Van opleidingsorganisator naar personeelsplanner ? Henk Dejonckheere IPV vzw
Ontwikkeling van een lange termijnvisie • Strategie IPV 2015 • 3- à 4- jaarlijkse oefening • Met sociale partners • Gebaseerd op info van het moment : - beleid (toekomst BEV, 0,05 risicogroepen ...?) - studies (VLAMT, SERV, WSE ...)
FOCUS
Competentiemanagement
Leerbeleid Werkplekleren Onthaalbeleid
Opleidingsbeleid Opleidingsplanning
Opleiding voor
Iedereen Opleiding en Tewerkstelling
Risicogroepen Sectorfonds
Partner in vorming
Opleidingsadviseur
Leerconsulent
TIJD
Illustraties visieontwikkeling • Van opleidingsadviseur naar partner interne en externe arbeidsmarkt? • Inzetten op meer kwalificerende trajecten? • Ook richten op hogere beroepen?
Van opleidingsadviseur naar partner interne/externe arbeidsmarkt ? Kwantitatieve analyses – Mobiliteitsstromen – Herremans, W. & Vanderbiesen W. 2012. De vervangingsvraag bij uitstroom van 55-plussers in de voedingssector. Pilootstudie in het kader van VLAMT. Leuven: Steunpunt Werk en Sociale Economie
Mobiliteitstromen Schema: In- en uitstroom Belgische voedingsnijverheid, statuut van bestemming/oorsprong, 31 december 2006 - 31 december 2007 Bron: Datawarehouse AM&SB bij de KSZ (Bewerking Steunpunt WSE/Departement WSE)
Evolutie van de vraag Tewerkstelling, uitbreidingsvraag, vervangingsvraag 55+ en totale vraag in de voedingssector (Vlaanderen, 2006-2014) Tewerkstelling 15+
(n)
Uitbreidingsvraag
(n) (%) * (n) (%) * (n) (%) *
Vervangingsvraag 55+
Totale vraag
2006 61 899
2007 61 642 -257
2008 61 410 -232
2009 61 472 +62
2010 60 727 -745
2011 60 437 -290
2012 60 149 -288
2013 59 863 -287
2014 59 577 -285
-0,4
-0,4
+0,1
-1,2
-0,5
-0,5
-0,5
-0,5
794
823
761
905
962
1 009
1 078
1 144
1,3
1,3
1,2
1,5
1,6
1,7
1,8
1,9
537
591
823
160
672
721
791
859
0,9
1,0
1,3
0,3
1,1
1,2
1,3
1,4
* Aandeel (%) ten opzichte van de totale tewerkstelling 15+ in jaar t-1 Bron: RSZ DMFA (bewerking Steunpunt WSE)
Conclusie uit dergelijke studies • De instroom (invulling van vacatures) loopt op vandaag al dikwijls erg moeizaam. • De instroom in de voedingsindustrie zal relatief stabiel blijven • De instroom in de rest van de economie zal fel toenemen : – Instroom in de totale economie neemt toe met bijna 14% – Instroom in de totale economie neemt toe met meer dan 75.000
• De concurrentie op de arbeidsmarkt zal dus enorm toenemen.
Tewerkstelling op langere termijn garanderen, zodat: • Nieuwe medewerkers kunnen worden aangetrokken, en kunnen leren en groeien: instroom • Huidige werknemers hun inzetbaarheid op peil kunnen houden en intern mobiel worden waar nodig: doorstroom • Werknemers die de sector dreigen te verlaten de nodige competenties kunnen ontwikkelen om opnieuw aan de slag te gaan: uitstroom/retentie
Naar een actualisering missie IPV ? Mogelijke actualisering missie IPV : •
“onze werknemers en werkgevers een concurrentieel voordeel geven op de arbeidsmarkt van de toekomst, met name door de juiste competenties te voorzien en te ontwikkelen voor de werknemers en werkgevers van de voedingsindustrie”
Vorming is geen doel op zich & ook niet het enige middel. Deze nieuwe missie betekent ook investeren in : • •
persoonlijk ontwikkelingsplan, opleiding voor/tijdens/na werk in de voedingsindustrie, opleidingsportefeuille, ervaringsbewijs onthaal, competentieontwikkeling, competentiebeheer, lerende organisatie, functionele mobiliteit, strategische personeelsplanning
Voorwaarde is wel dat er ondertussen niet wordt ingeboet aan de kwantiteit en de kwaliteit van de huidige dienstverlening.
? PersoneelsPlanning ?
FOCUS
Competentiemanagement
Leerbeleid Werkplekleren Onthaalbeleid
Opleidingsbeleid Opleidingsplanning
Opleiding voor
Iedereen Opleiding en Tewerkstelling
Risicogroepen Sectorfonds
Partner in vorming
• Personeelsaantal nu / binnen 3-4-5 j • Leeftijdspiramide nu / binnen 3-4-5 j • Uitstroom: kerncompetenties vertrekkers • Doorstroom: identificatie doorgroeiers • Instroom: competentievereisten nieuwkomers • Maar evenzeer : wat met employers branding of persoonlijk opleidingsplan, opleidingsportefeuille, ... ?
Opleidingsadviseur
Leerconsulent
Partner TIJD interne & externe arbeidsmarkt
Moeten we dan niet gaan naar meer kwalificerende trajecten? Welke ? Kwantitatieve en kwalitatieve analyse: – Evolutie opleidingsniveau – Baisier, L., Lebon, L. &Van Mol C. 2006. Informatiedossier competentiebehoeften en opleiding in de voedingsnijverheid. Een kwalitatieve verkenning in enkele subsectoren. Brussel: Stichting Innovatie en Arbeid
Evolutie opleidingsniveau 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0%
2000 2009
Lager Onderwijs
17,4% 13,0%
Lager Sec Onderwijs
Hoger Sec Onderwijs
26,2% 20,8%
37,1% 45,0%
Hoger Ond Korte type
10,4% 11,5%
Hoger Ond Lange type
Universitair Onderwijs
3,7% 3,5%
5,2% 6,1%
Kwalitatieve analyse De voedingsindustrie staat niet stil: – Steeds hogere eisen: • Globalisering (nieuwe en andere concurrentie, meer markten en andere afzetkanalen) • Druk distributiesector • Consumentenvraag • Wetgeving voedselveiligheid en kwaliteit, milieu • Strategieën om marktpositie te behouden/versterken: groeien, meer markten en afzetkanalen creëren, meer en steeds nieuwere producten
Kwalitatieve analyse • Veranderingen op de werkvloer: - Automatisering en informatisering - Meer controle op de kwaliteit en voedselveiligheid - Verhoging snelheid: productiewissels, leveringen
Veranderingen in functies, met vraag naar andere en nieuwe vaardigheden
Moeten we dan ons ook niet richten op hogere beroepen? Welke ? Kwantitatieve en kwalitatieve analyse: – Limbourg, M. & Van Robaeys, N. 2012. Methodologie voor de detectie van toekomstige competentienoden. Toepassing voor de voedingsnijverheid. Ternat: Marleen Limbourg Advisie
Kritieke functies in de voedingsnijverheid • De toekomst en de innovatie van de voedingssector ligt in handen van de biochemicus en de ingenieur • Het aan de man of vrouw brengen van voedingsproducten is een zaak van technicocommerciëlen en culinaire experten • Het maken van smaakvolle en gezonde producten ligt in handen van productieoperators en techniekers en dit in een hightech productieomgeving
Resterende vragen • Wat met de dreigende overbevraging van de eerstelijnsverantwoordelijken ? • Hoe uitstroom vermijden van laaggeschoolden (bv inpaksters)? • Hoe uitstroom vermijden van 50-plussers?
Nog iemand inspiratie ? Of nuttige studies ?
