GYNAECOLOGIE
Urodynamisch onderzoek ONDERZOEK
U wordt op
dag
om
verwacht op de poli/afdeling
uur .
• Als u verhinderd bent, wilt u dit dan tijdig melden en een nieuwe afspraak maken? • Wij verzoeken u om 10 minuten voor het onderzoek aanwezig te zijn in verband met de administratieve afhandeling.
Urodynamisch onderzoek Als u last hebt van ongewild urineverlies (urine-incontinentie) is het belangrijk om te onderzoeken wat de oorzaak is. Een van de onderzoeken die daarbij horen is het urodynamisch onderzoek (UDO). Via een UDO kunnen we meten hoe uw blaas en urinebuis werken. In deze folder kunt u lezen wat dit onderzoek inhoudt en wat u ervan kunt verwachten. Deze folder is een aanvulling op de mondelinge uitleg van uw behandelend arts. Zo kunt u nog eens rustig nalezen wat hij of zij u heeft verteld. van de dikke darm (rectum). Op de huid in de buurt van de anus worden elektroden geplakt. Deze meten hoe sterk de bekkenbodemspieren zijn. Alle gegevens worden in een computer vastgelegd en berekend. Zo krijgt de arts informatie over de blaasinhoud, de blaasdruk, de afsluitdruk van de urinebuis, de stroomsnelheid door de urinebuis en de kracht van de bekkenbodemspieren. Ook wordt zichtbaar of u urine verliest en wat de oorzaak ervan is. Het onderzoek
Wat is een urodynamisch onderzoek? Bij een urodynamisch onderzoek wordt een dun slangetje (katheter) door de urinebuis in de blaas gebracht. Aan het einde van de katheter zit een kleine drukmeter. Deze meet de druk in de blaas en de urinebuis. In veel ziekenhuizen brengt de arts ook een katheter in met een drukmeter in het einde
1
is achtergebleven na het uitplassen. Daarna wordt een nieuwe katheter in de blaas en vaak ook in het rectum gebracht. De blaas wordt langzaam met vocht gevuld. Tijdens het vullen vraagt de arts u enkele malen om te hoesten. Als u dan urine verliest, wordt dit automatisch genoteerd. Ook vraagt de arts aan u om te vertellen wanneer u aandrang krijgt om te plassen. Als u voelt dat u de plas niet meer kunt ophouden, kunt u uitplassen. De katheter blijft daarbij in de blaas aanwezig. Terwijl u uitplast, wordt de stroomsnelheid van de urine opnieuw gemeten, maar nu samen met de druk in de blaas en het rectum. Aan het einde van het onderzoek trekt de arts de katheter die in de blaas zit langzaam naar buiten. Zo wordt de afsluitdruk van de urinebuis gemeten. De andere katheter uit de dikke darm en de elektroden worden nu ook weggehaald. Het onderzoek is dan klaar, u kunt nogmaals uitplassen en zich weer aankleden. Na het onderzoek loopt u gewoon en gaat u op eigen gelegenheid naar huis. Tegen autorijden bestaat geen bezwaar.
duurt een half uur tot een uur. In de illustratie hieronder ziet u een doorsnede van het onderlichaam van een vrouw met katheters ingebracht in de blaas en het rectum (het uiteinde van de dikke darm) en elektroden in de buurt van de anus.
Voorbereiding Aan het begin van het onderzoek wordt de stroomsnelheid van de urine gemeten terwijl u plast. Daarom is het belangrijk dat u met een volle blaas aan het onderzoek begint.
Hoe verloopt het onderzoek? Een urodynamisch onderzoek gebeurt op de poli door een gynaecoloog of uroloog. Dit is niet altijd de arts die u op het spreekuur hebt gezien. Vaak is ook een verpleegkundige bij het onderzoek aanwezig. Nadat u uw onderkleding hebt uitgedaan, gaat u op een speciaal toilet zitten om uit te plassen. De stroomsnelheid van de urine wordt daarbij gemeten. Daarna neemt u plaats op een onderzoekbank met uw benen gespreid in beensteunen. Vervolgens wordt een dun slangetje (katheter) in de blaas ingebracht. Zo meet de arts hoeveel urine er in uw blaas
Wat voelt u van het onderzoek? Het urodynamisch onderzoek is niet pijnlijk. Het inbrengen van de katheters geeft soms even een onaangenaam gevoel. Veel vrouwen vinden het onderzoek, waarbij ze met hun benen wijd liggen en ook in deze houding moeten plassen, vervelend of gênant. Dit is op zich logisch, maar niet nodig. De arts die het onderzoek doet, weet immers dat u mogelijk last hebt van ongewild urineverlies. 2
Complicaties Het urodynamisch onderzoek brengt geen kans op ernstige complicaties met zich mee. Wel kunnen de kathetertjes een lichte irritatie van de blaas en urinebuis veroorzaken. U kunt enkele dagen een branderig gevoel hebben tijdens het plassen en vaker naar het toilet moeten. Soms treedt ook wat bloedverlies op. Dit kan geen kwaad. Als de klachten langer dan een paar dagen blijven bestaan of juist erger worden, is het verstandig met uw behandelend specialist contact op te nemen. Dat moet u ook doen als u veel pijn houdt of koorts krijgt.
Na afloop De arts die u verwees voor het urodynamisch onderzoek bespreekt de resultaten tijdens een nieuw bezoek op de poli. Ze worden vergeleken met uw klachten, de bevindingen van het gynaecologisch onderzoek en de uitkomsten van eventuele andere onderzoeken. Zo wordt duidelijk wat de oorzaak van uw klachten is en welke behandeling bij u past.
Tot slot Hebt u na het lezen van deze brochure nog vragen, aarzel dan niet deze met uw gynaecoloog te bespreken. U kunt hiervoor contact opnemen met de poli Gynaecologie. U vindt onze contactgegevens in het grijze adreskader achterin deze folder.
3
St. Antonius Ziekenhuis T 088 - 320 30 00 E
[email protected] www.antoniusziekenhuis.nl
Spoedeisende Hulp 088 - 320 33 00 Gynaecologie 088 - 320 62 00
Locaties en bezoekadressen
Ziekenhuizen
Poliklinieken
St. Antonius Ziekenhuis Utrecht Soestwetering 1, Utrecht (Leidsche Rijn)
St. Antonius Polikliniek Utrecht Overvecht Neckardreef 6, Utrecht
St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein Koekoekslaan 1, Nieuwegein
St. Antonius Polikliniek Houten Hofspoor 2, Houten St. Antonius Spatadercentrum Utrecht-De Meern Van Lawick van Pabstlaan 12, De Meern
4
Meer weten? Ga naar www.antoniusziekenhuis.nl
337/05-’13
Dit is een uitgave van St. Antonius Ziekenhuis
