Valkuilen bij Rekenen conferentie dyscalculie 9 december 2013
Monica Wijers Freudenthal Instituut Onderwijsadvies & training
Vooraf • Kennismaken
• Het gaat hier om rekenzwakke leerlingen – Vmbo bb met lwoo – DLE rond 35 – Klas 1, 2 en 3
Hoeveel procent van haar zakgeld besteedde Fenna aan sms’jes?
Leerlingen werk
Valkuilen • Meteen aan de slag met de getallen • Niet begrepen regels (Formeel niveau) • Antwoord moet heel snel gevonden worden
• Geen schatting vooraf (verkenning context) • Geen schets/model • Geen controle achteraf
Wat helpt hier?
STUKJE VIDEO
Wat gaat wel goed? •
¼ = …… %
KLADPAPIER
Kladpapier? • Bij een computertoets hoef je niet te schrijven
• Omdat alleen het antwoord wordt beoordeeld hoef je niet te schrijven
• Omdat je een rekenmachine kunt gebruiken, hoef je niet te schrijven
‘Denk’papier • Maakt denken zichtbaar • Informatief voor docent en leerling • Ook naast rekentoets gebruiken
valkuil
TAAL
Uit de rekentoets
Taal of context toevoegen • € 4,50 : € 0,50
• Hoe vaak past € 0,50 in € 4,50 ?
Taal en context • Laten voorlezen • Alleen context ‘neerzetten’ en bespreken • Ondersteunen met concreet materiaal Bij kale opgaven • ‘Maak er een verhaal bij’ • ‘Maak een tekening’
valkuil
REKENMACHINE
Voorbeeld Je geeft een feestje en wilt daarvoor 100 blikjes fris kopen. De blikjes zitten in 6-packs. Hoeveel sixpacks moet je kopen? Vraag: Wat doen uw leerlingen?
• • • •
Tafel van 6, dan tellen ’15’ Controle met rm 15 x 6 = 90 Doortellen 96 + 4 + 2 Liever iets te veel
• Snel uit het hoofd: ’18’ • Hoe? ‘20 x 6 =120 dat is teveel, dus dan 18’ • Controle met rm 17 x 6
Antwoord: ’14’ – 6 x 14 = 104 – O nee, 84 – Uit het hoofd: 16 rest 4
• Noteert meteen 100 : 6 • Rekent uit het hoofd (vermenigvuldigend) – Noteert nog 6 x 15 en 16 x 6
Met rekenmachine ‘6 delen door 100’ Pakt rekenmachine en typt 100 : 6 Wat nu? Typt in: 6 x 15 6 x 17 Noteert 17
Voorbeeld
Bron: RekenVOort
Hoeveel vakanties zijn er van niet vaste gasten?
Vraag Wat doen uw leerlingen?
Wat doen leerlingen? • Weinig leerlingen rekenen schattend • Sommige leerlingen rekenen aanvullend • veel leerlingen gebruiken rekenmachine
Advies Besteed expliciet aandacht aan rekenen met de rekenmachine – Punten en komma’s – Grote getallen intypen – Resultaten interpreteren – Afronden – Volgorde en gebruik van = of enter – Wanneer wel en wanneer niet inzetten
VALKUILEN DOCENT
Getallen • Beginnen met getallen en blijven hangen
Wat wel? • Regelmatig kort basiskennis • Succeservaringen: wat kan jij? • Twee sporen (net als rekentoets)
1F • Beginnen ‘onder 1F’ en blijven hangen
Wat wel? • Begripsvorming verhoudingen (breuken, procenten) • Meteen eenvoudige contextopgaven op 2F (naast basiskennis*)
uitrekenen • Nadruk vooral op ‘uitrekenen’
Wat wel? • Aandacht voor begrijpen context • Aandacht voor betekenisverlening getallen, bewerkingen
Formeel niveau • Insteken op formeel niveau
Wat wel? • aansluiten wat wat leerling doet • Minder formele methoden (bv met visuele modellen) accepteren
Nodig - leerplan • Versterking en uitbouw van basiskennis • Nadere begripsvorming: breuken, procenten en verhoudingen • Inperking van de leerstof mbt formele procedures • Verstandig leren omgaan met de rekenmachine
Interactieve instructie Didactische aanpakken uit het p.o.
Nodig – voor leerlingen • In (diagnostisch) gesprek gaan • Laten zien wat ze kunnen en hoe ze rekenen • Verbindingen maken • Afpellen wanneer en voor zover nodig • Vertrouwen en rust (tijd)
Verbinden Verbinden met hulpmiddelen, schema’s & modellen
Verbinden met alledaagse situaties
Verbinden met efficiënte oplossingsstrategieën
verwijzingen • Achtergronden en literatuur zie: http://www.fisme.science.uu.nl/wiki/index.php/Dyscalculie http://www.slo.nl/primair/leergebieden/rekenen/ • Lesmaterialen http://www.fisme.science.uu.nl/publicaties/subsets/rekenvoor t/ (modules voor vmbo rekenen in de sectoren ec en z&w) www.rekengroen.nl (rekenen in groene context) http://www.slo.nl/organisatie/recentepublicaties/00128/ (map Verder met Rekenen) http://www.slo.nl/primair/leergebieden/rekenen/hulpprogr/ (materialen voor eind po begin vo)
[email protected]
VRAGEN?