44 Een uitgave van Schneider Electric B.V. voor alle relaties in de elektro- en besturingstechniek
Uw energieverbruik onder controle met Schneider Electric
Nieuwe Magelis grafische terminals met touch screen
Project: Theater de Spiegel in Zwolle
SEPTEMBER 2006
ONNO DE MAN VAN WASHTEC:
COLOFON
INTRO
PAGINA ÉÉN
Voorwoord Mag ik mij even voorstellen? Mijn naam is Barry Brandenburg. Als Product Manager Dialoog en Veiligheid ben ik verantwoordelijk voor de Harmony dialoogproducten en Preventa veiligheidsproducten van Telemecanique. Graag wil ik u iets meer vertellen over de Preventa producten.
achineveiligheid hoeft als onderwerp geen introductie meer. Door het introduceren van de machinerichtlijn in 1995 is bij machineproducenten en -gebruikers het besef gegroeid, dat veiligheid niet lastig is, maar een essentieel onderdeel vormt van de machine en van de bedrijfsvoering. Het waarborgt de veiligheid van de operator en hiermee indirect ook de continuïteit van het bedrijfsproces.
M
Interface is een uitgave van Schneider Electric B.V, Haarlem. Redactie-adres: Schneider Electric B.V. Afdeling communicatie Postbus 836, 2003 RV Haarlem Telefoon (023) 5 124 124 www.schneider-electric.nl Teksten: Schneider Electric B.V. Rudolph Tekst & Concept, Barneveld Fotografie en illustraties: Schneider Electric B.V. Boerma Reclame, Waddinxveen Ontwerp en opmaak: Boerma Reclame, Waddinxveen Drukwerk: Veldwijk-Van Loon Grafische Bedrijven, Waddinxveen Oplage: 23.000 exemplaren. Interface wordt toegezonden aan bedrijven en instellingen die werkzaam zijn in de besturingsen elektrotechniek. Meerdere exemplaren zijn bij de redactie op aanvraag verkrijgbaar. Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is alleen mogelijk na schriftelijke toestemming van de redactie. De interface wordt gedrukt op chloorvrij papier.
2 SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
In deze tijd waarin steeds meer geproduceerd moet worden met minder mensen, zit men niet te wachten op veiligheidsoplossingen, die de productie verlagen. Een goede oplossing hiervoor is het vervangen van hekken of deuren door lichtschermen. De operator hoeft minder handelingen te verrichten bij zijn werkzaamheden, terwijl zijn veiligheid gewaarborgd blijft. Daarnaast neemt de vraag naar een betere diagnose toe. De veiligheidsrelais worden steeds vaker vervangen door veiligheidscontrollers, die de operator de benodigde informatie verschaffen om de opgetreden fout snel te verhelpen. Telemecanique speelt op deze trend in door de introductie vorig jaar van de XPSMC veiligheidscontrollers met Modbus, CANopen of Profibus communicatie, én door de introductie van een aantal nieuwe lichtschermen. In deze Interface vindt u het overzicht van de nieuwe reeks. Van Type 2 handbeveiliging tot Type 4 lichaamsbeveiliging: Telemecanique kan het leveren! Voorkomen is beter dan genezen: Preventa van Telemecanique.
Barry Brandenburg Product Manager Dialoog en Veiligheid
IN DIT NUMMER
Inhoud
12
16
23
Glasbergen Elektrotechniek kiest LexCom Home
Telemecanique breidt veiligheidslichtschermen Preventa XU verder uit
Compact NS en Masterpact: alle informatie Transparent Ready
TM
Verder in dit nummer:
4
WashTec: “Samen bouwen we een wasbox die vlekkeloos werkt”
14
LexCom: TM de Transparent Ready bekabeling-infrastructuur
24
Nieuwe Magelis XBT-GT grafische terminals met touch screen
7
Schneider Electric: wereldwijde oplossingen
17
25
Altijd verzekerd van de laatste software updates
8
Gemeente Lisse kiest voor LexCom Office netwerk
Bezoek onze demotruck TM met Transparent Ready oplossingen en ontdek de vele voordelen!
26
Spanningsverlies in leidingen
28
Nieuwe producten in het kort
10
Theater De Spiegel in Zwolle draait op volle kracht met Merlin Gerin Prisma Plus Systemen
18
20
Uw energieverbruik onder controle met Schneider Electric Beheer en bewaak uw energie, elektrische netwerken en bedrijfsprocessen
REFERENTIEPROJECT
Continuïteit van levering belangrijk voor WashTec
“Samen bouwen we een wasbox die vlekkeloos werkt” Als heilige koeien ondergaan ze hun metamorfose, de auto’s in de doe-het-zelf wasboxen. Van stoffige blikken veranderen ze in stralende bolides. Gewapend met een spuitlans doen hun ijverige berijders er alles aan om er van te maken wat er van te maken valt. Het is alleen doorwerken geblazen, want in deze wasboxen is tijd geld. “We zijn de onbetwiste nummer één op het gebied van was(h)boxen”, stelt Onno de Man van WashTec. “En dat willen we zo houden. Daarom passen we producten van Schneider Electric toe”, knipoogt hij.
4 SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
obbyWash, zo noemt WashTec de wasboxen waarin automobilisten hun auto eigenhandig kunnen reinigen. Het bedrijf is gevestigd in Zoetermeer en maakt onderdeel uit van de Duitse WashTec onderneming. ”Roll-overs/wasstraten en truckwash machines worden in Duitsland al jaren gemaakt”, vertelt De Man, die chef werkplaats/ product-specialist wasboxen is. “Dat zijn de bekende wasautomaten met borstels. Die brengen wij in Nederland op de markt. In 2004 zijn we in Nederland gestart met de ontwikkeling van een eigen HobbyWash. Kijk, het resultaat mag er zijn.”
H
SLANKE ZUIL
De Man wijst naar een foto van een modern ogende hal met verschillende wasboxen. Behalve de constructie van de hal zijn er verder weinig omvangrijke onderdelen te zien. De ogen van De Man beginnen te glinsteren. “Zie je die slanke RVS zuilen tussen de wasboxen? Daarin is de techniek verwerkt. Dat is echt heel doordacht, deze zuiltechniek.” In de traditionele wasbox is alle techniek in de technische ruimte ondergebracht. Ook de vaten met shampoo. Wie haastig switcht van bijvoorbeeld hogedrukreinigen naar spoelen, moet met lede ogen constateren dat er nog heel wat shampoo in de leidingen zit. Dat probleem is definitief voorbij met de geavanceerde oplossing van WashTec.
BEPERKTE RUIMTE
“Alle techniek, zowel het bedieningspaneel als de pompen en de shampoo, is in deze zuil verwerkt”, vertelt De Man met gepaste trots. “Alleen de waterverzorgingseenheid met osmose en de warmwatervoorziening staan nog in de technische ruimte. Met een ringleidingsysteem dat warm water circuleert, zorgen we ervoor dat elke wasbox meteen warm water kan leveren. In de zuil is een kastverwarming van Sarel (een onderneming uit de Schneider-groep, red.) aangebracht die bevriezing van de zuil voorkomt.” Ter illustratie opent De Man in de werkplaats van WashTec een in aanbouw zijnde zuil. De ruimte in de zuil is beperkt. Vrijwel elke centimeter is benut. “Dit was de enige verwarmingsoplossing die binnen de afmetingen paste”, zegt hij, terwijl hij de kast weer sluit. GEVRAAGD: CONTINUÏTEIT
“Schneider Electric kwam eigenlijk meteen in beeld toen we zelf de HobbyWash gingen bouwen”, memoreert De Man, roerend in zijn koffie. “Wij stelden duidelijke eisen aan de onderdelen van onze producten. Eisen waaraan Schneider Electric kon voldoen. Heel belangrijk voor ons was de continuïteit van levering. Lees verder op pagina 6
SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
5
REFERENTIEPROJECT
Als een leverancier niet kan leveren of klakkeloos van type verandert, heeft dat enorme consequenties voor ons. De productie ligt stil, of we moeten met andere maatvoeringen gaan werken. En gezien de beschikbare ruimte in de zuil kán dat gewoon niet. Schneider Electric kon die continuïteit bieden.” Een ander voor de hand liggend criterium was de kwaliteit. De Man is ook in dat opzicht één en al enthousiasme. “De kwaliteit van Schneider Electric is helemaal top. Neem de frequentieregelaars: die werken vlekkeloos.” MEEDENKEN EN INSPIREREN
“Net als de PLC’s”, vervolgt hij. “Bij Schneider Electric denken ze bovendien met ons mee in creatieve en kostenbesparende oplossingen. Dat is voor ons belangrijk, omdat we regelmatig
6 SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
maatwerk leveren en sowieso veel aan productontwikkeling doen. Soms komt Schneider Electric met een nieuw product dat specifieke mogelijkheden biedt, waardoor wij op ideeën gebracht worden!” Voor de nabije toekomst heeft de productspecialist nog de nodige wensen. Een grafisch display bijvoorbeeld, dat de gebruiker meer en toegankelijke informatie over de wasprogramma’s biedt. Ook wordt een nieuw betaalsysteem geïntegreerd, waardoor een portemonnee vol muntjes niet meer nodig is. De uitdaging blijft om alle wensen te realiseren in de beperkte ruimte die de slanke zuil biedt. “Daarbij zullen we nauw met Schneider Electric samenwerken”, belooft De Man. “Samen bouwen we een wasbox die vlekkeloos werkt. Letterlijk!”
INTERNATIONAAL
Schneider Electric: wereldwijde oplossingen
ZUID-AFRIKA: LICHTTORENS ALS VRIJHEIDSSYMBOLEN Schneider Electric, de Franse Ambassade in Zuid-Afrika en de Zuid-Afrikaanse dochterbedrijven van Lafarge en Total, hebben de handen in elkaar geslagen voor de oprichting van een beeldhouwproject aan de ingang van de stad Kliptown in de buurt van Soweto. Het “Freedom Park”, dat ter herinnering aan het “Congres of the People” in 1955 en aan de strijd tegen de apartheid wordt opgericht, werd door kunstenaar Patrick Rimoux uitgekozen voor de installatie van zijn lichtproject. Het is samengesteld uit negen torens uit beton, staal en licht en stelt de negen provincies voor waaruit Zuid-Afrika is samengesteld. De negen monolieten staan symbool voor de “Freedom Charter” en voor de intense democratische strijd die Zuid-Afrika voerde gedurende de laatste 10 jaren. De veelkleurige lichtspektakels tijdens de nachtelijke uren zinspelen op de multiculturele samenstelling van de Zuid-Afrikaanse bevolking. Schneider Electric werd bij het project betrokken op uitnodiging van de Franse Ambassade in Zuid-Afrika.
bestaande als nieuwe meetapparaten op aangesloten kunnen worden, in dit geval 169 zeer nauwkeurige en hoge capaciteit energiemeters (zoals de facturatiemeters ION 8500 van Power Measurement), software ION EEM van Power Measurement en geassocieerde telecommunicatiefuncties. Het systeem vergaart, analyseert en verwerkt de energieverbruiken in ‘realtime’ en dit zowel voor elektriciteit, gas en water. In de toekomst zal het systeem uitgebreid worden naar het beheer van stoomkringen, koelwater en olie. Deze oplossing zal New York State tegen het jaar 2010 een energiebesparing opleveren van 35%. New York State investeert jaarlijks ca. 300 miljoen US dollar in programma’s van energierationalisering en in de ontwikkeling van hernieuwbare energieën.
SAOEDI ARABIË: OPTEERT VOOR INTERNATIONALE SAMENWERKING
NEW YORK: SCHNEIDER ELECTRIC OPTIMALISEERT ENERGIEVERBRUIK Schneider Electric en Power Measurement - een dochtermaatschappij sinds april 2005 - hebben een contract van 2,7 miljoen US dollar afgesloten met de New York State waardoor New York een energieoptimalisatie door kan voeren die jaarlijks meer dan een half miljoen US dollar bespaart op het energieverbruik. De besparingen worden gerealiseerd dankzij de recent geïnstalleerde oplossingen van Power Measurement. Power Measurement is een toonaangevende leverancier van management- en optimalisatiesystemen voor energiegebruikers en energieproviders wereldwijd. In het kader van een akkoord tussen New York State, Power Measurement en de distributiemaatschappij Select Energy werd een nieuw energiemanagementsysteem geleverd dat volledig gebaseerd is op de ION technologie van Power Measurement. Het Web Enabled Advanced Metering System of WEAMS is het belangrijkste systeem dat ooit in Amerika in dienst werd genomen. Dit berust op een performant netwerk waar zowel
Na twee jaar onderhandelen met de Saudi Arabian Basic Industries Corporation (SABIC), kon Schneider Electric een contract ter waarde van 30 miljoen US dollar afsluiten met de Saoedische Petrochemische maatschappij, de grootste petrochemische onderneming in het Midden-Oosten. Het contract betreft de levering van de elektrische installaties voor een globaal petrochemisch complex, bestaande uit zeven verschillende petrochemische eenheden, dat onlangs in Yanbu, Saoedi Arabië werd opgericht. De levering voor het YanSabproject omvat middenspanningsmateriaal (MasterClad, Motorpact), laagspanningsmateriaal (PZ4, Model-6, BT009: railkokersystemen), automatiseringscomponenten CMADA en EDS20 (vervangstukken, testen en indienststelling). De ploeg die aan het internationaal project meewerkt, is samengesteld uit de Noord-Amerikaanse, Saoedi Arabische en Engelse dochtermaatschappijen van Schneider Electric, in samenwerking met de in petroleum en in gas gespecialiseerde Saoedi Arabische maatschappij ECO. Het te leveren materiaal wordt gefabriceerd in de fabrieken van Schneider Electric in de Verenigde Staten, afgewerkt en getest met behulp van de lokale ploegen op de sites van de partner in Saoedi Arabië. De eerste leveringen zijn gepland in maart 2007, de oplevering voor begin 2008.
SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
7
ENERGIEDISTRIBUTIE
Gemeente Lisse kiest voor LexCom Office netwerk AB Telecom realiseert project in centrum van bloembollenstreek
et gemeentehuis van Lisse dateert van 1983 en een aantal jaren geleden is het besluit genomen om een aantal grootschalige voorzieningen te treffen. Er werd een werkgroep gevormd onder voorzitterschap van Jan de Ridder, hoofd afdeling Interne Zaken. Een belangrijk onderdeel van het programma had betrekking op de vervanging van het huidige data- en telefonienetwerk en de telefooncentrale.
H
De functionaliteit van de oude telefooncentrale en het data- en telefonienetwerk was niet meer toereikend. Het aantal aansluitpunten in het gebouw was onvoldoende, telefoonnummers moesten worden gedeeld en overal in het gebouw waren datahub’s in gebruik om de medewerkers toch toegang tot het netwerk te bieden. Geen ideale situatie vanuit beheersoogpunt. De conclusie was daarom dat de telefooncentrale en het netwerk vervangen moesten worden. Voor Dorien Brauckmann, ICT beheerder van de afdeling Informatisering en Automatisering, een leuke uitdaging. Een duidelijke wens was om voor telefonie over te stappen naar VoIP (Voice over IP). Hierdoor kunnen het data- en telefoonnetwerk worden gedeeld. Dit zou een aanzienlijke kostenbesparing betekenen en een intelligente koppeling mogelijk maken naar diverse ICT diensten, zoals Outlook. Bijvoorbeeld het automatisch doorschakelen van de telefoon naar de receptie of voicemail op
8 SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
het moment dat er afspraken in de agenda staan gepland of men afwezig is. Door te kiezen voor VoIP werd meteen de ondergrens voor de prestaties van het netwerk bepaald, categorie 5. De gemeente Lisse kijkt echter verder vooruit, het netwerk moet over een langere termijn voldoende capaciteit hebben en koos voor een categorie 6 netwerk. Door vervanging van het oude netwerk en het uitbreiden van de capaciteit werden in het nieuwe netwerk op de hoofdlocatie circa 400 aansluitpunten opgenomen, uitgevoerd met categorie 6 UTP bekabeling. Iedere wekplek communiceert nu op minimaal 100 Mb in het nieuwe netwerk. Naast de nieuwe bekabeling op de hoofdlocatie werden andere locaties eveneens van een nieuw netwerk voorzien. Hiervoor werden 12-voudige Single Mode glasvezelkoppelingen gelegd naar de locaties van de Algemene Dienst Reiniging en Plantsoendienst. Voor de realisatie van het netwerk koos gemeente
De gemeente Lisse heeft een centrale positie in de bloembollenstreek, niet alleen vanwege haar ligging ten opzichte van verschillende grote steden en Schiphol, maar ook van oudsher vanwege de teelt en handel in bloembollen. Tot op de dag van vandaag vindt u in Lisse op grote schaal bollenvelden en de belangrijkste bloembollenhandel en -exportbedrijven. De kleurrijke velden rondom het dorp trekken elk voorjaar honderdduizenden bezoekers uit binnen- en buitenland. De bloembollenstreek vormt voor Nederland één van de belangrijkste toeristische attracties. Haar wereldwijde bekendheid dankt Lisse natuurlijk aan de unieke bloemententoonstelling de Keukenhof.
V.l.n.r: Jan de Ridder, Paul de Mol en Jaco Bruintjes
Lisse voor AB Telecom uit Tiel. “Een goede keuze”, aldus Jan de Ridder, “We hebben de voorzieningen niet gemist tijdens deze omvangrijke renovatie en er was sprake van een zeer goede samenwerking”.
projectleider bij AB Telecom. “Onze monteurs zijn zeer tevreden over de verwerkbaarheid van de LexCom producten. Eenvoud en snelheid van montage zijn zeer sterke punten om de concurrentie voor te blijven.”
AB Telecom is 10 jaar actief op het gebied van telematica en telecommunicatie. “Onze sleutelwoorden zijn professionele advisering, toonaangevende fabrikanten, installatie, technische consultancy, nieuwe en bewezen technologieën”, aldus Paul de Mol directeur van AB Telecom. Het scala aan projecten wat AB Telecom heeft gerealiseerd is zeer divers, evenals de opdrachtgevers, variërend van bedrijven met vijf tot enkele duizenden medewerkers. Tevreden klanten, samenwerking met installatiebedrijven voor het realiseren van datanetwerken en het bieden van telecommunicatieoplossingen, dat is waar het om draait bij AB Telecom.
Als projectleider was Jaco Bruintjes nauw betrokken bij de realisatie van de nieuwe installatie. Belangrijk was dat gedurende de uitvoering alle medewerkers van de gemeente Lisse hun werk konden blijven doen. Dit betekende voor AB Telecom dat zij tal van noodvoorzieningen hebben moeten treffen. De installatie werd opgebouwd rond een nieuwe ICT ruimte in de kelder, die de functie kreeg van MER (Main Equipment Room). Alle netwerken serverkasten werden in deze centrale ICT ruimte opgesteld en nieuwe kabelgoottracé’s werden van hieruit gelegd.
Het was AB Telecom die LexCom Office introduceerde bij de gemeente Lisse. De afgelopen jaren heeft AB Telecom meerdere projecten met LexCom Office databekabeling uitgevoerd, wat naar volle tevredenheid is verlopen, aldus Jaco Bruintjes
“Voor een groot deel van het nieuwe netwerk werden de bestaande vloergotentracé’s gebruikt. Dit heeft veel moeite gekost aangezien de vloergoten overvol waren. Eerst moesten er noodvoorzieningen worden getroffen, vervolgens werd het bestaande netwerk verwijderd en het nieuwe LexCom Office netwerk geïnstalleerd. Dit vraagt de nodige creativiteit maar maakt het werk tevens interessant en uitdagend”, aldus Jaco Bruintjes. Jan de Ridder en Dorien Brauckmann kijken terug op een geslaagde samenwerking met AB Telecom. “Alle werkzaamheden hebben ononderbroken door kunnen gaan tijdens de uitvoering. Onze complimenten aan de mannen van AB Telecom die dit geruisloos hebben laten verlopen”.
SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
9
ENERGIEDISTRIBUTIE
Theater De Spiegel in Zwolle draait op volle kracht met Merlin Gerin Prisma Plus Systemen In Zwolle is men eind augustus 2004 begonnen met de bouw van het nieuwe theater De Spiegel. Was men in de eerste maanden vooral bezig met graaf- en sloopwerkzaamheden, inmiddels is de opbouw in volle gang. De eerste paal is onder luid tromgeroffel op 26 oktober 2004 de grond ingegaan. De toenmalige wethouder van Cultuur, John Berends en de inmiddels gepensioneerde directeur van Schouwburg Odeon, Hein Spanjaard, hebben gezamenlijk de paal geslagen. Een groot publiek bestaande uit omwonenden, sponsors, betrokkenen en andere belanghebbenden, was daarvan getuige.
én van de spectaculaire onderdelen van De Spiegel is de toneeltoren, het zogenaamde zwarte skelet. Aan weerszijden daarvan liggen zijtonelen en aan de achterzijde komen de kantoren en kleedkamers. In de toneeltoren worden straks decorstukken omhoog getrokken of gevierd met behulp van lieren. Alle kabels van de lieren komen uit op de zogenaamde rollenzolder. De vloer van de zolder bestaat uit lamellen; de kabels moeten immers vrij door de vloer kunnen bewegen. Het meest bijzondere in het ontwerp van het nieuwe theater is een uniek technisch hoogstandje in de grote zaal: een beweegbaar plafond dat verschillende akoestische volumes mogelijk maakt. Zowel grote symfonische concerten als toneelvoorstellingen komen hiermee goed tot hun recht. Dit maakt het nieuwe theater niet alleen bijzonder voor Zwolle, het is ook een uniek project in Nederland!
E
HELLENBREKERS TECHNIEKEN
De elektrotechnische installatie in dit prestigieuze project wordt verzorgd door de firma Hellebrekers Technieken uit Nunspeet. Hellebrekers Technieken is een middelgrote, volledig zelfstandige installateur op het gebied van gebouwinstallaties en procesinstallaties. Voor de belangrijkste doelmarkten Utiliteit, Industrie, Zwem & Sportaccommodaties en Dierentuinen ontwerpt en levert Hellebrekers alle technische installaties die in deze projecten voorkomen. Daarnaast beschikt de organisatie over een eigen Research & Development afdeling waar op continue basis onderzoek wordt gedaan op het gebied van veiligheid en gezondheid van mens en samenleving. Nazorg staat hoog in het vaandel. Hellebrekers Technisch Beheer BV biedt een zeer uitgebreid palet van diensten. Van enkel onderhoud tot het risicodragend installatiebeheer, inclusief dagelijks beheer en met energieprestatiecontracten.
10 SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
Voor de elektrotechnische installatie is gekozen voor een hoofdverdeler van 1600 Ampère van het type Prisma Plus systeem P van Merlin Gerin. Vanaf hier worden 29 onderverdelers gevoed van het type Prisma Plus systeem G. De zwaarste onderverdeler van 800 Ampère, die onder andere gebruikt wordt voor het bedienen van de lieren en alle speciale theatertoepassingen, is ook een Prisma Plus systeem P verdeler. Deze staat bovenin het theater en wordt vanaf de hoofdverdeler gevoed door een railkoker 800 ampère van het type KVA: een compacte railkoker speciaal geschikt voor energietransport tot 800 ampère voor zowel horizontale als verticale tracés. Het tracé in het theater loopt zowel voor een deel horizontaal als verticaal. Volgens projectleider Gerrit van Asselt van Hellebrekers hadden hier anders drie kabels van 150 mm2 gelegd moeten worden. Door toepassing van de railkoker is veel tijd en ruimte bespaard en is het spanningsverlies zeer beperkt gebleven. BLOK TECHNIEK UIT SCHERPENZEEL
Het bouwen van de systemen werd uitbesteed aan de firma Blok Techniek uit Scherpenzeel, een sinds een aantal jaren succesvol opererende paneelbouwer. Behalve het bouwen van besturingspanelen ligt de specialiteit van Blok bij het bouwen van de systemen van Merlin Gerin. Dagelijks worden in de werkplaats Pragma en Prisma verdelers t/m 3200 ampère door een tiental monteurs gebouwd. Zwolle is er bijna klaar voor. Let the show begin!
SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
11
ENERGIEDISTRIBUTIE
Glasbergen Elektrotechniek houdt comfortabel contact met de toekomst! Ontwikkelaar en verkopende makelaar kiezen voor LexCom Home
Met 67 jaar ervaring is Glasbergen Elektrotechniek uitgegroeid tot een toonaangevend elektrotechnische installatiebedrijf in de regio Den Haag. Inmiddels wordt het bedrijf, met 35 medewerkers, gerund door de derde generatie Glasbergen: Wilco en Kees Glasbergen. Glasbergen Elektrotechniek richt zich zowel op de particuliere als zakelijke sector, overheid en gezondheidszorg.
e specialisten van Glasbergen zijn voortdurend bezig met het adviseren van klanten en het op maat ontwerpen en uitvoeren van projecten. Het gaat daarbij om verschillende disciplines binnen het vakgebied zoals alle mogelijke elektrotechnische installaties, domotica, beveiligings- en communicatiesystemen.
D
“Vanaf het eerste uur heeft Glasbergen zich gefocust op domotica”, vertelt Kees Glasbergen. “Toen Uneto-VNI als branche-organisatie zeer nadrukkelijk domotica ging promoten bij haar leden, werden wij al snel als ervaringsdeskundige naar voren geschoven”. Glasbergen is succesvol geworden met domotica door domotica te vertalen in de juiste toepassingen die meerwaarde bieden voor haar klanten. “Ook de markt is veranderd”, aldus Kees Glasbergen. “Klanten vràgen nu om domotica. De bekendheid bij het publiek groeit en de systemen worden toegankelijker”. Door deze veranderingen wordt de woningbouwmarkt erg interessant. Glasbergen concentreert zich vooral op de luxe woningbouwmarkt en werkt per project in teamverband.
12 SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
LexCom Home past perfect in het plaatje van enthousiaste bewoners, weet Glasbergen. “De eerste kennismaking met LexCom Home was in de Merlin Gerin promotietruck” vertelt Martin van der Haarst. “De sales engineer van Schneider Electric bracht ons een bezoek met de Merlin Gerin promotietruck en demonstreerde LexCom Home in al haar facetten. Direct waren wij overtuigd van de mogelijkheden voor onze klanten en zijn we aan het werk gegaan, binnen de kortste keer hadden we de eerste opdracht genoteerd”. Meerdere woningen zijn sinds die tijd voorzien van een LexCom Home huisnetwerk. “Huisnetwerken zijn nieuw voor onze klanten. Het is belangrijk dat wij als installateur onze klanten informeren over dit soort oplossingen omdat er meer en meer behoefte aan is” besluit Martin. Sander Glasbergen is binnen Glasbergen verantwoordelijk voor de realisatie van projecten. Een van de leuke opdrachten, waar hij op dit moment aan werkt, is de realisatie van Landgoed Hagenduin in Heemstede. Glasbergen gaat hier de installaties van 15 luxueuze woningen verzorgen en bepaalt samen met de klant welke installatie voldoet aan de wensen met betrekking tot comfort en
Op de foto van links naar rechts: Martin van der Haarst,Wilco Glasbergen, Sander Glasbergen, Kees Glasbergen.
veiligheid. Inmiddels zijn de eerste twee woningen geïnstalleerd en voorzien van een uitgebreid LexCom Home systeem. “De kersverse bewoners zijn zeer enthousiast over de uniformiteit en flexibiliteit van LexCom Home en dat is waar het uiteindelijk om draait”, aldus Sander Glasbergen, “en klanten vragen om audiovideomodulatie en koppeling van camerasystemen”. De keuze voor LexCom Home in de projecten van Glasbergen is ondanks het snelle schakelen wel een zorgvuldige afweging geweest. Na een grondige oriëntatie is gekozen voor LexCom Home van Schneider Electric omdat Schneider Electric wordt gezien als een zeer betrouwbare fabrikant die continuïteit biedt. Deze continuïteit geeft ons vertrouwen voor de toekomst. Een tweede aspect is de verkrijgbaarheid. Glasbergen Elektrotechniek hoeft voor LexCom Home niet uit te wijken naar andere leveranciers en kan zo een compleet project inclusief LexCom Home neerleggen bij één partij zodat er efficiënter gewerkt kan worden. Is het moeilijk om een LexCom Home netwerk te installeren? “Nee”, is hier het antwoord van Sander. ”Aan de hand van een wensenlijst, die wij samen met de bewoner hebben opgesteld,
komen we vrij eenvoudig tot de juiste materiaalspecificatie. Het plaatsen van het LexCom Home distributiecentrum, het trekken van de bekabeling en het afmonteren van de connectoren is eenvoudig”. Wel adviseert Glasbergen bij een dubbele aansluiting te kiezen voor twee keer een 16 mm buis in plaats van één 19 mm buis, zoals zij dit in het eerste project hadden gedaan. Een dubbele buis per inbouwdoos is eenvoudiger te verwerken. Voor het schakelmateriaal was de keuze gevallen op Jung. “Jung heeft in het AS500 programma een eigen centraalplaat voor LexCom gemaakt, vergeet niet om ook het LexCom rozetje te bestellen waarmee de LexCom connector in de centraalplaat worden geklikt”. Tot slot: “Het enthousiasme van de bewoners heeft ook de verkopende makelaar en de ontwikkelaar Hopman Interheem bereikt”, vertelt Kees Glasbergen. “Om de verkoop van de woningen te stimuleren wordt in alle woningen standaard een LexCom Home systeem opgenomen. Zij zien duidelijk toegevoegde waarde in LexCom Home en de verwachtingen voor de toekomst zijn dan ook hooggespannen”!
SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
13
ENERGIEDISTRIBUTIE
LexCom: de Transparent Ready bekabeling-infrastructuur TM
In 1998 introduceerde Schneider Electric haar eerste webservers in PLC’s. Hiermee werd het mogelijk om real-time data op een transparante wijze voor een ieder, waar ook ter wereld, beschikbaar te stellen. Sindsdien zijn nieuwe webtechnologieën ontwikkeld en geïmplementeerd in tal van nieuwe producten en services van Telemecanique en Merlin Gerin. Met Transparent Ready kiest u voor een universeel besturingsconcept dat oplossingen en producten biedt voor industriële TM
automatisering, gebouwautomatisering en energiedistributie.
en dergelijk universeel besturingsconcept vraagt om een universele bekabelinginfrastructuur om het fysieke transport van data plaats te laten vinden. Sinds januari 2004 is het programma van Merlin Gerin daarom uitgebreid met het universele bekabelingconcept LexCom. Met LexCom zijn we in staat om een gemeenschappelijke bekabelinginfrastructuur te realiseren tussen kantoor en fabrieksvloer, zodat u kunt beschikken over actuele informatie van waar ook uit uw organisatie. LexCom staat voor snelle en veilige datacommunicatie wat van vitaal belang is voor een efficiënte bedrijfsvoering. Met de producten van LexCom kunnen bedrijfszekere netwerken
E
14 SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
simpel en betrouwbaar worden gemonteerd voor dataverkeer over koper- of glasvezelbekabeling. Alle producten in het LexCom concept voldoen aan de gestelde eisen in wereldwijd gehanteerde normen zoals ISO/IEC 11801, CENELEC 50173 en ANSI/TIA/EIA-568. Schneider Electric kiest met LexCom voor een conceptbenadering. Alle producten in het LexCom concept worden nauwkeurig op elkaar afgestemd en ontwikkeld met het oog op de onderlinge samenhang. Door deze conceptbenadering zijn we in staat om de kwaliteit van de gehele keten te bewaken en te garanderen.
LEXCOM DATAKABEL
LEXCOM CONNECTOREN EN
In het LexCom programma zijn diverse typen twisted pair datakabels opgenomen. Met verschillende niveaus van afscherming, toe te passen afhankelijk van de omgeving waarin ze worden gebruikt en de gewenste communicatiesnelheid. Alle LexCom datakabels zijn halogeenvrij en hebben een lage rookemissie bij brand. De LexCom datakabel is verkrijgbaar in categorie 5/Klasse D, categorie 6/Klasse E of categorie 7/Klasse F uitvoering. Nieuw in het programma is de categorie 6a/Klasse Ea datakabel voor 10 Gigabit communicatie over twisted pair.
Voor het afmonteren van de LexCom connector is geen speciaal gereedschap nodig. Een kabelstripper en zijkniptang volstaan. Afhankelijk van de datakabel wordt de juiste connector gekozen in een afgeschermde of niet afgeschermde uitvoering. De constructie van de connector garandeert een uitstekende afscherming en minimale overspraak en reflecties op de verbindingen.
LexCom connector, categorie 6, niet afgeschermd
LexCom connector, categorie 6, niet afgeschermd
LEXCOM PATCHKABELS
U/UTP
F/UTP
SF/UTP
U/FTP
S/FTP
LEXCOM PATCHPANELEN
Het LexCom systeem kent een modulaire opbouw. Dit betekent dat het aantal aansluitingen en het type aansluiting op een patchpaneel wordt bepaald door de connectorkeuze. Patchpanelen zijn verkrijgbaar in een 24- of 48-voudige uitvoering voor 19” toepassingen. Daarnaast zijn er kleine patchpanelen voor DIN-railmontage voor 5 of 12 aansluitingen, zodat ze eenvoudig kunnen worden toegepast in een verdeler of besturingskast. Men kan kiezen voor patchpaneel-patchpaneel verbindingen of voor patchpaneelschakelmateriaal-verbindingen waarbij telkens dezelfde modulaire RJ45 connector wordt gebruikt.
Het belang van patchkabels wordt nogal eens onderschat, maar is van wezenlijke invloed op de kwaliteit van de verbindingen in een bekabelinginfrastructuur. Een optimale afstemming tussen datakabel, connector en patchkabel is essentieel en voorkomt veel communicatieproblemen die vaak moeilijk te herleiden zijn. De LexCom patchkabels zijn verkrijgbaar in diverse kwaliteiten waarbij de afgeschermde patchkabels altijd zijn voorzien van een dubbele afscherming. De patchkabels worden eenvoudig op kleur gecodeerd door een kleurcoderingsclip over de trekLexCom ontlastingstule patchkabel te schuiven.
KLEURCODERING
Werden datanetwerken voorheen hoofdzakelijk gebruikt voor telefonie en dataverkeer tussen computers, switches, routers en servers, tegenwoordig worden steeds meer producten voor industriële automatisering, energiemanagement of gebouwautomatisering gekoppeld op ditzelfde netwerk. Vaak ontstaat dan de wens om dit duidelijk zichtbaar te maken in de installatie. Coderen op kleur is dan een zeer praktische oplossing. Alle LexCom producten kunnen eenvoudig worden voorzien van een kleurcodering.
DIN patchpaneel 5-voudig
DIN patchpaneel 12-voudig
24-voudig patchpaneel 19”
Meer informatie? Kruis ‘Artikel 1’ aan op de antwoordkaart.
SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
15
INDUSTRIELE AUTOMATISERING
Stop het gevaar!
Telemecanique breidt veiligheidslichtschermen Preventa XU verder uit Lichtschermen bieden een perfecte combinatie tussen veiligheid voor de operator en toegankelijkheid van de machine. Het invoeren en uitvoeren van materiaal, het plegen van onderhoud en aanpassingen aan de machine kunnen met behulp van lichtschermen snel en eenvoudig worden gedaan zonder gevaar voor de operator. Let wel, lichtschermen kunnen alleen worden toegepast bij applicaties waar geen gevaar is voor rondvliegende objecten die de gevaarlijke zone kunnen verlaten.
e Preventa lichtschermen werden recent nog door twee technische tijdschriften “Git Sicherheit & Management” en “Messtec & Automation” beloond met de GIT veiligheidsprijs. Nu wordt de Preventareeks verder uitgebreid. Hierdoor onstaat een zeer uitgebreide reeks met maximale flexibiliteit. Of u nu zoekt naar lichaamsbeveiliging in type 4 of handbeveiliging in type 2, alles is te vinden in het Preventa veiligheidspakket.
D
Afhankelijk van uw toepassing kunt u kiezen voor ■ Type 2 of type 4 ■ Vinger-, hand- of lichaamsbeveiliging ■ Een enkel veiligheidsrelais of een veiligheidscontroller.
XUS LN TYPE 2 MEERSTRAALS LICHTSCHERM, COMPACT VOOR HANDDETECTIE
afmetingen 31 x 32mm detectie: hand (30mm) ■ detectie-afstand: 0.3mm tot 15m ■ beschermende hoogte: 150mm tot 1500mm ■ uitlijning met behulp van twee geïntegreerde LED’s. ■ ■
XUS LP TYPE 4 ENKELSTRAALS EN MEERSTRAALS, COMPACT VOOR LICHAAMSDETECTIE
afmetingen 52 x 55mm detectie: lichaam (1 tot 6 stralen) ■ detectie-afstand: 0,8 tot 70m (afhankelijk van de configuratie) 0,8 tot 8 meter met een passieve ontvanger (spiegel) ■ beschermende hoogte: 750 tot 1800mm en enkelstraal ■ uitlijning met behulp van geïntegreerde LED’s per straal. ■ ■
XUS LT TYPE 4 MEERSTRAALS LICHTSCHERM, COMPACT VOOR VINGER- EN HANDDETECTIE
afmetingen 35 x 50mm detectie: vingers (14mm) en hand (30mm) ■ detectie-afstand: vingers 7.5mm en hand 9m of 20m ■ beschermende hoogte: vingers 260 tot 1390mm, hand 350 tot 2095mm ■ uitlijning met behulp van geïntegreerde LED’s per straal. ■ ■
XUS LM TYPE 4 MEERSTRAALS LICHTSCHERM, MICRO VOOR VINGER- EN HANDDETECTIE ■ ■
afmetingen 28 x 30mm inclusief bewakingsmodule XPS LCB ■ detectie: vingers (14mm) en hand (30mm) ■ beschermende hoogte: vingers en hand 150 tot 1800mm ■ uitlijning met behulp van geintegreerde LED’s per straal.
16 SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
XU2 S & XPS CM TYPE 2 MEERSTRAALS LICHTSCHERM (1 TOT 4 STRALEN) VOOR LICHAAMSDETECTIE ■ afmetingen: diameter 18mm sensoren en 45mm breed veiligheidsrelais ■ lichaamsbescherming gebruik maken van 1 tot 4 lichtstralen ■ beschermende hoogte: tot 1200mm met gebruik van 4 stralen ■ uitlijning met behulp van geïntegreerde LED per sensor.
Meer informatie? Kruis ‘Artikel 2’ aan op de antwoordkaart.
DEMOTRUCK
Bezoek onze demotruck met Transparent Ready oplossingen en ontdek de vele voordelen! TM
Geïnteresseerd in een bezoekje aan onze demotruck? Bel snel naar Schneider Electric op (023) 5 124 124 en vraag naar de mogelijkheden en beschikbare data. Wij informeren u er graag over!
Vanaf 1 juli is het mogelijk om een bezoekje te brengen aan onze nieuwe Transparent ReadyTM demotruck op een door u gewenste locatie. De nieuwe truck toont u de voordelen van de nieuwe Transparent ReadyTM oplossingen en apparatuur. U zult al snel begrijpen hoe dit innovatieve concept u op eenvoudige wijze toegang verleent tot belangrijke informatie voor het beheer van uw energiedistributie en van uw industriële automatisering. ransparent ReadyTM oplossingen van Telemecanique en Merlin Gerin maken gebruik van de universele Ethernet TCP/IP en Webtechnologie. Het Modbus TCP/IP protocol, dat beantwoordt aan de internationale veldbusnormen en de Chinese SAC, is “open” en is voortrekker op het gebied van het industriële Ethernet. Het grote voordeel van deze technologie is dat machines en processen beheerd kunnen worden vanaf ieder op Ethernet aangesloten PC, gebruikmakend van een eenvoudige Web-verkenner met beveiligde toegang.
T
Internet en het universeel communicatienetwerk Ethernet TCP/IP hebben onze manier van denken volledig gewijzigd en bieden nieuwe mogelijkheden en toepassingen, mits de protocollen compatibel zijn. Modbus is al 25 jaar lang de industriële communicatiestandaard: eenvoudig en economisch. Met de nieuwe Transparent ReadyTM oplossingen van Schneider Electric worden gegevens gemakkelijk verspreid en wordt de automatisering eenvoudig gekoppeld met het bedrijfsbeheer en worden de productiegegevens vanuit elke plaats binnen de onderneming real-time toegankelijk. Het gevolg is dat er geen
verschil meer bestaat tussen een informaticatoepassing en een industriële besturing. Ethernet TCP/IP beschikt over alle communicatiediensten die nodig zijn in de industriële automatisering. Daarmee is één communicatienetwerk binnen het bedrijf realiteit. Het aantal netwerktechnologieën wordt met deze oplossing gereduceerd, waardoor de onderhoudskosten afnemen. Snelle en gemakkelijke controle en diagnose van defecten spelen hierbij een doorslaggevende rol. In het geval van grootschalige machines, kan met Ethernet TCP/IP een grote flexibiliteit in de architectuur en een betere aanpassing aan de behoeften van de klant verkregen worden. Met Transparent ReadyTM kan uw elektrische distributie permanent bewaakt worden. Door de status van deze installaties constant te monitoren, kunnen ze met een maximaal rendement uitgebaat worden en kan de investering sneller afgeschreven worden. Ethernet zal in de toekomst ongetwijfeld alle fabrikantgebonden netwerken vervangen. Het is niet alleen een netwerk, maar tegelijk een breed aanbod van diverse diensten. Dankzij zijn universeel karakter kan er drastisch bespaard worden. Bovendien beperkt Ethernet zich niet tot bepaalde producten of fabrikanten. Ethernet is echt transparant en veilig. De “Transparent ReadyTM” demobus biedt u de mogelijkheid de Schneider Electric oplossingen te ontdekken voor het beheer van uw energiedistributie en voor het ontwerp van een flexibele en open productie-automatisering. Hij zal voor u een openbaring zijn.
SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
17
ENERGIEDISTRIBUTIE
Optimale beheersing van uw elektrische installatie
Uw energieverbruik onder controle met Schneider Electric Met het Transparent Ready concept van Schneider Electric kunt u op TM
eenvoudige wijze beschikken over belangrijke gegevens uit uw elektrische installatie, zoals informatie over stroom, spanning, vermogen, apparaatstatus, etc. Vanaf elke willekeurige plek kunt u de informatie benaderen via het Ethernet door een Internet Browser met beveiligde toegang.
ransparent ReadyTM biedt u op overzichtelijke wijze real-time en historische gegevens over uw energieverbruik. Verbruik per afdeling, per productieeenheid, excessief of abnormaal verbruik, veranderingen in verbruik, kortom alle informatie om in staat te zijn energiekosten te besparen. Uw elektrische installatie wordt continu bewaakt met Transparent ReadyTM. Informatie over de status van uw elektrische installatie zorgt ervoor dat u de capaciteit optimaal kunt benutten en het beste uit uw investeringen haalt.
T
VERBETER DE ENERGIEVOORZIENING
Met Transparent ReadyTM ben u voorbereid op overbelastingen van transformatoren, onbalans van de fasen etc. en mogelijke uitval en productieverliezen voorkomen. Deze kennis stelt u in staat hierop te anticiperen en daarmee de energievoorziening te verbeteren. Het Transparent ReadyTM concept is doorgevoerd in verschillende Schneider Electric producten en biedt oplossingen van eenvoudige tot zeer uitgebreide systemen. Een eenvoudig systeem kan bijvoorbeeld een Gateway zijn met ingebouwde webserver gekoppeld aan een of enkele Power Meters of bijvoorbeeld een vermogensschakelaar. Op deze manier is zonder additionele software de informatie on-line beschikbaar via Ethernet en kunnen gegevens gelogd worden. Het is hiermee mogelijk zonder tussenkomst van een specialist te starten met het vergroten van het inzicht in uw elektrische installaties en te besparen!
18 SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
Een complex systeem kan bestaan uit een ongelimiteerd aantal, via Modbus communicerende componenten, zoals Power Meters, Circuit Monitoren, vermogensschakelaars, PLC’s, frequentieregelaars etc. in combinatie met PowerLogic® System Manager Software. Het is dan onder andere mogelijk om on-line: ■ rapportages in te zien (verbruiken, kostenrapportages, alarmeringen) ■ historische gegevens in te zien ■ de kwaliteit van uw elektrische installaties te bewaken (harmonische vervuiling, overbelasting, arbeidsfactor etc.) ■ alarmen op de EN50160 of op zelf te bepalen kritische waarden zoals maximale belastingen ■ actuele inzage in status van de elektrische installaties (alle gemeten grootheden, standenschakelaars, actuele vermogens, informatie noodstroomvoorziening etc.). Voor elk type organisatie is er een toepassing om tot kostenbesparingen te komen. Het systeem is zeer flexibel en kan daardoor uitstekend met uw organisatie en uw wensen ten aanzien van energiemanagement meegroeien.
Vanuit de overheid zijn instellingen aangewezen die onder andere adviezen ten aanzien van energiebesparende maatregelen geven, waaronder: ■ Het invoeren van energiezorg ■ Het plaatsen van tussenmetingen (G, W, E) ■ Het registreren en beoordelen van energieverbruik. Voor het uitvoeren van bovenstaande maatregelen is een energiemanagementsysteem onontbeerlijk. Het zorgt dat u op het juiste moment, op welke plek dan ook over de juiste informatie beschikt. Dit is een belangrijke basis om efficiënter energie te gebruiken en daarmee kosten te besparen. Meer informatie? Kruis ‘Artikel 3’ aan op de antwoordkaart.
EUROPESE REGELGEVING
Vanuit nationale overheden worden energiegebruikers door de diverse regelgevingen gedwongen efficiënter met energie om te gaan en om energiebesparingen te stimuleren. Belangrijkste oorzaken zijn de stijgende energiekosten, de teruglopende nietduurzame energiebronnen en dat alles in combinatie met het toenemende broeikaseffect. Meerjarenafspraken (MJA) energie-efficiency zijn overeenkomsten tussen de overheid en bedrijven en instellingen over het effectiever en efficiënter inzetten van energie. Tevens is er een EPA wat staat voor EnergiePrestatieAdvies en is meer gericht energie-efficiëntie van gebouwen.
SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
19
ENERGIEDISTRIBUTIE
Transparent Ready in Merlin Gerin middenspanningsinstallaties TM
Beheer en bewaak uw energie, elektrische netwerken en bedrijfsprocessen 20 SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
Intranet, Ethernet TCP/IP
EGX400
PSU 24 V DC
Modbus serial link
(1)
Sepam
Sepam
Sepam
EGX400
Sepam
M
M
M
(1) Same cable CCR301 for RS 485 and PSU 24 V DC.
Met het oog op het beheer en bewaking van elektrische energie en de kwaliteit van elektrische netwerken zijn een aantal Merlin Gerin middenspanningsinstallaties voorbereid en geschikt voor het toepassen van Transparent Ready apparatuur. TM
eze installaties zijn zeer geschikt voor alle mogelijke middenspanningsdistributie-onderstations en netwerkconfiguraties voor infra, gebouwen, industrie e n maritieme toepassingen. In combinatie met de EGX400 Web server-producten, die geïndustrialiseerd zijn voor integratie in de middenspanningsinstallaties, samen met andere Transparent ReadyTM componenten, is beheer en bewaking van onderstations en netwerken mogelijk.
Door gebruik te maken van een EGX400 Web server en Sepam beveiligingsrelais in een SM6 installatie is het beheer en bewaking op afstand eenvoudig te realiseren. De DM reeks van vermogens-schakelaarvelden van SM6 samen met Sepam 20 producten en één EGX400 product per installatie is voldoende om de installatie op afstand (internet) te beheren. Een RJ45 Ethernet aansluiting op de voorzijde van de schakelinstallatie maakt het mogelijk ter plaatse alle gegevens te controleren.
DE PRODUCTEN GESCHIKT VOOR TRANSPARENT READYTM OPLOSSINGEN ZIJN:
DE EGX400 PRESENTEERT DE ONDERSTAANDE GEGEVENS
D
MCset installaties ■ Motorpact MV motorstarters ■ Fluair 400 installaties ■ SM6 modulaire installaties ■ H2000 modulaire installaties. ■
Stroom, A, RMS, gemiddelde 3-fasen niveau Werkelijke vermogen, kW, werkelijke- en piekwaarden (pieken worden tijdgestempeld door de Sepam indien beschikbaar) ■ Belastingsstroom, fase L1 - L2 - L3, A, RMS - werkelijke waarden ■ ■
Lees verder op pagina 22
SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
21
Transparent Ready in Merlin Gerin middenspanningsinstallaties TM
Gevraagde stroom, fase L1 - L2 - L3, A, gemiddelde (tijdgebonden) ■ Werkelijk en blindvermogen, na reset datum, kWh - kvarh, reset datum wordt door de gebruiker ingesteld ■ Vermogensschakelaarstatus, geopend, gesloten, tripped. ■
Natuurlijk kunnen er ook andere Transparent Ready of Power Logic componenten worden gebruikt in de middenspanningsinstallaties, maar hierbij is er nog steeds maar één EGX400 product per schakelinstallatie nodig. De EGX400 producten bevatten een standaard webpagina indeling met de belangrijkste elektrische gegevens en standmeldingen. Voor specifieke schermindelingen of Scada toepassingen kan er gebruik worden gemaakt van andere EGX-producten. TM
TRANSPARENT READY
- SEPAM BEVEILIGINGEN
Sepam is een complete reeks van beveiligingsrelais voor middenspanningstoepassingen. De Sepam reeks is ontworpen voor alle beveiligingsapplicaties in openbare en industriële distributie netwerken. Deze reeks bestaat uit 3 serie relais, met toenemende prestaties: ■ Serie 20 voor normale applicaties ■ Serie 40 voor veeleisende applicaties ■ Serie 80 voor ingewikkelde en specifieke applicaties. Elk Sepam serie biedt alle functies voor de gewenste applicatie: effectieve beveiliging van personeel en apparatuur, metingen en gedetailleerde diagnose, geïntegreerde bediening van MV apparatuur, lokale of op afstand bediening en indicatie. De Sepam reeks is toepasbaar voor de applicaties onderstations, transformatoren, motoren, generatoren, railsystemen en condensatorbanken.
22 SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
Intranet, Ethernet TCP/IP
EGX400
PSU 24 V DC Modbus serial link
ACE Sepam
ACE Sepam
Transparent ReadyTM in middenspanningsinstallaties wordt eenvoudig gerealiseerd door Sepam aan te sluiten op een Ethernet TCP/IP netwerk via de Modbus seriele link, aangesloten op een EGX400 Webserver. Door de noodzakelijke stroom- en spanningstransformatoren voor de diverse beveiligings- en meetfuncties van Sepam, zijn deze dus direct geschikt voor het meten (beheer) en bewaking van uw elektrische netwerk, alsmede het doorsturen van deze gegevens. De Sepam reeks kan geleverd of uitgebreid worden met ingangsen uitgangskaarten, temperatuurmodulen en communicatieinterface modulen voor verschillende communicatie-netwerken. De gekozen communicatie-interface modulen, samen met een EGX400 webserver, maken het mogelijk om de door de Sepam gemeten elektrische grootheden en standmeldingen op afstand te presenteren op een computer of automatiseringsysteem. Meer informatie? Kruis ‘Artikel 4’ aan op de antwoordkaart.
ENERGIEDISTRIBUTIE
Compact NS en Masterpact: alle informatie Transparent Ready TM
De grote Compact NS en Masterpact vermogensschakelaars van Merlin Gerin zijn uitgevoerd met Micrologic beveiligingen. Micrologic is een betrouwbare en krachtige reeks beveiligingen met veel extra functies. De vraag naar meer informatie over energiegebruik neemt toe. Ook wordt er steeds meer informatie gevraagd over de netkwaliteit. Micrologic kan deze informatie bieden. Ook biedt Micrologic informatie over de vermogensschakelaar, zo kan onderhoud goed gepland worden.
M
ICROLOGIC BEVEILIGINGEN
Micrologic beveiligingen hebben als hoofdtaak het beveiligen tegen overstroom. Uiteraard gebeurt dit nauwkeurig en selectief. De magnetische uitschakeling bijvoorbeeld is binnen 10%. Dit is veel beter dan de gangbare waarden van 20%. Grote vermogensschakelaars moeten selectieve afschakeling geven naar onderliggende automaten en smeltpatronen en hiervoor is Micrologic uitermate geschikt.
De Micrologic P beveiliging biedt naast de meetfuncties ook nog additionele functies zoals fijninstelling per 1 ampère, externe nulbeveiliging, programmeerbare alarmen en aanvullende beveiligingen. De programmeerbare alarmen zijn onder andere spanningsgrenzen, maximale stroomwaarden, stroomonbalans, fasedraairichting, frequentiegrenzen en terugwattbeveiliging. TOT SLOT
De Micrologic P type beveiliging in de Masterpact biedt de meeste functies. Uiteraard is beveiligen de hoofdtaak, maar daarnaast biedt de beveiliging additionele functies, zoals: ■ metingen van spanning, stroom, vermogen energie en power factor ■ minimaal en maximaal meters ■ schakelaarpositie; in/uit, getript, enz. ■ historie met datum en tijd ■ onderhoudsindicatoren.
De uitgebreide beveiligings- en meetfuncties van Micrologic bieden voordelen bij het bouwen van verdeelinrichtingen. De kosten kunnen lager en de afmetingen kleiner. Daarnaast biedt Micrologic veel informatie over alle elektrische parameters en aanvullende beveiligings- en alarmfuncties. Dit geeft een gebruiker een actueel overzicht van de energiekosten en indicatoren voor het plannen van onderhoud.
De meetnauwkeurigheid is hoog. Voor spanning 0,5%, voor stroom 1,5% en voor vermogens- en energiemetingen 2%. Alle informatie, beschikbaar in de beveiliging, kan door een Modbus communicatiemodule naar buiten gebracht worden. Het is eenvoudig om meerdere vermogensschakelaars in een netwerk te verwerken en vervolgens de informatie over te zetten naar Ethernet. MICROLOGIC VOORDELEN
Het grote voordeel om alle elektrische parameters uit de Micrologic beveiliging te halen, is dat er géén stroomtransformatoren in de verdeelinrichting gebouwd hoeven worden. Dit scheelt ruimte, aansluitklemmen en arbeidsloon voor het inbouwen. Ook is het mogelijk om bij een Compact NS of Masterpact later een beveiliging uit te wisselen met een uitgebreide beveiliging met meer functionaliteit.
Meer informatie? Kruis ‘Artikel 5’ aan op de antwoordkaart.
SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
23
INDUSTRIELE AUTOMATISERING
Intelligent en Transparent Ready ! TM
Nieuwe Magelis XBT-GT grafische terminals met touch screen Schneider Electric houdt zich continu bezig met het vernieuwen van de Magelis touch screens. Technologische vooruitgang van processoren, schermtechnologieën, ICT-, Web- en netwerkontwikkelingen zijn ingebouwd.
eze nieuwe generatie XBT-GT is opgewaardeerd in een “Full Transparent ReadyTM & Open tot Multimedia” terminal, conform de RoHS standaard. De beste beeldkwaliteit (65000 kleuren) en verwerkingssnelheid (64 bit RISC processor), hoge betrouwbaarheid en gemakkelijke inbedrijfstelling zijn maar enkele van de vele voordelen. Gecombineerd met de moderne periferieverbindingen (USB en Ethernet TCP/IP) is deze nieuwe generatie de modernste in zijn soort en biedt ze vele voordelen voor machine- en procesbesturingen.
D
MAGELIS, EEN VOLLEDIG GAMMA HMI APPARATUUR
Voor elke machine- en procesautomatisatisering biedt de Magelisreeks u een passende dialoogterminal. Vier productfamilies staan daar borg voor. Er zijn de alfanumerieke en semigrafische displays XBT-N met twee tot vier regels tekst en symbolen. Via zes toetsen kunnen zowel sturingscommando’s als numerieke ingaven gebeuren. Voor toepassingen waar meerdere
24 SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
functietoetsen vereist zijn, is er de XBT-R familie die bovendien uitgerust is met 12 functietoetsen. Beide gamma’s bevatten LCD technologie met eventueel achtergrondverlichting in drie kleuren wat staat voor duidelijk leesbare teksten. En dan is er de nieuwste generatie XBTGT touch screens van 3.8” tot 15”. Voorzien van meerdere communicatie-aansluitingen en de laatste technologieën behoren deze touch screens tot de “state of the art” in HMI. DE MAGELIS XBT-GT 2000/3000/4000/5000/6000/7000 IN EEN NOTEDOP
De modernste beeldtechnologie met 4096 kleuren in STN technologie, tot 65000 kleuren op de TFT schermen. Foto’s worden dus nauwkeurig weergegeven. Het touch screen heeft bovendien een analoge gevoeligheid zodat zeer nauwkeurige regeling van potentiometer-afbeeldingen mogelijk is. Het downloaden van een programma vanaf de 5.7” modellen gebeurt via de USB-host aansluiting waar ook printers, barcodelezers,
SERVICES
Customer Software Subscription van Schneider Electric
Altijd verzekerd van de laatste software updates
modems en andere toestellen kunnen worden aangesloten. Twee seriële interfaces met SubD9 respectievelijk RJ45 connectoren, alsook Ethernet 10/100BaseT interfaces, zorgen voor een open communicatie met verschillende apparaten. Bovendien werd vanaf de 7.5” schermen een camera-aansluiting voorzien, waarmee de operator de werking van elke machine nauwkeurig kan volgen en opnemen. Deze gegevens, maar ook datalogging en recepten, worden opgeslagen in het Compact Flash geheugen. Deze gegevens kunnen via de ingebouwde FTP-server eenvoudig naar een netwerkserver gestuurd worden voor verdere verwerking. Communicatieprotocols voor Telemecanique met Modbus TCP/IP, Modbus serial, Unitelway zijn beschikbaar. De ingebouwde MPI interface laat een directe aansluiting op de S7 PLC’s van Siemens toe. Protocols voor Omron, Mitsubishi en Rockwell zijn ook geïmplementeerd.
Scheider Electric biedt klanten de mogelijkheid om na aankoop van een softwareprogramma voor industriele automatiseringstoepassingen, zoals Unity Pro, een Customer Software Subsciption contract af te sluiten. Zo bent u gedurende een jaar verzekerd van alle updates van deze softwareproducten.
VIJEO DESIGNER
Vijeo Designer is één softwarepakket voor het hele gamma Magelis XBT G/GT en biedt u de volgende voordelen: ■ eenvoudige en snelle configuratie ■ ontwerp van gebruikersinterface met meerdere vensters in 6 talen ■ meertalige ondersteuning voor meerdere alfabetten: Grieks, Cyrillisch, Chinees, enz. ■ bibliotheek van meer dan 4000 personaliseerbare en parametreerbare objecten ■ beveiligt uitwisselen van gegevens tussen 8 terminals ■ opname en weergave van videobeelden.
p dit moment is de Software Subscription Service verkrijgbaar voor 10 verschillende softwareproducten verdeeld in 3 niveaus: CSSBASIC, CSSMEDIUM en CSSHIGH.
O
Prijsstellingen en overige softwareproducten zijn op aanvraag beschikbaar afhankelijk van de verkrijgbare licenties die u wenst. Meer gedetaileerde informatie kunt u vinden op onze website: www.schneider-electric.nl
Meer informatie? Kruis ‘Artikel 7’ aan op de antwoordkaart.
Binnenkort verschijnt Vijeo Designer v4.4 voorzien van een webgatefunctionaliteit en een webserver met systeempagina's. Meer informatie? Kruis ‘Artikel 6’ aan op de antwoordkaart.
SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
25
NEN1010 & BEVEILIGING
Techniek in de praktijk: NEN1010 & beveiliging
Spanningsverlies in leidingen Spanningsverlies in leidingen kan tot gevolg hebben dat apparatuur niet goed functioneert of zelfs defect raakt. De NEN1010 (8.525.101) stelt daarom als eis dat het spanningsverlies niet meer dan 5% mag bedragen van het begin van de installatie tot de aansluitpunten. Als uitzondering mag het spanningsverlies meer zijn dan 5%, echter moet dan de goede werking van elektrisch materieel gewaarborgd zijn.
T1
D
E GEVOLGEN VAN SPANNINGSVERLIES
Diverse apparaten hebben de eigenschap meer stroom af te nemen naarmate de spanning afneemt. Een voorbeeld is een UPS systeem of motor. Een goede UPS zal namelijk de uitgangsspanning altijd op hetzelfde niveau proberen te houden. Hierdoor blijft het afgenomen vermogen hetzelfde. Het vermogen aan de ingang van de UPS zal dus ook hetzelfde blijven. Daalt de netspanning, dan zal de UPS een hogere ingangsstroom opnemen om het vermogen gelijk te houden. Resultaat is dat het spanningsverlies in de voedingsleiding nog hoger zal worden en daarmee kans op overbelasting ontstaat.
C1
Q1 Verdeler2
B2 Q4
Q3
Distributiegroep
Kring4
C4
Kring3
C3
Eindgroep
L4 I3
Verdeler5
B5
x1
Q6
Eindgroep
Bij een motor gebeurt hetzelfde, want de mechanische belasting van de motor zal niet veranderen. Het resultaat van een lagere spanning op de klemmen door spanningsverlies zal resulteren in een hogere opgenomen stroom. Gevolg kan zijn overbelasting van de motor en daarmee het aanspreken van de thermische beveiliging. Ook assimilatieverlichting in kassen is gevoelig voor spanningsverlies. Een veel gehanteerde praktijkregel is dat 1% spanningsverlies ongeveer 3% minder lichtopbrengst geeft. En minder lichtopbrengst betekent een minder snelle groei van bloemen of groenten. SPANNINGSVERLIES EN LICHTFLIKKERINGEN
Lange leidingen naar onderverdelers krijgen ook te maken met spanningsverlies. Een gevarieerde belasting van licht en motoren op de onderverdeler kan bij het starten van een motor lichtflikkeringen veroorzaken. Dit kan hinderlijk zijn voor de gebruikers. Daarom moet bij deze toepassingen goed gekeken worden naar het spanningsverlies tijdens aanlopen van de motor.
26 SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
Kring1
Kring6
C6
L6
x1
GEVOLGEN VAN SPANNINGSVERLIES TIJDENS AANLOPEN VAN MOTOREN
Het direct aanlopen van motoren gaat gepaard met aanloopstromen van 6 tot 8 x Inominaal. Direct gevolg is een hoger spanningsverlies tijdens aanlopen. Hiermee moet rekening worden gehouden of het werktuig dit wel aan kan. Voorbeeld: 10% spanningsverlies op de klemmen van een motor tijdens starten, geeft ongeveer 20% minder koppel aan de as om de motor te laten aanlopen. Dit kan inhouden dat een werktuig, bijvoorbeeld een vol liggende transportband niet zal aanlopen, met het aanspreken van de beveiliging tot gevolg.
T1
C1
Kring1
Q1 Verdeler2
B2 Q3
Bv. 2%
Q6
Bv. 2% C3
Kring3
I3
Verdeler4
B4
Kring6
C6
I6
Verdeler7
B7 Q8
Q5
Bv. 3%
Bv. 1% Kring5
C5
C8
Kring8
Max. 5% L5 I8 Verdeler9
B9 x1
Q10
Bv. 2% Kring10
C10
Max. 5% HOE KAN HET SPANNINGSVERLIES BEREKEND WORDEN?
L10
Het spanningsverlies kan berekend worden met onderstaande formule. Hierin is de R en de X resp. de weerstand en reactantie van de leiding.
x1
dU = Ib x (R x cosϕ + X x sinϕ)≤ De ontwerpsoftware voor laagspanningsinstallaties Ecodial gebruikt bovenstaande rekenmethode voor spanningsverlies. Ook het spanningsverlies in een eindgroep bij aanlopen van een motor wordt door Ecodial berekend. HOE HOOG IS HET SPANNINGSVERLIES IN EEN 2,5mm2?
Een 2,5mm kabel belast met een éénfase belasting van 16A geeft bij een lengte van 40m een spanningsverlies van 4,5%. Dit betekent dat het gehele voedingscircuit niet meer dan 0,5% spanningsverlies in zich kan hebben om aan de NEN1010 te voldoen. Het spanningsverlies in een éénfase-net neemt daarom een belangrijk deel van het spanningsverlies voor zijn rekening. 2
SPANNINGSVERLIES IN RAILKOKERSYSTEMEN
Railkokers hebben ook te maken met spanningsverlies.Veel railkokers zijn uitgevoerd in aluminium, dat een hogere weerstand heeft dan koper. Ook bij het ontwerpen moet gekeken worden naar spanningsverlies. Helaas zijn veel bestekken hierop niet ingericht en geven hierdoor onvolledige informatie. Voorbeeld: in een bestek wordt een 630A transportverbinding van 100m lengte gevraagd tussen een hoofdverdeler en subverdeler. In de tekening staat vervolgens "railkoker 630A". Maar wat is nu het spanningsverlies? Een KSA63 (630A railkoker met aluminium geleiders) geeft een spanningsverlies van 3,4%. Dit betekent dat er nog maar 1,6% over is voor de rest van de achterliggende installatie. Een betere keuze zou zijn de KSA80 (800A railkoker met aluminium geleiders), dit geeft 2,4% spanningsverlies. Transportverbindingen in bestekken zouden in de omschrijving dan ook een eis voor het spanningsverlies moeten hebben. Bijvoorbeeld: Railkokersysteem 630A, lengte 100m en spanningsverlies ≤ 2,5%.
SPANNINGSVERLIES EN PRAKTIJK
Het is van belang om niet te veel spanningsverlies te krijgen in de voeding naar een onderverdeler. Gezien het spanningsverlies dat een éénfase eindgroep heeft, is het verstandig om op een eindverdeler niet meer dan 2% á 2,5% spanningsverlies toe te laten. Meer verlies in het voedingscircuit geeft grotere leidingdiameters in éénfase eindgroepen.
TOT SLOT
Spanningsverliesberekening is een belangrijk onderdeel van het leidingontwerp. Met name in lange verbindingen kan spanningsverlies lijden tot zeer grote leidingdiameters. Dit kan tot gevolg hebben dat een ontwerp drastisch veranderd moet worden door bijvoorbeeld een middenspanningsstation dichtbij de verbruikers te plaatsen. Kabelberekeningen, inclusief spanningsverlies, kunnen goed uitgevoerd worden met Ecodial. Uiteraard rekent Ecodial ook met Canalis railkokersystemen.
SCHNEIDER INTERFACE | SEPTEMBER 2006
27
KORT NIEUWS
SEPTEMBER 2006
Nieuwe producten in het kort
Telemecanique breidt veiligheidslichtschermen Preventa XU verder uit
Bezoek onze demotruck met Transparent ReadyTM oplossingen en ontdek de vele voordelen!
Nieuwe Magelis XBT-GT grafische terminals met touch screen
Customer Software Subscription: altijd verzekerd van de laatste software updates
De Preventa lichtschermen werden recent nog door twee technische tijdschriften beloond met de GIT veiligheidsprijs. Nu wordt de Preventareeks verder uitgebreid. Hierdoor onstaat een zeer uitgebreide reeks met maximale flexibiliteit. Of u nu zoekt naar lichaamsbeveiliging in type 4 of handbeveiliging in type 2, alles is te vinden in het Preventa veiligheidspakket.
Vanaf 1 juli is het mogelijk om een bezoekje te brengen aan onze nieuwe Transparent ReadyTM demotruck op een door u gewenste locatie. De nieuwe truck toont u de voordelen van de nieuwe Transparent ReadyTM oplossingen en apparatuur. U zult al snel begrijpen hoe dit innovatieve concept u op eenvoudige wijze toegang verleent tot belangrijke informatie voor het beheer van uw energiedistributie en van uw industriële automatisering.
Schneider Electric houdt zich continu bezig met het vernieuwen van de Magelis touch screens. Technologische vooruitgang van processoren, schermtechnologieën, ICT-, Web- en netwerkontwikkelingen zijn ingebouwd.
Scheider Electric biedt klanten de mogelijkheid om na aankoop van een softwareprogramma voor industriele automatiseringstoepassingen, zoals Unity Pro, een Customer Software Subsciption contract af te sluiten. Zo bent u gedurende een jaar verzekerd van alle updates van deze softwareproducten.
Schneider Electric B.V. Postbus 836, 2003 RV Haarlem Telefoon (023) 5 124 124 www.schneider-electric.nl