FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT
SECTIE - SECTION: Microscopie/Mycotoxines
VALIDATIERAPPORT – RAPPORT DE VALIDATION Analysemethode
MET-FLVVT-096
Méthode d’analyse
voedingsmiddelen en bier
Techniek
HPLC
Bepaling
van
deoxynivalenol
(DON)
in
dierenvoeders,
Technique Matrix / matrixgroep
granen
Matrice / Groupe de matrices Datum laatste aanpassing / Initieel dossier: 2004, aanpassing layout/vorm : juni 2013; laatste aanpassing Date du dernière adaption
inhoud: juni 2013
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT
SECTIE - SECTION: Microscopie/Mycotoxines
Overzicht van de prestatiekenmerken: - lineariteit: werkgebied range 100 – 1000 ng/ml (0,4 – 4 mg/kg) - Bepaalbaarheidsgrens (LOQ): 150 µg/kg - Aantoonbaarheidsgrens (LOD): 80 µg/kg - Herhaalbaarheid, intralaboratoriumreproduceerbaarheid en terugvinding: niveau herhaalbaarheid (%) reproduceerbaarheid (%) 400 µg/kg 5,7 13,1 750 µg/kg 4,5 2,6 1200 µg/kg 2,6 3,8 Meetonzekerheid %U Concentratie Laag niveau 40% Midden 30% Hoog 25% -
-
Robuustheid: vergelijking uitdamping extract op 70°C en 60°C
De validatie voldoet aan de procedure LAB 00 P180
De laboratoria die deze methode willen overnemen, moeten aantonen dat de criteria hieronder aangegeven voldaan zijn: Prestatiecriteria uit EU-verordening 401/2006
• •
Inhoud: Initieel dossier: 2003, aanpassing layout/vorm : juni 2013; laatste aanpassing inhoud: juni 2013
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT
SECTIE - SECTION: Microscopie/Mycotoxines
VALIDATIERAPPORT – RAPPORT DE VALIDATION Analysemethode
MET-FLVVT-096
Méthode d’analyse
voedingsmiddelen en bier
Techniek
HPLC-UV
Bepaling
van
deoxynivalenol
(DON)
in
dierenvoeders,
Technique Matrix / matrixgroep
Granen
Matrice / Groupe de matrices Type validatie
Totaal
Type de validation Verantwoordelijke (Naam
Jeroen Vancutsem
en functie)
sectiehoofd microscopie/mycotoxines
Responsable (Nom et fonction) Opgesteld door
Naam – Nom: Jeroen Vancutsem
Rédaction par
Functie
-
Fonction:
Handtekeningen - Signatures:
sectiehoofd (Get.)
microscopie/mycotoxines Datum - Date: juni 2013 Medewerkers
Ruth Vanhoof, analist
(Naam en functie)
Rudy Van Meerbeek, analist
Collaborateurs
Roel Tits, analist
(Nom et fonction) Periode van validatie
Start - Début: 2003
Période de validation
Einde - Fin: 2013
Methode goedgekeurd en Naam – Nom: Mandy Lekens geschikt bevonden door
Handtekeningen - Signatures:
Functie - Fonction: laboratoriummanager Datum - Date: 24 juni 2013
(Get.)
Méthode approuvée et jugé convenable pour la routine par
Hierna volgt een beschrijving van de resultaten van het validatieonderzoek zoals aangegeven in stap 8 van de procedure LAB 00 P 180. Ce qui suit est une description des résultats de l'étude de validation comme indiqué dans l'étape 8 de la procédure LAB P 00 180.
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT
SECTIE - SECTION: Microscopie/Mycotoxines
Validatiedossier 1
Lineariteit: range 100 - 1000 ng/ml (400 - 4 mg/kg)
De lineariteitscurve werd opgesteld in het gebied van 100 – 1000 ng/ml (400 – 4000 µg/kg). De concentraties die geïnjecteerd werden, zijn: 100 ng/ml ; 250 ng/ml ; 500 ng/ml ; 1000 ng/ml Resultaat: concentratie 100 ng/ml (400 µg/kg) 250 ng/ml (1000 µg/kg) 500 ng/ml (2000 µg/kg) 1000 ng/ml (4000 µg/kg)
Piekoppervlak 11524 29540 60437 120150
Resultaten: parameter 2 R intercept standaardstoringen
waarde 0,9999 -451,12 (p = 0,32) tussen -0,62 en 1,42
limiet > 0,99 p > 0,05 tussen -2 en 2
resultaat OK OK OK
Besluit: De rechte is lineair en loopt door het nulpunt.
2
Bepaling in blanco granen (selectiviteit/specificiteit)
Een reeks van 20 monsters werd opgenomen en beoordeeld op het voorkomen van storende pieken.
3
De aantoonbaarheidsgrens (LOD)
De aantoonbaarheidsgrens werd bepaald door spiking op tarwe van 80 µg/kg. Reeks (01/06/04) nummer concentratie (µg/kg) 1 113 2 110 3 110 4 114 5 112 6 104 Op basis van deze monsters werd een gemiddelde S/N-verhouding van 3,7 berekend (> 3) gemiddelde gemiddelde recovery
111 138%
Besluit: De LOD kan vastgelegd worden op 80 µg/kg.
LAB 00 P 180 F 002 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 4/14
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT
4
SECTIE - SECTION: Microscopie/Mycotoxines
De bepalingsgrens: De bepalingsgrens werd bepaald door spiking van 150 µg/kg op tarwe. Reeks (01/06/04)
nummer concentratie (µg/kg) recovery (%) 1 124 83 2 155 103 3 161 107 4 159 106 5 149 99 6 161 107 Op basis van deze monsters werd een gemiddelde S/N-verhouding van 11,5 berekend (> 6) gemiddelde 152 gemiddelde recovery 101 herhaalbaarheid RSD (%), 9,39 2,8 x STDEV 39,83 outliers (Grubbs’ test) Ghoogste waarde OK Gkritisch: 1,89 Glaagste waarde* NOK *De laagste waarde is een outlier volgens de Grubbs test maar voldoet aan de voorwaarden van Verordening 401/2006 en werd meegenomen in de berekeningen. Op basis van Verordening 401/2006 is een maximale RSDr van 20% toegestaan en een terugvindingspercentage van 60-110%. Besluit: De LOQ kan vastgelegd worden op 150 µg/kg.
5
De herhaalbaarheid, intralaboratoriumreproduceerbaarheid, terugvinding en juistheid:
De herhaalbaarheid en reproduceerbaarheid werden bepaald conform template LAB 00 P 180 F 004 (201203-15_LAB-00-P-180-F-004-validatie-berekeningen-formules_v01_NL-FR). De herhaalbaarheid, intralaboratoriumreproduceerbaarheid, terugvinding en juistheid werden bepaald -
door spiking op tarwe van 150 µg/kg (zie 4. Bepalingsgrens, herhaalbaarheid en terugvinding) Op basis van Verordening 401/2006 is een maximale RSDr van 20% en een terugvindingspercentage van 60-110% toegestaan voor gehalten 100 - ≤ 500 µg/kg Besluit: De herhaalbaarheid en terugvinding voldoen aan de voorwaarden gesteld in Verordening 401/2006
LAB 00 P 180 F 002 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 5/14
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT
-
SECTIE - SECTION: Microscopie/Mycotoxines
door standaardadditie op tarwe van 400 µg/kg (1/2 norm). De monsters werden gespiket met 100 µl van de standaardoplossing van 100 µg/ml.
Reeks Reeks 1 11/06/13 R. Tits
Reeks 2 12/06/13 R. Vanhoof
Reeks 3 13/06/13 R. Van Meerbeek
nummer 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6
concentratie (µg/kg) recovery (%) 396 99 423 106 433 108 423 106 418 105 335 84 373 93 343 86 355 89 339 85 338 85 367 92 287 72 359 90 336 84 319 80 343 86
gemiddelde gemiddelde recovery herhaalbaarheid RSD (%), 2,8 x STDEV reproduceerbaarheid RSD (%) 2,8 x STDEV outliers (Grubbs’ test) Ghoogste waarde Gkritisch: 2,62 Glaagste waarde
363,94 91,0 5,70 58,10 13,06 133,11 OK OK
Op basis van Verordening 401/2006 is een maximale RSDr van 20%, een maximale RSDR van 40% en een terugvindingspercentage van 70-120% toegestaan voor gehalten > 500 µg/kg. Besluit: De herhaalbaarheid, intralaboratoriumreproduceerbaarheid en terugvinding voldoen aan de voorwaarden gesteld in Verordening 401/2006
LAB 00 P 180 F 002 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 6/14
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT
-
SECTIE - SECTION: Microscopie/Mycotoxines
door standaardadditie op tarwe van 750 µg/kg (norm). De monsters werden gespiket met 187,5 µl van de standaardoplossing van 100 µg/ml.
Reeks Reeks 1 11/06/13 R. Tits
Reeks 2 12/06/13 R. Vanhoof
Reeks 3 13/06/13 R. Van Meerbeek
nummer 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6
concentratie (µg/kg) 632 677 654 679 676 591 587 581 604 585 606 635 729 673 599 658 658
gemiddelde gemiddelde recovery herhaalbaarheid RSD (%), 2,8 x STDEV reproduceerbaarheid RSD (%) 2,8 x STDEV outliers (Grubbs’ test) Ghoogste waarde Gkritisch: 2,62 Glaagste waarde
recovery (%) 84 90 87 91 90 79 78 77 81 78 81 85 97 90 80 88 88
636,71 84,9 4,50 80,14 7,52 134,03 OK OK
Op basis van Verordening 401/2006 is een maximale RSDr van 20%, een maximale RSDR van 40% en een terugvindingspercentage van 70-120% toegestaan voor gehalten > 500 µg/kg. Besluit: De herhaalbaarheid, intralaboratoriumreproduceerbaarheid en terugvinding voldoen aan de voorwaarden gesteld in Verordening 401/2006
LAB 00 P 180 F 002 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 7/14
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT
-
SECTIE - SECTION: Microscopie/Mycotoxines
door spiking op tarwe van 1200 µg/kg (1,5 X norm). De monsters werden gespiket met 300 µl van de standaardoplossing van 100 µg/ml
Reeks Reeks 1 11/06/13 R. Tits
nummer
1 2 3 4 5 Reeks 2 1 12/06/13 2 R. 3 Vanhoof 4 5 6 Reeks 3 1 13/06/13 2 R. Van 3 Meerbeek 4 5 6
concentratie (µg/kg) 997 1008 1003 1003 996 995 917 942 1020 946 925 997 1020 1021 1013 1021 1012
gemiddelde gemiddelde recovery herhaalbaarheid RSD (%), 2,8 x STDEV reproduceerbaarheid RSD (%) 2,8 x STDEV outliers (Grubbs’ test) Ghoogste waarde Gkritisch: 2,62 Glaagste waarde
recovery (%) 83 84 84 84 83 83 76 79 85 79 77 83 85 85 84 85 84 990,35 82,5 2,55 70,62 3,84 106,44 OK OK
Op basis van Verordening 401/2006 is een maximale RSDr van 20%, een maximale RSDR van 40% en een terugvindingspercentage van 70-120% toegestaan voor gehalten > 500 µg/kg. Besluit: De herhaalbaarheid, intralaboratoriumreproduceerbaarheid en terugvinding voldoen aan de voorwaarden gesteld in Verordening 401/2006
LAB 00 P 180 F 002 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 8/14
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT
-
SECTIE - SECTION: Microscopie/Mycotoxines
De juistheid werd bepaald door analyse van CRM’s 1. CRM 378 Maïs 0,43 mg/kg (Nr 153)
De gecertificeerde waarde is 0,43 ± 0,04 mg/kg Nummer (16/01/03) 1 2 3 4 5 6
oppervlakte
concentratie (mg/kg)
1409 1673 1578 1578 1627 1253
0,35 0,41 0,39 0,39 0,40 0,31
gemiddelde STDEV RSD (%) herhaalbaarheid = 2,8 x STDEV
Concentratie na correctie voor recovery (mg/kg) 0,39 0,45 0,43 0,43 0,44 0,34
0,41 0,042 10,1 0,11
Wegens de beperkte hoeveelheid CRM werd 20g afgewogen ipv 25g. Volgens de instructies van het gebruik van de CRM moet minstens 20g afgewogen worden. Om de waarden van de herhaalbaarheidstest te vergelijken met het gehalte DON in de CRM, passen we de volgende methode toe volgens de instructies van de leverancier: Eerst wordt nagegaan of de standaardfout (s/√ni) op het gemiddelde van de test kleiner is dan de standaarddeviatie (SD) in de validatiestudie waarbij SD voortkomt uit de gemiddelde waarden gevonden door de labo’s. Standaardfout (s/√ni) 0,017 SD 0,036 resultaat OK Als aan deze voorwaarde voldaan is, wordt gekeken of het gemiddelde binnen de toegestane grenzen ligt: (gecertificeerde waarde – 2SD) < y < (gecertificeerde waarde + 2SD) Dit interval bevat 95% van de populatie van de gemiddelden van de labo’s die deelnamen aan de certificatietest. (gecertificeerde waarde – 2SD) < y < (gecertificeerde waarde + 2SD) y resultaat
0,35-0,50 0,41 OK
Besluit: De bepaling van de juistheid voldoet aan de criteria.
LAB 00 P 180 F 002 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 9/14
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT
SECTIE - SECTION: Microscopie/Mycotoxines
2. CRM 379 TARWE 0,67 mg/kg (nr 305) De gecertificeerde waarde is 0,67 ± 0,02 mg/kg Nummer (21/01/03) 1 2 3 4 5 6
oppervlakte
concentratie (mg/kg)
2597 2923 2693 2579 2649 2681
0,62 0,70 0,64 0,61 0,63 0,64
gemiddelde STDEV RSD (%) herhaalbaarheid = 2,8 x STDEV
Concentratie na correctie voor recovery (mg/kg) 0,76 0,86 0,79 0,75 0,77 0,79
0,64 0,032 4,9 0,090
Wegens de beperkte hoeveelheid CRM werd 20g afgewogen ipv 25g. Volgens de instructies van het gebruik van de CRM moet minstens 20g afgewogen worden. Om de waarden van de herhaalbaarheidstest te vergelijken met het gehalte DON in de CRM, passen we de volgende methode toe volgens de instructies van de leverancier: Eerst wordt nagegaan of de standaardfout (s/√ni) op het gemiddelde van de test kleiner is dan de standaarddeviatie (SD) in de validatiestudie waarbij SD voortkomt uit de gemiddelde waarden gevonden door de labo’s. Standaardfout (s/√ni) 0,013 SD 0,019 resultaat OK Als aan deze voorwaarde voldaan is, wordt gekeken of het gemiddelde binnen de toegestane grenzen ligt: (gecertificeerde waarde – 2SD) < y < (gecertificeerde waarde + 2SD) Dit interval bevat 95% van de populatie van de gemiddelden van de labo’s die deelnamen aan de certificatietest. (gecertificeerde waarde – 2SD) < y < (gecertificeerde waarde + 2SD) y resultaat
0,64-0,71 0,79 OK, rekening houdend met meetonzekerheid
Besluit: De bepaling van de juistheid voldoet aan de criteria.
LAB 00 P 180 F 002 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 10/14
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT
6
SECTIE - SECTION: Microscopie/Mycotoxines
Meetonzekerheid:
Voor het bepalen van de meetonzekerheid werd de volgende strategie gevolgd: Eerst wordt nagegaan of de bias significant is (in dat geval is de bias > 2sRW). concentratie 400 ppb 750 ppb 1200 ppb
bias 36,06 113,29 209,65
2sRW 95,08 95,74 76,03
bias > 2sRW ? NEE JA JA
Dit is het geval bij een concentratie van 750 en 1200 µg/kg. De uitgebreide meetonzekerheid is daar gelijk aan: U b 2 * sRW
Dit geeft volgende waarden: b 113,29 209,65
750 µg/kg 1200 µg/kg
2*sRW 95,74 76,03
Bij 400 µg/kg < 2sRW en kiezen we volgende formule:
U (µg/kg) 209,03 285,68
U (rel, %) 27,9% 23,8%
2 uc ubias u (Rw) 2 met
2
u bias RMSbias u( spiking ) 2 u(Cref, spike)2 (meetonzekerheid op basis van recovery) en u(RW ) = sR
2
Met RMSbias (%) 400 µg/kg
Met u(spiking)
182,81
2
Voor 400 µg/kg werd 100 µl van de standaard van 100 µg/ gepiket met een micropipet van 10-100 µl. Volgende onzekerheidsparameters werden in rekening gebracht: a. onzekerheid op precisie van de pipet om te spiken (driehoeksverdeling) pipet 10-100 µl: accuracy: 0,8% (voor 100µl)-> onzekerheid: 0,33% b. reproduceerbaarheid in pipetteren: 1% (geschat, zie cursus “meetonzekerheid) 2
2
2
u(spiking)400µg/kg = 0,33 +1 = 1,11 Met u(Cref spike)
2
Concentratie (µg/ml) onzekerheid Onzekerheid relatief 2 u(Cref spike)
99,1 2,24 2,26 5,11
LAB 00 P 180 F 002 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 11/14
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT
SECTIE - SECTION: Microscopie/Mycotoxines
Samengevat 2
RMSbias (%) 2 u(spiking) 2 u(Cref spike) som 2
400 µg/kg 182,81 1,11 5,11 189,03
2
uRw = sR (rel) 400 µg/kg
170,56
uc 400 µg/kg
√(189,03+170,56)= 18,96
U = 2uc 400 µg/kg
37,9 %
Samengevat meetonzekerheid: 400 µg/kg 750 µg/kg 1200 µg/kg
37,9% 27,9% 23,8%
Besluit meetonzekerheid: meetonzekerheid gebied LOQ-1/2 norm gebied ½ norm – 3/2 norm gebied > 3/2 norm
40% 30% 25%
LAB 00 P 180 F 002 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 12/14
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT
7
SECTIE - SECTION: Microscopie/Mycotoxines
Robuustheid
De invloed van de temperatuur op het uitdampen van het extract na opzuivering werd nagegaan. De monsters werden op 70°C uitgedampt in plaats van 60°C. Volgende resultaten werden bekomen (datum uitvoering 11/06/13): 60°C 632 677 654 679 676 663,6
1 2 3 4 5 gemiddelde
70°C 652 612 637 598 671 634
Om na te gaan of er een significant verschil is, werd gebruik gemaakt van volgende formule (referentie: Statistiek, validatie en meetonzekerheid voor het laboratorium, Klaessens):
met
Uitwerking van het eerste lid geeft als resultaat: 1,64. Besluit: Er is geen significant effect van de temperatuur bij het uitdampen op 70°C in plaats van 60°C.
REFERENTIEMETHODE: Methode gebaseerd op: NBN EN 15891 : 2010 Voedingsmiddelen - Bepaling van deoxynivalenol in granen, graanproducten en op granen gebaseerde voeding voor peuters en jonge kinderen - HPLC methode met immunoaffiniteitszuivering en UV detectie
LAB 00 P 180 F 002 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 13/14
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT
8
SECTIE - SECTION: Microscopie/Mycotoxines
Foto's a) Extractie met Ultraturrax
c) Chromatografie
b) Opzuivering met immunoaffiniteitskolom
d) Chromatogram
LAB 00 P 180 F 002 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 14/14