Vaarwel, jointje De clubs laten zich gijzelen door dit tuig. Ratko Mladic heeft meer fans dan je zou denken

Vrijdag 27.05.2011

PUZZEL MEE EN WIN! MAAK DEZE WEEK 2x KANS OP twee overnachtingen in Thermae Palace 4* (voor 2 personen t.w.v. À199)

depers.nl

DAGELIJKS WINNEN Cryptogrammen Tips&Trucs boek Op de puzzelpagina vindt u alle informatie.

GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP

....

Pagina 4

MERIJN BEELDVERTELLER

Ratko Mladic heeft meer fans dan je zou denken

Vaarwel, jointje Langzaamaan verdwijnt de coffeeshop uit Nederland. En wie in z’n jeugdige ondeugd nog een blowtje rookt, krijgt een speekseltest van de meester.

....

Pagina 3

De clubs laten zich gijzelen door dit tuig

Dames, sla uw slag!

Het debuut van ‘ Sar’

Tips om als lustobject de rollen om te draaien.

Bij zijn debuut in ’93 maakte Van der Sar 0,0 indruk.

Op de thee bij Poolse hooligans. Pagina 11

Pagina 17

Pagina 32

....

....

....

10:00 uur

10:15 uur

20:15 uur

Mile widziane! Obama brengt in Polen een bezoek aan president Komorowski.

Hoe nu verder? De G8 heeft het op de top in Deauville over de Arabische Lente.

Komt allen Thijs Zonneveld geeft een lezing in de bieb van Noordwijkerhout.

2

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Eerst

Ze studeren snel af, werken hard en komen goed terecht. Duitser is de ideale Nederlandse student. Pagina 8

‘Samenwerking coalitie onder druk’

Cartoon Argus

DNA-test Ratko Mladic

#Deuk

Woedend is CDA-Kamerlid Van Hijum omdat VVD-bewindsman Kamp de Kamer negeert. Volgens hem is er in het CDA ‘een breed gevoel dat je op deze basis niet kunt samenwerken’. Marcia Nieuwenhuis Den Haag V

Het lijkt misschien een kleinigheidje, of tuinders naar schatting tweeduizend werknemers uit bijvoorbeeld Roemenië in kunnen huren voor het kweken van bomen of het plukken van aardbeien. Maar dat is het volgens CDA-Kamerlid Eddy van Hijum zeker niet. Sterker nog: hij twittert zelfs over een ‘deuk’ in de politieke samenwerking. Wat is er loos? VVDminister Henk Kamp heeft de regels

Nederlander besmet met EHEC-bacterie

OM eist jaar cel tegen ‘hotelspringer’

Bilthoven Een Nederlander is opgenomen met een EHEC-besmetting. De persoon heeft de besmetting opgelopen in Duitsland. Volgens een woordvoerder van het RIVM ligt de patiënt niet op de intensive care. Hij of zij wordt behandeld wegens complicaties. Het RIVM doet verder geen mededelingen over leeftijd, geslacht, plaats van opname of ernst van de complicaties.

Amsterdam Het Openbaar Ministerie (OM) heeft gisteren voor de rechtbank in Amsterdam twaalf maanden cel geëist, met aftrek van voorarrest, tegen de 29-jarige Australiër Abdallah O. Justitie houdt hem ervoor verantwoordelijk dat hij in juli vorig jaar vanuit een hotelraam in Amsterdam bovenop een Braziliaanse toerist sprong. Die liep daardoor een dwarslaesie op.

AIVD ontraadt ambtenaren Whatsapp

‘Griekenland kan IMF-storting mislopen’

Zoetermeer Inlichtingendienst AIVD ontraadt ambtenaren de applicatie Whatsapp te gebruiken voor het versturen van staatsgeheime informatie. Volgens de dienst is de applicatie niet veilig in het gebruik. De AIVD toetst communicatieoplossingen voor de overheid en adviseert daarover. Veel overheidsdienaren hebben te maken met gevoelige informatie. De inlichtingendienst richt zich op de bescherming hiervan.

Brussel Griekenland loopt kans de volgende noodstorting van het Internationaal Monetair Fond (IMF) mis te lopen als het land niet kan garanderen de lening binnen twaalf maanden terug te betalen. Dat zei de Luxemburgse premier Jean-Claude Juncker, die tevens voorzitter is van de eurogroep, gisteren. De druk op Griekenland om bezuinigingen door te voeren en staatsbedrijven te privatiseren, neemt steeds verder toe.

Start up

6

In de mini-sudoku gebruikt u op elke horizontale rij, op elke verticale rij en in elk vak de cijfers 1 tot en met 6 één keer. X Meer puzzelen? Zie pagina 29

© SANDERS-PUZZELLAND

Mini-sudoku

1 4 5 6 3 PLAATSEN 3 4 5 6 5 4

In hoger beroep zes jaar cel voor Benno L.

Libië vraagt weer om wapenstilstand

Den Bosch Het gerechtshof in Den Bosch heeft zwemschoolhouder Benno L. gisteren veroordeeld tot zes jaar celstraf voor jarenlang misbruik van tientallen zwakbegaafde meisjes. De straf valt lager uit dan de zeven jaar gevangenisstraf die de rechtbank vorig jaar oplegde. In het hoger beroep was tegen de 61-jarige Bosschenaar tien jaar cel geëist.

Madrid De Spaanse regering heeft een boodschap van de Libische regering ontvangen waarmee het regime daar om een wapenstilstand vraagt. De Libische premier, Baghdadi al-Mahmoudi, vraagt om een onmiddellijk staakt-hetvuren. Dat zou de weg vrij moeten maken voor vrijlating van politieke gevangenen, onderhandelingen met de oppositie en de opstelling van een nieuwe grondwet.

aangescherpt waardoor tuinders alleen in uitzonderlijke gevallen een tewerkstellingsvergunning kunnen krijgen. Volgens Van Hijum is het niet reëel om die regels midden in het oogstseizoen aan te scherpen. ‘Gisteren nog sprak ik een ondernemer die zei dat het UWV met drie werkloze Somaliërs aan kwam zetten, twee hielden het een dag uit en eentje twee dagen. Dat is de realiteit.’ Zijn al in april aangenomen motie vraagt om uitstel tot 1 juli. Kamp weigert.

‘Ik pik het niet’‘ De CDA’ er, die tevens fractiesecretaris is, zegt het niet over zijn kant te kunnen laten gaan dat zijn motie niet wordt uitgevoerd. Van Hijum: ‘Het interesseert Kamp niet dat er een Kamermeerderheid – inclusief CDA en

zijn eigen VVD – voor is en hij is niet eens bereid is om inzichtelijk te maken waarom niet. Dat pik ik niet.’ De CDA’er noemt het ‘onverteerbaar’ dat de VVD-bewindsman de eis van de Tweede Kamer ‘achteloos over zijn schouder gooit’.

Onderbuiktweet ‘Dit kan ik niet laten lopen, vandaar mijn onderbuiktweet na het debat’, verklaart de CDA-fractiesecretaris. ‘Kamp moet zich realiseren dat hij hiermee de politieke samenwerking onder druk zet.’ Naast fractievoorzitter Sybrand van Haersma Buma zal ook de rest van de CDA-fractie zich binnenkort over de kwestie buigen, vertelt Van Hijum. ‘Er is een breed gevoel dat je op deze basis niet kunt samenwerken.’

Pssst, helikopter kopen? Altijd binnen gestaan.

Militairen protesteren gisteren op het Koeveld in Den Haag tegen de voorgenomen bezuinigingen van 1 miljard euro zoals afgesproken in het regeerakkoord. Het kabinet Rutte met minister van Defensie Hans Hillen, wil dat

target halen. Luchtmacht, landmacht, marine en mareschaussee zullen stevig moeten inleveren, onder andere met gedwongen ontslagen. FOTO: WERRY CRONE/HOLLANDSE HOOGTE

Jemen slaat Arabische Lente over #Jemen

Het armste land van het Midden-Oosten staat aan de rand van een burgeroorlog. Arnold Karskens Amsterdam V

Tanks ratelen door de hoofdstad Sana’a. Op straathoeken verschansen zich jongeren met geweren. Regeringsgebouwen staan in brand. De internationale luchthaven is gesloten. Volgens oncontroleerbare bronnen zijn de laatste dagen ruim honderd mensen omgekomen in wat een opmaat lijkt naar complete anarchie. Sinds januari eisen tienduizenden demonstranten meer vrijheid en betere levensomstandigheden.

Een hoopvol moment leek bijna aangebroken. Maar president Ali Abdullah Saleh, ruim 32 jaar heerser, weiger de tot dr i emaal toe een overeenkomst met de oppositie voor een overgangsregeling. Als compensatie bleven hij en zijn familie dan gevrijwaard van vervolging. Afgelopen zondag, toen de oppositie al had getekend en vertegenwoordigers van de Gulf Cooperation Council uit landen als Qatar en Oman hem de pen in de handen duwden, zag hij er weer van af. Daarop vertrokken zijn buitenlandse vrienden en keerde zelfs zijn eigen stamleider van de machtige Hashidstam hem de rug toe. De tijd van protesten lijkt voorbij. De geweren – in stammenland Jemen, bezit iedere volwassen man er

een – zullen nu spreken als Saleh niet snel opstapt. Alle ingrediënten voor een explosie zijn al jaren voorhanden: waterschaarste, wijdverspreide armoede en grote verdeeldheid onder de 30 miljoen inwoners. Vlak bij de universiteit van Sana’a demonsteert nog een groep jongeren voor echte democratie. Maar ze zijn al slaags geraakt met mededemonstranten van de krachtige Islah-partij, die sterk geïnspireerd is door de zeer conservatieve Moslimbroederschap. Die wilden voorkomen dat een vrouw sprak bij het protest. En of dat niet genoeg is, dreigt dankzij de chaos het land uit te groeien tot thuishaven van de sterkste tak van Al-Qaida. Jemen slaat de Arabische lente, zoals in Egypte of Tunesië, simpelweg over. De winter staat voor de deur.

Ontsnapt

Say hallelujah!

Taalstrijd

In Den Bosch ontsnapte een hoogzwangere gevangene uit het ziekenhuis. Vanwege complicaties dacht justitie dat ze niet kon ontsnappen.

Een fanatieke gelovige uit Bennebroek is uit zijn kerk verbannen, omdat hij andere kerkgangers angst aanjaagt met zijn uitbundige gedrag.

Om onenigheid tussen Walen en Vlamingen te voorkomen, draait men in de Brusselse metro alleen Engelse, Spaanse en Italiaanse popmuziek.

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

In België vinden we meer cannabisplantages.

Eerst

Gert Desmet Hoofdinspecteur van de politie in Zelzate

3

Coffeeshop oude stijl gaat verdwijnen #Drugs Het coffeeshoplandschap gaat er anders uitzien, denkt Jan

Lonink, burgemeester van Terneuzen. Hij is zelf alvast begonnen. Merel van Leeuwen Amsterdam V

Terneuzen stond vroeger bekend als de gemeente met de grootste coffeeshop van Nederland, nu loont het de moeite niet meer om er heen te gaan, voor softdrugs dan. Maximaal twee gram kun je nog maar kopen in Miami, de enige overgebleven coffeeshop. Tot grote tevredenheid van burgemeester Jan Lonink (PvdA). ‘Uit onderzoek is gebleken dat Nederlanders gemiddeld 1,4 gram kopen, dus twee gram is voldoende. Het is alleen veel onaantrekkelijker voor Belgische en Franse drugstoeristen om naar Terneuzen te rijden.’ Ook is volgens Lonink niet gebleken dat de illegale handel in zijn gemeente is toegenomen. ‘Maar je ziet wel dat het drugstoerisme is verschoven door de sluiting van coffeeshops in Bergen op Zoom en Roosendaal. Zo heeft Breda 30 procent meer drugstoeristen. En je ziet meer hennepteelt opkomen in Zeeland en Bel-

gië.’ Dat bevestigt Gert Desmet, hoofdinspecteur van de politie in Zelzate, net over de grens bij Terneuzen. ‘We vinden meer cannabisplantages in België. Vroeger waren ze kleinschalig, nu zie je plantages met acht- tot negenhonderd planten.’ Na jaren van vanzelfsprekend gedoogbeleid is softdrugs tegenwoordig een lastige kwestie. Moeten de coffeeshops wel of niet blijven, kan het aantal in een gemeente worden beperkt, en uit de buurt van scholen worden gehouden? En hoe gaan grensgemeenten met drugstoerisme om? Mogen ze de toegang beperken tot enkel Nederlanders?

Ministerraad De drugsnota van het kabinet-Rutte komt hoogstwaarschijnlijk vandaag aan de orde in de ministerraad. En eind volgende maand wordt de uitspraak van de Raad van State verwacht, over de ingezetenenpas. Maastricht wil buitenlanders weren uit de coffeeshops. Het Europese hof van

Hartstochtelijk pleidooi voor iets dat al lang kan VVD-Kamerlid Ton Elias maakt zich heel erge zorgen. Te veel scholieren gebruiken volgens hem drugs. De oplossing: speekseltesten op scholen. Dirk Jacob Nieuwboer Amsterdam V

Het was Ton Elias bijna gelukt, bijna scoorde hij gisteren de publicitaire dubbelklapper waar veel Kamerleden op azen. ‘s Morgens prominent in de Telegraaf, ‘s middags in Stand.nl. Helaas voor het VVD-Kamerlid gooide Ratko Mladic roet in het eten: de radio zegde op het laatste moment af. Domme pech, want aan het plannetje dat de oud-journalist en exvoorlichter had bedacht, lag het zeker niet. Dat voldeed aan alle criteria van een verleidelijk proefballonetje: interessant onderwerp, omstreden voorstel. Als je een speekseltest voor scholieren voorstelt, om het drugsgebruik op scholen tegen te gaan, dan trek je vanzelf belangstelling. ‘Ik begrijp dat je natuurlijk niet willekeurig jonge mensen een wattenstaafje in de mond kunt duwen’, waarschuwde Elias, ‘maar aan de andere kant mogen we niet wegkijken van dit probleem.’ Gelukkig konden collega-Kamerleden en onderwijsminister Marja van Bijsterveldt hem snel geruststellen. De testen waar Elias zo hartstochtelijk voor pleitte, zijn er al. ‘Speekseltesten zijn mogelijk en worden ook gebruikt’, aldus de CDA-be-

windsvrouw. De coalitiegenoten werden het daarna snel eens dat die testen, waar de ouders toestemming voor moeten geven, voortaan vaker gebruikt zouden moeten worden. Blijft nog even de vraag of Elias zich wel zulke grote zorgen zou moeten maken. Op zijn website schrijft hij over zijn plan en constateert hij ‘dat 38% van de leerlingen drugs gebruikt op en rond de school’. Elias haalt het percentage uit een brief van minister Van Bijsterveldt en schrijft er eerlijk bij dat het de laatste jaren is gedaald. ‘Vier op de tien leerlingen is echter nog steeds belachelijk!’

Andere leerlingen De minister schrijft alleen niet dat 38 procent van de scholieren drugs gebruikt. Ze haalt een onderzoek aan waarin jongeren is gevraagd of leerlingen van hun school drugs gebruikten. Op die vraag antwoordde in 2010 38 procent instemmend (in 2006 nog 68). Zij zeggen dus dat anderen drugs gebruiken, maar hoeveel leerlingen nou precies aan de drugs zijn valt uit dit cijfer niet op te maken. Wat het onderzoek wel laat zien is dat het drugsgebruik op scholen lijkt te dalen. Zo antwoordde in 2006 nog 39 procent dat er op of rond scholen drugs werd verkocht, in 2010 nog maar 13 procent. De minister besluit haar brief dan ook met deze woorden: ‘Uit deze cijfers blijkt een algemene dalende trend als het gaat om gebruik, bezit en verkoop van drugs.’

Justitie ziet daarvoor geen bezwaren, zo luidde een uitspraak waar de Raad van State om had gevraagd. Niets lijkt zo’n pas dus in de weg te staan. De gemeenteraad van Maastricht wil in principe voor de zomer nog een beslissing nemen over het coffeeshopbeleid. Moeten de veertien shops dicht, zal zo’n ingezetenenpas de oplossing brengen, of worden de coffeeshops toch bij elkaar gezet vlak bij de grens? De partijen zijn er nog niet uit. Een ding weet Lonink zeker, helemaal geen coffeeshops in je gemeente is geen optie. ‘Wij hebben een korte periode gehad dat Miami ook dicht was en zagen in die maand de overlast en de illegale drugsverkoop enorm toenemen.’ Het is nog maar een paar jaar geleden dat de raad van Terneuzen een andere, meer strategische locatie had uitgekozen voor één coffeeshop, namelijk tegen de grens aan, vlak bij Zelzate. Zover is het nooit gekomen, tot grote opluchting van Desmet.

‘Wij zien dat het drugstoerisme is afgenomen sinds Checkpoint in 2008 is gesloten, maar er gaan nog genoeg Belgen en Fransen naar Nederlandse coffeeshops, vooral naar Goes, want die heeft er nog twee.’

Kwaliteit Lonink telt dagelijks zo’n twee- tot driehonderd bezoekers bij Miami, voornamelijk Belgen en Nederlanders. Volgens Desmet blijven coffeeshops trekken, omdat ‘men weet dat de kwaliteit van de cannabis daar gegarandeerd is. Daarom zijn er ook nog steeds Fransen die die hele rit ervoor over hebben.’ Maandag worden in Terneuzen de resultaten gepresenteerd van de voorlichtingscampagne ‘Don’t Blow and Drive’ om drugsgebruik onder automobilisten terug te dringen. ‘Sinds de sluiting van Checkpoint is het aantal ongevallen in de regio gehalveerd, maar de politie kan niet aangeven of daar een direct verband

tussen is’, aldus Lonink. In België werkt de politie sinds oktober met de speekseltest. De Nederlandse politie mag dat vanaf volgend jaar ook. Nu worden automobilisten alleen getest in het kader van een proef. Desmet: ‘Aan de hand van een checklist kijken we of een bestuurder drugs heeft gebruikt. Als er drie aanwijzingen zijn, zoals grote pupillen, een droge mond en een joint in de asbak, mogen we een speekseltest afnemen. Als we drugs in een auto vinden, testen acht van de tien chauffeurs positief op de speekseltest. Dan trekken we zijn rijbewijs in voor vijftien dagen, en moet hij voor de rechter verschijnen.’ Desmet weet dat Zelzate met drugsproblemen te maken zal hebben zolang Nederland coffeeshops heeft. ‘Wij zijn nu eenmaal een grensgemeente. Ooit waren de coffeeshops enkel bedoeld voor de inwoners van Nederland. Van mij mogen ze allemaal dicht.’

Interactieve TV kijken zonder kabels trekken Met de gratis Draadloze Verbindingsset van KPN t.w.v. € 65,Nu bij het Alles-in-één Pakket

45./mnd*

*Deze prijs geldt voor het Alles-in-één Pakket i.c.m. KPN Internet Basis en Digitenne voor de 2e tv-aansluiting. Vraag de verkoper naar de voorwaarden en beschikbaarheid of kijk op kpn.com

kpn winkel | kpn.com | 0800 0115

Passief en actief

Toch wel

Omgekeerd

Mannen luisteren of kijken liever naar kunst; vrouwen worden gelukkiger van creatieve activiteiten, volgens Noorse onderzoekers.

Het is nogal een welles-nietes-discussie, maar volgens professor De Vries van de Universiteit van Maastricht zijn thuisbevallingen toch beter.

Berlusconi grapte dat hij de machthebbers van Egypte gaat bellen met de vraag Mubarak vrij te laten, omdat die de oom is van Ruby.

4

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Dit is te gek, maar het had eerder moeten gebeuren.

Eerst

Nichtje J. over de arrestatie van Mladic.

Links een portret van Mladic, rechtsboven moslimvluchtelingen in 1993, rechtsonder Mladic in Belgrado na zijn arrestatie. FOTO’S: AP, REUTERS EN AP

Mladic danste zestien jaar in Vojvodina Mark van Assen Amsterdam

#Oorlogsmisdadiger Ja hoor, eindelijk. Ratko Mladic is gepakt. Servië kan

V

Hoe kan het nou dat iemand als Ratko Mladic erin slaagt om zestien jaar lang iedereen te slim af te zijn? En hoe kan het nou dat Ratko Mladic, van wie elke Serviër precies weet hoe hij er uitziet, uiteindelijk opduikt in het dorpje Lazarevo, in de noordelijke regio Vojvodina? Daar wonen een paar duizend mensen, dus het kan bijna niet anders of er moet ooit eens iemand geweest zijn die heeft gedacht: ‘Ken ik die man niet ergens van?’ In Servië kan dat best. Ooit het filmpje gezien van een dansende Mladic op de bruiloft van zijn zoon? Dat kon hij nog redelijk goed. De armen omhoog, kleine stapjes naar voren en naar achteren op de muziek van een accordeon. In dat filmpje van een paar jaar geleden zijn tientallen mensen te zien die Mladic blijkbaar goed kennen, want ze lachen hem stralend toe. Er zijn ook mensen die hem níet kennen. Die worden voorgesteld aan de oud-generaal en vinden dat prachtig. Ze glimmen van trots. De man die door het Joegoslaviëtribunaal in Den Haag wordt aangeklaagd wegens genocide, medeplich-

eindelijk weer eens vooruit kijken. Maar de mensen zijn verdeeld.

tigheid aan genocide, misdaden tegen de menselijkheid en overtreding van het oorlogsrecht is onder een flink aantal Serviërs nog razend populair. De man die in de Joegoslavische burgeroorlog het Bosnisch-Servische leger aanvoerde, die de angstige Nederlandse luitentant-kolonel Thom Karremans de legendarische woorden ‘I am a piano player. Don’t shoot the piano player’ ontlokte, hem vervolgens lachend een schemerlamp als cadeau meegaf en een dag later het bevel gaf tot de executie van meer dan 8.000 moslims in Srebrenica, die man dus, had waarschijnlijk niet eens een baard nodig om zich te verstoppen, net als zijn drie jaar geleden opgepakte kameraad Radovan Karadzic. Ergens in Servië, in een klein dorpje tussen de heuvels, woont mijn neefje M. Hij is twintig jaar oud en verder een heel normale jongen. Hij gaat naar school, wil iets gaan doen met techniek, is aardig voor andere mensen en houdt van jagen. En hij is een enorme fan van Ratko Mladic,

Radovan Karadzic, Vojislav Seselj en natuurlijk Slobodan Milosevic. We maken er wel eens grapjes over. Dat alle mannen die hij zo bewondert al jaren in Nederland wonen. En dat hij graag bij ons op bezoek komt, maar dan alleen maar snel op de koffie, omdat hij een goed hotel weet in Scheveningen. We lachen erom, maar hij meent het echt. Voor hem zijn de mannen die heel veel andere mensen rare gekken vinden, strijders voor het vaderland. Zij zijn opgestaan toen Servië

Mladic later in Den Haag Het kan wel een week duren voordat Mladic naar het Joegoslaviëtribunaal komt. Servië wil hem eerst zelf verhoren.

en de Serviërs het moeilijk hadden. ‘En waarom zouden zij daar voor moeten boeten? Nou? Nou?’ Nou, omdat ze heel veel mensen de dood hebben ingejaagd, bijvoorbeeld. ‘Ach, in elke oorlog vallen doden.’ Ook in Nederland, waar veel Serviërs wonen, loop je makkelijk ultranationalisten tegen het lijf. Dat zijn mensen die er heilig van overtuigd zijn dat iedereen tegen Servië is en van de weeromstuit verdachten van oorlogsmisdaden en genocide in de armen sluiten. Het zijn de mensen die op de tribune van het Haagse Joegoslaviëtribunaal zitten, alles een Westers complot vinden en, als ze teruggaan naar de familie thuis, een bezoek brengen aan het graf van Slobodan Milosevic in Pozarevac. Ze huilen dan tranen van oprecht verdriet. De Serviërs die zo denken zijn met velen. De Srpska Radikalna Stranka kreeg bij de verkiezingen van 2008 bijna 30 procent van de stemmen. De voorzitter van deze radicale nationalistische partij, Vojislav Seselj, zit in

de Scheveningse gevangenis op verdenking van misdaden tegen de menselijkheid. 30 Procent van de Serviërs is veel, maar er is dus nog altijd 70 procent die er anders over denkt. Zoals mijn nichtje J. (32). Zij is afgestudeerd in de rechten, zat heel lang zonder werk, doet nu iets vaags bij een communicatiebureau in Belgrado en haat Karadzic, Seselj en Mladic. J. maakt deel uit van een generatie die hard getroffen is door de extreem-nationalistische politiek van Milosevic in de jaren negentig. Zij ondervindt aan den lijve wat het betekent om in een land te wonen dat door veel andere landen niet gepruimd wordt. In de praktijk betekent dat voor haar: geen werk, geen perspectief, weinig geld, geen visum voor andere Europese landen (al is dat onlangs veranderd). De arrestatie van Mladic is voor haar goed nieuws. Hiermee is namelijk voldaan aan de belangrijkste voorwaarde voor toetreding tot de EU. Nu wordt haar wereld een stuk groter. Dit is haar sms’je van vlak na het grote nieuws (bellen is te duur): ‘Dit is te gek. Maar het had natuurlijk veel eerder moeten gebeuren. Ik hoop echt dat het beter wordt. Als de EU nu maar geen nieuwe voorwaarden gaat stellen.’

Kraaienoverlast

Reclame

Voor straf gamen

Wegens het lawaai van twee kraaiennesten mogen eindexamenkandidaten van het Haarlemse Sancta Maria Lyceum oordopjes dragen.

Wasmachines leven helemaal niet langer met Calgon, blijkt uit onderzoek van Which?, een Brits consumentenblad.

Bewakers van Chinese strafkampen dwingen gevangenen World of Warcraft te spelen om geld te verdienen voor hen, zegt een ex-gevangene.

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

De Portugezen werken veel langer door dan de Duitsers.

Eerst

5

Column Nico Dijkshoorn Pinokkio

Zuid-Europeanen zijn allemaal luie donders Mooimakerij, fabeltjes, halve waarheden, Pinokkio prikt ze door. Reacties en suggesties naar: [email protected]

V

suggereerde de bondskanselier dat de Zuid-Europeanen daarnaast ook nog eens te veel op vakantie gaan. ‘We kunnen niet één munt delen terwijl de een heel veel vakantie heeft en de ander heel weinig. Dat gaat op den duur niet samen’, citeerde het Duitse persbureau DPA Merkel.

Wat is de bewering?

Wat is waar?

‘De burgers in crisislanden als Griekenland, Spanje en Portugal gaan meer op vakantie en vroeger met pensioen.’

De meest recente pensioencijfers van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) stammen van 17 maart. Daaruit blijkt dat Griekse mannen er gemiddeld ophouden met werken als ze 61,9 jaar oud zijn. Dat is ietsje later dan in Duitsland. Daar gaan mannen achter de geraniums zitten met 61,8 jaar. Vrouwen houden er in Griekenland wel eerder mee op: gemiddeld als ze 59,6 jaar oud zijn, tegen 60,5 jaar in Duitsland. De Portugezen werken veel langer door dan de Duitsers: mannen ploeteren door tot hun 67e en vrouwen tot hun 63e. Zijn het dan de Spanjaarden die het werken al heel jong voor gezien houden om hele dagen in de zon te gaan zitten? Nauwelijks. Spaanse mannen werken precies

Edward Deiters Amsterdam

Wie zegt dat? De Duitse bondskanselier Angela Merkel (CDU).

Waar zegt ze dat? Op de avond van 18 mei tijdens een bijeenkomst met partijgenoten over de eurocrisis in het plaatsje Meschede in de Duitse provincie NordrheinWestfalen.

Hoe zat het ook alweer?

Bij 2-jarig contract incl. internet op uw mobiel. Actieprijs geldt gedurende de looptijd van het contract. Vraag naar de voorwaarden.

Merkel zei dat het niet zo mag zijn dat de burgers in Griekenland, Spanje en Portugal veel eerder met pensioen gaan dan Duitse burgers. Vervolgens

Niet waar / Deels waar / Waar

Dordrecht

n Dordrecht zijn ze aan het doorpakken. De ChristenUnieSGP-fractie heeft een lijst gepubliceerd waarin wordt aangegeven wat men allemaal wil gaan verbieden. Interessant. In deze krankzinnige tijden, midden in de clash tussen Oost en West, waar staat dan de Dordtse christen? Waar maken zij zich, nog maar een jaartje voor de algehele armageddon, zorgen om? Paardenpoep. In Dordrecht gaat het nu eens een keer niet over verkrachting binnen het huwelijk, meltdowns of de terreur van de schreeuwende meerderheid, maar over paardenpoep. Die ligt op straat en dat mag niet. Paarden leven in een ander universum. Ze lopen dan wel door een straat vol met deurtjes en achter die deurtjes wordt het voedsel eerst gekookt en gebakken voor je het opeet, maar daar trekken paarden zich niets van aan. Honden en katten, dat vinden paarden mensendieren. Je ontlasting binnenhouden omdat je een vaag begrip hebt van vloerbedekking, paarden vinden dat een absurd idee. Paarden voelen aandrang en laten daarna alles lopen. Meestal midden op straat. Mensen en christenen vinden dit vervelend om naar te kijken. Je staat, zonder dat je daar om hebt gevraagd, naar je eigen anus te kijken. Geen

I evenlang door als Duitse. Maar in Spanje zijn het vooral de vrouwen die gestaag doorbuffelen. Zij gaan gemiddeld pas met pensioen als ze 63,4 jaar oud zijn. En dat is dus bijna drie jaar later dan de Duitse vrouwen. Ook qua vakantie zit Merkel er behoorlijk naast. Volgens de officiële OESO-statistieken hebben de Duitsers recht op 24 wettelijke vakantiedagen per jaar. In Portugal en Spanje zijn dat slechts 22 dagen en de Grieken komen er, (samen met die andere schuldenmakers: de Ieren), nog het beroerdst af: met 20 dagen per jaar.

Eindoordeel De beweringen van Angela Merkel zijn niet waar. Wanneer ze dezelfde opmerkingen gemaakt had over Frankrijk en Italië had ze overigens wel de waarheid gesproken.

Reactie Een reactie van Merkel kwam er niet. Wel werd ze door een Duitse collega beschuldigd van ‘goedkoop populisme’ en bestempelde de Portugese vakbondsvoorzitter Manuel Carvalho da Silva haar uitspraken als ‘puur kolonialisme’.

Telfort zakelijk OpMaat Eén mobiele bundel voor het hele bedrijf van 29,40 voor maar

22,40 p/mnd

excl. btw

Gratis Samsung Galaxy Ace

telfort.nl/zakelijk 0800 1707

enkel ander dier dan het paard maakt je zo bewust van je eigen spijsvertering. Je kunt daar over na gaan denken of je schiet in de bekende Pavlov-reactie. Verbieden die handel. Kakkende paarden worden in Dordrecht voortaan meteen tot lijm gekookt. Het ene moment laat je als paard nog onbekommerd de verteerde haver uit je lichaam glijden en drie dagen later zit er een kleuter op het kinderdagverblijf lekker te plakken met jouw vloeibare oude schedel. Straatvechten mag binnenkort ook niet meer van de Dordtse christenen. Dat vind ik jammer. Het ouderwetse schoolplein-gevecht verdwijnt. Twee jongens in een wilde verstrengeling en dan later weer snel goede vrienden worden. In Dordrecht is dat binnenkort verboden.

Nico Dijkshoorn is dichter/ schrijver/muzikant.

Nog 232 vermisten in Joplin, Missouri

Contant geld is nu echt op z’n retour

Joplin In Joplin worden nog 232 mensen vermist, bijna vijf dagen na de tornado die het stadje in de Amerikaanse staat Missouri trof. Slechts één van de 125 lichamen die onder het puin vandaan zijn gehaald, is inmiddels geïdentificeerd. De regering heeft familieleden van mensen die mogelijk zijn omgekomen, om geduld gevraagd.

Den Haag Contant geld verliest steeds meer terrein. Een kwart van de Nederlandse winkeliers verwacht zelfs dat consumenten vroeg of laat helemaal niet meer met contant geld zullen betalen. Dit blijkt uit het gisteren gepresenteerde onderzoek ‘Naar een contantloze detailhandel’ in opdracht van Detailhandel Nederland en Hoofdbedrijfschap Detailhandel.

Ruim 3,6 ton voor schilderij Churchill

GGD waarschuwt voor hondsdolle vleermuizen

Londen Een schilderij van de Britse oud-premier Sir Winston Churchill heeft gisteren bij veilinghuis Christie’s in Londen 313.250 pond (ruim 360.000 euro) opgebracht. Het schilderij laat het strand van Walmer bij Dover zien. Op de voorgrond prijkt een kanon, dat er nog altijd staat. Sommige mensen wagen zich in de helder blauwe zee.

Assen De GGD Drenthe waarschuwt voor hondsdolle vleermuizen. Onlangs raakten twee inwoners van de provincie besmet met hondsdolheid, nadat ze met een vleermuis in aanraking waren geweest, aldus de GGD gisteren. Een deel van de vleermuizen in Nederland is besmet met hondsdolheid. Zij kunnen het virus overbrengen op mensen.

Examenkandidaten na vlucht aangehouden

Rusland evacueert massaal na brand

Hendrik-Ido-Ambacht Twee scholieren uit Rotterdam zijn woensdagochtend wel heel ver gegaan voor een rekenmachine die ze nodig hadden voor een wiskundeexamen. De jongens ontvluchtten in een auto de politie nadat ze het apparaat hadden opgehaald, omdat de bestuurder geen rijbewijs had. Dat meldde de politie gisteren.

Moskou De Russische autoriteiten evacueren meer dan zevenduizend mensen, nadat in een munitiedepot van het leger in de Russische regio Basjkortostan een brand was uitgebroken. Een lokale bestuurder zei dat mensen in het hele gebied geëvacueerd zullen worden. Volgens ooggetuigen zijn er harde explosies gehoord in de buurt van de opslagplaats.

Te dik voor de rechter

Hondenleger

Handig

Een rechtszaak in Londen is verdaagd omdat een van uitkeringsfraude beschuldigde vrouw niet door de deuren van de rechtszaal past.

Hitler wilde dat zijn wetenschappers een leger van sprekende, lezende en schrijvende honden zou klaarstomen.

Aan de hand van hormonen is vrij precies te voorspellen tot welke leeftijd een vrouw vruchtbaar is, ontdekten onderzoekers van het UMC Utrecht.

Sauerland ‘deluxe’ 3 + 1 gratis Let op: hoge korting + 4e nacht gratis met ontbijt!




Slechts € 199,- p.p.*

Het populaire Sauerland – ook wel land van duizend bergen genoemd - is ieder jaargetijde een bezoek meer dan waard! Heerlijk genieten van een schitterende natuur, uitgestrekte wandelpaden, fietsroutes en nog veel meer. Liefhebbers van rust, natuur, wandelen en fietsen komen hier helemaal aan hun trekken. Na een heerlijke dag kunt u ontspannen in de 1.600 m2 DoriVita fitness & wellness club. Arnsberg ligt zeer centraal voor een bezoek aan o.a. Winterberg, Willingen en Soest. Tip: bezoek ook wildpark Vosswinkel, vlakbij het hotel. Afstand vanaf Arnhem/Eindhoven naar Arnsberg is slechts ca. 200 km. Het viersterren Dorint Hotel Arnsberg/Sauerland ligt rustig midden in de bossen van het Arnsberger Wald en beschikt over comfortabele kamers met o.a. badkamer douche/bad, tv en minibar. Verder beschikt het hotel over een gezellige hotelbar, restaurant met buitenterras, een beauty-etage, fitness en wellness center met binnenzwembad, sauna-afdeling (binnen- en buiten), buiten hot-whirlpool, tepidarium, kleuren douches etc. etc. Speciaal voor u als lezer van hebben wij in samenwerking met het luxe Dorint Hotel & Sportresort Arnsberg/Neheim een speciale aanbieding samengesteld.

Adviesprijs* € 259,- p.p. Lezersprijs* € 199,- p.p. * prijs per persoon o.b.v. een 2-persoonskamer. Toeslag 1-pers. kamer € 40,- per persoon per verblijf. Kinderkorting op aanvraag.

Het arrangement is op basis van beschikbaarheid en eigen vervoer! U kunt gratis parkeren bij het hotel. Aankomst dagelijks tot 31 oktober 2011 op basis van beschikbaarheid en op basis van eigen vervoer.

Meer informatie en boeken Ga naar onze webwinkel of belt u met Dorint 040 – 232 61 16, of e-mail naar [email protected]

Lezersaanbieding: • 3 overnachtingen in een moderne hotelkamer • 2 x uitgebreid ontbijtbuffet met diverse lekkernijen • 2 x diner in ons restaurant (menu/buffet) • gratis gebruik DoriVita fitness & wellness club (1.600 m2) • 4e nacht inclusief uitgebreid ontbijtbuffet gratis!

depers.nl/webwinkel categorie reizen / autovakanties




Unieke kans

Superstunt Montsant Spaanse topwijn met 92 Parkerpunten

De Amerikaanse Robert Parker is de meest invloedrijke wijnjournalist ter wereld. Hij kan als geen ander een wijn maken of breken. Jaarlijks beoordeeld hij vele duizenden wijnen die hij beoordeeld op een schaal van 100. Wijnen met 90 of meer punten worden gerekend tot de absolute wereldtop. Flor d’Englora 2006 uit het gerenommeerde Spaanse wijngebied Montsant is door Robert Parker beoordeeld met maar liefst 92 punten. Gelukkig hadden we de wijn al ingekocht voordat deze uitzonderlijk hoge waardering werd toegekend. Hierdoor ontstaat voor u de unieke kans een absolute topwijn te bemachtigen voor een uiterst scherpe prijs.

Betalen en bezorging De levertijd bij bestelling met de onderstaande bon is 10 werkdagen.Levertijd bij bestelling via onze webwinkel is 5 werkdagen. Vanaf vier dozen betaalt u geen verzendkosten. Bij minder dan vier dozen draagt u € 5,95 bij. Bij vragen over uw bestelling kunt u bellen met de Klantenservice op telefoonummer: 0900 - 2021352 (€ 0,45 per gesprek). Het is helaas niet mogelijk uw bestelling telefonisch of per e-mail door te geven. Bon Flor d’Englora Hierbij bestel ik: ___ (aantal) x dozen (6 flessen) Flor d’Englora - Montsant DO 2006 à € 7,95 per fles.

Spanje (rood): Flor d’Englora - Montsant DO 2006

VOORLETTERS

Flor d’Englora is een volle en krachtige rode wijn van Cellers Baronia del Montsant. Fruitige geur met impressies van rijp fruit, kruiden en tabak. Zacht en vol van smaak met indrukken van bessen, bosvruchten, laurier en een vleugje peper. Deze wijn heeft een goede structuur en krachtige afdronk. Gemaakt van de druivensoorten Grenache (63%), Samso (32%), Merlot (3%) en Syrah (2%).

NAAM

VOORNAAM M

ADRES POSTCODE

V

HUISNUMMER PLAATS

TELEFOON E-MAIL GEBOORTEDATUM Hierbij machtig ik Buckeroo Payment Service om i.o.v. Wegener NieuwsMedia BV eenmalig het verschuldigde bedrag af te schrijven.

Adviesprijs € 11,95

BANK-/GIROREKENING HANDTEKENING

Lezersprijs € 7,95

depers.nl/webwinkel categorie wijnen

Stuur de volledig in blokletters ingevulde bon in een envelop naar Webwinkel, ovv ‘Wijnen’, Postbus 1090, 5004 BB Tilburg.

De Pers gaat zorgvuldig om met persoonsgegevens. Op alle informatie die u aan ons verstrekt is de Wet Bescherming Persoonsgegevens van toepassing. In het colofon van de krant en op www.depers.nl treft u nadere informatie aan.

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Wij zitten hier in een bijna lege winkel.

Eerst

Jenny Hulzebosch Almelose filiaalhoudster Hans Textiel

Nu Hans Textiel echt failliet is, barsten de geruchten los #Failliet

Textielketen Hans Textiel is failliet. En dat is vervelender voor de medewerkers dan voor de baas. Edward Deiters Amsterdam V

‘Een faillissement? Absoluut niet!’, riep Hans van Heelsbergen in februari nog tegen RTV Rijnmond. De oprichter en eigenaar van winkelketen Hans Textiel had net de vijfde poging om overgenomen te worden zien mislukken. Compleet verrast was hij naar eigen zeggen. Of de Duitse overnemer soms rare dingen in de boeken van Hans Textiel had aangetroffen, wilde de verslaggever weten. ‘Nee hoor, dat was allemaal in orde’, bezwoer de ondernemer die ooit begon met het winkeltje van zijn vader in Rotterdam-Delfshaven en daar een textielketen van smeedde die op het hoogtepunt 200 winkels telde. Het personeel van het hoofdkantoor – zo’n 100 man – werd op straat gezet en Van Heelsbergen besloot vervolgens zelf maar zijn winkels in de uitverkoop te doen. Dat lukte gedeeltelijk. Sinds februari verkocht hij een deel van de filialen inclusief personeel aan concurrenten als Zeeman en Wibra. Maar voor zo’n zestig van de 160 filialen is dat niet gelukt.

En dus deed gisteren de Rotterdamse curator Jeroen Princen dan toch de brief de deur uit: de boel is failliet. De werknemers in de overgebleven winkels moeten nog twee weken doorwerken om de voorraden te verkopen en dan gaat de deur er definitief dicht. ‘Wij zitten hier in een bijna lege winkel’, zegt de Almelose filiaalhoudster Jenny Hulzebosch. ‘Nog

200 winkels Kledingketen Hans Textiel opereerde tussen Wibra en C&A in en was misschien daardoor net te weinig herkenbaar.

een paar rekken dameskleding en wat dozen chocoladebruine panty’s. Vooral over die panty’s hoor ik ook van andere filialen dat ze er maar moeilijk vanaf komen.’ Ze lacht: ‘Mij gaat dat wel lukken hoor, die allochtone vrouwen hier uit de buurt vinden ze wél mooi.’ Bij Hulzebosch en veel van haar collega’s bestaat maar weinig begrip

7

Cartoon BAS van de zuidas

Bas gooit er nog een schepje bovenop

voor Van Heelsbergen, die volgens berichten op een speciaal Hans Textiel-forum niets van zich heeft laten horen. Zowel doodsverwensingen als complottheorieën passeren hier de revue. Hulzebosch: ‘Er gaan geruchten dat hij allang bezig is met wat nieuws en dat hij onlangs naar Hongkong was om daarvoor in te kopen.’ Zakenblad Quote dichtte Van Heelsbergen ooit een vermogen toe van 16 à 20 miljoen euro. Zelf vertelde de textielondernemer in 2001 tegen het blad FEMBusiness dat hij naar het Belgische Brasschaat verhuisde op advies van zijn accountant. ‘Om de vermogensbelasting te kunnen betalen moest ik elk jaar anderhalf miljoen gulden uit de onderneming halen. Het was onverstandig het bedrijf uit te hollen.’ Voor veel van zijn medewerkers ziet de toekomst er minder makkelijk uit. Hulzebosch: ‘Alles wat we verdienen moet nu iedere dag gelijk naar de bankrekening van de curator. Ik denk dat we die twee weken echt niet meer vol kunnen maken en dat ik hier zaterdag voor het laatst de sleutel in het slot kan steken. Een trieste zaak. Bij enorm veel zaken zie je bordjes hangen dat ze mensen zoeken. Maar de meeste van mijn collega’s zijn tussen de 35 en 45 en dus te duur en te oud. Wat ze willen is een meid van achttien.’

Taliban net zo erg als de Tali Bar

Ibiza kampt met grootste bosbrand ooit

Markt mobiele telefonie krimpt flink

Madrid Het populaire Spaanse vakantie-eiland Ibiza kampt met de grootste bosbrand ooit. Zeker 1.000 hectare is al verwoest sinds woensdag. Ongeveer driehonderd man en elf helikopters en vliegtuigjes proberen de brand te blussen. Het vuur is vermoedelijk ontstaan toen een imker bij de plaats Sant Joan de Labritja rook in een bijenkorf blies.

Houten De Nederlandse markt voor mobiele telefonie is in het eerste kwartaal op jaarbasis met 4,7 procent gekrompen. Vooral de inkomsten uit gesprekken liepen terug, onder meer door afgedwongen tariefsverlagingen. ’Normaal is het eerste kwartaal zwakker dan het vierde kwartaal, maar dit jaar was de krimp veel sterker’, aldus marktonderzoeker Telecompaper.

Citaat

Luxe betekent dat je je eigen keuzes kunt maken. Het gaat voor mij niet zozeer om krijgen of kopen, maar om geven en doneren.

#Drank

Nederlandse militairen lopen ook op hun militaire basis in Kunduz gevaar. Ditmaal is de vijand alcohol. Arnold Karskens Amsterdam

Daphne Deckers voormalig topmodel en filantroop

V

Het zal je gebeuren. Net die dag alle bermbommen ontweken, moet je op je eigen legerkamp alsnog op je tellen passen. Dat gevaar dreigt voor de Nederlandse militairen die deze zomer beginnen aan hun politietrainingsmissie in Kunduz. Op hun basis net buiten de provinciehoofdstad vloeit de alcohol namelijk rijkelijk. Belgische en Duitse collega’s dienen zich te houden aan de ‘two can rule’, twee blikjes maximaal per dag. Maar ervaring leert dat niet elke militair zich aan dit rantsoen houdt, weet Wim van den Burg van de militaire vakbond AFMP. ‘In Bosnië gold ook die regel. Maar er bestonden verschillende bars, dus op het eind van de avond kon je nog steeds dronken zijn.’ Onder Commandant der strijdkrachten Dick Berlijn werd vanaf 2003 voor de missies naar islamitische landen zero tolerance ingevoerd. Volgens Defensiewoordvoerster Marloes Visser blijft dat ook zo. ‘Nederlandse militairen mogen daar geen druppel drinken. De militair is zelf verantwoordelijk en de leiding ziet toe.’ Maar in de basiswinkel zijn flessen Moeselwijn voor vijf euro te koop. Een blikje bier doet een euro.

Op de feestdagen bouwden Belgische soldaten een kerstboom van bierblikjes.

Daarbij heb je diverse bars die ruime sluitingstijden hanteren. Volgens het Belgische opperbevel heeft drooglegging daarom geen enkele zin. Vakbondsman Van den Burg bestempelt de Nederlanders echter als heel gedisciplineerd. Dat de brothers in arms zich minder in de hand hebben, is hem bekend. ‘Franse militairen zuipen zich ook vaak lam.’ Gecombineerd met de dagelijkse spanning voor talibanschutters, lamlendige verveling en een gespannen thuissituatie kan dat leiden tot agressiviteit. Dat bleek twee weken geleden toen een dronken Belgische ma-

joor om drie uur ‘s nachts de kroeg genaamd ‘ ‘Tali Bar’ binnenstapte. Van een vrouwelijke collega eiste hij een glas wijn. Toen ze weigerde ging hij door het lint, gooide met flessen, zwaaide met zijn survivalmes en dreigde hij Duitsers met zijn dienstpistool te vermoorden. Hij kon op tijd worden overrompeld. Van den Burg stelt moeders en echtgenoten gerust. Er is geen sprake van een nieuw front. ‘Tot nu toe heb ik niet gehoord dat Nederlandse militairen in Afghanistan zijn aangevallen door dronken NAVO-bondgenoten.’

Spaanse komkommers besmet met EHEC

Verdachte dubbele moord Baflo onderzocht

Hamburg Een gezondheidsinstituut in Hamburg heeft de gevaarlijke EHEC-bacterie aangetroffen op komkommers die afkomstig zijn uit Spanje. De Duitse overheid waarschuwde eerder al voor het eten van sla, tomaten en komkommers. Gebleken was dat relatief veel EHEC-patiënten die groenten hadden gegeten voordat zij ziek werden.

Groningen De 25-jarige uitgeprocedeerde asielzoeker die verdacht wordt van een dubbele moord in het Groningse Baflo, onder andere op de 48-jarige motoragent Dick Haveman, gaat voor onderzoek naar het Pieter Baan Centrum in Utrecht. Dat heeft de rechter-commissaris besloten, zo meldde het Openbaar Ministerie in Groningen gisteren.

Aswolk goed voor 900 annuleringen

Foutje in de Pinokkio van maandag 23 mei

Brussel Deze week zijn ongeveer 900 vluchten geannuleerd als gevolg van de IJslandse aswolk van de plusminus 90.000 vluchten die in de planning stonden. Dat komt neer op 1 procent van het totaal. Dat meldde de Europese luchtverkeersleidingsorganisatie Eurocontrol gisteren. Geen enkel luchtruim of een deel daarvan is nu nog gesloten om asconcentraties.

In de rubriek Pinokkio van maandag 23 mei stond een fout. Het ging om de volgende zin: ‘Voor corporaties bestaat wel een limiet aan het aantal sociale huurwoningen dat zij jaarlijks mogen splitsen.’ Dat klopt niet. Er is een maximum voor de totale periode van afspraken die de corporaties met de gemeente Amsterdam hebben gemaakt.

Pendelaars opgepast!

Beter taart

Rectificatie

Volgens Zweedse onderzoekers vergroot een lange reistijd naar je werk de kans op een scheiding met 40 procent.

Driekwart van de vrouwen vertrouwt het niet als manlief met bloemen of chocola thuiskomt. Taarten en afhaalmaaltijden wekken geen argwaan.

The New York Times heeft een 112 jaar oud overlijdensbericht gerectificeerd, na een brief van een achterneef.

8

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Na vier weken kon ik mijn studieboeken lezen.

Eerst

Student Britta had geen moeite met het Nederlands

#Studie Duitsland heeft te veel studenten, en Nederlandse universiteiten ontvangen ze met open armen. Toch is niet iedereen blij met de oosterburen. ‘Het is tijd dat de universiteiten pas op de plaats maken.’

Duitser is de ideale student Sanne Rooseboom Nijmegen V

Ze studeren snel af, werken hard, komen goed terecht na hun studie; de Duitsers zijn de ideale Nederlandse student. Duitslandwerver Inge Van Dijk van de Radboud Universiteit Nijmegen (RU) dacht het al, en kan het nu bewijzen met de uitkomsten van een onderzoek dat ze deed onder honderd alumni. ‘Vijftig van hen zijn aan het promoveren, dat zijn er erg veel. De rest heeft goede banen gevonden.’ Bovendien studeren ze bijna allemaal binnen vijf jaar af. ‘Ik denk niet: dan doe ik er wat langer over’, zegt psychologiestudente Britta (21) uit Essen in vloeiend Nederlands. ‘Daarvoor heb ik al die moeite niet gedaan. Je neemt de stap in een andere taal te studeren, dan doe je ook je best.’ In Nijmegen zijn zo’n 1.400 van de 18.000 studenten Duits. Het aantal eerstejaars uit Duitsland groeit gestaag; elk jaar 10 procent meer. Dit jaar zullen minstens 300 jonge Duitsers de overvolle universiteiten in eigen land links laten liggen, en uitwijken naar de RU. Ze kunnen zich gewoon inschrijven in Nederland en betalen collegegeld. Wie maandelijks 32 uur werkt, komt in aanmerking voor studiefinanciering.

het onderwijssysteem. Tot vorig jaar bestond het Duitse gymnasium uit dertien leerjaren, dat verandert de komende jaren per Bundesland naar twaalf. Dat betekent dat twee lichtingen jongeren tegelijk hun diploma halen en door willen studeren. Dit jaar is Nedersaksen aan de beurt. Volgend jaar gaat Berlijn om, in 2013 het grote aan Nederland grenzende Noordrijn-Westfalen. Behalve de dubbele lading eindexamens is per 1 juni de dienstplicht afgeschaft. Tienduizenden Duitse jongens die dachten een jaar kwijt te zijn aan het leger of vervangende dienst kunnen toch alvast beginnen met hun studie. Duitse studenten wijken ook uit naar Oostenrijk, Zwitserland, Frankrijk, Engeland en België. ‘Je ziet steeds meer landen verschijnen op de studiebeurzen’, zegt van Dijk. Haar Duitslandwerfteam bezoekt veertig scholen en twintig

beurzen per jaar om daar, net als de andere grensuniversiteiten (Twente, Groningen, Maastricht), in het Duits studenten voor te lichten. ‘Nederlandse universiteiten hebben een goede reputatie bij ons’, zegt biologiestudent Franziska (24) uit Wetter an der Ruhr. ‘Duitse universiteiten zijn erg massaal, soms heb je een vak met achthonderd anderen in een zaal. Materiaal is vaak verouderd. Hier is alles nieuw en krijg je persoonlijke begeleiding.’

Duitse kwestie Niet iedereen in Nederland is blij dat Duitsers daar gebruik van maken. In Transfer, een blad voor internationalisering in het hoger onderwijs, is een strijd losgebarsten over de ‘Duitse kwestie’. Oud-onderwijstopambtenaar Ferdinand Mertens verklaarde in het aprilnummer dat het werven van Duitse studenten door Nederlandse

Duitse studenten in het buitenland Nederland Oostenrijk Ver. Koninkrijk Zwitserland

België Hongarije 15.000

Overschot

10.000

In Nederland staan in totaal 24.000 Duitse studenten ingeschreven aan universiteiten en hogescholen, volgens de HBO-raad en VSNU. Dat is een groei van 9,6 procent ten opzichte van 2009-2010. Het aantal Duitse studiezoekers zal toenemen, want ons buurland lijdt aan een studentenoverschot door veranderingen in

5.000

’98

’99

’00

’01

’02

’03

’04

’05

’06

’07

’08

BRON: STATISTISCHES BUNDESAMT. GRAPHIC: ELS ENGEL

universiteiten verboden zou moeten worden. Universiteiten krijgen geld voor elke student, dus het werven is in hun voordeel, maar het Nederlands onderwijsbudget gaat op deze manier op aan buitenlanders, aldus Mertens. Robert Marzell, van het Agentur für Arbeit, het Duitse UWV, vindt het onzin: voor de economische betrekkingen zijn mensen nodig die ervaring hebben met beide landen. ‘Aangezien er weinig jonge Nederlanders met Duitsland-ervaring beschikbaar zijn, kunnen in hun plaats meer Duitsers met Nederland-ervaring deze taak vervullen.’ De directeur van het Nuffic (internationale samenwerking in het hoger onderwijs) denkt dat we nog veel gaan horen over deze kwestie. ‘Het aantal Duitse studenten is zo groot geworden dat het leidt tot onevenwichtigheid. Het is tijd dat universiteiten pas op de plaats maken.’ De politiek zal de Duitse studiezoeker worst wezen, voor hen is maar één ding belangrijk: hoe moeilijk is dat Nederlands? Bij elke voorlichting draait het om diezelfde vraag. Niet zo moeilijk, zegt Cathrin (24) dan. De student bedrijfscommunicatie uit Halderen doet haar master in Nijmegen en geeft voorlichting aan Duitsers. Haar Nederlands is volledig accentloos. De honderden jongeren die de stap naar Nijmegen jaarlijks wagen, krijgen een maand een intensieve taalcursus. Hoogstens 5 procent redt het niet, de rest is klaar voor de studie. ‘Ik sprak geen woord Nederlands’, vertelt Britta. ‘Na een week cursus kon ik kinderboekjes begrijpen, na twee weken durfde ik te kletsen met mensen, na vier weken kon ik mijn studieboeken lezen.’

Links: Duitse advertentie voor een corrector. Rechts: Duitse studenten in Nijmegen van links naar rechts: Franziska, Britta en Cathrin.

Zwermintelligentie

Struisvogel

Autofetisj

Volgens wetenschappers werkt ‘zwermintelligentie’, veel mensen die samen problemen oplossen, beter dan er een paar experts op zetten.

Een Spaans designbureau introduceert de Struisvogel: een kussen waar je met je hoofd en handen in kunt, om op je bureaublad te slapen.

Een 57-jarige man beweert met 1.000 auto’s seks te hebben gehad. Ook heeft hij al eens een helikopter geprobeerd.

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Het beeld dat de islamitische wereld eng is, bestaat nog.

Weten

Jonathan Lyons Auteur

9

Column Marcel Hulspas

Kop op!

aders, opgelet! U had altijd al gelijk! Dat wist u natuurlijk al, maar het gaat nu om het volgende: kinderen die pijn hebben moet je niet troosten, je moet zeggen: ‘Kop op! Stel je niet aan!’ Dat is nu dus wetenschappelijk aangetoond, door de Rotterdamse kinderpsycholoog Noor Wolff, die woensdag promoveerde. Ze bekeek video-opnamen van kinderen die een prik zouden krijgen, en zag dat kinderen die achteraf getroost werden, meer last hadden van stress dan kinderen die geprezen werden omdat ze zo ‘stoer’ waren. Troosten vóór de prik is al helemáál funest. Het kind snapt niet wat er gaat gebeuren, en de verwarring vergroot de stress alleen maar. U had dus gelijk, mannen: als de kleine binnen komt rennen met een kapotte knie, dan geen kusje erop, geen snoepje, maar even afvegen – en klaar! (En dan weer naar buiten, wellicht met het advies hard terug te slaan.) Zo voorkom je dat je watjes kweekt. Alhoewel, het moet gezegd: gevoelig zijn voor stress zit voor een teleurstellend groot deel in de genen. En die stressgenen hebben nare gevolgen, zo liet de Leidse psychologe Lorenzo Colzato onlangs zien. Colzato vertelde een grote groep studenten dat ze een onaangename test moesten

V

Het astrologische meesterwerk van Claudius Ptolemeus werd gecorrigeerd door Arabieren. HOLLANDSE HOOGTE

‘Arabische geleerden worden consequent genegeerd’ #Lyons

Dankzij de Arabieren maakte Europa kennis met de Griekse beschaving. Maar we willen het niet weten, constateert Jonathan Lyons. Marcel Hulspas Amsterdam V

Vertalers. Bezorgers. Die beperkte eer willen we de middeleeuwse islamitische geleerden nog wel gunnen. Ze ‘bezorgden’ ons de werken van de grote Griekse geleerden en filosofen. Het is een beeld waar de Australische godsdienstsocioloog Jonathan Lyons behoorlijk kwaad om kan worden. ‘Als de Arabieren Griekse teksten vertaalden, bestudeerden ze de tekst, en corrigeerden haar. Een klassiek voorbeeld is de vertaling van de Almagest, het astronomische meesterwerk van Claudius Ptolemeus. De Arabieren ontdekten dat hij gegevens gebruikte die zwaar verouderd waren. Dus voerden ze nieuwe metingen uit, en corrigeerden zijn berekeningen.’ Meer dan vertalers – maar leverden de Arabieren een fundamentele bijdrage aan de wetenschap? ‘De fundamentele bijdrage van de islam is het besef dat wetenschap en theologie niet tegenover elkaar staan, maar elkaar aanvullen. In de Arabische wereld vond de eerste confrontatie plaats tussen het geloof en de Griekse filosofie. De filosoof Averroes, die Aristoteles vertaalde en becommentarieerde, gaat in op het vraagstuk van de oorsprong van de kosmos. Volgens Aristoteles was de kosmos eeuwig, want een begin uit niets was onzinnig. Averroes geeft hem gelijk. Wanneer dat standpunt in Europa opduikt, veroorzaakt dat

een enorme rel aan de Universiteit van Parijs. De Kerk heeft verschillende malen geprobeerd het Aristotelische denken te verbieden. Tevergeefs. Dankzij Averroes heeft de filosofie, en daarmee de wetenschap, haar plek naast de theologie veroverd.’ Dan schiet de westerse wetenschap vooruit. Waarom blijft de islamitische wereld achter? ‘Die vraag wordt me vaak gesteld: wat ging er mis? What’s wrong with muslims? Daarvoor zijn heel wat verklaringen geopperd. Veel Arabieren leggen de schuld bij de kruistochten, bij het Westen dus. Anderen denken aan de invallen van de Mongolen twee eeuwen later. Een andere verklaring is dat het de schuld was van de filosoof Al Ghazali, die in een briljant betoog het hele idee van causaliteit onderuit haalde. Oorzaak en gevolg zijn onbewijsbare concepten. Maar dat hebben westerse filosofen later ook gezegd. We weten het gewoon niet.’ Hier wordt gezegd: het lag aan de islam. ‘We zijn vertrouwd met de opkomst en het verval van de Chinese, de Indiase en de Griekse wetenschap. En om die te verklaren hanteren we sociale en politieke factoren. Maar als het om de Arabische wetenschap gaat, dat mÓét het aan de islam liggen. We zijn er heilig van overtuigd dat religie daar de dominerende factor is. In mijn volgende boek, Islam Through Western Eyes, dat dit najaar verschijnt, ga ik daar op in. Daarin beweer ik dat die overtuiging ontstond in de tijd van de kruistochten, toen mensen hier niets wisten van de islamitische wereld. Die was vreemd, eng. Dat beeld bestaat nog steeds.’

Maar waarom koesteren we die angst nog steeds? ‘Als socioloog stel je dan de vraag: cui bono? Wie profiteert daarvan? Eerst was dat de Kerk. daarna waren dat de humanisten. Die meenden dat alleen de Klassieke filosofen de ware bron van kennis en wijsheid vormden. Voor hen waren moslims simpelweg barbaren. Ze verwierpen alle vertalingen uit het Arabisch, en wilden terug naar de originele Griekse teksten – met als gevolg dat de door Arabieren gecorrigeerde fouten opnieuw opduiken! Hun ingreep is nog steeds zichtbaar. Auteurs die de geschiedenis van de wetenschap beschrijven, maken heel vaak een reuzensprong van de Klassieken… hop! Naar de late Middeleeuwen. De Arabische geleerden worden consequent genegeerd.’

ondergaan. Vervolgens mat ze hoe het met hun stressniveau zat (aan de concentratie van het stresshormoon cortisol), en uiteindelijk bleken de studenten die het bangst waren, ook de studenten die aangaven dat ze meer dan gemiddeld dronken. Dat zielige watje kan later dus nog alcoholist worden! Teert op vaders zak, maakt zijn studie niet af. Kortom, een lijdensweg. Hoe voorkomen we dit, mannen? Heel eenvoudig. Alle cursussen ‘hoe vind ik de juiste vrouw’, moeten worden uitgebreid met een test. Tijdens het eerste afspraakje doet u net alsof u uw been of arm stoot, en trekt een pijnlijk gezicht. Als uw potentiële partner vervolgens een poging doet u te troosten, kunt u beter gelijk opstappen. Dat gezeur moeten we niet. En die genen al helemáál niet.

Marcel Hulspas is wetenschapsredacteur bij De Pers.

Het kunstgebit sterft uit in Nederland

Let op de belangrijke bacteriën in de lucht

Nieuwegein Het kunstgebit sterft uit. Steeds meer Nederlanders worden oud met in hun mond hun eigen gebit. In 1990 had 24 procent van de bevolking geen eigen tanden meer; inmiddels is dat teruggelopen naar 12. Volgens de Nederlandse Maatschappij tot Bevordering der Tandheelkunde is deze daling een direct gevolg van de verbeterde tandverzorging.

Helena Volgens biologen van de Universiteit van Montana spelen bacteriën in de lucht een belangrijke rol in het klimaat. Deze luchtbacteriën fungeren niet alleen als condensatiekernen waaruit wolken kunnen ontstaan; ze produceren ook onbekende, maar grote hoeveelheden broeikasgassen. Het onderzoek naar het microleven in de atmosfeer staat nog in de kinderschoenen.

Wie profiteren nu van die mythe? ‘In de VS de Republikeinen; hier in Europa de tegenstanders van immigratie uit de Arabische wereld…’ Zal de Arabische lente dat oordeel kunnen doen omslaan? ‘Dat verwacht ik niet. Toen Samuel Huntington in 1996 de Clash of Civilizations publiceerde, kreeg hij veel kritiek te verduren. Het boek werd echter wereldberoemd na de aanslagen van 9/11. Ik vind het oppervlakkig en incoherent, maar het geeft antwoord op alle bange vragen. Nu is het verplicht voor Amerikaanse studenten. Nee, de angst is nog niet verdwenen, integendeel.’ Jonathan Lyons’, Het Huis der Wijsheid. Hoe Arabieren de westerse beschaving hebben beïnvloed, is verschenen bij uitgeverij Bulaaq.

Altijd te laat jarig

Kaviaar mag ook

Tussen de ogen!

Het jaar 0 heeft nooit bestaan. Direct na het jaar 1 vóór Christus volgde het jaar 1. Jezus werd dus één jaar in het jaar 2 na Christus.

Het idee dat je in een muizenval altijd kaas moet leggen, is een misverstand. Muizen eten vrijwel alles, en vertonen geen voorkeur voor kaas.

De neus van de sfinx werd er niet afgeschoten door Napoleons soldaten, maar pas later, door Turkse kanonniers. Ze gebruikten ’m als mikpunt.

UNIEK AANBOD,€ 99

Uw woning verkopen via Dagblad De Pers voor

Staat uw woning te koop en wilt u extra kijkers trekken? Adverteer dan in Dagblad De Pers. Voor slechts e 99,- inclusief BTW brengt u uw woning in kleur onder de aandacht van duizenden potentiële kopers.

Bij het plaatsen van de advertentie heeft u de keuze uit 4 edities:

U kunt uw woning in Dagblad De Pers voordelig onder de aandacht brengen bij 717.000* lezers per dag.

• Editie De Haag en omgeving:

• Editie Noord-Holland (inclusief Amsterdam): e 99,- per plaatsing Bereik: 229.100 lezers per dag e 99,- per plaatsing

Bereik: 105.400 lezers per dag

e 99,- per plaatsing

• Editie Rotterdam en omgeving:

U kunt uw woning op een groot formaat (zie het voorbeeld hieronder) bij al onze lezers presenteren. Daar moet die koper van uw woning toch tussen zitten!

Bereik: 195.500 lezers per dag

e 99,- per plaatsing

• Editie Rotterdam en omgeving: Bereik: 186.800 lezers per dag

* bron: NOM 2010-I / 2010-II

e 325,- per plaatsing

• Totale oplage Dagblad De Pers: Bereik: 716.800 lezers per dag

U kunt uw advertentie aanleveren via: www.depers.nl/woningverkoop De digitale foto dient minimaal 200 dpi te zijn en mag niet groter zijn dan 2 Mb.

Voor meer informatie kunt u bellen naar: De editie Amsterdam - Ieke van Hees (030) 600 74 67 De editie Midden-Nederland (Utrecht) - René den Uijl (030) 600 74 95 De editie Rotterdam en Den Haag - Sylvia Alonso (070) 307 84 52 of Margot Wijnen (070) 307 84 06

, 9 9 € ief BTW inclus

WONEN

875.000 Lezers van De Pers

Muiden

zien deze advertenties. Wilt

u ook uw woning in kleur

De Lange Gangh 77

k “Mariahoeve” Midden in de woonwij zonnige tuin gelegen woning met een ) op het (met berging en achterom zijde rijden zuidoosten. Aan de voor de hoek of om n kere geen auto’s (par erzijde is een achter) en aan de acht een voor hikt speelplein: zeer gesc jong gezin.

ELD E B R VOO

Voorbehoud gunning. ntie moNationale Hypotheek Gara gelijk.

k.k. Vraagprijs: � 295.000,- l www.woneninmuiden.n Tel.: 0294-263230

Naarden

raa ksttra Ker 17 att 17 Kerks

Pijlstraat 2

presenteren vanaf slechts

eer bij uw makelaar � 99,- inclusief BTW. Inform

Biltstein 104

De Bilt

De Bilt, dicht In het oude centrum van dit 3-kamer bij alle voorzieningen is m²) op de appartement (ca. 120 icecomplex vijfde woonlaag van serv 2 slaapka“Biltsteyn”. Woonkamer, keuken, oten mers, badkamer, gesl ndige berging separaat toilet. De inpa maken het en en de loggia op het zuid t. Gezonde, tot een ideaal appartemen actieve VvE.

ELD E B R VOO

Koopsom: � 115.000,www.biltstede.nl Tel.: 030 2203211 Rotterdam ingen Gron Groningen

k.k.

Fazanstraat 149A

49 Ma eg 49 nweg rkenw Marke

De Bilt

of bel met Ieke van Hees (30)

Akker 122

ENE AKKER” In het complex “DE GRO gemoderop de begane grond goed t, met men arte app niseerd 3-kamer fraai uitzicht terras op het westen en Centrale ligging over parkachtige tuin. winkels en t.o.v. bos, uitvalswegen, noppervlakte openbaar vervoer. Woo t heeft men arte app ca. 73 m² Het uw en een een berging in de onderbo . vaste parkeerplaats

ELD E B R VOO

k.k. Koopsom: � 228.000,www.biltstede.nl Tel.: 030 2203211

Rotterdam ingen Gron Groningen

Naardermeer 252

600 74 67 of René den Uijl

(030) 600 74 95 of Sylvia

Alonso (070) 307 84 52 of

Muiderberg

g terdam – Hillergersber

Rot

De Argonaut

k.k. Vraagprijs: � 397.000,- rg.nl www.woneninmuiderbe Tel.: 0294-263230

Koopsommen n. vanaf � 232.000,- v.o. www.atta.nl Tel.: 010-4335710

20111 aat 20 Tou ntraat alijntr rmalij Tourm

NicolaasMaeslaan 23

ELD E B R VOO

ELD E B R VOO

Amsterdamsestraat weg

84 06

uden helft Fraaie zeer goed onderho ing, gewon van een 2-onder-1 kap vrij uitzicht, met legen aan weilanden woning ligt nabij het Kocherbos. De kindvriendelijke in een rustige en zeer met erg laan. Royale zonnige tuin te. ruime garage/hobbyruim

17 juli, OPEN DAG! Zaterdag 11.00uur tot 13.00uur. laan en de Juno de van hoek de Op gersberg Argonautenweg in Hille Argonaut; wordt gebouwd aan De complex van een kleinschalig, luxe artement app Elk ten. 15 appartemen e woonkamer, beschikt over een ruim slaap3 of 2 en, balkon op het zuid en inpandige kamers, luxe badkamer berging. Privé pp te huur

Muiden

Margot Wijnen (070) 307

Wageningen 14

Generaal Foulkesweg

171

Winschoten

Maak gebruik van deze bijzondere aanbieding en breng uw makelaar van deze actie op de hoogte. Verkoopt u uw woning zonder makelaar? Ook dan kunt u van deze actie gebruik maken.

P

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Vanuit Slominskiego 7 in Warschau Warschau

Polen en Nederland hebben ruzie. Wij zeggen: het zijn dronken profiteurs. Zij zeggen: jullie zijn intolerante uitbuiters. De Pers trekt kriskras door vijandelijk gebied. We willen het nu wel eens weten: doen ze thuis ook zo?

11

De Pers in

Volgens de Poolse strippers zijn er na de Poolse bekerfinale alleen wat spelers gestript, maar heeft niemand zich misdragen. REUTERS

Wilde beren op het veld #EK In de voorbereiding op het Europees kampioenschap voetbal vecht iedereen tegen iedereen. Het bouwen van goede stadions schiet er zo een beetje bij in.

Mathijs Rotteveel Warschau V

Natuurlijk was Maciek Dobrowolski bij de bekerfinale tussen zijn club Legia Warschau en Lech Poznan, 3 mei. Legia won: reden voor een feestje. Dobrowolski en zijn vrienden klommen over de hekken, sprongen hun helden om de nek en trokken hen de kleren van het lijf. ‘Er werden wat spelers gestript’, zegt de leider van Legia’s supportersclub SKLW. ‘Maar we hebben echt niet gevochten. Na tien minuten stonden we weer keurig op de tribune, zodat onze spelers een ereronde konden maken.’ Dobrowolski’s kortgeschoren vrienden knikken heftig. Dan draaien ze hun vierkante hoofden snel weer richting een van de televisieschermen, die in het stadioncafé van hun club hangen. Als ze Legia Warschau zien scoren, springen ze op om hun clublied te zingen. Vijf keer gebeurt dat: Warschau wint met 5-2 de uitwedstrijd van Arka Gdynia. Ze waren er graag bij geweest, maar dat mocht niet van de regering, klaagt Dobrowolski: ‘Sinds die beker-

finale mogen supporters in de eerste, tweede én derde divisie geen uitwedstrijden meer bezoeken. Zogenaamd omdat we ons hebben misdragen bij die bekerfinale.’ Wat Dobrowolski ‘een feestje’ noemt, bracht nogal wat teweeg in het land dat volgend jaar samen met Oekraïne gastheer is van het Europees kampioenschap voetbal. Volgens de officiële lezing zijn er bij de bekerfinale in Bydgoszcz hele tribunes vernield, is er gevochten tussen de supporters en gooiden ze vuurwerk en stalen voorwerpen naar de politie. Pas toen die waterkanonnen inzette, vluchtten de knokkende partijen weer de tribune op.

helemaal niet klaar voor het EK.’ Daar heeft hij een punt. Maandag nog leed Polen pijnlijk gezichtsverlies. De openingswedstrijd van het nieuwe stadion in Gdansk tussen Polen en Frankrijk ging niet door, omdat het stadion onveilig is. ‘Helaas

2012 Europees kampioenschap

Paar vechtpartijtjes

De Poolse EK-voorbereidingen lopen alles behalve soepel: onveilige stadions en treinstations die nog lang niet af zijn.

Dobrowolski kan zich bij nader inzien ‘een paar vechtpartijtjes’ herinneren en zag ook wel wat ‘stenen vliegen’, maar verder niks. ‘Kijk, elk land dat een EK organiseert heeft fans en daar zitten altijd relschoppers tussen. Dat er nu in Polen zoveel aandacht voor ons is, komt omdat de overheid en de bond de aandacht willen afleiden van het echte probleem: ze zijn

konden we geen andere beslissing nemen’, zei politiechef Aleksandra Siewert daarover tegen het Poolse persbureau PAP. ‘Het stadion is nog een grote bouwplaats.’ Volgens Siewert waren er geen goede aanrijroutes voor de brandweer, niet genoeg

nooduitgangen, onvoldoende EHBO-posten en politiecellen. ‘Bovendien lagen er overal losse stenen en andere bouwmaterialen.’ Het is de zoveelste blamage in de Poolse voorbereidingen voor de zomer van 2012. In het nieuwe EK-stadion van Warschau – niet dat van Legia – werden onlangs de trappen afgekeurd. Omdat ook het elektriciteitsnet in het stadion rammelt, kan de vertraging oplopen tot negen maanden. Ook het wegennet, de treinstations en de stadsgebieden rond de stadions zijn nog lang niet af. Niemand lijkt zich verantwoordelijk voor de problemen te voelen en iedereen wijst in de media naar elkaar. De supporters zijn boos op de regering, de regering wijst naar de clubs, de clubs naar voetbalbond PZPN en de PZPN weer naar de supporters. Persvoorlichter Agnieska Olejkowska van de bond verwacht dat het spelletje zwarte pieten duurt tot het EK begint. Ze doet er enthousiast aan mee. Supporters zijn volgens haar ‘wilde dieren die in het bos met elkaar afspreken om te vechten en alles willen vernietigen dat ze tegenko-

men.’ Dan de clubs. ‘Die laten zich gijzelen door dit tuig’, zegt ze. ‘Als een belangrijke fan in het stadion geweigerd wordt, trommelt die al zijn vrienden op om het bestuur het leven zuur te maken. Zo hangen ze posters op in de stad van bestuursleden, met heel groot ‘verkrachter’ erop. Bestuurders zwichten hiervoor.’

Lachertje van Europa Om af te sluiten met de overheid. ‘Die zegt opeens dat fans van geen enkele club nog uitwedstrijden mogen bezoeken. Dat werkt niet.’ Een oplossing voor alle problemen, heeft ze niet. ‘We zaten laatst voor het eerst met de ministers van Sport, Binnenlandse Zaken en Justitie en het bestuur van Legia om de tafel’, zegt ze. ‘Er is niets besloten, maar het is een begin.’ Ook Dobrowolski heeft geen idee waar het heen moet. ‘We hadden dat EK nooit moeten doen, maar ja… Nu worden we het lachertje van Europa, met bouwvallen van stadions, een aftands wegennet en bange buitenlands gasten die denken dat wij Poolse supporters een soort wilde beren zijn.’

Vrienden van ADO

Vette check

Tweede kans

De supporters van Legia Warschau hebben een vriendschapsband met ADO Den Haag. Ze dragen elkaars shirts en bezoeken elkaar regelmatig.

PZPN-baas Franciszek Smuda verdient 50.000 zloty’s per maand. Dat is zo’n vijftien keer een modaal Pools maandsalaris.

Gdansk hoopt dat na de afgelaste wedstrijd tegen Frankrijk de volgende, tegen Australië, in hun stadion is. Omdat het stadion in Warschau niet af is.

12

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Vliegtuigcrash bepaalde het hele jaar de politieke agenda. Janusz Palikot Politicus

Doe je thuis ook zo Vuil werk

Oekraïners zijn de Polen van Polen oor het werk dat Nederlanders niet willen en kunnen doen worden Polen ingeschakeld, maar hoe zit het eigenlijk in Polen zelf? Wie bouwt hier de badkamer, wie schrobt de stoep? De werkeloosheid ligt hier op 13 procent dus zou je verwachten dat ze het vuile werk zelf doen. Toch hebben Polen hun eigen ‘Polen’: de Oekraïners. Naar schatting ligt het aantal Oekraïners dat hier werkt rond de 200.000. Het werkelijke aantal is waarschijnlijk stukken hoger omdat er ook zwart en illegaal wordt gewerkt. Volgens cijfers van het ILO uit 2007 heeft 15 procent van de Poolse families een Oekraïense schoonmaakster. ‘Mensen uit de arme delen van Polen verdienen hier niet genoeg, die willen naar Nederland want daar is het loon beter. Voor Oekraïners is het anders, die verdienen hier naar hun normen juist goed’, legt business support manager Bochnacki van uitzendbureau OTTO Work Force uit. Het Nederlandse bedrijf heeft zeven vestigingen in Polen. Het bezorgt Polen in Nederland een baan, maar regelt ook Oekraïners voor Poolse werkgevers. ‘Oekraïne is een erg goede markt’, zegt Bochnacki die zelf ooit in Nederland

V

als simpele uitzendkracht begon maar zich omhoog werkte op de OTTO-ladder. Oekraïners mogen in Polen een half jaar werken, daarna houdt het op. Tenzij de werkgever kan aantonen dat hij geen Poolse krachten kan vinden voor het werk. Dat is makkelijk vanwege de arbeidsmigratiegolf naar het westen: Oekraïners willen in Polen werken, Polen in Nederland en Engeland. Bochnaki verwacht dat de vraag naar Oekraïners flink gaat stijgen. De Duitse arbeidsmarkt is nu ook eindelijk geopend voor Polen en het land krimpt flink. Het geboortecijfer is met 1,4 laag en er is voorspeld dat de bevolking van 38 miljoen in 2060 met 20 procent is afgenomen. Meer buitenlands bloed is nodig. ‘Wij zijn zelf trouwens ook niet al te blij met al onze eigen ‘Polen’,’ zegt student Marek. ‘Problemen die jullie in Nederland hebben met sommige Polen hebben wij hier ook. Maar dan met Oekraïners. Sommigen staan bekend als zuiplappen en ruziezoekers.’

Janusz Palikot vraagt met een vibrator en een pistool aandacht voor seksueel geweld door de politie. GOVER.PL

Janusz maakt ze knettergek #Flamboyant

Janusz Palikot is de bad boy van de Poolse politiek, een skandalist die mediaoptredens opluistert met vibrators, varkenskoppen en keiharde taal. Michiel van Blommestein Warschau V

Geen worst of borsjt, maar ijs

Tegenstanders noemen hem vanwege zijn achtergrond als stinkend rijke alcoholtycoon een Berlusconi-wannabe, een nietsontziende aandachtshoer. Hij begon als parlementslid voor het Burgerplatform van Donald Tusk, maar stapte eruit vanwege teleurstelling over de koers. Vorig jaar april verliet Palikot het parlement en richtte zijn eigen beweging op, na vele naamsperikelen uiteindelijk uitgekomen op Ruch Poparcia (Ondersteuningsbeweging). In 2007 verscheen hij op een persconferentie met een vibrator en een pistool, want in zijn woonplaats Lublin werden dronken vrouwen verkracht door politieagenten. In 2008 toonde hij een afgehakte varkenskop op televisie: ziehier het bestuur van de Poolse voetbalbond. In een blogpost twijfelt hij openlijk over de seksuele geaardheid van oppositieleider Jaroslaw Kaczynski (een eeuwige vrijgezel). En na de vliegtuigcrash bij Smolensk waarbij toenmalig presi-

dent Lech Kaczynski omkwam, stelde Palikot dat de president bloed aan zijn handen had. ‘Het is de enige manier om aandacht te krijgen. Met die vibrator ging het om een dodelijk serieuze zaak die anders in de doofpot zou verdwijnen’, verklaart Palikot. Op zijn afzetten tegen de ‘politieke elite’ na vertoont Palikot weinig gelijkenissen met traditionele Europese populisten. Sterker, hij noemt zichzelf links-liberaal: bestuurlijke vernieuwing, neutraliteit van de overheid, legalisatie van softdrugs, abortus en euthanasie legaliseren en het invoeren van geregistreerde partnerschappen zijn voorbeelden van zijn ‘controversiële’ ideeën. Europa? Een geweldig project dat vooral zo open mogelijk moet blijven! Geert Wilders? ‘Ik geef hem ge-

10% moet op Palikot stemmen Palikot verwacht 10 procent van de stemmen te krijgen. Peilingen geven hem niet eens 5 procent. ‘Komt door de kerk.’

lijk als het gaat om het weren van hoofddoekjes op scholen en openbare ruimtes. Dat vind ik van alle religieuze symbolen. Maar zijn xenofobie en nationalisme zijn verontrustend.’ Terug naar Polen, waar maar één issue politiek belangrijk werd gevonden. ‘Het hele jaar werd de politieke agenda door die vliegtuigcrash bepaald’, zegt hij. ‘Drie miljoen Polen zijn in het buitenland aan de slag gegaan, en we hebben nog steeds vier miljoen werkplekken te weinig. We hebben geen universiteiten in de top 300 van de wereld. Dat alles moest wijken voor een symbolische zaak.’ Zijn belangrijkste, en in Polen meest controversiële, issue blijft de scheiding tussen kerk en staat. De politicus wil het geld dat de Kerk ontvangt uit publieke middelen en belastingsvoordelen aan banden leggen en de politieke invloed van de Kerk indammen. ‘Tijdens de afgelopen presidentsverkiezingen heeft een pastoor zelfs gewaarschuwd dat iemand die op Komorowski stemt geen vergiffenis krijgt voor zijn zonden.’ Terwijl op de dag van de stembusgang (vaak een zondag) geen campagne mag worden gevoerd, ‘worden in preken alsnog oproepen gedaan om vooral op Kaczynski te stemmen. Dat is toch ook campagne voeren?’

Obama, doe eens wat terug voor de Polen! Aktualnosci

Wat is hot news? Dagelijks bericht over waar de Polen het in de krant, op tv en in de kroeg over hebben. Niet worst of borsjt is het favoriete voedsel van Polen. Dat is ijs. Op bijna iedere straathoek is een ijssalon te vinden. In de meeste ijssalons tref je grote bakken Italiaans schepijs in verschillende smaken aan. Alleen deze Pool wil softijs. FOTO: IRIS MECHIELSEN

Michiel van Blommestein WarschauV Al maanden kun je in Polen de tv niet

aanzetten of ze beginnen erover: Obama komt naar Polen. Al jaren geldt Polen als een van de trouwste bondgenoten van Washington. Poolse militairen vochten in Irak en ze vechten nog steeds in Afghanistan. Ondanks dat meer dan de helft van de bevolking tegen was, stemde de Poolse regering in met het plaatsen van een raketschild. En Wikileaks openbaarde dat terreurverdachten in Polen werden ondervraagd, voor ze een enkeltje Guantánamo kregen. Zulke loyaliteit, daar mag je iets voor

terugverwachten? Veel Polen vinden het welletjes: doe eens wat voor ons! Poolse staatsburgers moeten bijvoorbeeld nog steeds een visum hebben om naar de VS te reizen, een plicht die voor veruit de meeste Europese landen is afgeschaft. Nog gênanter: Amerikanen hebben geen visum nodig om Polen in te mogen. De Polen hopen dat Obama dat recht gaat breien, maar beseffen dat de meeste gunsten zijn verstrekt door de regering Bush, dus waarom zou het Obama een moer schelen?

Het beest komt

De weg naar het EK

Haat Michelle kielbasi?

President Obama neemt zijn eigen acht cilinder mee op staatsbezoek in Polen: de best beveiligde auto ter wereld. Bijnaam: The Beast.

Misschien komt de snelweg A2 naar Warschau toch op tijd af voor het EK 2012. De Chinese aannemer is na een conflict weer aan het werk.

Obama komt alleen. Zijn vrouw Michelle heeft de presidentiële Europese trip afgebroken en is naar huis teruggekeerd.

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Mij kan de kerk niets schelen, maar ik moet er wel trouwen.

13

Tomasz Ambtenaar over huwelijkscursus

Liever een speeltuin dan een pausbeeld #Religie In het land

Sto lat - honderd jaar

van paus Johannes Paulus II is de kerk koning. Als het aan een voorzichtig groeiend aantal, jonge, Polen ligt niet lang meer. Met die verering van de paus hebben ze het ook wel gehad.

Na het kerkelijke huwelijk is er een groot feest waar wordt getoast op honderd jaar geluk en gezondheid. Sto lat, sto lat niech zyje, zyje nam. En dan dansen.

Camil Driessen Petra Janbroers Warschau V

Met ontbloot bovenlijf hangt een gespierde gast uit de kooi terwijl hij rijdende bewegingen maakt op Paparazzi van Lady Gaga. De dansvloer van gay club Narranganset in Lodz is voor een kwart gevuld. Evelina (25) schreeuwt iets in het oor van haar broer David (23). Ze weet sinds een jaar dat hij homo is. ‘In het begin vond ik het verschrikkelijk moeilijk. Ik zag mijn broer als de ideale echtgenoot. Al mijn vriendinnen vinden hem leuk. Maar na een tijdje besefte ik dat hij mijn broer is, dat ik van hem hou, hoe hij ook is’, roept ze over de muziek heen. David ontdekte zijn ware aard toen hij tijdens zijn studie een groepje homovrienden kreeg. Zijn seksuele voorkeur moet hij angstvallig geheim houden voor de buitenwereld. En voor zijn eigen familie. ‘Ik zal het mijn ouders nooit kunnen vertellen, dan willen ze niks meer met me te maken hebben’, zegt hij. ‘Ze zijn streng gelovig.’ Mannen met mannen, of vrouwen met vrouwen, dat vindt 90 procent van de Poolse bevolking, bleek onlangs uit een peiling, ‘onnatuurlijk’.

Biechten Polen is het vroomste land van Europa, zo’n 90 procent van de bevolking is katholiek. Rond de 35 procent gaat elke zondag nog naar de kerk, met de hele familie en netjes in het pak. Vier op de vijf Polen zegt eens per jaar te biechten, 60 procent zelfs meerdere keren. Genoeg welwillende oren: er zijn 28.000 priesters in 9.990 parochies. De kerk zit diep in de genen van de Pool. Een Pool trouwt dus in de kerk, punt. Hij gaat er ter communie en betaalt er zonder klagen voor. Een begrafenis zonder kerkelijke uitvaart, daar is geen sprake van. Als de priester op de deur klopt voor een bijdrage

De kerk is nog altijd oppermachtig in Polen, maar er groeit ook verzet. IRIS MECHIELSEN

aan de restauratie van een glas-inlood-raam voor de kerk, dan dokt een Pool, ook al komt hij er zelden. Dat hoort allemaal zo. Tot grote frustratie van de 31-jarige gemeenteambtenaar in Lodz, Tomasz: ‘Het is ongelooflijk. Als je gaat trouwen moet je een twee maanden durende cursus bij de kerk volgen en vertelt een priester dat je alleen seks mag hebben om je voort te planten. Mij kan de kerk niks schelen, maar ik moet er wel trouwen: voor mijn ouders en familie.’ Een homohuwelijk in Polen? Met

Sint Juttemis misschien. Driekwart van de bevolking is ertegen. Homo’s die kinderen mogen adopteren? Je bent niet goed snik, vindt de overgrote meerderheid. Abortus? Strikt verboden tenzij sprake is van verkrachting, een zwaar gehandicapt kind of het leven van de moeder door de zwangerschap wordt bedreigd. Duizenden vrouwen gaan jaarlijk ondergronds of reizen naar Groot-Brittannië om zich als ‘noodgeval’ gratis te laten helpen. Kunstmatige bevruchting? In 2008 zetten meerdere bisschoppen hun handtekening on-

der een burgerinitiatief om ivf strafbaar te maken, inclusief aartsbisschop Jozef Michalik von Przemysl. Dwarse politici dreigden ze met excommunicatie (ondanks dit grof geschut haalde het wetsvoorstel het overigens niet). Euthanasie? Het Vaticaan gruwt er van, dus reken er maar niet op dat het snel legaal wordt.

Seks voor het huwelijk Van de jeugd komt het ook niet altijd. Die is vaak van binnen nog conservatief. Neem Martha (27). Ze is katholiek, maar gaat alleen op feestdagen

naar de kerk. Ze vindt dat seks voor het huwelijk moet kunnen maar is faliekant tegen abortus en euthanasie. ‘Als de regeringspartijen abortus en euthanasie toelaten dan draag ook ik daarvoor de morele verantwoordelijkheid. Ook als ik niet op ze heb gestemd. Ik betaal belasting en daarvan wordt dan ook die abortus betaald.’ Een deel van de impact die de kerk nog immer op het dagelijkse doen en denken heeft, wordt verklaard uit haar rol tijdens de 44 jaar durende communistische bezetting van Polen. Religieuze expressie werd door de Sovjet-Unie onderdrukt; er werden decennia lang geen kerken gebouwd. ‘De kerk was voor de mensen het enige toevluchtsoord’, zegt professor Adam Jagiello-Rusilowski van de universiteit in Gdansk. ‘De schappen in de staatswinkels waren leeg, maar de kerk zorgde voor eten en kleren. Mensen die nooit naar de mis kwamen, wisten de weg nu wel te vinden. De Amerikanen regelden printmachines waarop verzetspamfletten werden geproduceerd.’ De inmiddels tot paus benoemde Pool Karol Jozef Wojtyla spoorde dat verzet ferm aan. De vrome leider van de arbeidersbeweging Solidariteit Lech Walesa onderhield innige contacten met hem en is, zoals de meeste Polen, helemaal hotel de botel van de zaligverklaring van deze Johannes Paules II op 1 mei. Hij schrijft het zelfs in het inflightmagazine van de Poolse luchtvaartmaatschappij LOT. Toch stuit de verering van deze ‘Great Pole’, zoals Walesa hem liefdevol noemt, sommige minder devote Polen wel tegen de borst. In Gdansk kwamen buurtbewoners onlangs in opstand tegen de bouw van een nieuwe kerk, omdat ze vonden dat er een winkelcentrum moest komen. En elders in de stad demonstreerden jonge moeders tegen de plaatsing van een massief, duur pausbeeld. Ze wilden een speeltuintje voor hun kleuters in het park. De paus won.

Zalig in Amsterdam

Moslimminderheid

Devoot

Zo’n 400 Polen kwamen op 1 mei bijeen in de Pauluskerk in Amsterdam om de zaligverklaring van ‘hun’ paus te vieren.

Er zijn naar schatting 31.000 moslims in Polen, waarvan 5.000 Tataren. De meeste moslims komen uit Bosnië-Herzegovina en Tsjetsjenië.

Polen is sinds 966 officieel katholiek. De stad Tarnow is het meest devoot: 89,9 % van de gelovigen gaat er wekelijks naar de kerk.

14

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Wij zorgen voor maatschappelijke discussie. Dorota Glazewska Krytyka Polityczna

Blowen kan dankzij Krytyka #Activisme

Krytyka Polityczna zorgde ervoor dat de softdrugswetgeving werd geliberaliseerd. De sociale jongerenbeweging wordt steeds machtiger. Camil Driessen Warschau V

De regenboogvlag hangt er nog steeds. ‘We zijn natuurlijk voor gelijke rechten voor homo’s, maar hingen hem op toen de paus zalig werd verklaard en de straat vol hing met Poolse vlaggen en die van het Vaticaan.’ Financieel directeur Dorota Glazewska lacht als ze vertelt dat Krytyka Polityczna (Kritische Politiek) graag provoceert. Tegelijkertijd brachten ze namelijk ook het boek Anty-Papiez (tegen de paus) uit. Krytyka Polityczna is een denktank, collectief van intellectuelen en kunstenaars, magazine, website, een links-cultureel centrum met gigantische bar (Nowy Swiat vernoemd naar A Brave New World) en dus ook een uitgeverij. Aanjager van de langzame liberalisering in het oerconservatieve Polen. In 2002 in Warschau begonnen met een magazine maar inmiddels uitgegroeid tot een sociale beweging die ongekend populair is onder jonge Polen. Ze hebben 20 lokale afdelingen in Polen en zelfs een kantoor in Oekraine en Engeland. Opgericht door een stel geëngageerde studenten om de Poolse intellectuele elite nieuw leven in te blazen. De club heeft meer dan honderd werknemers en duizenden vrijwilligers. In plaats van de politiek in te gaan (‘die is corrupt’), laten ze politici voor ze lopen. En hoe.

Masterplan blowen Deze week tekende de Poolse president Bronisław Komorowski de nieuwe drugswet die voor Poolse begrippen nogal liberaal is. Als je een jointje rookt hoeft het OM je niet meer voor de rechter te slepen. Allemaal dankzij Krytyka Polityczna dat twee jaar geleden subsidie kreeg van het Open Society Institute voor hun masterplan Liberaliseer Drugsbeleid. Conservatieve wetten veranderen doe je als volgt: ‘We begonnen met de publicatie van een boek over de fouten in het softdrugsbeleid’, vertelt Glazewska enthousiast. ‘Toen zijn we de media gaan bestoken.’ Eerst maak-

De regenboogvlag hangt er nog bij de liberale denktank Krytyka. IRIS MECHIELSEN

ten ze een promovideo met beroemdheden zoals acteurs en musici. Daarna waren de gerenommeerde denkers aan de beurt: hoogleraren, en zelfs een oud-president ondertekenden een open brief in de krant. Vervolgens vonden ze een politicus om de liberale wet in te dienen. ‘Wij zorgen voor maatschappelijke discussie, veranderen het discours.’ Krytyka Polityczna is dé politiekmaatschappelijke kracht die het nieuwe Polen belichaamt. Ze loopt mijlen voor op wat politici in het par-

lement willen. Strijdt voor homorechten, legalisering van abortus en euthanasie, probeert ervoor te zorgen dat mensen anders gaan nadenken. Hands on, links, idealistisch, maar ook enorm pragmatisch. Dat doet soms pijn. Zo worden feesten in de bar Nowy Siat gesponsord door Red Bull. Glazewska verontschuldigt zich heftig. ‘Het liefst verkoop ik ook alleen maar Fair Trade producten, maar wij gebruiken het geld voor een goed doel: om onze activiteiten mee te betalen. Wij zijn geen anarchisten.’

Typisch Pools Taxi

Regels zijn regels

axi’s aanhouden kan nog best lastig zijn als ze met 88 langsscheuren in het centrum. Daarom bellen we in het restaurant met het taxibedrijf om een gezelschap van zes naar huis te brengen. Het bedrijf vindt dat we daar twee taxi’s voor nodighebben, ze weigeren meer dan vier passagiers per taxi mee te nemen. Regels. De eerste taxi arriveert op tijd. Maar wat blijkt: het is een soort busje waar we met gemak met zijn zessen inpassen. Handig toch? Kan die tweede taxi afbesteld worden. Maar als we ons er allemaal ingevouwen hebben, weigert de chauffeur te vertrekken. ‘No, two taxi’s’, zegt hij. ‘We don’t need two, yours is big enough’, werpen we tegen. ‘Let’s go please.’ Nee hoor. Doet ie niet. ‘Two taxi’s.’ Wat nu? We verhogen de verbale druk, alweer zonder effect. Noodgedwongen stapt de helft uit – taxi wint. ‘Okay, go.’ Maar hij wil niet wegrijden. ‘Bring them home, come on!’, roepen we vanaf de stoep. Hij lacht en zijn hoofd zakt naar het stuur waar het seconden lang stuiterend tegen het rubber blijft hangen. Onmacht heeft volledig bezit van hem genomen. Afwijken van de afspraak kan

T

natuurlijk niet, ook al stroomt zijn taxi leeg. Nu stapt iedereen uit, het geduld met dit vervoersproject is op. We lopen in de richting van een hotel waar andere taxi’s staan. Even volgt de lege taxi ons in wandeltempo, alsof er nog een kans is dat we van zijn diensten gebruik gaan maken. Bij het hotel alweer onduidelijkheid. Één chauffeur is meteen bereid te vertrekken, maar de andere loopt drukgebarend de lobby binnen. Even later is hij terug met papieren in zijn hand en er volgt koortsachtig overleg met zijn college. En ja, opeens kunnen we weg nadat overeenstemming is bereikt. Geen idee waarover. Algauw blijken we in ‘e’en hoteltaxi te zijn gestapt, terwijl de andere een gewone is. De ‘gewone’ taxi weigert zijn meter aan te zetten, ondanks herhaaldelijk verzoek, en wijst naar de hoteltaxi. Bij aankomst blijkt waarom: de hoteltaxi rekent ons het drievoudige tarief. Maar hé, we zijn wel thuis. Op zijn Pools.

Einde Poolse babyboom

Hooligans opgepakt

Warschau Voor het eerst in zeven jaar zijn de geboortecijfers gedaald. In 2009 werden er 419.000 kinderen in Polen geboren, afgelopen jaar waren dit er 6.000 minder. Demografen zijn bang dat zo de pensioenen in gevaar komen.

Warschau Dertien hooligans zijn opgepakt nadat de politie deze week de foto’s van vijftig relschoppers vrijgaf. De hooligans veroorzaakten rellen na de wedstrijd tussen Legia Warzawa en Lech Poznan op 3 mei.

Een Fries lesje Subsidiekunde #Kasjoeben

De Kasjoeben in Polen zijn Frieslandexperts. Want? ‘Ze weten precies hoe je geld van de overheid kunt krijgen.’ Kristel Segeren Gdansk V

‘We zijn nogal koppig’, zegt Lukasz Richert. ‘Net als jullie Friezen.’ De voorzitter van de Vereniging voor Kasjoeben zit in zijn kantoor, dat één groot logo is. De muren zijn knalgeel en op iedere vierkante meter zit een gitzwarte griffioen geplakt. Dat symboliek belangrijk is blijkt als Richert even later een beschilderde mok op tafel zet. ‘Hier staat ons nationale

volkslied op’, grijnst hij. De Kasjoeben wonen in de noordelijke streek Pommeren, en hebben hun eigen taal en cultuur. Ze waren eeuwenlang de speelbal van Duitsers, Polen en Russen. ‘De betekenis van Kasjoeb stond gelijk aan een dom persoon.’ De Sovjets verboden de taal. ‘Mijn vader kreeg op school een zakdoek om zijn mond geknoopt, zodat hij zijn tongval zou afleren.’ Nu is Kasjoebisch juist hip. ‘Zo’n vijf jaar geleden zong een meisje een volksliedje bij de Poolse Idols’, vertelt Richert. ‘Het was voor ons als een revolutie. Ze won niet alleen de wedstrijd, maar ook onze trots terug.’ En MTV maakte de Kasjoebische pop-

groep Chëcz populair. ‘Hoewel ze niet zo succesvol waren als de Friese band De Kast, hoor.’ Richert blijkt meer van de Friezen af te weten. ‘We hebben veel van ze geleerd, ze weten precies hoe je geld van de overheid kunt krijgen. Wij hadden nog nooit van culturele subsidies gehoord.’ Ze lanceerden daarop een eigen radiozender, afgekeken van Radio Fryslân. ‘En recent hebben we net als de Friezen een eigen omroep gelanceerd. Nu nog een krant.’ Premier Donald Tusk mag zich de grootste Kasjoebische celebrity noemen. ‘Hoewel hij om de eer strijdt met schrijver Günther Grass. Beiden zijn echte Kasjoeben, doorbijters.’

Parijski

Welkom vreemde

Voorzitterschapsfeest

Nogal wat vooraanstaande Polen verhuisden in de 18e en 19e eeuw naar Parijs en werden wereldberoemd. Neem Frédéric Chopin en Marie Curie.

Polen staan bekend als gastvrije mensen als je bij ze over de vloer komt. ‘Gast in het huis, God in het huis’, is een eeuwenoude Poolse uitdrukking.

Honderdduizenden Polen worden verwacht op het concert Warschaw Calling ter ere van het EU-voorzitterschap dat op 1 juli begint.

15

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Stemmen in het belang van de stad doet niemand. Patrick den Bult Gemeenteraadslid in Krakau

Gemeenteraadslid Patrick den Bult (midden, roze overhemd) in de raadszaal van het gemeentehuis van Krakau. IRIS MECHIELSEN

‘Het is zo populistisch allemaal’ #Rebel Polen is een democratie, maar werkt niet goed. De Nederlander Patrick den Bult verbaast zich er als gemeenteraadslid in Krakau dagelijks over. ‘Belangenverstrengeling is hier volstrekt normaal.’

Jan-Hein Strop Krakau V

Nergens in Polen kom je zo dicht bij de democratie als in de Rada van Krakau. Belangstellenden lopen tijdens een zitting van de gemeenteraad zo naar hun volksvertegenwoordiger – geen pasjes, geen controle. Voorbij de open deuren openbaart zich een prachtige zaal, die de sfeer ademt van het begin van de vorige eeuw. In dit historische decor zit een Nederlander, met achter zijn bril een paar vrolijke ogen. Dat Patrick den Bult (40) als buitenlander – hij heeft inmiddels wel een Pools paspoort – plaats heeft in het gemeentebestuur is bijzonder. Hij haalde er tijdens de verkiezingen vorig jaar november zelfs het nationale nieuws mee. ‘Ik kreeg veel free publicity’, zegt Den Bult als hij na een stemming even de zaal kan verlaten. ‘Ook omdat er niet vaak mensen de politiek ingaan die wat bereikt hebben.’ Hij was gewaarschuwd voor de ondoorgrondelijke gemeentepolitiek en woont al sinds 1997 in Polen,

maar verbaasd over de gang van zaken is hij wel. ‘Het is onmogelijk om hier structureel beleid te voeren. Het is allemaal zo populistisch.’ Hij wil in de raad het in zijn ogen conservatieve Krakau moderner en bedrijfsvriendelijker maken. Daarom zit de manager van het Duitse supermarktconcern Kaufland (hiervoor Ahold en Shell) bij de rechts-liberale partij PO, die 24 van de 43 zetels heeft. Maar met een meerderheid kun je toch beleid maken? Den Bult lacht. ‘Zou je denken, maar zo werkt het hier niet.’

enkele zetel heeft in de raad. Tel hierbij op dat er volgens Den Bult in zijn partij – en alle andere trouwens – geen enkele ideologische eenheid is. Dat is mede het gevolg van een districtenstelsel, waardoor de gemeenteraadsleden allemaal een be-

Districtenstelsel

De rechts-liberale PO heeft 24 van de 43 zetels in de gemeenteraad van Krakau. Desondanks is er geen eenduidig beleid.

Om dat te begrijpen moet je weten dat Krakau bestuurd wordt door een gekozen burgemeester, die in tegenstelling tot de Nederlandse situatie zelf zijn wethouders kiest. Dit bestuur dient voorstellen in waarover de gemeenteraad moet stemmen. De raad kan zelf voorstellen indienen, maar die kan de burgemeester naast zich neerleggen. De burgemeester is in dit geval van de socialistische partij, die naast die van hemzelf geen

24 zetels

paalde wijk vertegenwoordigen. Zulke rechtstreekse vertegenwoordiging heeft voordelen, maar niet alleen: ‘Voor iets stemmen dat in het algemeen belang is van de stad maar nadelig voor jouw wijk, doet nie-

mand. Dan wordt je namelijk niet herkozen. En dat willen ze wel allemaal.’ Voorbelden van dit gebrek aan beleid te over. Een voorstel om de kinderbijslag gedeeltelijk inkomensafhankelijk te maken, en het vrijkomende geld te besteden aan verbetering van de kinderopvang, zodat vrouwen kunnen werken, haalde het onlangs niet. ‘Het zou de woede van de achterban kunnen wekken.’ Rechts-liberaal is zijn partij vooral in naam. ‘Ik zit nu met tweederde socialisten in de partij’, vertelt hij alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Hoe dat komt? De lijst blijkt niet opgebouwd met verschillende specialisten om de strategie te dienen, zoals dat in Nederland gaat. De lijst wordt samengesteld door de regionale partijleider in het parlement in Warschau. ‘Die zet de mensen op de lijst die op hem hebben gestemd, ongeacht politieke kleur. Om deze reden is het ook heel normaal om van partij te wisselen.’ Vanuit ons perspectief allemaal wat curieus, maar echt verbazingwek-

kend – zelfs voor iemand die al veertien jaar in het land woont – is de openlijke belangenverstrengeling. ‘Een van onze raadsleden is chef van de cultuurcommissie en heeft erdoor gekregen dat het theater waar hij werkt een half miljoen extra krijgt. Volstrekt normaal, daar kijkt niemand van op hier.’

Achterkamers Hoe dit soort beslissingen tot stand komt? Geen idee, moet de veertiger bekennen. Het wordt ergens met de burgemeester geregeld in achterkamers, waar Den Haag nog wat van kan leren. ‘Alle deals worden achter de schermen gemaakt. Het is verre van transparant.’ Maar dat mag de pret voor hem als relatieve buitenstaander niet drukken. ‘Heerlijk een beetje schoppen hier en daar.’ Zo ziet de Nederlander de politieke cultuur langzaam veranderen in de goede richting. ‘Niet te negatief verhaal van maken’, roept hij bij het afscheid. ‘Schrijf je wel op dat Krakau een geweldige stad is?’

Op de vlakte

Sporen

Sushi

Het woord Polen is afkomstig van het Poolse woord Pole, hetgeen veld of vlakte betekent. De Wisla is de langste rivier, 1.047 kilometer.

Polen heeft 2.3072 kilometer spoorweg. Door achterstallig onderhoud rijden treinen relatief langzaam op de meeste trajecten.

De nieuwste eettrend zijn de sushi restaurants. Hoewel het personeel niet uit Japan komt doen ze er alles aan om op ze te lijken, met knotje en sik.

16

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

style Marks Soort Mensen; door Mark Koster, Maarten Bloem en Persis Bekkering

Duncan Stutterheim zegt zijn privéjet vaarwel #ID&T

Groendoener Duncan Stutterheim lag wakker van een MSM-verhaal en besloot ons te mailen.

V

Duncan Stutterheim, baas van dansbedrijf ID&T, kon zaterdag niet bij een goededoelenactie zijn omdat zijn privévliegtuig kapot was, onthulde Persis Hilton dinsdag in deze krant. Nienke, een pr-dame, had het verklapt. Oeps, was hij niet een duurzame jongen die zijn Porsch verruilde voor een lelijke Prius? Stutterheim reageert per mail op de aantijgingen.

Sta ik erachter dat ik eigenlijk zaterdag naar Servië met een privé vlucht ga, Ja. We zullen het ook af en toe in de toekomst blijven doen, maar wel huren als het echt moet. Wij hebben 20 steden door de wereld waar wij feesten geven en af en toe vliegt de KLM of Transavia niet op een plaats. Ben je meer dan 10 uur onderweg en en soms dan ook 10 uur terug onderweg. Afgelopen hadden wij 2 belangrijke mensen uit Amerika over die net 13 uur hadden gevlogen, dan is heel de dag onderweg zijn en meteen weer terug zonder slapen vanuit een feest

De BN’ ers kopen liters Caroline Kooij mag zich sinds deze week Meesterbereider noemen in het ijsvak. Bij haar ijssalon De Hoop in ’t Gooi kost een bolletje nog gewoon 80 cent. U bent nu Meesterbereider, wat houdt het in? ‘Het is een titel die je niet zomaar krijgt. Je moet een proefschrift schrijven en je moet een meesterproef afleggen. Ik had een ijsbuffet met het thema Gooische Vrouwen gemaakt, en ook een ijsje.’

Redactie MSM Amsterdam

‘Nienke kletste niet. Het vliegtuig was stuk. Vliegtuig??? Ja je leest het goed. De groene man van de prius en nu een 316 a label had een belang in een vliegtuigje waar wij af en toe door Europa hebben gevlogen, volgens mij 40 uur afgelopen jaar. Probeer heel de dag te verdedigen dat het kan, maar lig er kennelijk wakker van en ben van mening dat het een slap verhaal is om een deel eigenaar te zijn van een vliegtuigje en links te zeggen dat je millieu belangrijk vindt. Toeval bestaat ook niet, zeg ik altijd maar, en afgelopen zaterdag (voordat het stuk uitkwam : ), hebben wij het vliegtuigje verkocht.

Q&A Caroline Kooij

Wat zit daar in? ‘Lychee-ijs, eetbare roosjes en frambozen.’ Waarom wilde u graag meester worden? ‘Het is het hoogsthaalbare binnen onze branche. En ik vind het leuk het maximale uit mijzelf te halen.’ U verkoopt toch gewoon ijs? ‘Ho ho, er komt wel een hoop meer bij kijken dan alleen schepijs. Ik maak ook ijsbonbons voor speciale aanvragen, ik verzorg ijsbuffetten en verkoop veel (bruids)taarten. Door een krantenartikel waarin stond dat het snel geld verdienen is

in deze branche zijn er veel ijssalons bijgekomen. Maar zo makkelijk is het niet.’ Is het sappelen? ‘Nee, de zaak gaat goed, de marges zijn hoog. Maar vergis je niet in de investeringen.’ U zit in Blaricum, het zal we aan de prijs zijn bij u... ‘Juist niet. We verkopen gewoon een bolletje voor 80 cent. Ik heb liever 200 mensen voor de deur die drie keer in de week komen dan 20 die 1 keer in de week komen.’ Veel BN’ers als vaste klant? ‘Die komen ook, ik noem geen namen. Het zijn ook maar normale mensen zeg ik altijd. Ze nemen vaak liters mee naar huis.’ Snoept u van uw eigen waar? ‘Ja, maar tachtig uur werken in de week houdt je slank.’ Wat een inzet! Gelukkig bent u in de winter vrij? ‘Wij zijn van maart tot november open. Ook in het najaar is er vraag. En in de winter zit ik vaak in Italië om cursussen te volgen en trends.’

Tweet van de dag Duncan Stutterheim worstelt met zijn groene principes. JOUKE BOS

niet de meest ‘klant vriendelijke’ benadering, maar we hebben het wel gedaan en die 2 mensen hebben een top tijd gehad:) Maar als wij een persconferentie in Barcelona hebben, zoals 2 weken geleden, dan zitten wij ‘gewoon’ in de KLM Kan ik nu wel nog 1 a 2 keer in de week vlees eten? vlees ie eigenlijk de grootste vervuiler Moet ik nu echt overal spaar lampen indraaien? Niet meer met de auto op vakantie? Eigenlijk al je co2 uitstoot compenseren? Is 10% vd winst dan wel genoeg van het bedrijf om terug te stoppen? waarom niet 50% of niet alles want

ben je echt goed bezig. Laten we hopelijk wel blij zijn met alle beetjes die mensen doen en laten we vooral naar de overheid kijken. -Een nieuwe kolen centrale bouwen, die net zo veel uitstoot produceert als 9 miljoen auto’s -alle subsidie afschaffen op A labels omdat het echt werkt en mensen massaal het doen maar nu komt er weer te weinig geld binnen. -niet investeren in duurzame oplossingen zoals Zon of Wind energie.

Als je de wereld binnenkomt, staat jouw taak in het goddelijke plan al vast, je hoeft alleen maar te ontdekken wat dat is en het te leven... Kim Feenstra doet als Deepak Chopra (zucht).

O ja, ik ben nog wel bezig met een brevet te halen en zal af en toe de lucht gaan vervuilen met een propellor vliegtuig, maar zal dan uitrekenen wat ik uitstoot en compenseren:)’

MSM agenda Moby met zijn cameraatje

Een weekje vol met kunsten en een beetje golf Elke vrijdag verklappen we waar MSM volgende week opduikt om te eavesdroppen, stoken of in te palmen.

Maandag Wij kunnen niet golfen en dat komt mooi uit, op de baan in Sint Michielsgestel mogen we namelijk niet beppen. René Froger, Humberto Tan en nog een blik BN’ers slaan een balletje voor diabetesonderzoek.

Dinsdag Moby maakt dansnummertjes en woont in een dikke en mooie mansion te LA. MSM is jaloers en zal de man dat vandaag vertellen. De muzikant pielt soms met een Leica en exposeert in A’ dam.

Woensdag Het is nationale buitenspeeldag, wij smeren hem naar de The Grand, ons lievelingshotel in Amsterdam. Ook daar een vernissage rond foto’s. Por-

tretten van Hollywoodsterren in dit geval.

Donderdag Op Hemelvaart doen we kinderachtig in Panama en gooien we gratis met taarten. In de avond gaan we luisteren en wellicht even praten met Yann Tiersen in Tivoli. Tiersen is een soort Ennio Morricone. De man van de deuntjes op de klavier voor films als Twilight en Amélie.

Vrijdag Vandaag shoppen we met Persis Hilton op de Nieuwendijk. We zijn op zoek naar sletterige klederdracht. Op zaterdag is de Slutwalk in Amsterdam en wij lopen natuurlijk mee. Op deze dag strijden we voor het recht om ons als slet te kleden, zonder meteen verkracht te willen worden.

8 dagen inclusief vlucht al vanaf

€ 219

p. p. Het best bewaarde geheim van de Middellandse Zee www.malta.nl

Ook de jury vond de 3JS shit

Stoelendans bij X-Factor USA

Mailen met Oprah

De vakjury van het Eurovisie Songfestival vond de 3JS net zo slecht als de kijkers thuis. Het trio eindigde bij de bobo’s op de een na laatste plek.

Het Amerikaanse X-Factor-avontuur van Cheryl Cole was kort. De Britse is vervangen door een zangeres. Haar Britse accent zou te lastig zijn.

Oprah Winfrey is klaar op tv maar houdt contact met fans. Die mogen haar mailen, en Oprah antwoordt altijd zelf. Yeah right!

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

MsM

Elk huis heeft zijn kruis, waarom ben jij dat kruis niet?

#DSK-gate Vrouwelijk personeel is vaak het

slachtoffer, maar MSM heeft tips hoe de dames de rollen om kunnen draaien en zelf een slag kunnen slaan uit hun ondergeschikte positie. ‘Neem geen hergebruikte hotelkamers, ga voor inpandige escapades.’

17

Kamermeisje met happy ending

Met de klok mee: Rebecca Loos, Rijkaard met derde vrouw en kind, Schwarzenegger met gezin en Al Gore, ook al stout. FOTO’S: HOLLANDSE HOOGTE, REUTERS

Redactie MSM Amsterdam V

Tja, hoe gaat zoiets? Komt een topman in zijn kamer en heeft lekkere trek. Wat te doen? Dominique Strauss-Kahn, een wat ongeduldig Frans viezig heerschap met opvliegende lendenen, pakte het eerste vrouwenvlees dat voor handen was, maar dit was (gaan we vanuit) toch een wat uitzonderlijk primitieve reactie. Kamermeisjes en dienstertjes in hotels worden meestal iets omzichtiger benaderd om wat libido-remmende handelingen te verrichten, weten we uit een klein onderzoekje door hotellobby’s. Neem nu Al Gore. Niet helemaal Bill Clinton, die greep een stagiaire en vulde haar op met een sigaar, Gore is veel subtieler. Toen de Amerikaanse milieugoeroe in oktober 2006 Nederland aandeed, vroeg hij op zijn kamer van een bekend Amsterdams hotel om een masseuse. De vrouw, zo vangt MSM lobbygefluister op, deed haar ontspannende werk voor de

duurzame Democraat, tot hij haar om een vrolijk einde vroeg. Kijk, dat is net even anders dan meteen je hand in de broek stoppen van een meisje dat de ijskast komt bijvullen. Netjes vragen is al een deel van het verhaal. De Hollandse masseermevrouw kon zich er prima uitdraaien, al was het wel even gênant om de familieman, toen nog getrouwd met moraalridder Tipper Gore, dergelijke verzoeken te horen doen. ‘In Nederland kunt u gewoon naar de hoeren, hoor’, adviseerde ze hem. Waarna ze zijn kamer verliet, het voorval bij de directie meldde, en naar huis ging. Zo liep dit gênante incident met een sisser af. Anders dan in juli van hetzelfde jaar, toen ene Molly Hagerty de groene activist in Hotel Lucia in Portland kwam loskneden. Ook zij claimde door Gore om seks te zijn gevraagd. Toen de masseuse weigerde, zou hij agressief zijn geworden. Jaren later volgde een rechtszaak, waar Al Gore met zuiver blazoen uitkwam. Oh, machtige mannen en gedienstige

meisjes. DSK was slechts de mediahype in een hooiberg. ‘Oestermeisje’ bijvoorbeeld horen we donderdag uit bij de lancering van Bastiaan van Schaiks glossy The Luxury List. Oestermeisje is een bedrijfsconcept, waarbij dames kunnen worden ingehuurd als wandelende oesterbar. Het meisje vertelt: ‘Als ik mannen een oester aanbied, hoor ik vaak: ‘Nee dank je, maar ik heb wel zin in jouw oester.’ Heel grappig’, tandenknarst ze sarcastisch.

DSK-light Modesavant Fiona Hering heeft in haar studentenjaren als serveerster voor een Van der Valk-restaurant gewerkt, komen we op hetzelfde feestje te weten. ‘We liepen daar in pakjes rond met een toekan erop. Die moest ik zelf kopen, als investering. Het kostte me twee zondagen werken om dat terug te verdienen. Hoe dan ook, als ik langs de tafel liep hadden veel mannen de neiging om aan die toekan te trekken.’ DSK-light, zullen we maar zeggen. Maar andersom kan het ook. Als je

dan toch in de minderwaardige positie zit als dame in de ‘dienstensector’, kun je het maar beter ombuigen tot lucratieve business. Neem geen hergebruikte hotelkamers, maar ga voor inpandige escapades. Elk huis heeft zijn kruis, waarom kan jij dat kruis niet zijn? Vier voorbeelden. PA-gate: Rebecca Loos. Nadat de PA van David Beckham had onthuld de voetballer wel heel intiem te kennen, volgde een internationale tvloopbaan. De rondborstige biseksueel presenteerde onder meer Shownieuws en Hart van Oranje. In Engeland moest ze eens een varken helpen masturberen op tv (bijna even afgrijselijk als aan de gestrekte 30 centimeter van DSK te moeten ontsnappen). Nanny-gate: Of doe het als Stefanie Rucker, de nanny van Frank Rijkaard. Zij pikte de balschopper af van zijn vrouw, door opeens zwanger van hem te zijn. Inmiddels mag Rucker zich Rijkaards derde vrouw noemen. De nanny en de baas is kennelijk een hete combinatie. Jude Law proefde

ook al eens aan deze verboden vrucht, maar zijn toenmalige verloofde Sienna Miller nam de afgelikte flapoor-Brit grootmoedig weer terug. Huishoudstergate: Arnie Schwarzenegger verwekte een buitenechtelijke kind bij zijn huishoudster Mildred Patricia Baena (50). Arnie’s vrouw Maria Shriver, 25 jaar met de Oostenrijkse bodybuilder getrouwd, pakte meteen haar biezen. Ze heeft nu een juridische witte haai ingehuurd, waardoor zelfs de Sperminator het dunne vocht door de broek voelt lopen. Ze krijgt 400 miljoen dollar voor Arnie’s slippertjes, fluisteren gossipwebsites.

Businessmodel Prinses Inge, die we kennen als de veeleisende big-bucks-babe uit de serie Nederlandse Hollywoodvrouwen, heeft ten slotte nog een tip voor dienstmeisjes op zwart zaad. Het heeft iets te maken met een andere kleur zaad. ‘En het businessmodel heet: kamermeisje met happy ending.’ De .nl-domeinnaam is nog vrij.

Nieuwe Wilhelmina

Mannen van VI werken door

Bryan Adams komt niet meer

Petra Laseur, Anne-Wil Blankers en Els Ingeborg Smits gaan om en om koningin Wilhelmina spelen in de musical Soldaat van Oranje.

Wegens succes mogen ze door, de mannen van Voetbal International. Tot het WK van 2014 kibbelt het trio vrolijk door voor de bühne.

Bryan Adams kan niet komen op de vervangende datum van het Royal Beach Concert dat volgende week zou plaatsvinden, zo meldt hij op Facebook.

Ga mee!

Reizen

Uw bestemming voor effectief adverteren. Het reisaanbod in de zeven regionale dagbladen van Wegener NieuwsMedia en De Pers is voor onze lezers wekelijks een bron van inspiratie.

U bereikt met uw advertentie ruim 3,2 miljoen lezers* Voor informatie en reserveringen:

Wegener NieuwsMedia Postbus 26 7300 HB Apeldoorn [email protected]

3 dagen

Antwerpen v.a.

€ 79,-

www.bungalowpark-nuilerveld.nl

Kom naar LANGELO voor een mooie rustige fietsvakantie in een schitterende bosrijke omgeving va € 24,- p.p.p.d. Gr. fietsen beschikb. Café-Pension Bralts. 0592-612289 www.bralts.nl Dwingeloo, 'n gezellig thuis div. HP arrangementen

Gratis fietsen in Bourgogne 9-daagse busreis jul/aug www.aktivatours.nl DJOSER FIETS Cuba 18 dgn v.a. € 2085,- Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400

Praag € 99,-

4 dagen

Berlijn v.a.

€ 119,-

4 dagen

Parijs v.a. € 119,-

050-3091489 www.peizerhorst.nl

Modern comfort in ouderwets gezellig pension 0521 - 593835 www.hetrustigeheuveltje.nl

Eiffel. 8dgs. Wandelvak. vanuit 6-huizendorp. Juli/Aug. € 495 incl trein.  0517433228 www.voettochten.nl Hemelvaart wandelreis Ardennen 5-d vertrek 1 juni € 475,www.aktivatours.nl

Ontdek het wandelen afgestemd op het kloosterritme van Trappisten, op de grens van België en Frankrijk, in bosrijk en glooiend gebied; de geur van kaas en bier komt u overal tegen in de vallei. U trekt op in kleine groep olv gids. Info en online boeken www.dewandelmaat.nl

DJOSER Wandel Azoren 14 dgn v.a. € 1845,- Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400

5 DAGEN PRAAG / BERLIJN / PARIJS

v.a. € 199,-

___________________________________________________________________________________________________

www.bolderman.nl  (0318) 580 958

Londen € 149,-

7 km onder Groningen: TH bijz. luxe 2 p. appartement. Mooi, wandel/fiets/natuurgebied,

ORVAL, 24-29 juni

4 dagen v.a.

Fiets- en Wandelarr. h.p. 4 dgn/3 nachten. p.p. €149,0599 - 512 204 Drenthe WWW.HOTELNIEVEEN.NL

NORG: 2-6pers. comfort app. Roden, kl.groene camp.t.h. 2-4 nabij restaurants, natuurgeb. 6-12p.bung’s ook trekkershut. en zwembad. Aanbiedingen: 050-5019261 www.dorado.nl www.sfeervol-drenthe.nl

Alleengaande reizen

lid ANVR/SGR

Recreatie onroerend goed Binnenland

Zomerkriebels in Limburg? v.a. € 79,-

FRIESE MEREN CRUISE Unieke geheel verzorgde en begeleide 4-daagse bootreis voor 50-plussers. 20 t.e.m. 23 juni € 640,- p.p. all-in en full-service! Info: www.frieslandcruises.nl FIETSEN LANGS ELFSTEDEN Info: www.elfstedenroute.nl en www.frieslandhollandtravel.nl Brochures? Bel het bureau voor toerisme van Fryslân, Friesland Holland: 0561-615364 (ook in het weekend) Sfeervol overnachten in kleinschalig comfortabel hotel in LAUWERSMEER: Friesland weidse Friese ruimte, vlakbij Rust en ruimte. Fraai huis Leeuwarden. 058 - 251 98 88 bij het water. 0182-614601 www.hotelweidumerhout.nl www.zuideroog.nl Uniek!

T.h. 4p vak.h bosr.omg Achterh. Zr rustig,zr gesch voor 65+ Alles aanw wand fiets zw.0545481224 Uniek, kunstz. vormgegeven,

Voor natuur, rust en veel fiets- en wandelplezier BOK'S BUNGALOWPARK Putterweg 76, Garderen, Telefoon: 0577 - 461 362 www.boksbungalowpark.nl

Showmodellen nu te bezichtigen. Unieke locatie direct aan de Vecht te Ommen

www.bungavan.nl  0529 - 45 32 48

Hotel Pension Bergrust** 80 jaar Sinds 1931 een vertrouwd Familiehotel Geniet van het Limburgse landschap en de gastvrijheid Hemelvaart en Pinksteren - aanbieding: 4 dagen 3 overnachtingen LO € 93,00 HP € 135,00 p.p. Week LO € 217,00 HP € 315,00 p.p. Inclusief ontbijtbuffet en 4-gangendiner Emmaberg 8, Valkenburg. Tel 0436012755 b.g.g 0455219254 www.hotelbergrust.nl [email protected]

Weekend/midweek Info/reserveren: 043-459 1400

BEEKBERGEN op de Veluwe. Gezellige familie camping

NAJAARS KNALLERS

VALKENBURG a/d GEUL, gezellige 2-p. vakantieappartementen op 5 min. loopafst. van het bruisende centrum, tel. 0436012119 www.bergzicht.com Boerderijvakantie op Romeinse boerderij met vee in Eys (Zd-Limburg). Leuk voor uw kinderen, dus ook voor u. Tel. VALKENBURG Hotel Pension 043-4511207 www.eyserhof.nl Oranje. L.O. € 31,- / H.P. € 45,3 dgn genieten in een prachtig mog. Tel. 043 - 601 3094 www.hotelpensionoranje.com hotel in Limburg voor maar € 99,50 p.p. Ook PinksterGasthof Euverem. Gezellig, arr. GRATIS kl.folder? 0478voordelig familiehotel met 511466 of www.asteria.nl lekker eten, tussen Gulpen en VAALS kamers en app. t.h. l + o Slenaken. Div.arrangementen. v.a. € 30,-. Halfp. v.a. € 42,50. Tel: 043-4503715, Lift aanw. Tel: 043-3061356. www.gasthofeuverem.nl www.hotelpiethaan.nl Landgoed Hof van Ulvend 'T PLATEAU, vak. app. omgevakantie in Zuid-Limburg ving Slenaken, 2 / 8-pers. Tel. www.ulvend.nl 0434571250 043-4573360 www.plateau.nl ER EEN PAAR DAGEN TUSSENUIT

BUNGALOWPARKSCHINOPGEUL.NL

Zomerhuisjes, stacaravans & kampeerplaatsen. Info: 055-5061323 / WWW.BERKENRODE.NL

Luxe chalets te koop

HEERDE 2/4/6 p. bung. + chalets. Klein park. Fietsen door bos, heide en ijsselvallei. Tel: 0578-691814. www.dekamperklippen.nl

Gulpen, BUNGALOWS 2 - 6 p. Fietsen of wandelen in bosrijke + LANDHUIZEN 6 tot 30 pers. omgeving? 0593 552 429 LASTMINUTE korting, 043www.hotelwitteveen.eu 4501180 www.dewijngaard.nl Tussen Valkenburg & Maastr. Luxe stacaravans en bung. tenten op 22 topcampings in luxe stacar. 4* camp. 55+ kort. NL, va € 13 p.n.p.6p. Anvr/Sgr binnen/buitenbad 045-5459088 www.vakantiecaravans.com Vacansoleil.nl // 0800-0022

0521-591538 www.hoteldedrift.nl

4 dagen v.a.

Luxe stacaravans en bung. tenten op 22 topcampings in NL, va € 13 p.n.p.6p. Anvr/Sgr Vacansoleil.nl // 0800-0022 Fietsen of wandelen in bosrijke omgeving? 0593 552 429 www.hotelwitteveen.eu

T.h. PESSE, 4-8 p. recr.bung van 170-438 p.w. Tel. 020-4412491

* NOM Printmonitor 2009-I / 2009-II bereik vrijdag + zaterdag

SUPER SUMMER SALE

Achterh. LANDG. "DE BOLLERT": t.h. 6 luxe 2-10p. FINSE BUNG'S in prachtig natuurgeb. 6 & 8 p. met sauna! Red. prijs! 0545-291472 www.debollert.nl

Elke vrijdag in De Pers en op zaterdag in de regionale dagbladen

roy. VAKANTIEHUIS landel. gel. in Achterhoek, max. 8 p. 0315 231 050 www.prinsverblijven.nl T.h. luxe recreatiebung. omg. Apeldoorn 0577-401231 www.uddelermeer.com

Voordelige chalets en luxe bungalows vrij op park aan Noord-Hollandse kust, zwembad met sauna aanwezig Bel 0224 561502 of boek via www.parkcampanula.nl St. Maartenszee, bungalows, dichtbij strand, rustig, vanaf € 195,- p.w. incl. 0224-563929 HEILOO Bungalowpark Het Caendorp Ruim opgezet park met veel privacy, vrijst. 4-6 pers. bungalows. Info / folder: 072-5330512/www.caendorp.nl

DE GROTE VOS, Sint/Mzee 0224561560 Bung’s aan duin 1-4 slkmr. www.degrotevos.nl Bungalows aan Zee (NH) Tel. 0224-561596 www.bungalowservice.nl e-mail:[email protected]

Diepenheim - Twente. Hemelvaart & Pinksteren Hotel 't Holt Arr. 3 d./2 n. v.a. Kamperen & Bungalowverhuur Direct a/d Vecht te Ommen € 99,50 p.p. HP. Tel. 0547-351 844. www.hoteltholt.nl resort-de-arendshorst.nl  0529 45 32 48 TWENTE - DE LUTTE HP arrangement 3d/2n €109pppa 0541-551357 - lutteweide.nl T.h. in OMMEN luxe vrijstaande 6-pers. recr. bung. in bosrijke omgeving.  055-5415108 OOTMARSUM div.vak.huizen v.a. € 180,- p.w. 0546-576632 www.krikhaarvakanties.nl Camping, Hemelv. € 99, overd. OOTMARSUM Last/min HP verw. zwembad 0541-229368 3d/2n € 120,- 0541-292321. Hotel www.Rozenstruik.nl www.rammelbeek.nl

5 dagen

Brugge

Top 3 unieke vliegreizen voor hele speciale prijzen!

en de Vlaamse kust v.a. € 149,4 dagen

Thüringen v.a.

€ 159,-

• Lijndienstvlucht • •

Kijk op effeweg.nl óf bel: 0529 46 96 67

Geniet van Malta met haar rijke cultuur en kleurrijke geschiedenis: een fantastische bestemming voor een rondreis. Met als hoogtepunt de hoofdstad Valletta en buureiland Gozo, maar u ziet ook de lokale cultuur.

• •

11-daagse rondreis Egypte incl. Nijlcruise

8-daagse rondreis Italië – Adriatische Kust

8-daagse rondreis Malta

Amsterdam – Malta met Air Malta Transfer van en naar uw hotel Verblijf in hotel Cavalieri**** o.b.v. logies en ontbijt Lunch tijdens de excursies op dag 6 en dag 7 Excursies

Vertrek juli t/m oktober Reiscode: BE37299

. et v.a

le comp

9

€66

• Retourvlucht

• Retourvlucht Amsterdam-Rimini • Transfer van en naar uw hotel • Verblijf in *** hotel o.b.v. logies en ontbijt • Optionele excursies Peter Langhout Reizen stelde een werkelijk sensationeel geprijsde 8-daagse reis samen naar de heerlijke badplaats Rimini aan de Adriatische Riviera. Als onderdeel van de reis brengen we een bezoek aan San Marino en Venetië.

•

• • •

naar Florence en Ravenna Excursies

Vertrek augustus t/m oktober rijs

ale p

norm

Reiscode: BE38998

5 : €56

. et v.a

le comp

9 €29

Reis terug in de tijd naar de magische wereld van het oude Egypte! U ziet alle hoogtepunten van Egypte: cultuur, een Nijlcruise en strand.

Amsterdam - Cairo met Egypt Air Slaaptrein Cairo - Aswan o.b.v. halfpension ***** Nijlcruise o.b.v. volpension Excursieprogramma o.l.v. gids

Vertrek mei t/m oktober

Reiscode: BE37284

v.a. leet

comp

9

€65

advertentiecode: Wegener21 Prijzen zijn per persoon en excl. reserveringskosten. Fouten voorbehouden.

De meest complete reis voor een eerlijke prijs!

Vraag de gratis brochure aan! peterlanghout.nl of 0900-0991 (0,15 pm)

7

dagen per week

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Berenpoten en truffelcarpaccio met balsamico.

Reizen

Culinair Kroatië Pagina 22

Extra

19

Keten bij Frodo in Castricum #Sprookje In het bos van camping Geversduin bij Castricum wonen de hobbits. Ze zijn vredelievend en hartelijk; iedereen is welkom.

Eva Ludemann Castricum V

Ruist daar iets in het donker? Tinkelen de belletjes aan het koord naast het bed? Zijn het de elfjes weer die eerder al een mysterieuze boodschap op de muur hebben geschreven? Sinds dit voorjaar kun je op Kennemer Duincamping Geversduin in Castricum met zijn vieren in een huisje van Frodo logeren. In het huisje is het knus en aan alles is gedacht. Het hobbitkeukentje heeft een ijskast, fornuis en keukengerei met houten hobbitbestek, hobbitborden en hobbitbekers. En wie in het woud hard tegen de vijandige Aardmannen heeft gevochten, kan een frisse douche nemen in de hobbitbadkamer, waar ook een wc is. Het huisje ligt half verscholen onder een heuveltje, tussen de bomen in het bos. Wil je actie? Dan is er van alles te doen. Een tocht door de duinen naar het nabijgelegen strand, lopend of met de fiets, die bij de camping te

Aan alles is gedacht in het huisje van de hobbits.

huur is. Bouw een boomhut in het Speelbos of speel met de kabelbaan in de speeltuin. Neem op weg daar naartoe vooral het Belevingspad om de vlinders in het Insectenhotel te bestuderen. Het hobbithuisje is ideaal voor diegenen die wel hun vrije dagen in de natuur willen doorbrengen, maar niet in een tent willen slapen. Het huis en de bedden zijn comfortabel, schoon linnengoed wordt bijgeleverd. Tijdens je verblijf in het hobbithuisje – huurprijs vanaf 301 euro – waai je overdag lekker uit. En ‘s avonds, als het donkere bos geheimzinnig begint te fluisteren, trek je het deurtje achter je dicht om op de zachte dekens op de bank uit te rusten of nog even televisie te kijken. Je kunt de gordijnen van het halfronde keukenraampje dichtdoen, of af en toe vanuit je ooghoek naar buiten gluren of tovenaar Gandalf ergens tussen de bomen staat. En wie weet klopt elfenprinses Arwen nog zachtjes op de deur voor een bezoekje.

Luxe Riviercruise

9-daagse vliegreis Renaissance Curaçao 5*

€ 849

van € 1039 nu v.a.



9-daagse vliegreis Plaza Hotel Curaçao 3*

€ 699

van € 969 nu v.a.

Vertrek: 8, 10 en 11 september 2011 per Martinair


!!!   

9-daagse vliegreis



0((5'$1



%

"
!$





 %

 
!





 %



 

#
 %








deel! Met honderden euro’s voor tropisch klimaat. Hagelwitte stranden en een

Van der Valk Kontiki Dive & Beach Resort 4* Deluxe van € 1039 nu v.a.

€ 799

p.p.!!

.257,1*

Vertrek: zat. 25 juni of zat. 9 juli a.s. Zie www.vandervalkvakanties.nl/rc217

15-daagse riviercruise o.b.v. volpension van € 2079 

€ 999




p.p.!!

Voor meer informatie/boekingen 0172 - 46 96 96 of kijk op: www.vandervalkvakanties.nl Rangercursus

Pannenkoekenpakket

En verder...

Zo’n hobbithuisje niet ruig genoeg? De camping biedt kinderen ook een rangercursus, met kompasles, hutten bouwen en primitief koken.

Voor wie plotseling zin heeft in pannenkoeken heeft de camping complete pannenkoekenpakketten met alle ingrediënten.

Andere faciliteiten zijn een kindertheater, een insectenhotel, een uitkijktoren, een waterspeelplaats en verschillende speeltuinen.

Reizen

5 DAGEN OOSTENDE BRUGGE/GENT/BRUSSEL

v.a. € 299,___________________________________________________________________________________________________

www.bolderman.nl  (0318) 580 958 lid ANVR/SGR

www.depelikaan.nl

www.moezelvakantie.de Winterberg/Sauerland 2 vak. Hotel Zur Kupferkanne Tel. app v.a. € 36 p/n www. Hotel, Appartementen en Bungalows op Texel 0049-2607-342 ferienwohnung-haustalblick.de www.depelikaan.nl of Tel. 0222-317202 Sauerland & Eifel 2-34 pers. T.h. CHALETS, Hemelv., Pinkst. TEXEL Last Minute! vakantiehuizen / pensions v.a. Juli-aug./najaar 0562-448344 Betaalbare bungalows op de € 210,- pw. Tel. 0546-576632 www.terschelling.net/schaap mooiste plekjes van het eiland. of www.krikhaarvakanties.nl TEXEL, 4-8 pers. bung. mei t/m Ga naar www.texelselect.nl Natuurpark Odenwald Prachtig hoogseizoen nog mog. 06landschap - wandelparadijs 53531885 www.slufteroord.nl Beleef de lente op Texel! vele bezienswaardigheden. App. Of villa direct aan zee Heerlijk culinair tafelen! TERSCHELLING te huur. luxe Voor info tel: 0222-317 542 Zomer-Special-Arrang.: 8dg/HP 4 pers. chalet. van particulier. WWW.TEXELVAKANTIES.NL 367,-/6dg/HP 284,-/4dg/HP 190,-, Geen Huisd. 073-641.07.71. "Waldschlösschen", Fam. Löwer, D-64678 Lindenfels, Tel.: 0049-6255-968190, www.waldschloesschen-web.de Fiets- & Natuurarrangement De Cadzand-Bad, bung. en app. 50Winter in het Sauerland***s mooiste routes van het eiland. 500 m van strand info: www. speciaal arrangement Luxe bungalows bij het water voogdtverhuur.nl/0117-391514 3 nachten vanaf € 198,T 0111-692500/www.denosse.nl Info: tel. 0049-2904-97760 www.hotel.waldhaus.com *** RENESSE AAN ZEE *** 4d Berlijn - Actie va € 99 bungalows/chalets/caravans Zeer luxe 5-sterren BUNGA5d Thüringen, Erfurt va € 179 LOWPARK in de Eifel, met camping. Tel. 0111- 461 231 5d Zwarte Woud va € 199 www.vakantieparkschouwen.nl welness. Er zijn nog enkele 5d Berlijn en Polen va € 199 plaatsen vrij. 0570-615994 Strand, Zee en Zon. Schou5d Paltser Woud € 219 www.ardennenplezier.nl wenduivenland. T.h. 4-6 5d Alleengaanden reis zomerwon.  0111-412496 Vakantie in 't sprookjesachtige Bad Wimpfen va € 279 www.campingdehoogte.nl ZWARTE WOUD 3x HP € 114, 8d Allgäu va € 439 7x HP € 252 pp Ruime 2-p. Vraag snel de brochure aan! Groede, FAM.CAMPING 2,5 km kamer m. bad of douche/wc/ Tel. 0529-469667 ANVR / SGR v. zee. T.h. stacar's, huisjes, tv/balkon, ontbijtbuffet. Weekend vanaf € 115,www.HotelEurope.de Holl. fam. Fam. Stoffer, Oberdorfstr. 48, dewoordhoeve.nl 0117-371217. hotel in Boppard, dir. a.d. Rijn. D-72270 Baiersbronn Kamer met ontb. va € 35,- p.p. GASTHOF HOTEL RAPPEN Zeeuws-Vlaanderen, 120 vap.n., va 7 nachten is het avond- Tel: 0049-7442-2332 (nl-eig.) Zon, Zee, Zand kantiewoningen direct aan zee. Meer info: www.nieuwvliet.nl kom slapen en genieten op het eten gratis. Tel. 0049-6742- www.hotel-rappen.de 8020. Wij spreken Nederlands. strand  06-13 12 00 95 of 0117-372180. Op naar Duitsland leuke www.slaapstrandhuisje.nl 3*fam.hotel b. Münster + vakantiehuizen op mooi park in SCHOUWSE KUST t.h. luxe chalets en campingplaatsen. T.h.: vakantiewoningen en ap- MoviePark Bottrop. Weekend- prachtige omgeving. info: www. Voor info bel 0111-651639. partementen aan zee! 0117- arr. VP € 130 p.p. 0049.2563. vakantiepark-frankenau.nl www.schouwenduin.nl 382640 www.breskens.nl 8405 www.landgut-ritter.de >SAUERLAND - WILLINGEN< Mosel: Vakwo 80m² voor 4 prs. Ned.pens. va. €30,50 , 5 nacht. dir. a.d. Moselradweg, v.a. € 40 HP 182,50 pp. T:0049.5632.6209 www.amhirschsprung.de www.hotel-zum-weinberg.de Tel.: 0049/6541/9263 LUXE APPARTEMENTEN**** Scheveningen, div. luxe app. THÜRINGEN omg. JENA Noordwijk aan Zee, speeltuin, boul. zeezicht Tel. 070-3921833 Zuid-Eifel-Hotel Wallstein, Fam. WEIMAR, Landelijk gel. Netennisbaan en gratis parkeer- www.tiggelman-management.nl Hösdorff, Bergstr.23, 54675 Wal- derlands Hotel, 6 dgn incl. HP garage. Folder: 071 - 361 5462 lendorf, www.haus-wallstein.de € 145,- pp Tel. 0049-3669222218 www.silberthal.de www.residenceaandekust.nl T.0049-6566-432

U REIST COMFORTCLASS 10 DAGEN ISTRIË OPATIJA

www.molenheide.be

-----------WWW.AARO.NL----------Ardennen: mooi vrijstaande vak. huizen voor 2 tot 30 pers.

De mooiste vakantiehuizen en prachtige vakantieparken met Kempen, Ardennen, kust, Luxe zwembad. Keuze uit meer dan stacaravans en tenten op top- 600 accommodaties.  0570campings, va € 13 p.n.p.6p. sgr/ 615994 www.ardennenplezier.nl anvr Vacansoleil.nl // 0800-0022 www.sunclass-durbuy.nl Ardennen, vrijst. bungalows op bosachtig park met indoor zwembad. Tel 0032-862 127 39 3d Antwerpen - Actie va € 79 WWW.HOTELGAISEJOUR.BE 4d Brussel va € 149 LA ROCHE, vakantie in klein 4d Leuven va € 159 rustiek hotel in het bos, vanaf 4d Lille, Brugge va € 159 53,- per kamer 0032-84413014 5d Belgische kust va € 249 5d Ardennen va € 259 WEEKENDJE ARDENNEN Vraag snel de brochure aan! **** in de Ardennen**** Tel. 0529 - 469667 ANVR/SGR www.lapetiteourse.com

WWW.BUNGALOWTENT.NL Compl.inger. tenten/caravans Recre A France 010 - 248 0277 Lekker even naar een huisje in Frankrijk www.maisondeux.nl Tel: 0573-460054 T.K. vak. woning in Corrèzze, Frankrijk. Prachtige omg inl: 06-28235065 / 06-28405652 LASTMINUTE-KORTINGEN WWW.VILLAGRANDE.NL Italië Spanje Frankrijk Krevak stacaravans, chalets, tenten, last min kijk op www. krevak.nl of 0033-688.36.71.13 NORMANDIË: Omg. D-Day stranden 2-,4- en 6 p. vak.won. te huur www.fdbdogger.com

 WWW.GITES.NL  Vakantiehuizen voor levensgenieters. Bijna 3000 huizen te huur en te koop. KORTING St. Tropez en Provence, luxe stacar. 0598-350532 SGR www.perfectholidays.nl Uniek vakantieadres in het groene hart van Frankrijk, kindvriendelijk. www.le-parc.info 5/8 DAGEN NORMANDIË/ BRETAGNE/LOIRE DAL

v.a. € 299,-

___________________________________________________________________________________________________

www.bolderman.nl  (0318) 580 958 lid ANVR/SGR

STACARAVANS EN BUNGALOWTENTEN op ****campings bij stranden CÔTE D'AZUR - LANGUEDOC - ATLANTISCHE KUST Carazur (SGR)  077 - 354 91 78 www.carazur.nl

Met Bolderman op zonvakantie! 10 DAGEN ROVINJ / VRSAR KROATIE

10 DAGEN KROATIË HET SCHIEREILAND PRIMOSTEN

10 DAGEN SORRENTO GOLF VAN NAPELS

10 DAGEN ITALIE BLOEMENRIVIÈRA

slechts v.a.

slechts v.a.

slechts v.a.

slechts v.a.

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN  2 nachten in de omgeving van Nürnberg o.b.v. halfpension  7 nachten in Opatija in een comfortabele kamer met bad/douche en toilet  Dagelijks goed verzorgd ontbijt en 3-gangen diner  Excursies met de bus (excl. entreegelden)  Comfortclass touringcar, chauffeur/reisleider  Goed verzorgd afscheidsbuffet

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN  2 nachten omgeving Zuid-Duitsland o.b.v. halfpension  7 overnachtingen in een schitterend gelegen hotel. Alle kamers zijn voorzien van airco, balkon, TV, minibar, ruime badkamer met douche en toilet, binnen en buitenzwembad  Comfortclass touringcar, chauffeur/reisleider  Dagelijks ontbijtbuffet en diner  Excursies (excl. entreegelden)

 2 nachten omg. Z-Duitsland o.b.v. halfpension  7 nachten in het ***hotel Zora op een landtong in Primosten. Receptie, liften, restaurant met zeezicht, bar, souvenirwinkel, binnenzwembad, tennisbanen, minigolf, etc. Kamers: sat-tv, telefoon, airco, badkamer met bad/douche, toilet en balkon  Dagelijks ontbijtbuffet en een dinerbuffet  Comfortclass touringcar, chauffeur/reisleider  Excursies (excl. entreegelden)  Goed verzorgd afscheidsbuffet in Nederland

Vertrekdata: 11, 18, 25 juli / 1, 8, 15, 22, 29 augustus / 5, 12, 19, 26 september / 3, 10, 17 oktober

Vertrekdata: 11, 18, 25 juli / 29 augustus / 5, 12, 19, 26 september / 3, 10, 17 oktober

Vertrekdata: 11 juli / 15, 22 augustus / 5, 19 september / 3, 17 oktober

Vertrekdata: 13 juni / 5 september

Vertrekdata: 12, 19 september / 3 oktober

10 DAGEN ROME EN OMGEVING

10/12 DAGEN BARCELONA / COSTA BRAVA PYRENEEËN

12 DAGEN DALMATISCHE KUST

12 DAGEN PRACHTIG SICILIË

10 DAGEN TOSCANE: FLORENCE, PISA EN ELBA

slechts v.a.

595,-

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN  1 overnachting op heenreis in Zuid-Duitsland  1 overnachting op terugreis in Zuid-Duitsland  7 overnachtingen in het **** Grand Hotel du Park et Regina in een comfortabele kamer met douche, toilet, tv, telefoon, zwembad en lift. Nabij terme park Montecatini, oude centrum en tandradbaan.  Goed verzorgd ontbijtbuffet en 3-gangen diner  Excursies (entreegelden zijn niet inbegrepen)  Comfortclass touringcar met chauffeur/reisleider  Goed verzorgd afscheidsbuffet in Nederland Vertrekdata: 11, 25 juli / 8 augustus / 5, 19 september / 3 oktober

Bij Bolderman aanbetalen niet verplicht!

399,-

slechts v.a.

499,-

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN  2 nachten in Zuid-Duitsland  1 nacht in de omgeving van het Gardameer  5 nachten in 3***hotel Alfredo aan het meer van Bracciano, comfortabele kamer v.v. douche, toilet, airco, telefoon en T.V.  1 overnachting in Montecatini Terme  Ontbijtbuffet en een 3-gangendiner  Comfortclass touringcar, chauffeur/reisleider  Excursies met bus (excl. entreegelden)  Goed verzorgd afscheidsbuffet Vertrekdata: 18 juli / 15 augustus / 5 september / 26 september / 17 oktober

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN

slechts v.a.

399,-

585,-

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN

 2 nachten in Zuid-Duitsland o.b.v. halfpension  1 nacht en diner in middenklasse hotel aan de Versilia kust  5 nachten in het *** hotel La Pergola in Saint Agnello op basis van halfpension  1 overnachting in Montecatini Terme  Dagelijks ontbijtbuffet en een 3-gangendiner  Comfortclass touringcar + chauffeur/ reisleider  Excursies met bus (excl. entreegelden)  Goed verzorgd afscheidsbuffet in Nederland

 2 overnachtingen in Z-Duitsland o.b.v. halfpension  7 overnachtingen in Diano Marina in een comfortabele kamer met bad of douche, toilet, tv en telefoon  Ontbijtbuffet en een 3-gangen diner  Excursies met bus (excl. entreegelden)  Comfortclass touringcar, chauffeur/reisleider  Goed verzorgd afscheidsbuffet

slechts v.a.

slechts v.a.

599,-

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN  1/2 nacht(en) op heen- en terugreis in midden-Frankrijk op basis van halfpension  6/7 nachten in één van de Aquahotels in een comfortabele 2-pers.kamer v.v. bad, toilet, radio, TV, telefoon, kluisje, airco en balkon  Ontbijt en dinerbuffet of 3-gangendiner  Excursies met de bus (excl. entreegelden)  Comfortclass touringcar + chauffeur/reisleider  Goed verzorgd afscheidsbuffet in Nederland

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN  2 nachten omg. Z-Duitsland o.b.v. halfpension  1 nacht omgeving Opatija o.b.v. halfpension  4 nachten in ***plus hotel Zora te Primosten  3 nachten in het ***hotel Jadran in Gradac  1 nachten in hotel Carlstad Karlovac  Dagelijks verzorging o.b.v. halfpension  Excursies met bus (excl. entreegeld)  Comfortclass touringcar, chauffeur/reisleider  Goed verzorgd afscheidsbuffet

Vertrekdata: 4, 11, 18, 25 juli / 8, 22, 29 augustus / 5, 12, 19, 26 september / 3, 10, 17 oktober

Vertrekdata: 4, 18 juli / 15, 29 augustus / 12, 26 september / 10 oktober

Voor brochure en boekingen

(0318) 58 09 58 Voor onze reizen geldt een brandstoftoeslag van €1,- p.p. per dag

slechts v.a.

565,-

495,-

www.bolderman.nl

799,-

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN

 2 overnachtingen in de omgeving van Z-Duitsland  1 overnachting tijdens overtocht Genua - Palermo  2 overnachtingen in Palermo  1 overnachting in Agrigento  3 overnachtingen in omgeving Taormina  1 overnachting in Sorrento  1 overnachting in omgeving Florence  Alle kamers of hut v.v. bad/douche en toilet  Dagelijks ontbijtbuffet en 3-gangendiner  Excursies met de bus (excl. entreegelden)  Comfortclass touringcar met chauffeur/reisleider  Goed verzorgd afscheidsbuffet in Nederland Vertrekdata: 20 juni / 29 augustus / 19 september / 10 oktober

ALITEIT KW M

399,-

: ET

 

         

77$987!

788  300*+1'(

0'123/4*5 6



  

 

           

  

 #  

  %  

    

9 % 

  6

markt

                          !        "  # "      $      % 

10

 

&'()**+ , -'+'.'/ 

Boek online of bel 10 DAGEN ANDORRA

023-5548500

v.a.€ 399,-

___________________________________________________________________________________________________

www.bolderman.nl  (0318) 580 958 lid ANVR/SGR www.italia.nl/www.zuiditalie.nl Provence en Côte d’Azur Villa's, agriturismo, rondreizen. Prachtige vakantievilla’s met Bijzondere adresjes. Bel 020zwembad. 0228–526626 7798338 of mail:[email protected] www. beausite.nl

10 DAGEN BALTISCHE

STATEN v.a.€ 725,-

___________________________________________________________________________________________________

www.bolderman.nl  (0318) 580 958

Griekenland

Turkije

Chersonissos

Alanya

3* Sun Club Olympia

4* Merlin Beach Hotel

lid ANVR/SGR Gunstige vakantie in het Bröhltal, nabij Laacher See en Bad Neuenahr. Kmrs., do/wc/tv, HP € 35 p.p., ontb.-buf., 4-g-menu, BBC-avond, fam. atmosfeer, terras. Landgasthaus Rothbrust, Bröhltalstr. 245, D-56659 Burgbröhl, tel. 0049-26362594, fax -4392 www. landgasthaus-rothbrust.de

AGRITURISMO in heel Italia. Ook individuele rondreizen. Tel. 0416-69 66 05 of www.gigitravel.nl SGR) Agriturismo & mooie huizen. WWW.ITREIZEN.NL, N-Italië t/m Sicilië, 0529-432745, SGR.

Karakteristieke huizen, wijn- en culinaire reizen 072-5116111 www.cazebonne.nl 5 dgn MOEZEL / De Côte D'Azur specialist. ZWARTE WOUD / DRESVoor folder 043-2010107 DEN / RÜGEN / BAYEREN WWW.DUMAREIZEN.NL v.a. € 99,Côte d'Azur Mobilhomes v.a. € 260,- p.w. 0522-475311 www.bolderman.nl www.murrezonvakanties.nl  (0318) 580 958 Boerderijtjes & Landhuizen Lid ANVR/SGR ** FRANCE INDIVIDUELLE ** Weserbergland, idyl. gel. fiets-  020 - 428 5999 www.fi.nl ers-pension, rustig, prachtig 10/12 DAGEN ITALIË uitzicht, ligweide, terras, priFLORENCE / ELBA / ma keuken, kmrs., do/wc/tv, balk., overn./ontb.-buffet v.a. UMBRIË / VENETIË/ € 23,-, HP v.a. E 30,-. Pension ROME/SORRENTO Schöne Aussicht, D-34399 v.a. € 499,Oberweser-Gewissenruh t.0049-5572-1829, www. www.bolderman.nl schoeneaussicht (0318) 580 958 gewissenruh.de lid ANVR/SGR Vakantiehuizen en app. met ____________________________________________________________________________________________________

Logies

Portugal 8/10 DAGEN HONGARIJE/ BALATONMEER/BOEDAPEST

v.a. € 399,-

Zonnestrand

4* Perola Do Algarve

2* Balkan Hotel

___________________________________________________________________________________________________

www.bolderman.nl  (0318) 580 958 lid ANVR/SGR

Bulgarije

Albufeira Logies

299

Logies & Ontbijt

319

Luxe stacaravans, tenten op topcampings, va € 11 p.n.p.6p. sgr/ anvr Vacansoleil.nl // 0800-0022

Egypte 10 DAGEN ISTRIË OPATIJA/ ROVINJ / VRSAR / PRIMOSTEN

v.a. € 399,-

___________________________________________________________________________________________________

www.bolderman.nl

Sharm el Sheikh

5* Prima Life Makadi Ultra All Inclusive

5* Royal Albatros Moderna

449

 (0318) 580 958 lid ANVR/SGR

8/10 DAGEN WENEN/

v.a. € 399,-

___________________________________________________________________________________________________

All Inclusive

399

Vanaf-prijzen gebaseerd op een 8-daagse reisduur en 2 tot 4 persoons bezetting. Zet-/drukfouten voorbehouden.

Prachtig Kroatië

SALZBURG/BERWANG/ NAUDERS/KIRCHBERG KLOPEINERSEE

Egypte

Makadi Bay

SOLMAR TOURS! Kroatië, Porec, Hotel Delfin**hp 1/7 10 dgn. € 315,-. Bijk. kst. € 30,- RC en admin.kst. Kijk op www.solmar.nl of bel 0495-588740 Lid SGR

Vakantie is toch de mooiste tijd van het jaar! Zonvakanties naar Spanje! Malgrat, Hotel Riviera***hp, 1/7 10 dgn. € 269,- Excl. RC/FC toeslag. Gratis folder. 0495-588740 of www.solmar.nl Lid SGR

379

All Inclusive

DE CYPRUS SPECIALIST Naar Cyprus voor de beste prijs? Ga met Paradise op reis! Bel 030-6592160 of decyprusspecialist.nl SGR

___________________________________________________________________________________________________

zwembad in Toscane en WWW.ITALIA-BELLA.NL Umbrië. 0228 – 526626 Specialist voor Toscane! www.dimore-italiane.nl Vakantiehuizen 0575-574495 www.GudetoscanA.com Agriturismo's & Landhuizen Driehoek Pisa-Florence-Siena * * Fi VAKANTIEHUIZEN * * Vakantiehuizen 020-6895266 020-428 5999 www.fi.nl

229

Zomer in Tirol 6 p. woning p.w. € 299,www.see-land.eu Chalets & Appartementen * * Fi VAKANTIEHUIZEN * * 020-428 5999 www.fi.nl

www.bolderman.nl  (0318) 580 958 lid ANVR/SGR

Actieve vakantie in Tirol. Raften, 8d Tirol, Kufstein va € 329 mountenbiken of bergwandelen 8d Wenen, omgeving va € 419 www.alpenblick-imst.at 6d Alpenländischer Ons 5-pers. vak.app. in SalzMusikherbst va € 439 kammergut in mooi wandel/ 10d Karinthië va € 529 skigebied, prachtig uitzicht, 10d Salzburgerland va € 529 zwembad/3 fietsen aanw. huur 11d Tirol, Kirchberg va € 529 p.w. € 250,-/350,- 0316-227291 11d Praag, Wenen va € 549 vakantieoostenrijk.ontheweb.nl Vraag snel de brochure aan! Tel. 0529 - 469667 ANVR/SGR Luxe busreis 10dgn Spanje 14x buffet Hotel Cleopatra/Palmera 3* in centrum Lloret, zwembad, kamer bad/do, toilet, tv, airco, balkon. Kind <12j € 99, okt 3 € 99 juni 17 € 209 juni 20 € 215 juli 1 € 249 juli 4 € 275 Malgrat Reymar/playa***juni 3 € 169 10 DAGEN POLEN/ juni 6-10 € 179 Camping+tent juli va € 134 Gratis gids RC € 25 Algarve - bijzondere vakantieGDANSK/ MAZUREN / 045-5227777 boek online+bespaar € 6 www.boosten.nl huizen. KRAKAU www.portucasa.nl (sgr) v.a.€ 399,Bijzondere vakantiehuizen in het echte Spanje. www.bolderman.nl www.taha.nl (sgr)

BOEK NU OP SUNCLICK.NL en vergeet je sunnebril niet!

Al vanaf

199

€

Al vanaf

€249

8 DAGEN hotel vliegreis, ijt. met ontb

8 DAGEN hotel, vliegreis, ive. All-Inclus

___________________________________________________________________________________________________

 (0318) 580 958

ANDALUSIË Bed & Breakfast, golf, autohuur, arrangementen. Aanrader! www.dosiberos.com

lid ANVR/SGR

v.a. € 499,-

10/12 DAGEN BARCELONA COSTA BRAVA PYRENEEËN ASKJA REIZEN organiseert 5 juni een open dag op poolschip Plancius. Let op onze aanbieding! Aanmelden via www.askja.nl of 026-3529390

8 DAGEN CAPPADOCIË

Turkije v.a. € 175,-

v.a. € 399,www.bolderman.nl  (0318) 580 958 ___________________________________________________________________________________________________

lid ANVR/SGR

Zonvakantie Turkije? Alleen, met z´n tweeën of hele gezin? Ga naar www.esce-reizen.nl

___________________________________________________________________________________________________

www.bolderman.nl  (0318) 580 958 lid ANVR/SGR

___________________________________________________________________________________________________

DJOSER rondreizen Scandinavië 14 dgn v.a. € 2395,Nog plaatsen op o.a. 22 juli en 5 aug Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400

10 DAGEN HARRACHOV REUZENGEBERGTE

v.a. € 399,___________________________________________________________________________________________________

Zonvakantie Turkije? Alleen, met z´n tweeën of hele gezin? Ga naar www.esce-reizen.nl

10 DAGEN MEER VAN BLED

www.bolderman.nl  (0318) 580 958 lid ANVR/SGR

www.bolderman.nl  (0318) 580 958 lid ANVR/SGR

10 DAGEN MEER VAN LUGANO / SAAS GRUND/ LAGO MAGGIORE

KIJK VOOR ALLE AANBIEDINGEN NAAR TURKIJE, MACEDONIË, BULGARIJE, EGYPTE, KRETA EN EILAT OP

v.a. € 499,___________________________________________________________________________________________________

www.bolderman.nl  (0318) 580 958 lid ANVR/SGR

www.sunclick.nl • Tel. 020 - 7630 440

22

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Giancarlo Zigante is de koning der Istrische truffel.

Extra Reizen

Waar is... Roos Hijner en Sanne Woerde

Cairns, Australië

Wat Rondreizen Waar Cairns, Australië Xwww.vanhiltonnaarhostel.waarbenjij.nu

crater lake filled with cool, clean and crystal clear water’, waar we hebben gepicknickt en gezwommen. De rest van de week deden we rustig aan, met nog een bezoekje aan het meer, ritjes op de quad met de honden voor- en achterop, een bezoek aan de Night Markets in Cairns waar we een Chinese full body massage kregen en heel veel niksen: ook wel eens goed voor een mens, maar na een week werd het toch echt tijd voor wat nieuws! Vanwege enorme overstromingen, konden we niet verder naar beneden afreizen wat oorspronkelijk het plan was. Op zoek naar Plan B werden allerlei alternatieven overwogen: terug naar de westkust (waar inmiddels bosbranden waren), naar een van de Queenslandeilanden vliegen (te duur), naar boven afreizen (slecht weer) óf naar Sydney... Een bezoek aan die stad stond toch nog in de planning!

idden in de nacht kwamen we aan op ons derde couchsurf-adres: het vieze huis van Morgan! Alle ramen stonden de hele dag open, voor zover er ramen waren. De muur hield al op voor de vloer begon. Daardoor vonden alle insecten, gekko’s en slangen zo hun weg naar binnen... Regelmatig herhaalden we onze geruststellende mantra: ‘Het is gratis, het is gratis, het is gratis.’ Aangezien we hier niet langer wilden blijven lieten we ons zaterdag graag meenemen naar Atherton Tablelands: veertig kilometer en 120 bochten bergop – een uur rijden! – bij Cairns vandaan. Naast een mooi onderkomen, rust, een mooi uitzicht, twee lieve honden, een minder lieve haan, kippen, twee paarden, kat Max, runderen en parelhoenders, was het hier ook nog eens gemiddeld acht graden koeler dan ‘beneden’ in Cairns. Hans en Allison lieten ons twee meren zien, de Cathedral Fig Tree in een nabijgelegen regenwoud, Gillies Lookout en de plaatselijke pub waar we cider en thee dronken tot de regen eindelijk stopte. Sunshine coast my ass! Maandag zijn we naar Lake Eacham gegaan, ‘an extinct volcanic

Waarbenjij.nu bevat bijna 1.5 miljoen reisverhalen en meer dan 5 miljoen foto’s van reizigers uit de hele wereld.

Waar ben jij nu op het continent Australië?

Binnenkort toestellen voor 1000 passagiers

Sydney Niet iedereen kan zich een vliegticket naar Australië veroorloven. Daarom organiseren Waarbenjij.nu en Tourism Australia een wedstrijd, waarmee wannabe wereldreizigers een reis naar down under kunnen winnen. Tot 17 juni kun je meedoen aan een prijsvraag. Slechts drie goed beantwoorde vragen leveren twee retourtickets op naar Sydney of Melbourne, overnachtingen en een dagtrip naar Great Barrier Reef. En eventueel een Working Holiday Visa, zodat je 2 jaar kunt werken en reizen in Australië. Als lucky loser maak je nog kans op een iPad2 of een Rough Guide. Zie www.waarbenjij.nu/australie

Schiphol Een aantal luchtvaartmaatschappijen overweegt de aanschaf van vliegtuigen die 900 tot 1.000 passagiers in één keer kunnen vervoeren. Het betreft de allernieuwste uitvoeringen van de Airbus A380. Dit toestel (momenteel het grootste commerciële vliegtuig op de markt), heeft standaard 525 stoelen aan boord: first class, business class en economy class. Maar de Franse luchtvaartmaatschappij Air Austral heeft zowel de first class als de business class geschrapt in de beide door haar bestelde toestellen. Daardoor kunnen er 840 passagiers in exact hetzelfde toestel worden geperst met louter economy class stoelen. Vanaf 2014 in actie.

M

Bruintje de Kroatische scharrelbeer smaakt best lekker kruidig #CulinairKroatië Kruidige berenpoot, truffelijs, asperges uit het wild of gestoomde octopus, Kroatië kent velen smaken.

Petra Janbroers Fuzine/Livande V

([FOXVLHYHOH]HUVDDQELHGLQJslechts 9RRUGHOLJXLWQDDU'UHQWKH

U verblijft 3 dagen in het gastvrije 4-sterren Golden Tulip Midden-Drenthe, centraal gelegen in het groene hart van Drenthe. Het hotel ligt net buiten het dorp Westerbork en is omgeven door schitterende natuurgebieden met uitgestrekte wandel- en fietspaden, levendige dorpen en diverse bezienswaardigheden.

€ 95,p.p.

Golden Tulip Midden-Drenthe beschikt over 34 kamers welke zijn voorzien van bad en douche, minibar, tv, telefoon, bureau, zitje, kluis en terras/Frans balkon. Daarnaast beschikt het hotel over een knusse lounge en een sfeervol à la carte restaurant “Ruyghe Venne”. Er is een grote tuin met fraai gelegen terras, afsluitbare fietsenstalling en gratis parkeergelegenheid. Fietshuur in het hotel is mogelijk voor € 7,50 per dag.

Gegrilde cobra. Check. Kaaimanworst. Done that. Kikkerbilletjes met knoflook en peterselie. Passé. Gebraden papegaaiduiker. Gaap. Elandenstoof. What’s new? Berenpoot. Berenpoot? Ha, een exoot die we gastronomisch nog niet kennen! Daar ligt-ie, een donkere, bijna zwarte homp vlees aan een niet gering bot, het onderbeen naar het schijnt, tussen de gebakken aardappeltjes. Een heuse bruine beer die niet lang geleden nog in de Kroatische bergen rondkeutelde en besjes en honing snoepte. Cheffin Ela van de konoba (restaurant) Volta in Fuzine heeft het mes er al rechtop ingezet. Volta betekent gewelf en de sfeer kan bijna niet passender zijn, in deze rustieke kelder met fraai gewelfd stenen plafond. Je zou bijna gepimpte grot willen zeggen als dat het etablissement geen onrecht zou doen, met knappend haardvuurtje op 700 meter hoogte, de houten tafels met gesteven linnen gedekt. Ela brengt er ook een sausje bij. ‘Cranberry’s, pruimen en wilde paddestoelen zitten erin’, verklapt ze, husselend met Engelse en Duitse woorden om de ingrediënten correct te benoemen. Ela kijkt verwachtingsvol toe. Het zit, net als met slangen, krokodillen of elanden, een beetje tussen je oren, dat je even aarzelt met zo’n exo-

Octopus (boven) en berenpoot.

tisch beest op je bord. Een reptiel is alweer een stuk minder aaibaar, maar iedereen weet toch ook dat een beer in het wild geen knuffeldier is. Soms peuzelen ze een mens op. Dus wat let ons, vooruit met de geit, we zetten onze tanden in de medvjeda šapa. En waarlijk, het is niet verkeerd. Bruintjes vlees smaakt sterk, als bizon, dat dik wint van een laffe supermarktbiefstuk. En kruidig, dat krijg je met

zo’n scharrelteddy. Door de marinade heeft de poot een licht zurige smaak gekregen, die subtiel wordt opgevangen door het fruitige sausje. Een avontuur! Culinair Kroatië kan ook op andere wijze spectaculair zijn, leert een ronde langs toprestaurants in het binnenland van Istrië, ver weg van de massa-campings aan de kust. Wat te denken van een viergangenmenu met van voorgerecht tot en met toetje truffel erin? Bij restaurant Zigante in Livande kan het. Het plaatsje is het centrum van de Kroatische tartufi, in de Mirnavallei waar de Zwam der Zwammen welig tiert. Drie soorten zwarte en de Truffel der Truffel, de witte, de bijna letterlijk onbetaalbare Tuber Magnatum Pico. Die alleen hier wordt gevonden en in Italië – van véél minder goede kwaliteit natuurlijk! De Italianen kopen de truffels in Istrië en verkopen ze als Italiaanse truffels voor veel meer geld, is het gerucht. Vindtijd is van pakweg september tot november, dus nu net even niet. Maar de zwarte smaken (en ruiken!) ook verrukkelijk. Zigante is niet zomaar een naam. Giancarlo Zigante is de koning der Istrische truffel. Een heel imperium, met verschillende restaurants en delicatessenwinkels, heeft hij opgebouwd sinds De Grote Vondst. Zijn roem en rijkdom zijn te danken aan zijn hond Diana, die in 1999 in het bos op de grootste witte truffel ooit

Tegen inlevering van deze advertentie krijgt u een korting van € 52,50 p.p. en betaalt dan slechts € 95,00 i.p.v. € 147,50 p.p. voor onderstaand voordeelarrangement. ,QKRXGDUUDQJHPHQW y Welkomst attentie y ontvangst met kopje koffie of thee en plak Drentse koek y ansichtkaart van Drenthe 2x overnachting in luxe kamer met eigen terras/Frans balkon 2x uitgebreid ontbijtbuffet y 1x heerlijk 3-gangen diner regioplattegrond met fietsroutes 9RRUZDDUGHQ: De prijs is gebaseerd op 2 personen per luxe kamer of 1 persoon per kleine kamer. Bij verblijf op vrijdag– en zaterdagnacht geldt een toeslag van € 5,00 p.p.p.n. Vanaf juli geldt een prijs vanaf € 105,00 p.p. De actie is geldig t/m 30 september 2011. Reserveren kan telefonisch van 9.00 tot 17.00 uur via 0593-331444 of online via ZZZJWPLGGHQGUHQWKHQOORJLQ (de toegangscode voor deze kortingsactie is WG0511)

Reserveren: 0593 331 444 of online via ZZZJWPLGGHQGUHQWKHQOORJLQ(de toegangscode is WG0511)

Golden Tulip Midden-Drenthe ‘‘‘‘ Beilerstraat 24a y 9431 TA y Westerbork www.gtmiddendrenthe.nl

Zoetigheid

Kaas

Aan de kust

De culinaire tradities in Kroatië verschillen per regio. In Hrvatsko Zagorje en Medmurje is veel meer zoetigheid te vinden dan elders in het land.

In het binnenland kookt men veelal op oud-Slavische, Hongaarse, Oostenrijkse of Turkse wijze. Ook eet men daar veel eigen kaas.

In de kunststreken kun je eerder rekenen op invloeden uit de Griekse, Italiaanse, Romeinse en Illyrische keuken.

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Extra Reizen

23

Meneer Zigante (linksonder) met rechts van hem zijn recordtruffel. Daarnaast de wilde groene asperges. Boven de asperges een voorbeeld van hoe je carpaccio eruit moet komen te zien.

Kooktip

Carpaccio met truffel

stuitte: 1,31 kilo zwaar. Een replica, die sterk aan een menselijk brein doet denken, ligt bij de voordeur van het sjieke restaurant waar je binnen of buiten kunt zitten in een strakke ambiance, type witte hoezen over de eetstoelen. Boven het brein hangt een certificaat van Guinness World Records. Wij laten ons opnieuw niet kennen. Meneer Zigante himself steekt tijdens de lunch heel even zijn neus om de hoek. Erg spraakzaam is hij vandaag echter niet. En hij zou wel gek zijn om uit zichzelf te vertellen dat in 2007 in Italië een nóg grotere truffel werd gevonden, van 1,497 kilo. De Chinese miljardair Stanley Ho kocht de Pico voor maar liefst 330.000 dollar, een recordprijs. Zigante at zijn

supertruffel indertijd samen met honderd gasten op. Wij krijgen eerst plakjes kaas met snippertjes truffel erin, dan verse tagliatelle met, natuurlijk, Zigante-truffeloliën boven de pasta door de vanzelfsprekend wit behandschoende ober geschaafde truffel, gevolgd door rosé gebraden eendenborst met wilde rucola en truffel – en voor de liefhebber ten slotte het klapstuk: truffelijs! Schimmel in je toetje, dat dat zo lekker kan zijn. Gelukkig kun je na al dit lekkers in het boetiekhotel van meneer Zigante, eh, slapen. De paddestoelenexpert weet het na al die jaren namelijk zeker: ‘Truffel is een afrodisiacum.’ De Kroaten weten sowieso wel raad met wat de natuur te bieden heeft. In het voorjaar duiken overal

wilde, groene, asperges op. In Nederland zijn ze wel eens bij de groenteboer verkrijgbaar, geïmporteerd uit Frankrijk – maar de liefhebber met een scherp oog kan ze zelfs in Nederland in het wild vinden. Ze zijn heel dun en passen zo ongeveer overal bij, en niet alleen als leuke garnering. Lauw in een salade, kort gebakken met garnalen, in de risotto, met ei of als voorgerechtje op een met zalm rose gekleurde ricotta, zoals in hotelrestaurant San Rocco. San Rocco maakt deel uit van de Jeunes Restaurateurs d’Europe, een Europese vereniging van ambitieuze koks (al dekt het woord ‘kok’ wellicht de lading niet helemaal) die creatief, regionaal, ambachtelijk en zo mogelijk biologisch aan de weg timmeren.

Eigenaar Teo Fernetich en zijn familie hebben een goddelijk plekje in het plaatsje Brtonigla gecreeërd, een hoeve-achtig geheel met een zwembad binnen en buiten en wellnessfaciliteiten, wat hevig populair is in Kroatië. Hier gaat de kok een stapje verder met alles wat uit zee komt. Octopus taai? Niet de boven zeewater gestoomde arm-met-nappen, een schitterend stilleven op je bord bovendien. Om even het verschil met inktvis duidelijk te maken proeven we een coupe inktzwarte lauwe aardappelpuree met boterzachte stukjes van dit weekdier, een perfecte combinatie. En ook weer eens wat anders dan die zwarte pasta of risotto.

Een simpele, intens lekkere tip van culinair collega en Wina Born-prijswinnaar Felix Wilbrink nadat hij (al in 2007) bij Zigante had gegeten. ‘Neem eens carpaccio van rosbief. De rauwe, vliesdunne plakjes op een groot bord bedruppelen met een zachte olijfolie en een paar druppels balsamico. Leg er wat kappertjes bij. Hier en daar een klein toefje zachte mayo mag ook. Eens geen Parmezaanse kaas, rasp er een klein beetje belegen echte boerenkaas over. En dan die zwarte truffel, zo dun als je rasp toelaat

http://croatia.hr/nl

slechts

99

euro p.p.

4-daags arrangement Duitsland zoek & boekcode 50001 Periode 01/06-30/11

99

Kinderkorting (bij 2 volbetalenden op de kamer): 1e kind t/m 11 jaar: gratis 2e kind t/m 11 jaar: 50% korting

Schitterend Saksen! 4-daags arrangement Duitsland

Saksen is een prachtig stukje Duitsland. Vanuit uw hotel kunt u uitstapjes maken naar mooie cultuursteden, zoals Leipzig en Dresden. Maar ook naar Weimar, in het naastgelegen Thüringen. Liever natuur? Bewondert u dan zeker de spectaculaire rotsen van Nationaal Park Saksische Schweiz. Uniek in Duitsland!

Prijzen in € p.p. Niet inbegrepen: reserveringskosten en kosten calamiteitenfonds.

Uw verblijf U verblijft in Parkhotel Meerane in Meerane (afstand van Utrecht: ca. 650 km). Dit stijvolle historische hotel ligt naast het stadspark, enkele minuten van het centrum. Uw kamer is voorzien van twee eenpersoonsbedden of een tweepersoonsbed, en satelliet-tv. Er is een badkamer met bad of douche en toilet.

Inbegrepen kÏ VÏMTCPL?AFRGLEÏKCRÏMLR@GHR@SDDCR kÏ VÏBPGCE?LECLKCLSÏ kÏ VÏUCJIMKQRBP?LIHCÏ kÏ IMDDGCÏKCRÏJCIICPLGHÏ kÏ GLDMPK?RGCÏMTCPÏBCÏQRPCCIÏ kÏ N?PICCPNJ??RQÏ

Bent u daar al ‘ns geweest?

Informatie & Reserveringen www.pharosreizen.nl/wegener of via 0900 - 365 65 65 ÏANKÏK?V ÏÑÏÌÏNCPÏECQNPCI met zoekcode 50001

Vino

Pivo

Rakija

Kroatië staat niet bij uitstek bekend als een wijnland, maar er zijn wel heel wat Kroatische wijnen te vinden.

In Kroatische cafés is heel wat Heineken, Tuborg en Stella Artois te vinden, maar ook Kroatische bieren zoals Karlovacko.

Rakija is een populair cognac-achtig drankje dat in de gehele Balkan gedronken wordt in varianten met verschillende vruchten.

Al meer dan 20 jaar zijn wij de betrouwbare aanbieder van volledig verzorgde (rond-) reizen in Indonesië, Thailand, Vietnam, Cambodja en Sri Lanka. Ook voor strandvakanties!

www.schonestreven.nl

DJOSER WANDEL- en fietsreizen Zuid-Afrika 15-18 dgn v.a. € 2165,- Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400

DJOSER rondreizen Kenia/ Tanzania/Zanzibar 15-23 dgn v.a. € 2660,- Nog plaatsen op o.a. 8, 14 en 29 juli Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400 Laat uw reis door ons op maat maken! 040-2982266 (Anvr/ Sgr) WWW.MONDIREIZEN.NL

DJOSER JUNIOR rondreizen voor ouders met kinderen: Namibië/Botswana/Zambia 22 dgn v.a. € 2955,- Extra vertrek: 12 juli en 2 aug, nu met € 100 korting Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400

Voor Azië kiest u de specialist!

Op maat gemaakt: Auto- en motorreizen Zuid-Afrika, Autoen camperreizen Namibië en Botswana. 0546-577372. Lid SGR www.suidafrikareise.nl

Sri Lanka Travel

Bali Travel De specialist in de mooiste rondreizen, strandvakanties en reizen op maat! Tel. 010-2134600 www.BALITRAVEL.nl

DJOSER rondreizen India/ Nepal 16-30 dgn v.a. € 1595,Nog plaatsen op o.a. 10, 16 en 23 juli Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400

DJOSER rondreizen Maleisië 20-23 dgn v.a. € 2040,- Nog plaatsen op oas. 7,21 juli en 11 aug Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400

Sri Lanka met uw gezin? www.travelnauts.nl Experts in verre gezinsreizen  020-5289333 (SGR)

Australië met uw gezin? www.travelnauts.nl Experts in verre gezinsreizen  020-5289333 (SGR)

Australië met uw gezin? www.travelnauts.nl Experts in verre gezinsreizen  020-5289333 (SGR)

DJOSER rondreizen Vietnam/ Cambodja 23-27 dgn v.a. € 1940,- Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400

WRC Reizen: voor voordelige WRC Reizen: voor voordelige auto- & camperreizen naar auto- & camperreizen naar Canada, kijk op www.WRC.nl Canada, kijk op www.WRC.nl

058-2137706

De specialist in de mooiste rondreizen, strandvakanties en reizen op maat naar Sri Lanka en de Malediven! www.srilankatravel.nl

DJOSER JUNIOR rondreizen Tickets, maatwerk, groepen; voor ouders met kinderen: ELAL va.€ 379 010-2827242 Namibië/Botswana/Zambia 22 www.promisedlands.nl (SGR) dgn v.a. € 2955,- Extra vertrek: 12 juli en 2 aug, nu met € 100 korting Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400 24 juni - JAPAN - Reis-Info-Dag TAO Japan specialist. Indiv/gr. 020-623 50 67 www.japan.nl

Reizen

DJED REIZEN: Gevarieerde, kleinschalige Egypte reizen. Ook reizen op maat vanaf 2 personen. Gegarandeerd wekelijks vertrek. Brochure? 070-3815533 WWW.DJED.NL REISVACCINATIES door gespecialiseerde huisartsen op tijden dat het u ook schikt. Vergoeding door zorgverzekeraar. Afspraak via: WWW.TRAVELDOCTOR.NL

GO 2 New York met JAN DOETS Manhattan Express Free time Thailand Travel 5 dg € 773,De specialist in de mooiste 6 dg € 858,rondreizen, strandvakanties 7 dg € 938,en reizen op maat! incl. entree Top of the Rock Vliegtickets al v.a. € 469,New York & Washington D.C. Tel. 010-2131444 9 dg € 1103,www.THAILANDTRAVEL.nl New York & Philadelphia 9 dg € 1073,Thailand met uw gezin? Prijs va. en pp. gebaseerd op www.travelnauts.nl 2 pers. en incl. Experts in verre gezinsreizen luchthavenbelasting.  020-5289333 (SGR) Jan Doets 30 jaar DJOSER JUNIOR rondreizen Profiteer van aantrekkelijke voor ouders met kinderen: Jubileum reizen Thailand 15-21 dgn v.a. Kijk op jandoets.nl € 1835,- Nog plaatsen op o.a. voor online offertes, 8, 22 en 31 juli Brochure? boekingen, info en fun www.djoser.nl of 071-5126400 of bel 072-5753333 of e-mail: [email protected] Thailand met uw gezin? Jan Doets America Tours www.travelnauts.nl Experts in verre gezinsreizen  020-5289333 (SGR)

WRC: voor aantrekkelijke auto- en camperreizen naar de USA, kijk op www.WRC.nl Amerika met uw gezin? www.travelnauts.nl Experts in verre gezinsreizen  020-5289333 (SGR)

DJOSER rondreizen Verenigde Staten 22-30 dgn v.a. € 1395,- Nog plaatsen op o.a. 14, 16 en 23 juli Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400

Slechts 48 uur boekbaar Nergens voordeliger 4* verblijf op de Veluwe nú met 3e nacht gratis!

Nú €18,

15

p.p.p.n.

Arnhem - Gelderland

DJOSER rondreizen Costa Rica/ Panama 15-21 dgn v.a. € 1795,Nog plaatsen op o.a. 25 juli, 8 en 23 aug Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400 Special: 16 dagen Costa Rica inclusief hotels + auto va 1375,- www.wrc.nl Gezinsreis Costa Rica? www.travelnauts.nl Experts in verre gezinsreizen  020-5289333 (SGR)

DJOSER rondreizen Mexico/ Guatemala 16-24 dgn v.a. € 1895,- Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400

DJOSER rondreizen Mexico/ Guatemala 16-24 dgn v.a. € 1895,- Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400

ASKJA REIZEN organiseert 5 juni een open dag op poolschip Plancius. Let op onze aanbieding! Aanmelden via www.askja.nl of 026-3529390

DJOSER rondreizen Bolivia/ Peru 23 dgn v.a. € 3035,- Nog plaatsen op o.a. 27 juli Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400

DJOSER JUNIOR rondreizen voor oudrs met kinderen: Suriname 19 dgn v.a. € 2295,Nog plaatsen op o.a. 23 juli Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400

DJOSER JUNIOR rondreizen voor oudrs met kinderen: Suriname 19 dgn v.a. € 2295,Nog plaatsen op o.a. 23 juli Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400

Klantwaardering:

Hotel Papendal

8.1

• Midden op de natuurrijke Veluwe • Talloze uitgestippelde fiets- en wandelroutes Tip: Ga een dagje naar Burgers’ Zoo 3=2 nú voor € 54,50 p.p. (3e nacht gratis) inclusief ontbijt én gratis toegang tot sauna en Turks stoombad Aankomst alle dagen t/m 27 augustus 2011 incl. Hemelvaart en Pinksteren

Boek nu via www.HotelSpecials.nl/papendal Te boeken tot maandag 30 mei 2011 09.00 uur!

De getoonde prijzen zijn vanafprijzen. De prijzen zijn per persoon voor het gehele verblijf op basis van tweepersoonsbezetting en beschikbaarheid. Voordeligste prijs geldt bij tweepersoonsbezetting, verblijf 3 nachten voor € 54,50 per persoon, oftewel (€ 54,50 / 3 nachten) = € 18,15 per persoon per nacht. Prijzen zijn incl. ontbijt en excl. reserveringskosten (€ 12,50 per boeking), toeristenbelasting en eventuele extra’s. Druk- en zetfouten voorbehouden. Boek nu via www.HotelSpecials.nl/papendal of 0900-49 83 577

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Voor adrenalinejunkies is er de Feeblitz bobslee-afdaling.

#Saas In de Zwitserse Saastal kom je

weinig auto’s tegen, maar des te meer mountainbikers en wandelaars, die van de hoogste Alpen genieten. De eeuwige gletsjer biedt zon, sneeuw en een XL-grot. De keuken is Italiaans met een twist.

Extra Reizen

25

4 manieren om te genieten van Saas-Fee

Tekst Redactie reizen

1

Authentieke dorpen zonder betonkolossen zijn ansichtkaarten in reallife

Het wordt wel vaker geroepen over Zwitserse dorpen – ‘net een ansichtkaart’ – maar in het geval van het Saasdal klopt het echt. De dorpen hier zijn niet aangetast door het betonvirus dat andere Alpen-bestemmingen teistert. Misschien dat het uitzicht op de berg Dom (4.545 meter boven zeeniveau) overmoedige bouwaspiraties tempert. Voeg aan de authentieke architectuur (veel hooischuren stammen uit de 19e eeuw) de autoluwe zones toe en je hebt het gevoel dat je terug stapt in de tijd. Afgezien van die elektrische golfkarretjes. Niet dat het leven in de elf dorpen in het dal saai en dorps is: met name Saas-Fee biedt verrassend veel uitgaansgelegenheden. En er kan natuurlijk gebadderd worden in de vele wellnesscentra.

2

Mediterraan klimaat zonder pollen, met Italiaanse culi-toppertjes

Niet voor niets vertrokken bleekneusjes met ademhalingsproblemen vroeger naar de bergen: door de hoge ligging heb je in het Saas-dal geen last van pollen. Tabee, hooikoorts. De ligging op de grens met Italië garandeert een maximaal aantal uren zon. Veel restaurants bieden mediterrane specialiteiten. Het Bodmen restaurant (www.waldhues-bodmen. ch) ligt prachtig aan een bospad . Bij het enorme terras komen geitjes langs scharrelen. Let op je mandje met brood. Italiaanse toppers zijn te vinden bij het Fletschhorn restaurant (www. fletschhorn.ch), dat gastronomen uit binnen- en buitenland trekt. In Saas Grund moet je hotel Dom proberen voor een fantastisch uitzicht op de Dom en betaalbare maaltijden.

3

4

Zomersporten voor de hele familie met pieken en dalen

Golfen in de bergen: klinkt als een gimmick, maar bij Crazy Golf moet je echt aan de bak. De negen holes hebben een pittig niveau. Gelukkig kunnen de minder getalenteerde golfers ook gaan mountainbiken langs de 70 kilometer lange routes. Kinderspieren zijn misschien meer gebaat bij een tocht langs de 350 kilometer wandelpaden. Zeer fraai is de weg om de Almagellerhorn, die langs twee 70 meter lange hangbruggen voert. Wie wandelen te oubollig vindt, kan zijn reflexen testen in het Abenteurwald, met klimwanden. Klaar met sporten? Geniet van midden juli tot midden augustus wekelijks van een speciaal concert in de Raiffeisen Konzertreihe. Klassiek bij de Musica Romantica van 7 tot 19 augustus, in de kerk van Saas-Fee.

Aanbieding

Snowboarden in de zomerzon op de eeuwige gletsjer

Gratis transport op de flanken

De gletsjer hoog boven het dorp SaasFee (op 3.500 meter) biedt twintig kilometer afdalingen voor zomerskiers. Het gerucht gaat dat je op heldere dagen Milaan kunt zien liggen. Vertrek zo vroeg mogelijk vanuit het dorp, want je hebt een half uur nodig om de top te bereiken. Hoogtepunt is het skipark, een paradijs voor snowboarders en alpineskiërs. Niet voor niets worden hier regelmatig World Cup-wedstrijden gehouden. Eenmaal boven kan een bezoek aan het Allalin ijspaviljoen niet ontbreken: dit is de grootste ijsgrot ter wereld. Waaghalzen kunnen ook nog de Feeblitz bobslee-afdaling doen: 900 meter voor de ware adrenalinejunkie. Er zijn mensen die dit doen zonder te remmen, maar dat heb je niet van ons gehoord.

Wie dit jaar in Saas-Fee vakantie viert gaat gratis met een bergtreintje of postauto, want gebruik hiervan is komende zomer inclusief in het Saastal. Actieve vakanties zijn mogelijk vanuit de elf bestemmingen binnen het Zwitserse dal.

Info: www.bergbahneninklusive.ch of www.saas-fee.ch.

Kabeltrein

Kapelletjes

Wham!

De Feegletsjer, bij het dorp Saas-Fee, is te bereiken met een kabeltrein genaamd Metro Alpin Saas-Fee.

In het nabijgelegen Saas-Grund kom je via de ‘Kapellenweg’. Langs deze weg, aangelegd in 1706, zijn zestien kapelletjes gebouwd.

In de clip bij de kersthit Last Christmas van Wham! brengen George Michael en Andrew Ridgeley de kerstdagen door in Saas-Fee.

WAARVOOR GAAT U NAAR SCHOTLAND? nu met 10% extra hoogseizoenkorting*

VOOR DE ADEMBENEMENDE NATUUR

VOOR EEN GOEDE START VAN UW VAKANTIE

VOOR DE FASCINERENDE CULTUUR

LOCH RANNOCH HIGHLAND CLUB Uw vakantiehuis middenin de Schotse Hooglanden? Loch Rannoch is één van de mooiste plekjes in Schotland, alleen voor de échte natuur- en stilteliefhebbers! U kunt hier eindeloos wandelen, een kanotocht maken of de mooiste treinreis ter wereld maken (vanaf Rannoch Railway). Boek nu deze 7 of 10 daagse bungalowvakantie.

OVERTOCHT IJMUIDEN-NEWCASTLE Uw vakantie naar Schotland begint vanzelfsprekend met DFDS Seaways. Na de overtocht van IJmuiden naar Newcastle rijdt u binnen een uur naar Schotland. U bepaalt zelf waar u verblijft én voor hoelang. Alle vrijheid om dit schitterende land te ontdekken.

STEDENTRIP EDINBURGH Bezoek één van de leukste steden van Europa: Edinburgh. In de zomer vinden er talloze festivals plaats en is er altijd wat te beleven. Proef de eeuwenoude sfeer in deze enerverende stad. U verblijft in het Travelodge hotel. Boek nu deze 5-daagse stedentrip.

€

€

199 P.P.

Vanafprijs o.b.v. 4 personen + auto, incl. overtocht én 6 overnachtingen (verlengen mogelijk), reisperiode t/m september 2011

115 P.P.

Vanafprijs retourovertocht o.b.v. 4 personen + auto (o.b.v. 2 pers. + auto €214 p.p.), reisperiode t/m september 2011 *alleen op geselecteerde data in jul/aug en uitsluitend boekbaar via de overtochtpagina op www.dfds.nl/schotland

€

185 P.P.

Vanafprijs o.b.v. 2 personen + auto incl overtocht en 4 overnachtingen, reisperiode t/m september

KIJK OP WWW.DFDS.NL/SCHOTLAND VOOR NOG VÉÉL MEER AANBIEDINGEN NAAR SCHOTLAND IJMUIDEN-NEWCASTLE DFDS.NL/SCHOTLAND BEL 0255 - 54 66 66

Zomaar een Zomer Cadeau! Boek vóór 1 juli en ontvang bovenstaande Cadeaucard t.w.v. € 50,De Cadeaucard is geldig voor het gehele Human Nature en Travel&Co reisartikelen-assortiment, van wandelschoenen tot fietscomputers en van spellensets tot fleece jacks. De Cadeaucard is onbeperkt geldig en te besteden bij alle ANWB-winkels en VVV-ANWB-winkels. Deze zomercadeau-actie geldt voor 24 speciaal samengestelde zomervakanties, sommige voor met z’n tweetjes, andere voor families. Eén van de 24 vakanties ziet u hiernaast. De overige vindt u op: pharosreizen.nl/zomervakantie

Informatie & Reserveringen www.pharosreizen.nl/wegener of via 0900 - 365 65 65 (20 cpm, max. € 10,- per gesprek) met zoekcode 50002

nu een ANWB Cadeaucard t.w.v. € 50,bij 24 geselecteerde reizen De mooiste plek van Frankrijk!

vanaf

Vakantiepark Le Jardin du Golfe, Côte d’Azur Vakantie is…de Côte d’Azur! Want wat wil een mens nog meer dan zon, zee en mediterrane heerlijkheid? Daarom hebben we een heerlijk vakantiepark voor u geselecteerd, in het groen, net buiten de toeristische drukte. Op 10 km van de stranden van Saint-Maxime en ca. 15 km van Saint-Tropez. Bovendien vindt u in de omgeving twee van Frankrijks mooiste dorpjes: Gassin en Tourtour.

Uw verblijf U verblijft in een twee- of driekamerappartement met balkon, in vakantiepark Le Jardin du Golfe in Plan de la Tour, met buitenzwembad en uitzicht op de bergen. Uw appartement is voorzien van o.a. een volledig uitgeruste keuken.

175

euro per week

Vakantiepark Le Jardin du Golfe zoek & boekcode 50002

Prijzen 04/06-10/06 11/06-17/06 18/06-24/06 25/06-01/07 02/07-08/07 09/07-29/07 30/07-05/08 06/08-19/08

2-k. appt. 215 320 365 435 585 715 780 795

3-k. appt. 265 360 415 495 665 810 905 930

Prijzen 20/08-26/08 27/08-02/09 03/09-09/09 10/09-16/09 17/09-23/09 24/09-21/10 22/10-28/10

2-k. appt. 585 320 245 215 195 175 195

3-k. appt. 665 360 295 265 230 195 225

Inbegrepen • 7x overnachting in 2- of 3kamerappartement • ANWB Cadeaucard t.w.v. € 50,- (bij boeking vóór 01/07)

Prijzen in € per week. Niet inbegrepen: reserveringskosten, toeristenbelasting en kosten calamiteitenfonds.

Bent u daar Bent u daaral al‘ns‘nsgeweest? geweest?

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Waanzin om voor Grand Palais te ontwerpen. Dus verleidelijk.

Extra Reizen

Anish Kapoor Artist extraordinair

27

Stap in een baarmoeder van 35 meter #BallonExtravaganza Anish Kapoor zet je zintuigen op scherp met een megaballon. Alsof je in de buik van ’n walvis wandelt. Dirk Koppes Parijs V

Ooit parkeerden de nazi’s hun tanks in het Parijse Grand Palais, maar daar gaan we het vandaag niet over hebben. Het geeft in ieder geval aan hoe multifunctioneel de XL-expositieruimte (vlak bij de Place de Concorde en het Franse presidentiële paleis) is. Een enorme 35 meter hoge koepel uit 1900 laat een stralende lentezon naar binnen, die op een even enorm auberginekleurig gevaarte schijnt. Alsof er een ruimteschip van Jules Vernes is geland. Het kost even tijd om het gedrocht te omcirkelen, waarbij je tegelijkertijd het gebouw en de medebezoekers kunt inspecteren. Altijd fijn, die elegante Parisiennes. Je kunt de sculptuur Leviathan ook van binnenuit bekijken. De rode golvende wanden geven je het gevoel alsof je een, hmm, baarmoeder binnentreed. En dat was precies de bedoeling van Anish Kapoor (Mombai, 1954), de Britse lieveling van de internationale kunstscene. ‘Een waanzinnige onderneming’, vertelt hij tijdens de chaotische persconferentie. ‘Een gigantische investering voor een tentoonstelling van zes weken’. Dan liever zijn klus voor de Olympische Spelen in Londen, waar hij de 116 meter hoge Orbit ontwerpt. Nee, geen geïmplodeerde Eiffeltoren,

maar ‘een soort toren van Babel, waarvandaan je over het Olympische Park uitkijkt’. Eigenlijk wilde Anish Kapoor deze opdracht aan zich voorbij laten gaan, want hoe vul je een hal van 13.500 m2? Bovendien is het Grand Palais een beschermd monument, dus hij moest zich enorm inhouden. ‘Waanzin. Dus verleidelijk.’ Het eindresultaat: drie opblaasbare sculpturen die in elkaar overvloeien. Een enorme ballon van lichttransparant pvc, die van binnen een bloedrode kleur heeft. ‘Alsof je de hellemond, iets monsterlijks binnentreedt.’ Dat valt gelukkig wel mee, de binnenkant van Leviathan werkt eerder troostend. ‘Grote eenkleurige oppervlaktes zetten je aan het dromen’, hoopt Anish Kapoor. Kapoor droomt ervan zonder fysieke beperkingen zijn objecten neer te kunnen zetten. Een ander ideaal is zijn pleidooi voor artistieke vrijheid. Daarom heeft hij Leviathan opgedragen aan Chinese collega Ai Weiwei. Bezoekers van Monumenta 2011 zijn na een half uurtje wel uitgekeken. Combineer het met een bezoek aan de fantastische Manet-expo in het Orsay-museum (t/m 3 juli). Starchitect Zaha Hadid maakt met Kapoor vergelijkbare organische sculpturen. Speciaal paviljoen bij het Institut du Monde Arabe, t/m 30/10.

Expo

Monumenta 2011 in Parijs Elke twee jaar nodigt Parijs een gerenommeerde kunstenaar uit om in de 35 meterhoge serre van het Grand Palais een tijdelijk kunstwerk (6 weken) neer te zetten. Eerder kwamen Anselm Kiefer,Richard Serra en Christian Boltanski langs.

Monumenta 2011 tot 23 juni. De binnenkant van Leviathan. REUTERS

Anish Kapoors gigantische opblaassculptuur Leviathan in het Parijse Grand Palais .

Puur genieten van gastronomie Sfeervol & gastvrij

Gezelligheid uit de Achterhoek

Natuurlijk Achterhoek Arrangement (Lochem) O O O O

Nieuweweg 38 7241 EW Lochem T 0573 - 253 351 www.hofvangelre.nl [email protected]

Gastronomisch Gastvrij

O O

*

Gastvrij ontvangst in het hotel met een welkomstdrankje 2 of 3 overnachtingen in een comfortabele hotelkamer Iedere dag uitgebreid Gelders ontbijtbuffet 4-gangen à la carte diner op de eerste avond Kortingsbon 3-gangen diner op tweede of derde avond Een portie bitterballen tijdens uw verblijf (1 per kamer)

EXTRA VOORDEEL BIJ VERBLIJF VAN 3 NACHTEN

Tot 24 juni staan Achterhoekse Asperges op het menu Fietsen langs wijnhoeve en aspergeteler mogelijk O Gratis fiets- of wandelroute O Een goed gevulde picknicktas voor onderweg O Gratis gebruik binnenzwembad O

O

O

O

Informatiepakket van Lochem en omgeving Heerlijke fles wijn bij vertrek (1 per kamer)

2 nachten: v.a. € 99,50*

3 nachten: v.a. € 129,-*

Prijs per persoon op basis van een tweepersoonskamer. Genoemde prijzen zijn excl. gemeentelijke heffingen, reserveringskosten en eventuele toeslag voor luxe kamers met balkon. Genoemde prijzen gelden voor aankomst op zondag. Bij aankomst op alle overige dagen €10,- toeslag per persoon. Dit arrangement is geldig t/m 14 oktober 2011 m.u.v. feestdagen, op basis van beschikbaarheid.

Anselm Kiefer

Richard Serra

Christian Boltanski

In 2007 maakte Anselm Kiefer het eerste werk voor Monumenta. Het heette Sternenfall en bestond grotendeels uit brokken beton.

In 2008 was Richard Serra aan de beurt, die vijf reusachtige stalen platen in de ruimte plaatste, onder de naam Promenade.

In januari 2010 creëerde Christian Boltanski een piramide van duizenden kledingstukken in het onverwarmde Palais.

KINDERENINEENSCHEIDING.NL

WAT JE ZEGT IN EEN SCHEIDING KAN EEN KIND VOOR ALTIJD TEKENEN.

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Jullie zouden eigenlijk blij moeten zijn met het gejakker.

Uit & thuis

Koning Leeuw tegen klagende onderdanen.

Fabel op vrijdag Wim Meyles

De jakkerhals

Het doel waarnaar Mark Rutte streeft: vooruitgang voor de zwakkeren: ook wie een derdehandsje heeft mag 130 jakkeren.

steunpilaar bevestiging

afwasteil

Voor 2 winnaars: 2 overnachtingen in Thermae Palace 4* (voor 2 personen t.w.v. €199)

stempel zink

6 nu dan

godsgericht

4

kathedraal bijbelse naam

3 woud

Inhoud arrangement: Ontbijtbuffet voor 2 nachten, 2 personen. Gebruik sauna/fitness. Stadsplan Oostende. Obv beschikbaarheid. www.apollohotelsresorts.com

vertrager

grote garnaal

aetatis

1

Frans lidwoord

Het boek Cryptogrammen Tips & Trucs

god van de zee

bordspel

Deze week elke dag voor 5 winnaars een exemplaar van het boek waarin De Perscryptogramkanon Leen Groeneveld de puzzelaar een kijkje in zijn keuken gunt.

2

5 5 3 1 6 2 4 4 2 3 5 6 1

CRYPTOGRAM Van Wim Meyles zijn zes bundels met fabels verschenen (de laatste twee getiteld Fabeltjesland en Dierengedoe). De boekjes kosten 9,50 euro per stuk en zijn o.a. verkrijgbaar bij uitgeverij Eliksen: www.eliksen.nl.

Het weer Vandaag en morgen

Bewolkt met flink wat wind

(À 0,60 p.g.). Of SMS “PERS -spatie- oplossing” naar 3553 (À 0,60 p.o.b. excl. de kosten voor het gebruik van uw mobiele telefoon) .

De lijst met winnaars staat op www.puzzelland.com/depers

© Puzzelland/Leen Groeneveld

1 Horizontaal: 1. Niet besproken op maagdelijke wijze (8); 4. Gaat onderuit met een klem op het feest (8); 6. Ineens ontbrak een bergplaats (3); 4 7. Hier is het geld veilig (4); 9. Zonder stuur blijft een schip stil liggen (8); 10. Kletskip (8). 6

Verticaal: 1. Uitgestrekt land (9); 2. Geeft het onderricht er weer een probleem (7); 3. Op het hoofd van een Engelse lieveling (3); 5. Heb gelezen voor die arbeid (7); 8. Alle planten stammen van de rol af (5).

Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u het sleutelwoord van het Zweedse raadsel door naar 0909-5010704

VOORTS

-G-R-M-S REPETENT -L-DONAU NOVENE-U -VAN-NOR SITAR-ER -G-AORTA BEVREESD

Zweeds raadsel (vorige week vrijdag)

ONGEREPT M---A-EVALPARTŸ A-A-D--NIS-SAFE G-W-E-LROERLOOS Ÿ-R---RKAKELAAR

Cryptogram

3 9 1 2 7 5 8 6 4

8 6 5 4 1 3 7 9 2

4 5 9 1 6 2 3 7 8

7 3 2 5 4 8 9 1 6

6 1 8 7 3 9 4 2 5

5 8 7 6 9 4 2 3 1

9 4 6 3 2 1 5 8 7

1 2 3 8 5 7 6 4 9

OPLOSSINGEN

BEL 0909-5010704 OF SMS NAAR: 3553 ZO DOET U MEE

1 6 2 4 5 3

6

3 1 6 2 4 5

5

2 4 5 3 1 6

4

T&O

3

6 5 4 1 3 2

2

Mini-sudoku

1

Thermae Palace in Oostende is een voortreffelijk en uniek 4* hotel met een enorm rijke historie. U bent er te gast in een monumentale gebouw, ingericht in karakteristieke Art Decostijl. Het hotel is schitterend gesitueerd vlak aan het strand van de Belgische kust en op loopafstand van het bruisende centrum.

WIN! VANDAAG:

gewicht

2 7 4 9 8 6 1 5 3

E

lijk blij moeten zijn met zijn gejakker.’ Opgelucht dankten de dieren de leeuw voor zijn wijze woorden en keerden ze holwaarts. Het was een hele geruststelling voor ze om te horen dat het probleem alleen in hun beleving bestond.

Sudoku

lke keer als de jakkerhals over het bospad stoof, liet hij een wolk van stof achter. Voor de dieren die in de omgeving rondscharrelden, was dat geen pretje. Niet alleen verpestte het de smaak van bessen, noten en slakken, het irriteerde ook hun luchtwegen en leidde tot tal van vervelende kwaaltjes. Omdat de jakkeraar zelf niet voor rede vatbaar bleek, klaagden de dieren hun nood bij koning Leeuw. ‘Ik heb regelmatig last van kriebel onder mijn schild’, klaagde de schildpad. ‘Mijn kindertjes kuchen en proesten de hele dag’, betoogde het konijn. ‘Dat fijne stof dringt diep door in hun longetjes en raakt er nooit meer uit.’ ‘Dat beest haalt zeker de 130’, beweerde de bosmuis. ‘Hoe harder hij loopt, hoe meer stof hij doet opwaaien.’ ‘Dat is een misvatting’, corrigeerde de vorst, die heimelijk meer sympathie koesterde voor de snelheidsmaniak dan voor zijn slachtoffers. ‘Bij een hogere snelheid raakt de jakkerhals minder vaak de grond. De afstand tussen zijn pootafdrukken is aantoonbaar groter. Probeer het zelf maar eens uit, dan zul je zien dat ik gelijk heb. Jullie zouden dus eigen-

WIN! DEZE WEEK:

ZWEEDS RAADSEL: verdedigbaar manier van leven

29

2

SUDOKU   

3

5 9 4 1

5

1

4

2 3 8

7

8

8 6

9

6 7 3 9 7 2

10

4 8 5 1

9

SPEEL ONLINE EN WIN! www.puzzelland.com/depers

Selectie geplande OV-verstoringen: Haarlem (bus) Morgen: Connexxionlijn 2. Halte Schotersingel vervalt. Utrecht (bus) 28 t/m 30 mei: Connexxionlijnen 47,74,77,447,474 en 495. Halte Bleekstraat vervalt. Maarn (bus) 28 en 29 mei: Connexxionlijn 82. Halten Raadhuislaan, Ted Visserweg, Maarnse Grindweg en Poortse Bos vervallen.

Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl

Een uitgave van Mountain Media BV Adres Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596

Sales [email protected] 088-0138801 Marketing [email protected] Oprichter Cornelis van den Berg

Website www.depers.nl

Uitgever Ben Rogmans

Redactie [email protected] 020-3460550

Hoofdredactie Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst

Distributie [email protected] 088-0131830

Art direction Koos Jeremiasse

Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren.

Door Peter Koch ©Comichouse Oosterbeek

Vandaag

Morgen

Het is bewolkt met buien en kans op onweer. De wind is matig tot vrij krachtig en komt uit het (zuid)westen. Vanmiddag draait de wind meer naar het noordwesten en neemt af in kracht. Later breekt de zon door. Het wordt zo’n 16 graden.

Er komen morgen wolkenvelden voor en er is tijdelijk ruimte voor de zon. De ochtend is droog maar ’s middags raakt het overal bewolkt en lokaal kan er regen vallen. In het noordwesten staat een krachtige wind. Het wordt 16 tot 19 graden.

30

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Nog één game en Clijsters kon keurig op tijd gaan lunchen.

Hé wereld, hier ben ik dan! #RolandGarros

Arantxa Rus is de naam. Zij zorgde gisteren voor een sensatie door Kim Clijsters uit te schakelen en beleefde zo haar internationale doorbraak. Arjan Nowee Amsterdam

Overgangsrit in Giro prooi voor Capecchi San Pellegrino Terme De Italiaan Eros Capecchi heeft de achttiende etappe van de Giro d’Italia gewonnen. De renner van Liquigas was aan het einde van de overgangsrit van Morbegno naar San Pellegrino Terme sneller in de sprint dan zijn medevluchters Marco Pinotti en Kevin Seeldrayers. Het peloton met leider Alberto Contador finishte op zo’n zes minuten.

REUTERS

V

De wedstrijd tussen Arantxa Rus en Kim Clijsters was een paar games onderweg toen de Franse regie een oude man op de tribune in beeld bracht. Terwijl er gespeeld werd, zat de man rustig een krantje te lezen. Een beetje respectloos misschien, maar er viel ook wel wat voor te zeggen. Clijsters had een snelle 3-0 voorsprong genomen en van een echte wedstrijd was op dat moment geen sprake. De Belgische leek er een vluggertje van te maken. Wat niet meehielp was dat Rus een tikje nerveus was. Logisch ook. Het was haar eerste wedstrijd in een groot stadion als Philippe Chatrier en dan ook nog eens tegen een wereldtopper als Kim Clijsters, haar heldin. Maar haar heldin is net terug van een enkelblessure en speelt haar eerste toernooi sinds eind maart. Het ontbreekt haar dus aan ritme, aan vastigheid in haar slagen ook.

Van Marwijk hoeft geen Herstelde Abidal terug vervanger De Zeeuw in selectie Frankrijk Hoenderloo Bondscoach Bert van Marwijk roept voorlopig geen vervanger op voor Demy de Zeeuw. De middenvelder meldde zich af voor de oefeninterlands van het Nederlands elftal tegen Brazilië (4 juni) en Uruguay (8 juni). ‘Het was een mentaal en fysiek heel zwaar seizoen’, stelde de Ajacied. Van Marwijk: ‘Hij had zich van mij iets eerder mogen afmelden.’

Citaat

‘Telkens ging er wel iemand dood, vijf of zes keer in totaal. De ene dag was het een oom, de volgende dag weer iemand anders.’

Doorbraak Dat bleek gisteren wel tegen Rus. Clijsters domineerde in de rally’s, maar sloot die veel vaker af met een unforced error dan met een winner. Daarnaast liep haar service niet. Zo sloeg ze vijf dubbele fouten in de eerste set. Toch won Clijsters die betrekkelijk eenvoudig met 6-3. Die lijn trok ze door in het tweede bedrijf. Opnieuw plaatste ze een vroege break en liep ze uit naar 3-0. Na iets meer dan een uur spelen stond het 5-2. Nog één game en Clijsters kon keurig op tijd gaan luchen. Daar dacht Rus anders over. Ze sprak zichzelf moed in, zou er na het wisselen van baanhelft voor gaan. Clijsters kreeg een matchpoint, maar dat werkte Rus weg. Ze won de game. En de volgende. En de volgende. En de volgende. En de volgende. En dus won ze de set met 7-5. Van zenuwen bij Rus was al lang geen sprake meer. De 20-jarige speelster besefte dat er méér in zat. Haar internationale doorbraak lag voor het grijpen. Nog een set winnen en de hele wereld zou weten wie Arantxa Rus is. Ze zou the talk of the town zijn.

Miroslav Djukic zegt dat Royston Drenthe niet betrokken was bij Hércules.

Arantxa Rus sprak zichzelf moed in en versloeg Kim Clijsters. ANP

112 plaatsen verschil Op de wereldranglijst staat Kim Clijsters tweede. Dat is 112 plaatsen hoger dan Arantxa Rus, die nu wel zal stijgen.

Dus ging ze door met hetgeen ze de hele wedstrijd al deed: zo veel mogelijk ballen terugslaan. De fout van Clijsters zou dan vanzelf wel komen. In totaal sloeg Clijsters liefst 65 unforced errors, tegen 22 van Rus. Rus liep uit naar 5-1 en sloeg op haar tweede matchpoint toe met haar achtste winner van de wedstrijd. De oude man had zijn krant toen al lang weggelegd. Als hij de krant vandaag opnieuw openslaat, zal hij alles over Arantxa Rus kunnen lezen, het onbekende meisje dat van de grote Kim Clijsters won en zo wereldwijd haar naam vestigde.

UEFA wijst Kassai finale Champions League toe

Hoorzittingen Contador mogelijk pas na Tour

Londen De finale van de Champions League tussen FC Barcelona en Manchester United staat morgen onder leiding van Viktor Kassai. De 35-jarige Hongaar krijgt op Wembley hulp van zijn landgenoten Gabor Eros en Gyorgy Ring. Istvan Vad is vierde official en Mihaly Fabian en Tamas Bognar fungeren als vijfde en zesde man. Kassai floot dit seizoen vijf keer eerder een Champions League-duel.

Lausanne Het internationaal sporttribunaal CAS buigt zich mogelijk pas na de Tour de France over de zaken die de internationale wielrenunie UCI en het wereldantidopingbureau WADA hebben aangespannen tegen de Spaanse wielrenner Alberto Contador. De hoorzittingen stonden aanvankelijk gepland op 6, 7 en 8 juni, ruim voor de start van de Ronde van Frankrijk op 2 juli.

Reserveren? www.vacantievreugd.nl de 4 verschillenieke parken op un locaties!

Robin Haase vrij kansloos ten onder tegen Fish #RolandGarros

Voor Robin Haase zit Roland Garros erop. Hij verloor in de tweede ronde met duidelijke cijfers van Mardy Fish. Redactie sport Amsterdam V

Met Robin Haase is ook de laatste Nederlandse deelnemer bij de mannen uitgeschakeld op Roland Garros. In de tweede ronde ging hij hard onderuit tegen Mardy Fish: 7-6 6-2 6-1. In de eerste set ging het gelijk op en kwam het op een tiebreak aan. Daarin liet Fish zijn tegenstander kansloos: 7-1. Het was een voor-

Parijs Eric Abidal is voor het eerst opgenomen in de Franse selectie sinds hij werd geopereerd aan een levertumor. De speler van Barcelona is opgeroepen voor de kwalificatiewedstrijd tegen Wit-Rusland, op 3 juni in Minsk. Daarna volgen nog oefenduels tegen Polen en Oekraïne. Abidal werd in maart geopereerd. Eerder al maakte hij zijn rentree bij Barcelona.

proefje op de rest van de wedstrijd, waarin de als tiende geplaatste Amerikaan heerste. Hij won veel punten op zijn eigen service, stond geen enkel breekpunt af en sloeg beduidend minder unforced errors dan Haase. Eerder sneuvelden zijn landgenoten Thiemo de Bakker en Thomas Schoorel al in Parijs. Net als Fish bereikten ook de toppers Rafael Nadal, Andy Murray en Robin Söderling de derde ronde op Roland Garros. De als eerste geplaatste Nadal rekende af met Pablo Andujar. De Spanjaard won in drie sets van zijn landgenoot: 7-5 6-3 7-6. In de volgende ronde treft hij Antonio Veic,

die verrassend in vijf sets van Nikolay Davydenko won. Net als Nadal won ook Murray in drie sets, maar makkelijk had de Schot het niet tegen Simone Bolelli. Het werd 7-6 6-4 7-5 voor de nummer vier van de plaatsingslijst. Söderling is de nummer vijf op die lijst en de Zweed won zonder al te veel problemen van qualifier Albert Ramos: 6-3 6-4 6-4. Bij de vrouwen had Maria Sharapova het moeilijk tegen de Franse tiener Caroline Garcia. De als zevende geplaatste Russische herstelde zich echter overtuigend in de tweede en vooral derde set, na de eerste te hebben verloren: 3-6 6-4 6-0.

Van tent tot luxe villa...

Boek vóór 1 juli uw zomervakantie met verblijf in juli of augustus en ontvang 40% korting op een Bungalow* of 10% op een kampeerplek. * geldig bij Euverem en Besthmenerberg

De actiecode is niet geldig i.c.m. andere acties/aanbiedingen

Uw actiecode is: zomervoordeel

Wat zei Rus?

Wat zei haar coach?

Wat zei Clijsters?

‘Ik ben echt heel blij. Het zit alleen niet zo in mij om heel enthousiast te doen. Maar ik voel echt wel van binnen hoe bijzonder dit is.’

Ralph Kok: ‘Dit had ik in mijn stoutste dromen niet kunnen bedenken. Het is toch wel heel imponerend wat ze heeft gedaan.’

‘Ook toen ik met 6-3 5-2 voor stond, had ik niet echt het gevoel dat het goed zat. Het lukte mij niet het juiste tactische plan op gravel te vinden.’

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Bij Van Gaal is er geen ruimte voor een andere mening.

Sport

Edson Braafheid over zijn ex-trainer.

31

Eindelijk rust in het hoofd #Oranje Edson Braafheid speelde in de WK-finale tegen Spanje, maar verdween daarna van de radar. Tijdens de ZuidAmerikaanse oefentrip van Oranje mag hij bewijzen dat hij nog wel degelijk meetelt.

ARTHUR VRIEND/HOLLANDSE HOOGTE

Iwan Tol Hoenderloo V

‘Welcome back.’ Met die woorden begroette bondscoach Bert van Marwijk Edson Braafheid afgelopen dinsdag in Hoenderloo. De laatste keer dat ze elkaar zagen was in Zuid-Afrika, bij het WK. Van Marwijk bezorgde Braafheid daar het hoogtepunt uit zijn voetbalcarrière door hem in de finale in te laten vallen voor de geblesseerde Giovanni van Bronckhorst. Het eerste balcontact van de verdediger in het Soccer City Stadium was een kopbal waarmee hij bijna zijn doelman Maarten Stekelenburg passeerde. ‘Ik word er nog vaak aan herinnerd, ook door mijn medespelers hier’, lacht Braafheid. ‘Dan zeggen ze: ‘De meeste spelers geven een no look pass, jij een no look kopbal.’ Ik dacht toen: ik laat die bal gaan, zodat ik kort op mijn man zit als-ie hem aanneemt. Maar die pass daalde ineens heel snel, waardoor ik de bal per ongeluk tegen mijn hoofd kreeg. Ik heb half Nederland daarmee een bijnahartaanval bezorgd, geloof ik. Gelukkig kunnen we er nu om lachen’. Met zijn vijftien minuten speeltijd tegen Spanje behoort Braafheid tot

het selecte gezelschap van 39 Nederlandse voetballers die ooit in een WKfinale hebben gestaan. Het bewijs daarvan – de zilveren medaille – ligt bij zijn vader in Amsterdam. Braafheid begint te stralen. ‘Het besef dat ik een WK-finale heb gespeeld kwam pas een paar weken nadien. Een WKfinale gespeeld. Ondanks alles.’ Met dat laatste doelt Braafheid op de periode na zijn overgang van FC Twente naar Bayern München. De Amsterdammer begon als ‘Louis van Gaals Wunschspieler’, maar belandde al snel op de reservebank. Ook een tussentijds vertrek naar Celtic was geen doorslaand succes. Zijn terugkeer bij Bayern na het WK evenmin. Het was de Duitse middenmoter 1899 Hoffenheim dat Braafheid deze winter uit zijn lijden verloste en hem naar Baden-Württemberg haalde. Je vertrok twee jaar terug bij FC Twente om hogerop te gaan. Nu zit je bij de nummer elf van Duitsland. Wat ben je in die twee jaar opgeschoten? ‘Heel veel. De ervaring om bij een topclub te spelen is heel belangrijk voor me geweest. Maar ik heb me niet zo ontwikkeld als dat ik had gehoopt,

dat is duidelijk. Daarvoor heb ik te weinig gespeeld.’ Een daverende ruzie in de kleedkamer met Van Gaal zou zijn vertrek bij Bayern hebben bespoedigd, maar Braafheid doet er het zwijgen toe. Over Van Gaal zegt hij: ‘Zijn beleving van het voetbal is ongekend. Hij zal nooit verrast worden door een tegenstander. Als trainer heb ik hem heel hoog zitten.’ En als mens? ‘Daar ben ik dus wat minder tevreden over.’ In welke zin? ‘Van Gaal is eerlijk en straight, daar bestaat geen twijfel over. Maar hij gelooft zo heilig in zijn gelijk dat er geen ruimte meer is voor een andere mening. Het zou geen kwaad kunnen als hij wat meer zou openstaan voor de mening of de gevoelens van een speler.’ Braafheid begint aan een lange monoloog over zijn periode bij Bayern. Hoe hij al snel werd geslachtofferd door pers, publiek en bestuur (‘Je hebt spelers die er in één keer staan, ik had wat meer tijd nodig om te wennen’), hoe hij zich terugvocht in de

basis, de complimenten kreeg van Van Gaal, maar een paar dagen later tegen Bordeaux onder een striemend fluitconcert weer werd gewisseld. ‘De volgende dag vroeg Van Gaal me of ik het erg vond dat ik werd uitgefloten. Ik zei: ‘Nee, dat fluitconcert deed me niet zoveel. Maar waar ik wel geïnteresseerd in ben is waarom u mij wisselde.’ Ik heb geen idee of hij mij dat kwalijk nam. Ik moest daarna weer op mijn kans wachten, maar die kwam niet. Ik ben daar niet goed mee om gegaan. Ik heb nooit mijn kop laten hangen, maar ik stond met te veel dingen aan mijn hoofd op het veld. Ook mijn vertrek naar Celtic is niet verstandig geweest. Ik had achteraf beter bij Bayern kunnen blijven.’ Zijn hernieuwde oproep voor Oranje moet voor Braafheid een nieuw begin inluiden. Te beginnen in Brazilië, waar Oranje vanaf maandag een tiendaagse oefentrip belegt. Braafheid wil meer zijn dan die speler van de rare kopbal in de WK-finale. De vraag waarom hij niet de opvolger van Van Bronckhorst is geworden, beantwoordt hij daarom getergd. ‘Je bedoelt waarom ik tot op heden niet de opvolger van Van Bronckhorst ben geworden?’

Huiswerk niet gedaan

What’s in a name

Wat een brutaliteit

Lionel Messi weet niet wat hij in de Champions League-finale kan verwachten van Manchester United. ‘Eigenlijk weet ik niet zoveel van hen.’

VVV-Venlo gaat stadion De Koel verlaten en speelt vanaf het seizoen 2013/2014 in een nieuw onderkomen. De naam: MFC deKazerne. Tja.

Mehdi Carcela van Standard Luik werd woensdag geopereerd en had even later opeens een journalist aan zijn bed. Zijn club reageerde furieus.

32

Dagblad De Pers Vrijdag 27 mei 2011

Nadat hij die bal liet glippen, begon het publiek te joelen.

Sport

Marc Overmars Oud-teamgenoot van Van der Sar

Toen Sar nog zenuwen kende #ChampionsLeague Edwin van der Sar keept morgen zijn laatste Europese wedstrijd. Zijn eerste Europese duel als eerste doelman van Ajax was er één om snel te vergeten.

Edwin van der Sar bezorgde het Ajax-publiek bij zijn Europese debuut al snel een hartverzakking. ‘Hij maakte een gru-we-lijke fout.’ VI IMAGES Fokko Ebbens Amsterdam V

Zijn lange, slungelige lichaam torent hoog boven zijn teamgenoten uit. Zijn korte, hoog opgetrokken keepersbroek geeft hem bovendien een weinig sierlijke uitstraling. En dan die oren. Twee grote lappen kraakbeen die vanonder zijn bloempotkapsel zijn gezicht domineren. Is dit nu de doelman die Stanley Menzo naar de bank heeft verwezen? Ajax – Auxerre, maart 1993. De heenwedstrijd in Frankrijk luidde het einde van Menzo in. Twee catastrofale blunders doen oefenmeester Louis van Gaal besluiten hem niet meer op te stellen. Zijn vervanger in het Olympisch Stadion heet Edwin van der Sar (22). Zijn opvallende uiterlijk resulteert al snel in een weinig vleiende bijnaam. Flappie. En Flappie heeft tijdens zijn eerste Europese wedstrijd als eerste doelman van Ajax alle moeite iedereen van zijn kwaliteiten te overtuigen. Assistent-trainer Gerard van der Lem: ‘We dachten dat-ie er klaar voor was. Het is een beslissing die je natuurlijk niet één, twee, drie neemt. Maar volgens ons was het in het belang van de ploeg Edwin tot eerste

doelman te benoemen. We hebben er verder niet al te veel woorden aan vuil gemaakt. Jij gaat het vanaf nu doen. Klaar. Doe je best.’ Middenvelder en leeftijdgenoot Michel Kreek ziet hem nog binnenwandelen, die jonge Van der Sar. Samen speelden ze in eerste instantie in Jong Ajax. ‘Die talentvolle keeper maakte in het begin 0,0 indruk. Ik kan me herinneren dat het principe van de meevoetballende doelman toen nieuw was. Nou, Edwin had daar weinig kaas van gegeten. Maar het was ongelooflijk hoe snel hij zich tijdens onze trainingen en wedstrijden ontwikkelde.’

Onomkeerbaar proces Als de technische staf in de dagen na de verloren uitwedstrijd in Auxerre de keeperswissel kenbaar maakt, reageert de spelersgroep dan ook niet verrast. Training na training waren ze getuige geweest van een onomkeerbaar proces. Ze zagen die slungel uit Voorhout groeien. Stapje voor stapje benaderde hij het niveau van de eerste doelman tegen wie hij zo opkeek. Totdat hij erover heen ging en niet meer omkeek. Teammanager David Endt: ‘Ik denk dat iedereen voelde dat het moment van wisselen er aan zat te

komen. Mogelijk heeft dat alleen maar tegen Menzo gewerkt.’ Terug naar het Olympisch Stadion. Voor aanvang van de wedstrijd werkt Van der Sar geroutineerd zijn warming-up af. Uiterlijk onbewogen – ogenschijnlijk wars van elke vorm van druk – vangt en trapt hij zijn ballen. Schijn, vertelt Kreek nu. ‘Edwin stond in het begin van de wedstrijd stijf van de zenuwen.’ Buitenspeler Marc Overmars: ‘Natuurlijk. Er heeft op dat moment een enorme druk op hem gestaan. Menzo is jarenlang nummer één geweest. Ongetwijfeld heeft dat iets met hem gedaan.’ Dat blijkt. Binnen tien minuten krijgt het publiek massaal een hartverzakking. Ook voor de technische staf van de Amsterdammers staat de wereld even stil. Van der Lem: ‘Het leek wel alsof-ie té rustig was. Hij maakte een gru-we-lijke fout.’ Van der Sar controleert een simpele terugspeelbal – Endt: ‘Geen ideale pass, maar ook geen moeilijke bal’ – totaal verkeerd. In paniek probeert hij het onwelwillende kreng nog een lel te geven. Maar ook dat gaat mis. Hij schuift de bal zo in de voeten van een Auxerre-speler. Omdat de aanvaller van de Fransen vervolgens ook wei-

nig productief met de bal omspringt, blijft zijn blunder zonder gevolgen. Probleem is wel dat het stadion nu vertwijfeld naar die slungel in het Ajax-doel staart. Menzo vervangen is één. Maar zorg dan in ieder geval dat je over een goede vervanger beschikt. Overmars: ‘Nadat hij dat balletje liet glippen, begon het publiek te joelen. Dat geroezemoes kon je als speler goed horen. Dat is voor Edwin ook onwennig geweest.’ Van der Sar heeft het moeilijk. Later in zijn carrière zou hij een nieuwe bijnaam krijgen. IJskonijn. Maar van die eigenschap is tegen Auxerre nog geen sprake. Zijn teamgenoten zien hem worstelen. Uiteindelijk is het Marciano Vink die de jonge doelman

Vijfde finale Manchester United-doelman Edwin van der Sar keept morgen tegen Barcelona zijn vijfde Champions League-finale. In 1995 en 2008 won hij, in 1996 en 2009 verloor Van der Sar.

wakker schudt. Letterlijk. ‘Achteraf gezien was dat een uniek moment’, zegt Kreek. ‘Marciano heeft hem echt op het veld door elkaar geschud.’

Onzeker Van der Sar houdt zijn doel schoon en Ajax wint met 1-0. Niettemin heeft de doelman ook tijdens de weken die volgen moeite de buitenwereld te overtuigen. Hij oogt onzeker, maakt foutjes. Kreek: ‘Maar het waren nooit cruciale fouten, ze bleven altijd zonder gevolgen. Daardoor heeft hij zich vrij geruisloos kunnen ontwikkelen.’ Ondanks zijn onzekere optreden twijfelen zijn teamgenoten geen moment aan de kwaliteiten van hun nieuwe doelman. Hoewel ze als jonge talenten allemaal druk genoeg met hun eigen presteren zijn, proberen ze hem zo veel mogelijk te steunen. Overmars: ‘Iedereen heeft wel wat. Mij vonden ze in eerste instantie ook maar een klein boertje. Nwankwo Kanu kon bij zijn komst geen bal ingooien, dat deed hij met één hand. En Jari Litmanen begon twee uur voor elke wedstrijd al met rekken. Je moet talenten tijd en kansen geven. En op de trainingen hadden we allemaal gezien dat Edwin tot grote dingen in staat was.’

Gratis advies

‘Je hebt mijn zegen’

Dmitri ziet ze vliegen

Hoe gaat Manchester United morgen Barça-ster Lionel Messi afstoppen? Oud-voetballer Lucas Radebe: ‘Je moet hem onderuit schoppen, hard.’

David Stockdale gaat binnenkort trouwen. Daardoor mist hij een interland van Engeland, maar hij heeft de zegen van bondscoach Fabio Capello.

Gisteravond vlogen er twee vliegtuigjes met een sleep boven het ADO Den Haag-stadion. Ideetje van de fans, die hopen dat Dmitri Bulykin blijft.