Van Rijn onder indruk van slimme zorgwoning Gorredijk

k i j k e n

Achtergronden, opinies en verhalen over en uit het sociaal domein Fris denken & dwars kijken De eigen kracht van mensen en hun organisaties versterken, energie mobiliseren en een gezamenlijke focus ontwikkelen, dat is de missie en kwaliteit van Vondel & Nassau. Samen werkend met u pakken onze medewerkers organisatie- en samenlevingsvraagstukken resultaatgerichte op en aan. Hebt u collega's die Het Decor - Verruim(t) de horizon ook willen ontvangen? Mail dan even uw mailadres naar [email protected] Wilt u Het Decor niet meer ontvangen dan is een berichtje naar hetzelfde mailadres voldoende.

Van Rijn onder indruk van slimme zorgwoning Gorredijk Bron: nieuwsbericht Rijksoverheid 150825 Staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) heeft zich onder de indruk getoond van 'Fijn wonen', het woon-zorg initiatief dat hij vandaag in het Friese Gorredijk bezocht. Deze woning is toegerust op een (toekomstige) zorgvraag van bewoners, wekt z'n eigen energie op en kan simpel worden uitgebreid met een gelijkvloerse badkamer of slaapkamer 'Tussen zorg in een instelling en zorg thuis is nog een wereld te winnen. En dat is precies wat deze woning doet: het combineert de voordelen van thuis wonen mét de goede zorg die nodig is om bewoners hier - zolang zij dat willen en kunnen - te laten wonen. Bovendien zijn de aanpassingen overzichtelijk voor bewoners, een grote pré.' Langer thuis wonen Nederlanders worden ouder en blijven langer gezond. Ze wonen daarbij steeds langer zelfstandig in hun eigen huis. De hervorming van de zorg speelt daarop in. Langer thuis wonen vraagt om samenwerking op regionaal en lokaal niveau. Gemeenten, zorgverzekeraars, zorgkantoren, woningcoöperaties en cliëntor-

Jaargang 2 | Aflevering 33

DWARS

28 augustus 2015 ganisaties werken samen aan nieuwe woonvormen en concepten. Gorredijk is daar een mooi voorbeeld van. Volgen vanuit praktijk Van Rijn bezoekt de komende maanden tientallen locaties in Nederland om te zien hoe de decentralisaties van de zorg in de praktijk verlopen en welke initiatieven daarbij ontstaan. Van Rijn: 'Het overhevelen van zorgtaken naar de gemeente was niet het doel, maar het middel om te komen tot betere zorg, dicht bij mensen. Daarom ben ik de komende tijd met drie vragen op de werkvloer te vinden: Wat gaat er goed? Wat kan er beter? En hoe maken we een einde aan de administratieve lasten waar iedereen in de zorg genoeg van heeft?

Hervorming langdurige zorg De overheveling van lichte zorg en ondersteuning is onderdeel van de hervorming van langdurige zorg. Die is er op gericht is de kwaliteit, houdbaarheid en betrokkenheid bij de zorg te versterken en te verbeteren. Dat gebeurt door in de Wmo 2015 bij de ondersteuning thuis meer rekening te houden met persoonlijke omstandigheden en versterking van de wijkverpleging in de zorgverzekeringswet. Mensen met een zware zorgvraag vinden zekerheid in de Wet langdurige zorg. Jaargang 2 | aflevering 33 | pagina 1

Het Decor - verruim(t) de horizon ‘Loslaten’ om ‘in de hand te houden’. Mennen met de teugels die je vasthoud

Door Peter paul J. Doodkorte

Om de bekostiging van de ondersteuning voor inwoners vol te kunnen houden is het zinvol na te denken over daarop afgestemde organisatie- en financieringsvormen. Nu zijn deze nog niet ingericht op een getransformeerde uitvoering van ondersteuning en zorg! Die is gericht op resultaten op het gebied van zelfredzaamheid en participatie. Bij gemeenten en organisaties waar de transformatie al (deels) heeft plaatsgevonden, of waar dit proces in volle gang is, ondervindt men nu de ´beknelling´ van de traditionele benaderingswijzen. Deze zijn nog gebaseerd op de inrichting van de zorg voor de transitie en transformatie. Vooral gericht op verantwoording van productie, omvang en rechtmatigheid. Nieuwe bekostigingsvormen (op populatie en resultaat bijvoorbeeld) en het sturen op maatschappelijk effect dienen zich aan.

Wat mag je nu precies verwachten en tegen welke kosten? En als financiers en aanbieders elkaar dat al niet kunnen uitleggen; hoe zit dat dan met de verantwoording naar de cliënten c.q. inwoners? We kunnen vooraf niet zeggen wat een behandeling gaat kosten. En we kunnen achteraf niet zeggen wat een behandeling heeft gekost. Of wat het heeft opgebracht. Soms zien we een woud aan codes waarbij nog steeds niet precies duidelijk is wat er nu gebeurt en voor wie. Het is toch te gek voor woorden dat wij niet kunnen laten zien welke kosten er voor welke inspanning gemaakt worden. Welk bedrijf in een reguliere markt komt hier mee weg?

ke effecten vergt een meerjarige inspanning. Sturen op (alleen) outcome is daarmee een gevoelig instrument. Ook omdat andere factoren een invloed kunnen hebben op het resultaat bij individuen en op populatieniveau. Om die reden is (vooralsnog) behoefte aan meer hybryde bekostigingsvormen. Steeds met het uiteindelijke doel – de omslag van aanbodnaar vraag- en resultaatsturing – als toetsingskader. Daarbij is het natuurlijk van belang dat de nieuwe bekostigingssystematiek bureaucratische uitvoering zo veel mogelijk tegengaat. Voor de indeling van bekostiging op het brede terrein van ‘ondersteuning en zorg’ lijkt in ieder geval het onderscheid tussen collectieve voorzieningen en individuele hulp van belang, omdat de sturing en uitvoeringspraktijk voor deze twee categorieën verschillend is. Verder is voor de individuele hulp het onderscheid tussen enkelvoudige diensten (modules) en meervoudige diensten (trajecten) van belang. Net zoals het onderscheid tussen ‘behandeling’ en ‘onderhoud’ (cure versus care).

Tijd voor vernieuwing dus! De kwaliteit en inhoud van zorg zijn daarmee gediend. Zo leren ook diverse ‘proeftuinen’. Verschillende vormen van meer eigentijdse bekostiging – van trajecttot cliënt-bekostiging en van resultaat- tot populatiebekostiging – leveren bemoedigende ervaringen op. Maar er blijft ruimte voor verbetering. Solide aandacht voor het samenwerkingsproces bij de introductie van nieuwe bekostigingsvormen is van belang. Net zo goed als het werken aan verdere transparantie van belang is. Niet in de laatste plaats om gezamenlijk Een ‘bouwstenenbenadering’ is daarom een goed instrument. een zo goed mogelijk aanbod te creëren dat aansluit bij de Daarmee kun je gefaseerd komen tot integraal beleid en uniEigenlijk kun je bij de bekostiging van zorg vier basisvormen behoefte aan zorg en ondersteuning van de populatie. formering van bekostiging. Naar gelang mogelijkheden en onderscheiden. Binnen deze basisvormen zijn er vele deelvorbehoefte kunnen ‘bouwstenen’ - direct of gefaseerd – worden men. Inkopen en verantwoorden is voor de sturing van de omvor- verruimd naar ‘bouwblokken’. Zo kunnen financiers, aanbie Betalen voor aanbod of betalen voor resultaat (waar betaal ming (transformatie) een belangrijk instrument. Zeker, wanneer ders en professionals in toenemende mate arrangementen het streven steeds meer gericht wordt op afrekening op resul- combineren als het gaat om meervoudige diensten. Bekostije voor?)  Betalen op basis van een populatie of betalen op basis van taat (wordt de afnemer er beter van?). Eenheid van taal en het ging met een gemiddelde prijs per traject of een gemiddelde uniformeren van de bekostigingssystematiek voor de verschil- prijs per persoon bijvoorbeeld. caseload (wat bepaalt het volume?) lende deelsectoren binnen het sociaal domein is dan wenselijk. Het door alle partijen gewenste en gepredikte uitgangspunt Zonder die uniformering is het nauwelijks tot niet mogelijk te In de praktijk is het proces van ‘kantelen’ nog in ontwikkeling. voor de zorg is: zo eenvoudig en transparant mogelijk. Ook komen tot integraal beleid. Daarmee staat de zogenaamde 1- Dit is begrijpelijk, omdat het inbedden van de kanteling tijd voor de te hanteren bekostigingsvorm geldt dit. Dat maakt de aanpak: 1 huishouden, 1 plan, 1 aanspreekpunt en 1 budget op kost en een ontwikkelproces is. Ook vraagt het verandering in het proces, samenwerking en communicatie. wijze van verrekenen simpel en voor iedereen begrijpelijk. de tocht! Maar simpel blijkt zo eenvoudig nog niet. We hebben de sys Vervolg op pagina 3 temen van bekostigen in de zorg verschrikkelijk ingewikkeld Mogelijkheden voor de kanteling van inkoop en bekostiging gemaakt. Zo erg, dat we zelf niet meer goed de relatie tussen Bij het invoeren van nieuwe vormen van bekostiging is het belangrijk voor ogen te houden dat het geen sinecure is. De prijs en resultaat kunnen achterhalen of aantonen. omslag naar bekostiging en het realiseren van maatschappelijJaargang 2 | aflevering 33 | pagina 2

Het Decor - verruim(t) de horizon 'Laat deadline herbeoordeling pgb vervallen' Bron: VNG 150825

plichting voor gemeenten om voor 1 oktober de herbeoordelingen af te ronden. Per Saldo wil het overgangsrecht tot 1 juli verlengen. De VNG heeft niet voor uitstel gevraagd, maar stelt Gemeenten moeten meer tijd krijgen voor de herbeoordeling dat het maar de vraag is of er genoeg personeel is om alle van inwoners met een persoonsgebonden budget (pgb). Dat herbeoordelingen voor 1 oktober af te ronden. Het gaat om vinden de SP-Kamerleden Renske Leijten en Nine Kooiman. Zij zo’n 125.000 mensen. dringen bij staatssecretaris Van Rijn (VWS) aan op het laten vervallen van de deadline van 1 oktober. In natura Naast de herbeoordelingen van pgb-houders Gemeenten moeten meer tijd krijgen voor de moeten gemeenten ook hun inwoners herindiceherbeoordeling van inwoners met een perren die tot 1 januari zorg en ondersteuning via de soonsgebonden budget (pgb). Dit om te voorAlgemene wet bijzondere ziektekosten (Awbz) in komen dat er weer grote fouten met ernstige natura kregen, maar sinds 2015 onder de Wmo persoonlijke gevolgen voor pgb-houders ont2015 of Jeugdwet vallen. Voor hen geldt dit jaar staan. Dat vinden de SP-Kamerleden Renske het overgangsrecht, waarmee zij de zorg (in natuLeijten en Nine Kooiman. Via schriftelijke vrara) krijgen die op basis van een Awbz-indicatie gen aan staatssecretaris Van Rijn (VWS) drinwas toegekend. Op basis van de herbeoordelingsgen ze aan op het schrappen van de deadline gesprekken wordt de behoefte aan zorg en onvan 1 oktober. dersteuning bepaald die gemeenten per 2016 via de Wmo en Jeugdwet moeten regelen en vergoeden. Ook daarover stelde Onzorgvuldig VNG eerder dat dit herbeoordelingsproces meer tijd vergt dan Het bevreemdt de SP-Kamerleden dat Van Rijn de deadline voorzien en dat zij signalen krijgt van gemeenten die dit provoor herbeoordeling van pgb-houders op zo een laat moment ces niet voor 1 november kunnen afronden. D66-Kamerlid naar voren heeft gehaald. Gemeenten hebben begin deze vroeg daarover opheldering aan de staatssecretaris. maand een brief gekregen dat de herindicaties Wmo 2015 en jeugdzorg voor pgb-houders niet op 1 december, maar op 1 Geen overzicht oktober moeten zijn afgerond. Ze snappen niet waarom Van Gemeenten hebben niet gevraagd om uitstel of andere maatRijn dit pas zo laat heeft bedacht. Ze stellen bovendien dat regelen, zo stelt Van Rijn nu in zijn antwoord op Kamervragen gemeenten op deze manier de herindicaties - inclusief de wetover deze verplichte herbeoordelingsgesprekken van D66telijke bezwaartermijnen voor burgers - niet zorgvuldig kunnen Kamerlid Vera Bergkamp. Hij erkent dat het een grote opgave uitvoeren. Het is hun ogen een contradictie dat Van Rijn aan is, maar dat deze ‘reeds lang voorzien’ was. ‘Teneinde de begemeenten vraagt om haast te maken, vanwege zorgvuldige oogde transformatieslag te maken hecht ik er zeer aan dat verwerking bij de SVB. De Kamerleden willen tevens weten wat gemeenten bij dit proces uiterste zorgvuldigheid betrachten. de (financiële) gevolgen voor gemeenten zijn die de deadline Gemeenten dienen bij de herbeoordelingen de eisen die de niet halen. wetgeving aan de (voorbereiding van) de besluitvorming ter zake stelt, te respecteren.’ Hij heeft geen overzicht van geUitstel meenten die in de problemen dreigen te komen. Gemeentekoepel VNG en de belangenvereniging voor pgbhouders Per Saldo maken zich eveneens zorgen over de verTijdrovender

Van Rijn stelt dat de herbeoordeling van pgb-houders meer tijd vergt dan die van inwoners die zorg in natura krijgen. Hij heeft er bij gemeenten op aangedrongen de pgbherbeoordeling ‘voortvarend’ te hand te nemen. Hij refereert in zijn antwoorden naar de oproep van gemeentekoepel VNG om prioriteit te geven aan de herbeoordeling van pgbovergangscliënten. Zo ver wil hij zelf niet gaan.

 Vervolg van pagina 2 Maatwerk als uitgangspunt Wat moeten gemeenten, aanbieders en professionals organiseren, alvorens – en met – de kanteling van bekostiging te beginnen? Per saldo gaat het om het vinden van de balans tussen:  sturing door en ruimte voor de eigen kracht en regie van hulp vragende inwoners;  sturing op professionaliteit en ruimte voor de professional;  sturing op kennis over effectieve interventies en werkzame factoren en de ruimte die hierdoor ontstaat voor professionals. Daarnaast moet duidelijk worden hoe de sturing van de markt vorm krijgt. Middels hiërarchische principes? Of juist van onderop – door en met invloed van de consumenten? Hebben de consumenten de meeste invloed. Of bepaald de financier de kaders? Professionalisme is de derde logische manier om het werk te organiseren. Hierbij wordt de organisatie van het werk en de beslissingen daarbinnen bepaald door het beroep en de professional en minder door de markt of door hiërarchie. Kortom, om in de toekomst de kosten van zorg en welzijn betaalbaar te houden zijn er mogelijkheden te over. De start ligt echter bij consensus over de sturingsprincipes. Het doel daarvan: het alsmaar toenemende beroep op de gespecialiseerde zorg indammen, het stelsel eenvoudiger maken, onnodige bureaucratie tegengaan en professionals meer ruimte geven. Geen gemakkelijke opgave, maar wel een uitdagende. Het is ‘loslaten’ om ‘in de hand te houden’. Jaargang 2 | aflevering 33 | pagina 3

Het Decor - verruim(t) de horizon Overgangsrecht Wmo en Jeugdwet moet verlengd Bron: Per Saldo 150825 Het overgangsrecht voor cliënten met een persoonsgebonden budget (pgb) moet worden verlengd tot 1 juli 2016. Hiervoor pleit Per Saldo, de belangenvereniging van mensen met een pgb. Per Saldo wil niet dat pgb-houders opnieuw de dupe worden van problemen met de pgb’s. Het overgangsrecht voor cliënten met een persoonsgebonden budget (pgb) moet worden verlengd tot 1 juli 2016. Het gaat om het overgangsrecht voor de Wmo 2015 en de jeugdzorg. Hiervoor pleit belangenvereniging van mensen met een pgb Per Saldo.

Voorkomen problemen Per Saldo vreest dat de nu gestelde herbeoordelingstermijn te kort is en pleit daarom voor verlenging van het overgangsrecht tot medio volgend jaar. ‘Zodat elke herbeoordeling de aandacht kan krijgen die nodig is en het gevaar dat er opnieuw problemen ontstaan bij de uitvoering van het trekkingsrecht, wordt voorkomen’, aldus de belangenvereniging.

academie en enkele sportclubs, en een gezond voedingspatroon. ‘Een echte primeur’, noemt de directeur het. Leerlingen kunnen er tot 18 uur -terecht op maandag, dinsdag en donderdag. Vanaf het schooljaar 2016-17 wordt dat uitgebreid tot 20 uur. ‘Ik had voor dit schooljaar op vijftig leerlingen gerekend. Maar ik krijg nu -zodanig veel reacties dat het er ongetwijfeld meer zullen zijn’, zegt Hellemans.

Semi-internaat moet leerlingen meer structuur geven en gezin- Overgewicht en obesitas bij kinderen- Edgar van Mill en Arianne Struik nen ontlasten

‘Veel ouders kunnen opvoeding van kin- Overgewicht bij kinderen deren niet alleen aan’ Bron: nieuwsblad In Overgewicht en obesitas bij Verruim het blikveld 150824 kinderen laten kinderartsOntwrichte gezinnen, ouders die amper tijd kinderendocrinoloog Edgar van Zorgvuldigheid hebben om hun kinderen op te voeden. Een Mil en ontwikkelingspsycholoog Gemeenten dreigen met de herbeoordeling groot maatschappelijk probleem, vindt het Arianne Struik zien hoe overgevan inwoners met een persoonsgebonden budget (pgb) in Sint-Gummaruscollege dat een ‘semi-internaat’ start om die wicht bij kinderen succesvol is tijdnood te komen, nu staatssecretaris Van Rijn de deadline opvoeding deels over te nemen. Na de lesuren krijgen de kin- aan te pakken. Ze gaan in op de voor de herbeoordeling twee maanden heeft vervroegd. Per deren er studiebegeleiding, gezonde voeding en allerlei activi- samenhang tussen overgewicht, Saldo wil niet dat pgb-houders opnieuw de dupe worden van teiten. ‘Wij willen die kinderen opomgeving en psychische probleproblemen met de pgb’s. ‘Zorgvuldigheid is een absolute ver- nieuw structuur geven’, zegt de dimen en vinden dat de eiste. Er moet de tijd voor worden genomen, zodat budget- recteur. ‘behandeling’ begint bij de ouhouders niet onnodig in de problemen komen, qua zorg maar ders en het kind zelf. ook wat betreft goed werkgeverschap.’ ‘Behandeling’ zetten ze bewust ‘Mensen hebben het steeds moeilijtussen aanhalingstekens, want het is niet de juiste term; hun ker om werk en gezin te combineOvergangsrecht aanpak is veeleer te kwalificeren als een leerproces. Waarbij ze ren, ouders moeten almaar meer Budgethouders met een pgb van de gemeente die voor de hun kinderen alleen opvoeden én het regent vecht- en echt- nadrukkelijk – en terecht – geen onderscheid maken tussen decentralisaties Wmo en Jeugdzorg een lopende indicatie had- scheidingen. Het tradi-tionele gezin staat onder druk. Veel lichamelijke en geestelijke gezondheid. den, houden via het zogeheten overgansrecht, hun pgb- kinderen missen structuur in hun leven en hun punten lijden De professionele lezer krijgt niet alleen een up-to-date overbudget tot uiterlijk januari 2016. In plaats van voor 1 december daaronder’, zegt Geert Hellemans. zicht van de wetenschappelijke stand van zaken, maar ook moeten gemeenten nu voor 1 oktober moeten de herbeoordeaansprekende casuïstiek. De auteurs houden daarbij steeds ling hebben afgerond van in totaal 125.000 mensen. Gemeen- Om ouders te helpen bij de opvoeding, richt de directeur van een scherp oog voor de praktische toepassing van hetgeen ze tekoepels VNG liet vorige week weten het naar voren halen het Sint-Gummaruscollege in Lier komend schooljaar een ‘semi te berde brengen. Dat maakt het boek tot een standaardwerk. van de deadline door Van Rijn ‘risicovol’ te vinden, omdat dit -internaat’ op. Een soort van naschoolse opvang. Maar de kineen ‘zorgvuldige beoordeling van de individuele situatie van deren krijgen er veel meer dan enkel toezicht: individuele stu- Overgewicht en obesitas bij kinderen, Edgar van Mil & Arianne de cliënt in de weg staat’. Van Rijn heeft die deadline naar vo- diebegeleiding, ontspanning in samenwerking met de muziek- Struik, Boom, 344 blz. ren gehaald om nieuwe pgb-problemen te voorkomen. Jaargang 2 | aflevering 33 | pagina 4

Het Decor - verruim(t) de horizon Bewoners steeds vaker zelf naar buurtbemiddeling Bron: CVV 150825

becue of vuurkorf en ander leed in de tuin zorgen ook voor veel klachten, gevolgd door overlast van dieren.

Het aantal bewoners dat zelf aan de bel trekt bij buurtTips om burenoverlast te voorkomen bemiddeling is de afgelopen jaren flink toegenomen. Groei buurtbemiddeling in gemeenten Buurtbemiddeling drijft grotendeels op de inzet van getrainde vrijwilligers. Zij helpen buren hun conflicten op te lossen. De lokale buurtbemiddelingsorganisatie wordt in goede banen geleid door een professionele kracht. Bewoners kunnen een beroep doen op de hulp van buurtbemiddelaars in 216 gemeenten; een aantal dat gestaag Bewoners zoeken kennelijk zelfstandig naar een oplosgroeit. In 2007 waren dat er 77. sing voor de burenoverlast, zonder zich direct als vanzelfsprekend te wenden tot instanties als de politie. In 2014 verwees de politie minder bewoners met een burenconflict door naar buurtbemiddeling. Adviseur Frannie Herder van CCV: ''In 2007 waren er 1.000 buurtbemiddelaars actief en dat zijn er in 2014 meer dan 2.700. Allemaal mensen die zich belangeloos willen inzetten om burenruzies te helpen oplossen. Zij leveren hiermee een waardevolle bijdrage aan een leefbare en veilige woonomgeving. Die trend past in de huidige participatiemaatschappij.''

In 2007 kwam 23 procent van de aanmeldingen direct van bewoners zelf. In 2014 is het aantal zelfmelders lanEen parabel of gelijkenis is een kort verhaal, gewoonlijk gesitueerd in het dagelijks delijk gestegen naar 45 procent. Dit blijkt uit de jaarlijkse leven, dat dient om een religieus, moreel of filosofisch idee te illustreren. HET DE- benchmark van het Centrum voor Criminaliteitspreventie COR verzamelde een aantal van die mooie, korte inspirerende verhalen. Om te en Veiligheid (CCV). motiveren en te stimuleren om positiever te denken, te leven en te werken.

De paardebloem Nasreddin Hodja besloot een bloementuin aan te leggen. Hij bemestte de grond en zaaide de zaden van vele prachtige bloemen. Maar toen ze opkwamen stond de tuin niet alleen vol met de bloemen die hij had gekozen, maar was hij ook overwoekerd door paardebloemen. De Hodja vroeg advies aan hoveniers in de wijde omgeving en probeerde iedere bekende methode uit om ze kwijt te raken, maar tevergeefs.

Tenslotte liep hij helemaal naar de hoofdstad om de koninklijke hovenier te spreken in het paleis van de sjeik. Deze wijze oude man had al ontelbare hoveniers geadviseerd en opperde verschillende remedies om de paar12.000 meldingen, bemiddeling vroeg inzetten debloemen te verdrijven, maar de Hodja had ze allemaal al geprobeerd. Vorig jaar kregen de buurtbemiddelingsorganisaties in Ze zaten een poos zwijgend bij elkaar en tenslotte keek de tuinman Nas- totaal 12.000 meldingen van burenoverlast binnen. Daarvan bleek negentig procent geschikt voor een bemiddereddin aan en zei: “Nou, dan stel ik voor dat je van ze leert houden.” lingstraject. Landelijk werd in 2014 gemiddeld 68 procent van de zaken opgelost. De kans op een oplossing is het Meer inspirerende sprookjes en parabels vind je hier: grootst als buurtbemiddeling in een zo vroeg mogelijk stadium van de woonoverlast wordt ingezet. Burenoverlast: lawaai, barbecue en huisdieren Veruit de meeste klachten gaan over geluidsoverlast door hard praten, luidruchtig gedrag en harde muziek. Ruzie door overhangende takken, rookoverlast door bar-

Jaargang 2 | aflevering 33 | pagina 5

Het Decor - verruim(t) de horizon D66: studentenhuisvesting in ruil voor maatschappelijke inzet Bron: D66 150825

Initiatiefvoorstel naar B&W 'Gemeenten gebruiken eigen bijdrage als Van Dantzig heeft een initiatiefvoorstel ingediend in de Ammelkkoe' Bron: FD 150825 sterdamse gemeenteraad dat het college van B&W oproept de D66 wil onderzoeken op welke wijze studenten maatschappeVeel gemeenten hebben de eigen bijdrages die burgers moeverschillende mogelijkheden te onderzoeken. lijk kunnen worden ingezet bij verschillende woonvormen. ten betalen voor zorg flink verhoogd. Vooral voor mensen met Bijvoorbeeld door studenten te laten samen wonen met oudeeen gemiddeld inkomen of hoger, zijn de kosten voor zaken ren in half leegstaande verzorgingstehuizen of bij ouderen in Experiment: thuiszorg voor dementerenden als begeleiding en dagbesteding fors gestegen. Bron: WelThuis 150825 huis. Zorgorganisatie WelThuis, werkzaam in In enkele gevallen komt de eigen bijdrage voor deze groep per Utrecht en Zuid-Holland, is een experiment uur zelfs hoger uit dan wat de gemeente aan de zorgaanbieder Volgens Amsterdams D66-raadslid en woordgestart met het geven van intensieve ver- betaalt. Dat stellen verschillende zorgaanbieders. Zij zien dat voerder wonen, Reinier van Dantzig: "Ik vind pleeghuiszorg aan cliënten in hun thuissitu- bestaande cliënten afhaken en nieuwe cliënten afzien van de het de moeite waard om creatieve wooninitiaatie. Hierdoor kan mogelijk een gang naar zorg, omdat ze de kosten te hoog vinden. Dit meldt het Finantieven te onderzoeken en vaker in te zetten. Er het verpleeghuis worden voorkomen of cieele Dagblad. zitten niet alleen voordelen aan voor de stad, uitgesteld. zoals het beter omgaan met mensen die hulp behoeven en de resocialisatie van (ex-) gedetineerden, het geeft studenten ook meer kans op een woning en wellicht een mooie stageplaats". Ouderen, vluchtelingen en ex-gedetineerden Andere steden experimenteren al met creatieve vormen van samenwonen. Zo heeft Eindhoven een jongerenhuis waar studenten samenwonen met jonge vluchtelingen en in Aarhus, Denemarken helpen studenten (ex-) gedetineerden met reintegreren door samen een huis of complex te delen. Dergelijke initiatieven zouden een aanvulling zijn op 'Academie van de Stad', waarbij Amsterdamse studenten in ruil voor maatschappelijke inzet korting krijgen op hun huur of extra studiepunten. Duidelijke regels Volgens de LSVb (Landelijke Studenten Vakbond) zouden er in 2015 in Amsterdam tussen de 9000 en de 10.000 kamers voor studenten bij moeten komen om te voldoen aan de vraag. Tegelijkertijd zullen er ook verzorgingstehuizen leeg komen te staan. Om studenten samen te laten wonen met ouderen, vluchtelingen of (ex-)gedetineerden zijn wel duidelijke regels nodig.

Gemeenten mogen zelf bepalen welk deel van de kosten van de zorg ze bij de burger in rekening brengen. Daarbij geldt alleen een maximum, dat wettelijk is vastgelegd en dat afhankelijk is van het inkomen.'Er zijn gemeenten die nu bedragen doorgeven van € 60 tot € 70 per uur', ziet Jan Voortman, directeur van Professionals in NAH (niet-aangeboren hersenletsel). Vooral bij cliënten die net iets meer inkomen hebben dan het minimum en die weinig zorg afnemen, knelt dat, zegt hij. 'Iemand die veel zorg afneemt, kan ervan uitgaan dat hij of zij aan de maximale eigen bijdrage per vier weken komt. Maar als je maar één of twee uur per week gebruikmaakt van zorg, WelThuis heeft voor deze verpleeghuiszorg thuis een aantal word je gestraft met een heel hoge eigen bijdrage.' ‘bouwstenen’ nodig zoals verzorging & verpleging, alarmering, toezicht, dagactiviteiten, eten & drinken, het doen van de was, Een zorgaanbieder die zaken doet met 56 gemeenten schat huishoudelijke hulp en familieparticipatie. Directeur van Wel- dat bij 30% tot 50% de hoogte van de eigen bijdrages fors Thuis, Vivian Broex, zegt hierover: “Als we die bouwstenen hoger ligt dan toen de zorg nog door het Rijk werd geregeld. hebben en als het de wens van mensen is om zo lang mogelijk Een andere aanbieder, die met 180 gemeenten zaken doet, thuis te blijven wonen, waarom bieden we dit pakket dan niet komt met een vergelijkbare schatting. gewoon thuis aan? Wij doen dat dan altijd samen mét het netwerk van de cliënt. Op deze wijze kan mogelijk het veelal emo- IederIn, het netwerk voor mensen met een beperking of chrotionele moment van verhuizen naar een verpleeghuis voorko- nische ziekte, zegt de laatste tijd veel meldingen binnen te men of uitgesteld worden.” krijgen over de hoogte van de eigen bijdragen. Het experiment ging op 1 juni van start gestart bij een aantal cliënten die intensieve zorg nodig hebben en bij cliënten met dementie. Zij ontvangen een uitgebreid zorgen ondersteuningspakket thuis. Ongeveer twaalf cliënten, woonachtig in Zoetermeer en de Krimpenerwaard, worden momenteel door een team van tien professionals ondersteund. Bouwstenen

Begin 2016 wordt het concept geëvalueerd. Jaargang 2 | aflevering 33 | pagina 6

Het Decor - verruim(t) de horizon SMART of stupid?

lijk de uitvoering betreft. Toch bestaat de neiging het principe Blog te pas en te onpas te gebruiken, dwars door de organisatie Management-hypes maken keurig de bekende levenscyclus heen. door. Ook in de zorg. Het is dus belangrijk hun positie en beOp strategisch niveau kan SMART tekenis correct en tijdig te onderdus beklemmend werken. Maar het kennen. Enkele voorbeelden als kan nog erger, zoals bij het uitoefening. gangspunt dat strategische managementbeslissingen evidence based Het is al wat langere tijd 'in' om moeten zijn: zekerheid op basis van doelstellingen SMART te formugevalideerde informatie. Natuurlijk, leren. Ze moeten Specifiek, evidence based management kan Meetbaar, Acceptabel, Realistisch inefficiënties voorkómen. We hoeen Tijdgebonden zijn. SMART ven het wiel niet iedere keer opheeft als doel het management nieuw uit te vinden. Maar als evimet beide voeten op de grond te dence based tot het niveau van houden en te voorkómen dat het universeel principe wordt verheven, zich verliest in brede, oppervlakkige beschouwingen over wat krijgen we te maken met een tweeledig probleem: 1. Het verleallemaal mogelijk is of zou kunnen zijn. Tot zover is er niets den (!) gaat als inspiratiebron gelden voor de toekomst en 2. mis mee. Maar toch worden er in de literatuur vragen over Bij de ontwikkeling van risicodragende innovaties worden angesteld. Is het, bijvoorbeeld, nodig om de reeks adjectieven uit deren ermee opgezadeld de kastanjes uit het vuur te halen. te breiden (zoals met 'Relevant')? De meeste van dergelijke vragen gaan echter over marginale aanpassingen en etaleren een krampachtige poging een nieuw acroniem te formuleren. Acroniem Een meer fundamentele vraag betreft het SMART-principe zelf: hoe algemeen toepasbaar is het? Vaak wordt ervan uitgegaan dat het voor alle mogelijke doelen geldt. Toch is SMART meer geschikt voor concrete, operationele doelen dan voor strategische doelen. Deze laatste worden er zelfs eerder door gehinderd. SMART klinkt slim, maar kan het tegendeel inhouden bij visie- en strategie-ontwikkeling. Het acroniem krijgt dan de betekenis van Simpel, Makkelijk, Achterhaald, Remmend en Traditioneel. Adjectieven die eerder voor strategische doelen in aanmerking komen, zijn, bijvoorbeeld: Generiek, Imaginair, Confronterend, Visionair en Toekomstgericht. Ze contrasteren bijna letterlijk met de traditionele SMART uitgangspunten. Vaak wordt geclaimd dat wel bekend is dat SMART voorname-

SMART uitgangspunten kunnen voldoen. Beleid blijft zo op een te operationeel niveau steken. Kritiekloze acceptatie en toepassing van managementconcepten kan ook in organisaties tot bijzondere situaties leiden. Het hoger management van sommige organisaties rekent het personeel af op SMART functioneren en evidence based performance, maar roept de mensen tegelijkertijd op tot meer ondernemerschap, lef, flexibiliteit en innovatie. Zelf houdt dat hoger management star vast aan beslissen op basis van bestaande praktijkvoorbeelden (evidence) om risico’s zoveel mogelijk uit te sluiten.

Conclusies: Managers vertonen de neiging managementconcepten kritiekloos te omarmen. SMART is meer geschikt voor doelstellingen op operationeel niveau; minder, niet of juist niet voor strategische doelstellingen. Naarmate een manager zich meer toelegt op SMART beleid, is hij/zij meer boekhouder dan leider. Er kunnen valide argumenten zijn om strategisch te kiezen op Het eerste probleem remt vooruitgang; het tweede werkt ver- basis van evidence. Immers, niet iedereen kan leider zijn. Maar lammend als die anderen hetzelfde uitgangspunt hanteren claim geen leiderschap als feitelijk sprake is van volgerschap. (het bekende commons dilemma). Evidence based klinkt ferm, doordacht en verstandig, maar kan dus ook risicomijdend, Theo Poiesz gemakzuchtig en volgzaam betekenen. In de praktijk wordt het Hoogleraar verbonden onderscheid meestal niet gezien en wordt voetstoots van de aan TIAS eerste uitgegaan. Laaghangend fruit SMART en evidence based impliceren een kortetermijn focus: de nadruk op quick wins en 'laaghangend fruit'. Maar quick wins create long term ruins. Bovendien nodigen ze uit tot pervers gedrag. Ze roepen niet op tot het leveren van een bijdrage aan de organisatie maar tot persoonlijk scoren op hot local targets, desnoods ten koste van de organisatie. In plaats van het toepassen van SMART uitgangspunten op bestaande doelstellingen, wordt gefocust op die doelstellingen die aan Jaargang 2 | aflevering 33 | pagina 7

Het Decor - verruim(t) de horizon Bijstandsgerechtigden mogen deel bedrijfswinst houden Bron: nieuwsbericht 150827

een parttime baan in loondienst met zelfstandige werkzaamheden. De pilot geeft alle bijstandsgerechtigden de kans om mee te gaan in deze ontwikkeling en daarmee hun reïntegratie Voor Groningers in de bijstand wordt het makkelijker om een te bevorderen,' aldus de gemeente. bedrijf op te bouwen. De gemeente start een pilot waarbij bijstandsgerechtigden de bedrijfswinst mogen verrekenen met Vernieuwing sociale zekerheid de uitkering zonder het risico om de Wethouder Sociale Zaken Mattias Gijsbertbijstandsuitkering kwijt te raken. sen verwacht veel van deze pilot: ‘Het blijkt vaak heel lastig om uit een bijstandssituatie Groningers in de bijstand mogen tegete komen. De pilot werkt hopelijk als een lijkertijd een eigen bedrijf opbouwen stimulans voor mensen om initiatief te neen een deel van de winst houden. De men en door te zetten. Het is een eerste gemeente begint binnenkort met een aanzet om de sociale zekerheid te vernieupilot die dat mogelijk maakt. Voorheen wen.’ moesten bijstandsgerechtigden kiezen tussen het een of het ander, zelfs als Werven het startende bedrijf nog niet voldoenHet helpen van beginnende en gemotiveerde opbracht om van rond te komen. Voor de gemeente levert de ondernemers om zonder bijstand verder te kunnen, gehet ook een directe besparing op. beurt niet via het traditionele re-integratietraject. In plaats daarvan is er hulp van diverse partijen om de boekhouding te Participatiewet doen, belastingaangifte in te vullen, marktonderzoek te verOndernemen in de bijstand is nu slechts toegestaan aan bijrichten en marketingplannen op te stellen. Het Werkgeversstandsgerechtigden met plannen voor een levensvatbare onteam van de gemeente gaat opdrachten werven voor de nieuderneming en aan personen met een zeer grote afstand tot de we parttime ondernemers. De pilot loopt tot en met eind 2016. arbeidsmarkt. De gemeente Groningen vindt dat de ParticipaIn 2017 wordt deze geëvalueerd. tiewet hiermee achter loopt op ontwikkelingen in economie en samenleving. Stimuleren Doel van het project is om mensen te stimuleren om stappen te zetten naar eigen inkomsten, zodat ze uiteindelijk geen bijstand meer nodig hebben. Iemand die bijvoorbeeld honderden euro’s per maand verdient, maar het net niet klaarspeelt om met zijn bedrijfje uit de bijstand te komen, moet stoppen met zijn bezigheden.

Kanjertraining zorgt voor beter klassenklimaat Bron: Universiteit Utrecht 150827

leken met veertien klassen die de training niet volgden. Vliek vond significante verbeteringen in het klassenklimaat in de interventieklassen. Ook constateerde ze een positief effect op zelfwaardering, depressieve gevoelens en prosociaal gedrag van kinderen. Leerkrachten rapporteerden een vermindering van verstorend gedrag in de klas. De Kanjertraining wordt ook in psychologenpraktijken aangeboden aan kinderen met weinig zelfwaardering. Bij twee derde van deze kinderen was de zelfwaardering na de training verbeterd, aldus Vliek.

Aantal hulpvragen Defence for Children verdubbeld Bron: Defence for Children 150827 Het aantal kinderen, ouders en beroepskrachten dat zich in de eerste helft van 2015 bij Defence for Children meldde met hulpvragen rond jeugd- en familierechtkwesties is verdubbeld in vergelijking met de eerste helft van 2014. Dat meldt Defence voor Children. Het aantal hulpvragen steeg ten opzichte van 2014 met bijna 55 procent tot 251. De hoeveelheid vragen over voogdij, omgangsregeling en echtscheiding verdubbelde. Meldingen over jeugdhulp namen met ongeveer 20 procent toe tot 76, vooral vragen over pleegzorg en kinderbeschermingsmaatregelen. Ook het aantal hulpverzoeken over gehandicapte kinderen steeg in 2015.

Het klimaat van een problematische klas verbetert na het volgen van een Kanjertraining. Dat blijkt uit onderzoek waarop Lilian Vliek op 28 augustus promoveert aan de Universiteit Utrecht.

Nieuw zijn hulpvragen over politiegeweld: in de eerste helft van dit jaar kwamen er veertien meldingen binnen, terwijl er in de eerste helft van 2014 geen waren. Opvallend gestegen is verder het aantal zaken over armoede. Daarnaast nam de multiproblematiek binnen gezinnen toe. Volwassenen hadden in Vliek onderzocht de effecten van de Kanjertraining op sociaal 2015 vaker klachten over instanties die vermoedens van kinvastgelopen klassen en op kinderen met milde tot ernstige dermishandeling of misbruik niet serieus namen. Nieuwe ontwikkelingen psychosociale problemen. In het onderzoek zijn onder meer 'Banen in loondienst worden in toenemende mate schaars. veertien problematische klassen met leerlingen van 8 tot 13 Steeds meer burgers werken in ZZP-contracten of combineren jaar die een Kanjertraining kregen van een psycholoog vergeJaargang 2 | aflevering 33 | pagina 8

Het Decor - verruim(t) de horizon Extraatje mantelzorgers geeft kans op contact Bron: nieuwsbericht 150825

leefpad, bijvoorbeeld de plek waar mantelzorgers hun vrije tijd doorbrengen of op scholen. Bouw een kennisnetwerk op van verenigingen, organisaties en bedrijven die betrokken zijn bij Hoe legt de gemeente contact met mantelzorgers? Belangrijk mantelzorgers. Met behulp van de zogenoemde "erf betreis de mantelzorg waardering: het financiële extraatje of de VVV ders", mensen die achter de voordeur komen. Zoals de thuis-bon. ‘Dan heb je de mantelzorger in beeld en kun je hem ook zorg, de dominee en vrijwilligers.' ondersteunen.’

Gemeenten zeggen in een enquête van de VNG dat ze mantelzorgers goed informeren en mogelijkheden bieden voor hulp en ondersteuning. Mantelzorgers geven aan dat ze de weg naar de ondersteuning niet vinden. 'Een opmerkelijke discrepantie', constateert Kitty van den Hoek. Zij is onderzoeker mantelzorg bij Movisie. Is er sprake van een mismatch? 'Ja en nee. SCP-onderzoek heeft eerder laten zien dat lang niet alle mantelzorgers behoefte hebben aan hulp van de gemeente. Zij redden zich op hun eigen manier. De vraag is of je dan voldoende in beeld hebt bij wie die vraag er wél is? '

Top 3 tips De top 3 tips om mantelzorgers te bereiken begint, aldus Van den Hoek, bij de erfbetreders: 'Netwerken en uitwisseling van informatie met andere erfbetreders kan zeker helpen om mantelzorgers beter te bereiken. Daarnaast is de zogenoemde mantelzorgwaardering, het jaarlijkse extraatje voor mantelzorgers, nog een onderschat instrument. Mantelzorgers melden zich voor dat extraatje aan bij de gemeente. Dat is het moment om hen persoonlijk te vragen naar hun behoefte aan ondersteuning.'

zorg en vrijwilligerswerk in het dossier mantelzorg>>

Nieuw meldpunt voor kinderen in crisis Bron: Regio Eindhoven 150826 Kinderen en jongeren tot 23 jaar die in een crisissituatie verkeren, krijgen vanaf 1 september direct de juiste hulp via het meldpunt Spoed4Jeugd Zuidoost Brabant. Een medewerker is binnen twee uur na een melding ter plaatse en binnen een dag wordt vervolghulp geregeld. Het nieuwe meldpunt is nodig omdat gemeenten vanaf 1 januari de verantwoording van zorg rond kinderen over hebben genomen van diverse instanties zoals Bureau Jeugdzorg. Waar verschillende problematische situaties nu nog bij een specifieke organisatie worden gemeld, is er vanaf 1 september een centrale plek.

Het meldpunt is - naast Denk jij dat jouw gemeenten meer moet doen om mantelzor- kinderen en ouders Mantelzorger bereiken gers in beeld te krijgen. Heb je tips hoe de gemeenten dat het bedoeld voor iedereen Wat moet de gemeente weten om mantelzorgers te bereiken? beste kan doen? Geef jouw ideeën door>> die met kinderen en 'Wie het zijn en hoe de groep mantelzorgers eruit ziet,' zegt gezinnen te maken Van den Hoek. 'Er zijn subgroepen; partners, kinderen, ouders, Mantelzorger in beeld heeft, zoals wijkteams, jonge en oudere mantelzorgers, stedelingen en plattelandsbeDe Stichting Vrijwillige Thuiszorg Overijssel heeft zo'n aanpak, huisartsen, leraren en woners. Zij hebben allen verschillende behoeften. Om een straaldus Van den Hoek. In opdracht van gemeenten brengt de familie of vrienden. tegie voor mantelzorgondersteuning in de gemeente te bepastichting met het extraatje duizenden nieuwe mantelzorgers in len, moet je weten hoe de groep is samengesteld en waar je beeld en informeert hen over ondersteuning. Nog een derde Samenwerkingsverband 18 organisaties de mantelzorgers kunt vinden.' tip tekent Van den Hoek aan: 'Meten is weten. Onderzoek wie Spoed4Jeugd Zuidoost Brabant is een samenwerkingsverband je als gemeente precies bereikt en bedient. Niet alleen de aan- van 18 organisaties die zich bezighouden met jeugdzorg, geAllochtone mantelzorgers vragen geen ondersteuning. Vertallen, maar ook de effecten zijn belangrijk. Gemeenten kun- handicapten en welzijn. De 21 regionale gemeenten zijn opschillende onderzoeken tonen aan dat allochtone mantelzornen bijvoorbeeld allerlei respijt faciliteiten aanbieden voor drachtgever van het project. gers meer risico lopen op overbelasting dan autochtone manmantelzorgers, maar ze moeten ook weten of het mensen echt telzorgers. Lees meer>> helpt om een adempauze te hebben. Zo weet je of je de mid- Spoed4Jeugd Zuidoost Brabant is 24 uur per dag, 7 dagen per delen effectief inzet.' week bereikbaar via telefoonnummer 088-066 69 99. Erf betreders Om het contact te leggen, moet de gemeente de mantelzorVeel Nederlanders zorgen voor een zieke partner, kind, ouder gers eerst vinden. Van den Hoek: 'Kijk naar het zorgpad, dat of andere naaste. Een zware taak naast hun gewone dagelijkse zijn plekken waar cliënten met hun mantelzorgers vaak komen. baan, die vaak als vanzelfsprekend gezien wordt. Ook door de Bijvoorbeeld het ziekenhuis of de huisarts. Kijk ook naar het mantelzorger zelf. Lees over de ontwikkelingen over mantelJaargang 2 | aflevering 33 | pagina 9

Het Decor - verruim(t) de horizon Tijd voor nieuwe prioriteiten in sociaal domein Bron: nieuwsbericht 150825 Gemeenten waren vorig jaar vooral druk bezig met de urgente zaken rond de decentralisaties. Maar nu is het toch tijd om verder te kijken. In maart 2014 konden de inwoners van Nederland hun stem uitbrengen voor een nieuw lokaal bestuur. Dit keer werd er met (nog meer) spanning naar de uitslagen uitgekeken, met name omdat we begin vorig jaar aan de vooravond stonden van een grote decentralisatie-operatie in het sociaal domein. Een operatie waarin ook een nieuwe rol voor gemeenten was weggelegd: die van regisseur op basis van één gezin, één plan! Met die (nieuwe) regierol als vertrekpunt liet de Drentse gemeente Borger-Odoorn het gesubsidieerd vervoer analyseren. In aanvulling op een eindrapport met tekst en tabellen, gebruikte de gemeente een filmpje waarin een dag gesubsidieerd vervoer op een geografische kaart werd getoond. Daarbij werden in minder dan twintig seconden tal van vragen en suggesties opgeroepen. Waarom rijden er zoveel taxi's achter elkaar? Waarom rijdt gesubsidieerd vervoer door tot ver na middernacht? Kan het openbaar vervoer op drukbereden trajecten ingezet worden? Kunnen we gecombineerd aanbesteden? Kan dat met andere gemeenten of samen met de provincies Groningen en Drenthe? De afgelopen maanden is het bewuste filmpje breedverspreid in kringen van beleid en bestuur, ook al omdat op een relatief eenvoudige en kernachtige manier het beleidsvraagstuk met betrekking tot gesubsidieerd vervoer wordt geschetst.

ties, waaronder organisatieaanpassingen en aanbestedingen. Sleutelwoord: huiselijk geweld Kortom: de prioriteit lag even elders. De Monitor Aanpak Kindermishandeling bevat vanaf 1 januari ook informatie over huiselijk geweld, zodat gemeenten kunnen Inmiddels zijn we een jaar verder. De decentralisaties in het beschikken over een integraal sturingsinstrument. Dat heeft sociaal domein krijgen met horten en stoten overal zijn beslag het Nederlands Jeugdinstituut bekendgemaakt. en wat mij betreft is het dan ook de hoogste tijd om de inspirerende brochurevoorbeelden alsnog na te volgen. Ze zijn ac- De Monitor Aanpak Kindermishandeling, waaraan ongeveer tueler dan ooit! tweehonderd gemeenten deelnemen, geeft gemeenten een overzicht van de plaatselijke stand van zaken in de aanpak van kindermishandeling. De monitor bevat prevalentiecijfers van 'Residentiële jeugdhulp Oostvoorne volVeilig Thuis, gegevens over het gemeentelijk jeugdbeleid, aldoet' Bron: Inspectie Jeugdzorg 150827 gemene informatie over de jeugd in de gemeente, en kennis De kwaliteit van de Horizon-locatie voor residentiële jeugdhulp over een effectieve aanpak van kindermishandeling. GemeenMedisch Kinderhuis Oostvoorne is voldoende. Dat staat in een ten hebben inzicht in hun eigen gegevens en kunnen die verrapport dat de Inspectie Jeugdzorg op 25 augustus heeft gegelijken met landelijke gegevens en geanonimiseerde informapubliceerd. tie over andere gemeenten. Deelname aan de monitor is gratis. De inspectie onderzocht of de locatie voor residentiële jeugdhulp van Horizon Jeugdzorg en Onderwijs verantwoorde hulp aan kinderen biedt. Medisch Kinderhuis Oostvoorne begeleidt kinderen van 4 tot 12 jaar 24 uur per dag in zes open behandelgroepen.

Gemeenten zijn sinds dit jaar verantwoordelijk voor de aanpak van alle vormen van huiselijk geweld: kindermishandeling, partnergeweld en geweld tegen ouderen. Na de uitbreiding biedt de monitor hen geïntegreerde informatie over de plaatselijke stand van zaken en de aanpak van huiselijk geweld.

Op veertien van de achttien criteria scoorde de instelling een voldoende. De inspectie oordeelt dat het leefklimaat passend is voor de kinderen. De instelling biedt hulp van goede kwaliteit door de inzet van gekwalificeerde professionals, die acuut onveilige situaties kunnen opheffen. Verbetering is nog nodig van het systematisch uitvoeren van risicotaxaties, het systematisch beperken van veiligheidsrisico's en het toerusten van medewerkers om onveilige situaties te voorkomen.

'Goed voorbeeld doet goed volgen', zo luidt een spreekwoord. De inspectie wil dat Medisch Kinderhuis Oostvoorne binnen In dat kader is vorig jaar, naar aanleiding van de analyse van een half jaar voldoet aan de vier resterende criteria. de gemeente Borger-Odoorn, door de VNG een brochure aangeboden aan de wethouders Sociaal Domein, waarin een tien- Huiselijk geweld deel van monitor kindertal soortgelijke 'best practices' is opgenomen. Of dat al veel mishandeling heeft geholpen? Nog niet echt. Gemeenten waren vorig jaar Bron: Nederlands Jeugdinstituut 150827 vooral druk bezig met de urgente zaken rond de decentralisaJaargang 2 | aflevering 33 | pagina 10

Het Decor - verruim(t) de horizon Gehandicapten in thuiszorg 'innovatief en goed' Bron: gemeente Kaag en Braassem Alle inwoners van de Kaag en Braassem kunnen hulp in de huishouding krijgen voor slechts 7,50 per uur, met steun van de gemeente.

Staatssecretaris Martin van Rijn (PvdA, VWS) steunt de gemeente Kaag en Braassem in haar plan verstandelijk gehandicapten werkervaring op te laten doen in de thuiszorg. Dat schrijft hij in antwoord op Kamervragen van de SP. Van Rijn noemt het tweejarig project een ‘innovatieve en goede werkwijze’.

dienst voor een uitkering. Geen ontslagen Volgens wethouder Floris Schoonderwoerd (PRO Kaag en Braassem, zorg en welzijn) zit de zaak in zijn gemeente anders in elkaar. ‘Wij hebben de bezuinigingen van 40 procent op de huishoudelijke hulp op kunnen vangen zonder dat er mensen ontslagen werden bij de thuiszorg. Toch hebben we een beroep gedaan op het budget dat de Tweede Kamer beschikbaar heeft gesteld. We hebben nagedacht hoe we dat geld duurzaam konden investeren in de thuiszorg en zijn toen met dit plan op de proppen gekomen.’

'Het gaat erom dat het een duurzaam project is voor deze mensen, maar over de hoeveelheid doe ik geen uitspraak.'

Seksueel geweld bij jongeren zorgwekkend Bron: GGD Zuid Limburg 150825 Extreem veel jongeren melden ooit een vorm van seks tegen haar of zijn wil te hebben meegemaakt. Vooral jongeren die seks hadden met iemand van het eigen geslacht melden vaker ongewenste seksuele activiteiten.

Ongewenste seks Uit onderzoek van de GGD Zuid Limburg en de Universiteit Maastricht blijkt dat extreem veel jongeren tussen 12 en 25 jaar een vorm van ongewenst seksueel gedrag heeft meegeGeen tegenprestatie maakt. Dat varieert van ongewenst tongzoenen tot vaginale of Hij benadrukt dat mensen die volgens de Wmo recht hebben anale seks. 41 Procent van de meisjes en jonge vrouwen gaf op huishoudelijk hulp, deze krijgen. Ook krijgen de mensen die aan een vorm van ongewilde seks te hebben meegemaakt. Bij in de thuiszorg werken het salaris waar ze recht op hebben. De jongens was dat percentage 21 procent. mensen met een verstandelijke beperking, of mensen die op een andere manier een lange afstand tot de arbeidsmarkt heb- Ongewilde seks ben, krijgen door het werk ervaring en werkritme opdoen. Aan Het onderzoek is in 2011 uitgevoerd via een enquête, die door het eind van de training, krijgen ze een certificaat en kunnen 10.401 jongeren is ingevuld. Opvallend is dat jongens en meisze als thuishulp aan de slag. ‘We verplichten mensen vanuit de jes die seks hadden met iemand van het eigen geslacht vaker sociale dienst niet om dit te doen’, aldus Schoonderwoerd. ongewilde seks aangeven. Verder blijkt de dader vaak (in bijna ‘Het is dus geen tegenprestatie voor een uitkering.’ Hij is dan 70 procent van de meldingen) een bekende van de jongere te ook blij met de steun van staatssecretaris Van Rijn. zijn, variërend van (ex-) partner en familie of goede vriend tot

7,50 Alle inwoners van de Kaag en Braassem kunnen hulp in de huishouding krijgen voor slechts 7,50 per uur. En daarvoor krijgen ze dan niet één hulp, maar twee. Naast een professionele hulp van één van de thuishulporganisaties waar de gemeente een contract mee heeft, komt er ook iemand met een lange afstand tot de arbeidsmarkt mee om het vak te leren en werkritme op te doen. Het loon van de professional wordt door de gemeente aangevuld tot het cao-loon. Kaag en Braassem betaalt dit uit het extra budget dat werd toegekend om Verdringing de grootste problemen in de huishoudelijke hulp op te vanHet project loopt nu een paar maanden en er is voldoende gen. belangstelling van uitkeringsgerechtigden voor een ‘traineeship’ in de thuiszorg. Sterker nog, de gemeente is nu Goedkoop alternatief op zoek naar meer mensen die van de schoonmaakdienst geDe SP stelde aan Van Rijn vragen over de gang van zaken in de bruik willen maken. Vrees voor verdringing of concurrentievergemeente. Kamerleden Renske Leijten en Sadet Karabulut valsing is er volgens Schoonderwoerd niet. Er zijn niet veel noemden het daarin ‘schokkend dat duizenden thuiszorgmecommerciële schoonmakers aan het werk bij particulieren. ‘En dewerkers ontslagen worden en gehandicapten en werklozen of we hiermee de zwarte schoonmaker verdringen, dat gaat hiervoor als goedkoop alternatief worden ingezet’. Ook noemons niet zoveel aan.’ Er is twee jaar lang 89 duizend euro beden ze het ‘te gek voor woorden’ dat ontslagen thuiszorgmeschikbaar voor het project. De gemeente wil zich niet vastlegdewerkers hetzelfde werk zouden moeten doen als wedergen op een aantal certificaten dat dan uitgegeven moet zijn.

kennis. Bij de invasieve vormen van seks tegen iemands wil, was er in een op de vier gevallen sprake van geweld. Zorgverleners Zorgverleners onderschatten de omvang van het probleem, melden de onderzoekers. Er is meer aandacht nodig voor dit probleem door goede seksuele voorlichting van oudere en scholen. Maar ook huisartsen en andere zorgverleners die contact hebben met jongeren, moeten alert zijn op signalen van ongewilde seks. Weerbaarheid is een belangrijk wapen tegen ongewilde seks. In Zuid-Limburg bijvoorbeeld biedt de GGD een training aan voor scholen: training Sekswijzer. Jaargang 2 | aflevering 33 | pagina 11

Het Decor - verruim(t) de horizon Gemeenten worstelen met uitvoering van mantelzorg Bron: nieuwsbericht 150826 Gemeenten zijn in het kader van hun mantelzorgbeleid vooral op zoek naar goede voorbeelden uit de praktijk en willen de mantelzorgers in hun regio beter in kaart brengen. Dat blijkt uit onderzoek van adviesbureau RadarAdvies in opdracht van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). De meerderheid van de gemeenten zijn actief aan de gang gegaan met het opstellen van beleid voor de ondersteuning en jaarlijkse waardering van mantelzorgers. Sinds 1 januari 2015 zijn gemeenten volgens de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) verantwoordelijk voor passende lokale ondersteuning van mantelzorgers, die cliënten verzorgen in hun gemeente, en wettelijk verplicht tot een jaarlijkse blijk van waardering voor het werk dat deze mensen uitvoeren. Veel gemeenten zijn daar actief mee aan de slag gegaan, maar veel van hen blijken soms nog op zoek te zijn naar een juiste invulling van hun mantelzorgbeleid. Dit vormde de aanleiding voor de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) om gemeenten te vragen hoe de ondersteuning en waardering van mantelzorgers in de eerste maanden van 2015 is verlopen.

de vragenlijst volledig (150) of voor een gedeelte (36) hebben Blijk van waardering Op het gebied van het waarderingsbeleid voor mantelzorgers ingevuld. zijn relatief veel gemeenten minder ver gevorderd. Uit het onderzoek blijkt dat 31% van de gemeenten het beleid voor de jaarlijks wettelijk verplichte blijk van waardering reeds hebben vastgesteld en in uitvoer hebben gebracht. Bij 41% is beleid op dit gebied in vergevorderde ontwikkeling, maar wordt nog niet uitgevoerd. De overige 28% is hier nog over in gesprek, intern of met externe partners, of is nog niet gestart (3%) met het ontwikkelen van het beleid. Populaire manieren onder gemeenten om de mantelzorgers te belonen zijn het organiseren van een mantelzorgdag, een geldbedrag voor actieve mantelzorgers, en verlichting door middel van een verwendag of het organiseren van respijtzorg. Beleid en uitvoering Uit het onderzoek blijkt dat van de 186 gemeenten 93% mantelzorg hoog op de beleidsagenda heeft staan. Sommige gemeenten blijken echter verder te zijn in het vaststellen van het specifieke beleid dat zij hebben voor het ondersteunen en waarderen van de mantelzorgers dan andere gemeenten. Om de ondersteuningsbehoefte van mantelzorgers te bepalen wordt dit door de meerderheid van de gemeenten meegenomen tijdens het onderzoek naar de maatschappelijke ondersteuningsbehoefte van de cliënt die zij verzorgen. 43% geeft aan hier vaak aandacht aan te besteden, en 27% van de gemeenten neemt altijd de ondersteuningsbehoefte van de mantelzorger mee in haar onderzoek. 28% doet dit soms, de overige 3% doet dit nooit of zelden.

Goede voorbeelden RadarAdvies en VNG concluderen uit de inventarisatie dat Nederlandse gemeenten nog veel op zoek zijn naar de juiste invulling van hun mantelzorgbeleid. Veel van de deelnemende gemeenten geven aan graag voorbeelden te willen krijgen van goede ondersteuning en blijk van waardering voor mantelzorgers. Om gemeenten van dergelijke voorbeelden te voorzien zal VNG binnenkort handreikingen doen voor respijtzorg en mantelzorgerwaardering. Ook willen gemeenten de mantelzorgers in hun gemeentegebied beter in beeld krijgen. Hiervoor verwijzen de onderzoekers naar de handreiking ‘Mantelzorgondersteuning is de basis: aandachtpunten voor lokaal beleid’ van het Transitiebureau Wmo als een eerste handvat.

Ondersteuning aan mantelzorgers wordt veelal georganiseerd in de vorm van toegang tot zorginformatie (92%), advies in de * Volgens cijfers van het CBS telde Nederland op 1 januari dit vorm van vraagverheldering (84%), en emotionele steun door jaar 393 afzonderlijke gemeenten. middel van individuele gesprekken (91%). Ook organiseren gemeenten voorlichtingsbijeenkomsten (79%), bieden zij huishoudelijke (67%) en financiële hulp via een Persoons Gebonden Budget (54%). Tot slot wordt hulp geboden in de vorm De VNG heeft RadarAdvies de opdracht gegeven om een invan woningaanpassingen (50%) en het opvangen van zorgbeventariserend onderzoek uit te voeren naar het mantelzorgbehoevenden in de vorm van dagbesteding (88%) en kortdurenleid van de Nederlandse gemeenten. Het bureau stuurde een de opvang (84%). enquête uit naar alle Nederlandse gemeenten*, waarvan er 186 Jaargang 2 | aflevering 33 | pagina 12

Het Decor - verruim(t) de horizon Aantal zorgaanbieders verdubbeld door eenpitters

waarin veel vrije beroepsbeoefenaren actief zijn, is dit effect mogelijk dat zzp'ers AWBZ-zorg buiten het pgb om konden zichtbaar. leveren.

Bron: ING 150826

Los van dit eenmalige effect Het totale aantal zorgaanzijn er meerdere ontwikkelinbieders is in 6 jaar tijd vergen die de groei van het dubbeld. De nieuwe lichting aantal zorg-eenpitters sinds bestaat vooral uit zelfstan2009 in de hand hebben digen zonder personeel gewerkt, stelt Winkel. Zo (zzp'ers). Vier van de vijf overtreft de vraag naar zorgondernemers zijn al een hoogopgeleid zorgpersoneel eenpitter en de verzelfstanhet aanbod. Voor schaarse hoogopgeleide zorgverleners kan diging van zorgwerkers is nog niet ten einde. Tegelijkertijd het aantrekkelijk zijn om zich als zelfstandige te laten inhuren. neemt het aantal grote zorginstellingen door schaalvergroting juist af. Dat blijkt uit een analyse van sectormanager Zorg van Verder hebben overheidsbezuinigingen de vraag naar flexibel de ING Erwin Winkel. en goedkoop personeel in de hand gewerkt. Vooral in de langdurige zorg zijn organisaties met de toename van faillissemenSinds de recessie van 2009 is het aantal geregistreerde bedrijten en ontslagrondes meer gebruik van eenpitters gaan maven in Nederland fors toegenomen. Van alle sectoren kent de ken. Deels zijn dit lager opgeleide werkers die noodgedwonzorg veruit de meeste oprichtingen. De zorg is dan ook nog gen als zelfstandige gaan werken (zoals de alfahulp). Gemeensteeds de grootste werkgever van Nederland met 16 procent ten hebben sinds de invoering van de Wet maatschappelijke van alle banen. ordening (Wmo) via aanbestedingen de prijsconcurrentie aangewakkerd. Ook de 40 procent korting op het budget voor In het tweede kwartaal van 2015 had Nederland ruim twee huishoudelijke ondersteuning per 2015 heeft zijn schaduw keer zoveel zorgaanbieders als begin 2009. Ter vergelijking: in vooruit geworpen. Daarnaast werkt de beperking van het langdezelfde periode groeide het bedrijvenbestand voor alle sectodurig verblijf in een zorginstelling dit proces in de hand. ren tezamen met 28 procent. Ook de groei van het aantal pgb’s heeft de mogelijkheden vergroot om als zelfstandige zorgverlener te gaan werken. Bovendien heeft de relatief hoge leeftijd van zorgpersoneel een rol gespeeld. Eenpit-ters starten relatief vaak op hogere leeftijd. In de sterk vergrijsde zorg zijn er daardoor meer werkne-mers die als eenpitter aan de slag gaan. Dit blijkt ook uit de gemiddelde leeftijd van de zelfstandi-gen, die met 46,5 jaar Grote vraag bijna 5 jaar hoger ligt dan die van werknemers in de zorg, alSinds 1 juli 2008 zijn vrije beroepsbeoefenaren verplicht zich in dus Winkel. het KvK-handelsregister in te schrijven. Dit heeft vermoedelijk kortstondig tot een sterke toename van het aantal geregiTot slot heeft de overheid de zorg toegankelijker gemaakt streerde eenpitters geleid. Vooral in de geneeskundige zorg, voor zzp'ers. Zo maakte de pilot 'AWBZ-zorg in natura' het Volgens analist Erwin Winkel van ING zit het verschil zit in de onevenredig sterke groei van eenpitters in de zorg, voornamelijk zzp’ers. Sinds begin 2009 is het aantal eenpitters in de zorg met 187 procent toegenomen, terwijl de toename in de overige sectoren gemiddeld op 36 procent lag.

Meer kleinbedrijf, minder midden- en grootbedrijf Behalve het aantal eenpitters, is ook het aantal zorgaanbieders met meer dan één werkzame persoon de afgelopen zes jaar toegenomen. Het beeld is echter tweeledig: de groei van het aantal kleinere organisaties is met een afname van het aantal grotere zorgaanbieders — met 50 of meer werkzame personen — gepaard gegaan. Toenemende marktwerking en overheidsbezuinigingen brengen grotere financiële risico’s met zich mee. De daaruit voortkomende behoefte aan schaalvergroting heeft met name in de ziekenhuiszorg, ggz en verpleging en verzorging tot een samensmelting van grotere zorgaanbieders geleid. Een fusie met een kapitaalkrachtige partner kan bovendien de slagkracht en investeringscapaciteit opleveren die nodig is om businessmodellen aan te passen aan de nieuwe realiteit. 4 op de 5 zorgondernemers is eenpitter Inmiddels zijn vier van de 5 zorgaanbieders eenpitter. In de thuiszorg en onder praktijken van psychologen is dit zelfs bij meer dan 9 op de 10 aanbieders het geval. Het aantal eenpitters is in vrijwel alle sectoren binnen de zorg gegroeid. Alleen onder fysiotherapeuten is het aantal aanbieders dat een eigen praktijk zonder personeel heeft of zich laat inhuren, gekrompen. De omzet staat in dit zorgsegment dan ook onder druk sinds tarieven zijn vrijgegeven en de nietchronische fysiotherapie uit het basispakket is gehaald. Steeds meer fysiotherapeuten zijn in dienst getreden van grotere organisaties. Het aantal grotere fysiotherapiepraktijken neemt daardoor toe.

 Vervolg op pagina 14


Het Decor - verruim(t) de horizon  Vervolg van pagina 13

neming gaat niet alleen om de zorginhoudelijke motieven. Het en betaalt uit. is uiteindelijk het bedrijf dat gerund moet worden." Niet opgelost De wijziging heeft grote gevolgen voor zowel de budgethouOmbudsman: overheid faalde bij pgb der als de zorgverlener. Beiden zijn namelijk financieel afhanBron: Ombudsman 150826 Het menselijk belang is op alle fronten uit het oog verloren bij kelijk van de overheid. In veel gevallen kwamen betalingen de invoering van de nieuwe wet voor het persoonsgebonden echter veel te laat of bleven zelfs helemaal uit. Als er maar een budget (pgb). De overheid is, zoals al vaker gebeurde, tekort- klein gegeven onjuist was ingevuld, blokkeerde het systeem Hoewel de groei van het aantal eenpitters in de zorg afneemt, geschoten en lijkt maar niet te leren van eerder gemaakte fou- met alle gevolgen van dien voor de uitbetaling. Deze problemen met het systeem zijn volgens de ombudsman overigens is deze voorlopig nog niet ten einde. In de verpleging en ver- ten. tot op de dag van vandaag niet opgelost. zorging blijven eenpitters die via bemiddeling laagbetaald 25 aug 2015 5 reacties werk verrichten in aantal toenemen. Ook in de geneeskundige zorg zal het aantal eenpitters onder de Het menselijk belang is op alle fronten uit Fouten gemaakt vrije beroepsbeoefenaren blijven groeien. Dit is echter het oog verloren bij de invoering van de De ombudsman concludeert dat in de aanloop naar de stelselveelal beter betaald werk en de motivatie voor dit nieuwe wet voor het persoonsgebonden wijziging het menselijke belang nog wel in het vizier stond van type ondernemerschap komt eerder voort uit de bebudget (pgb). De overheid is, zoals al vaker alle spelers. 'Maar het verzandde steeds meer in regels en het hoefte aan meer vrijheid en flexibiliteit. gebeurde, tekortgeschoten en lijkt maar eigen systeem. Hierdoor is de realiteit steeds meer op de achniet te leren van eerder gemaakte fouten. tergrond komen te staan.' Van begin tot eind zijn volgens Van Lastige markt Zutphen fouten gemaakt. 'Als je plannen maakt, moet je de Onder de loep "Ik vind de zorgsector een lastige markt voor starters", haalbaarheid toetsen, Niet thuis schrijft Erwin Winkel, Sectormanager Zorg ING. "Veel aanbie- 'En het is de burger die hiervoor uiteindelijk dat is niet gebeurt. En ders worstelen met het ondernemerschap. Het is op voorhand de rekening betaalt.' Deze conclusie trekt de vlak voor de invoering, eind vorig jaar, zijn een niet duidelijk op wiens vraag je nu precies inspeelt. We zien Nationale ombudsman is een dinsdag verhet belang van regionale netwerken en daarmee de onderlinge schenen rapport. Het valt de overheid zwaar aantal regels toch nog afhankelijkheden tussen zorgaanbieders toenemen. Innovaties aan te rekenen, zegt ombudsman Reinier aangepast, dat werkt ook worden hierdoor lastig geadopteerd. Zorgverzekeraars en ge- van Zutphen. 'Het is niet de eerste keer dat niet.' meenten zijn financiers van zorg maar maken, om inkoopdoel- een ingrijpende verandering gepaard gaat met veel problestellingen te realiseren (meer samenhang, spreiding en con- men. En toen de mensen die het aanging zich tot de overheid Reactie Van Rijn De aanbevelingen van de Ombudsman om het pgb-systeem te centratie van zorg), ook onderdeel uit van dat netwerk. Innova- wendden, gaf die niet thuis.' verbeteren en te vereenvoudigen, worden door staatssecretaris ties leiden zelden tot minder uitgaven hoe goed de onderliggende casus ook is. Wat er aan de ene kant bij komt gaat er Gegevens aanleveren Martin van Rijn (Volksgezondheid) overgenomen. 'Die neem ik aan de andere kant eenvoudigweg niet af. Dat maakt de zorg Per 1 januari van dit jaar is de wet veranderd. Voorheen be- zeer ter harte en betrek ik direct in de plannen die nu worden een lastige markt voor starters.” heerden mensen zelf hun pgb, maar dit systeem was fraudege- uitgewerkt', laat hij in een reactie weten. Van Rijn erkent - opvoelig. Daarom krijgen pgb-houders sinds dit jaar het geld niet nieuw - dat 'bij de invoering van het nieuwe pgb-systeem niet "We zien veel business cases die aan de 'voorkant' innovatief meer rechtstreeks op hun rekening gestort, maar wordt het is voldaan aan hetgeen burgers zouden mogen verwachten'. zijn, inspelen op een daadwerkelijke behoefte bij cliënten, budget door de Sociale Verzekeringsbank (SVB) beheerd en maar aan de ‘achterkant’ kwetsbaar in bekostiging en financie- rechtstreeks uitbetaald aan de zorgverlener. De SVB contro- De SP heeft inmiddels gezegd een debat te willen met Van Rijn ring", gaat Winkel verder. "Dit aspect van ondernemen in de leert op basis van door de gemeente aangeleverde gegevens (Volksgezondheid) over het rapport van de Ombudsman. zorg wordt vaak onderbelicht. Het runnen van een zorgonderThuiszorg In het welzijnswerk voor ouderen en gehandicapten is het aandeel eenpitters het hoogst. Daarbinnen kent de thuiszorg in 2015 ten opzichte van 2009 ruim 9.000 extra eenpitters. 94 procent van de thuiszorgaanbieders is tegenwoordig, al dan niet noodgedwongen, eenpitter.


Het Decor - verruim(t) de horizon pubers.

Een fris-dwarse blik

Steeds meer zen

Blog | door Mechtild Rietveld 150815 Ben nu 1,5 jaar niet meer in loondienst. Doe af en toe een klus. Heb veel tijd voor mijn vrolijk Alzheimerische moeder (90). Ik leer veel over mantelzorg en ben onderhand ervaringsdeskundige in de ouderenzorg, ha! De gemeente heeft de genialiteit gehad om een zogeheten ‘Ecolint’ aan te leggen pal naast het tehuis van mijn moeder.

meldpunt – SpoedvoorJeugd − grijpt in bij een crisissituatie en regelt vervolghulp voor kinderen, jongeren en het gezin. Het is Ik neem altijd aardbeien, bessen, frambozen voor haar mee. een samenwerkginsverband tussen achttien organisaties die Dan is altijd haar vraag waar ik die geplukt heb. In haar tijd kon actief zijn op het gebied van jeugdzorg, verstandelijk gehandije rood fruit niet zomaar kopen in de supermarkt en mijn vader capten, GGZ, welzijn en maatschappelijke opvang. had altijd een moestuin met bessen- en frambozenstruiken. Ik zeg dat ik ze in Duitsland heb geplukt, waar we een huisje heb- Om te voorkomen dat kinderen en jongeren in een acute crisis ben. Dat weet ze nog net. Als ik zou zeggen, gekocht in de op hulp moeten wachten, hebben de 21 gemeenten in Zuidsupermarkt, zou dat haar onrustig maken. En ik heb uit het oost-Brabant opdracht gegeven tot de komst van een centraal prachtige boekje van Tosca Niterink (De Vergeetclub) geleerd regionaal meldpunt. Dit meldpunt – SpoedvoorJeugd − grijpt dat je je kindse ouder niet moet tegenspreken of corrigeren in bij een crisissituatie en regelt vervolghulp voor kinderen, want ze worden er ongelukkig van. jongeren en het gezin. Doe nu trouwens een mooie klus: ik schrijf inhoud (in jargon: content) voor de nieuw te bouwen website van de Waarderingskamer. Ik had geen idee waar ik aan begon. Ja, ik kan schrijven en ja ik heb enig verstand van de Wet waardering onroerende zaken. Maar schrijven voor het web is een totaal andere tak van schrijfsport. Heel leuk, moeilijk, analytisch betaachtig gepuzzel en vergt giga teamwork. Ik leer veel, het is echt een vak!

Verder heb ik in deze periode een forse gedragsstoornis ontwikkeld. Ik kan bijna niet meer gewoon langs plastic zwerfafval lopen of fietsen of ik móét het oprapen en in de plastic container mikken die de gemeente overal heeft neergezet. Er ligt wel moedeloosmakend veel plastic, óveral, zooooo lelijk.

Het ligt zo dichtbij dat ze het net redt om met rollator het bankje te bereiken waar we dan heerlijk genieten te midden van de wilde bloemen die zij kent. Boterbloemen, fluitekruid, kaardebol, rietsigaren, paardebloemen, dove- en brandnetelbloempjes, lisse, wilde bramen en nog veel meer. Er is een vast groepje aalscholvers, waterhoentjes, eenden, ooievaars. Para- Bij mijn moeder word ik steeds meer zen, zij is het al. Alzheimer kan ook positief werken. dijs.

Het ligt vlakbij Schiphol, dus wel veel vliegtuigen die lawaaiig Mechtild Rietveld overvliegen. Ze herkent KLM-vliegtuigen. Vroeger heeft mijn vader 10 jaar bij de KLM gewerkt. Ze heeft een klein pensioen- Gemeenten komen met crisismeldpunt kintje. Als er weer een KLM-er overvliegt zegt ze ‘ik mag niet kla- deren Bron: Spoed voor Jeugd 150827 gen, want daar vliegt mijn pensioen.’ Ze groet iedereen die De 21 gemeenten in Zuidoost-Brabant hebben opdracht gegelangskomt en al die mensen groeten vriendelijk terug. Ook ven tot de komst van een centraal regionaal meldpunt. Dit

Uithuisplaatsing Hiermee worden uithuisplaatsingen zoveel mogelijk voorkomen en kan het gezin zo snel mogelijk op eigen kracht verder, zo is de achterliggende gedachte. SpoedvoorJeugd ZuidoostBrabant gaat 1 september van start. Veiligheid in gevaar Het regionaal meldpunt komt in actie bij crisissituaties waarbij er voor een kind of jongere tot 23 jaar een ernstige bedreigende situatie is ontstaan. Het gaat daarbij om situaties waarbij de veiligheid van het kind en de stabiliteit van het gezin in gevaar zijn en die kunnen worden veroorzaakt door gedrags- of opvoedproblemen, gezinsproblemen en/of psychische problemen. Een medewerker van SpoedvoorJeugd kan binnen twee uur ter plaatse zijn. Binnen 24 uur wordt vervolghulp geregeld. Niet alleen kinderen, jongeren of hun ouders kunnen het meldpunt 24 uur per dag en 7 dagen per week bellen. Ook wijkteams, huisartsen, agenten, leerkrachten, buren, familieleden of vrienden kunnen bij een crisis bellen. Achttien organisaties De 21 Zuidoost-Brabantse gemeenten zijn opdrachtgever SpoedvoorJeugd Zuidoost Brabant. Het is een samenwerkginsverband tussen achttien organisaties die actief zijn op het gebied van jeugdzorg, verstandelijk gehandicapten, GGZ, welzijn en maatschappelijke opvang. Jaargang 2 | aflevering 33 | pagina 15

Het Decor - verruim(t) de horiPrivacy ondergeschoven kindje Jeugdwet en Wmo Bron: Binnenlands Bestuur 150827

projectleider van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), beaamt dit: ‘Er zijn veel incidenten, en meer dan dat. Het beleid is meestal terughoudend, maar in de praktijk dwaHet delen van privacygevoelige gegevens, en zeker als het om len dossiers over afdelingen en vragen medewermedische gegevens gaat, is een heikel onkers meer dan de bedoeling is.’ derwerp. Bij de totstandkoming van zowel de Jeugdwet als de Wmo 2015 is er (te) Onzorgvuldig weinig aandacht aan besteed. Gevolg: beUit interviews door Binnenlands Bestuur met veel talingsproblemen tussen zorgaanbieders mensen die met privacyschendingen van doen heben gemeenten en verontruste inwoners. ben gehad, wordt duidelijk dat onzorgvuldig omgaan met medische informatie op allerlei manieren Het delen van privacygevoelige gegevens, gebeurt. Het gaat om noteren, uitwisselen, bewaren en zeker medische, is een heikel onderen samenvoegen. Telefoonnotities, verouderde werp. Bij de totstandkoming van zowel de software, te gedetailleerde notulen, onbeveiligde eJeugdwet als de Wmo 2015 is er (te) weinig mails, cc’s naar collega’s, een uitdraai achtergelaten aandacht aan besteed. Gevolg: betalingsproblemen tussen op het bureau, open enveloppen, een telefoniste die meer zorgaanbieders en gemeenten en verontruste inwoners. hoort dan nodig is. Gemeenten willen soms ook heel veel weten; meer dan waartoe ouders bereid zijn. Onderbelicht Met de nieuwe taken voor jeugd en zorg ligt ook de medische Klachten geheimhouding op het bordje van de gemeenten. Bij vrijwel Bij de Monitor Transitie Jeugd komen klachten binnen van alle zorgvragen spelen immers gezondheidskwesties, lichameallerlei aard, ook over privacy. Dat de medische gegevens een lijk of psychisch. In de aanloop naar de decentralisaties is daar bron van zorg zijn, blijkt ook uit het feit dat het CBP bij 41 geweinig aandacht aan besteed. Te weinig, lijkt het nu. Cynthia meenten onderzoekt hoe die omgaan met gevoelige gegevens Vogeler van Per Saldo, de belangenvereniging van de PGBin het sociaal domein. Een recent onderzoek door de Inspectie budgethouders: ‘In alle geweld van de transitie is de privacy van het ministerie van SZW naar de beveiliging van Suwinet onderbelicht gebleven; de meeste aandacht ging toch echt stemt ook niet gerust. Via Suwinet kunnen overheidsorganisanaar het goed regelen van het zorgproces.’ Dat is ook de inties gegevens van burgers digitaal uitwisselen. Slechts 17 prodruk van advocaat gezondheidsrecht Chris van Balen: cent van de gemeenten blijkt te voldoen aan de normen voor ‘Gemeenten waren druk met alle contracten voor 2015 en de informatiebeveiliging. bezuinigingen die op hen afkwamen. Privacy was het ondergeschoven kindje.’ Cultuuromslag De medische privacy bewaken is hard werken, stelt Hans VerDwalende dossiers steeg van VNG: ‘Er is een cultuuromslag nodig bij gemeenten. Terwijl gegevens in een medische setting nog kunnen worden Veel draait om vertrouwen, en dat moeten ze toch echt bij de beheerd, zijn ze in de praktijk van het lokaal sociaal domein burger verdienen.’ toch vooral afhankelijk van hoe prudent medewerkers ermee omgaan. In het hele land zijn voorbeelden te over waar het mis Lees het hele artikel – met diverse voorbeelden − in Binnengaat, of op zijn minst niet volgens het boekje. Hans Versteeg, lands Bestuur nr. 17 (28 augustus).

Dader seksueel misbruik is vaak familielid

Bron: Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen; Kinderopvangtotaal 150827 Van de in 2012 en 2013 veroordeelde daders van seksueel geweld tegen kinderen heeft 38 procent minstens één kind uit de eigen familie misbruikt. Dat meldt de Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen op basis van de eerste bevindingen uit een onderzoek. Daders komen vaak uit de omgeving van het kind en zijn bijna altijd man; minder dan 3 procent is vrouw. Bijna een kwart van de veroordeelde daders is een ouder, broer, stiefouder of stiefbroer. In 13 procent van de gevallen gaat het om een oom, neef of grootouder. Nationaal rapporteur Corinne Dettmeijer vindt dat er meer aandacht moet komen voor het signaleren van misbruik binnen de familiekring. Kinderen die door familieleden worden misbruikt, doen gemiddeld acht maanden na het misbruik aangifte, bij een onbekende is dat na tien dagen. Het herkennen van seksueel geweld is vaak de eerste stap om het misbruik te stoppen, slachtoffers te helpen, daders te berechten en nieuwe slachtoffers te voorkomen. Het volledige rapport verschijnt begin 2016.


Het Decor - verruim(t) de horizon COLOFON Het Decor—verruim(t) de horizon is een digitaal informatie– en inspiratieschrift voor alle mensen en organisaties die betrokken zijn bij het werken met en voor mensen. Het Decor— verruim(t) de horizon verschijnt eenmaal per week; op vrijdag. Daarnaast is er eenmaal per week - op dinsdag - een nieuwsflits Fris denken en dwars kijken .

You are beautiful – remember that

Vondel & Nassau is een zelfstandig onderdeel van de Kooyenga Groep en heeft zich gespecialiseerd in Advies, Oplossingen en Interim Management. Onze dienstverlening onderscheidt zich op basis van een persoonlijke aanpak, en concrete en toepasbare adviezen van zeer hoge kwaliteit. ‘ Mocht u vragen hebben over wat Vondel & Nassau voor u kan betekenen, dan zijn dit onze contactgegevens. Vondel & Nassau Postadres Postbus 87 | 9100 AB Dokkum

Met voor en door u geknipte informatie en inspiratie willen wij onze lezers en lezeressen inspireren en informeren. Wij willen zo bijdragen aan de duurzame vernieuwing van de organisatie van en de ondersteuning voor en door mensen. Daarbij staat het stimuleren en ondersteunen van talentontplooiing op strategisch, tactisch en uitvoerend niveau centraal. Wilt u een eigen bijdrage geplaatst zien? Of hebt u nieuws te melden? Stuur dan een mailbericht met uw bijdrage of persbericht naar [email protected] Hebt u collega's die de nieuwsflits ook willen ontvangen? Mail dan even het mailadres van uw collega naar [email protected]

Ieder mens is mooi Zelfs de mensen die leven In de gouden kooi We hebben allemaal lief We houden allemaal wel ergens van En als het even niet meer kan Dan laten we een traantje gaan Emotioneel kunnen we het dan even niet aan

Elk mens is bijzonder Simpelweg omdat het onbewust geeft Omdat elk mens iets moois In zich heeft

T 088 - 0305000 F 0519-220052 E [email protected] Website: www.vondel-nassau.nl

Dan is goed dat er van die momenten zijn Dat de een tegen de ander zegt: ‘houd mij maar even vast’ De warmte is dan voelbaar Dat is de warmte die in iedereen leeft


Van Rijn onder indruk van slimme zorgwoning Gorredijk

Recommend Documents