Van The Passion naar het lijden nabij

maart 2013 Informatiekrant van het Bisdom Rotterdam  s www.bisdomrotterdam.nl s  jrg. 40  s  nr. 1

Het Paasspektakel “The Passion” krijgt een vervolg. Na eerdere uitvoeringen in Gouda en Rotterdam, wordt het muzikale evenement over de laatste uren van Jezus dit jaar opgevoerd bij de Hofvijver in Den Haag, het politieke hart van ons land. Hoe doe je dat eigenlijk: omgaan met mensen die lijden? Kan het lijdensverhaal, vertolkt aan de hand van Nederlandstalige popsongs en uitgevoerd door bekende Nederlandse artiesten aan de rand van het Binnenhof, ook het persoonlijke leven raken van de vele jongeren die aanwezig zullen zijn? Want Pasen is niet zomaar een feest. Het is de kern van ons geloof.

In deze dynamiek wil het Bisdom Rotterdam opnieuw met The Passion in Den Haag optrekken. Naast het event The Passion wordt een begeleidend project uitgevoerd. Beoogd wordt om de diepe betekenis van het lijdensverhaal bekendheid te geven en ook te kijken naar de lijdende in de eigen omgeving. We hopen dat het evenement voor vele jongeren een gelegenheid is om zichzelf vragen te stellen en te proberen antwoorden te formuleren. Vragen over het leven, de toekomst, de relatie met anderen. Welke boodschap haal je als bezoeker uit het lijdensverhaal?

“

“

Ondernemen We gaan op weg naar Pasen met de Goede Week, een bijzonder intense week waarin het leven, het lijden, de dood en de opstanding van Jezus Christus herdacht en gevierd worden. Wereldwijd, door miljoenen christenen. In de eigen omgeving kunnen wij ook onze getuigenis laten doorklinken. Bij het uitnodigen van de jongeren en het faciliteren van hun komst naar Den Haag, zal om die reden aan de jongeren en aan hun begeleiders iets bijzonders worden gevraagd. Het verzoek zal zijn om voorafgaand aan - en in ieder geval na The Passion - minstens één concrete activiteit te ondernemen die het lijden van mensen in de eigen

Maaike van Berkel: Ik ging naar The Passion omdat het een moderne uitvoering van een verhaal was dat ik vanaf kinds af aan al in de Kerk beleef. Met bekende acteurs, gewoon buiten op straat. Een geweldige avond, met voorafgaand een mooie Mis in de Kathedraal van Rotterdam. Dat was, door organisatie met bussen vanuit het hele bisdom, voor alle deelnemers aan The Passion mogelijk en maakte de Mis een gezamenlijke beginpunt van een reis door de avond en door The Passion!

”

Geloofsfeest: Maria centraal

”

omgeving aandacht geeft. Het lijdensverhaal van The Passion wordt zo ook een oproep om bewust in het leven te staan. In de periode tussen Pasen en Pinksteren zullen we contact zoeken met jongeren, vrijwilligers en professionals die bij de viering en het evenement aanwezig zijn geweest. We zullen hen vragen wat The Passion hen heeft gedaan. Of zij er over hebben nagepraat, of ze activiteiten in de eigen omgeving hebben ondernomen? Verslag hiervan kunt u vinden op de website www. bisdomrotterdam.nl, de jongerenwebsite www.mobielehelden.nl en in het volgende nummer van Tussenbeide. The Passion 2013 wordt op Witte Donderdag 28 maart om 20.25 uur live uitgezonden op Nederland 1. Net als voorgaande jaren is er voorafgaand aan het evenement in Den Haag om 18.00 uur een eucharistieviering.

Gratis busvervoer

Met samenzang, viering van de H. Eucharistie en verschillende workshops Thema: Maria, beeld en moeder van de kerk Datum: zaterdag 9 maart Locatie: Spaanstalige parochie La Sagrada Familia, Hildegardisstraat 50 in Rotterdam Tijd: van 10.00 tot 14.00 uur, inclusief lunch Aanmelding: tot 5 maart

Thom Oosterveer: Ik ben naar The Passion met mijn jongerengroep (RKJ Lisse) geweest. Dit gaf stof tot nadenken. Je ziet echt hoe zwaar Jezus het gehad moet hebben. Hierdoor kreeg ik persoonlijk meer respect voor Jezus, omdat Hij dit allemaal heeft doorstaan voor ons. Ga ik dit jaar weer? Natuurlijk! Het was vorig jaar erg indrukwekkend, en ik wil het dit jaar ook niet missen.

Zie www.bisdomrotterdam. nl voor het programma. U kunt aangeven welke workshop u wilt volgen. Van harte welkom!

Het Bisdom Rotterdam stelt gratis bussen ter beschikking voor vervoer naar de eucharistieviering en The Passion. Opgeven is mogelijk via de parochie. Meer informatie kunt u vinden via www.bisdomrotterdam.nl.

Ramon Mangold

Van The Passion naar “het lijden nabij”

Paus Benedictus XVI:

Leven van gebed Tijdens de voorbereiding van dit nummer heeft paus Benedictus XVI aangekondigd om op 28 februari terug te treden als paus. Het conclaaf dat moet leiden tot de keuze van een nieuwe paus begint half maart. In een vergadering op 11 februari zei de paus tot de aanwezige kardinalen: ‘Waarde broeders, ik dank u oprecht voor alle liefde en het werk waarmee u mij in mijn ambt hebt gesteund en ik vraag u vergiffenis voor al mijn tekortkomingen. En laat ons dan nu de heilige Kerk toevertrouwen aan de zorg van onze Herder, de Heer Jezus Christus, en de H. Moeder Maria smeken dat ze de kardinalen bijstaat bij het kiezen van een nieuwe paus met haar moederlijke raad. Wat mezelf betreft: ik wil ook in de toekomst de heilige Kerk van God devoot dienen door mijn leven te wijden aan gebed.’Bisschop Van den Hende: ‘Uit zijn encyclieken “Deus caritas est” (2006) en “Caritas in veritate” (2009) komt naar voren hoezeer het geloof in God en in Zijn liefde een rijkdom is voor de mens, alsook een opdracht inhoudt. […] Paus Benedictus gaat zich wijden aan een leven van gebed. Zo wil hij de Kerk op bijzondere wijze steunen en nabij zijn. Ik hoop dat de paus na zijn terugtreden nog jaren in gebed met ons als Kerk zal meetrekken, op de pelgrimstocht die ons leven op aarde ten diepste is. In gebed zijn we als bisdom Rotterdam met de wereldwijde Kerk verbonden. Heel bijzonder wil ik daarom allen in het bisdom uitnodigen om samen te bidden voor paus Benedictus en voor de Kerk, uit dankbaarheid en om zegen.’ Zie voor de verklaring van de paus: www.vatican.va. Zie voor de volledige reactie van Mgr. Van den Hende: www.bisdomrotterdam.nl.

INHOUD Getuigen van de hoop Op zoek naar God Kinderen voor kinderen Vastentips

3 7 9 16

Askruisje van bisschop

2

Honduras centraal in Vastenaktie 4

Ikonen kijken met Tussenbeide 8

Restauratie kathedraal gevierd 13

nummer 1 • 2013

1

Askruisje van de bisschop voor God en de naaste”, aangeboden aan directeur Van Wijk. Deze poster wordt in alle klaslokalen opgehangen, om de kinderen te herinneren aan de vasten en aan de vraag: wat kan ik doen voor God en voor mijn medemens, op weg naar Pasen? De bisschop en de parochiepastor gingen de klassen rond om leerlingen en leerkrachten een askruisje te geven. De kinderen stelden vragen aan Mgr. Van den Hende: ‘Hoe oud bent u?’ ‘Wat is uw werk, als bisschop?’ ‘Vindt u het leuk om bisschop te zijn?’ ‘Over hoeveel kerken bent u de baas?’ De meesten kwamen naar voren om het askruisje te ontvangen. De woorden die daarbij horen komen uit het evangelie (Marcus 1, 15): ‘Bekeert u en gelooft in het evangelie’. Dat betekent - aldus de bisschop - dat je in je leven voor Jezus mag kiezen en probeert een goed mens te zijn. Eén jongen antwoordde de bisschop: ‘Dank u wel; u ook!’ Hij voelde aan dat de uitnodiging in de 40-dagentijd is gericht tot iedereen en dat het iets is dat je elkaar kunt toewensen en waarvoor je kunt kiezen, elke dag opnieuw.

Geloofsoverdracht en catechese staan centraal in de Geloofsgesprekken die in 2013 worden uitgezonden vanuit de bisdommen Rotterdam en Breda. Deze Geloofsgesprekken sluiten aan bij het Jaar van het Geloof. Bisschop Van den Hende benadrukt het belang van de Catechismus van de Katholieke Kerk, als vrucht van het Tweede Vaticaans Concilie. Bisschop Liesen staat stil bij de betekenis van het geloof en het Jaar van het Geloof. Geloofsoverdracht in de huidige maatschappij moet gepaard gaan met getuigenis. De hedendaagse samenleving heeft moeite om geloofstaal te verstaan. Paus Benedictus XVI spreekt in dit verband wel van “religieus analfabetisme”, een onwetendheid met betrekking tot de persoon van Jezus Christus en zijn onderricht. ‘De Kerk heeft authentieke getuigen nodig, die er in het Jaar van het Geloof ook op wijzen dat de Catechismus van de Katholieke Kerk een nuttig instrument is om het getuigenis te ondersteunen’, aldus de paus. Uitzendingen, Nederland 2 van 10.10-10.30 uur Voor het bisdom Rotterdam opent bisschop Van den Hende de gesprekken op zondag 10 maart. Voor het bisdom Breda opende Bisschop Liesen de serie gesprekken reeds op 27 januari. Uitzendingen bisdom Rotterdam: 10 maart, 17 maart (gesprek met Bisschop Van den Hende), 2 juni, 30 juni, 8 september, 8 december. Uitzendingen bisdom Breda: (27 januari, 3 maart) 14 april, 28 juli, 1 september, 27 oktober. De Geloofsgesprekken worden uitgezonden voorafgaand aan de uitzending van de eucharistievieringen, in samenwerking met Omroep RKK. Leo Fijen interviewt beide bisschoppen, vrijwilligers, pastoraal werkers, priesters, mannen en vrouwen uit parochies en uit het onderwijs.

Catechese met de catechismus

Liesbeth Stalmeier

Een van de aanleidingen voor het uitroepen van het Jaar van het Geloof, is de publicatie van de Catechismus van de Katholieke Kerk (CKK) in oktober 1992. Vandaag de dag staat de missionaire opdracht van de kerk uitdrukkelijk op de agenda; welke bijdrage kan de catechismus leveren in het vervullen van deze opdracht? Rond dit thema sprak dr. Stijn van den Bossche op 17 januari tijdens een studiemiddag in het centrum voor priester- en diakenopleiding Vronesteyn. Van den Bossche is onder meer algemeen secretaris van de Interdiocesane Commissie voor Catechese binnen de bisschoppenconferentie van België. Hij vertelde hoe de catechismus, in het verleden uitgegroeid tot een vruchtbaar instrument van verkondiging, het in de 20e eeuw moeilijk kreeg in die rol. De achtergrond van een reële of veronderstelde ondergrond van geloof, gedeeld door de bevolking in zijn geheel, verdween immers. ‘De catechismuscatechese kwam zodoende in de lucht te hangen.’ Maar Van den Bossche ziet nieuwe kansen bij een “logica van het geloof voorstellen”. Dat lijkt een tegenspraak. In de catechismus staat verwoord hoe de kerk Gods openbaring verstaat. Hij levert input in een tijd waarin men moeite heeft om te luisteren; waarin nadruk op voorafgaand gezag een open zenuw raakt. En toch: dat doet precies catechese! Zij geeft het geloof door. Voor dat proces biedt de catechismus een zekere en authentieke referentietekst. Voor een uitgebreider verslag: www.bisdomrotterdam.nl. Robert-Jan Peeters

Peter

van

Mulken

Peter

van

Mulken

Op 13 februari, Aswoensdag, bracht bisschop Van den Hende een bezoek aan de katholieke basisschool Willibrordus in Oud-Beijerland, samen met de bisschoppelijk gedelegeerde voor het onderwijs Liesbeth Stalmeier. Pastor Jack Geurts en pastoraal werker Fred Wijnen waren aanwezig vanuit de parochie De Heilige Familie. Directeur Steven van Wijk gaf een rondleiding en vertelde met overtuiging en vol trots over zijn school, die in 1911 is opgericht en waar de katholieke identiteit op allerlei manieren wordt uitgedragen. De band met de parochie is hecht. Eén van de pastores geeft wekelijks godsdienstles op school. De voorbereiding op de eerste communie en het vormsel gebeurt eveneens op school. Met Kerstmis, Pasen en het feest van de H. Willibrordus is er een gezamenlijke viering in de parochiekerk. Het bezoek van de bisschop viel op Aswoensdag. Net als ieder jaar, werden op het schoolplein de palmtakjes uit de klaslokalen verbrand in het bijzijn van alle leerlingen en leerkrachten. Daarna werd de as gewijd. Mgr. Van den Hende heeft de poster die hij in het kader van de Vastenaktie heeft gemaakt met als motto “Ruimte maken

Geloofsgesprek over geloofsoverdracht

GEKNIPT uit de parochiebladen Scholieren voor daklozen

Nieuwe dagkapel De rk geloofsgemeenschap in MiddelharnisSommelsdijk vierde het 200-jarig bestaan. Een nieuwe dagkapel was het kado dat daarbij hoorde. Een secretariaatskamer werd omgebouwd tot kapel, door de handen van vrijwilligers en een enkele “professional”. Met twintig plaatsen is de kapel perfect voor vieringen door de week.

2

nummer 1 • 2013

Wezenlijk

KNIPSEL

Hoe kun je als kerk anno 2013 de stad warm maken voor de klassieke werken van barmhartigheid? Die vraag werd in Den Haag op een wel heel mooie manier beantwoord: laat scholieren hun maatschappelijke stage uitvoeren met dak- en thuislozen. Enkele tientallen scholieren zamelden geld in voor schoenen en winterjassen. Derdeklassers van het Aloysiuscollege lieten zich sponsoren voor een etmaal vasten. Waardebonnen van de ANWB werden sportschoenen. Ouderen breiden sjaals en sokken. In de Elandstraatkerk werden de “kado’s” uitgedeeld, met soep, door de scholieren. ‘Ik ben blij dat ik met deze stage tijd vind om mij voor deze mensen in te zetten’, zei een van hen, zo valt te lezen in Kerk in Den Haag.

Vroeger al - tijdens het lesgeven - werd Jos Ruizenaar door een vraag van haar leerlingen naar de betekenis van een klooster op het spoor gezet dat er meer is dan de Geloofsartikelen uit het hoofd leren en de doop als “paspoort” tot de hemel. ‘In de geloofsgesprekken kom je veel meer bij het wezenlijke van het geloof en de persoonlijke geloofsbeleving van ieder uit.’ Uit interview met Jos Ruizenaar, vrijwilligster in de Adelbertkerk, Delft

Vormsel In november werd door deken Van der Helm het H. Vormsel toegediend aan de “11 2gether- groep”. Een groep van elf jongeren uit de Bonifatiusparochie in Rijswijk. Zij hebben ruim drie jaar met elkaar opgetrokken en vormselonderricht gekregen. Deken Van der Helm maakte duidelijk dat het na het vormsel niet afgelopen is, maar eigenlijk pas begint. ‘Dan gaan we pas echt netwerken

en laten we horen wie we zijn en laten we weten dat we een Boodschap uit te dragen hebben. En dat geldt niet alleen voor de vormelingen, maar voor ons allen. Als christen heb je een opdracht en kun je niet lui achterover in je stoel gaan zitten. Wij geloven in Zijn opstanding. Dat betekent dat ook wij op moeten staan. Laat zien dat je in Hem gelooft, via welk netwerk dan ook.’

Bosonderhoud De heer Jan Koek werkt al zestien jaar als vrijwilliger bij de zogenaamd Bosgroep van de Matthiaskerk te Warmond. Het bos bevindt zich tussen de kerk en het kerkhof. Elke maandagmiddag wordt er door een ploeg van zes mannen hard gewerkt. Ofschoon de heer Koek al 88 jaar is, werkt hij nog lekker mee. Wel zegt hij te merken dat hij ouder wordt. Als grap voegt hij er aan toe: ‘Ik ga door zolang het bos bestaat!’

God de Vader In het Jaar van het Geloof spreekt Henk Schoot, hoofddocent Systematische Theologie aan de Faculteit Katholieke Theologie (Utrecht/Tilburg), zijn liefde uit voor de geloofsbelijdenis van de kerk. De geloofsbelijdenis is om van te houden. Dat was mijn stelling in de vorige uitgave van Tussenbeide. Want de geloofsbelijdenis geeft uitdrukking aan wat ons het meest dierbaar is. De vriendschap en de verbondenheid met God. In de geloofsbelijdenis wordt God op de eerste plaats “Vader” genoemd. ‘Eén God, de almachtige Vader.’ Zo’n vader zoals God, zo is er maar één. Omdat hij almachtig genoemd wordt. Want almachtig kan er maar één zijn, per definitie. Zo op het eerste gezicht echter lijken almacht en vaderschap niet goed met elkaar te rijmen. Soms hoor je dat een voorganger het woord almachtig door “barmhartig” vervangt. Daaruit spreekt misschien zorg over een al te hoog, te autoritair beeld van God. Een beeld dat toch tegenover de machteloosheid van het kruis staat, zo wordt misschien gedacht. Een nabije, liefhebbende en vertrouwde vader zou enige macht kunnen hebben, maar liefst niet te veel… Echter, daarom staat er natuurlijk ook almacht, want het gaat om een macht die nauwelijks lijkt op welke menselijke macht dan ook. Het gaat immers om de macht om de wereld te scheppen, de oorsprong van het leven te zijn, en voortdurend te zorgen dat dat leven in stand blijft. Almacht duidt op het schepper-zijn van God. Het kwalificeert daarmee tegelijk het vaderschap. Want zulke vaders kennen wij eigenlijk niet. Afgezien zelfs van de vaders die er niets van bakken. Ook de vaders die het goed doen, zijn geen perfect beeld voor Gods vaderschap. Je

mag dat wel omdraaien: laten vaders, ja laten ouders zich inspireren door zo’n scheppende nabijheid. Een scheppende nabijheid die in vrijheid en niet uit noodzaak of behoefte, zichzelf in dat scheppen als het ware uitgeeft. En omdat de Vader dat in vrijheid doet, laat hij zichzelf kennen als een persoon; iemand met wie je kunt leven en spreken, die naar je omziet en als oorsprong van je leven ook het doel ervan is. Dat maakt ons gebed, het “Onzevader”, zo’n oergebed. Jezus, de Zoon bij uitstek van deze Vader, heeft het de leerlingen geleerd. Van Hem wordt gezegd dat hij voor het eerst God Vader, abba noemde, en zo getuigde van de wederzijdse nabijheid van God en mens. Hemel en aarde ontmoeten elkaar in Gods vaderschap. God mag worden benoemd, met namen die Hem alleen passen: de Heilige, de Heerlijke, de Rechtvaardige, de Barmhartige, de Oneindige, de Eeuwige, de Alomtegenwoordige, de al-Goede, Hij die Liefde is, en Geest. We zien er naar uit dat zijn heerschappij over hemel en aarde definitief gevestigd wordt. Niet eten en drinken, maar gerechtigheid, vrede en vreugde door de H. Geest, dat is zijn koninkrijk, zegt Paulus (Romeinen 14, 17-19). Wie het geloof in God de Vader beaamt, tot het zijne of het hare maakt, die draagt bij aan Gods heerschappij. Wij doen dat samen in het uitspreken van de geloofsbelijdenis, en in het getuigen van dat geloof in ons dagelijks leven. Zo bevorderen wij de vrede en de opbouw van onze gemeenschap, van mensen wereldwijd.

Jaar van het Geloof 2013 9 maart: Maria, moeder van de Kerk Uitnodiging deel te nemen aan een geloofsfeest: een ontmoeting rond gebed, gesprek en zang, waarin Maria centraal staat. Plaats van samenkomst: Spaanstalige parochie La Sagrada Familia te Rotterdam. 14 maart: Vaticanum II Markant Tweede uit een reeks van studiebijeenkomsten voor pastorale beroepskrachten over markatiepunten van het Tweede Vaticaans Concilie. Deze bijeenkomst staat in het teken van de constitutie over de heilige liturgie, Sacrosanctum Concilium. Plaats van samenkomst: Priester- en diakenopleiding Vronesteyn. 24 maart: Op weg naar Christus Palmzondag in het teken van de voorbereiding op de Wereldjongerendagen in Rio de Janeiro. 15 mei: PD-bulletin Dit keer gewijd aan de Kerk als dienende gemeenschap. 26 mei: Met de Geest in de rug Voorbereidende bijeenkomst voor de Wereldjongerendagen in Rio de Janeiro. 29 mei: Presentia Realis De moderatoren van het bisdom Rotterdam in gebed en gesprek over de werkelijke tegenwoordigheid van de Heer in de H. Eucharistie. 1 juni: Het geloof: gave en opdracht Ontmoeting van nieuwe rooms-katholieken met elkaar en met bisschop Van den Hende om de vreugde van het geloof te delen en ter bemoediging voor een waarachtig christelijk getuigenis. De bijeenkomst vindt plaats in de Bedevaartskerk te Brielle. Voor meer activiteiten in het Jaar van het Geloof: www.bisdomrotterdam.nl

Paastriduüm belangrijkste viering van het jaar

van

Peter

Getuigen van Christus. Dat was het terugkerende thema van de diocesane parochiedag, gehouden op 2 februari in de Haagse Church of Our Saviour. In het Jaar van het Geloof, op de stichtingsdag van het bisdom Rotterdam en op het feest van Maria Lichtmis, kwamen zo’n 175 mensen uit de vier windstreken van het bisdom bijeen om elkaar te inspireren van de Hoop die in hen leeft. Bisschop Van den Hende leidde de feestelijke dag in. Hij zette de parochie neer als gemeenschap waarin het geloof gevierd wordt, waarin dat geloof wordt verlevendigd in verkondiging en catechese en waarin de evangelische liefde in de praktijk wordt gebracht in de zorg voor elkaar (diaconie). ‘De naastenliefde’, zei de bisschop in navolging van paus Benedictus, ‘is een heel bijzondere vorm van geloofsverkondiging.’

van

Mulken

Parochiedag: getuigen van onze hoop

Peter

Bisschop Van den Hende ging in op de inhoudelijke opbouw en betekenis van de vieringen in de Goede Week. ‘De liturgievieringen op Witte Donderdag, Goede Vrijdag en de Paaswake vormen een geheel: de driedaagse van Pasen. Op Witte Donderdag wordt de eucharistieviering geopend met het kruisteken en pas aan het einde van de Paaswake komt de zegen.’ De bisschop benadrukte dat het Paastriduum de belangrijkste en meest centrale viering is van heel het kerkelijk jaar. ‘De liturgie van het Paastriduüm als belangrijkste viering vraagt om gezamenlijk gevierd te worden met alle geledingen van de geloofsgemeenschap, samengekomen rond een priester, zoals we ook voor de diocesane Chrismamis met alle geledingen van het bisdom samenkomen rond de bisschop.’

Mulken

De belangrijkste periode in het kerkelijk jaar. Die stond centraal tijdens een studiedag op zaterdag 12 januari, over het Paastriduüm: de liturgie van het lijden, sterven en verrijzen van de Heer. Dit gebeurde naar aanleiding van de publicatie van een brochure van de Bisschoppenconferentie waarin de viering van de Goede Week onder de aandacht wordt gebracht. De studiedag werd gehouden in de HH. Benedictus en Bernadettekerk in Rijswijk voor pastorale beroepskrachten, leden van pastoraatsgroepen en liturgische werkgroepen, dirigenten, organisten, koorleden en cursisten kerkmuziek. Circa tweehonderd mensen namen deel aan de studiedag.

nummer 1 • 2013

3

Vastenaktie zet mensen in beweging

Vastenaktie

Het voorbeeldproject van de Vastenaktie richt dit jaar onze aandacht op de problematiek van de arbeidsmigratie. Honduras is een van de armste landen van Amerika. Een van de onveiligste landen ook, vanwege de vele drugsbendes. Geen wonder dat jaarlijks tienduizenden mensen die ellende willen ontvluchten. Zij verlaten “de hel” (Honduras) met “het beest” (de goederentreinen) om het “beloofde land” (de Verenigde Staten) te kunnen bereiken. Voor velen eindigt de reis in een nachtmerrie. Een kwart raakt onderweg gewond, invalide of overleeft de tocht niet. Anderen stranden onderweg, beroofd, verkracht, bedrogen. Of ze worden opgepakt bij de grens van de VS en teruggestuurd. De zusters Scalabrinianas in Honduras hebben zich het lot van deze migranten en hun achterblijvende gezinsleden aangetrokken. Langs de route zijn opvangcentra ingericht. En mensen die worden teruggestuurd, worden opgevangen op het vliegveld. ‘Beroofd van geld en bezittingen, maar bovenal van menselijke waardigheid keren ze terug’, aldus zuster Valdete. ‘Dan gaat het er om een gezicht te geven aan God. Jezus heeft geleden zoals deze mensen lijden. Wij bidden voor hen, dat zij de hoop vasthouden en niet wegglijden in hopeloosheid en de gevaren van de bendes en de straat.’ En de zusters bieden tijdelijk onderdak, medische hulp, eten

Vastenaktie

Op 13 februari was het Aswoensdag en begon de vastentijd. Als vanouds wordt deze periode tot Pasen in de kerken van het bisdom en elders aangegrepen voor het voeren van de Vastenaktie. Met als gevolg: allerlei initiatieven, die kunnen leiden tot meer aandacht voor onze relatie met God. En met onze naasten, dichtbij en ver weg.

Hondurezen die op weg naar de VS zijn opgepakt, worden teruggevlogen naar hun thuisland en psychologische begeleiding. Met beroepsopleidingen, cursussen geldbeheer en programma’s voor sociale integratie, wordt gewerkt aan een nieuwe toekomst in eigen land.

In actie De meeste parochies van ons bisdom voeren campagne met dit project. In deze veertigdagentijd organiseren de MOV-groepen tal van activiteiten voor Honduras. Van vieringen en sobere maaltijden tot vastenlunches, kaartavonden en veilingen. Een aantal activiteiten is onderdeel van de vastenestafette die in het bisdom wordt gehouden. Enige parochies brengen een eigen veertigdagenkalender uit, vaak samen met lokale protestantse kerken. In Ridderkerk speelt de toneelvereniging ’t Foetligt het stuk ”Nattigheid onder water”; de opbrengst is voor de Vastenaktie.

Tweelingproject De Franciscus en Claraparochie in Rotterdam is gewoon elk jaar voor de Vastenaktie een diaconaal project dichtbij te kiezen. Dit jaar is dat het Uitzetcentrum Rotterdam Airport: gestrande arbeidsmigranten zitten hier

bijna om de hoek. Voor hen wordt niet alleen geld ingezameld, maar ook goederen: telefoonkaarten en postzegels, wekkers en wol, rozenkransen en bijbels in verschillende talen. Begin maart heeft een groepje parochianen meegedaan aan de maandelijkse wake, die elke eerste zondag gehouden wordt tussen 19.00 en 20.00 uur.

Op zondag 17 maart organiseert de MOV-groep Alblasserwaard-West een minipelgrimstocht. Deelnemers lopen vanuit Alblasserdam of Papendrecht naar Sliedrecht, waar om 11.30 uur een gezamenlijke viering wordt gehouden met een hapje en een drankje na afloop.

Pelgrimstocht

De wandeltocht van pastor Huub is een goed voorbeeld van een persoonlijke Vastenaktie. Personen of groepen kunnen een eigen inkleuring geven aan hun vastentijd en dat voornemen kenbaar maken via een eigen poster. Bisschop J. van den Hende heeft ook zo’n poster gemaakt. “Ruimte maken voor God en de naaste” is zijn voornemen. Daarvoor maakt hij ook tijd vrij in zijn agenda. Zijn voorbeeld krijgt navolging. In verschillende parochies hebben gelovigen of werkgroepen eigen posters gemaakt en die op een tentoonstellingsbord achter in de kerk gehangen. Voor hen is dit een aansporing om bewuster toe te leven naar Pasen en ruimte vrij te maken voor een betere omgang met God en meer solidariteit met de arbeidsmigranten in Honduras.

Vastenaktie en lopen raken steeds inniger verbonden. Sinds enige jaren organiseert de Vastenaktie een meerdaagse pelgrimstocht als spirituele sponsorwandeling in Zuid-Limburg. Ad van Schaik uit Kamerik doet al voor de derde keer mee: ‘Ik loop mee omdat de vorige tochten inspirerend en gezellig waren.’ Aanmelden kan nog steeds via de website van de Vastenaktie. Pastor Huub Spaan liep vorig jaar elke dag een half uur, als zijn invulling van de Vastenaktie. Hij nodigde anderen uit om mee te wandelen. Hij begon om 9.00 uur met een bezinnend moment in een van de parochiekernen Schipluiden, Maasland en Den Hoorn. Elke wandeling werd afgesloten met gezamenlijk koffiedrinken. Soms liepen wel dertig mensen mee. Pastor Spaan heeft inmiddels een andere benoeming. Zijn oude parochie gaat door met dit initiatief onder het motto “Wandelen met…” En de nieuwe parochie maakt er ook kennis mee. Afwisselend in Oudewater, Woerden, Kamerik en Meije-Zegveld start de pastor zijn werkdag met een bezinningspelgrimstocht.

Persoonlijke Vastenaktie

Jan Maasen

D o n a t u s v e r z e k e r t v e r t ro u w d Donatus verzekert kerkgebouwen en wat daar bij hoort, zoals ruimtes voor kinderopvang, doopvonten, kanselbijbels en orgels. Donatus is een betrokken specialist. Klein genoeg om u persoonlijk van dienst te zijn. Groot genoeg om uw verzekeringsbelangen aan toe te vertrouwen. Samen met u zorgen we ervoor dat wat waardevol is, behouden blijft voor onze kinderen en hun kinderen en hun kinderen…

w w w . d o n a t u s. n l t e l . 073 - 5 2 2 170 0

In het wachtcentrum van de zusters, met op de muur de tekst van Mattheüs 25 4

nummer 1 • 2013

Met twee vieringen werden de installaties en de benoemingen bekrachtigd. Hier een vraaggesprek met beide vicarissen. Kunt u vanuit een ervaring of aan de hand van een Bijbeltekst aangeven wat wezenlijk is of wat bepalend is voor uw roeping? Hoe bouwt u aan uw band met God? Vicaris drs. H.M.W. Egging zegt hierover: “Het motto bij mijn priesterwijding, dat ook in mijn kelk gegraveerd staat, was ‘opdat voor alle zoekers de weg naar U, Vader, geopend en begaanbaar zij.’ Het is geen Bijbeltekst, maar een zin uit eucharistisch gebed XII, die zowel veel zegt over mijn eigen levensweg als over de manier waarop ik pastor wil zijn. Twee Schriftlezingen (gelezen tijdens de wijdingsmis) geven verder kleur aan dit motto: het Evangelie over de verrezen Heer die op weg ging met de Emmausgangers (Lucas 24, 13-35) en het verhaal van de diaken Filippus die op weg ging met de zoekende Ethiopische eunuch (Handelingen 8, 26-40). Voor vicaris dr A.J.M. van der Helm speelt voor zijn leven en geloven de ontmoeting tussen Christus en de Samaritaanse vrouw bij de bron van Jacob een grote rol. (Joh 4). “In dit verhaal begint de ontmoeting rond een eenvoudige vraag naar water. Uit dit gesprek komt een gesprek voort over de bronnen van het leven zelf en de diepere inspiratiebronnen voor een mens. Jezus houdt de vrouw –en mij – een spiegel voor over het leven: waar ben je nu echt aan gehecht? Wat is nu werkelijk de kern van je leven? Die scherpe vragen van Jezus worden wel gesteld in het kader van een zeer liefdevol gesprek. De basis is immers de liefde van God die wij als gelovigen beter leren kennen. Jezus spreekt daarbij van de ruimte van de ware Godsverering: in geest en waarheid. Een godsverering die zich niet laat opsluiten in menselijke beelden en beperkingen, maar die ruimte houdt voor de onmetelijke liefde van God. Wanneer ik de eucharistie vier in de geloofsgemeenschap raak ik aan diezelfde liefde waarvan ik het

van

Peter

Ad van der Helm en Henri Egging zijn de nieuwe vicarissen van het Bisdom Rotterdam. Mgr. Van den Hende benoemde de twee bisdompriesters per 1 januari in hun nieuwe functie. Dr. A.J.M. van der Helm gaat zich richten op het vicariaat voor de regio Den Haag en drs. H.M.W. Egging krijgt de regio Rotterdam als werkterrein. De benoeming tot bisschoppelijk vicaris geldt voor de duur van drie jaar. Van der Helm en Egging blijven naast hun taak als vicaris, halftijds werkzaam in het parochiepastoraat, nu nog in de steden Den Haag en Rotterdam. Naast de twee nieuwe vicarissen blijft Mgr. dr. H.A. Verbakel vicaris-generaal van de bisschop. Hij heeft heeft in het bisdom bovendien als bijzonder aandachtsveld de migrantenparochies. Vicaris Van der Helm richt zich ook op de oecumene en vicaris Egging werkt voor het religieuze leven in het bisdom.

Mulken

Twee nieuwe vicarissen voor bisdom

Twee nieuwe vicarissen: Henri Egging (midden) en Ad van der Helm (links) instrument hoop te zijn voor de mensen die ik ontmoet in de parochie en daarbuiten.”, aldus vicaris Van der Helm. De zoektocht van vicaris Egging is begonnen in zijn tienerjaren, toen hij betrokken raakte bij een groep tieners rond de moderator van de middelbare school: “In die jaren hebben wij veel met elkaar gesproken over geloofsen levensvragen. En vooral ging de persoon van Jezus Christus mij steeds meer boeien, en ging ik ervaren in gebed bij God geborgen te zijn. Na mijn theologiestudie en een periode waarin ik als religieus (broeder) probeerde te leven, is door het pastorale werk in mij het verlangen gegroeid om priester te worden. Ik ervaar nog steeds de verbondenheid met Christus in mijn gebedsleven, zoals ik dat ooit als tiener begonnen ben. Bij de kleine broeders leerde ik ervaren hoe waardevol stilte kan zijn voor mijn gebedsleven. Daarnaast ervaar ik ook hoe God aan het werk is in de levensverhalen van mensen met wie ik op weg mag gaan. Wanneer ik samen met mensen een begaanbare weg voor hun geloof vind, geeft dat mij ook nieuwe inspiratie. Vaak komen die indrukken terug wanneer ik de eucharistie vier, wanneer ik de psalmen bid of in stilte mediteer.” Als vicaris zult u met het oog op de vitaliteit van de parochies de Kerk van het bisdom Rotterdam mee opbouwen en uitdragen. Hoe lang bent u nu als priester in het parochiepastoraat werkzaam? Wat ziet u als uitdaging voor de parochies als gemeenschappen van geloof en wat ziet u als de kracht van parochies? Vicaris Egging: “Ik ben ruim zes jaar priester, maar al langer in het pastoraat werkzaam. Gedurende 8,5 jaar was ik pastoraal werker in het Arbeidspastoraat. Daarna werkte ik ruim vijf jaar in twee parochiekernen in Den Haag, waarvan een half jaar als diaken, voordat ik zo’n zes jaar geleden als parochiepriester in Rotterdam ging werken. De kracht van parochies is dat het geloof er in al zijn facetten beleefd kan worden. In parochiekernen wordt tastbaar dat de Kerk een gemeenschap is, dichtbij het leven van mensen. Daar wordt ons geloof gevierd, overgedragen en geleerd. Door dienstbaarheid aan anderen brengen wij ons geloof in de praktijk. Een belangrijke uitdaging vind ik dat parochies minder een werkorganisatie worden en meer gemeenschap waar geloof wordt gedeeld. Wanneer mensen in de parochies hun geloof kunnen voeden, kan dat ook inspireren om actief te worden en de gemeenschap mede te gaan dragen. Ik hoop dat parochiekernen die kleiner worden, zich niet naar binnen gaan

keren. Samen staan wij voor de uitdaging om een uitnodigende Kerk te zijn.” Vicaris Van der Helm heeft eerst in Zoetermeer gewerkt (1991-1997). Hij vertelt: ”In het pastorale team kon ik veel leren en veel wijsheid ontvangen van mijn collega’s en vooral van de pastoors Jos Schoenmakers en Leo Bos cp. Daarna werd ik eindverantwoordelijke priester in Waddinxveen-BoskoopReeuwijk-Bodegraven (1998-2007). Daarbij stond steeds voorop om de mensen in de parochie de kracht van hun eigen geloofsbronnen te doen ervaren. Dit gold zowel vrijwilligers als parochianen en anderen. Mensen stoppen hun licht vaak onder de korenmaat, zij herkennen niet zo gemakkelijk daarin de roeping en opdracht van God. We houden het liever klein en gewoon. In de Bijbelverhalen die ik met mensen lees, wordt duidelijk dat God ons soms zeer nabij komt en ons uitnodigt met Hem op te trekken. Ik heb mensen zich zeer zien ontwikkelen door de kracht van de heilige Geest die in hen verwerkbaar was. Alleen dan, wanneer begeesterde mensen hun krachten geven, kunnen structuren en organisaties effectief worden in het licht van het evangelie. Dit vraagt van een pastor naast een goed beheersing van een aantal fundamentele managementprincipes, vooral een groot geloof en pastoraat van trouw en nabijheid. Dat vraagt veel, maar het geeft nog meer terug! Sinds 2007 werk ik in de Binnenstad van Den Haag waar ik in de H. Jacobus de Meerdere een geloofsgemeenschap heb aangetroffen die zeer bewust is van het belang van een inhoudelijke evangelische bezieling. Hier is de uitdaging vooral om de inhoudelijke kant van het geloof te delen met andere geloofsgemeenschappen en parochies in Den Haag en een rol te spelen in de maatschappelijke context van de stad.” Een bisschoppelijk vicaris is rechterhand van de bisschop, werkzaam in een bepaalde regio (vicariaat) en voor specifieke aandachtsvelden op diocesaan niveau. Kunt u aangeven hoe u dit in uw werk als vicaris vorm gaat geven? Vicaris Egging zegt hierover: “Een belangrijke opdracht als regiovicaris is voor mij: mensen samen brengen. Het samengaan van parochiekernen in grotere clusters is nu bijna voltooid. Dat was een noodzakelijk proces, om krachten te kunnen bundelen. Maar het mag niet blijven bij alleen organisatorische veranderingen. Ik wil er toe bijdragen dat de inhoudelijke bezinning op het geloof in de parochieclusters versterkt wordt. En ik hoop dat in de parochieclusters gemeenschappen gaan groeien die uitnodigend zijn voor nieuwkomers.

Het samenbrengen van mensen is ook nodig over grenzen van parochieclusters heen. In de eerste tijd dat een nieuwe parochie of federatie gevormd is, valt er veel aan elkaar te leren en te ontdekken. Maar op den duur lopen wij het risico dat parochieclusters een soort eilanden worden, waar nauwelijks bekend is wat er in een ander cluster gebeurt. Daarom wil ik werken aan de ontmoeting van pastorale beroepskrachten, van bestuurders en van vrijwilligers op verschillende terreinen. Ik hoop dat het een inspirerende en vaak ook praktische uitwisseling zal worden. Naast mijn taak in het vicariaat Rotterdam heb ik religieuzen als aandachtveld. Vanuit het bisdom wil ik belangstelling tonen voor de ordes en congregaties met vaak wat oudere, zusters, broeders en paters, die lange tijd dienstbaar zijn geweest in Kerk en samenleving. Daarnaast wil ik aandacht geven voor de groepen jonge religieuzen (en daarmee verbonden nieuwe bewegingen) die nieuwe impulsen kunnen geven aan de Kerk in onze tijd.” Vicaris Van der Helm: “Het verschil tussen een deken en een vicaris is dat de laatste meer samenwerking met de Bisschop en de andere vicarissen zal werken. Dat vraagt afstemming om gezamenlijk de lijn van de bisschop uit te dragen en hem daarin te steunen. Naar de parochies en de pastorale beroepskrachten toe betekent dit ontmoetingen rond gerichte onderwerpen. Daarbij zal steeds mijn focus zijn op de vraag hoe we als Kerk het evangelie kunnen uitdragen en een geloofsgemeenschap zijn die vanuit het leven van Christus gestalte geeft aan de opdracht tot dienstbaarheid. De clustering die afgerond is, betekent het begin van een nieuwe opbouw van het plaatselijke pastoraat. Hoe kunnen we de verkondiging van het evangelie bovenaan laten staan en herkenbaar zijn als geloofsgemeenschappen waar barmhartigheid en dienstbaarheid de kernwaarden zijn. “ En ook: “Als deken heb ik veel aandacht gehad voor het welzijn van de priesters, diakens, pastorale werkers en pastorale werksters. Ook in mijn nieuwe functie wil ik deze focus vasthouden in gesprekken en ontmoetingen. Daarnaast heb ik het werkveld oecumene in mijn portefeuille. In heb de afgelopen jaren gemerkt in talloze contacten dat er veel terreinen zijn waarop de christenen de krachten kunnen bundelen. Vanuit de roepstem van Christus om eenheid, zijn zij geroepen om gezamenlijke initiatieven te nemen. Ik hoop dat we in het bisdom nieuwe mogelijkheden vinden voor oecumenische samenwerking.”, aldus vicaris Van der Helm.

nummer 1 • 2013

5

van

tijd, die van invloed zijn op het leven en denken van mensen. De kerk wil ze, aldus de bisschop, “bezien en verstaan teneinde vanuit het geloof gaandeweg de concrete mogelijkheden en moeilijkheden voor de opbouw van het Rijk van God voor ogen te hebben”. ‘Het Jaar van het Geloof is bedoeld om als katholieke gelovigen opnieuw echte aandacht te besteden aan de inhoud van het geloof. Het is belangrijk voor de diepgang en de vitaliteit van ons geloofsleven om de documenten van het Tweede Vaticaans Concilie te bestuderen en ook met aandacht kennis te nemen van Catechismus’, aldus Mgr. Van den Hende.

Peter

“Gaudium et Spes” is een van de vier constituties van Vaticanum II. Bisschop Van den Hende sprak er op 11 januari uitgebreid over in Delft, tijdens de jaarlijkse Sjofar-bijeenkomst met theologiestudenten. Gaudium et Spes gaat over de kerk in de wereld van deze tijd. Centraal staat de menselijke waardigheid van iedere persoon, voor de kerk een belangrijk sleutelbegrip in de dialoog met alle mensen. Ook belangrijk zijn de zogeheten “tekenen van de tijd (signa temporis)”, die een belangrijke rol vervullen in de dialoog met de wereld van nu. Deze tekenen zijn de specifieke culturele, politieke en sociale waarden en gebeurtenissen in de huidige

Mulken

Instrument van heil in de wereld

6 juli: nationale bedevaart Brielle HH. Martelaren van Gorcum

Kerkelijke voorwerpen uit Delftse kerken tentoongesteld

Peter

van

Mulken

Delfts kerkelijk erfgoed zichtbaar

Jan Somers

De Maria van Jessekerk in Delft kent voortaan een tentoonstellingsruimte voor het tentoonstellen van Delfts kerkelijk efgoed. De kerkelijke voorwerpen zijn afkomstig van de verschillende Delftse kerken: enige rooms-katholieke kerken, maar ook van de hervormde kerk, de gereformeerde kerk, de oud-katholieke kerk, de lutherse kerk. Er worden negentien Delftse voorwerpen getoond. Het oudst is een reliekenkistje uit circa 1450, waar ooit een relikwie van een heilige, een botje of een tand in bewaard werd. Het kistje moet afkomstig zijn uit de vroegere St. Hippolytuskerk in Delft, die vanaf 1572 de Oude Kerk is gaan heten. Er is ook een priestergewaad van de Delftse dichter/priester Stalpaert van der Wiele. Hij droeg dit tijdens geheime missen in de schuilkerk op het Bagijnhof in Delft tussen 1620 en 1630. De tentoonstelling informeert de bezoeker over de functies en de symboliek van de kerkelijke voorwerpen. Meer informatie: www.rkdelft.nl.

De winnaars uit de kaarten die Tussenbeide mocht ontvangen

Winnaars Het boek Jezus van Nazareth van Joseph Ratzinger, gaat naar de volgende lezers van Tussenbeide: Familie De Bruijn (Ridderkerk), J. Jansen (Schipluiden) en zuster Marie-Louise van Houwelingen (Warmond). Hun kerstkaarten werden geloot uit de enkele tientallen die de redactie mocht ontvangen. De winnaars krijgen hun boek thuisgestuurd.

Lijden Lijden is van alle tijden. Oorlog is van alle tijden. Armoede is van alle tijden. Pesten is van alle tijden, machtsmisbruik is van alle tijden. Ook is van alle tijden: wegkijken van het lijden, onderschatten, goedpraten wat kwaad is. Er is ook een andere weg: die van het aankijken. Lijden vermoeden. De mens die lijden te verduren krijgt, aanzien. Aankijken als het begin van je verbinden met de ander. Er is onvermijdbaar lijden en er is lijden dat we elkaar aandoen. Er is altijd weer lijden. Er is veel onzichtbaar lijden. Veel lijden dat verborgen wordt gehouden, omdat een genotscultuur geen lijden verdraagt. Alles moet leuk zijn. Gij zult positief zijn. Bij het eerste zien van de kruisweg in de kathedraal van Lille, werd ik getroffen door de gezichten. Op alle staties, bij alle vijftien stilstanden, zag ik gezichten. In die gezichten zag ik mensen die te lijden hebben en mensen die lijden verlichten willen. Ik dacht aan veel mensen die ik op mijn levensweg ontmoet. Mensen die me

6

nummer 1 • 2013

aanspreken, brieven schrijven, vertrouwen geven. Ik volgde op de vrijdag voor Pasen in de kathedraal de kruisweg met teksten van Jean Vanier en daarna ging ik in stilte nog eens langs al die schilderijen van Jean Luc Bonduau en schreef veertien korte teksten. Ze gaan nu gelezen worden tijdens een concert in de oude Blasiuskerk in Delden. Niet een kerkkoor, maar een vocaal ensemble, Canta Felice dat dit keer in een kerkgebouw zingt, brengt de Via Crucis van Frans Liszt en het Stabat Mater van Rheinberger. Tussendoor worden de teksten gelezen en zijn de beelden die geen beelden zijn, maar schilderingen van Jean Luc Bonduau te zien. De kruisweg is een lijdensweg. Ze is de weg van een mens, met mensen door mensen. Ook mensen die lijden aandoen. Iedereen heeft verlichting nodig. De uitgeverij Muurkranten in Brugge heeft van de schilderingen foto’s laten maken met mijn teksten op de achterzijde. Ze zijn in een mapje gestoken. Zo zijn ze geschikt voor persoonlijk gebruik.

Lijden vraagt altijd om verlichting, om nabijheid, om erkend en herkend te worden. Lijden mag niet het laatste woord krijgen, maar kan als de laatste letter in het Griekse alfabet een poort naar licht, een andere tijd, een ander leven worden. De laatste noot van de Matheuspassion van Bach is open… Ik ben steeds meer gaan zien dat erkenning van de zwaarte verlicht. Het zware verlicht zal dan ook het thema zijn van dit belevingsconcert. Zie ook, I: www.cantafelice.nl. Marinus van den Berg Marinus van den Berg is priester en werkt als geestelijk verzorger/pastor in het regionaal palliatief centrum Cadenza te Rotterdam. Hij publiceert over zorg rondom levenseinde en rouw. Geeft veel lezingen in cursussen in Nederland en Vlaanderen. Publiceert al vele jaren ook bij Muurkranten in Brugge. Zie ook, I: www.muurkranten.be en www.rouwboeken.nl.

Op zoek naar God Gedurende zes dagen zochten vijf bekende jonge vrouwen voor het EO-programma “Op zoek naar God” de stilte van een klooster op. Marianne Hoogervorst bood twee deelnemers geestelijke begeleiding. Zij was gekoppeld aan een punkrock-zangeres en een fotomodel. De stilte-retraite werd een bijzondere ervaring en niet alleen voor de vijf deelnemers.

Mogen ‘Het TV-programma heet “Op zoek naar God” en op zeker moment, aan het einde van de zes dagen, vroegen we de deelnemers om een kaars te plaatsen, ergens op een plek tussen de vloer en een kruisbeeld, dat zich op een hoge plek bevond. De plaats van de kaars gaf aan in hoeverre ze God hadden gevonden. Zangeres Elle Bandita zei stellig: “Nee, ik ben van de aarde gebleven”, plaatste de kaars op de grond en schoot vervolgens vol. Ze herneemt zich, pakt de kaars opnieuw, plaatst ’m opnieuw op de grond en schiet weer vol. Zij mocht gewoon niet van zichzelf. Maar in een paar dagen is er veel met haar gebeurd.’ ‘Christina Curry, die ik ook begeleidde, verklaarde na afloop: “Ik heb het licht in mezelf gevonden.” In het vliegtuig tussen Los Angeles, waar ze woont, en Nederland, leest ze de bijbel. Dat is toch werkelijk een wonder?’

Gemeenschap Voor het EO-programma waren de vijf deelnemers, de begeleiders en een voltallige cameraploeg, te gast in de oude Paulus-abdij in het NoordBrabantse Oosterhout. De abdij biedt op dit moment plaats aan de oecumenische gemeenschap Chemin Neuf, een communiteit van broeders, zusters en gezinnen. In deze gemeenschap staat, net als bij de paters Jezuïeten, de Ignatiaanse spiritualiteit centraal. Het hart van de spiritualiteit wordt gevormd door de zogenoemde Geestelijke Oefeningen, ontwikkeld door de in de 16de eeuw levende Ignatius van Loyola. De kern van de Geestelijke Oefeningen is de persoonlijke zoektocht naar God in je leven

Cadeautje Alhoewel formeel met pensioen als pastoraal werkende, is Marianne Hoogervorst actief als docent aan de pastorale school en wordt ze regelmatig gevraagd voor bijvoorbeeld impulsavonden in parochies. De geestelijke begeleiding bij het televisieprogramma heeft Hoogervorst weer meer bewust gemaakt dat via de stilte het contact met God zoeken, er voor zorgt dat ze ook zelf helderder ziet welke weg zij te gaan heeft. ‘Ignatius zegt: “Je moet de Geestelijke Oefeningen doen op beslissingsmomenten in het leven.” Ik heb gezien dat dat ook voor mij geldt. Ik heb inmiddels mijn man verloren, ben met pensioen, dat betekent voor mij ook zoeken naar hoe ik verder invulling ga geven aan mijn leven. Dat Bart van Emmerik me heeft gevraagd voor de begeleiding van deze vrouwen, was voor mij al een cadeautje.’

Spirituele begeleiding ‘Tijdens de stilte-retraite van de vijf vrouwen’, zegt Hoogervorst, ‘heb ik weer gezien dat het kan. Je hoeft alleen maar de stilte toe te laten en een bijbel te pakken. Dan kom je tot je kern. Daar waar God woont. Daar waar je geen pijn gedaan kunt worden. Ik ben dankbaar dat ik via omwegen bij de Jezuïeten terecht ben gekomen en dat ik deel mag uitmaken van het Stanislas-team.’

Sobere maaltijd

Het Stanislas-team in Delft, geïnspireerd door de Ignatiaanse spiritualiteit, biedt verdieping in de vorm van retraites en persoonlijke begeleiding bij de Geestelijke Oefeningen in het dagelijks leven, een traject met intensieve begeleiding. Reflectie op ervaringen in het leven, neemt bij deze vormen van verdieping een centrale plaats is. ‘Ik ben de afgelopen tijd gesterkt in de overtuiging dat als mensen echt openstaan voor spiritualiteit, wij als katholieke kerk moeten inzetten op persoonlijke Hoogervorst (l.) en Elle Bandita spirituele begeleiding. Daar moeten we tijd en Op zoek naar God, vanaf zondag 3 ruimte voor vrijmaken. Want als het februari vier weken te zien op NL 3, goed is vieren we op zondag wat we 21.55u. doordeweeks leven. Vanuit een gefundeerde persoonlijke beleving hebben Meer informatie over de Geestelijke we dan ook weer wat te vieren. Het Oefeningen en geestelijke begevieren moet immers ergens vandaan leiding volgens Sint Ignatius, vindt komen? Ik zie het als mijn taak om u via: http://stanislashuis.nl of mensen subtiel op de weg van Jezus ­http://team.stanislashuis.nl of via te zetten. Dat stilte en de Geestelijke Oefeningen volgens Ignatius daar Marianne Hoogervorst: hoogerv2@ een prachtig middel voor zijn, heb ik xs4all.nl. Jolanda de Wolf opnieuw gezien.’  EO

‘Ik voelde me vereerd toen ik werd gevraagd te begeleiden’, vertelt Hoogervorst. ‘En nu ik terugkijk, durf ik te stellen dat er wel wat wondertjes zijn gebeurd.’ ‘Wonderbaarlijk was het’, zo steekt Hoogervorst van wal, ‘dat mensen - die stellig zeggen niet gelovig te zijn - zo zichtbaar veranderen, wanneer ze zich in de stilte begeven met niet veel meer dan een bijbel in de hand. Je ziet ze tot zichzelf komen, ontspannen en worstelen. Worstelen ook, zeker. Vooral diegenen die van zichzelf niet mochten toelaten wat ze onderweg vonden. Door de stilte en de omgeving, móet je wel langs alles wat zeer doet vanbinnen, wil je op de plek komen waarvan we zeggen, daar woont God. Dat hele proces hebben ze toch maar toegelaten. Slechts een enkeling mocht dat niet van zichzelf.’ ‘En vergis je niet: juist in de stilte komen gevoelens, gedachten en inzichten naar boven waar normaal geen ruimte voor is. Wat ik hierin duidelijk zag, was dat stilte niet een einddoel is. Dat kom je nog wel eens tegen in de wat modernere zoektochten naar spiritualiteit. Maar de stilte is niet een doel, het is een middel.’

Tussenbeide bij u thuis Tussenbeide is het blad van het bisdom Rotterdam. Blijf op de hoogte van de ontwikkelingen en i­nitiatieven in het diocees en de kerk in het algemeen. Lees de ervaringen van bijzondere mensen. Over de inzet van parochies, de activiteiten van jongeren, alles wat er te doen is in het Jaar van het Geloof. U kunt deze informatie voortaan ook thuis ontvangen. Als u in Nederland woonachtig bent kunt u nu nog voor tien euro een jaar lang Tussenbeide in de brievenbus bezorgd krijgen. Geef u op via E: [email protected] of T: 010 - 2815171. We horen graag van u!

JEK-time-extra organiseert binnen de geloofsgemeenschap H. Antonius van Padua (parochie Sint Jan de Doper) in Gouda een soberheidsmaaltijd voor jongeren vanaf twaalf jaar, vertelt Ineke Marcus.

Ineke Marcus

‘Tijdens deze maaltijd praten we over de Vastentijd. We gebruiken gezamenlijk een eenvoudige maaltijd van soep en brood. Vervolgens wordt er uitleg gegeven over de Vastenaktie van dat jaar. Soms lukt het om een spreker een (achtergrond)verhaal te laten vertellen over het desbetreffende land. Meestal vertonen we de DVD die over het project gemaakt is. Aan het eind van de maaltijd wordt er voor dit project gecollecteerd.’ ‘Met deze maaltijd willen we de jongeren laten zien hoe je solidair kunt zijn met mensen, ver weg, die het minder hebben.’

‘Vooral de beelden van de DVD roepen reacties op bij de jongeren, waarbij ze vaak de vergelijking maken naar hun eigen leefwereld. Ook vertellen zij hun ideeën over hoe zij zelf kunnen minderen in de Vastentijd, bijvoorbeeld als het gaat om het gebruik van hun pc en I-phone.’ ‘Dit jaar is voor de Vastenaktie Honduras gekozen. Elk jaar proberen zo’n honderdduizend jongeren en kinderen naar de VS te reizen. De meesten van hen worden teruggestuurd. Deze mensen worden opgevangen in opvangcentra langs de migratieroute. De zusters en priesters van de congregatie van de Scalabrinianas zetten zich voor deze opvang in. De opbrengst gaat naar deze actie.’ Soberheidsmaaltijd voor jongeren vanaf twaalf jaar is op woensdag 13 maart om 18.00 uur in de kerk H. Joseph in Gouda. Voor meer informatie, E: [email protected].

nummer 1 • 2013

7

Ikonen uit het Rublev-museum zien Als lezer van Tussenbeide bieden wij u aan om met korting de tentoonstelling “Iconen uit het Rublev-museum in Moskou” van het museum Catharijneconvent te bezoeken. Het betreft een unieke tentoonstelling over de iconografische verschillen en overeenkomsten tussen orthodoxe en westerse christelijke kunst. Er zijn manshoge voorbeelden van vijfhonderd jaar Russische schilderkunst te zien, naast topstukken uit de westerse kunstgeschiedenis. De twee collecties worden aangevuld met iconen uit particulier bezit.

De tentoonstelling begint met een aantal voorbeelden van Byzantijnse iconen, zoals het ivoor van de Moeder Gods Hodegetria, die de manier waarop Maria met name in de Italiaanse kunst werd afgebeeld, heeft bepaald. Of de Drie-eenheid, die volgens een vast patroon op iconen is afgebeeld, terwijl in het westen met het thema wordt gevarieerd. Legt de icoon van de Annunciatie de nadruk op de engel Gabriël en de Moeder Gods, het schilderij van de Annunciatie gaat over een tijdsbeeld in architectuur, kledij en entourage.

www.vronesteyn.nl www.priesterworden.nl www.diakenworden.nl

God van het leven · raak mij aan · uw Weg te gaan

Oriëntatiedag priester- en diakenopleiding Zaterdag 16 maart 2013 • 10.00 - 14.00 uur

De Russische collectie verlaat het museum zelden of nooit. Ze tonen Christus, de Moeder Gods, feesten en heiligen en zijn bijna manshoog. Rondom de heiligen zijn taferelen uit hun leven en hun wonderen afgebeeld. Ze laten zich lezen als een stripverhaal. De oudste iconen op de tentoonstelling zijn gemaakt in de 15de eeuw en staan nog in de traditie van de Byzantijnse schilderkunst. Vanaf de 17de eeuw laten sommige iconen duidelijk westerse invloeden zien door de import van Italiaanse, Duitse, maar vooral ook Nederlandse en Vlaamse prenten en geïllustreerde bijbels naar Rusland.

Informatie en aanmelding Opleidingscentrum Vronesteyn te Voorburg E: [email protected] E: [email protected] T: 070 - 3873804

Kunstactie 2013:

Catharijneconvent

Op vertoon van dit artikel ontvangt u € 2,50 korting op de toegangsprijs. Ook geldig met Museumkaart en 65+-pas en geldig voor maximaal twee personen. De tentoonstelling duurt van 10 april tot en met 4 augustus.

Vronesteyn

voor de trouwe lezers

De Madonna van het Brandende Braambos, tempera op paneel, Rusland, 18de eeuw

De Vastenaktie van ...

Wat wordt uw vastenaktie?

“Even aandacht voor een ander.”

Laat zien wat u doet op www.vastenaktie.nl Het is vastentijd van 13 februari tot 30 maart

Giro 5850

EVEN MINDEREN VOOR EEN ANDER

8

nummer 1 • 2013

Pelgrimshuis

Casa Nova

Gelegen in een bosrijke omgeving. Uniek om ’n week of enkele dagen voor rust en ontspanning te vertoeven. Denkt u bij uw plannen voor vakantie met uw man,

Kinderen bidden voor Kinderen

Jeugdactiviteit verbindtDediaconie met gebed Vastenaktie van van

Mulken

...

Peter

Kinderen bidden voor Kinderen. Het idee is eenvoudig: kinderen doen iets speciaals voor een kind in hun omgeving. En ze worden aangemoedigd om voor dat kind te bidden. In Rotterdam-Kralingen draait “Kinderen bidden voor Kinderen” nu bijna een half jaar. De deelnemers leren dat je altijd kunt bidden voor iemand die het moeilijk heeft. Zo hebben de kinderen van de Lambertusparochie in de advent kerstkaarten gemaakt voor kinderen die met Kerstmis in Rotterdamse ziekenhuizen lagen, zoals het Erasmus MC - Sophia en het Sint Franciscus. In de kerk lagen voorbedrukte kaarten die in de kinderwoorddienst of thuis gekleurd en versierd werden. Bij het inleveren van de kerstkaarten werd de kinderen gevraagd om een Weesgegroet te bidden. Daarna kon een kraal op een rozenkransposter worden ingekleurd. Een ingekleurde kraal betekende dus een kaart en een Weesgegroet voor een ziek kind. Samen hebben de kinderen in de advent zes rozenkransen met elk zestig kralen gebeden. Kinderen bidden voor Kinderen werkt heel eenvoudig, vertelt Elly BennerPoiesz, een van de mensen die het programma in Rotterdam dragen. ‘Het is laagdrempelig. Wie zou er nu niet een kaart voor een ziek kind willen maken? Ook (groot)ouders werden uitgenodigd om kaarten te maken. De website biedt

Wat wordt uw vastenaktie?

“Even aandacht voor een ander.”

Laat zien wat u doet op www.vastenaktie.nl

Elly Benner presenteert het project op de RKK-parochiedag

de mogelijkheid om een naam van een ziek kind op te geven, waarvoor gebed wordt gevraagd. Iets doen voor een kind met een naam creëert betrokkenheid en zo wordt de stap naar bidden voor hem of haar veel kleiner. Een rozenkransje in de hand en eventueel de blik op een Mariabeeld gericht, maakt bidden voor kinderen concreter.’ ‘De kinderwoorddienst stond bij ons in de advent in het teken van de Blijde Geheimen van de rozenkrans’, legt Benner uit. ‘Aan de hand van het rozenkransgebedenboekje “Kinderen van God bidden met Maria” van pastoor Franken

en Marjolein Heijs-Niessen uit Rosmalen twee meter lang; een enorm gebedsHet is vastentijd februari tot 30 kralen maart – initiatiefneemster van Kinderenvan 13 snoer met felgekleurde ter bidden voor Kinderen - werden de grootte van een tennisbal. Geheimen, of beter de mysteries uitge‘Eigenlijk komt het feit dat we hier in legd. De geheimen van de rozenkrans Rotterdam ons hebben aangesloten vertellen in een notendop de belangrijkbij Kinderen bidden voor Kinderen ste gebeurtenissen in het leven van Jezus rechtstreeks voort uit mijn bedevaart en Maria. Dit is een mooi middel voor naar Lourdes, in mei van het afgelopen evangelisatie in dit Jaar van het Geloof.’ jaar’, aldus Benner. ‘Maria heeft bij haar verschijningen steeds gevraagd dat ‘Het aardige is dat op verschillende jong en oud de rozenkrans bidden. Ik plekken in het land Kinderen bidden doe al 23 jaar kinderwerk in de kerk, voor Kinderen van de grond komt. Op maar dat de Lourdesreis me zou inspide website zijn verslagen en materiareren om te gaan werken met Kinderen len van al meer dan dertig succesvolle bidden voor Kinderen had ik natuurlijk invullingen van het project te vinden, vooraf niet kunnen bedenken.’ die weer andere parochies op ideeën Voor ideeën en meer informatie: Gelegen in een bosrijke omgeving. kunnen brengen. Iedereen geeft op www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl Uniek om ’n week of enkele dagen zijn plek een eigen invulling aan het voor rust en ontspanning te vertoeven. Denkt u bij uw planprogramma, aangepast aan de eigen Jolanda de Wolf nen voor vakantie met uw man, situatie. Zo vind je Kinderen bidden vrouw, kennis of vrienden aan het voor Kinderen in Zeist, waar men Pelgrimshuis in de H. Landstichting contact heeft gelegd met het Ronald te Groesbeek bij Nijmegen en Berg en Dal. Het huis biedt een rustgeMacDonaldhuis in Utrecht – de plek vende sfeer. Met eigen kapel en waar ouders van kinderen die in het gelegenheid de gebedstijden mee ziekenhuis liggen, kunnen logeren. te doen. En wat ook niet onbelangIn Den Bosch wordt het gecombirijk is: het voorziet in een goede keuken. Er is van alles doen, neerd met een kinderprocessie vanaf In de Lambertusparochie inteRotterdam o.a. een bezoek aan Orientalis en het Sint-Janscentrum naar de Zoete ging op Aswoensdag het Vastenproject het Afrikamuseum, wandelen en “Kinderen geven aan kinderen” van Moeder in de Sint-Janskathedraal. fietsen (prachtige routes), Natuurstart. Het project maakt deel uit van De kinderwerkgroep van de reservaat de Ooyse Polder, etc. Rijksmonument: in 2010 gerestaureerd en gerenoveerd.Kinderen bidden voor kinderen en Lambertusparochie begon in oktober werd geopend met een speciaal op de van het afgelopen jaar met Kinderen vol pension 3 overnachtingen € 120,-- p.p. kleinsten gerichte Aswoensdagviering. biddenErvoor Kinderen. De kinderen is ook de mogelijkheid van douche enwerd toilet op de een kamer. Elk kind uitgenodigd schoeregen zelf de rozenkransen waardoor nendoos te vullen met speelgoed. Deze U kunt telefonisch reserveren: 024 322 14 25 de uitleg erover goed kon beklijven. doos gaat naar een minderbedeeld www.pelgrimshuiscasanova.nl Kraaltje voor kraaltje kwamen de kind in de wijk Rotterdam-Pendrecht. rozenkransen tot stand. ‘De kindeDe deelnemers zijn uitgenodigd om pelgrims.indd 14-03-2012kind. 12:21:46 ren hangen1 thuis hun rozenkrans te bidden voor het ontvangende op. Sommigen laten de zelfgemaakte Dat kan een Onze Vader zijn of de kinderrozenkrans, zoals te vinden op de rozenkrans trots op school zien’, website. De kinderwerkgroep van de vertelt Benner. Bij de krans hoort parochie heeft voor dit project contact een boekje met uitleg en een gebedsgelegd met de stichting Sonshine, die kaartje. Er staat het Wees Gegroet vanuit een christelijk perspectief actief op en tips voor het bidden, zoals het is op het gebied van jeugdwerk en kiezen van een goed moment. maatschappelijk werk in wijken waar Op de RKK-parochiedag in Hilversum de mensen wel een extra steuntje in op 26 januari verzorgde Elly Benner de rug kunnen gebruiken. Sonshine zal samen met Marianne van der Laan zorgdragen voor de verspreiding van de uit Zeist en Marjolein Heijs-Niessen schoenendozen. en Carine van Aalst uit Den Bosch Bij het inleveren van de gevulde schoenendozen in de Lambertuskerk mocheen workshop over dit laagdrempelig ten de kinderen van een groot kruis concept. Kinderwerkers uit parochies met daarop kleine kruisjes, een kruisje uit het hele land namen een kijkje bij halen en deze onder de afbeeldingen het materiaal rond het programma. van de kruisweg hangen. Dit om uit te Er waren voorbeelden van gebedsviedrukken dat zij het kruis van Jezus een ringen rond het programma, door klein beetje lichter hebben gemaakt kinderen zelfgemaakte rozenkransjes door iets goeds te doen voor een ander. en kaarten en ook een rozenkrans van

Giro 5850

EVEN MINDEREN VOOR EEN ANDER

Pelgrimshuis

Casa Nova

✂

bewaar deze advertentie

Kinderen geven aan kinderen

nummer 1 • 2013

9

M.A.W. eg 20, Haren.

Roofvogels thuis in kerktoren De rk kerk H. Jacobus de Meerdere aan de Parkstraat in Den Haag gaat roofvogels huisvesten. In goede samenwerking met de Werkgroep Roofvogels Nederland is in de torenspits van de kerk een broedkast geplaatst. De kast is bedoeld om gastvrijheid te bieden aan een koppel slechtvalken. Dat Haagse koppel valken is nu al regelmatig op de torenspits waarneembaar. Het zijn krachtige vogels van zo’n vijftig centimeter hoog, en een spanwijdte van een meter. De roofvogels hebben sinds enige tijd de torenspits uitgekozen als uitvalsbasis voor jacht. Van daaruit beheersen zij het centrum van Den Haag als hun territorium. Met ruim negentig meter hoogte behoort de toren van de Jacobus tot de tien hoogste van

Nederland. Dat biedt de slechtvalken goed zicht op hun prooi, met name duiven. Om de kast te plaatsen, is in de spits een luikje verwijderd. De slechtvalk is in Nederland behoorlijk zeldzaam: ons land telt zo’n honderd broedparen. Intensieve beschermingsmaatregelen zorgen dat dit aantal toeneemt. Het plaatsen van een broedkast is zo’n maatregel. Vanaf nu wordt de kast regelmatig gecontroleerd door medewerkers van de Werkgroep Roofvogels Nederland op eventueel broedsel. Ook prooiresten moeten verwijderd worden. Mochten er jonge vogels geboren worden, dan worden deze gewogen en geringd. Deze interessante werkzaamheden zijn publiek toegankelijk en worden vooraf aangekondigd.

Inschrijvingstermijn verlengd

Rio-gangers maken werk van voorbereiding Nog dik vier maanden en dan zijn de Wereldjongerendagen. Een kleine vijftig jongeren uit het bisdom hebben zich ingeschreven voor de reis Binding . Die voert niet alleen naar Rio de Janeiro, maar brengt de deelnemers ook naar Paramaribo, waar een introductieprogramma wordt gehouden. Voor vertrek op 13 juli - maar hopelijk niet tot die tijd - zullen de Rio-gangers druk zijn met voorbereidingen, die zowel een geestelijke als zeer aardse component hebben.

Getuigen

Uitzicht vanuit de broedkast

Paaskaarsen

A

B

C

Regenboog en Duif

Kruis en Druiven

Chi-Rho Kruis

Bestel nù uw Paaskaars!

Keuze uit 3 prachtige reliëfs

Maak uw keuze kenbaar voor 22 februari 2013. In dat geval beschikt u op tijd over uw Paaskaarsen.

Kaarsenfabriek

Paaskaarsen Huispaaskaarsen Altaarkaarsen Huwelijkskaarsen Doopkaarsen Noveenkaarsen Devotiekaarsen Devotielichten Godslampolie Miswijn Hosties Wierook/Briketten Kandelaars Geschenkartikelen Banieren

Het kernteam dat de reis Binding organiseert, heeft besloten die zoektocht naar sponsors ook collectief aan te pakken. Zo wordt er gedacht aan de oprichting van een fonds dat zal pogen de Rio-gangers te ondersteunen, zowel die uit het bisdom Rotterdam als Breda, als ook de

Een sponsoractiviteit die het kernteam van harte aanbeveelt, voor Rio-gangers en thuisblijvers, is de sponsorfietstocht die door jongerengroep Wesp in Zoetermeer wordt georganiseerd. Individuele deelnemers en groepen zijn welkom om mee te doen in Zoetermeer, maar ook om hun eigen activiteiten op te zetten. Het kernteam kan ook hierbij ondersteunen. Ondersteunend voor de jongeren en ook voor potentiële sponsors wil ook de website zijn die overzicht biedt voor sponsoractiviteiten: www.wijfietsenwelnaarrio.nl. Dan zijn ook nog twee voorbereidingsavonden voor de deelnemers aan Binding: op 10 mei in Delft (Don Boscohuis) en op 9 juni in Breda. Mensen die zich inschrijven voor de reis krijgen daar alle informatie over thuisgestuurd.

Palmzondag

2013

Het Palmzondag-programma voor jongeren wordt dit jaar gehouden in de Josephkerk in Nieuwerkerk aan den IJssel. Op 24 maart is het programma als volgt:

31 maart en 1 april

PAPÔT en VAN MOORSEL b.v.

nummer 1 • 2013

Geldwerving

Voorbereiding

PASEN

Nieuwenhuizenweg 15 - 2314 XP LEIDEN (Industrieterrein Roomburg) Tel. 071 - 301 02 84 / 301 02 25 - Fax 071 - 301 23 03 E-mail [email protected] - Internet www.papot.nl

10

Wat te denken van de viering van Palmzondag, traditiegetrouw een Wereldjongerendag in het klein, in het diocees. Dit jaar vindt deze “jaarlijkse mini-WJD” plaats in Nieuwerkerk aan den IJssel. Door middel van catechesevormen en uitwisseling over geloofservaringen zal daar al een basis worden gelegd onder een geslaagde reis. Het WJD-thema “Ga en maak alle volken tot mijn leerlingen” - te vertalen als: “Getuigen zijn in deze wereld”komt aan bod. Ook de link met het Jaar van het Geloof zal worden gelegd. Ook in de workshops op die dag keert het getuige-zijn terug. Maar ook de concrete, aardse kant van de reis komt op Palmzondag al aan bod. Deelnemers aan de dag zijn uitgenodigd om de gang naar Nieuwerkerk te maken op de fiets - en zich daarvoor te laten sponsoren. Want het bij elkaar krijgen van de reissom is deze WJD een van de grote hindernissen voor het ondernemen van de reis; veel jongeren zien om deze reden van Rio af. Anderen zetten een stap in geloof en hebben zich ingeschreven, maar moeten nu nog hard aan de bak om de kosten daadwerkelijk gedekt te krijgen. Dat kan door het omkeren van de spaarpot of het maken van extra uren bij het zaterdagbaantje, maar het kan ook daar aan anderen te vragen je materieel te ondersteunen.

jongeren uit deze diocesen die deelnemen aan een van de andere reizen die vanuit Nederland worden georganiseerd. Voor de geldwerving van het fonds zal door het kernteam pr-materiaal worden gemaakt. Jasper Zandvliet, in dat team verantwoordelijk voor de pr, meldt dat de inschrijftermijn voor de WJD-reis is verlengd. ‘In ieder geval tot 1 april of tot de reis vol zit. Ook na die datum zijn er nog wel mogelijkheden om in overleg de reis naar Rio te boeken. Er zijn bijvoorbeeld jongeren die zitten met examens en hun planning nog niet kennen. Maar dan is het niet zeker of de reissom niet hoger uitpakt, omdat tickets duurder zijn geworden.’ Zandvliet spreekt in dat verband van een persoonlijk reisplan, dat in samenspraak met het kernteam kan worden opgesteld. ‘Er zijn ook jongeren die hebben aangegeven de WJD te willen koppelen aan hun vakantie. Nu, in overleg is veel mogelijk.’ Wie de reis overweegt maar nog met dit soort vragen rondloopt, kan contact nemen met Zandvliet: [email protected]

• 14.00 u: welkom, opening, startactiviteit • 14.30 u: catechese • 15.00 u: geloofsgesprek • 15.30 u: pauze

• • • • •

15.45 u: workshopronde 1 16.50 u: workshopronde 2 18.00 u: gebed, stille meditatie 18.30 u: gezamenlijke maaltijd 20.00 u: afsluiting van de dag

Aktie Kerkbalans: werk aan de winkel Ook “Rotterdam” moet er aan geloven: waar in andere bisdommen de inkomsten uit de Aktie Kerkbalans al eerder een dalende lijn inzetten, blijken nu ook in de Zuid-Hollandse parochies de inkomsten uit deze geldwervingsactie terug te lopen. Alle aanleiding dus om er nog meer werk te maken. Dankzij Kerkbalans Nieuwe Stijl, zo’n zeven jaar geleden ingezet, kon de teruggang aan inkomsten lang worden tegengegaan. Want ondanks afnemend kerkbezoek en minder ingeschrevenen, wisten de parochies in het bisdom Rotterdam toch ieder jaar net weer wat meer inkomsten uit Kerkbalans in te kunnen boeken. Dankzij de inzet van heel velen. Parochies die aan Kerkbalans Nieuwe Stijl deden, bleken zo’n vijf procent hogere inkomsten te genereren dan parochies die dat niet deden. Maar de groei stokt in het aantal parochies dat op deze vernieuwende manier de geldwerving oppakt. Een kleine helft van de parochies in Nederland deed ervaring op met het “verdiepen en verbreden” van Kerkbalans Nieuwe Stijl. Met als resultaat dus minder inkomsten in totaal. De parochies in het bisdom Rotterdam kregen

in 2011 ruim 8,53 miljoen euro Kerkbalansgelden binnen. In 2010 was dit nog 8,67 miljoen. Daarmee waren de parochies terug bij het jaar 2009, toen de inkomsten 8,50 miljoen bedroegen. Voor heel katholiek Nederland zijn die cijfers: 58,96 miljoen in 2011, 60,73 in 2010 en 60,86 in 2009. Aktie Kerkbalans is daarmee goed voor ruim eenderde van de totale inkomsten van de parochies. De parochies zetten ondertussen de tering naar de nering. Voor het eerst zijn hun totale uitgaven gedaald: van 182,8 miljoen naar 179 miljoen. Tot dusver namen de uitgaven jaar op jaar toe. Deze uitgaven stonden tegenover inkomsten van 163,8 miljoen euro in 2011. Een jaar eerder was dat nog 169,1 miljoen. Zo resteert een tekort van ruim 15 miljoen euro, wat gelijkstaat aan 9 procent van de inkomsten. Voor 2012 zijn nog geen definitieve cijfers bekend. Op grond van een representatieve proef gaat de Interkerkelijke Commissie Geldwerving, die Aktie Kerkbalans organiseert, er van uit dat de opbrengsten Kerkbalans afgelopen jaar verder zijn gedaald, tot ongeveer 56,6 miljoen euro.

Priester, diaken, pastoraal werker, religieus, catecheet worden in het bisdom Rotterdam? Samen op weg gaan - één op één Samen met mensen op pad gaan, hun verhaal horen en luisterend aanwezig zijn, vormden voor mij de motivatie om de studie Theologie (Pastoraal Werk) te gaan doen. In de weekeinden bij de Kapucijnen in Velp, ben ik op het spoor gekomen van de Kapucijns-Franciscaanse spiritualiteit. Een spiritualiteit die Franciscus kernachtig verwoordt in zijn wijsheidsspreuk: ‘Gelukkig is de mens die zijn naaste in diens broosheid draagt, zoals hij door hem gedragen wil worden als hij in een soortgelijke situatie verkeert.’ Dat vertaalt zich in een pastoraat, gebaseerd op gelijkwaardigheid en wederkerigheid, die niemand uitsluit. Tijdens mijn eerste stage in het Penitentiair Ziekenhuis in Scheveningen, is mij nog meer duidelijk geworden dat mijn liefde voor het werken met mensen die leven aan de rand van de maatschappij, mijn werk binnen het pastoraat bepaalt. Een pastoraat met een sterke diaconale insteek. Mijn toekomstideaal is dan ook om werkzaam te zijn in een stichting of vereniging als geestelijk verzorger. Met mensen die leven aan de rafelranden van onze maatschappij.

Als voorbeelden van mogelijkheden om “te verdiepen” zijn te noemen het hanteren van richtbedragen (slechts zeven procent van de parochies doet dit vooralsnog), het proberen zich met concrete acties en voorbeelden te richten op specifieke doelgroepen of het persoonlijk contact met gevers te intensiveren. Dit alles moet leiden tot hogere bijdragen.

Welkom in Rotterdam bij Casa Tiberias Het jaar is goed begonnen bij M25 Rotterdam. Op zondag 3 februari was er een eerste activiteit: een groepje jongeren ging aan de slag bij de Missionaries of Charity om de maaltijden uit te delen aan dak- en thuislozen. Een ander groepje deed mee aan het project “Welkom in Rotterdam”, met een mixbijeenkomst bij Casa Tiberias, een stichting voor en door Portugeessprekende vrouwen in Rotterdam. “Welkom in Rotterdam” organiseert ontmoetingen tussen oude Rotterdammers (die de taal goed spreken, de stad kennen en openstaan voor nieuwe ontmoetingen) en nieuwe Rotterdammers (die andere Rotterdammers en de stad beter willen leren kennen en de taal willen oefenen). Voor die laatsten is het project een extra mogelijkheid om zich beter thuis te voelen in de stad. In 2011 werd al eerder een soortgelijke bijeenkomst georganiseerd tussen jongeren van M25 Rotterdam en de 55+ dames van Casa Tiberias. Tijdens die ontmoeting hebben ze gezamenlijk Nederlandse hapjes gemaakt voor hun eigen High Tea. De reacties op de bijeenkomst waren van beide kanten erg positief en de kookclub-dames gaven aan dat zij

een volgende keer de jongeren Portugees/ Kaapverdiaans wilden leren koken. Hetgeen geschiedde. Ingrediënten In totaal veertien deelnemers gingen aan de slag met het maken van een simpel Portugees recept: rijst, salade en tonijn. Lijkt makkelijk genoeg, maar er gaan best veel ingrediënten in dit gerecht, waardoor het een lekkere gezonde mix wordt van smaken. Als toetje werd iedereen verwend met een fruitcocktail en Kaapverdiaanse couscous. Hoe die laatste werd gemaakt, was voor de jongeren echt “nieuw”. Daarna smulde iedereen van wat er samen was gemaakt. De dames van de kookclub waren erg blij dat ze de M25 jongeren wat konden leren over hun cultuur en dat ze op die manier ook hun Nederlands konden oefenen. Aan het eind van de middag kregen de dames van Casa Tiberias een ingelijste groepsfoto cadeau ter herinnering aan de ontmoeting tussen de twee groepen. Al met al was het weer een geslaagde Welkom in Rotterdam mixbijeenkomst, tussen “oude” en “nieuwe” Rotterdammers.

Jan Roos woont in Zeist en studeert Theologie en Levensbeschouwing (Pastoraal Werk) aan de Fontys Hogeschool in Utrecht. Hij is in de afrondende fase van zijn studie. Daarnaast volgt hij het programma van de toeleiding voor pastoraal werkers.

Heleen

van de

Reep

Jan Roos

Parochies die meedoen aan Kerkbalans Nieuwe Stijl proberen meer kerkleden bij te laten dragen door hen persoonlijker te benaderen, zich te richten op aparte doelgroepen, te rappelleren als mensen een bijdrage toezeggen en deze niet blijken over te maken. Dit alles onder de noemer Verbreden: meer mensen geven.

Wil je meer weten ? Neem contact met Heleen van de Reep Drs H. van de Reep, bisschoppelijk gedelegeerde pastoraal werkers T: 010 – 281 51 71 E: [email protected] I: www.bisdomrotterdam.nl

nummer 1 • 2013

11

12

nummer 1 • 2013

Werk aan de kerk

In het bisdom werken vrijwilligers en beroepskrachten aan de opbouw van bloeiende gemeenschappen. Die hebben een huis nodig. Behalve voor hen is er daarom ook voor aannemers en architecten “Werk aan de Kerk”.

Restauratie muurschilderingen en beide kapellen gereed

Peter

van

Mulken

Ton Lindeman

VERBETER EEN STUKJE VAN DEZE WERELD! Veel kinderen in de wereld lijden honger. Al voor e 5,- per maand helpt U! Wij hebben rechtstreeks contact met de Missieprojecten. Gratis folder: telefoon 050 534 04 52

Doe mee en help! Banknummer 53.21.71.950 61.46.58.306 Giro 57 33 838 t.n.v. Stichting Missiewerk Postbus 1180 9701 BD Groningen www.members.home.nl/mission123

Stichting Missiewerk M.A.W. Waterhuizerweg 20, 9753 HR Haren.

van

maar ook harmonieus en sober is. Het gehele proces is netjes behoorlijk binnen de planning en het budget gerealiseerd. Met dank aan velen dus. Ton Lindeman is een mooi voorbeeld van hoe die betrokkenheid kan verlopen. ‘Ik werd al voor dat de restauratie in 2009 begon, door Jozef van Ardenne gevraagd om mee te doen in de activiteitencommissie. Die moest via allerlei initiatieven geld genereren voor de restauratie.’ Ruim zeven miljoen euro was nodig voor een opknapbeurt die de kerk uit 1908 weer klaar moest maken voor de komende decennia. Het Rijk droeg daar met een zogenaamde Kanjersubsidie van 3,7 miljoen euro een flink steentje in bij, maar er zou heel veel moeten gebeuren om de resterende miljoenen te verwerven. Dat is het werk van de

Peter

De rol van de kathedraal als kerk van de bisschop en het bisdom is versterkt met de realisatie van een ontvangst­ ruimte die aan alle eisen voldoet,

Mulken

Op 9 februari werden de vrijwilligers van de Rotterdamse kathedraal bijeen geroepen om in aanwezigheid van Bisschop Van den Hende en Plebaan Chris Bergs de voortgang van de restauratie te vieren. ‘Vandaag bent u de eregasten die onze grote waardering verdienen’, zo zei gastheer Ton Lindeman, vicevoorzitter van het bestuur van de kathedrale parochie H.H. Laurentius en Elisabeth. Al vier jaar zetten zij alle zeilen bij om het de kerkgemeenschap ook tijdens de restauratie voor de wind te laten gaan.

Paaskaarsen Paaskaarsen Huispaaskaarsen Iets vergelijkbaars speelt bij het orgel. Altaarkaarsen Dat is niet monumentaal en viel dus formeel niet in de restauratie. Maar Huwelijkskaarsen het zou ook raar zijn om in een Doopkaarsen geheel opgeknapte kerk het orgel uit de toon te laten vallen, zo oordeelden Noveenkaarsen de betrokkenen. Er zijn verschillende Devotiekaarsen gradaties van renoveren van het orgel mogelijk, oplopend Devotielichten tot wellicht een Godslampolie Lees verder pagina 14 Miswijn Hosties Wierook/Briketten Kandelaars B C Geschenkartikelen Glas in lood Banieren - Ontwerp

activiteitencommissie, maar ook de financiële commissie en alle anderen die zich voor de restauratie hebben ingespannen. Dankzij een zeer grote gift, maar ook bijvoorbeeld door de kruiswegstaties - van de bekende Jan Dunselman - te laten adopteren door parochanen. ‘Zo hebben we ongeveer de helft van de 90.000 euro die nodig was, door de sponsors vergoed gekregen’, aldus Lindeman.

A

Regenboog en Duif

Kruis en Druiven

Bestel nù uw

Orgel

Chi-Rho Kruis

PASEN Koolen Glazeniers

- Restauratie - Advies Paaskaars!

Keuze uit 3 prachtige reliëfs

Maak uw keuze kenbaar voor 22 februari 2013. In dat geval beschikt u op tijd over uw Paaskaarsen.

31 maart en 1 april

2013

Rijksweg 35 6584 AA Molenhoek 024-3586886 Kaarsenfabriek

PAPÔT en VAN MOORSEL b.v.

Nieuwenhuizenweg 15 - 2314 XP LEIDEN (Industrieterrein Roomburg) Tel. 071 - 301 02 84 / 301 02 25 - Fax 071 - 301 23 03 E-mail [email protected] - Internet www.papot.nl

BE201301 (19 februari"12).indd 3

08-02-2013 10:20:40

nummer 1 • 2013

13

ton aan kosten. Voor een eerste fase van 30 tot 35.000 euro, waarin met name de lekke blaasbalg van het orgel wordt vernieuwd, zijn de middelen nu ook bij elkaar. Het werk is aanbesteed en zal in het voorjaar worden uitgevoerd, aldus Lindeman. ‘In die tijd wordt het orgel ingepakt en gebruiken we in de vieringen het koororgel.’ Zo zijn er nog enkele onderdelen van het grote complex waaraan ook de komende tijd nog zal worden gewerkt. De verlichting in de kerk bijvoorbeeld. De parochiezaal, achterin het complex, makkelijk te bereiken via de Robert Fruinstraat, is dezer dagen nog een werkplaats; de zaal werd grondig gestript van de vruchten van verbouwingen uit de afgelopen bijna honderd jaar. De vloer bleek ook rijp voor vervanging. De bedoeling is dat aannemer Burgy de zaal in april klaar parochiezaal ziet Lindeman na de heeft. renovatie nieuwe gebruiksmogelijkLindeman heeft er veel verwachtinheden. ‘Waarom zou een bruidspaar gen van. Om de kerkgemeenschap na hun kerkelijk huwelijk hier niet in het monumentale gebouw ook de felicitaties in ontvangst kunnen de komende decennia rond te laten nemen?’ Dat vergt nog de nodige komen, dienen er extra inkomsten te hoofdbrekers over inrichting en uitworden gegenereerd. Structureel. ‘We rusting, want de ruimte wordt in de Het is vastentijd vanIn13toekomst februari tot ook 30gebruikt maartals moeten de ruimtes beter benutten.’ mogelijk de plebanie aan de Matthenesserlaan uitgiftepunt voor de Voedselbank. is een huurder gevonden in de vorm Ook met andere zaken wil het parovan Stichting Sint-Laurensfonds. chiebestuur inkomsten realiseren. Plebaan Chris Bergs verhuisde ervoor ‘We zijn bijvoorbeeld in gesprek met een verdieping naar boven. Met de het conservatorium over het gebruik ontvangstzaal in gebruik door het van het orgel door hun studenten. bisdom is dit gebouw nu geheel in We zullen hard moeten werken om gebruik. De parochieruimtes zijn de exploitatie van het gebouw rond verbouwd zodat een dagkapel is te krijgen. We moeten zelf de broek gecreeërd, waar dagelijks euchaophouden.’ ristische aanbidding is. Voor de

De Vastenaktie van

van

van

Peter

Peter

Mulken

Wat wordt uw vastenaktie?

Laat zien wat u doet op www.vastenaktie.nl

Giro 5850

EN ANDER

Rijksmonument: in 2010 gerestaureerd en gerenoveerd.

3 overnachtingen vol pension € 120,-- p.p. Er is ook de mogelijkheid van douche en toilet op de kamer. U kunt telefonisch reserveren: 024 - 322 14 25 www.pelgrimshuiscasanova.nl

bewaar deze advertentie

Casa Nova

Gelegen in een bosrijke omgeving. Uniek om ’n week of enkele dagen voor rust en ontspanning te vertoeven. Denkt u bij uw plannen voor vakantie met uw man, vrouw, kennis of vrienden aan het Pelgrimshuis in de H. Landstichting te Groesbeek bij Nijmegen en Berg en Dal. Het huis biedt een rustgevende sfeer. Met eigen kapel en gelegenheid de gebedstijden mee te doen. En wat ook niet onbelangrijk is: het voorziet in een goede keuken. Er is van alles te doen, o.a. een bezoek aan Orientalis en het Afrikamuseum, wandelen en fietsen (prachtige routes), Natuurreservaat de Ooyse Polder, etc.

✂

Pelgrimshuis

pelgrims.indd 1

Mulken

...

14-03-2012 12:21:46

Uitstraling Dat moet lukken, denkt Lindeman. Tenslotte is de parochie een bijzondere parochie, weliswaar in geseculariseerd stedelijk gebied, maar ook met grote rijkdommen, zoals Kroaten en Kaapverdianen, Antillianen en Surinamers die veel gebruik van de kerk maken. ‘We zijn een kerk waar men graag komt. Met bijvoorbeeld Chris Bergs die daar op van invloed is. De liturgie spreekt aan, met bijvoorbeeld vast een diaken, acolieten en wierook. Een kerk naar mijn hart.’ Die ervaring wil Lindeman overdragen aan de bezoekers die om wat voor reden dan ook over de vloer komen. Met de twee laatstelijk geheel vernieuwde kapellen, die van het H.Hart en van Lourdes - ‘het leek

voor de restauratie wel of Elisabeth in de sneeuw stond, haar voeten waren onzichtbaar, maar Rescura heeft een bijzonder werk verricht’ - die er stralend bij staan. Met de inzet van vrijwilligers, zoals Tom Remken, nooit te beroerd voor een rondleiding, maar nog zo veel anderen. ‘Die mensen, met hun fantastische inzet, stralen uit dat onze kerk springlevend is.’ Vandaar het feest voor de vrijwilligers. De dank en waardering is helemaal voor hen. Ted Konings

Op vrijdag 21 december 2012 is na een ernstige ziekte, voorzien van het H. Sacrament der zieken, overleden de zeereerwaarde heer Frederik Ambrosius Maria Somerwil Geboren op 27 oktober 1938 in ’s-Gravenhage en priester gewijd op 23 mei 1964. Ferry Somerwil was na zijn wijding achtereenvolgens kapelaan in de parochies H. Hildegardis in Rotterdam (1964), St. Pancratius te Sassenheim (1965) en St. Jozef in Wassenaar (1968). Op 1 januari 1977 volgde zijn pastoorsbenoeming in deze laatstgenoemde parochie. Op 1 oktober 1982 werd hij benoemd tot pastoor van de parochie O.L.V. ten Hemelopneming in Voorburg en met ingang van 1 oktober 1994 tot pastoor van de parochie Allerheiligst Sacrament te ’s-Gravenhage. Op 1 januari 2001 werd Somerwil benoemd tot pastoor van de parochies H. Pius X, St. Bonifacius en H. Geest te Alphen aan den Rijn. Uit dit ambt werd hem op eigen verzoek op 1 juli 2005 eervol ontslag verleend; daarmee verkreeg hij tevens ontslag uit de gewone ambtsbediening en ging hij met emeritaat. Pastoor Somerwil heeft in zijn lange pastoraat steeds geprobeerd om de parochianen pastoraal nabij te zijn en hun lief en leed te delen. Hij deed dat in een periode dat in kerk en samenleving veel in beweging was en veel van de werkers in de wijngaard van de Heer werd gevraagd. Zijn inzet was erop gericht dat de parochies, die aan zijn zorgen werden toevertrouwd, zichzelf zouden leren verstaan als biddende en vierende gemeenschap rond de levende Heer, die met ons is alle dagen. Pastoor Ferry Somerwil is op 29 december bijgezet in het priestergraf op de begraafplaats St. Petrus Banden in Den Haag, na een eucharistieviering bij gelegenheid van zijn uitvaart in de St. Jozefkerk in Wassenaar.

14

nummer 1 • 2013

Op dinsdagavond 20 februari is voorzien van het H. Sacrament der zieken, overleden de zeereerwaarde heer Wilhelmus Gerardus van Sambeek geboren op 27 december 1928 te Oss en priester gewijd op 26 mei 1956.

JUBILEA 2013 De volgende priesters, diakens en pastoraal werkenden vieren in de loop van dit jaar een jubileum of hebben dit de afgelopen maanden gevierd. Voor de volledigheid zijn ook deze laatste, recente jubilarissen opgenomen.

Wim van Sambeek was na zijn wijding achtereenvolgens kapelaan in de parochies H. Jeroen te Noordwijk (1956), H. Barbara te Rotterdam (1961) en H. Adelbert te Delft (1968). Op 1 juni 1975 werd hij benoemd tot administrator van de parochie Christus Koning en vanaf 1979 tevens tot administrator van de parochie Onbevlekt Hart van Maria in ’s-Gravenhage. Van beide parochies werd hij in 1981 pastoor. Uit deze functies werd hem op 1 februari 1994 eervol ontslag verleend en tevens ontslag uit de gewone ambtsbediening van het bisdom Rotterdam.

Pastoraal werk(st)ers 12½ jaar 1 maart ❖❖ Mw. S.M.M. van der Pol-van Winden 1 juli ❖❖ F.H. Wijnen 1 september ❖❖ Mw. J. Sorgdrager

Met ingang van 1 december 1986 werd hij benoemd tot rechter bij de Kerkelijke Rechtbank van het Bisdom Rotterdam, waar men in 2008 afscheid van hem nam.

25 jaar 1 september ❖❖ Mw. C.L.M. van Straten ❖❖ Mw. M. van der Meer-Lamboo

De eucharistieviering bij gelegenheid van de uitvaart van Wim van Sambeek heeft plaatsgevonden op dinsdag 26 februari, in de kapel van het Woon en Zorgcentrum Mariëngaarde in Warmond, waarna hij is begraven op de begraafplaats bij de ‘Oude Toren’ in Warmond.

Permanent diakens 12½ jaar 9 december ❖❖ A.M. van Aarle 25 jaar 11 december ❖❖ Th.H. Midden

Maandagnacht 19 februari is voorzien van het H. Sacrament der zieken, overleden de zeereerwaarde heer

Bisdompriesters 12½ jaar 9 december: ❖❖ T.F.M. Visser 25 jaar 30 januari ❖❖ J.B. Beijk 23 juni ❖❖ J.G.M. van der Krabben 1 september ❖❖ P.A. Owel 50 jaar 8 juni ❖❖ L.A.M. Banning ❖❖ C.M. Lemmers 55 jaar 31 mei ❖❖ C.J. van der Voort ❖❖ N.J.P. Blaauwhof ❖❖ D.J.H. van Geest 65 jaar 22 mei ❖❖ P.J.L. van Reisen

PERSONALIA

Cornelis Johannes Maria Vermeulen Benoemd geboren op 31 juli 1914 in ’s-Gravenhage en priester gewijd op 30 mei 1942. Kees Vermeulen was na zijn wijding achtereenvolgens kapelaan in Schiedam (1942) en Alphen a/d Rijn (1943). Op 1 januari 1946 werd hij benoemd tot leraar aan het seminarie Hageveld te Heemstede. Na zijn incardinatie in het nieuw opgerichte bisdom Rotterdam werd hij in 1961 benoemd tot leraar aan en econoom van het kleinseminarie Leeuwenhorst te Noordwijkerhout. In 1962 volgde zijn benoeming tot moderator-godsdienstleraar van het Lodewijk Makeblijde-college in Rijswijk en tot assistent in de parochie St. Benedictus in dezelfde plaats. In 1965 werd hij benoemd tot kapelaan van de parochie HH. Petrus en Paulus te Maassluis, met de opdracht een nieuwe parochie voor te bereiden in het westen van Maassluis. Op 16 december 1965 volgde zijn pastoorsbenoeming van de nieuwe parochie H. Andreas te Maassluis. Uit deze functie werd hem op 1 oktober 1979 eervol ontslag verleend en tevens ontslag uit de gewone ambtsbediening van het bisdom Rotterdam. Na zijn emeritaat werd hij per 1 maart 1980 benoemd tot bezoeker van emeriti en zieke priesters in het bisdom Rotterdam. Deze taak heeft hij tot 1 januari 1995 vervuld. Kees Vermeulen was de oudste priester van het bisdom. De eucharistieviering bij gelegenheid van zijn uitvaart is op 25 februari, in de kapel van Mariënhaven in Warmond. Pastoor Vermeulen is begraven op de daar naastgelegen begraafplaats.

De bisschop heeft benoemd: ❖❖ J.H.M. Kroft, per 1 november 2012, tot lid van de Diocesane Caritas Instelling. ❖❖ J. Berkhout, per 1 december 2012, tot lid van de Diocesane Caritas Instelling. ❖❖ F. Wijnen CssP, van 1 januari 2013 tot 31 december 2015, als pastoor van de federatie Maria Magdalena in Barendrecht, Ridderkerk en Rotterdam-Zuid. ❖❖ M.J. Thomassen CP, per 1 januari tot pastor in de parochie Pax Christi in Woerden, Kamerik, Meije-Zegveld en Oudewater. ❖❖ H.L.J. Spaan, per 1 januari tot pastoor in dezelfde parochie Pax Christi.

❖❖ M.J. Thomassen CP, per 1 januari als pastoor van de parochie Pax Christi in Woerden eo. Ontheffing kerkelijke zending De bisschop trok eervol de kerkelijke zending in van: ❖❖ H.A.M. Delemarre, per 27 november 2012, als geestelijk verzorger in Psychomedisch centrum Parnassia te Den Haag. ❖❖ J.A.G. Sterk, per 1 januari vanwege vervroegd pensioen, als parochiecatecheet van de federatie Oostland in Berkel en Rodenrijs, Bleiswijk en Bergschenhoek, Nootdorp en Pijnacker.

Ontslag De bisschop verleende eervol ontslag aan: ❖❖ P.J. Smits, per 1 november 2012, als lid van de Diocesane Caritas Instelling. ❖❖ Ir. H. Klompenhouwer BNA, per 19 december 2012, als lid van de diocesane commissie Kerk, Interieur en Kunst. ❖❖ J.A.G. Sterk, per 1 januari, als lid van de diocesane stuurgroep Leren. ❖❖ W.E.F.M. Froger, per 1 januari als moderator van de federatie Maria Magdalena in Barendrecht, Ridderkerk en Rotterdam-Zuid.

Op dinsdag 20 februari is voorzien van het H. Sacrament der zieken, overleden de zeereerwaarde heer Adriaan Gerard Willem Nijs geboren op 18 januari 1918 te Rotterdam en priester gewijd op 11 juni 1949. Aad Nijs was na zijn wijding kapelaan van hetgrootseminarie te Warmond. Daarna werd hij in 1951 benoemd tot leraar aan het seminarie Hageveld in Heemstede. In 1957 behaalde hij zijn doctoraal aan de Universiteit van Amsterdam voor de studie wis- en natuurkunde. Na zijn incardinatie in het nieuw opgerichte bisdom Rotterdam werd hij in 1961 benoemd tot leraar en rector van het diocesaan college van het kleinseminarie Leeuwenhorst in Noordwijkerhout. Op 1 oktober 1974 volgde zijn benoeming tot pastoor van de parochie De Wederkomst van de Heer te Rotterdam. In 1978 werd hij daarnaast benoemd in de pastoraal van de parochie St. Joseph en in 1980 nog in de parochie O.L.V. Onbevlekt Ontvangen, beiden in Rotterdam. Uit deze functies werd hem op 1 september 1986 eervol ontslag verleend en tevens ontslag uit de gewone ambtsbediening van het bisdom Rotterdam en ging hij met emeritaat. De eucharistieviering bij gelegenheid van zijn uitvaart werd gehouden op zaterdag 23 februari, in de kerk van St. Bartholomeus in Voorhout. Aad Nijs is begraven op het kerkhof van de broedercommuniteit Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten, ook in Voorhout.

Colofon Tussenbeide is de nieuws- en informatiekrant van het Bisdom Rotterdam. Het blad verschijnt onder verantwoordelijkheid van de afdeling Pers en Communicatie. Hoofdredactie: Francis Wout Redactie: Frits Vermeulen, Monique Meeussen, Willien van Wieringen, Ted Konings Jongerenredactie: Sander van Aarle, Emy Jansons-van Steekelenburg, Thom Oosterveer Aan dit nummer werkten verder mee: Marinus van den Berg (column), Shirleni Blanken, Henri Dingjan, Jan Maasen, Ineke Marcus, Robert-Jan Peeters, Jan Roos, Henk Schoot, Liesbeth Stalmeier, Evelyne Verheggen, Jolanda de Wolf Redactie en abonnementenadministratie: Koningin Emmaplein 3, 3016 AA Rotterdam, Tel: 010 - 281 51 71, Fax: 010 - 436 71 90 E: [email protected] I: www.bisdomrotterdam.nl Postgiro: 464304 Vormgeving: Halewijn NV, Halewijnlaan 92, B-2050 Antwerpen Fotografie: Ineke Marcus, Peter van Mulken, Heleen van de Reep Drukkerij: Halewijn NV, Halewijnlaan 92, B-2050 Antwerpen Abonnementen: € 1,50 per jaar (voor parochies) € 10 per jaar (individueel abonnement incl. porto) Abonnementen kunnen elk gewenst moment ingaan en worden automatisch verlengd, tenzij minimaal vier weken voor het verstrijken van de abonnementstermijn schriftelijk wordt opgezegd. Advertenties: Borgerpark Media Marion Polmans -Paus, Postbus 8027, 6060 AA Posterholt • T: 0475 - 711 362 E: [email protected] • I: www.borgerparkmedia.nl Overnemen: Artikelen uit Tussenbeide mogen met bronvermelding, vrij worden overgenomen in parochiebladen. Illustraties en foto’s mogen alleen worden gebruikt als vooraf toestemming is verleend door de redactie.

nummer 1 • 2013

15

jong!

De pagina Jong! wordt samengesteld door een jonge redactie, met Shirleni Blanken, Emy Jansons - van Steekelenburg, Thom Oosterveer, Sander van Aarle, Guido Schurmann en Ted Konings.

Bindende kracht Taizé-gebed met de paus Lieke van Wijngaarden (22) uit Rotterdam was een van de deelnemers en doet verslag. Toen we aankwamen moest er nog van alles geregeld worden: bij de Universiteit van Rome kregen we onze gastkerk toegewezen, samen met mijn vriend Martijn Erkens en een ander stel, Jessica en Nico. Jessica had ik in 2012 in Taizé leren kennen. Onze gastkerk lag een halfuurtje buiten de stad, met de bus. Mijn gezin was heel leuk en gezellig en dat van de jongens ook. Het was überhaupt een geluk dat we een gezin hadden, want niet meer dan twintig procent van ons zat in een gezin, de rest sliep in zalen en kerken. De dag erna bracht ons Taizé-gebed in de gastkerk, lunch en avondeten halen op Circo Massimo, middaggebed in één van de vele kerken van Rome, daarna

workshops of de toerist uithangen en dan avondgebed, ook weer in één van de vele kerken. Dat we telkens in een andere kerk kwamen, was heel leuk, zo zag je veel van de stad. En ze zijn heel indrukwekkend, de kerken en basilieken! De tweede avond hadden we gebed op het SintPietersplein, met alle pelgrims, broeders van Taizé en… de paus! Heel bijzonder, met zoveel mensen een mooi Taizé-gebed meemaken. In de middagen hebben we vooral veel van Rome gezien. Soms met zijn tweeën, soms met meerdere mensen, maar elke dag wisselde het groepje wel. Heel leuk was dit en het was zeker ook de bedoeling van “ontmoeting”. Rome in combinatie met Taizé was een mooie ervaring!

Wieslawa Klemens

Jonge christenen kwamen in Rome bij elkaar voor de 35ste Europese Jongerenontmoeting, georganiseerd door de gemeenschap van Taizé. Van 28 december tot 2 januari bracht deze “Pelgrimage van vertrouwen” 45.000 jongeren bijeen. Het was zoals paus Benedictus op de bijeenkomst het jaar daarvoor had laten weten: de Italiaanse hoofdstad bood de jongeren een warm onthaal. De jonge gasten logeerden bij gezinnen en gemeenschappen van verschillende denominaties. Indrukwekkend was het avondgebed op de zaterdagavond op het Sint-Pietersplein. Robert uit Tanzania bracht het onder woorden met: ‘Ik was verbaasd zoveel jonge gelovigen vanuit verschillende achtergronden en culturen samen te zien. Dat is de kracht van Christus. Het is zoals broeder Aloïs, prior van de gemeenschap van Taizé, zegt: “Wat ons verbindt is krachtiger dan wat ons verdeelt.”’

 Circo Massimo, in de rij voor het eten. Ging sneller dan het er uit ziet!

Peter

van

Mulken

16

nummer 1 • 2013

Wie is je favoriete heilige? En waarom? ‘Mijn favoriete heilige is Lodewijk. Omdat deze koning midden in de wereld stond en vanuit hier probeerde Christus te volgen. Zo had hij als koning van Frankrijk een ongelooflijke verantwoordelijkheid, niet alleen tegenover de bevolking, maar zeker ook tegenover God. Hij gaf hier op een fantastische manier invulling aan door de bouw van ziekenhuizen, diverse liefdadigheidsinstellingen en een onvoorwaardelijke toewijding aan het geloof. Een echt voorbeeld voor de politici van tegenwoordig als je het mij vraagt.’ Thom Oosterveer

Mulken

Waar word je gelukkig van? ‘Ik word gelukkig van het samenwerken met mensen om met elkaar een hoger doel te bereiken. Zo vind ik het ontzettend leuk om werk te doen voor het jongerenplatform Leiden; samen met anderen leuke en interessante dingen organiseren voor katholieke jongeren en geïnteresseerden.’ ‘Ook mijn functie als penningmeester van PerspectieF, de jongerenafdeling van de Christen-Unie valt hieronder. Ik voel me vereerd dat ik mijn steentje mag bijdragen om de christelijke politiek op de kaart te zetten. Bovendien word ik gelukkig van het samenzijn met mijn familie en vriendin. Kortom: ik ben een gelukkig man.’

van

Hoe ben je katholiek op je werk/in je studie? ‘De belangrijkste manier om katholiek te zijn in alle facetten van je leven is naar mijn mening door zelf het voorbeeld te proberen te geven. Je komt namelijk niet serieus of geloofwaardig over als je zegt dat je katholiek bent, maar er zelf wel compleet op los leeft. Er moet dus een consistentie zijn tussen je geloof en je handelingen.’ ‘Uiteraard is dit makkelijker gezegd dan gedaan, maar ik probeer dit wel vaak in mijn achterhoofd te houden. Dus tijdens mijn studie probeer ik op een fatsoenlijke manier met mijn medestudenten om te gaan, maar ook gesprekken aangaande het geloof niet uit de weg te gaan. Ik ben apetrots dat ik katholiek ben en probeer dit ook uit te stralen naar mensen uit mijn directe omgeving.’

Hij vertelt Tussenbeide hoe hij in het leven steekt.

Thom - ‘Ik drink geen alcohol tijdens de vasten. En natuurlijk snoep ik minder en drink minder frisdrank.’

Peter

Lodewijk Tax (21), student Economie en Bedrijfseconomie

Vastentips

Gewoon katholiek

In de vastentijd worden we uitgenodigd om met minder genoegen te nemen, om toe te komen aan God en elkaar. Hoe probeert de redactie van deze pagina Jong vorm te geven aan de vastentijd? Vier tips:

Sander - ‘Lees nog eens het evangelie van Aswoensdag (Mt. 6, 1-6 16-18), over de manier hoe te vasten. Supermooi! Bidden en diaconaal werk doen helpt mij ook door de vastentijd.’ Emy - ‘Een aantal televisieloze avonden inlassen, want “televisiezenders kunnen worden tot stoorzenders voor je persoonlijke relatie met God”.

Ted - ‘Hou van de ander zoals van jezelf. Ik probeer dat voor ogen te houden in de vasten. Meer nog dan anders. Dat is aanpakken geblazen, want dat betekent dat wat de ander wil, net zo belangrijk is als wat ikzelf wil. Dat helpt relativeren!’

AGENDA 5 maart: JP Leiden, Inlooplezing Het Jongerenplatform Leiden organiseert iedere maand een lezing. Op hun website zijn de thema’s van die avonden te vinden. Op 5 maart de volgende lezing, in de kelder van de St. Petruskerk, Lammenschansweg 40a in Leiden, aanvang 19.45 uur. Informatie via E: [email protected]. 24 maart, 13.30 – 19.30 u.: Palmzondag H. Joseph, Nieuwerkerk aan den IJssel. De diocesane jongerendag op Palmzondag wordt dit jaar gehouden in Nieuwerkerk aan den IJssel. Vanwege de mogelijke sponsoring voor WJD Rio is ieder uitgenodigd op de fiets te komen en zich te laten sponsoren. Ook als je niet naar Rio gaat: je maakt het mogelijk voor anderen! Info: www.bisdomrotterdam.nl. Zondag 14 april: Eat & Greet RKJ Provider in Waddinxveen organiseert een maaltijd en lezing. Wie de gastspreker is op deze Eat & Greet is nog niet bekend. Aanvang: 17.30 uur. Plaats van handeling: Victorzaal naast de Sint Victorkerk, Zuidkade 176.

Midwinter BBQ De jaarlijkse MidwinterBBQ van de RKJ Lisse was top. Ook de bisschop was op 5 januari te gast en ging voor in de viering. Thema van de avond was ludiek: Let’s go Rio apresskio. Sommige mensen hadden zich ook echt helemaal winter/ zomer aangekleed. En het werd reuzegezellig! Thom Oosterveer