Uw gezondheid is een kostbaar goed!

NIJS! november 2010

Voor patiënten en bezoekers van ziekenhuis Nij Smellinghe

1

“Uw gezondheid is een kostbaar goed!” Automatiserings oplossing helpt hart patiënten sneller

Door de scan…

Het transferbureau: onmisbare schakel in de keten

Behandeling van aneurysma in de aorta

Met aandacht. Dat voelt beter.

Inhoudsopgave Voorwoord Waarom dit blad? Automatiseringsoplossing helpt hartpatiënten sneller Door de scan… De slanke stamppot Afdeling in beeld, B1: short-stay en dagbehandeling Pijn en pijnbestrijding in ziekenhuis Nij Smellinghe Het transferbureau: onmisbare schakel in de keten Uw gezondheid is een kostbaar goed! Behandeling van aneurysma in de aorta Botox: meer dan een cosmetisch middel Onze specialisten Colofon

Voorwoord

2 3 4 6 8 9 10 12 14 16 18 19 19

Waarom dit blad?

Beste lezer, Voor u ligt het eerste exemplaar van Nijs, het nieuwe magazine voor patiënten, bezoekers en andere relaties van ziekenhuis Nij Smellinghe. Als ziekenhuis hechten wij grote waarde aan het informeren van onze omgeving, zowel patiënten als huisartsen, maar ook andere partijen waar we vaak mee te maken hebben. Om een kijkje te geven in onze dagelijkse werkzaamheden, zullen wij twee keer per jaar dit magazine uitgeven. In deze eerste editie laten we zien wat automatisering betekent voor de behandeling van patiënten met hartproblemen, staan we stil bij onze geavanceerde behandeling van aneurysma’s en wordt aandacht besteed aan diverse vormen van pijnbestrijding die in Nij Smellinghe uitgevoerd worden. Daarnaast geven we uitleg over de verschillende soorten scans binnen de afdeling radiologie en hebben de afdelingen fysiotherapie en diëtetiek hun bijdrage geleverd om advies te geven over gezond leven, want uiteraard is preventie in de zorg ook voor ons van groot belang. Ik hoop dat u met veel interesse en plezier dit eerste magazine zult lezen. Cees Meijer, Directeur ziekenhuis Nij Smellinghe

Voor u ligt de allereerste editie van Nijs, het nieuwe relatiemagazine van ziekenhuis Nij Smellinghe. Met dit magazine willen we u op een andere manier kennis laten maken met ons ziekenhuis. In diverse achtergrondartikelen leest u meer over onze mogelijkheden en proberen we uitleg te geven over bestaande behandelingen waarover veel vragen komen. Dit magazine is een van de uitingen die voortkomen uit het nieuwe communicatiebeleid van Nij Smellinghe. Met diverse middelen willen we onze patiënten en relaties zo goed mogelijk van informatie voorzien. Nieuw communicatiebeleid De ziekenhuiszorg in Nederland is volop in beweging, er zijn discussies over marktwerking en de kwaliteit wordt voortdurend streng onder de loep genomen. Als ziekenhuis werken we altijd hard aan de kwaliteit van zorg, maar in een tijd van marktwerking en beweging is het ook belangrijk om mensen te informeren over wat we doen en hoe we dit doen, zodat patiënten en verwijzers weten wat er speelt in Nij Smellinghe en waarvoor ze bij ons terecht kunnen. Als basis voor ons nieuwe communicatiebeleid werken we met een zogenaamde payoff, een zin die uitstraalt waar wij voor willen staan. Deze zin is: Met aandacht. Dat voelt beter.

Nummer 1 van Nederland! Nij Smellinghe is door Dr. Yep, de Michelingids voor de zorg, uitgeroepen tot beste ziekenhuis van Nederland. Dr. Yep maakte een top 30 op basis van het algemeen presteren van ziekenhuizen. Hierbij werden factoren als ziekteverzuim, transparantie en financieel presteren meegenomen. Op aandoeningsniveau wordt in de gids apart stilgestaan bij het medisch presteren van de Nederlandse ziekenhuizen. De ranglijsten zijn gepubliceerd in de Dr. Yep jaargids.

2

Nijs - november 2010

De payoff is een zin die op veel manieren te lezen is. De aandacht slaat uiteraard op aandacht voor de patiënt, maar ook op zorgvuldig werken en het vermijden van fouten, het oog hebben voor de vragen van patiënten, maar ook aandacht voor maaltijden, service in het ziekenhuis en alles wat hierbij hoort. Wij zullen altijd onze uiterste best doen om iedereen de aandacht te geven die hij of zij nodig heeft,

want op die manier kunnen we het verblijf in het ziekenhuis voor een patiënt wat aangenamer maken. Wij begrijpen natuurlijk dat een bezoek aan het ziekenhuis voor velen ingrijpend is, maar met een stukje extra aandacht kunnen we u zich wat beter laten voelen. Met aandacht. Dat voelt beter. Naast deze payoff werken we binnen Nij Smellinghe vanuit drie kernwaarden: gastvrij, ondernemend en verantwoordelijk. Ook deze waarden zijn waarden die op diverse manieren uit te leggen zijn en die op de ene plaats anders ingevuld worden dan op een andere plaats. Want een gastvrij ziekenhuis is natuurlijk iets anders dan een gastvrij hotel en wij zijn ondernemend, maar dat is iets anders dan koste wat het kost voor zo laag mogelijke kosten zonder oog voor de patiënt proberen te werken. Wij zijn juist ondernemend in het zoeken naar nieuwe oplossingen voor onze patiënten. Nieuwe behandelingen, nieuwe maaltijden, nieuwe informatiefolders, een nieuw relatiemagazine... Verantwoordelijk is eigenlijk vanzelfsprekend, u legt uw gezondheid in onze handen en daar gaan wij verantwoordelijk mee om, wij doen er alles aan om u op de beste manier te helpen. De lay-out van dit magazine Zoals u kunt zien hebben we voor Nijs gekozen voor een frisse, nieuwe uitstraling waarbij we ons bestaande logo hebben behouden. We hebben gekozen voor frisse kleuren om ons ziekenhuis een moderne uitstraling te geven. Een nieuw magazine verdient een nieuwe frisse uitstraling en inhoudelijk goede artikelen met mooie foto’s. We hopen dat dit magazine u wat meer bekend maakt met ons ziekenhuis en wensen u veel leesplezier.

“Wij als cardiologen kunnen sneller en beter overleggen” Pijn op de borst is iets wat vaak voor komt. Veel mensen zullen wel iemand in hun omgeving kennen die ooit klachten heeft gehad, die gedotterd is of op een andere manier onder behandeling is. Voor mensen met hartklachten is pijn op de borst een zeer angstige ervaring. Je voelt pijn, maar kunt er niets aan doen. Een adequate behandeling in een ziekenhuis is dan ook van groot belang. Patiënten die met pijn op de borst binnen gebracht worden kunnen, indien daar aanleiding toe is, in Nij Smellinghe gekatheteriseerd worden. Dat houdt in dat de cardioloog in het hart en de aderen eromheen gaat kijken of er ergens een vernauwing zit. Deze katheterisatie is het begin van de behandeling. Cardioloog van der Linde legt uit hoe dit gaat. “Ik breng dan met een hartkatheter een zichtbare vloeistof in de bloedvaten die rond het hart lopen om vervolgens met een soort video opname te kijken of die goed doorstromen. Als alles goed doorstroomt is er geen indicatie voor een hartoperatie, maar vaak blijkt dat er ergens een verstopping zit.” Omdat een verstopping alleen in een gespecialiseerd ziekenhuis behandeld kan worden, wordt in Nij Smellinghe dan contact gezocht met het MCL of het UMCG. “Vroeger moest ik dan bellen en mijn opnames op een cd via de post naar het andere ziekenhuis sturen. Dit kostte teveel tijd, waardoor de patiënt onnodig lang in ons ziekenhuis lag te wachten. Dit is natuurlijk zonde van de tijd en voor de patiënt een periode van grote onzekerheid, omdat nog niet bekend is wat er verder gaat gebeuren.” Sinds ongeveer 2 jaar kan dankzij de programma’s ‘forview’ en ‘forconnect’ (van de firma Forcare) veel sneller en toch goed beschermd gecommuniceerd worden door de beelden digitaal over een beveiligde snelle verbinding met het MCL en/of UMCG te sturen. “Als ik nog bezig ben met de patiënt kan ik de beelden al doorsturen naar Leeuwarden. In heel ernstige gevallen kan ik de cardioloog en/of cardiochirurg van het MCL of UMCG meteen mee laten kijken en beslissen we samen wat te doen. Er kan dan sneller besloten worden tot overplaatsing waardoor de patiënt soms dezelfde dag nog geopereerd of gedotterd kan worden.”

Automatiseringsoplossing helpt hartpatiënten sneller In de zorg voor patiënten wordt automatisering steeds belangrijker. Ziekenhuis Nij Smellinghe is voortdurend op zoek naar vernieuwingen om de behandeling voor de patiënten te verbeteren of te versnellen. Een goed voorbeeld hiervan is de digitale beeldverzending van de cardiologen. Door deze ontwikkeling kunnen patiënten met hartklachten sneller geholpen worden. Dankzij een goede samenwerking met de hartcentra van ondermeer het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) en UMCG (Groningen), kan snel bepaald worden welke behandeling een patiënt nodig heeft.

4


Zowel voor de cardiologen als voor de patiënt van Nij Smellinghe is deze automatisering een grote verbetering. “Wij als cardiologen kunnen sneller en beter overleggen. Vroeger stuurde je je de film met de beelden weg en kon je hem zelf ook niet meer bekijken, nu kunnen we ook samen met collega’s in Leeuwarden naar dezelfde beelden kijken en meteen overleggen. We combineren zo onze deskundigheid en komen tot de beste behandelingsmethode.” Voor de patiënt scheelt het vooral wachttijd. “Het is natuurlijk heel vervelend als je twee of drie dagen moet wachten tot je weet wat er met je gaat gebeuren. Dankzij dit nieuwe systeem weet de patiënt soms direct waar hij aan toe is, en gaan er in elk geval geen dagen, maar slechts een paar uren tot hooguit 1 dag overheen.” Cardioloog van der Linde is blij met de automatisering en voorziet nog veel meer ontwikkelingen. “Ik denk dat er dankzij de nieuwe mogelijkheden nog veel meer gaat veranderen in ons vakgebied. En niet alleen bij de cardiologie, want digitale verzending van gegevens tussen ziekenhuizen via een snelle beveiligde verbinding is ook interessant voor andere specialisten zoals vaatchirurgen, neurologen, longartsen, etc.” Dat de behandeling van patiënten hierdoor verbeterd weet de cardioloog wel zeker. “Beter en sneller overleg en een snellere behandeling voor de patiënt, daar willen we natuurlijk altijd naar streven.”

Cardioloog van der Linde

“Dankzij dit nieuwe systeem weet de patiënt meestal direct waar hij aan toe is”

In Nij Smellinghe worden jaarlijks, naast andere hartpatiënten, ruim 800 patiënten opgenomen met pijn op de borst. Van deze opgenomen patiënten ondergaan ca. 400 patiënten een hartkatheterisatie en ca. 250-300 patiënten ondergaan een dotteringreep of een hartoperatie in een gespecialiseerd centrum. Bij de overige patiënten zijn de bloedvaten rond het hart gelukkig nog prima of kan het met medicijnen behandeld worden.


5

Door de scan… Om een goede diagnose te stellen bij veel aandoeningen, wordt gebruik gemaakt van scans. De afdeling radiologie is hierin gespecialiseerd, en veel patiënten komen hier dagelijks heen voor één van deze scans. Maar wat is nou het verschil? En welke scan wordt wanneer gebruikt? In deze editie van Nijs een uitleg over de drie soorten scans die in Nij Smellinghe beschikbaar zijn.

“Een CT-scan duurt vaak maar een paar minuten”

CT-scan In Nij Smellinghe zijn drie verschillende typen scans mogelijk: de MRI-scan, de CT-scan en de nucleaire scan. Elke scan heeft zijn eigen eigenschappen en is geschikt voor specifieke doeleinden. Zo worden mensen die bijvoorbeeld na een ongeluk op de spoedeisende hulp binnenkomen, vaak bekeken met de CT-scan. Dit is een scan die relatief snel gaat en waarbij grote breuken en bloedingen goed zichtbaar zijn. In het geval van acute nood is dat erg belangrijk, omdat dit soort zaken heel snel behandeld moet worden. Een CT-scan duurt vaak maar een paar minuten. Om ontstekingen en tumoren op te sporen wordt gebruik gemaakt van een nucleaire scan, deze scan laat met behulp van een radioactieve stof zien waar een ontsteking of tumor in het lichaam zit. De MRI-scan Magnetic resonance imaging, zoals MRI voluit heet, is een onderzoeksmethode waarbij gebruik wordt gemaakt van een zeer sterk magneetveld. Er mag dan ook geen metaal dichtbij de MRI-scan komen, omdat dat teveel wordt aangetrokken door de scan. Met behulp van de magneet en radiogolven vormt een computer een compleet beeld van het lichaam of een bepaald lichaamsdeel. Bij de scan ligt de patiënt (deels) in een smalle tunnel. De patiënt moet stil liggen zodat de beste beelden worden gemaakt. Op een computer verschijnt uiteindelijk een doorsnede van het lichaamsdeel in allemaal kleine plakjes. De arts kan per plakje kijken of er iets aan de hand is.

De CT-scan De CT-scan maakt de beelden met behulp van röntgenstraling. De CT-scan maakt als het ware heel veel röntgenfoto’s om een compleet beeld van een lichaamsdeel of gewricht te geven. De CT-scan is heel geschikt voor het bekijken van botten of het zoeken naar bloedingen, maar ook de ligging van organen is goed te zien op een CT-scan. Omdat de CT-scan vaak gebruikt wordt bij mensen die na een ongeluk of bij een CVA (hersenbloeding/of infarct) binnengebracht worden met de ambulance, is de CT-scan goed bereikbaar vanaf de spoedeisende hulp.

Nucleaire scan De nucleaire scan Een ander soort scan is de nucleaire scan, hierbij krijgt de patiënt een radioactieve stof ingespoten. Deze stof is gekoppeld aan een lichaamseigen stof. Bijvoorbeeld bij een scan van de botten, zit de radioactieve stof gebonden aan kalk. Omdat kalk nodig is voor de botstofwisseling komt de radioactieve stof hier ook terecht. Het scanapparaat meet vervolgens de straling die wordt uitgezonden door de radioactieve stof. Op die manier kunnen bijvoorbeeld uitzaaiingen en ontstekingen opgespoord worden. Op dezelfde wijze kunnen van verschillende organen scans worden gemaakt. Het inspuiten van radioactiviteit is niet schadelijk, omdat het om kleine hoeveelheden gaat en omdat de radioactiviteit van de stof snel afneemt.

MRI-scan Vanwege de sterke magneet kan niet iedereen zomaar onder de scan. Mensen met metalen onderdelen in het lichaam mogen soms niet door de MRI-scan. Omdat er gevaar is dat deze metalen gaan bewegen door de magneet. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij mensen met granaatsplinters in het lichaam, maar ook bij bepaalde kunsthartkleppen, gehoorimplantaten en pacemakers.

6


“Moderne MRI-scanners zijn niet meer zo benauwend als vroegere modellen” Met aandacht. Dat voelt beter.

7

Van diëtetiek

Afdeling in beeld

Afdeling in beeld, B1: short-stay en dagbehandeling

De slanke stamppot Lagere temperaturen en langere avonden betekenen vaak behoefte aan ander eten. Aan eten waar je lekker warm van wordt. Stamppotten, gevulde maaltijdsoepen, kruidige stoofschotels, hete thee met een stukje chocolade of stevige speculaasbrok en warme chocolademelk met slagroom. Over het algemeen nogal calorierijk eten. Terwijl we meer op de bank zitten dan normaal. Tenzij het goed gaat vriezen en er weer eens schaatstochten op natuurijs komen, waardoor we de extra calorieën gezellig kunnen verbranden.

Voor vele mensen blijkt dit winterseizoen een periode te zijn om wat extra kilootjes bij elkaar te sparen. Eén van de veel genoemde ‘veroorzakers’ zijn bij de Nederlanders zo geliefde oer Hollandse stamppotten. Bij het bereiden van stamppotten wordt meestal gebruik gemaakt van aardappelpuree met toegevoegde roomboter, spekblokjes en natuurlijk niet te vergeten; de rookworst. Met nog een klein beetje groente voor een leuk kleurtje. Door deze manier van bereiden wordt het een zeer calorierijk gerecht. Van aardappelen wordt nogal eens gezegd dat dit dikmakers zijn. Dit kan meteen worden doorgeschoven naar het land der fabelen. Aardappelen zijn geen caloriebommetjes. Voor het bereiden van aardappelpuree is het in principe niet eens nodig om veel boter en melk toe te voegen. Aardappelpuree is ook erg lekker met een heel klein klontje halvarine. Mocht de puree nog niet smeuïg genoeg zijn, dan kun je eventueel nog een restje kookvocht toevoegen. Ook erg lekker is een scheutje rode wijn azijn! Groente bevat nauwelijks calorieën, maar wel veel belangrijke voedingstoffen. Zorg daarom voor voldoende groente in de stamppot. Voeg minimaal evenveel groente als aardappelen toe aan de stamppot.

8


Een andere calorieleverancier bij stamppot is vlees. Vette spekblokjes en rookworst zijn niet de meest magere vleessoorten. Kies liever voor magere hamblokjes of een gehaktbal van mager rundergehakt. Maar je kunt natuurlijk ook heel goed een stukje kipfilet of een tartaartje bij je stamppot eten, dat is nog slanker! Een magere rookworst lijkt misschien een goed alternatief, maar is nog steeds even vet dan de welbekende hamburger. Dan tot slot nog de jus. Vaak gemaakt van bereidingsvet van vet vlees en bevat doordoor veel calorieën, mede afhankelijk van de hoeveelheid gebruikte boter bij het bereiden van het vlees. Een richtlijn voor de te gebruiken hoeveelheid vloeibaar bak en braad is: 1 eetlepel voor het bereiden van 1 persoon portie vlees. Ook kun je jus maken van een pakje, hiervan zijn allemaal verschillende varianten veelal magere soorten. Je kunt altijd zelf wat extra smaak geven door kruiden of andere smaakmakers toe te voegen. Denk dan bijvoorbeeld aan wat gebakken uitjes met knoflook. Bovengenoemde tips kun je in principe toepassen op alle bekende stamppotrecepten. Een fijne winter toegewenst en eet smakelijk!

De receptie van afdeling B1

Afdeling B1 is de afdeling in Nij Smellinghe met het meeste aantal patiëntwisselingen. De meeste patiënten liggen maar enkele uren of dagen op deze afdeling, omdat ze een ingreep ondergaan waarvoor ze maar kort opgenomen worden. Omdat op B1 patiënten komen van alle specialismen en met dus zeer diverse ziektebeelden en complicaties, is het een breed werkgebied waar de medewerkers veel verantwoording dragen. Daarnaast moet door de korte verpleegduur alle handelingen en interventies in korte tijd worden uitgevoerd. Het aantal patiënten dat op B1 wordt opgenomen is erg hoog, maar liefst 9000 per jaar. Er zijn zoveel patiëntwisselingen per dag dat één bed soms meerdere keren bezet wordt. Historie en feiten De combinatie van short stay (ontstaan in 1996) en dagbehandeling (sinds 1988) is pas sinds 2000 een feit. Sinds 1 februari dit jaar wordt de afdeling aangestuurd door Theo Snijder. Theo geeft leiding aan een zeer ervaren team, de gemiddelde leeftijd van de medewerkers is 47 jaar, en men heeft gemiddeld maar liefst 17 jaar ervaring binnen Nij Smellinghe. De afdeling heeft 9000 opnames per jaar (6000 DV en 3000 Sh St) en de gemiddelde opnameduur is 2 dagen. Er werken in totaal 20.54 FTE’s verdeeld over de functies van afdelingshoofd, verpleegkundigen, afdelingsassistenten, een afdelingssecretaresse en voedingsassistenten.

Namens afdeling diëtetiek Ziekenhuis Nij Smellinghe


9

Pijn en pijnbestrijding in ziekenhuis Nij Smellinghe

VAS 0

geen pijn

1

weinig pijn

3

In elk ziekenhuis komen vaak mensen met pijnklachten. Allerlei soorten pijn op allerlei plaatsen, zoals pijn na een operatie, langdurig rugpijn, pijn bij een ziekte zoals multiple sclerose of pijn bij kanker. Pijn is voor iedereen anders en voor iedereen heel vervelend. Daarom streven we er in Nij Smellinghe naar om zoveel mogelijk pijn te voorkomen en anders zo goed mogelijk te bestrijden. Iedereen kent natuurlijk wel paracetamol, ibuprofen en andere medicijnen, maar er zijn ook nog andere mogelijkheden om pijn te bestrijden. In dit artikel krijgt u een overzicht van de verschillende mogelijkheden in ziekenhuis Nij Smellinghe.


gjin pine ik fernim it

erg veel pijn

licht stekende pijn weinig klachten, kan bijna alles doen matig veel pijn

op ‘e grins

6 7

normale activiteiten

it gjit wol it is te dwaan

op de grens

geen pijn

ernstige pijn

belemmert sommige activiteiten

zeer ernstige pijn

belemmert alle activiteiten

ergste pijn ooit

oncontroleerbaar

in protte pine

8 9 ondraaglijk

net út te stean

Chronische pijn Natuurlijk zijn er nog tal van situaties die een heel andere aanpak nodig hebben. Er zijn in ziekenhuis Nij Smellinghe 2 anesthesiologen/pijnspecialisten aanwezig voor allerlei chronische pijnklachten. Altijd zal er eerst naar de oorzaak gezocht worden van de pijnklachten en zal er geprobeerd worden deze oorzaak te behandelen. Maar soms is het nodig om pijn ook apart aan te pakken. Naast verschillende medicijnen zijn er ook andere mogelijkheden. Een voorbeeld hiervan is een behandeling waarbij de zenuw die de pijn veroorzaakt (gedeeltelijk) wordt uitgeschakeld door verhitting of door een ingespoten vloeistof. Dit wordt ook wel een zenuwblokkade genoemd.

Pijn meten is een moeilijke zaak, het is iets anders dan temperatuur meten, wat je gewoon met een thermometer kunt doen. Pijn is erg persoonlijk en iedereen ervaart pijn anders. Naast lichamelijke pijn spelen ook een aantal andere factoren een grote rol zoals angst voor pijn, de eerdere ervaringen met pijn of de ervaring van een familielid met pijn. Daarom zijn er allerlei schalen, tabellen en meetlatjes op de markt om pijn te meten. In Nij Smellinghe is gekozen om door middel van een cijfer en/ of een tabel pijn te omschrijven, aan de hand van deze tabel kunnen we de pijn een cijfer geven en kunnen we na een behandeling meten of de pijn is afgenomen.

Ook kan de pijnspecialist u adviseren naar houdingstherapie te gaan: Cesar, Mensendieck of een dergelijke therapie. Dit ter ondersteuning van de behandeling en verbetering van klachten. Soms kan TENS (Transcutane Electro Neuro Stimulatie) ook een oplossing bieden. Bij TENS worden kleine elektrische stroompjes, door middel van een apparaatje op batterijen, door de huid heen gegeven om de zenuwen te beïnvloeden. De afdeling fysiotherapie kan, in opdracht van de pijnspecialist, TENS aansluiten. De pijnspecialist zal in overleg met u bepalen welke behandeling(en) hij u zal geven. De verscheidenheid in pijn en pijnbeleving maakt dat de ene soort pijn beter te behandelen is dan de andere. Telefonisch is de polikliniek pijnbestrijding te bereiken via nummer 0512 - 58 83 81 en een afspraak is mogelijk met een verwijzing van uw behandelaar.

Medicijnen Het behandelen van pijn gaat in het ziekenhuis niet anders dan thuis, ook in het ziekenhuis wordt gebruikt gemaakt van medicijnen. Het bekendste medicijn is paracetamol, wat veel mensen ook in huis hebben, maar ook de NSAID’s (middelen zoals ibuprofen, diclofenac en naproxen) en de morfinepreparaten, zijn voor de meeste mensen niet onbekend. Deze middelen hebben pas goed effect als de correcte dosering wordt gebruikt en als deze op regelmatige tijdstippen worden ingenomen.

Pijn bij kanker Naast de acute pijn en de chronische pijn, is er in ziekenhuis Nij Smellinghe ook extra aandacht voor pijn bij kanker. Mensen kunnen, in overleg met hun behandelaar, kiezen voor een intensieve begeleiding rond de pijn bestrijding. Het pijnteam heeft gespecialiseerde medewerkers die de begeleiding van kankerpatiënten uitgebreid kunnen aanbieden. Dit zowel in de thuissituatie als tijdens opname. De specialist en huisarts kunnen de begeleiding aanvragen en worden vervolgens op de hoogte gehouden van eventuele aanpassingen.

Die correcte dosering en de manier van toedienen is voor elke persoon verschillend. Pijnbestrijding is dan ook altijd ‘maatwerk’. Medicijnen kunnen ingenomen worden als een pil, maar ook via injecties of via een infuus. Soms krijgen mensen een pompje, met dat pompje kunnen ze zelf, als de pijn te hevig wordt, op een knopje drukken en zo de medicijnen toedienen. Bij buikoperaties kan er ook gekozen worden voor een slangetje in de rug ( = epiduraal katheter). Deze verdooft de buik gedurende een aantal dagen na de operatie. Deze mogelijkheden worden gebruikt na een operatie en worden besproken tijdens het onderzoek dat aan de operatie vooraf gaat, het preoperatieve onderzoek bij de anesthesioloog. Dit zijn allerlei middelen en mogelijkheden om hevige en acute pijn te bestrijden in het ziekenhuis. Maar de bestrijding van pijn na een operatie, gaat verder dan alleen het ziekenhuis. Als mensen een operatie ondergaan in dagopname, gaan ze dezelfde dag weer naar huis en is de pijn vaak nog niet helemaal weg. Daarom krijgen deze patiënten pijnzakjes mee (de zogenaamde POP-zakjes, Post-Operatieve Pijnbestrijding) met voldoende pijnbestrijding voor de eerste twee dagen na de opname.

10

acceptabel

4 5

Manchester pijnladder

in bytsje pine

2

10

Anne Persyn, verpleegkundig specialist pijnbestrijding

Nij Smellinghe

Pijnbestrijding is niet altijd even gemakkelijk, ‘geen pijn’ is jammer genoeg niet altijd haalbaar. De medewerkers van ziekenhuis Nij Smellinghe proberen dan ook pijn op een ‘acceptabel’ niveau te brengen. Voor meer informatie kunt u zich wenden tot Anne Persyn, verpleegkundig specialist pijnbestrijding (MANP).

POP-zakjes, voor post-operatieve pijnbestrijding


11

V.l.n.r. Afke van Weert, Froukje Veenema, Minke Wolf

Het transferbureau: onmisbare schakel in de keten De meeste patiënten die in Nij Smellinghe worden opgenomen, gaan na de behandeling weer naar huis. Toch is er ook een belangrijke groep die na een ziekenhuisbezoek extra zorg nodig heeft. Dit kan gaan om thuiszorg, omdat iemand bijvoorbeeld met een arm in het gips zich niet zelf kan wassen, maar ook om zorg in een verpleeg- of verzorgingshuis, omdat het thuis wonen (tijdelijk) niet meer gaat. Als een patiënt voor deze problemen komt te staan, wordt door de afdeling het transferbureau ingeschakeld. Dit bureau bemiddelt voor de patiënt, zodat hij of zij de juiste zorg op de juiste plaats ontvangt als de opname is beëindigd.

12


Het transferbureau van Nij Smellinghe is sinds juni 2009 in bedrijf en wordt bemand door medewerkers met diverse achtergronden. Minke Wolf, verpleegkundige en oudafdelingshoofd heeft haar achtergrond in Nij Smellinghe, Afke van Weert werkte voor De Friese Wouden als verpleegkundige in de wijk en Froukje Veenema als verpleegkundige in Bertilla bij ZuidOostZorg. Zo hebben de drie transfer verpleegkundige allemaal hun eigen kennis en netwerk. “We werken goed samen als team ondanks dat we in het transferbureau terechtgekomen zijn vanuit de diverse organisaties. Hierdoor hebben we veel kennis van de zorg in de regio.” De achtergrond kan, bij bemiddeling, natuurlijk ook voor wisselende belangen zorgen, maar daar hebben de dames geen last van. “Wij hebben een tweeledig belang. Enerzijds willen we de beste zorg voor de patiënt, anderzijds willen we dat een patiënt die niet meer in het ziekenhuis hoeft te liggen, zo snel mogelijk ergens anders de zorg krijgt.” De patiënt kan altijd de voorkeur aangeven. “Soms heeft een patiënt voorkeur voor een bepaalde aanbieder of een bepaald verpleeg- of verzorgingshuis. We proberen aan deze voorkeuren te voldoen, maar dat lukt helaas niet altijd. Op sommige plaatsen zijn lange wachtlijsten en dan kan iemand niet naar de plek van voorkeur. Dan bieden we een alternatief aan, want de patiënt die niet in het ziekenhuis verpleegd kan, of hoeft te worden, moet zo snel mogelijk op een andere plaats de zorg ontvangen.”

“We proberen altijd de juiste zorg en de beste plek te vinden voor een patiënt”

Een belangrijk, en zwaar, onderdeel van de bemiddeling heeft betrekking op palliatieve zorg, zorg voor mensen die terminaal ziek zijn. “Dit onderdeel is erg intensief omdat dit vaak zorg is die nog op dezelfde dag geregeld moet zijn. Wij willen er alles aan doen om mensen een waardig levenseinde te bezorgen, er moet dan veel geregeld worden, soms een plek in een hospice, of intensieve thuiszorg. Het geeft ook veel voldoening als dit is gelukt, omdat je dan weet dat iemand op een waardige manier afscheid kan nemen van zijn of haar naasten.”

“In veel gevallen kan de patiënt zelf meepraten over welke zorg hij of zij wil ontvangen” Samenwerking De samenwerking in de keten van zorg is erg goed. Als op een verpleegafdeling wordt gesignaleerd dat de patiënt niet zomaar naar huis kan, dan wordt een formulier ingevuld voor het transferbureau. Deze aanvragen worden dagelijks opgehaald en even doorgesproken, zodat de transfer verpleegkundigen weten wat ze moeten doen. Soms ligt de patiënt dan nog wel een tijdje in het ziekenhuis, maar het kan ook anders. “Ook mensen die de Spoedeisende Hulp of de polikliniek bezoeken kunnen onverwachts geconfronteerd worden met een aanvullende zorgvraag. Dan proberen wij snel iets te regelen. Je kunt je voorstellen dat iemand met een gebroken been prima naar huis kan, maar alleen met thuiszorg. Het is onze taak om deze zorg dan snel te regelen, zodat de patiënt niet onnodig opgenomen hoeft te worden en gewoon lekker naar huis kan.”

De drie verpleegkundigen hebben dit jaar alledrie hun certificaat behaald als transferverpleegkundige. Ze zijn dan ook goed voorbereid op hun taak en bemiddelen met veel inzet. “We bellen heel wat af voor een patiënt, maar proberen altijd de juiste zorg en de beste plek te vinden. Helaas maken de wachtlijsten het niet altijd makkelijk. Als iemand echt heel graag naar een bepaalde instelling wil, maar er is een lange wachtlijst, bieden we wel altijd een alternatief aan (overbruggingszorg), maar soms kiezen mensen er voor om dan toch eerst weer naar huis te gaan. Wij hebben korte lijnen dankzij onze achtergrond bij ZuidOostZorg en De Friese Wouden, maar op wachtlijsten hebben wij geen invloed.” Meepraten In veel gevallen kan de patiënt zelf meepraten over welke zorg hij of zij wil ontvangen, maar er zijn ook minder leuke situaties. “Soms is het heel lastig, bijvoorbeeld als iemand dement is. Als wij een aanvraag indienen bij het CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg), krijgen we meestal binnen 48 uur een indicatiebesluit en kan de patiënt meteen op een wachtlijst van een instelling geplaatst worden. Als de patiënt eerst naar huis gaat, kunnen wij niets meer voor ze regelen en duurt het soms 6 tot 8 weken voor ze een indicatie hebben. We proberen dan wel met de patiënt en de familie te bespreken wat er mogelijk is, maar ze houden altijd de eigen keuze.”

“Het is onze taak om de zorg snel te regelen”


13

Van de afdeling fysiotherapie

Tips om te starten met bewegen:

De gezondheid vervult een steeds grotere rol binnen onze samenleving. Via allerlei kanalen probeert men tegenwoordig een bijdrage te leveren aan een gezonde samenleving. Van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport die zich beleidsmatig richten op de gezondheid van de samenleving tot aan de kleine kaasboer, die licht belegen kaas verkoopt of de voedingsschijf van vijf.

Locatie: Kies een activiteit die bij u in de buurt aangeboden wordt of zelfstandig uit te voeren is. Financieel: Zorg dat u genoeg middelen hebt om de activiteit te bekostigen. Doel: Stel een goed omschreven realistisch doel voor een bepaalde tijdsperiode afhankelijk van uw mogelijkheden. Vraag hierbij hulp in uw omgeving!

Uw gezondheid is een kostbaar goed!

Sociale omgeving: Mobiliseer mensen om u heen. Stel ze op de hoogte van uw plan en natuurlijk wanneer u bewogen hebt. U merkt dat mensen u zullen steunen in datgene wat u van plan bent en wat u al gedaan hebt. Vraag daarnaast ook een keer (of altijd) iemand mee. U zult merken dat dit erg gezellig is en de tijd gaat snel op deze manier.

Zelftest

De mens heeft bepaalde gedragingen en gewoontes in het dagelijkse leven, oftewel de leefstijl. Een gezonde leefstijl bestaat uit verschillende leefgewoonten zoals gezonde voeding, genoeg bewegen, niet roken, gematigd of geen alcoholgebruik. Risicofactoren1 zoals een hoge bloeddruk, hoog cholesterol, lichamelijke inactiviteit, roken, overmatig alcohol gebruik en stress vergroten de kans op hart- en vaatziekten, diabetes mellitus, astma, COPD, verschillende vormen van kanker en gewrichtsaandoeningen. Een gezonde leefstijl is van belang om deze risicofactoren te verminderen.

Geef uzelf een cijfer bij elke vraag: 1 = Minder goed, 3 = Gemiddeld, 5 = Goed 1. Hoe schat u uw eigen gezondheid in? 2. Hoeveel kennis heb u over gezondheid en bewegen? 3. Weet u welke vergrote risico’s er zijn als u een ongezonde leefstijl hebt? Noem zoveel als u kunt! 0 = 1 pt, 1 = 3 ptn, 2 of meer = 5 ptn

Bewegen is leuk en gezond! Naast het feit dat bewegen heel erg leuk is, is bewegen ontzettend gezond. Bewegen kan de risico factoren positief beïnvloeden waardoor de kans op een chronische aandoening en/of lichamelijke beperking afneemt. De voordelen van bewegen hebben effect op zowel de korte en lange termijn. Bewegen is gezond en zorgt ervoor dat men langer onafhankelijk blijft in het dagelijkse leven. Juist daarom is bewegen voor mensen met een chronische aandoening en/of lichamelijke beperking erg belangrijk. Als men ouder wordt nemen bepaalde motorische functies af. Juist op oudere leeftijd is het van belang om de vijf peilers2 kracht, conditie, coördinatie, lenigheid en balans te prikkelen en te blijven stimuleren door middel van bewegen. Korte termijn

Lange termijn

• U gaat u fitter voelen en meer ontspannen3 • Stress verlagend en minder kans op depressie • Uw weerstand is hoger • De stofwisseling gaat sneller en u behoudt langer uw gewicht • Bloeddruk verlagend • Plezier • U leert meer mensen kennen • Vergroten vertrouwen in eigen kunnen

• Vermindering risicofactoren en dus verkleining kans op: - Hart- en vaatziekten, - Diabetes Mellitus, - Astma, COPD en vormen van kanker • Langer zelfstandig met of zonder chronische aandoening en/of lichamelijke beperking

Bewegen voor iedereen! Voor zowel gezonde mensen als mensen met chronische aandoening en/of lichamelijke beperking is het van belang om minimaal vijf dagen bij voorkeur alle dagen van de week minimaal 30 minuten matig- intensief te bewegen volgens de Nederlandse norm4. Natuurlijk is matig- intensief persoons gebonden en beweegt ieder op zijn of haar eigen niveau. Opname in het ziekenhuis Mocht het ooit voorkomen dat u gepland opgenomen dient te worden in het ziekenhuis, dan is het raadzaam om het lichaam zo gezond en fit mogelijk te krijgen. Hierdoor beschikt u over een sterker en fitter lichaam alvorens de behandeling waardoor de kans van slagen hoger is en herstel over het algemeen een stuk sneller gaat5.

14


4. Hoe kunt u deze risico’s verkleinen? Noem zoveel als u kunt! 0 = 1 pt, 1 = 3 ptn, 2 of meer = 5 ptn 5. Wat zijn de voordelen van bewegen? Noem zoveel als u kunt! 1 = 1 pt, 3 = 3 ptn, 4 of meer = 5 ptn 6. Welke activiteiten vindt u leuk om te doen? 0 = 1 pt, 2 = 3 ptn, 3 of meer = 5 ptn 7. Vraag uzelf of u in staat bent om de activiteit uit te voeren. 8. Hoeveel mensen in uw omgeving zullen u ondersteunen? 0 = 1 pt, 1 = 3 ptn, 2 of meer = 5 ptn 9. Hoeveel mensen gaan er de komende twee weken mee naar de activiteit? 0 = 1 pt, 1 = 3 ptn, 2 of meer = 5 ptn

Resultaten zelftest 9-24 punten Helaas heeft u nog niet genoeg kennis over uw eigen gezondheid. Het is belangrijk om te weten waarom uw leven positief beïnvloed wordt door een gezonde leefstijl. Het is tijd om aan de slag te gaan! Informeer bij mensen in uw omgeving die bewegen wat ze doen en of u een keer mee kan doen. Zorg in ieder geval dat u 5 dagen in de week minimaal 30 minuten bezig bent. Veel succes! 25-32 punten U beschikt over aardig wat kennis. Toch is het belangrijk om te weten wat voor gevolgen een slechte leefstijl kan hebben en hoe u zich daartegen kan verzetten. Daarnaast is het hoog tijd om aan de slag te gaan. Probeer activiteiten bij u in de buurt uit en ga met mensen in uw omgeving mee om samen te bewegen. Veel succes!

Tel nu alle punten op en kijk naar het resultaat. Deze zelftest is afgeleid van het ASE- model Gezondheidsbevordering en gedragsverandering J. Brug 2005. onitoring van Risicofactoren en Gezondheid in Nederland (MORGEN-project), M 1993-1997 Leefstijl- en risicofactoren: prevalenties en trends A. Blokstra, ea. 2 De Groninger Fitheidstest voor Ouderen 3 Run info www.runinfo.nl 4 30 minuten bewegen www.30minutenbewegen.nl 5 Onderzoeksrapport Prevalentie leefstijlrisicofactoren Pre Operatieve Screening (POS) Drs. W. H. Scharwächter, Afd. Anesthesiologie VUmc Aug 2010

1

33 of meer punten U hebt een goede kennis met betrekking tot uw gezondheid. Nu zal u dit nog in de praktijk moeten brengen. Ga aan de slag met minimaal 30 minuten bewegen in en indien mogelijk met activiteiten die langer duren. Zorg voor veel afwisseling in bewegen en probeer na elke 4e keer steeds iets zwaarder of langer door te gaan. Veel succes!

Behandeling van aneurysma in de aorta

Tijdens de operatie wordt door middel van een röntgenapparaat gekeken of de buisjes goed zitten en of alles lukt. De buik van de patiënt wordt dus niet opengemaakt. Vaatchirurg Marald Wikkeling is zeer te spreken over deze nieuwe operatie. “Door het inbrengen van een kunststof buisje kunnen we de patiënt goed behandelen. Wel moeten we beseffen dat patiënten met een aneurysma vaak niet zomaar last hebben van aderverkalking. Het is een patiëntengroep die sowieso risico’s loopt. Ook een operatie zoals wij die doen, blijft een risicovolle ingreep, maar het risico is wel aanzienlijk kleiner dan bij de traditionele operatie.”

“Door het inbrengen van een kunststof buisje kunnen we de patiënt goed behandelen” Deze nieuwere operatie is begonnen in nauwe samenwerking met het UMCG door vaatchirurg Harry Voesten en interventieradioloog Jaap Roukema. Inmiddels is het team versterkt met interventieradioloog Jeroen Affourtit en vaatchirurg Marald Wikkeling. Dit team heeft binnen Nij Smellinghe een jarenlange en degelijke ervaring opgebouwd. De ontwikkeling van de nieuwe techniek gaat steeds verder. Nu zijn ook de allernieuwste mogelijkheden, die tot voor kort alleen aan academische ziekenhuizen waren voorbehouden, in Nij Smellinghe mogelijk. Hiermee wordt de state-ofthe art techniek gecombineerd met de laagdrempeligheid van ons ziekenhuis.

Jaap Roukema (zittend) en Marald Wikkeling met de vaatprothese

In Nij Smellinghe werken de vaatchirurgen en interventieradiologen nauw samen om de beste zorg te bieden aan mensen met een verwijding van de buikslagader (aorta). Mensen met deze zogenaamde aneurysma’s hebben een zwakke plek in wand van een slagader, waardoor er een vergrote kans is op een bloeding. Het hebben van een aneurysma is niet meteen levensbedreigend, maar is wel een serieuze aandoening.

Vooral als het aneurysma scheurt zijn de risico’s heel groot. De laatste jaren gaan de ontwikkelingen in de behandeling van een aneurysma in de aorta erg snel, dankzij het plaatsen van een soort buisjes in de aorta, kan het gevaar van scheuren weggenomen worden. Nij Smellinghe is één van de weinige algemene ziekenhuizen waar deze ingreep wordt uitgevoerd. Een aneurysma kan op twee manieren behandeld worden: electief, dat wil zeggen tijdens een geplande operatie, of op het moment dat er sprake is van een scheuring. In het laatste geval gaat het om een spoedeisende operatie die grote risico’s met zich meebrengt. In het verleden werd de spoedoperatie altijd uitgevoerd door de hele buik van de patiënt open te snijden, tegenwoordig wordt er steeds meer gewerkt met kleine sneetjes in de liezen, waardoor de patiënt geen groot litteken krijgt. Ondanks deze verbetering blijft de operatie een zeer zware die grote risico’s met zich meebrengt. De nieuwere behandeling van het aneurysma, via de lies met behulp van een speciale als zogenaamde ‘stent’ opgevouwen vaatprothese, is in Nij Smellinghe al jarenlang in gebruik. Bij de nieuwere behandeling wordt een soort buisje in de aorta geschoven, waardoor er als het ware in de verwijding van de aorta een nieuwe bloedbaan wordt gestopt. Op deze manier wordt de verwijding ontlast en is het gevaar voor een scheuring geweken. Deze operatie wordt uitgevoerd door een vaatchirurg en een interventieradioloog.

“Nij Smellinghe is één van de weinige algemene ziekenhuizen waar deze ingreep wordt uitgevoerd” 16


“Het probleem van de nieuwe techniek was dat het buisje soms vertakkingen in de slagader afdekte, waardoor de bloedtoevoer naar andere delen van het lichaam werd afgesloten. Dit kan natuurlijk niet, waardoor lang niet alle patiënten in aanmerking kwamen voor deze ingreep. Tegenwoordig kunnen we meerdere buisjes aan elkaar koppelen en ook splitsingen maken, waardoor we ook aftakkingen mee kunnen nemen in de operatie. Op deze manier wordt deze ingreep ook beschikbaar voor mensen met een aneurysma op een lastige plek in de buurt van een vertakking van de aorta.” De operatie wordt door de nieuwe technieken wel ingewikkelder. “Wij doen in Nij Smellinghe natuurlijk minder operaties dan in een Universitair Medisch centrum, maar we werken wel goed samen met het UMCG en andere experts op dit gebied. We trainen veel en houden de ontwikkelingen goed bij. Wij geloven dat deze nieuwe behandeling een belangrijke verbetering is in de zorg voor de patiënt. Dankzij goede samenwerking tussen de chirurgen en de radiologen, en dankzij de juiste middelen, kunnen we in Nij Smellinghe deze operatie goed uitvoeren.”

Een afbeelding van een aneurysma

Wat is een Aneurysma? Een aneurysma is een plaatselijke verwijding van een slagader. Deze verwijding ontstaat door een zwakke plek in de wand van een bloedvat. Een aneurysma ontstaat ongemerkt en groeit geleidelijk. Meestal veroorzaakt het geen ernstige klachten en wordt het bij toeval ontdekt. Een aneurysma kan in elke slagader in het lichaam voorkomen, maar komt het meeste voor in het ‘buik-deel’ van de grote lichaamsslagader (de aorta). Bij elke hartslag wordt een hoeveelheid bloed onder druk (de bloeddruk) uit de hartkamer in de aorta gepompt. Dit zorgt voor een soort golfbeweging in de bloedvatwand die zich voortplant tot in de kleine slagaderen. Bij elke hartslag zet het bloedvat even kort uit om daarna weer terug te komen tot zijn normale omvang. Naarmate het bloedvat ouder wordt raakt het iets van deze elastische eigenschappen kwijt en reageert wat schokkeriger op de hartslag. (Het uitzetten om de bloeddrukgolf op te vangen gebeurt minder soepel). Er ontstaan kleine haarscheurtjes aan de binnenbekleding van de slagader. Cholesterol kan zich via deze haarscheurtjes opstapelen in de bloedvatwand en met kalk neerslaan tot harde ‘kalkplaten’ (slagaderverkalking). De elasticiteit van de bloedvatwand neemt af. Langzaamaan rekt het bloedvat uit tot een groter volume. Op de plaats van deze verwijding is de vaatwand dus uitgerekt en dunner geworden. De steeds dunner wordende bloedvatwand vormt een zwakke plek waarin een scheur kan ontstaan met als gevolg een gevaarlijke bloeding. Hoe groter het aneurysma (met name een dwarse diameter van meer 6 cm), hoe groter de kans op scheuren.


17

Wat is dystonie? Bij patiënten met dystonie is de spierspanning

Anesthesiologie

Gynaecologie 0512 - 58 88 24

J.P Vogelaar

dr. P. J. van den Hurk

weer normaal. Letterlijk betekent dystonie:

K.L. Demmendaal

Mw. M.C.G.J. Lobbes-van der Linden

een stoornis in de spanning van een spier.

Mw. J.M.E. van Gelder

H.V.H. Mous

L. van de Goot

dr. H. Oosterhof

vaak te hoog, maar op andere momenten

Dystonie wordt gekenmerkt door onwille-

Maag-, Darm- en Leverziekten 0512 - 58 88 15

Plastische Chirurgie 0512 - 58 83 90

M. Bubic

Mw. A. Knepper

S. Schmittgens

C.A. Holtzer

H.J. Wolters

E.M.F. Jorna

J.J. de Vries

Mondheelkunde 0512 - 58 88 02

keurige spierspanning die wisselend

P.H.J.M. de Laat

Mw. dr. J. Wilpshaar

P.A.L. Koopman

optreden. Hierdoor kunnen rare bewegingen

P. Sindhunata

Mw. J. Hondelink, fertiliteitsarts

dr.L. Meijndert

ontstaan (spasmen) en abnormale houdingen

Cardiologie 0512 - 58 88 06

van een of meer lichaamsdelen. Dystonie

R.P.L.M. van der Aa

Interne Geneeskunde 0512 - 58 88 77

kan in allerlei lichaamsdelen optreden. Hemifaciale spasme De hemifaciale spasme is een vorm van dystonie in het gezicht. Hierbij trekken spieren in het gezicht onwillekeurig samen. Vaak gaat het hierbij om spieren in de mondhoek of het ooglid.

Botox: meer dan een cosmetisch middel

Onze specialisten (op 1 november 2010)

dr. J.A.M. Beentjes

A.C.M. Ligtenberg

E.E. Blaauwwiekel

M.R. v/d Linde

R.S. van Eps

J.J. de Graaf

dr. S. Hovenga

M. de Groot

dr. H. van Kamp

Mw. A.Miedema Mw. J. Uneken Mw. B. Geelhoed

J.P.H. Wymenga

Radiologie 0512 - 58 88 14

Neurologie 0512 - 58 83 20

J.M. Affourtit

K.D. Beintema

Mw. S.C.J. van Hoof

H.Bökkerink

M. van Leeuwen

Mr H.J. Weitenberg

J.G. Roukema

dr. H.L. v/d Wiel

Mw. E.J. Zijlstra

dr. C. Kroon

Neurochirurgie 0512 - 58 83 20

L.F. Schipper

dr. J. Koopmans

A.J. Verhoeff

Kindergeneeskunde 0512 - 58 88 20

Oogheelkunde 0512 - 58 88 03

Mw. L. Hendriks

H.G.J.M. Voesten

dr. F. van Klink

Mw. W.A. van Asselt

Mw. A. Spoorenberg

O.R.M. Wikkeling

H.J. Klomp

Mw. dr. L.M. Leer

R.J. Zijlstra

E.A. Timmerman

H.J. Mulder (tot 1-12-2010)

Revalidatie Geneeskunde 0512 - 58 83 50

Mw. C.D. Peer

Orthopedie 0512 - 58 88 05

Dhr. R van de Berg

Dermatologie 0512 - 58 88 01

G.P.H. Swier

R. Bimmel

Mw. P. Yari

Mw. C.A.H. Bearda Bakker-Wensveen R.J. Damstra

Mw. C.M. Kooijman

KNO-heelkunde 0512 - 58 88 85

Spoedeisendehulp Artsen

Mw. C.C.W. Theunissen

C.L. de Ridder

M.A.W. Fabius

Mw. S.H. Fauth

Mw. K.F. van Duinen

G.J.M. van Stralen

H.J. Tjong-Ayong

Mw. L. Jansen

Pijnbestrijding 0512 - 58 83 81

R. Wierenga

Chirurgie 0512 - 58 88 09 R. Looijen dr. H.C.J. v/d Mijle

Cervicale dystonie Cervicale dystonie wordt ook wel torticollis spasmodica genoemd, het is een vorm van spierspanning in de hals- en nekspieren. Door het onwillekeurige samentrekken van de spieren ontstaat er een abnormale stand van het hoofd. Patiënten kunnen vaak in eerste instantie de spierspanning nog corrigeren, maar dit kost erg veel inspanning. Na korte tijd neemt het hoofd dan toch weer de opgedrongen stand in.

Psychosomatisch Team 0512 - 58 83 55

A. Soepboer Reumatologie 0512 - 58 88 85

Geriatrie 0512 - 58 83 17

Longziekten 0512 - 58 88 16

L. v/d Goot (wo 13.00 - 17.00 uur)

Mw. M.G.E. Bosch

Mw. C.N. Guijken

P. Eppinga

Mw. J.M.E. van Gelder

Urologie 0512 - 58 88 11

H. Los

S. Smorenburg

J.H. Strijbos

Mw. C. Jansen C.F. Koolenbrander

Botox, tegenwoordig kent iedereen het woord wel en denkt men meteen aan cosmetische chirurgie, lippen opspuiten of rimpels wegwerken. Toch wordt botulinetoxine, zoals de stof officieel heet, in het ziekenhuis ook op heel andere plekken gebruikt. Neuroloog Harold Weitenberg heeft zich gespecialiseerd in het gebruik van botox. Niet voor cosmetische doeleinden, maar om mensen met dystonie, een aandoening waarbij de spierspanning te hoog is, te helpen. Sinds een jaar kunnen patiënten in Nij Smellinghe terecht voor behandeling van hemifaciale spasme (het onbewust samentrekken van spieren in het gezicht) en de cervicale dystonie (het onbewust samentrekken van spieren in de nek). Bij deze behandeling wordt gebruik gemaakt van botox om te zorgen dat de spier niet meer samentrekt. Het gebruik van botox Botox werkt op de plaats waar de zenuw aan de spier vastzit. Als de botulinetoxine op deze plaats komt, kan de stof binnendringen in de zenuw en ervoor zorgen dat deze zenuw geen prikkel meer afgeeft. Hierdoor kan de spier weer verslappen en wordt de klacht verholpen. De botox blijft voor altijd in de zenuw aanwezig, maar na twee tot vier

18


maanden verliest het de werking, omdat de zenuw een nieuwe uitloper krijgt. Daardoor kan de dystonie weer terugkeren, maar door nieuwe botoxbehandeling is ook dit weer te verhelpen. Patiënten krijgen daarom ongeveer vier keer per jaar een behandeling. Harold Weitenberg, neuroloog in Nij Smellinghe, is zeer tevreden over de behandeling. “Met een relatief eenvoudige ingreep kunnen we het leven van mensen met dystonie een stuk aangenamer maken. Leven met een spierverkramping heeft veel invloed op je kwaliteit van leven. Hoewel de botoxbehandeling niet alle klachten kan wegnemen is het fijn te zien dat de meeste patiënten er veel baat van hebben. Iedereen is dan ook zeer tevreden over de behandeling, ik hoor veel positieve reacties.”

Colofon Nijs 1, november 2010. Nijs is een tweejaarlijkse uitgave voor patiënten, relaties en bezoekers van ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten en verschijnt in een oplage van 6000 stuks.

Redactieadres Nijs t.a.v. M. ter Laan Ziekenhuis Nij Smellinghe Postbus 20200 9200 DA Drachten [email protected]

Hoofdredactie Michiel ter Laan Redactie John van Arnhem Mathilde Hommes Huub van der Mijle Theo Snijder Hennie van der Werf

Vormgeving Dizain, Groningen Druk Drukkerij Folkertsma de Vrije Fries De volgende editie verschijnt op 20 mei 2011. Deadline voor het aanleveren van artikelen voor Nijs 2: 20 april 2011.

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder uitdrukkelijke toestemming van de afdeling communicatie en patiëntenvoorlichting van ziekenhuis Nij Smellinghe. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen te weigeren, in te korten of te herschrijven.


19

Nij Smellinghe Compagnonsplein 1 | 9202 NN Drachten 0512 - 58 88 88 | [email protected] www.nijsmellinghe.nl

Uw gezondheid is een kostbaar goed!

Recommend Documents