COLOFON
INHOUD
ODULPHUSNIEUWS
Holocaust Memorial Day: De overdracht . . . . . . . . . . . .3
is een uitgave van het St.-Odulphuslyceum Noordhoekring 99 5038 GC Tilburg Hoofdredactie Loes Duindam Medewerkers Gérard de Laat (archief) Jan Beesems (schoolleiding) Foto’s o.a. Frank van Gils
Holocaust Memorial Day: Herdenken of in beweging komen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4 Interviews 2havo met OOP . . . . . . . . .5, 7, 10, 18 en 19 PO biologie: Vrouwen zus, mannen zo . . . . . . . . . . . . . . .6 Odulphus een kleurrijke school? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8 Vooruitblik reizen: Tsjechië . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8 Vooruitblik reizen: Istanbul . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9 Column: Gijs schiet raak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9 Vooruitblik reizen: London . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10
Ontwerp Yvonne Mathijsen
Vooruitblik reizen: Rome . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
Druk: ELKA
Onderwijsondersteunend personeel . . . . . . . . . . .13–15
Opvattingen, verkondigd in artikelen die met vermelding van de naam van de auteur worden gepubliceerd, zijn niet noodzakelijk dezelfde als die van de redactie of van de schoolleiding.
Natuurkunde: Verbeeten Instituut . . . . . . . . . . . . . . . . .16
Vooruitblik reizen: Griekenland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12
Onze echte kweekvijver . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17 Mededelingen van de schoolleiding . . . . . . . . . . . . . . . .18 Agenda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20
VOORWOORD De zon schijnt weer, het voorjaar hangt in de lucht, de natuur ontluikt. De wereld ziet er anders uit na al die maanden van sombere grauwe regensluiers. Ook op school is dat merkbaar, we zijn duidelijk in een andere fase van het schooljaar beland. Nu dit exemplaar op uw mat valt staat de reisweek voor de vierdeklassers voor de deur en aansluitend volgt de meivakantie. Als we weer terug zijn bereiden we ons voor op de eindexamens die medio mei starten. Zo kent een schooljaar ook zijn eigen seizoenen en zijn ritme. We gaan lekker lang door dit jaar voordat het zomerreces officieel begint op 17 juli. Het vierde en laatste nummer van het OdulphusNieuws kunt u dan ook pas rond 10 juli reikhalzend tegemoet zien. Dit nummer is wederom gevarieerd van aard. Als rode draad treft u een aantal artikelen aan over het OOP, het onderwijsondersteunend personeel. Zonder hen zou het raderwerk van de schoolorganisatie binnen de kortste keren piepend en krakend tot stilstand komen. Vaak doen zij hun werk op de achtergrond of in de schaduw van het onderwijsproces tijdens de lessen. Hoog tijd dus om de schijnwerpers op hen te richten en hun werkzaamheden nader te belichten. Naast een uitvoerig artikel uit de koker van Jan Verweij, waarbij een parallel getrokken wordt met de voetbalplaatjesactie van Albert Heijn, vindt u her en der verspreid korte stukjes uit de pen van leerlingen van 2 havo. In het kader van het vak Grenzeloos Leren heeft een aantal van hen dit tijdens de derde compoweek opgepikt als project voor één ochtend. Veel plezier met dit nummer!
2
Jan Beesems
HOLOCAUST MEMORIAL DAY
DE
OVERDRACHT
De toenmalige secretaris-generaal van de V.N., Kofi Annan, deed enkele jaren geleden de oproep om voortaan wereldwijd op 27 januari – op die dag in 1945 werd het vernietigingskamp Auschwitz bevrijd – stil te staan bij de herdenking van de Holocaust. In Nederland werd aan deze oproep voor het eerst in 2006 gehoor gegeven door het aan de Universiteit van Amsterdam gelieerde Centrum voor Holocaust en Genocide Studies. Vanaf het begin was steevast veel ruimte gereserveerd voor leerlingen uit het middelbaar onderwijs. Dat in 2009 Odulphus de organisatie van deze dag op zich nam, had vooral met de binnen de school aanwezige kennis en affiniteit te maken: naast ondergetekende namen Willemien van Raak en Cobine Ramaekers in 2008 in Jeruzalem deel aan een seminar over dit onderwerp, verzorgd door Yad Vashem, the International School for Holocaust Studies. De in Jeruzalem meegekregen opdracht om het verhaal van de Holocaust door te blijven geven aan de na ons komende generaties werd door ons vertaald in een programma dat als titel ‘De Overdracht’ meekreeg. Samen met Maria van Haperen, educatief medewerkster van het Centrum voor Holocaust en Genocide Studies, en in
nauw overleg met de Anne Frank Stichting, Herinneringscentrum Kamp Westerbork en het Nationaal Monument Kamp Vught, werd de problematiek van genocide in het algemeen en die op de Joden in het bijzonder, over het voetlicht gebracht. De dag begon voor de leerlingen in de voor dit doel stemmig heringerichte gymzaal met een plenaire zitting. Maria van Haperen ging in gesprek met de 86-jarige Lenie Boeken-Velleman, inzittende van de laatste trein die naar Auschwitz vertrok. Daarna volgde ieder groepje drie keer een workshop van ongeveer een uur. Hierin kwamen achttien thema’s aan bod. Elk groepje kwam in ieder geval
met één overlevende van de Tweede Wereldoorlog in contact. Ruimte voor dialoog was er volop bij de andere workshops die verzorgd werden door na 1945 geboren personen. Een deel van hen behoorde tot de ‘tweede generatie joodse slachtoffers’. Hadassa Hirschfeld (voorzitter van de Interculturele Alliantie) stelde in haar workshop de kinderen en kleinkinderen van de overlevenden van de Holocaust centraal. Zij maakte de problematiek wat breder door er ook de (klein-)kinderen van NSB’ers bij te betrekken. Denise Citroen kwam over een heel bijzonder project vertellen dat zij uitvoerde in opdracht van het door Steven Spielberg opgerichte Shoah Visual History Archive. Beeldend kunstenaar Hans Citroen was naar Tilburg gekomen om vooral iets te laten zien: hij bezocht en fotografeerde veel locaties in Oost-Europa waar de vernietigingskampen hebben gestaan. Op deze dag was er ook aandacht voor de ‘Tilburgse’ Anne Frank: Helga Deen. Petra Robben, educatief medewerkster van het Regionaal Archief Tilburg en van het Stadsmuseum Tilburg, liet de leerlingen met behulp van gedigitaliseerde bronnen kennis maken met het Joodse leven in Tilburg in het algemeen en met Helga Deen in het bijzonder. Medewerkers van het Nationaal Monument Kamp Vught maakten in vier workshops aan de hand van alledaagse objecten – zo begon hun verhaal met een zakdoek – duidelijk wat
3
HOLOCAUST MEMORIAL DAY
het betekent om in gevangenschap te moeten leven: vertrekkend vanuit het microniveau brachten zij de leerlingen op het macroniveau, waar zij eindigden met de centrale vraag: ‘How was it humanly possible?’ De organisatie heeft er bewust voor gekozen om ‘genocide’ niet uitsluitend als een historisch fenomeen te bezien, maar ook als iets dat nu nog een rol speelt. Daartoe waren twee wetenschappers uitgenodigd die studie gemaakt hebben van recente voorbeelden van genocide: Hessel Nieuwelink vroeg aandacht voor de volkerenmoord die in Rwanda plaatsvond en Aafke Sanders kwam vertellen over Cambodja.
HERDENKEN
Collega Jac. van Trier had veel tijd en energie gestoken in de voorbereiding van zijn workshop ‘expeditie naar raakvlakken tussen Holocaust en muziek’. Nagenoeg de volledige sectie Beeldend had zich met hart en ziel gestort op de voorbereiding van een project om de leerlingen aan het eind van de dag met concrete artistieke uitingen ten tonele te laten verschijnen. Na afloop van de workshops werden de leerlingen toegesproken door prof. J. Houwink ten Cate, die de problematiek tot vandaag de dag doortrok. Ruud Vreeman, burgemeester van Tilburg, viel de eer te beurt om de dag te mogen afsluiten. Evenals Houwink ten Cate hief ook Vreeman het waarschu-
Alle betrokkenen – niet alleen de sprekers tijdens de workshops, het onderwijsondersteunende personeel (die een megaprestatie geleverd hebben, waarvoor nogmaals dank) en de voltallige sectie geschiedenis – lieten zich na afloop de borrel of het pilsje goed smaken. Moe maar voldaan werd geconstateerd dat ‘de Overdracht’ een geslaagde missie was geweest.
C. van der Heijden, docent geschiedenis
OF IN BEWEGING KOMEN ?
Hieraan voorafgaand staat een uitgebreid verslag van de Holocaust Memorial Day die op 23 januari op school gehouden is. Een dag die, zoals de naam al zegt, bedoeld is om de slachtoffers van elke vorm van genocide te gedenken, of dat nu de poging van de Nazi’s was om het Joodse volk uit te roeien dan wel recente voorbeelden in Cambodja, Rwanda of Bosnië. Inmiddels ben ik zelf met een groep rectoren van scholen van Ons Middelbaar Onderwijs naar Auschwitz-Birkenau geweest. Op uitnodiging van het Auschwitz Comité en het Centre for Holocaust and Genocide Studies in Amsterdam hebben we twee volle dagen in dat voormalige concentratieen vernietigingskamp doorgebracht. Een ervaring om nooit te vergeten.
4
wende vingertje: ‘pas op, het kan opnieuw gebeuren!’.
Als voormalig geschiedenisleraar kende ik natuurlijk het verhaal, ik kende de documenten van de Wannsee-conferentie
waar tot de Endlösung, de uitroeiing van het Joodse volk, werd besloten. Net zoals me heel veel foto’s, filmbeelden bekend zijn. Ik heb jaren lang in zo veel klassen het onderwerp van de Tweede Wereldoorlog, met alles wat daar bij hoort behandeld. Een schokkend en fascinerend onderwerp. Je vraagt je dan ook onwillekeurig af wat je op zo’n plek te zoeken hebt. Toch een vorm van willen ervaren op de plek zelf, op zoek naar de verklaring die eigenlijk niet te geven is? De eerste dag zijn we alleen in het Stammlager geweest, het oorspronkelijke Auschwitz, het concentratie- en strafkamp waar eerst vooral Poolse politieke gevangenen zaten en later steeds meer gedeporteerden uit alle landen van Europa, steeds meer Joden. Verrassing: wat is die poort met ‘Arbeit macht frei’ erboven klein! Wat is dat kamp overzichtelijk in afmetingen. Onvoorstelbaar om te weten dat in die dertig – veertig barakken tienduizenden mensen opgesloten zaten. Onvoorstelbaar ook om die eerste gaskamer, dat eerste cre-
april 2009
HOLOCAUST MEMORIAL DAY matorium te zien op een steenworp afstand van de villa waar commandant Höss met zijn gezin woonde. Je wist wel dat het zo was, maar het met je eigen ogen zien. Dag één was schokkend maar gek genoeg ga je dan dag twee tegemoet met een gevoel van ‘het kan niet erger’. Totdat je Auschwitz II, Birkenau, betreedt. Natuurlijk: de dag ervoor scheen de zon, hoorde je vogels fluiten en nu: miezer, regen, mist. Maar het zien van Birkenau met zijn onafzienbare rijen barakken, de omheiningen met prikkeldraad doet je pas de ware betekenis van woorden als hopeloos en troosteloos beseffen. Maakte je misschien in het Stammlager nog een kans om te overleven, als je hier uitstapte op het perron, midden in het kamp, dan wist je dat er geen hoop was. Birkenau raakte me als een mokerslag met zijn ruïnes van gaskamers en crematoria, de ‘asvijver’, die oneindige ellende. In de nabespreking die we elke dag hadden probeerden we steeds de verklaring te vinden voor wat daar gebeurd was. Zo overweldigend, zo compleet, zo ‘verfijnd’. Daar kwamen we natuurlijk niet uit. Rationeel kom je een heel eind maar het gevoel volgt het verstand niet.
OOP GLENN WILLIAMS,
HOOFD ICT
Uiteindelijk kwamen we tot de ontdekking dat we de verkeerde vraag stelden. Die moest niet zijn ‘wat is hier volgens mij aan de hand?’ maar ‘wat betekent dit voor mij?’. Wat moet ìk doen binnen de kring waar ik invloed kan hebben om ervoor te zorgen dat de wereld nooit meer zoiets hoeft mee te maken?
Meneer Glenn werkt sinds september 2008 op het Odulphus. Hij is hier hoofd ICT, dat wil zeggen dat hij verantwoordelijk is voor elke computer, toetsenbord, muis enz. Hij vindt het een erg leuke baan omdat hij computers interessant vind en leuk om mee te werken.
Dat was eigenlijk ook de boodschap die ik tijdens mijn inleiding op de Holocaust Memorial Day aan de aanwezige leerlingen wilde meegeven. Je kunt wel herdenken maar als dat niet tot gevolg heeft dat je in beweging komt – ‘wat betekent dit voor mij?’ – dan is herdenken redelijk zinloos. Daarmee breng je iets wat ongrijpbaar en onbegrijpelijk groot is terug tot het niveau waar het thuishoort: bij de individuele mens. Bij hem of haar klinkt als het goed is als eerste het ‘nee, nooit meer’. Een mooie gedachte met 4 en 5 mei weer zo dichtbij?
Martien Korsten, rector
Hij werkt 5 dagen in de week van 8 uur ‘s ochtends tot 17 uur ‘s middags. Hij vind het een leuke school omdat het een drukke, maar gezellige school is. Hij vindt het werk dat hij doet niet zwaar. Hij heeft bijna nooit contact met leerlingen, maar als hij het werk voor de leerlingen niet zou doen dan zouden de leerlingen niet vooruit kunnen op de computer. Meneer Glenn werkt nu ongeveer 10 jaar met computers, tenminste voor zijn werk dan. We bedanken meneer Glenn voor zijn interview.
5
PRAKTISCHE OPDRACHT BIOLOGIE KLAS
VROUWEN
ZUS , MANNEN ZO
MANNEN...
VROUWEN...
moeten werken drinken bier rijden vrachtwagen worden dik van eten hebben overal tijd voor nodig geven meer om sport weten de weg terug zijn autistisch vechten
moeten voor de kinderen zorgen drinken wijn kunnen niet autorijden krijgen anorexia kunnen makkelijk 2 dingen tegelijk geven meer om kleding kunnen niet kaartlezen zijn sociaal roddelen
Veel dingen hiervan kloppen niet, maar zijn er ook beweringen die niet helemaal onwaar zijn? Dit gingen wij, Rymme en Polo, onderzoeken. Dit deden we naar aanleiding van een praktische opdracht die we bij biologie moesten maken. Het onderwerp van de PO mocht je geheel vrij kiezen, maar er moest wel een eigen onderzoek in verwerkt zijn. Wij kwamen op het idee om het – de inleiding doet dat al enigszins vermoeden – over mannen en vrouwen te doen. Waarschijnlijk denk je nu meteen aan allerlei dingen die ook veel met biologie te maken hebben, maar wij hebben ons gericht op het verschillend handelen en denken van mannen en vrouwen. Vaak wordt beweerd dat vrouwen meer vanuit empathie handelen, dit wil zeggen dat je meer met je gevoel doet. Mannen zouden juist eerder dingen systematisch aanpakken. Aan de hand van het boek ‘Man/Vrouw het verschil’ konden we zelf onderzoeken of dit juist was. In dit boek staan vragenlijsten die we konden gebruiken. Eén vragenlijst is voor het empathiequotiënt, uit een andere blijkt of je handelt vanuit systeem of gevoel. Deze lijsten worden ook wel de EQ- en SQ-tests genoemd. Volgens de beweringen zouden vrouwen dus hoger moeten scoren bij de EQ-test en mannen hoger bij de SQtest. Deze lijsten hebben wij overgenomen en 34 leerlingen van het Odulphus waren zo lief om onze testpersonen te willen zijn.
RESULTATEN
6
5
Wij hebben de scores van onze testpersonen berekend. Je kunt van die uitkomsten wel de gemiddeldes bereke-
nen, maar verschillen daarin willen nog niet zeggen dat het wetenschappelijk bewezen is. Hiervoor hebben we een statistisch programma gebruikt. Hier kwam een verschil uit en nu mochten we zeggen dat het officieel wetenschappelijk bewezen is. De uitkomst was, inderdaad, dat het vrouwelijk brein
meer berust op gevoel en dat mannen systematischer te werk gaan. Natuurlijk zijn er ook uitzonderingen.
PROFIELKEUZE Maar… bij ons op school kun je de leerlingen niet alleen verdelen naar hun geslacht, maar ook op basis van hun profielkeuze. Met dezelfde lijsten kun je onderzoeken of mensen met een maatschappijprofiel ook anders scoren dan mensen met een technisch profiel. Ons leek het namelijk logisch dat de leerlingen met een technisch profiel een hoger systeem-ontwerpquotiënt zou-
den hebben en dat C&M of E&M’ers hoger scoren bij het empathiequotiënt. Uit ons onderzoek is gebleken dat er inderdaad vooral door de technici hoog werd gescoord bij het systeem-ontwerpquotiënt. We hebben alleen niet wetenschappelijk kunnen bewijzen dat de leerlingen met een maatschappijprofiel meer vanuit empathie handelen. Meneer Peeters (onze leraar) werd erg enthousiast toen we hem vertelden dat we goed bezig waren met het onderzoek. Helemaal toen hij hoorde dat we een statistisch programma gingen gebruiken. Vandaar dat meneer Peeters ons vroeg of we misschien iets over ons onderzoek wilden schrijven in het OdulphusNieuws. En dit leek ons een leuk idee.
Mocht je dus nog twijfelen over je profielkeuze (of weet je niet zeker of je een jongen of een meisje bent) maak dan gewoon de empathie- en systeem-ontwerptests en de uitkomst zal je helpen.
Polo Vermolen (rechterfoto) en Rymme van Dessel, V5C
april 2009
ONDERWIJSONDERSTEUNEND PERSONEEL
ELS KRIJNEN, MEDEWERKSTER KANTINE
De vrouw die verpleegster wilde worden, Els Krijnen. Ze werkt in de personeelskamer als kantinemedewerker. Wij stelden haar een paar vragen. Toen we vroegen hoe zij hier was gekomen kregen we als antwoord: ‘ik schreef een open sollicitatiebrief en was gelijk aangenomen.’ Ze doet dit werk omdat ze het leuk vindt om voor mensen te zorgen en doet dit met veel plezier en heeft veel contact met het andere personeel, dat vindt ze zeer gezellig. Ze heeft veel ervaring, ongeveer al 17 jaar: 7 jaar hier op Odulphus en 10 jaar op het gemeentehuis in BaarleNassau.
CARLO
DE
JAN VAN KEULEN, TOA NATUURKUNDE
FRANCES HULSMAN,
Wij hebben ook Jan van Keulen, technisch onderwijsassistent natuurkunde, geïnterviewd. Hij was op dat moment wat minder druk bezig en gaf dan ook wat langere antwoorden. Toen we vroegen hoe hij hier terecht was gekomen, zei hij: ‘ik heb na de middelbare school, toen ik 17 was, meteen gesolliciteerd en ik ben ook meteen aangenomen.’ Wat zijn beroep inhoudt is dat hij de practicabenodigdheden klaarzet en ervoor zorgt dat ze op tijd op school aanwezig zijn.
Wij hebben Frances, die momenteel erg druk bezig is, een aantal vragen gesteld. Op de vraag hoe ze hier terecht is gekomen kregen we een heel kort antwoord namelijk: ‘Eigenlijk gewoon via meneer van Harssel’.
Hij valt ook in als er een keer een leraar ziek is. Hij vindt dit werk ontzettend leuk om te doen. Hij vindt het vooral leuk om met de jeugd te werken. Hij werkt hier dan ook al vanaf zijn 17e, sinds 1971. Komende september wordt dat al 38 jaar lang.
ROOSTERMAAKSTER
Mevrouw Hulsman doet heel erg haar best, maar toch krijgt ze vaak klachten van leerlingen en leraren, wat soms stress veroorzaakt. Wat ook stress veroorzaakt zijn de leswijzigingen, waar ze minimaal een dag per week mee bezig is, en de lokaalwijzigingen (2 à 3 dagen). Met echt grote wijzigingen van hele perioderoosters is ze wel wat langer bezig namelijk 4 à 5 dagen.
Van uw reporters: Kevin Bierings, Niels Baak en Joost de Bont, H2K
BAKKER,
ASSISTENT MEDIATHEEK Iedereen kent Carlo wel. Hij werkt al 10 jaar in de Mediatheek. Hij werkt daar 4 dagen per week, van 8.15 tot 16.45 uur. Hij vind het een hele fijne baan, doordat hij op een stille plaats werkt. Hij vindt het werk niet zo zwaar, doordat hij overal rustig aan kan werken. Hij wilde altijd al een baan met kinderen om zich heen hebben, daarom heeft hij ook 2 jaar voor leraar gestudeerd. De school zelf vindt hij heel fijn doordat hij veel vrijheid krijgt, en het altijd heel gezellig is. En als er niemand in de Mediatheek is, kan hij altijd nog andere dingen gaan doen. Hij vindt dat de leerlingen fijn zijn om mee te werken maar hij moet wel soms veel onthouden. Wij bedanken Carlo voor dit interview.
7
DISCUSSIE KLEURRIJK 4 HAVO
ODULPHUS,
EEN KLEURRIJ KE SCHOOL ?
Nog niet eens één procent van onze leerlingen is van allochtone afkomst. Op 1 januari 2009 telde Nederland 3,2 miljoen allochtonen oftewel 19,4% van de bevolking is van allochtone afkomst. We kunnen dus wel stellen dat het St.-Odulphuslyceum géén afspiegeling vormt van de maatschappij.
WAT
IS HIERIN DE ROL VAN HET ONDERWIJS?
Het onderwijs heeft te maken met twee dynamische grootheden: de leerling en de samenleving. Onderwijs moet daar voortdurend in balanceren; je moet je voortdurend afvragen of je goed bezig bent. We willen dat het onderwijs meritocratisch functioneert en bij allochtone leerlingen gaat dit overal in Nederland nog niet goed. Leerlingen horen op de plek te zitten die bij hen past op basis van hun individuele kwaliteiten en niet op basis van hun afkomst.
WAT
DOET
ODULPHUS
HIERAAN?
Het St.-Odulphuslyceum heeft vorig jaar geprobeerd om via het project ‘de Topklas’ méér allochtone leerlingen binnen te halen. De Topklas is bestemd voor leerlingen die de capaciteiten hebben om een hogere vorm van voortgezet onderwijs te volgen, maar over onvoldoende mondelinge en schriftelijke taalbeheersing beschikken. De kinderen in de Topklas zijn afkomstig uit groep 8 van het basisonderwijs en het zouden in ons geval leerlingen met een niet-Nederlandstalige achtergrond zijn. De ambitie van de Topklas is dat leerlingen aan het einde van het schooljaar een niveau hoger in kunnen stromen in het voortgezet onderwijs. De bedoeling hiervan was dat de leerlingen die de Topklas op onze school zouden volgen, gewend aan het gebouw, de sfeer en de leerlingen vervolgens ook sneller de keuze zouden maken om bij ons te blijven. De gemeente Tilburg heeft de plannen gewijzigd waardoor de topklas niet doorgaat op Odulphus. Wat een gemiste kans!
WAT
BETEKENT DIT VOOR ONZE LEERLINGEN?
Het gevaar dat hierin schuilt is dat onze leerlingen opgroeien in een gouden kooitje: zowel thuis, op de sportclub als op school. Een mooie school, maar ook een blank, tikkeltje elitair, katholiek kooitje met alleen tussen de gouden tralies door een blik op de echte wereld. Is al dat wit nou niet een verarming van een véél kleurrijkere wereld daarbuiten?
Caecile van Gorp, docente Frans
REIZEN : VOORUITBLIK
TSJECHIË Wij hopen dat de leerlingen straks terugkijken op een reis waarin ze hebben kunnen ruiken aan de Tsjechische cultuur. Dat ze aangetrokken zijn door de schoonheid van Praag en er later nog een keer heen zullen gaan om de stad verder te bekijken. Verder hopen we dat ze terug kunnen denken aan leuke activiteiten op outdoor gebied. Als laatste hopen we dat ze terug zullen denken aan datgene wat ze in Teresin gezien en beleefd hebben.
De begeleiders van de Tsjechiëreis
8 april 2009
REIZEN : VOORUITBLIK
COLUMN Gijs schiet raak Allemaal tulpenbollen April 2009, mijn laatste maand op Odulphus. Samen met examengenoten, ONZE laatste maand op Odulphus. De eerste les was in augustus 2003, nu de laatst column. Ja, toen belden we nog met een Nokia 6310, werd PSV nog kampioen, stegen de aandelen nog en was de wereld nog groot. Net zo snel als die ontwikkeling ging ook de ontwikkeling in onze tere hoofdjes. We zijn gegroeid en gevormd. Althans als ik voor mezelf mag spreken. Onderwijs gebeurt in je hoofd, niet in de persoon die voor je staat. Het verschil tussen OOP en OP is daardoor minimaal. Wat je weet, ben je zelf. Het OOP ondersteunt het OP en het OP ondersteunt het LP, het LeerProces. Zonder Onderwijsondersteunend Personeel dus geen LeerProces en geen groei. Beide groepen zijn essentieel voor de groei, maar iets is nog essentiëler, namelijk jijzelf. De enige die je echt iets kan bijleren, ben jezelf en dat vormt je tot jezelf. Ik denk dus ik besta, zoals dat bij filosofie zo mooi wordt gezegd. In die zin is er dus geen verschil in het personeel en is al het personeel op Odulphus Ondersteunend Personeel.
‘I K
HEB HELEMAAL GEEN VOOROORDELEN MEER’ Vorig jaar waren we voor het eerst met Odulphus in Istanbul. Natuurlijk hebben we toen veel dingen gezien die compleet anders waren dan wat we van hier kennen. Alleen al zo’n stad met 15 tot 17 miljoen inwoners heeft toch een andere impact op leerlingen èn begeleiders dan Tilburg of Biest-Houtakker. En dan spreken we nog niet eens over de Islam. Want ook al is Turkije een seculiere staat met een strikte scheiding tussen geloof en politiek, toch is 98% van de Turken islamitisch en maakt Istanbul dus een islamitische indruk. Een aantal malen waren we in een moskee waar de reisleiders uitleg gaven over de gebruiken in de moskee, en over achtergronden van de Islam. En we hadden geluk dat we op net op het moment van het middaggebed in de Nieuwe Moskee aanwezig waren. Er werd begonnen, je kreeg er een plechtig gevoel van. Maar gedurende de gebedsdienst liepen er nog veel gelovigen naar binnen en schaarden zich tussen de knielende groep. En voordat de dienst was afgelopen liepen er ook al weer velen naar buiten. Het zag er dus allemaal niet zo streng uit, en ik vermoed dan ook dat dat ervoor gezorgd heeft dat een leerling na afloop vertelde, ‘dat hij nu helemaal geen vooroordelen meer ten opzichte van de Islam had’. Nu is deze opmerking wat kort door de bocht, maar ze drukt wel uit wat ik van deze reis hoop. Dat we heel veel moois te zien krijgen, maar vooral dat de leerlingen openstaan voor die totaal andere cultuur, voor die heel andere religie, voor die compleet andere manier van leven. En niet alleen voor de islamitische kant van Istanbul, maar ook voor de joodse en Grieks-Orthodoxe kant. Want die drie geloven hebben in Istanbul gedurende vele eeuwen vreedzaam naast elkaar geleefd en hun sporen nagelaten. Ik hoop dat onze leerlingen door zich overal voor open te stellen deze fascinerende, bruisende stad op overweldigende wijze ervaren.
Henk ter Velde, docent Duits en ckv
Eigenlijk zijn we gewoon als tulpenbollen op school gekomen en vertrekken we als tulpen. De school als Keukenhof, maar laat ik in mijn laatste column nou niet sentimenteel worden zeg…..
Gijs Abrahams, H5K
9
DISCUSSIE
4
HAVO
OOP MONIQUE EVERS ZUIDWEGVAN OURSOUW, CONGIËRGE
REIZEN : VOORUITBLIK
LONDON,
THE PLACE TO BE OR NOT TO BE ! Eigenlijk wilde ik naar Barcelona, maar komende reisweek ben ik naar London geweest. Nee, dit is geen typefout… maar een verzoek van dhr. Beesems. De vraag was: hoe wil je dat je leerlingen straks terugkijken op de reis? Wat me het meest is bijgebleven? Wát een stad. Zó groot. Zóveel mensen! Allemaal in de metro. The London Eye en mevrouw Verweij die er niet in durfde… Wembley, waar meneer Gijsbers uit zijn dak ging, en ja pa, ik heb wat gras voor je meegenomen! Stonehenge, wat stenen en véél verhalen over wat het geweest zou kunnen zijn! Harrods waar je echt álles kunt kopen, behalve de door ons bestelde olifant. De supergezellige avonden op Piccadilly Circus en in het hotel. The British Museum waar wij wél stukken Parthenon zagen in tegenstelling tot de Griekenlandgangers. The Changing of the Guards, een imponerende poppenkast. The Tower of London met het erg bijzondere harnas van Hendrik VIII (ja dames, dat moet je gezien hebben).
Monique werkt al 13 jaar op onze school. Ze doet dat ook al die tijd met veel plezier, want ze vindt het fijn dat ze veel contact met de leerlingen heeft.
Maar wat me het allermeest is bijgebleven? Natuurlijk de nulmeridiaan in Greenwich, zó’n bijzondere (not to be) plaats dat mevrouw Van der Bruggen zichtbaar gelukkig was en ze er zelfs een museum omheen gebouwd hebben. Kortom: it will have been a trip never to forget.
Ze werkt 5 dagen per week, van 8 uur tot 17 uur. Ze vindt het werk niet zo zwaar, vooral niet in de compoweek. Maar soms op een gewone dag heeft ze wel veel aan haar hoofd. Vroeger wilde ze nog niet persé dit werk doen. Hiervoor is ze kapster en schoonheidsspecialiste geweest.
Willemien van Raak, docente Engels en geschiedenis
Ze vindt het ook een gezellige school met leuke leerlingen, maar soms vindt ze wel dat er veel rotzooi in de aula ligt, na de pauze. Wat Monique dagelijks doet: ziekmeldingen, strafcorvee en leerlingen helpen.
10 april 2009
REIZEN : VOORUITBLIK
ST.-O DULPHUS ,
LA
SERENISSIMA
EN BELOFTES !
De bijnaam voor Venetië luidt ‘la Serenissima’, en ook al versta je geen Italiaans: wat een prachtige klank is het! Venetië is naar mijn mening de mooiste stad op aarde; misschien niet de interessantste (Rome?), de belangrijkste (New York?), de zwartste (Berlijn?) of de aangenaamste (Amsterdam!), maar als je Venetië niet mooi vindt, is er iets mis met je. Héél grondig mis zelfs. Wat hoop ik de leerlingen mee te geven? Hoe vreemd het ook klinkt: heimwee, weemoed naar een streek (we gaan ook naar Vicenza vanwege de werken van Palladio, naar Verona en naar Padua) en een verlangen om zo snél mogelijk terug te gaan. En als er maar één thuis gaat zeuren om volgend jaar echt even honderden kilometers om te rijden om zijn ouders Venetië te laten zien, ben ik al blij, sterker nog: ik subsidieer dat! Iedere leerling die zijn ouders op het San Marcoplein trakteert en de komende 25 jaren op een reünie bijvoorbeeld mij het bonnetje overhandigt, krijgt keurig het bedrag terugbetaald. Maar dan wel ook even alles vertellen wat je dan gehoord, geleerd, verteld, aangewezen en uitgelegd hebt gekregen. Beloofd? Beloofd! Professore Verweij (Giovanni)
DE
REIS NAAR
ROME
Rome is de bron van onze beschaving. Zij heeft haar beschaving, en daarmee ook de Griekse beschaving, verspreid over West-Europa. Niet alleen stedenbouw en organisatiestructuur heeft zij ons gebracht, maar ook haar taal (Frans, Spaans, Portugees, Roemeens, RaetoRomaans en uiteraard Italiaans) en haar wetenschap en kunst. Die laatste in het bijzonder zijn ‘overgenomen’ uit Griekenland en verwerkt tot een geheel met de Romeinse cultuur. Deze Grieks-Romeinse cultuur is nog steeds overal in onze maatschappij terug te vinden. Onze binnensteden, onze musea getuigen ervan, onze taal staat bol van woorden van Latijnse of Griekse origine. De gymnasiasten zijn bijna dagelijks bezig met deze cultuur door hun intensieve werken met de klassieke talen. Vele anderen nemen via andere wegen kennis daarvan. Wat is er dan beter om die kennismaking via het lesboek te verdiepen door in de stad die bij uitstek de bron is, zelf rond te lopen en te bestuderen wat er nog te vinden is van het glorieuze verleden. Tijdens de Romereis krijgen de leerlingen een zo compleet mogelijk beeld van de stad en haar geschiedenis. Een bezoek aan het oudste stuk van de stad, het Forum Romanum, maakt het mogelijk te beleven hoe de Romeinen van toen elkaar ontmoetten, politiek bedreven, zaken deden en hun godsdienstige verplichtingen vervulden. In de musea er vlakbij zijn de kostbare voorwerpen te vinden die het beeld completeren. Een bezoek aan Ostia laat zien hoe de werkende bevolking eraan toe was en Pompeji toont een welvarende provinciestad.
11 Ostia, Columbarium
REIZEN : VOORUITBLIK Het voortleven van de oudheid is ook mogelijk gemaakt door de kerk. Zij nam niet alleen de keizerlijke staatsie en macht over, maar gaf in de Renaissance ook een enorme impuls aan de studie van de oudheid. Een bezoek aan de meest interessante kerken en speciaal de Sint Pieter kan dus ook niet ontbreken, net zomin als de Vaticaanse musea, waar de Pausen hun kunstverzamelingen hebben ondergebracht. Tijdens de reis besteden we de ochtend en de middag aan cultuur in bovengenoemde betekenis. Tijdens de lunch en in de siësta eten we en rusten we op de mediterrane manier
GRIEKENLAND, Bij niet-gymnasiasten is de Griekenlandreis niet zo populair. Dat kan te maken hebben met de prijs: vliegen en een bus huren in Griekenland maken de reis duur. Maar ook met vooroordelen en de angst voor het onbekende. Een aantal deelnemers aan de reis had aanvankelijk een andere bestemming gekozen. Dat hadden we vorig jaar ook. En vervolgens kwamen ze allemaal dolenthousiast en leerzame ervaringen rijker terug. Dat heeft te maken met verschillende dingen. Het weer speelt een grote rol. Als we uit het vliegtuig stappen, schijnt de zon en binnen een uur zitten we op een van de mooiste plekken – bij de
JE
GOD
en ‘s avonds genieten we van het echte Italiaanse diner. Daarna is er nog tijd voor ontspanning ergens in de stad. Ook al luidt het bekende motto: per Roma non basta una vita – voor Rome is een leven niet voldoende, toch houden we het na zeven dagen voor gezien, omdat iedereen dan even vermoeid als verzadigd van indrukken is.
Julius Hasper, docent klassieke talen en kcv
VOELEN OP AARDE
tempel van Sounion – aan de zee. Athene is echt een andere stad dan we hier gewend zijn. ‘s Avonds speelt het leven er zich af in de Plaka met zijn talrijke terrasjes, straathandelaars en muzikanten. En dat alles tegen het decor van een fraai verlichte Akropolis die zijn betekenis heeft gekregen door de verhalen die er bij de rondleidingen over verteld zijn. Gedurende drie dagen wisselen we van decor; Athene voor Nafplio, met de verlichte Palamedes en het eiland Bourti in de zee voor de terrassen, als opvallend decor. Kleinschaliger, maar met een zelfde ongedwongen sfeer. De combinatie van het zuidelijke leven – altijd vlak bij de zee, altijd terrassen, altijd muziek, altijd goed eten en drinken, altijd vrolijke mensen –
met het mysterieuze oosterse tintje van byzantijnse kerkjes, waaruit de gezangen tot op straat doorklinken, en met de wereld van de goden en helden die we tegenkomen op onze excursies, veroorzaakt een plezierige ervaring die heel anders is dan in andere Europese landen en steden. Een gevoel vakantie te hebben in een andere wereld, terwijl je stiekem toch veel opsteekt. De reis is doodvermoeiend, we lopen ons het vuur uit de sloffen, maar ik kom altijd ‘uitgerust’ terug. Ik hoop dat onze leerlingen ook die ervaring hebben.
Cor Luijsterburg, conrector
12 april 2009
ONDERWIJSONDERSTEUNEND PERSONEEL
WAT ALBERT HEIJN
KAN ...
De afgelopen maanden is – vooral jeugdig – Nederland in de ban geweest van de voetbalplaatjes van AH: in een album konden afbeeldingen van alle spelers uit de ereen eerste divisie gespaard worden. Een ware run op de winkels was het gevolg en rijen verzamelaars buiten (dus na de kassa’s) getuigden van het succes van de actie. Een beetje hierdoor geïnspireerd willen wij het team van onze school dat voornamelijk achter de schermen werkt, voorstellen: het O.O.P, oftewel het Onderwijs Ondersteunende Personeel. En omdat we te maken hebben met een écht team, stellen we onze collega’s voor als de énige échte F.C. Odulphus, de oudste club van Tilburg en al jaren spelend in de top!
WAAR
EN BIJ WIE TE BEGINNEN?
Misschien toch maar bij degenen die Louis van Gaal (als híj het zo doet, wíj dan ook maar) de belangrijksten vindt in een heel team? Inderdaad: we beginnen bij degenen die de rust verzorgen, die de manschappen even laten bijkomen en de koffie inschenken: Els Krijnen, Ans van Laarhoven, Ad van den Broek en ek t s den Bro Ad vanoudelijke dien huish
uitdeelt en – vooral – zich overal (godzijdank) mee bemoeit! De ex-havenmeester uit Heusden loodst ook hier iedereen binnen naar zijn of haar eigen plaats. Samen met wie we rustig ons boegbeeld mogen noemen, Monique van Oursouw – onze eigen Demouge –, vormt zij het gezicht van het OOP. Laten we verder het team van achter naar voren beschrijven.
VERDEDIGING Onze jongste aanwinst (na een tijdje op zicht) is Marco Leijs, computerman en Manus(je?)-van-alles. Niet de rankste en zeker niet (meer) de snelste op de lange afstand, maar als een rots in de branding stellen we deze oud-leerling van onze school graag op in het doel: kom daar maar eens langs!
Marco Leijs technisch assistent
Els Krijnen huishoudelijke dienst ulen Jan van Ke assistent technisch
Ans van Laarhoven huishoudelijke dienst
Rutger Staffhorst technisch assistent
Ha techrrnie Ham isch ers assis ten
t
Franci a Martini huishosc udelijke di enst
– onlangs getransfereerd naar de A1: de personeelskamer – Francisca Martini, die de hele dag zorgen voor ontvangst en troost; is de koffie niet goed, de thee te slap, de soep te heet, dan wordt er immers niet naar behoren gewerkt.
EN
VERDER?
Louis zou Louis niet zijn als niet dan de trainer zelf komt: in ons geval duidelijk Saskia Janssen. Zij is het die als hoofdconciërge het voortouw neemt, de lijnen uitzet, de lakens n Jansse Saskiacongiërge hoofd
De vier/vijf-persoons achterhoede wordt solide gevormd door de zwaargewichten heren technisch onderwijsassistenten Harrie Hamers, Jan van Keulen, Rutger Staffhorst, Hans Krooshoop – mannen die de lijnen uitzetten en al jaren bij de meer technische vakken als natuurkunde, scheikunde en biologie het onderwijs aanschouwelijk maken – en Cor Luijsterburg die als een Jaap Stam (onverzettelijk, niet de snelste, maar ontzagwekkend in zijn visie) organiseert en zo de rechterhand van de T.D. is.
Hans Krooshoop technisch assistent
Monique van Oursouw congiërge
De Technisch Directeur is natuurlijk Martien Korsten, die overigens ook nog een paar andere taken in zijn portefeuille heeft. Daarboven kennen we natuurlijk binnen het O.O.P. onze sponsor, het O.M.O. – voorgezeten door dhr. E. Bernard – die ons maandelijks weer stimuleert om dóór te gaan!
13
ONDERWIJSONDERSTEUNEND PERSONEEL Maar we hebben méér dan spelers natuurlijk.
MIDDENVELD Daarvóór spelend op het middenveld de ‘bouwer’ hoofd facilitaire dienst Jan Vrijssen: nog maar een en dik jaar werkend op het St.-Odulphus heeft st en di Jan Vrijsci re ai lit hoofd fa hij grootse plannen met onze eigen Arena (of de Kuip, al naargelang onze voetbalkennis en dus onze clubvoorkeur): er moet en er zal verbouwd, opgebouwd, aangebouwd en vernieuwbouwd worden: iedere verandering aan ons pand begint dan ook met een weldoordachte potloodaantekening van hem. Links op het middenveld heeft hij steun van het ‘wiskundige’ ICT-team, Ben de Kok, Luciana Rossi (onze Romaria), Susy van Bijsterveld en Glenn Williams (die we van Manchester hebben overgenomen). Ben de Kok applicatiebeheerder
Madelon Didden PZ-functionaris
Als scout en PZ-functionaris kennen we Sandy Verschuuren – Madelon Didden is al even geblesseerd – die waar zij kan versterSand king inroept en er PZ-funycVerschuure tionaris n voor zorgt dat het peil van de club op niveau blijft.
En wie kijkt er naar de toekomst en wie weet wat allemaal mogelijk is? Daar is Luc Rongen, onze decaan, een kei: als ware maatschappijwatcher schat hij in waar ons produkt het beste floreert.
Luc Rongen decaan
Luciana Rossi beheerder studiehuis
Frances Hulsman roostermaker
Frances Hulsman maakt de roosters en houdt het competitieverloop in de compoweken bij.
sterveld Susy van Bijstu diehuis beheerder
Glenn Williams hoofd ICT
De administratie wordt bemand – en vooral bevrouwd – door Dirk Verberne met zijn eigen harem: Lies Caarls, Johanna van Riel, Christa Mutsaers en Miriam Rijnen, de rechterhand (nee, die hadden we al; de linkerhand dan) van de T.D. Deze dames zijn overigens ook in te zetten als cheerleaders bij belangrijke wedstrijden! Zij worden rechts gesteund door de meer talige kunstenaars Carlo de Bakker en Corine Hofland die de mediatheek beheren!
Carlo de Bakker mediatheekbeheerder
Dirk Verberne hoofd schooladministratie
Johanna van Riel administratief medewerker
Corine Hofland mediatheekbeheerder
s Mutsaer ewerker Christaistr atief med admin
14 april 2009
ONDERWIJSONDERSTEUNEND PERSONEEL
ls r Lies Caarra f medewerke administ tie
VERZORGING
Miriam Rijnen administratief medewerker
De verzorging en de bemanning van de brancards? Als EHBO-ers kennen we een hele ploeg, maar Zuster Monique (zr. Hansaplasta) – ook in noodgevallen dienstdoend als stadionspeaker – is voor velen ook hier het aanspreekpunt.
VOORHOEDE
En we hebben er nog meer: de mannen die het terrein in de gaten houden en overal waar nodig hand- en spandiensten verrichten: Jack Godefroy, John van de Ven, Jan Stil en Peter Heij; laat de krijtlijnen maar aan hen over! r
ke Heij dewer Peteerrhoudsme ond
Jan Stil werker onderhoudsmede
Bert van Hezik drukker
Jack God efroy onderhou dsmedew erke
De voorhoede dan. Monique weer, de enige echte spits, nooit uit vorm, altijd goedgemutst en vooral altijd aanspeelbaar, geassisteerd door de lesassistenten Ruud Pluijms en Chris Claessens Ruud Pluijms assistent beeldende vorming (creatief in hun spel), Rutger Staffhorst (meer gespecialiseerd in de verbindingen) en Erik Gijsbers (de bouwer van het stel – heette Ronald Koeman in zijn Barcelonatijd niet óók al Pluisje?).
Chris Claessens assistent beeldende vorming
Erik G assist ijsbers t handva en techen ardigheid niek
r
En met dit team zijn we het seizoen 20082009 ingegaan, het 109e al. We zijn al jaren uit ‘het linkerrijtje’ niet meer weg te denken en volgend jaar, het 110e, worden we weer kampioen, als Odulphus het wil. Wedden? Leer het clublied maar alvast uit je hoofd! En wat te denken van Bert van Hezik, de drukker, die in zijn eentje een heel eigen vleugel bestiert?
Jan Verweij, docent (cultuur)geschiedenis, filosofie en Trivium
SUPPORTERS We hebben zelfs (naast natuurlijk onze wisselende groep supporters met een grootte van 1450 man dit schooljaar) Wil Sterenborg oud-docent
Gerard Laat archiefmde edeweker
een vaste supportersgroep die langs de lijn zeer regelmatig blijken van verbondenheid toont: Gerard de Laat, oud-docent aardrijkskunde, die het archief beheert en Wil Sterenborg, een collega die al ver in de vorige eeuw gepensioneerd werd (wie werkte nog met hem?), maar iedere week weer op donderdag ons trouw vereert met zijn zeer gewaardeerde bezoek.
15
VERBEETEN
INSTITUUT
NATUURKUNDE ,
WAT HEBBEN WE DÁÁR NOU AAN ?
Een vraag die in de natuurkundeles leerlingen wel eens aan mij stellen. Ik vertel dan wel eens iets over radiotherapie, dat zonder natuurkundig onderzoek niet zou bestaan! In 1895 ontdekte Wilhelm Röntgen een onbekende soort straling. Men noemde deze in eerste instantie X-straling. Enkele jaren later werd voorgesteld deze röntgenstraling te noemen, dit ter ere van de ontdekker ervan. Al snel werd duidelijk dat deze stralen niet alleen konden worden ingezet voor het maken van foto’s voor diagnostiek. Bij een hogere dosis veroorzaakte deze straling onder andere huidirritatie en was dus in staat weefsels te beschadigen. Hierdoor ontstond het idee om afwijkingen zoals tumoren ermee te behandelen. Deze toepassing van natuurkunde, in de meest moderne variant, waarvan veel mensen in een vaak moeilijke situatie profijt hebben, konden eindexamenleerlingen natuurkunde vrijdagmiddag 6 februari met eigen ogen zien. Ongeveer 250 mensen alleen al uit Tilburg en omstreken hebben hier dagelijks als patiënt mee te maken. Eindexamenleerlingen met het vak natuurkunde in het programma konden zich inschrijven voor de excursie naar de afdeling Radiotherapie van het Dr. Bernard Verbeeten Instituut. Dit is een zelfstandig instituut voor radiotherapie én voor nucleaire geneeskunde. Het ligt direct naast het Tweestedenziekenhuis, dus op fietsafstand van school. Het Dr. Bernard Verbeeten Instituut is modern en goed geoutilleerd; de nieuwste ontwikkelingen in de radiotherapie en de nucleaire geneeskunde worden hier toegepast. De afdeling Radiotherapie behoort tot de vier grootste radiotherapieafdelingen in Nederland. Op de afdeling Radiotherapie worden patiënten met kwaadaardige aandoeningen (en in sommige gevallen ook goedaardige aandoeningen) behandeld met behulp van uitwendige bestraling. Deze behandeling kan curatief of palliatief zijn.
In de mouldroom maakt Linda van Rijen een fixatiemasker voor Jurriaan de Vey Mestdagh.
16
Vanuit het instituut verzorgde Linda van Rijen, specialist in opleiding, de rondleiding. Om drie uur ‘s middags startte de excursie in de vergaderzaal met informatie over onder andere het bepalen van het bestralingsgebied, het opstellen van een behandelplan, de gebruikte stralingssoorten en de werking en bijwerkingen ervan.
In de bunker geeft Linda van Rijen uitleg over de uiteindelijke bestraling van de patiënt.
Daarna bezochten de leerlingen de afdelingen die betrokken zijn bij de behandeling van een patiënt: De mouldroom: hier worden hulpstukken vervaardigd, die bijdragen aan een nauwkeurige bestraling, zoals fixatiemaskers, hulpstukken van was en afschermstukken van lood. De CT-scanner: hiermee zoekt men het bestralingsgebied op. De behandelende artsen bepalen met behulp van de informatie van voorafgaande onderzoeken op welke wijze het gebied met de tumor van de patiënt bestraald moet worden. De MBRT-laborant maakt op basis hiervan met behulp van een computer een bestralingsplan, iets dat voor één patiënt soms vele uren tot een hele dag in beslag kan nemen. De bestralingsbunker: vorig jaar heeft het Instituut een vernieuwbouw ondergaan: naast de al bestaande bestralingsbunkers zijn er twee bijgebouwd. Op het instituut zijn nu zeven bestralingsbunkers, waar gedurende enkele minuten met zeer energierijke röntgen- of elektronenstraling de uiteindelijke bestraling wordt uitgevoerd. Deze zeven bestralingsbunkers zijn dagelijks continue in gebruik. Betonnen muren met een dikte tot ruim drie meter moeten ervoor zorgen dat geen straling naar buiten weglekt. De interessante excursie eindigde om vijf uur met een woord van dank aan het Dr. Bernard Verbeeten Instituut en Linda van Rijen.
Hans Harts, docent natuurkunde
april 2009
ONZE ECHTE KWEEKVIJVER
OVER
G E H E I M E R E L A T I E S ...
Op Odulphus lopen verschillende relatielijnen dwars door elkaar heen. Je kunt je verbazen over hoe veel verschillende soorten relaties er bestaan! Een mooie is bijvoorbeeld de vraag – het antwoord zou verrassend zijn! – hoeveel oud-Odulphianen op dit moment werkzaam zijn op hun ‘oude’ school! Een paar andere: hoeveel echtparen hier samen lesgeven, welke schoondochter er met haar schoonmoeder in de personeelskamer koffie drinkt en welke docenten Estherke (de Vries), klein Femke (van Hooff) en lief Sylvietje (Willekens) nog in de klas hebben gehad. Een niet te onderschatten andere groep leerlingen hebben we op de foto gezet. Hun band? Zij zitten op school bij hun vader of moeder, zij zwemmen met recht in onze eigen kweekvijver... Hoe ervaren zij die last of die lust, hoe diep zit het Odulphus in het gezinsleven, hoe vaak en hoe veel wordt er over school geroddeld, hoe worden ze voorgetrokken, aangesproken of vergeleken? Zouden ze hun eigen kinderen óók
aanmelden op school als ze zelf voor de klas zouden staan? Ik ging op onderzoek uit en ondervroeg Milanne, Remo, Tessa, Floor, Milan, Simon, Stephy, Cas, Jip, Linde, Janne, Ilian, Jeroen en Joosje naar hun belevingen. Allemaal noemden ze als het leuke het tegenkomen van hun ouder op school in de gangen, al moesten ze hieraan wel wennen (‘heeee, Milannuuuuuh!!!’), het op zomerkamp even langskomen van pa of ma, het kunnen meerijden als het regent en het rozen krijgen op Valentijnsdag; altijd (?) geld kunnen lenen wordt ook genoemd als voordeeltje. Voor sommigen is het gemakkelijk te weten komen van de naam van een leuke jongen duidelijk een pre. Het aangesproken worden door collega’s aan het begin van het jaar lijkt standaard. Eigenlijk wordt als enig vervelende aan kind-van-een-docent-zijn genoemd de eeuwige vraag of het niet vervelend is een kind te zijn van een docent. Ik zal het hen nóóit meer vragen. Nog een tip uit Oisterwijk: ‘als je vader op school werkt, gebruik hem maar
gewoon in je voordeel hoor’, een verzuchting uit Goirle: ‘ik vind het erg als mama er weer eens iemand heeft uitgezet of liet nablijven, dan kan ik echt boos op d’r worden, dan schaam ik me echt’, en een verbaasde uitroep uit Tilburg: ‘ik zat eerder op school dan dat mijn moeder hier werkte! Zij is mij gevolgd! Slechts één verzucht: ‘ze komt altijd, echt altijd overal achter….’ Het opvallendste is wel dat op mijn vraag of er thuis geroddeld wordt over school, het antwoord sóms wat schoorvoetend, maar vaker zeer overtuigend ‘ja’ is. Het zijn net mensen dus (die docenten dan hè? De kinderen zijn gewoon genetisch bepaald). Ik hoor net dat we tot ons 67e moeten blijven werken. Dat biedt nieuwe perspectieven: over enige jaren in het OdulphusNieuws een artikel over de kleinkinderen en hun opa’s of oma’s misschien?
Jan Verweij, docent (cultuur)geschiedenis, filosofie en Trivium
Bovenste rij vlnr: Joosje ter Velde (A2D), Jip van der Burght (V5B), Cas Franken zoon van mevr. C. Ramakers (H2L), Tessa van Broekhoven (G3B), Milan van Beurden (G3B), Ilian van Beurden (G3B) Onderste rij vlnr: Jeroen Beesems (V6C), Simon Poort zoon van mevr. C. Claessens (V6B), Floor van Beek (H4M), Stephy Verschuuren (H4M), Janne Verhoofstad dochter van mevr. C. van Gorp (A3D), Remo Kortbeek zoon van mevr. M. v.d. Loo (G2B) Op de foto ontbreken: Milanne Mulder (V6B), Thijs ter Velde (V6H), Linde van der Heijden dochter van dhr. E. Cardinaals (V6A), Matthijs Kocx (4D)
17
MEDEDELINGEN
OOP
MEDEDELINGEN
ADMINISTRATIE
SCHOOLLEIDING
Wij hebben Dirk Verberne, Miriam Rijnen en Christa Mutsaers geïnterviewd. Zij werken alle drie op de administratie.
CIJFERS
Wij hebben ze 5 vragen gesteld 1 Wat doen jullie hier zoal? Ze zeiden dat ze hier voor rekeningen moeten zorgen die de school moet betalen, ze zorgen dat de rapporten voor de leerlingen in orde komen en ze zorgen dat de docenten afspraken kunnen maken wanneer die gepland kunnen worden en ze zorgen wanneer er vergaderingen kunnen worden gemaakt. 2 Hoe lang werken jullie hier al? Christa zei dat ze hier al 6 jaar werkt en Miriam ongeveer 3 jaar en Dirk werkt hier maar liefst 12 jaar. Dat is al best lang. 3 Hoe vinden jullie het hier op het Odulphus? Ze zeiden dat ze het hier heel erg leuk vonden en heel erg gezellig 4 Wat zijn jullie hobby’s? Ze houden in het algemeen van winkelen, lezen, naar de sauna gaan en fietsen. 5 Hoe lang werken jullie hier per week ongeveer? Ze zeiden dat het verschilt tussen de 20 uur en 36 uur en dat is best lang. Bedankt voor de aandacht.
Pim Loots, Sven Stieger en Juul van Dongen, H2L
INZIEN VIA DE WEBSITE
In december 2008 is het nieuwe leerlingenadministratiesysteem Magister ingevoerd. Dit systeem heeft voor de school veel meer mogelijkheden dan het oude systeem LEA. Ook voor leerlingen en ouders levert het systeem voordelen op. Onlangs heeft iedere ouder per brief een inlogcode gekregen. Via deze inlogcode kan de ouder in Magister de cijfers van zoon of dochter zien. U hoeft dus niet meer te wachten tot er een rapport mee naar huis komt. Op elk gewenst moment kunt u controleren hoe uw zoon of dochter ervoor staat. U moet daarbij natuurlijk wel rekening houden met enige vertraging. Docenten zullen de cijfers z.s.m. nadat de toetsen zijn gecorrigeerd invoeren in Magister. De code is voorlopig alleen naar ouders verstuurd. Het is natuurlijk logisch dat ook de leerlingen via deze code hun cijfers kunnen bekijken. Voorlopig zullen ze dat m.b.v. de code van hun ouders moeten doen. Leerlingen die 18 jaar of ouder zijn, zijn formeel volwassen. Zij hebben de keuze of de school hun ouders wel of niet moet informeren over hun vorderingen. In Magister is deze keuze voorzien. Zodra een leerling meerderjarig wordt, wordt de code van de ouders geblokkeerd. De leerling zal dan eerst formeel toestemming moeten geven voordat de code van de ouders gedeblokkeerd kan worden. Met deze voorziening hebben we geen rekening gehouden toen we de codes naar de ouders stuurden. Gevolg was dat ouders van meerderjarige leerlingen geen punten van hun kind konden bekijken. We lossen dit op door aan de meerderjarige leerling te vragen – via een formulier bij de adjunct-directeur – de school schriftelijk te machtigen om een werkende code aan de ouders te geven. Zodra de toestemming is gegeven, wordt de code geactiveerd. Wellicht een omslachtige procedure, maar die doet wel recht aan de uitgangspunten in onze wetgeving die een 18-jarige als volwassene beschouwt. Ik wil nog vermelden dat bij gescheiden ouders de code is gestuurd naar de ouder bij wie het kind volgens de schooladministratie woont. Het is aan die ouder of aan het kind om ook de andere ouder de code door te geven.
PERSONELE
Vlnr: Dirk, Miriam en Christa
18
VAN DE
VERANDERINGEN
We zijn wat betreft ons personeel met een roerig jaar bezig. Voor het eerst in ons bestaan, zijn we het schooljaar ingegaan met enkele vacatures. De vacatures wiskunde en Engels konden worden ingevuld per 1 november (door resp. dhr. Kok en mevr. Somma) en een vacature Frans per 1 december (mevr. Azzedine). Een vacature Nederlands kon pas worden ingevuld per 8 december (mevr. De Maeijer) en een vacature aardrijkskunde zelfs pas per 1 februari (dhr. Bogers). Tot onze vreugde kon de vacature ontstaan door het vertrek van adjunct-directeur 2–4 atheneum mevr. Lancée al per 1 januari worden ingevuld door mevr. Palte. In de loop van het jaar waren er enkele docentes met zwangerschapsverlof (de dames De Kort, Rossi, Stijnen en Stabel). Ook zij moesten vervangen worden. Vervolgens werden we geconfronteerd met langdurige afwezigheid vanwege ziekte van mevr. Van den Akker (filosofie en Trivium), mevr. Didden (personeelsfunctionaris), mevr Staals (muziek; gedeeltelijk
april 2009
MEDEDELINGEN afwezig), mevr. Verheggen (biologie) en de heren Hens (wiskunde) en de Kok (ict-medewerker) en moest dhr. Jacobs (aardrijkskunde) om gezondheidsredenen minder gaan werken. Deze afwezigheid zorgde tot nu toe voor een roerig jaar. Het wordt steeds moeilijker om voor bepaalde vakken goede en bevoegde docenten te krijgen. Zeker voor tijdelijke vervanging vind je nauwelijks nog bevoegde mensen, met als gevolg dat sommige klassen slechts met kunst en vliegwerk en met enkele malen wisselende docenten aan het werk gehouden moesten worden. Vaak moesten we een extra beroep op de docenten doen om toch maar een lesje meer te geven. En zonder de hulp van 5 lio’s (docenten in opleiding) zouden de problemen nog groter geweest zijn. Wij hopen dat u begrip heeft voor deze lastige situatie.
ONDERWIJSKUNDIGE
OOP ERIK GIJSBERS, TOA HANDENARBEID
Erik vertelt dat hij al 12 jaar hier op school werkt als assistent handenarbeid en techniek. Hij doet dit omdat hij dit werk heel leuk vindt. Hij heeft vroeger een lerarenopleiding gevolgd en zou buiten zijn dagelijkse werk ook wel een keer wiskunde- of natuurkundeles willen geven. Hij kan goed met zijn collega’s overweg, aldus Erik: ‘ik heb nog nooit iemand in elkaar geslagen hier op
ONTWIKKELINGEN:
PORTFOLIO Begin januari hebben docenten met behulp van leerlingen gereflecteerd op het werken met een portfolio, zoals dat nu in de bovenbouw gebeurt. Vorig jaar werd het portfolio voor het eerst, samen met ‘de vernieuwde tweede fase’ in klas 4 ingevoerd. Die invoering ging niet ongemerkt voorbij. Er was kritiek van leerlingen en ouders. Ook docenten vonden het lastig. Een docentenwerkgroep toog aan de slag om, rekening houdend met de kritieken, het portfolio zodanig te verbeteren dat de uitgangspunten beter gerealiseerd konden worden. Het is goed om deze uitgangspunten hier nog eens te herhalen. De bedoeling van het portfolio was een handvat te creëren op grond waarvan docent en leerling gemakkelijker met elkaar in gesprek zouden kunnen komen over de werkwijze en/of -houding van de leerling. Daarbij zou de leerling zelf d.m.v. zijn portfolio een stuk van de bewijslast krijgen. Het portfolio zou, mits goed ingericht, de leerling ook moeten aanzetten om consequenter te gaan werken en meer te gaan reflecteren (de stappen 4 en 5 van ons oude stappenmodel. Zie agenda onderbouw) op hoe hij aan het werk is. Het portfolio telt nu mee voor de overgang (20% per vak). Een voldoende portfolio is een voorwaarde om te mogen herkansen. Een voldoende portfolio heeft een positieve invloed op de besluitvorming in de overgangsvergadering. Wezenlijk onderdeel van elk portfolio zijn reflectieopdrachten (30%). Deze punten (op de reflectie na) staan verankerd in art. 6 van het examenreglement. Binnen deze kaders is er veel ruimte voor de vakken om het portfolio op een eigen manier vorm te geven. Dat is dit jaar op heel veel verschillende manieren gebeurd. Bij een aantal vakken werkt het portfolio uitstekend. Andere hebben nog niet de juiste inrichting gevonden. Nog voor de zomervakantie zal bij alle vakken de discussie hierover gevoerd worden en zullen portfolio-opdrachten – indien nodig – voor het komend schooljaar worden bijgesteld.
Cor Luijsterburg, conrector
EN TECHNIEK
school dus het gaat wel.’ Wij stelden hem de brandende vraag die iedereen heeft: ‘ben je familie van Engels docent Gijsbers?’ Erik: ‘Nee dat ben ik niet.’
JACK GODEFROY, ONDERHOUDSMEDEWERKER Jack werkt ook al 12 en een half jaar hier op school als onderhoudsmedewerker. Volgens hem is dit werk zijn roeping en hij vindt het leuk om met jongeren te werken. Hij kan goed met zijn collega’s overweg, aldus Jack: ‘Ja tuurlijk kan ik goed overweg met mijn collega’s’. Hij heeft vroeger een LTS-opleiding gevolgd. Hij werkt 8 uur per dag en werkt dan ook heel hard. Het liefst blijft hij zijn werk gewoon rustig doen in zijn eigen tempo.
Jack (links) en John
JOHN
VAN DE
VEN,
ONDERHOUDSMEDEWERKER John werkt nog niet zo lang op het Odulphuslyceum, pas 8 maanden. Omdat hij veel ervaring op wil doen en jongeren wil helpen opgroeien. John kan net als Jack goed met zijn medecollega’s overweg. Hij heeft ook een LTS-opleiding gevolgd en daarna een CCV-opleiding. Zijn hobby buiten school om: alles wat met auto’s te maken heeft. Muziek is ook een grote hobby van John.
19
Ken, Alexander en Thomas, H2K en H2L
MEI ‘09 1–5 6 en 7 8
Vakantie Vanaf 19.00 uur: ouderavond met mentoren Excursie 5vwo aardrijkskunde 13.00 uur: uitslag schoolexamen 5havo en 6vwo 11 Biologie veldwerk Kaaistoep 5vwo 12 Excursie 4havo aardrijkskunde Biologie veldwerk Kaaistoep 5vwo 13 Excursie Thermenmuseum klassieke talen 2gymnasium Happening eindexamenkandidaten 14 en 15 Herkansingen dossiertoetsen uit de periodes 1 tm 3 voor 4havo en 4 en 5vwo 18–20 Centraal examen 5havo en 6vwo 21 Hemelvaart: vrij 22 Vrije dag 25–29 Centraal examen 5havo en 6vwo
JUNI ‘09 1 2–5 5 10 11 18 22–24 29 30
Tweede Pnksterdag: vrij Centraal examen 5havo en 6vwo Shell hockeytoernooi: finales in Amstelveen 13.00 uur: personeelsuitstapje 19.00 uur: beroepenmarkt Beatrixcollege 4havo en 4 en 5vwo Uitslag centraal examen: alle leerlingen worden gebeld en daarna op school verwacht Centraal examen (2e tijdvak) Compoweek 4 en 5vwo Compoweek klas 4 en 5
JULI ‘09 1 2 3
Compoweek klas 4 en 5 Compoweek klas 3, 4 en 5 Compoweek 2vwo en klas 3, 4 en 5 19.00 uur: diploma-uitreiking 6 en 7 Compoweek klas 1 tm 5 8 Compoweek klas 1 tm 3 en 4vwo 9 Compoweek klas 1 tm 3 Introductie nieuwe brugklassers 10 Vergaderingen 11 Start zeil- en zomerkamp 13 en 14 Vergaderingen 15 Revisievergaderingen 17 Rapportuitreiking 18 Einde zeil- en zomerkamp 20–24 Vakantie / directie nog op school aanwezig 27–31 Vakantie, school begint weer op 7 september
