De ultieme Finland-reis 2015 vatte aan in het zuiden, vanuit Helsinki om uiteindelijk Kuusamo als einddoel te hebben. Na een korte kennismaking met alle medereizigers uit Frankrijk - jawel EB5 voorziet ook Franstalige begeleiding - werd een korte verplaatsing gemaakt naar Mikkeli. Hier hadden we afgesproken met een lokale gids om op zoek te gaan naar een aantal uilensoorten en wie weet ook vliegende eekhoorn. Al snel hadden we succes met een oeraluil, die langsvloog. Op een druilerige namiddag was dat al mooi meegenomen! Eventjes later hielden we halt aan één van de duizenden meertjes in de streek. Dit leverde waarnemingen op van dwergmeeuw, visdieven, zwarte zee-eenden, kraanvogel, wilde zwaan en een overvliegende houtsnip; een voorbode van de vogelsoorten die de komende weken frequent aan bod zouden komen. De gids leidde ons naar een nestkast waar dwerguil al verschillende jaren na elkaar broedde. Ook vorig jaar konden we deze hier prachtig waarnemen, op het moment dat de jongen geringd werden. Dit jaar - ten gevolge van een strengere winter en beduidend later - broedseizoen zat het vrouwtje nog zat te broeden. Ook jammer waren de algemene, zeer lage dichtheden aan uilen dit jaar in het zuiden van Finland. Een aantal soorten zouden we verder naar het noorden nog tegenkomen; geen probleem dus. De rest van de avond leverde ons enkele frisse regenbuien op. We bezochten een stukje oud bos, dat eigendom was van onze gids. Hier werden sporen gevonden van vliegende eekhoorn, aan de voet van enkele grote ratelpopulieren. Ze werden evenwel niet gezien; het weer was hier helaas niet bevorderlijk voor.
De volgende dag werd een korte transfer gemaakt richting het Saimaa-meer. Dit gigantische meer herbergt nog enkele honderden Saimaa-ringelrobben: een ondersoort van de ringelrob, aangepast aan zoet water en uitsluitend in dit merencomplex voorkomend. De planning werd uitgezet en onze lokale bootsman zou ons enkele uren later rondvaren doorheen het labyrint van eilandjes, smalle passages en grote open watervlaktes. Een meevaller: na vrij veel regen in de voormiddag, werd het weer plots heel wat beter toen we het meer opvaarden. Al snel zagen we roodhalsfuten, parelduikers, grote zaagbekken en kwamen we een eerste nest van een koppel visarend tegen. Dit nest bevindt zich op een gigantische rotsblok midden in het meer, één van de weinige nesten van Finland die niet in een boom gebouwd worden. Visarenden zijn alomtegenwoordig in dit gebied en bereiken er hoge dichtheden.
Ons voornaamste doel was natuurlijk de Saimaa-ringelrob. Nadat we eerst verschillende bevers opmerkten, werd een kopje van een zeehond opgemerkt. Maar even snel als hij verscheen, was hij terug onder water verdwenen. Door de kennis van onze lokale contacten wisten we dat we goede kans hadden als we het dier lieten verder vissen en op de terugweg hier terugkeerden. Na een tussenstop op één van de vele eilandjes voor een pic-nic in het veld, keerden we terug naar dezelfde locatie. En jawel, een prachtig getekende ringelrob lag te rusten op een rotsblok. In totaal werden er drie exemplaren opgemerkt en allemaal werden ze zeer goed waargenomen, zonder dat de dieren ook maar het minste verstoord waren, perfect ! Op de terugweg zagen we een eerste korhoen, op een zeer klein eilandje, midden in het meer, opmerkelijke locatie voor die soort, maar in Finland kan je ze dus zowat overal verwachten.
De volgende dag ging het verder richting het oosten van Finland, waar we het Nationaal Park van Patvinsuo bezochten en een speciaal voorziene kijkhut voor grote carnivoren, voornamelijk gericht op veelvraat. Het was de eerste van vier geplande nachten ter observatie van grote carnivoren. Een zeearend en havik waren de eerste waarnemingen vanuit de kijkhut. Al snel doken er twee onvolwassen beren op, die geruime tijd in de vallei onder ons foerageerden. Midden in de nacht (eigenlijk al naar de ochtend toe) werd het wachten beloond met een veelvraat vlak voor de hut, waw ! Iedereen meteen klaarwakker!
Na een stevig ontbijt, bezochten we Patvinsuo waar we auerhoen, korhoen, hazelhoen en moerassneeuwhoen zagen. Alle groepsleden genoten van een enthousiast baltsend mannetje hazelhoen op één van de wandelingen. Midden in het hoogveen zagen we blauwe kiekendief en de talrijk broedende steltlopers. Ook een adder bevond zich op ons pad.
De dag nadien opnieuw richting kijkhut in de hoop grote carnivoren te kunnen observeren. Ook deze keer was het een groot succes. Al vrij vroeg op de avond, met de mooie avondzon, verscheen een eerste veelvraat; gevolgd door een tweede exemplaar later op de avond. Een snel wegspurtende veelvraat wat later, deed ons vermoeden dat er wellicht nog andere roofdieren aanwezig waren. En jawel, geen minuut later verscheen een gigantisch mannetje bruine beer, die de rest van de avond heen en weer patrouilleerde doorheen de vallei, nice ! Na een nachtje met minder succes in een andere hut trokken we verder naar de regio ten oosten van Kuhmo!
We bezochten er een natuurreservaat dat grensoverschrijdend ingesteld werd met Rusland, maar dan wel eentje van enorme oppervlakte. We hoorden er een blauwstaart zingen, maar een hagelbui verhinderde mooie waarnemingen. Verschillende bevers werden gezien, waarvan 1 zijn aanwezigheid uitdrukkelijk liet gelden door continu met zijn staart op het water te slaan. Pestvogels, baltsende goudplevieren en de algemeen aanwezige sneeuwhazen werden ook gesmaakt.
In de namiddag konden we kort drie wilde bosrendieren zien, niet te verwarren met de gedomesticeerde dieren die in het noorden de wegen onveilig maken. Deze volledig wilde rendieren zijn erg schuw en leven teruggetrokken in de onmetelijke bossen van de taïgazone die vanaf hier 1000km’ers verder doorloopt naar Siberië. ’s Avonds konden we er nog één zien aan een bosrand; niet slecht voor deze zeldzame en moeilijk waar te nemen soort.
Nog een laatste nacht probeerden we grote carnivoren te zien in deze regio. Wolven komen er ook geregeld langs, duimen dus. Al vrij snel na het betreden van de hut zagen we tussen de verschillende meeuwen een zwarte wouw verschijnen, er broeden slechts enkele tientallen koppels van deze soort in Finland. Ook dook er een jonge bruine beer op, die zich zeer schichtig gedroeg. De reden hiervoor bleek later twee andere volwassen beren te zijn. Maar eerst begon het veelvraten spektakel. Het gedrag van deze soort is schitterend, een echte marterachtige maar toch ook weer helemaal anders. Het dier kwam tot heel dicht bij de hut, iedereen muisstil…waw, een prachtig moment was dat. Wolven zagen we die nacht helaas niet, maar de veelvraat kwam ons geregeld gezelschap houden, tussen de bezoeken van de beren door. Iedereen dik tevreden dus. Bij het verlaten van de kijkhut passeerden nog twee bosrendieren, we hadden toch wel succes met deze soort!
!
Na een verkwikkend ontbijt en korte rust, maakten we de transfer naar Kuusamo, alwaar alles in het teken stond van de lokale specialiteiten onder de Scandinavische vogels. Onderweg vonden we een prachtige sperweruil. In de omgeving van Kuusamo bezochten we heel wat schitterende gebieden. Een schitterende waarneming van een dwerggors was meteen een goed begin. Verder die namiddag: nonnetje, grote zeeeend, bosgors, grauwe fitis, ruigpootuil, velduil, sperweruil en een korte waarneming van eland. Ook hadden we er opnieuw de vier soorten hoenders. Ook de beroemde ‘Livaara’ heuvel werd aangedaan. Ondanks het mindere weer was er toch wat zang: een prachtige haakbek ! Ook op een andere locatie konden we deze mooie soort zien zingen. Een veraf zingende blauwstaart werkte ook hier niet optimaal mee, een aantal regenbuien verhinderden ook optimale omstandigheden om de soort te zien. Een bezoek aan de regio van Kuusamo impliceert een bezoek aan het Nationaal Park van Oulanka. Een waterspreeuw was er een van de eerste vogels. Wat later een aantal grote kruisbekken en twee taïgagaaien die zich minutenlang van dicht lieten bewonderen. Landschappelijk is dit gebied natuurlijk ook top, de Oulanka rivier slingert hier rustig doorheen de beboste heuvels, Rusland is ook hier slechts enkele kilometers ver. Een koppel Steenarenden vervolledigde de sfeer die bij dit landschap past.
Zo eindigden we deze succesvolle reis naar Finland. Ultimate Finland: een goede mix met aandacht voor grote roofdieren (wolf, beer en veelvraat), typische noordelijke vogelsoorten en het bij momenten werkelijk uitzonderlijke Finse landschap met zijn duizenden meertjes en veengebieden. Kortom: natuurbeleving van de bovenste plank!
