Oraties 26 november 2010 Tussen de modder van de praktijk en de schone wetenschap. Jan Klein 16.00 uur, Scheepvaart en Transport College Voorafgaand aan de oratie vindt een symposium plaats over patiëntveiligheid met o.a. Kim Putters. Meer informatie en aanmelden via www.hetcongresbureau.nl. 20 mei 2011 Carin Uyl 16.00 uur, Aula Woudestein 30 juni 2011 Hans Severens 16.00 uur, Aula Woudestein Promoties 9 december 2010 Science and policy in interaction. On practices of science and policy interaction in policy-making in health care Stans van Egmond 9.30 uur, locatie nnb 14 december 2010 Health and social burdens of people living in an economically and health-deprived area Jane Murray Cramm 15.30 uur, Senaatszaal Woudestein 16 december 2010 Modeling and Management of Variation in the Operating Theatre Pieter Stepaniak 9.30 uur, Senaatszaal Woudestein
Contactpersoon: Alexia Zwaan,
[email protected] Meer informatie: www.bmg.eur.nl/hsmo 2 december 2010 Towards a new professionalism in health care? Seminar van sectie HCG 9.30 – 18.00 uur, M-gebouw Woudestein Aanmelden (gratis) via
[email protected] 9 – 10 December 2010 International Conference on Health Care Rationing Erasmus Observatory on Health Law (sectie R&G) Meer informatie en aanmelden: www.erasmusobservatoryonhealthlaw.nl 9 maart – 27 mei 2011 Diploma Course International Health and Policy Evaluation Locatie: EUR/Woudestein Contactpersoon: Ellen van de Poel,
[email protected] Meer informatie: www.internationalhealthcourse.nl BMG seminars 12.00 – 13.00 uur, Aad de Roo zaal (met lunch) 18 november 2010 Pragmatic trials: the mutual shaping of research and primary health care practice Yvonne Jansen 2 december 2010 HCG Seminar (zie hierboven) 16 december 2010 Key issues in the design of pay-for-performance programs: a conceptual framework Frank Eijkenaar
Congressen, symposia en cursussen 31 augustus – 26 november 2010 Executive course Veiligheid in de zorg Locatie: EUR/Woudestein
SUMMARY Page 1/2 Academic care for health care Wilfried Notten The above heading is the title of iBMG’s annual plan for 2011 that we have submitted recently to the Executive Board. This title epitomizes the very thing our institute is committed to. An institute whose research and education activities are strongly oriented to the requirements and needs of the care sector. Whose researchers and teaching staff, from various disciplines but operating as part of a team, are dedicated to analyse multifaceted problems in health care and to find solutions. And as a matter of course in an academic and innovative way. Wherever this is needed and useful, we do this in close partnership with Erasmus MC and with the other faculties on Woudestein campus. In so doing we naturally make use of Erasmus University’s unique position in other domains. Our programmes really touch upon the priorities of the care sector, as also appeared from the successful first edition of a seminar series for alumni which took place on 30 September. Under the title 'Zorg voor Kennis' (Take Care of Knowledge) the participants discussed issues such as: a greater say for the health care user; risk equity; and patient safety in times of budget cuts. There was a great interest from the side of our alumni and guests to attend this seminar, and by far not all registrations could be accepted. We noted highly positive sentiments among the participants – almost 200 in number and predominantly active in or for the care sector. Back to the 2011 annual plan: In October 2008 all faculties signed a covenant with the Executive Board of EUR in which they committed themselves to achieve the aims of the Erasmus University multi-year plan. iBMG as well has committed itself to realise the stated goals for 2013, i.e. as far as these are applicable to us. For a comprehensive overview of the quantifiable goals for 2013, the current status quo and the things we plan to do in 2011 to get closer to achieving the goals, I would like to refer to the annual plan. We indeed cherish great ambitions, which we can fulfill only if everyone is committed to them. I will mention a few:
10 • de BMG krant • herfst 2010
13 januari 2011 Comparing the cost-effectiveness of a wide, range of COPD interventions using a stochastic, dynamic population model for COPD Martine Hoogendoorn
- Raising the success rate of the Health Sciences bachelor programme from 53% to 60% after 4 years (post BSA); - Improving the basic quality of research, to be reflected, among other things, by an increase in the total (weighted and average) CWTSscore in the research fields of iBMG to 1.3; - Striving to achieve a strong increase in the number of NOW-subsidized projects – including at least 1 personal (Veni, Vidi of Vici) project grant – and building out our participation in the EU framework programme with minimally 5 projects. The latter goal is also intended to reinforce our international position. The past period furthermore was dominated by the formation of a new government. Under the motto: 'freedom and responsibility' Messieurs Rutte and Verhagen presented the coalition agreement of a VVD and CDA minority government with the support in parliament from the PVV. At this time of writing is not yet certain whether this cabinet will really be established. It is evident, however, that the proposed set-up exercises many minds. We are facing a fierce division of opinion about co-operation with Wilders, not only across the nation but certainly within the CDA party. During the last CDA congress emotions among advocates and opponents ran high. Whatever one’s opinion about the course that has been set, the fact that both advocates and opponents were given full opportunity to express their opinions – often put into charged and strong words – is also an achievement in our democracy that we must cherish. Apart from the socio-political consternation we were naturally occupied with the substance matter of the draft coalition agreement and its possible consequences for the care sector. An additional one milliard euros will be invested in the national care-for-the-elderly programme. Furthermore, the Rutte-Verhagen cabinet has a major set of health care measures in store, varying from limiting the basic health insurance package, reinforcing basic health care and stimulating continuity of care, to prohibiting mergers between care providers and health insurers. Looking more specifically at iBMG’s position, as yet it is hard to say in concrete terms what might be the consequences of the draft coalition agreement for the 2011 annual plan. We do know, however, that the basic student grant and the master phase supplementary grant system will be replaced with a
so-called income-contingent loan system. The draft coalition agreement contains several important statements on knowledge position and research. For the time being it is not yet clear how these would affect the first and second flows of money in the coming years. We shall have to await the specifications. In any case it will currently do no harm to direct efforts to securing EU-resources!
Page 5 New course evaluations Wouter Jaspar The past college year has seen many changes in the course evaluations. You may have noted that the lay-out was re-designed. In the past few months, a workgroup has been working on a new set of questions for course evaluations. This new set will make it easier for students, teachers and management to process the information gathered from the evaluations. Use is being made of standard modules, which allow making comparisons between different courses as well as different years. The course evaluation will be digitally provided after the examination, so the exam itself can be evaluated as well. Also, some student background questions will be asked so as to evaluate the level of difficulty that different student groups may have with the course material. The evaluation will remain anonymous. Adding course specific questions will still be possible. Students will have two weeks to fill out the evaluation. Reminders will be sent to those students who have not done so after one week. After the deadline has passed the course coordinators will receive the results by e-mail. For more details about the course evaluations, please contact Wouter Jaspar (
[email protected]).
Page 7 Rotterdam Global Health Initiative also aimed at governance Godelieve van Heteren The past few months have seen many activities in the Rotterdam Global Health Initiative (RGHI). This became clear during the well-attended network meeting of participating researchers from iBMG, MGZ and ISS in September. Under the watchful eye of guest professor John Ovretveit from the Karolinska Institute, a choice selection of researchers presented
27 januari 2011 Levelled bed occupancy and controlled waiting lists using master surgical schedules Jeroen van Oostrum
• Erasmus Bachelor Open Dag Voorjaar: 2 april 2011 • Erasmus Bachelor Open Dag Zomer: 23 juni 2011
10 februari 2011 Governance of local care & social service (evaluatie WMO) Maarten Janssen en Kor Grit
Master • Erasmus Master Open Dag Najaar: 30 november 2010 • Mastervoorlichting iBMG: 10 februari 2011 • Erasmus Master Open Dag Voorjaar: 3 maart 2011 • Mastervoorlichting iBMG: 26 mei 2011
24 februari 2011 Martina Buljac en Monique Veld 10 maart 2011 Risicoverevening Richard van Kleef
Onderwijs Service Centrum
Agenda van de overige seminars is te vinden op intranet onder onderzoek > congressen & seminars.
Onderwijsdag 25 november 2010 10.00 – 14.00 uur
Medewerkersactiviteiten
Trimesters • Aanvang 2de trimester: maandag 6 december 2010 • Aanvang 3de trimester: maandag 21 maart 2011
15 december 2010 Kerstlunch en uitreiken kerstpakketten Tussen 12.00 - 14.00 uur, J7 11 januari 2011 Nieuwjaarslunch 12.00 – 14.00 uur, locatie: Faculty club, 17e verdieping H-gebouw 11 januari t/m 10 februari 2011 Workmate project (community services) Vrijwilligers werk in die maand, met feestelijke afsluiting op donderdagavond 10 februari op een bijzondere Rotterdamse locatie. Iedere eerste donderdag van de maand Borrel vanaf 16.00 uur bij de bar op J7 Voorlichting
Vakanties • Kerstvakantie: 20 t/m 31 december 2010 • Meivakantie: 2 t/m 6 mei 2011
instituut Beleid & Management Gezondheidszorg
AGENDA
1 Tussen praktijk en onderzoek van toezicht 5 ‘Goed uit de startblokken’ flinke impact op eerste jaar 7 Nieuws uit de VS: aapjes kijken bij Kaiser 7 iBMG neemt stokje Workmate over
‘iBMG verovert Erasmus Vitaal Bokaal na felle strijd met andere faculteiten en organisatie-onderdelen’
Feestdagen • Goede Vrijdag: vrijdag 22 april 2011 • Tweede Paasdag: maandag 25 april 2011 • Hemelvaartsdag: donderdag 2 juni 2011 • Tweede Pinksterdag: maandag 13 juni 2011
8 Bedrijfsvoering EUR 2013: ambitieuze verbeterslag 8 Hulp van je collega’s bij het geven van onderwijs 10 Agenda/Summary
NUMMER 10 • HERFST 2010
Inleverdeadlines programmaboeken & artikelen • Artikelen: 6 weken voor start van het vak lange artikelen aanleveren • Programmaboeken: uiterlijk 1 week voor start van het vak programmaboek op eigen Blackboard omgeving plaatsen
Bachelor • Erasmus Bachelor Open Dag Najaar: 13 november 2010 • Erasmus Bachelor Open Dag Ouders: 23 november 2010
projects with a global health dimension. From these it emerged that people from the various institutes are increasingly getting together. Ovretveit himself gave a brief overview of different locations where he had performed evaluations of global health programmes, and emphasized the large local differences, which should be accounted for methodologically as well. The RGHI is notably concerned with the structural reinforcement of health care systems worldwide and to this aim employs the large body of knowledge built in Rotterdam in the fields of equity, socio-economic health disparities, health financing, service delivery, evaluation and impact, logistics, quality and safety, besides newly developing fields such as health as human right, new knowledge architecture and governance. The latter theme, governance, is of increasing importance internationally. Many development programmes tend to fail for reasons of inadequate control, bad logistics and sometimes also dubious politics. Often large amounts of money are involved. It is not to be wondered at, therefore, that more and more international criticism is levelled at poor governance. Having on board Roland Bal, Katharina Paul, Pauline Meurs, and Wil Hout of ISS, the RGHI is maintaining a strong starting position to play a critical role in those international governance debates and relevant research. Network participant and ISS professor Wil Hout recently dedicated his inaugural lecture ‘Governance and the Rhetoric of International Development’ to the general nature of discussions on governance – notably in international institutions such as the UN. He criticised that ‘the framing of governance’ is now mainly put in technocratic terms, whereas reflections in political economics terms are badly needed. A quote from professor Hout’s inaugural lecture: ‘Many discussions about governance, governance reforms and limiting conditions do not go beyond rhetoric and are not put into practice.’ This is one of the reasons why Wil Hout, together with Pauline Meurs and the iBMG governance group, is busy developing a number of research proposals aimed at scrutinising the practice of global health programmes and discussions. This has led in the past month to a KNCV co-authored proposal for postgraduate research on governance in some large-scale TB programmes.
Page 9 iBMG sculpture Marieke Veenstra The party on 14 October saw the unveiling of ‘the image of iBMG’ at J7. This event and the unveiling marked the conclusion of our relocation process and the official initiation of the J-building. This process not only secured us a prime location, but also a clear and recognisable image of our identity and more mutual contact and solidarity. With this in mind we ordered a sculpture from Ad Haring, who earlier designed other works of art in Erasmus University. The artist was inspired by suggestions from a committee consisting of Ernst Bakker, Tineke Broer, Sander Bus, Esther Schoen, Marieke Veenstra, Wendy Verhoeven and Kees van Wijk. It is a work of art that symbolically represents various characteristics of iBMG. - The base of the sculpture is a solid, granite pedestal. Placed on this pedestal is the clearly recognisable figure of Desiderius Erasmus. - He is flanked on all sides by cube shapes that symbolise the multidisciplinary nature and the versatility of the research conducted by iBMG. - he build-up of the cubic shapes furthermore is suggestive of the personal growth and inquisitiveness seen in the institute’s students and staff. The cubic shape at the top is transparent as a symbol of the open mind. - The side of Erasmus’s head which is visible through the transparent shape is purple-coloured in line with the use of purple typical for iBMG. - The robust modelling- and burnishing techniques applied to lend Desiderius Erasmus a softly golden shine accentuate his figure and symbolise iBMG’s unique and prominent position in society and notably in the health care sector. As a token of the official initiation of the J-building a smaller copy of the sculpture will be presented to employees with a substantial appointment at iBMG. Furthermore, it will be presented to employees leaving the institute and to persons who are or have been especially involved in iBMG. In addition, iBMG master students obtaining a degree as from now will receive the sculpture model as a graduation present. We hope that recipients will feel honoured to be presented with the sculpture, which reflects our pride in iBMG.
COLOFON De BMG krant is het blad voor medewerkers van het iBMG en verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 325 stuks. Reacties of bijdragen
[email protected] Contactpersonen rubrieken Astrid van Keulen (Onderwijs) Diane Mevius (Onderwijs) Sonja Meeuwsen (Onderzoek) Pauline Heepke (Bedrijfsvoering) Productiebegeleiding/eindredactie Marketing & Communicatie iBMG Fotografie iBMG, EUR, FBMG, iStockphoto, Michelle Muus, Levien Willemse Vormgeving Ernst de Jonge BNO Vertaling Impact Taalburo Druk Veenman Drukkers Papier Propoff Wit, chloorvrij, zuurvrij, FSC mixed sources
instituut Beleid & Management Gezondheidszorg is verbonden met
Drie onrustbarende vragen
VAN HET MT Academische zorg voor de gezondheidszorg Bovenstaande is de titel van het jaarplan 2011 van het iBMG dat wij onlangs bij het College van Bestuur hebben ingediend. Met deze titel willen wij benadrukken waar ons instituut voor staat. Een instituut dat zowel wat betreft zijn onderzoek als onderwijs sterk is georiënteerd op de behoeften en noden van de zorgsector. Dat met zijn onderzoekers en docenten, ieder met een eigen disciplinaire achtergrond maar wel in teamverband, veelzijdige vraagstukken van de gezondheidszorg analyseert en tot oplossing tracht te brengen. En wel op een academische en innovatieve wijze. Waar dat nodig en zinvol is, doen we dat in nauwe samenwerking met Erasmus MC en met de andere faculteiten op Woudestein. Daarbij maken we uiteraard gebruik van de unieke positie die de Erasmus Universiteit ook op andere deelgebieden inneemt. Dat we met ons programma echt de prioriteiten van de zorgsector weten te beroeren, blijkt eens te meer uit het succes van de eerste seminaravond voor alumni die op 30 september werd gehouden. Onder de titel 'Zorg voor Kennis' werden onderwerpen bediscussieerd als: meer zeggenschap voor de zorggebruiker, risicoverevening en patiëntveiligheid in tijden van bezuiniging. De animo van onze alumni en introducés voor dit seminar was overweldigend, zelfs zozeer dat lang niet alle aanvragen voor participatie konden worden gehonoreerd. De reacties van de deelnemers - bijna 200 in getal en overwegend werkzaam in of voor de zorgsector - waren bijzonder positief. Terug naar het jaarplan 2011: in oktober 2008 hebben alle faculteiten een convenant met het College van Bestuur van de EUR ondertekend waarin ze zich hebben gecommitteerd aan de realisatie van het meerjarenplan van de Erasmus Universiteit. Ook het iBMG heeft zich aan de realisatie van de hierin geformuleerde doelstellingen voor 2013 gecommitteerd. Uiteraard voor zover op ons van toepassing. Voor een uitvoerig overzicht van de toetsbare doelstellingen voor 2013, de stand van zaken nu en wat wij in 2011 zullen doen om dichter bij de realisatie van de doelstellingen te komen, verwijs ik graag naar Lees verder op pagina 2
ONDERZOEK • PAUL ROBBEN
Erasmus Vitaal gewonnen door het iBMG Op 28 september werd voor de derde keer Erasmus Vitaal georganiseerd op campus Woudestein. Tijdens deze sportdag voor medewerkers van de EUR strijden alle verschillende organisatie-onderdelen in teams tegen elkaar om de felbegeerde Vitaal Bokaal. Dit jaar werd er gestreden op de onderdelen: kegelroof, volleybal, hindernisbaan, choreo en estafette. Na winst op de hindernisbaan en in de choreo werd ook de afsluitende estafette gewonnen. En dus mocht het team van het iBMG zich tot winnaar van Erasmus Vitaal laten kronen! Het zeer enthousiaste en sportieve winnende team bestond uit (op de omslagfoto vanaf linksboven): Ernst Bakker, Isaac Corro Ramos, Pieter Bakx, Matthijs Versteegh, Stefan Groen, Rik Wehrens, Laura Burgers, Apostolos Tsiachristas en Wouter Jaspar.
Groen licht eerste fase Masterplan Zie pagina 9
Als medewerker van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) hoef je niet bang te zijn voor gebrek aan gespreksstof op een verjaardagsfeest. De gesprekspartners hebben uitgesproken opvattingen over het werk van de Inspectie en zijn nieuwsgierig naar de werkwijze. Deze belangstelling wordt gevoed door berichten in de media en eigen ervaringen met de gezondheidszorg, zeker als deze niet onverdeeld positief zijn. Voorbeelden te over: De Twentse neuroloog die jarenlang disfunctioneert, teveel doden op de hartchirurgie in het Radboud Ziekenhuis in Nijmegen en bij maagverkleiningsoperaties in het Scheper Ziekenhuis te Emmen en tandartsen die geen tandarts zijn maar wel in onze tanden boren en hun handen niet wassen. Naast belangstelling klinken er vaak drie, onrustbarende, vragen door bij het optreden van incidenten: waarom was de IGZ er niet (eerder), waarom zag de IGZ het niet (toen ze er waren) en waarom deed de IGZ niets (terwijl ze het wel zagen)? Wetenschappelijk onderzoek kan bijdragen aan het zoeken van antwoorden op deze vragen maar kan ook duidelijk maken waarom en door wie deze vragen gesteld worden.
De wetenschappelijke belangstelling voor toezicht in Nederland is van recente datum. Zolang overheidstoezicht een min of meer onzichtbaar onderdeel was van het beleid was er weinig urgentie om onderzoek te doen naar de werking en effectiviteit van het toezicht. Dat is zeker niet altijd zo geweest. In de eerste halve eeuw van het toezicht na de gezondheidswetten van Thorbecke (1865) speelde het Staatstoezicht, voortgekomen uit de ‘medische politie’ een belangrijke rol in de publieke en politieke agendering van de grote volksgezondheidsproblemen. Cholera, de slechte kwaliteit van het water en de woningen en kinderarbeid werden door de inspecteurs, de hygiënisten, in kaart gebracht en met succes op de politieke agenda geplaatst. Lees verder op pagina 7
de BMG krant • herfst 2010 • 1
WIM LABREE
Door GE-iMTA georganiseerde lolaHESG groot succes LowLands). Dit resulteerde eind mei vorig jaar in de eerste lolaHESG bijeenkomst, gehouden nabij Maastricht. Die eerste meeting was al een groot succes, met zo’n 70 aanwezigen en 24 besproken papers.
ONDERZOEK • JOB VAN EXEL EN WERNER BROUWER
Op 27 en 28 mei werd de tweede LowLands Health Economists’ Study Group (lolaHESG) gehouden in Egmond aan Zee. Deze tweedaagse bijeenkomst, onder de vlag van de Vereniging voor Gezondheidseconomie (VGE), werd ditmaal georganiseerd door de sectie Gezondheidseconomie-iMTA.
Gevraagd: universitair docent Het heeft mij altijd verbaasd. Teneinde onderwijs te verzorgen aan een universiteit, is geen enkel didactisch diploma benodigd. Een universitaire graad is voldoende. Wellicht herkent u een aantal van de volgende voorbeelden. Pas afgestudeerden die, zonder enige vorm van ervaring, voor een onderwijsgroep komen te staan. Of toponderzoekers die, ondanks hun wetenschappelijke reputatie, niet in staat zijn tijdens een college hun centrale boodschap over te brengen. Om over bevlogenheid en passie nog maar te zwijgen. En wat te denken van studentassistenten die op grote schaal zelfstandig onderwijstaken verrichten? Leraren zonder lesbevoegdheid. Dat zou binnen het basisonderwijs of het middelbaar onderwijs toch volstrekt ondenkbaar zijn. Het is dan ook niet zo vreemd dat begin 2008 door alle Nederlandse universiteiten – vertegenwoordigd door de veertien Rectores Magnifici – een overeenkomst is ondertekend, waarin de Basiskwalificatie Onderwijs (BKO) wederzijds wordt erkend. Zo ook aan de EUR. Voortaan worden docenten verplicht gesteld een kwalificatie, oftewel een bewijs van onderwijsbekwaamheid op academisch niveau, te behalen. Investeren in docentprofessionalisering. Daartoe wordt er vanuit de universiteit een intensief opleidingstraject aangeboden. Voor uw eigen beeldvorming: dit traject beslaat, in deeltijd, doorgaans minimaal een jaar. Onderwijsinzet en onderwijsprestaties zullen een vast onderwerp zijn zowel bij aanstellingsgesprekken, voor beginnende docenten, als bij functioneringsgesprekken, voor zittende docenten. Een grote stap voorwaarts? Mogelijk… Ik heb niet de illusie dat door middel van deze kwalificatie de diverse faculteiten in de toekomst bezaaid zullen zijn met intrinsiek gemotiveerde collegae met hart voor hun studenten. Niets daarvan! Beschikken over louter didactische vaardigheden is onvoldoende om een goed docent te kunnen zijn. Wat maakt een voordracht inspirerend? Wat boeit? Wat raakt? Het gaat er niet om wat u in uw studenten stopt, het gaat erom wat u uit uw studenten haalt. Niet toespreken, maar aanspreken! Onderwijs geven is een talent dat slechts ten dele gevoed kan worden door training. Onderwijzen doe je met hart en ziel.
Leraren zonder lesbevoegdheid. Dat zou binnen het basisonderwijs of het middelbaar onderwijs toch volstrekt ondenkbaar zijn Enkel en alleen scholing is niet genoeg. Er zal de komende jaren veel meer moeten gebeuren binnen het hoger onderwijs om bovenstaande woorden waarheid te maken. Wederom investeren in docentprofessionalisering. Niet in de laatste plaats schuilt een duurzame oplossing in de sfeer van beloning en waardering. Onderwijs en onderzoek hand-in-hand. Daarnaast bestaat er in onze universitaire arena ook nog zoiets als weerstand tegen vernieuwingen; hetgeen maakt dat er op moet worden toegezien dat de BKO zorgvuldig wordt ingevoerd. Een illustratie. Inmiddels brengt de term docentprofessionalisering op veel universiteiten nogal wat commotie teweeg. Met name bij ervaren docenten. Wordt de professionaliteit van stafleden in twijfel getrokken? U kent ongetwijfeld het gevolg van een dergelijke attitude. Toegegeven: het is niet altijd gemakkelijk een blik in de spiegel te werpen. In het Verenigd Koninkrijk wordt dan ook het begrip staff development gebruikt. Ik spreek zelf graag van deskundigheidsbevordering. Zou deze term minder gevoelig op de maag liggen? In samenhang met de hierboven beschreven noodzakelijke randvoorwaarden, zou de invoering van de BKO een positieve impuls kunnen geven aan de onderwijskwaliteit. Al met al, lijkt mij dat beslist geen slechte zaak. Noch voor u en noch voor uw studenten! Reacties op deze column?
[email protected]!
2 • de BMG krant • herfst 2010
De Health Economist Study Groups kennen hun oorsprong in Groot-Brittannië, waar deze bijeenkomsten al sinds 1972 worden georganiseerd en hun waarde al ruimschoots hebben bewezen. Ook in Scandinavië en in Frankrijk werden HESG’s opgericht en succesvol. In Nederland en Vlaanderen bestond een dergelijk initiatief echter nog niet, ondanks het feit dat de gezondheidseconomische gemeenschap in het Vlaams-Nederlandse taalgebied ondertussen afdoende groot is. Ook bestond er nog geen congres met een opzet als de HESG. Naast het vervullen van een netwerkfunctie en het samenbrengen van de Nederlandse en Vlaamse gezondheidseconomen in een ongedwongen sfeer, staat de bespreking van papers (in wording) daarin namelijk centraal, waarbij deze papers steeds worden ingeleid en besproken
Voorwoord Vervolg van pagina 1 het jaarplan. Wel kan ik zeggen dat de ambitielat hoog ligt en wij onze doelstellingen alleen zullen halen als iedereen zich hiervoor wil en zal inzetten. Ik noem er een paar: • Verhoging van de studierendementen bachelor Gezondheidswetenschappen van 53% naar 60% na 4 jaar (post BSA); • Verhoging van de basiskwaliteit onderzoek, die onder meer tot uitdrukking moet komen in een toename van de totale (gewogen en gemiddelde) CWTS-score tot 1,3 op de onderzoeksgebieden van iBMG; • Inzet op een sterke toename van het aantal door NWO gehonoreerde projecten waaronder minimaal 1 persoonsgebonden (Veni, Vidi of Vici) project - en verruiming van onze participatie in het EU kaderprogramma met minimaal 5 projecten. Dit laatste mede ter versterking van
door een discussiant (en dus niet de auteur zelf), waarna er ruim de tijd is voor discussie met alle aanwezigen. De insteek is steeds om op een positieve en constructieve wijze in te gaan op de papers, teneinde de
kwaliteit ervan te verbeteren. Ongeveer twee jaar geleden besloot een groepje gezondheidseconomen uit Maastricht en Rotterdam dat het tijd werd voor een eigen HESG voor Vlaanderen en Nederland (de
onze internationale positie. De afgelopen periode stond verder in het teken van de kabinetsformatie. Onder het motto: 'vrijheid en verantwoordelijkheid' presenteerden Rutte en Verhagen het regeerakkoord van een minderheidskabinet VVD en CDA, met gedoogsteun van de PVV. Of dit kabinet er zal komen, staat op het moment dat ik dit schrijf nog niet vast. Wel is duidelijk dat dit beoogd kabinet de gemoederen sterk bezighoudt. De verdeeldheid in het land en zeker ook in het CDA over de samenwerking met Wilders is groot. De emoties bij voor- en tegenstanders tijdens het laatste CDA congres liepen hoog op. Wat je ook van de ingeslagen koers mag vinden, het feit dat voor- en tegenstanders volop de gelegenheid kregen om hun meningen – vaak in beladen en scherpe bewoordingen gevat - te ventileren, is ook een verworvenheid van onze democratie die we hebben te koesteren. Naast de politiek-maatschappelijke con-
sternatie heeft natuurlijk ook de inhoud van het conceptregeerakkoord en de mogelijke consequenties hiervan voor de zorgsector, ons, bezig gehouden. Er wordt 1 miljard euro extra geïnvesteerd in de ouderenzorg. Voor de gezondheidsector heeft het kabinet Rutte-Verhagen verder een heel pakket aan maatregelen in petto, variërend van beperking van het basispakket, versterking van de basiszorg en stimulering van de ketenzorg, tot fusieverbod van zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Meer specifiek kijkend naar de positie van het iBMG valt over de gevolgen van het conceptregeerakkoord voor het jaarplan 2011 nog niet veel concreets te zeggen. Wel
De tweede lolaHESG bijeenkomst werd dus gehouden in Egmond aan Zee en het voortouw in de organisatie werd genomen door GE-iMTA. Uiteindelijk verzamelden namelijk meer dan 100 (!) Vlaamse en Nederlandse gezondheidseconomen zich voor de tweedaagse bijeenkomst. Een brede selectie van niet minder dan 33 papers, die de breedte van het gezondheidseconomische terrein goed afdekten, werd daar besproken. Heel positief was dat de verschillende gezondheidseconomische groepen goed vertegenwoordigd waren, zowel in aanwezigheid als in betrokkenheid door middel van het indienen van papers, en het leveren van voorzitters en discussianten. De tweede lolaHESG meeting verliep dan ook bijzonder goed, zowel inhoudelijk als sociaal. De evaluatieformulieren gaven aan dat men de tweedaagse gemiddeld genomen met een 8,5 heeft beoordeeld, wat wel aangeeft dat de lolaHESG bijeenkomsten ook in Vlaanderen en Nederland een prachtige toekomst hebben!
worden de basisbeurs en de aanvullende beurs in de masterfase vervangen door een zogeheten sociaal leenstelsel. Over kennispositie en onderzoek worden op verschillende plaatsen in het conceptregeerakkoord belangwekkende uitspraken gedaan. Welke consequenties hieraan echter voor de eerste en tweede geldstroom in de komende jaren zijn te verbinden, wordt vooralsnog niet duidelijk. Daarvoor zullen de nadere begrotingsuitwerkingen moeten worden afgewacht. In elk geval kan het geen kwaad om alvast versterkt in te zetten op de acquisitie van EU-middelen!
Sculptuur iBMG BEDRIJFSVOERING • MARIEKE VEENSTRA
Tijdens het feest op 14 oktober is ‘het beeld van iBMG’ onthuld op J7. Het feest en de onthulling markeerden de afsluiting van ons verhuisproces en de officiële inwijding van het J-gebouw. Dit proces heeft ons niet alleen een prachtige locatie opgeleverd, maar ook een helder en herkenbaar beeld van onze identiteit en meer contact en verbondenheid met elkaar.
Groen licht eerste fase Masterplan BEDRIJFSVOERING • KEES LANSBERGEN
Het College van Bestuur heeft op 7 oktober vol overtuiging ‘ja’ gezegd tegen fase 1 van het Masterplan. Dat betekent een ‘ja’ voor projecten als het studentenpaviljoen, de halfverdiepte parkeergarage, het erboven gelegen Erasmus Plaza en het nieuwe buitenterrein. Een ‘ja’ dus voor kwaliteitsverhoging van de campus en mogelijke toekomstige groei. Het College van Bestuur ziet de uitvoering van dit plan als een onmisbare stap om de vele ambities van de Erasmus Universiteit Rotterdam te realiseren. Het ontwikkelingsproces begon in 2007 met de prijsvraag voor een bruisend hart van de campus. In de aanloop naar het strategiedocument 2013 van de EUR werd duidelijk dat, naast een bruisend hart, nadrukkelijk de wens bestaat om een campus te ontwikkelen die kwaliteit uitstraalt en die de internationaliseringsambitie kan accommoderen. Het College van Bestuur is niet over één nacht ijs gegaan,
maar heeft zich uitgebreid laten voorlichten en heeft duidelijke keuzes gemaakt. Zowel de financiering van de plannen als de exploitatieconsequenties zijn continue aandachtspunten geweest. Over het gehele plan is een second opinion gevraagd bij een onafhankelijk bureau. In juni is een beeldvormende ronde geweest langs decanen, de Raad van Toezicht en de Universiteitsraad. In september hebben zij groen licht gegeven. Er is meerdere malen gesproken met studentenorganisaties en een medewerkersklankbordgroep. Dit jaar is intensief overlegd
met de (deel)gemeente over de planvorming. Inmiddels ligt er een ontwerp projectbestemmingsplan en een anterieure overeenkomst, waarin afspraken zijn vastgelegd over de rol en de financiën van universiteit en (deel)gemeente. Over beide documenten wordt in oktober besloten door het Rotterdamse College van B&W. Eerder heeft de EUR een convenant met de Bewonersvereniging Kralingen Oost gesloten, met kaders voor de planvorming. Na dit besluit gaat het projectteam hard aan de slag om de plannen op tijd gerealiseerd te krijgen. In 2013 moet de kern
ervan verwezenlijkt zijn. De komende jaren vindt er een transformatie van de campus plaats. Helemaal geruisloos kan dit natuurlijk niet, al doet het Erasmus Facilitair Bedrijf hiervoor zijn uiterste best. Hierbij speelt duidelijke en concrete communicatie een grote rol. Zo kun je alle relevante (achtergrond)informatie vinden op de actuele website Campus in Ontwikkeling. De term ‘masterplan’ wordt overigens vervangen door de term ‘campus in ontwikkeling’ omdat ook de renovaties van de huidige gebouwen, zoals het C-gebouw, er onderdeel van uit maken.
Tijdelijke huisvesting: collegezalen en retail
bruikt voor tijdelijke huisvesting van retail en collegezalen. In verband met de restauratie is het C-gebouw straks een jaar gesloten. In het C-gebouw zijn verschillende collegezalen en de winkelstraat gehuisvest. Om colleges en winkelactiviteiten tijdens de restauratie gewoon te laten doorgaan, komt er voor de winkels en collegezalen tijdelijke huisvesting op parkeerterrein P1. Hierin is
ruimte voor zeven collegezalen, studievereniging EFR, boekhandel Study Store, Hairdesign by Lydia, Erasmus Shop en Service Point.
De restauratie van het C-gebouw, onderdeel van een gemeentelijk monument, begint in 2011. De voorbereidingen voor deze restauratie zijn gestart met graafwerkzaamheden in de Institutenlaan. Het vervolg is merkbaar vanaf begin december 2010, als parkeerterrein P1 deels wordt ge-
LIA: Uitbreiding netwerkschijfruimte Netwerkschijfruimte voor bestanden blijkt voor steeds meer gebruikers te gering te zijn. Vanaf juni 2010 is de beschikbare ruimte voor medewerkers en secties als volgt aangepast:
Persoonlijke netwerkfolder (op de H-schijf)
Tot juni 2010
Vanaf juni 2010
De standaard schijfruimte van deze folder bedraagt 2 GB.
Gaat naar 5 GB.
Gezamenlijke netwerkruimte voor samenwerken met collega’s
In iedere sectie is een gezameDe diversen-folder in de sectie lijke diversen-folder beschikbaar gaat naar 5 GB + 250 MB per van 5 GB + 25 MB per gebruiker gebruiker. in de sectie.
Van deze bestanden wordt dagelijks een back-up gemaakt.
Op capgroepniveau is een diversen-folder beschikbaar 2 GB + 10 MB per gebruiker in de capgroepfolder.
De diversen-folder in de capgroep gaat naar 5 GB + 25 MB per gebruiker.
Bijzondere gezamenlijke netwerkruimte (M-schijf)
Buiten de sectie of capgroep, of met een beperkte groep, kan netwerkruimte worden gekocht voor € 10 per maand per 500 MB.
Gaat naar € 100,= per jaar per 1 GB.
Per sectie 4 GB.
Gaat naar 30 GB per sectie.
De standaard omvang van de mailbox bedraagt 1 GB.
Blijft ongewijzigd.
Van deze bestanden wordt dagelijks een back-up gemaakt. Aanvragen via de LIA helpdesk. Archiefruimte Van deze bestanden wordt eenmaal per maand een back-up gemaakt. Aanvragen via de helpdesk.
BMGEETJE
E-mail account
BMG-student lid visitatiecommissie Binnenkort vindt de visitatie van de bacheloropleiding European Public Health plaats, die door de Universiteit van Maastricht wordt aangeboden. Arjan van der Star, student van het iBMG, neemt deel in de visitatiecommissie. We willen hem via deze weg heel veel succes wensen en hopen in een latere editie van de BMG krant over zijn bevindingen te kunnen berichten.
In overleg met de helpdesk kan in individuele gevallen de mailbox worden uitgebreid.
iBMG Workmate-maand 11 januari t/m 10 februari 2011
Ter ere van de officiële inwijding van het J-gebouw wordt een kleine versie van de sculptuur uitgereikt aan medewerkers met een substantiële aanstelling bij het iBMG. In het vervolg zal het beeld aan medewerkers worden meegegeven die het instituut verlaten en aan mensen die een speciale rol vervullen of hebben vervuld voor het iBMG. Ook wordt de sculptuur als afstudeergeschenk aangeboden aan studenten die vanaf nu met succes een masteropleiding van het iBMG afronden. Wij hopen dat de sculptuur als een waardevol geschenk wordt ervaren dat uitdrukking geeft aan onze trots op het iBMG.
Naamgeving secties opnieuw vastgesteld BEDRIJFSVOERING • SANDER BUS
Van deze bestanden wordt dagelijks een back-up gemaakt.
Wilfried Notten
In het C-gebouw zijn in totaal 2.500 collegestoelen; in de tijdelijke collegezalen is plaats voor 500. Dit heeft uiteraard gevolgen voor de inroostering van colleges, waar zorgvuldig naar gekeken zal worden.
Vanuit deze gedachte hebben wij de sculptuur laten ontwerpen door Ad Haring die ook andere kunstobjecten voor de Erasmus Universiteit heeft ontworpen. De kunstenaar is van inspiratie voorzien door een commissie bestaande uit Ernst Bakker, Tineke Broer, Sander Bus, Esther Schoen, Marieke Veenstra, Wendy Verhoeven en Kees van Wijk. In de sculptuur worden verschillende karakteristieken van het iBMG symbolisch weergegeven: - Aan de basis van de sculptuur staat de solide granieten voet. Op deze voet is de figuur van Erasmus duidelijk te herkennen. - Hij wordt aan alle kanten geflankeerd door kubusvormen, die het multidisciplinaire karakter en de veelzijdigheid van het onderzoek binnen het iBMG symboliseren. - De opeenstapeling van de kubusvormen suggereert de persoonlijke groei en de leergierigheid van studenten en medewerkers van het instituut. De bovenste kubusvorm is transparant en staat symbool voor de open geest. - De zijde van het hoofd van Erasmus die door de transparante vorm zichtbaar is, heeft de paarse kleur die typisch is voor het iBMG. - De robuuste modelleer- en polijsttechnieken die toegepast zijn om Erasmus een zacht gouden glans te geven, accentueren zijn figuur en symboliseren de unieke en prominente plaats van het iBMG in de maatschappij en vooral in de zorgsector.
De namen van de verschillende onderzoekssecties zijn in overleg met de sectieleiders opnieuw vastgesteld. Dit naar aanleiding van de overgang van het iBMG naar de EUR en de wens om aan te sluiten bij het beleid van de EUR. De belangrijkste wijziging is de nieuwe naam van BZO en GR. Hieronder vind je een overzicht van de sectienamen in het Nederlands, de vertaling in het Engels en de afkortingen. Tevens een toelichting van Martin Buijsen en Joris van de Klundert over de nieuwe naam van BZO en GR. De EUR hanteert de volgende uitgangspunten: - In Nederlandstalige tekst wordt de Nederlandse naam/term gebruikt - In Engelstalige tekst wordt de Engelse vertaling (British English) van de naam/term gebruikt Naamgeving secties • Recht & Gezondheidszorg Law & Health Care R&G • Gezondheidseconomie-iMTA Health Economics-iMTA GE-iMTA • Ziektekostenverzekering Health Insurance ZKV • Management & Organisatie van Zorgverlening Health Services Management & Organisation HSMO • Bestuur & Beleid van de Gezondheidszorg Health Care Governance HCG Sectie wordt in het Engels vertaald met group. Elke sectie voert één afkorting.
BZO → HSMO Bij dezen laten we graag weten dat de sectie 'bedrijfsvoering van zorgorganisaties' heeft besloten haar naam te wijzigen in 'Health Services Management & Organisation'. Deze nieuwe naam geeft onze ambities om bij te dragen aan het internationale wetenschappelijke onderzoek naar management en organisatie van zorgverlening door zorgorganisaties, met elkaar en met anderen, in het bijzonder met hun klanten, beter weer. Natuurlijk blijft de intensieve samenwerking met andere secties van groot belang; we hopen de kennis binnen het iBMG op dit terrein en gerelateerde terreinen gezamenlijk verder uit te bouwen. Joris van de Klundert GR → R&G De term Gezondheidsrecht wordt in Nederland vooral geassocieerd met het recht dat van toepassing is op de arts-patiënt relatie. Bij gezondheidsrecht denkt men (helaas) nog te vaak aan medische aansprakelijkheid, letselschade en tuchtrecht. Aan zorgverleningsrecht dus. Bij de sectie bezien we het recht zoals dat geldt voor alle relevante relaties in de zorg, dus ook die tussen verzekerde en verzekeraar (zorgverzekeringsrecht) en die tussen zorgverzekeraar en zorgaanbieder (zorgfinancieringsrecht): Recht & Gezondheidszorg. Martin Buijsen Veelgebruikte termen en schrijfwijzer Op intranet vind je een overzicht van alle veelgebruikte termen binnen het iBMG en de EUR (www.bmg.eur.nl/intranet > marketing & communicatie). De schrijfwijzer is zowel in het Nederlands als in het Engels beschikbaar. Vragen en opmerkingen zijn welkom via
[email protected].
de BMG krant • herfst 2010 • 9
Managementscholing voor aios en medisch specialisten
Bedrijfsvoering 2013
Aad de Roo voorzitter EHMA bestuur CMDZ NIEUWS • WILMA VAN DER SCHEER
NIEUWS VAN ACADEMIE MS • PIETER WIJNSMA
afgestemd om zo tot één projectagenda voor de komende jaren te komen. De inzet is om gezamenlijk aan verbetering te werken van de dienstverlening voor (aankomend) studenten, cursisten, alumni, internationals, wetenschappers en bestuurders.
BEDRIJFSVOERING • MARIEKE VEEENSTRA
The Royal College of Physicians and Surgeons of Canada heeft in de jaren negentig van de afgelopen eeuw een model ontwikkeld voor de beschrijving van de vereiste competenties van de medisch specialist: het zogenaamde CanMeds-model.
In de actieteams zijn ook BMG-ers actief: Matthijs Versteegh (Campus Services), Sander Bus (Marketing & Communicatie), Robert Speek (Financiën), Sophie Konings, Sonja Meeuwsen en Marieke Veenstra (O&O-ondersteuning).
In de zomer is het project bedrijfsvoering 2013 van start gegaan. Dit project wordt geïnitieerd en geleid door het College van Bestuur en heeft de steun van de decanen van alle faculteiten. Doel is om de bedrijfsvoering op de campus te verbeteren en af te stemmen op het Strategisch Plan 2008-2013.
Voorbeelden van verbeterinitiatieven die worden voorgesteld zijn: - zorgen voor goed werkende apparatuur in de collegezalen - faciliteren van internationale uitwisseling - creëren van een digitale studie- en werkomgeving - verbeteren van de inrichting en support voor de universitaire werkplek - stroomlijnen en effectief samenwerken t.b.v. de student life cycle processen (van toelating tot en met diploma-uitreiking) - invoeren van een geautomatiseerd roosterproces voor het onderwijs - één loket voor advies over onderzoekssubsidies en projectmanagement - versterken van de profilering van onderzoekers en onderzoeksresultaten - verbeteren van managementinformatie op allerlei gebieden (van financiën tot onderwijsresultaten)
Binnen het project bedrijfsvoering 2013 zijn zes hoofdthema’s onderscheiden waarmee actieteams aan de slag zijn gegaan: HRM, Campus Services, Financiën, ICT, Marketing & Communicatie en Onderwijs- en Onderzoeksondersteuning. In de actieteams werken mensen van de faculteiten en de centrale eenheden samen. Zij hebben de opdracht gekregen om medio november een plan op te leveren met een duidelijke visie en een plan van aanpak met concrete verbeterinitiatieven. Deze plannen worden op elkaar
In de komende maanden zal er meer communicatie volgen over dit EUR-brede bedrijfsvoeringsproject en aan de verbeterinitiatieven die in dit kader worden gestart. Er zal zeker aandacht worden besteed aan een goede afstemming op de wensen van studenten en onderzoekers. De initiatiefnemers zijn verder van plan om elke twee maanden een concreet resultaat op te leveren en in de schijnwerpers te zetten. Op deze manier wordt voor iedereen zichtbaar wat er wordt aangepakt en verbeterd.
Buddy Systeem: hulp van je collega’s met het geven van onderwijs
Hierin worden 7 rollen beschreven, die elke medisch specialist geacht wordt te beheersen: medical expert, health advocate, scholar, professional, communicator, collaborator en manager. De KNMG heeft dit model overgenomen en vertaald als 7 competentiegebieden. Medisch specialisten worden geacht alle 7 competenties te beheersen. En de vernieuwde medisch-specialistische opleidingen worden geacht hier ook in op te leiden.
BEDRIJFSVOERING • BENJAMIN JANSE, ANNEMIEKE LEUNIS EN LIEKE OLDENHOF
Als startende junior heb je al gauw erg veel op je bord. Naast het opzetten van je onderzoek, kun je gevraagd worden eens een werkgroep te geven. Dit is voor veel junioren een nieuwe ervaring en zij missen vaak de handvatten om zelfverzekerd voor een groep studenten te staan. Hulp bij het geven van onderwijs bestaat natuurlijk al wel in de vorm van de cursus basisdidactiek. Het idee van jBMG is om dit aan te vullen met een laagdrempelige manier van begeleiding: het Buddy Systeem. De insteek van dit systeem is
dat junioren elkaar helpen met het geven van werkcolleges door elkaar feedback te geven. Om goede feedback over je onderwijsstijl te krijgen, woon je als buddy elkaars werkgroep bij. Naderhand kun je samen de problemen en verbeterpunten bespreken. Het is op universiteit niet gebruikelijk dat docenten onderling bij elkaar kijken hoe college wordt gegeven. Vaak wordt verondersteld dat college geven een basisvaardigheid is die je van nature bezit. In de praktijk blijkt het geven van onderwijs vaak complexer dan het lijkt. Toegeven dat je
er moeite mee hebt, is dan ook niet zo vanzelfsprekend. Door een Buddy Systeem op te zetten, kan dit probleem ondervangen worden. In elke sectie kun je de vertegenwoordiger van jBMG aanspreken als je interesse hebt om als buddy te fungeren. Dat kan als je nieuwe collega’s wilt helpen of als je zelf behoefte hebt aan informele feedback. HSMO: Benjamin Janse,
[email protected] GE-iMTA: Annemieke Leunis,
[email protected] HCG, R&G, ZKV: Lieke Oldenhof,
[email protected]
De ervaring leert echter, dat de scholing met betrekking tot managementcompetenties vooralsnog een ondergeschoven kind is in de opleidingen. De Academie voor Medisch Specialisten organiseert in samenwerking met de Desideriusschool van Erasmus MC zeven à acht tweedaagse basiscursussen ziekenhuismanagement voor aios aan het eind van hun opleiding. Dat zijn doorgaans de enige twee dagen in een opleiding van ten minste een jaar of twaalf, waarin aan deze competentie aandacht wordt besteed. Aios reageren hier ook veelal op met de opmerking, dat ze nu eindelijk een
beetje begrijpen hoe het ziekenhuis werkt en wat ze nou eigenlijk aan het doen zijn als ze “DBC’en”. Alleen Erasmus MC en VUmc organiseren, beide in samenwerking met de Academie, verplichte tweedaagse cursussen voor aios over management en organisatie van het ziekenhuis. Alle andere UMC’s besteden er minder aandacht aan en het is bovendien niet verplicht.
Sommige aios laten bij het inventariseren van de leerdoelen expliciet weten, dat ze willen leren “hoe de vijand denkt”. Er valt hier dus nog een wereld te winnen. Elke medisch specialist krijgt later in enige mate managementtaken, dus basale scholing is voor iedereen gewenst. Sommige aios geven echter bij hun leerdoelen aan, dat ze veel interesse hebben in het management. Daarom zou het mooi zijn als het iBMG in de toekomst voor deze groep als eerste in Nederland een mogelijkheid tot verdieping of specialisatie zou kunnen bieden.
Verlofuren Voor de volledigheid willen wij er op wijzen dat er bij de EUR geen mogelijkheden zijn om verlofuren mee te nemen naar een volgend jaar. Evenmin is het mogelijk om verlofuren in te zetten voor een computer of een promotiepotje. Het is wel mogelijk om maximaal 80 verlofuren per kalenderjaar (ongeacht je deeltijdfactor) in te zetten via het Keuzemodel Arbeidsvoorwaarden van de EUR: www.eur.nl/medewerkers > arbeidsvoorwaarden > keuzemodel arbeidsvoorwaarden. Je kunt onder meer kiezen voor het inzetten van uren voor extra reiskostenvergoeding, aanschaf van een fiets of extra inkomen.
Nieuws van de BMG-raad
Nieuw seizoen, nieuwe studenten BEDRIJFSVOERING • MARCO VARKEVISSER
Per september 2010 heeft de BMG-raad afscheid genomen van twee studenten: Nadine Keunen en Chris Pescott. Wij danken hen voor hun bijdrage gedurende het 1ste levensjaar van de BMGraad. Herkozen zijn de studenten Diedel van Rooij en Arjan van der Star. Bovendien heet de BMG-raad twee nieuw gekozen studenten welkom: Lisanne Simmerman en Leo Groenewegen. Het collegejaar 2010-2011 is dus van start gegaan met de vier zittende vertegenwoordigers vanuit de medewerkersgeleding en twee herkozen en twee nieuwe studenten voor de studentengeleding. De eerste vergadering in deze nieuwe samenstelling heeft al plaatsgevonden. Er is onder andere gesproken over het evaluatierapport van het Schakelprogramma Gezondheidswetenschappen, BMG. Anushka Choté was uitgeno-
8 • de BMG krant • herfst 2010
digd om het evaluatierapport toe te lichten. De BMG-raad vroeg zich af hoe het komt dat de vrijdagvariant en de aanschuifvariant hetzelfde einddoel beogen (toelating tot de master) maar niet hetzelfde opgebouwd zijn qua vakken en ECTS. Dit is een vraag die de externe commissie n.a.v. de visitatie van onze bacheloropleiding ook gesteld heeft. Anushka Choté legde uit dat de vrijdagvariant en de aanschuifvariant verschillende doelgroepen bedienen. Voor
het jaar 2011-2012 wordt gekeken hoe de discrepanties op het gebied van vakken en ECTS tussen de twee varianten zoveel mogelijk op te heffen zijn. De kosten voor deelnemers aan de vrijdagvariant blijven hoger dan die voor de deelnemers aan de aanschuifvariant. Voor de aanschuifvariant geldt het wettelijk vastgestelde collegegeldtarief en voor de vrijdagvariant (andere doelgroep) wordt een kostendekkend tarief gehanteerd. De vrijdagvariant is immers een op maat gemaakt programma. Verder heeft de BMG-raad gesproken over de procedure voor de OERen. Deze procedure moet strakker en duidelijker ingericht worden. Dit houdt o.a. in eerder beginnen met het opstellen/aanpassen
van de OERen zodat er genoeg tijd is voor verschillende groepen (waaronder de BMG-raad) om feedback te geven op en vragen te stellen over de documenten. De procedure voor de OERen is door het OSC in kaart gebracht en op dit moment wordt bekeken hoe het een en ander te stroomlijnen is. De BMG-raad is weer met frisse energie van start gegaan en roept BMG-ers op om zaken die onder het personeel leven en aandacht verdienen te melden via
[email protected]. De BMG-raad bespreekt deze onderwerpen vervolgens met het MT. Vriendelijke groet, de BMG-raad www.bmg.eur.nl/organisatie > bmgraad
Om gebruik te kunnen maken van het Keuzemodel dien je een volledig ingevuld en ondertekend formulier en je verlofkaart in te leveren bij Elif Pelit. Als je gebruik wilt maken van de mogelijkheid om verlofuren van 2010 in te zetten voor extra inkomen dan moet je aanvraag vóór 10 januari 2011 in bezit van Elif Pelit zijn. Na die datum kunnen uren van 2010 niet meer worden uitbetaald. Uren die niet worden opgenomen of besteed via het Keuzemodel komen na 2010 te vervallen. Dit geldt ook voor medewerkers die tot 1 januari 2010 in dienst waren bij het Erasmus MC en die verlofuren hebben meegenomen op grond van het Overgangsprotocol. Voor deze groep geldt ook dat niet besteed Persoonlijk Budget na 2010 komt te vervallen (en terugvloeit naar de secties). Voor meer informatie kun je terecht bij Elif Pelit: kamer J7-07, telefoon 4081160 of
[email protected].
Prof. Lambersprijs gewonnen door Igna Bonfrer Igna Bonfrer heeft de prof. H.W. Lambersprijs 2010 gewonnen. Deze prijs wordt jaarlijks uitgereikt door de EUR in samenwerking met de Vereniging Trustfonds Erasmus Universiteit Rotterdam. Igna is uit veertien zeer goede tot uitstekende kandidaten gekozen door een jury. De prijs wordt uitgereikt aan studenten die (minimaal) twee mastertitels hebben behaald en zich middels extra inspanning breed ontwikkelen en daardoor de mogelijkheid hebben een brug te slaan tussen verschillende disciplines. Igna is afgestudeerd aan de masters Econometrics & Management Science (EUR), Health Economics (EUR) en History of Medicine (University of Oxford). Zij is nu promovendus bij het iBMG. De prof. H.W. Lambersprijs bestaat uit een ARK-penning en een geldbedrag van 3500 euro. Dit bedrag is bestemd voor cursussen, workshops, congresbezoek of extra opleiding zowel nationaal als internationaal. Igna gaat het geld gebruiken om veldonderzoek in Afrika te doen voor haar promotieonderzoek.
aanvoelde als een föhn (aangezien het gemiddeld zo’n 46 °C was). Heel wat anders dan even snel de auto, fiets of het openbaar vervoer pakken in Nederland.
BEDRIJFSVOERING • ELIF PELIT EN MARIEKE VEENSTRA
BMG-raad in nieuwe samenstelling, vanaf links: Diedel van Rooij, Lisanne Simmerman, Leo Groenewegen, Arjan van der Star, Marco Varkevisser, Jeannet Muilenburg-Have, Jos Aarts, Sonja Meeuwsen (ontbreekt op foto).
Prof.dr. Aad de Roo, programmadirecteur van de Master of Health Business Administration (MHBA) van Erasmus CMDz, is benoemd tot president van de European Health Management Association (EHMA).
Stage in India ONDERWIJS • MANON KOSTER
Sinds de eerste open dag waarbij ik het iBMG bezocht en hoorde over de praktijk was het voor mij duidelijk: mijn stage zou ik in het buitenland gaan volgen. Aan het einde van het tweede jaar ben ik dus ook al begonnen met het zoeken naar een leuke stageplaats, waarbij ik verschillende ziekenhuizen in India en Indonesië heb benaderd. Negen maanden en ontelbare e-mails en telefoontjes later (en nog maar 2 dagen verwijderd van de deadline voor het doorgeven van je stageplaats) was daar dan eindelijk het felbegeerde stagecontract. Op 1 mei begon mijn zeven weken durende avontuur; ik ging op weg naar India. Met slechts een dag rust na mijn reis begon ik op 3 mei met mijn stage bij het Max Healthcare
Institute Ltd. in Delhi. Ik mocht zes weken werken als beleidsmedewerker op de afdeling ‘Service Quality’, waarbij alle facetten van de service in de verschillende ziekenhuislocaties aan bod kwamen. De eerste week heb ik doorgebracht op het kantoor, waarbij ik vooral de organisatie en mijn collega’s beter heb leren kennen. Later tijdens mijn stage kreeg ik eigen projecten zoals het standaardiseren van bepaalde werkprocessen in het ziekenhuis, het schrijven van adviezen en het verbeteren van evaluatieformulieren voor patiënten. Voor veel van deze werkzaamheden moest ik naar de zes verschillende locaties van Max Healthcare toe. Dit betekende soms een uur in een motorriksja, zigzaggend door het drukke verkeer van Delhi terwijl de wind op je gezicht
Uiteindelijk heb ik ontzettend veel kunnen doen tijdens mijn stage, omdat ik naast mijn eigen projecten ook de mogelijkheid heb gekregen om trainingen te volgen, vergaderingen bij te wonen en mee te helpen bij het werk van collega’s. Al met al heb ik een erg veelzijdige stage gehad, waarbij ik veel geleerd heb over het zorgsysteem in India en de grote verschillen tussen werken daar en werken in Nederland. Natuurlijk heb ik tijdens de weekenden en gedurende de laatste week van mijn verblijf geprobeerd om zoveel mogelijk te zien van Delhi en de omgeving. Elke vrije dag en soms in de avonduren ging ik met de auto- of fietsriksja op pad, waarbij het reizen op zich al een avontuur was met het chaotische verkeer en de heilige koeien op de weg. Verder heeft Delhi talrijke mooie
tempels, oude forten, kruidenmarkten, winkelstraatjes en andere bezienswaardigheden waarmee ik al mijn vrije uren heb kunnen vullen. Ook heb ik meegedaan aan een wandeltocht begeleid door een exstraatkind. Hierbij kreeg je te zien en te horen waar straatkinderen in Delhi vooral wonen en hoe ze op de straat kunnen overleven. Ook hebben we een bezoek gebracht aan opvanghuizen voor straatkinderen. Een erg indrukwekkende tocht die me er toe heeft aangezet spullen te verzamelen en deze bij het tehuis af te geven om zo een steentje bij te kunnen dragen. Daarnaast heb ik als echte Nederlandse natuurlijk een fietstoer door Delhi gedaan waarbij je in alle vroegte door de stad fietste en zo alles langzaam tot leven zag komen. Je ziet de normaal hectische stad zo op een heel andere manier. Terugkijkend op mijn periode in India kan ik maar één ding concluderen: een buitenlandstage is echt een mooie en leerzame ervaring en ik zou het zo opnieuw doen!
EHMA is veertig jaar geleden opgericht als samenwerkingsverband van universitaire opleidingscentra voor management in de gezondheidszorg. BMG heeft door de jaren heen altijd een actieve inbreng gehad. Zo was Tom van der Grinten enige jaren bestuursvoorzitter en heeft Pauline Meurs geruime tijd de wetenschappelijke adviescommissie voorgezeten. Ook het wetenschappelijke congres wordt traditiegetrouw goed bezocht door BMG-ers, die er een internationaal platform vinden voor het presenteren van hun onderzoek. Het doel van EHMA is het bevorderen van de kwaliteit van beleid, management en organisatie in de zorgsector. EHMA heeft naast opleidingsinstituten ook onderzoekcentra, zorgverzekeraars en zorginstellingen als lid. Ze is een van de grotere nongouvernementele organisaties in Brussel en voert met combi-
naties van haar leden onderzoek uit voor de Europese Commissie en andere opdrachtgevers. Zo biedt het voorzitterschap van Aad de Roo voor Erasmus CMDz en het iBMG nieuwe mogelijkheden voor internationale samenwerking op het gebied van onderwijs en onderzoek binnen de Europese Unie. Het eerste resultaat is al binnen. In samenwerking met MCI Innsbruck zal volgend jaar binnen de MHBA een module internationale vergelijking van gezondheidszorg binnen de EU worden verzorgd. Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Aad de Roo (
[email protected]).
Alumni-event Zorg voor Kennis smaakt naar meer ONDERWIJS • ERNST BAKKER
Op donderdagavond 30 oktober vond de seminaravond Zorg voor Kennis voor alumni van het iBMG plaats in het Jgebouw. Mede dankzij de inzet van vele collega’s en ambassadors van het iBMG was deze zeer druk bezochte avond een groot succes. Zorg voor Kennis was een gezamenlijk initiatief van het iBMG en de alumnivereniging (aBMG). De avond stond in het thema van kennismaking en kennisdeling. Na een smakelijk dinerbuffet konden de bezoekers (bestaande uit alumni met hun introducés) twee van de in totaal vijf verschillende seminars volgen. Deze seminars werden verzorgd door medewerkers van het iBMG in combinatie met alumni uit het veld en vonden plaats op verschillende locaties in het J-gebouw. De vijf seminars waren: - Meer zeggenschap voor de zorggebruiker? (Martin Buijsen & Iris van Bennekom) - Risicoverevening: hoe verder? (Richard van Kleef & Anne Pino)
- The value of health (Werner Brouwer & Ana Bobinac) - Patiëntveiligheid in een tijd van bezuinigingen: mission impossible? (Jan Klein, Janneke van Nieuwmegen & Conny van Velden) - Mind the gap! (Annemiek Stoopendaal, Iris Wallenburg & Ad Blom) Na afloop van de seminars was er een gezellige borrel bij de bar op J7, waar kon worden nagepraat over de seminars en waar oude bekenden elkaar weer konden ontmoeten. Zorg voor Kennis werd bezocht door ruim 185 alumni en introducés. De bezoekers beoordeelden de avond gemiddeld met een 8 en hebben vrijwel allemaal laten weten dat zij een soortgelijk evenement in de toekomst ook weer willen bezoeken. Een meer gedetailleerd verslag en de fotoreportage van de seminaravond Zorg voor Kennis zijn te vinden op www.bmg.eur.nl/alumni.
de BMG krant • herfst 2010 • 3
teiten zal dit jaar worden vervuld door Leonie Kuiper. Zij zal zich inzetten voor alle activiteiten die dit jaar georganiseerd gaan worden. Daarnaast beheert ze mede de FBMGwebsite en de andere sociale media. Ook is ze algemeen lid in de Event-Commissie. Leonie is tevens Vice-Voorzitter en zal dus de taken van de Voorzitter waarnemen als deze niet aanwezig is.
ONDERWIJS • AMANDA CHRISTIANEN
Op woensdag 22 september jl. is het nieuwe bestuur der FBMG geïnstalleerd. Het is een zeskoppig bestuur geworden, bestaande uit vijf dames en een heer. Op deze manier wil ik met trots het nieuwe bestuur aan u voorstellen. Marijke Bos zal dit jaar de functie van Voorzitter op zich nemen. Het is haar taak het overzicht te houden op het reilen en zeilen binnen de vereniging en het bestuur te motiveren. Ook zorgt zij ervoor dat het contact met externe verenigingen onderhouden wordt. Naast haar functie als Voorzitter zal Marijke als algemeen lid zitting nemen in de Vox Summa-commissie en zal er
samen met haar commissie voor zorgen dat ons mooie verenigingsblad verschijnt. De nieuwe Secretaris is Jente Goutier. Zij verwerkt de post, houdt het ledenbestand up-todate en notuleert tijdens vergaderingen. Ook zal Jente met haar Wintersportcommissie dit jaar weer een spetterende wintersportreis gaan organiseren. Yvette Staal zal een dubbele functie vervullen. Zij is Penningmeester en tevens ook Commissaris Boekverkoop. Als Penningmeester beheert Yvette de gelden van de FBMG en houdt ze de financiële administratie bij. Dit wordt onder controle gedaan van de Kascommissie, waar Yvette ook contactpersoon voor is. Daar-
naast zorgt ze er als Commissaris Boekverkoop natuurlijk voor dat de boekverkoop tot in de puntjes geregeld is en dat alle studenten met korting hun boeken bij de FBMG kunnen aanschaffen. Om extra geld binnen te krijgen zijn onze sponsoren van groot belang. Het is daarom belangrijk dat er goed contact gehouden wordt met huidige sponsoren en dat er nieuwe sponsoren geworven worden. Dit is de taak van Matthijs Schröder als Commissaris Acquisitie. Matthijs zal hiernaast als algemeen lid zitting nemen in de Bedrijvendagencommissie en hij is tevens beheerder van de FBMG-website. De functie Commissaris Activi-
Nieuwe masterbrochures voor het iBMG ONDERWIJS • ERNST BAKKER
Met de start van het nieuwe collegejaar is ook het nieuwe wervingsjaar weer begonnen. Nadat vorig jaar de bachelorbrochure van het iBMG al volledig was vernieuwd, is dit jaar de masterbrochure in een nieuw jasje gestoken.
OSC maakt een enthousiaste verbeterslag ONDERWIJS • OSC
Het OSC heeft een enthousiaste start gemaakt om de dienstverlening verder te verbeteren. Onder leiding van interimmanager Peter Langerak (Deloitte) wordt in de laatste vier maanden van 2010 een verbeterplan opgesteld. Alle OSCmedewerkers zijn hier intensief bij betrokken. Op een onlangs gehouden teamdag is de start gemaakt en alle OSC-medewerkers komen nu elke week samen om de verdere plannen uit te werken. Hierbij gaat het onder meer om een betere verdeling van werkzaamheden binnen het OSC en de aanscherping van de vele draaiboeken van het OSC. Ook wordt aangeslo-
4 • de BMG krant • herfst 2010
ten bij het Eramusbrede project ‘Bedrijfsvoering 2013’. Op de teamdag is ook gesproken over de belangrijke waarden die het OSC wil uitdragen in de dagelijkse dienstverlening. Belangrijke waarden die de ambitie van het OSC moeten onderstrepen zijn: sterke en professionele basis voor studenten en docenten, betrokken en onmisbare rots in de branding, hulpvaardig en rijk aan BMG-kennis, betrouwbare ondersteuning die werk uit handen neemt, sociaal en servicegericht team. Kortom, het OSC wil een sterk merk zijn voor alle BMG-ers. Deze ambitieuze waarden wil het OSC realiseren door de eigen werkzaamheden aan te scherpen en te verbeteren. Een verbeterd OSC zal deze ambities zeker waar maken.
Vanwege het groeiende belang om meer internationale studenten te werven, is ervoor gekozen om voor deze doelgroep een aparte brochure te maken. Er is dus nu een Nederlandstalige en een Engelstalige masterbrochure, waarin informatie wordt gegeven over alle opleidingen van het iBMG, het instituut zelf en de stad Rotterdam. Ook dit is een verandering ten opzichte van voorgaande jaren, toen alle opleidingen en de Diploma Course International Health & Policy Evalu-
De bovengenoemde personen zullen dit jaar het 28ste bestuur der FBMG vormen en functioneren onder het motto: “Hemels! Strak, fris en wereldwijd”. Dit motto staat symbool voor continuïteit, vernieuwing en internationalisering. Wij hopen op een prettige samenwerking met de medewerkers van het iBMG. U bent dan ook van harte welkom om een keer langs te komen in onze bestuurskamer J7-33. Namens het 28ste bestuur der FBMG, Amanda Christianen Commissaris Onderwijs van het 28ste bestuur der FBMG
Met ingang van 1 september 2010 is het ambassadorsteam van het iBMG versterkt met vijf nieuwe ambassadors: Zeynep Yildiz, Yvonne Timmermans, Jeanine Los, Trevor Francisca en Annemijn Knitel (allen bachelor-2). Het volledige team bestaat nu uit twaalf ambassadors. Daniëlle Duijmelinck (first ambassador), Mathijs Kelder, Timo Erkelens, Manon Koster, Kayleigh van Winssen, Stefan Groen en Emma van der Stel waren vorig jaar ook al ambassador. De ambassadors vervullen al jaren een belangrijke taak op het gebied van voorlichting aan middelbare scholieren. Ambassadors verzorgen presentaties en bemensen de informatiestand tijdens open dagen op de EUR en zij begeleiden scholieren tijdens meeloopdagen en proefstuderen. Daarnaast reizen zij door het hele land om op middelbare scholen en tijdens beurzen voorlichting te geven over hun studie.
;-)
Nieuw bestuur FBMG
Als laatste wil ik u mijzelf voorstellen. Ik, Amanda Christianen, zal dit jaar de functie Commissaris Onderwijs op mij nemen. Het is mijn taak studenten te vertegenwoordigen bij onderwijszaken. Daarnaast zal ik zitting nemen als studentvoorzitter in de Opleidingscommissie en als voorzitter in de Onderwijsraad. Verder organiseer ik de Docent van het jaar-verkiezing en neem ik als algemeen lid plaats in de Studiereiscommissie.
Vijf nieuwe ambassadors
!
welkom
Definitieve visitatierapport In de afgelopen BMG krant hebben jullie kunnen lezen dat we in juni het conceptrapport van de visitatie hebben ontvangen en dat daarna de “hoor-wederhoor-periode” was ingegaan. Al onze (tekstuele) opmerkingen zijn verwerkt in het definitieve rapport. Het College van Bestuur heeft in augustus de aanvraag tot heraccreditatie ingediend bij de NVAO (Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie). Vervolgens zou er binnen drie maanden uitsluitsel moeten zijn. We hebben er het volste vertrouwen in dat we voor het einde van dit jaar de accreditatie voor de komende zes jaar binnen hebben. Bij goedkeuring van de NVAO wordt het rapport op hun website openbaar gemaakt. Tot die tijd is het rapport voor alle collega’s via intranet in te zien: www.bmg.eur.nl/accreditatie. Met vragen kun je terecht bij Astrid van Keulen (
[email protected]).
ation nog in afzonderlijke brochures werden beschreven. Om geïnteresseerden beter van dienst te zijn en hen nog eens extra te wijzen op ons volledige aanbod, is er dit jaar voor gekozen om alle informatie in één brochure op te nemen. De opzet en opmaak van de nieuwe brochures is volledig in lijn met de andere brochures van de Erasmus Universiteit. Alle informatie wordt in compacte tekstblokken aangeboden, veelal in combinatie met bijpassend beeldmateriaal. Testimonials van (oud-)studenten of medewerkers van het iBMG hebben een prominente positie gekregen in de brochure. Uit onderzoek is gebleken dat deze testimonials zeer hoog gewaardeerd worden door studiekiezers en andere geïnteresseerden. Benieuwd naar hoe de nieuwe brochures er uitzien? Haal dan een exemplaar op bij de afdeling Marketing & Communicatie op kamer J7-23.
Nieuws uit de VS: aapjes kijken bij Kaiser ONDERZOEK • ANTOINETTE DE BONT
Het nieuwe academische jaar begint voor mij aan de andere kant van de Oceaan. Om precies te zijn: op het hoofdkantoor van Kaiser Permanente in Oakland, California. Graag wil ik jullie meer vertellen over mijn eerste werkdag daar. Die dag begon met een townhall meeting voor het personeel over de strategie van de organisatie. Kaiser Permanente is een waardegedreven organisatie. De strategie van de organisatie is, zo werd me direct duidelijk, hier geen document dat eens in de zoveel tijd herschreven wordt. De strategie is ‘an ongoing debate about our values’. Bij alle beslissingen wordt zorgvuldig afgewogen wat de bijdrage is aan de strategie. Daarmee is Kaiser Permanente geen softe organisatie: alles wordt hier gemeten en in databases opgeslagen. Waarden en harde cijfers zijn in deze organisatie onlosmakelijk met elkaar verbonden. Kaiser Permanente is een bijzondere organisatie. Eigenlijk zijn het twee organisaties, namelijk Foundation Health Plan en Permanente Federation. Eerstgenoemde is een verzekeraar en laatstgenoemde bestaat uit regionale groepen van zorgprofessionals. Het zijn onafhankelijke organisaties die elk jaar een contract afsluiten waarin de verzekeraar zorg inkoopt bij de medical groups en de medical groups zich verbinden aan de doelen van Health Plan. Het stellen en bereiken van doelen is – het lijkt wel op Nederland – een onderhandeling tussen partijen met verschillende belangen. De missie van Kaiser Permamente is: “Working together advancing total health”. Hoewel de zorg bij Kaiser vooral wordt verleend vanuit ziekenhuizen – Kaiser Permanente heeft 39 ziekenhuizen – gaat het in deze organisatie vooral om preventie en geïntegreerde zorg voor patiënten met meerdere chronische aandoeningen. Dus geen hightech, maar goede voeding, voldoende beweging, screening en periodieke controles. Ook hier gaan waarden samen met harde cijfers.
De strategie werd gepresenteerd door Kathy Lancaster, zij is de chief financial officer (CFO). Zij benadrukte keer op keer hoe preventie en geïntegreerde zorg voor chronisch zieken bijdraagt aan het terugdringen van de kosten en aan een beter leven voor de leden (verzekerden zijn hier leden). Change en cheap zijn hier de sleutelwoorden. Kaiser Permanente staat, om het op zijn Amerikaans te zeggen, voor een aantal grote uitdagingen. Kaiser Permanente heeft last van de economische crisis in Amerika. Het eigen pensioenfonds heeft veel geld verloren op de beurs. Voor het herstel van het fonds is meer geld nodig en dus meer leden. Maar het aantal leden (verzekerden) stijgt niet. Het blijft stabiel. Daarmee doet Kaiser het overigens beter dan andere verzekeraars. In Amerika is 15% van de mensen onverzekerd. Wij – ons gezinnetje – betalen
25.000 dollar om voor een jaar verzekerd te zijn voor ziektekosten. Met die 25.000 dollar zijn we er nog niet, want voor elk bezoek of elke pil betalen we een eigen bijdrage.
Kortom, Kaiser Permanente staat voor de opgave om de kosten van de zorg verder te verlagen. Een belangrijke stap daartoe is om het ziekenhuisconcept te verlaten. Moeten we, zo vroeg de CFO, blijven investeren in ziekenhuizen? Waarom laten we onze leden naar ons toekomen? Kunnen we hen niet veel gemakkelijker bereiken via internet? Naast internet wil Kaiser Permanente zich nog meer gaan richten op
extramurale zorg. Daarvoor worden in plaats van ziekenhuizen miniklinieken gebouwd waar alle zorg wordt verleend maar waar opname niet mogelijk is. 23-uurs zorg is de term die hier wordt gebruikt voor dit zorgconcept. De presentatie van het plan was, zoals je mag verwachten van een Amerikaanse organisatie, erg sterk. Mooie plaatjes, harde cijfers en één boodschap: we doen dit samen, samen als organisatie en samen met onze leden. Het gaat bij Kaiser Permamente om: teamwork, partnership, membership, communities collaboration, alignments. Het rare is dat je als buitenlander de kleine signalen van macht niet goed oppikt. Dat is bijzonder grappig. Ik zag de CEO’s steeds als apen over het podium bewegen: twee grote dikke gorilla’s met armen die breed uit de schouder langzaam op en neer bewogen. Dat is het leuke van ver weg zijn: kijken en verwonderen.
Rotterdam Global Health Initiatief ook gericht op governance ONDERZOEK • GODELIEVE VAN HETEREN
De afgelopen maanden is er veel werk verzet in het Rotterdam Global Health Initiatief (RGHI). Dat bleek wel op de goedbezochte netwerkbijeenkomst van deelnemende onderzoekers uit iBMG, MGZ en ISS in september. Onder het belangstellend oog van gastprofessor John Ovretveit uit het Karolinska Instituut presenteerde een keur aan onderzoekers projecten met een global health dimensie. Daaruit bleek dat onderzoekers uit de verschillende instituten elkaar in toenemende mate weten te vinden. Ovretveit gaf zelf een kort overzicht over verschillende locaties waar hij evaluaties van global health programma’s had uitgevoerd, en benadrukte de grote lokale verschillen, waar methodisch ook rekening mee moet worden gehouden. Het RGHI richt zich met name op het structureel versterken van gezondheidszorgsystemen we-
reldwijd en maakt daarbij gebruik van de grote kennis die in Rotterdam aanwezig is op het terrein van equity, sociaal-economische gezondheidsverschillen, gezondheidsfinanciering, service delivery, evaluatie en impact, logistiek, kwaliteit en veiligheid, naast ontwikkelterreinen als health as human right, nieuwe kennisarchitectuur en governance. Dit laatste thema, governance, is internationaal van toenemend gewicht. Veel ontwikkelingsprogramma’s struikelen over gebrekkig beheer, slechte logistiek en soms ook foute politiek. Dat gaat dan geregeld over grote sommen geld. Het is dus niet verwonderlijk dat de internationale kritiek op matige governance ook hand over hand toeneemt. Het RGHI heeft in de aanwezigheid van Roland Bal, Katharina Paul, Pauline Meurs, en Wil Hout van ISS een sterke startpositie om een kritische rol te spelen in die internationale governance debatten en relevant onderzoek.
Netwerkparticipant en ISS hoogleraar Wil Hout wijdde onlangs zijn oratie ‘Governance and the Rhetoric of International Development’ aan de vorm die veel governance discussies – met name in internationale instituties als de UN – aannemen. Hij bekritiseerde hoe ‘the framing of governance’ nu vooral plaatsvindt in technocratische termen, terwijl beschouwingen in termen van politieke economie heel hard nodig zijn. Hout in zijn oratie: ‘Veel discussies over governance, governance hervormingen en randvoorwaarden blijven steken in retoriek en worden niet in de praktijk gebracht.’ Met Pauline Meurs en de iBMG governance groep werkt Wil Hout daarom ook hard aan een aantal onderzoeksvoorstellen, die de praktijk van global health programma’s en discussies nader onder de loep zullen nemen. Met de KNCV is zo de afgelopen maand een voorstel ontwikkeld voor postgraduate onderzoek over de governance in enkele grootschalige tb programma’s.
Drie onrustbarende vragen Vervolg van pagina 1
Summerschool Observatory 2010 wederom groot succes ONDERWIJS • ANDRÉ DEN EXTER
Voor het tweede opeenvolgende jaar organiseerde de sectie Recht & Gezondheidszorg de Summer School on Health Law & Ethics (5-16 juli 2010). Met ruim dertig deelnemers uit alle windstreken waren alle continenten vertegenwoordigd. Het recordaantal deelnemers van 2009 (45 personen) werd door de economische crisis niet overtroffen, maar de deelnemers waren zeer positief over de inhoud en de sprekers. Inhoudelijk heeft het programma enkele aanpassingen ondergaan door naast de bestaande R&G-onderdelen (human rights and health care, health care ethics en public health law) enkele nieuwe modules in te voegen, zoals ‘Essential medicines’ waarvoor Hans Hogerzeil (WHO Pharmaceuticals) uit Genève werd ingevlogen. Daarnaast was Norman Daniels (Harvard University) zo vriendelijk een voorschot op het eerstkomende Health Care Rationing congres (9-10 december 2010) te geven in de vorm van een ingelaste gastlezing over dit belangwekkende onderwerp. Om sprekers niet teleur te stellen werd zelfs een dinner lecture ingevoegd waarbij Christine Henhard (Erasmus Universiteit Rotterdam) sprak over Discriminatie in de Gezondheidszorg. Verder verwelkomde voormalig BMG-er Marianne Donker (Chief Science Officer bij de Gemeente Rotterdam) de cursisten op een receptie in de Burgerzaal. Eerder die dag hield zij een boeiende presentatie over ‘Global Health and its impact on the city of Rotterdam’. De afsluiting werd verzorgd door Allen Taylor (Georgetown University USA) met een hypo over obesity and public health regulations. Tijdens het afsluitend diner in restaurant Oud Sluis werden bilateraal nog enkele deals gesloten, waaronder over het opstarten van een soortgelijke Summer School in de VS, participatie van Georgetown in het Indonesië-project, en enkele R&G guest lectures in Georgetown University. Tijdens de tafelrede werd ons vertrekkende sectielid Mahsa Ghari naar Panama City uitgewuifd. Met haar vertrek is de sectie R&G een zeer gewaardeerde collega verloren. Roos van Bemmel heeft haar per 1 september opgevolgd als coördinator van de Summer School en het Health Care Rationing congres.
Vooral na de Tweede Wereldoorlog nam het overheidsbeleid op het terrein van de gezondheidszorg een grote vlucht en verdween het toezicht naar de achtergrond. Om vervolgens weer tevoorschijn te komen met de neoliberale sturing door de overheid en de introductie van een gereguleerde markt. De overheid die op afstand van de uitvoering van de gezondheidszorg is gekomen, blijft wel (ministerieel) verantwoordelijk voor de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg. Toezicht vult deze ministeriële verantwoordelijkheid in en is daarmee weer zichtbaar geworden. De vraag naar de effectiviteit en neveneffecten van toezicht ligt dan voor de hand. In deze context is het evaluatieprogramma van toezicht van de IGZ ontstaan. Het allereerste onderzoek richtte zich op de Inspecteur: wat is zijn achtergrond, werkwijze en opvatting over toezicht? Vanaf 2006 is dit evaluatieprogramma langzaam verder ontwikkeld en is de belangstelling verschoven naar de (neven)effecten van toezicht en de mechanismen van deze effecten. Ook bij andere inspecties in Nederland zien we deze ontwikkeling. De Inspectie van het Onderwijs, de Belastingdienst, de Inspecties van Sociale Zaken en Werkgelegenheid hebben inmiddels eigen evaluatieprogramma’s. Samenwerking vindt plaats binnen de Inspectieraad.
Vanaf de start hebben we samenwerking gezocht met universitaire vakgroepen en onderzoeksinstituten. Een van de uitkomsten is de bijzondere leerstoel ‘effectiviteit van toezicht op de gezondheidszorg’ bij het iBMG. De volgende stap is de inrichting van een Academische Werkplaats Toezicht om de kloof tussen wetenschap en praktijk te overbruggen. Zowel voor de praktijk van het toezicht als voor het wetenschap-
pelijk onderzoek naar toezicht is deze Werkplaats een vruchtbare samenwerkingsvorm. We kunnen in het toezicht veel leren van de wetenschap. Wat werkt onder welke omstandigheden en welke neveneffecten treden op? Aan de andere kant komen we in het toezicht vraagstukken en dilemma's tegen die zich lenen voor wetenschappelijk onderzoek. Wetenschap en praktijk kunnen elkaar bevruchten. Zonder hindernissen is de weg naar de Werkplaats niet. Overheids- en onderzoeksbudget-
ten staan de komende periode onder druk. Evaluatieonderzoek en het publiceren van resultaten, die natuurlijk niet alleen maar positief zijn, kunnen bedreigend zijn voor de inspecteur en de organisatie. Een academische werkplaats sluit aan bij de natuurlijke behoefte van professionals hun werk zo goed mogelijk te doen. De belangstelling op verjaardagen voor de gezondheidszorg en het overheidstoezicht daarop zal blijven. Het beantwoorden van de drie onrustbarende vragen kunnen we dan wel wetenschappelijk onderbouwen. Maar of mensen op een verjaardag daarop zitten te wachten is de vraag. Definitieve antwoorden komen er niet, zo werkt het niet in de wetenschap. Mochten jullie mij nu uitnodigen op een verjaardag, liever niet in kringopstelling, dan hoef je niet bang te zijn voor een monomane opstelling mijnerzijds. Wat te denken van een mooi gesprek over Gerard Reve, Simon Vestdijk of Thomas Mann. Dat ik met deze voorkeur mijn leeftijd verraad, het zij zo. Misschien toch geen toeval dat deze schrijvers ziekten, dokters en verpleegsters een belangrijke plaats gaven in hun oeuvre en het hoogtepunt uit het werk van Vestdijk een bildungsroman is over de jonge Anton Wachters tot huisarts. De relatie tussen kunst en geneeskunde is veel rijker dan deze drie grote schrijvers, maar laten we dat maar bewaren voor de invitatie.
Spetterend feest in het J-gebouw BEDRIJFSVOERING • SANDER BUS
Op 14 oktober werd het Jgebouw omgetoverd tot een ware feestlocatie voor alle medewerkers van het iBMG en hun introducés. Het kostte de activiteitencommissie enige hoofdbrekers om het gebouw klaar te maken voor zo’n groot feest. Een kantooromgeving blijkt soms wat lastig voor een ander doel te gebruiken. Zo zijn de klimaatbeheersing en stroomvoorziening niet berekend op zoveel mensen in een relatief kleine ruimte. Uiteindelijk is met creatieve oplossingen een prachtige avond georganiseerd. Bij binnenkomst over de paarse loper werd iedereen nog eens herinnerd aan onze werkomgeving in het L-gebouw. Boven
waren op drie verdiepingen verschillende buffetten opgesteld met heerlijk eten uit verschillende werelddelen. Het dessert was aansluitend op J7, waar ook het officiële gedeelte van de avond plaats had. Wilfried en Marieke hebben het iBMG beeld onthuld in de open ruimte. Dit beeld markeert het einde van de periode van verbouwen en verhuizen en de start van het iBMG met alle secties in het vernieuwde Jgebouw. Meer over de achtergrond van het beeld vind je elders in deze BMG krant. Na het diner en de onthulling van het beeld was het tijd voor het echte feest. Op de 7de verdieping speelde een jazzband en kon iedereen genieten van heerlijke cocktails of een gokje wagen bij het casino. Op J5
verzorgde een DJ de muziek, waarop tot het eind van het feest flink is gedanst. Volgende activiteiten Na de Kerst- en Nieuwjaarslunch is de volgende activiteit het project Workmate. Een maand lang (januari/februari) is het iBMG in de ban van vrijwilligerswerk. Daarmee onderstrepen we het maatschappelijke verantwoordelijkheidsgevoel dat binnen onze organisatie zo sterk leeft. Aan het eind van dit project is er voor alle deelnemers een feestelijke afsluiting op een bijzondere Rotterdamse locatie. We hopen natuurlijk op jullie enthousiaste medewerking! Meer informatie over het project Workmate volgt spoedig.
de BMG krant • herfst 2010 • 7
• Klachten van docenten en studenten omtrent diverse (logistieke) problemen m.b.t. de roostering.
Goed uit de Startblokken
Met het oog op het verbeteren van de studierendementen, het reduceren van de studieduur en het verbeteren van de studieresultaten zijn de volgende maatregelen te overwegen: • Sequentieel aanbieden vakken en tentamens: het aanbieden van minder parallelle vakken draagt bij tot een verbetering in studievoortgang. • Meer gebruik maken van activerende onderwijsvormen: studenten actief betrekken in het curriculum en laten oefenen met de stof door bijvoorbeeld het geven van opdrachten en veranderen van de verhouding werkcolleges/ hoorcolleges. Meer werkcolleges (al dan niet probleemgestuurd onderwijs) en minder hoorcolleges. • Meer tijd voor zelfstudie: studenten die participeren in een opleidingsprogramma met meer tijd voor zelfstudie, ronden hun studie sneller af.
ONDERWIJS • SAMANTHA ADAMS EN ASTRID VAN KEULEN
In januari 2010 is het EUR-programma, “Goed uit de Startblokken” van start gegaan. Dit programma stimuleert maatregelen om de kwaliteit van het eerste jaar te verbeteren, met als doel vermindering van de uitval en verbetering van het bachelorrendement. Binnen het iBMG is in het kader van Goed uit de Startblokken een werkgroep geformeerd die de uitwerking van het projectplan op zich heeft genomen. De werkgroep bestaat uit de volgende personen: • Samantha Adams • Astrid van Keulen • Jeannet Muilenburg • Barbara Thiels • Jolanda Dwarswaard (tijdelijk vervangen door Hester van de Bovenkamp) • Jeroen van Wijngaarden • Marten Poleij • Richard van Kleef • Arjan van der Star De werkgroep is een aantal keer bij elkaar gekomen om te brainstormen en vervolgens een concreet plan op te stellen. De eerste bijeenkomst is begonnen met een overzicht van hoe het eerste jaar eruit ziet en reeds lopende activiteiten/ initiatieven. Daarna heeft de groep gekeken naar minder goed lopende aspecten van het
curriculum en welke (aanvullende) informatie nodig is om deze beter aan te pakken. Vervolgens is gewerkt aan het opstellen van een plan langs drie lijnen, met aandacht voor aspecten die per het komende collegejaar kunnen worden aangepakt en aspecten die we op de langere termijn voor ogen hebben. Het komende jaar zal deze werkgroep met name als klankbordgroep fungeren. Om te zorgen voor een goede voortgang van het project komt de werkgroep frequent bijeen, wordt de inhoudelijke voortgang vanuit verschillende invalshoeken (docenten, studenten, studieadviseurs, marketing, OSC) kritisch becommentarieerd en wordt meegedacht om tot passende oplossingen te komen. In de bijeenkomsten die tot nu toe zijn gehouden, zijn we tot een driedeling gekomen met bijbehorende activiteiten om in bachelor-1 het studiesucces te verbeteren en de uitval te reduceren, namelijk: 1. Voorlichting + Instroom 2. Curriculum 3. Uitval In deze rubriek van de BMG krant willen we vooral ingaan op punt twee, curriculum, waar voorlopig vanuit de projectgroep de meeste aan-
dacht aan wordt besteed. Het komende jaar zal veel veranderen in het curriculum van jaar 1, mede vanwege Goed uit de Startblokken en mede naar aanleiding van het commentaar van de visitatiecommisie die in april op bezoek is geweest bij BMG in het kader van de heraccreditatie van onze onderwijsprogramma’s. Tijdens het accreditatietraject (presentatie voorlopige bevindingen visitatiecommissie en definitieve visitatierapport) zijn diverse aandachtspunten geformuleerd en aanbevelingen
gedaan om het curriculum van de bachelor nog verder te verbeteren. In het kader van het project Goed uit de Startblokken zijn twee van deze aandachtspunten bijzonder relevant: • De onevenwichtige verdeling van studiepunten (ECTS) tussen vakken in met name het eerste jaar van het curriculum, wat tot verwarring en calculerend gedrag kan leiden. • Onvoldoende aandacht voor schrijfvaardigheid, resulterend in middelmatige scripties. De huidige schrijfinitiatieven die-
nen verder ontwikkeld te worden, vooral in jaar 1 en 2.
Nieuwe vakevaluaties
toetsing digitaal aangeboden zodat het tentamen en/of de afsluitende opdracht meegenomen kan worden in de evaluatie. Er zal tevens een aantal vragen over de achtergrond van de student worden gesteld om te kijken of bepaalde groepen studenten meer of minder moeite hebben met het onderwijs. De vakevaluatie blijft volledig anoniem. Het blijft mogelijk om vakspecifieke stellingen toe te voegen. De studenten krijgen twee weken de tijd om de evaluatie in te vullen. Na één week wordt een herinnering verstuurd aan die studenten die de vragenlijst nog niet hebben ingevuld. Na het verstrijken van de deadline ontvangen vakcoördinatoren de resultaten van de vakevaluatie via e-mail.
ONDERWIJS • WOUTER JASPAR
Het afgelopen collegejaar is er achter de schermen bij de vakevaluaties veel veranderd. Het zal u wellicht zijn opgevallen dat de lay-out van de vakevaluatieformulieren anders was dan voorgaande jaren.
Nieuwe Opleidingscommissie ONDERWIJS • TREA LASKE-ALDERSHOF
Een nieuw studiejaar, een nieuwe opleidingscommissie (OC). De OC bestaat uit vier student-leden en vier docentleden. Dit jaar verwelkomt de OC vier nieuwe leden. Amanda Christianen is de nieuwe onderwijscommissaris van de FBMG en daarmee ook een nieuw OClid. Stefan Groen is het nieuwe student-lid vanuit Zoma. Arjan van der Star (bachelor-3) en Manon Koster (HEPL – ontbreekt op de foto) zijn gebleven als student-lid. Hester van de Bovenkamp (HCG) en Sara Slaghuis (HSMO) zijn de nieuwe docent-leden. Elly Stolk
(GE-iMTA) en Trea Laske (ZKV) zijn de andere twee docentleden. In september heeft Trea Laske het voorzitterschap van Antoinnette de Bont overgenomen. De OC brengt gevraagd en ongevraagd advies uit over het behouden en verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs. De vakevaluatie is één van de onderwerpen die vast op de agenda staat. Dit wordt altijd uitvoerig besproken en eventuele knelpunten worden doorgespeeld naar de opleidingscoördinatoren. Dit jaar wil de OC een actieve rol spelen bij het project 'Goed uit de startblokken'. Wij kunnen de bachelorcoördinator bijvoor-
beeld adviseren over de effectiviteit van verschillende werkvormen in het onderwijs. Een ander aandachtspunt van de OC dit jaar is een betere profilering binnen de organisatie. Te weinig docenten en studenten zijn op de hoogte van de activiteiten van de OC. Dit berichtje is een eerste aanzet, maar ook plannen voor een website zijn in de maak. Op de foto: De nieuwe OC, vanaf linksboven: Wouter Jaspar, Arjan van der Star, Amanda Christianen, Elly Stolk, Stefan Groen, Hester van de Bovenkamp, Sarah Slaghuis, Trea Laske-Aldershof, Astrid van Keulen.
De voorbije maanden is er door een werkgroep gewerkt aan een nieuwe vragenlijst voor de vakevaluatie. De nieuwe vragenlijst moet er voor zorgen dat er meer met de informatie uit de vakevaluaties gedaan kan worden ten behoeve van studenten, docenten en het management. De aangepaste vragenlijst is opgebouwd uit gestandaardiseerde modules, waardoor het makkelijker wordt om verschillende vakken met elkaar te vergelijken. Ook kunnen we nu een vak met voorgaande jaren vergelijken of vakken onderling makkelijker vergelijken. De vakevaluatie wordt na de
In aanvulling op bovenstaande twee aandachtspunten zijn er twee reeds langer bestaande aandachtspunten in het bachelor-1 curriculum: • Het aanbieden van vijf vakken in trimester 2, waardoor dit trimester niet in evenwicht is met de andere trimesters, met als gevolg dat studenten het moeilijk vinden zich aan te passen aan de verwachtingen en eisen behorende bij deze vakken.
Op www.bmg.eur.nl/intranet > docenten > kwaliteitszorg kunt u een voorbeeld bekijken van de nieuwe vragenlijst. Mocht u verdere uitleg willen hebben over de nieuwe vakevaluaties dan kunt u contact opnemen met Wouter Jaspar (
[email protected]).
Vanuit de EUR wordt verwacht dat een verschillende curriculumherzieningen al in 20112012 ingaan, wat betekent dat de komende maanden hard gewerkt moet worden om dit te kunnen realiseren. In dit verband worden tussen november en maart meerdere onderwijsdagen ingepland met docenten en studenten. Wij hopen dat niet alleen bachelor-1 coördinatoren en docenten maar ook andere stafleden en uiteraard ook studenten bereid zijn om mee te denken over deze veranderingen in het onderwijs.
UB in uw zak Wanneer is de bibliotheek open? Waar is een werkplek met pc beschikbaar? Browse met uw smartphone naar www.eur.nl/ub, daar vindt u direct de antwoorden op deze vragen. De Universiteitsbibliotheek heeft namelijk een mobiele versie van haar website ontwikkeld met daarop de meest relevante informatie en diensten. Naast bovengenoemde opties kunt u ook gebruik maken van onze zoekmachine sEURch om naar fulltext tijdschriftartikelen te zoeken. Bovendien kunt u de catalogus raadplegen en boeken aanvragen, reserveren en verlengen. Daarnaast houden wij u op de hoogte van het laatste UB-nieuws. De mobiele website is beschikbaar voor de iPhone en Blackberry. We horen graag wat u van de mobiele website vindt. Laat het ons weten via de Virtuele Balie: www.eur.nl/ub > nederlands > formulieren > stel uw vraag.
de BMG krant • herfst 2010 • 5
INS & OUTS BEDRIJFSVOERING • YVONNE LENGKEEK & PAULINE HEEPKE
Astrid Buysse, beleidsmedewerker onderzoek (Facb – tijdelijk) Mijn naam is Astrid Buysse, 23 jaar, en per 4 oktober ben ik werkzaam als beleidsmedewerker onderzoek bij het faculteitsbureau ter vervanging van Sonja Meeuwsen tijdens haar zwangerschapsverlof. Ik zal mij dus bezighouden met het faciliteren van allerlei zaken op het gebied van onderzoek. Omdat ik al 5 jaar bij het iBMG heb gestudeerd (bachelor, Zoma en HEPL) ben ik niet onbekend met de mensen en de organisatie. Het komende half jaar zal ik deze organisatie vanuit een beleidsmatig oogpunt bekijken en daar heb ik erg veel zin in. Edith Loozen, wetenschappelijk onderzoeker R&G Ik verricht sinds 1 september onderzoek naar de invloed van WTO en EU regels op de financiering en organisatie van de publieke gezondheidszorg (het onderzoek wordt gefinancierd door NWO). Na mijn loopbaan te zijn begonnen als WTO-jurist, heb ik vooral gewerkt als mededingingsjurist (in de advocatuur, het internationale bedrijfsleven en bij de NMA). Daarnaast heb ik in de tijd dat ik met mijn gezin in Berlijn woonde als buitenpromovendus een beslismodel opgezet voor het in het kartelrecht centrale begrip ‘mededingingsbeperking’. Dit model is gebaseerd op een welvaartseconomische benadering. Het onderzoek bij het iBMG biedt mij een mooie gelegenheid om deze interdisciplinaire aanpak toe te passen in de zorgmarkt. Joost Morssinkhof, promovendus HSMO Ik ben Joost Morssinkhof, 27 jaar en ik ben 1 september begonnen aan mijn promotietraject bij HSMO. Ik heb ruim 2,5 jaar als verpleegkundige
gewerkt op een geriatrische afdeling in een ziekenhuis. In die periode heb ik ook het schakeljaar bij het iBMG gevolgd, aansluitend daarop heb ik de master Zoma afgerond. Het doen van onderzoek beschouw ik als een grote uitdaging. Ik ga onderzoeken of een nieuw ontwikkelde methode om ouderen gezonder en gelukkiger zelfstandig te laten wonen ook daadwerkelijk de beoogde vruchten afwerpt. Met het oog op de vergrijzing is dit een actueel thema en dat maakt het voor mij extra interessant. Julia Quartz, wetenschappelijk onderzoeker HCG Ik ben sinds kort onderzoeker bij het iBMG. Ik heb een achtergrond in verpleegkunde en klinisch maatschappelijk werk en ben opgeleid als technologiesocioloog. Voor mijn proefschrift bestudeerde ik de integratie van lokale kennis in landelijke beleidskaders in Zuid-India. Daarbij gaf ik speciale aandacht aan de vraag hoe niet-wetenschappelijke kennis kan bijdragen aan een innovatieve omgang met risico op het gebied van landbouw. Ik werk als post-doc onderzoeker in het QUASER project, waar ik mijn ervaring op het vlak van de gezondheidszorg met mijn theoretische interesse in verschillende vormen van kennis en hun bijdragen aan risico en veiligheidsbeleid kan combineren. Vertrek mewerkers - Eelko den Breejen (per 1 oktober 2010) - Eileen Ritfeld (per 1 november 2010) - Stans van Egmond (per 1 januari 2010) Huwelijken - Isaac Corro Ramos is op 12 juni getrouwd met Vanessa. - Erika Binnendijk is op 3 september 2010 getrouwd met Erik - Claudine de Meijer is op 16 juli 2010 getrouwd met Dogan. Geboorten - Casper Marius, zoon van Pepijn Vemer en Anne, 20 juli 2010 - Pim Leon Maurice, zoon van Maartje Niezenvan der Zwet en Maurice, 1 augustus 2010 - Pien Joanna, dochter van Joost en Nieke
Het Zorglogistieke pad naar kwaliteit en veiligheid
Morssinkhof, 20 september 2010 - Emma, dochter van Esther Schoen en Pim, geboren 2 oktober 2010. Joris van de Klundert nieuwe directeur onderwijs De termijn van Roland Bal als directeur onderwijs loopt af op 1 april 2011. Het MT is zeer verheugd dat Joris van de Klundert bereid is om het stokje van Roland over te nemen. De benoeming van Joris tot directeur onderwijs heeft de instemming van het MT en de sectieleiders. Joris zal uit hoofde van zijn functie ook toetreden tot het MT. Daarnaast blijft Joris uiteraard ook sectieleider van HSMO. Vooruitlopend op zijn aantreden als directeur onderwijs per 1 april 2011, zal Joris in de komende maanden reeds worden betrokken bij nieuwe, langere termijnontwikkelingen rond het onderwijs en de organisatie. Het MT wenst Joris in zijn nieuwe functie veel succes toe en gaat uit van een vruchtbare samenwerking in de komende jaren. Umbra Erasmi voor Erik Schut ivm 25 jaar in dienst bij EUR Op 9 september 2010 heeft Erik Schut de Umbra Erasmi penning uitgereikt gekregen uit handen van Wilfried Notten. Tijdens een feestelijke bijeenkomst met de sectie ZKV vond de uitreiking plaats. Erik heeft de penning ontvangen omdat hij 25 jaar in dienst is van de EUR. Hij was in eerste instantie helemaal niet van plan om zo lang bij EUR/iBMG te blijven werken maar het onderzoek en de organisatie bleven al die jaren erg boeiend. Het College van Bestuur van de EUR heeft in 1988 de Umbra Erasmi ingevoerd. Deze bijzondere penning kan als uitzonderlijke blijk van waardering en/of erkentelijkheid worden toegekend aan personen die al of niet tot de universitaire gemeenschap behoren of aan medewerkers die 25 jaar in dienst zijn.
In ‘No guts no glory in de OK planning’ gingen Pieter Stepaniak (Catharina Ziekenhuis) en Joris van de Klundert samen met deelnemers in op het nemen van risico's in de dagelijke OK planningshectiek ten gevolge van spoedoperaties en andere onverwachte verstoringen. In diverse onderzoeken hebben zij aangetoond dat risicomijdende OK planners slechter omgaan met de hectiek en beslissingen nemen die ten koste van de patiënt en het ziekenhuis gaan. De workshop begon dan ook met een psychologische test,
ONDERZOEK • SYLVIA ELKHUIZEN
Op 30 september vond het 3de jaarlijkse congres van het Expertisecentrum Zorglogistiek plaats. Dit Expertisecentrum is een samenwerkingsverband tussen het iBMG, het Erasmus MC en de Erasmus School of Economics met als doel de krachten te bundelen van onderzoek en onderwijs op het gebied van zorglogistiek. Door het Expertisecentrum worden verschillende activiteiten georganiseerd waaronder een jaarlijks congres. Nadat de afgelopen twee jaar de focus heeft gelegen op zorgpaden, is er dit jaar voor gekozen om de relatie tussen het procesgericht inrichten van zorg tot kwaliteit en veiligheid te belichten en in te gaan op ‘human factors’. Het ochtendprogramma bestond uit drie plenaire presentaties en een paneldiscussie. De eerste spreker kwam van buiten de zorgsector. Olav Strotmann, districtscommandant Haven bij de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond, bood een verfrissende blik op organiseren en conformeren aan gemaakte afspraken. Hij betoogde dat waarneming niet altijd betrouwbaar is, dat oefening niet altijd met de praktijk overeenkomt en dat regels niet altijd gevolgd (kunnen) worden. De presentatie begon en eindigde met de stelling ‘Het is gevaarlijk als er procedureovertreders bij de brandweer werken’. De zaal kon via stemkastjes reageren. Voorafgaand aan het betoog was 65% het eens met de stelling, erna nog maar 56%. De tweede spreker was Michel Lambers van Human Factors and Safety Consultancy. Zijn presentatie ‘Als alles goed georganiseerd is en het soms toch niet lukt: de invloed van de menselijke factor’, ging in op de reden waarom mensen zich niet altijd aan afgesproken procedures houden. Het blijkt grotendeels om drie factoren te
6 • de BMG krant • herfst 2010
draaien: begrijpelijkheid, taakcomplexiteit en bereidwilligheid, ofwel begrijpen, kunnen en willen. Aan de hand van een aantal voorbeelden uit het dagelijkse leven werd dit nader toegelicht. Boodschap was dat het beter is om de aandacht te verleggen van bijsturen van ongewenst gedrag naar het in een vroeg stadium ontwerpen van procedures die begrijpelijk (acceptabel) en uitvoerbaar zijn. Het gewenste gedrag volgt dan vanzelf. De derde spreker kwam van het universiteitsziekenhuis (UZ) in Leuven. Geneesheer directeur Frank Rademakers ging in zijn presentatie ‘De (door)gekantelde ziekenhuis organisatie’ in op de noodzaak van zorgprogramma’s en op de wijze waarop dat in Leuven is vormgegeven. Zijn visie is dat professionals een actieve en leidende rol moeten spelen en dat de weg ernaar toe even belangrijk is als het resultaat. Na de lunch konden deelnemers tweemaal een keuze maken uit een viertal workshops.
waarna de licht verschrikte deelnemers ook nog eens een bijzonder hectische OK situatie ter oplossing voorgeschoteld kregen. Tot de lichte teleurstelling van de workshopgevers, en tot grote opluchting van de deelnemers, bleek dat ze prima oplossingen hadden bedacht. Er is volop evidentie verzameld waaruit blijkt dat de toekomst van de OK planning glorieus is! John Verver (Reinier de Graaf Groep), Cees Wouda (DOC Advies) en Jeroen van Oostrum gingen aan de slag met patiëntveiligheid en ‘Lean Six Sigma’. De deelnemers werden uitgedaagd met een oplossing te komen in een casus uit het Reinier de Graaf ziekenhuis rondom diabetespatiënten. Met behulp van visgraatanalyse en prioriteitsmatrices kwamen de deelnemers al snel met oplossingen die ervoor zorgden dat diabetespatiënten weer sneller stabiel werden. Deze oplossingen werden veelal binnen het ziekenhuis gevonden; de buitenwereld bleek nauwelijks invloed te hebben bij herinrichting van processen.
Nieuws van het secretariaat Pauline Heepke, hoofd secretariaat Mijn naam is Pauline Heepke (37) en ik woon in Utrecht samen met mijn vriend. Sinds 1 juli ben ik werkzaam binnen het iBMG, eerst ter vervanging van Alexia Zwaan en per 11 oktober heb ik Eileen Ritfeld opgevolgd. Ik ben 5 dagen per week aanwezig in het J-gebouw. Mijn belangrijkste taken binnen het iBMG zijn het coördineren en begeleiden van het secretariaat en het ondersteunen van Wilfried Notten, Marieke Veenstra en het MT. Binnen het iBMG heb ik de kans gekregen om het secretariaat te gaan coördineren en begeleiden en daar ben ik met veel enthousiasme aan begonnen. Ik heb al verschillende jaren (lees 15 jaar) ervaring als secretaresse binnen verschillende organisaties. Ik ben destijds eigenlijk in het vak gerold en ben al vele jaren met heel veel plezier secretaresse. Hebben we nog geen kennisgemaakt dan nodig ik je uit om een keer langs te lopen om kennis te maken. Je kunt mij vinden op het secretariaat op de 7e verdieping. Ik kijk uit naar een mooie en prettige samenwerking.
Ondersteuning Per 15 november zal Ruby Molijn starten bij het secretariaat (ondersteuning). Via deze weg willen wij haar dan ook van harte welkom heten! In de volgende BMG krant zal zij zich voorstellen.
Twee artsen uit het Erasmus MC, Rob Baatenburg de Jong en Geert Kazemier, leidden de workshop ‘How to involve doctors?’. Zij gingen met de deelnemers in discussie over manieren om zorgpadontwikkeling multidisciplinair te laten plaatsvinden en actieve betrokkenheid van artsen te bewerkstelligen. In ‘Zorg voor Zorgpaden’ stond het implementeren en borgen van zorgpaden centraal. Aan de hand van voorbeelden uit het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein gingen Tjitze Hoekstra (St. Antonius Ziekenhuis) en Sylvia Elkhuizen met de deelnemers aan de slag. De vraag hoe een patiënt bij het zorgpad betrokken kan worden, leverde veel discussie en een uitwisseling van ideeën op. Vervolgens zijn deelnemers in groepjes aan de slag gegaan met het invullen van een variantierapportage, een belangrijk instrument bij het borgen van zorgpaden. Een echte casus en een gemêleerd gezelschap van zorgprofessionals en beleidsadviseurs zorgden voor een grote variatie in gerapporteerde ‘varianties’. Uit de reacties en de evaluaties leidden we af dat het een zeer geslaagde dag was. Vooral de hoge mate van interactie en de aansluiting op de praktijk werd gewaardeerd door de congresbezoekers. Dit is dan ook precies waar het expertisecentrum naar streeft: interactie met zorgprofessionals.
Zoek je een subsidie? • Kijk op: www.bmg.eur.nl/intranet > onderzoekers > subsidies • Probeer de COS subsidie zoekmachine uit (toegankelijk vanaf EUR werkplek): www.cos.com Zie links boven op site: COS FUNDING OPPORTUNITIES/ Search COS Funding Opportunities • Voor informatie over KP7 (Europese subsidies) zie: www.bmg.eur.nl/intranet > onderzoekers onder het kopje FP7/KP7 Guidelines.
teiten zal dit jaar worden vervuld door Leonie Kuiper. Zij zal zich inzetten voor alle activiteiten die dit jaar georganiseerd gaan worden. Daarnaast beheert ze mede de FBMGwebsite en de andere sociale media. Ook is ze algemeen lid in de Event-Commissie. Leonie is tevens Vice-Voorzitter en zal dus de taken van de Voorzitter waarnemen als deze niet aanwezig is.
ONDERWIJS • AMANDA CHRISTIANEN
Op woensdag 22 september jl. is het nieuwe bestuur der FBMG geïnstalleerd. Het is een zeskoppig bestuur geworden, bestaande uit vijf dames en een heer. Op deze manier wil ik met trots het nieuwe bestuur aan u voorstellen. Marijke Bos zal dit jaar de functie van Voorzitter op zich nemen. Het is haar taak het overzicht te houden op het reilen en zeilen binnen de vereniging en het bestuur te motiveren. Ook zorgt zij ervoor dat het contact met externe verenigingen onderhouden wordt. Naast haar functie als Voorzitter zal Marijke als algemeen lid zitting nemen in de Vox Summa-commissie en zal er
samen met haar commissie voor zorgen dat ons mooie verenigingsblad verschijnt. De nieuwe Secretaris is Jente Goutier. Zij verwerkt de post, houdt het ledenbestand up-todate en notuleert tijdens vergaderingen. Ook zal Jente met haar Wintersportcommissie dit jaar weer een spetterende wintersportreis gaan organiseren. Yvette Staal zal een dubbele functie vervullen. Zij is Penningmeester en tevens ook Commissaris Boekverkoop. Als Penningmeester beheert Yvette de gelden van de FBMG en houdt ze de financiële administratie bij. Dit wordt onder controle gedaan van de Kascommissie, waar Yvette ook contactpersoon voor is. Daar-
naast zorgt ze er als Commissaris Boekverkoop natuurlijk voor dat de boekverkoop tot in de puntjes geregeld is en dat alle studenten met korting hun boeken bij de FBMG kunnen aanschaffen. Om extra geld binnen te krijgen zijn onze sponsoren van groot belang. Het is daarom belangrijk dat er goed contact gehouden wordt met huidige sponsoren en dat er nieuwe sponsoren geworven worden. Dit is de taak van Matthijs Schröder als Commissaris Acquisitie. Matthijs zal hiernaast als algemeen lid zitting nemen in de Bedrijvendagencommissie en hij is tevens beheerder van de FBMG-website. De functie Commissaris Activi-
Nieuwe masterbrochures voor het iBMG ONDERWIJS • ERNST BAKKER
Met de start van het nieuwe collegejaar is ook het nieuwe wervingsjaar weer begonnen. Nadat vorig jaar de bachelorbrochure van het iBMG al volledig was vernieuwd, is dit jaar de masterbrochure in een nieuw jasje gestoken.
OSC maakt een enthousiaste verbeterslag ONDERWIJS • OSC
Het OSC heeft een enthousiaste start gemaakt om de dienstverlening verder te verbeteren. Onder leiding van interimmanager Peter Langerak (Deloitte) wordt in de laatste vier maanden van 2010 een verbeterplan opgesteld. Alle OSCmedewerkers zijn hier intensief bij betrokken. Op een onlangs gehouden teamdag is de start gemaakt en alle OSC-medewerkers komen nu elke week samen om de verdere plannen uit te werken. Hierbij gaat het onder meer om een betere verdeling van werkzaamheden binnen het OSC en de aanscherping van de vele draaiboeken van het OSC. Ook wordt aangeslo-
4 • de BMG krant • herfst 2010
ten bij het Eramusbrede project ‘Bedrijfsvoering 2013’. Op de teamdag is ook gesproken over de belangrijke waarden die het OSC wil uitdragen in de dagelijkse dienstverlening. Belangrijke waarden die de ambitie van het OSC moeten onderstrepen zijn: sterke en professionele basis voor studenten en docenten, betrokken en onmisbare rots in de branding, hulpvaardig en rijk aan BMG-kennis, betrouwbare ondersteuning die werk uit handen neemt, sociaal en servicegericht team. Kortom, het OSC wil een sterk merk zijn voor alle BMG-ers. Deze ambitieuze waarden wil het OSC realiseren door de eigen werkzaamheden aan te scherpen en te verbeteren. Een verbeterd OSC zal deze ambities zeker waar maken.
Vanwege het groeiende belang om meer internationale studenten te werven, is ervoor gekozen om voor deze doelgroep een aparte brochure te maken. Er is dus nu een Nederlandstalige en een Engelstalige masterbrochure, waarin informatie wordt gegeven over alle opleidingen van het iBMG, het instituut zelf en de stad Rotterdam. Ook dit is een verandering ten opzichte van voorgaande jaren, toen alle opleidingen en de Diploma Course International Health & Policy Evalu-
De bovengenoemde personen zullen dit jaar het 28ste bestuur der FBMG vormen en functioneren onder het motto: “Hemels! Strak, fris en wereldwijd”. Dit motto staat symbool voor continuïteit, vernieuwing en internationalisering. Wij hopen op een prettige samenwerking met de medewerkers van het iBMG. U bent dan ook van harte welkom om een keer langs te komen in onze bestuurskamer J7-33. Namens het 28ste bestuur der FBMG, Amanda Christianen Commissaris Onderwijs van het 28ste bestuur der FBMG
Met ingang van 1 september 2010 is het ambassadorsteam van het iBMG versterkt met vijf nieuwe ambassadors: Zeynep Yildiz, Yvonne Timmermans, Jeanine Los, Trevor Francisca en Annemijn Knitel (allen bachelor-2). Het volledige team bestaat nu uit twaalf ambassadors. Daniëlle Duijmelinck (first ambassador), Mathijs Kelder, Timo Erkelens, Manon Koster, Kayleigh van Winssen, Stefan Groen en Emma van der Stel waren vorig jaar ook al ambassador. De ambassadors vervullen al jaren een belangrijke taak op het gebied van voorlichting aan middelbare scholieren. Ambassadors verzorgen presentaties en bemensen de informatiestand tijdens open dagen op de EUR en zij begeleiden scholieren tijdens meeloopdagen en proefstuderen. Daarnaast reizen zij door het hele land om op middelbare scholen en tijdens beurzen voorlichting te geven over hun studie.
;-)
Nieuw bestuur FBMG
Als laatste wil ik u mijzelf voorstellen. Ik, Amanda Christianen, zal dit jaar de functie Commissaris Onderwijs op mij nemen. Het is mijn taak studenten te vertegenwoordigen bij onderwijszaken. Daarnaast zal ik zitting nemen als studentvoorzitter in de Opleidingscommissie en als voorzitter in de Onderwijsraad. Verder organiseer ik de Docent van het jaar-verkiezing en neem ik als algemeen lid plaats in de Studiereiscommissie.
Vijf nieuwe ambassadors
!
welkom
Definitieve visitatierapport In de afgelopen BMG krant hebben jullie kunnen lezen dat we in juni het conceptrapport van de visitatie hebben ontvangen en dat daarna de “hoor-wederhoor-periode” was ingegaan. Al onze (tekstuele) opmerkingen zijn verwerkt in het definitieve rapport. Het College van Bestuur heeft in augustus de aanvraag tot heraccreditatie ingediend bij de NVAO (Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie). Vervolgens zou er binnen drie maanden uitsluitsel moeten zijn. We hebben er het volste vertrouwen in dat we voor het einde van dit jaar de accreditatie voor de komende zes jaar binnen hebben. Bij goedkeuring van de NVAO wordt het rapport op hun website openbaar gemaakt. Tot die tijd is het rapport voor alle collega’s via intranet in te zien: www.bmg.eur.nl/accreditatie. Met vragen kun je terecht bij Astrid van Keulen (
[email protected]).
ation nog in afzonderlijke brochures werden beschreven. Om geïnteresseerden beter van dienst te zijn en hen nog eens extra te wijzen op ons volledige aanbod, is er dit jaar voor gekozen om alle informatie in één brochure op te nemen. De opzet en opmaak van de nieuwe brochures is volledig in lijn met de andere brochures van de Erasmus Universiteit. Alle informatie wordt in compacte tekstblokken aangeboden, veelal in combinatie met bijpassend beeldmateriaal. Testimonials van (oud-)studenten of medewerkers van het iBMG hebben een prominente positie gekregen in de brochure. Uit onderzoek is gebleken dat deze testimonials zeer hoog gewaardeerd worden door studiekiezers en andere geïnteresseerden. Benieuwd naar hoe de nieuwe brochures er uitzien? Haal dan een exemplaar op bij de afdeling Marketing & Communicatie op kamer J7-23.
Nieuws uit de VS: aapjes kijken bij Kaiser ONDERZOEK • ANTOINETTE DE BONT
Het nieuwe academische jaar begint voor mij aan de andere kant van de Oceaan. Om precies te zijn: op het hoofdkantoor van Kaiser Permanente in Oakland, California. Graag wil ik jullie meer vertellen over mijn eerste werkdag daar. Die dag begon met een townhall meeting voor het personeel over de strategie van de organisatie. Kaiser Permanente is een waardegedreven organisatie. De strategie van de organisatie is, zo werd me direct duidelijk, hier geen document dat eens in de zoveel tijd herschreven wordt. De strategie is ‘an ongoing debate about our values’. Bij alle beslissingen wordt zorgvuldig afgewogen wat de bijdrage is aan de strategie. Daarmee is Kaiser Permanente geen softe organisatie: alles wordt hier gemeten en in databases opgeslagen. Waarden en harde cijfers zijn in deze organisatie onlosmakelijk met elkaar verbonden. Kaiser Permanente is een bijzondere organisatie. Eigenlijk zijn het twee organisaties, namelijk Foundation Health Plan en Permanente Federation. Eerstgenoemde is een verzekeraar en laatstgenoemde bestaat uit regionale groepen van zorgprofessionals. Het zijn onafhankelijke organisaties die elk jaar een contract afsluiten waarin de verzekeraar zorg inkoopt bij de medical groups en de medical groups zich verbinden aan de doelen van Health Plan. Het stellen en bereiken van doelen is – het lijkt wel op Nederland – een onderhandeling tussen partijen met verschillende belangen. De missie van Kaiser Permamente is: “Working together advancing total health”. Hoewel de zorg bij Kaiser vooral wordt verleend vanuit ziekenhuizen – Kaiser Permanente heeft 39 ziekenhuizen – gaat het in deze organisatie vooral om preventie en geïntegreerde zorg voor patiënten met meerdere chronische aandoeningen. Dus geen hightech, maar goede voeding, voldoende beweging, screening en periodieke controles. Ook hier gaan waarden samen met harde cijfers.
De strategie werd gepresenteerd door Kathy Lancaster, zij is de chief financial officer (CFO). Zij benadrukte keer op keer hoe preventie en geïntegreerde zorg voor chronisch zieken bijdraagt aan het terugdringen van de kosten en aan een beter leven voor de leden (verzekerden zijn hier leden). Change en cheap zijn hier de sleutelwoorden. Kaiser Permanente staat, om het op zijn Amerikaans te zeggen, voor een aantal grote uitdagingen. Kaiser Permanente heeft last van de economische crisis in Amerika. Het eigen pensioenfonds heeft veel geld verloren op de beurs. Voor het herstel van het fonds is meer geld nodig en dus meer leden. Maar het aantal leden (verzekerden) stijgt niet. Het blijft stabiel. Daarmee doet Kaiser het overigens beter dan andere verzekeraars. In Amerika is 15% van de mensen onverzekerd. Wij – ons gezinnetje – betalen
25.000 dollar om voor een jaar verzekerd te zijn voor ziektekosten. Met die 25.000 dollar zijn we er nog niet, want voor elk bezoek of elke pil betalen we een eigen bijdrage.
Kortom, Kaiser Permanente staat voor de opgave om de kosten van de zorg verder te verlagen. Een belangrijke stap daartoe is om het ziekenhuisconcept te verlaten. Moeten we, zo vroeg de CFO, blijven investeren in ziekenhuizen? Waarom laten we onze leden naar ons toekomen? Kunnen we hen niet veel gemakkelijker bereiken via internet? Naast internet wil Kaiser Permanente zich nog meer gaan richten op
extramurale zorg. Daarvoor worden in plaats van ziekenhuizen miniklinieken gebouwd waar alle zorg wordt verleend maar waar opname niet mogelijk is. 23-uurs zorg is de term die hier wordt gebruikt voor dit zorgconcept. De presentatie van het plan was, zoals je mag verwachten van een Amerikaanse organisatie, erg sterk. Mooie plaatjes, harde cijfers en één boodschap: we doen dit samen, samen als organisatie en samen met onze leden. Het gaat bij Kaiser Permamente om: teamwork, partnership, membership, communities collaboration, alignments. Het rare is dat je als buitenlander de kleine signalen van macht niet goed oppikt. Dat is bijzonder grappig. Ik zag de CEO’s steeds als apen over het podium bewegen: twee grote dikke gorilla’s met armen die breed uit de schouder langzaam op en neer bewogen. Dat is het leuke van ver weg zijn: kijken en verwonderen.
Rotterdam Global Health Initiatief ook gericht op governance ONDERZOEK • GODELIEVE VAN HETEREN
De afgelopen maanden is er veel werk verzet in het Rotterdam Global Health Initiatief (RGHI). Dat bleek wel op de goedbezochte netwerkbijeenkomst van deelnemende onderzoekers uit iBMG, MGZ en ISS in september. Onder het belangstellend oog van gastprofessor John Ovretveit uit het Karolinska Instituut presenteerde een keur aan onderzoekers projecten met een global health dimensie. Daaruit bleek dat onderzoekers uit de verschillende instituten elkaar in toenemende mate weten te vinden. Ovretveit gaf zelf een kort overzicht over verschillende locaties waar hij evaluaties van global health programma’s had uitgevoerd, en benadrukte de grote lokale verschillen, waar methodisch ook rekening mee moet worden gehouden. Het RGHI richt zich met name op het structureel versterken van gezondheidszorgsystemen we-
reldwijd en maakt daarbij gebruik van de grote kennis die in Rotterdam aanwezig is op het terrein van equity, sociaal-economische gezondheidsverschillen, gezondheidsfinanciering, service delivery, evaluatie en impact, logistiek, kwaliteit en veiligheid, naast ontwikkelterreinen als health as human right, nieuwe kennisarchitectuur en governance. Dit laatste thema, governance, is internationaal van toenemend gewicht. Veel ontwikkelingsprogramma’s struikelen over gebrekkig beheer, slechte logistiek en soms ook foute politiek. Dat gaat dan geregeld over grote sommen geld. Het is dus niet verwonderlijk dat de internationale kritiek op matige governance ook hand over hand toeneemt. Het RGHI heeft in de aanwezigheid van Roland Bal, Katharina Paul, Pauline Meurs, en Wil Hout van ISS een sterke startpositie om een kritische rol te spelen in die internationale governance debatten en relevant onderzoek.
Netwerkparticipant en ISS hoogleraar Wil Hout wijdde onlangs zijn oratie ‘Governance and the Rhetoric of International Development’ aan de vorm die veel governance discussies – met name in internationale instituties als de UN – aannemen. Hij bekritiseerde hoe ‘the framing of governance’ nu vooral plaatsvindt in technocratische termen, terwijl beschouwingen in termen van politieke economie heel hard nodig zijn. Hout in zijn oratie: ‘Veel discussies over governance, governance hervormingen en randvoorwaarden blijven steken in retoriek en worden niet in de praktijk gebracht.’ Met Pauline Meurs en de iBMG governance groep werkt Wil Hout daarom ook hard aan een aantal onderzoeksvoorstellen, die de praktijk van global health programma’s en discussies nader onder de loep zullen nemen. Met de KNCV is zo de afgelopen maand een voorstel ontwikkeld voor postgraduate onderzoek over de governance in enkele grootschalige tb programma’s.
Drie onrustbarende vragen Vervolg van pagina 1
Summerschool Observatory 2010 wederom groot succes ONDERWIJS • ANDRÉ DEN EXTER
Voor het tweede opeenvolgende jaar organiseerde de sectie Recht & Gezondheidszorg de Summer School on Health Law & Ethics (5-16 juli 2010). Met ruim dertig deelnemers uit alle windstreken waren alle continenten vertegenwoordigd. Het recordaantal deelnemers van 2009 (45 personen) werd door de economische crisis niet overtroffen, maar de deelnemers waren zeer positief over de inhoud en de sprekers. Inhoudelijk heeft het programma enkele aanpassingen ondergaan door naast de bestaande R&G-onderdelen (human rights and health care, health care ethics en public health law) enkele nieuwe modules in te voegen, zoals ‘Essential medicines’ waarvoor Hans Hogerzeil (WHO Pharmaceuticals) uit Genève werd ingevlogen. Daarnaast was Norman Daniels (Harvard University) zo vriendelijk een voorschot op het eerstkomende Health Care Rationing congres (9-10 december 2010) te geven in de vorm van een ingelaste gastlezing over dit belangwekkende onderwerp. Om sprekers niet teleur te stellen werd zelfs een dinner lecture ingevoegd waarbij Christine Henhard (Erasmus Universiteit Rotterdam) sprak over Discriminatie in de Gezondheidszorg. Verder verwelkomde voormalig BMG-er Marianne Donker (Chief Science Officer bij de Gemeente Rotterdam) de cursisten op een receptie in de Burgerzaal. Eerder die dag hield zij een boeiende presentatie over ‘Global Health and its impact on the city of Rotterdam’. De afsluiting werd verzorgd door Allen Taylor (Georgetown University USA) met een hypo over obesity and public health regulations. Tijdens het afsluitend diner in restaurant Oud Sluis werden bilateraal nog enkele deals gesloten, waaronder over het opstarten van een soortgelijke Summer School in de VS, participatie van Georgetown in het Indonesië-project, en enkele R&G guest lectures in Georgetown University. Tijdens de tafelrede werd ons vertrekkende sectielid Mahsa Ghari naar Panama City uitgewuifd. Met haar vertrek is de sectie R&G een zeer gewaardeerde collega verloren. Roos van Bemmel heeft haar per 1 september opgevolgd als coördinator van de Summer School en het Health Care Rationing congres.
Vooral na de Tweede Wereldoorlog nam het overheidsbeleid op het terrein van de gezondheidszorg een grote vlucht en verdween het toezicht naar de achtergrond. Om vervolgens weer tevoorschijn te komen met de neoliberale sturing door de overheid en de introductie van een gereguleerde markt. De overheid die op afstand van de uitvoering van de gezondheidszorg is gekomen, blijft wel (ministerieel) verantwoordelijk voor de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg. Toezicht vult deze ministeriële verantwoordelijkheid in en is daarmee weer zichtbaar geworden. De vraag naar de effectiviteit en neveneffecten van toezicht ligt dan voor de hand. In deze context is het evaluatieprogramma van toezicht van de IGZ ontstaan. Het allereerste onderzoek richtte zich op de Inspecteur: wat is zijn achtergrond, werkwijze en opvatting over toezicht? Vanaf 2006 is dit evaluatieprogramma langzaam verder ontwikkeld en is de belangstelling verschoven naar de (neven)effecten van toezicht en de mechanismen van deze effecten. Ook bij andere inspecties in Nederland zien we deze ontwikkeling. De Inspectie van het Onderwijs, de Belastingdienst, de Inspecties van Sociale Zaken en Werkgelegenheid hebben inmiddels eigen evaluatieprogramma’s. Samenwerking vindt plaats binnen de Inspectieraad.
Vanaf de start hebben we samenwerking gezocht met universitaire vakgroepen en onderzoeksinstituten. Een van de uitkomsten is de bijzondere leerstoel ‘effectiviteit van toezicht op de gezondheidszorg’ bij het iBMG. De volgende stap is de inrichting van een Academische Werkplaats Toezicht om de kloof tussen wetenschap en praktijk te overbruggen. Zowel voor de praktijk van het toezicht als voor het wetenschap-
pelijk onderzoek naar toezicht is deze Werkplaats een vruchtbare samenwerkingsvorm. We kunnen in het toezicht veel leren van de wetenschap. Wat werkt onder welke omstandigheden en welke neveneffecten treden op? Aan de andere kant komen we in het toezicht vraagstukken en dilemma's tegen die zich lenen voor wetenschappelijk onderzoek. Wetenschap en praktijk kunnen elkaar bevruchten. Zonder hindernissen is de weg naar de Werkplaats niet. Overheids- en onderzoeksbudget-
ten staan de komende periode onder druk. Evaluatieonderzoek en het publiceren van resultaten, die natuurlijk niet alleen maar positief zijn, kunnen bedreigend zijn voor de inspecteur en de organisatie. Een academische werkplaats sluit aan bij de natuurlijke behoefte van professionals hun werk zo goed mogelijk te doen. De belangstelling op verjaardagen voor de gezondheidszorg en het overheidstoezicht daarop zal blijven. Het beantwoorden van de drie onrustbarende vragen kunnen we dan wel wetenschappelijk onderbouwen. Maar of mensen op een verjaardag daarop zitten te wachten is de vraag. Definitieve antwoorden komen er niet, zo werkt het niet in de wetenschap. Mochten jullie mij nu uitnodigen op een verjaardag, liever niet in kringopstelling, dan hoef je niet bang te zijn voor een monomane opstelling mijnerzijds. Wat te denken van een mooi gesprek over Gerard Reve, Simon Vestdijk of Thomas Mann. Dat ik met deze voorkeur mijn leeftijd verraad, het zij zo. Misschien toch geen toeval dat deze schrijvers ziekten, dokters en verpleegsters een belangrijke plaats gaven in hun oeuvre en het hoogtepunt uit het werk van Vestdijk een bildungsroman is over de jonge Anton Wachters tot huisarts. De relatie tussen kunst en geneeskunde is veel rijker dan deze drie grote schrijvers, maar laten we dat maar bewaren voor de invitatie.
Spetterend feest in het J-gebouw BEDRIJFSVOERING • SANDER BUS
Op 14 oktober werd het Jgebouw omgetoverd tot een ware feestlocatie voor alle medewerkers van het iBMG en hun introducés. Het kostte de activiteitencommissie enige hoofdbrekers om het gebouw klaar te maken voor zo’n groot feest. Een kantooromgeving blijkt soms wat lastig voor een ander doel te gebruiken. Zo zijn de klimaatbeheersing en stroomvoorziening niet berekend op zoveel mensen in een relatief kleine ruimte. Uiteindelijk is met creatieve oplossingen een prachtige avond georganiseerd. Bij binnenkomst over de paarse loper werd iedereen nog eens herinnerd aan onze werkomgeving in het L-gebouw. Boven
waren op drie verdiepingen verschillende buffetten opgesteld met heerlijk eten uit verschillende werelddelen. Het dessert was aansluitend op J7, waar ook het officiële gedeelte van de avond plaats had. Wilfried en Marieke hebben het iBMG beeld onthuld in de open ruimte. Dit beeld markeert het einde van de periode van verbouwen en verhuizen en de start van het iBMG met alle secties in het vernieuwde Jgebouw. Meer over de achtergrond van het beeld vind je elders in deze BMG krant. Na het diner en de onthulling van het beeld was het tijd voor het echte feest. Op de 7de verdieping speelde een jazzband en kon iedereen genieten van heerlijke cocktails of een gokje wagen bij het casino. Op J5
verzorgde een DJ de muziek, waarop tot het eind van het feest flink is gedanst. Volgende activiteiten Na de Kerst- en Nieuwjaarslunch is de volgende activiteit het project Workmate. Een maand lang (januari/februari) is het iBMG in de ban van vrijwilligerswerk. Daarmee onderstrepen we het maatschappelijke verantwoordelijkheidsgevoel dat binnen onze organisatie zo sterk leeft. Aan het eind van dit project is er voor alle deelnemers een feestelijke afsluiting op een bijzondere Rotterdamse locatie. We hopen natuurlijk op jullie enthousiaste medewerking! Meer informatie over het project Workmate volgt spoedig.
de BMG krant • herfst 2010 • 7
Managementscholing voor aios en medisch specialisten
Bedrijfsvoering 2013
Aad de Roo voorzitter EHMA bestuur CMDZ NIEUWS • WILMA VAN DER SCHEER
NIEUWS VAN ACADEMIE MS • PIETER WIJNSMA
afgestemd om zo tot één projectagenda voor de komende jaren te komen. De inzet is om gezamenlijk aan verbetering te werken van de dienstverlening voor (aankomend) studenten, cursisten, alumni, internationals, wetenschappers en bestuurders.
BEDRIJFSVOERING • MARIEKE VEEENSTRA
The Royal College of Physicians and Surgeons of Canada heeft in de jaren negentig van de afgelopen eeuw een model ontwikkeld voor de beschrijving van de vereiste competenties van de medisch specialist: het zogenaamde CanMeds-model.
In de actieteams zijn ook BMG-ers actief: Matthijs Versteegh (Campus Services), Sander Bus (Marketing & Communicatie), Robert Speek (Financiën), Sophie Konings, Sonja Meeuwsen en Marieke Veenstra (O&O-ondersteuning).
In de zomer is het project bedrijfsvoering 2013 van start gegaan. Dit project wordt geïnitieerd en geleid door het College van Bestuur en heeft de steun van de decanen van alle faculteiten. Doel is om de bedrijfsvoering op de campus te verbeteren en af te stemmen op het Strategisch Plan 2008-2013.
Voorbeelden van verbeterinitiatieven die worden voorgesteld zijn: - zorgen voor goed werkende apparatuur in de collegezalen - faciliteren van internationale uitwisseling - creëren van een digitale studie- en werkomgeving - verbeteren van de inrichting en support voor de universitaire werkplek - stroomlijnen en effectief samenwerken t.b.v. de student life cycle processen (van toelating tot en met diploma-uitreiking) - invoeren van een geautomatiseerd roosterproces voor het onderwijs - één loket voor advies over onderzoekssubsidies en projectmanagement - versterken van de profilering van onderzoekers en onderzoeksresultaten - verbeteren van managementinformatie op allerlei gebieden (van financiën tot onderwijsresultaten)
Binnen het project bedrijfsvoering 2013 zijn zes hoofdthema’s onderscheiden waarmee actieteams aan de slag zijn gegaan: HRM, Campus Services, Financiën, ICT, Marketing & Communicatie en Onderwijs- en Onderzoeksondersteuning. In de actieteams werken mensen van de faculteiten en de centrale eenheden samen. Zij hebben de opdracht gekregen om medio november een plan op te leveren met een duidelijke visie en een plan van aanpak met concrete verbeterinitiatieven. Deze plannen worden op elkaar
In de komende maanden zal er meer communicatie volgen over dit EUR-brede bedrijfsvoeringsproject en aan de verbeterinitiatieven die in dit kader worden gestart. Er zal zeker aandacht worden besteed aan een goede afstemming op de wensen van studenten en onderzoekers. De initiatiefnemers zijn verder van plan om elke twee maanden een concreet resultaat op te leveren en in de schijnwerpers te zetten. Op deze manier wordt voor iedereen zichtbaar wat er wordt aangepakt en verbeterd.
Buddy Systeem: hulp van je collega’s met het geven van onderwijs
Hierin worden 7 rollen beschreven, die elke medisch specialist geacht wordt te beheersen: medical expert, health advocate, scholar, professional, communicator, collaborator en manager. De KNMG heeft dit model overgenomen en vertaald als 7 competentiegebieden. Medisch specialisten worden geacht alle 7 competenties te beheersen. En de vernieuwde medisch-specialistische opleidingen worden geacht hier ook in op te leiden.
BEDRIJFSVOERING • BENJAMIN JANSE, ANNEMIEKE LEUNIS EN LIEKE OLDENHOF
Als startende junior heb je al gauw erg veel op je bord. Naast het opzetten van je onderzoek, kun je gevraagd worden eens een werkgroep te geven. Dit is voor veel junioren een nieuwe ervaring en zij missen vaak de handvatten om zelfverzekerd voor een groep studenten te staan. Hulp bij het geven van onderwijs bestaat natuurlijk al wel in de vorm van de cursus basisdidactiek. Het idee van jBMG is om dit aan te vullen met een laagdrempelige manier van begeleiding: het Buddy Systeem. De insteek van dit systeem is
dat junioren elkaar helpen met het geven van werkcolleges door elkaar feedback te geven. Om goede feedback over je onderwijsstijl te krijgen, woon je als buddy elkaars werkgroep bij. Naderhand kun je samen de problemen en verbeterpunten bespreken. Het is op universiteit niet gebruikelijk dat docenten onderling bij elkaar kijken hoe college wordt gegeven. Vaak wordt verondersteld dat college geven een basisvaardigheid is die je van nature bezit. In de praktijk blijkt het geven van onderwijs vaak complexer dan het lijkt. Toegeven dat je
er moeite mee hebt, is dan ook niet zo vanzelfsprekend. Door een Buddy Systeem op te zetten, kan dit probleem ondervangen worden. In elke sectie kun je de vertegenwoordiger van jBMG aanspreken als je interesse hebt om als buddy te fungeren. Dat kan als je nieuwe collega’s wilt helpen of als je zelf behoefte hebt aan informele feedback. HSMO: Benjamin Janse,
[email protected] GE-iMTA: Annemieke Leunis,
[email protected] HCG, R&G, ZKV: Lieke Oldenhof,
[email protected]
De ervaring leert echter, dat de scholing met betrekking tot managementcompetenties vooralsnog een ondergeschoven kind is in de opleidingen. De Academie voor Medisch Specialisten organiseert in samenwerking met de Desideriusschool van Erasmus MC zeven à acht tweedaagse basiscursussen ziekenhuismanagement voor aios aan het eind van hun opleiding. Dat zijn doorgaans de enige twee dagen in een opleiding van ten minste een jaar of twaalf, waarin aan deze competentie aandacht wordt besteed. Aios reageren hier ook veelal op met de opmerking, dat ze nu eindelijk een
beetje begrijpen hoe het ziekenhuis werkt en wat ze nou eigenlijk aan het doen zijn als ze “DBC’en”. Alleen Erasmus MC en VUmc organiseren, beide in samenwerking met de Academie, verplichte tweedaagse cursussen voor aios over management en organisatie van het ziekenhuis. Alle andere UMC’s besteden er minder aandacht aan en het is bovendien niet verplicht.
Sommige aios laten bij het inventariseren van de leerdoelen expliciet weten, dat ze willen leren “hoe de vijand denkt”. Er valt hier dus nog een wereld te winnen. Elke medisch specialist krijgt later in enige mate managementtaken, dus basale scholing is voor iedereen gewenst. Sommige aios geven echter bij hun leerdoelen aan, dat ze veel interesse hebben in het management. Daarom zou het mooi zijn als het iBMG in de toekomst voor deze groep als eerste in Nederland een mogelijkheid tot verdieping of specialisatie zou kunnen bieden.
Verlofuren Voor de volledigheid willen wij er op wijzen dat er bij de EUR geen mogelijkheden zijn om verlofuren mee te nemen naar een volgend jaar. Evenmin is het mogelijk om verlofuren in te zetten voor een computer of een promotiepotje. Het is wel mogelijk om maximaal 80 verlofuren per kalenderjaar (ongeacht je deeltijdfactor) in te zetten via het Keuzemodel Arbeidsvoorwaarden van de EUR: www.eur.nl/medewerkers > arbeidsvoorwaarden > keuzemodel arbeidsvoorwaarden. Je kunt onder meer kiezen voor het inzetten van uren voor extra reiskostenvergoeding, aanschaf van een fiets of extra inkomen.
Nieuws van de BMG-raad
Nieuw seizoen, nieuwe studenten BEDRIJFSVOERING • MARCO VARKEVISSER
Per september 2010 heeft de BMG-raad afscheid genomen van twee studenten: Nadine Keunen en Chris Pescott. Wij danken hen voor hun bijdrage gedurende het 1ste levensjaar van de BMGraad. Herkozen zijn de studenten Diedel van Rooij en Arjan van der Star. Bovendien heet de BMG-raad twee nieuw gekozen studenten welkom: Lisanne Simmerman en Leo Groenewegen. Het collegejaar 2010-2011 is dus van start gegaan met de vier zittende vertegenwoordigers vanuit de medewerkersgeleding en twee herkozen en twee nieuwe studenten voor de studentengeleding. De eerste vergadering in deze nieuwe samenstelling heeft al plaatsgevonden. Er is onder andere gesproken over het evaluatierapport van het Schakelprogramma Gezondheidswetenschappen, BMG. Anushka Choté was uitgeno-
8 • de BMG krant • herfst 2010
digd om het evaluatierapport toe te lichten. De BMG-raad vroeg zich af hoe het komt dat de vrijdagvariant en de aanschuifvariant hetzelfde einddoel beogen (toelating tot de master) maar niet hetzelfde opgebouwd zijn qua vakken en ECTS. Dit is een vraag die de externe commissie n.a.v. de visitatie van onze bacheloropleiding ook gesteld heeft. Anushka Choté legde uit dat de vrijdagvariant en de aanschuifvariant verschillende doelgroepen bedienen. Voor
het jaar 2011-2012 wordt gekeken hoe de discrepanties op het gebied van vakken en ECTS tussen de twee varianten zoveel mogelijk op te heffen zijn. De kosten voor deelnemers aan de vrijdagvariant blijven hoger dan die voor de deelnemers aan de aanschuifvariant. Voor de aanschuifvariant geldt het wettelijk vastgestelde collegegeldtarief en voor de vrijdagvariant (andere doelgroep) wordt een kostendekkend tarief gehanteerd. De vrijdagvariant is immers een op maat gemaakt programma. Verder heeft de BMG-raad gesproken over de procedure voor de OERen. Deze procedure moet strakker en duidelijker ingericht worden. Dit houdt o.a. in eerder beginnen met het opstellen/aanpassen
van de OERen zodat er genoeg tijd is voor verschillende groepen (waaronder de BMG-raad) om feedback te geven op en vragen te stellen over de documenten. De procedure voor de OERen is door het OSC in kaart gebracht en op dit moment wordt bekeken hoe het een en ander te stroomlijnen is. De BMG-raad is weer met frisse energie van start gegaan en roept BMG-ers op om zaken die onder het personeel leven en aandacht verdienen te melden via
[email protected]. De BMG-raad bespreekt deze onderwerpen vervolgens met het MT. Vriendelijke groet, de BMG-raad www.bmg.eur.nl/organisatie > bmgraad
Om gebruik te kunnen maken van het Keuzemodel dien je een volledig ingevuld en ondertekend formulier en je verlofkaart in te leveren bij Elif Pelit. Als je gebruik wilt maken van de mogelijkheid om verlofuren van 2010 in te zetten voor extra inkomen dan moet je aanvraag vóór 10 januari 2011 in bezit van Elif Pelit zijn. Na die datum kunnen uren van 2010 niet meer worden uitbetaald. Uren die niet worden opgenomen of besteed via het Keuzemodel komen na 2010 te vervallen. Dit geldt ook voor medewerkers die tot 1 januari 2010 in dienst waren bij het Erasmus MC en die verlofuren hebben meegenomen op grond van het Overgangsprotocol. Voor deze groep geldt ook dat niet besteed Persoonlijk Budget na 2010 komt te vervallen (en terugvloeit naar de secties). Voor meer informatie kun je terecht bij Elif Pelit: kamer J7-07, telefoon 4081160 of
[email protected].
Prof. Lambersprijs gewonnen door Igna Bonfrer Igna Bonfrer heeft de prof. H.W. Lambersprijs 2010 gewonnen. Deze prijs wordt jaarlijks uitgereikt door de EUR in samenwerking met de Vereniging Trustfonds Erasmus Universiteit Rotterdam. Igna is uit veertien zeer goede tot uitstekende kandidaten gekozen door een jury. De prijs wordt uitgereikt aan studenten die (minimaal) twee mastertitels hebben behaald en zich middels extra inspanning breed ontwikkelen en daardoor de mogelijkheid hebben een brug te slaan tussen verschillende disciplines. Igna is afgestudeerd aan de masters Econometrics & Management Science (EUR), Health Economics (EUR) en History of Medicine (University of Oxford). Zij is nu promovendus bij het iBMG. De prof. H.W. Lambersprijs bestaat uit een ARK-penning en een geldbedrag van 3500 euro. Dit bedrag is bestemd voor cursussen, workshops, congresbezoek of extra opleiding zowel nationaal als internationaal. Igna gaat het geld gebruiken om veldonderzoek in Afrika te doen voor haar promotieonderzoek.
aanvoelde als een föhn (aangezien het gemiddeld zo’n 46 °C was). Heel wat anders dan even snel de auto, fiets of het openbaar vervoer pakken in Nederland.
BEDRIJFSVOERING • ELIF PELIT EN MARIEKE VEENSTRA
BMG-raad in nieuwe samenstelling, vanaf links: Diedel van Rooij, Lisanne Simmerman, Leo Groenewegen, Arjan van der Star, Marco Varkevisser, Jeannet Muilenburg-Have, Jos Aarts, Sonja Meeuwsen (ontbreekt op foto).
Prof.dr. Aad de Roo, programmadirecteur van de Master of Health Business Administration (MHBA) van Erasmus CMDz, is benoemd tot president van de European Health Management Association (EHMA).
Stage in India ONDERWIJS • MANON KOSTER
Sinds de eerste open dag waarbij ik het iBMG bezocht en hoorde over de praktijk was het voor mij duidelijk: mijn stage zou ik in het buitenland gaan volgen. Aan het einde van het tweede jaar ben ik dus ook al begonnen met het zoeken naar een leuke stageplaats, waarbij ik verschillende ziekenhuizen in India en Indonesië heb benaderd. Negen maanden en ontelbare e-mails en telefoontjes later (en nog maar 2 dagen verwijderd van de deadline voor het doorgeven van je stageplaats) was daar dan eindelijk het felbegeerde stagecontract. Op 1 mei begon mijn zeven weken durende avontuur; ik ging op weg naar India. Met slechts een dag rust na mijn reis begon ik op 3 mei met mijn stage bij het Max Healthcare
Institute Ltd. in Delhi. Ik mocht zes weken werken als beleidsmedewerker op de afdeling ‘Service Quality’, waarbij alle facetten van de service in de verschillende ziekenhuislocaties aan bod kwamen. De eerste week heb ik doorgebracht op het kantoor, waarbij ik vooral de organisatie en mijn collega’s beter heb leren kennen. Later tijdens mijn stage kreeg ik eigen projecten zoals het standaardiseren van bepaalde werkprocessen in het ziekenhuis, het schrijven van adviezen en het verbeteren van evaluatieformulieren voor patiënten. Voor veel van deze werkzaamheden moest ik naar de zes verschillende locaties van Max Healthcare toe. Dit betekende soms een uur in een motorriksja, zigzaggend door het drukke verkeer van Delhi terwijl de wind op je gezicht
Uiteindelijk heb ik ontzettend veel kunnen doen tijdens mijn stage, omdat ik naast mijn eigen projecten ook de mogelijkheid heb gekregen om trainingen te volgen, vergaderingen bij te wonen en mee te helpen bij het werk van collega’s. Al met al heb ik een erg veelzijdige stage gehad, waarbij ik veel geleerd heb over het zorgsysteem in India en de grote verschillen tussen werken daar en werken in Nederland. Natuurlijk heb ik tijdens de weekenden en gedurende de laatste week van mijn verblijf geprobeerd om zoveel mogelijk te zien van Delhi en de omgeving. Elke vrije dag en soms in de avonduren ging ik met de auto- of fietsriksja op pad, waarbij het reizen op zich al een avontuur was met het chaotische verkeer en de heilige koeien op de weg. Verder heeft Delhi talrijke mooie
tempels, oude forten, kruidenmarkten, winkelstraatjes en andere bezienswaardigheden waarmee ik al mijn vrije uren heb kunnen vullen. Ook heb ik meegedaan aan een wandeltocht begeleid door een exstraatkind. Hierbij kreeg je te zien en te horen waar straatkinderen in Delhi vooral wonen en hoe ze op de straat kunnen overleven. Ook hebben we een bezoek gebracht aan opvanghuizen voor straatkinderen. Een erg indrukwekkende tocht die me er toe heeft aangezet spullen te verzamelen en deze bij het tehuis af te geven om zo een steentje bij te kunnen dragen. Daarnaast heb ik als echte Nederlandse natuurlijk een fietstoer door Delhi gedaan waarbij je in alle vroegte door de stad fietste en zo alles langzaam tot leven zag komen. Je ziet de normaal hectische stad zo op een heel andere manier. Terugkijkend op mijn periode in India kan ik maar één ding concluderen: een buitenlandstage is echt een mooie en leerzame ervaring en ik zou het zo opnieuw doen!
EHMA is veertig jaar geleden opgericht als samenwerkingsverband van universitaire opleidingscentra voor management in de gezondheidszorg. BMG heeft door de jaren heen altijd een actieve inbreng gehad. Zo was Tom van der Grinten enige jaren bestuursvoorzitter en heeft Pauline Meurs geruime tijd de wetenschappelijke adviescommissie voorgezeten. Ook het wetenschappelijke congres wordt traditiegetrouw goed bezocht door BMG-ers, die er een internationaal platform vinden voor het presenteren van hun onderzoek. Het doel van EHMA is het bevorderen van de kwaliteit van beleid, management en organisatie in de zorgsector. EHMA heeft naast opleidingsinstituten ook onderzoekcentra, zorgverzekeraars en zorginstellingen als lid. Ze is een van de grotere nongouvernementele organisaties in Brussel en voert met combi-
naties van haar leden onderzoek uit voor de Europese Commissie en andere opdrachtgevers. Zo biedt het voorzitterschap van Aad de Roo voor Erasmus CMDz en het iBMG nieuwe mogelijkheden voor internationale samenwerking op het gebied van onderwijs en onderzoek binnen de Europese Unie. Het eerste resultaat is al binnen. In samenwerking met MCI Innsbruck zal volgend jaar binnen de MHBA een module internationale vergelijking van gezondheidszorg binnen de EU worden verzorgd. Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Aad de Roo (
[email protected]).
Alumni-event Zorg voor Kennis smaakt naar meer ONDERWIJS • ERNST BAKKER
Op donderdagavond 30 oktober vond de seminaravond Zorg voor Kennis voor alumni van het iBMG plaats in het Jgebouw. Mede dankzij de inzet van vele collega’s en ambassadors van het iBMG was deze zeer druk bezochte avond een groot succes. Zorg voor Kennis was een gezamenlijk initiatief van het iBMG en de alumnivereniging (aBMG). De avond stond in het thema van kennismaking en kennisdeling. Na een smakelijk dinerbuffet konden de bezoekers (bestaande uit alumni met hun introducés) twee van de in totaal vijf verschillende seminars volgen. Deze seminars werden verzorgd door medewerkers van het iBMG in combinatie met alumni uit het veld en vonden plaats op verschillende locaties in het J-gebouw. De vijf seminars waren: - Meer zeggenschap voor de zorggebruiker? (Martin Buijsen & Iris van Bennekom) - Risicoverevening: hoe verder? (Richard van Kleef & Anne Pino)
- The value of health (Werner Brouwer & Ana Bobinac) - Patiëntveiligheid in een tijd van bezuinigingen: mission impossible? (Jan Klein, Janneke van Nieuwmegen & Conny van Velden) - Mind the gap! (Annemiek Stoopendaal, Iris Wallenburg & Ad Blom) Na afloop van de seminars was er een gezellige borrel bij de bar op J7, waar kon worden nagepraat over de seminars en waar oude bekenden elkaar weer konden ontmoeten. Zorg voor Kennis werd bezocht door ruim 185 alumni en introducés. De bezoekers beoordeelden de avond gemiddeld met een 8 en hebben vrijwel allemaal laten weten dat zij een soortgelijk evenement in de toekomst ook weer willen bezoeken. Een meer gedetailleerd verslag en de fotoreportage van de seminaravond Zorg voor Kennis zijn te vinden op www.bmg.eur.nl/alumni.
de BMG krant • herfst 2010 • 3
WIM LABREE
Door GE-iMTA georganiseerde lolaHESG groot succes LowLands). Dit resulteerde eind mei vorig jaar in de eerste lolaHESG bijeenkomst, gehouden nabij Maastricht. Die eerste meeting was al een groot succes, met zo’n 70 aanwezigen en 24 besproken papers.
ONDERZOEK • JOB VAN EXEL EN WERNER BROUWER
Op 27 en 28 mei werd de tweede LowLands Health Economists’ Study Group (lolaHESG) gehouden in Egmond aan Zee. Deze tweedaagse bijeenkomst, onder de vlag van de Vereniging voor Gezondheidseconomie (VGE), werd ditmaal georganiseerd door de sectie Gezondheidseconomie-iMTA.
Gevraagd: universitair docent Het heeft mij altijd verbaasd. Teneinde onderwijs te verzorgen aan een universiteit, is geen enkel didactisch diploma benodigd. Een universitaire graad is voldoende. Wellicht herkent u een aantal van de volgende voorbeelden. Pas afgestudeerden die, zonder enige vorm van ervaring, voor een onderwijsgroep komen te staan. Of toponderzoekers die, ondanks hun wetenschappelijke reputatie, niet in staat zijn tijdens een college hun centrale boodschap over te brengen. Om over bevlogenheid en passie nog maar te zwijgen. En wat te denken van studentassistenten die op grote schaal zelfstandig onderwijstaken verrichten? Leraren zonder lesbevoegdheid. Dat zou binnen het basisonderwijs of het middelbaar onderwijs toch volstrekt ondenkbaar zijn. Het is dan ook niet zo vreemd dat begin 2008 door alle Nederlandse universiteiten – vertegenwoordigd door de veertien Rectores Magnifici – een overeenkomst is ondertekend, waarin de Basiskwalificatie Onderwijs (BKO) wederzijds wordt erkend. Zo ook aan de EUR. Voortaan worden docenten verplicht gesteld een kwalificatie, oftewel een bewijs van onderwijsbekwaamheid op academisch niveau, te behalen. Investeren in docentprofessionalisering. Daartoe wordt er vanuit de universiteit een intensief opleidingstraject aangeboden. Voor uw eigen beeldvorming: dit traject beslaat, in deeltijd, doorgaans minimaal een jaar. Onderwijsinzet en onderwijsprestaties zullen een vast onderwerp zijn zowel bij aanstellingsgesprekken, voor beginnende docenten, als bij functioneringsgesprekken, voor zittende docenten. Een grote stap voorwaarts? Mogelijk… Ik heb niet de illusie dat door middel van deze kwalificatie de diverse faculteiten in de toekomst bezaaid zullen zijn met intrinsiek gemotiveerde collegae met hart voor hun studenten. Niets daarvan! Beschikken over louter didactische vaardigheden is onvoldoende om een goed docent te kunnen zijn. Wat maakt een voordracht inspirerend? Wat boeit? Wat raakt? Het gaat er niet om wat u in uw studenten stopt, het gaat erom wat u uit uw studenten haalt. Niet toespreken, maar aanspreken! Onderwijs geven is een talent dat slechts ten dele gevoed kan worden door training. Onderwijzen doe je met hart en ziel.
Leraren zonder lesbevoegdheid. Dat zou binnen het basisonderwijs of het middelbaar onderwijs toch volstrekt ondenkbaar zijn Enkel en alleen scholing is niet genoeg. Er zal de komende jaren veel meer moeten gebeuren binnen het hoger onderwijs om bovenstaande woorden waarheid te maken. Wederom investeren in docentprofessionalisering. Niet in de laatste plaats schuilt een duurzame oplossing in de sfeer van beloning en waardering. Onderwijs en onderzoek hand-in-hand. Daarnaast bestaat er in onze universitaire arena ook nog zoiets als weerstand tegen vernieuwingen; hetgeen maakt dat er op moet worden toegezien dat de BKO zorgvuldig wordt ingevoerd. Een illustratie. Inmiddels brengt de term docentprofessionalisering op veel universiteiten nogal wat commotie teweeg. Met name bij ervaren docenten. Wordt de professionaliteit van stafleden in twijfel getrokken? U kent ongetwijfeld het gevolg van een dergelijke attitude. Toegegeven: het is niet altijd gemakkelijk een blik in de spiegel te werpen. In het Verenigd Koninkrijk wordt dan ook het begrip staff development gebruikt. Ik spreek zelf graag van deskundigheidsbevordering. Zou deze term minder gevoelig op de maag liggen? In samenhang met de hierboven beschreven noodzakelijke randvoorwaarden, zou de invoering van de BKO een positieve impuls kunnen geven aan de onderwijskwaliteit. Al met al, lijkt mij dat beslist geen slechte zaak. Noch voor u en noch voor uw studenten! Reacties op deze column?
[email protected]!
2 • de BMG krant • herfst 2010
De Health Economist Study Groups kennen hun oorsprong in Groot-Brittannië, waar deze bijeenkomsten al sinds 1972 worden georganiseerd en hun waarde al ruimschoots hebben bewezen. Ook in Scandinavië en in Frankrijk werden HESG’s opgericht en succesvol. In Nederland en Vlaanderen bestond een dergelijk initiatief echter nog niet, ondanks het feit dat de gezondheidseconomische gemeenschap in het Vlaams-Nederlandse taalgebied ondertussen afdoende groot is. Ook bestond er nog geen congres met een opzet als de HESG. Naast het vervullen van een netwerkfunctie en het samenbrengen van de Nederlandse en Vlaamse gezondheidseconomen in een ongedwongen sfeer, staat de bespreking van papers (in wording) daarin namelijk centraal, waarbij deze papers steeds worden ingeleid en besproken
Voorwoord Vervolg van pagina 1 het jaarplan. Wel kan ik zeggen dat de ambitielat hoog ligt en wij onze doelstellingen alleen zullen halen als iedereen zich hiervoor wil en zal inzetten. Ik noem er een paar: • Verhoging van de studierendementen bachelor Gezondheidswetenschappen van 53% naar 60% na 4 jaar (post BSA); • Verhoging van de basiskwaliteit onderzoek, die onder meer tot uitdrukking moet komen in een toename van de totale (gewogen en gemiddelde) CWTS-score tot 1,3 op de onderzoeksgebieden van iBMG; • Inzet op een sterke toename van het aantal door NWO gehonoreerde projecten waaronder minimaal 1 persoonsgebonden (Veni, Vidi of Vici) project - en verruiming van onze participatie in het EU kaderprogramma met minimaal 5 projecten. Dit laatste mede ter versterking van
door een discussiant (en dus niet de auteur zelf), waarna er ruim de tijd is voor discussie met alle aanwezigen. De insteek is steeds om op een positieve en constructieve wijze in te gaan op de papers, teneinde de
kwaliteit ervan te verbeteren. Ongeveer twee jaar geleden besloot een groepje gezondheidseconomen uit Maastricht en Rotterdam dat het tijd werd voor een eigen HESG voor Vlaanderen en Nederland (de
onze internationale positie. De afgelopen periode stond verder in het teken van de kabinetsformatie. Onder het motto: 'vrijheid en verantwoordelijkheid' presenteerden Rutte en Verhagen het regeerakkoord van een minderheidskabinet VVD en CDA, met gedoogsteun van de PVV. Of dit kabinet er zal komen, staat op het moment dat ik dit schrijf nog niet vast. Wel is duidelijk dat dit beoogd kabinet de gemoederen sterk bezighoudt. De verdeeldheid in het land en zeker ook in het CDA over de samenwerking met Wilders is groot. De emoties bij voor- en tegenstanders tijdens het laatste CDA congres liepen hoog op. Wat je ook van de ingeslagen koers mag vinden, het feit dat voor- en tegenstanders volop de gelegenheid kregen om hun meningen – vaak in beladen en scherpe bewoordingen gevat - te ventileren, is ook een verworvenheid van onze democratie die we hebben te koesteren. Naast de politiek-maatschappelijke con-
sternatie heeft natuurlijk ook de inhoud van het conceptregeerakkoord en de mogelijke consequenties hiervan voor de zorgsector, ons, bezig gehouden. Er wordt 1 miljard euro extra geïnvesteerd in de ouderenzorg. Voor de gezondheidsector heeft het kabinet Rutte-Verhagen verder een heel pakket aan maatregelen in petto, variërend van beperking van het basispakket, versterking van de basiszorg en stimulering van de ketenzorg, tot fusieverbod van zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Meer specifiek kijkend naar de positie van het iBMG valt over de gevolgen van het conceptregeerakkoord voor het jaarplan 2011 nog niet veel concreets te zeggen. Wel
De tweede lolaHESG bijeenkomst werd dus gehouden in Egmond aan Zee en het voortouw in de organisatie werd genomen door GE-iMTA. Uiteindelijk verzamelden namelijk meer dan 100 (!) Vlaamse en Nederlandse gezondheidseconomen zich voor de tweedaagse bijeenkomst. Een brede selectie van niet minder dan 33 papers, die de breedte van het gezondheidseconomische terrein goed afdekten, werd daar besproken. Heel positief was dat de verschillende gezondheidseconomische groepen goed vertegenwoordigd waren, zowel in aanwezigheid als in betrokkenheid door middel van het indienen van papers, en het leveren van voorzitters en discussianten. De tweede lolaHESG meeting verliep dan ook bijzonder goed, zowel inhoudelijk als sociaal. De evaluatieformulieren gaven aan dat men de tweedaagse gemiddeld genomen met een 8,5 heeft beoordeeld, wat wel aangeeft dat de lolaHESG bijeenkomsten ook in Vlaanderen en Nederland een prachtige toekomst hebben!
worden de basisbeurs en de aanvullende beurs in de masterfase vervangen door een zogeheten sociaal leenstelsel. Over kennispositie en onderzoek worden op verschillende plaatsen in het conceptregeerakkoord belangwekkende uitspraken gedaan. Welke consequenties hieraan echter voor de eerste en tweede geldstroom in de komende jaren zijn te verbinden, wordt vooralsnog niet duidelijk. Daarvoor zullen de nadere begrotingsuitwerkingen moeten worden afgewacht. In elk geval kan het geen kwaad om alvast versterkt in te zetten op de acquisitie van EU-middelen!
Sculptuur iBMG BEDRIJFSVOERING • MARIEKE VEENSTRA
Tijdens het feest op 14 oktober is ‘het beeld van iBMG’ onthuld op J7. Het feest en de onthulling markeerden de afsluiting van ons verhuisproces en de officiële inwijding van het J-gebouw. Dit proces heeft ons niet alleen een prachtige locatie opgeleverd, maar ook een helder en herkenbaar beeld van onze identiteit en meer contact en verbondenheid met elkaar.
Groen licht eerste fase Masterplan BEDRIJFSVOERING • KEES LANSBERGEN
Het College van Bestuur heeft op 7 oktober vol overtuiging ‘ja’ gezegd tegen fase 1 van het Masterplan. Dat betekent een ‘ja’ voor projecten als het studentenpaviljoen, de halfverdiepte parkeergarage, het erboven gelegen Erasmus Plaza en het nieuwe buitenterrein. Een ‘ja’ dus voor kwaliteitsverhoging van de campus en mogelijke toekomstige groei. Het College van Bestuur ziet de uitvoering van dit plan als een onmisbare stap om de vele ambities van de Erasmus Universiteit Rotterdam te realiseren. Het ontwikkelingsproces begon in 2007 met de prijsvraag voor een bruisend hart van de campus. In de aanloop naar het strategiedocument 2013 van de EUR werd duidelijk dat, naast een bruisend hart, nadrukkelijk de wens bestaat om een campus te ontwikkelen die kwaliteit uitstraalt en die de internationaliseringsambitie kan accommoderen. Het College van Bestuur is niet over één nacht ijs gegaan,
maar heeft zich uitgebreid laten voorlichten en heeft duidelijke keuzes gemaakt. Zowel de financiering van de plannen als de exploitatieconsequenties zijn continue aandachtspunten geweest. Over het gehele plan is een second opinion gevraagd bij een onafhankelijk bureau. In juni is een beeldvormende ronde geweest langs decanen, de Raad van Toezicht en de Universiteitsraad. In september hebben zij groen licht gegeven. Er is meerdere malen gesproken met studentenorganisaties en een medewerkersklankbordgroep. Dit jaar is intensief overlegd
met de (deel)gemeente over de planvorming. Inmiddels ligt er een ontwerp projectbestemmingsplan en een anterieure overeenkomst, waarin afspraken zijn vastgelegd over de rol en de financiën van universiteit en (deel)gemeente. Over beide documenten wordt in oktober besloten door het Rotterdamse College van B&W. Eerder heeft de EUR een convenant met de Bewonersvereniging Kralingen Oost gesloten, met kaders voor de planvorming. Na dit besluit gaat het projectteam hard aan de slag om de plannen op tijd gerealiseerd te krijgen. In 2013 moet de kern
ervan verwezenlijkt zijn. De komende jaren vindt er een transformatie van de campus plaats. Helemaal geruisloos kan dit natuurlijk niet, al doet het Erasmus Facilitair Bedrijf hiervoor zijn uiterste best. Hierbij speelt duidelijke en concrete communicatie een grote rol. Zo kun je alle relevante (achtergrond)informatie vinden op de actuele website Campus in Ontwikkeling. De term ‘masterplan’ wordt overigens vervangen door de term ‘campus in ontwikkeling’ omdat ook de renovaties van de huidige gebouwen, zoals het C-gebouw, er onderdeel van uit maken.
Tijdelijke huisvesting: collegezalen en retail
bruikt voor tijdelijke huisvesting van retail en collegezalen. In verband met de restauratie is het C-gebouw straks een jaar gesloten. In het C-gebouw zijn verschillende collegezalen en de winkelstraat gehuisvest. Om colleges en winkelactiviteiten tijdens de restauratie gewoon te laten doorgaan, komt er voor de winkels en collegezalen tijdelijke huisvesting op parkeerterrein P1. Hierin is
ruimte voor zeven collegezalen, studievereniging EFR, boekhandel Study Store, Hairdesign by Lydia, Erasmus Shop en Service Point.
De restauratie van het C-gebouw, onderdeel van een gemeentelijk monument, begint in 2011. De voorbereidingen voor deze restauratie zijn gestart met graafwerkzaamheden in de Institutenlaan. Het vervolg is merkbaar vanaf begin december 2010, als parkeerterrein P1 deels wordt ge-
LIA: Uitbreiding netwerkschijfruimte Netwerkschijfruimte voor bestanden blijkt voor steeds meer gebruikers te gering te zijn. Vanaf juni 2010 is de beschikbare ruimte voor medewerkers en secties als volgt aangepast:
Persoonlijke netwerkfolder (op de H-schijf)
Tot juni 2010
Vanaf juni 2010
De standaard schijfruimte van deze folder bedraagt 2 GB.
Gaat naar 5 GB.
Gezamenlijke netwerkruimte voor samenwerken met collega’s
In iedere sectie is een gezameDe diversen-folder in de sectie lijke diversen-folder beschikbaar gaat naar 5 GB + 250 MB per van 5 GB + 25 MB per gebruiker gebruiker. in de sectie.
Van deze bestanden wordt dagelijks een back-up gemaakt.
Op capgroepniveau is een diversen-folder beschikbaar 2 GB + 10 MB per gebruiker in de capgroepfolder.
De diversen-folder in de capgroep gaat naar 5 GB + 25 MB per gebruiker.
Bijzondere gezamenlijke netwerkruimte (M-schijf)
Buiten de sectie of capgroep, of met een beperkte groep, kan netwerkruimte worden gekocht voor € 10 per maand per 500 MB.
Gaat naar € 100,= per jaar per 1 GB.
Per sectie 4 GB.
Gaat naar 30 GB per sectie.
De standaard omvang van de mailbox bedraagt 1 GB.
Blijft ongewijzigd.
Van deze bestanden wordt dagelijks een back-up gemaakt. Aanvragen via de LIA helpdesk. Archiefruimte Van deze bestanden wordt eenmaal per maand een back-up gemaakt. Aanvragen via de helpdesk.
BMGEETJE
E-mail account
BMG-student lid visitatiecommissie Binnenkort vindt de visitatie van de bacheloropleiding European Public Health plaats, die door de Universiteit van Maastricht wordt aangeboden. Arjan van der Star, student van het iBMG, neemt deel in de visitatiecommissie. We willen hem via deze weg heel veel succes wensen en hopen in een latere editie van de BMG krant over zijn bevindingen te kunnen berichten.
In overleg met de helpdesk kan in individuele gevallen de mailbox worden uitgebreid.
iBMG Workmate-maand 11 januari t/m 10 februari 2011
Ter ere van de officiële inwijding van het J-gebouw wordt een kleine versie van de sculptuur uitgereikt aan medewerkers met een substantiële aanstelling bij het iBMG. In het vervolg zal het beeld aan medewerkers worden meegegeven die het instituut verlaten en aan mensen die een speciale rol vervullen of hebben vervuld voor het iBMG. Ook wordt de sculptuur als afstudeergeschenk aangeboden aan studenten die vanaf nu met succes een masteropleiding van het iBMG afronden. Wij hopen dat de sculptuur als een waardevol geschenk wordt ervaren dat uitdrukking geeft aan onze trots op het iBMG.
Naamgeving secties opnieuw vastgesteld BEDRIJFSVOERING • SANDER BUS
Van deze bestanden wordt dagelijks een back-up gemaakt.
Wilfried Notten
In het C-gebouw zijn in totaal 2.500 collegestoelen; in de tijdelijke collegezalen is plaats voor 500. Dit heeft uiteraard gevolgen voor de inroostering van colleges, waar zorgvuldig naar gekeken zal worden.
Vanuit deze gedachte hebben wij de sculptuur laten ontwerpen door Ad Haring die ook andere kunstobjecten voor de Erasmus Universiteit heeft ontworpen. De kunstenaar is van inspiratie voorzien door een commissie bestaande uit Ernst Bakker, Tineke Broer, Sander Bus, Esther Schoen, Marieke Veenstra, Wendy Verhoeven en Kees van Wijk. In de sculptuur worden verschillende karakteristieken van het iBMG symbolisch weergegeven: - Aan de basis van de sculptuur staat de solide granieten voet. Op deze voet is de figuur van Erasmus duidelijk te herkennen. - Hij wordt aan alle kanten geflankeerd door kubusvormen, die het multidisciplinaire karakter en de veelzijdigheid van het onderzoek binnen het iBMG symboliseren. - De opeenstapeling van de kubusvormen suggereert de persoonlijke groei en de leergierigheid van studenten en medewerkers van het instituut. De bovenste kubusvorm is transparant en staat symbool voor de open geest. - De zijde van het hoofd van Erasmus die door de transparante vorm zichtbaar is, heeft de paarse kleur die typisch is voor het iBMG. - De robuuste modelleer- en polijsttechnieken die toegepast zijn om Erasmus een zacht gouden glans te geven, accentueren zijn figuur en symboliseren de unieke en prominente plaats van het iBMG in de maatschappij en vooral in de zorgsector.
De namen van de verschillende onderzoekssecties zijn in overleg met de sectieleiders opnieuw vastgesteld. Dit naar aanleiding van de overgang van het iBMG naar de EUR en de wens om aan te sluiten bij het beleid van de EUR. De belangrijkste wijziging is de nieuwe naam van BZO en GR. Hieronder vind je een overzicht van de sectienamen in het Nederlands, de vertaling in het Engels en de afkortingen. Tevens een toelichting van Martin Buijsen en Joris van de Klundert over de nieuwe naam van BZO en GR. De EUR hanteert de volgende uitgangspunten: - In Nederlandstalige tekst wordt de Nederlandse naam/term gebruikt - In Engelstalige tekst wordt de Engelse vertaling (British English) van de naam/term gebruikt Naamgeving secties • Recht & Gezondheidszorg Law & Health Care R&G • Gezondheidseconomie-iMTA Health Economics-iMTA GE-iMTA • Ziektekostenverzekering Health Insurance ZKV • Management & Organisatie van Zorgverlening Health Services Management & Organisation HSMO • Bestuur & Beleid van de Gezondheidszorg Health Care Governance HCG Sectie wordt in het Engels vertaald met group. Elke sectie voert één afkorting.
BZO → HSMO Bij dezen laten we graag weten dat de sectie 'bedrijfsvoering van zorgorganisaties' heeft besloten haar naam te wijzigen in 'Health Services Management & Organisation'. Deze nieuwe naam geeft onze ambities om bij te dragen aan het internationale wetenschappelijke onderzoek naar management en organisatie van zorgverlening door zorgorganisaties, met elkaar en met anderen, in het bijzonder met hun klanten, beter weer. Natuurlijk blijft de intensieve samenwerking met andere secties van groot belang; we hopen de kennis binnen het iBMG op dit terrein en gerelateerde terreinen gezamenlijk verder uit te bouwen. Joris van de Klundert GR → R&G De term Gezondheidsrecht wordt in Nederland vooral geassocieerd met het recht dat van toepassing is op de arts-patiënt relatie. Bij gezondheidsrecht denkt men (helaas) nog te vaak aan medische aansprakelijkheid, letselschade en tuchtrecht. Aan zorgverleningsrecht dus. Bij de sectie bezien we het recht zoals dat geldt voor alle relevante relaties in de zorg, dus ook die tussen verzekerde en verzekeraar (zorgverzekeringsrecht) en die tussen zorgverzekeraar en zorgaanbieder (zorgfinancieringsrecht): Recht & Gezondheidszorg. Martin Buijsen Veelgebruikte termen en schrijfwijzer Op intranet vind je een overzicht van alle veelgebruikte termen binnen het iBMG en de EUR (www.bmg.eur.nl/intranet > marketing & communicatie). De schrijfwijzer is zowel in het Nederlands als in het Engels beschikbaar. Vragen en opmerkingen zijn welkom via
[email protected].
de BMG krant • herfst 2010 • 9
Oraties 26 november 2010 Tussen de modder van de praktijk en de schone wetenschap. Jan Klein 16.00 uur, Scheepvaart en Transport College Voorafgaand aan de oratie vindt een symposium plaats over patiëntveiligheid met o.a. Kim Putters. Meer informatie en aanmelden via www.hetcongresbureau.nl. 20 mei 2011 Carin Uyl 16.00 uur, Aula Woudestein 30 juni 2011 Hans Severens 16.00 uur, Aula Woudestein Promoties 9 december 2010 Science and policy in interaction. On practices of science and policy interaction in policy-making in health care Stans van Egmond 9.30 uur, locatie nnb 14 december 2010 Health and social burdens of people living in an economically and health-deprived area Jane Murray Cramm 15.30 uur, Senaatszaal Woudestein 16 december 2010 Modeling and Management of Variation in the Operating Theatre Pieter Stepaniak 9.30 uur, Senaatszaal Woudestein
Contactpersoon: Alexia Zwaan,
[email protected] Meer informatie: www.bmg.eur.nl/hsmo 2 december 2010 Towards a new professionalism in health care? Seminar van sectie HCG 9.30 – 18.00 uur, M-gebouw Woudestein Aanmelden (gratis) via
[email protected] 9 – 10 December 2010 International Conference on Health Care Rationing Erasmus Observatory on Health Law (sectie R&G) Meer informatie en aanmelden: www.erasmusobservatoryonhealthlaw.nl 9 maart – 27 mei 2011 Diploma Course International Health and Policy Evaluation Locatie: EUR/Woudestein Contactpersoon: Ellen van de Poel,
[email protected] Meer informatie: www.internationalhealthcourse.nl BMG seminars 12.00 – 13.00 uur, Aad de Roo zaal (met lunch) 18 november 2010 Pragmatic trials: the mutual shaping of research and primary health care practice Yvonne Jansen 2 december 2010 HCG Seminar (zie hierboven) 16 december 2010 Key issues in the design of pay-for-performance programs: a conceptual framework Frank Eijkenaar
Congressen, symposia en cursussen 31 augustus – 26 november 2010 Executive course Veiligheid in de zorg Locatie: EUR/Woudestein
SUMMARY Page 1/2 Academic care for health care Wilfried Notten The above heading is the title of iBMG’s annual plan for 2011 that we have submitted recently to the Executive Board. This title epitomizes the very thing our institute is committed to. An institute whose research and education activities are strongly oriented to the requirements and needs of the care sector. Whose researchers and teaching staff, from various disciplines but operating as part of a team, are dedicated to analyse multifaceted problems in health care and to find solutions. And as a matter of course in an academic and innovative way. Wherever this is needed and useful, we do this in close partnership with Erasmus MC and with the other faculties on Woudestein campus. In so doing we naturally make use of Erasmus University’s unique position in other domains. Our programmes really touch upon the priorities of the care sector, as also appeared from the successful first edition of a seminar series for alumni which took place on 30 September. Under the title 'Zorg voor Kennis' (Take Care of Knowledge) the participants discussed issues such as: a greater say for the health care user; risk equity; and patient safety in times of budget cuts. There was a great interest from the side of our alumni and guests to attend this seminar, and by far not all registrations could be accepted. We noted highly positive sentiments among the participants – almost 200 in number and predominantly active in or for the care sector. Back to the 2011 annual plan: In October 2008 all faculties signed a covenant with the Executive Board of EUR in which they committed themselves to achieve the aims of the Erasmus University multi-year plan. iBMG as well has committed itself to realise the stated goals for 2013, i.e. as far as these are applicable to us. For a comprehensive overview of the quantifiable goals for 2013, the current status quo and the things we plan to do in 2011 to get closer to achieving the goals, I would like to refer to the annual plan. We indeed cherish great ambitions, which we can fulfill only if everyone is committed to them. I will mention a few:
10 • de BMG krant • herfst 2010
13 januari 2011 Comparing the cost-effectiveness of a wide, range of COPD interventions using a stochastic, dynamic population model for COPD Martine Hoogendoorn
- Raising the success rate of the Health Sciences bachelor programme from 53% to 60% after 4 years (post BSA); - Improving the basic quality of research, to be reflected, among other things, by an increase in the total (weighted and average) CWTSscore in the research fields of iBMG to 1.3; - Striving to achieve a strong increase in the number of NOW-subsidized projects – including at least 1 personal (Veni, Vidi of Vici) project grant – and building out our participation in the EU framework programme with minimally 5 projects. The latter goal is also intended to reinforce our international position. The past period furthermore was dominated by the formation of a new government. Under the motto: 'freedom and responsibility' Messieurs Rutte and Verhagen presented the coalition agreement of a VVD and CDA minority government with the support in parliament from the PVV. At this time of writing is not yet certain whether this cabinet will really be established. It is evident, however, that the proposed set-up exercises many minds. We are facing a fierce division of opinion about co-operation with Wilders, not only across the nation but certainly within the CDA party. During the last CDA congress emotions among advocates and opponents ran high. Whatever one’s opinion about the course that has been set, the fact that both advocates and opponents were given full opportunity to express their opinions – often put into charged and strong words – is also an achievement in our democracy that we must cherish. Apart from the socio-political consternation we were naturally occupied with the substance matter of the draft coalition agreement and its possible consequences for the care sector. An additional one milliard euros will be invested in the national care-for-the-elderly programme. Furthermore, the Rutte-Verhagen cabinet has a major set of health care measures in store, varying from limiting the basic health insurance package, reinforcing basic health care and stimulating continuity of care, to prohibiting mergers between care providers and health insurers. Looking more specifically at iBMG’s position, as yet it is hard to say in concrete terms what might be the consequences of the draft coalition agreement for the 2011 annual plan. We do know, however, that the basic student grant and the master phase supplementary grant system will be replaced with a
so-called income-contingent loan system. The draft coalition agreement contains several important statements on knowledge position and research. For the time being it is not yet clear how these would affect the first and second flows of money in the coming years. We shall have to await the specifications. In any case it will currently do no harm to direct efforts to securing EU-resources!
Page 5 New course evaluations Wouter Jaspar The past college year has seen many changes in the course evaluations. You may have noted that the lay-out was re-designed. In the past few months, a workgroup has been working on a new set of questions for course evaluations. This new set will make it easier for students, teachers and management to process the information gathered from the evaluations. Use is being made of standard modules, which allow making comparisons between different courses as well as different years. The course evaluation will be digitally provided after the examination, so the exam itself can be evaluated as well. Also, some student background questions will be asked so as to evaluate the level of difficulty that different student groups may have with the course material. The evaluation will remain anonymous. Adding course specific questions will still be possible. Students will have two weeks to fill out the evaluation. Reminders will be sent to those students who have not done so after one week. After the deadline has passed the course coordinators will receive the results by e-mail. For more details about the course evaluations, please contact Wouter Jaspar (
[email protected]).
Page 7 Rotterdam Global Health Initiative also aimed at governance Godelieve van Heteren The past few months have seen many activities in the Rotterdam Global Health Initiative (RGHI). This became clear during the well-attended network meeting of participating researchers from iBMG, MGZ and ISS in September. Under the watchful eye of guest professor John Ovretveit from the Karolinska Institute, a choice selection of researchers presented
27 januari 2011 Levelled bed occupancy and controlled waiting lists using master surgical schedules Jeroen van Oostrum
• Erasmus Bachelor Open Dag Voorjaar: 2 april 2011 • Erasmus Bachelor Open Dag Zomer: 23 juni 2011
10 februari 2011 Governance of local care & social service (evaluatie WMO) Maarten Janssen en Kor Grit
Master • Erasmus Master Open Dag Najaar: 30 november 2010 • Mastervoorlichting iBMG: 10 februari 2011 • Erasmus Master Open Dag Voorjaar: 3 maart 2011 • Mastervoorlichting iBMG: 26 mei 2011
24 februari 2011 Martina Buljac en Monique Veld 10 maart 2011 Risicoverevening Richard van Kleef
Onderwijs Service Centrum
Agenda van de overige seminars is te vinden op intranet onder onderzoek > congressen & seminars.
Onderwijsdag 25 november 2010 10.00 – 14.00 uur
Medewerkersactiviteiten
Trimesters • Aanvang 2de trimester: maandag 6 december 2010 • Aanvang 3de trimester: maandag 21 maart 2011
15 december 2010 Kerstlunch en uitreiken kerstpakketten Tussen 12.00 - 14.00 uur, J7 11 januari 2011 Nieuwjaarslunch 12.00 – 14.00 uur, locatie: Faculty club, 17e verdieping H-gebouw 11 januari t/m 10 februari 2011 Workmate project (community services) Vrijwilligers werk in die maand, met feestelijke afsluiting op donderdagavond 10 februari op een bijzondere Rotterdamse locatie. Iedere eerste donderdag van de maand Borrel vanaf 16.00 uur bij de bar op J7 Voorlichting
Vakanties • Kerstvakantie: 20 t/m 31 december 2010 • Meivakantie: 2 t/m 6 mei 2011
instituut Beleid & Management Gezondheidszorg
AGENDA
1 Tussen praktijk en onderzoek van toezicht 5 ‘Goed uit de startblokken’ flinke impact op eerste jaar 7 Nieuws uit de VS: aapjes kijken bij Kaiser 7 iBMG neemt stokje Workmate over
‘iBMG verovert Erasmus Vitaal Bokaal na felle strijd met andere faculteiten en organisatie-onderdelen’
Feestdagen • Goede Vrijdag: vrijdag 22 april 2011 • Tweede Paasdag: maandag 25 april 2011 • Hemelvaartsdag: donderdag 2 juni 2011 • Tweede Pinksterdag: maandag 13 juni 2011
8 Bedrijfsvoering EUR 2013: ambitieuze verbeterslag 8 Hulp van je collega’s bij het geven van onderwijs 10 Agenda/Summary
NUMMER 10 • HERFST 2010
Inleverdeadlines programmaboeken & artikelen • Artikelen: 6 weken voor start van het vak lange artikelen aanleveren • Programmaboeken: uiterlijk 1 week voor start van het vak programmaboek op eigen Blackboard omgeving plaatsen
Bachelor • Erasmus Bachelor Open Dag Najaar: 13 november 2010 • Erasmus Bachelor Open Dag Ouders: 23 november 2010
projects with a global health dimension. From these it emerged that people from the various institutes are increasingly getting together. Ovretveit himself gave a brief overview of different locations where he had performed evaluations of global health programmes, and emphasized the large local differences, which should be accounted for methodologically as well. The RGHI is notably concerned with the structural reinforcement of health care systems worldwide and to this aim employs the large body of knowledge built in Rotterdam in the fields of equity, socio-economic health disparities, health financing, service delivery, evaluation and impact, logistics, quality and safety, besides newly developing fields such as health as human right, new knowledge architecture and governance. The latter theme, governance, is of increasing importance internationally. Many development programmes tend to fail for reasons of inadequate control, bad logistics and sometimes also dubious politics. Often large amounts of money are involved. It is not to be wondered at, therefore, that more and more international criticism is levelled at poor governance. Having on board Roland Bal, Katharina Paul, Pauline Meurs, and Wil Hout of ISS, the RGHI is maintaining a strong starting position to play a critical role in those international governance debates and relevant research. Network participant and ISS professor Wil Hout recently dedicated his inaugural lecture ‘Governance and the Rhetoric of International Development’ to the general nature of discussions on governance – notably in international institutions such as the UN. He criticised that ‘the framing of governance’ is now mainly put in technocratic terms, whereas reflections in political economics terms are badly needed. A quote from professor Hout’s inaugural lecture: ‘Many discussions about governance, governance reforms and limiting conditions do not go beyond rhetoric and are not put into practice.’ This is one of the reasons why Wil Hout, together with Pauline Meurs and the iBMG governance group, is busy developing a number of research proposals aimed at scrutinising the practice of global health programmes and discussions. This has led in the past month to a KNCV co-authored proposal for postgraduate research on governance in some large-scale TB programmes.
Page 9 iBMG sculpture Marieke Veenstra The party on 14 October saw the unveiling of ‘the image of iBMG’ at J7. This event and the unveiling marked the conclusion of our relocation process and the official initiation of the J-building. This process not only secured us a prime location, but also a clear and recognisable image of our identity and more mutual contact and solidarity. With this in mind we ordered a sculpture from Ad Haring, who earlier designed other works of art in Erasmus University. The artist was inspired by suggestions from a committee consisting of Ernst Bakker, Tineke Broer, Sander Bus, Esther Schoen, Marieke Veenstra, Wendy Verhoeven and Kees van Wijk. It is a work of art that symbolically represents various characteristics of iBMG. - The base of the sculpture is a solid, granite pedestal. Placed on this pedestal is the clearly recognisable figure of Desiderius Erasmus. - He is flanked on all sides by cube shapes that symbolise the multidisciplinary nature and the versatility of the research conducted by iBMG. - he build-up of the cubic shapes furthermore is suggestive of the personal growth and inquisitiveness seen in the institute’s students and staff. The cubic shape at the top is transparent as a symbol of the open mind. - The side of Erasmus’s head which is visible through the transparent shape is purple-coloured in line with the use of purple typical for iBMG. - The robust modelling- and burnishing techniques applied to lend Desiderius Erasmus a softly golden shine accentuate his figure and symbolise iBMG’s unique and prominent position in society and notably in the health care sector. As a token of the official initiation of the J-building a smaller copy of the sculpture will be presented to employees with a substantial appointment at iBMG. Furthermore, it will be presented to employees leaving the institute and to persons who are or have been especially involved in iBMG. In addition, iBMG master students obtaining a degree as from now will receive the sculpture model as a graduation present. We hope that recipients will feel honoured to be presented with the sculpture, which reflects our pride in iBMG.
COLOFON De BMG krant is het blad voor medewerkers van het iBMG en verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 325 stuks. Reacties of bijdragen
[email protected] Contactpersonen rubrieken Astrid van Keulen (Onderwijs) Diane Mevius (Onderwijs) Sonja Meeuwsen (Onderzoek) Pauline Heepke (Bedrijfsvoering) Productiebegeleiding/eindredactie Marketing & Communicatie iBMG Fotografie iBMG, EUR, FBMG, iStockphoto, Michelle Muus, Levien Willemse Vormgeving Ernst de Jonge BNO Vertaling Impact Taalburo Druk Veenman Drukkers Papier Propoff Wit, chloorvrij, zuurvrij, FSC mixed sources
instituut Beleid & Management Gezondheidszorg is verbonden met
Drie onrustbarende vragen
VAN HET MT Academische zorg voor de gezondheidszorg Bovenstaande is de titel van het jaarplan 2011 van het iBMG dat wij onlangs bij het College van Bestuur hebben ingediend. Met deze titel willen wij benadrukken waar ons instituut voor staat. Een instituut dat zowel wat betreft zijn onderzoek als onderwijs sterk is georiënteerd op de behoeften en noden van de zorgsector. Dat met zijn onderzoekers en docenten, ieder met een eigen disciplinaire achtergrond maar wel in teamverband, veelzijdige vraagstukken van de gezondheidszorg analyseert en tot oplossing tracht te brengen. En wel op een academische en innovatieve wijze. Waar dat nodig en zinvol is, doen we dat in nauwe samenwerking met Erasmus MC en met de andere faculteiten op Woudestein. Daarbij maken we uiteraard gebruik van de unieke positie die de Erasmus Universiteit ook op andere deelgebieden inneemt. Dat we met ons programma echt de prioriteiten van de zorgsector weten te beroeren, blijkt eens te meer uit het succes van de eerste seminaravond voor alumni die op 30 september werd gehouden. Onder de titel 'Zorg voor Kennis' werden onderwerpen bediscussieerd als: meer zeggenschap voor de zorggebruiker, risicoverevening en patiëntveiligheid in tijden van bezuiniging. De animo van onze alumni en introducés voor dit seminar was overweldigend, zelfs zozeer dat lang niet alle aanvragen voor participatie konden worden gehonoreerd. De reacties van de deelnemers - bijna 200 in getal en overwegend werkzaam in of voor de zorgsector - waren bijzonder positief. Terug naar het jaarplan 2011: in oktober 2008 hebben alle faculteiten een convenant met het College van Bestuur van de EUR ondertekend waarin ze zich hebben gecommitteerd aan de realisatie van het meerjarenplan van de Erasmus Universiteit. Ook het iBMG heeft zich aan de realisatie van de hierin geformuleerde doelstellingen voor 2013 gecommitteerd. Uiteraard voor zover op ons van toepassing. Voor een uitvoerig overzicht van de toetsbare doelstellingen voor 2013, de stand van zaken nu en wat wij in 2011 zullen doen om dichter bij de realisatie van de doelstellingen te komen, verwijs ik graag naar Lees verder op pagina 2
ONDERZOEK • PAUL ROBBEN
Erasmus Vitaal gewonnen door het iBMG Op 28 september werd voor de derde keer Erasmus Vitaal georganiseerd op campus Woudestein. Tijdens deze sportdag voor medewerkers van de EUR strijden alle verschillende organisatie-onderdelen in teams tegen elkaar om de felbegeerde Vitaal Bokaal. Dit jaar werd er gestreden op de onderdelen: kegelroof, volleybal, hindernisbaan, choreo en estafette. Na winst op de hindernisbaan en in de choreo werd ook de afsluitende estafette gewonnen. En dus mocht het team van het iBMG zich tot winnaar van Erasmus Vitaal laten kronen! Het zeer enthousiaste en sportieve winnende team bestond uit (op de omslagfoto vanaf linksboven): Ernst Bakker, Isaac Corro Ramos, Pieter Bakx, Matthijs Versteegh, Stefan Groen, Rik Wehrens, Laura Burgers, Apostolos Tsiachristas en Wouter Jaspar.
Groen licht eerste fase Masterplan Zie pagina 9
Als medewerker van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) hoef je niet bang te zijn voor gebrek aan gespreksstof op een verjaardagsfeest. De gesprekspartners hebben uitgesproken opvattingen over het werk van de Inspectie en zijn nieuwsgierig naar de werkwijze. Deze belangstelling wordt gevoed door berichten in de media en eigen ervaringen met de gezondheidszorg, zeker als deze niet onverdeeld positief zijn. Voorbeelden te over: De Twentse neuroloog die jarenlang disfunctioneert, teveel doden op de hartchirurgie in het Radboud Ziekenhuis in Nijmegen en bij maagverkleiningsoperaties in het Scheper Ziekenhuis te Emmen en tandartsen die geen tandarts zijn maar wel in onze tanden boren en hun handen niet wassen. Naast belangstelling klinken er vaak drie, onrustbarende, vragen door bij het optreden van incidenten: waarom was de IGZ er niet (eerder), waarom zag de IGZ het niet (toen ze er waren) en waarom deed de IGZ niets (terwijl ze het wel zagen)? Wetenschappelijk onderzoek kan bijdragen aan het zoeken van antwoorden op deze vragen maar kan ook duidelijk maken waarom en door wie deze vragen gesteld worden.
De wetenschappelijke belangstelling voor toezicht in Nederland is van recente datum. Zolang overheidstoezicht een min of meer onzichtbaar onderdeel was van het beleid was er weinig urgentie om onderzoek te doen naar de werking en effectiviteit van het toezicht. Dat is zeker niet altijd zo geweest. In de eerste halve eeuw van het toezicht na de gezondheidswetten van Thorbecke (1865) speelde het Staatstoezicht, voortgekomen uit de ‘medische politie’ een belangrijke rol in de publieke en politieke agendering van de grote volksgezondheidsproblemen. Cholera, de slechte kwaliteit van het water en de woningen en kinderarbeid werden door de inspecteurs, de hygiënisten, in kaart gebracht en met succes op de politieke agenda geplaatst. Lees verder op pagina 7
de BMG krant • herfst 2010 • 1