!""#$%#&'"()*+,+
Van de voorzitter Een fundamentele bijdrage leveren
Rondkomen van minder dan 1 euro per dag, en dat niet één dag, maar elke dag. Voor 925 miljoen mensen was dat in 2010 de dagelijkse werkelijkheid. Deze situatie is onacceptabel. Daar moet en kan ook een structurele verandering in komen. Dat is het werkterrein waar The Hunger Project zich op richt. Wij doen dat omdat we ervan overtuigd zijn dat mensen hun eigen situatie kunnen verbeteren. Wij kunnen met onze visie een essentiële bijdrage leveren aan een andere aanpak, een aanpak die werkt. Onze missie is om bij te dragen aan een fundamentele oplossing voor de chronische honger wereldwijd. Onze visie is om dat samen met de mensen te doen die leven in de gebieden waar honger heerst. Wij zijn een internationale organisatie die fondsen werft voor lokaal ontwikkelde programma’s. The Hunger Project werkt volgens een specifieke – en deels ook unieke - methode in geselecteerde gebieden. De programma’s van The Hunger Project leveren concrete resultaten op die een verbetering voor de lange termijn geven. Wat de programma’s gemeenschappelijk hebben, is dat ze uitgaan van de kracht van mensen om hun eigen leven te verbeteren wanneer ze daartoe de middelen hebben. Twee concrete voorbeelden van programma’s die mogelijk zijn gemaakt door steun van Nederlandse investeerders aan The Hunger Project betreffen het werk in Benin en in India. In Benin wordt, met financiële steun van de Nederlandse THP-Katakle investeerdersgroep, het lokale ondernemerschap met de verschillende epicentra gestimuleerd. Dat heeft geleid tot versterking van de lokale economie, waardoor meer mensen kunnen profiteren van een continu-inkomen. In India worden programma’s ontwikkeld door en voor vrouwen om toegang te krijgen tot het maatschappelijke - en daarmee ook economische - verkeer. In dit verslag gaan we in op het resultaat van deze programma’s. Het zijn twee belangrijke voorbeelden van de bijdrage van The Hunger Project Nederland aan beëindiging van chronische honger.
“The Hunger Project ondersteunt mensen om op eigen kracht een toekomst op te bouwen zonder honger”
In onze gesprekken met investeerders, vrijwilligers en andere betrokkenen, houden wij steeds voor ogen waarom wij dit werk doen. Een zo groot mogelijk deel van die 925 miljoen kinderen, vrouwen en mannen, die nu nog onder chronische honger lijden, moeten een handvat krijgen om een verbetering in hun omstandigheden te brengen. Zij kunnen het en wij moeten ze daarbij steunen. Werkt u daar ook aan mee? Lees ons jaarverslag om meer te weten over de methode en aanpak. We praten er graag verder met u over. Namens het bestuur van The Hunger Project Nederland, Caroline Wouters, voorzitter
Hoogtepunten van het werk van The Hunger Project in 2010
Inhoud
In 2010 zette The Hunger Project haar werk voort
Een pilotproject voor het verbouwen van hibiscus in
Van de voorzitter
3
om een einde te maken aan honger en armoede in
Senegal was zo’n groot succes, dat het programma is uit-
Hoogtepunten 2010
4
ruim 24.000 dorpen in Afrika, Zuid-Azië en Latijns-
gebreid naar twaalf dorpen, waarbij 563 vrouwen de plant
Hoofdstuk 1 Context, Missie en methodiek
6
Amerika. Het monitoring- en evaluatiesysteem werd
biologisch verbouwen op ruim twaalf hectare grond.
Hoofdstuk 2: Resultaten
versterkt en de internationale lobby uitgebreid. In
10
- Resultaten van de epicentrumstrategie in Afrika
10
was als bestuurslid betrokken bij een nationaal initiatief in
- Resultaten op de millenniumdoelen in Afrika
12
in Bangladesh en met het ontwikkelingsfonds van
Mexico, waarbij Mexicanen zelf projecten kunnen indienen
- Resultaten en verhalen uit Benin, Malawi en Ghana
18
de Verenigde Naties (UNIFEM), in India. Hieronder
om met hun eigen middelen de leefomstandigheden in
volgen enkele hoogtepunten in de programmalanden
Mexico te verbeteren.
- Resultaten van vrouwelijk leiderschap in Azië
26
- Resultaten van capaciteitsopbouw in Latijns-Amerika
31
2010 werden nieuwe partnerschappen gesloten,
Landendirecteur van Mexico, Lorena Vázquez Ordaz,
waaronder met de grootste NGO ter wereld, BRAC,
en in Nederland: Op 10 en 11 september vond het 2015 festival in IJlst voor
Hoofdstuk 3: The Hunger Project Nederland
32
De microkredietbank in het Iganga epicentrum in Oeganda
de zesde keer plaats, dat naast in bezoekersaantallen ook
Hoofdstuk 4: Interne organisatie en bestuur
38
werd in februari 2010 uitgeroepen tot beste spaar- en
in opbrengst blijft stijgen, mede dankzij een vermeerder-
Hoofdstuk 5: Verantwoordingsverklaring
44
kredietcoöperatie van 2009. Dit was een kroon op het
ing van de opbrengsten door Wilde Ganzen, NCDO en de
werk van het bestuur van de bank, dat uit louter vrouwen
Robertson Foundation.
Hoofdstuk 6: Werkwijze en relatie tot
50
The Hunger Project Wereldwijd
bestaat. In september was de landendirecteur van Malawi, Row-
Hoofdstuk 7: Fondsenwerving
54
In maart werd in India een amendement aangenomen dat
lands Kaotcha, in Nederland om een projectvoorstel te pre-
Hoofdstuk 8: Communicatie en voorlichting
60
vrouwen recht geeft op 33 procent van de parlement-
senteren aan een particuliere stichting voor een pilotproject
Hoofdstuk 9: Acties voor The Hunger Project
64
szetels in de deelstaten (net zoals dat als sinds 1993 op
in 2011. Tijdens zijn bezoek gaf Rowlands Kaotcha diverse
dorpsniveau het geval is). The Hunger Project heeft hier als
inspirerende presentaties waarbij hij de Vision, Commit-
Hoofdstuk 10: Monitoring & Evaluatie
68
deel van de Alliantie voor 33 procent en met de inzet van
ment en Actie-methode toepaste.
Hoofdstuk 11: Financiën
70
vele gekozen vrouwen uit de dorpsraden jarenlang cam-
- Bijlage Verkorte jaarrekening
73
pagne voor gevoerd. Als dit amendement wordt omgezet
Eind oktober lanceerde het bureau Creative Venue een
- Bijlage accountantsverklaring
78
in een wet, zal het landschap voor vrouwenrechten in India
succesvolle mediacampagne om aandacht te genereren
drastisch veranderen, en daarmee de ontwikkeling van vele
voor het investeerdersnetwerk Katakle. Dit leidde tot een
- Bijlage Samenwerkingspartners wereldwijd
80
vrouwen en hun gemeenschap.
item op het NOS Journaal op Nederland 3, diverse artike-
- Bijlage Bedrijven, partners en Fondsen 2010
80
len in landelijke dagbladen, radio-interviews en een aantal In april werd de spaar- en kredietcoöperatie Gudatu van
nieuwe investeerders.
het Jaldu epicentrum in Ethiopië als eerste van de microkredietactiviteiten van The Hunger Project in dat land door
In november brachten werknemers van The Hunger Project
de overheid formeel erkend als rurale bank. Door toegang
Benin en een team van hardlopers uit de epicentra een be-
tot het microkredietprogramma kunnen de deelnemers
zoek aan Nederland. Onder leiding van de landendirecteur
meer investeren en verdienen, gezond voedsel en school-
Benin, Pascal Djohossou, bezochten zij Nederlandse bedri-
materialen kopen, hun huizen verbeteren en een spaarcul-
jven en namen deel aan de NPM Capital Run. De wedstrijd
tuur ontwikkelen.
bracht ruim 600 mensen op de been en bracht 200.000 op voor de bouw van een nieuw epicentrum in Benin. Het
The Hunger Project Bangladesh organiseerde in mei hun
team uit Benin eindigde als tweede.
derde Vrouwen Conventie en vierde daar met invloedrijke
Programmalanden van The Hunger Project
vrouwen hun successen, waaronder het tegengaan van
In december 2010 verhuisde The Hunger Project naar
645 huwelijken op jonge leeftijd, het testen van 13.357
Afrika: Benin, Burkina Faso, Ethiopië, Ghana,
een groter kantoor in de binnenstad van Utrecht, waar
Malawi, Mozambique, Senegal en Oeganda
waterputten op arsenicum en de bouw van latrines voor
voldoende groeiruimte is om in 2011 nog veel meer hoog-
7.445 families.
Azië: Bangladesh en India
tepunten te genereren.
Latijns-Amerika: Mexico en Peru
1 Wereldwijd leefden in 2010 in totaal 925 miljoen mensen met chronische honger
Context, Missie en methodiek “The Hunger Project zet zich in voor een wereld zonder chronische honger”
Context
Figuur: Aantal mensen met honger in 2010
Wereldwijd leefden in 2010 in totaal 925 miljoen mensen (Bron: FAO 2010) met chronische honger. Zij moeten rondkomen van minder dan één euro per dag. Het
Methodiek Chronische honger is zoals boven beschreven niet alleen het
Azië en de Pacific: 578
Ontwikkelde landen: 19 Nabije Oosten en Noord-Afrika: 37
grootste deel van deze mensen (75 procent) leeft op het platteland. Voor het eerst
Latijns-Amerika en het Caraïbisch gebied: 53
in jaren daalde het aantal mensen met chronische honger, maar verwaarlozing van
gevolg van de beschikbaarheid en verdeling van voedsel. Omdat veel andere factoren een rol spelen in het duurzaam oplossen van de honger kiest The Hunger Project voor een
landbouw, de economische crisis en de stijging van de voedselprijzen drijven in
integrale aanpak, waarbij we aan alle acht millenniumdoelen
de loop van het jaar toch weer steeds meer mensen de armoede in. In Azië leven
(ontwikkelingsdoelstellingen geformuleerd door de VN in
getalsmatig de meeste mensen met honger, gevolgd door Sub-Sahara-Afrika.
1995) werken.
Chronische honger heeft niet alleen te maken met de beschikbaarheid en verdeling
De integrale aanpak van The Hunger Project heeft als doel
van voedsel. Ook sociale condities zoals familie-inkomen, gezondheid, onderwijs,
dat mensen hun eigen kracht ontdekken en gebruiken, en
leefomgeving, mensenrechten en maatschappelijke positie spelen een rol. In rurale
stimuleert leiderschap en zelfvertrouwen. Daardoor boeken
gebieden zijn mensen vaak minder geschoold en hebben ze vaak weinig of geen
zij uiteindelijk zelf duurzame vooruitgang bij de beëindiging
toegang tot een functionerende markt. The Hunger Project richt zich om deze
van hun eigen chronische honger en armoede. De drie pijlers
redenen op mensen met chronische honger in rurale gebieden. En kiest bovendien
Sub-Sahara-Afrika: 239
voor een aanpak waarbij aan alle acht millenniumdoelen tegelijk wordt gewerkt.
van The Hunger Project zijn: • Mobilisering van mensen om zelf in actie te komen • Empowerment van vrouwen
Missie The Hunger Project zet zich in voor een wereld zonder chronische honger.
Visie The Hunger Project beschouwt mensen met chronische honger niet als slachtoffers, maar ziet hen als krachtige individuen. Mensen die hun eigen honger kunnen beëindigen als zij in staat zijn hun capaciteiten te ontwikkelen, kansen te herkennen en te benutten.
• Totaal 925 miljoen • Ontwikkelde landen: 19 • Nabije Oosten en Noord-Afrika: 37 • Latijns-Amerika en het Caraïbisch gebied: 53 • Sub-Sahara-Afrika: 239 • Azië en de Pacific: 578 (Bron: FAO 2010)
• Samenwerking met lokale overheden The Hunger project werkt met bewezen, systematische methodes, waarbij diepe empowerment en werken in een tempo dat past bij de lokale behoeften, met aandacht voor culturele waarden, de uitgangspunten zijn.
Mobilisering van mensen om zelf in actie te komen
Bottom Up of Top Down?
The Hunger Project traint vrouwen en mannen en geeft hun de kennis, methoden en
Hoe verhoudt de empowermentmethode van The Hunger Project zich tot
middelen om zelf actie te ondernemen om hun leven te verbeteren. Op dorpsniveau
traditionele hulpverlening? In onderstaand schema worden deze verschillende
volgen mensen een zogenaamde Visie, Commitment en Actie workshop (VCA),
manieren van werken uitgelegd.
waarin ze inzicht krijgen in hun eigen capaciteiten en mogelijkheden. Ze maken zelf concrete en haalbare plannen om hun dromen te verwezenlijken en hun visie op een betere toekomst vorm te geven en voeren die uit met lokale bronnen. The Hunger Project helpt hen vervolgens mee om gemeenschappen op te bouwen waarin iedereen zich kan ontwikkelen. Zo krijgen mensen bijvoorbeeld toegang tot zelf opgezette microkredieten, scholing, gezondheidszorg en tot de voedselbank.
Empowerment van vrouwen Vrouwen zijn vaak verantwoordelijk voor het vervullen van de basisbehoeften van hun gezin. Desondanks worden veel vrouwen systematisch buitengesloten en hebben ze geen toegang tot onderwijs, geld of invloedrijke posities. Vrouwen zijn vaak ondervoed omdat ze hun eten afstaan aan mannelijke familieleden en hun
“Bij de inspanning van de bevolking om de leefsituatie te verbeteren is gelijkheid tussen mannen en vrouwen essentieel”
kinderen. Uit studies blijkt dat zodra vrouwen ondersteund worden om in hun kracht te staan en zich ontpoppen als leider, de gehele gemeenschap daarvan de vruchten plukt. The Hunger Project maakt vrouwen en mannen bewust van die waarde van vrouwen in het opbouwen van sterke lokale gemeenschappen en biedt vrouwen de kans zich te ontwikkelen met alfabetiseringlessen, scholing en leiderschapstrainingen. Daarna kunnen vrouwen in de programma’s in Afrika bijvoorbeeld een beroep doen op microkredieten, waarmee ze kunnen investeren in een kansrijkere toekomst voor het hele gezin. Of kunnen ze, in India, optimaal gebruikmaken van hun politieke mandaat en het bijbehorende lokale overheidsbudget.
Samenwerking met lokale overheden The Hunger Project werkt samen met lokale overheden, omdat deze het dichtst bij de mensen staan. Het is hun taak om basisbehoeften aan onder andere water en sanitatie, gezondheidszorg en onderwijs te organiseren. The Hunger Project wil die taak expliciet niet overnemen, maar betrekt de lokale overheid in alle stadia en op alle niveaus van de ontwikkeling van de gemeenschap. Zo zorgt zij ervoor dat dorps- en districtsraden effectief kunnen werken en dat vrouwen een stem krijgen in de dorpsraad. Door de lokale overheid erbij te betrekken, kan The Hunger Project duurzame ontwikkeling waarborgen.
2
In Afrika werkt The Hunger Project in acht landen met lokale staf aan de epicentrumstrategie
Resultaten van de epicentrumstrategie in Afrika “Er wordt nauw samengewerkt met lokale overheden”
In Afrika werkt The Hunger Project in acht landen (Benin, Burkina Faso,
Fase 1: Mensen activeren om samen te werken door
In 2010 zijn 15 epicentra in fase 2. In 2010 zijn 129 nieuwe
Ethiopië, Ghana, Malawi, Mozambique, Oeganda en Senegal) met lokale
middel van VCA workshops. De lokale bevolking wordt
waterbronnen aangeboord en werden 821 voedselzekerheid
staf aan de epicentrumstrategie. Een epicentrum is een dienstencentrum
gestimuleerd een visie te ontwikkelen op een toekomst
workshops gegeven aan 18.761 vrouwen en 19.572 mannen.
voor dorpen gelegen binnen een straal van ongeveer tien kilometer. Het
zonder honger, en leiderschap op zich te nemen. Vooral
bedient tien tot vijfentwintig dorpen met een totale bevolking van tien-
vrouwen vervullen daarbij een belangrijke rol. Men maakt
Fase 3: Uitbouwen diensten epicentrum
tot vijftienduizend mensen in rurale gebieden. Kenmerkend is dat de
concrete haalbare plannen en krijgt ondersteuning in de
Door de dorpsbewoners wordt meer en gevarieerder voedsel
bevolking zelf, na het volgen van Visie, Commitment en Actie workshops
vorm van microkredieten, alfabetiseringslessen en trainingen
verbouwd. Hierdoor kan een voedselbank opgebouwd
(VCA), bouwt aan een epicentrum en de bijbehorende diensten. In het
gericht op landbouwtechnieken en ondernemerschap. Er
worden voor tijden van schaarste. Leencomités voor
epicentrum zijn een voedselbank gevestigd, leslokalen, een bibliotheek,
wordt contact gelegd met de lokale overheid om steun voor
microkredieten ontwikkelen zich tot door vrouwen gerunde
een gezondheidscentrum en een door vrouwen gerunde bank waar
het beginnende project te stimuleren.
plattelandsbanken. Mensen krijgen workshops over
microkredieten verstrekt worden. Rond het gebouw liggen gezamenlijk
inkomstengenererende projecten en ondernemerschap.
bewerkte akkers. Bij de inspanning van de bevolking om de leefsituatie te
In 2010 zijn in de Afrikaanse programmalanden 1.791 VCA
Medische zorg is beschikbaar en kleuteropvang gaat van
verbeteren is gelijkheid tussen mannen en vrouwen essentieel. Er wordt
workshops gegeven. Hieraan namen 79.123 vrouwen en
start. Er wordt veel aandacht besteed aan het ontwikkelen
nauw samengewerkt met lokale overheden, die gestimuleerd worden om
56.888 mannen deel. In 2010 waren 42 epicentra in fase 1.
van een hecht partnerschap met de lokale overheid. Dit zal
voor passende infrastructuur, gezondheidszorg en onderwijsfaciliteiten
samen met de inkomstengenererende projecten bijdragen aan
te zorgen. Zo kan de bevolking na verloop van tijd zelfstandig en
Fase 2: Bouw epicentrum
een onafhankelijk functionerend epicentrum, zonder financiële
zelfvoorzienend zijn. In totaal zijn er in 2010 122 epicentra, waarvan 20 zich
De dorpsbewoners bouwen gezamenlijk het epicentrum-
ondersteuning van The Hunger Project.
in de laatste fase naar onafhankelijkheid bevinden. In 2009 waren er 110
gebouw met bijbehorende voorzieningen zoals een gezond-
epicentra en bevonden zich 17 daarvan in de laatste fase.
heidscentrum, leslokalen, voedselbank, microkredietbank,
In 2010 zijn 45 epicentra in fase 3. 196.583 mensen
bibliotheek en sanitaire voorzieningen. Er starten workshops
bezochten de gezondheidscentra in 2010. Van de
over voedselproductie, hiv/aidspreventie, duurzaam
kleuteropvang, waarbij een maaltijd verzorgd wordt, maakten
leefmilieu en gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen.
5.342 meisjes en 4.650 jongens gebruik in 2010.
Fase 4: De weg naar onafhankelijkheid De gemeenschap voorziet in haar eigen basisbehoeften en betaalt de basisvoorzieningen met eigen middelen. Er zijn inkomsten
In 2015 zijn extreme honger en armoede uitgebannen
uit diverse activiteiten en economische vooruitgang ontwikkelt zich samen met sociale vooruitgang. Er is een gemeenschap
In Afrika ligt de focus op het verbeteren van vaardigheden van boeren en op microkrediet voor vrouwen
gecreëerd waarin gelijkwaardigheid bestaat tussen mannen en vrouwen, waarin alle kinderen naar school gaan (ook meisjes) en
en mannen. Door de voedselbanken in de epicentra kunnen dorpsbewoners in tijden van schaarste tegen
microkredieten voor iedereen bereikbaar zijn. Het leiderschap van vrouwen wordt steeds meer als vanzelfsprekend gezien. Het
redelijke prijzen aan voedsel komen. Bewoners kunnen workshops over voedselzekerheid en de bewerking
epicentrum is onafhankelijk wanneer de gemeenschap in staat is om de eigen behoeften te formuleren en deze om te zetten in
van voedsel volgen en opgeleid worden tot landbouwtrainer.
eigen actie en succesvolle onderhandeling van diensten van de overheid of andere organisaties. Voedselzekerheid workshop
In 2010 zijn 20 epicentra in fase 4. In totaal hebben 16.563 vrouwen en 5.556 mannen aan een van de 366 microkrediet
Fase 1
Fase 2
Fase 3
Fase 4
Benin
14
5
0
7
2
Burkina Faso
15
1
1
8
5
Ethiopia
7
2
1
3
1
Ghana
52
22
10
18
2
Malawi
8
2
1
4
1
Mozambique
4
2
1
1
0
Senegal
11
5
0
3
3
Uganda
12
4
1
1
6
totaal
123
43
15
45
20
Aantal Aantal mannen Workshops getraind
Aantal vrouwen getraind
Voedselbewerkingstraining
Aantal vrouwen getraind
Aantal vrouwen getraind
Aantal mannen getraind
Benin
59
1.545
1.843
-
-
-
-
-
-
Burkina Faso
14
151
263
30
951
2.403
-
-
-
Ethiopië
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Ghana
593
12.481
13.788
3
8
24
-
-
-
Malawi
33
1.897
1.842
13
400
265
1
11
-
Mozambique
19
174
55
-
-
-
1
14
10
Senegal
30
313
359
22
1.024
120
10
118
7
Oeganda
73
2.200
1.422
34
540
536
15
243
162
Totaal
821
18.761
19.572
102
2.923
3.348
27
386
179
workshops deelgenomen. Aan de 216 inkomstengenererende workshops deden 10.899 vrouwen en 3.328 mannen mee.
Aantal epicentra
Landbouwtraining: train de trainer
Aantal Workshops
Aantal Aantal mannen Workshops getraind
In 2015 gaan alle jongens en meisjes naar school In de epicentra gaan kinderen naar een kleuterschool. Hier worden ze voorbereid op de basisschool
Resultaten op de millenniumdoelen
en krijgen ze iedere dag een maaltijd. Dit vergroot de kans dat ze daarna naar de basisschool gaan. Zo stimuleert The Hunger Project ouders om zowel hun dochters als zonen naar school te sturen en ze de kans op een goede basisopleiding te geven.
De activiteiten in de epicentra dragen direct bij aan de millenniumdoelen, die in 2000 opgesteld zijn door de lidstaten van de Verenigde Naties. Dit zijn acht concrete ontwikkelingsdoelstellingen op het gebied van armoede, onderwijs,
Kleuteropvang
gezondheid en milieu, waarop de lidstaten vóór 2015 grote vooruitgang willen boeken. De millenniumdoelen zijn: 1 In 2015 zijn extreme honger en armoede uitgebannen 2 In 2015 gaan alle jongens en meisjes naar school 3 In 2015 hebben mannen en vrouwen dezelfde rechten 4 In 2015 is kindersterfte sterk afgenomen 5 In 2015 sterven er minder vrouwen door zwangerschap 6 In 2015 is de verspreiding van ziektes als aids en malaria gestopt 7 In 2015 leven meer mensen in een duurzaam leefmilieu 8 In 2015 is er meer eerlijke handel, schuldenverlichting en hulp
Meisjes
Jongens
Benin
467
455
Burkina Faso
660
669
Ethiopië
216
235
Ghana
2022
1815
Malawi
590
445
Mozambique
88
96
Senegal
571
364
Oeganda
728
571
Totaal
5.342
4.650
In 2015 hebben mannen en vrouwen dezelfde rechten
In 2015 is kindersterfte sterk afgenomen
Empowerment van vrouwen is een van de drie fundamentele pijlers van de methodiek van The Hunger
Naast gezonde voeding draagt The Hunger Project bij aan betere gezondheidszorg voor kinderen. In
Project. In alle programmalanden worden workshops gegeven over gelijkheid tussen de seksen en over
de gezondheidscentra in de epicentra worden de gezondheid en het gewicht van kinderen gevolgd
rechten aan vrouwen en mannen. Ook worden animatortrainingen gegeven. Mensen die deze training
in hun eerste levensjaren en worden kinderen ingeënt. The Hunger Project werkt hierbij altijd samen
gevolgd hebben, kunnen in hun eigen gemeenschap zelfstandig trainingen geven aan anderen over
met de lokale overheid, die structureel voorziet in opgeleide verpleegkundigen en medicijnen voor de
gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Vrouwen worden gestimuleerd leiderschapstrainingen te volgen
epicentrumklinieken.
en een plek in te nemen in het comité van het epicentrum. In onderstaande tabel is te zien dat in 2010 2.201 vrouwen in deze comités plaatsnamen tegenover 2.359 mannen.
Gezondheid- en gewichtscontrole Meisjes
Women empowerment programma (WEP)
Animator training WEP
Vrouwelijke leiders
Vaccinaties
Jongens
Meisjes
Jongens
Benin
3.052
2.651
3.279
2.906
Burkina Faso
1.008
716
652
595
-
-
-
Aantal Workshops
Aantal mannen in epicentrum committee
580
Aantal mannen getraind
Aantal vrouwen in epicentrum committee
Ethiopië
Aantal vrouwen getraind
Ghana
15.211
12.400
7.231
6.503
Malawi
5.711
4.332
6.764
6.847
-
2
29
78
53
61
Mozambique
550
435
826
376
2.152
638
3
24
-
575
576
Senegal
3.361
2.360
3.612
2.632
-
-
-
2
29
78
53
61
Oeganda
3.095
3.171
4.689
4.040
Ghana
667
24.823
17.744
-
81
-
710
805
Totaal
32.568
26.065
27.053
23.899
Malawi
-
-
-
-
-
-
497
514
Mozambique
1
16
11
-
-
-
12
12
Senegal
127
3.670
68
71
475
6
0
0
Oeganda
83
2.696
1.533
15
335
154
301
330
Totaal
887
33.357
19.994
93
973
316
2.201
2.359
Aantal Workshops
Aantal vrouwen getraind
Aantal mannen getraind
Benin
-
-
Burkina Faso
9
Ethiopië
In 2015 sterven er minder vrouwen door zwangerschap The Hunger Project streeft naar een vermindering van zwangerschapsgerelateerde sterfte door vrouwen en mannen bewust te maken van de risico’s, door gezondheidszorg voor vrouwen voor, tijdens en na de zwangerschap. Ook traint The Hunger Project vroedvrouwen in landen waar dat wettelijk is toegestaan.
Gezondheidszorg tijdens zwangerschap
Training vroedvrouwen, indien wettelijk toegestaan
Aantal vrouwen die gebruik maken van prenatale controle
Aantal vroedvrouwen getraind
Benin
4.624
nvt
Burkina Faso
948
112
Ethiopië
250
nvt
Ghana
1.947
10
Malawi
717
nvt
Mozambique
229
nvt
Senegal
4.089
4
Oeganda
2.328
4
Totaal
15.132
130
In 2015 is de verspreiding van ziektes als aids en malaria gestopt
In 2015 is er meer eerlijke handel, schuldenverlichting en hulp
Bewustwording is de eerste stap en die neemt The Hunger Project met het geven van voorlichting en het
The Hunger Project zet zich in voor bewustwording in de Nederlandse samenleving en een
opleiden van lokale trainers (animators) die hiv/aidsvoorlichting gaan geven. Ter voorkoming van malaria
samenhangende aanpak van rurale honger- en armoedeproblematiek in het buitenlands (economisch)
worden klamboes beschikbaar gesteld.
beleid van Nederland. Op internationaal niveau is The Hunger Project aanwezig in de lobby voor voedselzekerheid, duurzame rurale ontwikkeling, eerlijke handen en gelijke rechten en kansen.
HIV/Aids workshop Aantal Workshops
Aantal vrouwen getraind
HIV/Aids voorlichters getraind
Malaria preventie
Aantal mannen getraind
Aantal Workshops
Aantal vrouwen getraind
Aantal mannen getraind
aantal bednetten verspreid of verkocht
Benin
53
5.127
4.999
24
288
379
7.138
Burkina Faso
21
2.341
1.578
5
34
35
220
Ethiopië
3
140
109
-
-
-
-
Ghana
564
22.700
18.111
1
2
6
9
Malawi
252
24.719
18.825
21
316
301
280
Mozambique
7
140
79
-
-
-
-
Senegal
62
2.271
183
35
147
14
1
Oeganda
70
2.521
1.658
29
687
478
16.451
Totaal
1.032
59.959
45.542
115
1.474
1.213
24.099
In 2015 leven meer mensen in een duurzaam leefmilieu Door schoon drinkwater, verbeterde sanitaire voorzieningen en meer hygiëne neemt de kans op ziektes en vervuiling van het milieu af. Daarom investeert The Hunger Project in schoondrinkwatervoorzieningen en hygiënische sanitaire voorzieningen voor de epicentra, maar ook in latrines voor huishoudens. Ook worden bomen geplant om gronderosie tegen te gaan.
Toegang tot schoon drinkwater
Sanitaire voorzieningen
Tegengaan gronderosie
Aantal aangelegde of verbeterde waterbronnen
Aantal latrines voor huishoudens
Aantal gemeenschappelijke latrines
Aantal bomen geplant
Benin
-
-
-
6.302
Burkina Faso
1
-
-
7.125
Ethiopië
45
454
-
4.855
Ghana
17
38
6
-
Malawi
22
12
4
512
Mozambique
-
-
-
391
Senegal
6
210
6
8.687
Oeganda
38
383
2
24.331
Totaal
129
1097
18
52.203
Benin
Vrouwen nemen de leiding over banken The Hunger Project Nederland financiert het volledige programma in Benin. Met de Katakle investeerdersgroep haalden we € 440.100,00 op in 2010. In Benin zijn nu
Resultaten en verhalen uit Benin, Malawi en Ghana
Benin
veertien epicentra. Aan het einde van 2010 is besloten om de activiteiten te staken in twee beoogde epicentra. De bewoners van de omringende dorpen hebben wel de VCA workshop gevolgd, maar daarna zijn onvoldoende initiatieven ontstaan. De twaalf overige epicentra zijn wel succesvol gemobiliseerd. Wat dit voor het leven van de inwoners betekent leggen we aan de hand van de ervaring van twee
aantal inwoners: 8,9 miljoen, waarvan 59 procent op het platteland woont.
bewoners uit. “Ik wil al mijn zusters uit de armoede leiden, zodat ook zij ware leiders kunnen
BBP/capita: €894,- per jaar
worden.” Dit is de ambitie van N’tekpo Marguerite. Ze is een welgerespecteerde ondernemende vrouw in haar gemeenschap. Het loon dat ze verdient met haar handel in granen en de verkoop van gekookte rijst aan de basisschool in haar dorp is voldoende om haar zes kinderen naar school te sturen. Vier jaar geleden was ze nog een afhankelijke vrouw. Haar man verdiende als timmerman niet genoeg geld om het gezin te onderhouden. Toen N’tekpo hoorde van het microkredietprogramma van Kissamey Epicentrum verenigde ze zich samen met
In 2010 besteedde The Hunger Project Nederland het meeste geld aan The Hunger Project Benin, Malawi en Ghana. Voor deze landen zijn ook de meeste geoormerkte fondsen geworven. In deze paragraaf lichten we de behaalde resultaten in deze landen toe aan de hand van mensen die ervaren hebben hoe ze nieuwe kansen in hun leven aangegrepen hebben.
negen andere vrouwen. Ze is nu de voorzitter van de vrouwengroep Djidjowe. Gezamenlijk hebben ze een microkrediet afgesloten en richten zich op het inkopen en verkopen van granen. Vanwege de lage rente was het voor hen mogelijk om geld te lenen en die lening op tijd terug te betalen. De vrouwen verdienen nu maandelijks 60.000 CFAF ( € 81). Dit geeft hun toegang tot betere gezondheidszorg voor hun kinderen. Deze zullen op hun beurt opgroeien tot sterke volwassenen met een opleiding en zonder honger. In 2010 gaf The Hunger Project Benin 57 workshops over microfinanciering in haar epicentra. Hierbij werden 5.463 vrouwen en 580 mannen getraind. Ook gaf The Hunger Project Benin vijftig inkomstengenererende workshops aan 4.911 vrouwen en 577 mannen, zodat zij zelfstandig een inkomen kunnen verwerven.
Millenniumdoelen gerelateerd • 47,3% van de bevolking leeft van
De rurale banken van vier epicentra zijn in 2010 een unieke samenwerking
minder dan €1,- per dag;
gestart. Door het opstellen van officiële documenten, zoals een businessplan,
• 19% is ondervoed;
een samenwerkingsovereenkomst en een spaarbeleid, zijn ze nu een officieel
• 89 per 1.000 levend geborenen
netwerk van banken. Het netwerk wordt gerund door alleen vrouwen, maar staat ten dienste van zowel mannen als vrouwen. Het netwerk geeft de banken meer geloofwaardigheid en geeft hun betere mogelijkheden om partnerschappen aan te gaan met andere microfinancieringsbanken.
overlijden in het eerste levensjaar; • Aantal vrouwen dat sterft in het kraambed is 840 per 100.000; • Van de 15-49 jarigen is 1,2% besmet met HIV/Aids;
In een radio-interview met Radio Couffo FM vertelt de directeur van The Hunger Project Benin, Pascal Djohossou, waarom het werkt dat juist vrouwen het bankennetwerk runnen: ”De banken zijn de motor achter inkomstengenererende activiteiten in de epicentra. Ze stimuleren ook vrouwelijk leiderschap. De bank geeft toegang tot de andere onderdelen van het epicentrum: de voedselbank, de
• 35% van de bevolking heeft geen toegang tot schoon drinkwater.
Benin
Malawi
kliniek en de gemeenschappelijke boerderij, waardoor op een integrale wijze aan
In Malawi is naast de bestaande zeven, een nieuw epicentrum gestart in 2010. Meer
de millenniumdoelen bijgedragen kan worden. Waarom zou je langer wachten om
dan een vijfde van de beroepsbevolking is geïnfecteerd met hiv/aids. The Hunger
vrouwen een managementpositie aan te bieden en toegang tot financiële middelen,
Project Malawi zet zich in voor goede voorlichting, maar ook voor een betere
terwijl we weten dat vrouwen de belangrijkste bijdrage leveren aan het produceren
economische positie van de mensen die leven met deze ziekte. In dit hoofdstuk
en bewerken van voedsel?” Het onafhankelijke bestuur van vrouwen in deze banken
kunt u lezen hoe.
Vrouwen nemen de leiding over banken
Aidsvoorlichting en het succes van het vrouwencondoom
is de eerste stap naar zelfstandigheid van de epicentra. In het merendeel van de epicentra is het percentage mensen dat de lening op tijd terugbetaalt in 2010 95
Dat het mogelijk is om een beter bestaan op te bouwen, ondanks een hiv-infectie,
tot 100 procent. Alleen voor twee epicentra is het percentage te laag en neemt The
bewijst Eliza Godiya. Ze is 35 jaar oud, heeft twee kinderen en woont in het dorp
Hunger Project Benin actie om de betrokkenheid en betrouwbaarheid te vergroten.
Chapepa bij het epicentrum Nchalo. In 2009 kreeg ze haar eerste microkrediet en investeerde dit in diverse handeltjes, waaronder het kopen en verkopen van
“Waarom zou je langer wachten om vrouwen een managementpositie aan te bieden”
Romain Awoictha is sinds negen jaar betrokken bij The Hunger Project. Hij volgde
tomaten. Voorheen woonde ze in een rieten hut, maar inmiddels is ze bezig met
diverse workshops en greep zijn kans twee jaar geleden als kippenboer. Hij is
de bouw van haar tweede stenen huis, met een stalen dak. Ze legt nu geld uit haar
trots dat zijn boerderij als voorbeeld dient in de training van nieuwe kippenboeren.
ondernemingen opzij voor elektriciteit en stromend water.
Malawi aantal inwoners: 14,2 miljoen, waarvan 83% op het platteland woont. BBP/capita: €519,- per jaar
Hij volgde een training waarbij hij leerde om lokale kuikens te fokken. Dankzij een lening kon zijn boerderij uitgroeien tot 600 pluimveedieren, zoals kippen, kalkoenen
Dankzij financiering van het microkredietprogramma door Novib konden hiv/aids-
en parelhoenders. Zijn vier kinderen zijn gezond en hebben voldoende voedzaam
geïnfecteerde mensen een krediet afsluiten. Daardoor hebben zij ook een kans om
eten. Nu hij de lening heeft terugbetaald, heeft hij voldoende geld om zijn kinderen
zich economisch te ontwikkelen, net zoals Eliza Godiya, en worden ze niet langer
naar school te sturen. Het geld dat overblijft wil hij investeren in de boerderij, zodat
buitengesloten.
hij kan uitbreiden naar 1.500 pluimveedieren. The Hunger Project Benin werkt aan een breed netwerk van pluimveeboeren, en werkt ernaartoe dat met subsidie meer
Sinds 2010 is de therapie met aidsremmers in meer epicentra beschikbaar. 602
mensen de start naar een eigen bedrijf kunnen maken.
mensen, waaronder 189 mannen, 318 vrouwen en 95 kinderen, maakten hiervan gebruik. In Malawi wordt het vrouwencondoom stevig gepromoot en ook gebruikt.
In 2010 zijn enkele innovatieve landbouwontwikkelingen voor The Hunger Project
Dankzij een training van Populatie Fonds van de Verenigde Naties (UNFPA) volgde
Benin toegepast. Voor het drogen van verbouwde gewassen wordt gebruikgemaakt
de landendirecteur van The Hunger Project Malawi een strategische lobbytraining
van zonne-energie. Door de oogst op zwart plastic te leggen en af te dekken
in Swaziland. Tijdens deze training stond het gebruik van het vrouwencondoom
met wit plastic kan ze in twee uur gedroogd worden. Deze techniek is inmiddels
centraal en als resultaat van de training is de landendirecteur nu een van de vijf
door alle epicentra overgenomen. De boeren van de epicentra zijn ook begonnen
erkende “Female Condom Advocacy Champions” in Malawi. The Hunger Project
met het vermarkten van moringapoeder. Sinds enige jaren verbouwen de boeren
Malawi verzorgde 252 hiv/aidsworkshops, die ingingen op (on)gelijkheid tussen
de moringaplant, bekend om zijn goede werking als voedingssupplement voor
mannen en vrouwen. 24.719 vrouwen en 18.825 mannen namen hieraan deel.
Millenniumdoelen gerelateerd • 73,9% van de bevolking leeft van
kinderen. Door de opschaling van de productie kunnen ze het poeder nu buiten
minder dan €1,- per dag;
de epicentra verkopen. Verwacht wordt dat hiermee op termijn zoveel inkomsten
Het klinkt als een droom: een weduwe die zelfstandig US$ 8.000 verdiend heeft
verworven worden, dat de gemeenschap zelfstandig kan voorzien in haar
met het fokken van varkens. Toch is het werkelijkheid voor de 65-jarige Florence
• 29% is ondervoed;
behoeften.
Chitsonga. In 2005 kocht ze met een microkrediet drie varkens. Inmiddels heeft
• 80 per 1.000 levend geborenen
ze al 120 varkens verkocht. Met de opbrengst heeft ze haar huis opgeknapt, In 2010 volgden 1.545 vrouwen en 1.843 mannen een van de 59 workshops
haar kinderen een goede opleiding gegeven en kan ze investeren in de nodige
over voedselzekerheid. Een van die workshops ging over het opzetten van een
landbouwproducten om haar grond te onderhouden. Haar toekomstplan is om
slakkenboerderij. 45 mannen en vrouwen namen hieraan deel. Slakken zijn erg
een afzetmarkt buiten de epicentra te vinden voor haar varkens.
overlijden in het eerste levensjaar; • Aantal vrouwen dat sterft in het kraambed is 1100 per 100.000; • Van de 15-49 jarigen is 11,9% besmet met HIV/Aids;
voedzaam en de eerste boerderij met 50 slakken is inmiddels opgezet. Naast Florence volgden 2.086 vrouwen en 1.193 mannen een van de 49 microfinanciering workshops. The Hunger Project Malawi verzorgde voor 478 vrouwen en 315 mannen 8 workshops over het opzetten van inkomstengenererende projecten.
• 35% van de bevolking heeft geen toegang tot schoon drinkwater.
Malawi
Ghana
In twee epicentra is vertraging opgelopen bij de opening van kraamklinieken, omdat
In Ghana zijn in 2010 drie nieuwe epicentra gestart. Sinds de opschaling van het
de overheid de benodigde materialen niet had geleverd. In het vierde kwartaal van
programma in 2006 zijn nu 52 epicentra opgezet. In 2010 zijn nog eens 690 VCA
2010 startte Champiti epicentrum met een ambulante afdeling en een kraamkliniek.
workshops gegeven, waaraan 23.288 vrouwen en 21.638 mannen deelnamen. Wat
Dit verbetert de toegang tot gezondheidszorg van de bewoners aanzienlijk, omdat
gebeurde er na de workshops met de inwoners rondom deze epicentra in 2010?
Aidsvoorlichting en het succes van het vrouwencondoom
Eigen initiatief leidt tot succesvolle ondernemingen
ze niet meer 12 kilometer hoeven te reizen. The Hunger Project Ghana organiseerde een Nationaal Ruraal Forum net voor In totaal ontvingen 247 kinderen tot vijf jaar gezondheidszorg en bezochten 6.158
Internationale Vrouwendag. Onder het thema ‘Equal rights, equal opportunities:
mensen de polikliniek. 67 vrouwen ontvingen zorg voor geboorteplanning en
Progress for all” vroegen ze aandacht voor meer participatie van vrouwen in de
-beperking vanaf de opening van de kliniek.
politiek. Niet alleen door plekken te reserveren voor vrouwen in de districtsraden, maar ook door vrouwen te trainen en geld daarvoor vrij te maken. Dit evenement
“In totaal ontvingen 247 kinderen tot vijf jaar gezondheidszorg en bezochten 6.158 mensen de polikliniek”
Een groot aantal mensen deed een beroep op de apotheek van Ligowe Epicenter:
genereerde veel media-aandacht met als hoogtepunt een tv-optreden van de
3.816 mannen en 5.225 vrouwen kwamen het meest voor medicijnen tegen
landendirecteur.
Ghana aantal inwoners: 23,8 miljoen, waarvan 52% op het platteland woont. BBP/capita: €910,- per jaar
malaria. Omdat de vraag in toenemende mate groter wordt dan het aanbod, wordt gekeken naar de mogelijkheden van uitbreiding van de kliniek en de apotheek.
Tot voor kort werden alleen vrouwen opgeleid als animator in het programma voor gelijke rechten en kansen voor vrouwen en mannen. Dit was een bewuste strategie
Mevrouw en meneer Somanje leenden in 2007 50 kilo mest en 5 kilo zaden van The
en hiermee is een veilige situatie gecreëerd, waarin vrouwen leren opkomen voor
Hunger Project Malawi. Hierdoor konden ze in 2008 25 zakken maïsgraan oogsten,
hun rechten, en elkaar ondersteunen. Vrouwen voelden zich vaak geïntimideerd
waar hetzelfde land voorheen maximaal acht zakken opleverde. Ze verkochten tien
door de aanwezigheid van mannen. Nu, enkele jaren later, staan de vrouwen
zakken en de opbrengst investeerden ze in hun huis. In 2009 leenden ze nogmaals
zo goed in hun kracht, dat ze zelfs een groot publiek durven aan te spreken
voor landbouwproducten en dit leverde 30 zakken graan op, waarvan ze er 18
via speciale radioprogramma’s. Er is grote interesse voor deelname aan lokale
konden verkopen voor een goede prijs. In 2010 hadden ze voldoende geld voor de
verkiezingen en samen met Women in Law and Development in Africa (WILDAF)
bouwmaterialen en om een bouwvakker in te huren. Ze wonen nu samen met hun
en andere maatschappelijke organisaties organiseert The Hunger Project Ghana
vijf kinderen in een veilig huis, dat bestand is tegen alle weersomstandigheden.
leiderschapstrainingen voor vrouwen. Nu is de tijd rijp om mannen te trainen, omdat zij noodzakelijk zijn bij een duurzame lobby voor de rechten van vrouwen. In
The Hunger Project Malawi zet zich in voor voedselzekerheid en deze is verbeterd
2010 participeerden 24.823 vrouwen en 17.744 mannen in workshops binnen het
in de epicentra. Ze deelden 201 kilo mest uit, 69 kilo zaden en 700 kilo pesticiden.
gendergelijkheids-programma.
Dit leverde een groei aan productie op. Vooral maïsgraan is volop geproduceerd. Zo veel dat alle voedselbanken gevuld zijn en het overschot verkocht is aan
De vrouwen die deelnamen aan een workshop van de Global Women and Water
de bewoners van de dorpen die bij het epicentrum horen. Dankzij een nieuw
Initiative hebben hun voorstel voor een regenwaterinstallatie succesvol uitgevoerd
Millenniumdoelen gerelateerd
irrigatiesysteem kunnen ze nu tweemaal per jaar oogsten, ze zijn minder afhankelijk
en geïmplementeerd in hun epicentrum. Het kinderdagverblijf en de basisschool
• 30% van de bevolking leeft van
van regenval.
zijn nu voorzien van schoon water door middel van een regenwaterinstallatie. De installatie is succesvol overgedragen aan de scholen.
minder dan €1,- per dag; • 8% is ondervoed; • 50 per 1.000 levend geborenen overlijden in het eerste levensjaar; • Aantal vrouwen dat sterft in het kraambed is 560 per 100.000; • Van de 15-49 jarigen is 1,9% besmet met HIV/Aids;
Ghana
Ghana
Eigen initiatief leidt tot succesvolle ondernemingen
Eigen initiatief leidt tot succesvolle ondernemingen
Bismark Ampomah, een 55 jaar oude man uit Anyansu, is opgestaan als een
waar de gezondheidszorg door de overheid te wensen overlaat. Ongeveer
echte leider in het Anansu epicentrum. Hij was altijd een stil en gereserveerd
de helft van de klachten wordt veroorzaakt door malaria. Leden van de
persoon, totdat hij de VCA workshop volgde, die zijn houding en blik op het
gezondheidscommissies deelden als vrijwilligers malarianetten uit, die The Hunger
leven totaal veranderde. Nu hij inziet dat hij een belangrijke rol kan spelen voor
Project samen met USAID verzorgde voor de epicentra.
zijn gemeenschap, neemt hij deze serieus op. Hij mobiliseerde mensen bij de bouw van het epicentrum en stak de handen zelf uit de mouwen bij het zware
Ook voor kinderen is de gezondheidssituatie verbeterd. Dankzij de kliniek
constructiewerk. Zelf zegt hij: ”Ik kon na die VCA workshop echt niet meer blijven
hoeven de kinderen niet meer onder een boom gewogen te worden, wat in het
zitten afwachten tot er vanzelf iets zou veranderen.”
regenseizoen niet erg comfortabel is. 7.231 meisjes en 6.503 jongens zijn ingeënt tegen kinderziektes. 1.947 vrouwen hebben gebruikgemaakt van de begeleiding
“Anyansu epicentrum kreeg de lokale overheid zo ver dat ze nu aangesloten zijn op het elektriciteitsnetwerk”
Nu het gebouw af is en hij zich hiervan eigenaar voelt, voelt hij zich ook
voor, tijdens en na de bevalling, en er zijn geen gevallen van baby- of kindersterfte
verantwoordelijk voor de veiligheid. Vrijwillig wierp Bismark zich op als beveiliger
geweest in de epicentra sinds de kliniek in werking is. Zwangere vrouwen en
en als klusjesman om het epicentrum in goede staat te houden. Dit alles heeft een
vrouwen die borstvoeding geven hebben de mogelijkheid om een training over
grote uitwerking op zijn leven. Niet alleen voelt hij zich betrokken, maar door de
voeding te volgen.
faciliteiten die het epicentrum hem biedt is ook zijn landbouwproductie gestegen. Hij is een grote inspiratiebron voor zijn gemeenschap. Vooral jongeren zien hem als een voorbeeld: zodra je ergens in gelooft, kun je dat ook waarmaken. Niet alleen Bismark, maar meer mensen in de epicentra ontdekken hun leiderschapskwaliteiten. Ze worden proactiever en assertiever en dat leidde in 2010 tot meer druk op de lokale overheden om in de basisbehoeften te voorzien. Een resultaat daarvan is een partnerschap tussen Nkawanda epicentrum en de lokale overheid van Kwahu West, dat leidde tot het aanboren van watervoorzieningen in het epicentrum. Anyansu epicentrum kreeg de lokale overheid zo ver dat ze nu aangesloten zijn op het elektriciteitsnetwerk. Naast landbouwtechnieken is ook geïnvesteerd in nieuwe inkomstengenererende projecten. Zo werden 41 vrouwen en 58 mannen getraind in nieuwe maaitechnieken van gras, in het kweken van slakken, bewerken van leer en het produceren van zeep. Een leerpunt hierbij is dat mensen hun vaardigheden nog niet altijd in de praktijk kunnen brengen vanwege het gebrek aan een startkapitaal. De 44-jarige mevrouw Salomey Tetteh maakte na haar kennismaking met The Hunger Project in 2009 een carrièreswitch. Van kleding- en gemberverkoopster werd ze producent van zeep. Na de training verenigden de vrouwen zich en Salomey wierp zich op als penningmeester. Ze leidde de groep bij het maken van zeep en de marketing ervan, en stimuleerde de andere vrouwen om hun producten aan te bieden op een beurs. Haar ambities zijn groot: ze zette een eigen onderneming op en wil dat haar zeep de meest gewilde zeep van de lokale markt wordt. Dit schept banen voor verkopers en werknemers. Haar microkrediet heeft ze inmiddels terugbetaald en op de bank heeft ze nu 265 gespaard. Dit geld komt haar vier kinderen ten goede. De gezondheidscentra van de epicentra werken effectief, vooral in de gebieden
“Dankzij de kliniek hoeven de kinderen niet meer onder een boom gewogen te worden”
Resultaten: vrouwelijk leiderschap in Azië In Azië werkt The Hunger Project in Bangladesh en India met een lokale staf aan vrouwelijk leiderschap. Vrouwen zijn in Azië de sleutel tot ontwikkeling naar het einde van structurele armoede en chronische honger.
Resultaten:
India:
Het aantal kinderen dat in Zuid-Azië sterft aan ondervoeding is het hoogst van de
Ondanks de sterke economische groei, de rijkdom in steden en de groeiende
hele wereld en is twee keer zo hoog als in Sub-Sahara-Afrika. Volgens voedings-
middenklasse hebben bewoners van het platteland grote problemen om te
deskundigen heeft dit te maken met de ernstige onderdrukking van vrouwen en
overleven. 47 procent van de kinderen is ondervoed, waarmee India op de derde
meisjes, die een fatale vicieuze cirkel van ondervoeding veroorzaakt: een meisje in
plaats staat wereldwijd wat betreft ondervoeding. Goede gezondheidszorg,
India of Bangladesh wordt ondervoed en met ondergewicht geboren, krijgt minder
onderwijs en voeding zijn niet voor iedereen aanwezig of toegankelijk en de
voedsel dan haar broers en wat ze krijgt is minder voedzaam. Vaak wordt ze daar-
groeiende populatie en vervuiling maken het leven niet makkelijker. Maar vrouwen
naast uitgesloten van medische zorg en onderwijs. Als kind moet ze fysiek bijdra-
kunnen een grote rol spelen in het verbeteren van de leefomstandigheden.
vrouwelijk leiderschap in Azië
Sterke vrouwelijke leiders maken de dienst uit in hun dorp
gen aan de inkomsten van het gezin, vaak zwaar werk. Op jonge leeftijd wordt ze
“Vrouwen zijn in Azië de sleutel tot ontwikkeling naar het einde van structurele armoede en chronische honger”
uitgehuwelijkt en als tiener wordt ze zwanger. Ze is slecht gevoed en onder gewicht
The Hunger Project werkt in India in tien staten en heeft een effectieve methode
wanneer zij haar kinderen krijgt, die op hun beurt ook weer ondervoed en onder
gevonden waarbij de drie pijlers (het mobiliseren van mensen om zelf actie te
gewicht zijn. Vooral haar dochters krijgen minder kansen dan haar zonen en zo blijft
ondernemen, vrouwelijk leiderschap en een goede betrokkenheid bij de lokale
het patroon in stand.
overheid) geïntegreerd zijn: De Panchayati Raj Campagne. Volgens het 73e amendement van de Indiase Grondwet is een derde van de zetels in de dorpsraad,
The Hunger Project heeft de afgelopen twee decennia de kans aangegrepen om de
de Panchayat, gereserveerd voor vrouwen. The Hunger Project begeleidt vrouwen
leefomstandigheden van vrouwen te veranderen en de cirkel van ondervoeding te
in de dorpsraad in vijf jaar tijd naar effectief leiderschap, zodat ze echt wat kunnen
doorbreken. Door wijzigingen in de wetten in India en Bangladesh hebben vrouwen
betekenen voor hun gemeenschap.
recht op een deel van de zetels in de lokale politiek. The Hunger Project heeft haar programma’s hierop afgestemd en leidt vrouwen op tot effectieve leiders van hun
Mevrouw Renuka komt uit een boerenfamilie en werd met steun van diverse
gemeenschap. Hierdoor zijn ze beter in staat hun rechten op te eisen en een toe-
maatschappelijke organisaties in 2005 verkozen in de dorpsraad. In 2010 is ze
komst op te bouwen zonder honger, armoede en ongerechtigheid.
herkozen en benoemd tot president van de federatie van verkozen vrouwen in de deelstaat Karnataka. Deze raad is in het leven geroepen om vrouwelijke leiders te
Niet alleen onderdrukking van vrouwen, maar ook overbevolking en corruptie
steunen. Zo voeren ze diverse campagnes, onder andere voor het ophogen van de
dragen bij aan het in stand houden van de chronische honger en armoede. Door
zetels voor vrouwen in de landelijke politiek van 33 naar 50 procent.
langdurige partnerschappen aan te gaan met diverse maatschappelijke organisaties en lokale overheden wil The Hunger Project bijdragen aan de rechten van vrouwen
Voor haar eigen dorp betekent haar plaats in de dorpsraad een verschil van
in zowel India als Bangladesh. Bewustwordingscampagnes en de inzet van media
dag en nacht. Ze zorgde voor schoon drinkwater en een eerlijke prijs van
spelen hierbij een belangrijke rol. Door mensen de juiste informatie te geven, kunnen
gebruiksgoederen. Nu houdt ze zich bezig met gezondheidszorg en onderwijs.
ze opkomen voor hun rechten en de overheid op haar taak wijzen.
In haar dorp verlaten veel meisjes vroegtijdig de school. Renuka probeert hun ouders te overtuigen van het belang van onderwijs, wat resulteerde in de terugkeer van twintig meisjes naar school. Ook stimuleerde ze volwassenen om zelf het scholingsprogramma voor analfabeten op te pakken. Ze heeft een goede relatie opgebouwd met de minister van plattelandsontwikkeling en met de media. In 2010 hield ze zeventien persconferenties en speelde een grote rol bij het mobiliseren van andere vrouwen om zich verkiesbaar te stellen. Voor al haar werk ontving ze de nationale onderscheiding voor progressieve landbouwvrouw. De eerste stap naar effectief leiderschap van het vijfjarige programma van The Hunger Project India start met het volgen van de Vrouwen Leiderschap workshop. In 2010 volgden 3.640 verkozen vrouwelijke leiders, 292 andere vrouwen en 11 mannen een van de 130 workshops. 292 mensen werden getraind als trainer. In de workshops komt onder andere het formuleren van behoeften van de gemeenschap aan bod.
“47 procent van de kinderen is ondervoed, waarmee India op de derde plaats staat wereldwijd wat betreft ondervoeding”
India:
Sterke vrouwelijke leiders maken de dienst uit in hun dorp In het tweede jaar werken de vrouwelijke leiders deze behoeften uit tot concrete, uitvoerbare plannen. The Hunger Project India stimuleert vrouwen bij het vormen van federaties, omdat ze samen meer kunnen bereiken. 3.388 vrouwelijke leiders, 476 andere vrouwen en 67 mannen volgden een van de 102 workshops. Onderwerpen waaraan de federaties in 2010 aandacht schonken zijn transparantie van bestuurlijke processen, de afschaffing van de twee-kind-politiek en het ophogen van de zetels voor vrouwen in de landelijke overheid tot 50 procent. In het derde jaar komt het omgaan met en overwinnen van bureaucratische obstakels aan bod. In 2010 vonden 119 workshops plaats over campagne voeren voor bepaalde thema’s. Door samenwerking leren vrouwen allianties te vormen en zo druk uit te oefenen op de overheid. Rampenbestrijding en omgaan met de gevolgen van klimaatverandering
“The Hunger Project India stimuleert vrouwen bij het vormen van federaties”
stonden in 2010 centraal. In totaal zijn door middel van de workshops 20.842 mensen bereikt.
Resultaten in Latijns-Amerika: Capaciteitsopbouw van de inheemse bevolking
In jaar vier ligt de focus op het succesvol implementeren van de plannen voor ontwikkeling van het dorp en de benodigde politieke verandering. Hierbij leren vrouwen om succesvol de media te benaderen en in te zetten. In 2010 vonden negen workshops plaats voor medialobby, die 121 gekozen vrouwen, 39 overige vrouwen en 150 mannen bezochten.
Het gezamenlijke doel van The Hunger Project en haar lokale partners in
Om het werk van de vrouwen extra lading te geven reikt The Hunger Project India ieder
Latijns-Amerika is het verbeteren van de leefsituatie en emancipatie van
jaar de Sarojini Naidu Prijs uit aan een journalist voor de beste berichtgeving over
met name vrouwen van de inheemse bevolkingsgroepen, omdat onder
vrouwelijk leiderschap in de dorpsraden. In 2010 werden voor deze prijs maar liefst 2.122
hen vooral chronische armoede en honger te vinden is. Resultaten van
artikelen ingezonden in Engels, Hindi en andere regionale talen.
de programma’s van The Hunger Project tonen aan dat het steunen en krachtiger maken van vrouwen de hele samenleving helpt. Families worden
In het vijfde en laatste jaar richt The Hunger Project India zich vooral op het voeren
gezonder, meer kinderen gaan naar school, landbouwproductiviteit gaat
van campagne om andere vrouwen te mobiliseren om zich verkiesbaar te stellen. De
omhoog en inkomens stijgen. Kort samengevat: gemeenschappen worden
huidige leiders kunnen herkozen worden en zij spelen een grote rol bij het mobiliseren
veerkrachtiger. In 2010 werkte The Hunger Project in Latijns-Amerika in
van nieuwe vrouwen. Het succesvolle, intensieve verkiezingsprogramma Strengthening
Mexico en Peru. Het programma in Bolivia in samenwerking met Fundación
Women’s Empowerment in Electoral Processes (SWEEP) bestaat uit bijeenkomsten,
Acción Cultural Loyola (ACLO) liep in 2009 af. Omdat er vanuit The Hunger
filmvertoningen, straatvoorstellingen, een huis-aan-huiscampagne, trainingen en het
Project Nederland in 2010 geen rechtstreekse financieringsrelatie bestond
uitdelen van pamfletten. Hiermee zijn in 2010 in samenwerking met zeven lokale
met deze programmalanden, gaan we in dit jaarverslag niet verder in op
maatschappelijke organisaties 18.699 mensen bereikt. Uniek is dat de SWEEP-campagne
de aanpak en resultaten uit deze regio. Meer informatie is desgewenst te
gelijke rechten voor vrouwen en mannen integreert in de verkiezingsboodschap. Diverse
vinden op www.thp.org.
ontwikkelingsorganisaties hebben The Hunger Project India benaderd om haar kennis te delen met hen inzake SWEEP. Samen met het bevolkingsfonds van de Verenigde Naties (UNFPA) organiseerde The Hunger Project India een programma van negen maanden voor 208 gekozen vrouwen over seksediscriminatie. Het is voor het eerst dat The Hunger Project direct met deze vrouwen over onderwerpen als seksespecifieke abortus, kindhuwelijk, huiselijk geweld, reproductieve rechten en gezondheid spreekt. Hoewel dit gevoelige onderwerpen zijn, namen de vrouwen er enthousiast deel aan en verspreidden ze de kennis in hun gemeenschap. Ze worden gezien als de motor van verandering. Hun boodschap bereikte 37.500 mensen in vier districten.
“Meer kinderen gaan naar school, landbouwproductiviteit gaat omhoog en inkomens stijgen”
3
z
De stichting The Hunger Project Nederland is opgericht op 1 december 1980
The Hunger Project Nederland “Begin 2010 is de groeiende professionaliteit van The Hunger Project Nederland erkend door het Centraal Bureau voor de Fondsenwerving”
The Hunger Project Nederland is onderdeel van een internationaal netwerk
3.1 Algemene doelstellingen 2010
en als zodanig verbonden met de moederorganisatie The Hunger Project
• Optimale match van kracht en taken op kantoor, in bestuur en onder vrijwilligers;
Global, waarvan het hoofdkantoor is gevestigd in New York, Verenigde
• Inkomsten fondsenwerving vergroten naar € 1.800.000;
Staten. The Hunger Project Nederland is, zoals alle zusterorganisaties in
• Opzetten nieuwe strategische allianties en partnerschappen;
de partnerlanden, een autonome organisatie met eigen statuten en een
• Eigen identiteit en zichtbaarheid van The Hunger Project versterken;
onafhankelijk bestuur.
• Bijdragen aan het verbeteren van Monitoring en Evaluatie van programma’s; • Jongerennetwerk opstarten;
In Nederland worden fondsen geworven voor de uitvoering van programma’s in
Deze doelstellingen sluiten aan bij het strategisch meerjarenplan 2009 - 2011.
twaalf The Hunger Project programmalanden in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Daarnaast geeft The Hunger Project Nederland voorlichting om Nederlanders bewust
3.2 Resultaten
te maken dat een wereld zonder honger haalbaar is, als we bereid zijn kansen gelijk
Optimale match van kracht en taken op kantoor, in bestuur en onder vrijwilligers
te verdelen.
2010 was een jaar van veel interne veranderingen. Daarover is meer te lezen in het volgende hoofdstuk (interne organisatie). Door alle wijzigingen in het team, waardoor
Begin 2010 is de groeiende professionaliteit van The Hunger Project Nederland
er veel taken tijdelijk onderling moesten worden opgevangen, was er in 2010 zeker
erkend door het Centraal Bureau voor de Fondsenwerving (CBF), dat zonder
nog geen sprake van een optimale match van kracht en taken. In 2011 zullen we hier
voorbehoud het CBF-keurmerk heeft verstrekt.
met nieuwe energie aan verder werken. Daarnaast zijn we in 2010 begonnen met de voorbereidingen voor het opstellen van een nieuw strategisch meerjarenplan (2012-
Focus 2010
2016), dat naar verwachting ook de nodige implicaties zal hebben voor een optimale
The Hunger Project Nederland was van plan om in 2010 te groeien in inkomsten uit
inzet van alle beschikbare krachten binnen The Hunger Project Nederland.
eigen fondsenwerving, zodat er meer programma’s kunnen worden gerealiseerd.
.
Het was daarbij de bedoeling om de relatie met de bestaande investeerders te
3.3 Inkomsten fondsenwerving vergroten naar € 1.800.000
verdiepen, en via hen nieuwe investeerders aan te trekken. Om de fondsenwerving
Hoewel veel van de investeerders het in economisch opzicht zelf ook in 2010
te ondersteunen is ingezet op het vergroten van de zichtbaarheid onder bepaalde
niet altijd gemakkelijk gehad hebben, kan The Hunger Project redelijk tevreden
doelgroepen, zoals de pers. Om transparantie en betrouwbaarheid verder te
terugkijken op het bedrag dat in 2010 in Nederland is geworven. Dankzij grote inzet
vergroten, is er staftijd geïnvesteerd in het verbeteren van de samenwerking met The
van het team, het bestuur, vrijwilligers, trouwe vaste en 110 nieuwe investeerders is er
Hunger Project Global op het gebied van rapportages en programmamanagement.
“2010 was een jaar van veel interne veranderingen”
Hiermee zijn de inkomsten stabiel gebleven, waar we gegeven de sterk wisselende
3.6 Bijdragen aan het verbeteren van Monitoring en Evaluatie van programma’s
samenstelling en inzetbaarheid van het team in 2010 zeker tevreden mee kunnen zijn.
The Hunger Project Global heeft in 2010, met een stevige inhoudelijke bijdrage vanuit
in totaal in 2010 € 1.465.916 binnengekomen ten opzichte van € 1.490.341 in 2009.
Nederland, opnieuw een aantal stappen vooruitgezet op het gebied van Monitoring Toch is het aanmerkelijk minder dan de jaardoelstelling van € 1,8 miljoen, en minder
en Evaluatie. Zo is er gewerkt aan een nieuwe ‘Theory of Change’, die in 2011
dan het bedrag dat we aan toezeggingen hadden geworven, dat in 2010
gereed zal zijn. De standaardmonitoring-protocollen voor alle programma’s in Afrika
€ 1.779.396,50 bedroeg. Dit gat tussen geworven en gerealiseerde inkomsten
worden inmiddels intensief gebruikt. De protocollen voor Azië en Latijns-Amerika
is vooral veroorzaakt door het later dan voorzien binnenkomen van een aantal
zijn aangescherpt. Bovendien worden gegevens, zoals kwartaalrapportages van
toegezegde investeringen. Deze bijdragen zullen dus wel degelijk worden
de landen, vaker en sneller beschikbaar gesteld op het intranet. Er is nog steeds
gerealiseerd, maar tellen mee in boekjaar 2011.
ruimte voor verbetering: hoewel The Hunger Project inmiddels de ‘output’ van haar werk redelijk goed in kaart heeft, en steeds meer werkt met base-line onderzoeken
Een uitgebreidere analyse van de fondsenwerving in 2010 vindt u in hoofdstuk 7.
voordat ze een nieuwe interventie begint, is nog geen methode voor handen om een goede analyse te kunnen maken van de impact van het werk van The Hunger
“In 2010 kwam The Hunger Project 53 keer voor in dagbladen, lokale nieuwsbladen en magazines”
3.4 Opzetten nieuwe strategische allianties en partnerschappen
Project. Er is daarom in 2010 een speciale rapportagewerkgroep ingesteld, waar Nederland actief in deelneemt. Ook in 2011 blijft dit een belangrijk aandachtspunt.
In 2010 is te weinig voortgang geboekt op dit gebied. Er zijn wel voorbereidende en verkennende gesprekken gevoerd met een aantal mogelijke partners (onder andere
3.7 Jongerennetwerk opstarten
op het gebied van lobby en inhoudelijke samenwerking op landenniveau), maar die
Met het expliciete doel om meer jongere investeerders en vrijwilligers aan te trekken
zijn door tijdgebrek nog niet concreet verder uitgewerkt. Tijdgebrek niet alleen bij The
en te inspireren, is The Hunger Project in 2010 begonnen aan een nieuw initiatief.
Hunger Project, maar ook van de kant van mogelijke partners, die vaak zeer intensief
Mede dankzij de inzet van een stagiair en een aantal vrijwilligers, konden we in het
tijd moesten besteden aan het MFS-II subsidietraject van de Nederlandse overheid.
voorjaar het Youth Ending Hunger (YEH) netwerk in Nederland lanceren. Inspiratie
In 2011 werken we hieraan verder.
voor deze beweging zijn de grootse YEH beweging in Bangladesh en Feelgood uit de Verenigde Staten. Een nieuw online (ning-)platform en een redelijk druk bezocht
3.5 Eigen identiteit en zichtbaarheid van The Hunger Project versterken
tweedehands-mode-event op de Erasmus Universiteit in Rotterdam bleken echter
De zichtbaarheid is in 2010 opnieuw significant vergroot. Naast succesvolle,
dat het relatief veel tijd en aandacht vraagt om een dergelijk nieuw netwerk echt
drukbezochte acties en evenementen zoals het festival in IJlst (waar ook twaalf
goed van de grond te krijgen, terwijl het rendement in termen van inkomsten op de
pagina’s bijlage over werden meegestuurd met de Leeuwarder Courant), en
korte termijn relatief laag is. The Hunger Project Nederland heeft dan ook in de loop
de NPM Run for The Hunger (zie ook hoofdstuk 9 in dit jaarverslag) is ook
van 2010 voor gekozen om dit initiatief tijdelijk stil te leggen. Ook in 2011 zal het
het aantal vermeldingen over The Hunger Project in dag- en weekbladen licht
voorlopig geen prioriteit krijgen.
nog geen springplank voor een bloeiend netwerk. The Hunger Project leerde hiervan
gestegen. In 2010 kwam The Hunger Project 53 keer voor in dagbladen, lokale nieuwsbladen en magazines (in 2009 51 keer). Het verschil met voorgaande jaren
Verbeterpunten uit 2010:
zit met name in het grotere bereik, omdat er meer landelijke publicaties tussen
In 2010 hebben we kunnen zien wat de nadelige consequenties zijn van het feit dat
zaten. In totaal hebben in 2010 3.367.460 mensen deze artikelen kunnen lezen.
er in de huidige wereldwijde budgetcyclus van The Hunger Project middelen worden
De advertentiewaarde bedroeg € 396.339,88. Aanleiding hiervoor was een
toegewezen aan landenprogramma’s op basis van een prognose van wat er aan
grootscheepse gesponsorde media-campagne in het najaar van 2010. Deze
fondsen zal worden geworven, in plaats van op basis van de financieringsbehoefte
zorgde ook voor aandacht op ANP (en daarmee in regionale kranten) en vele
in de landen zelf. Deze situatie bleek, mede door de terugloop in de middelen die
nieuwswebsites. Bovendien werd er naar aanleiding van deze campagne op spitstijd
binnen The Hunger Project wereldwijd gemobiliseerd worden, ervoor te zorgen dat
meermalen aandacht besteed aan The Hunger Project op diverse radiozenders, en
een aantal van de programma’s structureel ondergefinancierd wordt. Ook blijken de
waren we te zien op het NOS Journaal op Nederland 3. Daarnaast had de directeur
gehanteerde budgetten lang niet altijd volledig kostendekkend te zijn, ook niet voor
een vaste column in het maandblad Internationale Samenwerking (oplage 130.000).
de eigen inzet van The Hunger Project. Al deze punten hebben een negatieve impact
Zie voor meer informatie hoofdstuk 8 over Communicatie.
op de progamma’s. The Hunger Project Nederland zorgt er al zo veel mogelijk voor dat deze situatie niet voorkomt in de door haar rechtstreeks gefinancierde
“Er is nog steeds ruimte voor verbetering: hoewel we inmiddels de ‘output’ van ons werk redelijk goed in kaart hebben”
programma’s. Dat doet ze door met grotere investeerders zo veel mogelijk meerjarige financiering vast te leggen, zodat continuïteit geborgd kan worden. Door een reserve op te bouwen die gebruikt kan worden bij tegenvallende opbrengsten. En door in 2011 The Hunger Project wereldwijd te ondersteunen om haar bestaande budgetcyclus in de komende jaren om te buigen naar programmabudgetten. Daarnaast bleek bij een veldbezoek aan het programma van The Hunger Project in Ghana dat The Hunger Project Global daar wel erg veel concessies heeft gedaan aan een Amerikaanse investeerder, om maar te kunnen bewijzen dat de The Hunger Project aanpak werkt en relevant is op grotere schaal. Onder andere door te werken met een te beperkt budget en een strak afgemeten tijdsplan, op via een loterij aangewezen locaties – zodat er hopelijk over de tijd vergelijkbare, gestandaardiseerde resultaten ontstaan, die vergeleken kunnen worden met
“The Hunger Project Nederland wil in 2011 bijdragen aan een onderzoeksopzet die impact aantoont”
‘randomised controled’ niet-interventiegroepen. In plaats van, zoals gebruikelijk, in het lokale tempo, geleid door de lokale dynamiek. Het willen bewijzen van de relevantie van de aanpak is een lovenswaardig streven, maar de manier waarop verdient geen herhaling. Het is demotiverend voor de staf, potentieel destructief voor het lokale eigenaarschap, en destabiliserend in de niet-interventiegebieden. Het willen bewijzen van de relevantie van de aanpak is een lovenswaardig streven, maar de manier waarop verdient geen herhaling. The Hunger Project Nederland wil daarom in 2011 bijdragen aan een onderzoeksopzet die wel impact bewijst, maar waarbij de gehanteerde methode van onderzoek geen negatieve impact heeft op de aanpak van The Hunger Project.
Plannen voor de toekomst Op basis van de ervaringen en resultaten van 2009 zijn de belangrijkste doelstellingen voor 2011: • Optimale match van kracht en taken op kantoor, in bestuur en onder vrijwilligers; • Inkomsten fondsenwerving vergroten naar €2.500.000; • Strategische planning inspirerend afgerond en omgezet in operationele plannen; • Aanpak Kataklé (programma Benin) planmatig uitwerken en uitvoeren; • Opzetten tenminste één nieuwe strategische alliantie of één nieuw partnerschap; • Verbeterde samenwerking en informatie-uitwisseling The Hunger Project wereldwijd; • The Hunger Project wereldwijd op weg om te werken met programmabudgetten in plaats van allocatiebudgetten
4 Interne organisatie en bestuur “voor het eerst een man in dienst bij The Hunger Project”
Personeel in 2010 Personeelssamenstelling in 2010 Bestuur
Directeur 0,8 FTE:
Evelijne Bruning
Corporate engagement 0,6 FTE:
Elisabeth Roelvink (jan-mei), Carolien Kernkamp (vanaf september)
Programmamedewerker 0,6 FTE:
Raad van advies
José Wigny (jan-maart), Dominique Vissenberg (mei-juni) Jouwert van Geene (vanaf augustus)
Officemanager 1 FTE:
Isabelle Groenstege (ziek vanaf september)
Directeur
Lisette Brackel (a.i. 0,4 FTE september-december ), Noortje Bergmans (a.i. 0,8 FTE vanaf december)
Institutionele fondsen en M&E
Corporate engagement
Office Management
Administratie en database
Administratie 0,2 FTE:
Inge Lamboo
Stagiair:
Frits Chung (jan – juni)
“diverse vrijwilligers droegen structureel bij aan de doelstellingen in 2010”
Zij werden bovendien bijgestaan door een vrijwillige administrateur (Ellie Togni, twee dagen per week), diverse kantoorvrijwilligers (Lisette Brackel, Hylco Tamminga, Jacobien Viets, Elsbeth Volkers, Nesli Veld, Marianne Timmer, een dag in de week), een uit vrijwilligers bestaand Bestuur en een betrokken Raad van Advies (hieronder uitgebreid beschreven). Tot de zomer had The Hunger Project bovendien de beschikking over een HBO-stagiair.
5
6
Gemiddeld over het jaar gemeten groeide de omvang van het betaalde team van
Beleid
2,4 FTE (2009) naar 3,1 FTE. In 2010 is met de komst van Jouwert van Geene voor
In 2010 is er actief, gericht geworven om vrijwilligers te vinden voor concrete, met
het eerst in de geschiedenis van The Hunger Project Nederland een man in dienst
name uitvoerende taken: naast – zoals in voorgaande jaren – het eigen netwerk,
getreden.
dat via informele contacten en de elektronische nieuwsbrieven aangesproken wordt, is ook gebruikgemaakt van de vrijwilligersbank in Utrecht. Daarnaast zijn
Vanwege het vertrek van twee medewerkers en ziekte binnen het kantoorteam
een tiental open sollicitaties afgehandeld. Er is een vrijwilligerscontract ontwikkeld,
zijn er in 2010 in totaal vijf nieuwe betaalde (deeltijd)medewerkers aangetrokken
en in gebruik genomen. Er is wel een eerste verkenning gedaan, maar nog geen
en ingewerkt. Twee daarvan, vanwege tijdelijke beschikbaarheid, voor een kortere
specifiek vrijwilligersbeleid opgesteld. Vrijwilligers ontvangen in principe geen
periode. De ervaringswerkplek van 2009 is bovendien omgezet in een betaalde
onkostenvergoeding, alleen in bijzondere gevallen kan de directeur hierover anders
administratieve functie. Wegens ziekte was één FTE vier maanden niet inzetbaar. Er
beslissen.
is in die tijd wel actief gewerkt aan reïntegratie.
Directie
“In 2010 is verdere vooruitgang geboekt met het professionaliseren van het personeelsbeleid”
Personeelsbeleid
Het bestuur heeft door middel van een directiereglement taken gedelegeerd aan
In 2010 is verdere vooruitgang geboekt met het professionaliseren van het
de directie. De directie is verantwoordelijk voor de uitvoering van strategie en
personeelsbeleid. Het salarishuis uit 2009 is gehanteerd voor alle nieuwe vacatures,
beleid, het opstellen van jaarplannen en begroting en de dagelijkse leiding van de
en er is een personeelsreglement vastgesteld en ingevoerd. De directeur heeft
organisatie. De directie informeert het bestuur maandelijks over alle relevante feiten
met alle medewerkers een functioneringsgesprek gevoerd. Met vertrekkende
en ontwikkelingen tijdens de bestuursvergadering. Deze vergaderingen worden door
medewerkers is bovendien door de directeur en door het HR-bestuurslid een exit-
de secretaris van het bestuur voorbereid: hij stuurt agenda, notulen en benodigde
gesprek gevoerd. In 2010 werkten alle medewerkers op basis van contracten of
stukken rond. De directie levert waar nodig inhoudelijke en financiële stukken aan.
opdrachten voor bepaalde tijd.
De directie evalueert samen met de kantoormedewerkers de jaarplannen. Door middel van jaarplan en begroting, kwartaalrapportages en het jaarverslag wordt
Vrijwilligers
verantwoording afgelegd aan het bestuur. Het functioneren van de directeur wordt jaarlijks geëvalueerd door het bestuurslid HR/interne organisatie. Zij legt haar
In 2010 waren ongeveer vijftig mensen als vrijwilliger actief binnen The Hunger
bevindingen voor aan het bestuur en bespreekt met hen mogelijke interventies.
Project Nederland. Gemiddeld waren drie van hen één dag per week inzetbaar op kantoor. Sommigen leveren een structurele bijdrage, anderen zijn ad hoc inzetbaar bij
Honorering
activiteiten. Vrijwilligers komen uit veel verschillende richtingen. Sommige vrijwilligers
Honorering van de directie is conform de grondslagen en arbeidsvoorwaarden
zijn enthousiaste starters of juist herintreders op de arbeidsmarkt, die werkervaring
zoals die in de sector voor fondsenwervende instellingen gebruikelijk zijn.
of werkritme willen opdoen; twee van hen vonden in de loop van het jaar met succes
Directeur Evelijne Bruning had in 2010 een aanstelling als freelancedirecteur
elders een betaalde baan. Daarnaast werkt The Hunger Project ook met vrijwillige
voor maximaal 0,8 FTE (184 dagen) op jaarbasis. Haar tarief was € 300 per dag.
professionals op het gebied van vormgeving, fotografie, financiële administratie
Daarover betaalt The Hunger Project 19 procent btw. De directeur ontving in 2010
en communicatie, die een deel van hun beschikbare tijd inzetten voor The Hunger
een totaal van € 65.688 (te weten € 55.200 salaris, plus € 10.488 btw-afdracht).
Project. Mede dankzij hun inzet kan 90 procent van het budget van The Hunger
Een pensioenregeling of bijdrage voor ziektekostenverzekering of sociale lasten of
Project daadwerkelijk worden besteed aan de programma’s. Bovendien zijn vrijwilligers
overige vergoedingen was niet van toepassing.
belangrijk als ambassadeurs, omdat zij nieuwe contacten en investeerders aanbrengen.
Nevenfuncties Er bleek in 2010 minder animo te bestaan voor de door The Hunger Project
De directie meldt nevenfuncties aan het bestuur. Voor het aanvaarden of
georganiseerde inhoudelijke bijeenkomsten voor vrijwilligers (trainingen op het
continueren van een betaalde of onbetaalde nevenfunctie die een zodanige
gebied van presentatievaardigheden, fondsenwerven). Die zijn uiteindelijk dan ook
werkbelasting met zich meebrengt dat het afbreuk kan doen aan het functioneren
niet doorgegaan. Een bijeenkomst met de landendirecteur uit Malawi werd matig
voor de organisatie of die anderszins strijdig kan zijn met de belangen van de
goed bezocht. Wel was er veel animo voor minder inhoudelijk gedreven vormen van
organisatie, behoeft de directie de goedkeuring van het bestuur. De vraag om
samenzijn, zoals de nieuwjaarsborrel, de picknicks en een theatersportavond.
toestemming en het besluit van het bestuur dienaangaande worden vastgelegd in de notulen van de bestuursvergadering.
“In 2010 is er actief, gericht geworven om vrijwilligers te vinden voor concrete, met name uitvoerende taken”
Evelijne Bruning was in 2010 actief als bestuurslid van International Child
Leden Raad van Advies in 2010
Development Initiatives, van International Development Publications, en van de Dick
Jan Willem Baud – voorzitter van de directie van NPM Capital
Scherpenzeel Stichting. Daarnaast was zij werkzaam als freelance columnist (in het
Hans Eenhoorn – ex-directeur Unilever, lid UN-Task Force For Ending Hunger
blad Internationale Samenwerking), en als freelance debatleider (onder andere voor
Leoni Jansen – zangeres van wereldmuziek
Wageningen Universiteit, Agentschap NL, DGIS, NCDO, Wo=Men, Wemos en de
Sander Mahieu – Synnova organisatieadvies
Evert Vermeer Stichting).
Maria Martens – lid Europees Parlement en Commissie Ontwikkelingssamenwerking Felix Meurders – televisie- en radiopresentator
“De leden van de Raad zijn bekende persoonlijkheden met een vooraanstaande maatschappelijke functie”
Raad van advies
Willemijn Verloop – voormalig directeur War Child
De Raad van Advies functioneert als raadgevend orgaan van het bestuur van The
Adri de Vries – voormalig directeur Stichting Ideële Reclame
Hunger Project Nederland en geeft in die hoedanigheid gevraagd en ongevraagd
Herman Wijffels – voormalig bewindvoerder Wereldbank en voorzitter Sociaal
advies aan het bestuur. Het bestuur is statutair verantwoordelijk voor de Stichting
Economische Raad (SER)
The Hunger Project Nederland.
Pieter Winsemius – lid Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR)
Samenstelling
Bijeenkomsten
De leden van de Raad zijn bekende persoonlijkheden met een vooraanstaande
De Raad van Advies is in 2010 bijeengeweest in februari. Tijdens deze bijeenkomst
maatschappelijke functie, die ieder op eigen wijze in woord en daad de visie en
is uitgebreid gesproken over de branding en positionering van The Hunger Project.
strategie van The Hunger Project ondersteunen om de chronische honger in de
De bijeenkomst in het najaar is uitgesteld naar 2011. Wel is er tussentijds op
wereld duurzaam te beëindigen.
individuele basis inhoudelijk advies of persoonlijke inzet gevraagd aan diverse Raadsleden.
Zittingsduur De zittingsduur bedraagt 3 jaar bij benoemingen vanaf 2007. Benoemde leden
Bestuur
kunnen eenmaal direct worden herbenoemd. In de geest van een beperkte zittingsduur wordt met het bestuur een schema van aftreden voor de zittende leden
Samenstelling bestuur en rooster van aftreden in 2010:
afgesproken. Naam/functie/ portefeuille (geboortejaar)
Eerste benoeming/ aftreden in
Beroep/andere functies
C.L. (Caroline) Wouters (1959) voorzitter/internationale zaken
november 2008/2011
Vice President Corporate Communications Wolters Kluwer
C.A.F. (Kees) Jansveld (1940) secretaris/vice-voorzitter
2007/2012
Gepensioneerd longarts
T.J.J. (Tim) Stok (1953) penningmeester/financiën
2007/2012
Directeur Eltis Management BV (administratiekantoor);
M.J.B.A. (Marie-José) Thunnissen (1952) human resource/interne organisatie
2007/2012
Thunnissen Arbeids- en Organisatieadvies BV
S.J.B. (Stan) Pieters (1971) vrijwilligers en particulieren
2010/2013
Directeur-eigenaar Spinfin en Pieters Management Consultancy B.V.
Werkwijze • De Raad van Advies komt tweemaal per jaar bijeen in een voorjaars- en een najaarsbijeenkomst; • De Raad benoemt uit het eigen midden een voorzitter; • Bij de vergadering van de Raad van Advies zijn de voorzitter en secretaris van het bestuur aanwezig, waarbij laatstgenoemde zorg draagt voor de notulen.
5
Het bestuur van The Hunger Project Nederland onderschrijft de Code Goed Bestuur voor Goede Doelen (Code Wijffels) en handelt overeenkomstig
Verantwoordingsverklaring
“Het bestuur van The Hunger Project functioneert aan de hand van geheel gewijzigde statuten uit 2008”
In deze verantwoordingsverklaring legt het bestuur verantwoording af over
te vinden in een vergadering waarin alle leden van het bestuur aanwezig zijn of
drie algemeen geldende principes:
schriftelijk vertegenwoordigd zijn, en met een meerderheid van tenminste twee
• Onderscheid de functies toezicht houden, besturen en uitvoering
derde van het aantal stemmen. Het bestuur selecteert nieuwe leden op basis van
• Optimaliseer de effectiviteit en efficiency van bestedingen
kundigheid en kennis van zaken op de gebieden waarin The Hunger Project actief
• Optimaliseer de omgang met derden
is en via een vastgestelde procedure. De vijf bestuursleden hebben ieder een eigen
Het bestuur heeft bovenstaande principes bevestigd in een door alle leden
portefeuille: Algemene en internationale zaken (voorzitter), HR en interne organisatie
getekende verklaring.
(lid), Financiën en control (penningmeester samen met HR/IO), Vrijwilligers (lid) en Secretariaat (vice-voorzitter). In het voorgaande hoofdstuk is een lijst opgenomen
5.1 Onderscheid toezicht, besturen en uitvoeren
van bestuurders in 2010, inclusief zittingstermijn en nevenfuncties.
Het bestuur van The Hunger Project functioneert aan de hand van geheel gewijzigde statuten uit 2008. Deze statuten zijn conform CBF-richtlijnen opgesteld.
Het bestuur heeft door middel van een directiereglement taken gedelegeerd aan de
• De competenties en verantwoordelijkheden van het bestuur zijn:
directie. De directie is verantwoordelijk voor de uitvoering van strategie en beleid,
• Eindverantwoordelijkheid voor beleid, strategie, begroting en resultaten;
het opstellen van de jaarplannen en de begroting, en de dagelijkse leiding van de
• Ervoor zorgen dat activiteiten van The Hunger Project Nederland zijn gericht op
organisatie. De directie informeert het bestuur maandelijks over alle relevante feiten
de gestelde doelen en bijdragen aan de vervulling van de vastgestelde missie; • Strategisch meerjarenplan, de afzonderlijke jaarplanning en begroting vaststellen en de voortgang controleren in de loop van het jaar;
en ontwikkelingen tijdens de bestuursvergadering. Deze vergaderingen worden door de secretaris van het bestuur voorbereid: hij stuurt agenda, notulen en benodigde stukken rond. De directie levert waar nodig inhoudelijke en financiële stukken aan.
• Beslissen over aanpassing van plannen, begrotingen en investeringen;
De directie evalueert samen met de kantoormedewerkers de jaarplannen. Door
• Beslissen over aanstelling van staf en ontslagen;
middel van jaarplan en begroting, kwartaalrapportages en het jaarverslag wordt
• Bewaken van mogelijke belangengeschillen tussen de organisatie en leden van
verantwoording afgelegd aan het bestuur. Het functioneren van de directeur wordt
bestuur of staf.
“De vijf bestuursleden hebben ieder een eigen portefeuille”
jaarlijks geëvalueerd door het bestuurslid HR/interne organisatie. Zij legt haar bevindingen voor aan het bestuur en bespreekt met hen mogelijke interventies.
Het bestuur heeft minimaal vijf leden. De statuten bepalen dat bestuurders voor drie jaar worden benoemd. Opzegging buiten het rooster van aftreden dient
Het bestuur is in 2010 tienmaal ter vergadering bijeengeweest en heeft daarnaast
schriftelijk plaats te vinden. Het bestuur overlegt gezamenlijk over het gewenste
tweemaal telefonisch vergaderd.
profiel van nieuwe bestuurders. Benoeming van een nieuwe bestuurder dient plaats
5
6
De bestuursleden ontvangen geen bezoldiging. Wel ontvangen bestuursleden
5.3 Communicatie met belanghebbenden
eventueel een redelijke vergoeding voor ten behoeve van de stichting gemaakte
Met onze communicatie en evenementen proberen we niet alleen fondsen te
onkosten. Alle aan de bestuursleden betaalde vergoedingen worden als zodanig in
werven, maar ook het draagvlak en de betrokkenheid van de samenleving met
de jaarrekening opgenomen en toegelicht. In 2010 was er geen sprake van enige
ontwikkelingssamenwerking te versterken. Belanghebbenden bij The Hunger
onkostenvergoeding.
Project Nederland worden in sommige gevallen betrokken bij het formuleren van beleidspunten.
Het bestuur evalueert jaarlijks haar eigen functioneren. Zij doet dit in een bijeenkomst waarin de bestuursleden elkaar feedback geven. De notulen van deze
The Hunger Project streeft naar een optimale communicatie met interne en
bijeenkomst worden aan de bestuursnotulen toegevoegd.
externe belanghebbenden. Interne belanghebbenden zijn de medewerkers, vrijwilligers, ‘ambassadeurs’, leden van Raad van Advies en bestuur. Externe
“Het monitoren van de bestedingen in programmalanden is het belangrijkste onderdeel van de resultaatmeting”
5.2 Bestedingen van middelen en resultaatmeting
belanghebbenden zijn investeerders (individuen, bedrijven, stichtingen/fondsen),
Het waarborgen van de effectiviteit van het werk van The Hunger Project is een
samenwerkingspartners, brancheorganisaties en het algemene publiek. Onze
vereiste. Zowel voor de fondsenwerving in Nederland als de besteding van middelen
interne belanghebbenden informeren we regelmatig via persoonlijk contact en
aan onze hoofddoelstelling in programmalanden van The Hunger Project.
digitale nieuwsflitsen. Onze externe communicatie bestaat uit maandelijkse digitale nieuwsbrieven en viermaal per jaar gedrukte nieuwsbrieven, onze website, het
De bestuursleden volgen de voortgang van activiteiten en resultaten aan de
jaarverslag en sociale media. We streven ernaar om via deze communicatie onze
hand van vooropgestelde doelstellingen uit het jaarplan en de projectplannen.
relaties een goed beeld te geven van hoe we fondsen werven en hoe deze besteed
Deze plannen kennen key performance indicators, die alle bijdragen aan de
worden. Daarnaast houden we informatiebijeenkomsten, en zijn we aanwezig op
hoofddoelstelling van The Hunger Project. Het monitoren van de bestedingen
evenementen om mensen over ons werk in te lichten. We proberen de doelgroepen
in programmalanden is het belangrijkste onderdeel van de resultaatmeting. Dit
op een gevarieerde manier, die geschikt is voor iedere doelgroep, te benaderen.
gebeurt door kwartaal- of halfjaarrapportages van The Hunger Project staf uit de programmalanden. Deze rapportages betreffen zowel de kwalitatieve, kwantitatieve
Een idee is een kans op een nieuw project, een klacht is een kans op verbetering.
als financiële voortgang. Daarnaast beschikt The Hunger Project over een online
The Hunger Project staat zeer open voor ideeën, opmerkingen, wensen en klachten
monitoringsysteem op het intranet van The Hunger Project, waarin key performance
van belanghebbenden. Deze kunnen via de telefoon of e-mail binnenkomen
indicators uit alle programmalanden per kwartaal worden ingevoerd. Hierdoor kan
en worden zo spoedig mogelijk (in de regel binnen vijf werkdagen) opgevolgd.
het bestuur via de kantoormedewerkers te allen tijde beschikken over informatie
Door middel van persoonlijk contact met de groepen belanghebbenden wordt
over de voortgang van activiteiten. Dit betreft bijvoorbeeld het aantal mensen dat in
bepaald of de omgang optimaal is. The Hunger Project werkt verder met een
programma’s is getraind, het microkredietportfolio, de lokale voedselvoorraden en
klachtenprocedure uit 2008. In 2010 werden twee klachten ontvangen: een van
het gebruik van medische voorzieningen. Halfjaarlijks maken programmalanden van
deze klachten was gerelateerd aan de deelname van een uitgesproken kritisch
The Hunger Project ook internationale voortgangsrapporten waarover The Hunger
voormalig Tweede Kamerlid aan een investeerdersreis naar Benin. De uitleg dat
Project Nederland kan beschikken. Alle gegevens worden gecontroleerd door The
de kosten van deze reis niet voor rekening van The Hunger Project waren, maar
Hunger Project Global en de financiële rapportages worden doorgaans voorzien van
door een ondernemer werd gesponsord was afdoende. De andere klacht ging over
een accountantsverklaring. Daarnaast vinden regelmatig (externe) evaluaties van
vermeend misbruik van middelen in een programmaland. Het vermeende misbruik
programma’s plaats. De uitkomsten daarvan worden op de verschillende niveaus
van middelen bleek een misverstand, dat na intern onderzoek afdoende kon
(gemeenschap, staf van The Hunger Project in programmalanden, The Hunger
worden opgehelderd. Beide klachten zijn naar tevredenheid volgens de procedure
Project Nederland en The Hunger Project Global) gedeeld en besproken. Dit leidt
afgehandeld.
waar nodig tot aanpassingen van beleid, strategie of activiteiten. Met dit systeem van monitoring en evaluatie worden de projectbestedingen van The Hunger Project gestuurd op de effectiviteit.
“Onze interne belanghebbenden informeren we regelmatig via persoonlijk contact en digitale nieuwsflitsen”
Gedragscode De gedragscode is een uitwerking van de missie: The Hunger Project zet zich in voor een wereld zonder honger. Zij biedt een leidraad en toetssteen voor de besluitvorming en het handelen van allen die bij The Hunger Project Nederland betrokken zijn: de leden van het bestuur, medewerkers en vrijwilligers, en leden van de Raad van Advies. De gedragscode is ingedeeld op basis van de voor The Hunger Project Nederland vastgestelde waarden: Baanbrekend, Doeltreffend, Inspiratie, Verantwoordelijkheid, Verbondenheid. De gedetailleerde uitwerking van de gedragscode is terug te vinden op de website van The Hunger Project. Jaarlijkse audit De controle van de jaarrekening vindt plaats door middel van een jaarlijkse audit door PricewaterhouseCoopers (PwC) Accountants. Zij doen dit sinds 2005. Elk jaar worden de bevindingen met de penningmeester besproken en aan het bestuur en directie gerapporteerd.
“Baanbrekend, Doeltreffend, Inspiratie, Verantwoordelijkheid, Verbondenheid”
6
The Hunger Project is in 1977 opgericht in New York
Werkwijze en relatie tot The Hunger Project Wereldwijd “Al deze organisaties zijn met elkaar verbonden via een charter agreement”
Hier bevindt zich nog steeds het internationale hoofdkantoor, The Hunger
hun dorpsgenoten om in actie te komen en zelf hun leefsituatie te veranderen.
Project Global, een in Amerika geaccrediteerde goededoelen-organisatie,
Wereldwijd heeft The Hunger Project sinds 1977 meer dan 35 miljoen mensen
die de wereldwijde coördinatie van fondsenwerving en programmering
bereikt.
verzorgt. Tot en met 2009 heeft The Hunger Project Global de hoogst mogelijke beoordeling gekregen (een zogenaamde ‘four star ranking’) van
Relatie The Hunger Project Nederland – The Hunger Project Global
de Amerikaanse goededoelen-beoordelingsinstantie Charity Navigator. In
The Hunger Project Nederland is een autonome organisatie met eigen statuten
2010 kreeg The Hunger Project Global een ster minder, omdat de totale
en een onafhankelijk bestuur. In 2009 is er overeengekomen dat The Hunger
opbrengsten uit fondsenwerving van de organisatie teruglopen.
Project Nederland van alle geworven gelden vijf procent afdraagt aan The Hunger Project Global, als bijdrage in de kosten van Monitoring en Evaluatie. In 2010
Fondsenwerving en voorlichting vinden behalve in Nederland en de Verenigde
heeft in onderling overleg deze afdracht niet plaatsgevonden, en zijn de hiervoor
Staten ook plaats in negen andere partnerlanden: Canada, Japan, Nieuw-Zeeland,
gereserveerde middelen ingezet voor programma-activiteiten. Alle in Nederland
Australië, Zwitserland, Duitsland, België, Groot-Brittannië en Zweden. Al deze
geworven gelden voor programma’s worden, in afstemming met The Hunger Project
organisaties zijn met elkaar verbonden via een charter agreement, waarin de
Global, rechtstreeks aan de programmalanden overgemaakt. De The Hunger
onderlinge werkafspraken zijn vastgelegd. Na de Verenigde Staten was The Hunger
Project programmalanden leggen rechtstreeks aan The Hunger Project Nederland
Project Nederland in 2010 veruit de grootste fondsenwerver binnen het netwerk,
verslag over de door Nederland gefinancierde geoormerkte programma’s.
gevolgd door The Hunger Project Zweden en The Hunger Project Australië. De samenwerking met The Hunger Project Global bestaat verder uit: De uitvoering van de programma’s en de terugkoppeling van het verloop en de
Het delen van inhoudelijke informatie;
resultaten daarvan is in handen van de lokale staf in de 12 programmalanden in
• Het gezamenlijk opstellen van aanvragen met betrekking tot geoormerkte
Afrika, Azië en Latijns-Amerika. In 2010 was het totale budget van The Hunger Project wereldwijd $ 10,930,199.
fondsenwerving; • Delen van informatie over de resultaten van de programma’s in Azië, Afrika en Latijns-Amerika ten behoeve van rapportages en communicatie;
De totale lokale staf van alle programmalanden bestaat uit ongeveer 300 mensen.
• Delen van ervaringen/expertise op het terrein van Monitoring en Evaluatie;
Door de inzet van vele duizenden onbetaalde activisten kan er met een beperkt
• Het deel uitmaken van een gezamenlijk netwerk waarin kennis en ervaring
budget en een beperkte staf toch een groot resultaat worden bereikt. Deze
“Alle in Nederland geworven gelden voor programma’s worden rechtstreeks aan de programmalanden overgemaakt”
uitgewisseld worden.
activisten zijn bovendien de dragende kracht van de programma’s. Zij mobiliseren
5
6
In 2010 vond er elke zes maanden een overleg plaats tussen de voorzitters van bestuur en directeuren van de fondsenwervende partnerlanden met het kernteam van de Global organisatie over de hoofdlijnen van het beleid. De fondsenwervende landen in Europa werken daarnaast ook in kleiner verband samen. De landendirecteuren spreken elkaar regelmatig en kwamen in februari 2010 in Zwitserland bij elkaar om van elkaar te leren en de plannen op elkaar af te stemmen. Eind 2010 is er bovendien in New York een bijeenkomst gehouden, waar alle landendirecteuren en fondsenwervers bijeen zijn gekomen om lessen, inzichten en toekomstplannen te delen. Daar is een aantal projectgroepen opgericht, waarin medewerkers uit verschillende landen waar The Hunger Project werkt via e-mail en telefoon op deelgebieden inhoudelijk met elkaar samenwerken. In het jaarverslag van The Hunger Project Global was in 2009 nog niet duidelijk zichtbaar welk deel van het totale budget door The Hunger Project Nederland
“De fondsenwervende landen in Europa werken daarnaast ook in kleiner verband samen”
wordt bijgedragen. Er is afgesproken dat dit in 2010 wel zichtbaar wordt gemaakt. De jaarcijfers van The Hunger Project Global zijn goedgekeurd door een erkend accountancybureau.
7 In 2010 zijn de inkomsten stabiel gebleven ten opzichte van 2009
Fondsenwerving “De totale inkomsten bedroegen € 1.465.916 in 2010”
In 2010 is de personele bezetting in de fondsenwerving flink gewijzigd. Zowel
Totale baten uit fondsenwerving
voor de corporate als voor de institutionele fondsenwerving kwamen nieuwe
De totale groep investeerders in The Hunger Project Nederland bestond in 2010 uit
medewerkers in dienst bij The Hunger Project Nederland, die zich moesten
318 individuen en organisaties. Hoewel de inkomsten ten opzichte van 2009 stabiel
inwerken. Ondanks deze overgang zijn de totale inkomsten in omvang stabiel
zijn gebleven, is het totaal aantal investeerders gedaald van 364 naar 318. Van deze
gebleven op € 1.465.916 in 2010 in vergelijking tot € 1.490.341 in 2009. Toch
318 zijn 110 investeerders nieuw, 208 investeerders gaven ook al in 2009 aan The
was het aanmerkelijk minder dan de jaardoelstelling van € 1,8 miljoen, en ook
Hunger Project. Dit is een kleine groei van de vaste investeerders.
minder dan het bedrag dat formeel toegezegd was, dat € 1.779.396,50 bedroeg. Dit gat tussen geworven en gerealiseerde inkomsten is vooral veroorzaakt door
Fondsenwerving bedrijven en ondernemers
het later dan voorzien binnenkomen van een aantal toegezegde investeringen.
In totaal leverde fondsenwerving bij bedrijven en ondernemers € 753.768 op.
Deze bijdragen zullen dus wel degelijk worden gerealiseerd, maar tellen mee in
Dit was bijna € 250.000 lager dan het gestelde doel voor 2010 van € 1.000.000.
boekjaar 2011.
Dit is te verklaren doordat de geplande uitbreiding van deze investeerdersgroep in 2010 nog niet volledig is gerealiseerd en enkele (grotere) investeerders pas in 2011 hebben betaald.
De totale baten uit fondsenwerving bedragen in 2010 € 1.412.479. Bedrijven namen in 2010 met € 753.768 meer dan de helft (51 procent) van deze inkomsten voor hun rekening. Institutionele fondsen volgen met € 388.175 (27 procent),
De naam Katakle is Beninees voor “een stoel met drie poten”. Deze stoel wordt
terwijl fondsenwerving onder particulieren € 251.004 opleverde (18 procent). Ten
gebruikt bij het kronen van koningen in het Abomey koninkrijk in het zuiden van
opzichte van 2009 is een stijging van institutionele fondsen zichtbaar, tegenover een
Benin. De stoel staat eigenlijk symbool voor de stabiliteit van de kracht. Het is
daling van fondsen uit het bedrijfsleven. Daarnaast waren er in 2010 inkomsten uit
tijdens de kroning belangrijk dat de juiste energie vrijkomt voor een succesvolle
beleggingen ( € 7.837) en sponsoring van overhead en personeel ( € 45.600).
ceremonie. Voor de investeerdersgroep staat de naam symbool voor binding,
“Hoewel de inkomsten ten opzichte van 2009 stabiel zijn gebleven, is het totaal aantal investeerders gedaald van 364 naar 318”
samenhang, kracht en leiderschap. Deze stoel is ook te bezichtigen in het Museum 2009 € 280.829,00
ambitie om in tien jaar tenminste 10 procent van de plattelandsbevolking in Benin
Bedrijven
€ 753.768,00
€ 864.098,00
duurzaam hongervrij te maken. Meer informatie: www.katakle.nl.
Fondsen
€ 388.175,00
€ 238.400,00
Overige
€ 19.532,00
€ 27.726,00
€ 1.412.479,00
€ 1.411.053,00
Totaal
5
van Abomey, Benin. De Katakle investeerdersgroep is in 2008 opgericht en heeft de
2010 € 251.004,00
Particulieren
De Katakle investeerdersgroep is een belangrijke bron van inkomsten en inspiratie voor The Hunger Project en het programma in Benin. Een gerichte mediacampagne
6
rond Katakle leverde eind 2010 veel aandacht en nieuwe contacten op, die
NPM Run (via NPM Capital), voor de bouw van een epicentrum in Benin. Beide
leidden tot een aantal nieuwe investeerders in 2010 en contacten met potentiële
aanvragen voor vermeerdering van de actie-opbrengsten zijn gehonoreerd, waarbij
toekomstige investeerders. In 2011 ontwikkelt The Hunger Project daarvoor met de
voor IJlst nog een aanvullende NCDO-subsidie is goedgekeurd. Een aanzienlijk deel
Katakle investeerdersgroep en The Hunger Project Benin een nieuw businessplan
van deze bijdragen zal overigens pas in 2011 worden uitgekeerd.
dat als basis dient voor het werven van nieuwe investeerders en partners. Dit is niet alleen gericht op het bedrijfsleven, maar ook op de overheid en maatschappelijke
In 2010 heeft The Hunger Project opnieuw een aanvraag ingediend bij de
organisaties.
Nationale Postcode Loterij voor de ondersteuning van de epicentrumstrategie en capaciteitsopbouw van The Hunger Project staf in de programmalanden. De
De grootste investeerders vanuit het bedrijfsleven waren in 2010 NPM Capital,
verwachtingen waren hoog na goede gesprekken over de aanvraag. Helaas is deze
Stichting Human Life/Frans van Seumeren Holding BV en Mammoet met bijdrages
aanvraag niet gehonoreerd.
van tenminste € 100.000 ieder. Verder heeft The Hunger Project in 2010 wel succesvol geïnvesteerd in relaties
“Vanaf 2011 zet The Hunger Project in op het versterken van de positionering als de natuurlijke partner voor het bedrijfsleven”
Er waren ook diverse kleinere initiatieven vanuit bedrijven, die door medewerkers
met nieuwe fondsen zoals Stichting Humana, Stichting FlexiPlan, de Sint Antonius
waren georganiseerd. Een bijzondere groep binnen de investeerdersgroep
Stichting en African Villages Foundation. Voor een aantal daarvan vangen de
bedrijven is de Stichting WereldCoach. Deze groep van coaches en trainers draagt
investeringen pas in 2011 aan.
een deel van hun eigen omzet af aan The Hunger Project. Zie hoofdstuk 9 voor meer informatie over de WereldCoach en overige acties.
Ten slotte blijft The Hunger Project de komende jaren inzetten op het onderhouden en uitbreiden van de institutionele fondsenrelaties. Onderdeel hiervan is in
Voor de komende jaren ligt de focus op een relevante vertaalslag maken van het
2011 het aangaan van een meerjarige samenwerking met Wilde Ganzen voor
werk van The Hunger Project naar de mogelijkheden, belangen en belevingswereld
medefinanciering van de bouw van epicentra. Daarnaast ligt de focus op
van het bedrijfsleven. Door de economische crisis en de bezuinigingen van de
familiefondsen, zogenaamde ‘impact investeerders’ en kleinere stichtingen.
overheid op het budget voor ontwikkelingssamenwerking zijn veel maatschappelijke
The Hunger Project zal daarbij voorstellen ‘op maat’ leveren, zodat zoveel mogelijk
organisaties voor hun voortbestaan aangewezen op (mede)financiering door
aan de wensen van investeerders tegemoet kan komen. Daarbij blijft The Hunger
bedrijven, waardoor de concurrentie toegenomen is. In het bedrijfsleven is
Project natuurlijk wel vasthouden aan haar succesvolle bestaande aanpak in de
bovendien een verschuiving gaande van eenmalige giften aan goede doelen naar
programmalanden.
een meer strategische inbedding in het bredere maatschappelijk verantwoord ondernemen. Deze trend biedt naast uitdagingen ook kansen voor nieuwe vormen
Fondsenwerving particulieren
van (meerjarige) samenwerking, zoals onder meer bij de Katakle groep is gebleken.
Het aantal en de hoogte van de giften van particulieren zijn in 2010 verder
Vanaf 2011 zet The Hunger Project in op het versterken van de positionering als
afgenomen ten opzichte van het voorgaande jaar. In totaal werd via particulieren
de natuurlijke partner voor het bedrijfsleven. Om de impact te vergroten zal The
€ 251.004 geworven. Een aantal investeerders heeft in 2010 hun machtiging
Hunger Project zich daarbij primair richten op de vorming van een Nederlandse
stopgezet of hun toezegging afgezegd of gehalveerd, omdat zij dit jaar minder
publiek-private samenwerking ten behoeve van Benin.
financiële middelen tot hun beschikking hadden. Tegelijkertijd is er via de acties en evenementen van bedrijven en particulieren een relatief grote groep nieuwe
Institutionele fondsenwerving
investeerders en geïnteresseerden bijgekomen. Deze acties en evenementen
De totale opbrengst van institutionele fondsenwerving bedroeg in 2010 € 388.175.
worden afhankelijk van de aard en schaalgrootte door The Hunger Project
Dit is aanzienlijk hoger dan in 2009 (€ 238.400) en ruim boven het gestelde doel
ondersteund met adviezen, informatiemateriaal, workshops en contacten uit het
van € 300.000.
eigen netwerk.
Het belangrijkste fonds voor The Hunger Project was in 2010 Ribbink Van den Hoek
Sponsoring
Familiestichting, die sinds 2008 meerjarig middelen ter beschikking stelt voor een
In 2010 is het mede door sponsoring opnieuw gelukt om de administratie- en
epicentrumprogramma in Malawi (Kachindamoto), en het leiderschapsprogramma
beheerskosten onder de 10 procent van de totale kosten te houden. De sponsoring
in India (Madrah Pradesh). In 2010 is voor het eerst financiering aangevraagd
is met name ten goede gekomen aan salariskosten van directie en personeel, aan
bij Wilde Ganzen. Het betrof de evenementen van het 2015 Festival IJlst (via
kantoorkosten, aan jaarkaarten van de NS en aan vormgeving en drukwerk van
Millennium Netwerk Fryslan) voor de bouw van een epicentrum in Ghana, en de
communicatiemiddelen. Voor meer informatie zie de jaarrekening achterin dit jaarverslag.
“The Hunger Project heeft in 2010 succesvol geïnvesteerd in relaties met nieuwe fondsen”
Samenwerking The Hunger Project onderhield in 2010 contacten met diverse fondsen, organisaties en bedrijven voor strategische samenwerking of financiering op de langere termijn. Er was onder meer contact met ICCO, Millennium Promise Nederland, Wemos, Agri-ProFocus, Turing Foundation, Stichting Femi, Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) International, Nederlandse Financierings-Maatschappij voor Ontwikkelingslanden (FMO), Oikocredit, Rabobank Foundation, Triodos Bank, ABNAmro, International Institute for Communication and Development (IICD), Africa Interactive, Netherlands-African Business Council, Greenleaf Center for Servant Leadership, BOP Innovation Center (BOPInc), Libre Foundation en YEP Africa. Hieruit ontwikkelen zich interessante mogelijkheden die in 2011 verder worden opgevolgd.
“De kosten voor fondsenwerving bedroegen 6 procent van de opbrengsten”
Verhouding kosten en opbrengsten fondsenwerving De opbrengsten uit eigen fondsenwerving bedroegen € 1.412.479. De kosten voor fondsenwerving bedroegen in 2010 € 86.619 (6 procent van de opbrengsten uit fondsenwerving). De kosten van beheer en administratie waren € 33.872 (2 procent van de opbrengsten uit fondsenwerving). The Hunger Project streeft ernaar deze totale kosten niet uit te laten stijgen boven de 10 procent. Dat is in 2010 gelukt.
Aandachtspunten en doelstellingen 2011 • Positionering van The Hunger Project Nederland als een natuurlijke partner voor publiek-private samenwerking, onder meer door de organisatie van een highlevel symposium en participatie in samenwerking met relevante netwerken en organisaties • Optimaliseren van de relatie met bestaande investeerders, ondermeer door het versterken van het relatiemanagement, het organiseren van inhoudelijke bijeenkomsten, en het bieden van goede rapportages en informatie gefaciliteerd door verbetering van het databasebeheer en de vernieuwing van de websites • Groei en verbreding van de corporate fondsenwerving door een meer strategische en programmatische insteek en het aangaan van meerjarige partnerschappen gefaciliteerd door een professionele ondersteuning van de acquisitie • Aangaan van ten minste twee nieuwe meerjarige investeringen boven de € 100.000 van institutionele fondsen en vijf kleinere nieuwe investeringen
van fondsen door het aanbieden van voorstellen op maat, of investeringen in concrete activiteiten binnen bestaande programma’s van The Hunger Project • De totale fondsenwervingsdoelstelling voor 2011 is € 2.490.000. Dit is verdeeld in € 1.220.000 van bedrijven, € 1.020.000 van fondsen, € 250.000 van particulieren en € 35.000 via sponsoring.
8
In 2010 stelde The Hunger Project zich ten doel om meer zichtbaar te zijn onder het brede publiek en onder professionals in de ontwikkelingssamenwerkingssector
Communicatie en voorlichting
“In 2010 kwam The Hunger Project 53 keer voor in dagbladen, lokale nieuwsbladen en magazines”
Media-aandacht
Websites
In oktober is in samenwerking met pr-bureau Creative Venue een mediacampagne
De website www.thehungerproject.nl is in 2010 veelvuldig gebruikt voor informatieve
gestart om aandacht te vragen voor het Katakle-netwerk. Via een persbericht is
en nieuwsdoeleinden. De website werd 16.675 maal bezocht en 55.130 pagina’s
veel media-aandacht gegenereerd voor The Hunger Project. Diverse kranten namen
werden bekeken. 65 procent van de bezoekers was voor het eerst op de website
vervolgens het ANP-bericht over, of schreven eigen stukken. Vier radioprogramma’s
en ruim een derde (35 procent) bezocht de website vaker dan één keer. Mensen
besteedden er aandacht aan, net als het NOS Journaal op Nederland 3, op 8
kwamen het vaakst via een zoekmachine op de website terecht (39 procent) en
november. In 2010 kwam The Hunger Project 53 keer voor in dagbladen, lokale
bijna even vaak door direct de juiste url in te voeren (32 procent) of ze werden
nieuwsbladen en magazines. In totaal hebben 3.367.460 mensen deze artikelen
doorverwezen via andere websites (29 procent).
kunnen lezen. De advertentiewaarde bedroeg € 396.339,88. De meeste artikelen gingen over Katakle, daarnaast was er aandacht voor de Millenniumloop
Het Benin-programma Katakle had net als voorgaande jaren in 2010 een eigen
en Extraordinary Ones.
website, www.katakle.nl. Deze website is gebouwd in Joomla en bedoeld als informatieplatform voor geïnteresseerden en investeerders. Vanwege het
Externe communicatie
ingewikkelde content-managementsysteem is de website in 2010 onvoldoende
In 2010 is de nieuwsbrief, bedoeld om resultaten uit de programmabladen en
ingezet voor het verspreiden van actueel nieuws. In 2011 wordt de website daarom
ontwikkelingen in Nederland te communiceren, driemaal verschenen in plaats van
geïntegreerd in de algemene website van The Hunger Project, met een eigen
viermaal per jaar. De digitale nieuwsflits is elfmaal verzonden naar geïnteresseerden
voorpagina onder de url www.katakle.nl
in plaats van twaalfmaal. Vanwege onderbezetting en ziekte is de gestelde planning van vier nieuwsbrieven en twaalf nieuwsflitsen niet gehaald. De nieuwsbrief werd
In 2010 is ook een ning-platform gebouwd voor het nieuwe initiatief Youth Ending
naar gemiddeld 750 adressen verstuurd. De nieuwsflits naar gemiddeld 475
Hunger. Het is niet actief in gebruik (voor een toelichting, zie hoofdstuk 3).
mensen. Het jaarverslag van 2009 was in oktober 2010 beschikbaar, om papier te besparen in beperkte oplage fysiek, en in pdf-formaat via de website.
In 2010 is meer gebruikgemaakt van sociale media. The Hunger Project Nederland is te vinden op LinkedIn, Twitter en Facebook.
Directeur Evelijne Bruning schreef maandelijks een column in het blad Internationale Samenwerking van het ministerie van Buitenlandse Zaken over haar werk bij The Hunger Project. Dit blad heeft een oplage van 130.000 en wordt gelezen door een breed publiek, dat inhoudelijk betrokken is bij ontwikkelingsvraagstukken.
“De website werd 16.675 maal bezocht en 55.130 pagina’s werden bekeken”
Bezoek uit Benin
Sponsoring
Van 3 tot 10 november was een deel van het team van The Hunger Project Benin,
Ook in 2010 heeft The Hunger Project Nederland dankbaar gebruikgemaakt van de
vergezeld van zeven hardlopers uit de Beninese epicentra, op bezoek in Nederland.
inzet van een aantal communicatieprofessionals. Statz&Co verzorgde de vormgeving
Mede dankzij de enthousiaste inzet van vrijwillige begeleiders en chauffeurs
van nieuwsbrieven en het jaarverslag, Ellen Vereijken ontwierp losse items zoals
bezochten zij kippenboeren, veehouders en fruittelers, zagen de Deltawerken,
visitekaartjes en cd-labels, en Nadia Derbane verzorgde de opmaak van een pubquiz.
kregen schaatsles van voormalig kampioene Barbara de Loor op het NK schaatsen,
Cimon beheerde de website, en Koning en Hartman verzorgde ICT-ondersteuning en
en maakten een rondvaart over de Amsterdamse grachten. Speciaal was de
toegang tot een mailserver. Mathilde Poels stuurde via het bureau voor free publicity
hagelslagfabriek van Katakle-deelnemer Delicia, waar naast kijken natuurlijk ook veel
krantenknipsels door waarin The Hunger Project vermeld stond.
geproefd is. Zondag 7 november nam team Benin deel aan de NPM Run en zette het een zeer goede prestatie neer met hun tweede plaats. Uit handen van Christiaan
Aandachtspunten voor 2011
Rebergen, coördinator millenniumdoelen bij het ministerie van Buitenlandse Zaken,
• Adequate opvolging van de media-aandacht rondom het Katakle
namen zij de cheque met de voorlopige opbrengst van de Run in ontvangst.
“Rowlands kwam naar Nederland om een groot projectvoorstel te presenteren”
investeerdersnetwerk • Verzorgen van up-to-date voorlichtings- en promotiemateriaal
Rowlands Kaotcha, landendirecteur Malawi, bezocht Nederland
• Gezien de omvang van het werk zet The Hunger Project in op het aanstellen van
Van vrijdag 10 tot woensdag 15 september was de landendirecteur van The
• Verbeteren van de functionaliteit van de Katakle-website en de algemene website
Hunger Project Malawi, Rowlands Kaotcha, te gast in Nederland. Rowlands kwam naar Nederland om een groot projectvoorstel te presenteren aan een potentiële investeerder, en gaf daarnaast verscheidene presentaties en Visie, Commitment en Actie (VCA) workshops op het festival in IJlst, in de selexyz-boekhandel in Maastricht, en in Driebergen.
Millenniumfestival IJlst Naast presentaties door de landendirecteur van The Hunger Project Malawi verzorgde The Hunger Project Nederland op het festival in IJlst met behulp van vrijwilligers een drietal workshops over lokale Ghanese talen, inspiratielezingen en een verkoopstand van tweedehandskleding.
Aanwezigheid festivals en evenementen The Hunger Project was in april aanwezig op de Afrikadag van de Evert Vermeer Stichting en eind juli met een stand, die bemand werd door vrijwilligers, op het BODY & Brein Festival op Texel.
Develop Your World training Op 16 april organiseerden vrijwilligers van The Hunger Project een Visie Commitment en Actie (VCA) workshop voor achttien studenten tijdens Develop Your World in Groningen. Tijdens deze workshop ontdekten de studenten welke persoonlijke bijdrage zij aan de wereld kunnen of willen leveren.
een communicatiemedewerker van The Hunger Project Nederland
“Ook in 2010 heeft The Hunger Project Nederland dankbaar gebruikgemaakt van de inzet van een aantal communicatieprofessionals”
9
Voor veel particulieren en bedrijven bestaat de betrokkenheid bij The Hunger Project uit meer dan financieel investeren
Acties voor The Hunger Project “In veel acties komen leiderschap en een ondernemende aanpak naar voren”
In 2010 bedachten veel mensen acties voor The Hunger Project, die
Kunstveiling Diva vrouwennetwerk
bijdragen aan een grotere bekendheid met het werk van The Hunger
In november organiseerde het Diva vrouwennetwerk in Driebergen een kunstveiling,
Project en extra inkomsten genereerden. In veel van deze acties komen
die € 935 opleverde voor The Hunger Project.
de kernwaarden van The Hunger Project terug: leiderschap en een ondernemende aanpak. Hieronder komen eerst een aantal nieuwe, en
Pubquiz
daarna bestaande initiatieven aan bod. Dit is geenszins een volledig
In samenwerking met het bedrijf Royaan heeft The Hunger Project een pubquiz
overzicht, maar een dwarsdoorsnede van de verschillende acties die er
ontwikkeld. Naast de meer gebruikelijke ‘standaard’pubquiz-entertainmentvragen,
in 2010 zijn georganiseerd.
zijn daarin ook vragen over het werk van The Hunger Project en de millenniumdoelen opgenomen. Deze quiz kan met collega’s gespeeld worden,
Save The World Watches
waarbij men meer te weten komt over The Hunger Project, waar Royaan als
Eind 2010 werd The Hunger Project benaderd door de Stella Company, die
Katakle-deelnemer bij betrokken is.
horloges verkopen voor het goede doel. Tijdens een stage in Mexico raakte Remco Geraerts in de ban van de horloges, die in Mexico een grote rage zijn. Hij besloot
NMP Run
met zijn broer en zus de horloges naar Nederland te exporteren. De horloges
Op zondag 7 november stonden ruim 600 deelnemers aan de start van de vierde
vertegenwoordigen zeven goede doelen. Zo is er het roze borstkanker-horloge,
‘Run for The Hunger Project’, georganiseerd door José Cubo van NPM Capital. Het
dat KWF ondersteunt en een exemplaar met de tekst ‘Stop the hunger’. Van ieder
doel was om op een sportieve manier geld in te zamelen voor The Hunger Project
verkocht ‘Stop the hunger’-horloge à 39 gaat 4 naar The Hunger Project.
en dat is met een resultaat van € 131.000 goed gelukt. Dankzij een bijdrage van Stichting Wilde Ganzen komt het totaalbedrag uit op € 200.000. Dit jaar was een
Tweetje mee
deel van het team van The Hunger Project Benin aanwezig met enkele hardlopers
Waarom zelf koken als je kan mee-eten in de buurt? Vanuit deze gedachte richtten
uit epicentra. Op het terrein voor het Olympisch Stadion stond een grote tent, waar
Manette Zeelenberg en Maarten Bennis in 2010 Tweetje mee op. Via de website
de inschrijving en prijsuitreiking plaatsvonden. Aan de deelnemers is videomateriaal
www.tweetjemee.nl kunnen mensen eten bestellen bij een buurtkok. Een deel van
vertoond van de projecten in Benin, en milleniumdoelenambassadeur Christiaan
de opbrengsten gaat naar The Hunger Project.
Rebergen deelde namens het ministerie van Buitenlandse Zaken de prijzen uit.
“Dit jaar deden hardlopers uit Benin mee aan de NPM Capital run”
2015Festival en millenniumloop IJlst
FC Utrecht Gala
Stichting Millenniumnetwerk Fryslân organiseerde op 10 en 11 september voor de
Net als voorgaande jaren schonk FC Utrecht een deel van de opbrengst van het
zesde keer het 2015Festival in IJlst en voor de tweede keer de Millenniumloop. Het
FC Utrecht Gala aan the Hunger Project.
festival werd goed bezocht door een enthousiast publiek uit de regio, en leverde samen met de sponsorloop (met ruim 400 deelnemers) dankzij de inzet van vele
Collecte
vrijwilligers en sponsoren behalve veel aandacht in de lokale en regionale media –
Zaanstad Ecclesia organiseerde tijdens de kerkdienst een collecte voor The Hunger
inclusief een grote bijlage in de Leeuwarder Courant – in totaal € 82.548 op. Door
Project.
bijdragen van Wilde Ganzen en NCDO, plus een verdubbelaar op het totale bedrag door de Amerikaanse Robertson Foundation, levert elke op het festival ingezamelde
Vegro running friends
euro uiteindelijk in totaal € 3,40 op voor de financiering van de bouw van het
De Running Friends nemen deel aan diverse hardloopwedstrijden en laten zich
Awurasa epicentrum in Ghana. In 2010 brachten overige acties en giften van de
sponsoren per kilometer ten gunste van The Hunger Project.De Vegro Running
Stichting Millenniumnetwerk Fryslân bovendien nog eens € 60.000 op voor
Friends hebben met elkaar voor € 2.024,74 gelopen.
The Hunger Project.
Bedrijven Contactdagen WTC Leeuwarden
“In 2010 investeerden 37 van de 78 bij WereldCoach aangesloten coaches in The Hunger Project”
Stichting WereldCoach
The Hunger Project verzorgde op uitnodiging van het Millenium Netwerk Friesland
Stichting WereldCoach heeft een community opgezet van trainers en coaches die
een presentatie over haar bedrijfslevenprogramma op de Bedrijven Contactdagen in
het fantastisch vinden als mensen groeien. Niet alleen hun eigen klanten, maar ook
Leeuwarden. De organisatie overhandigde ter plaatse een genereuze bijdrage van
vrouwen in India. Daarom investeren ze voor iedere afgeronde sessie in Nederland
€ 2.000.
€ 50 in het leiderschapsprogramma van The Hunger Project India. In 2010 investeerden 37 van de 78 bij WereldCoach aangesloten coaches in The Hunger
Kerstpakketacties
Project. Hun inbreng leverde in 2010 € 17.150 op.
De medewerkers van Vanderlande Industries schonken een deel van hun kerstpakket aan The Hunger Project, wat resulteerde in een bedrag van € 5.300,-.
Extraordinary Ones
Ook medewerkers van Royaan zetten zich in voor The Hunger Project door middel
Het in 2009 gelanceerde initiatief van Extraordinary Ones, waarbij restaurants
van een werknemersbingo in twee van hun vestigingen. Dit leverde € 1.290,96 op
€ 0,20 per maaltijd extra rekenen ten gunste van The Hunger Project, heeft
om in te zetten voor de bestrijding van de honger.
inmiddels 35 restaurants aan zich weten te binden. Een voedzame maaltijd voor een kind in ontwikkelingslanden kost gemiddeld € 0,20. Per couvert kan zodoende een
NS-trajectkaarten
kind gevoed worden voor een dag. In 2010 leverde dit initiatief behalve € 12.500
Net als voorgaande jaren leverden de Nederlandse Spoorwegen een gratis
ook behoorlijk veel media-aandacht op.
OV-jaarkaart en drie gratis trajectkaarten voor het woon-werkverkeer van de medewerkers van The Hunger Project met een feitelijke waarde van € 11.236.
Hartenvrouw Een groep hobbyisten, die wenskaarten maken en elkaar kennen via een eigen
Events die niet doorgingen
website, heeft net als het voorgaande jaar ook in 2010 The Hunger Project
Het Classic Car Event van de Eden Hotel Groep ging in 2010 niet door vanwege
gesteund. Zij spaarden de opbrengst van hun kaartverkoop (via internet) voor The
een gebrek aan deelnemers. Ook het beoogde fondsenwervingsgala van de Eden
Hunger Project, wat resulteerde in een investering van € 674,26.
Hotel Groep ging niet door, omdat de Eden Hotel Groep besloot in de nabije toekomst een ander, publieks-mediagenieker goed doel te willen steunen. The
Strawberry Party
Hunger Project kon in 2010 vanwege een tekort aan vrijwillige inzet niet aanwezig
Eden Hotel Babylon in Den Haag organiseerde voor haar relatienetwerk een
zijn op het Houtfestival in Haarlem.
aardbeienfeest, waarvan de opbrengst naar The Hunger Project ging. Een medewerker en een vrijwilliger van The Hunger Project waren aanwezig om vragen te beantwoorden, en voormalig Tweede Kamerlid ArendJan Boekestijn was beschikbaar om te vertellen over zijn positieve ervaringen met The Hunger Project in Benin.
“De NS sponsorde woonwerkverkeer per trein van de medewerkers van The Hunger Project”
10 Sinds 2008 legt The Hunger Project wereldwijd meer nadruk op impact in de ontwikkeling en uitvoering van programma’s
Monitoring & Evaluatie
“Het creëren van kansen om te leren is een van de belangrijkste doelen van M&E”
Belangrijkste doelen van monitoring en evaluatie (M&E) zijn voor The Hunger Project het creëren van kansen om te leren (lerende organisatie), het vertrouwen in de aanpak van The Hunger Project onderbouwen met betrouwbare resultaten, het creëren van mogelijkheden voor schaalvergroting door de professionele
• De capaciteit binnen landenkantoren om te werken met de outputindicatoren in programmalanden is verder versterkt door training en coaching • De centrale dataopslag is werkzaam en wordt via het
workshops plaats voor participatieve monitoring en evaluatie van programma’s. Daaraan namen 3.766 mensen deel (1.974 vrouwen en 1.792 mannen) • Een taskforce over de ‘lerende organisatie’ is opgericht
aanpak en het leveren van een positieve bijdrage aan fondsenwerving.
intranet van The Hunger Project gebruikt onder andere in
binnen The Hunger Project wereldwijd; deze richt zich op
De nadruk op impact leidde in 2009 tot de invoering van een nieuw systeem
de communicatie naar investeerders
het uitwisselen van informatie en ervaringen binnen de
waarin gegevens over resultaten systematisch verzameld worden.
• Data zijn op verschillende manieren geanalyseerd en
Het managementteam van het hoofdkantoor, The Hunger Project Global, is in
gepresenteerd (gekoppeld aan drie pijlers, millenniumdoelen
samenwerking met de partner- en programmalanden verantwoordelijk voor de
en aan speciale sectoren zoals toegang tot water)
ontwikkeling en uitvoering van het systeem voor monitoring en evaluatie. In 2010 werd dit systeem van gegevensverzameling volop gebruikt.
• In samenwerking met bureau ActKnowledge zijn zogenaamde veranderingstheorieën (Theories of Change)
organisatie zodat op diverse terreinen geprofiteerd kan worden van ervaringen en successen • Een aantal grootschalige onderzoeken is in volle gang naar de impact van de werkwijze van The Hunger Project door Yale University in Ghana, BRAC in Bangladesh en SCD in India.
ontwikkeld, die aangeven hoe The Hunger Project denkt
Doelen voor 2010
dat honger en armoede de wereld uit kunnen. Deze
Aandachtspunten voor 2011
• Opstellen van helder omschreven programma’s waarin missie, strategie en
Theories of Change worden ook in de programmalanden
• Verbetering van het outputindicatorensysteem zodat
opgesteld en helpen bij het verbeteren van de
analyse en vergelijking van gegevens gemakkelijker en
• Zichtbaar maken hoe output data wordt verworven
budgetten van The Hunger Project zijn opgenomen, met een goed M&E systeem
programma’s en het ontwikkelen indicatoren voor de
effectiever wordt;
• Tegemoetkomen aan de informatiebehoefte van de diverse stakeholders
effecten van het werk van The Hunger Project (outcome-
• Benadrukken van belang van de door The Hunger Project opgestelde pijlers.
en impactindicatoren)
Laten zien hoe deze drie pijlers onderling samenhangen en aansluiten bij de millenniumdoelen • Verder uitwerken en implementeren van de veranderingstheorie van The Hunger Project Global in programmalanden en partnerlanden
• In diverse programma’s (Ghana en India) werd een nulmeting gehouden op de sociale en economische factoren die van invloed zijn geweest voor het starten van programma’s van The Hunger Project in bepaalde regio’s en gemeenschappen. Hiermee kan in de toekomst het
Resultaten in 2010 • De outputindicatoren, gekoppeld aan de drie pijlers en aan millenniumdoelen, zijn in gebruik genomen en konden worden vergeleken met de resultaten van 2009
effect worden vergeleken. • De gemeenschappen krijgen meer capaciteit voor het volgen van de resultaten. In de epicentra vonden 136
• Analyse van een aantal impactstudies en verwerking van uitkomsten in bestaande en nieuwe programma’s; • Eerste pilots met gestroomlijnde verzameling van outcome en impactgegevens; • Vaststellen van wereldwijde ‘Theory of Change’ voor The Hunger Project Global en programmalanden; • Creëren van mogelijkheden voor de ‘lerende organisatie’ door gebruik van interne platforms voor informatieuitwisseling en interactie.
11 Alle administratieve bescheiden komen binnen op het kantoor van de stichting in Utrecht
Financiën “Economische omstandigheden beïnvloeden de inkomsten en uitgaven”
Financiële administratie
Risicomanagement en risicospreiding
Maatregelen om risico’s te ondervangen
De financiële gegevens worden verwerkt met het boekhoudprogramma Cash.
De programma’s van The Hunger Project zijn lange termijn
• Inkomstenspreiding uit verschillende doelgroepen
De administratie wordt op weekbasis bijgewerkt. Per kwartaal is vanuit deze
programma’s. Het veranderen van sociale, economische
administratie een bestuursrapportage gemaakt waarmee het bestuur en de
en culturele condities vraagt tijd. Zo duurt het in de
directie de financiële ontwikkelingen op de voet hebben gevolgd. Er is een
Afrikaanse landen gemiddeld ruim zeven jaar voordat de
rapportagesysteem met het hoofdkantoor (The Hunger Project Global) en
lokale gemeenschappen binnen de epicentrumstrategie
de programmalanden, waarin controles zijn ingebouwd om de geldstroom
onafhankelijk van The Hunger Project functioneren. In India
fondsen en particulieren, gericht op investeringen en
optimaal te bewaken. Alle bedrijfsrelaties die investeerder zijn of zijn geworden,
worden vrouwen die gekozen zijn in de lokale bestuursraden
sponsoring;
krijgen standaard hun toezegging bevestigd met een factuur. Het relatiebeheer
gedurende hun vijfjarige zittingsperiode getraind. Dit houdt
en toezeggingen van relaties worden in het databaseprogramma eTapestry
een risico in ten aanzien van de financiering: inkomsten
reserve om minimaal een half jaar en maximaal anderhalf
geregistreerd en bewaakt. De accountantscontrole en de belastingadvisering zijn
kunnen wegvallen waardoor programma’s niet gecontinueerd
jaar in de eigen kosten van de werkorganisatie te kunnen
verzorgd door PwC. PwC heeft een goedkeurende verklaring afgelegd over het
kunnen worden. Economische omstandigheden zowel in
voorzien;
boekjaar 2010. Een kopie daarvan is achterin dit jaarverslag opgenomen
de fondsenwervende landen als in de programmalanden
(bedrijven, fondsen, particulieren); • Structurele investeringen via meerjarige toezeggingen, automatische incasso’s en notariële aktes; • Opbouwen van langetermijnrelaties met bedrijven,
• Continuïteitsreserve: The Hunger Project heeft voldoende
• Afstemming van programma’s en budgetten van de
beïnvloeden de inkomsten en uitgaven. In Nederland
programmalanden via The Hunger Project Global
worden de inkomsten ook beïnvloed door de aandacht
organisatie.
voor ontwikkelingssamenwerking en de onderwerpen die aansluiten bij de belangstelling van institutionele fondsen en
Maatregelen om afbreukrisico’s te beperken
bedrijven.
• Goed inwerken en permanent begeleiden van vrijwilligers en medewerkers; • Gedragsleidraad en klachtenreglement; • Werken met protocollen; • Beperkte toegang tot het wereldwijde netwerk van The Hunger Project; • Onderzoeken door externe organisaties.
Maatregelen van controle van de financiële administratie
VERKORTE JAARREKENING
• Jaarlijkse controle van de jaarrekening door PriceWaterhouseCoopers
Balans per 31 december 2010
accountants N.V.;
(na resultaatbestemming)
• Goede begeleiding en monitoring van de geldstroom door The Hunger Project
31 december 2010
31 december 2009
Nederland van geldtransfers naar de programmalanden; • Intensieve samenwerking tussen The Hunger Project Global, The Hunger Project
Activa
€
€
€
€
Nederland en de programmalanden ten aanzien van de programma’s, budgetten en geldstromen; • Controle van jaarrekeningen door erkende accountantsfirma’s in de programmalanden;
Vaste activa Materiële vaste activa
3.648
0
• Interne controle door directie en bestuur van The Hunger Project Nederland met daarbij een heldere functiescheiding tussen directie, bestuur en financiële administratie.
“Het uitgangspunt is om ontvangen investeringen zo snel mogelijk aan te wenden voor hun doeleinden”
Beleid ten aanzien van reserves
3.648
0
Vlottende activa Vorderingen
14.513
15.389
Liquide middelen
788.224
573.200
Continuïteitsreserve Het doel van de continuïteitsreserve is de dekking voor bedrijfsmatige risico’s op de
802.737
588.589
806.385
588.589
korte termijn. De omvang van de reserve is minimaal een half en maximaal anderhalf maal de jaarlijkse kosten van de werkorganisatie. Bestemmingsreserve De stichting kent een bestemmingsreserve. In deze reserve worden de middelen
31 december 2010
gereserveerd die geen oormerk hebben anders dan dat zij ten goede van de programmalanden dienen te komen. Bestemmingsfondsen programmalanden De stichting kent bestemmingsfondsen voor projecten en/of programmalanden.
Passiva
€
€
31 december 2009 €
€
Reserves
In deze bestemmingsfondsen worden de middelen gereserveerd die een oormerk
Continuïteitsreserve
hebben voor projecten en/of programmalanden. De middelen worden aangewend
Bestemmingsreserves
196.461
179.569
55.576
31.498
conform de afspraken die gemaakt zijn met de investeerders. Beheer reserves en beleggingsbeleid
Fondsen
Het uitgangspunt is om ontvangen investeringen zo snel mogelijk aan te wenden
Bestemmingsfondsen
252.037
211.067
335.155
288.486
voor hun doeleinden. De rapportagestructuur en de betalingsprocedure zijn op dit uitgangspunt afgesteld. De gelden worden bewaard op lopende rekeningen en spaarrekeningen zonder opnamebeperkingen. Beleid ten aanzien van kosten van de organisatie The Hunger Project Nederland hanteert de regel dat maximaal vijftien procent van de totale investeringen gebruikt mag worden voor kosten. Het bestuur voert aanvullend een actief beleid om sponsors te vinden voor de kosten. Het geld van dergelijke sponsors is geoormerkt geld en de met de kostensponsors worden afspraken gemaakt over aan welke kosten hun geld besteed mag worden.
Kortlopende schulden Vooruitontvangen bedragen Overige schulden
194.229
75.225
24.964
13.811 219.193
87.036
806.385
588.589
Staat van baten en lasten over 2010
Meerjarenbegroting 2011-2013 2010 €
€
Begroting €
€
2009 €
€
Baten uit beleggingen Overige baten Som der baten
1.412.479
1.751.400
1.411.053
7.837
0
15.827
45.600
48.600
63.460
1.465.916
1.800.000
1.490.341
Lasten
Bewustwording
1.136.897
1.470.000
59.849
1.743.086
57.490 1.196.746
Kosten acties derden
Baten uit eigen fondsenwerving
€
€
€
1.383.327
1.412.479
2.467.629
2.550.000
2.650.000
Baten uit acties derden
27.726
7.837
50.000
50.000
50.000
Overige baten
79.287
45.600
35.000
25.000
25.000
Som der baten
Besteding aan programma’s 1.798.764
Bewustwording
86.619
97.166
78.828
0
0
0
1.490.341
1.465.916
2.552.629
2.625.000
2.725.000
1.743.086
1.136.897
2.108.778
2.200.000
2.250.000
55.678
59.849
63.591
65.000
67.000
1.798.764
1.196.746
2.172.369
2.265.000
2.317.000
72.828
86.619
97.318
98.000
100.000
0
0
0
0
97.166
0
72.828
86.619
97.318
98.000
100.000
135.913
61.040
216.068
220.000
225.000
Werving baten Kosten eigen fondsenwerving 78.828
Kosten acties derden
Beheer en administratie Monitoring en evaluatie
61.040
127.782
135.913
Beheer en administratie
33.872
29.162
25.701
94.912
Resultaat
€
Besteed aan doelstellingen
55.678 1.527.490
86.619
Som der lasten
Begroting 2012
Bijdragen:
Werving baten Kosten eigen fondsenwerving
Begroting 2011
Lasten
Besteed aan doelstellingen Programma’s
Begroting 2010
Baten
Baten Baten uit eigen fondsenwerving
2009
1.378.277 87.639
Resultaatbestemming toevoeging/onttrekking aan: Continuïteitsreserve
16.892
Bestemmingsreserves
24.078
Bestemmingsfonds
46.669
Resultaat
87.639
156.944 1.781.600 18.400
Beheer en administratie Monitoring en evaluatie 161.614
Kosten beheer en administratie
33.872
40.309
42.000
44.000
161.614
94.912
256.377
262.000
269.000
Som der lasten
2.033.205
1.378.277
2.526.064
2.625.000
2.686.000
Resultaat
(542.865)
87.639
26.565
0
39.000
2.033.206 (542.865)
25.701
De gehele jaarrekening is te downloaden op www.thehungerproject.nl of kan worden opgevraagd via
[email protected]
Kantoor en algemene kosten
Publiciteit en communicatie
Huisvestingskosten
Reiskosten
Personeelskosten
0
0
0
0
0
0
0
59.849
7.299
2.585
2.786
4.869
42.310
€
Bewust wording (B)
86.619
0
86.619
6.176
2.165
4.179
9.298
64.801
€
Eigen Fondswerving
61.040
0
61.040
226
0
4.179
3.801
52.834
€
Monitoring en evaluatie
33.872
0
33.872
2.456
0
2.786
0
28.630
€
Beheer & Administratie
241.380
0
241.380
16.157
4.750
13.929
17.968
188.576
€
Totaal 2010
241.600
0
241.600
11.195
18.800
11.700
10.500
189.405
€
Begroting 2010
290.120
87.154
202.966
11.202
10.740
11.391
19.717
149.916
€
Totaal 2009
Lastenverdeling en toerekening aan de doelstelling
Subtotaal kosten
0
59.849
Doelstelling
Kosten M&E THP GO
0
Besteed aan programma A)
Totaal kosten
Samenwerkingspartners wereldwijd
Bedrijven / Partners / Fondsen 2010
• SIDA/Sala Ida (India)
• 2Deal Ventures
• SDC (India) • UNFPA (India)
• De Verhalenfabriek
• Koning en Hartman
• Stichting Extraordinary Ones
• De Waal Autogroep B.V.
• Koninklijke Auping B.V.
• Stichting FEMI
• De Waard Consult
• Koopmans Drukkerij Hoorn
• Stichting Flexi-Plan
• Delicia B.V.
• Krauthammer International
• Stichting HJOED
• ABC Businesscoaches
• Dental Center Plus
• Landgoed de Horst - De Baak B.V.
• Stichting Humana
• Aim for Human Rights
• Desso Group
• Learn2interact
• Stichting IBFD
• UNDP (India)
• Albis Capital B.V.
• DEXIS Arbeid
• Les Embards B.V.
• Stichting Millennium Netwerk
• UNIFEM (India)
• Alons
• DHL Express B.V.
• Mammoet B.V.
• EDF (India)
• Amrop
• Direction
• Mamsa
• New Zealand High Commission
• Anne Elsen milieu-advies
• Eden Hotel Group
• Maree Invest B.V.
(India)
Fryslan • Stichting Nationale Goede Doelen Test
• Apotheek Tanthof
• EE organiseert
• Marij Kleijnjan
• Stichting Talpa
• UNDEF (India)
• Argenta Consult
• Effect consulting
• Mastervolt
• Stichting Wereldcoach
• AGRA (Burkina Faso)
• Aver B.V.
• Emily Hilbers
• Microsoft
• Stichting Wilde Ganzen
• Oxfam Novib (Malawi)
• Barbara Pruijt
• Emma
• Mijander B.V.
• Stok’s Magazijnen B.V.
• Australian High Commission
• Basset
• Financieel Bedrijfsmanagement
• NautaDutilh N.V.
• Synbra B.V.
• Nederlandse Spoorwegen
• Synnova Organisatie Advies
(Bangladesh) • BRAC (Bangladesh)
• Bedrijven Contactdagen Leeuwarden
(FBM) • Frans van Seumeren Holding B.V.
• Neerlands Glorie Conserven B.V.
• The Heating Company
• British Council (Bangladesh)
• Bentley Systems inc.
• G.I.D. B.V.
• Netapp
• Thunnissen arbeids- en
• Hygiene, Sanitation and Water
• Best Dutch
• Gebr. Versteijnen Transport &
• NPM Capital
Fund, HYSAWA (Bangladesh) • UN Millennium Campaign
• Betherma B.V.
Logistics
organisatieadvies
• Oak duurzaamheidsconcepten
• Turing Foundation
• Odem Organistatieontwikkeling
• Tweetjemee
• Beyond Habits
• Gemeente Tytsjerksteradiel
• BinckBank N.V.
• Green Award Foundation
• National AIDS Commission (Malawi)
• Blue Sky Behaviour
• HA-3 consult
• Pluimen
• Vaillant B.V.
• Oxfam Novib (Malawi)
• Blue Sky Strategy
• Habest Holding
• PoDa beheermaatschappij B.V.
• Van Nie Beheer
• SEDESOL / Secretary of Social
• Bluestone
• Hak B.V.
• PricewaterhouseCoopers N.V.
• Van Osch
• Bontenbal, advies, training en
• Hermans Investments
• Protestantse Gemeente IJlst
• Van-Zelf
(Bangladesh)
Development (Mexico) • Iniciativa Mexico (Mexico)
coaching
B.V.
• UTS van der Lee verhuizingen
• High Care Detachering
• PUM B.V.
• Volkers
• Semillas (Mexico)
• Bureau voor Free Publicity
• Hot Item
• Quaestus
• VSH Fittings B.V.
• ICCO (Senegal)
• Care Beheer B.V.
• House of Sports
• Ribbink van den Hoek
• VU Medisch Centrum
• Ford Foundation (Oeganda)
• Caty Asscher Consultancy
• HPTOT B.V.
• Catholic Relief Service (Oeganda)
• Chance to Change
• Ideas for Brands
• Roberts Venture B.V.
• Yogacentrum Sneek
• Cimon
• In Persona
• Ronald de Zeeuw fotografie
• Yogapraktijk Zwolle
• Coach Kwadraat
• Inspiration at Work
• Rood training en advies
• Zaanstad Ecclessia
• Coaching met Karakter
• Investore Holding
• Royaan B.V.
• Zandbergen
• Continental Bakeries
• Iris Werkt
• Save The World Watches
• Z-DSGN
• Cooymans Consultancy B.V.
• Jacoba Kooyman Stichting
• Selexyz
• Zehnder Group Nederland
• Corporate Facility Partners
• Jan van de Zon
• Shabab
• Creative Venue
• Juli Ontwerp & Advies
• Skiff
• Datiq
• Kerewin consult
• Smees Groep
• De Baak
• Kifungo
• Solar
• De Brauw Blackstone Westbroek
• Kinderopvang SKW
• Statz & Co
• De Droomfabriek
• Kleur
• Stichting Betsy
• De Lage Landen
• Koldenhof Management Services
• Stichting Como Aandelenbezit
Familiestichting
• Yacht
Colofon Bezoekadres: The Hunger Project Nederland Korte Elisabethstraat 19-21 3511 JG Utrecht Postadres: Postbus 1546 3500 BM Utrecht T 030 233 53 40 E
[email protected] I www.thehungerproject.nl Rekeningnummer 43 07 635 Directeur: Evelijne Bruning
[email protected] Bestuur: Caroline Wouters (voorzitter) Marie-José Thunnissen (secretaris) Tim Stok (penningmeester) Stan Pieters (juridische zaken) Elvia van den Berg (HRM en interne organisatie) Samenstelling jaarverslag: Noortje Bergmans Foto’s: Ronald de Zeeuw en The Hunger Project Vormgeving: Statz & Co, www.statz-co.com
