KS09 91-97:KS Nieuws
26-08-2008
12:40
Pagina 91
NIEUWS
Drinkwater pleziervaartuigen vaak bedorven De ANWB raadt mensen op pleziervaartuigen aan het water aan boord niet als drinkwa-
vorderd als vulpunten niet frequent
ter te gebruiken. Het water is door bacteriële vervuiling vaak bedorven. Dat blijkt uit de
worden gebruikt. Ook zijn de vul-
eerste resultaten van een onderzoek dat de bond liet uitvoeren. De resultaten van de test
slangen niet altijd even schoon waar-
zijn in juli gepubliceerd in de Waterkampioen. De eerste resultaten waren zo zorgwek-
door al gauw een biofilm wordt ge-
kend, dat de ANWB besloot voor publicatie direct te reageren met een waarschuwing.
vormd. En dat geldt volgens Scheffer in heel veel gevallen ook voor de water-
De Waterkampioen had in Gouda en
heeft – net zoals het pak melk uit de
voorzieningen in de pleziervaartuigen
Muiden onderzoek gedaan naar het
supermarkt – slechts een beperkte
zelf. Hij ziet wel oplossingen. ‘Als de wa-
drink- en douchewater aan boord van
houdbaarheid. Langdurige stilstand van
terleidinginstallaties op jachthavens
28 pleziervaartuigen. Onderzoek in een
water in het leidingnet in combinatie
volgens de voorschriften worden aan-
laboratorium leerde dat op meer dan
met een relatief hoge temperatuur,
gelegd en het verversen van de leidin-
zeventig procent van de boten het
boven 25 °C, kan de kwaliteit van drink-
ginhoud, en het zonodig periodiek ther-
water in de tank niet voldeed aan de
water negatief beïnvloeden.’
misch desinfecteren, volgens een goed
kwaliteitseisen die aan drinkwater op
De reden dat in jachthavens problemen
opgesteld beheersplan plaatsheeft, bij-
vaartuigen worden gesteld. Op meer
ontstaan zijn volgens de beleidsmede-
voorkeur door automatische besturin-
dan een kwart van de vaartuigen was
werker techniek de lange particuliere
gen, dan kan de eigenaar van het ple-
sprake van bedorven water. De eisen
waterleidingen vanaf het leveringspunt
ziervaartuig er op vertrouwen dat het
zijn overigens al lager dan die waaraan
van het waterleidingbedrijf tot aan de
water dat hij binnenhaalt van goede
drinkwater uit de kraan op het land
vulpunten op de aanlegsteigers. ‘De lei-
kwaliteit is. Maar om die kwaliteit ook
moet voldoen. Hoewel het volgens de
dingen naar die vulpunten liggen niet
op het pleziervaartuig in stand te hou-
altijd voldoende diep in de grond. Soms
den moet de booteigenaar zelf even-
betreft, verwacht de bond dat de situa-
bevinden die vulpunten zich aan het
eens de nodige maatregelen treffen. De
tie op de ongeveer 250.000 pleziervaar-
einde van de steigers en hangen de lei-
tank en de leidingen moeten voor het
tuigen in Nederland niet veel beter is
dingen onbeschermd onder de steiger-
gebruik goed gereinigd zijn. Het drink-
dan op de 28 onderzochte schepen.
planken of metalen roostervloeren. Het
water moet koel worden gehouden.’
leidingwater kan dan door directe of in-
Waterkwaliteit is een lastige grootheid.
Beperkt houdbaar
directe zonnestralen, maar ook door
‘Soms verandert de geur, de kleur of de
Volgens Will Scheffer van Uneto-VNI
hoge buitentemperaturen, zo warm
smaak van het water, maar soms merk
toont het onderzoek aan dat we zeer
worden dat daarin gemakkelijk uitgroei
je bij het drinken van bacterieel vervuild
zorgvuldig moeten omgaan met drink-
van bacteriën kan plaatshebben.’
water niets, terwijl je er dan toch ziek
water. ‘Het drinkwater in het leidingnet
De slechte situatie wordt nog eens be-
van wordt.’
ANWB
geen representatieve steekproef
Vakteam ‘De Ultieme Woondroom’ compleet Martine Beijer, Raymon Veugen en Marc
maat en elektra en ict en voert deze uit.
Bos vormen het vakteam van het nieu-
Beijer is loodgieter en heeft een eigen
we
sanitairshowroom. Bos werkt bij een
tv-programma
‘De
Ultieme
Woondroom’. De drie installateurs zijn
beveiligingsbedrijf als elektromonteur.
samen met presentatrice Tooske Ragas
Veugen heeft een bedrijf op het gebied
de boegbeelden van het tv-programma,
van sanitair, elektra en klimaat. Veugen
dat volledig draait om de installatie-
is de oudste van het team en zal hier-
techniek.
mee natuurlijkerwijs de rol van aan-
De Ultieme Woondroom is vanaf 24
De opnames van het programma zijn
september elke woensdagavond te zien
inmiddels begonnen. De Ultieme
om 21.30 op SBS6. Elke aflevering van het
Woondroom is een initiatief van Uneto-
programma brengt een onhoudbare si-
VNI
in samenwerking met Otib, Draka,
tuatie van een gezin, instelling of be-
ABB, Moeller
drijf in beeld. Zij roepen de hulp in van
ma wordt beoogd de installatiesector
het vakteam. Het team draagt oplossin-
op de kaart te zetten.
en de SEI. Met het program-
gen aan op het gebied van sanitair, kli-
Intech K&S September ’08
91
NIEUWS
voerder van het team op zich nemen.
KS09 91-97:KS Nieuws
26-08-2008
12:40
Pagina 92
NIEUWS Website voor ondersteuning leermeesters Leermeester zijn in de installatiebranche
Gebouwen Dordrecht verwarmen elkaar
is interessant, maar het is ook vaak moeilijk om alle trends, kennis en ont-
In Dordrecht is begon-
wikkelingen bij te houden. De nieuwe
nen met de bouw van
site www.coachonline.otib.nl onder-
het grootste overdekte
steunt leermeesters in de installatie-
sportcentrum van
branche bij al hun vragen rond het leer-
Nederland. De ‘sportbou-
meesterschap. Leermeesters kunnen
levard’ is onderdeel van
zich op Coach Online laten inspireren
het megaproject
door andere coaches, zoals Willem van
Gezondheidspark.
Hanegem en Henk Gemser. Of ze leren
Ingenieursbureau
van de minicursussen, met onderwer-
Techniplan Adviseurs
pen als ‘Het beoordelingsgesprek’ of
ontwikkelde voor deze
‘Stoomcursus sms-taal’. Een kennistest
nieuwe wijk een infrastructuur die de energie van verschillende functies aan elkaar
invullen kan ook. Bijzonder aan Coach
kan koppelen. Warmte die straks vrijkomt bij het maken van ijs voor de ijsbaan, wordt
Online is dat de voorbeelden en de in-
weer gebruikt voor het verwarmen van het zwembadwater. Ook kunnen het nabijge-
spiratie niet alleen uit eigen branche
legen Albert Schweitzer-ziekenhuis en circa 160 nieuwe appartementen in drie
worden gehaald, maar ook uit andere
woontorens aan de Overkampweg onderling warmte uitwisselen. Alleen al door her-
branches en vakgebieden. Een gratis in-
gebruik van de ijsbaanwarmte wordt twintig procent energie bespaard.
lognaam en wachtwoord zijn te verkrij-
Warmteterugwinning van het douchewater bespaart nog eens 35 procent. In totaal
gen op de site.
gebruikt het sportcomplex veertig à vijftig procent minder energie.
Beleef het belevingscentrum Amersfoort De nieuwe innovatieve technieken worden omschreven in catalogi, persberichten en
Technieken, het Idet. In de ruimte wor-
in de pers. Maar van zien, horen en ervaren komt het niet. Het Belevingscentrum in
den technieken gepresenteerd die bij-
Amersfoort brengt daar verandering in. Het centrum is opgericht door Wolter & Dros
dragen aan het terugdringen van CO2-
en dochterbedrijven. Doel van het belevingscentum is om opdrachtgevers en klanten
uitstoot bij bestaande bouw en nieuw-
van het bedrijf een beeld te geven van wat er op de markt speelt of om nieuwe tech-
bouwprojecten. Het Idet is inmiddels al
nieken te demonstreren.
de broedkamer geweest voor ongeveer honderd projecten die als doel hebben
Het belevingscentrum heeft tegelijk de
het energiegebruik te verminderen. De
functie van showroom voor bekende fa-
stichting staat open voor iedereen die
brikanten die hun laatste producten de-
architecten, projectontwikkelaars, wo-
monstreren. Onder andere Remeha,
ningcorporaties en aannemers inspira-
Stiebel Eltron, Agpo Ferroli, Inventum,
tie wil geven voor energiezuinige plan-
Grundfos Nederland, Carrier Holland
nen in bebouwing. Bestaande produc-
Heating hebben er producten staan op
ten en technieken zijn in levende lijve
het gebied van verwarming, verlichting,
te zien. Soms werkend, zoals warmte-
klimaat en domotica. Het centrum kan
pompen, koude- en warmteopslag en
verder worden gebruikt als evenemen-
een lage-temperatuurafgiftesysteem.
ten- en congrescentrum. Wat dat be-
Voor toepassing in de nabije toekomst
treft kan het gebouw terugkijken op
wordt een kijkje geboden in de nieuwe wereld van brandstofcellen en water-
NIEUWS
een succesvolle beginperiode. De afge-
stoftoepassingen.
lopen tijd werd het bestuur van TVVL
TBI
verwelkomd en ook de gemeente
gevestigd. In de ruimte wordt de bevei-
Het belevingscentrum is te bezoeken
Amersfoort wist de weg te vinden naar
liging van zo’n vierhonderd panden ver-
op afspraak via m.hogendorf@wolter-
het centrum.
zorgd voor Wolter en Dros en Croon
endros.nl. Op de website www.beleef-
Het gebouw biedt niet alleen onderdak
Elektrotechniek. Het gebouw wordt
comfort.nl kunnen geïnteresseerden
aan bedrijven die hun apparatuur wil-
sinds kort ook gedeeld met de Stichting
een indruk krijgen van het aanbod. Ook
len demonstreren. In de meldkamer van
Informatiecentrum Duurzame Energie
reserveren is daar mogelijk.
92
Intech K&S September ’08
Direct is ook een beveiligingscentrale
KS09 91-97:KS Nieuws
26-08-2008
12:40
Pagina 93
OPINIE SenterNovem: bedrijfshallen slecht geïsoleerd
Esco’s: de witte vlek Nederland Duitsland heeft er vijftig, Engeland vierentwin-
Uit onderzoek van SenterNovem blijkt dat het met de energie-
tig, België dertig, Frankrijk meer dan honderd
zuinigheid van Nederlandse bedrijfshallen slecht is gesteld.
en Nederland heeft er geen, ondanks de
Recent afgeronde pilotprojecten laten zien dat een gemiddel-
Europese richtlijn. Dat blijkt uit een studie in
de bedrijfshal minstens dertig procent per jaar kan besparen
2007 over de ontwikkeling van Energie Service Companies
op de kosten van het energiegebruik.
(Esco’s) in Europa in opdracht van de Europese commissie.
Met een door SenterNovem ontwikkelde Quickscan
De Energy Service Directive , die op dit moment in de
Bedrijfshallen kunnen eigenaren nu zelf hun mogelijkheden
Nederlandse wetgeving wordt geïmplementeerd, schrijft
tot besparen onderzoeken. In de studie zijn twee soorten ener-
het bevorderen van Esco’s voor. Maar wat is een Esco?
giebesparende maatregelen onderzocht, namelijk maatrege-
De Italianen probeerden het begrip in het verleden strak te
len op het gebied van gebouwisolatie en maatregelen die be-
definiëren om de Esco gemakkelijk te kunnen subsidiëren.
trekking hebben op de aanwezige installaties. Vooral in nieuw-
Andere landen waren daarop tegen. Volgens de toelichting
bouw is met isolatie een grote winst te behalen. Bij wat oude-
op de wet, waarmee de richtlijn hier wordt ingevoerd, moet
re bedrijfshallen is het resultaat van dit soort aanpassingen
sprake zijn van het financieren van een energiebesparende
geringer. Voor energiebesparende technieken op het gebied
maatregel en het lopen van risico. De achterliggende ge-
van installaties ligt dit echter anders, deze zijn voor nieuwe én
dachte is dat een gebouweigenaar vaak niet geïnteresseerd
oude hallen interessant. Het gaat hierbij dan om het goed af-
is in energiebesparende maatregelen. Hij heeft wel de in-
stellen van de installaties, energiezuinige verlichting, ventila-
vestering, maar niet de opbrengst. Bovendien zijn de ener-
tie, frequentieregeling en hr-pompen.
giekosten voor veel bedrijven en instellingen maar een fractie van hun totale kosten.
Diploma voor energielabel vanaf 1 november verplicht
Toch kunnen investeringen in energiebesparende maatregelen heel rendabel zijn. De gedachten van een Esco, in Nederland energiedienst genoemd, is dat een ander in een gebouw investeert en daarvan de revenuen heeft. Dat kan in allerlei vormen. Een nieuwe ketel neerzetten en de opbreng-
Het Centraal College van Deskundigen van de stichting KBI
sten van het verminderde verbruik incasseren, maar ook het
heeft in zijn vergadering van 10 juni besloten dat de EPA-opne-
geheel overnemen van de installatie. De klant betaalt dan
mer en de EPA-adviseur voor woningen met ingang van 1 no-
alleen nog maar voor geleverde warmte, licht en kracht.
vember 2008 in het bezit moeten zijn van een bewijs van vak-
Volgens eerder genoemde studie ontwikkelt de Esco-markt
bekwaamheid, een diploma. Na deze datum mogen er geen
zich in Europa snel. Een aantal nationale regeringen heeft
opnames voor energielabels meer worden uitgevoerd en ver-
belangrijke stappen gezet, zoals demonstratieactiviteiten,
strekt door niet-geregistreerde EPA-opnemers. Huidige EPA-opne-
subsidies en richtlijnen voor contracten, om de Esco te bevor-
mers/adviseurs moeten examen afleggen voor 18 september.
deren. Zo niet in Nederland. Bij de implementatie van de zo-
De examens voor zowel de opnemer en adviseur worden in op-
genoemde energiedienstenrichtlijn zijn geen wettelijke
dracht van KBI georganiseerd door Cito. Binnen zes weken na
maatregelen voorzien die ons uit de blokken gaan helpen.
het examen ontvangen de kandidaten de uitslag. Met dit exa-
De minister vindt stimulerende maatregelen niet nodig.
men wordt het kennisniveau voor alle betrokkenen gelijk-
Het effect van zo’n houding kan zijn dat buitenlandse Esco-
waardig getoetst. Ook na 18 september worden examens geor-
maatschappijen hier komen ‘helpen’ en de Nederlandse niet
ganiseerd. Deze zijn echter alleen bedoeld voor nieuwe of nog
van de grond komen. Waarom zouden onze buurlanden
niet geslaagde EPA-opnemers en/of EPA-adviseurs. Aanmelden
met de dienstenrichtlijn in de hand wachten? En de
voor het examen kan via de website www.cito.nl.
Nederlandse initiatiefnemers? Nou die hebben het moeilijk. (Standaard)contracten, SLA’s (service level agreements) en subsidies en dergelijke zijn er niet. Nederlandse banken kennen het fenomeen niet. De basis willen ze financieren, maar
Energiewinning uit oppervlaktewater kan jaarlijks 8 miljoen
als het spannend wordt…?
ton CO2 besparen. Daarmee worden rivieren, kanalen en plas-
Het zou fijn zijn als de Nederlandse bedrijven van hun rege-
sen opeens de grootste ongebruikte duurzame energiebron,
ring ook eens een steuntje in de rug krijgen, anders zijn we
zegt ingenieursbureau Techniplan. Zo’n twintig procent van
straks met z’n allen de onderaannemer van een buitenland-
alle gebouwen in Nederland ligt binnen 500 m van water en
se projectontwikkelaar.
zou van de schone energie gebruik kunnen maken.
HARM VAN DER OEVER, UNETO-VNI
Intech K&S September ’08
93
OPINIE
Ingenieurs: gebruik oppervlaktewater als energiebron
dergelijke ontbreken. Adequate financieringen, mogelijke
KS09 91-97:KS Nieuws
26-08-2008
12:40
Pagina 94
NIEUWS
Woningcorporatie wint NET-trofee 2008 Woningcorporatie Oost Flevoland Woondiensten (OFW) uit Dronten is de winnaar van de NET-Trofee 2008. Deze prijs voor het beste initiatief op het gebied van energiezuinig wonen en werken is op 5 juni uitgereikt door minister voor Wonen, Wijken en Integratie Ella Vogelaar. De jury, met voorzitter Elco Brinkman, koos OFW voor de integrale aanpak van de woningcorporatie. OFW
Dronten gaat een wijk in het cen-
De corporatie gebruikt het project als
trum van Biddinghuizen op zo’n manier
pilot voor duurzaam onderhoud. Door
renoveren dat zowel de duurzaamheid
de aanpak besparen de inwoners van
van de huizen verbetert als de leefbaar-
de 85 huizen op de energiekosten en is
heid in de wijk. In de wijk worden bij 85
dreigende verpaupering voorkomen.
project rond de invoering van het ener-
woningen energiebesparende voorzie-
Het is de bedoeling dat alle woningen
gielabel. De andere twee finalisten van
ningen aangebracht, zoals betere isola-
naar een B-label gaan. De effecten van
de NET-Trofee 2008 waren de gemeente
tie, bouwkundige zonwering, warmte-
de maatregelen worden gedurende tien
Veenendaal en TNT. Beide kregen
terugwinning, zonnecollectoren en hr-
jaar geobserveerd. De ervaringen in
waardering van de jury voor de rol die
ketels. Hierdoor kan per woning maxi-
Biddinghuizen worden meegenomen in
zij spelen op het gebied van energiebe-
maal 1.600 euro worden bespaard op
toekomstige onderhouds- en renovatie-
sparing en verduurzaming van vast-
de energiekosten per jaar. Gemiddeld is
projecten.
goed.
de besparing 1.200 euro per woning per
In 2007 werd OFW Dronten ook al geno-
jaar.
mineerd voor de NET-Trofee, met een
Congres Isso: de toekomst van de installateur Op donderdag 25 september a.s. vindt in
middag presenteert Isso op basis van
gedurende de afgelopen tien jaar zijn
het Theater Zuidplein te Rotterdam de
drie onderwerpen een korte impressie
en of er voldoende kennis en kunde in
vierde editie van het Isso-Najaars-
van de lopende en komende projecten.
het bedrijf aanwezig is om deze innova-
overleg plaats. Dit maal staat dé relatie-
De onderwerpen die hierbij centraal
ties toe te passen.
dag voor de installatiesector in het
staan zijn: duurzaamheid, veiligheid &
Het Najaarsoverleg heeft plaats op 25
teken van de toekomst van de installa-
gezondheid en beheer & onderhoud.
september 2008, van 14.00 – 17.30 uur,
tiesector.
Verder zal Marktmonitor, op basis van
in het Theater Zuidplein te Rotterdam.
recent onderzoek, inzicht geven in de
De deelnamekosten bedragen 195 euro.
Op het Najaarsoverleg zal Isso, onder de
toekomstige ontwikkelingen voor de in-
Voor meer informatie en om je aan te
subtitel ‘Toekomstparade’, aandacht
stallatiesector. Er wordt ingegaan op
melden is de website www.isso.nl te
vragen voor het kennisniveau en de
hoe bedrijven de innovatieve ontwikke-
raadplegen.
kwaliteit van de sector. Tijdens deze
lingen verwerken, wat die innovaties
Heerlens water uit mijn zorgt voor koeling en verwarming De eerste mijnwater energiecentrale ter wereld wordt op 1 oktober geopend in
mijngangen. Het mijnwaterconcept is
Heerlen. Dankzij het water uit de oude mijngangen onder Heerlen kunnen ongeveer
bedacht door een ambtenaar van de
tweehonderd huizen, winkels, een supermarkt, een bibliotheek en grote kantoorge-
gemeente Heerlen. De Europese Unie
bouwen worden gekoeld en verwarmd.
steunt het Mijnwaterproject. In decem-
NIEUWS
ber 2007 gaven berekeningen na proefDe CO2-reductie wordt geschat op 55
bronnen via mijnen. Sinds 2005 heeft
boringen aan dat het mijnwaterconcept
procent. De ontwikkeling van het mijn-
de gemeente Heerlen de leiding over
inderdaad economisch haalbaar kan
waterconcept wordt gepresenteerd in
een team van zeven Europese partners
zijn en dat de tarieven voor mijnwater-
Heerlen en Aken tijdens de internatio-
die samen willen bewijzen dat het
energie naar verwachting niet boven de
nale conferentie ‘Minewater 08’. De
technisch en economisch haalbaar en
normale energietarieven uitkomen.
conferentie staat in het teken van het
duurzaam is om op grote schaal ener-
ontwikkelen van duurzame energie-
gie te onttrekken aan water uit oude
94
Intech K&S September ’08
KS09 91-97:KS Nieuws
26-08-2008
12:40
Pagina 95
Energie 2008 in Brabanthallen groter dan ooit
Congres warmtepompen in voorbereiding Op dinsdag 16 september wordt in theater Spant! in Bussum voor de eer-
De vierde editie van Energie 2008 is met een aantal exposanten van 200 groter dan
ste keer het Nationaal Congres
ooit. De beurs wordt gehouden in de Brabanthallen in ’s-Hertogenbosch. De extra
Warmtepompen gehouden. Het over-
aandacht is te danken aan de toegenomen interesse en zorg over het energiegebruik
koepelende thema van dit congres is
in Nederland, denkt de organisatie.
‘Ontwikkelen en ontwerpen: energieneutrale woningen in nieuwbouwpro-
De beurs is een geschikte plek om de
wen. Naast de beurs biedt Energie 2008
jecten’. Tijdens het Nationaal Congres
laatste ontwikkelingen op dat gebied te
een activiteitenprogramma met onder
Warmtepompen 2008 geven meerdere
vernemen. De beurs biedt ruimte voor
andere themacongressen met onder-
deskundigen hun visie op de ontwikke-
het slim inkopen van energie, het
werpen als Passief Bouwen, Hergebruik
lingen rond warmtepomptechniek. De
terugdringen van het energiegebruik
van restwarmte en het Energielabel, en
dag biedt een praktijkgericht program-
en energiebeheer.
inloopvoordrachten. Verder wordt tij-
ma. Zowel de ontwikkeling bij nieuw-
Origineel onderdeel is het facturen-
dens de beurs de Energie 2008 Award
bouwprojecten en de specifieke ont-
spreekuur. Bezoekers kunnen in een
uitgereikt.
werptechnische onderdelen komen
stand hun energienota laten controle-
Energie 2008 is van dinsdag 7 t/m don-
aan bod. De organisatie verwacht be-
ren op energiezuinigheid. Deskundigen
derdag 9 oktober dagelijks open van
langstelling voor het congres van ar-
kunnen dan direct zeggen of energiebe-
10.00 – 18.00 uur. Meer info en aanmel-
chitecten, woningcorporaties, project-
sparing mogelijk is en op welke punten.
den voor gratis toegang op www.ener-
ontwikkelaars, gemeenten, installatie-
Verder is er aandacht voor passief bou-
gievakbeurs.nl
bedrijven, de bouwwereld en stedenbouwkundigen. Deelname aan het
Chris Bruijnes directeur stichting Meer met Minder
congres kost 195 euro. Iedere tweede deelnemer uit dezelfde organisatie betaalt 95 euro. Het programma is te vinden op de website www.congreswarmtepompen.nl.
Met ingang van 1 juli 2008 is Chris
vanuit het Bouwhuis te Zoetermeer.
Bruijnes aangesteld als algemeen direc-
Het stichtingsbestuur is sinds mei ac-
teur van de nieuwe stichting Meer met
tief en bestaat uit vertegenwoordigers
Viermaal beter dan de norm vereist
Minder (MMM). Bruijnes is afkomstig uit
van de bouwsector, energiebedrijven en
De Siemens individuele ruimteregelin-
de milieu- en energiewereld. Hij werkte
installateurs. De stichting werkt samen
gen voor gebouwen hebben een regel-
van 1999 tot heden als directeur bij
met de ministeries van Vrom, WWI, EZ en
nauwkeurigheid die gemiddeld vier-
Milieu Centraal.
uitvoeringsorganisatie SenterNovem.
maal beter is dan de norm eist. Dit is
De ministers Cramer (Vrom), Vogelaar
gebleken uit
(WWI) en Van der Hoeven (EZ) hebben op
onderzoek
besparingplan in de komende twaalf
23 januari 2008 het convenant ‘Meer
dat is uitge-
jaar (2008-2020) bij 2,4 miljoen be-
met Minder’ ondertekend, samen met
voerd bij de
staande woningen en andere gebou-
de energieleveranciers aangesloten bij
certificering
wen gemiddeld dertig procent energie
EnergieNed, Bouwend Nederland, VVE
voor het
besparen. De nieuwe directeur en de
en Uneto-VNI.
Europese
MMM
wil met een nationaal Energie-
projectorganisatie MMM gaan werken
eu.bac label; Eu.bac staat
Rabobank: installateur wordt adviseur
voor
Installateurs worden meer en meer adviseurs voor consumenten en de bouwwereld
Control Association. dit samenwer-
als het gaat om installatietechniek. Dat voorziet de Rabobank in zijn ondernemers-
kingsverband tussen verschillende
update over de installatiewereld. Volgens de bank worden installateurs eerder be-
internationale producenten heeft als
trokken in het bouwproces. Daarnaast worden installatiebedrijven door consumen-
doel producten die direct het energie-
ten gezien als de vraagbaak voor techniek in huis, zoals domotica. Inspelen op die
verbruik in gebouwen beïnvloeden, te
trend zal zorgen voor betere perspectieven voor installateurs, denkt de bank. De bank
standaardiseren, testen en certificeren.
regelen onder de aandacht brengen.
SIEMENS, DEN HAAG WWW.SIEMENS.NL/SBT
Intech K&S September ’08
95
NIEUWS
ziet verder een toenemende invloed voor installateurs die energiebesparende maat-
European Building Automation and
KS09 91-97:KS Nieuws
26-08-2008
12:40
Pagina 97
NIEUWS Reactie: omslag Intech juli/augustus
AGENDA 9 – 11 september Installatie Vakbeurs
De redactie ontving verschillende reacties op de voorplaat van het juli/augustusnummer.
Evenementenhal Hardenberg
J.J.M. Moras van loodgietersbedrijf Jac Moras merkt ironisch op dat de omslagfoto
www.evenementenhalhardenberg.nl
‘aardig aansluit’ bij de column van Rob Bernsen onder de titel ‘Ze leren tegenwoordig pomptang en een griptang om de kraan vast te houden. Als je dit ziet dan springen
9 – 11 september Bouw relatiedagen
de tranen in je ogen. Passend gereedschap is eerste vereiste voor goed werk’, is
Evenementenhal, Gorinchem
Moras’ dringende advies aan het Nova College, waar de foto is gemaakt. Ook Frans
www.evenementenhalgorinchem.nl
niets op school’. ‘Op de foto draait een monteur een koppeling aan met een water-
Govers van Installatiebedrijf Frans Govers schrijft dat hij dit niet zo heeft geleerd. sleutel.’ En ook J. van ‘t Hof van Installatiebedrijf Aquarius merkt op dat ‘hem en zijn
30 september - 3 oktober Aquatech 2008
werknemers op school is geleerd een bahco te gebruiken bij kantige koppelingen,
Rai, Amsterdam
zeker op chroomwerk’. Alle opmerkingen zijn zeer relevant. De redactie zal voortaan
www.aquatechtrade.com
‘Een thermostaatkraan draaien wij vast met een bahco of een passende machine-
nog meer dan gebruikelijk zorgvuldigheid betrachten bij de fotografie in het blad.
Reactie: Inspectie van cv-ketels
7 - 9 oktober Energie 2008 Brabanthallen, Den Bosch www.energievakbeurs.nl
Een reactie op het artikel ‘Inspectie van cv-ketels vereist up-to-date kennisniveau’ in In het artikel van Rob van Mil stelt Marco Lammers dat ‘wanneer de monteur twijfelt
14 – 16 oktober Bouw relatiedagen
of er voldoende zuurstof in de ruimte aanwezig is, hij gebruik maakt van een speciaal
Evenementenhal, Hardenberg
meetinstrument dat de CO-waarde in de ruimte meet, de zogenoemde giftigheidsin-
www.evenementenhalhardenberg.nl
Intech KS van november 2007.
dex (GI)’. Voor zover ik weet worden in een ruimte slechts MAC-waarden vastgesteld. Voor CO is dat 25 ppm en voor CO2 5.000 ppm. De GI wordt bepaald aan de toestellen door deling van het CO-percentage door het CO2-percentage (%CO/%CO2 x 100). Overigens is mij niet bekend dat voor verblijfsruimten een GI wordt bepaald. De toegepaste meters zouden dan zowel het CO- als CO2-gehalte moeten meten. Voor ver-
Bouwkennis: Nefit eerste in tevredenheidonderzoek
blijfsruimten ken ik dergelijke meters niet.
‘Klantvriendelijkheid’ en ‘service en
Een ander opvallend punt is dat de heer Lammers aangeeft dat CO zwaarder is dan
klachtafhandeling’ zijn de twee belang-
lucht en dus altijd naar beneden zal zakken. De densiteit van CO is echter lager dan
rijkste aspecten voor w-installateurs en
die van lucht (0,968 ten opzichte van 1). CO zal dus juist eerder de neiging hebben
adviseurs als zij fabrikanten beoordelen.
zich in de hoogste delen van het vertrek te concentreren. Ik heb de indruk dat heel
Op beide aspecten worden de warmte-
vaak de CO2-concentratie (densiteit: 1,53) als bewijsmateriaal voor de aanwezigheid
pompen van Nefit het best beoordeeld
van CO wordt aangevoerd, omdat bij onvolledige verbranding naast CO2 ook CO-vor-
door de w-installateur. De adviseurs
ming plaatsheeft.
beoordelen de cv-ketels van Itho en
Ten slotte stelt Lammers dat ‘een goede meting nog niets zegt over het rendement
Nefit het beste. Dit blijkt uit de
van de ketel’. Die stellingname bevreemdt mij, omdat dit afbreuk doet aan het ver-
BouwKennis Marketing Score Card voor
haal daarvoor. Je kunt moeilijk voortdurend bij de ketel blijven staan om alle moge-
de installatiebranche, onderdeel
lijke situaties in ogenschouw te nemen en zo het rendement te meten en dus het
Klanttevredenheid. Op de puntenlijst
moment van ketelvervanging te bepalen.
beoordelen w-installateurs en adviseurs een groot aantal a-merken uit de klimaatsector op dertien belangrijke crite-
Derk Maat
installateurs verschilt niet veel van
De heer Maat heeft gelijk. Wij meten de GI zoals de heer Maat aangeeft en hanteren de
vorig jaar. De installateurs zijn het
MAC-waarden. De
meest tevreden met Nefit (warmte-
opmerking dat CO2 zakt en CO stijgt is grotendeels terecht. Hierbij is
de relatieve dampdichtheid van belang. Omdat de relatieve dampdichtheid van kool-
pompen), Nefit (cv-ketels), Bosch,
monoxide (= 0,97) bijna gelijk is aan lucht vermengen deze twee zich. Daarom meten
Remeha en Rehau. De top vijf fabrikan-
wij op meerdere plaatsen in de ruimte. Mijn mening over rendement was bedoeld om
ten volgens adviseurs die actief zijn in
aan te geven dat het gebruikersgedrag – naast de staat van de installatie – van grote
de klimaatsector bestaat naast Nefit
invloed is op het uiteindelijk rendement. Een rookgasmeting alleen is daarom onvol-
(cv-ketels) uit Unicor, Remeha, Priva en
doende voor een rendementsbepaling.
Jaga.
Intech K&S September ’08
97
NIEUWS
ria. De top vijf fabrikanten volgens w-
Naschrift Marco Lammers:
