Urine incontinentie bij de hond Marjanne D. Zaal Specialist Chirurgie VSC De Wagenrenk
Urine incontinentie bij de hond • Presentatie van patiënt • Sfinctermechanisme incompetentie (SMI) • Castratie gerelateerde urine incontinentie • Therapie - medicamenteus - chirurgisch - accupunctuur • Screening M.D. Zaalop urine ectopische incontinentie bij de hond ureteren mei 2010
1
Presentatie van patiënt anamnese Æ onderzoek • Signalement • Actief en/of passief urine verlies • Mate van incontinentie en tijdstip • Mictie patroon Æ
Beeldvorming urinewegen M.D. Zaal urine incontinentie bij de hond mei 2010
Presentatie van patiënt onderzoek Æ diagnose • Echografisch onderzoek urinewegen Æ ectopische ureter Æ positie van de blaas Æ openstaande sfincter Æ punctie urine • Urine onderzoek Æ aanwezigheid secundaire ascenderende infectie M.D. Zaal urine incontinentie bij de hond mei 2010
2
Presentatie van patiënt diagnose Æ therapie
Classificatie Urine incontinentie
Neurogene oorzaak
Niet neurogene oorzaak Bewust
Pu/Pd
“Urge” Urge” inc. inc.
Onbewust
Gedrag
Anatomische afwijking
SMI
Paradoxaal
3
Paradoxale incontinentie = Obstructieve incontinentie
Bij partiële urethraobstructie, door hoge intravesicale druk, lekkage langs obstructie Urolithiasis Overgangsepitheelcelcarcinoom Dyssynergie M.D. Zaal urine incontinentie bij de hond mei 2010
Sfinctermechanisme incompetentie SMI Castratie Æ verkregen insufficiënte sluiting van de urethra Æ SMI Tonus urethra Æ interactie neuromusculairevasculaire- en pas. elastische componenten Blaashals en urethra vormen buis met weerstand tegen urineflow M.D. Zaal urine incontinentie bij de hond mei 2010
4
Pelvic bladder
• Naast tonus speelt positie blaashals en obesitas rol • Bij caudale blaasligging en kortere urethra caudale verplaatsing bij (gaan) liggen
“Castratie gerelateerde urine incontinentie” • Castratie verandert componenten in de extracellulaire matrix in urogenitaal weefsel • Receptoren voor oestrogeen, progesteron en gonadotrophines • Metabolisme van collageen onder hormonale invloed Castratie Æ hoger aandeel van collageen Æ lager aandeel van spiervezels M.D. Zaal urine incontinentie bij de hond mei 2010
5
Verandering verhouding spiervezels - collageen na castratie
S. Ponglowhapan, Ponglowhapan, theriogenology 2008
Verandering verhouding spierweefselcollageen na castratie
S. Ponglowhapan, Ponglowhapan, theriogenology 2008
6
“Castratie gerelateerde urine incontinentie” • voorkomen 3-20% • geen verschil tussen OVE en OVE • grotere rassen, 79% > 20 kg • voor eerste loopsheid risico ↓ (Veronesi ’08, Arnold '01) M.D. Zaal urine incontinentie bij de hond mei 2010
Therapie Medicatie Trans-urethraal collageen Colposuspensie/vasopexie Trans pelvicale sling M.D. Zaal urine incontinentie bij de hond mei 2010
7
Medicatie • Sympaticomimetica (75-90% effectief) • Oestrogenen (65-75% effectief) Æ toename sluiting urethra Æ toename blaasvulling • GnRH analogen Æ toename blaasvulling M.D. Zaal urine incontinentie bij de hond mei 2010
Neurofysiologie
8
N. Hypogastricus (opslag urine) sympatische banen α-adrenerge receptoren Æ contractie urethra β-adrenerge receptoren Æ relaxatie blaas Pijnperceptie bij overvulling van de blaas
N. Pelvicus (mictie) Parasympatische banen (cholinerg) Contractie m. detrusor en relaxatie urethra Druk receptoren in de blaaswand Relaxatie urethra door remming N. pudendus
9
N. Pudendus Contractie dwars gestreepte sfincter Rek-receptoren urethra Controle integriteit via de perineum reflex
Fenylpropanolamine (Propalin®, tensurin®)
Selective α-1 adrenoreceptor agonist Dosering: 1.5 mg/kg/over 2-3x daags Bijwerking: braken, onrust, apathie, anorexie Contra-indicatie: glaucoom, prostaathypertrofie M.D. Zaal urine incontinentie bij de hond mei 2010
10
Ephedrine HCl (Enurace®) Minder selectief en stimuleert β-receptoren Dosering: 1- 3 mg/kg in 2dd PO Meer bijwerking: gastro-intestinale stoornissen, tachycardie, mydriasis. !gewenning ! Contra-indicate: glaucoom M.D. Zaal urine incontinentie bij de hond mei 2010
Oestriol (Incurin®) Natuurlijk oestrogeen Zwelling urethraepitheel en toename aantal en gevoeligheid α – receptoren Dosering: 1 mg/dier/dag Bijwerking: atractief voor reuen, bloedverlies, zwelling vulva, zwelling melklieren, stomppyometra Contraindicatie: intacte teven M.D. Zaal urine incontinentie bij de hond mei 2010
11
Testosteron (Sustanon® ) Androgeen steroid Dosering: 2.2mg/kg Bijwerking: toename geslachtsdrift, pijnlijke erectie, oedeem Contra-indicatie: intacte reu, neoplasie M.D. Zaal urine incontinentie bij de hond mei 2010
GnRH analogen Suprelorin 4.7mg desloreline
Castratie Æ stijging LH en FSH GnRH depot Æ daling LH en FSH (?) Geen verschil in spiegel plasma gonadothrophines Continue afgifte van GnRH Æ direct effect op de blaas M.D. Zaal urine incontinentie bij de hond mei 2010
12
Screening op ectopische ureteren
Preciese classificatie fenotype + dna-ondezoek Æ ophelderen erfelijkheid Entlebucher Sennenhund: HD, katarakt, PRA Appenzeller Sennenhund: patellaluxatie, HD, ED
Hartelijk dank voor uw aandacht !
13
