Urodynamisch onderzoek urologie
2
Binnenkort krijgt u een urodynamisch onderzoek (blaasdruk meting) op de polikliniek urologie. Met dit onderzoek wil de arts inzicht krijgen in uw plasklachten. Urodynamisch onderzoek is een onderzoek naar de functie van de lage urinewegen (blaas en afsluitmechanisme). Het is een inwendig onderzoek. Bij vrouwen een vaginale meting via de endeldarm. Door middel van dunne slangetjes die ingebracht worden via de plasbuis en endeldarm of vagina, kunnen metingen verricht worden van de blaasinhoud, de blaasdruk, de afsluiting van de blaas, het eventuele urineverlies en de uitstroomsnelheid van de urine. Ook kan de spanning van de bekkenbodemspieren gemeten worden door drie plakkers (één op het bovenbeen en twee rondom de anus). De meetresultaten worden via een computer verwerkt. Het onderzoek wordt uitgevoerd door een verpleegkundige en duurt ongeveer 30 tot 45 minuten.
Voorbereiding thuis U moet drie dagen voor het onderzoek stoppen met de medicijnen die voor de blaas zijn voorgeschreven, tenzij anders staat vermeld. Antibiotica en andere medicijnen kunt u gewoon blijven gebruiken. Als u denkt dat u een blaasontsteking heeft, moet u contact opnemen met de poli urologie. Waarschijnlijk kan het urodynamisch onderzoek dan niet doorgaan. Voor het onderzoek is het nodig dat u met een volle blaas komt. Behalve als u een katheter heeft of in geval van ernstig urineverlies. Tijdens het onderzoek kunt u uw bovenkleding aanhouden. Daarom is het makkelijk om een broek of een rok met een trui of blouse te dragen.
3
Melden Op de dag van behandeling wordt u op het afgesproken tijdstip verwacht op de polikliniek urologie (B28). U mag zich melden aan de balie. De verpleegkundige die het onderzoek verricht komt u halen voor het onderzoek. Voorbereiding van het onderzoek • De verpleegkundige wijst u een kamer waar een speciale meettoilet (flowtoilet) staat. • U mag op deze toilet uitplassen, waarbij de kracht van de straal gemeten wordt. Omdat dit een speciale meettoilet is, mag er geen ontlasting of toiletpapier in komen. • Hierna mag u de kleding van uw onderlichaam uittrekken, de kleding van uw bovenlichaam houdt u aan. • Het onderzoek begint met een lege blaas. • U neemt plaats op de onderzoeksstoel, waar u gaat liggen met het hoofd op het kussen en de benen in de beensteunen. • Vervolgens wordt de penis of schede gereinigd. • De verpleegkundige brengt dan een dun slangetje (katheter) via de plasbuis in de blaas. • Via deze katheter wordt het restant urine dat nog in de blaas aanwezig is gemeten en uit de blaas verwijderd, hierna wordt deze katheter verwijderd. • Vervolgens wordt er in de blaas een dunne katheter gebracht waarmee de druk in de blaas en de plasbuis gemeten kan worden. • Ook wordt via deze katheter de blaas langzaam gevuld. • Een tweede katheter wordt via de anus in de endeldarm of in de vagina ingebracht, om de buikdruk te kunnen meten. Het inbrengen van de slangetjes is niet pijnlijk, maar kan wel een onaangenaam gevoel geven. • De slangetjes worden op de huid vastgeplakt met pleisters, zodat deze op hun plaats blijven zitten tijdens het onderzoek. 4
• Op het bovenbeen en rondom de anus worden in totaal drie elektrodenplakkers bevestigd, waarmee de activiteit van de bekkenbodemspieren gemeten wordt.
Onderzoek Het onderzoek vindt in principe in zittende houding plaats. Via het slangetje in de blaas wordt de blaas gevuld met steriel water. Tijdens het vullen wordt door de computer de druk in de blaas gemeten en via de drukkatheter in de endeldarm of de vagina wordt de druk in de buik gemeten. Tijdens het onderzoek wordt u meerdere malen verzocht om te hoesten. Dit is om te controleren of de katheters goed op de plaats blijven zitten en om ongewild urineverlies (incontinentie) aan te kunnen tonen. Zodra u de eerste aandrang voelt om te plassen, moet u dit aangeven. Hierna vragen wij u om aan te geven als u zoveel aandrang om te plassen heeft dat u thuis naar het toilet zou gaan. Daarna wordt de blaas nog verder gevuld totdat u aangeeft dat u sterke aandrang tot plassen heeft en de plas niet meer op kunt houden. Op dat moment wordt de vulling gestopt. Als de verpleegkundige dit aangeeft, moet u uitplassen, langs het slangetje dat in uw blaas zit. Als het plassen gelukt is, worden de slangetjes en plakkers verwijderd en is het onderzoek afgelopen. Als het plassen niet lukt, worden ook de slangetjes en plakkers verwijderd en mag u uitplassen op de speciale meettoilet (flowtoilet).
5
Bijwerkingen U kunt op de dag van het onderzoek last hebben van een pijnlijk en branderig gevoel tijdens en na het plassen. Ook kan een verhoogde plasdrang aanwezig zijn. Dit komt doordat de plasbuis geïrriteerd kan raken door de ingebrachte slangetjes. Bij sommige patiënten kunnen bovengenoemde klachten enkele dagen aanwezig blijven. Dit is niet verontrustend. In enkele gevallen treedt bloedverlies op via de plasbuis. Er kan ook een urineweginfectie optreden. Ook als u al antibiotica gebruikte. Het is raadzaam na het onderzoek extra te drinken.
Nazorg De uroloog of gynaecoloog bespreekt met u de uitslag van het onderzoek, u krijgt hiervoor een afspraak. Na het onderzoek kunt u naar huis toe. Gebruik van eigen auto of openbaar vervoer is geen probleem. U neemt contact op met de polikliniek urologie of gynaecologie wanneer u na het onderzoek langdurig klachten houdt zoals: • veel pijn • koorts; langer dan 24 uur 38 graden Celsius of hoger • aanmerkelijk moeilijker kunt plassen.
Vragen Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, bespreek deze dan met uw behandelend arts of de verpleegkundige. De verpleegkundige vertelt u tijdens het onderzoek steeds wat er gaat gebeuren. U kunt tijdens het onderzoek ook vragen stellen. Bericht van verhindering Bent u op het afgesproken tijdstip verhinderd, bel dan zo snel mogelijk de polikliniek urologie of gynaecologie. Er kan dan nog een andere patiënt in uw plaats komen. Als u een blaasontsteking denkt te hebben, neem dan ook contact op met de polikliniek urologie. 6
7
Adres en telefoonnummer Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Weg door Jonkerbos 100 6532 SZ Nijmegen Polikliniek urologie B28 Telefoon (024) 365 82 55 (8.30 - 17.00 uur)) Polikliniek gynaecologie A44 Telefoon (024)365 82 45 (8.30 - 17.00 uur)
8
G441-A / 04-14
Website: www.urologie.cwz.nl www.gynaecologie.cwz.nl