VbV, betrouwbare partner in de strijd tegen voertuigcriminaliteit

VbV, betrouwbare partner in de strijd tegen voertuigcriminaliteit Jaarverslag Stichting VbV

Verzekeraars bestrijden voertuigcriminaliteit

2013

Het Vermiste Auto Register (nu VbV-VAR) is één van de eerste initiatieven van het Nationaal Platform Criminaliteitsbeheersing.

Een belangrijke succesfactor is de heldere rolverdeling tussen

publieke en private partijen die betrokken zijn bij de bestrijding van voertuigcriminaliteit.

VbV in kort bestek

Waar politie en Openbaar Ministerie zich richten op het opsporen en

vervolgen van voertuigen en criminelen, richt het VbV zich namens de

private partijen op het terugvinden en -bezorgen van gestolen voertuigen.

Het Verzekeringsbureau Voertuigcriminaliteit (VbV): • Is een stichting van alle Nederlandse schadeverzekeraars, die het VbV voor 100% privaat financieren. Al in 1993 hebben het Verbond van Verzekeraars, VNA (lease) en BOVAG (verhuur) het Vermiste Auto

Register (VAR) opgericht als middel om vermiste voertuigen sneller te kunnen registreren en bekend te maken bij de politie, zodat deze gestolen voertuigen sneller kan opsporen. Het VAR is één van de eerste initiatieven van het Nationaal Platform Criminaliteitsbeheersing.

• Heeft als opdracht om de schadelast voor verzekeraars, de voertuigbranche, autoleasemaatschappijen

en -verhuurbedrijven en andere partijen als gevolg van voertuigcriminaliteit, te beperken en behartigt de belangen van de benadeelde eigenaren/houders bij het terugvinden en -bezorgen van hun ontvreemde voertuigen.

• Richt zich daarmee automatisch ook op het zoveel mogelijk beperken van de maatschappelijke en persoonlijke impact van voertuiggerelateerde criminaliteit (financiële schade, emotioneel leed). Het VbV is daarmee een uiting van het maatschappelijk verantwoord ondernemen van de schadeverzekeraars.

Colofon

• Vult zijn opdracht in door het bestrijden van criminaliteit gericht op voertuig-, vaartuig-,

Dit jaarverslag is een uitgave van:

werkmaterieelen transportcriminaliteit. Ook certificering van beveiligingssystemen is een belangrijk onderdeel van de activiteiten. Hiermee draagt VbV bij aan een veiliger Nederland.

Stichting VbV

• Bestrijdt tevens fraude met schadevoertuigen. Dit gebeurt via de Bedrijfsregeling 16 die voor een

Postbus 21

‘gecontroleerde wrakkenstroom’ zorgt. Het VbV levert hiermee tevens een bijdrage aan

7300 AA Apeldoorn

de verkeersveiligheid.

www.stichtingvbv.nl

• Werkt daarbij sinds de oprichting nauw samen met een groot aantal publieke en private

ketenpartners en is een vroeg en succesvol voorbeeld van publiek-private samenwerking. Het VbV

Meer exemplaren van dit jaarverslag

fungeert als spil van de private partijen die zijn betrokken bij de strijd tegen voertuigcriminaliteit en

kunt u bestellen via:

richt zich in het bijzonder op het terugvinden en -bezorgen van gestolen voertuigen. Het VbV werkt

nauw samen met de Landelijke Eenheid van de politie, de RDW en de Belastingdienst in het Landelijk

Telefoon:

Informatiecentrum Voertuigcriminaliteit (LIV) en participeert in de stichting AVc. Met waarborgen

055-527 05 05

omklede uitwisseling van informatie tussen de verschillende partners vormt de sleutel tot succes.

Faxnummer:

055-522 67 66 E-mail:

[email protected] Mei 2014

Jaarverslag 2013 VbV, betrouwbare partner in de strijd tegen voertuigcriminaliteit


1 / 70

Inhoudsopgave Voorwoord

4

5.3

International Convention for the Recovery of Stolen Vehicles (ICRV)

56

Beleidsagenda

7

5.5

Ketenoverleg Vaartuigcriminaliteit

59

Deel I Voertuigcriminaliteit in 2013 1.

16

II. Bestuurssamenstelling per 1 januari 2014

1.2

18

2.

Ontwikkelingen in de strijd tegen voertuigcriminaliteit

2.1

Diefstalcijfers en schadelast

Trends in de werkwijze van criminelen

Maatregelen gericht op het voorkomen van voertuigcriminaliteit 2.1.1

Technologische maatregelen

2.1.3

Procesmaatregelen

2.2.1 Sneller signaleren van gestolen voertuigen

2.2

2.1.2

Bevorderen van bewustwording

Maatregelen gericht op het bestrijden van voertuigcriminaliteit

2.2.2 Strijd tegen verhandelen gestolen onderdelen

2.2.3 Strijd tegen verloren gaan van waardevolle terugvindindicaties

Maatregelen gericht op het terugvinden en -bezorgen van gestolen voertuigen

2.3

2.4

2.2.4 Samenwerking met publieke en private partners 2.3.1 Terugvinden

2.3.2 Terugbezorgen

Maatregelen gericht op het analyseren van voertuigcriminaliteit

Deel II De werkzaamheden van Stichting VbV 4.

4.3

VbV - SCM, Keurmerk Voertuigbeveiliging

4.4 4.5

27 27

31

32

34 34 35

36 39

VbV - VAR, Vermiste Auto Register

Gecontroleerde wrakkenstroom dankzij Bedrijfsregeling Voorkomen - Bestrijden - Terughalen - Analyseren

40 45 45

49

Samenwerkingsverbanden

53

5.2

54

2 / 70

5.1

Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit (AVc)

64

27

5.

III. Samenstelling Bureau VbV

63

26

42

62

20

4.2

Inleiding

I. Nederlandse schadeverzekeraars die het VbV financieren

20

40

4.1

61

20

Taak en rol Stichting VbV bij bestrijding voertuigcriminaliteit

57

23

Colleges van Deskundigen

Bijlagen

16

1.1

5.4

15

Trends in voertuigcriminaliteit

Landelijk Informatiecentrum Voertuigcriminaliteit (LIV)

53



3 / 70

Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag van de Stichting VbV, het Verzekeringsbureau Voertuigcriminaliteit, over het jaar

Tot slot

dat het VbV-VAR (Vermiste Auto Register) is opgericht als één van de eerste initiatieven van het

met ons de strijd tegen voertuigcriminaliteit op te voeren. In het belang van onze verzekerden en in het

2013. In het jaar waarin wij dit jaarverslag uitbrengen, vieren wij met gepaste trots dat het 20 jaar geleden is Nationaal Platform Criminaliteitsbeheersing en dat het sindsdien naar volle tevredenheid functioneert.

Wij wensen u veel leesplezier met dit jaarverslag toe en hopen dat u daarin aanleiding vindt om samen belang van de Nederlandse samenleving!

Grote zorgen over aanpak voertuigcriminaliteit

Na een aantal jaren van daling zien wij dat de voertuigcriminaliteit weer sterk toeneemt, met als gevolgen meer financiële en emotionele schade voor verzekerden en een onvermijdelijke opwaartse druk op de

premies. Als schadeverzekeraars maken wij ons daarbij grote zorgen over de aanpak van voertuigcriminaliteit,

Edwin Post

Penningmeester

Roelof Visscher Secretaris

Martijn Kammeijer Voorzitter

Wouter Verkerk Directeur

die ver achterblijft bij de criminele energie en het technisch kunnen die criminele samenwerkingsverbanden (CSV’s) steeds opnieuw weten te mobiliseren. Als samenleving laten wij nog teveel voor de hand liggende kansen onbenut om schade te voorkomen, gestolen voertuigen terug te halen en daders op te pakken.

Onze zorgen vertalen wij direct na dit voorwoord in een ‘beleidsagenda’, eigenlijk een oproep aan de politiek. Hoe kunnen we de strijd tegen voertuigcriminaliteit effectiever en efficiënter voeren en wie is daarvoor aan zet? Het raamwerk van een publieke en private dimensie in het bestrijden van voertuigcriminaliteit, zoals door het Kabinet in 1995 beschreven, wordt nog niet ten volle uitgenut. Opbouw van dit jaarverslag

In het eerste hoofdstuk komen de trends in voertuigcriminaliteit aan de orde. U leest hier over feiten en

cijfers maar ook over werkwijzen van criminelen. In het tweede hoofdstuk beschrijven wij de ontwikkelingen aan de maatregelenkant: welke maatregelen worden genomen in de strijd tegen voertuigcriminaliteit. In het tweede deel van dit jaarverslag gaan we in op de taak en rol van de stichting VbV en op de

samenwerkingsverbanden waarbinnen het VbV opereert. De samenwerking met publieke en private partners is en blijft van groot belang: alleen samen met onze partners kunnen wij successen boeken.

4 / 70



5 / 70

Beleidsagenda Het Verzekeringsbureau Voertuigcriminaliteit volgt de ontwikkelingen op het gebied van

voertuigcriminaliteit op de voet. De kennis die wij

De totale schadelast van alle gestolen voertuigen

schade zoveel mogelijk te voorkomen. Op deze

last ten gevolge van autokraak (braakschade,

manier komen wij op voor het belang van onze

private belanghebbenden, zowel particulieren en

ondernemers als autoverhuurders, leasebedrijven en verzekeraars.

Wij maken ons daarbij in toenemende mate

telde in 2013 op tot 264 miljoen euro. De schade-

gestolen onderdelen en goederen) bedraagt jaar-

lijks 438 miljoen euro. De kosten van deze criminele activiteiten worden voor het overgrote deel op de

samenleving afgewenteld, via verzekeringspremies of anderszins.

grote zorgen.

Wij moeten helaas constateren dat Nederland

De situatie is alarmerend

wetgeving en onbedoelde doorwerkingen daarvan

De trends die wij waarnemen, zijn zonder meer alarmerend. Na jaren van afname stijgt het

aantal gestolen voertuigen de laatste jaren weer. Duidelijk is dat criminele bendes steeds

professioneler worden en in staat zijn om in steeds

het autodieven door een aantal weeffouten in de niet al te moeilijk maakt. Het gevolg is dat

Nederland zich ongewild heeft ontwikkeld tot succesvol exporteur van nieuwe en nagenoeg nieuwe gestolen auto’s en onderdelen.

kortere tijd de beveiliging van nieuwe voertuigen

Maar het urgentiegevoel ontbreekt nog

Dat gebeurt op een systematische manier,

makers lijkt het urgentiegevoel nog te ontbreken.

en van nieuwe beveiligingsupdates te kraken.

waarbij jonge auto’s met een leeftijd van 0-3 jaar favoriet zijn.

Na jaren van daling neemt de diefstal van

voertuigen de afgelopen jaren weer fors toe.

Zo groeide het totaal aantal definitief vermiste

voertuigen in de periode 2010-2013 met 20,5% tot

De situatie mag dan alarmerend zijn, bij beleids Effectieve maatregelen die ‘op de plank liggen’,

worden nog niet toegepast. Voertuigcriminaliteit wordt nog steeds - en volgens ons ten onrechte -

geschaard onder veelvoorkomende criminaliteit en krijgt vaak een lage prioriteit bij de verdeling van de, per definitie schaarse, opsporingscapaciteit.

6.746 voertuigen in 2013.

En ook al is deze lage prioriteit vanuit maatschap-

Het aantal ontvreemde jonge personenauto’s

ciële en emotionele impact van voertuigcriminali-

(0-3 jaar) nam het afgelopen jaar met maar liefst 45% toe. De bijbehorende schadelast bedroeg


opzicht van 2011.

daarbij opdoen, stelt ons in staat de toegebrachte schade zoveel mogelijk te beperken en nieuwe

6 / 70

97,9 miljoen euro, een toename met 255% ten


pelijk oogpunt begrijpelijk en legitiem, de finan teit op voertuigbezitters is en blijft enorm.

Bovendien worden gestolen voertuigen niet zelden

7 / 70

ingezet voor zware vervolgcriminaliteit zoals

privaat terugvinden terugbezorgbeleid van

zelfs liquidaties.

de informatie-uitwisseling tussen betrokken

ramkraken, roof- en woningovervallen en

Benut gezamenlijke slagkracht van publieke en

partijen aan de publieke en private kant.

private partijen

Inmiddels 20 jaar nadat het inzicht ontstond dat

is het zaak om de gezamenlijke slagkracht van

teit niet alleen kan winnen, wordt het hoog tijd

Gegeven de toename van voertuigcriminaliteit publieke en private partijen in de strijd tegen

voertuigcriminaliteit te vergroten en beschikbare middelen optimaal in te zetten. Hier ligt nog veel

ruimte voor verbetering. Daarvoor is het nodig om: • voortaan nog sneller te reageren op nieuwe ontwikkelingen ‘in de markt’

• meer informatie van publieke naar •

aangewezen private partijen te delen

en daartoe - op zorgvuldige wijze en met maximaal respect voor gescheiden

verantwoordelijkheden en maatschappelijke belangen zoals privacybescherming, juridische barrières en schotten tussen partijen weg te nemen

Geef aangewezen private partners meer ruimte en vertrouwen

Daar waar het opsporen en vervolgen van voer

tuigen en daders een publieke verantwoordelijkheid is en blijft, is het terugvinden en -bezorgen van gestolen voertuigen een taak die onder

zorgvuldig geformuleerde randvoorwaarden heel goed door, daartoe aangewezen private partijen,

Publieke Dimensie Opsporen en vervolgen autodieven & voertuigen

gestolen voertuigen. De volgende figuur illustreert

Private Dimensie Terugvinden & -bezorgen voertuigen

de overheid de strijd tegen voertuigcriminali-

Aangewezen

belangrijke publieke informatie in de strijd tegen

Organisaties

Particuliere

voertuigcriminaliteit ook echt uit te wisselen met daartoe aangewezen private partners. Dat deze uitwisseling van informatie met het oog op

bescherming van de privacy, onder strikte voorwaarden moet plaatsvinden spreekt voor zich.

Maar op het moment dat de opsporing staakt,

Politie

Register

Eigenaar / Verzekeraar Op basis van de

polisvoorwaarden en

inschrijving in het VAR

LIV

machtigt de eigenaar /

(Opsporingsondersteuning)

2002

den, omdat niets wordt gedaan met de informatie

Auto

Register

omdat de politie structureel overvraagd wordt,

met gestolen voertuigen het land kunnen uitrij-

Vermiste

Kenteken

OM

mag het niet zo zijn dat criminelen onbelemmerd

VbV

RDW

verzekeraar het VbV

om het voertuig terug

die over het gestolen voertuig beschikbaar is.

te vinden en -bezorgen

Uiterste zorgvuldigheid is daarbij voor alle

betrokkenen van groot belang: niemand zit te

wachten op ‘carhunting’ en ‘wildwest taferelen’

bij het terughalen van een gestolen auto. Zo geldt voor alle partijen, en zeker voor de verzekeraars,

NSIS

Interpol

EUCARIS

ICRV

2006

dat het risico op letselschade als gevolg van een

onbezonnen actie om een voertuig terug te halen, niet opweegt tegen de schadelastreductie door het terugkrijgen van het ontvreemde voertuig.

kan worden opgepakt. Deze taakverdeling heeft

de Nederlandse overheid al in 1995 voor het eerst zo beschreven. Sindsdien heeft het VbV-Vermiste

Figuur 1 Schematische weergave van de Brief van de Minister van Verkeer en Waterstaat aan de Tweede Kamer over verstrekking en gebruik van gegevens uit het Kentekenregister bij opsporing van gestolen voertuigen, vergaderjaar 1994–1995, 23 900 XII, nr. 26 (aangevuld met latere ontwikkelingen).

Auto Register zich bewezen als spil van integer

8 / 70



9 / 70

Beleidsaanbevelingen

Criminelen worden steeds professioneler en zijn steeds sneller in staat om nieuwe beveiligings-

maatregelen te kraken. Welke maatregelen kunnen concreet worden genomen, en wie is daarvoor aan zet? In volgorde van moment van vermissing: Voorafgaand aan de vermissing

1. Verbied het bezit van (elektronische) inbraakapparatuur en apparatuur voor het kopiëren van autosleutels Autofabrikanten hanteren zorgvuldige procedures rond het bijbestellen van sleutels, en dat is niet voor niets.

Sleutels vormen immers de directe toegang tot kostbare goederen. In dezelfde lijn zou

verwacht mogen worden dat specialistische inbraakapparatuur verboden, of in ieder geval moeilijk te verkrijgen is.

Niets is echter minder waar. In de praktijk

is geavanceerde (elektronische) apparatuur die wordt gebruikt bij autodiefstal,

zoals startontgrendelende OBD-stekkers, gewoon op internet te koop, ook via

Nederlandse websites. Datzelfde geldt voor het dupliceren van autosleutels die norma-

liter alleen via de importeur kunnen worden nabesteld. De wet voorziet nog niet in

strafbaarstelling van deze feiten of kwalificering van duplicering als het faciliteren

Om deze vorm van criminaliteit tegen te gaan, kan de Nederlandse overheid het bezit van specifieke inbraakapparatuur

strafbaar stellen. Zo is het bezit van een GSM-jammer al strafbaar (economisch delict) en is het bezit en gebruik van

zogenaamde radardetectoren vanaf 2004 strafbaar gesteld. Dat geldt ook voor de handel in deze detectoren.

Direct na ontvreemding

2. Zorg voor realtime updates van politiedatabases met gemelde vermissingen

Direct bij binnenkomst van een melding

van een vermissing van een voertuig wordt het vermissingsignaal A86 in het Kente-

kenregister geplaatst. Door middel van het gezamenlijke Aangifteproces van Politie,

RDW en VbV wordt binnen twee uur ook het diefstalsignaal A87 geplaatst.

Desondanks kan het gebeuren dat een

zojuist als vermist of gestolen gemelde

auto niet als zodanig wordt ‘herkend’ door

de publieke ANPR-camera’s (camera’s waarmee kentekens kunnen worden ‘gelezen’). De oorzaak hiervan is dat diverse politie databases maximaal één keer per dag worden geüpdatet.

van de diefstal van het voertuig. Dit is wel

vermissingen realtime aanleveren. Het is maatschappelijk gewenst om van deze mogelijkheid gebruik van te maken.

Omdat de diefstal per definitie eerder

plaatsvindt dan de melding, is het ter be-

scherming van eigendommen van burgers essentieel dat direct kan worden terug-

gezocht in de ANPR-waarnemingen. Is het voertuig waargenomen en zo ja, op welke

plek(ken)? Door gebruik te maken van deze

‘broodkruimels’ worden criminele patronen

blootgelegd en worden indicaties verkregen die van groot belang zijn voor het opsporen en terugvinden van gestolen voertuigen.

Ter voorkoming van crimineel gewin is het van belang dat de bewaartermijn van

ANPR-data lang genoeg is om terug te kunnen zoeken, zodra een voertuig als

dat zijn auto wel is gezien, maar er verder

geen actie is ondernomen. Voorkomen moet worden dat de burger het idee krijgt dat

de autodief vrij spel heeft. Crimineel gewin

moet worden voorkomen, ook als de politie wordt overvraagd.

Na de overdracht kan het VbV een parti-

culier recherchebureau opdracht verlenen het voertuig te volgen. Door het gestolen

voertuig te volgen / traceren blijft ‘de buit’ in beeld. Het doel is de locatie daarvan

vervolgens door te melden aan de politie

die tot slot met een minimum aan inzet het voertuig in beslag kan nemen en de mogelijk nog aanwezige daders kan arresteren. Namens belanghebbenden treedt het VbV van oudsher op als gedelegeerd

opdrachtgever richting particuliere recher-

chebureaus. Een integer terugvindbeleid,

die de privacyregelgeving daaraan stelt.

teerd en door strikte naleving daarvan

3. Deel ANPR-hits op ontvreemde voertuigen met gekwalificeerde private partijen zoals het VbV Een volgende maatregel betreft opvolging van signalen van gestolen voertuigen.

Wanneer de opsporing staakt, omdat het de politie aan capaciteit ontbreekt,

dimensie worden overgegeven. Het is


immers niet aan een burger uit te leggen

vermist c.q. gestolen is geregistreerd.

Uiteraard rekening houdend met grenzen

dient het stokje meteen aan de private

dringend gewenst.

10 / 70

Het VbV-Vermiste Auto Register kan


waarbij strikte protocollen worden gehan‘wild west taferelen’ worden voorkomen, is één van de basisfuncties van het Vermiste Auto Register.

4. Laat privacybescherming criminelen geen vrijgeleide geven

Deze maatregel betreft het wegnemen

van belemmeringen om informatie over ontvreemde voertuigen te delen tussen

publieke en aangewezen private partners.

11 / 70

Gegevens van een auto worden normaliter

als privacygevoelig beschouwd, omdat deze

rechtstreeks zijn te koppelen aan de bezitter van het voertuig. Uit de vastlegging van

kentekengegevens via ANPR kan bijvoorbeeld worden afgeleid waar iemand op welk moment is geweest.

Dit wordt echter een heel ander verhaal op

Terugvinden van gestolen voertuigen en onderdelen

5. Registreer onderdelen stuk voor stuk als vermist of gestolen in het Vermiste Onderdelen Register

Het huidige gebrek aan registratie maakt het mogelijk dat ‘gestolen onderdelen’ eenvoudig kunnen worden ‘gewit’.

het moment dat het voertuig is ontvreemd.

Daarmee is autokraak/partiële diefstal een

De privacygevoeligheid van een kenteken moet dan feitelijk vervallen. Geen enkele autobezitter wenst immers dat een crimineel niet alleen van zijn auto,

maar ook van zijn privacybescherming kan

zichzelf in stand houdend systeem.

Om deze lacune te vullen, is het VbV

gestart met het Vermiste Onderdelen

genieten en zo vrij spel krijgt om zich

Register. Langs deze weg worden de

serienummers van gestolen onderdelen

crimineel te verrijken.

opgevraagd bij de fabrikant en ter beschikking gesteld aan Stop Heling en het

Bovendien machtigt de eigenaar op basis

Digitale Opkopers Register.

van de polisvoorwaarden en de inschrijving in het Vermiste Auto Register het VbV en de verzekeraar om over te gaan tot het

terugvinden en -bezorgen van zijn auto.

In de praktijk komen partiële vermissingen voor (bijvoorbeeld airbags gestolen uit

een auto) èn worden onderdelen partieel

Daarom pleiten de verzekeraars ervoor om -

verhandeld (zoals het navigatiesysteem

uiteraard binnen zorgvuldig geformuleerde

afkomstig uit een in zijn geheel gestolen

randvoorwaarden - het eenvoudiger te

voertuig). Het verdient daarom aanbeveling:

maken om snel informatie over de locaties

van gestolen voertuigen uit te wisselen met het VbV.

Zorgvuldigheid en bewaking van doel binding kunnen worden gewaarborgd

door het VbV aan te merken als structureel

ontvanger van informatie conform artikel 18 WPG (Wet Politie Gegevens).

12 / 70

a. H et Kentekenregister zodanig aan te

passen dat naast vermissing en diefstal van het gehele voertuig ook de vermissings/diefstalstatus van onderdelen met unieke serienummers kan worden geregistreerd.


b. Gelijktijdig met voertuigkeuringen, zoals de APK, geautomatiseerd te

controleren of een voertuig gestolen onderdelen bevat.

Ontregelen van criminele activiteiten

6. Deel informatie bij ‘plankzaken’

Voertuigcriminaliteit is voor veel Criminele SamenwerkingsVerbanden (CSV’s) net

gewoon werk: dagelijks worden voertuigen gestolen. Omtrent deze veelplegers wordt

informatie bijeengebracht (veelal door het LIV), hetgeen leidt tot zaken die met

beperkte recherche-inzet tot een goed

einde te brengen zijn. Echter ook op dit

vlak leidt het structurele vraagoverschot bij de politie veelvuldig tot seponering door politie of OM.

De verzekeraars zijn van mening dat

wanneer de opsporing staakt door gebrek

aan capaciteit, die zaken waarin tenminste verdere schade voorkomen kan worden,

zouden moeten worden overgedragen aan het VbV, als spil van de private partijen

die betrokken zijn bij de bestrijding van voertuigcriminaliteit. Het doel daarvan

moet zijn om dan, onder strikte voorwaar-

den, tenminste te voorkomen dat nog meer schade wordt aangericht.


Dat kan concreet door de criminele

activiteiten te ontregelen, bijvoorbeeld door een camera op te hangen op de toegangsweg naar een sloperij waarvan bekend

is dat daar regelmatig gestolen auto’s of onderdelen naartoe worden gebracht.

Het initiatief vanuit het LIV om in overleg met de samenwerkende partners en het OM te onderzoeken hoe en door wie

‘plankzaken’ en onderzoeken, die ‘niet

volledig’ worden afgerond, verder kunnen

worden gebracht, is een goede eerste stap in deze richting.

Schade verhalen op daders

7. Maak collectief regres namens verzekeraars snel mogelijk

Voertuigcriminelen brengen de maatschappij forse schade toe. Schade die primair gedekt wordt uit de premies die de

verzekerden samen betalen. Het is dan

ook gerechtvaardigd om deze schade te

verhalen op de dader en dit zo snel mogelijk te doen. Tegen daders op heterdaad zou

naast een strafrechtelijk traject direct een civielrechtelijk traject (vordering uit

onrechtmatige daad) moeten worden

gestart om aangerichte schade te verhalen.

13 / 70

In dit kader stellen de verzekeraars voor:

- erken het VbV als belangenbehartiger

- verschaf bij heterdaad-aanhoudingen

van benadeelden;

direct de gegevens omtrent dader en daad aan het VbV om daarmee conservatoire beslagmaatregelen te kunnen nemen en de schade via een civielrechtelijke procedure te kunnen verhalen.

De achtergrond van dit voorstel is dat het voor de verzekeraars nu vaak praktisch

onmogelijk is om de tegenwaarde van de

gestolen auto’s terug te halen, zelfs als de criminelen vermogend zijn.

Wanneer bij een onderzoek naar een

criminele bende bijvoorbeeld meerdere

gestolen auto’s in het spel zijn, baseert het Openbaar Ministerie de strafzaak vaak op slechts enkele, goed gedocumenteerde,

aangetroffen voertuigen. Voor de strafmaat maakt het namelijk geen verschil of slechts een tiental of alle betrokken voertuigen

worden opgevoerd. Bovendien neemt bij hogere aantallen de kans op fouten toe,

waardoor een veroordeling in gevaar zou kunnen komen.

Voor het VbV - vanuit zijn taak om namens verzekeraars, lease- en verhuurbedrijven collectief regres te voeren - betekent dit

echter dat een groot aantal voertuigen geen onderdeel uitmaakt van de strafzaak en

dat het via andere, meer arbeidsintensieve

14 / 70

kanalen regres moet zien te plegen.

Om de kans op succes van deze verhaal

acties te vergroten, willen verzekeraars in een eerder stadium informatie over de

betrokkenen voertuigen ontvangen vanuit het Openbaar Ministerie. Die informatie krijgen zij nu nog niet.

Juridisch raamwerk

8. Transponeer de aanwijzing uit 2006 Naar aanleiding van de fusie die heeft

geleid tot het huidige VbV, zijn in 2006 de Ministeriële aanwijzingen voor het

Vermiste Auto Register (1995) en Certificering Motorrijtuigenbeveiliging (2005) ver-

nieuwd. Sindsdien is de weten regelgeving omtrent kenteken- en politiegegevens aanzienlijk geëvolueerd. Transponering van de

aanwijzingen van VbV heeft echter nog niet

In 1993 maakte de politie al online gebruik van het VAR om gestolen auto’s te checken.

Deel I Voertuigcriminaliteit in 2013 In dit deel van het jaarverslag leest u in het eerste hoofdstuk meer over de nieuwste trends in voertuigcriminaliteit.

In het tweede hoofdstuk komen de maatregelen aan bod die het VbV en zijn partners nemen om voertuigcriminaliteit te bestrijden.

plaatsgevonden, hetgeen in de dagelijkse

praktijk tot suboptimalisatie in de publiekprivate samenwerking leidt.

Het verdient derhalve aanbeveling om de

wettelijke positie van het VbV als ontvanger van gevoelige informatie uit kenteken- en

politieregisters ten behoeve van de bestrijding van voertuigcriminaliteit, te herijken.

Daarbij moet de informatiepositie worden versterkt met het oog op het succesvol

kunnen terugvinden en -bezorgen van ge-

stolen voertuigen en het voeren van regres.



15 / 70

1

Trends in voertuigcriminaliteit

1.1

Diefstalcijfers en schadelast

Sinds 2009 is weer sprake van een stijgende trend in het aantal gestolen voertuigen, en daarmee ook van de schadelast. De volgende figuur illustreert dit.

Zo groeide het totaal aantal definitief vermiste voertuigen in de periode 2010-2013 met 20,5%

tot 6.746 voertuigen in 2013. De totale schadelast

De impact van voertuigdiefstal

In Nederland worden dagelijks maar liefst 88

mensen getroffen door de diefstal van een gemo-

De bijbehorende schadelast bedroeg 97,9 miljoen euro, een stijging van 255% ten opzicht van 2011.

toriseerd voertuig. De financiële en emotionele

Daders zijn veelal goed georganiseerde criminele

het veiligheidsgevoel aan, maar veroorzaakt ook

geavanceerde technieken worden vooral jonge

impact hiervan is groot. Diefstal tast niet alleen flinke materiële schade en maakt mensen voor korte of langere tijd immobiel.

auto’s van merken zoals Volkswagen, BMW, Audi,

Beveiliging effectief tegen autodief

autokraak (braakschade, gestolen onderdelen en

(0-3 jaar) nam het afgelopen jaar met maar liefst

hiertegen kunnen wapenen. In opdracht van de

264 miljoen euro. De schadelast ten gevolge van goederen), bedraagt jaarlijks 438 miljoen euro.

Het aantal ontvreemde jonge personenauto’s 45 procent toe tot.

Hoe groot het probleem is, blijkt uit het feit dat

van sommige modellen van bouwjaar 2011 (auto’s

van nog géén 3 jaar oud) inmiddels 1 op 13 verkochte auto’s definitief vermist is, en zonder keurmerk

Mercedes-Benz, Landrover en Lexus gestolen.

van alle gestolen voertuigen telde in 2013 op tot

ook uit de kolommen 3, 4 en 5 uit onderstaand

overzicht van de top-10 van gestolen voertuigen.

bendes die het land rondtrekken. Met behulp van

Jonge auto’s zeer gewild bij criminelen

Ook worden ze vaker teruggevonden. Dit blijkt

is zelfs 1 op 5 definitief vermist. Anders gezegd: van dit model is binnen 3 jaar 20% spoorloos gestolen.

Het goede nieuws is dat autobezitters zich

Goedgekeurde beveiligingssystemen zorgen

verzekeraars heeft het VbV onderzoek gedaan naar

daardoor meer tijd kwijt zijn. Tevens gaat van de

de effectiviteit van goedgekeurde voertuigbeveiligingssystemen in de afgelopen vijf jaar. Uit het

onderzoek blijkt dat auto’s met een goedgekeurd

ervoor dat dieven meer moeite moeten doen en

oranje driehoekige sticker op de ruit, die verwijst naar het systeem, een preventieve werking uit.

VbV-SCM beveiligingssysteem 1,5 tot 4 keer minder kans op definitieve vermissing lopen.

VbV-Keurmerk Merk/model

Zonder Risico 1: xx

Met Risico 1: xx

Risicoreductiefactor

Overall diefstal Risico 1: xx

1

LEXUS RX 2011

€ 78.390

5

30

600%

13

2

BMW X5 2011

€ 109.163

9

38

420%

19

3

LAND ROVER RANGE ROVER 2011

€ 126.618

5

148

2960%

26

4

HONDA CR-V 2011

€ 43.633

28

∞

∞

30

5

VOLKSWAGEN GOLF 2011

€ 29.525

31

54

170%

31

6

TOYOTA RAV 2011

€ 41.009

57

∞

∞

58

7

VOLKSWAGEN POLO 2011

€ 18.918

58

∞

∞

59

8

MERCEDES-BENZ E-KLASSE 2011

€ 63.276

54

86

160%

61

9

BMW 3-SERIE 2011

€ 61.015

63

111

180%

73

€ 64.718

88

256

290%

101

10 AUDI Q5 2011

Figuur 2 De top 10 van diefstalrisico in 2013 (definitief vermist). Bron VbV - Vermiste Auto Register.

Grafiek 1 Diefstal & definitief vermiste personenvoertuigen.

16 / 70

Cataloguswaarde



17 / 70

Om jonge en diefstalgevoelige auto’s beter tegen

gekopieerd. Daarvoor is gespecialiseerde appara-

beveiligd is. Verder kan vanaf verschillende plekken

Op 24 november 2011 is in de Tweede Kamer een

om beveiligingssystemen voor te schrijven op basis

internet kan worden besteld.

netwerk worden ingebroken zonder dat het alarm

men - die de RDW en de Belastingdienst oproept

diefstal te beveiligen, adviseert VbV verzekeraars van diefstalrisico.

1.2 Trends in de werkwijze van criminelen Werkwijzen van autodieven en -krakers

Vaak wordt er bij autodiefstal gedacht aan de uit vele films bekende werkwijze van ruit inslaan, stuurslot doorbreken en motor starten door

middel van kortsluiting. Natuurlijk worden er nog steeds ruiten ingetikt, vooral als het om diefstal

uit de auto gaat. Feit is dat het er in de praktijk inmiddels vaak een stuk minder bruut aan toe gaat.

tuur in omloop die, vreemd genoeg, legaal via

Inbraakapparatuur gewoon op internet te koop

internet te koop, ook via Nederlandse web-

verzekeraars op grote schaal WOK-signalen op

gebruikt bij autodiefstal is gewoon op

sites. Datzelfde geldt voor het dupliceren

van autosleutels die normaliter alleen via de importeur kunnen worden nabesteld.

De wet voorziet nog niet in strafbaarstelling / medeplichtigheid van deze feiten.

behulp van de zogenaamde ‘Polensleutel’,

bezit van specifieke inbraakapparatuur

voertuigen past. De sleutel is gewoon te koop

op internet en veel oudere sloten en sloten van mindere kwaliteit zijn er niet tegen bestand. Daarnaast zijn er diverse hulpmiddelen voor lockpicking’, waarbij dieven de deur kunnen

van de koplamp of het achterlicht.

Klonen van buitenlandse schadeauto’s

Om deze vorm van criminaliteit tegen te

een soort van loper die op de sloten van veel

af gaat. Een voorbeeld hiervan is via de bedrading

Geavanceerde apparatuur die wordt

Een manier om toegang te krijgen tot het interieur van een auto is om de portieren te openen met

aan de buitenkant van de auto op het computer-

In het kader van de Bedrijfsregeling 16 plaatsen

(‘Wachten Op Keuring’) zorgt ervoor dat een auto

met dat signaal eerst door de RDW gekeurd moet

worden, voordat deze auto weer de straat op mag.

import van buitenlandse schadevoertuigen.

verschuldigd. De papieren en chassisnummer van deze voertuigen worden gebruikt om een

gelijkende Nederlandse, gestolen auto van een nieuwe identiteit te voorzien. Deze auto wordt

Verder zijn er hulpmiddelen en software in omloop

zeilen is om het signaal van de afstandsbediening

dieven contact kunnen maken met het elektro-

Q-fraude

zowel het ‘af fabriek’-alarm als de startonderbreker

buitenland - bijvoorbeeld Duitsland - afkomstige

te storen op het moment dat de eigenaar denkt de deuren te sluiten met de afstandsbediening.

De deuren blijven dan open en het alarm wordt

niet ingeschakeld. Voorts kan het signaal van de

afstandsbediening worden opgevangen en op een nieuwe afstandsbediening/transponder worden

gekopieerd. Zelfs de meest moderne autosleutels kunnen buiten de importeur om worden

18 / 70

voor verschillende merken en types waarmee

nische netwerk van de auto. Hiermee kunnen zij

uitschakelen. Ook kunnen ze dan de gegevens in het motormanagementsysteem aanpassen. Het elektronische netwerk is onder meer te

bereiken via de On Board Diagnostic-stekker die bij bepaalde merken en types op een gemakke-

lijk bereikbare plek zit en vaak ook nog eens niet


resultaten leidt.

De afgelopen jaren is het aantal bewust gereden

Doel van deze werkwijze is om verzekeringsgeld te incasseren voor voertuigen die eigenlijk toch al niet meer geschikt waren om zonder dure reparaties aan het verkeer deel te nemen.

Bijvoorbeeld, omdat ze al motorschade hadden

voorafgaand aan de bewust toegebrachte schade. Oorzaken van de toename van dit fenomeen zijn enerzijds de financiële crisis en anderzijds het

gemak waarmee door middel van fraude financieel voordeel kan worden verkregen.

vervolgens te koop aangeboden via marktplaatsen

openen zonder zichtbare schade te veroorzaken.

Een derde manier om het alarm van de auto te om-

een positieve ontwikkeling die hopelijk snel tot

schades, c.q. opzetschades, aanzienlijk gestegen.

Vanwege de schade is er bij import weinig BPM

daarin vanaf 2004 strafbaar gesteld.

Momenteel vindt hierover overleg plaats. Dat is

minder interessant geworden. Een WOK-signaal

strafbaar stellen. Zo is het bezit van een

naamde radardetectoren evenals de handel

schadevoertuigen te delen met de verzekeraars.

Toename van het aantal bewust gereden schades

fraude met Nederlandse schadeauto’s een stuk

In reactie hierop zien we een toename van de

delict) en is het bezit en gebruik van zoge-

om de beschikbare informatie over importen van

Nederlandse schadeauto’s. Daardoor is identiteits-

gaan, kan de Nederlandse overheid het

GSM-jammer al strafbaar (economisch

motie ingediend - en door de minister overgeno-

op internet.

Een andere fraudemethode is om een uit het

schadeauto cq. wrak in Nederland te importeren, vervolgens op kenteken te zetten en goed te

verzekeren. De volgende stap is om de auto als

gestolen te melden of er een flinke schade mee te

rijden en deze schade te claimen bij de verzekering.


19 / 70

2 Ontwikkelingen in de strijd tegen voertuigcriminaliteit 2.1 Maatregelen gericht op het voorkomen

2.1.1 Technologische maatregelen

De maatregelen gericht op het voorkomen van

tegen voertuigcriminaliteit

van voertuigcriminaliteit

voertuigcriminaliteit kunnen worden ingedeeld in drie categorieën:

• het met inzet van technologie vertragen dan wel onmogelijk maken van diefstal

•

het bevorderen van bewustwording

•

het met behulp van procesmaatregelen wegnemen van criminele kansen

Gecertificeerde beveiliging effectief

Alarmsystemen geven een alarmsignaal op het moment dat er poging tot braak of diefstal is.

In de strijd tegen voertuigcriminaliteit kunnen

Startonderbrekers zorgen ervoor dat de motor niet kan worden gestart bij vermoeden van inbraak en/

voertuigbezitters zich wapenen. Al sinds 1987 zijn

of poging tot diefstal.

betrokken bij het keuren en certificeren van alarm-

Mechanische beveiliging heeft als voordeel dat deze niet op elektronische wijze is uit te schakelen.

dat auto’s met VbV-gecertificeerde alarmsystemen

beveiliging niet altijd wordt geactiveerd.

62 procent vaker worden teruggevonden dan

Voertuigvolgsystemen geven de positie van de auto door op basis van een GPS-signaal. Bij alarmering

de verzekeraars - als voorloper van het VbV -

systemen en met veel succes. Uit onderzoek blijkt 74 procent minder vaak worden gestolen en auto’s zonder dergelijke systemen.

Nadeel is dat er een extra handeling moet worden verricht die tijd en discipline vergt, waardoor deze

of diefstalmelding treedt een protocol in werking gericht op het voorkomen van valse meldingen bij

de politie. Na verificatie van de juistheid van het signaal wordt de politie ingeschakeld. De beschikbare capaciteit en de prioriteit die de politie aan dit soort zaken geeft, bepalen vervolgens of en hoe

de politie met deze melding aan de slag gaat. De locatiegegevens worden verstuurd met behulp Technologie gericht op voorkomen en terugvinden

van GSM-technologie en kunnen derhalve door de dieven ook met lokale GSM-jammers worden

voorafgaand aan diefstal van een voertuig en welke na dat moment kunnen worden ingezet.

toegevoegd aan het keurmerk.

Het is goed om onderscheid te maken welke (preventieve) maatregelen kunnen worden genomen De volgende figuur geeft hiervan een overzicht.

onderdrukt. Dat gebeurt in de praktijk ook. Daarom is vanaf april 2014 jammingdetectie als eis

Peilsystemen geven een onregelmatig (radio)signaal af. Hierdoor zijn ze door autodieven moeilijker te storen, te ontdekken en te verwijderen. Op het moment dat de auto beweegt, is hij moeilijk te

Ten tijde van diefstal

preventie diefstal voertuig: - startonderbreker met eigen autorisatie

- alarmsysteem met eigen

Eerste uren/dagen na diefstal

Enkele dagen/weken na diefstal

peilen, maar op het moment dat hij stilstaat, is dat wel mogelijk. Op basis van een eerste globale

voertuig:

(bijv. na koud zetten):

Peilsystemen zitten momenteel in het traject van certificering.

volgen van een gestolen

- voertuigvolgsysteem met jammingdetectie

autorisatie

- mechanische beveiliging

lokaliseren gestolen voertuig

locatiebepaling met een driepuntspeiling kan een zoekactie in de omgeving worden opgezet.

- voertuigvolgsysteem met jammingdetectie

- peilsysteem (eisen in voorbereiding)

Re-engineering van elektronische

worden uitgeschakeld, evenals de startonder

Het in auto’s ingebouwde elektronische systeem

sche kilometerteller worden gemanipuleerd.

beveiligingssystemen

- de zogenaamde ‘CAN-Bus’ - is vergelijkbaar met

een open, niet afgeschermd, computernetwerk dat

Om dit te voorkomen moet het elektronische

Bij sommige autotypen is het bijvoorbeeld moge-

betere beveiliging, vergelijkbaar met een firewall

vanaf verschillende plekken toegankelijk is. Figuur 3 Technologie gericht op voorkomen en terugvinden.

lijk het systeem via de koplampen te benaderen. Eenmaal op het netwerk kan de beveiliging

20 / 70


breker. Met wat meer moeite kan ook de elektroni-


systeem van voertuigen worden voorzien van

voor computers. Er is immers sprake van een heuse technologiewedloop tussen fabrikanten en

21 / 70

importeurs enerzijds en criminele bendes

Jongste diefstaltrend is dat goede mechanische

worden soms al binnen een kwartaal weer

scooter in een busje te tillen. Vaak zijn er geen of

anderzijds. Verbeteringen in beveiligingssystemen omzeild. Het moge duidelijk zijn dat dit een

behoorlijke inspanning vergt van alle partijen, de fabrikanten voorop.

Zelflerend keurmerk: ‘Denk Vooruit’

Om ook met het VbV-Keurmerk Voertuigbeveiliging sneller in te kunnen spelen op de steeds

kortere perioden, waarin criminelen in staat blijken om beveiligingssystemen te kraken, zijn in 2013

meerdere keuringsvoorschriften herzien met als doel om te komen tot een ‘zelflerend keurmerk’.

beveiliging (ART-sloten) wordt omzeild door de

Nederland is vooralsnog het eerste land waar

aanwezig om de scooter aan te bevestigen.

de Outlander PHEV te verkrijgen is, waardoor het diefstalrisico toeneemt. De actie is een succes:

Om de torenhoge schadelast terug te dringen

van de 8.947 in 2013 afgeleverde Outlanders is

wordt nu ingezet op vereenvoudigde volgsystemen

het merendeel uitgerust met extra VbV-

die tegen lagere kosten in brommers en scooters

SCM-beveiligingssystemen en mede daardoor

kunnen worden ingebouwd. Het College van

laten criminelen de Outlander - in ieder geval

Deskundigen Voertuigbeveiliging van het VbV

voorlopig - ongemoeid.

heeft daartoe een nieuw keuringsvoorschrift goedgekeurd.

Met de invoering van een effectief en betaalbaar

modus operandi van criminelen. De vraag is

scooters worden teruggevonden en meer daders

immers niet of, maar wanneer een beveiligings

apparatuur auto’s stelen.

onvoldoende grondankers en straatmeubilair

Voortaan krijgt een fabrikant drie maanden de tijd om nieuwe voertuigen aan te passen aan nieuwe

rondtrekken en met behulp van high-tech

volgsysteem is de verwachting dat meer gestolen

Afbeelding 1 VbV-SCM Autokluisje.

kunnen worden opgepakt. En natuurlijk zal hier

Hier kan de automobilist een laptop, A4-map of

wat is de volgende stap na het kraken van de

Kluisjes in zakelijke auto’s

2.1.2

Van 1 april 2014 tot 1 januari 2015 wordt ‘droog

spullen onderweg. Zo werken medewerkers steeds

systeem wordt gekraakt. Dit vraagt aan de zijde van de fabrikant om een contingency planning: huidige beveiliging, oftewel “Denk Vooruit”. gedraaid’ met het nieuwe keurmerk.

Keurmerk voor volgsystemen brommers en scooters

In 2013 werden bijna 15.000 bromfietsen gestolen; zo’n 4.000 hiervan zijn teruggevonden,

een terugvindpercentage van (slechts) 25,9%. Vanwege het hoge diefstalrisico bedragen de

cascopremies een aanzienlijk percentage van de

aanschafprijs. Sommigen spreken in dit verband zelfs al van ‘onverzekerbaarheid’.

22 / 70

ook zeker een preventieve werking van uitgaan.

andere waardevolle spullen in opbergen.

Outlander-actie

meer mobiel en maken zij daarbij gebruik van

importeur, besloten om proactief een diefstalwaar-

de particuliere automobilist immers genoodzaakt om waardevolle spullen even achter te laten in de auto. Dat nodigt criminelen uit om in zo’n onbe-

Oktober 2013 heeft het VbV, na afstemming met de schuwing af te geven voor de Mitsubishi Outlander PHEV. Het doel van deze actie is om door middel van een beveiligingsadvies gericht op het laten installeren van aanvullende beveiligingsmaat

heerd moment hun slag te slaan.

regelen, diefstal te helpen voorkomen.

Daarom ontwikkelden de publiek-private partners

goed is beveiligd, is het risico dat de auto wordt

samen met de auto- en beveiligingsbranche,

een keuringsvoorschrift. Het resultaat hiervan is een door TNO getest en goedgekeurd VbV-SCM autokluisje inclusief bevestiging.


Outlander PHEV

Bevorderen van bewustwording

Mensen zijn vaak met een hoop waardevolle

kostbare elektronica. Soms is de zakelijke rijder of

Diefstalwaarschuwing

Ondanks dat de Mitsubishi Outlander PHEV

gestolen aanzienlijk. Uit diefstalcijfers blijkt dat dieven uit Oost-Europa grote belangstelling

hebben voor hybride auto’s en SUV’s. De daders

zijn goed georganiseerde bendes die Nederland


Afbeelding 2 Outlander-actie.

23 / 70

Campagne ‘Blijf van mijn scooter af’

Scooters zijn zeer in trek in het criminele circuit.

Preventietips: voorkom diefstal van en uit

en technische beveiligingsbranche hebben de han-

• laat geen waardevolle goederen achter

uw auto:

Verzekeraars, Politie, ANWB, de tweewielerbranche

den ineen geslagen om deze vorm van criminaliteit

in uw auto. Want ‘niets erin, niets eruit’

aan te pakken: zij lanceren de campagne ‘Blijf van

• let altijd op uw autosleutels. Laat ze

mijn scooter af’. Deze campagne wijst de scooter-

buitenshuis nooit onbeheerd in uw

rijder op de voordelen van een GPS-volgsysteem.

jaszak zitten (bijvoorbeeld tijdens het

Het GPS-volgsysteem is een aanvulling op de be-

sporten of in een restaurant)

staande beveiligingsproducten. Als de scooter dan

• parkeer uw auto, waar mogelijk, op een

wordt gestolen, kan met behulp van dit systeem de

bewaakte parkeerplaats of op een goed

scooter eenvoudig worden teruggevonden.

Unigarant Verzekeringen, de grootste bromfiets-

Afbeelding 3 website: www.blijfvanmijnscooteraf.nl.

een VbV-SCM goedgekeurd GPS-volgsysteem

Publieksacties tegen autokraak in Rotterdam

alleen korting op de premie, ook hoeven klanten

Rijnmond en twee studenten organiseerde het

verzekeraar stimuleert als eerste het gebruik van onder haar verzekerden. De verzekeraar geeft niet ingeval van diefstal geen eigen risico te betalen. Niet alleen de branche, maar ook de landelijke

politie besteedt via de inzet van lokscooters extra aandacht aan scooterdiefstal.

Om scooterrijders te stimuleren meer te doen aan preventie is er de speciale campagnesite www.blijfvanmijnscooteraf.nl. Hierop staan

In samenwerking met politie Rotterdam -

VbV, een ludieke flyeractie tegen autokraak op de

weekmarkt te Rotterdam. De nadruk van de flyer-

actie lag op het attenderen van de marktbezoekers

onderdelen (denk aan de buitenboordmotor)

kunnen registreren, is in 2013 ook beschikbaar

gekomen voor Android toestellen. Door hun bezit goed te registeren, kunnen eigenaren completer aangifte doen bij diefstal. Dit vergemakkelijkt

uiteraard de opsporing en het teruggeven van opgespoorde gestolen goederen.

altijd en overal goed af

preventietips, de 10 meest voorkomende

• sluit uw auto, ook tijdens het rijden, • controleer altijd of uw auto ook echt op slot gaat als u dat met uw afstandsbe-

diening doet. Het signaal kan namelijk

de mede met het VbV opgestelde flyer met 10

ergernissen op het water en de 10 belangrijkste noodsignalen verspreid.

bij het afsluiten worden verstoord

• laat het kenteken in de ruiten graveren.

De identiteit van uw voertuig is hierdoor moeilijker te vervalsen

Amsterdam en tijdens open dagen van politie

• laat uw kentekenplaten vastlijmen.

preventieflyers van het VbV uitgedeeld.

de kenmerken van hun boot inclusief belangrijke

In 2013 heeft de waterpolitie tijdens actiedagen

• beveilig uw auto met een door VbV-SCM

Haaglanden en Rotterdam Rijnmond zijn

De registratie-app ‘Bootprofiel’ waarmee eigenaren

verlichte plaats

op het inbraakrisico en het geven van preventietips om de kans op autokraak te verkleinen. Ook in

Betere registratie van boten en onderdelen

goedgekeurd systeem

Hierdoor is diefstal praktisch onmogelijk

Registreer uw boot en buitenboordmotor.

Gratis!

Download gratis de

registratie-

preventietips en een uitgebreide uitleg over de

app

voordelen van het laten inbouwen van een

‘Bootprofiel’

goedgekeurd GPS-volgsysteem.

Kijk voor meer informatie op www.bootprofiel.nl

Goed geregistreerd uw gestolen object sneller getraceerd.

Afbeelding 4 De registratie-app ‘Bootprofiel’.

24 / 70



25 / 70

2.1.3

Procesmaatregelen

Modernisering Bedrijfsregeling 16

De Bedrijfsregeling 16 (BR 16) is 14 jaar geleden ingesteld om te voorkomen dat criminelen de

identiteit van totaalverliesvoertuigen overzetten op gestolen voertuigen. Daarmee is de BR 16 één

van de succesvolle pijlers onder de bestrijding van voertuigcriminaliteit.

De BR 16 draagt daarmee ook bij aan het bevorde-

2.2 Maatregelen gericht op het bestrijden van

Door de snellere signalering gaat de pakkans van

auto’s ziet er immers op toe dat schadeauto’s die

De volgende ontwikkelingen op het gebied van

nauwkeurige informatie over de wijze waarop een

gen. Ook levert de BR-16 een belangrijke bijdrage

2013 gespeeld en/of zijn het vermelden waard.

ren van de verkeersveiligheid. De herkeuring van

ontoereikend zijn gerepareerd niet de weg op moaan het voorkomen van BPM-fraude bij export.

Jaarlijks wordt op deze manier ruim 50 miljoen euro aan het fraudepotentieel onttrokken.

Mede door deze regeling is het diefstalcijfer in

Veilig parkeren voor vrachtwagens

wagenpark - 33 tot 60 % lager dan in de ons

liteit heeft VbV zorggedragen voor de certificering

Nederland - als percentage van het nationale

omringende landen. Verzekeraars hebben hierbij

een belangrijke rol gespeeld. Zij verhandelen hun

schadevoertuigen volgens de BR 16 en zijn verantwoordelijk voor het plaatsen van meer dan 50% van alle WOK-meldingen. Een (schade)voertuig met een WOK-melding (‘Wachten Op Keuring’) moet eerst door de RDW worden gekeurd

In het kader van het convenant Transportcriminavan Veilige Transport Parkeerplaatsen. Inmiddels

zijn in Nederland 25 veilige parkeerplaatsen voor vrachtwagens gecertificeerd. Hiermee wordt het risico op diefstal van (lading uit) geparkeerde

vrachtwagens aanzienlijk verkleind. De verzeke-

raars verwijzen door naar deze parkeerplaatsen.

herkeurd), voordat het opnieuw de weg op mag.

voertuigcriminaliteit

de bestrijding van voertuigcriminaliteit hebben in

gestolen voertuigen

waartoe in mei 2014 een convenant wordt onder-

Proef en Convenant sneller signaleren van

Van 1 februari tot 1 augustus 2013 is in samen-

werking met verzekeraars, politie en RDW, een

proef uitgevoerd die als voornaamste doel heeft

het sneller signaleren van gestolen auto’s. Sneller

signaleren is van groot belang, omdat ontvreemde

2808 656

402

1234

20000

Politie Verzekeraars

1077

763

765

12845

13536

11061

8091

7889

7444

ook partiële diefstal van bijvoorbeeld airbags en

0

2005

7499

8615

9725

10786

11810

12194

12774

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Figuur 4 Aantallen door verzekeraars, politie en RDW geplaatste WOK-meldingen.

26 / 70

delast voor verzekeraars en daarmee ook voor de verzekerden.

aangifte. De inspanningen die politie moet plegen

van de politie. Het voertuig werd daarmee dagen

eerder dan voorheen als ‘gestolen’ geregistreerd in


navigatie-apparatuur zorgt voor een grote scha-

Auto Register een digitale melding aan en stuurde

melding tot een aangifte in het registratiesysteem

Afbeelding 5 De 25 parkeerplaatsen waar vrachtwagens beveiligd kunnen parkeren.

Niet alleen diefstal van complete voertuigen, maar

Op dit moment worden serienummers van

woon Opsporingsambtenaar verwerkte de digitale

12000

onderdelen

politieregio Eenheid Oost Brabant. Direct na de

tuigcriminaliteit. De daar gestationeerde Buitenge-

5000

ken register zal worden geplaatst.

in het Kentekenregister en het Schengenregister

dagen voordat de diefstal van een vermiste auto

door naar het Landelijk Informatiecentrum Voer-

10000

naal A87 op het betrokken kenteken in het Kente-

Verhandelen gestolen onderdelen tegengaan

het de aangever een digitaal formulier toe. Zodra 7730

2 uur na het vermissingsignaal A86 een diefstalsig-

maar in de praktijk duurde het gemiddeld nog vijf

zijn. De eerste uren na de diefstal zijn dus cruciaal,

de aangever dit had ingevuld, stuurde VbV deze

15000

tekend. Dit zal er toe leiden dat voortaan binnen

2.2.2 Strijd tegen verhandelen gestolen

melding van een diefstal maakte het VbV Vermiste

RDW

ten om deze werkwijze ook landelijk in te voeren,

voertuigen vaak al binnen enkele uren het land uit

auto’s is met succes gehouden in een deel van

218

beeld de autosleutels zijn meegestolen.

Naar aanleiding van de succesvolle proef is beslo-

De proef met het sneller signaleren van gestolen

25000

voertuig is ontvreemd en over de vraag of bijvoor-

2.2.1 Sneller signaleren van gestolen voertuigen

staat geregistreerd.

Aantal geplaatste WOK-signalen

autodieven omhoog. Bovendien krijgt de politie

gestolen onderdelen zelden opgenomen in de

om deze per casus te verkrijgen via importeurs en fabrikanten zijn daarvoor te arbeidsintensief.

Daardoor kunnen de website “Stop heling” en

opkopers nog niet van deze informatie worden

voorzien. In feite maakt het huidige gebrek aan

registratie het mogelijk dat ‘zwarte onderdelen’ kunnen worden ‘gewit’.

het Kentekenregister.


27 / 70

Schade consument: financieel (premies, eigen risico, alternatief vervoer), immaterieel (schrik, angst, ergernis), tijdverlies (aangifte, garagebezoek)

Onderdeel wordt gestolen

Onderdeel wordt opnieuw

(bijvoorbeeld airbag

ingebouwd

of navigatie)

Eigenaar wordt slachtoffer

van diefstal en lijdt schade

Verzekeraars Lease Verhuur

Politie neemt aangifte op met opsporingsinformatie

Vermist

Onderdelen

Transactie mogelijk

Register

vanwege ontbrekende

Fabrikant levert indien nodig serienummers

signalering gestolen onderdelen

Onderdeel wordt

Onderdeel wordt

aangeboden aan

Figuur 5 Door nu nog ontbrekende signalering van gestolen onderdelen wordt een winstgevende criminele kringloop in stand gehouden.

Hierdoor kan zich in theorie de situatie voordoen

op internet, zodat alle betrokkenen (consumen-

herkend wordt, in het reguliere circuit terecht

G.R.U.T.H.O.K.kers ) in één oogopslag kunnen zien

komt en opnieuw wordt ingebouwd in het voertuig waaruit het is ontvreemd.

Het VbV spant zich samen met haar partners in om deze criminele route af te snijden door middel van

het opzetten van een Vermist Onderdelen Register. Het doel is om dit register te koppelen aan het Digitaal Opkopers Register van de politie,

ten, demontagebedrijven en de zogenaamde

Marktplaatsen (op internet)

Demontagebedrijven G.R.U.T.H.O.K.kers2

Consumenten

2

of een aangeboden onderdeel als gestolen te

boek staat. De volgende figuur illustreert de opzet. Het overleg over de vulling van het Vermiste

Figuur 6 Het Vermiste Onderdelen Register.

Onderdelen Register is nog gaande. Naar verwachting zal de koppeling tussen het Vermiste Onderdelen Register en Stop Heling/Digitaal Opkopers

Register op korte termijn worden gepresenteerd. 2 Deze afkorting staat voor: goud- of zilversmid, rijwielhandelaar, uitdrager, tagrijn, horlogemaker, opkoper of kashouder. Het betreft branches waarin veelvuldig gebruikte goederen worden gekocht of ingeruild en waar (daardoor) de kans op heling groot is. Deze verzameling uit 1886 kan worden aangevuld met moderne branches zoals de handel in auto’s, motorfietsen, bromfietsen, fietsen, kunst, antiek en dergelijke.

de website ‘Stop Heling’ en aan marktplaatsen

28 / 70

Digitaal Opkopers Register

doorverkocht aan dealer

demontagebedrijf

dat een gestolen onderdeel niet als zodanig

Stop Heling



29 / 70

Invex

Dit systeem, dat reeds wordt toegepast door VW,

De technische problemen die aansluiting van

ervoor dat gestolen auto’s worden geregistreerd

zijn inmiddels opgelost, de aansluiting is eind

BMW en binnenkort ook door Mercedes, zorgt

Nederland op dit systeem in de weg stonden

in het fabriekssysteem, zodat serviceverlening aan

2013 gerealiseerd.

het voertuig niet langer mogelijk is en de politie

VINCube

uitgaan: criminelen weten immers dat na de over-

te sporen is om met behulp van de zogenaamde

zullen worden. Daarmee zal de markt van het ste-

Een andere manier om gestolen onderdelen op

VINCube de onderdelen van een voertuig elektronisch uit te lezen (Vin staat voor Vehicle Identification Number). Op deze manier zijn van vrijwel

op de hoogte wordt gebracht van de locatie van

alle onderdelen de gegevens te achterhalen zodat

het voertuig. Dit systeem geldt ook voor gestolen

deze automatisch kunnen worden gecheckt met

onderdelen zoals navigatie-aparatuur. De volgende figuur illustreert de werking van Invex.

Register

worden gedetecteerd. De vraag zal immers zijn of

de eigenaar deze te goeder trouw heeft verworven.

Register

kentekens automatisch gescand en vergeleken

onderdelen zoveel mogelijk in kaart te brengen en daarmee als het ware een ‘generaal pardon’ voor alle onderdelen gestolen voor 1 januari 2015 te introduceren.

Het Landelijk Informatiecentrum Voertuigcrimina-

liteit kan met behulp van deze gegevens onderzoePrivate

Opvolging Figuur 7 INVEX.

30 / 70


‘diep’ in het voertuig ‘kijken’.

ANWB wordt gevoeld.

van de VINCube eerder ingebouwde gestolen

Voertuig

het juiste BPM-bedrag maar kunnen als het ware

Gegevens ANPR-scans niet meteen wissen

een overgangsperiode van één jaar met behulp

Politie

hun visuele waarneming voor het vaststellen van

tot grote onrust en een enorme administratieve

Een mogelijke oplossing hiervoor is om gedurende

Fabriek

daarmee niet langer uitsluitend aangewezen op

2.2.3 Strijd tegen verloren gaan van

inspanning leiden. Dit is een zorg die ook door de

VbV-Vermiste Onderdelen

Belastingdienst deze check standaard bij import

En wat dient er in de tussentijd met de onderde-

len te gebeuren? Deze werkwijze zal hoe dan ook

Verrijking door

van autokraken nog 438 miljoen euro per jaar.

van voertuigen gaat uitvoeren. De ambtenaren zijn

voertuigen van eigenaren waar bij eerste controle

via Interpol

worden. Op dit moment bedraagt de schadelast

standaard bij alle APK-keuringen uitvoert. Een

belangrijk discussiepunt daarbij is wat te doen met

Registratie door Politie

en inbouwen daarvan veel minder aantrekkelijk

Ook zouden de verzekeraars graag zien dat de

met behulp van de VINCube gestolen onderdelen VbV-Vermiste Auto

len van onderdelen en het vervolgens verhandelen

het Vermiste Onderdelen Register. De verzekeraars zijn er voorstander van dat de RDW deze check

INVEX

gangsperiode gestolen onderdelen snel ontdekt

ken of er patronen in de aanvoer en inbouw van

gestolen onderdelen zijn te ontdekken. Van deze werkwijze zal een duidelijk preventieve werking


waardevolle terugvindindicaties

Op verschillende plekken in het land worden

met het Kentekenregister om te achterhalen of voertuigen gesignaleerd staan. Op dit moment

mogen gescande kentekens die geen hit opleveren niet worden opgeslagen, ook niet voor beperkte

tijd. Dat is een gemiste kans, omdat na melding de invoer van kentekens van gestolen voertuigen in

zowel het Kentekenregister als in politiedatabases

pas met enige vertraging plaatsvindt. Als de invoer plaatsvindt na de scan, is deze opsporingsindicatie dus alweer gewist. Hierdoor kan de route

waarlangs gestolen voertuigen zijn verdwenen,

niet worden gereconstrueerd, waardoor de daders niet op deze manier kunnen worden opgespoord.

31 / 70

In de Tweede Kamer ligt nu een wetsvoorstel

Daarom pleiten de verzekeraars ervoor om - de

en is het aantal autokraken afgenomen met 15%.

Gedeeld projectleiderschap in de strijd

kentekens vier weken te bewaren. Daarmee zou

realtime te delen met het VbV.

met prioriteit wordt bestreden, er flinke successen

Eind 2011 is vanuit de politie een Landelijk Coör-

voor dat het mogelijk maakt met ANPR gescande er in principe voldoende tijd beschikbaar komen

publieke waarnemingen van gestolen voertuigen

om de weg van als gestolen gemelde voertuigen

Momenteel wordt onderzocht op welke wijze het

in de richting van de daders en de verblijfplaatsen

Dat is een verheugende ontwikkeling. Wanneer de

te reconstrueren en daarmee extra aanwijzingen van de voertuigen te verzamelen.

ANPR-hits delen met private partners

Het komt regelmatig voor dat de politie via

Automatische NummerPlaat Registratie (ANPR) een melding (‘hit’) binnenkrijgt over een

gesignaleerd voertuig, maar daar op dat moment vanwege het structurele vraagoverschot waar

politie mee kampt, geen opvolging aan kan geven.

Zodra politie de dader noodgedwongen moet laten rijden, staakt de facto de opsporing van de dader. Om zijn eigendom ooit nog terug te zien,

Inzet lokauto’s en lokscooters

opsporing staakt omdat het de politie aan capa-

beroep doen op de inzet van de 10 lokauto’s, 4 lok-

citeit ontbreekt, zou VbV in staat moeten worden gesteld - om via dezelfde strikte protocollen die worden gehanteerd bij private inzet voertuig-

volgsystemen - particuliere recherchebureaus in te zetten om een gestolen voertuig te volgen /

traceren om de resultaten daarvan vervolgens door te melden aan de politie die tot slot met een minimum aan inzet het voertuig in beslag kan nemen en mogelijk aanwezige daders kan arresteren. 2.2.4 Samenwerking met publieke en private partners

Best practices aanpak autokraak door

VbV al heeft gemachtigd middels de inschrijving in

Politie-eenheden zijn autonoom in het bepa-

het VbV-Vermiste Auto Register.

Wanneer de opsporing staakt, mag het niet

zo zijn dat beschikbare informatie blijft liggen en criminelen ongehinderd met hun buit het

land kunnen uitrijden. Privacybescherming mag geen argument zijn om gegevens van gestolen voertuigen niet te delen met aangewezen

private partners. Geen enkele autobezitter zal willen dat een crimineel om die reden vrij spel krijgt.

worden geboekt.

ANPR-signaal kan worden gedeeld met het VbV.

is de eigenaar vervolgens aangewezen op het

private proces van terugvinden, waartoe hij het

De conclusie is dat wanneer voertuigcriminaliteit

politie-eenheden

len van de prioriteit die wordt gegeven aan het

Regionale politiekorpsen kunnen bij het VbV een

motoren, 12 lokscooters en 2 stuks werkmaterieel. De jaarlijkse schadelast als gevolg van autokraak

bedraagt 438 miljoen euro. Daarom stellen de verzekeraars vanaf 2011 lokmiddelen ter beschikking

van de politie om op die manier de opsporing een

dinator Veel Voorkomende Criminaliteit gebied

‘Autokraak’ benoemd. Samen met de publieke en private partners werkt deze coördinator aan het landelijk aanpakken van autokraak met als doel

deze binnen drie jaar tijd met 20 procent te ver-

minderen. Hiervoor is een activiteitenplan 2012 -

2014 opgesteld. In de uitvoering werkt de landelijk coördinator nauw samen met de projectleider die het VbV levert namens de verzekeraars.

impuls te geven. De toedeling verloopt via het VbV.

Partners in deze publiek-private samenwerking zijn

dingen geleid.

het ministerie van Veiligheid en Justitie, burgers,

In een aantal gevallen heeft de inzet tot aanhou-

de gemeenten, het Openbaar Ministerie, de politie, de Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit (AVc),

Inzet lokauto’s

het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV), de ANWB en VbV namens belanghebbende verzekeraars, lease- en verhuurbedrijven.

Gestolen onderdelen in niet-erkende sloperijen

In de politie-eenheid Rotterdam Rijnmond

bestrijden van de verschillende soorten criminali-

zijn 2 succesvolle invallen bij demontage-

teit. Voorts zijn de eenheden ook vrij in het kiezen

bedrijven gedaan die niet door het VbV zijn

van een aanpak. Twee politie-eenheden springen

erkend in het kader van de Bedrijfsrege-

eruit wanneer we kijken naar best practices op

ling 16 (BR16). Daarmee zijn veel gestolen

het gebied van bestrijding van autokraak. In de

onderdelen aangetroffen. Het onderzoek

politie-eenheid Utrecht heeft een integrale aanpak

naar schadeverhaal loopt nog. Het VbV is

van auto-inbraken geleid tot een afname van het aantal autokraken met 38 procent. In Rotterdam

Politie en VbV - al 20 jaar lang een succesvolle samenwerking in de bestrijding van voertuigcriminaliteit

Rijnmond is het werken met lokauto’s en geprepareerde buit inmiddels standaard praktijk

tegen autokraak

Stichting VbV

[email protected]

www.stichtingvbv.nl

Het VbV is een gemeenschappelijk initiatief van alle Nederlandse schadeverzekeraars om voertuig-, vaartuig-, werkmaterieelen transportcriminaliteit te bestrijden. Het VbV werkt daarbij nauw samen met de publieke en private partners.

hierbij actief betrokken. In 2013 is een ander demontagebedrijf geschorst omdat er

gestolen onderdelen zijn aangetroffen.

Afbeelding 6 Inzet lokauto’s.

32 / 70



33 / 70

2.3 Maatregelen gericht op het terugvinden en -bezorgen van gestolen voertuigen

2.3.1 Terugvinden

Het terugvinden en -bezorgen is één van de hoofdtaken binnen de private dimensie. Op basis van de polisvoorwaarden en met inschrijving in het VAR

machtigt de eigenaar de verzekeraar om het voertuig terug te vinden en terug te halen. Het VbV

treedt daarbij op als gedelegeerd opdrachtgever

2.3.2 Terugbezorgen

Belemmeringen om schade te verhalen

auto op een locatie geeft een indicatie waar

Wanneer bij een onderzoek naar een criminele

Weet van wie u koopt

is het voor de verzekeraars vaak een uitdaging om

1. maak een afspraak bij de verkoper thuis

halen, ook als de criminelen vermogend zijn.

2. vraag de verkoper om legitimatie en noteer 3. verzoek de verkoper mee te gaan naar het

De waarneming van een (niet-ontvreemde)

de eigenaar zich heeft begeven. Om privacy te waarborgen heeft het VbV haar num-

merplaatherkenning zorgvuldig ingericht middels een tweetrapsmodel:

op verdachten

bende blijkt dat er meerdere auto’s in het spel zijn, de tegenwaarde van de gestolen auto’s terug te

1. per kenteken wordt gecheckt of het

De ontneming vanuit het Openbaar Ministerie

Nummerplaatherkenning (privaat)

2. alleen van ontvreemde voertuigen

de voertuigen die de Officier van Justitie opvoert

voertuig terug te vinden. Een manier is via

nummerplaatherkenning, ook wel ANPR genoemd (Automatische NummerPlaat Herkenning). Op enkele tientallen plekken in Nederland,

onder meer bij de ingangen van bedrijventer-

reinen, hangen camera’s die kentekens kunnen

voertuig ontvreemd is

verkrijgt VbV de exacte locatie en camerabeelden.

Uitsluitend hits op ontvreemde auto’s worden gebruikt en bewaard.

lezen en deze vergelijken met het VbV-VAR. Als het

Voertuigvolgsystemen

Ook zet het VbV enkele mobiele scanauto’s in om

gecertificeerde systemen om het terugvinden te

kenteken gesignaleerd staat, levert dat een hit op. vermiste en gestolen voertuigen terug te vinden. Bij deze controles blijkt 1 op 9.700 voertuigen op

de openbare weg geparkeerde voertuigen gesto-

len te zijn. In het laatste kwartaal van 2013 zijn 251 gestolen voertuigen gedetecteerd, waarvan met medewerking van de politie inmiddels 51% is veiliggesteld en terug is bezorgd.

kloon- of duploauto

Privacy gewaarborgd

namens de verzekeraars.

Er zijn verschillende manieren om een gestolen

Top 10: voorkom het kopen van een

baseert zich vaak op enkele goed gedocumenteerin de strafzaak. In de praktijk zal de Officier echter slechts een beperkt aantal voertuigen opvoeren. Voor de strafmaat maakt het geen verschil of

slechts een tiental of alle betrokken voertuigen

worden opgevoerd. Bovendien neemt bij hogere aantallen de kans op fouten toe, waardoor een veroordeling in gevaar zou kunnen komen.

de nummers van deze documenten Postkantoor voor de vrijwaring

4. betaal bij voorkeur per bank en niet contant. Weet wat u koopt 5. controleer het kenteken via RDW.nl, print

deze gegevens uit en vergelijk deze met de voertuiggegevens

6. stel vast dat alle sleutels origineel zijn en allemaal op alle deursloten en het

Jaarlijks worden 7.500 voertuigen voorzien van

Voor het VbV - vanuit zijn taak om namens

bevorderen. De auto stuurt zijn alarmsignaal door

dit dat een groot aantal voertuigen geen onder-

7. controleer op zichtbare braakschade

andere, meer arbeidsintensieve kanalen regres

8. controleer het onderhoudsboekje en

naar de Particuliere Alarm Centrale (PAC), die het verifieert alvorens door te geven aan de politie

voor opvolging. Indien de politie de opvolging niet kan verzorgen en daarmee de opsporing wordt

gestaakt, wordt met dit private signaal - volgens strikte protocollen - een Particulier Recherche

Bureau (PRB) ingeschakeld om de auto terug te

vinden. Nadat de auto is gelokaliseerd, wordt de

verzekeraars collectief regres te voeren - betekent deel uitmaakt van de strafzaak en dat het via moet zien te plegen. De verzekeraars willen

daartoe in een eerder stadium informatie over de betrokkenen voertuigen ontvangen vanuit het

Openbaar Ministerie. Die informatie krijgen zij nu niet.

contactslot werken

eventuele onderhoudshistorie

9. controleer de kilometerstand via NAP.nl 10. controleer een eventueel in de ruiten gegraveerd kenteken

politie opnieuw gevraagd de auto in beslag te nemen.

Figuur 8 De 10 preventietips om te voorkomen dat consumenten slachtoffer worden van fraude met gekloonde auto’s. Een actie van LIV, AVc en VbV.

34 / 70



35 / 70

2.4 Maatregelen gericht op het analyseren

Dankzij dit dynamisch model komen er meer

Aantal snel teruggevonden gestolen voertuigen

capaciteit die zaken waarin verdere schade

VAR vernieuwd en uitgebreid

beeld diefstalcijfers. Daarnaast geeft de technische

Omdat snel teruggevonden auto’s, bijvoorbeeld

als spil van de private partijen die betrokken zijn

van voertuigcriminaliteit

Het VbV lanceerde in 2013 een compleet vernieuwd registratiesysteem, de VbVApp. Dit systeem geeft toegang tot het register om vermissingsdossiers van alle voertuigen in te voeren en te muteren. Het gaat hierbij om het Vermiste Auto

Register - Vermiste Mobiele Objecten Register en Gestolen Lading Registratie. Door de

koppeling met systemen van RDW, politie en

anderen kan snelle signalering en informatie-

uitwisseling plaatsvinden zodat de kansen op het terugvinden van gestolen objecten toenemen en de schadelast afneemt.

gegevens beschikbaar voor analyse van bijvoor-

infrastructuur meer mogelijkheden om snel in te spelen op veranderende wensen en eisen.

Hierdoor was het ook mogelijk om snel in te spelen op de pilot digitale aangifte. Mogelijk zal in de toekomst een automatische koppeling van

gegevens met de verzekeraars tot stand worden gebracht. Ook kunnen verzekeraars, dealers en

leasemaatschapijen met het nieuwe systeem beter worden gefaciliteerd en kunnen private mogelijk-

inzichtelijk maken

met behulp van voertuigvolgapparatuur, niet

worden meegeteld in de landelijke diefstal- en

terugvindcijfers, geven deze cijfers eigenlijk een

te rooskleurig beeld. Omdat de omvang van deze stroom tot nu toe buiten beeld blijft in de cijfers,

is het VbV in overleg met de particuliere alarmcentrales om deze stroom inzichtelijk te krijgen.

Inzet is deze inventarisatie in 2014 op te starten.

heden voor signalering en opsporing beter worden

Informatie delen bij ‘plankzaken’

van privacy- en vertrouwelijkheidseisen.

criminaliteit, verrijkt dossiers door informatie uit

benut. VbvApp is tevens toekomstvast op gebied

Het LIV, het Landelijk Informatiecentrum Voertuig-

tenminste voorkomen kan worden, aan het VbV,

bij de bestrijding van voertuigcriminaliteit, zouden moeten worden overgedragen. Het doel daarvan zou moeten zijn om dan onder strikte voorwaar-

den tenminste te voorkomen dat nog meer schade wordt aangericht.

Dat kan concreet door de criminele activiteiten

te ontregelen, bijvoorbeeld door een camera op

te hangen op de toegangsweg naar een sloperij waarvan bekend is dat er regelmatig gestolen

auto’s of onderdelen naartoe worden gebracht.

verschillende bronnen te combineren. Via deze

Het initiatief van het LIV om in overleg met

dadergroepen in beeld. De inspanningen van het

‘plankzaken’ en onderzoeken die ‘niet volledig’

intelligence worden zaken gedetecteerd en komen LIV zijn erop gericht zaken aan te leveren die door de recherche in relatief korte tijd tot een goed einde kunnen worden gebracht.

partners en OM te onderzoeken hoe en door wie worden afgerond verder kunnen worden gebracht, wordt derhalve door VbV omarmd.

Het structurele vraagoverschot waar de politie mee kampt, leidt ertoe dat de door het LIV

aangedragen zaken in voorkomende gevallen niet de recherche-inzet krijgen die zij verdienen, de zogenaamde ’plankzaken’.

Dat plankzaken onafgemaakt blijven liggen, is

een onbevredigende en ongewenste ontwikkeling en zonde van de geïnvesteerde menskracht van publieke en private partners.

De verzekeraars zijn daarom van mening dat

wanneer de opsporing staakt door gebrek aan

Afbeelding 7 Het vernieuwde invoerscherm van het VbV-VAR.

36 / 70



37 / 70

Verzekeraars doneren 10 lokauto’s aan staatsecretaris Teeven.

Deel II De werkzaamheden van Stichting VbV

38 / 70



39 / 70

4 Taak en rol van het VbV bij de bestrijding van voertuigcriminaliteit 4.1

Inleiding

De Stichting Verzekeringsbureau Voertuigcriminaliteit (VbV) is in 2005 ontstaan uit het samengaan van de stichtingen VAR, SCM en NRM. Het doel

van deze samenvoeging was om meer synergie en efficiëntie te creëren. Het VbV wordt voor 100%

privaat gefinancierd door de Nederlandse schadeverzekeraars.

Vanaf 2005 zijn onderstaande taken samengebracht in één stichting:

• registratie van diefstalmeldingen in het VbV-VAR systeem (gekentekende en ongekentekende objecten)

verzekeraars. Daarmee dragen de verzekeraars

voertuiggerelateerde criminaliteit (financiële schade, emotioneel leed). Met VbV geven de

Deze drie activiteiten vormen de pijlers onder het werk van VbV en haar partners. Alle werkzaam-

- Persoonlijk leed en emotionele schade (verzekerden, slachtoffers, samenleving) - BPM fraude bij export

pelijke betrokkenheid.

Missie VbV

Hoofddoel: het beperken van schadelast voor verzekeraars en hun klanten

• reduceren schadelast voor verzekeraars als gevolg van voertuig gerelateerde criminaliteit en fraude

• creëren van een veiliger Nederland

van Verzekeraars

- Financiële schade (verzekerden, slachtoffers)

schadeverzekeraars invulling aan hun maatschap-

• controle en toezicht op de verhandeling van Bedrijfsregeling 16 (BR 16) van het Verbond

- Verkeersonveiligheid

maatschappelijke en persoonlijke impact van

• verminderen van persoonlijk en emotio-

total loss voertuigen door middel van de

- Criminaliteit in het algemeen

in algemene zin, verkeersonveiligheid en de

• preventie door middel van certificering van VbV-SCM-goedgekeurde systemen

Maatschappelijke effecten: afname van:

automatisch bij aan het beperken van criminaliteit

nele schade voor verzekerden

Activiteiten van VbV en publieke en private partners in de strijd tegen voertuigcriminaliteit: Voorkomen – Bestrijden – Terughalen – Analyseren

De volgende figuur maakt een en ander

inzichtelijk. In de volgende paragrafen komen de drie pijlers stuk voor stuk aan bod.

Pijler 1

Vermiste Auto

heden richten zich op het bestrijden van diefstal

Register

van voertuigen, vaartuigen, werkmaterieel en

Pijler 2

Keurmerk

Voertuigbeveiliging

Pijler 3

Gecontroleerde

wrakkenstroom (BR 16)

transportmiddelen en diefstal uit en vanaf de

vervoermiddelen (onderdelen, waardevolle spullen, lading). Andere taken zijn handhaving en toezicht, ondersteuning bij politieonderzoeken en het voeren van collectief regres en revindicatie.

De activiteiten die VbV ontplooit – in samenwer-

king met publieke en private partners – in de strijd tegen voertuigcriminaliteit zijn in eerste instantie gericht op het beperken van de schadelast voor

40 / 70



41 / 70

4.2

VbV - VAR, Vermiste Auto Register

De stichting Vermiste Auto Register (VAR) werd op

VbV-Helpdesk: 24/7

snel registreren en aan de politie bekend maken

• het registreren van vermissingen

16 november 1993 opgericht ten behoeve van het van vermiste voertuigen, zodat opsporing sneller kan plaatsvinden. Vermissing van een auto kan

De taken van de Helpdesk omvatten o.a.: • het nabellen van politieregio’s als het plaatsen van een A87-signaal uitblijft

24 uur per dag, 7 dagen in de week, aangemeld

• politieregistraties complementeren

aanmelding via internet mogelijk, er vindt echter

• controle op de juistheid van

bereikbaarheid van de helpdesk is nog steeds van

• het informeren van rechthebbenden van

op deze manier opgevangen kunnen worden en de

• het verstrekken van informatie uit

worden bij de VbV-helpdesk. Uiteraard is ook

altijd telefonische controle plaats. De telefonische grote waarde. Dit komt mede, omdat gedupeerden helpdesk op deze manier waardevolle achtergrondinformatie, onder andere over de gevolgde

criminele werkwijze, de Modus Operandi (MO), kan achterhalen.

Productie VbV-helpdesk

Aantal inkomende gesprekken (werkdagen 8.30-17h)

2013

12.600 32.471

Aantal uitgaande gesprekken

7.164

Aantal digitale aangiften via VbVAPP

de registraties

aangetroffen voertuigen

het VAR aan geautoriseerde

1.495

het moment dat het voertuig door de politie als

te gebruiken voor criminele activiteiten, ze om te

melding aan, wordt het vermissingssignaal

criminelen ruim de tijd om ontvreemde voertuigen katten en door te verkopen of ze gewoon het land

uit te rijden. Die vertraging van 2 weken is gelukkig verleden tijd, maar nog steeds zitten er gemiddeld 2,7 dagen tussen vermissing en signalering.

De terugvindkans van een voertuig is de eerste

24 uur na vermissing het grootst. Daarna neemt de kans op terugvinden helaas snel af.

hij via de RDW ook meteen als vermist wordt

lijke vragen/problemen van gebruikers

• controleren, muteren en accorderen van een aangeboden beloningsadvertentie

Het VAR is ontwikkeld door de belangrijkste partijen in de automarkt en de overheid.

Opgericht door het Verbond van Verzekeraars,

leasemaatschappijen (VNA), de RDW, autoverhuurbedrijven (BOVAG), de Centrale Recherche Infor-

het moment dat hij als vermist wordt gemeld,

gesignaleerd in de politieregisters, zodat opsporing

meldformulier toe. Zodra de aangever dit

heeft ingevuld, stuurt VbV dit door naar het Landelijk Informatiecentrum Voertuigcriminaliteit (LIV). De daar gestationeerde Bui-

tengewoon Opsporingsambtenaar verwerkt de digitale melding tot een aangifte in het

registratiesysteem van de politie. Het voertuig staat dan dagen eerder dan voorheen als ‘gestolen’ in het Kentekenregister.

de politie nauwkeurige informatie over de

teken dat het voertuig als vermist is gemeld. Na de vermissingsmelding bij het VAR zal de eigenaar (of berijder) nog steeds naar de politie moeten

voor het doen van aangifte. De politie-aangifte zorgt voor het A87-signaal (gestolen) in het

Kentekenregister en internationale signalering.

Op 1 februari 2013 is in samenwerking met


stuurt het de aangever het digitale diefstal-

in het Kentekenregister van de RDW toegekend als

dat moment direct het zogenaamde A86-signaal

als doel het bestrijden van voertuigcriminaliteit.

destijds (1993) een periode van maar liefst 2 weken

A86 geplaatst in het Kentekenregister en

Door de snellere internationale signalering

Proef en Convenant sneller signaleren van

De reden voor de oprichting van het VAR was dat er

het VbV Vermiste Auto Register een digitale

sneller kan plaatsvinden. Het kenteken krijgt op

Het VAR vormde het startpunt van een succesvolle

samenwerking met diverse overheidsdiensten met

politieregio Eenheid Oost Brabant.

Direct na de melding van een diefstal maakt

van buitenlandse partners

• het checken van voertuigen op verzoek

De proef vond plaats in een deel van

gesignaleerd werd uitgeschreven. Daarmee kregen

Het VAR maakt het mogelijk dat een voertuig op

matiedienst (CRI) en het Ministerie van Justitie.

42 / 70

voertuig, zoals geconstateerd door de eigenaar, en

personen/instellingen

• behandeling van technische en inhoude-

Totaal aantal inkomende gesprekken (24x7)

met verzekeringsgegevens

lag tussen het moment van vermissing van een

gestolen voertuigen

gaat de pakkans omhoog. Bovendien krijgt wijze waarop een voertuig is ontvreemd.

Naar aanleiding van de succesvolle proef is besloten om deze werkwijze landelijk als

standaard in te voeren, waartoe in mei 2014 een convenant wordt ondertekend. Dit zal

er toe leiden dat voortaan binnen 2 uur na de eerste melding een diefstalsignaal A87

op het betrokken kenteken in het Kentekenregister zal worden geplaatst.

verzekeraars, politie en RDW, een proef

Van niet-gekentekende objecten wordt het

(nog) sneller signaleren van gestolen auto’s.

Objecten Register (MOB).

gestart die als voornaamste doel heeft het


vermissingsignaal geplaatst in het Mobiele

43 / 70

Met het snelle A86-signaal neemt de kans om een vermist voertuig op te sporen aanzienlijk toe.

Meerwaarde van het Vermiste Auto Register.

de RDW. Door deze koppeling kunnen alle politie-

voordelen op:

Het VAR is gekoppeld aan het Kentekenregister van diensten (politie, KLPD, Koninklijke Marechaussee)

realtime in het register zien of er een vermissings-

signaal geplaatst is. Dit signaal wordt ook gebruikt in combinatie met ANPR-camera’s (kenteken-

herkenning), o.a. bij de bewaking van parkeeren bedrijventerreinen.

Zodra een voertuig met een gestolen kenteken een camera passeert, wordt de politie geïnformeerd door de gekoppelde alarmcentrale. Juist deze

directe koppeling maakt het register nog waardevoller en effectiever.

De realtime ANPR-koppeling van het VbV-

Vermiste Auto Register is in 2005 ontwikkeld op verzoek van de Luchthaven Schiphol ter voorkoming van aanslagen.

De historische naam Vermiste Auto Register

dekt tegenwoordig de lading niet meer helemaal; inmiddels registreren we ook vermissingen van

motoren, scooters, brommers, pleziervaartuigen, werkmaterieel en ladingen.

Het VAR levert een aantal belangrijke

1. snelle signalering van vermiste voertuigen door het A86-signaal

2. verzekerden worden 24 uur per dag,

7 dagen per week professioneel geholpen bij vermissing van hun voertuig

3. korte lijnen tussen politie en de

VAR-helpdesk over teruggevonden

voertuigen (snel terug bij verzekeraars)

4. een landelijk overzicht over vermissingen,

VbV - SCM, Keurmerk Voertuigbeveiliging

Sinds 2005 voert VbV het beheer over de

certificeringsregelingen voor voertuigbeveiliging. Dat gebeurt in nauwe samenwerking met Kiwa SCM die als certificatie instelling de uitvoering

(te) laat in geaggregeerde vorm beschikbaar zouden komen. Trends in vermissingen van types voertuigen kunnen leiden

tot aanvullende preventieve of andere maatregelen

5. deze kennis kan direct worden ingezet voor het voorkomen van additionele schadelast

(ramkraken, overvallen, diefstal in bedrijven op bedrijven-terreinen, etc.)

6. door het VAR is veel informatie ter

verbetering van de beveiligingssystemen beschikbaar (SCM)

samenwerking ontstaan, met als gevolg

dat voertuigdiefstallen sinds 1995 in aantal diefstallen is gehalveerd en het aantal

definitieve vermissingen is gedaald met 24%


werkmaterieel en transport.

Al in 1988 heeft (de voorloper van) het Verbond

van de bekende driehoekige oranje sticker.

roepen om te voorkomen dat een gestolen auto

gekeurd systeem is ingebouwd worden voorzien De belangrijkste categorieën zijn alarmsystemen, volgsystemen en mechanische beveiliging.

de gezamenlijke autoverzekeraars beter zicht

gegevens beschikbaar die anders niet of

vaartuigbeveiliging en een die zich richt op

inbouw daarvan. Voertuigen waar een goed

het gebied van voertuigcriminaliteit en de ontwikkeling van de schadelast. Er komen

nog een tweetal andere Colleges. Een die zich op

4.4 Gecontroleerde wrakkenstroom dankzij

kwaliteit van de beveiligingssystemen en de

Het keurmerk kent een lange historie en bestaat

is de thermometer van verzekeraars op

Deskundigen Voertuigbeveiliging heeft VbV

verzorgt. Het gaat dan om het bewaken van de

diefstal en terugvindpercentages. Het VAR

7. er is een intensieve publiek-private

44 / 70

4.3

inmiddels al 25 jaar. Het is in 1987 begonnen toen wilden hebben op de kwaliteit van elektronische

beveiligingssystemen. Het TBBS (Technisch Bureau ter Bevordering Schadepreventie) heeft toen,

in nauwe samenwerking met TNO, een keurings

regeling opgezet. Sinds 1989 zijn op basis van het

Bedrijfsregeling 16

van Verzekeraars besloten de BR 16 in het leven te wordt voorzien van de identiteit van een op het oog identieke auto die eerder totaal verloren (‘total loss’) was verklaard, het zogeheten

‘omkatten’. Deze werkwijze is voor criminelen

lucratief, omdat de betrokken schadevoertuigen of onderdelen daarvan tegen hoge bedragen

kunnen worden doorverkocht. Voorwaarde is dat het chassisnummer intact is en alle delen van

het bij het voertuig behorende kentekenbewijs worden overgedragen.

Keuringsvoorschrift talloze beveiligingssystemen

Met het chassisnummer en de papieren wordt een

deze kwaliteitsbewaking in handen gekomen van

van het schadevoertuig. Gevolgen van deze werk-

voorzien van een goedkeurlabel. In maart 1993 is

de toenmalige Stichting Certificering Motorrijtuigbeveiliging (SCM) waarna in 2005 het beheer van de regelingen is overgedragen aan VbV.

Het inhoudelijk beheer van de verschillende

certificeringsregelingen wordt gevoerd door het College van Deskundigen Voertuigbeveiliging. Hierin hebben verzekeraars, consumenten-,

gestolen identieke auto voorzien van de identiteit

wijze zijn verzekeringsfraude, moeilijk traceerbare eigendomsverhoudingen en financiële schade voor consumenten die een auto met een

nagemaakte identiteit kopen. Voorts bestaat het risico dat totaal verloren verklaarde voertuigen

met gestolen onderdelen worden gerepareerd en zo worden witgewassen.

branche-, leveranciersorganisaties en overheid

De Bedrijfsregeling 16 (BR 16) zorgt er inmiddels al

preventie van criminaliteit. Naast het College van

gen niet meer gebruikt kunnen worden bij omkat-

zitting. Zij stellen samen de kwaliteitseisen op voor


26 jaar voor dat casco verzekerde schadevoertui-

45 / 70

praktijken. Daarmee is de BR 16 één van de pijlers onder de bestrijding van voertuigcriminaliteit.

De kern van de Bedrijfsregeling is dat de total lossvoertuigen die niet meer hersteld kunnen worden

direct gedemonteerd worden. Hierdoor is identiteit van het voertuig niet meer te gebruiken. Total loss voertuigen die nog wel hersteld kunnen worden, worden aan opkopers verkocht die aan de door VbV gestelde eisen voldoen. Een deel van deze

voertuigen krijgt bovendien nog een WOK-signaal (Wachten Op Keuren).

Het WOK-signaal is een aan het kenteken gekoppelde vermelding in het Kenteken-

register, dat aangeeft dat een voertuig pas

na herkeuring door de RDW weer de straat op mag. Hierbij wordt ook de identiteit gecontroleerd.

Hierbij spelen verzekeraars een belangrijke rol.

Wachten op Keuren (WOK)

Op verzoek van de RDW schrijft de BR 16 sinds

Stichting De Nederlandse Restwaarde

Verzekeraars kunnen sindsdien zelf bepalen

indien het voertuig voldoet aan de - in nauwe

De Nederlandse Restwaarde Markt werd in

mits deze aan de door de VbV gestelde

2009 het plaatsen van een WOK-signaal voor

samenwerking met RDW enerzijds en Verzekeraars, VNA, NIVRE, FOCWA, BOVAG en STIBA anderzijds opgestelde - VbV-WOK criteria. De VbV-WOK

criteria zijn de objectivering van het wettelijke begrip “Schadevoertuig”.

In 2013 werden er ruim 12.000 WOK-signalen

namens de verzekeraars geplaatst, meer dan 56% van alle WOK-meldingen. Een stijging van 18,4% ten opzichte van 2010. Op verkeersonveilige schadevoertuigen met rest-BPM plaatsen

verzekeraars zelfs 75% van de WOK-meldingen.

ties op een transparante wijze schadevoertuigen kunnen aanbieden aan opkopers. Belangrijkste doel was het voorkomen

dat de schadevoertuigen ingezet zouden

bij export voor een totaalbedrag van ruim 50 miljoen euro onmogelijk gemaakt.

stellen of een voertuig wel/niet total loss moet

stappen moeten worden doorlopen om vast te worden verklaard.

normen voldoet en NIVRE-expertise is gewaarborgd. De deelnemerseisen en

gedragsregels zijn opnieuw beoordeeld en toegespitst op de bestrijding van fraude en criminaliteit.

len. Hiervoor werden strikte voorwaarden

gesteld aan de toelating van opkopers tot

het veilingsysteem en werden controles op de handel uitgevoerd.

steund waarna op 1 november het manage-

criminelen. Hiermee wordt mogelijke BPM-fraude

welke veilingsite zij wensen te gebruiken,

worden voor omkatpraktijken door crimine-

waardoor deze niet meer in handen vallen van

leerde afvoer van schadevoertuigen (‘wrakken’),

opkopers, via VbV-erkende expertisebureaus. College van Deskundigen Schadevoertuigen

door hen ingeschakelde expertiseorganisa-

Vanaf augustus 2001 heeft het VAR de NRM

De beslisboom op pagina 48 laat zien welke

Voor het beheer van deze ‘spelregels’ is een

2000 opgericht, zodat verzekeraars en de

Dit heeft een significant effect op de gecontro-

Zij verhandelen hun schadevoertuigen volgens de ‘spelregels’ van de BR 16 alleen aan VbV-erkende

Markt (NRM)

bij de uitvoering van het secretariaat onderment is overgedragen. De fysieke verhuizing van het secretariaat heeft plaatsgevonden

op 5 december 2001. Sinds begin december 2001 voerden de stichtingen VAR en de

NRM de operationele zaken gezamenlijk uit. De twee stichtingen bleven zelfstandig en behielden hun eigen bestuur.

Eind 2005, na de fusie tot VbV, is de NRM meer afstand gaan nemen van de daad

ingericht waarin verzekeraars, experts en de

werkelijke handel en zich meer gaan

brancheorganisaties van handelaren en

focussen op haar hoofddoelstelling:

demontagebedrijven zitting hebben.

het bestrijden van voertuigcriminaliteit.

De NRM is gestopt met de exploitatie van de veilingsite.

46 / 70



47 / 70

De werking van de Bedrijfsregeling 16 (BR 16) Succesvolle aanpak autodiefstal

Het totale pakket aan maatregelen van Herstelkosten calculatie

De derde categorie activiteiten is het terughalen

keraars en daarmee ook de verzekerden

van revindicatie (het terugvinden van voertuigen),

gezamenlijk 113 tot 238 miljoen euro per

jaar in vergelijking tot de ons omringende

Nee

landen. In Nederland is het diefstalcijfer -

uitgedrukt als percentage van het nationale wagenpark - 33 tot 60 procent lager dan in

Ja Ja

Frankrijk, België en UK.

Het succes van de aanpak werkt ook door in

Nee

BR 16? *noot)

de hoogte van de verzekeringspremies.

De besparing per casco-verzekerde bedraagt WOK Indicatie plaatsen? 1. Geen WOK indicatie bij aanvraag biedingen op handelsbasis 2. Wel WOK indicatie bij aanvraag biedingen op demontagebasis (informeer/overleg met eigenaar)

WOK Indicatie plaatsen? 1. WOK indicatie bij aanvraag biedingen op handelsbasis en criteria WOK = JA 2. Wel WOK indicatie bij aanvraag biedingen op demontagebasis

30 tot 62 euro netto per jaar! Afwikkeling op herstel kosten

Deze landen hebben een met Nederland vergelijkbare systematiek.

4.5 Voorkomen - Bestrijden - Terughalen Analyseren

Biedingen ontvangen

opsporingsonderzoeken in LIV-verband.

publieke en private partijen tegen voertuigcriminaliteit bespaart Nederlandse verze-

Aanvraag biedingen?

Het VbV werkt nauw samen met RDW en KLPD aan

van voertuigen en geleden schade. Door middel

beslag (het ontnemen van bijvoorbeeld voertuigen of financiële middelen) en collectief regres

(het terugvorderen van geleden schade) wordt

hier hard aan gewerkt. Het VbV vertegenwoordigt verzekeraars hierin.

De vierde en laatste categorie is analyseren.

Het VbV gaat evenals de politie steeds meer richting informatiegestuurd werken.

Gegevens over schadelast worden geanalyseerd en in kaart gebracht en trends en ‘hotspots’, bijvoor-

beeld zeer gewilde voertuigtypes, worden ontdekt. Hierdoor kunnen er vervolgens gerichte

maatregelen genomen worden om deze ontwik-

kelingen af te remmen of te stoppen, waardoor de schadelast beperkt wordt.

De volgende figuur geeft schematisch weer bij

welke vier categorieën activiteiten VbV betrokken is bij de bestrijding van voertuigcriminaliteit.

Totaal verlies

Nee

Dat is om te beginnen het voorkomen dat er criminaliteit plaatsvindt. Het Keurmerk

Voertuigbeveiliging en de Bedrijfsregeling 16 zijn

Ja

duidelijke voorbeelden die bijdragen aan de preventieve aanpak.

Vervolg totaal verlies proces

Figuur 9 Toepassing VbV-Wok-criteria. *) 1. Casco-verzekerd 2. Leeftijd voertuig < 10 jaar 3. Dagwaarde onbeschadigd > € 2.000

48 / 70

WOK aanvraag naar RDW Totaal verlies rapport

De volgende categorie is bestrijden. Het VAR is

hiervan een duidelijk voorbeeld. De snelle opname van vermiste voertuigen in het Vermiste Auto Register maakt snelle opsporing mogelijk.



49 / 70

Voorkomen

Bestrijden

Presentaties, workshops

Vermissing

Nieuws-/ Persberichten

Samenwerking VbV- Bureau Sirene

Bureau Sirene van het KLPD is belast met het gegevensbeheer van het Schengen

Terughalen

Analyse

Aangifte bij Politie

Melding in VAR

Informatiemateriaal

Informatie Systeem (NSIS).

Signalering

Indien een door de Nederlandse politie gesignaleerde auto in het buitenland

Bij onderschepping: voertuig / dader

wordt aangetroffen, wordt Bureau Sirene als nationaal aanspreekpunt direct op de

hoogte gesteld. Bureau Sirene stelt daarop het regiokorps in kennis die de auto heeft

Opsporing

gesignaleerd, en zet vervolgens een kopie

Beslag

van deze melding door aan VbV. Het VbV

Revindicatie

kan daarmee de verzekeraar of rechtheb-

bende informeren en behulpzaam zijn met

de revindicatie en repatriëring. Omdat VbV

Proces-verbaal

bij alle verzekeraars contactpersonen heeft,

Regres

wordt de auto op deze wijze zo snel en efficiënt mogelijk teruggehaald en de politie ontlast.

Deze samenwerking is vastgelegd in een

convenant dat is getekend op 16 juni 2003.

Zaak

Sepot

Publieke ontneming

Private ontneming

Analyse

Activiteiten / producten

Keurmerk Voertuigbeveiliging

VAR

BR 16

Opsporingsondersteuning binnen LIV

Kennis- centrum en informatieknooppunt

Trendanalyse en informatiegestuurd werken

Figuur 10 Preventie - Bestrijden - Terughalen - Analyseren.

50 / 70



51 / 70

Jaar

Gebeurtenis

Doel

Partijen

1983

Oprichting St. ART

Certificering mechanische beveiliging voor tweewielers

ANWB, RAI Tweewielers,

5 Samenwerkingsverbanden

Verzekeraars (TBBS) 1987

Certificering elektronische beveiliging voor voertuigen

Verzekeraars (TBBS)

Eerste bedrijfstakregeling voor

Diefstal van en fraude met (onderdelen van) gekentekende

Verzekeraars (NVVA)

gecontroleerde afvoer van wrakken

voertuigen en aanpalende criminaliteit terug te dringen;

Oprichting St. Certificering

Certificering elektronische beveiliging voor voertuigen

Verzekeraars

Eerste akkoord van de

Bestrijden grensoverschrijdende voertuigcriminaliteit en

Europese Verzekeraars

Europese verzekeringssector omtrent

verzekeringsfraude

Eerste keuringsregeling voor elektronische voertuigbeveiligingssystemen

1988 1989

Motorrijtuigen (SCM) 1990

Oprichting St. Vermiste AutoRegister

Snel registreren en aan de politie bekendmaken van vermiste

Verzekeraars, VNA, BOVAG,

voertuigen

CRI, RDW en het Ministerie van Justitie.

Mobiele on-line aansluiting Politie

On-line opsporen van gestolen en vermiste auto’s

Politie, St. VAR

Amsterdam op het Vermiste Auto Oprichting St. AVc

Beleidsafspraken tussen de publieke & private partners

Alle relevante publieke & private partners

2000

St. Nederlandse Restwaarde Markt

in 1997 formeel van start gegaan, als opvolger van de Stuurgroep Autodiefstal. In deze stuurgroep

onder het Nationaal Platform Criminaliteitsbe-

heersing (NPC) werkten verschillende publieke en criminaliteit.

AVc bestaat uit een bestuur en een programma bureau en vormt een belangrijk platform in de

strijd tegen voertuigcriminaliteit. De focus van AVc

Register 1998

De Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit (AVc) is

private partijen samen in de strijd tegen voertuig-

voertuigcriminaliteit 1993

5.1 Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit (AVc)

Voorkomen dat de schadevoertuigenten prooi vallen aan

Verzekeraars

criminelen voor omkatpraktijken door op een transparante wijze

ligt bij de strategische afstemming en vrijwillige

coördinatie tussen de diverse betrokken partijen. Het VbV participeert actief in het bestuur van AVc via het Verbond van Verzekeraars.

Daarnaast neemt VbV ook deel aan het periodieke

schadevoertuigen te verhandelen aan erkende opkopers 2002

Oprichting LIV

Informatie-uitwisseling over voertuigcriminaliteit

KLPD, RDW, VbV(VAR)

werkoverleg van AVc.

2003

Convenant KLPD-St. VAR inzake Sirene

Ontzorgen Politie bij de afhandeling van Nederlandse gestolen

KLPD, VbV(VAR)

De volgende partijen nemen deel aan AVc:

voertuigen aangetroffen in het buitenland 2005

2006

Fusie VAR, SCM en NRM tot VbV

Synergie en efficientie in bestrijding van voertuigcriminaliteit

Verzekeraars

Start VbV-ANPR Service op Schiphol

Signaleren en revindiceren van gestolen voertuigen.

VbV, Luchthaven Schiphol

International Convention for the

Bestrijden grensoverschrijdende voertuigcriminaliteit en

Verzekeraars

Recovery of Stolen Vehicles (op

verzekeringsfraude op basis van besluit EU

• • • •

22 december 2004) Start plaatsen WOK-signaal namens

Bevorderen verkeersveiligheid en diefstal van en fraude met

Verzekeraars na overeenstemming

(onderdelen van) gekentekende voertuigen en aanpalende

met de RDW over de VbV-WOKcriteria

criminaliteit terugdringen

Verzekeraars, Experts, RDW

(objectivering van het wettelijke begrip

Ministerie van Veiligheid en Justitie

• RDW, Centrum voor voertuigtechniek

•

basis van besluit Europese Raad dd

2009

•

• • •

en informatie

Raad van Hoofdcommissarissen van Politie Openbaar Ministerie

Verbond van Verzekeraars ANWB

RAI-vereniging BOVAG TLN

ARN (geassocieerd lid)

Adviseur van de stichting is:

Schadevoertuig)

•

Ministerie van Infrastructuur en Milieu

Tabel 1 Verzekeraars bestrijden voertuigcriminaliteit door de jaren heen (in samenwerking met partners).

52 / 70



53 / 70

5.2 Landelijk Informatiecentrum Voertuigcriminaliteit (LIV)

Focus in de samenwerking

VbV: schadelastreductie door preventie,

Programmabureau, VbV en LIV hebben elk

inzake voertuiggerelateerde criminaliteit

De drie samenwerkingsorganisaties AVc

Op 16 mei 2002 ging het LIV van start.

Politie, Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW) en

een eigen rol en focus bij de aanpak van

stichting VbV (VAR) sloegen de handen ineen om

voertuigcriminaliteit. De werkverdeling

voertuigcriminaliteit aan te pakken. In de

tussen de drie partners is als volgt:

afgelopen 12 jaar is er veel bereikt. In het Landelijk Informatiecentrum Voertuigcriminaliteit werkt VbV nauw samen met de RDW, de Landelijke

Programmabureau AVc: monitoring en

Belastingdienst. Het LIV fungeert als

len van plannen voor de aanpak, voorleggen

analyse van het gehele werkterrein, opstel-

eenheid (LE, voorheen KLPD) en sinds kort de

van de plannen aan het bestuur van AVc,

informatie- en kenniscentrum in de strijd tegen

coördinatie van de uitvoering van de

voertuigcriminaliteit. Zo beschikt het LIV over

afgesproken activiteiten, rapportage en

voertuiginformatie uit de gehele keten van

woordvoering namens partners.

geboorte tot sloop. Het LIV ondersteunt de drie

betrokken organisaties RDW, LE en VbV bij criminaliteitsvraagstukken en projecten. Het LIV beschikt

LIV: beheer bronbestand gestolen

en analyseert statistieken zoals diefstalcijfers.

partners, operationeel onderzoek en

voertuigen, uitvoeren van analyses t.b.v. de

over veel informatie over opsporingsonderzoeken

ondersteuning van opsporing- en hand

Diensten en producten van het LIV zijn voertuig

havingsacties.

identificatie, analyse, opsporingsondersteuning en het onderzoeken van documenten op falsificaties. Het LIV is gehuisvest bij de RDW in Veendam.

Strategie-ontwikkeling

Het VbV is er trots op dat drie van de zes VbV-

medewerkers met BOA-bevoegdheid permanent

handhaving, opsporing, regres en analyse en fraude. Vroegsignalering middels het Vermiste Auto Register, gecontroleerde

afvoer van schade en demontagevoertuigen middels de bedrijfsregeling 16 (BR 16), certificering van voertuigbeveiligingssystemen, ondersteuning voor politie en recherche

onderzoeken met verzekeringsinformatie ICRV-contactpunt Nederland.

Het VbV beweegt zich met zijn activiteiten namens de verzekeraars op projectniveau, waarbij zowel de verbinding naar het

strategisch als naar het operationeel niveau wordt gelegd.

Schematisch kan de focus in de samen

werking als volgt worden weergegeven:

Avc

gestationeerd zijn bij het LIV in Veendam en zal in het kader van het Aangifteproces Gestolen

Projecten

Voertuigen haar personele bijdrage in 2014 met

VbV

5 fte uitbreiden.

Operationeel

LIV

Schema 1 Samenwerking. Bron Beleidsplan Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit (Avc) 2012-2014.

54 / 70



55 / 70

5.3 International Convention for the Recovery

voertuigen (ICRV), dat werd ondertekend in

5.4

Reeds enkele jaren geleden is het besef ontstaan

werking tussen politie-contactpunten die werd

de vier Colleges van Deskundigen een platform

of Stolen Vehicles (ICRV)

dat internationale samenwerking op het gebied van de bestrijding van voertuigcriminaliteit van

groot belang is. In dit kader zijn er diverse vormen

2006. Het ICRV kader weerspiegelt de samen-

opgericht door de EU-Council Decision besluit van 22 december 2004.

van samenwerking ontstaan. Binnen de verzeke-

Door het ondertekenen van de conventie kwamen

van een convenant, de International Convention

saanspreekpunt in hun eigen land aan te stellen.

ringsbranche is men gekomen tot het afsluiten for the Recovery of stolen Vehicles (ICRV), dat

ondersteuning en informatie-uitwisseling tussen verzekeraars op basis van reciprociteit biedt. Een

eerste akkoord van de Europese verzekeringssector om voertuigcriminaliteit aan te pakken werd

ondertekend in oktober 1990. Om in te spelen op

de snelle veranderingen in de beschikbaarheid van gegevens, de aard van de benodigde informatie en technologie, moest deze overeenkomst worden

bijgewerkt. Dit resulteerde in het Internationaal Verdrag voor het terugvinden van gestolen

de ondertekenaars overeen een verzekering

Dit contact zorgt voor een publiek-private samenwerking met de politie in hun land voor een

Colleges van Deskundigen

In het kader van een branche brede aanpak vormen waarin verzekeraars, deskundigen en overheden kwaliteitseisen opstellen ten behoeve van de

preventie tegen criminaliteit. Deze kwaliteitseisen zijn bepalend voor de inhoud van de regelingen

en ook de beveiligingsproducten moeten hieraan voldoen. Het VbV beheert de regelingen, houdt toezicht en controleert.

effectieve uitwisseling van informatie over

gestolen voertuigen. Bovendien verbinden de

ondertekenaars zich ertoe om informatie uit te

College van Deskundigen Schadevoertuigen

College van Deskundigen Voertuigbeveiligiing

contactpunten van de andere EU-lidstaten.

Nederlands Instituut Van Register Experts (NIVRE)

ANWB

Het Verbond van Verzekeraars heeft de

Nederlandse brancheorganisatie van gecertificeerde

wisselen met de relevante verzekeringen

operationele taken gedelegeerd aan VbV.

voertuigdemontagebedrijven (STIBA) Nederlandse vereniging van ondernemers in het carrosseriebedrijf (FOCWA)

België

BOVAG

Politie

Opkopers Schade Voertuigen Nederland (OSVN)

RAI

Verbond van Verzekeraars

RDW

Vereniging Nederlandse Autoleasebedrijven (VNA)

Kiwa SCM

Vereniging Schade Voertuighandel (VSV)

Stichting AVc

Stichting VbV


Tjechie Denemarken Duitsland Finland Frankrijk Italië Nederland Noorwegen Polen Slowakije Slovenië

Vereniging van Beveiligingsondernemingen

Spanje

in Nederland (VEBON)

Zweden Zwitserland

Stichting VbV

Verenigd Koninkrijk

56 / 70



57 / 70

College van Deskundigen Werkmaterieel en Transport Brancheorganisatie van importeurs/ fabrikanten van o.a. werkmaterieel (BMWT) Politie

College van Deskundigen Vaartuigbeveiliging

5.5

Ketenoverleg

Vaartuigcriminaliteit

Ketenoverleg bestrijding Vaartuigcriminaliteit

Naast het College van Deskundigen

Vaartuigbeveiliging faciliteert VbV ook het

ANWB

leg is (vooralsnog) geen vaste overlegvorm. In 2013

Avéro Achmea

op het gebied van beveiliging en registratie aan de

Delta Lloyd Schadeverzekering N.V.


overleg met de vaartuigverzekeraars plaats om het

Europeesche Verzekeringen

Vereniging van Beveiligingsondernemingen

te intensiveren.

HISWA Vereniging

ANWB

Ketenoverleg Vaartuigcriminaliteit. Het KetenoverHISWA Vereniging

is volop doorgewerkt aan de diverse activiteiten Kiwa SCM

Politie

hand van de registratie-app ‘Bootprofiel’. Er vindt Transport en Logistiek Nederland (TLN)

Verbond van Verzekeraars Vereniging van Beveiligingsondernemingen in Nederland (VEBON) Stichting VbV

in Nederland (VEBON)

gebruik van de beschikbare mogelijkheden

Watersportverbond

Korps landelijke politiediensten

Stichting VbV

Schepen Onderlinge Nederland

Technocon

Unigarant N.V.

Univé


Watersportverbond

Yamaha Motoren Nederland

Stichting VbV

58 / 70



59 / 70

Bijlagen

60 / 70



61 / 70

I. Nederlandse schadeverzekeraars die het VbV financieren

II. Bestuurssamenstelling per 1 januari 2012

ABN AMRO Schadeverzekeringen

London Verzekeringen N.V.

Voorzitter

ACE Europe

Mercator Verzekeringen N.V.

Aegon Nederland N.V.

Mercurius Alg. Risico Verz. Mij. N.V.

AIG Verzekeringen

Nationale Nederlanden Schadeverzekering Mij. N.V.

Allianz nederland Schadeverzekering N.V.

Neerlandia van 1880 NV Verzekeringsmaatschappij

Amersfoortse Verzekeringen N.V.

Noordhollandsche van 1816 Schadeverzekeringmaatschappij N.V.

Amlin corporate Insurance N.V.

N.V. Verz. Bedrijf groot A’dam

ANSVAR Verzekeringsmaatschappij N.V.

OHRA Schadeverzekering N.V.

ASR Verzekeringen

Onderlinge Verzekering Maarschappij SOM u.a.

Avéro Achmea

OVZ Verzekeringen

AXA Schadeverzekering

Proteq Schadeverzekering

Bovemij Verzekeringen

Reaal Schadeverzekering

Centraal beheer Achmea

Rialto Verzekeringen

De Goudse Schadeverzekeringen N.V.

RVS Schadeverzekering N.V.

Delta Lloyd Schadeverzekering N.V.

TVM Verzekeringen

Erasmus Verzekeringen

Unigarant N.V.

Europeesche Verzekering Maatschappij N.V.

Unive Schade N.V.

FBTO

UVM Verzekeringsmaatschappij N.V.

Generali Schadeverzekering maatschappij N.V.

Verenigde Assurantie Bedrijven Nederland Rialto B.V.

HDI Gerling Verzekeringen N.V.

VVAA Schadeverzekeringen N.V.

Interpolis Schade N.V.

ZLM Onderlinge Verzekeringsmaatschappij

De heer drs. M.K. Kammeijer (TVM) Penningmeester

De heer E. Post (Achmea) Bestuurslid

De heer mr. R.J. Visscher (Verbond van Verzekeraars) Adviseurs

De heer J. van den Boom (Politie, Landelijke Eenheid ) De heer Z. Baelde RA (RDW)

Klaverblad Schadeverz. Mij. N.V.

62 / 70



63 / 70

III. Samenstelling bureau VbV Drs. W.T.H. (Wouter) Verkerk

VbV-medewerkers

R. (Rob) Smitskamp

A.S. (Annet) Bos

Drs. A. (Alex) de Hoop

D.J. (Dick) Post

J.A. (Jeroen) Langeveld

S.E. (Ellen) Som

M.M.W. (Margreet) Jansen

Medewerkers van het dedicated helpdesk team

Directeur

Manager Handhaving & Toezicht

Manager Preventie & Certificering

Manager Registratie & Helpdesk

Adviseur Communicatie / P&O E.E. (Esther) Rougoor MSc Criminoloog

M. (Marcella) Vreugdenhil Directiesecretaresse J. (Janke) Boland

Medewerker Algemene Zaken / Financiën S.E.J. (Silvia) Koers

Medewerker Algemene Zaken / Facilitair

werkzaam bij het LIV te Veendam

Product consultant LIV

Specialist Front-Office LIV

Specialist Back-Office LIV

Madeleine Ouwehand

Francien Kampmeinert Jolet van Duren

Jeanette Vinkers

Marcella Mohlmann Cora van Heukelom Jeroen Damen Marije Witjes

Conny de Ridder Sandra Vallinga

Ingrid Kleverlaan

R. (Ruud) Oosterbaan

Medewerker Handhaving & Toezicht P.E.G.M. (Petra) van den Broek Applicatiebeheerder

Buitengewoon Opsporingsambtenaar

64 / 70



65 / 70

66 / 70



67 / 70

68 / 70



69 / 70

De brug tussen publiek en privaat

VbV - Vermiste AutoRegister Verzekeringsbureau bestrijding Voertuigcriminaliteit

Tel

071 - 364 1777

7x24

www.stichtingvbv.nl

Let op: dit komt niet in plaats van een politie-aangifte.

Het VbV is een gemeenschappelijk initiatief van alle Nederlandse schadeverzekeraars om voertuig-, vaartuig-, werkmaterieelen transportcriminaliteit te bestrijden. Het VbV werkt daarbij nauw samen met de publieke en private partners.

VbV, betrouwbare partner in de strijd tegen voertuigcriminaliteit

Recommend Documents