V-ICT-OR Manage IT
Bent u er klaar voor? ... we kunnen er samen aan werken! VICTOR VZW Paviljoenstraat 7-9 - 1030 BRUSSEL www.v-ict-or.be -
[email protected]
1
1
Manage IT 2010
Inhoud Inhoud .................................................................................................................................................... 2 Welkomstwoord Eddy Van der Stock, voorzitter V-ICT-OR vzw .............................................................3 Programma-overzicht............................................................................................................................. 4 KEYNOTE SPEAKERS................................................................................................................................ 6 Vincent Van Quickenborne..................................................................................................................6 Jan Jambon ..........................................................................................................................................6 Flip Van der Wal .................................................................................................................................. 7 Beknopte inhoud workshops..................................................................................................................8 Sessie I: Cloud computing: De oplossing van de toekomst, maar dan nú........................................7 Sessie II: Document Management bij OCMW Jette .......................................................................... 7 Sessie III: Actuele IT-knelpunten voor gemeentesecretarissen .........................................................7 Sessie IV: “Het nieuwe werken”: Slimmer samenwerken in een “nieuw” (gemeente)bestuur..........8 Sessie V: De gemiddelde burger bestaat niet ................................................................................... 8 Sessie VI: I-scan: breng de O van organisatie en de I van ICT samen! ...............................................8 Sessie VII: Hoe bereidt u zich voor op de papieren en elektronische integratie van uw inkomende facturen en post? ...................................................................................... 9 Sessie VIII: Daar zit je dan met je data: over digitale archivering ........................................................9 Sessie IX: Informatiearchitectuur en beveiliging: een essentieel huwelijk ........................................9 Samen naar het lokaal bestuur van de Toekomst .................................................................................. 11 1. Visie en leiderschap .........................................................................................................................12 2. Een stevige inplanting van de IT-organisatie in uw bestuur ............................................................12 3. Leg de link met de organisatie......................................................................................................... 13 4. Bewaak, controleer en stuur bij ......................................................................................................13 De Vlaamse Federatie van Gemeentesecretarissen ............................................................................... 15 Deze dag kwam tot stand dankzij de steun van onze hoofdsponsors ....................................................16 Contactgegevens V-ICT-OR vzw ............................................................................................................. 20
Informatie-architectuur: bent ú de architect van de toekomst?
www.v-ict-or.be 2
[email protected] 2
Manage IT 2010
Welkomstwoord Eddy Van der Stock, voorzitter V-ICT-OR vzw Beste Manage IT bezoeker, Welkom op onze eerste Manage IT in de prachtige en rustieke gebouwen van het Godshuis. Het Godshuis, gevestigd in een negentiende eeuws kloostergebouw, geeft een bepaalde symboliek aan het evenement dat wij vandaag organiseren. Tijdens de restauratie zijn de authentieke elementen bewaard gebleven - zoals ondermeer de indrukwekkende kapelkoepel - welke in combinatie met hedendaagse klemtonen een efficiënt geheel vormen. Een geslaagde vernieuwing waar moderne technologieën innovatieve accenten durven te leggen op klassieke funderingen. Manage IT wil als evenement diezelfde toon aangeven. Nog nooit eerder werd er een vergelijkbare poging ondernomen om ICT-managers van vandaag samen te brengen met de managers van onze lokale besturen met een gemeenschappelijk doel voor ogen: gezamenlijk de uitdagingen observeren, bespreken en bekritiseren om samen het lokaal bestuur van de toekomst tegemoet te kunnen gaan. Voor het eerst wensen twee koepelorganisaties, de Vlaamse ICT organisatie (V-ICT-OR) en de Vlaamse Federatie voor Gemeentesecretarissen (VFG), het soms moeizame conflict tussen de automatisering van de lokale overheid en doeltreffend management samen aan te klagen. De collectieve ICT visie – zoals deze stapsgewijs werd opgebouwd omtrent personeelsbeheer (HRM) – ontbreekt bij een zeer groot percentage van de lokale overheden. De kijk op ICT is te technisch, het beleid wordt uitsluitend overgelaten aan de techneuten zonder er een gezamenlijk beheer in te zien. Hun betrokkenheid in het organisatiemanagement is minimaal. De ‘vernieuwers’ onder ons pleiten voor de creatie van een doeltreffende overheid door af te rekenen met enkele heilige administratieve huisjes, door flink bij te sturen aan de interne infrastructuur en behoorlijk te investeren in ICT-toepassingen. Deze technische renovatie (revolutie?) zou dan wel vanzelf leiden tot het beter functioneren van de ambtenaar. Maar daar zit net de knoop. De gemiddelde ambtenaar wandelt niet ‘zomaar’ vrijwillig mee in de soms ambitieus voorgestelde veranderingen. Niemand verandert ‘zomaar’ zijn werkgedrag, deze aanpak vergt een planmatig veranderingsmanagement doorheen alle lagen van de organisatie. Het Nederlandse TNO deed onderzoek naar het gedrag van mensen bij een in scene gezette tunnelbrand. Hieruit bleek dat we zo lang mogelijk in onze auto blijven zitten en als we dan na een paar minuten toch uitstappen, omdat het niet meer anders kan, dan kijken we op zijn minst nog een paar keer om naar wat we ‘achterlaten’. Een tweede frappant resultaat was dat mensen blindelings volgen wanneer ‘de groep’ zich dan uiteindelijk in beweging zet. Wanneer de eerste actienemers verschillende nooduitwegen bewust niet namen, was de kans groot dat de massa hen slaafs volgde. Hun conclusie was dat managers en medewerkers, eerst het ‘vertrouwde’ dienen los te laten voordat zij in staat zijn iets te veranderen en dat men een grote kans heeft om totaal de verkeerde kant uit te gaan door onvoorbereid, zonder enige zelfkennis, de groep te volgen.
www.v-ict-or.be 3
[email protected] 3
Manage IT 2010
“Good judgment comes from experience, and often experience comes from bad judgment.” (Rita Mae Brown) Binnen zo’n veranderingsbeweging (begeleid verankeringtraject), hebben de onderwerpen kwaliteit- en informatiemanagement allerhande raakvlakken. Kwaliteitsmanagement is onafgebroken op zoek gaan naar verbeteringen in de bedrijfsprocessen, veelal gerealiseerd door innovaties op het domein van de ICT. Het verbeteren van die kwaliteit wordt tevens ondersteund door oplossingen vanuit de ICT, waaronder systemen voor het vastleggen en ontsluiten van de bedrijfsprocesdocumentatie. Besturen staan daarenboven te weinig stil bij het beheer van informatie. Informatiemanagement - dit is het leiden en sturen van de wijze waarop de organisatie in de behoefte aan informatie kan voorzien - komt tegemoet aan de vraag om deskundigen te creëren die hun kennis van informatie- en communicatietechnologie (ICT) kunnen inzetten om de strategie van de organisatie te ondersteunen. Dit als verbreding van de technische tak ‘Informatica’. Modern management is tevens gedeeld management. Waarom verloopt de invoering van automatiseringsprojecten tot nu toe intern zo moeizaam en verzwijgt men soms liever de ‘failing’ organisatie, eerder dan er gemeenschappelijk iets aan te doen? De maatschappelijke ommezwaai – met zijn moderne technologieën en steeds maar hoger liggende klantenbehoeften – is immens. Het vergt dan ook moed en doorzetting om een organisatie klaar te stomen voor deze uitdagingen. V-ICT-OR vzw tracht met deze versie van het najaarscongres zowel stil te staan bij de ‘harde kant’ – het verbeteren van meetbare resultaten – als bij de ‘zachte kant’ – de gedragsvoorwaarden voor effectief management. We wensen stappen te zetten in het bevorderen van de competenties en van de wederzijdse betrokkenheid binnen de collectieve verantwoordelijkheid, die automatisering en het managen van informatie als dusdanig met zich meebrengt. Samen op weg naar de lokale overheid van de toekomst. Kijk samen naar de ICT strategie, veranker de werking en leg een permanente link naar de organisatie toe. Bewaak, controleer en stuur regelmatig bij. Bent u klaar voor de reis naar de toekomst? We wensen u alvast een zeer aangename congresdag toe.
Eddy Van der Stock Voorzitter
www.v-ict-or.be 4
[email protected] 4
Manage IT 2010
www.v-ict-or.be 5
[email protected] 5
Manage IT 2010
Keynote speaker: Vincent Van Quickenborne Vincent Van Quickenborne (Gent, 1 augustus 1973) is licentiaat in de rechten (K.U.L., 1996) en een Vlaams politicus. In de Federale Regering Leterme I, Federale Regering Van Rompuy en Federale Regering Leterme II was hij minister van Economie, Innovatie, Administratieve Vereenvoudiging, ICT en Telecommunicatie. Hij zetelt in de gemeenteraad van de stad Kortrijk. Vincent Van Quickenborne trad in het voetlicht toen hij, actief in het netwerk van witte comités, de deur op de neus kreeg van Louis Tobback. Deze was niet gesteld op de actie aan zijn privé woonst, waar Van Quickenborne ongevraagd aanbelde met televisiecamera's. Quicky, zoals hij wel eens genoemd wordt, maakte van mediastunts zijn handelsmerk. Tot 1998 was hij woordvoerder van TriAngel, een linkse unitaire groepering. Daarvoor was hij lid van de linksextremistische partij Amada (Alle Macht aan de Arbeiders), de voorloper van de Partij van de Arbeid van België, maar ook van het LVSV en het KVHV (van deze laatste enkel als niet-actief lid). Hij was verbonden aan de Coudenberggroep, een Belgischgezinde federalistische denktank. Bij de oprichting van Bert Anciauxs denktank ID21 stapte hij in de politiek. In 1999 raakte hij via de lijst VU&ID verkozen in de senaat en gaf zichzelf de bijnaam 'Senator Q'. Ook hier kwam hij snel in de media, onder andere door de uitspraak dat hij een jointje wou blowen in de senaat. Hij werkte als toenmalig senator mee aan het genocideproces tegen Ariel Sharon en generaal Yaron wegens de bloedbaden in Sabra en Shatila. Dit proces zorgde voor wereldwijde media-aandacht en uiteindelijk werd de Belgische Genocidewet onder druk van buitenlandse regeringen aangepast. Hij lag tevens mee aan de basis van de huidige Corporate governance regels in de beursgenoteerde ondernemingen en de behoefte naar meer transparantie wat betreft de verloning van de leden van de raad van bestuur en de CEO. Zijn wetsvoorstel hieromtrent trok de nodige aandacht, onder meer door de toenmalige problemen rond Lernout & Hauspie. Tevens was hij de eerste politicus die een wetsvoorstel indiende om de studenten toe te laten meer dagen te kunnen werken. Hij zorgde ook voor een historische doorbraak in het onderzoek naar de moordenaars van Julien Lahaut door eigenhandig verloren gewaande documenten hieromtrent terug te vinden. Verder zorgde hij getrouw zijn reputatie voor de nodige controverse door zijn wetsvoorstel om de adellijke titels af te schaffen. Als hyperactieve duizendpoot zette hij zich tevens in voor het eenheidsstatuut van arbeider en bediende en pleitte hij voor het vrijmaken van alle reguleringen rond het voeren van de verkiezingscampagnes. Na het uiteenvallen van de VU en ID21 koos hij voor Spirit. Toen die partij even later echter met de SP.a in zee ging, stapte Van Quickenborne met enkele andere bekende 'spiritisten' over naar de toenmalige VLD. Daar werd hij de spitsbroeder van Jean-Marie Dedecker. Hij was tevens de eerste Belgische politicus met een weblog. Na de federale verkiezingen van 2003 werd hij vrij onverwacht staatssecretaris voor Administratieve Vereenvoudiging in de Federale Regering Verhofstadt II. Het was de eerste maal binnen de Belgische regering dat administratieve vereenvoudiging in één functie verenigd werd. Om de administratieve lasten terug te dringen werkte hij onder meer de Kafka-test uit die voorkomt dat besluiten van de ministerraad zorgen voor bijkomende rompslomp. Verder werd het getuigschrift van goed gedrag en zeden afgeschaft en ook de verplichte publicatie in een krant voor de bedrijven van de bijeenroeping van de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering ging voor de bijl alsook het levensbewijs. Hij volbracht de twaalf doelstellingen die opgenomen waren in het regeerakkoord. Sinds 20 maart 2008 is hij Minister van Economie, Innovatie, Administratieve Vereenvoudiging, ICT en Telecommunicatie in de Federale Regering Leterme I, de Regering Van Rompuy en de Regering Leterme II. Zijn officiële titel is Minister voor Ondernemen en Vereenvoudigen.
www.v-ict-or.be 6
[email protected] 6
Manage IT 2010
Keynote speaker: Jan Jambon Jan M.J. Jambon (Genk, 26 april 1960) is een zakenman en Vlaamsgezind politicus, hij zetelt sinds 2007 als volksvertegenwoordiger voor de Nieuw-Vlaamse Alliantie in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Hij is al voorzitter van de N-VA fractie en is dus lid van het bureau van de Kamer. Jambon is afkomstig uit Genk en wonende te Brasschaat (provincie Antwerpen). Hij is vader van vier kinderen en afgestudeerd als licentiaat in de informatica aan de VUB, en behaalde een MBA te Antwerpen. Gestart bij de multinational IBM, stapte hij na enkele jaren over naar de HRM-wereld. Voor SD Worx (sociaal secretariaat) stuurde hij de verkoop van de Antwerpse regio aan. Voor VUM (uitgever van De Standaard, Het Nieuwsblad en Het Volk) reorganiseerde hij op een ingrijpende wijze de klantendienst. Bij Creyf's (interimsector) kreeg hij de opdracht om als regiodirecteur de omzet van de Antwerpse regio op te krikken. In 2002 maakte hij uiteindelijk de overstap naar de financiële sector. Als algemeen directeur van Bank Card Company (BCC, de uitgever van de kredietkaarten VISA en Mastercard) was hij verantwoordelijk voor de sleutel-klanten. Tijdens al die jaren bouwde hij goede contacten uit in het Vlaamse bedrijfsleven, Voka en de Vlaamse Management Associatie. In 1992 schreef Jan Jambon samen met Peter De Roover het boek “Vlaanderen staat in Europa”. Hij is lid van de denkgroep In de Warande. Jarenlang was hij voorzitter van het Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen en tevens bestuurslid van de Vlaamse Volksbeweging, waar hij in oktober 1998 verkozen werd tot penningmeester en nadien politiek en administratief secretaris werd. Op 18 februari 2006 nam hij daar afscheid om zich langs partijpolitieke weg in te zetten voor Vlaamse onafhankelijkheid. Hij is kernlid van de Vlaams-republikeinse denkgroep Res Publica. Op 8 december 2005 richtte Jambon in de Antwerpse gemeente Brasschaat een N-VA-afdeling op. Bij de gemeenteraadsverkiezingen op 8 oktober 2006 haalde Jambon er 565 voorkeurstemmen en sedert januari 2007 is hij er schepen van financiën en lokale economie. Hij stelde zich medio maart 2007 kandidaat op de Antwerpse CD&V/N-VA-lijst voor de federale parlementsverkiezingen, waarbij hij 9.099 voorkeurstemmen behaalde. Als opvolger van Kris Peeters zetelt hij sinds 28 juni 2007 in de kamer. Na de stemming over de splitsing van het kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde dd 7 november 2007 verklaarde Jambon dat de N-VA niet zomaar in een oranje-blauw noodkabinet stapt zonder uitzicht op een staatshervorming. Volgens eigen zeggen moet er "Een ferme biefstuk voor 2009 in de pan liggen of anders gezegd voor 2009 moeten we een aantal dingen kunnen binnenhalen". Bij de verkiezingen van 13 juni 2010 werd hij herkozen als lijsstrekker van de Antwerpse N-VA kamerlijst.
Flip Van der Wal Prof Dr. Flip van der Wal studeerde bedrijfskunde en psychologie aan de Katholieke Universiteit Leuven en de Universiteit van Antwerpen. Hij schreef zijn proefschrift in de VS: ‘Evidence based practice and the art of communication in profit and non-profit business’ (2002). Hij werkte enkele jaren bij het Business Institute of America in New York. Hij adviseert de Nederlandse overheid op het gebied van communicatie en management innovatie. Regelmatig schrijft hij columns over bedrijfspsychologie in het Nieuwsblad van het Noorden. Onlangs verscheen: 'Digitale Wartaal: Tips en Trucs voor de netwerkende ambtenaar' (2006).
www.v-ict-or.be 7
[email protected] 7
Manage IT 2010
Beknopte inhoud workshops Sessie I: Cloud computing: De oplossing van de toekomst, maar dan nú Zou u ook liever altijd en overal uw gegevens kunnen raadplegen en bovendien vanop gelijk welke apparatuur? Zou u efficiënter kunnen samenwerken en communiceren zonder die kopzorgen rond IT- en servicebeheer? Wat denkt u van betalen voor daadwerkelijk verbruik, in plaats van grote investeringen in hard- en serversoftware? Komt het bij u ook aan op veiligheid en betrouwbaarheid, zonder compromissen? Zou een centrale overheidsdatabase online, waar u niet-confidentiële data rechtstreeks kan downloaden, niet handig zijn om uw studies en projecten efficiënter te laten verlopen? Brengt “de cloud” dan een oplossing? Maar wat dan met privacy van uw gegevens? In deze sessie die u wordt aangeboden door Microsoft tonen we hoe cloud computing uw diensverlening naar een hoger niveau kan brengen en geven we meer uitleg over het “ Open Government Data Initiative” (OGDI). Peter Viellefont en Danny Otten geven toelichting aan de hand van enkele praktijkvoorbeelden.
Sessie II: Document Management bij OCMW Jette Wenst u stappen te zetten naar digitaal documentenbeheer? Maar.... u worstelt met het definiëren van doelstellingen en documentbehoeften? Het OCMW van Jette zat met soortgelijke vragen en vroeg Ricoh Belgium om advies. Naast een 'to the point' beschrijving van objectieven, resulteerde het advies in een concreet plan van aanpak waarbij conceptueel, in een logische opeenvolging van fases, de ideale oplossing werd beschreven. Het resultaat voor OCMW Jette: een tenderaanvraag die alle behoeften en oplossingsrichtingen omvat, die toekomstige partner(s) van OCMW Jette zullen nodig hebben om de documentvisie van dit overheidsbedrijf te realiseren.
Sessie III: Actuele IT-knelpunten voor gemeentesecretarissen In deze sessie gaat de Vlaamse Federatie van Gemeentesecretarissen na wat de actuele knelpunten zijn voor gemeentesecretarissen op vlak van ICT. Wat heeft een gemeentesecretaris concreet nodig aan informatie? Hoe verloopt die informatiedoorstroming best in de dagelijkse werking? Wat kunnen secretarissen of besturen in het algemeen van elkaar leren? Wat zijn de verbeterpunten in de relatie tussen het management en IT? Als voorzitter van het managementteam is het de verantwoordelijkheid van de secretaris om hier aandacht voor te hebben! Johan Smits, zelf secretaris van de gemeente Boortmeerbeek, licht toe.
www.v-ict-or.be 8
[email protected] 8
Manage IT 2010
Sessie IV: “Het nieuwe werken”: Slimmer samenwerken in een “nieuw” (gemeente)bestuur “Het nieuwe werken” is een andere manier van werken en samenwerken, niet enkel ondersteund door de nieuwste technologie. "Het nieuwe werken" stelt de medewerker centraal en niet de systemen. Hierdoor voelen mensen zich prettiger, en wordt de organisatie uiterst productief. Enkele voorbeelden uit de praktijk zullen u inspireren om op een andere manier naar werk en werkomgeving te kijken en hoe IT daartoe kan bijdragen. Ooit een schepencollege via teleconferencing overwogen? Wat denk je van flexibele werkplekken zonder vaste telefoons, maar mét “digitale” communicatievoorzieningen? Jan Pszeniczko, Eerste Schepen van de gemeente Edegem is gastspreker in deze sessie die u wordt aangeboden door Microsoft.
Sessie V: De gemiddelde burger bestaat niet Met Business Intelligence naar doelgroepgericht beleid. Elke gemeente wil tevreden burgers én een efficiënte werking. Een sleutel daartoe is het beleid segmenteren: aangepaste acties voor specifieke doelgroepen. Maar hoe brengt u die doelgroepen in kaart? En hoe meet u het effect van een actie? Sint-Niklaas bouwde een lokale authentieke bron voor contactinformatie van burgers en ondernemingen (POGO). Door horizontale integratie verhoogde de stad haar efficiëntie. Nu zet ze de stap naar Business Intelligence. Door de eigen databank te combineren met data van de Vlaamse overheid en commerciële datasets, krijgt het een kruispunt van gegevens waarmee het doelgroepen in kaart kan brengen en de effectiviteit van acties kan evalueren. Een beleidsmaker van Sint-Niklaas schetst hoe u als bestuur de toepassing bijvoorbeeld kan inzetten om hindernissen voor sociale participatie te detecteren. Deze sessie wordt u aangeboden door de Stad Sint-Niklaas, RealDolmen en DFC Software Engineering.
Sessie VI: I-scan: breng de O van organisatie en de I van ICT samen! Veel steden en gemeenten hebben het moeilijk om te bepalen waar ze naartoe willen met hun beleid op vlak van ICT en e-government. Hoe zorgt het management er voor dat de beleidsdoelstellingen een correcte vertaling vinden in het ICT-beleid? De I-scan methodiek vertrekt vanuit het CAF-model en brengt de ontwikkeling van ICT en van de organisatie in kaart. Het instrument laat medewerkers op een interactieve manier kritisch nadenken over hoe ICT de organisatieontwikkeling beïnvloedt en, omgekeerd, hoe organisatiekenmerken de ontwikkeling van ICT en e-government ondersteunen of tegenwerken. Met andere woorden: de I-scan geeft een beter inzicht in hoe de organisatie omgaat met veranderingen door en met ICT. Op die manier levert de I-scan niet enkele nuttige inzichten voor de ICT-verantwoordelijke, maar ook en vooral voor het management van de gemeentelijke organisatie. Zo kunnen lokale besturen betere prioriteiten vastleggen voor hun ICT-beleid en meer doordacht en doelgericht inspelen op ontwikkelingen die op de organisatie afkomen. De capaciteiten die mede nodig zijn om succesvol e-government te ondersteunen zijn reeds lang niet meer beperkt tot de technische competenties. De werkgroep VIC heeft na aftoetsing bij verschillende HR-specialisten, vier functieprofielen weerhouden en opgenomen in een eerste brochure "Functieprofielen voor ICT Professionals". De voorbije jaren voerde de Hogeschool Gent de I-scan uit in een dertigtal Vlaamse steden en gemeenten en ook in enkele centrumsteden. Sabine Rotthier, doctorandus over e-government in lokale besturen, werkte de I-scan methode voor Vlaanderen uit en is spreker in deze sessie. De sessie wordt aangeboden door de Vlaamse Federatie van Gemeentesecretarissen. De werkgroep VIC staat voor Valorisatie van ICT Competenties en organiseerde een enquête door middel van een competentiemeting. Jean Landrie is lid van het dagelijks bestuur V-ICT-OR en verantwoordelijk voor competenties, opleidingen en interne werking. Als assessor EFQM werkt hij mee aan diverse initiatieven inzake kwaliteitsborging binnen en buiten het ICT-werkveld.
www.v-ict-or.be 9
[email protected] 9
Manage IT 2010
Sessie VII: Hoe bereidt u zich voor op de papieren en elektronische integratie van uw inkomende facturen en post? De Vlaamse regering heeft op 25 juni het besluit over de beleids- en beheerscyclus voor lokale besturen definitief goedgekeurd. Daarmee kan de invoering van de nieuwe instrumenten voor planning, budgettering, boekhouding en jaarrekening van gemeenten en OCMW's definitief van start gaan. Maar hoe maak je een vlotte overstap van een hoofdzakelijk papieren naar elektronische omgeving? En hoe pak je de verplichte postregistratie het best aan? bpost heeft twee oplossingen op maat van de noden van lokale besturen, namelijk een leveranciersfacturenplatform en een digitale aflevering van uw inkomende post. Deze twee oplossingen zullen worden voorgesteld aan de hand van een case van Antwerpse Waterwerken (AWW), klant voor beide oplossingen bij bpost.
Sessie VIII: Daar zit je dan met je data: over digitale archivering Met de toenemende digitalisering van de communicatie en dienstverlening in de overheid, is het noodzakelijk om ook een strategie voor elektronische archivering voor te bereiden. In deze sessie licht Wim Putzeys, Managing Partner van Panoptic, de behoeften en verplichtingen van digitale archivering toe. Daarbij vergelijkt hij de hulpmiddelen, die vandaag op de markt verkrijgbaar zijn, met elkaar.
Sessie IX: Informatiearchitectuur en beveiliging: een essentieel huwelijk De inrichting van de informatievoorziening is ondertussen tot de directieagenda’s van de meeste organisaties doorgedrongen. Nieuwe eisen op het gebied van governance en beheersing van de organisatie hebben ook informatiebeveiliging op deze agenda geplaatst. Tegelijkertijd wordt er meer en meer informatie tussen organisaties uitgewisseld. Hierbij is het waarborgen van de vertrouwelijkheid van de verkregen informatie een must! Security en privacy worden steeds belangrijker in een tijdperk waarin IT meer en meer ingebed wordt in onze businessprocessen, in onze maatschappij en in ons persoonlijk leven. Vanuit zijn ervaring en expertise als ICT beveiligingsspecialist, presenteert Luc Vanderveken van Impakt u een referentiekader voor een degelijke en efficiënte beveiliging. Vanuit een voorbeeld informatie architectuur (toepasbaar op vele steden, gemeenten en OCMW’s) geeft Luc Vanderveken u een inzicht in de mogelijke risico’s en bedreigingen, én de mogelijke oplossingen.
www.v-ict-or.be 10
[email protected] 10
Manage IT 2010
Samen naar het lokaal bestuur van de Toekomst… En hoe ICT hierbij kan helpen …
www.v-ict-or.be 11
[email protected] 11
Manage IT 2010
1. Visie en leiderschap Wat
• Erken, onderschrijf en promoot het strategisch belang van ICT voor uw bestuur Hoe
TIP 1
TIP 2
• Definieer eigenaarschap van ICT op strategisch en management niveau: idealiter ontstaat er een dualiteit, tussen een generalist die de noden van de organisatie kan vertalen in een visie met strategische en operationele doelstellingen en een meer technisch iemand die ondersteuning kan aanbieden op allerlei vlakken. Deze dualiteit kan men minimaal vertalen in één à twee functies (ngl de grootte vh bestuur). Mensen die beide competenties ten gronde onder de knie hebben zijn witte raven, de minimale vereiste is de generalist die meedenkt met de organisatie vanuit een ICT gedachtegoed. U hebt geen generalist in uw bestuur die dit eigenaarschap kan op zich nemen? Zie TIP 3. • Zorg voor een ICT-meerjarenplan: laat uw generalist niet verzuipen in operationele problemen, maar geef hem/ haar te ruimte een meerjarenvisie te ontwikkelen en deze voor het beleid te verdedigen. Nieuwkomers worden vaak overladen met een takenpakket dat er al jaren klaar ligt. Denk in eerste instantie samen aan een ICT beleid en geef de ruimte om een gestructureerde aanpak op te zetten. Rome en Berlijn zijn niet in één dag gebouwd, de automatisering ervan evenmin. Zet een gezamenlijk gestructureerd masterplan op punt met een visie vanuit de organisatie en leg de doelstellingen en mijlpalen correct vast.
2. Een stevige inplanting van de IT-organisatie in uw bestuur Wat
• Denk niet dat u de uitvoering van uw ICT-visie kan overlaten aan leveranciers en/of consultants. Besturen die er van uitgaan dat er geen interne begeleiding nodig is, op vlak van ICT, missen de kans om de informatisering en automatisering bewaakt en door alle lagen van de organisatie heen, door te voeren. Een ICT structuur, compleet gebaseerd op outsourcing, zal vroeg of laat ervaren dat de totaalintegratie ergens fout liep. • IT is mensenwerk: breng (en houd) de juiste m/v op de juiste plaats. Hoe
TIP 3
TIP 4 TIP 5
• Werf correct aan: durf de lat hoog te leggen bij de aanwerving, maar verloon correct. De RPR geeft voldoende mogelijkheden om mensen correct in te schalen en de van oudsher onevenredige verloning tav de privé sector op te vangen. Durf mensen op een correcte wijze te laten doorschalen. Van een aanwerving op C Niveau kan men onmogelijk verwachten dat men ’s anderdaags een meerjaren- of masterplanning ICT zal opstellen. Denk op voorhand na over welke rol het ICT personeel dient te vervullen in uw organisatie. • Wees niet bang van opleiding: ICT cursussen kosten meestal veel geld, doch er is niets zo nefast voor een goede uitwerking van ICT als een slecht geïnformeerde ICT’er. Mensen zijn soms in ICT gegroeid, geef ze de kans om bij te blijven. • Ondersteun een goede, assertieve houding tegenover leveranciers: om correct om te gaan met leveranciers of externe partijen zijn de juiste contracten en/of afsprakennota’s vereist. Zorg voor sluitende overeenkomsten die, van bij de opstart van een opdracht, de gevraagde oplossingen correct omschrijven.
www.v-ict-or.be 12
[email protected] 12
Manage IT 2010
3. Leg de link met de organisatie Wat
• Ondersteuning van het beleid is vereist bij het uitbouwen van een ICT visie. Controleer met voldoende aandacht de stappen en fasen in de uitvoering en betrek met regelmaat de verantwoordelijke bij een gesprek om een stand van zaken door te geven aan dienstchefs en beleid. Automatisering van een lokaal bestuur is een gedeelde verantwoordelijkheid, door alle lagen van de organisatie heen. Hoe
TIP 6
TIP 7
• Laat betrokkenheid niet afhangen van personen en/of toeval: durf de ICT verantwoordelijke een forum te geven waardoor men een correcte voeling met het werkveld krijgt (managementteam, afdeling- of sectoroverleg, diensthoofdenoverleg, …). Betrokkenheid binnen de organisatie maakt het mogelijk voor het ICT personeel om duidelijk aan te voelen wat er leeft binnen die diversiteit van de organisatie en of men daar eventueel ook geautomatiseerde ondersteuning kan voor aanreiken. Veranderingsmanagement is een belangrijke factor bij het welslagen van ICT projecten. • Eis van beide zijden communicatievaardigheid: ICT’ers dienen veel meer moeite te doen om ICT te vertalen naar de organisatie. De organisatie dient op haar beurt moeite te doen om ICT gerelateerde discussiepunten mee te kunnen volgen. Sommigen haken af zodra de term ICT is gevallen. Men aanvaardt soms van diensthoofden dat men anno 2010 nog durft te zeggen dat ICT een specialisatie is waar ze geen kaas van hebben gegeten. ICT is een resource zoals personeel er een is. Dienst-, afdelings- en/of sectorhoofden zijn meestal zeer begaan met het inzetten van personeelsmiddelen. Wanneer men daarentegen spreekt over de inzet van geautomatiseerde middelen dan ligt men daar minder wakker van.
4. Bewaak, controleer en stuur bij Wat
• Informatie is de belangrijkste grondstof van uw bestuur. Informatica laat toe dit op een efficiëntere en meer effectieve manier te doen. Maar dan is het nodig de goede controles en audit-instrumenten in te voeren, zodat bijgestuurd kan worden waar nodig. Hoe
TIP 8
TIP 9 TIP 10
• Gedragscode informatiebeheer: de informatiebeheerder is iedereen die toegangsrechten heeft die dat van het functioneel gebruik van de gegevens overschrijden. Het gaat in het bijzonder om systeembeheerders, databeheerders, applicatiebeheerders, netwerkbeheerders, consultants, veiligheidsbeheerders. Het is aangewezen om enig houvast te geven in de vorm van een gedragscode die als bijlage van het arbeidsreglement (-contract) ter ondertekening kan opgenomen worden. Informatiemanagement - waarmee men het leiden en sturen van de wijze waarop de organisatie in de behoefte aan informatie kan voorzien - komt tegemoet aan de vraag om deskundigen te creëren die hun kennis van informatie- en communicatietechnologie (ICT) kunnen inzetten om de strategie van de organisatie te ondersteunen. Informatiemanagement is een verbreding van de technische tak ‘Informatica’. • Minimale normen informatiebeveiliging: vraagt specifieke aandacht, niet alleen binnen OCMW’s waar men deze verplichting kent vanuit de KSZ wetgeving. Zorg voor een maximale naleving van een aantal minimale veiligheidsnormen die zowel de informatie, als de infrastructuur waarop deze verwerkt wordt kan beschermen... • E-policy: het juist en zorgvuldig afdwingen van de informatiebeveiliging en –management vraagt om vastgelegde afspraken die gecontroleerd worden op hun naleving (audit). Vaak starten ook deze binnen een afsprakennota naar alle eindgebruikers van de geautomatiseerde middelen. Deze afspraken naar het aanwenden, het gebruik en het correct benaderen van data en dataverwerkende systemen kan men daarom best in een e-policy gieten die als bijlage van het arbeidsreglement kunnen afgedwongen worden.
www.v-ict-or.be 13
[email protected] 13
Manage IT 2010
www.v-ict-or.be 14
[email protected] 14
Manage IT 2010
De Vlaamse Federatie van Gemeentesecretarissen De Vlaamse Federatie van Gemeentesecretarissen ontstond in 1997 uit de Belgische federatie. Kernopdracht van de federatie is de belangenbehartiging van alle Vlaamse gemeentesecretarissen. Concreet werken we aan inhoudelijke ondersteuning van de leden, het formuleren van standpunten ten aanzien van de Vlaamse overheid en het organiseren van activiteiten (studiedagen, congres). De focus ligt niet alleen op de rol van de gemeentesecretaris als hoofd van het gemeentelijk personeel, maar ook op de rol als voorzitter van het lokaal managementteam. Vandaag werken we mee aan Manage IT, het najaarscongres van V-ICT-OR, om verschillende redenen. Er is reeds regelmatig informeel overleg tussen beide organisaties. We voelen beide aan dat we elkaar een meerwaarde kunnen bieden door samen te werken. Deze deelname aan Manage IT is een eerste stap. Die stap is niet onlogisch. De studiedag combineert management en IT. Het onderwerp en de verschillende thema’s die vandaag aan bod komen lenen zich tot een concrete toenadering tussen de generalistisch ingestelde gemeentesecretarissen en de gespecialiseerde medewerkers IT en e-government. We pleiten er zelf ook voor om het niet bij dit initiatief te laten en in de toekomst meer gedeelde activiteiten voor onze leden te organiseren. Een andere reden om vandaag een bijdrage te leveren is het belang van informatietechnologie en informatiebeheer in de lokale besturen. Alle gemeentesecretarissen zijn bijvoorbeeld aangeschreven inzake gebruikersbeheer op initiatief van CORVE. De secretaris is eindverantwoordelijke voor het gebruikersbeheer van tal van overheidsdatabanken. Maar dat is maar één aspect, meer in het algemeen is er vanuit de managementteams (en dus zeker vanuit de secretarissen) aandacht nodig voor informatiebeheer en -technologie. Voor ons is het belangrijk na te gaan wat de actuele knelpunten zijn. Wat heeft een gemeentesecretaris concreet nodig aan informatie, hoe verloopt die informatiedoorstroming best in de dagelijkse werking en wat kunnen secretarissen of besturen in het algemeen van elkaar leren? Wat zijn de verbeterpunten in de relatie tussen het management en IT. De gemeentesecretaris als voorzitter van het managementteam kan niet anders dan er aandacht voor hebben. Deze eerste stap in de formele samenwerking tussen VFG en V-ICT-OR is daarom heel belangrijk voor ons en voor onze leden. We willen bovendien dit jaar nog geïnteresseerde gemeentesecretarissen samenbrengen in een werktafel IT om aan uitwisseling en eventueel beleidsadvisering te doen. De expertise van VICT-OR zal daarin zeker van pas komen! Karl Vanderplaetse Stafmedewerker VFG
www.v-ict-or.be 15
[email protected] 15
Manage IT 2010
Deze dag kwam tot stand dankzij de steun van onze hoofdsponsors
Microsoft helpt overheden haar veranderprocessen en dienstverlening aan burgers en organisaties efficiënter en effectiever uit te voeren. Een efficiënte dienstverlening aan de burger is mogelijk dankzij het gebruik van bestaande IT-infrastructuur én investering in de juiste innovatieve technologieën. Denken we daarbij aan oplossingen zoals Microsoft Office SharePoint Server, Microsoft Dynamics CRM (Citizen Relationship Management), Windows Server 2008 R2 en Hyper V, Unified Communications, Exchange Server, Windows, Microsoft Office, Microsoft Online Services enz. Microsoft is marketleider op het gebied van software, internettechnologie en diensten voor computergebruik thuis en op het werk. De producten en diensten bieden mensen en organisaties meer armslag bij hun activiteiten, onafhankelijk van het tijdstip, de plaats waar ze zich bevinden of het toestel dat ze gebruiken. Het productengamma bevat onder meer besturingssystemen voor pc’s, serverprogramma’s voor computernetwerken, automatiseringstoepassingen voor het werk en het thuiskantoor, internetapplicaties en ontwikkeltools. Meer informatie vindt u op www.microsoft.be/overheid.
Ricoh Belgium wil een onderscheidende leverancier zijn van innovatieve oplossingen voor document management gericht op het verbeteren van de productiviteit bij klanten. Onze toegevoegde waarde creëren we door de klant centraal te plaatsen. We vertrekken vanuit zijn behoeften en analyseren zijn werkmethode. Vervolgens implementeren we technologisch hoogwaardige hard- en software om zijn bestaande processen te optimaliseren. Met twee heldere doelen voor ogen: lagere kosten en een hogere productiviteit. Ricoh kan dus ook oplossingen bieden die gericht zijn op uw specifieke noden. We onderscheiden ons niet alleen door onze klantbenadering, maar zeker ook door onze medewerkers. Hun gedrevenheid en expertise garanderen een optimaal resultaat. Wilt u meer weten over wat Ricoh voor u kan doen? Neem dan contact op met ons: 02 558 22 11 -
[email protected]
Groep Schaubroeck startte een eeuw geleden met drukwerken voor lokale besturen. De bestuursdrukkerij van weleer is inmiddels uitgegroeid tot een gespecialiseerde dienstverlener voor lokale overheden. Anno 2010 doen meer dan 400 lokale besturen in Vlaanderen beroep op onze IT-oplossingen en/of onze Payroll en HR-ondersteuning. Schaubroeck Informatica beschikt over een ruim aanbod aan producten, services en trainingen voor ondermeer volgende domeinen: • • • • •
Beleid en management Financiën Payroll en HR Burgerzaken Grondgebiedzaken
• • • • •
Sociale zaken Communicatie & organisatie Archivering Kinderopvang Secretariaat
• • • •
Systeem- en internetoplossingen Storage en security Trainingen Publicaties
Steenweg Deinze 154 | 9810 Nazareth | Tel 09 389 02 11 |
[email protected] | www.schaubroeck.be
www.v-ict-or.be 16
[email protected] 16
Manage IT 2010
PubliLink, dat in 1997 werd gelanceerd, is een professioneel, sterk beveiligd en performant communicatieplatform (netwerk, applicaties en diensten) dat lokale overheden een uitgebreide waaier diensten met toegevoegde waarde biedt waarin de recentste ICT-technologieën geïntegreerd zijn. Zo helpt PubliLink de lokale besturen het hoofd te bieden aan dagelijkse uitdagingen: efficiënter beheer van uitgaven en budget, snellere en betere processen, uitbreiding van de (e-)services aangeboden aan de burgers. De Belgacom-groep blijft verder investeren om het PubliLink-platform van de toekomst verder uit te bouwen door geavanceerde technologieën en moderne toepassingen te integreren. Wij leveren verschillende diensten die u als lokaal bestuur kunnen helpen bij het beheer van uw diensten: • Geïntegreerde oplossing voor spraak; zowel vaste als mobiele telefonie • Internettoegang op basis van uw behoeften, met antivirus, antispamfiltering, … • Performante vaste en mobiele dataoplossingen aangepast aan uw behoeften • Beveiligde toegang tot elektronisch betaalverkeer • Opslag- en archiveringsoplossingen • Toegang tot businessapplicaties zoals Business Outlook, SharePoint, CRM
Lithium biedt standaard én op maat ICT oplossingen voor het structureren en automatiseren van informatie-, interactieen participatiestromen tussen de burger en lokale/federale overheden.
Wij hechten veel belang aan een persoonlijke aanpak waarbij we voor ieder project tijd budgetteren om te komen tot een duidelijk uitgestippeld traject, en dit alvorens een project effectief start. Om ervoor te zorgen dat oplossingen ten volle benut worden, bieden we de nodige opleiding/begeleiding. Onze taak bestaat er niet alleen in om een eindproduct klaar te stomen, maar er ook voor te zorgen dat de klant na de implementatie de gewenste resultaten boekt.
ESCALA biedt opleiding en begeleiding aan die zich specifiek richt naar medewerkers binnen openbare besturen, socialen non-profit en overheidsbedrijven. In samenwerking met V-ICT-OR werkt Escala al sinds 2007 een aangepast opleidingsaanbod uit voor alle IT gebruikers van openbare besturen en instellingen, dit voor zowel IT Professionals als IT End Users.
www.escala.be
Daarnaast biedt ESCALA ook opleidingen aan op maat van uw lokaal bestuur. Wenst u voor een grotere groep medewerkers opleidingen op maat (interessant vanaf 3 deelnemers) in uw opleidinglokaal aan te bieden? Of beschikt u niet over een computerlokaal om deze opleiding te laten doorgaan? Aarzel niet en vraag hiervoor vrijblijvend een offerte aan! ESCALA beschikt over 3 mobiele PC klassen die voor opleidingen op maat ter plaatse bij de klant kunnen ingezet worden. Zowel voor het open aanbod als voor de opleidingen op maat krijgen besturen die lid zijn van V-ICT-OR een mooie korting!
www.v-ict-or.be 17
[email protected] 17
Manage IT 2010
• Geoptimaliseerde administratieve efficiëntie en toegevoegde waarde voor de burgers. Dat is wat computersystemen voor de publieke sector moeten verbeteren. • Ferranti biedt geïntegreerde business oplossingen en ICT infrastructuren die publieke organisaties bijstaan om te kunnen evolueren naar een meer ‘people ready’ organisatie, omdat mensen uiteindelijk de succesfactoren zijn van een organisatie. Met de juiste software en tools kunnen medewerkers efficiënter werken en kunnen organisaties de kosten minimaliseren en een concurrentievoordeel creëren. • De ICT infrastructuurdiensten van Ferranti omvatten unified networking, unified infrastructure, unified communications, unified management en unified security. De business oplossingen van Ferranti voor de publieke sector ondersteunen processen voor financieel, inkoop- en kennisbeheer alsook asset en case management.
Blue Vision Telecom is sinds zijn ontstaan gespecialiseerd in draadloze communicatie. Aanvankelijk vooral gericht op outdoor draadloze netwerken, hebben zij hun visie uitgebreid naar indoor draadloze communicatie en draadloze camera netwerken. De vragen en noden van het publiek veranderen, Blue Vision Telecom groeit met hen mee. Blue Vision Telecom is distributeur van Carrier Class Producten. Deze merken zijn zorgvuldig uitgekozen: want enkel de beste kwaliteit is goed genoeg! Even belangrijk als deze kwaliteit, biedt Blue Vision Telecom u een vernieuwende en hoogwaardige service. Gezien de verschillende jaren van know-how en ervaring in deze sector, is Blue Vision Telecom de beste partner voor uw draadloze oplossing. Samen met de reseller bekijken zij hoe de beste oplossing wordt bekomen. Met een doordachte en snelle service beantwoorden zij aan de noden en vereisten van de eindklant. “Een grote Passie voor onze klanten, superieure Kwaliteit en Service gebouwd op een relatie van wederzijds vertrouwen.”, dàt is het motto van Blue Vision Telecom.
Overheden over de hele wereld worden vaak met dezelfde uitdagingen geconfronteerd. Meer interactieve relaties met uw burgers en met bedrijfsleiders. Veranderende overheidsmiddelen voor steden en gemeenten. Nieuwe behoeften van diverse bevolkingsgroepen - op het vlak van levenskwaliteit, economische ontwikkeling, veiligheid en respons op noodtoestanden. Toekijken hoe de technologie steeds maar verder evolueert en de bestaande systemen verouderen. Overheidsinstellingen moeten steeds meer aankunnen met minder middelen. De efficiëntie en doeltreffendheid van de businesssystemen in een stad moeten centraal staan bij het oplossen van de tweedeling tussen waar wetten worden gemaakt en waar ze worden uitgevoerd. IBM kan u helpen om uw administratieve systemen te vormen, de uitdagingen van vandaag aan te pakken en om te plannen voor de toekomst op een slimmere en efficiëntere manier. Gaande van adviesverlening op het vlak van businessprocessen tot het implementeren van de meest aangepaste IT-oplossing. IBM is meer dan alleen een technologiepartner. Dankzij het feit dat we nu reeds ongeveer 100 jaar IT-oplossingen verstrekken en kunnen vertrouwen op een uitgebreide knowhow als technologiepartner in de overheidssector, hebben we overheden over de hele wereld kunnen helpen met de manier waarop zij business doen. Wij kunnen u helpen om uw beheermogelijkheden en prestatieniveau te verbeteren, waardoor het gemakkelijker wordt om concrete, meetbare resultaten af te leveren.
www.v-ict-or.be 18
[email protected] 18
Manage IT 2010
Extreme Networks, met hoofdkantoor te California, is een beursgenoteerd bedrijf dat ethernet oplossingen ontwikkelt en dit zowel voor de bedrijfs- als providermarkt. Sinds haar oprichting in 1996 heeft Extreme Networks reeds meer dan 20 miljoen ethernet poorten verscheept en hebben we in meer dan 50 landen lokale representatie. De meerwaarde van de Extreme apparaten kan men terugvinden in het geavanceerde software platform welke dezelfde is over de ganse portfolio en in de eenvoudige manier van netwerkbeheer die door het uniforme beheersplatform geboden wordt. Voorgaande is extreem belangrijk voor organisaties die veel belang hechten aan de veiligheid, transparantie en beheersbaarheid van hun netwerk infrastructuur. In Belgie beschikt Extreme Networks momenteel over een zeer uitgebreid netwerk van gecertificeerde resellers die elk een bepaald verticaal segment voor hun rekening nemen en binnen dit segment meer dan behoorlijke successen weten te scoren. Verschillende toonaangevende steden, gemeenten en OCMW’s maken reeds deel uit van ons klantenbestand. Voor meer info kunt U terecht op onze website www.extremenetworks.com of bij
[email protected]. Steden en gemeenten staan voor grote uitdagingen en veranderingsprocessen met de komst van nieuwe instrumenten voor boekhouding, planning, budgettering, enz. Vaak wordt echter vergeten dat om zich dit nieuwe instrumentarium eigen te maken, een organisatie ook haar manier van werken hierop moet afstemmen en optimaliseren. U zal in de toekomst meer elektronisch gaan werken aan de hand van onder meer nieuwe boekhoudingstools, maar hoe maak je een vlotte overstap van een hoofdzakelijk papieren naar papieren én elektronische omgeving? U optimaliseert uw IT-infrastructuur, maar optimaliseert u ook de verwerking en de input van gegevens in uw systemen? bpost kan u helpen uw documentbeheer te optimaliseren zodat u klaar bent om zowel papieren als elektronische documenten in uw nieuwe systemen te integreren. Op maat gemaakte oplossingen, die stapsgewijs kunnen worden ingevoerd, afhankelijk van uw noden en evolutie. Van de verwerking van uw inkomende facturen of alle inkomende post, tot de productie en verzending van uitgaande documentstromen. Wij maken u klaar voor de modernisering, door ook uw documentprocessen te optimaliseren. Benieuwd hoe bpost u kan helpen? Contacteer ons: Business Contact Center 02/2011111
CISCO biedt netwerkoplossingen voor de publieke sector, van overheden en defensie tot gezondheidszorg en onderwijs. Cisco biedt end-to-end netwerkoplossingen waarmee overheden op een nieuwe manier met burgers kunnen communiceren, de gezondheidszorg betere patiëntenzorg kan bieden, onderwijsinstellingen meer toegang kunnen bieden aan mensen die iets willen leren, en defensie-organisaties hun missiedoelen kunnen bereiken. De geconvergeerde netwerkarchitecturen van Cisco zorgen voor een hogere efficientie van de back-office van publieke sector-organisaties en hogere productiviteit van de werknemers. Daarmee worden de kwaliteit en het bereik van de dienstverlening aan de burger verbeterd, terwijl de kosten omlaag gaan. Cisco is er van overtuigd dat met behulp van netwerken de productiviteit binnen de publieke sector zal stijgen. Burgers en andere belanghebbenden hebben hier voordeel bij. Bovendien ontstaat er met behulp van internet een meer verbonden samenleving. Op basis van de enorme ervaring met internet in combinatie met de kennis van zijn partners, bouwt Cisco krachtige nieuwe toepassingen specifiek voor de publieke sector.
www.v-ict-or.be 19
[email protected] 19
Manage IT 2010
CONTACTGEGEVENS V-ICT-OR VZW Dagelijks Bestuur Eddy Van der Stock (
[email protected]), voorzitter domeinen: Externe samenwerking, Internationale samenwerking, Opleidingen, Personeel, Kenniscentrum, Sponsors en leden, Website Hedwig Daineffe (
[email protected]), bestuurder domeinen: Communicatie en Marketing, Financiën, Internationale samenwerking, Externe samenwerking Kris Gielen (
[email protected]), bestuurder domeinen: Financiën, Website, Communicatie en Marketing, Administratie en interne werking, Personeel Louis Massagé (louis.massagé@v-ict-or.be), bestuurder domeinen: Administratie en Interne werking, Internationale samenwerking, Sponsors & leden, Kenniscentrum, Externe samenwerking Jean Landrie (
[email protected]), bestuurder domeinen: Competenties, opleidingen
Administratie Rita Buyens (
[email protected]), administratief coördinator tel 02 211 55 28 – fax 03 400 51 77
V-ICT-OR Projectmedewerkers Peter Hautekiet (
[email protected]), projectmedewerker 3xI tel 02 211 56 35 - 0473 99 76 64 Liselotte Bollen (
[email protected]), projectmedewerkster KPLO tel 02 211 56 35 Manu Coene (
[email protected]), projectmedewerker KPLO en iPDC tel 02 211 56 35
Vlaamse ICT organisatie Paviljoenstraat 7-9, B-1030 Brussel tel. 02 211 55 28 - fax 03 400 51 77 BTW BE 0479.740.422
[email protected] www.v-ict-or.be
www.v-ict-or.be 20
[email protected] 20