De Hoofdzaak Cliëntenkrant
voor cliënten van de GGZ maart 2007
VAARWEL BASISBERAAD EN CBB, WELKOM RCO DE HOOFDZAAK Het einde van het vertrouwde CBB, ofwel Cliëntenbelangenbureau de Hoofdzaak, is een feit en ook het Basisberaad GGZ Westfriesland bestaat niet meer. Hoewel mijn verstand zegt dat er iets moois voor in de plaats is gekomen – de nieuwe Regionale Cliënten Organisatie (RCO) De Hoofdzaak – voelt het toch een tikje weemoedig.
REDACTIONEEL Zoals u ziet ligt er een geheel vernieuwde Cliëntenkrant voor u. Dit heeft alles te maken met de fusie van CBB de Hoofdzaak en Basisberaad Westfriesland waarover u op deze pagina kunt lezen. Deze fusie betekende tevens een samengaan van ‘de Cliëntenkrant’ die het CBB uitgaf en ‘Barst’, de cliëntenkrant voor Westfriesland. Daarom hebben we er voor gekozen om onder een nieuwe naam verder te gaan. Voor u ligt dus nu cliëntenkrant De Hoofdzaak 2007 nummer 1. We hopen dat u, als lezer van een van de oude cliëntenkranten, zich ook in deze krant van de nieuwe Regionale Cliëntenorganisatie De Hoofdzaak zult kunnen vinden. Voor op- of aanmerkingen staan we ondertussen altijd open. Zelf kunt u ook bijdragen inzenden. De uiterste inleverdatum voor het meinummer is 2 april. Veel leesplezier!
Een fusie roept voor omstanders vaak vraagtekens op. Waarom moet het zo nodig, wat is het nut ervan en eerlijk is eerlijk, ook ik vraag me vaak af wat de meerwaarde is van de vele fusies om ons heen. Maar bij deze fusie zie ik wel degelijk de voordelen, anders waren we er ook niet aan begonnen. Zowel het Basisberaad als het CBB hadden zich als organisatie de laatste jaren flink ontwikkeld. Maar ook waren het kwetsbare organisaties en het beroemde ‘ten onder gaan aan je eigen succes’ lag op de loer. Zo kwam veel van hun groei tot stand als gevolg van een lang traject van investering in mensen, door ze op te leiden en te begeleiden. In enkele gevallen konden wij daar weer gebruik van maken, maar vaak ook niet. Gelukkig meestal vanwege een goede reden, omdat men elders aan de slag kon, maar soms ook omdat men het (nog) niet aankon. Willen we dit werk blijven doen dan is het belangrijk dat we sterk staan. Een fusie is dan soms de beste oplossing. De Hoofdzaak is landelijk gezien, een relatief grote regionale cliëntenorganisatie. Noord-Holland noord
Cliëntenkrant Nr. 1 2007, een uitgave van RCO De Hoofdzaak
De fusietoespraak van Astrid Nolet
staat bekend als een regio waar de cliëntenparticipatie op het gebied van de geestelijke gezondheidszorg goed georganiseerd is. De nieuwe RCO De Hoofdzaak bevestigt dat nog eens te meer. Cliëntenorganisaties zijn echter niet te vergelijken met andere organisaties. Ons belang ligt in de eerste plaats bij de cliënten. We werken niet commercieel en niet marktgericht als het om mensen gaat, maar om als organisatie overeind te blijven moeten we daar weer wel rekening mee houden. Een lastige spagaat soms, maar met de medewerkers die we nu hebben, de kwaliteit, kennis en ervaring die iedereen meebrengt, heb ik er alle vertrouwen in. Astrid Nolet, Directeur RCO De Hoofdzaak
1
INHOUDSOPGAVE Pag 1 Vaarwel Basisberaad en CBB, welkom RCO De Hoofdzaak, Astrid Nolet
NIEUWS VAN DE CLIËNTENRADEN
Pag 2 Nieuws van de Cliëntenraden, Bert Helmink Pag 3 De WMO, van cliënt tot geaccepteerd burger, Henk Bruinning Pag 4 Boekbespreking: Herstel, empowerment en ervaringsdeskundigheid van mensen met psychische aandoeningen, Jane Pril en Christianne Moussault Pag 5 Mijn weerwoord op herstel, Annelies Pool Digitaal meldpunt ingesteld Pag 6 Josje Wildeboer, een zeer creatieve AC-bezoekster, Ruud Scheffer Pag 7 Wilt u permanent afvallen of juist aankomen? Dineren à la carte in de DACPAN Pag 8 Kom in beweging!, Melanie van Groningen Pag 9 Zonder hen zou de wereld een stuk armer zijn: Brian Wilson, Kees Kwak Pag 10 Sander Koek prijs Opmerkelijke uitspraken Pag 11 Utopia: de positie van de GGZ-cliënt in 2010, Henk Bruinning Pag 12 De mens en zijn medemens, Ko Majoor Dwarslaesie, Georges Küpfer Pag 13 De laatste, Roeland Hofstee Bejegening: Groeten Pag 14 Kredietbank Noord-West, Maaike van Weering Pag 15 Prikbord & Oproepen Pag 16 In de put, Jaantje Nevel
TRAININGSDAGEN IN BLOOMING
ADVIESRECHT BIJ VACATURES
Op 15 en 16 december 2006 hebben veertien cliënten deelgenomen aan een cursus op conferentielandgoed Blooming die door de cliëntenraad De Dijk georganiseerd was. Dit was een betaalbare cursus vanwege het feit dat VWS subsidie gaf. De deelnemers waren afkomstig van de cliëntenraden Den Helder, Van Foreest en De Dijk en de deelnemersraden van DAC Den Helder, Heerhugowaard, AC Zuid en Alkmaar-Noord. Michel Jonker was de door ons aangetrokken trainer en hij werkte met de zogenaamde open-spacemethode. Dit is een methode waarbij men zonder een inhoudelijke voorbereiding uitkomt op de onderwerpen die door de aanwezige deelnemers op dit moment belangrijk gevonden worden. Door deze methode kwamen onder andere de crisiskaart en het zelfbindingscontract als onderwerpen naar voren. Net als bij vorige trainingen werd er geoefend in het houden van gesprekken met de directie/manager. De deelnemers waren enthousiast over de cursus. De inhoud van de cursus werd zinnig gevonden en er was een ontspannen sfeer. Bij de nabespreking vond iedereen dat een gemeenschappelijke training met leden van cliëntenraden en DACdeelnemersraden heel goed werkt. De deelnemers leek het een goed idee als er jaarlijks een dergelijke training wordt gehouden. Hierbij gaven de leden van de deelraden aan het prettig te vinden als een raad een dergelijke training wil organiseren.
In de overlegvergadering met de directie circuit De Dijk heeft de cliëntenraad aangegeven voor welke vacatures zij (gewoon of zwaar) adviesrecht willen. De directie heeft dit verzoek overgenomen en het adviesrecht zal in de procedure worden verwerkt. Deze gegevens zijn ook doorgegeven aan de andere cliëntenraden; misschien kunnen zij ook hun voordeel hiermee doen. Hieronder volgt een opgave van dit verzoek: Zwaar adviesrecht geldt bij de volgende vacatures: ervaringsdeskundigen bij bijvoorbeeld wijkteams; leidinggevende van het autismeteam; leden van de klachtencommissie; managers recreatie, met name manager DAC’s en manager activiteitendienst (bijv. plantenkas, drukkerij); managers van woonplekken die onder de 24-uurs zorg vallen; bewonersvertrouwenspersoon, familievertrouwenspersoon en patiëntenvertrouwenspersoon (via de stichting PVP); manager dubbele diagnose kliniek (24-uurs zorg). Zwaar adviesrecht geldt ook bij verhuizing, verbouwing en nieuwbouw in de 24-uurszorg. Gewoon adviesrecht geldt bij uitbesteding van schoonmaakwerkzaamheden op de woonplekken (welke schoonmakers komen er en inspraak bij de benoeming); geestelijke verzorging; manager wijkteams zonder 24-uurs zorg.
Bert Helmink
Koken met Melanie & André
2
Cliëntenkrant Nr. 1 2007, een uitgave van RCO De Hoofdzaak
DE WMO VAN CLIËNT TOT GEACCEPTEERD BURGER
Over de Wet Maatschappelijke Ondersteuning wordt de laatste tijd veel gepraat, maar of de gemiddelde burger en vooral die met beperkingen er nu veel wijzer van wordt, dat is maar afwachten. De WMO is door de overheid in het leven geroepen om een eind te maken aan de alsmaar stijgende kosten van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten, de AWBZ. Via de AWBZ is iedere Nederlander verzekerd voor zorg en ondersteuning bij langdurige ziekte, handicap of ouderdom. Denk aan mensen die geboren zijn met een handicap of door ongeval, ziekte, verslaving of traumatische oorzaken speciale en vaak dure behandelingen nodig hebben. Iedereen in Nederland met een inkomen betaalde via dat inkomen mee aan deze AWBZ. Aangezien de kosten en de daaraan gekoppelde premies alsmaar hoger werden, mede door de specialisten en de behandelingen in ziekenhuizen en verpleeghuizen, moest er wel wat gebeuren om te voorkomen dat de premies AWBZ onbetaalbaar werden en het netto inkomen van de gemiddelde burger minder zou worden. De burger moest bewuster worden om niet te gemakkelijk naar een dokter te gaan en ook het medicijngebruik moest drastisch worden verminderd. Ook werden gigantische bedragen betaald aan huishoudelijke zorg. De AWBZ was daar eigenlijk niet voor bedoeld. Meedoen in de maatschappij Daarnaast was het ook duidelijk geworden dat burgers met beperkingen niet goed mee kunnen doen in het maatschappelijke leven. Het afzonderen en opsluiten van burgers die niet crimineel zijn maar slechts speciale zorg nodig hebben, wordt als normaal en geaccepteerd beschouwd. Die mentaliteit moet veranderen. Na 1 januari worden alleen speciale en langdurige gevallen uit de AWBZ betaald. De huishoudelijke zorg, wordt nu uit de WMO betaald. Gemeenten krijgen daarvoor van het rijk een vastgesteld bedrag. Ook de zorg die de DAC-centra leveren zullen vanaf 2008 via de gemeente betaald gaan worden. Dit is een zeer moeilijke klus waar veel gemeentes nog niet klaar voor zijn. Voor GGZcliënten zal dat betekenen dat zij voor het bezoeken van DAC’s door de gemeente geïndiceerd gaan worden. Het gevaar bestaat dat gemeentes die begrotingstekorten hebben en zelf moeten gaan indiceren, daar op zullen proberen te bezuinigen. Uiteraard is het de bedoeling van de WMO dat er meer geïntegreerd gaat worden. Dus is het ook een taak van de gemeente om voorzieningen te tref-
fen, zodat burgers met beperkingen kunnen participeren. En dat zoveel mogelijk binnen de eigen woonomgeving. De huidige buurthuizen, lokale verenigingen en clubs zijn daar nog niet goed op ingespeeld en hebben er weinig tot geen ervaring mee. Men kan burgers met beperkingen nu zeker niet meer weigeren om mee te doen. Het is dan ook van belang dat er voor cliënten van de GGZ een of meer vertegenwoordigers in de lokale WMO- raad van de gemeente zitting hebben. Zij kunnen dan opkomen voor de belangen van GGZ-cliënten en ex-cliënten. Ook kunnen zij de gemeente gevraagd en ongevraagd adviseren. De gemeente is verplicht zich in te zetten om burgers met beperkingen deel te laten nemen aan het ‘normale’ leven. Ook zal het, indien nodig, voor de fysieke en financiële ondersteuning moeten zorgen.
Maak gebruik van je recht Het wordt dan ook tijd om van deze rechten gebruik te maken. En wel door je, zodra je denkt dat je daar klaar voor bent, aan te melden bij de gemeente. Elke gemeente heeft daarvoor, meestal op het gemeentehuis een loket, waar een aantal medewer-
Cliëntenkrant Nr. 1 2007, een uitgave van RCO De Hoofdzaak
kers zitten die je te woord staan, de nodige informatie geven of de contacten tot stand brengen. De bedoeling is dat je uit je isolement raakt en met je beperkingen geaccepteerd wordt in je eigen woonomgeving. Voor De Hoofdzaak zou hier een nieuwe en dankbare taak kunnen liggen. Samen met de inzet van de rehabilitatie- en trajectbureaus van de GGZ is dan de kans aanwezig dat DAC- bezoeken voor een groot aantal cliënten zelfs overbodig worden. Van cliënt tot geaccepteerd burger en je thuis voelen in je eigen woonomgeving, dat is de bedoeling van de WMO. Henk Bruinning Noot redactie: RCO De Hoofdzaak doet mee aan het programma ‘Lokale versterking’, een programma dat tot doel heeft de GGZ-cliënt op de kaart te zetten bij de gemeenten. Heeft u zin om hier aan mee te werken dan kunt u zich opgeven bij Eduard van Leeuwen (locatie Alkmaar) of Ariëla Bos (locatie Den Helder) voor de regio Noord-Kennemerland en voor de Kop van Noord-Holland en Westfriesland bij Eleonoor Willemsen (locatie Hoorn).
3
BOEKBESPREKING HERSTEL, EMPOWERMENT EN ERVARINGSDESKUNDIGHEID VAN MENSEN MET PSYCHISCHE AANDOENINGEN
‘Herstel, empowerment en ervaringsdeskundigheid van mensen met psychische aandoeningen’ onder redactie van Wilma Boevink, Annette Plooy en Sonja van Rooijen is een boek dat iedereen zou moeten lezen, ervaringsdeskundig, niet-ervaringsdeskundig, hulpverlener, familielid of manager van een GGZ instelling.
Cliënten geeft het hoop: het kan goed komen, misschien niet zoals je het eerst voor ogen had, maar er is mogelijkheid tot verbetering van de situatie. Er staan prettig leesbare verhalen in van cliënten. De verhalen zijn herkenbaar en bieden inspiratie, misschien oplossingen die voor jou ook zouden kunnen werken. Het wordt duidelijk dat er niet één aangewezen weg is; de verhalen bieden steun aan cliënten om hun eigen weg te zoeken. De bijdragen van cursussen en herstelprogramma’s geven aan op welke manier deze daarbij zouden kunnen ondersteunen. Voor (nog) niet-ervaringsdeskundigen biedt het een kijkje in de worsteling van hun wel ervaringsdeskundige medemens. Iets dat ze wellicht zelf niet zo gauw zouden vragen omdat dit voor het gevoel misschien wel heel persoonlijk wordt. Ook goed is het om de twijfel van de hulpverlener te lezen. Hulpverleners kunnen in dit boek lezen hoe cliënten geholpen willen worden; geen nummer, geen standaardprocedure, maar kijken wat deze cliënt nodig heeft om te herstellen. Samen met de cliënt kijken wat de wensen en dromen van de cliënt zijn. Hulpverleners zouden dit boek ook aan cliënten kunnen geven om te laten zien wat mogelijk is, om hen
4
Om de inhoud van het boek kun je echter niet heen. Hoop en vertrouwen zijn cruciaal voor herstel; een eventuele terugval wordt gevolgd door hernieuwd herstel. Herstel kan niet zonder empowerment en ervaringsdeskundigheid, immers herstel is alleen mogelijk als iemand vertrouwen krijgt in de eigen kracht en zich weer een positie verwerft als burger.
‘Herstel, empowerment en ervaringsdeskundigheid van mensen met psychische aandoeningen’, Wilma Boevink, Annette Plooy en Sonja van Rooijen (red.), SWP, 222 blz. € 27,50, ISBN-109066657855, www.swpbook.com
hoop op herstel te geven. Vaak wordt er nog gezegd dat cliënten niet aan een volgende stap toe zijn, maar ook cliënten leren het best van vallen en opstaan, niet van pappen en nathouden. Het is geen boek om in een keer uit te lezen. Er staan veel verschillende verhalen in en niet alle bijdragen zijn even toegankelijk. Voor ons gevoel is er geen logische volgorde in de artikelen aangebracht: een indringend ervaringsverhaal staat naast een zakelijk verhaal hoe een herstelprogramma is georganiseerd.
Voor cliënten van de GGZ die van een uitkering moeten rondkomen is het boek met korting (€17,-) te bestellen bij het Kenniscentrum Rehabilitatie. E-mail:
[email protected] Jane Pril Christianne Moussault
Cliëntenkrant Nr. 1 2007, een uitgave van RCO De Hoofdzaak
MIJN WEERWOORD OP HERSTEL Herstel is niet iets van de laatste tijd. Ik vind het een modewoord en soms irriteert het mij. Ik ben eind jaren zestig in de psychiatrie beland en al gauw werkte ik aan mijn eigen herstel. Daar had ik geen uit Amerika overgewaaide ‘hersteltherapie’ voor nodig. Het is puur eigen herstel, puur Hollands. Mijn herstel – je acceptatie van je ziekte, het aanvaarden van het slikken van de medicijnen – dateert al van die tijd. Ik krijg nu het idee alsof het nu is ‘uitgevonden’ en er weer wat nieuws op de markt moet zijn.
Geen alcohol (ik weet bijna zeker dat als er op een sticker staat “pas op met alcohol” dat je het dan maar beter helemaal niet kunt drinken); ritme in de dag, drie maal per dag vers en gevarieerd eten; het huishouden met plezier doen (wanneer ik zit te piekeren ga ik de was ophangen en probeer mijn gedachten bij die activiteit te houden), dat werkt, daar kun je zelf op komen. Ik wandel elke dag in de polder, minstens een uur, goed voor lichaam en geest. Je kweekt er het gelukshormoon endorfine mee aan. Ik slik lithium, een middel waar je van aankomt, maar ik val af. Het
kan dus. Niet te veel hooi op je vork nemen. Bijtijds naar bed. Zo kan ik nog meer punten noemen van eigen herstel, daar heb ik geen nieuw systeem voor nodig, want dat nieuwe is eigenlijk al oud! De nieuwe punten van herstel werden door veel cliënten jaren geleden al toegepast. Ik wil niet zeggen dat het onzin is, maar nieuw is het niet! Wat ik wel denk is dat mensen die nu in de psychiatrie zijn beland er veel baat bij hebben. Annelies Pool
DIGITAAL MELDPUNT INGESTELD BELANGENORGANISATIES VOLGEN WMO-PRAKTIJK OP DE VOET
Wat betekent de WMO in de praktijk voor de mensen die er gebruik van maken? Met het in werking treden van de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning roepen de belangenorganisaties een landelijk digitaal meldpunt in het leven: www.wmomeldpunt.nl De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) garandeert dat gemeenten hun uiterste best doen mensen vanaf 2 januari dit jaar dezelfde voorziening te laten ontvangen als zij op 31 december kregen. De VNG heeft toegezegd dat we op de gemeenten kunnen rekenen en staatssecretaris Ross-van Dorp heeft budget ter beschikking gesteld om gemeenten eventueel noodmaatregelen te laten treffen. Wat zijn de ervaringen met het aanvragen en ontvangen van hulp en voorzieningen? De belangenorganisaties houden toezicht op de werking van de wet en zullen aldus de vinger aan de pols houden bij gemeenten, ministerie en politiek. De website (www.wmomeldpunt.nl) is exclusief voor het registreren van ervaringen met de WMO. Voor informatievoorziening of klachtenbehandeling kunnen mensen bij hun gemeente aankloppen. Deze zijn wettelijk verplicht een eigen WMO-loket in te richten. Uitsluitend mensen die niet over internet beschikken, kunnen een schriftelijk formulier opvragen via het reguliere Meldpunt van de Chronisch zieken en Gehandicapten Raad (CG-Raad): 030-2970404. Bij het www.wmomeldpunt.nl zijn betrokken: CG-Raad, Federatie van Ouderverenigingen, Programma Versterking CliëntenPositie en de ANBO voor 50-plussers, NVOG, PCOB en Unie KBO, samenwerkend in het CSO.
Cliëntenkrant Nr. 1 2007, een uitgave van RCO De Hoofdzaak
5
JOSJE WILDEBOER EEN ZEER CREATIEVE AC-BEZOEKSTER
Onlangs had ik in de Centrale Bibliotheek in Alkmaar een interview met Josje Wildeboer over haar schilderijenexpositie die aldaar tot 24 februari te zien was.
Op mijn vraag wat de aanleiding was geweest om de schilderskwast ter hand te nemen vertelde Josje dat zij zich altijd al aangetrokken had gevoeld tot het creatieve en dat zij veel heeft kunnen afkijken van haar moeder die zelf ook schilderde. Toen zij op een gegeven moment in de WAO terecht kwam ontstond er tijd en ruimte om serieus met het schilderen aan de gang te gaan. Ze experimenteerde veel en probeerde veel schilderstechnieken uit. Ooit met acrylverf begonnen, omdat het goedkoper was dan olieverf, toen met olieverf of met beide op het doek gewerkt, met kwast, plamuurmes of paletmes. In het begin waren haar onderwerpen de zee en het strand of soms ook andere landschappen. Ook foto’s van familieleden gebruikte ze om na te schilderen, met goed resultaat. Dat motiveerde haar om door te gaan. Van het naschilderen van foto’s uit boeken heeft Josje veel geleerd, want
6
je leert er beter door kijken, beter door waarnemen. Je leert hoe je perspectief moet aanbrengen in je schilderwerk. Van iets realistisch op het doek zetten tot een abstract schilderij maken. Met name dit laatste heeft haar voorkeur en vindt zij het leukst om te doen. Aan een landschap werkt ze dikwijls weken achtereen terwijl ze met een abstract werk minder lang hoeft bezig te zijn. “Als ik aan een schilderij begin weet ik niet van tevoren wat ik ga schilderen. Er ontstaat tijdens het werkproces vanzelf iets op het doek”, zegt ze. Veel van haar abstracte werken hebben als kenmerk dat ze zo dynamisch zijn, vol beweging, vloeiend en met gevoel geschilderd. Er is altijd een middelpunt waar het oog van de kijker zich op focust. Het brengt je als kijker in een bepaalde stemming: je wordt er somber en droevig van of juist blij en vrolijk. Door de vloeiende bewegingen en rondingen in sommige van Josjes schilderijen ontstaat er een soort tunneleffect waarbij je als toeschouwer het schilderij wordt ingezogen. Het schilderij ‘De Danseres’ brengt bij de kijker een vrolijke stemming teweeg en is een zeer dynamisch werkstuk geworden. Een schilderij waarvan de achtergrond is opgebouwd uit pure bruintinten en daar weer overheen, met het plamuurmes aangebracht, blauwe en groene verf. Tenslotte is met rode verf uiteindelijk de danseres ontstaan die, doordat het rokje transparant is gehouden, als het ware op het doek danst, werkelijk beweegt. Bloemen staan ook centraal in haar werk, zowel figuratief als abstract. “Ik vind bloemen heel mooi als verschijningsvorm en in hun vormen komt ook weer iets vloeiends terug.
Ook de fantasie (in het schilderij ‘Het Masker’) en het mysterieuze (in het schilderij ‘De Gedaantes’) laat ze in haar schilderijen terugkomen. Over haar exposities, werkruimte en opleiding vertelt ze: “Dit was mijn tweede expositie; mijn eerste was in het restaurant van het AC-Zuid. Ik werk daar ook omdat mijn schilderijen vrij groot van formaat zijn en alle schildersmaterialen daar aanwezig zijn. Op het DAC heb ik een cursus gevolgd om met olieverf te schilderen, maar ik ga niettemin mijn eigen gang. Hooguit vraag ik, als ik vastloop, wel eens advies aan een van de begeleiders. Deze werkruimte is voor mij de ideale plek om mij te kunnen uitleven. Maar in de nabije toekomst zou ik nog wel een opleiding willen volgen om nog wat meer over bepaalde technische aspecten te weten te komen en te leren.” Ruud Scheffer
Cliëntenkrant Nr. 1 2007, een uitgave van RCO De Hoofdzaak
WILT U PERMANENT AFVALLEN OF JUIST AANKOMEN? GEWICHTSCONSULENT THIJS KOOMEN KAN U DAARBIJ HELPEN! Ik ben voedings- & gewichtsconsulent en voer een praktijk voor voeding en gewichtsadvies aan huis. Daarnaast voer ik, speciaal voor cliënten met psychische problematiek, een praktijk bij het Activiteitencentrum aan de Justus van Effenstraat 15 in Alkmaar (wijk Overdie). Ik zit daar iedere maandag tussen 13.00 en 16.00 uur op de eerste etage. Ik ben gespecialiseerd in het begeleiden van (lichamelijk) gezonde volwassenen met overgewicht op individuele basis. Tevens kunt u bij mij terecht voor advies m.b.t. een gezonder voedingspatroon of om op een verantwoorde manier aan te komen. Een gezond gewicht kan bereikt worden door normaal, regelmatig en gezond te eten en door meer te bewegen. Mijn advies is gericht op het bijbrengen van kennis en inzicht over voeding, zodat u verantwoorde keuzes kunt maken. Ik maak geen gebruik van maaltijdvervangers of “wonder”middelen. Deze bevorderen alleen maar het ongewenste jojo-effect wat nadelig kan zijn voor uw gezondheid. Mijn streven is om u een gezond gewicht te laten bereiken en behouden d.m.v. een gezond eetpatroon, meer beweging, professionele begeleiding en advies op maat. Wat kunt u van mij verwachten? • Professionele begeleiding die zoveel mogelijk is afgestemd op uw behoeften • Advies over gezonde voeding en hoe u dit bij uzelf kunt toepassen • Advies over het belang van bewegen en advies welke sporten bij u van toepassing zouden kunnen zijn • Een nieuw voedingsadvies met variatiemogelijkheden • Handige tips voor bijvoorbeeld lekker en gezond eten Voor meer informatie kunt u vanaf 2 april op maandagmiddag langskomen bij het Activiteitencentrum of u surft naar mijn website: www.slankenfit.come2me.nl Of u kunt mij bellen op: 06-22897028
DINEREN A LA CARTE IN DE DACPAN Restaurant de DACPAN wordt gerund door mensen met een heden of verleden in de GGZ onder begeleiding van topkoks. Daarnaast worden of zijn zij opgeleid door de afdeling Horeca van het Horizoncollege in Heerhugowaard. Het dagmenu bij de DACPAN kost €7,95. Ingeschreven GGZ-cliënten betalen €4,25. Nieuw is dat u vanaf januari in de DACPAN ook à la carte kunt dineren. Het hoofdgerecht wordt geserveerd voor €10,- waarna nog drie gangen van € 2,50 mogelijk zijn. Openingstijden: bij AC Alkmaar Zuid aan de Justus van Effenstraat 15 op donderdag en vrijdag van 17.00 tot 21.00 uur en op zaterdag en zondag van 16.00 uur tot 21.00 uur en bij DAC Alkmaar Noord aan de Drechterwaard 13 op maandag, dinsdag en woensdag van 17.00 tot 21.00 uur. U bent van harte welkom! U kunt reserveren bij: AC Zuid, Justus van Effenstraat 15, 1813 KW Alkmaar; tel. 072 5410231 en DAC Alkmaar Noord, Drechterwaard 13, 1824 EX Alkmaar; tel. 072 5626825 Door het leerwerk-karakter van de restaurants kan en wil de DACPAN niet commercieel adverteren maar moet zij het hebben van mond tot mond reclame. Daarom stelt de DACPAN het zeer op prijs wanneer u uw familie en vrienden op het restaurant attendeert!
Cliëntenkrant Nr. 1 2007, een uitgave van RCO De Hoofdzaak
7
KOM IN BEWEGING! Ik ben door persoonlijke ervaringen er achter gekomen hoe belangrijk bewegen voor mij is. Maar ook hoe belangrijk dit kan zijn voor andere mensen met een psychiatrische achtergrond. Daarom ben ik mijn eigen project Beweging in Beeld begonnen. Ik wil bereiken dat cliënten, hulpverleners en beleidmakers goed bekend zijn met het belang van beweging voor cliënten en daar ook naar handelen. Hoe het idee ontstond Mijn voorbeeld is het project Cliënt in Beeld, dat een paar jaar bij het Basisberaad heeft gedraaid. We hielden interviews met cliënten, maakten foto’s en uiteindelijk kwam daar een powerpointpresentatie van. Daarmee zijn we op bezoek gegaan bij personen en organisaties die zich met gehandicaptenbeleid bezig houden. Wij wilden deze mensen een indruk geven wat het is om in het dagelijks leven cliënt te zijn. Cliënten komen niet makkelijk voor de dag met zichzelf en daarom worden ze ook makkelijk genegeerd. Met de komst van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) was er nieuwe aanleiding om voor onszelf op te komen. Wij moeten zorgen dat wij niet over het hoofd gezien worden. Cliënt in Beeld stopte, omdat de subsidie afliep. Met de ervaring van dit project ben ik echter doorgegaan… Enkele jaren geleden ben ik samen met een vriendin gaan sporten. We stimuleerden elkaar om toch te gaan, ook als de animo ontbrak. Het leverde ons nieuwe energie, nieuwe sociale contacten en structuur in ons leven op. Belangrijk bleek wel dat je een goede adviseur in de buurt moet hebben, die jou als cliënt een beetje aanvoelt en gericht advies kan geven. Toen ik een persoonsgebonden bud-
8
get (PGB) aanvroeg om begeleid te kunnen sporten werd dit aanvankelijk afgewezen met het argument dat iedereen gratis wil sporten. (Met hulp van de cliëntondersteuner voor PGB-zaken hebben we uiteindelijk de juiste argumentatie gevonden.) Dit maakte me zo kwaad dat ik mijn eigen project begon. Steun en begeleiding vanuit het Basisberaad maken dat ik het vol bleef houden. Daar zie je allemaal mensen bezig met projecten die voor henzelf, maar ook voor andere cliënten belangrijk zijn. Dit inspireert mij enorm. Hier zie ik cliënten zichzelf emanciperen. Hier werken wij vanuit het cliëntenperspectief en lopen we niet aan de hand van een psychiater. Ik begon met sport, maar kwam erop uit dat het mij om bewegen in het algemeen gaat. Sport roept het idee op van trainen, zware inspanning, wedstrijden en dat maakt het veel te beladen. Regelmatig bewegen in welke vorm dan ook is het belangrijkste. Denk bijvoorbeeld aan wandelen. Bij het Basisberaad zie ik mensen
samen elke donderdag van zwemmen terugkomen. En dat is ook erg belangrijk, om samen met iemand anders iets te ondernemen. Cliënten kunnen elkaar helpen! Wij gingen dan ook naar de sportschool en dat leverde nieuwe contacten op. Het maakt je persoonlijk sterker, maar ik raak voor mijn gevoel ook meer geïntegreerd in de maatschappij. Niet dat ik daarmee aan bepaalde ideaalbeelden voldoe, maar ik slaag er wel in mijn eigen leven aardig vorm te geven. En hoe nu verder Mijn powerpointpresentatie is nog niet af. Enkele cliënten zijn geïnterviewd, ook een die nu sportleraar is en ook een hulpverlener die psychomotorische therapie (PMT) geeft. Zij vertellen wat zij belangrijk vinden aan beweging, wat zij daar lichamelijk en geestelijk aan beleven, welke hindernissen zij tegenkomen. Het blijkt bijvoorbeeld dat je stimulansen nodig hebt, sportmaatjes. In Hoorn hebben we de voorzitter van de Sportraad bezocht. Die was positief en adviseerde om te zorgen
Cliëntenkrant Nr. 1 2007, een uitgave van RCO De Hoofdzaak
dat we in de nieuwe gemeentelijke sportnota terecht komen. Die moet over een paar maanden af zijn, het is dus kort dag. Zo hebben we ook kennis gemaakt met Sportservice Noord-Holland, die aangepaste sportvoorzieningen regelt voor mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking. Voor mensen met een psychiatrische
achtergrond is nog niks geregeld… Hier kregen we het advies een enquête te organiseren om zo in beeld te krijgen hoeveel behoefte er is bij cliënten en waaraan dan wel. Die klus is voor ons op dit moment niet haalbaar. Eerst die powerpointpresentatie af zien te krijgen en met hulp daarvan in die sportnota terecht komen. En eigenlijk zou ik daarna
wel iets anders willen gaan doen. Maar ik heb ook het gevoel dat het project niet kan stoppen met die powerpointpresentatie. Je kan wel een CD verkopen, maar er moeten toch mensen mee gaan werken. Hoe dat verder gaat weet ik dus nog niet. Melanie van Groningen
ZONDER HEN ZOU DE WERELD EEN STUK ARMER ZIJN BRIAN WILSON Een van de bands die de jaren-60 tot zo’n bijzondere periode maakte in de geschiedenis van de populaire muziek is The Beach Boys. Paul McCartney noemde hun in 1966 verschenen LP ‘Pet Sounds’ zijn ‘favorite album of all time’. Deze ex-Beatle staat niet alleen in zijn mening. Door velen wordt Pet Sounds als een van de grootste meesterwerken van de popmuziek beschouwd. Het muzikale genie achter The Beach Boys was Brian Wilson die men trouwens tekort zou doen als men alleen zijn vroege werk zou noemen. Ook in de decennia daarna werden door hem nog veel nummers geschreven die het uiterste vroegen van het muzikale en in het bijzonder vocale kunnen van de groep. Misschien mede door de invloed van zijn vader die van hem eiste dat hij goede platen zou maken, was het Brians bedoeling dat Pet Sounds overtroffen zou worden door het nog ambitieuzere album ‘Smile’. Hoewel dit project voor een groot deel voltooid werd bleef het onduidelijk hoe de plaat er als geheel uit zou moeten zien. Het werken onder tijdsdruk viel Brian echter zwaar en het verschijnen van het Beatle-album Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band betekende het einde van Smile: Brian was zo onder de indruk van dit album dat hij zijn interesse voor Smile verloor en geestelijk instortte.
De jaren daarop verliet hij zelden nog zijn bed. Halverwege de jaren 80 stond Brian onder behandeling van een dubieuze psychiater die zich met ieder aspect van zijn leven bemoeide en hem financieel uitbuitte. Uiteindelijk werd deze vanwege het breken van de medische beroepscode uit zijn ambt gezet. Brian hervond zijn zelfvertrouwen en in 2002 bracht hij met een grote begeleidingsband Pet Sounds live ten gehore. Aangemoedigd door het succes hiervan besloot hij in 2003 Smile alsnog te voltooien. De tournee die
Cliëntenkrant Nr. 1 2007, een uitgave van RCO De Hoofdzaak
daarop volgde werd een ware triomftocht. Zou men de indruk die de muziek van Brian Wilson en The Beach Boys maakt willen omschrijven dan kan men het beste spreken van een sensatie van harmonie. Ondanks zijn geestelijke problematiek, zijn drugsgebruik, hallucinaties en jarenlange depressies is Brian met behulp van zijn vrienden erin geslaagd de wereld een onvergankelijk muzikaal geschenk mee te geven. Kees Kwak
9
SANDER KOEK PRIJS De winnaar van de Sander Koek Prijs 2007 – de prijs die jaarlijks wordt uitgereikt aan een persoon of personen, die zich uitzonderlijk verdienstelijk hebben gemaakt op het gebied van de cliëntenparticipatie – is Jane Pril van Regionale Cliëntenorganisatie De Hoofdzaak. In zijn toespraak tijdens de nieuwjaarsreceptie van de GGZ NHN legde Adriaan Jansen, lid van de Raad van Bestuur, uit waarom. We citeren: “Jane heeft iets, zeg maar heel veel, met herstel. Nadat bij haar het begrip recovery/herstel is geïntroduceerd, is zij er in geslaagd om dat toch wat abstracte begrip inhoud te geven voor haar zelf. Ze is in staat gebleken om andere (ex-) cliënten wegwijs te maken in hun herstel én hulpverleners handvatten te geven, hoe en waar ze aan kunnen sluiten bij het
herstelproces van cliënten. De winnaar heeft in de afgelopen jaren verschillende trainingen gegeven aan (ex-) cliënten. Verder heeft ze alle verpleegkundigen van de drie opnameklinieken van NoordHolland noord (PVA, Geestercogge en Noordduyne) getraind in herstel
en de inhoud van de training hiervoor ontwikkeld. Daarnaast adviseert ze ook in Dijk en Duin in samenwerking met Wilma Boevink hoe daar herstel te implementeren. Wilma Boevink probeert haar ook in het landelijk opererende HEE-team te krijgen. Tot nu toe kiest de winnaar gelukkig voor deze regio. De winnaar 2007 van de Sander Koek Prijs is het voorbeeld van herstel. Zij maakt zelf keuzes, neemt de regie over haar leven en gaat uit van haar eigen kracht. Haar ziekte speelt een rol maar geen bepalende. Dat is de kern van herstel!” De medewerkers van De Hoofdzaak feliciteren Jane met het behalen van deze prijs. De redactie
OPMERKELIJKE UITSPRAKEN De kloof tussen cliënten en hulpverleners, aangeduid met de wij-zij-kloof, duidt op een fundamenteel probleem van de GGZ. In eerste instantie dienen hulpverleners zich bewust te zijn van deze kloof. Daarna kan de kloof pas worden overbrugd. Bij dit overbruggen kunnen trainingen en ervaringsverhalen een rol spelen. Maar misschien moet de GGZ geheel anders worden georganiseerd: met veel meer ervaringsdeskundigen. Hierbij is al veel winst te boeken als hulpverleners meer zouden uitzoeken hoe hun eigen ervaringen met psychische problematiek van dienst kunnen zijn bij het verkleinen van de afstand tot hun cliënten. Tom van Wel, psycholoog, in ‘Herstel, empowerment en ervaringsdeskundigheid van mensen met psychische aandoeningen’, een speciale uitgave van het tijdschrift Passage (Amsterdam, uitgave SWP 2006)
De betrouwbaarheid van een diagnose betreft in essentie de kans dat twee psychiaters onafhankelijk van elkaar dezelfde diagnose stellen. Die kans is in de praktijk laag en varieert tussen 0 tot 50%. Dit kan verklaren waarom psychiatrische patiënten in Amerika gemiddeld 6 verschillende diagnosen krijgen. Uit ‘Zin en onzin van psychiatrische diagnose’, Mark Janssen in Deviant Nr. 33 Juni 2002
Bij de verzorgende beroepen is er vaak sprake van een heal yourself-proces. Mensen kiezen een bepaald beroep omdat ze de leegte die ze bij zichzelf voelen, willen vullen door anderen te helpen. Ze kunnen zich makkelijker identificeren met de patiënten of empathie voor hen voelen. Uit “Outside the rules”, Brits drama (scenariste: Alma Cullen)
De psychiater leert ons wel te drijven maar niet te zwemmen. Marjo Linders
Reageren op deze uitspraken? Dat kan op ons forum. Meer informatie daarover op pagina 15.
10
Cliëntenkrant Nr. 1 2007, een uitgave van RCO De Hoofdzaak
UTOPIA In de komende Cliëntenkranten zullen we onder de rubriek ‘Utopia’ artikelen plaatsen waarin mensen uiting geven aan hun wensen of ideeën wat betreft de toekomst van de GGZ. De naam ‘Utopia’ is afkomstig van de filosoof Thomas More (1478-1535) die zijn idealen neerschreef in zijn boek ‘Utopia’ dat wereldberoemd is geworden. Voor More is „Utopia" het droomland waar het algemeen belang vooropstaat, de armen een menswaardig bestaan leiden en waarbij de staat de zedelijke en geestelijke groei van de mensen bevordert. Het accent ligt daarbij op vraagstukken van werk en eigendom, hygiëne en gezondheid, wet en rechtvaardigheid, misdaad en straf, ontspanning en persoonlijke ontwikkeling.
DE POSITIE VAN DE GGZ-CLIËNT IN 2010 Burgers die met de GGZ in aanraking komen, hebben na hun intake het recht om duidelijkheid te krijgen over hun probleem en de aanpak ervan. Om inzicht te krijgen en perspectief te bieden is een behandelplan dan ook vereist. Zonder een goed behandelplan en de juiste uitvoering daarvan zal de zorgverzekeraar de voortgang met argusogen bekijken. Sinds de GGZ een commercieel bedrijf is geworden en het recht heeft om winst te maken, zal zij, hoewel er op dit moment nog niet veel concurrentie binnen de geestelijke gezondheidszorg te verwachten is, als zorgverlener moeten aantonen dat ze een goed product levert voor de juiste prijs. Overigens wordt de langdurige zorg via de AWBZ betaald, een verzekering van de overheid, bedoeld voor onverzekerbare risico’s.
Het is ondertussen wel duidelijk geworden, en gelukkig maar, dat cliënten binnen de kortdurende zorg (minder dan een jaar) steeds meer invloed op hun behandelplan krijgen. Als er geen duidelijk behandelplan is, kan de zorgverzekeraar de uitbetaling aan de zorgverlener gaan weigeren. Zo ontstaat er geleidelijk aan een situatie waarin de invloed van de cliënt flink toeneemt. Bejegening zal een van de belangrijkste onderwerpen worden en van grote invloed zijn op het beleid binnen de GGZ. De klant wordt weer koning, de eerste stap naar medezeggenschap vanuit de cliënt zelf zal in beweging worden gezet. Ook het separatiebeleid zal op de helling moeten. De separeerruimte moet omgezet worden in een bezinningsruimte met een aangepaste inrichting. Alleen in hoognodige
situaties zal nog van een separeer gebruik mogen worden gemaakt. Dit zou constant onder controle moeten komen te staan van een persoon uit de rechterlijke macht. Oneigenlijk gebruikt zou moeten resulteren in een sanctie. Er moeten ook meer psychologen en activiteitenbegeleiders komen – dat is ondertussen wel duidelijk geworden – vooral ter bestrijding van de verveling in de weekends; psychiaters mogen alleen in specifieke gevallen en op specifieke momenten ingeschakeld worden. Dit lijkt ver weg, maar geloof me, nog voor 2010 is dat allemaal ingevoerd, en zal de cliënt weer de regie over zijn eigen leven terugkrijgen. Henk Bruinning
JOGGEN, GOED VOOR DE GEEST! Veel mensen die onder behandeling zijn geweest en die goede ervaring hebben opgedaan met joggen of running therapie, vinden het moeilijk na deze periode zichzelf te motiveren om dit te blijven doen. Dit is enorm jammer vanwege de opgebouwde conditie en het aangeschafte materiaal dat in de kast blijft liggen. Nu is een paar jaar geleden bij vereniging Trias in Heiloo een running groep opgericht door mensen die niet meer in behandeling zijn. Deze groep bestaat uit ongeveer acht mensen, zowel mannen als vrouwen. Deze joggen het hele jaar door, elke vrijdagochtend in de duinen van Egmond. Heb je belangstelling en wil je een paar keer vrijblijvend komen om de sfeer te proeven en te kijken of jij je op je gemak voelt in deze groep, bel dan voor informatie Hans Koppies, telefoonnummer 072 5158876. Besluit je daarna elke week te komen dan word je wel lid van sportvereniging Trias.
Cliëntenkrant Nr. 1 2007, een uitgave van RCO De Hoofdzaak
11
DE MENS EN ZIJN MEDEMENS Er is een mooie koan*: hoe zag mijn gezicht eruit voor mijn geboorte en hoe ziet mijn gezicht eruit nadat ik ben gestorven? Zijn we niet allemaal kwetsbare wezens, lichamelijk kwetsbaar vanaf onze geboorte? Geen vaste substantie, maar opgebouwd uit minuscule bouwsteentjes, cellen genoemd. En zijn die cellen niet de energie die de muur opbouwt en weer afbreekt en weer nieuwe muren bouwt? Zo ook werkt de natuur. Maar is een mens niet een natuurproduct van opkomst, hoogtepunt en verval? En toch doen we of we het eeuwige leven hebben; we houden ons een toekomst voor die we oneindig voor ons uit willen schuiven. Zijn we, omdat we ons hebben verkwanseld aan materiële zekerheden en materiële vooruitgang, niet gaan verarmen, ik bedoel in geestelijke zin? Is ons leven, doordat we ons steeds verder verwijderen van onze natuur, niet onnatuurlijker en kunstmatiger geworden? Zijn we niet verstrikt geraakt in wat we hebben en wie we zijn? Zijn dode dingen
niet belangrijker geworden dan onze medemensen? Zijn we ons niet beter en belangrijker gaan voelen dan een ander? We willen anderen de loef afsteken met onze egoïstische gedachten “ik ben beter, fatsoenlijker en geloviger dan m’n buurman”. Of dat ons tot een beter mens maakt, ik betwijfel het! Fatsoen en geloof is ons aangeleerd; het is niet echt als het niet uit onszelf voortkomt. Wat zorgt voor innerlijke verdeeldheid! Maar zo zijn we wel verder verwijderd geraakt van onze medemens, zelfs van onze meest naaste. Niet de natuur, maar de mens heeft regels gemaakt en daarmee ook de verschillen van mens tot mens. Van buiten lijken we allemaal verschillend maar van binnen zijn we allen één. Wie zijn we als we onze bekende maskers zouden afgooien? Is de verwarring bij onszelf dan niet het grootst en zijn we dan geen vreemden voor onszelf? En dat omdat we nooit naar onszelf hebben leren luisteren, maar heel gedwee de com-
mercie volgen, onze begeerten, ons verlangen. Is het niet een belediging voor onszelf en onze medemens ons beter voor te doen dan we werkelijk zijn? Het leven is onzeker, ik weet het maar al te goed; ik zoek emotionele zekerheid al net zo dwaas als materiële zekerheid. Ik slinger van de ene onzekerheid naar de andere onzekerheid; eigenlijk is dat het leven! Dat goed te beseffen zou minder strijd kosten en meer innerlijke rust geven. Laten we ons een beetje leiden door wie we werkelijk zijn en niet door wat we hebben. Niet commercie maar communicatie maakt het leven wat aangenamer. Kijk eens naar binnen en zie wat we werkelijk hebben, wat echt ons eigendom is! Ko Majoor * Een koan is een vraag die een zenmeester aan een leerling stelt. Deze vraag is altijd zo dat hij de weg naar de ratio verspert. Intellectueel is hij niet te beantwoorden.
Dwarslaesie Ik werd wakker, zag het licht, herinnerde me niets meer van de dag tevoren Ik voelde me als verloren; Ik was gesprongen, in het ziekenhuis beland Waar was ik gestrand, Lopen kon niet meer, het deed heel erg zeer Toen voelde ik het verdriet, de woede, Ik was buiten mijn zinnen, wist niet waar ik aan moest beginnen De toekomst, alles was vervlogen, de artsen hadden toch echt niet tegen me gelogen De tijd moest er komen om waar te maken al mijn dromen, Ook die niet meer konden uitkomen, Maar het besef dat je nog in leven bent geeft je de moed om door te gaan Ook al kan je niet meer lopen of staan.
12
Cliëntenkrant Nr. 1 2007, een uitgave van RCO De Hoofdzaak
De afgelopen jaren heb ik in dit blad over veel onderwerpen geschreven. Die onderwerpen hadden altijd te maken met mijn werk als PVP, soms direct en soms indirect. Ik heb wel eens iets verteld over mijn dagelijks werk en over de mensen die ik tegenkom, maar ik heb deze column ook regelmatig gebruikt om de lezers voor te lichten over hun rechten als cliënt van de geestelijke gezondheidszorg. Hulpverleners moeten zich immers houden aan allerlei regels en wetten. Dat vinden die hulpverleners soms lastig en soms vergeten ze het, de ene keer door hun enthousiasme, de andere keer uit slordigheid. Als PVP vind ik het natuurlijk belangrijk om cliënten bij te staan in allerlei procedures, maar daarnaast wil ik mensen ook graag voorlichten over hun rechten. Dat heb ik met veel plezier gedaan in dit blad. Dit is mijn laatste column. Gedurende het afgelopen jaar ben ik
DE LAATSTE stapje voor stapje steeds meer in Amsterdam gaan werken en kwam ik steeds minder in deze regio. Dat vind ik jammer, want ik voelde me erg thuis bij de cliënten en ook een beetje bij de hulpverleners van GGZ Noord-Holland-Noord Maar het hoort er bij. Wij patiëntenvertrouwenspersonen laten ons regelmatig overplaatsen. Dat doen we omdat we met een frisse blik willen blijven kijken naar de instellingen waar we werken. We willen niet wennen aan bepaalde situaties en we willen niet vastroesten. Ik sta daar helemaal achter, maar het neemt niet weg dat ik het jammer vind om weg te gaan. In deze laatste column wil ik het nog even hebben over een belangrijk recht dat ik zó vanzelfsprekend vind dat ik er eigenlijk nooit meer over nadenk: het recht op informatie. Het lijkt simpel, ligt erg voor de hand,
maar gaat in de praktijk vaak fout. En toch: u hebt recht op informatie! U hebt bijvoorbeeld informatie nodig om te kunnen meepraten over uw behandelingsplan. Uw behandelaar moet u in begrijpelijke woorden vertellen over uw ziekte, over zijn voorstel voor behandeling en over andere mogelijkheden van behandeling. Hij moet uitleggen wat hij met de behandeling wil bereiken, hoe lang die kan duren en hoe groot de kans is dat het lukt. Hij moet u ook uitleg geven over de risico’s van die behandeling, bijvoorbeeld over de bijwerking van medicatie. Al deze informatie heeft u nodig. Want ú moet toestemming geven voor de behandeling en die toestemming kunt u pas geven wanneer u voldoende weet en begrijpt. Meer weten? Kijk op www.pvp.nl of bel Tienke Vermeulen, de PVP in deze regio: 06-22940882
Bejegening GROETEN Als het personeel hen niet groet, wordt dit door cliënten als zeer onbeleefd en kwetsend ervaren. Terwijl medewerkers elkaar doorgaans wel groeten, merken cliënten op dat het nogal eens voorkomt dat zij niet worden begroet door diezelfde medewerkers. Sommige medewerkers zijn te belazerd om je te groeten. Je hebt het gevoel dat je wordt genegeerd. Het is helemaal grof als iemand niet terug groet, terwijl ik zelf wel als eerste iemand groet. Juist in de geestelijke gezondheidszorg vinden cliënten het belangrijk dat zij gegroet worden door het personeel. Het niet groeten of niet reageren op een groet lijkt op het negeren, het ontkennen of het minder belangrijk vinden van die persoon. Het groeten van cliënten en reageren op hun groet, is een teken van respect. Er is een psychiater die vroeger mijn psychiater is geweest. Hij groet mij nog steeds heel vriendelijk en dat vind ik altijd weer iets warms geven. Uit: ‘Bejegening in de G.G.Z.’, een uitgave van de Cliëntenraad Willem Arntsz Huis te Utrecht
Cliëntenkrant Nr. 1 2007, een uitgave van RCO De Hoofdzaak
13
Hieronder vindt u het eerste artikel van een vaste rubriek die van nu af aan in de Cliëntenkrant verschijnt. De rubriek wordt geschreven door Maaike van Weering, medewerkster Schuldpreventie bij de Kredietbank Noord-West in Alkmaar.
KREDIETBANK NOORD-WEST FINANCIËLE PROBLEMEN: SAMEN LOSSEN WE HET OP! In de media staat de toenemende schuldenproblematiek in Nederland volop in de belangstelling. Ook in de gemeente Alkmaar nemen de schulden toe. Van de inwoners van Alkmaar van 18 jaar en ouder heeft 25% (hypotheek valt hier niet onder) schulden. Dit gaat om circa 17.000 mensen. (omnibus onderzoek 2005) De Kredietbank Noord-West, van de gemeente Alkmaar richt zich op financiële dienstverlening aan particulieren. Naast het verstrekken van geldleningen is Kredietbank NoordWest deskundig op het gebied van schuldregeling en budgetbeheer. Daarnaast is er een budgetwinkel in samenwerking met het RIMA. Budgetwinkel: Voor gratis advies en informatie over schulden, uitkomen met uw inkomen en informatie over voorzieningen en huur-en zorgtoeslagen kunt u voor een vrijblijvend gesprek terecht bij de budgetwinkel. U hoeft van te voren geen afspraak te maken. Tijdens dit gesprek kan er samen met u bekeken worden wat de beste vorm is om de schuldproblematiek op te lossen. Ook kunt u eventueel aangemeld worden voor een budgetteringscursus. Dit moet u zelf ook willen natuurlijk. Er zijn in Alkmaar twee budgetwinkels: 1. De budgetwinkel Oud Overdie Kortenaerkade 23 te Alkmaar 072-5402499 Geopend: donderdag van 09.00-12.00 uur. 2. De budgetwinkel Oudorp Wijkcentrum de Vang Oudorperplein 1a te Oudorp 072-5117311 Geopend: maandag van 09.00-12.00 uur.
14
Lenen bij de kredietbank: Om geld te lenen is een inkomen uit arbeid of een uitkering noodzakelijk, dit inkomen mag niet hoger zijn dan €1.804,- bruto per maand. Er zijn uitzonderingen, daarover kunt u informatie krijgen bij de kredietbank of budgetwinkel. Na het invullen van het krediet aanvraagformulier wordt er een kredietadvies op maat gemaakt. Wanneer alle gegevens binnen zijn, krijgt u na 1 à 2 weken bericht. Schuldregeling: Als inwoners van Alkmaar, kunt u ook gebruik maken van een schuldregeling. Wanneer u uw schulden niet meer kunt te betalen, kan Kredietbank Noord-West u helpen met een schuldregeling. Het totaal van de maandelijkse aflossingen dient dan wel hoger te zijn dan u volgens de normen kunnen betalen. U dient eerst zelf geprobeerd te hebben een betalingsregeling te treffen met de schuldeisers. Pas wanneer dit niet mogelijk is, kan men zich aanmelden voor een schuldregeling bij de Kredietbank. Het schuldregelingstraject duurt drie jaar, na deze drie jaar is er een einde gekomen aan de schuldsituatie en kunt u weer een nieuwe start maken. Bij hulp voor de aanvraag van schuldregeling kunt u ook terecht bij de budgetwinkel. Bij het aanvragen van schuldregeling dient u rekening te houden met een wachttijd.
inkomsten, vaste lasten en de maandelijkse reserveringen. Uw inkomen wordt door de werkgever of uitkeringsinstantie gestort op de budgetbeheerrekening. De Kredietbank Noord-West betaalt de vaste lasten die in het budgetplan zijn opgenomen en wekelijks of maandelijks krijgt men huishoudgeld. Budgetbeheer kost € 64,- per maand, vaak een stuk goedkoper dan bewindvoerders. De gemeente Alkmaar kan deze kosten vergoeden via bijzondere bijstand. Ook bij andere gemeenten bestaat er soms soortgelijke regeling. Ook voor verdere informatie over budgetbeheer kunt u terecht bij de budgetwinkel. Bezoekadres Kredietbank: Stadskantoor Alkmaar Mallegatsplein 10 072-5488300 Openingstijden: maandag tot en met donderdag van 09.00-12.00 en 14.00-16.00 uur. Bij de informatiebalie dient men verder te vragen naar de kredietbank (ook voor aanvraagformulieren). Voor verdere informatie kunt u onze website raadplegen: www.kredietbanknoordwest.nl Wanneer u niet woonachtig bent in de gemeente Alkmaar, dan kunt u schuldregeling of budgetbeheer aanvragen bij uw eigen gemeente.
Budgetbeheer: Om problemen met schuldeisers te voorkomen en te zorgen dat er geen betalingsachterstanden ontstaan en vaste lasten op tijd worden betaald, kunt u in samenwerking met budgetbeheer een budgetplan maken. Er wordt een overzicht gemaakt van
Cliëntenkrant Nr. 1 2007, een uitgave van RCO De Hoofdzaak
Prikbord
&
Oproepen
FORUM Weet u dat de mogelijkheid bestaat om op de website van het CBB (mee) te discussiëren over allerlei onderwerpen die te maken hebben met psychiatrie en cliëntenbelangen? U kunt surfen naar www.forum.rcodehoofdzaak.org Ook artikelen in de Cliëntenkrant kunnen aanleiding geven tot discussie. Bent u het ergens mee oneens of juist wel eens, schroom dan niet het forum te bezoeken, ook als u degene bent die er als eerste iets over zegt. Uw mening, of u nu cliënt bent of niet, telt!
ONDERZOEK NAAR GEVOELENS VAN VEILIGHEID BINNEN GGZ-VOORZIENINGEN In opdracht van de stichting Pandora en de werkgroep van de Week van de Psychiatrie doen vier studenten SPH van de hogeschool InHolland Alkmaar een onderzoek naar gevoelens van (on)veiligheid bij mensen tijdens een opname/verblijf in een psychiatrische voorziening. Het gaat daarbij dus niet om de reden van de opname. Voor vragen over het onderzoek of als u zich wilt aanmelden als respondent voor een interview kunt u mailen naar
[email protected] of bellen naar Ellen van der Eng 06-49109463.
RCO De Hoofdzaak Alkmaar Bezoekadres: Koorstraat 33–35, 1811 GM Alkmaar: maandag t/m vrijdag 10.00-16.00 Postadres: Postbus 3031, 1801 GA Alkmaar Telefoon, fax, e-mail en website: Tel.: 072-5143380; fax: 072-5143390; e-mail:
[email protected]; website: www.rcodehoofdzaak.org afdeling Informatiecentrum Voorlichter Steunpunt Indicatiestelling Project Lokale Versterking (WMO) Bewonersvertrouwenspersoon Cliëntenkrant Platform Ervaringsdeskundigheid
telefoon 072-5143032 072-5143033 072-5143380 072-5143380 072-5143380 072-5143387 072-5143034
e-mail
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Den Helder Ruijghweg 55B, 1781 DB Den Helder: dinsdag 09.00-12.00 en 13.00-16.00; woensdag en donderdag 09.00-12.00; Telefoon, fax en e-mail: Tel.: 0223-684696; fax: 0223-684838; e-mail:
[email protected] website: www.rcodehoofdzaak.org
Hoorn Wilhelminalaan 2, 1623 MA Hoorn maandag t/m donderdag 10.00 -12.00 telefoon: 0229-249040; fax: 0229-267722; e-mail:
[email protected] website: www.rcodehoofdzaak.org Cliëntenraden De Dijk KBV Van Foreest
072-5312635 072-5270333 072-5270333
Schagen Den Helder Hoorn
Cliëntenkrant Nr. 1 2007, een uitgave van RCO De Hoofdzaak
0224-211311 0223-685036 06-10202934
15
IN DE PUT Geloof me, ik ben niet depressief en ook geen pessimist. Diep in mijn hart ben ik zelfs een optimist. Ik geef toe dat ik daar in deze hoek van de krant niet altijd mee te koop loop. Sommige mensen leggen mij, eenmaal op deze bladzijde aangekomen, misschien wel zuchtend in de papierbak: “heb je haar weer, zwartkijker, negatieveling.” Maar weet je wat het is? Ik hou van mijn eigen gepieker, mijn getob en getwijfel over de wereld, de samenleving, de GGZ, de buren, mijn familie, mijn vrienden en mezelf. Over goed en kwaad, liefde en haat. Het geeft mij de lust om te leven. Ik zou net zo goed dood kunnen zijn als ik niet zou piekeren, tobben en twijfelen. Wat voor een robot zou je zijn? Hoe zou je kunnen liefhebben en genieten? Hoe zou je kunnen groeien? Hoe zou je een ander kunnen begrijpen? Twijfel dient ertoe mezelf, mijn verhouding tot anderen, tot mijn omgeving, tot de samenleving en zelfs tot de wereld keer op keer te herijken. Niets staat vast, er is niet één waarheid, zelfs je eigen geschiedenis verandert met de tijd. Ik weet niet of er een moment komt in het leven dat ik geen toekomst meer zie,
Colofon Redactie: Irma Plukker, Edwin Schut, Kees Kwak, Eduard van Leeuwen, Kees Geljon Medewerkers: Arjen Brink, Ruud Scheffer, Marja de Koning, Ruud Dingerdis, Henk Bruinning, Ilonka Stoter, Loesje van den Bogaert Vormgeving en Druk: Drukkerij Tijl Uilenspiegel Redactieadres: RCO De Hoofdzaak Postbus 3031, 1801 GA Alkmaar Telefoon: 072-5143387 E-mail:
[email protected] Website: www.rcodehoofdzaak.org
oplage: 1500 ex. De cliëntenkrant is een 2-maandelijkse uitgave
16
alleen nog geschiedenis. Ik weet niet of ik tegen die tijd tevreden, verdrietig, verslagen, hoopvol of blij naar het leven kijk. Er is maar één ding dat ik wel zeker weet: ik wil hoe dan ook geen cursus In de put,uit de put volgen zoals die nu breed aangeboden wordt aan mensen die zich somber voelen. Ik wil die cursus zeker niet opgedrongen krijgen door een hulpverlener die van mening is dat het lijden uit de wereld moet. Als ik geen toekomst meer zie, dan is dat zo, dan hoeft niemand daar wat aan te doen. En zeker niet de GGZ die in elk gevoel van somberheid een potentiële depressie zegt te zien (staat in de landelijke dagbladen geschreven), maar in werkelijkheid vooral een rijke bron van inkomsten heeft aangeboord. Kijk, nu valt niemand me nog lastig. Ik breng thuis uren door met m’n eigen gedachten zonder dat iemand het merkt. Het wil ook wel eens voorkomen dat ik dan, afwezig als ik ben, mijn mobiele telefoon in de koelkast leg en de leverworst in de la. Geen probleem, hooguit een gezinslid die vraagt of ik gek geworden ben maar daar verder geen werk van maakt. Maar stel je voor, straks ben ik misschien alleen en heb ik thuiszorg nodig, dat zo’n lieve schat dan in haar verslagje zet: “Mevrouw is erg in zichzelf gekeerd en reageert nogal afwezig. Ook heb ik een leverworst in haar bureaula gevonden. Zou het mogelijk zijn dat er iemand langs komt om te beoordelen of hier sprake is van een beginnende depressie? En dat er dan een hulpverlener langs komt. En dat ik dan zeg dat het prima gaat, maar ja, “dat zeggen ze allemaal”. En dat hij mij dan wijst op de mogelijkheid van een cursus In de put, uit de put. En dat ik dat beleefd (want dat heb ik me wel voorgenomen) van de hand wijs, dat ik echt wel bel als ik hulp nodig heb. En dat ze dan opschrijven dat ik hulp afwijs. En dat het echt noodzakelijk lijkt om maatregelen te nemen. En dat ik dan toch ga schreeuwen, dat ze hun geld moeten besteden aan mensen die het echt nodig hebben of iets dergelijks. En...En .. En.... Stel je voor dat ze me niet meer met mijn gedachten met rust willen laten. Het is daarom dat ik hier op deze plek alvast mijn recht op eenzaamheid, somberheid, vertwijfeling, spijt en schuld opeis! Laat iedereen daar met z’n handen vanaf blijven. Natuurlijk is iedereen van harte welkom die effe een ‘bakkie’ komt doen. Jaantje Nevel
Koken met
MELANIE & ANDRÉ ECOLOGISCHE HAVERSCHOTEL MET VEGETARISCHE BURGER ecologisch/veganistisch recept voor twee personen BENODIGDHEDEN (DEZE KUN JE BIJ DE NATUURWINKEL KOPEN OF - NIET-ECOLOGISCH - BIJ DE SUPERMARKT): • • • • •
250 GRAM HAVER 1 WINTERWORTEL 1/2 WITTE KOOL 1 BAKJE TAUGÉ 1 BAKJE DIVERSE KIEMGROENTEN
• 1 BAKJE GEBAKKEN SOJAREEPJES VAN SOFINE • 2 VEGETARISCHE BURGERS Bereiden: Als het water kookt de winterwortel en de witte kool gesneden in de pan doen, 30 minuten laten koken. In een andere pan kokend water de haver toevoegen, 20 minuten koken. Als alles gekookt is, de burgers en sojareepjes bakken. De burgers 10 minuten en de sojareepjes 5 minuten. Koken is timen! Alles fris serveren of in de keuken opscheppen. Taugé en kiemgroenten 1 minuut bakken of vers gewassen bij de groenten en haver doen. Afwerken met zonnebloemolie, zout, saus of kruiden. ECO-VEGA !! Eet smakelijk!
Cliëntenkrant Nr. 38, een uitgave van Cliënten Belangen Bureau de Hoofdzaak