aardbevingen nauwgezet in kaart gebracht en hersteld. De kosten voor het herstel zijn door de NAM vergoed. Op De Fontein is het asbest in de kruipruimte verwijderd. Op De Schalm is de helft van de school geschilderd. In 2014 zal de andere helft worden uitgevoerd. Op de andere scholen is onderhoud aan het schilderwerk verricht. Op De Schalm en De Til zijn onderhoudswerkzaamheden aan het voegwerk uitgevoerd.
Op initiatief van de gemeente is er op de scholen van de vereniging een onderzoek naar het binnenklimaat uitgevoerd. Daarbij is ook aangegeven welke maatregelen genomen kunnen worden om het energie verbruik terug te dringen. Tevens is gekeken naar de mogelijkheden tot verbetering van de luchtkwaliteit. 1.8.5 Geplande projecten in 2014: In 2014 staan de volgende projecten opstapel: De Fontein: In een deel van het gebouw zullen de plafondplaten en de oude armaturen voor energiezuinige worden vervangen. Daarnaast zal in de verwarmingsinstallatie worden geïnvesteerd. Vervangen van de ouder ketel, kleppen en pompen vervangen en de energie beperkende maatregelen treffen, zoals isolatie van de verwarmingsbuizen. De Schalm: Uitvoeren van het schilderwerk en deel van de gevelbekleding vervangen. Verder zal het schoolplein naar een open plein voor alle kinderen van het dorp worden omgevormd. De Til: opstellen en uitvoeren van een plan voor het schilderwerk. Vervangen van de gevelbekleding.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 23
1.9
OVERIGE INFORMATIE
1.9.1
Belangrijkste bestuurlijke voornemens:
Met de daling van het aantal leerlingen zijn de risico’s voor een vereniging als de onze groter geworden. Met name risico’s op het materiële en het personele vlak. Het wordt steeds moeilijker om het financiële beheer gezond te houden. De laatste jaren moeten bij voortduring hiervoor de reserves aangesproken worden. De krimp heeft ook gevolgen voor het aantal beschikbare arbeidsplaatsen. Tot nu toe hebben we de krimp op personeel gebied met natuurlijk verloop kunnen opvangen. Dat dit niet altijd zo zal blijven zijn we ons bewust. Eind 2012 heeft de Besturenraad een onderzoek gedaan en een risico analyse uitgevoerd. Op grond van het onderzoek adviseerde de Besturenraad op de middellange termijn te kijken naar vormen van samenwerking en te komen tot schaalvergroting. Het bestuur heeft het uitgebrachte advies ter harte genomen en is in 2013 op zoek gegaan naar een fusiepartner In november 2013 is een intentie tot fusie ondertekend met VCPO-Noord Groningen In Ten Post maken de ouders zich zorgen om het behoud van een onderwijsvoorziening in het dorp. De inwoners hebben de besturen en directies in 2012 opgeroepen te kijken in hoeverre tot één onderwijsvoorziening in het dorp gekomen kan worden. Als VCBO-Ten Boer zien we het probleem voor het dorp en hebben daarom een traject gestart om te komen tot een open christelijke dorpsschool. Deze school zal toegankelijk zijn voor alle kinderen waarvan de ouders de grondslag en de doelstelling van de vereniging respecteren. Per 1 augustus 2014 zal de open Christelijke dorpsschool een feit zijn. 1.9.2 1.9.3
Ontwikkelingen die te voorzien zijn De bevolkingskrimp met daarmee de afname van het aantal kinderen dat de scholen bezoeken. Dit heeft gevolgen voor de beschikbare middelen op materieel en personeel gebied. De operationele invoering van het ‘passend onderwijs’ De fusie van onze vereniging met VCPO-Noord Groningen. Toezichthouders
In de uitwerking van de code ‘Goed Bestuur’ is er door de algemene ledenvergadering op voordracht van het bestuur met ingang van 1-08-2011 een commissie van intern toezicht ingesteld. Deze commissie houdt toezicht op het functioneren van de organisatie in het algemeen en van het bestuur in het bijzonder. Ze is belast met en geeft goedkeuring aan de begroting, het jaarverslag en het strategisch beleid en fungeert als klankbord voor het bestuur.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 24
1.9.3.1 Verslag Commissie Intern Toezicht 2013:
Bijeenkomsten waaraan de CIT heeft deelgenomen De CIT heeft in het verslagjaar vier keer met vertegenwoordigers van het bestuur overleg gevoerd. Hierbij is op een open wijze van gedachten gewisseld over uiteenlopende onderwerpen. DE CIT heeft in het verslagjaar deelgenomen aan een tweetal oriënterende bijeenkomsten met betrekking tot eventuele bestuurlijke schaalvergroting. Functioneren van de organisatie De CIT heeft zich tijdens het verslagjaar geen onafhankelijk oordeel gevormd over het goed functioneren van de organisatie, maar heeft ook geen aanleiding om aan het goed functioneren te twijfelen. Functioneren van het bestuur De CIT is van mening dat het bestuur op hoofdzaken van het beleid goede beslissingen heeft genomen. De CIT heeft vertrouwen in het functioneren van het bestuur. Overigens hoopt de CIT dat spoedig in de vacante functie van voorzitter kan worden voorzien. De CIT ziet met zorg hoe moeilijk het is om capabele bestuurders te vinden. De CIT ondersteunt het beleid dat door het bestuur is ingezet om tot bestuurlijke schaalvergroting te komen. Goedgekeurde stukken De CIT heeft het jaarverslag, inclusief de jaarrekening en de meerjarenbegroting, goedgekeurd. De CIT is met het bestuur van mening dat de financiële toestand van de vereniging momenteel gezond is. Goedkeuring statutenwijziging DE CIT heeft de door het bestuur voorgestelde statutenwijziging goedgekeurd. Aanwijzing accountant De jaarrekening is gecontroleerd door een accountant van Flynth Audit B.V. De CIT heeft geverifieerd dat deze geen onregelmatigheden in de financiële verantwoording heeft vastgesteld. 1.9.4 Prestatiebox: In 2012 hebben de scholen van Rijkswege extra middelen, in de vorm van een prestatiebox, ontvangen. In deze prestatiebox zijn de reeds eerder beschikbaar gestelde subsidies voor cultuureducatie en het reken en taal onderwijs toegevoegd. In 2013 zijn daar de middelen vanuit het ‘Herfst-akkoord’ bij gekomen. Met deze middelen heeft één van de directeuren de tweede fase van de schoolleidersopleiding afgerond en hebben de coördinerende leerkrachten van De Schalm en De Til een midden management opleiding kunnen volgen. Daarnaast is binnen de vereniging één startende leerkracht in dienst kunnen blijven. Met de cultuureducatie willen we bereiken dat kinderen kennismaken met verschillende vormen van podiumkunsten, musea bezoeken en cultuurhistorisch erfgoed uit eigen omgeving leren kennen. Het cultureel bewustzijn willen we bij kinderen ontwikkelen. Voor de cultuureducatie hebben de scholen in 2013 € 1700,00 ingezet. Kinderen hebben aan excursies deelgenomen, tentoonstellingen bezocht en uitvoeringen bijgewoond.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 25
In 2013 heeft verenigingsbreed binnen de scholen in het kader van de onderwijskundige ontwikkeling het spellings- en leesonderwijs centraal gestaan. Bij de ontwikkeling en de implementatie van de bevindingen hiervan is gebruik gemaakt van de werkwijze ‘binnenkring/buitenkring’. Een werkwijze, die in het traject ‘Meer slagkracht door slimmer werken’ ons is aangereikt. 1.9.6 Toekomst- en risicoparagraaf In paragraaf 1.4 is een overzicht gegeven van het aantal kinderen en de aantallen die we in de toekomst verwachten. De verwachting is dat het aantal kinderen binnen de vereniging de komende jaren verder zal dalen. Dit zal gevolgen hebben voor de hoogte van de beschikbaar gestelde materiele en personele middelen. Dit zal tevens gevolgen hebben voor de omvang van het personeelsbestand en de inzet van het personeel. Dat daardoor het gemiddeld aantal kinderen in een groep zal dalen is onvermijdelijk. We zullen proberen dit zoveel mogelijk te beperken door de hoeveelheid flankerende ambulante tijd evenredig te laten krimpen. Op De Schalm en De Til zal drie jaargroepen in een basisgroep het meest gangbare worden. Tevens zullen we voorzichtig zijn met het aangaan van verplichtingen. Eventuele vacature ruimte zal middels tijdelijke contracten en payroll constructies worden ingevuld. Zo wordt rond het personeelsbestand een flexibele schil gevormd, waarmee door de organisatie op de krimp wordt geanticipeerd. Per 1 augustus 2014 wordt het ‘Passend Onderwijs’ ingevoerd. T.o.v. de voorgaande jaren wordt de financierings systematiek gewijzigd. Bij verwijzing van een leerling naar het speciaal onderwijs zullen de extra kosten die dat met zich meebrengt door de verwijzende moeten worden opgebracht. Voor een kleine vereniging als de onze zijn de buffers waarmee de verwijzingen worden gefinancierd moeilijker op te bouwen en geringer van omvang. Bij een grote vereniging worden deze risico’s meer gespreid en zijn de risico’s geringer. Door de daling van het aantal kinderen worden de scholen geconfronteerd met leegstand. Voor De Fontein betreft dit 4 lokalen en voor De Til en De Schalm elk 1 lokaal. De vaste lasten van deze leegstand blijft gelijk, terwijl de inkomsten hiervoor dalen. Dit heeft tot gevolg dat bij het opstellen van de begroting de inzet van de vrije ruimte steeds kleiner wordt. Waardoor het voor de scholen steeds moeilijker wordt de begroting sluitend te krijgen. Per 1januari 2015 zal het onderhoud van de scholen volledig zijn gedecentraliseerd. Dit betekent dat zowel het binnen- als het buitenonderhoud voor eigen rekening komt. De vergoeding hiervoor wordt door de rijksoverheid verhoogd. Echte deze verhoging is niet dusdanig dat deze dekkend zal zijn voor al het onderhoud dat op korte termijn moet worden gepleegd. Omdat de vereniging hiervoor nog geen voorziening heeft kunnen opbouwen vormt deze maatregel op de korte en middellange termijn een financieel risico. Als VCBO-Ten Boer lopen we door de krimp risico’s betreffende de omvang van het personeelsbestand en de leegstand van de lokalen. Door de omvang van de vereniging brengt de invoering van het ‘Passend Onderwijs’ ook extra risico’s met zich mee. Tot slot is op dit moment nog niet te overzien welke gevolgen de decentralisatie van de huisvesting op het te voeren financieel beleid zal hebben. De verwachting is dat deze decentralisatie operatie per 1 januari 2015 zijn beslag zal krijgen. 1.9.7 Toelatingsbeleid De scholen binnen de vereniging zijn toegankelijk voor alle kinderen waarvan de ouders aangeven de grondslag en doelstelling van de vereniging te kunnen onderschrijven dan wel te respecteren.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 26
1.9.8 Bestuursverklaring inzake interne beheersing Voor de interne beheersing van de processen binnen de vereniging is primair het bestuur eindverantwoordelijk. Het totale stelsel van functiescheidingen, autorisaties en andere maatregelen en procedures ondersteunt het bestuur bij het beheersen van de processen. Naast de inbedding van het systeem van de interne beheersing, vindt monitoring van beleid plaats door de directie en het administratie kantoor Metrium. De algemeen directeur, ondersteund door een adviseur van Metrium, draagt er zorg voor dat gedane aanbevelingen, die door de externe accountant, medewerkers van Metrium en eventuele overige partijen op het gebied van interne beheersing zijn gedaan, worden uitgevoerd. Hierover wordt twee keer per jaar aan het algemeen bestuur gerapporteerd. Het bestuur is van mening dat het gehele stelsel van interne beheersing bijdraagt aan het rechtmatig en doelmatig realiseren van de doelstellingen van de vereniging.
Hoofdstuk 2 – Financiële informatie 2.1
GEVOERD FINANCIEEL BELEID
2.1.1 Financieel beleid Het bestuur van de VCBO-Ten Boer stelt zich ten doel om een gezond financieel beleid te voeren. Dat wil zeggen, dat inkomsten en uitgaven op de lange termijn in evenwicht zijn. Er wordt niet gestreefd naar een groei van het kapitaal of het aanleggen van onnodige grote reserves, maar naar een doelmatige en efficiënte inzet van de beschikbare middelen voor de scholen Een goed beheer van de financiën vereist een meerjarenbegroting met als onderdeel daarvan een meerjaren-investeringsbegroting. Een meerjarenoverzicht van investeringen betreffende het onderwijsleerpakket, de ICT, het meubilair, het onderhoud van de gebouwen en de huisvesting. Incidentele middelen, subsidies, projecten e.d. zullen enkel voor de betreffende incidentele uitgaven worden aangewend. Hierdoor komt de continuïteit niet in gevaar en worden de financiële risico’s beperkt. De middelen worden op een dusdanige wijze ingezet, dat er een gezonde evenwichtige financiële basis is voor de 3 scholen binnen onze vereniging. De inzet van de middelen moet vooral ten goede komen aan het primaire proces op de scholen. In de jaarrekening en in de begroting wordt onderscheid gemaakt tussen de publieke en private middelen. De publieke middelen worden ingezet voor de inrichting van het onderwijs op en het beheer van de scholen. De private middelen van de scholen, bestaande uit de ouderbijdragen en de rente inkomsten van het kapitaal worden ingezet voor de extra’s. Extra’s die met publiek geld niet kunnen worden gefinancierd. Ze worden in principe niet aangewend om tekorten aan publieke middelen in de begroting te dekken. Voor scholen is het mogelijk om onderhoudswerkzaamheden uit te voeren in eigen beheer. De middelen die door eigenwerkzaamheid worden uitgespaard kunnen worden ingezet voor de eigen school en verantwoord worden in de schoolbegroting. Dit zijn en blijven natuurlijk publieke middelen. De financiën van de vereniging zijn opgesplitst in een 4-tal domeinen te weten: 1. de financiën van de vereniging, 2. de exploitatie van de scholen, 3. het bovenschools budget, 4. de schoolfondsen.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 27
De penningmeester van het bestuur is verantwoordelijk voor het 1e domein. Op de andere terreinen is de algemene directeur namens het bevoegd gezag eindverantwoordelijk. De algemeen directeur houdt middels tussenrapportages het bestuur op de hoogte van de uitvoering van het financiële beleid. In de jaarrekening wordt uiteindelijk verantwoording afgelegd aan het bestuur. De penningmeester verantwoordt het gevoerde beleid aan de commissie van intern toezicht en aan de algemene ledenvergadering. In de jaarrekening zijn alle geldstromen van de vereniging samengevoegd. 2.1.2 Werkwijze De directeur van elke school is verantwoordelijk voor de budgeten van het onderwijsleerpakket, het meubilair, het onderhoud, de leerlingenzorg en de ICT. De schooldirecteur is gemandateerd om binnen het kader van de opgestelde begroting uitgaven te doen. Er wordt voorafgaand aan een kalenderjaar een begroting opgesteld betreffende de inkomsten en uitgaven. Het concept schoolbegroting wordt opgesteld door de schooldirecteur. Deze begroting wordt voor 1 december ingediend bij de algemeen directeur. De algemeen directeur bespreekt de begrotingen in het directieoverleg. Vervolgens worden deze schoolbegrotingen verwerkt in de verenigingsbegroting, die in de januari vergadering voor marginale toetsing voorgelegd wordt aan het algemeen bestuur. Voor de uitvoering van het financiële beleid wordt de vereniging ondersteund door OSGMetrium. OSGMetrium zorgt voor de meerjarenbegroting, de jaarbegrotingen, de jaarrekening en is vraagbaak voor het bestuur en de algemeen directeur. Doordat VCBO Ten Boer te maken heeft met een sterke daling van het aantal leerlingen, moeten we er voor zorgen dat de uitgaven in de pas blijven lopen met de inkomsten. We zullen alert moeten blijven op de risico’s die we lopen als kleine vereniging. Daar waar mogelijk zullen we met andere verenigingen samenwerken; om krachten te bundelen, risico’s te spreiden en kosten te beperken. De renteopbrengsten van het kapitaal van de vereniging worden naar rato (o.b.v. private reserves, liquide middelen en effecten) verdeeld naar publiek en privaat. Het private deel is in 2013 toegevoegd aan het schoolfonds. Het schoolfonds wordt beheerd door de ouderraad. De middelen uit het schoolfonds worden ingezet voor extra activiteiten en festiviteiten op school en zaken die niet met publieke middelen kunnen worden gefinancierd. Dus alle zaken die buiten de publieke vergoeding vallen. Tevens wordt het schoolfonds ingezet voor: cadeau en representatie, jubilea en afscheid, schoolreis en schoolkamp en bijzondere dagen. 2.1.3 Financiële commissie en financieel jaarplan Het concept financieel jaarplan gaat naar het directieoverleg ter bespreking en naar het bestuur ter vaststelling. Het bestuur neemt een voorlopig besluit over het financieel jaarplan en legt het jaarplan voor aan de GMR. Deze kan hier omtrent nog advies geven waarna het financieel jaarplan door het bestuur wordt vastgesteld en voorgelegd aan de commissie van intern toezicht ter goedkeuring. Uiteindelijk stelt de algemene ledenvergadering het jaarverslag met de jaarrekening vast. 2.1.4 Beleidscriteria: 1. De meerjarenbegroting dient afgestemd te worden op het strategisch beleid van de vereniging en de scholen. 2. De begrotingen moeten sluitend zijn en iedereen heeft zich aan de begroting te houden. 3. Incidentele middelen worden alleen ingezet voor incidentele uitgaven, tenzij hierover uitdrukkelijk anders is besloten. 4. Voor vervanging van methodes, duurzame leermiddelen, de aanschaf en vervanging van meubilair, de inrichting van de ICT en de personele inzet maakt elke school een investeringsoverzicht. Dit overzicht wordt in de meerjarenbegroting opgenomen. 5. Vervangingen vinden plaats als de afschrijvingstermijnen zijn verstreken
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 28
6. De publieke middelen worden ingezet voor de inrichting van het onderwijs op de scholen. De private middelen van de scholen kunnen in principe niet worden aangewend om tekorten aan publieke middelen in de begroting te dekken. 7. De schooldirecteuren zijn budgethouder over de onderdelen olp, ICT, onderhoud en huisvesting, meubilair, leerlingenzorg. Zij worden direct verantwoordelijk voor de inzet van de middelen op hun school. 8. De inzet van de middelen op de scholen van de vereniging moet zo veel mogelijk ten goede komen aan het primaire proces op de scholen. 9. Daar waar mogelijk zullen we met andere verenigingen samenwerken om krachten te bundelen, risico’s te spreiden en kosten te beperken. 10. Middelen die door het uitvoeren van het onderhoud in eigen beheer worden uitgespaard kunnen worden ingezet voor de eigen school en verantwoord worden in de schoolbegroting. 11. Overschrijding van de begroting leidt tot een verlaging van het budget voor de leerlingafhankelijke middelen in het daarop volgend jaar. Het beschikbare budget voor het jaar volgend op het overschrijdingsjaar wordt verminderd met het overschreden bedrag. 12. De algemene reserve dient als buffer om onverwachte uitgaven te kunnen bekostigen. 13. Overschotten op de begroting worden toegevoegd aan de algemene reserve van de school. 14. Het financieel beleid moet leiden tot een evenwicht tussen inkomsten en uitgaven. 15. Het surplus van de renteopbrengsten wordt jaarlijks toegevoegd aan het schoolfonds. 16. De drie scholen van de vereniging streven er naar om daar waar mogelijk gezamenlijke contracten voor inkoop, diensten e.d. af te sluiten. Om zo door vergroting van de schaalgrootte financieel voordeel te behalen.
Eigen vermogen: Stand per 31 december 2012 2.1.1
Overige mutaties
Stand per 31 december 2013
Algemene reserve Algemene reserve
2.1.2
Resultaat
278.349
7.921
-
286.270
368.306
(7.768)
-
360.538
Bestemmingsreserve (publiek) Bestemmingsreserve personeel
646.656 2.1.3
646.808
Bestemmingsreserve (privaat) Algemene reserve privaat
127.851
2.738
-
130.589
Reserve schoolfonds
298.467
(34.307)
-
264.160
426.318 Totaal Eigen Vermogen
Jaarverslag 2013
1.072.973
394.749 (31.416)
-
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
1.041.557
pagina 29
Toelichting op de bestemmingsreserves: Bestemmingsreserve personeel: Jaarlijks wordt het saldo tussen de ontvangen vergoedingen en uitgaven met betrekking tot de personele kosten aan deze reserve onttrokken c.q. toegevoegd. Het dient als buffer voor onvoorziene personele uitgaven. Bestemmingsreserves privaat: De middelen van de private bestemmingsreserves worden ingezet voor uitgaven die niet met publieke middelen mogen worden gefinancierd. Jaarlijks wordt het saldo tussen de private ontvangsten en private uitgaven ten laste c.q. ten gunste van deze reserves gebracht. 2.2
ANALYSE FINANCIEEL RESULTAAT
Onderstaand treft u een overzicht op hoofdlijnen aan van de exploitatie over 2013 inclusief een vergelijk met de begroting 2013 en de werkelijke cijfers over 2012. Daarnaast is de begroting 2014 opgenomen in het overzicht.
3.
B aten
3.1
Rijksbijdrage OCW
3.2
Overige o verheidsbijdragen
3.5
Overige baten
T o t a a l ba t e n
Realisatie
B egro ting
Realisatie
B egro ting
2013
2013
2012
2014
1.681.385
1.612.522
1.697.636
-
-
29.246
1.527.553 -
144.675
91.816
126.068
67.569
1.826.061
1.704.338
1.852.950
1.595.122
2012 is 1.552.1199 .407.442
4.
La s t e n
4.1
P erso neelslasten
1.592.187
1.477.635
1.552.199
4.2
A fschrijvingen
34.395
37.781
27.006
38.281
4.3
Huisvestingslasten
38.326
77.384
68.270
82.797
4.4
Overige lasten
201.987
180.045
196.414
2012 is 196.414 161.915
1.866.895
1.772.845
1.843.888
1.690.435
T o t a a l la s t e n
S a ldo ba t e n e n la s t e n
5
F ina nc ië le ba t e n e n la s t e n
Netto resultaat
(40.834)
(68.507)
9.062
(95.313)
9.418
10.000
15.279
10.000
( 3 1.4 16 )
( 5 8 .5 0 7 )
2 4 .3 4 2
( 8 5 .3 13 )
Het exploitatieresultaat over 2013 bedraagt € 31.400 negatief. Het exploitatieresultaat over 2013 vergeleken met de begroting 2013 geeft een positief verschil van € 27.100 weer. Het exploitatieresultaat vergeleken met het resultaat van 2012 geeft een verschil van negatief € 55.800 weer. Onderstaand treft u een analyse aan.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 30
Baten Rijksbijdragen OCW De rijksbijdragen OCW zijn ten opzichte van 2012 met € 16.300 gedaald. De personele en materiële rijksbijdragen dalen per saldo met € 31.700 door de afname van het leerlingaantal. De vergoedingen voor LGF zijn met € 18.200 gedaald ten opzichte van 2012 door de afname van het aantal LGFleerlingen. Tot slot is in 2012 de volledige lerarenbeurs ad. € 23.800 besteed. Daartegenover zijn er in 2013 gelden vanuit het NOA en het herfstakkoord ontvangen. Het gaat om de bijdrage bijzondere bekostiging jonge leerkrachten ad. € 7.000 en om de bijzondere aanvullende bekostiging ad. € 58.000. Daarnaast is in 2013 de subsidie professionalisering schoolleiding ad. € 5.700 ontvangen. De ontvangen gelden vanuit het NOA en herfstakkoord en de subsidie voor professionalisering schoolleiding verklaart ook het verschil tussen de begroting en de realisatie van 2013. Overige overheidsbijdragen In 2013 zijn er geen overige overheidsbijdragen ontvangen. Dit komt overeen met de begroting. De afname van de overige overheidsbijdragen ten opzichte van 2012 bedraagt daarmee € 29.200. In 2012 is er van de gemeente een bijdrage ad. € 13.500 in het kader van het project Dansparels ontvangen. Tevens is in 2012 de afrekening van ESF 2011 ad. € 14.980 ontvangen. Overige baten De totale overige baten zijn in 2013 € 18.500 hoger dan in 2012. Door een lager ziekteverzuim zijn de baten voor vervanging met € 15.200 afgenomen ten opzichte van 2012. In 2013 is één van de personeelsleden van VCBO Ten Boer gedetacheerd. De vergoeding die hiertegenover stond bedraagt € 14.400. In 2012 waren er geen detacheringen binnen de vereniging. De bijdrage van het samenwerkingsverband is in 2013 met € 9.700 gestegen ten opzichte van 2012. Het samenwerkingsverband heeft de maandelijkse bijdragen verhoogd in verband met de aanstaande opheffing per 1 augustus 2014. Tot slot zijn de overige baten € 10.000 hoger dan in 2012. Er is een premieteruggaaf WAO WIA van de Belastingdienst ontvangen ad. € 5.800 en de premiedifferentiatie van het Vervangingsfonds ad. € 1.500. De afwijking van de begroting wordt veroorzaakt doordat de baten voor vervanging niet zijn opgenomen in de begroting. Daarnaast zijn de private baten € 8.500 lager dan begroot. Lasten Personele lasten Op totaalniveau zijn de personele lasten € 40.000 gestegen ten opzichte van 2012. Ten opzichte van de begroting zijn de personele lasten € 114.600 gestegen. De afwijking op de lonen en salarissen (inclusief payroll) ten opzichte van 2012 is € 46.600 negatief en de afwijking op de overige personele lasten € 6.600 positief. De afwijking van de begroting wordt veroorzaakt door in eerste instantie een aantal posten welke niet zijn begroot. Het gaat om de salariskosten t.l.v. het Vervangingsfonds, reiskosten personeel en salariskosten t.l.v. het UWV. Deze kosten bedragen in totaal € 52.000. De kosten t.l.v. het Vervangingsfonds en het UWV worden budgetneutraal vergoed. Daarnaast is een forse overschrijding zichtbaar op het onderdeel uitbesteding. De overschrijding bedraagt € 113.200. Daartegenover staan lagere kosten directie en onderwijspersoneel ad. € 75.700.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 31
Afschrijvingen De afschrijvingen zijn ten opzichte van 2012 met € 7.400 gestegen. Dit heeft te maken met gedane investeringen in de loop van 2013. De afwijking ten opzichte van de begroting is € 3.300 positief. De afschrijving van een activum vangt aan in de maand van aanschaf. Omdat voorafgaand aan een jaar niet helemaal exact is te voorspellen in welke maand een bepaalde investering wordt gedaan kunnen hier minimale afwijkingen ontstaan. Huisvestingslasten De huisvestingslasten zijn zowel ten opzichte van de begroting als ten opzichte van 2012 gedaald, respectievelijk met € 39.000 en € 29.900. Dit is voornamelijk te verklaren door een vrijval van de onderhoudsvoorziening van € 49.900. Er was een dotatie van € 32.000 begroot, in 2012 bedroeg de dotatie € 10.500. Het geplande onderhoud is niet volledig uitgevoerd in 2013. De energiekosten zijn € 8.500 hoger dan begroot. Overige lasten De overige instellingslasten vallen € 6.500 hoger uit dan vorig jaar en € 21.900 hoger ten opzichte van de begroting 2013. De grootste afwijkingen zijn als volgt: - Culturele activiteiten; 15.100 lager dan in 2012. In 2012 zijn er kosten gemaakt voor het project Dansparels ad. € 13.500. Hiertegenover stond een vergoeding van de gemeente, zie ook het onderdeel overige overheidsbijdragen. - De private lasten zijn in 2013 € 25.500 hoger als in 2012. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de investering in het plein van De Fontein ad. € 19.000. Deze investering verklaart ook de afwijking ten opzichte van de begroting. Financiële baten en lasten De financiële baten en lasten zijn € 5.800 lager ten opzichte van 2012. Dit wordt veroorzaakt door een lagere rentevergoeding. De afwijking ten opzichte van de begroting is minimaal en wordt derhalve niet verder toegelicht. Grafisch overzicht baten en lasten Totale baten: Totale baten Rijksbijdrage Private baten Overige baten
€ 1.826.060 100% € 1.681.385 92% € 29.414 2% € 115.260 6%
6% Rijksbijdrage
2%
Private baten
Overige baten
92%
Overige baten: Totale overige baten Vergoeding vervanging Verhuur Detachering Bijdrage SWV Overige
€ 115.260 € 41.824 € 2.528 € 14.440 € 36 .788 € 19. 679
100% 36% 2% 13% 32% 17%
17% 36%
Detachering 32%
Jaarverslag 2013
Vergoeding vervanging Verhuur
2% 13% Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
Bijdrage SWV Overige pagina 32
Zoals uit bovenstaande grafiek blijkt is de vereniging in belangrijke mate, te weten ongeveer 92 % afhankelijk van de rijksoverheid. In de grafiek van de overige baten is te zien dat deze vooral bestaan uit de vergoeding van het Vervangingsfonds voor de vervanging van afwezige leerkrachten en de bijdrage vanuit het Samenwerkingsverband WSNS. Beide zijn publieke baten. Totale Lasten: Totale lasten
€ 1.868.162 100%
Personele lasten Afschrijvingslasten Huisvestingslasten Instellingslasten ICT OLP Private lasten
€ 1.592.187 € 34.395 € 38.325 € 71.027 € 25.298 € 44.516 € 61.142
85% 2% 2% 4% 1% 3% 3%
3% 3% 4%1% 2% 2%
Personele lasten Afschrijvingslasten Huisvestingslasten Instellingslasten ICT OLP
85% Private lasten
Zoals bovenstaande grafiek weergeeft, bestaan de lasten in belangrijke mate uit personele lasten, te weten 85%. Andere belangrijke lasten zijn de instellingslasten, de huisvestingslasten en de private lasten. In 2013 is vanuit privaat geld geïnvesteerd in de pleinen en de ICT voor een totaal bedrag van € 25.000 Personele lasten: Personele lasten Onderwijspersoneel Directie Management Onderwijsondersteunend Vervanging Uitbesteding Scholing Bapo Deskundigheidsadvies Zwang./oudersch.verlof Overige
€ 1.592.187 € 932.169 € 179.039 € 84.159 € 61.135 € 41.824 € 185.247 € 17.179 € 29.501 € 38.319 € 6.691 € 16.923
100% 58% 11% 5% 4% 3% 12% 1% 2% 2% ½% 1%
4% 2% 0,5% 2% 3% 1% 12%
1%
Onderwijspersoneel Directie Management Onderwijsondersteunend
58%
Vervanging Uitbesteding
Scholing
11% 5%
Bapo
Deskundigheidsadvies Zwang./oudersch.verlof Overige
De personele lasten bestaan voornamelijk uit salariskosten. Hierbij zijn de salariskosten voor onderwijzend personeel 58%. De salariskosten voor de schooldirecties bedragen 11 %, voor het bovenschoolsmanagement 5% en voor het ondersteunend personeel 4 %. De totale salarislasten Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 33
omvatten 78% van de personele kosten. Verder moet opgemerkt worden dat een deel van de directie lesgevende taken heeft en als onderwijzend personeel wordt ingezet. Waardoor de feitelijke inzet in het primaire proces hoger is dan de 58%, dat uitgegeven wordt aan onderwijzend personeel.
Afschrijvingslasten: Afschrijvingslasten ICT OLP Meubilair
€ € € €
37.781 12.058 14.694 11.029
100% 32% 39% 29%
ICT
29%
32%
OLP Meubilair
39%
De afschrijvingslasten bedragen 2% van de totale lasten. Van de afschrijvingen wordt 38 % afgeschreven voor ICT. Dit wordt veroorzaakt door de aanschaf van de digitale schoolborden in 2009 en de vervanging van computers. In 2014 zullen de netwerken op de scholen verder worden geoptimaliseerd, waardoor de afschrijvingslasten voor de ICT hoger zullen worden. Naast de investeringen in de ICT is er in 2013 verenigingsbreed verschillende methodes vervangen of aangeschaft. Te denken valt aan de methodes voor rekenen, voortgezet technisch lezen en taalvaardigheid bij kleuters
Huisvestingslasten: Huisvestingslasten Dotatie Schoonmaakkosten Preventief onderhoud Energie Heffingen Vrijval voorz. onderh. Overige
€ 88.296 100% € 28.521 32% € 7.655 9% € 7.177 8% € 36.186 41% € 4.592 5% -€ 49.971 € 4.165 5%
Dotatie
5% 5%
Schoonmaakkosten 32% Preventief onderhoud 41%
Energie 8%
9%
Heffingen Overige
De kosten voor energie bedragen 41% van de huisvestingslasten. Een hoog percentage voor wat betreft de totale uitgaven voor de huisvesting. In 2014 wordt er verder in de scholen geïnvesteerd om het energie verbruik terug te dringen. Vervangen van ketels, het isoleren van leidingen, het optimaliseren van inregel apparatuur zijn maatregelen die genomen zullen worden. Maatregelen die getroffen worden op basis van het in 2013 uitgevoerde groot binnenklimaat onderzoek. Een onderzoek waarin gekeken wordt naar de temperatuursbeheersing, de luchtkwaliteit, de mogelijk te nemen energie maatregelen. Het terugdringen van de energiekosten blijft speerpunt van beleid, omdat de kosten nog steeds hoger zijn dan de vergoeding die er tegen overstaat. De grote onderhoudswerkzaamheden zijn gepland in een 10 jarig onderhoudsplan. Om dit te bekostigen is dit jaar 32% naar de voorziening gedoteerd.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 34
De vrijval is het gevolg van het niet uitvoeren van gepland groot onderhoud. Met name de energie maatregelen zijn een jaar uitgesteld, omdat het binnenklimaat onderzoek eerst moest worden afgerond.
2.3
TREASURY- EN FINANCIERINGSBELEID
2.3.1 Treasurverslag Op basis van het voor een instelling geldende risicoprofiel bouwt VCBO Ten Boer reserves op. Afgezien van het feit of de vereniging haar beschikbare reserves uit overheidsmiddelen heeft verkregen past het in de eigen verantwoordelijkheid om de beschikbare middelen risicomijdend te beleggen. Het bestuur heeft in november 2007 de afspraken en het te voeren beleid hieromtrent vastgesteld. Er is beschreven welke treasurytaken en -verantwoordelijkheden van toepassing zijn voor de VCBO Ten Boer. Tevens zijn de beleidskaders vastgelegd voor diegenen die bij deze taken en verantwoordelijkheden betrokken zijn. Er zijn afspraken gemaakt over de beheersing van de rentekosten en -risico's, financierings- en beleggingsvraagstukken etc. Met het treasury-statuut wordt de financiële continuïteit van de organisatie gewaarborgd. 2.3.2
Beleidsafspraken Ter financiering van kortstondige liquiditeitsbehoefte (korter dan 1 jaar) zal er een totale kredietfaciliteit van circa € 150.000 aangehouden worden. Met inachtneming van het onder 2.3.1 gestelde uit het treasury/statuut zullen overtollige middelen mogelijk worden vastgezet. Gaat het bedrag de € 100.000 te boven dan zal gestreefd worden naar een nader uit te werken termijn(verval)kalender. Het treasurybeleid wordt uitgevoerd door de penningmeester van het algemeen bestuur.
Per 31 december 2013 heeft VCBO-Ten Boer geen beleggingen meer. Per 15 juli 2013 zijn de beleggingen verkocht cq. vrijgevallen. Voor de 4,25% Nederland is nog een rente ontvangen van € 1.232,50 en de 5,5% Nederland is verkocht voor 142,96% .Inclusief rente en vermindering met de provisie. 2.4
FINANCIELE ONTWIKKELINGEN EN OVERIGE FINANCIELE INFORMATIE
2.4.1
Financiële kengetallen
Liquiditeit : Het kengetal liquiditeit is de verhouding tussen de ‘vlottende activa’ en de kortlopende schulden. Het geeft aan in hoeverre de vereniging in staat is om te voldoen aan de kortlopende schulden. De norm is groter dan 1. De liquiditeit van de Vereniging voor Chr. Onderwijs in de gemeente Ten Boer was in 2012: 6 en in 2013: 6,3. Dit is dus voor beide jaren ruim voldoende. Rentabiliteit : De rentabiliteit wordt bepaald door het “ resultaat uit gewone bedrijfsvoering” te delen door het totaal aan baten. In non-profit organisaties wordt de rentabiliteit ook wel het begrotingsoverschot genoemd ( of het begrotingstekort bij een negatief exploitatieresultaat). De norm is 0 – 3%. De rentabiliteit van de Vereniging voor Chr. Onderwijs in de gemeente Ten Boer was in 2012: 1,3% en in 2013: -1,7%. Solvabiliteit : De solvabiliteit geeft de verhouding aan tussen het ‘eigen vermogen’ en het totale vermogen. Het geeft aan in hoeverre de organisatie in staat is om te voldoen aan de totale schulden. De norm is vooralsnog 50%. De solvabiliteit van de Vereniging voor Chr. Onderwijs in de gemeente Ten Boer was in 2012: 79,3% en over 2013: 82,7. Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 35
Weerstandsvermogen : Dit kengetal geeft een indicatie van de financiële veerkracht en continuïteit na een calamiteit. Het weerstandsvermogen wordt bepaald door de totale reserves te delen door het totaal aan baten. De norm voor een kleine vereniging is tussen de 10% - 20%, afhankelijk van het risicoprofiel van de vereniging. Het weerstandsvermogen van de Vereniging voor Chr. Onderwijs in de gemeente Ten Boer was over 2012: 57,4% en over 2013: 56,7%. Kapitalisatiefactor : De kapitalisatiefactor wordt bepaald door het totale kapitaal minus de gebouwen en terreinen te delen door de totale baten inclusief de financiële baten. Dit kengetal wordt gebruikt om te signaleren of onderwijsinstellingen misschien een deel van hun kapitaal niet of inefficiënt benutten voor de vervulling van hun taken. De signaleringsgrens is gesteld tussen de 35-60%. De kapitalisatiefactor van de Vereniging voor Chr. Onderwijs in de gemeente Ten Boer was over 2012: 72,4% en 2013: 68,6%. In dit laatste percentage zijn zowel de private als wel de publieke reserves meegenomen. Als de kapitalisatiefactor enkel over de publieke reserves zou worden berekend dan wordt deze over 2013: 47,1%. Deze waarde ligt onder de signaleringsgrenzen. Norm 2010 2011 2012 Liquiditeit >1% 6,0% 6,8% 6,1% Rentabiliteit 0 – 3% 1% 1% 1,5% Voor 2011 kunnen we stellen, dat de kapitalisatiefactor boven de signaleringsgrens zit. Solvabiliteit 50% 80% 82% 79% Weerstandsvermogen 10-20% 57% 55% 58% Kapitalisatiefactor 35-60% 71% 67% 72% Financiële kengetallen:
2013 6,28 -1,7 82,7 56,7 68,6
Het bestuur is van mening dat de kengetallen op basis van de balans op 31 december 2013 een positief beeld van de Vereniging laten zien. De rentabiliteit laat weliswaar een negatieve waarde zien die buiten de norm valt. De vermogenspositie van de verenging heeft echter voldoende veerkracht om dit op te vangen. 2.4.2
Investerings- en financieringsbeleid:
Het bestuur heeft een meerjaren investeringsplan (onderdeel van de meerjarenbegroting). Ten behoeve van de geplande investeringen, zal het bestuur geen geld lenen. Binnen de organisatie zijn voldoende middelen beschikbaar om de investeringen te financieren. 2.4.3 Continuïteitsparagraaf In de continuïteitsparagraaf beoogt VCBO Ten Boer dat iedere belangstellende kennis kan nemen van de wijze waarop wordt omgegaan met de financiële gevolgen van het gevoerde en te voeren beleid. Hierbij wordt inzicht gegeven in een aantal kengetallen, op het te verwachten exploitatieresultaat in de komende jaren en de ontwikkeling van de vermogenspositie.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 36
Kengetal (stand 31/12) Personele bezetting in FTE - Management / Directie - Onderwijzend personeel - Overige medewerkers Leerlingen aantallen
2013
2014 4 16 2 285
2015 4 15 2 284
2016 4 14 2 270
4 14 2 266
Toelichting De bovenstaande kengetallen geven de personele bezetting in FTE weer zonder vervanging. Het bestuur houdt rekening met krimp in het leerlingenaantal in de komende jaren. Krimp noodzaakt tot maatregelen. Het bestuur is zich hiervan bewust. Bij vacatures worden dan ook geen nieuwe personeelsleden aangenomen. De zichtbare terugloop wordt veroorzaakt door natuurlijk verloop. Balans Activa Vaste Activa Materiële Vaste Activa Financiële Vaste Activa
2013
2014
2015
2016
199.736 -
191.405 -
183.223 -
167.231 -
199.736
191.405
183.223
167.231
Vlottende Activa
1.059.843
988.594
864.778
1.082.920
Totaal Activa
1.259.579
1.179.999
1.048.001
1.250.151
2014
2015
2016
Totaal Vaste Activa
Passiva Eigen Vermogen
2013
Algemene reserve
286.270
233.292
203.337
Bestemmingsreserve publiek
360.538
321.086
204.668
24.551
Bestemmingsreserve privaat
394.749
400.599
407.974
415.349
Voorzieningen
49.134
56.134
63.134
70.134
168.888
168.888
168.888
168.888
1.259.579
1.179.999
1.048.001
1.250.151
Kortlopende schulden Totaal Passiva
571.229
Toelichting De resultaten van de meerjarenbegroting zijn in het eigen vermogen verwerkt. In de materiële vaste activa zijn de meerjareninvesteringen en de afschrijvingen voor de komende jaren verwerkt. Het bestuur verwacht verder geen overige mutaties in de voorzieningen of reserves. Het bestuur heeft geen plannen om de financieringsstructuur te wijzigen. De meerjarenbalans laat zien dat de vermogenspositie van de vereniging de begrote negatieve meerjarenexploitatieresultaten kan dragen.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 37
Staat van Baten en Lasten Baten Rijksbijdrage Overige overheidsbijdragen en subsidies Overige baten Totaal baten Lasten Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Totaal lasten Saldo baten en lasten
Financiële baten en lasten Totaal resultaat
2013 1.681.385
2014 1.527.553
2015 1.424.124
2016 1.372.498
144.675
67.569
67.569
67.569
1.826.060
1.595.122
1.491.693
1.440.067
2013 1.592.187 34.395 38.326 201.987
2014 1.407.442 38.281 82.797 161.915
2015 1.358.597 37.382 82.797 161.915
2016 1.367.763 32.742 82.797 161.915
1.866.895
1.690.435
1.640.691
1.645.217
40.834-
95.313-
148.998-
205.150-
9.418
10.000
10.000
10.000
31.416-
85.313-
138.998-
195.150-
Toelichting In het nationaal onderwijsakkoord en het herfst-akkoord zijn afspraken gemaakt over extra middelen voor de komende jaren voor het onderwijs. In de meerjarenbegroting is geen rekening gehouden met deze middelen. Dit geld ook voor de doordecentralisatie van het buitenonderhoud: hiermee is nog geen rekening gehouden in de meerjarenbegroting. De precieze uitwerking van deze twee onderwerpen is nog onduidelijk. In de meerjarenbegroting is in de rijksbijdrage rekening gehouden met de daling van het aantal leerlingen. De begrote resultaten geven geen mogelijkheden om tegenvallers op te vangen. In 2014 worden er geen incidentele baten verwacht en begroot. Binnen VCBO Ten Boer is het afgelopen jaar geconstateerd dat het wenselijk is om te komen tot bestuurlijke schaalvergroting. VCBO Ten Boer en VCPO Noord Groningen hebben een intentieverklaring ondertekend waarin het voornemen wordt uitgesproken om te komen tot een fusie. Risico’s In 2014 zal onderzocht worden of het wenselijk is om over te gaan op eventuele schaalvergroting. Hiermee willen we vaststellen of we met de omvang van onze vereniging in voldoende mate zijn toegerust voor de ontwikkelingen in de komende jaren. Ontwikkelingen als krimp van het aantal kinderen, de autonomie vergroting door de rijksoverheid en de veranderende eisen die aan een organisatie worden gesteld.
Jaarverslag 2013
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
pagina 38
Organigram Situatie 2013:
Leden vergadering
Commissie Intern Toezicht Algemeen Bestuur
Algemeen Directeur
GMR
CBS De Schalm
CBS De Fontein
CBS De Til
Schoolleider
Schoolleider Adjunct Adjunct Directeur Directeur
Schoolleider
Ouderraad Team
Jaarverslag 2013
MR
Ouderraad
Ouderraad
MR
MR
Team
Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in de gemeente Ten Boer
Team
pagina 39