Vaarwel Poeldijksestraat, welkom Wolterbeekstraat

GH

B E W O N E R S K R A N T

S T A T I O N S B U U R T

INHOUD

Uitgave van Stichting Buurtstation, Stationsweg 75, Den Haag.

Nr. 4; December 2006-Januari 2007

Klein Buurtoverleg Gezondheidspagina Buurtstation zoekt o.a. Dr. Lin pag. 9 pag. 11 mensen pag. 11 Wagenplein opgeknapt

Broodjes Boetiek pag. 10

pag. 8

Boom stopt bouw De grenzen van de Stationsweg pag.2 buurt pag. 8 Buurtfoto’s o.a. pag. 12

Preventief fouilleren? pag.4

Stevers verbouwt voordeur naar de stad Interview met Haagse projectontwikkelaar Projectontwikkelaar Gerard Stevers, oprichter van de Geste Groep, heeft het leegstaande kantoorgebouw van de belastingdienst tegenover Hollands Spoor aangekocht. Gerard Stevers, een geboren en getogen Hagenees, is dit jaar goed voor de 56e plaats in de Quote top 500 dankzij een geschat vermogen van 374 miljoen euro. In het centrum van Den Haag heeft Stevers de Haagsche Bluf, de Drie Koekjes en de Baljurk gebouwd. Stevers heeft grote plannen met de Stationsbuurt.

Wat bent u van plan met het kleine belastingkantoor? “Het kleine belastingkantoor is in ons bezit, het grote is van een Duitse bank. Dat die twee spuugbakken

daar ooit met instemming van architecten, een welstandscommissie en de gemeente zijn neergetiefd is onbegrijpelijk. Die fout gaan we in elk geval niet nog een keer maken. Het wordt iets totaal anders dan de Haagsche Bluf of de Baljurk, want ik zeg altijd: ‘ ik ben geen kopieermachine van mezelf’. Voor de verbouwing zijn we hard aan het nadenken. Er komen vijf etages bovenop het bestaande gebouw, en de gevels gaan er in elk geval van af. Er komt een nieuwe, beeldbepalende façade. Dat wordt iets spectaculairs, waar de mensen over zullen praten.” vervolg op pagina 3

Nieuwe straat geopend Vaarwel Poeldijksestraat, welkom Wolterbeekstraat De roemruchte Poeldijksestraat bestaat definitief niet meer. Maandag 16 oktober onthulde de Haagse wethouder Marnix Norder het nieuwe straatnaambord: Wolterbeekstraat, genoemd naar een minister van Marine die leefde van 1766 tot 1845. Het was

wel een beetje een bijzonder moment, vond ook de wethouder. Want de Poeldijksestraat was tot ver buiten de gemeentegrenzen bekend als een van de belangrijkste, in elk geval de grootste, prostitutiestraat van Den Haag. vervolg op pagina 2

Verkeers Circulatie Plan: ja of nee

Minder doorgaand verkeer door de Haagse binnenstad. Schonere lucht. Meer mogelijkheden voor bijvoorbeeld terrasjes, voor fietsers en voetgangers. En de Stationsweg als een ‘rode loper’ van station HS naar het centrum. Dat zijn een paar doelen die burgemeester en wethouders van Den Haag in 2009 willen bereiken met het Verkeers Circulatie Plan (VCP). “Een metamorfose voor de ‘huiskamer van Den Haag’, onze binnenstad”, zo noemt verkeerswethouder Van Woensel het VCP dan ook. Als je het zo bekijkt, kan haast niemand tegen zo’n plan zijn. Maar de manier waarop dit bereikt moet worden, zorgt voor nogal wat tegen

stand. De binnenstad wordt namelijk verdeeld in drie delen. Verkeer kan niet meer rechtstreeks van het ene naar het andere deel rijden, maar moet via de CentrumRing. “De binnenstad wordt daardoor prettiger om te wonen, werken en winkelen. Het was tijd dat er écht iets gebeurt”, zeggen de voorstanders. “Automobilisten maken meer ‘omrij-kilometers’, de luchtverontreiniging wordt verplaatst en ondernemers lopen het risico om klanten – en dus omzet – te verliezen”, zeggen juist de tegenstanders. Hoe zit dat nou precies? Lees meer over het hoe en wat van het Verkeers Circulatie Plan op pagina 5

Bewonerskrant HOLLANDS SPOOR December 2006-Januari 2007

Vervolg van Voorpagina

Vaarwel Poeldijksestraat, welkom Wolterbeekstraat

Met de 330 ‘ramen’ was het de laatste tientallen jaren nogal uit de hand gelopen. Er was veel vrouwenhandel, sociale ellende, drugsoverlast en allerhande andere criminaliteit. Daarbij hing er in de straat meestal een pislucht die ook al niet bijdroeg tot gezelligheid. Nu moet het een geHet feest gaat beginnen wone woonstraat worden met in totaal 57 woonhuizen; appartementen, stu- bliek. Want stel je denteneenheden en eengezinswonin- voor dat er zomaar gen. Als alles goed gaat worden ze ongenodigde menuiterlijk begin 2008 opgeleverd. sen uit de buurt naar Projectontwikkelaar Schouten De de plechtigheid kwaJong had die maandag geprobeerd de men kijken. Dat was kale vlakte er tijdens de openingsbij- volgens het persoeenkomst gezellig uit te laten zien, neel van de projectmet een heuse feesttent en vleermuis- ontwikkelaar pertiachtige gedaanten op hoge stelten, nent niet de bedoedie het uitgenodigde publiek ver- ling. Dus waren er maakten. Wel was de straat herme- veel bewakers die tisch afgesloten voor het gewone pu- voortdurend controleerden of de genodigden hun pasje bij zich hadden. Straat vol verhalen uit het verleden Het kostte de gemeente langer dan tien jaar om de prostitutie uit de Poeldijksestraat definitief te verdrijven. Volgens wethouder Norder leverde de sanering voor ambtenaren veel vrolijke situaties op. Ze moesten met de pooiers onderhandelen over een uitkoopsom. Om de prijs te bepalen, kropen ambtenaren met een meetlat over de vloer van de peeskamers terwijl de handel gewoon doorging. “Soms”, grapte Norder, “kan het zelfs leuk zijn om ambtenaar te zijn.” Nu zijn dan alle gebouwen gesloopt. Alleen de oude katholieke meisjes-

school, aan de kant van de Hoefkade, staat nog overeind. Gemeente en projectontwikkelaar zoeken nog naar een manier om het gebouw in de nieuwbouw in te passen. Ook een paar oude panden tegenover de school zijn overeind gebleven. Gezellige bedoening An van Erkel, bestuurslid van bewonersorganisatie de Paraplu en geboren in 1935, woont haar hele leven rond de Poeldijksestraat. Ze is een van de genodigden bij de herdoop tot Wolterbeekstraat. Ze

houd je altijd.” De Wolterbeekstraat moet aantrekkelijk worden door de ligging midden in de stad, vlak bij trein, bus en tram. De projectontwikkelaar wil de huizen verkopen voor prijzen van maximaal De plechtigheid rond de 190.000 euro. De appartementen gaan voor ongeveer 160.000 kan zich als de dag van gisteren her- euro van de hand. inneren dat onschuldige meisjes naar Annet van Eenennaam, redactie school huppelden, temidden van de foto’s: Bas Bogers, zie ook achterkant hoerenlopers, pooiers en prostituees. Zij mocht er niet bij Een grote, gezellige bedoening was het, volgens haar. Moeiteloos somt ze namen op van pooiers uit een ver verleden. Eén herinnert ze zich in het bijzonder, omdat hij vlak bij Nootdorp woonde en altijd op zijn klompen naar z’n werk ging. “Ze letten op mijn dochter. Als die iets deed wat niet mocht, hoorde ik het meteen.” Later, in de jaren tachtig van de vorige eeuw, sloeg de stemming om. “Toen begon de ellende. Maar om nou te zeggen dat ik er persoonlijk last van had… Kijk, een akkefietje

Van stapel stenen tot studentenhuis

Nieuwe bestemming voor hoek Stationsweg-Oranjelaan In het vorige nummer van Hollands Spoor stond een kort bericht over de kavel op de hoek van de Stationsweg en de Oranjelaan, die alweer geruime tijd braak ligt (zie foto). Het onderschrift vermeldde de waarschijnlijke bestemming. De redactie heeft nu voor u uitgezocht hoe het zit.

Op het terrein staat oorspronkelijk een bloemenwinkel en een hotel. Buurtbewoners herinneren zich wel de naam van de eigenaar van dit hotel – de heer Fennes – maar de naam van het hotel

2

is hen ontschoten. Het hotel wordt vervolgens een feestzaal annex dancing, “een slechte kit” volgens één van de omwonenden van destijds. De bloemetjes buiten Nadat ook de feestzaal ter ziele gaat, trekken er studenten, kunstenaars en anderen op zoek naar goedkope woonruimte in. Daarbij wordt het pand voor allerlei doeleinden gebruikt, tot theatervoorstellingen toe, verzorgd door het toneelgezelschap “Gelazer & Geluk” dat er woont. In de loop der tijd slaat echter de verloedering toe, die mede samenhangt met drugsgebruik van sommige bewoners/ bezoekers. Daardoor is de bebouwing er rond de eeuwwisseling slecht aan toe. Geen toeristen, maar studenten Ruim tien jaar geleden begint de gemeente daarom met het maken van plannen. De bouwkundige staat van de panden is slecht. Omdat ook de funderingen slecht zijn, richt de gemeente zich op sloop en nieuwbouw. Oorspronkelijk is het de bedoeling dat er (weer) een hotel komt. Dit stuit op veel bezwaren uit de buurt. Bovendien is de kavel aan de kleine kant voor een hotel. Daarom verlegt de gemeente de aandacht naar andere bestemmingen.

Op 7 november 2000 brengt het college van B&W een persbericht uit met als boodschap "Panden hoek Stationsweg/Oranjelaan maken plaats voor studentenwoningen en winkels." Uit het bericht blijkt dat er 700 m2 winkelruimte moet komen, alsmede 45 studentenwoningen en een parkeergarage voor circa 40 plaatsen. Architect en ontwikkelaar zijn dan nog niet bekend. Het project moet, samen met het Charles Vandenhove-complex er tegenover, de entree worden van Den Haag, gezien vanuit station Hollands Spoor. De bouw moet in 2002 starten en in 2003 moet alles af zijn. In 2003 staat het in het wijkplan voor de Stationsbuurt, nog steeds met parkeergarage en met snelle start van de uitvoering. De praktijk blijkt zoals vaker weerbarstig. Uiteindelijk duurt het tot juli 2006 voordat het plan definitief wordt vastgesteld. In de tussentijd is de parkeergarage in het plan gesneuveld. Die kost te veel en de toegang vanuit de Oranjelaan is te ingewikkeld.

maar ook in Den Haag actieve studentenwoningbouwvereniging DUWO. Architect is het bureau Rapp+Rapp.

na de behandeling boven Stationsweg, onder Oranjelaan

Hoewel het plan klaar is en de panden die er stonden alweer enkele maanden geleden zijn gesloopt, is de bouw nog niet begonnen. De reden: er is nog geen kapvergunning voor de grote boom die net naast de kavel staat en die moet wijken voor de bouw. Omwonenden hebben bezwaar aangetekend tegen de kap. Wie van Hollands 632 m2 winkels, 57 studentenwonin- Spoor naar het centrum loopt, zal dus gen en 1 boom nog wel even een stapel stenen passeHet definitieve plan omvat 57 studen- ren. tenwoningen en 632 m2 bedrijfsruimte Vries Kool, redactie en winkels op de begane grond. De projectontwikkelaar is de Delftse,


Vervolg van interview met Gerard Stevers op voorpagina

Kleine Belastingkantoor de lucht in renpalet dat daar naast staat. Twee jaar geleden ben ik door de gemeente gevraagd om mijn ogen te richten op de Stationsbuurt. Ik dacht eerst: “Is dit nog wel op te lossen?” Toen heb ik het kleine belastingkantoor weten te kopen, en heb direct gezegd: “Hier komt géén kantoor meer in.” Misschien ben ik wel het eerste schaap dat over de dam gaat. Veel ondernemers hebben zich laten afschrikken, ik niet. Je moet niet na de eerste klap gaan liggen. Ik ben gedeeltelijk artiest, in het bedenken en ontwerpen van ge-

Wat komt er in het gebouw? “Op de begane grond moet iets multicultureels komen, bijvoorbeeld Turkse, Hollandse en andere restaurantjes, die door mama’s en papa’s uit de wijk worden gerund. Geen groot lounge-café, daar zit de buurt volgens mij niet op te wachten. Het wordt dus kleinschalige horeca, met een positieve afdracht naar de buurt. Op de eerste verdieping komt een fitnesscentrum van goede kwaliteit. Maar ook betaalbaar voor de huisvrouw die op gewicht wil blijven en bijvoorbeeld in van die stepclubjes haar sociale contacten wil onderhouden.

shops, coffeeshops en belwinkels namen de straat over, en nu koopt niemand er meer wat. Dat duikelen is ook gebeurd met het pleintje voor Hollands Spoor, en de Stationsweg en de Wagenstraat. Het gaat om handhaving. Als de gemeente met haar rug naar de buurt gaat staan, gaat het verloederen snel. Kijk, als ik mijn vuilniszak te vroeg buiten zet krijg ik een boete, maar de zogeheten islamitische slagers hebben veertig kratten groente op de stoep staan. Dat draagt bij aan het beeld van ver-

De

za-

ken volgen daarna pas.”

“Ik zou zeggen: “We kunnen ook wegblijven, dan verloedert het nog verder.” Wij willen een goeie invulling aan de buurt geven. Er wordt nu fenomenaal slecht onderhouden. Je kunt al snel panden gaan dichttim-

Hoe goed kent u de Stationsbuurt? “Ik had in de jaren tachtig een elektrotechnisch installatiebureau op het Wagenpleintje, ‘Lichtservice’ heette dat. Zo ben ik ook eigenlijk begonnen, we deden naast de verkoop en het onderhoud ook de aanleg van elektrotechnische installaties. Toen

woonterecht, en zie dan maar nog eens in te grijpen.” Werkt u samen met de gemeente en de woningbouwverenigingen? “De laatste tijd werk ik redelijk met de gemeente samen, ik heb zelfs een prijs van ze gekregen. Dat was vroeger wel anders, bij het bouwen van de Haagsche Bluf en

GH

kinderen of kleinkinderen. Dat Strijkijzer wordt trouwens mooi van lelijkheid, met die zwarte gevelplaten heeft het wel wat. Ik vind het in elk geval beter dan dat opzichtige kleu-

Wat zegt u tegen de mensen met minder inkomen, en bijvoorbeeld de ouderen, die bang zijn dat u er een dure buurt van gaat maken?

heid' k j i l e l an mooi v t loedering. d r o zer w j i k j i Als je dat een tijdje oogluir t 'dat S bouwen. kend toestaat ontstaat er ge-

Op de bovenste verdiepingen komen een appartementencomplex, voor grotere gezinnen en studenten, en atelierruimtes voor kunstenaars. Er komen terrassen, balkons en bomen. De huren zullen marktconform zijn, maar het wordt geen yuppenbak. Die bouw ik ook hoor, ik word zelfs kampioen yuppenbakken bouwen genoemd, maar dat is hier niet op zijn plaats. We zijn nu bezig met de vergunningen. Als het een beetje loopt, kan het nieuwe complex in 2008 open.” Wat wilt u gaan doen in de Stationsbuurt? Wilt u niet gewoon veel geld verdienen? “Het is een voordeur naar de stad, maar het hele gebied van Hollands Spoor tot aan de Bijenkorf ziet er niet uit. Hoe is het mogelijk! Ik heb meer drive om iets beters te maken van de buurt, dan dat ik het grote geld zie hangen. Dat zou ik ergens anders sneller kunnen verdienen. Voor wat ik ga doen in de Stationsbuurt moet ik tijd van leven hebben, het is een leuke toekomst voor mijn

ben nu een huisje in Frankrijk.”

een klant een muurtje gemetseld wilde hebben, zijn we dat ook zelf gaan doen. Van het één kwam het ander, want het is nou eenmaal zo dat ‘steen’ altijd geld oplevert. Begin jaren negentig zijn we verhuisd vanwege de rampzalige bereikbaarheid. ‘Lichtservice’ bestaat trouwens nog steeds, we hebben 16.000 abonnees, zo’n beetje alle flatgebouwen en portieken in Den Haag.” Wat vindt u veranderd aan de buurt? “Het was er vroeger gemoedelijk en vriendelijk op straat. In de jaren zestig woonden in de Stationsbuurt en de Schilderswijk nog een groot aantal paarden, meer dan in andere binnensteden. De mensen hielden elkaar een beetje in de gaten, met van die spionnetjes, en zorgden voor elkaar. In heel Den Haag is de gemeenschap harder en onveiliger geworden, en door allerlei invloeden is de Stationsbuurt erg verloederd. De gemeente heeft het laten gebeuren, net als in de Boekhorststraat. Dat was een hartstikke leuke winkelstraat met bioscopen, totdat Stahlecker er het eerste pand aan een sexboetiek verhuurde. In die tijd werkte ik zelf bij snackbar Hoki Poki; ik heb het naar beneden zien duikelen. Sex-

de Baljurk heeft de welstandscommissie flink tegengewerkt. Ze vonden mij ‘on-Nederlands’, een RTLdecorbouwer. Ik moest me meer richten op bijvoorbeeld de architectuur van de Vaillantlaan. Ook de bureaucratie was ongelooflijk, om een stoeltje om te gooien moest je het hele gebouw optillen. Nu ik de stadsprijs 2005 voor de Baljurk in de Kettingstraat heb gekregen, is het contact beter. We hebben zelfs een soort ‘praatgroep’, waar DuWo, Staedion, Vestia, de NS en de gemeente aan deelnemen. Ik ben niet zo gek op overleg, maar dit is heel nuttig. We spreken elkaar eind november voor de tweede keer, het is de bedoeling elkaar te versterken, en niet elkaar te beconcurreren.” Wat vindt u van de bestaande horeca op het Stationsplein? “De hotelletjes op het brede deel van de Stationsweg hebben geen recht van bestaan, met 8 kamers in de verhuur, tegenwoordig vaak per uur, kun je geen gezin onderhouden. In de Vlamingstraat hebben de winkeliers uiteindelijk hun panden verhuurd aan de grote ketens, die heb-

meren als daar niks aan gebeurt. Ik hoef niet meer alles te doen voor de snelle gulden, mensen mogen ook wel eens meedelen in mijn succes. Ik bouw bijvoorbeeld ook voor mensen met een handicap. Een bewoner van 30, die aan een spierziekte was overleden, had in zijn testament gezet dat zijn gelukkigste jaren in het door ons gebouwde tehuis waren geweest. Dat heeft me echt geraakt. Ik ben niet helemaal filantropisch, het is wel mijn bedoeling om geld te verdienen. Ik bouw van alles, kantoren, woningen, winkelcentra, fabriekshallen, we gaan misschien ook iets doen met het Norfolkterrein. Maar we bouwen dus ook gezinsvervangende tehuizen, en ik had die mensen geen vreugde kunnen bezorgen zonder het ‘grote geld’.” Heeft de buurt inspraak bij uw plannen? “Als we concrete plannen hebben, dus weten wat voor ‘kleur’ het wordt, gaan we een grote presentatie houden. Dat wordt geen mega-

inspraakavond, want dat werkt niet. Als je honderd Nederlandse huisvrouwen naar hun mening vraagt, krijg je tientallen verschillende meningen te horen, en voeg daar nog eens veertig nationaliteiten aan toe. Inspraak is goed, als het maar een positieve uitstraling heeft. Je moet niet voor je eigen straatje vechten, maar voor de hele stad. We gaan de buurt dus wel naar hun mening vragen, maar niet: ‘Wat wil je hebben?’” Cathelijne Dommerholt, & Annet van Eenennaam, redactie


3

13 december Spreekuur ‘onze’ wethouder Bert van Alphen is de stadsdeelwethouder voor het stadsdeel Centrum, waar de Stationsbuurt een onderdeel van is. Als bewoner hiervan kunt u bij hem terecht voor alles wat u bezighoudt en wat te maken heeft met de buurt. Daarvoor houdt de wethouder elke tweede woensdag van de maand spreekuur tussen 17.00 en 18.00 uur. Dus heeft u vragen, zorgen, opmerkingen of ideeën die u graag kwijt wilt aan wethouder Bert van

Alphen? Kom dan naar zijn spreekuur! Maak van tevoren wel even een afspraak via telefoonnummer353 2804 (Frans van der Vaart) of 353 2768 (Leo van der Meij). Of stuur een e-mail aan [email protected]. Vermeldt daarbij svp het te bespreken onderwerp. Het eerstvolgende spreekuur in de Stationswijk is op 13 december in buurtcentrum Parada, Van Limburg Stirumstraat 280.

Burgemeester wil voortzetting preventief fouilleren rond Hollands Spoor. Burgemeester Deetman wil dat het gebied rond Hollands Spoor opnieuw voor een half jaar wordt aangewezen als veiligheidsrisicogebied. Dat maakt het mogelijk om door te gaan met de preventieve fouilleeracties rond het station. Afgelopen half jaar heeft de politie vijf preventieve fouilleeracties gehouden.

Klassieke muziek op station HS De hectiek van station Hollands Spoor en rustgevende klassieke muziek: gaat dat samen? Ja, vinden de NS-medewerkers op het station. Het voorkomt dat ongewenste hangjongeren in de stationshal blijven hangen. Het station van Gouda had de primeur: daar deden ze als eerste, alweer twee jaar terug, een proef met klassieke muziek in de stationshal. En het werkte! Bijna alle jongeren houden (nog) niet van Mozart, Bach, Beethoven en Verdi. Ze willen daarom liever niet te lang op station Gouda blijven hangen. De overlast van jongeren is er op deze manier sterk verminderd.

cd´s met lichtklassieke muziek afgespeeld in de stationshal. Als u goed luistert, is het u misschien ook al opgevallen. Goed luisteren is soms nog wel nodig, omdat klassieke muziek veel rustige stukken kent en het natuurlijk erg druk kan zijn in de hal. Vaak lijkt het alsof er helemaal geen muziek is! “Daar zijn we nog mee bezig. We willen het eigenlijk zo regelen dat je alle stukken even hard kan horen”, laten de medewerkers weten via een woordvoerder van de NS.

De spoorwegen doen sowieso meer en meer met muziek op de stations. Tijdens de HaSchiBa bijvoorbeeld werd op Hollands Spoor wereldmuziek gedraaid, zodat bezoekers meteen bij aankomst op het station Goed luisteren in de stationshal in de stemming kwamen. Gezellig, Geïnspireerd door dit voorbeeld heb- met de trein reizen! ben de stationsmedewerkers van Annemarijke Jolmers, redactie Hollands Spoor hetzelfde ingevoerd. Sinds begin dit jaar worden twee

Bewoners Zieken verliezen rechtszaak gebruikersruimte Bewoners van het Zieken hebben het hoger beroep over de gebruikersruimte in hun straat verloren. Over de drugsgebruikersruimte aan het Zieken waren al vier processen gevoerd, die de bewoners allemaal wonnen.

daarom naar de rechter. Die gaf de bewoners meerdere malen gelijk.

Gemeente in het gelijk gesteld. Maar de gemeente Den Haag ging in hoger beroep om alsnog een bouwvergunning te krijgen. De Raad van State stelt nu de gemeente in het gelijk: zij oordeelt dat de verbouwing De verslaafden komen dagelijks aan van de welzijnsvoorziening niet in het Zieken om drugs te gebruiken en strijd is met het bestemmingsplan. tot rust te komen. De buren verzetten zich al vanaf de komst tegen de Omwonenden klagen al lang over gebruikersruimte, omdat ze ervan uit overlast van drugsgebruikers. Volgingen dat ze hun huis kochten in gens hen is de waarde van hun huieen woonwijk. Het pand waarin de zen gekelderd, terwijl de gemeente gebruikersruimte zit, heeft volgens het Zieken juist had opgeknapt om er het bestemmingsplan namelijk een een aantrekkelijke woonstraat van te woonfunctie. De bewoners stapten maken. Bron RTV-West

Autobrand op Zieken Door kortsluiting is in de nacht van 14 op 15 november, rond een uur of twaalf, een VW Polo op het Zieken ontploft en uitgebrand. De eigenaar had gemerkt dat er iets niet in orde was en de auto aan de kant gezet. De eigenaar en zijn passagiere zijn vervolgens uitgestapt en ongedeerd gebleven bij de felle brand die volgde. De auto is total loss verklaard.

4

beslag waardoor ze geen gevaar meer opleveren. Daarnaast zullen personen die wel eens met een wapen op zak lopen daar nu vanaf zien, omdat ze de kans lopen gefouilleerd te worden. Straat, horeca, tram en bus De hoofdofficier van justitie beslist op welke dagen en/of nachten controles worden gehouden. De politie krijgt 12 uur de gelegenheid om iedereen in een risicogebied te controleren op wapens. De acties gebeuren in delen van de stad waar zich regelmatig incidenten met geweld hebben afgespeeld. Meestal zijn dit plekken waar veel uitgaanspubliek komt of waar drugsoverlast bestaat. Ook voetbalwedstrijden en grote evenementen kunnen risico's opleveren. In het openbaar vervoer en in de horeca kan de politie eveneens preventief fouilleren.

Jassen, tassen en rugzakken Agenten controleren kleding op wapens, maar Veiligheidsrisicogebied Hollands Spoor ook tassen, rugzakken en Uit gegevens van de politie blijkt dat andere bagage. Tevens kunnen scoohet aantal geweldsgerelateerde inci- ters, auto's en fietstassen worden denten in het veiligheidsrisicogebied doorzocht. rond Hollands Spoor in de eerste helft De Wet Wapens en Munitie geeft aan van 2006 is gedaald. Met name het welke wapens verboden zijn. Het gaat aantal mishandelingen is sterk ge- onder meer om vuurwapens & munidaald van 38 in 2005 naar 20 in 2006. tie, stiletto's, valmessen, vlindermesDe straten die in het veiligheidsrisico- sen en boksbeugels. Neppistolen die gebied liggen (zie kaartje) laten een erg lijken op een echt vuurwapen zijn positiever beeld zien dan de rest van eveneens verboden. Ook voorwerpen het verzorgingsgebied van bureau die kunnen dienen als wapen worden Hoefkade. Ook blijkt uit de politierap- in beslag genomen zoals een keukenportage dat het aantal aangetroffen mes, priem of honkbalknuppel. wapens in het gebied in de eerste helft Wapens worden vernietigd van 2006 is afgenomen ten opzichte De politie neemt de aangetroffen wavan 2005. pens en/of gevaarlijke voorwerpen in beslag om ze te vernietigen. De eigeHoe werkt het? In Den Haag kan de burgemeester naar krijgt een proces-verbaal en gebieden aanwijzen waar de politie wordt vervolgd. preventief mag fouilleren op wapens. Als de politie andere verboden zaken Zo'n gebied wordt een veiligheidsrisi- aantreft zoals drugs, gestolen spullen, cogebied genoemd. Hij wijst deze ge- smokkelwaar of illegaal vuurwerk, bieden aan als uit politiecijfers blijkt worden ook deze zaken in beslag gedat daar - door wapengebruik - een nomen. Ook dan wordt de eigenaar groter risico is op geweldsincidenten. vervolgd. Dit besluit neemt de burgemeester in Iemand die weigert mee te werken, overleg met de korpschef van politie begaat een misdrijf (art. 184 wetboek en de hoofdofficier van justitie, en na strafrecht) en moet mee naar het poliraadpleging van de commissie Veilig- tiebureau. heid en Bestuur van de gemeenteraad. Nadat de burgemeester het gebied heeft aangewezen, bepaalt de officier van justitie wanneer de politie daadwerkelijk begint met preventief fouilleren.

Toezicht op correcte uitvoering Een Toezichtcommissie houdt in de gaten of de politie de maatregel correct uitvoert. De commissieleden kunnen aanwezig zijn tijdens controles. Ze letten erop dat agenten de rechten van burgers respecteren en dat iederVeiligheid op straat De burgemeester wil hiermee inciden- een gelijk wordt behandeld ongeacht ten met geweld voorkomen en wapen- achtergrond, uiterlijk, leeftijd of bezit terugdringen. De maatregel huidskleur. heeft een preventief effect: als de poli- Bron: Gemeente Den Haag, tie wapens aantreft, neemt ze die in bewerking Gary v.d. Heemst.

Wat vindt u hiervan?

Ellen Wesseling.

Reacties worden geplaatst in de volgende editie. Wij zijn benieuwd naar wat de Wij kunnen echter geen discrimiwijkbewoners vinden van wat er natie of grof taalgebruik plaatin de buurt speelt. sen. De redactie behoudt zich Deze keer willen wij graag weten het recht voor om inzendingen in wat u vind van de tramcontroles te korten of te weigeren. Reacen het preventief fouilleren in uw ties naar: [email protected] eigen woongebied.


Vervolg van voorpagina

Verkeerscirulatieplan: ‘Waarom Ja of Nee?’ De CentrumRing bestaat uit: Neherkade – Calandstraat – Vaillantlaan – Buitenom – Lijnbaan – Noordwest Buitensingel – Koningin Emmakade – GrootHertoginnelaan – Carnegielaan – Burg. Patijnlaan – Laan Copes van Cattenburch – Raamweg – Koningskade - Koningstunnel – Lekstraat -Binckhorstlaan –

Wat staat er nu precies in het Verkeers Circulatie Plan? De Haagse binnenstad wordt in drie delen verdeeld: omgeving Spui, omgeving Noordeinde en omgeving Torenstraat. Het is na 2009 niet meer mogelijk om met de auto rechtstreeks van het ene naar het andere gebied te rijden. Daarvoor worden de doorgaande routes afgesloten. Dat gebeurt onder meer met ‘knippen’ op de Paviljoensgracht, de Bierkade/Groenewegje en de route Spui-Hofweg. Automobilisten moeten dan de CentrumRing pakken om van het ene in het andere centrumgebied te komen.

mers aan de Hoefkade/ Stationsweg. Voor de Dunne Bierkade zal het effect licht positief zijn, omdat de horeca profiteert van het ‘betere verblijfsklimaat’. Dat wordt gesteld in het externe onderzoek dat de gemeente liet uitvoeren.

De gemeente ziet het centrum namelijk als “een bestemmingsgebied”. In die visie is het centrum alleen toegankelijk als je er woont, werkt, of als je er wil winkelen of wil uitgaan. De binnenstad is niet voor doorgaand verkeer. De CentrumRing is dat wel, vindt de gemeente. Wat is de bedoeling van het plan? De luchtvervuiling en de overlast van auto’s in de binnenstad moet verminderen. Daarom wordt de CentrumRing zo belangrijk: dát wordt de doorgaande route. Vanaf de CentrumRing zijn alle delen van het centrum, inclusief parkeergarages, gewoon te bereiken. Niet alléén door het Verkeers Circulatie Plan (VCP) zal de luchtkwaliteit verbeteren, maar ook bijvoorbeeld door schonere auto’s. Toch vindt de gemeente het VCP noodzakelijk. Zij wil het aantrekkelijker maken voor mensen om te wonen, werken, winkelen en recreëren in de binnenstad. Daarmee moet uiteindelijk de economische positie van de Haagse binnenstad verbeteren. Wat betekent het voor ondernemers binnen de CentrumRing? Volgens onderzoek van een extern bureau pakt het VCP alleen slecht uit voor de Torenstraat en het Zeeheldenkwartier. Voor het hele centrumgebied geldt dat sommige ondernemers kunnen profiteren van het VCP en andere het moeilijk kunnen krijgen. In totaal pakt het plan ‘licht positief’ uit, volgens het onderzoek. De gemeente treft misschien economische steun-

maatregelen voor individuele gevallen. De gemeente verwijst graag naar voorbeelden zoals Groningen, waar de autoluwe binnenstad een groot succes is. Maar volgens het externe onderzoek is “deze positieve ontwikkeling niet zozeer het gevolg van de verkeerssituatie, maar veel meer te danken aan het aantrekkelijke voorzieningenaanbod in de Groningse binnenstad”. Ook in andere autoluwe steden is lang niet altijd een direct verband tussen minder autoverkeer en een betere binnenstad. Kortom: de gemeente wil met het VCP de Haagse binnenstad aantrekkelijker maken. Maar het weren van doorgaand verkeer blijkt niet per se “De Oplossing” te zijn.

“Mijn belangrijkste bezwaar is dat hier meer verkeer zal komen. Sinds de Grote Marktstraat dicht is hebben we hier al meer verkeer gekregen. Toen het Groenewegje geblokkeerd werd voor doorgang naar de Rivierenbuurt, kregen we nog meer verkeer. Je zag toen al dat de Oranjelaan een belangrijkere route werd. Door het VCP krijgen we hier nóg meer verkeer. Maar de stoplichten op het Rijswijkseplein staan afgesteld op het openbaar vervoer, dus de auto´s staan helemaal vast. Fijnstof zal zich dus hiernaartoe verplaatsen. De gemeente maakt er wel parkeerplaat-

Wanneer gaat het plan in werking? Burgemeester en wethouders zijn op 21 november akkoord gegaan met het VCP, dat ten opzichte van het plan uit 2005 is uitgebreid met onderzoeken en enkele nadere uitwerkingen. De eerste stap is nu dat het plan wordt besproken in de raadscommissie Verkeer, Milieu en Leefomgeving, en in de gemeenteraad. Waarschijnlijk zullen er meerdere hoorzittingen en vergaderingen plaatsvinden in de maanden december en januari. In februari neemt de gemeenteraad dan waarschijnlijk haar besluit.

Als auto’s uit de binnenstad worden geweerd, is dat dan geen probleem voor bewoners aan de CentrumRing? Komt het plan erdoor, dan worden de komende jaren allerlei voorbereidinDeels wel en deels niet. gen getroffen en zaken afgemaakt, om Automobilisten zullen uiteindelijk in 2009 het VCP in wermeer ‘omrijkilometers’ king te stellen. Eerst moet bijvoormaken waardoor de beeld RandstadRail helemaal rijden. luchtkwaliteit op sommige plekken En ook De Put op de Vaillantlaan achteruit gaat. Dat erkent ook de gemoet af zijn, omdat dat een onderdeel meente. Met allerlei verkeersmaatrevan de CentrumRing wordt. Pas als gelen wil zij eventuele problemen zode CentrumRing een goede route veel mogelijk voorkomen. Door stopbiedt, worden doorgaande routes door lichten – bijvoorbeeld op de Vaillantde binnenstad afgesloten. De laan - in te stellen op ‘groene golven’, ‘knippen’ (afsluitingen) op bijvoormoet het verkeer beter kunnen doorbeeld de Bierkade en de Paviljoensrijden. Daardoor moet de luchtverontgracht komen er dus ook niet eerder reiniging niet al te veel verslechteren, dan in 2009. denkt de gemeente. En omdat op anAnnemarijke Jolmers, redactie dere plekken de lucht schoner zal worden, vindt de gemeente het plan Bronnen: over het geheel genomen “wel verant- www.denhaag.nl/vcp persbijeenkomst gemeente Den Haag, 24 woord”.

Krijgen we niet alsnog sluipverkeer door de wijk? Dat wil de gemeente zien te voorkomen met uitgebreide bewegwijzering. Nadert een automobilist van buiten de stad de CentrumRing, dan kan hij Wat betekent het plan voor onderneop de borden straks precies zien welke mers in de Stationsbuurt? parkeergarage nog plek heeft en hoe Het VCP zal nauwelijks tot geen efhij daar moet komen. Deze routes wil fect hebben op de omzet van onderne-

Grietje Garskamp, buurtbewoner en tegenstander van het VCP

de gemeente goed laten doorstromen, zodat het ook niet aantrekkelijk wordt om een sluiproute te nemen. Tegenstanders van het plan verwachten dat er juist wel veel meer sluipverkeer zal komen, met extra verkeersdruk als gevolg.

sen bij in het centrum, bij de Grote markt bijvoorbeeld. En de nieuwe huizen bij de Bijenkorf hebben een eigen parkeerplaats, maar hoe moet je daar komen? Ook moeten automobilisten straks veel meer omrijkilometers maken. Dan krijg je natuurlijk meer luchtverontreiniging. Ik vind het allemaal niet realistisch gedacht van de gemeente. Mensen gaan toch proberen om via Hollands Spoor het centrum te bereiken. En denk eens aan de Schilderswijk, waar helemaal geen openbaar vervoer is. Daar pakt iedereen toch de auto. Ook denk ik aan het belang van de kleine ondernemers. Voor hen kan een kleine omzetvermindering van bijvoorbeeld 5%, al heel veel betekenen. Die 5% omzet kan net je bestaansrecht uitmaken. Daar lijkt de gemeente niet bij stil te staan.Er is ook helemaal geen inspraak geweest. Het is gewoon een afspraak geweest tussen PvdA, VVD en GroenLinks. Dat kan niet en dat mag niet, vind ik. En ja, ik voer hier actie tegen al is het misschien tegen de bierkaai.” Ik ben het er wel mee eens dat er iets moet gebeuren. Maar niet op een manier dat veel mensen er last van hebben.”

november 2006 gemeentelijk rapport ‘Beantwoording inspraak, Verkeerscirculatieplan Centrumgebied’ (november 2006) eindrapport ‘Economische effecten verkeerscirculatieplan centrumgebied Den Haag’, 18 september 2006, door adviesbureau Goudappel Coffeng www.vcp-nee.nl www.vcp-ja.nl

gers dan van automobilisten? Het lijkt mij sterk dat die uit andere wijken hier komen shoppen. En trouwens, de bereikbaarheid per auto ís al niks… Peter Tolenaars, buurtbewoner en voorstander van het VCP: “Ik vind het vooral goed dat er eindelijk eens iets gebeurt. Iedereen die op het Rijswijkseplein en de Veerkades uitkomt vanaf de Utrechtsebaan, zoekt nu zelf een route naar het centrum. Dat is niet goed voor deze buurt. Ook niet voor ondernemers: die hebben te maken met files, zelfs op zondag! Omdat iedereen via de Stationsweg naar Den Haag Zuidwest wil. Als je automobilisten die hier niet hoeven te zijn, dwingt om de ring te nemen, dan betekent dat volgens mij wel driekwart minder verkeer. Ik snap ook niet waar ondernemers nou zo bang voor zijn. Krijgen die niet vooral klanten uit de wijk? Die hebben toch meer omzet van buurtbewoners en doorgaande voetgan-

Het alternatief voor dit plan, is dat er steeds maar weer kleine aanpassingen worden gedaan. Zo hebben de besluiten zich in het verleden ook opgestapeld tot de situatie die we nu hebben. Maar dán blijft uiteindelijk alles hetzelfde. Kijk maar naar de Veerkades, Paviljoensgracht en het Prins Bernhardviaduct: het verkeer staat daar nog steeds vast in beide richtingen! Het wordt dus tijd dat er echt iets verandert. De lucht in deze wijk is net zo goor als op de Veerkades, volgens mij. Dat wordt vast niet beter met het VCP. Ik denk dat het plan ook niet zozeer voor schonere lucht zorgt, maar wel voor minder verkeer. Daarom wil ik het VCP een kans geven. Niets doen betekent stilstand, en alleen maar meer ellende.”


5

Wij wensen U een Kerstfeest

Vishandel De BAZAR

GSM Center Hoefkade 5

indian Restaurant Springtime Stationsplein 3

Sigarenmagazijn KNIJFF Stationsweg 95

Vishandel A. Keus Stationsplein 30

Ontbijt & Lunchroom De Overkant Stationsweg 32

Anwal Islamitische Slagerij Stationsweg 101

6

Slijterij Gall & Gall Stationsweg 59

Bloemen/planten Pluis Stationsweg 13


en een voorspoedig 2007

Café Fez Stationsweg 116

Stations Bodega Stationsweg 148

Fresh & Snackstore Stationsweg 16-30

Kapsalon Istanbul Stationsweg 109

Black & Beautiful

Afro Cosmetics & Hair Stationsweg 108

Jos Jas Drogisterij Postkantoor Yabo Promotions & Publicity Stationsweg 83

Mammoet Rijwielen Huijgenspark 36

De redactie van Hollands Spoor bedankt al deze sponsors voor hun bijdrage aan onze krant. De middenstand is noodzakelijk om de wijk leefbaar te maken. Bewonerskrant HOLLANDS SPOOR December 2006-Januari 2007

7

Antilliaanse recepten voor de feestdagen Sinds ik mijn moeder verteld heb dat ik reporter geworden ben, heeft ze mij op het hart gedrukt om eens iets leuks te schrijven over onze afkomst. Meestal trekken de negatieve kanten van de Antillen de aandacht van de media. Dit is jammer omdat de Antillen ook heel leuke kanten hebben. Met de feestdagen die op komst zijn bedacht ik mij dat ik u graag via eten en drinken kennis wil laten maken met de Antillen. Voor de Antilliaanse gemeenschap is eten en drinken heel belangrijk en vooral tijdens de feestdagen. Ik zal twee van mijn favoriete recepten met jullie delen. Deze twee recepten worden vaak tijdens de Kerst en Oud en Nieuw in menig Antilliaans huishouden genuttigd. PONCHE KREMA (het heeft iets weg van Advocaat) Benodigdheden: 5 eidooiers 2 blikken van gecondenseerde, gesuikerde melk (14 ozs) 2 eetlepels vanillesuiker ¼ theelepel nootmuskaat ¼ liter rum BEREIDINGSWIJZE De eidooiers kloppen tot de eigeur verdwenen is (het liefste met een elektrische garde). Hierna langzaam de melk, vanillesuiker en nootmuskaat toevoegen en nog ongeveer 10 minuten door blijven kloppen. Hierna de rum in kleine beetjes erbij schenken. Laat de ponche krema voor een paar uur in de kom staan afgedekt met een schone doek totdat het schuim

Stationswijk bestaat niet

wegtrekt. Hierna kunt u het in een schone fles afgedekt in de koelkast bewaren. Het is lekker om dit met een ijsklontje te drinken of als topping op schepijs te gebruiken. SALMOU TEMPERA ( zalm op zuur) Benodigdheden: 2 ½ pond gerookte zalm 3 uien (middelgroot) 1 kopje natuurazijn 3 eetlepels zonnebloemolie 1 theelepel verse rode peper (madam jeanette) 3 teentjes knoflook BEREIDINGSWIJZE Het is handig als u gesnipperde gerookte zalm koopt. Lukt dit niet, dan kunt u de zalm in reepjes van ongeveer 1 ½ cm snijden. Doe de zalm in een diepe kom. Snij de uien in dunne schijven en leg deze uien op de zalm. Kook water en schenk deze op zalm en uien totdat deze de zalm net bedekt. Snipper de teentjes knoflook. Meng de azijn, olie, peper en knoflook in een aparte kom. Hierna kunt u dit mengsel in de kom met zalm schenken. Roer dit mengsel door elkaar en laat het afdekt voor 24 uur rusten. Dit is heerlijk op brood. Let er wel op dat u bij het opscheppen altijd plastic kookgerei gebruikt (dit voorkomt bederf)!

(Kaart: bewerking van Falk Stratengids 2005)

Een bezoekje aan de dienst Stadsbeheer van de gemeente bracht aan het licht dat de veelgehoorde benaming Stationswijk niet klopt. Wij wonen in de Stationsbuurt. Deze is onderdeel van Stadsdeel Centrum. De Stationsbuurt bestaat uit de 2 Rivierenbuurten en het Huijgenspark. Dat laatste gedeelte noemen we voor het gemak Stationsbuurt en is het werkgebied van het Buurtstation en het bezorgingsgebied van deze krant. Twee stukjes van de wijk hebben we tot nu toe bij de bezorging niet meegenomen: de Slijpmolen en de studentenflat Prettige feestdagen toegewenst! op het Rijswijkseplein. Deze ontvangen Heeft u ook een lekker recept dat u vanaf nu ook de krant. Ook wisten we met uw buurt wilt delen, stuur het dan naar de redactie en wellicht ziet u niet dat de stationskant van de Waldorphet in de volgende editie verschijnen. Ravina Constancia, redactie

straat, met de Globe en het oude postkantoor ook bij de wijk horen. Eigenlijk zijn de buurtgrenzen alleen administratief interessant. Iedereen staat vrij zich verbonden te voelen met omliggende wijken en buurten. Maar de officiële grenzen worden nu gevormd door: Groenewegje, stukje Koningstraat, Fagelstraat, Spinozalaan, Fannius Scholtenstraat, achter de nieuwe Wolterbeekstraat langs naar het spoor, dan een stuk naar het zuiden (spoorweggebied buiten de kaart), Waldorpstraat, Rijswijkseweg, langs de Van Maanenkade, over het Rijswijkseplein, en via het Zieken weer tot het Groenewegje. Gary v.d. Heemst, redactie

Werkzaamheden Wagenplein gestart

Black and Beautiful

Zij aanzicht

Interview met Helen Osaro-Ekhator Waar komt u vandaan? Bent u in Den Haag opgegroeid? Ik ben opgegroeid in Nigeria en ik woon al 13 jaar in Den Haag. Hoe lang heeft u een winkel in de Stationsbuurt? Ik heb hier al acht en een half jaar een winkel. Wat vindt u het leukste aan deze buurt? Het is centraal gelegen, goed bereikbaar en er is nooit een saaie dag. Wat heeft u tot het idee op het idee gebracht deze winkel te openen? U bent namelijk ook schoonheidsspecialist? Ik heb gemerkt dat veel van dit soort winkels gerund worden door mensen met een niet-donkere huidskleur. Maar ik denk dat je dit soort producten het beste kan verkopen en hierover advies kan geven als je ze zelf ook kunt gebruiken. Welke diensten verleent uw winkel hier precies? Ons aanbod bestaat uit de verkoop van afro cosmetica, huid- en haaradvies, kapsalon, schoonheidsbehandelingen, permanente make-up en nail art.

een donker huidtype. Daarnaast zijn er ook klanten met een blank huidtype, die hier hun extensions kopen of producten kopen voor hun kinderen die halfbloed zijn. Welke schoonheidstip kunt u geven aan de lezers? Het is belangrijk om zowel ’s ochtends als ’s avonds het gezicht te reinigen en een gezichtscrème te gebruiken. Met de winter die op komst is, is het belangrijk om cacaoboter te gebruiken om zo de lichaamshuid in optimale conditie te houden. Daarnaast zorgt cacaoboter er ook voor dat littekens verdwijnen. Voor het gezicht kan men het beste sheabuttercrème gebruiken, die is niet zo vettig.

Waarom komen uw klanten juist naar uw winkel toe? Wij hebben dezelfde huidskleur als de klanten. Dit geeft de klanten vertrouwen, omdat wij weten wat er mankeert en een goede oplossing kunnen geven. Natuurlijk Wat is uw levensmotto? zijn wij ook heel vriendelijk en dat wordt De waarheid is het allerbelangrijkste. Ravina Constancia, redactie ook gewaardeerd door de klanten.

30 oktober zijn de werkzaamheden voor de herinrichting van het Wagenplein begonnen. Het Wagenplein is het plein aan de Wagenstraat, tussen de Bierkade en Amsterdamse Veerkade. Dit plein wordt ingericht als onderdeel van de Avenue Culinaire. Als eerste werden de bomen tijdelijk opgeslagen. Vervolgens werden de bestrating en het plateau weggehaald, waarna de nieuwe klinkers werden aangebracht. Naar verwachting zijn de werkzaamheden op 8 december 2006 gereed.

Nieuwe inrichting De verhoging van het Wagenplein wordt gesloopt en het plein wordt vlak gemaakt. Zo ontstaan er meer mogelijkheden voor de horeca om een terras te exploiteren. Het plein wordt autovrij en krijgt verschillende kleuren klinkers. De bestaande bomen worden teruggezet en Bereikbaarheid tijdens uitvoe- voorzien van boomroosters. Omdat ze nu dichter bij het ring De doodlopende rijbaan op het grondwater staan zullen ze beter plein wordt permanent afgeslo- voedsel opnemen. Tot slot worden de huidige verlichtingsarmaturen aan de gevels vervangen door klassieke armaturen.

Waar bestaat uw klantenbestand uit? Black & Beatiful, Stationsweg 108. Er komen hier voornamelijk mensen met

8

ten voor het verkeer. De huidige drie parkeerplaatsen zijn opgeheven. Tijdens de werkzaamheden blijven woningen, winkels en bedrijven in ieder geval voor voetgangers bereikbaar via loopschotten


Bron: Gemeente, bewerking: Gary v.d. Heemst boven aanzicht

'Vele wegen leiden naar een goede gezondheid' Interview met

Gezondheid

dr. Lin van het Medisch Centrum Balans

zeem, stress, RSI, migraine, hoofdpijn, spierpijn, pijn bij menstruatie, overgangsklachten, onvruchtbaarheid Waar komt u vandaan? Bent u in Den en ondersteuning bij de bestrijding van hart- en vaatziekten, diabetes, Haag opgegroeid? Sinds 1990 woon ik in Den Haag. Ik kanker, en dergelijke. ben opgegroeid in Guangzhou, Chi- Welke behandelingen verricht u? na. Daar heb ik Westerse geneeskun- Mensen kunnen hier terecht voor een de gestudeerd en mezelf gespeciali- (westers) medisch consult, kleine inseerd in de integratie daarvan met grepen, acupunctuur, kruidenbehanoosterse traditionele geneeskunde. deling en een algemene hartscan. Vervolgens heb ik in Nederland aan Bij een medisch consult wordt bekede Erasmus Universiteit mijn Nederlandse artsenbul behaald. Wat heeft u ertoe aangezet dit beroep uit te oefenen? Toen ik 8 jaar was vertelde mijn vader dat mijn voornaam – vertaald uit het Chinees - “ hemelkruid “ betekent. Hemelkruid heeft een bijzondere geneeskracht. Het betekent daarmee dat ik veel mensen zal kunnen genezen. Tijdens mijn studie kwam steeds duidelijker naar voren dat de geneeskracht van kruiden wel voor de productie van medicijnen wordt gebruikt, maar in zijn krachtigste natuurlijke vorm niet in de reguliere geneeskunde wordt aangewend. Om deze krachtige geneeswijze ook beschikbaar te kunnen maken heb ik mij naderhand in de integratie van de westerse en traditionele geneeskunde verdiept. Hoe lang heeft u een praktijk in de Stationsbuurt? Sinds 2003 aan de Stationsweg 25. In de praktijk bieden we al vanaf het begin zowel de reguliere westerse geneeskunde, maar ook traditionele Chinese geneeskunde, zoals acupunc- ken welke behandeling het meest geschikt is voor de patiënt. Aan de hand tuur en fytotherapie. Wat vindt u het leukste aan deze buurt? van deze diagnose kunnen acupuncHet is een levendige buurt, zeer multi- tuur, kruiden, medicijnen, voedingscultureel en er wonen mensen van supplementen, dieet of bewegingsadalle sociaal-economische klassen. Er vies worden voorgeschreven. Ieder is een fijn contact met en tussen de lichaam heeft een andere fysio- en mensen. Het is vlak bij Chinatown biochemische werking. Vandaar dat gelegen, dat is ook leuk voor de men- elke behandeling individueel gericht is. sen die hier werken. Voor de hartscan hebben we bewust Met welke kwalen kunnen mensen bij u gekozen vanwege de techniek die een terecht? non-invasive scan nu mogelijk maakt. Men kan hier voor veel chronische Op dit moment zijn er nog maar twee aandoeningen terecht, zoals: chroni- van deze non-invasive hartscans in sche vermoeidheid en verkoudheid, Europa. We zijn bij het wetenschaplangdurige hoesten, hooikoorts, ec- pelijk onderzoek hiernaar betrokken.

Met deze nieuwe technologie wordt de doorstroming van het hart en de vaten geregistreerd, en wordt zo zonder operatieve ingreep de kwaliteit van het functioneren van de hartslagaders weergegeven.

medicatie toegediend die de pijn bestrijd. Bij de oosterse geneeskunde wordt een dieetwijziging voorgesteld, vaak ondersteund met acupunctuur of kruiden, waardoor de hoofdpijn niet meer terugkomt. Wat is het verschil tussen de oosterse en Wij zoeken naar een gezonde kruising tussen beide benaderingen. westerse geneeskunde? Ik zoek het liefst naar overeenkomst. Wat voor patiënten heeft u? Het belangrijkste is dat de geneeskun- Veel patiënten zijn “allochtone” Nede, zowel de oosterse en westerse als derlanders en patiënten uit China. andere, tot doel heeft mensen te gene- Anderen zijn van Turkse, Marokkaanse of Surinaamse afkomst. Ieder voor zich staan ze open voor Chinese geneeskunde, en iedereen is anders. Ook hebben we behoorlijk wat mensen die van buiten de regio komen omdat we dichtbij het station Hollands Spoor zitten Het is heel dankbaar en interessant om in deze wijk arts te mogen zijn. Welke gezondheidsproblemen komen veelvuldig voor? Men komt hier voor pijnbestrijding en dan praten we meestal over migraine en gewrichtspijn. Daarnaast is er sprake van behandeling van verslaving, vooral alcohol- en rookverslaving, chronische vermoeidheid veroorzaakt door stress, vrouwen die niet zwanger kunnen raken, stress en depressie, hooikoorts, kinderen met ADHD of autisme en eczeem. Op zich kunnen we voor iedere klacht van dienst zijn, of voor een goede doorverwijzing zorgen.

zen en te helpen. De westerse geneeskunde heeft de laatste 100 jaar een enorme technologische ontwikkeling doorgemaakt. De behandelingen richten zich primair op het direct bestrijden van de klacht (het symptoom). Bij de diagnose kiezen we altijd voor westerse geneeskunde wanneer van een levensbedreigende situatie sprake is. Oosterse geneeskunde is al duizenden jaren oud. De behandelingen richten zich op het wegnemen van de oorzaak en benaderen de patiënt in het geheel i.p.v. het symptoom. Een voorbeeld: hoofdpijn kan voortkomen uit een verkeerd dieet. Bij een symptomatische behandeling wordt

Welke gezondheidstips kunt u geven met het oog op het komende seizoen? Bewegen en veel water drinken zijn heel belangrijk. Eet vooral voeding die nuttig is voor de bloeddoorstroming. Eet steeds met veel variaties en gebruik voedingssupplementen in de winter. (Chinezen kennen speciale kruiden voor “ondersteuning in de herfst en versterking in de winter”). Wat is uw levensmotto? Met het bereiken van balans voorkomen we ziekte, leven we gezond, en bereiken we meer geluk . Ik haal veel voldoening uit de verbetering die ik zie in de gezondheid van mijn patiënten. Ravina Constancia, redactie Medisch Centrum Balans Stationsweg 25

Wat te doen bij Verkoudheid? De klachten een verstopte of snotterige neus keelpijn hoofdpijn een vervelend gevoel in ’t algemeen Wat u er zelf aan kunt doen neusdruppels gebruiken, bijvoorbeeld zoutoplossing (afgestreken theelepel zout in kopje water) stomen met water zuigen op dropje of zuurtje (bij keelpijn) paracetamol innemen Ga naar de dokter als de klachten na een week niet over zijn uit: Tips voor de thuisdokter, Gemeente Den Haag, Dienst OCW Informatie: mevr. Stance Kraetzer, Gezondheidsbevordering

Winterstop Stationtrip Vanaf december tot maart zal de Stationtrip een winterstop inlassen. Ik hoop u in maart weer te zien. De looptijden zijn iedere maandag- en woensdagavond om 19:30. Het verzamelpunt is het Buurtstation, Stationsweg 75.


9

Nieuw:

de Haagse Broodjes Boetiek “Van erwtensoep tot broodje bal: alles zelf gemaakt” Sinds 4 september heeft onze wijk een nieuwe broodjeszaak: de Haagse Broodjes Boetiek halverwege de Stationsweg, ter hoogte van het Huijgenspark. Diana Diependaal zwaait er de scepter. Op de zaterdag dat ik langs ga krijgt ze, zoals op alle zaterdagen, hulp van dochter Chantal. “Zeven jaar lang had ik een grote zaak in het Westland”, vertelt Diana, terwijl ze me gastvrij een kop koffie van het huis voorzet. “Die zaak had ik net verkocht en ik was eigenlijk niet van plan om er weer één te beginnen, totdat ik van deze plek hoorde.” Enkele jaren geleden was haar oog al gevallen op deze locatie en deze buurt. “Gezellig”, vindt Diana. “Er komen veel bewoners van deze buurt in mijn zaak. Ze noemen me ‘buuv’, leuk toch?”

De Haagse Broodjes Boetiek is van 9 uur ’s ochtends tot 5 uur ’s middags open, behalve op zondag. Op de kaart staan onder andere diverse belegde broodjes en sandwiches, tosti, uitsmijters, twaalfuurtje, satéschotel, soep en een broodje bal. “Die lopen heel goed, de gehaktballen. Alles zelf gemaakt hè, ook de soep!” Het is nu moeilijk voor te stellen, maar van al dat lekkers kunnen de bezoekers bij mooi weer ook buiten genieten. Achter in de zaak stap je zó het terras op, waar drie flinke tafels staan. “De zon staat hier vanaf 12 uur, en het zit lekker rustig, niet aan de straat.”

aste klanten uit de buurt. Bewoners van het Van Limburg Stirumhuis vragen me wel of ik ook warme maaltijden doe. Nou, nóg niet, maar ik ben ermee bezig. Het vraagt wat voorbereiding, maar ik hoop in januari elke dag tussen 5 en 7 een ander dagmenu te kunnen serveren. Stamppot, zuurkool, boerenkool, erwtensoep, dat soort dingen. Daar moeten de mensen wel voor reserveren; ik wil ze liever niet teleurstellen.” De eigenaresse krijgt niet alleen hulp van haar dochter. Ook haar moeder helpt twee dagen per week, en haar vader doet de bezorging van de catering. “Je weet wel, dan is er ergens een vergadering en willen ze 35, 40 broodjes in één keer hebben. Daar heb ik ook veel klanten van.” Diana wil er een goedlopende zaak van maken. “Dat is mijn uitdaging.” Volgens mij is ze al aardig op weg! Annemarijke Jolmers, redactie

Diana wist precies: “Zo’n zaak als deze zat hier nog niet. Ik heb al veel enthousi-

Wat

weten wij nog

van ...

Een vliegende kip. In de vorige buurtkrant las u over onze hen-dieeen-haan-was en nu in Zwijndrecht kukelt. Maar wat doe je in de binnenstad van Den Haag met een kip die in staking is omdat ze haar haan mist? Wij hoefden er niet lang over na te denken. Er moest Een Vriendin voor kip Bea komen. Gelukkig hielp stichting Dumpy die voortvarend bemiddelde om onze haan-voorheen-hen een nieuwe ren te bezorgen ook als bemiddelaar voor de Bea’s vriendin. En omdat we niet krenterig wilden doen -de achtertuin van Stationsweg 104 is ruim bemeten -boden we aan om aan Twee Vriendinnen onderdak te bieden, twee kippen die op zoek waren naar woonruimte. Katrien en Loes kwamen hier wonen, hun achtergrond houden ze angstvallig privé. Katrien is een lust voor het oog, een spierwitte bol veren met een achternaam, Wyandotte, echt sjiek. De tweede import-vriendin heet Loes en is gewoon wit. Een kruising tussen een sierduif en een fazant met een donkergrijze sprieterige kuif op haar kop en blauwe poten. drie dames Hielp het, het importeren van vriendschap? De drie bewoonsters liepen onafhankelijk van elkaar nerveus in de ren heen en weer. Bea negeerde de andere dames volkomen. Die hadden niets aan elkaar en liepen nerveus heen en weer. En wij werden ‘s ochtends vroeg wakker omdat we het gekraai van de haan misten en piekerden dan over de drie dames-die-niets-met-elkaar-hebben tot de wekker ging. relatie met de tuinman De vraagbaak in Friesland werd gebeld en die maakte korte metten. “Meid, doe niet zo moeilijk. Laat ze toch gewoon los, die zoeken het zelf wel uit.” Binnen 2 minuten na het openen van het deurtje was het probleem opgelost. Onze Bea vertrok naar de linkerburen en knoopte daar een relatie aan met de tuinman. Loes leek niet alleen op een sierduif, ze dacht ook dat ze er een was en vloog gewoon weg. Eerst bleef ze nog even op de hoge tuinmuur zitten. Daarna hoorden we aan het gekrakeel van het koppel hennen van de achterburen aan het Hofwijkplein dat Loes besloten had daar te gaan wonen. lokroep van het kippenvoer En Katrien Wyandotte liep koket een inspectierondje over haar landgoed om op haar gemak ’s middags een uurtje op stok bij te komen van de onrustige tijd die ze doorgemaakt had. Zelf verhuisden we naar de zolderverdieping om elk uur een speurende blik te kunnen werpen in de aanpalende tuinen. Het vroeg uithoudingsvermogen maar na twee dagen werden we beloond. Bea kreeg te weinig aandacht van de tuinman en kwam op de lokroep van het kippenvoer af en Loes visten we na twee dagen gedesillusioneerd uit het struikgewas bij de rechterburen. De dames waren net op tijd verenigd om aan minister Veermans verzoek gehoor te geven en binnen te blijven. (wordt vervolgd) Madeleine Steigenga

Foto Persburo Jos van Leeuwen De oplossing van de vorige fotovraag is: Wethouder Vink overhandigde persfotograaf Jos van Leeuwen een ets van Hermanus Berserik ter gelegenheid van de opening van zijn nieuwe zaak aan de Stationsweg.

10

Deze keer is de vraag: Wat gebeurde hier , wanneer en wat doen die mensen? Onder de goede inzendingen wordt een kadobon verloot van 15 euro. Antwoorden naar [email protected]

Bea de hen


Tijdens de bewonersavond is er een In de vorige krant stond dat er een Be- aantal mensen opgestaan die samen wonerscommissie 'Hoefkadelaantjes' is willen werken aan de zaken die spelen bij de Hoefkadelaantjes. Dit is dus eiopgericht. Dit is onjuist. Een bewonerscommissie heeft een bepaalde sta- genlijk een Werkgroep en geen Comtus en werkt nauw samen met de wo- missie. het Buurtstation ningbouwcorporatie.

Rectificatie Hoefkadelaantjes

Deze bewonerskrant is op zoek naar: Sponsorbezoeker acquisiteur taken: contacten leggen en onderhouden met sponsors/adverteerders; voornamelijk de middenstand in de wijk. In overleg met de lay-out de advertentie(s)pagina’s opmaken. Zelfstandig beheer over de sponsoring, met administratieve ondersteuning van het Buurtstation.

Desktopper/Layouter Zelfstandig of in samenwerking de krant opmaken. Dat kan thuis of op de computer in het Buurtstation. Je bepaalt (soms in overleg met de redactie) hoe de pagina’s worden ingedeeld en verwerkt de kopij in Publisher of een eigen programma. Je moet dus wel redelijk creatief zijn met een DTPprogramma.

De wijkkrant is er voor:  Wijkgerichte informatie en nieuws  Feedback van bewoners (brieven, vragen, beschouwingen, antwoorden van deskundigen)  Commerciële berichten uit de wijk (reclame, acties, introductie nieuwe zaken

Schrijvers/Reporters/ Columnisten In de redactievergadering (1 keer per 2 maanden) worden onderwerpen ingebracht en verdeeld. Eigen ideeën zijn van harte welkom, zolang ze van journalistieke waarde zijn. Wij streven er naar alleen meningen weer te geven als daar een wederwoord tegenover staat. De bewonerskrant werkt alleen met vrijwilligers. Onkosten worden wel vergoed. Daar staat tegenover dat we een ongedwongen team zijn, waarin iedereen mee bepaalt en werkt om de krant zo goed mogelijk te maken. Reacties naar [email protected] of het Buurtstation, Stationsweg 75. of producten)  Berichten/activiteiten van sociaal/ cultureel/maatschappelijke organisaties. Belangrijke adressen, nooddiensten, politieberichten, oproepen  Agenda’s van horeca, recreatie, buurthuis, cursussen en dergelijke

Enthousiaste webmaster gezocht voor buurt-website Stichting BuurtStation zoekt een enthousiaste webmaster die de website www.buurtstation.nl wil bijhouden en mogelijke vernieuwingen doorvoeren. In verband met de huidige samenstelling van het bestuur en de vrijwilligers zoeken we bij voorkeur een buurtbewoner uit de buurt tussen de Stationsweg en het Oranjeplein. We zoeken iemand die vaardig is met HTML en - indien mogelijk - ook interactieve dingen kan programmeren (Javascript, Java, Perl bijvoorbeeld). Op dit moment is de website niet interactief. Er is veel ruimte voor het creatief invullen van de website. Voel je je aangesproken? Reageer dan naar [email protected].

We hebben een nieuwe buurtagent! en andere zaken uit het klein buurtoverleg: Barry van der Laar, onze buurtagent die altijd aanwezig is op de bewonersavonden is per 21 oktober gestopt als de buurtagent van de Stationsbuurt. Hij is nu ‘senior’ bij onze collega-buurt Laak en zijn opvolgers zijn Jan Willem Pasman en Eric Heemskerk. Dit en andere zaken worden besproken in het ‘klein buurtoverleg stationsbuurt’. In principe is dit een overleg tussen iedereen die betrokken is bij onze buurt, alle betrokken ambtenaren, degenen die onze buurtorganisatie praktisch ondersteunen. Ook een vertegenwoordiger van Staedion, de woningcorporatie met het grootste aandeel in huurwoningen in de Stationsbuurt, is aanwezig bij dit “klein buurtoverleg”. En natuurlijk onze buurtvoorzitster Constance Bogers. Waar wordt over gepraat? Uit de verslagen van de vergaderingen dit jaar is geen vaste agenda op te maken van dit overleg. Je kunt zeggen dat degenen die om de tafel zitten elkaar op de hoogte houden van alles wat in en rond de buurt gebeurd. De initiatieven als de Schouwen die georganiseerd worden, het signaleren van rommel op straat en politieacties alsook klein leed als de afvalzakken van het buurtfeest die niet direct opgehaald werden na afloop. Grofweg kun je zeggen dat de punten die aan de orde komen direct

WIL JIJ DAT JOUW STEM GEHOORD WORDT? WORDT BESTUURSLID VAN DE Als kandidaat BEWONERSORGANISATIE bestuurslid BUURTSTATION!! kun je je bezig

De voorzitter van Buurtstation, Constance Bogers, stopt per 1 januari als voorzitter van de bewonersorganisatie. We hebben dringend een nieuwe voorzitter en nieuwe kandidaatbestuursleden nodig. Wil jij kandidaat bestuurslid worden, geef je dan op bij: bewonersorganisatie buurtstation (geopend op dinsdag en donderdagochtend) Stationsweg 75 [email protected] www.buurtstation.nl

Email redactie:

[email protected]

Werkgroep Bouw en Visie Ellen Wesselingh [email protected] Werkgroep Huijgenspark Joke Komen [email protected] Werkgroep Huijgensparkfeest Bonny van der Burg [email protected] Buurthuis Parada Joke van Gemmert [email protected] Politie Haaglanden wijkagent Barry van de Laar Bureau Hoefkade [email protected]. nl tel. 0900-8844 Staedion Eric Grootendorst Jan Blankenstraat 94 tel spreekuur ma-vr 08-09 . Inloop: ma-do 15.30-16. vr. 11-12 0800-550.5505 [email protected]

Station

houden met verschillende zaken die jij belangrijk vindt voor de wijk. Er is een aantal werkgroepen waaronder Huijgenspark, Bouw en Visie en Huijgensparkfeest die alledrie wel versterking kunnen gebruiken. Maar misschien heb je zelf ook een briljant plan, dan kun je dat misschien via de bewonersorganisatie verwezenlijken. Je kunt nu alvast aan de slag, in het voorjaar zullen er bestuursverkiezingen worden gehouden, GEEF JE NU OP!

Adressen

Buurtstation Hollands Spoor Carla Janmaat, Bonny v.d. Burg Stationsweg 75 2515 BJ Den Haag tel. 363 49 93 [email protected] di. & do. 09.00-12.00 .

Buurt

Vestia Rikko Bulten [email protected] Mondriaan Mohamed el Marini 070-305.14.70 Mobiel Jongeren Team J. Kruk 06-418.77.542 [email protected] Boog Latifa Kassimi [email protected] Stichting Winkel en Bedrijven Aad Oudt 06-22421924 [email protected] 070-3614220 [email protected] Winkeliersvereniging Het Lint 070-389.58.40 [email protected] Stichting Bosporus Simone Ten Bosch 070- 388 91 97 06-18023973 email: [email protected] www.bosporuskunsten.nl Harddrugsgebruikersruimte Zieken 107 Parnassia: 391 79 42 Politie (bij overlast): 424 31 11

Belangrijk Nood: 112 Politie Algemeen: 0900-8844 Hoefkade: 424 31 11 Brandweer 424 46 44 Doktersnachtdienst 346 96 69 Apotheek (avond en nacht) 070-3451000 Dierenambulance 0900-403 50 09 Dierenarts 070-3110307 ENECO storing elektriciteit 0800-0072 gas 0800-0072 Openbare verlichting 313 35 54 Water 384 39 39 OpenbaarVervoer (binnenland) 0900-9292 (buitenland) 0900-9296 Gemeente Gemeentehuis 353 20 00 Contactcentrum 353 3000 Servicepunt 353 30 30 Stadsdeelkantoor Centrum 353 2000 Dienst Stads Beheer Gerrit van der Hut 353.65.14

betrekking hebben op de relatie tussen de gemeente En wat gebeurt er vervolgens? (de overheid) en de Stationsbuurt. Daar kunnen we kort over zijn. In dit overleg houdt iedereen elkaar op de hoogte. Kleine zaken De openbare orde, zoals meldingen van overlast worden zoveel mogelijk opgelost of er worden afdoor druggebruikers, problemen rond horeca gele- spraken over gemaakt. Problemen worden geïnvengenheden, het parkeren vanwege begrafenissen tariseerd en briefjes met vragen worden rondgevoor de El Mouhsinin moskee en de gevolgen van stuurd naar Vestia, Duwo en Staedion. Maar voor de sluiting van de Waldorpstraat als tippelzone complexere zaken waar verschillende ambtelijke voor onze buurt (het lijkt mee te vallen) worden disciplines moeten samenwerken, zoals de voorstelbesproken. En bijzondere acties -U heeft ze mis- len van werkgroep Huijgenspark, schiet dit overleg schien rond het station gezien -zoals de acties ter te kort. In het kleine buurtoverleg zitten alle deelvoorkoming van hangjongeren, worden toegelicht. nemers er voor hun eigen “clubje”. Klein buurtoMaar ook de openbare ruimte wordt besproken verleg Stationsbuurt komt elke maand een keer bij zoals de vuilniszakken, de feesten (dit jaar wel erg elkaar, maar bij schoolvakanties vervallen de afweinig), de ideeën van werkgroep Huijgenspark en spraken. De frequentie is niet erg hoog dus. Op dit de verschillende initiatieven vanuit het Buurtstati- moment wordt een ander overleg door de gemeente on bestuur, zoals het inschakelen van kunststuden- op de kaart gezet, de aftrap is op 12 december. Als ten om een speelplek voor oudere kinderen te be- werktitel heeft dat nieuwe overleg van het stadsbedenken. stuur “het leefbaarheidoverleg” meegekreEn natuurlijk bouwplannen. Op dit moment speelt gen. Voorzitster Constance beraadt zich over een bijvoorbeeld het opzetten door de gemeente van de minder deprimerende titel zoals “Stationsbuurt uit WOM, de Buurt Ontwikkelings Maatschappij, de de Kunst”. In dit overleg worden meer bewoners ambities van wethouder Norder voor onze buurt en uitgenodigd die willen nadenken over de hele natuurlijk de voorgenomen bouwplannen voor het buurt, ervaringen uitwisselen en gaan voor “een Rode Dorp. betere ontwikkeling van de buurt”. Maar een gaDegenen die zorgdragen voor de professionele on- rantie dat hier buurtzaken wèl integraal en effectief dersteuning van de Stationsbuurt, Bonny van der aangepakt danwel opgelost kunnen worden door Burg (Voeten en Vleugels), Carla Janmaat en Lati- de verschillende (ambtelijke) organisaties ontbreekt fa Kassima (stichting Boog) zitten ook bij dit klein ook bij dit nieuwe overleg. overleg en geven aan de andere betrokkenen uitleg Maar, buurtbewoner, schroom niet! Wanneer U over hun initiatieven zoals het actief bevorderen iets in te brengen of te melden of te vragen heeft, van de bewonersparticipatie. aarzel niet en stuur een mailtje naar [email protected]. Madeleine Steigenga


11

GH

wenst u

Fijne dagen & een Veilig en Gezond 2007 wijkfoto’s In de vorige krant vroegen wij u foto’s op te sturen van de wijk. Drie “luchten”, 1 met spreeuwen, van Gert Hortz, vanuit de Croissant. Rechtsmidden: een mobiele “baglady” in het Huijgenspark van Koos Pont.. Links onder: de opening van de Wolterbeekstraat van Bas Bogers (zie ook pagina 2). Midden: oplossing parkeerprobleem Koning-straat van Gary v.d. Heemst. Rechts onder: Het Lint verlicht, met hijskraan van Cathelijne Dommerholt. U kunt ook foto’s insturen; ze moeten wel iets bijzonders van de wijk laten zien. Aanleveren als .gif of . jpg. maar niet groter dan 600 kb per stuk, en niet meer dan 1200 kb per mail. Email: [email protected]

Colofon Deze krant wordt gemaakt door vrijwilligers uit de wijk, met ondersteuning van Bonny v.d. Burg en Carla Janmaat van het Buurtstation. Medewerkers: Ravina Constancia Cathelijne Dommerholt Annet van Eenennaam Gary v.d. Heemst Annemarijke Jolmers Vries Kool Madeleine Steigenga Jan Verhey Druk: Maassluise Courant. bv De bewonerskrant verschijnt 6 x per jaar in een oplage van 3.000 in de 1e week van de even maanden. Inzending van kopij sluit de 15e van de oneven maanden. Wilt u ook in de redactie, of af en toe iets schrijven, neem dan contact op met het Buurthuis of mail naar: [email protected]

12


Vaarwel Poeldijksestraat, welkom Wolterbeekstraat

Recommend Documents