Gastvrije zorg foodspecial
Koffie, thee en patisserie
Upgrading naar horecamatige benadering Bij het aanbieden van koffie, thee en patisserie kiezen zorginstellingen steeds meer voor een horecamatige benadering. Beleving en kwaliteit zijn de trend, waar leveranciers op aansluiten met gastvrije koffie- en theeconcepten waarmee instellingen extra geld kunnen verdienen. Duurzaamheid speelt steeds vaker een rol. Ook koek- en gebakleveranciers voorzien ziekenhuizen en de ouderenzorg vaker van luxe producten. [Door Rimke de Groot]
Gastvrije Zorg • MAART 2010
33
Gastvrije zorg foodspecial
breed publiek met een product van deze tijd. “Het Grand Café moet een gezellige uitstraling hebben, waardoor de bewoner of patiënt uit zijn kamer komt voor een heerlijke koffie met een mooie crèmelaag. De bezoeker verleid je met een mooie Douwe Egberts
en lekkere verwenkoffie”, vertelt Roel de
onderscheidt binnen
Smit, accountmanager Zorg bij Capriole en
zorginstellingen
bedenker van het concept.
tien verschillende
Dit gastvrijheidconcept bestaat uit onder
koffiemomenten.
meer een espressosysteem, versgebrande koffiebonen, speciaal servies en een kof-
“Binnen de huidige situatie in de zorg
stellingen om de toegevoegde waarde van
fiekaart met verwenkoffiespecialiteiten.
moeten de kosten die facilitaire afdelin-
hun koffieaanbod te vergroten. Met onder
Medewerkers van het Grand Café krijgen
gen maken worden terugverdiend met
meer tafelkaarten, menukaarten en pla-
uitgebreide begeleiding bij het neerzetten
betaalde voorzieningen”, weet Colin
fondhangers creëren zij in het restaurant
en onderhouden van het concept. “Serve-
Westerwoudt, Channel Marketing Mana-
een espressobeleving. “Een andere tool is
ren met een glimlach en mensen aandacht
ger bij Douwe Egberts. “Wij spelen in op
de stempelkaart. Als deze vol is, krijgen
geven zijn daarin het allerbelangrijkste.”
de behoefte die daardoor ontstaat aan
mensen gratis koffie. Daardoor komen ze
Het concept is met diverse merken te
betaalde koffievoorzieningen.”
vaker terug en genereer je meer traffic.”
realiseren, ook afhankelijk van de sfeer
Douwe Egberts onderscheidt binnen zorg
Ook dual branding is mogelijk: gepersona-
van het restaurant, zegt De Smit. “De
instellingen tien verschillende koffiemo-
liseerd promotiemateriaal van Douwe Eg-
meest voorkomende merken zijn Red
menten. Intensief onderzoek van Douwe
berts met het logo van de klant. “Daarmee
beans en Simon Lévelt, beide voorzien van
Egberts Coffee Systems (DECS) toonde aan
wordt elke locatie uniek. Voor de aankle-
het Max Havelaar-keurmerk. De instel-
dat de verwachtingen van koffieconsu-
ding van de koffie kunnen we instellingen
lingen die er al mee draaien zijn er uiterst
menten per moment verschillen. Binnen
eveneens ondersteunen met suiker, melk
tevreden over. Emotie en beleving worden
een aantal van die koffiemomenten past
en koekjes en met Douwe Egberts-porse-
gezien als de belangrijkste pluspunten
het aanbieden van een espresso. “Dat
lein, waarmee de koffie een herkenbare
en daarnaast een hogere omzet met een
vraagt om professionele ondersteuning
uitstraling oproept.”
interessante marge. Je moet ervoor zorgen
van het personeel in het instellingscafé
dat mensen vaker willen terugkomen. We
of –restaurant. Niet alleen in de bereiding,
Grand Café
merken ook dat dit gebeurt.”
maar ook in hoe je de espresso aanbiedt
Capriole Coffee-Service ontwikkelde
De Smit vindt het zonde dat in de zorg
en hoe de koffie verkocht kan worden”,
het Grand Café concept voor de zorg, om
dure restaurants worden gebouwd, maar
vertelt Westerwoudt. “Onze koffiespeci-
instellingen en ziekenhuizen handvatten te
dat de koffie die daar geschonken wordt
alisten verzorgen hiervoor trainingen en
geven om zich met betrekkelijk eenvou-
vervolgens de sluitpost is. “De entourage
cursussen.”
dige middelen te kunnen richten op een
is perfect, maar de motor om het concept
DECS on tour is een training op locatie. “Onze medewerkers vertellen graag met passie over onze producten, de machines en de aankleding. Deze trainingen noemen we daarom ook wel koffiepassietrainingen. Daarnaast geven we baristatrainingen. Onze barista’s zijn de sommeliers van de koffie. Zij kunnen precies uitleggen hoe je
Capriole heeft
met een espressoapparaat de beste koffie
serveren met een
bereidt.”
glimlach en mensen
Met de DECS Point of Sales Tool speelt
aandacht geven hoog
Douwe Egberts in op de behoefte van in-
in het vaandel staan.
34
Gastvrije Zorg • MAART 2010
Gastvrije zorg foodspecial
de boeren. En ook door ervoor te zorgen dat je producten bereikbaar worden voor mensen met lage inkomens en een goede nutritionele waarde hebben. DuurzaamDeli Xl levert niet
heid is dus een breed begrip. Voor het re-
alleen koffie aan
duceren van energieverbruik bijvoorbeeld
zorginstellingen, maar
zijn er al koffieautomaten met bewegings-
ook koffiemachines
melders die in de ruststand gaan als ze
en andere randzaken
even niet gebruikt worden.”
om een koffieconcept
Ook zorginstellingen zijn breed bezig met
neer te zetten.
duurzaamheid, ziet Komen, al vertaalt dit zich nog niet direct in een structureel
mee te draaien werkt niet. Terwijl je dit
In het Kennemer Gasthuis te Haarlem zette
hogere vraag naar duurzame koffie. Voor
concept snel hebt terugverdiend, omdat je
Deli XL samen met het ziekenhuis het
instellingen die hun werknemers wel
meer voor je koffie krijgt. En binnen elke
Reuser & Smulders Café neer, een kant-
duurzame koffie willen aanbieden, heeft
instelling, van een kleine recreatiezaal
en-klaar koffiecafé. “Samen hebben we
Nestlé Professional twee jaar geleden de
tot een groot ziekenhuisrestaurant, is een
gekeken naar de verschillende koffiemo-
Partners’ Blend koffie voor in de automaat
Grand Café-concept te realiseren.”
menten op plekken waar veel koffie wordt
op het werk geïntroduceerd. “We vonden
gedronken”, zegt Bos. “Op basis daarvan
dat deze koffie niet alleen gecertificeerd
Duurzaamheid
hebben we een klantspecifiek concept
moest zijn, maar ook kwalitatief heel
Naast de behoefte aan gastvrijheidconcep-
neergezet dat past in een ziekenhuisom-
goed moest zijn”, vertelt Komen. “De
ten waarmee extra geld binnengehaald
geving en waar iedereen – of je nu rustig
meest recente ontwikkeling is dat we het
kan worden, krijgen instellingen ook
wilt genieten of juist haast hebt, net goed
assortiment hebben uitgebreid met een
steeds meer oog voor duurzaamheid.
of verdrietig nieuws hebt gehoord – een
Deli XL levert haar huismerk Reuser &
kopje koffie kan drinken.”
Smulders sinds kort uitsluitend in een
Bos betreurt het dat ziekenhuizen vaak
duurzame variant, vertelt communicatie-
beknibbelen op extraatjes bij de koffie.
manager Simon de Ridder. “In de herfst
“Wij proberen hen duidelijk te maken
van 2009 hebben we de uitstraling aange-
dat voeding en dranken het lekkerste en
past, waardoor deze nog beter aansluit bij
gezondste medicijn zijn dat beschikbaar
de horecamatige benadering die ook in de
is. Om te bezuinigen op bijvoorbeeld een
zorg steeds meer zichtbaar wordt. Daarbin-
koekje van een dubbeltje is de wereld op
nen hebben we gekozen voor duurzaam-
zijn kop.”
heid.” Dit betekent dat de koffieverpakking voortaan voorzien is van het keurmerk van
Duurzame koffie
Rainforest Alliance, de stichting die zich
Ook Nestlé Professional besteedt veel
inzet voor het beschermen van ecosyste-
aandacht aan duurzaamheid. Zichtbaar is
men en de mensen en dieren die daarvan
dit in het certificaat dat de koffie mag voe-
afhankelijk zijn.
ren, maar het strekt zich uit tot een veel
De horecamatige, gastvrije benadering
breder terrein, vertelt marketingmanager
betekent dat Deli XL klanten helpt een
Nescafé Jo Komen. “We werken volgens
feestje te maken van het koffiemoment,
de filosofie van Creating Shared Value. Dat
legt Vincent Bos, directeur institutionele
vertaalt zich bijvoorbeeld in een reductie
markt, uit. “We kunnen niet alleen onze
van het verpakkingsmateriaal, de energie-
Reuser & Smulders koffie leveren, maar
emissies en het waterverbruik, maar ook
ook een programma koffiemachines en an-
in het zorgen voor ontwikkeling van je
dere randzaken om een koffieconcept mee
medewerkers en betere omstandigheden
Partners’ Blend koffie van Nestlé Professional:
in te richten.”
voor je leveranciers, voor ons met name
duurzame koffie voor in de automaat.
Gastvrije Zorg • MAART 2010
35
Gastvrije zorg foodspecial
water, losse hele bladthee en verse bereiding met één druk op de knop.” DaSilva ziet de behoefte binnen de zorg aan een conceptmatige benadering toenemen. “Er is behoefte aan producten van betere kwaliteit en een upgrading naar een horecamatige benadering. Langzaam neemt het besef toe dat de beleving van de thee minstens net zo belangrijk is als de manier waarop deze geschonken wordt. Alle Lipton thee van
Een goede kop thee draagt bovendien bij
Unilever Foodsoluti-
aan een voorspoedig herstel. Door te kiezen
ons moet vanaf 2015
voor de DaSilva Leaftender laat je patiënten,
duurzaam gecertifi-
bewoners en bezoekers zien dat je oog
ceerd zijn.
hebt voor hun behoefte, een heerlijk geurig kopje thee.”
cacaomix voor warme dranken, waarmee
meer gastvrijheid. “Vaak zie je nog dat
Volgens DaSilva is het Leaftender-concept
nu ook de cacao voor in de machines fair
de thee uit een thermoskan geschonken
ook voor zorginstellingen goed betaalbaar.
trade is.”
wordt en patiënten en bewoners geen in-
“Voor nog geen 2,50 euro per dag is het
Een instelling die kiest voor duurzame kof-
vloed hebben op de smaak en de sterkte.
operationeel en kunnen zij bezoekers en
fie kan door Nestlé Professional onder-
Een eerste stap richting meer gastvrijheid
bewoners het nieuwe theedrinken laten er-
steund worden om dit uit te dragen aan
zou zijn om hen een glas heet water te
varen. Los van de kwaliteit en beleving die
medewerkers en gasten. “Bijvoorbeeld
geven en zelf te laten kiezen voor een
meer mensen zal verleiden tot het drinken
door een vermelding op de koffieautomaat
theevariant.”
of met behulp van Point of Sale materiaal.”
Unilever werkt voortdurend aan de verbetering van de Lipton theeverpakkingen,
Gastvrijheidconcept
vertelt Verhage. “We zijn al afgestapt van
Net als Deli XL werkt Unilever Foodsoluti-
de papieren verpakkingen omdat aroma’s
ons voor Lipton thee samen met Rainforest
in een folieverpakking beter bewaard
Alliance. “Omdat Lipton wil bijdragen aan
blijven. Binnen de Lipton Premium range
een betere wereld, streven we ernaar om
hebben we daarnaast ook de uitstraling
in 2015 al onze Lipton thee duurzaam te
verbeterd. De verpakking is nu zwart van
hebben gecertificeerd”, zegt Jacqueline
kleur en nog beter te openen.”
Verhage, channel marketing manager Instellingen.
Nieuw theedrinken
Met de Lipton Premium pyramid range, zes
Een vernieuwend concept op theegebied
vernieuwende theesmaken in driedimensi-
ontwikkelde familiebedrijf DaSilva Beans
onale zakjes, heeft Unilever Foodsolutions
& Leafs met de DaSilva Leaftender, waar-
een gastvrijheidconcept waarmee instellin-
mee gebruikers hun gasten het nieuwe
gen meer uit hun theeomzet kunnen halen.
theedrinken kunnen laten ervaren. Het
“We kiezen met de Lipton Premium range
concept dat de Horecava Innovation
voor een positionering van de thee die
Award won, leent zich ook goed voor
verder gaat dan het aanbieden van andere
gebruik in de zorg, stelt Emidio Da Silva.
varianten en verpakkingen”, legt Verhage
“De thee die in ziekenhuizen en de ou-
uit. “We bieden ook presentatiematerialen
derenzorg geschonken wordt, is vaak van
aan die de beleving verhogen, zoals dis-
bedroevende kwaliteit. Het Leaftender-
Met de DaSilva leaftender kan met een
plays, theekistjes en mooi serviesgoed.”
concept onderscheidt zich door te voldoen
druk op de knop een kop thee worden
Maar, zo stelt Verhage, binnen de instel-
aan de drie basisvoorwaarden voor het
gezet. De machine won de Horecava
lingen zit hier nog een stap voor richting
schenken van een goede kop thee: zuiver
Innovation Award.
36
Gastvrije Zorg • MAART 2010
Gastvrije zorg foodspecial
Een logisch gevolg is dat gebakproducten voor instellingen wellicht iets minder exclusief zijn, zegt Van Leeuwen. “Verder dienen we er rekening mee te houden dat niet alle mensen even makkelijk kauwen en slikken. Het gebak dient smakelijk en zacht te zijn. Ook hoeft het niet allemaal Hoppe beschouwt
meer zo groot. Met name in de zorg
het koekje als een
willen mensen kleine versnaperingen.
cadeautje bij de
We hebben daarom veel vraag naar petit
koffie.
fours, zachte fruitcake, cakegebak en gesorteerd dessertgebak.” Patisserie Unique onderscheidt zich door
van een kopje thee is het personeel minder
liggen. Dat vindt de consument ook. De
een unieke constructie, waarbij zestien
tijd kwijt aan het zetten van de thee, waar-
Italiaanse koekjes passen daar goed bij.
verschillende banketbakkerijen zich ver-
mee we ervan overtuigd zijn dat het zelfs
Uit onderzoek blijkt dat de beleving van de
enigd hebben in één partnerorganisatie.
een besparing op kan leveren.”
koffie wordt bepaald door het totaalplaatje.
“De ene banketbakker is erg goed in petit
Het koekje is daarin heel bepalend. Dat zie
fours en ander kleingebak, de andere
Cadeautje
je vooral in de horeca, maar ook in de zorg
patissier is thuis in hazelnootschuimgebak
Naast koffie en thee biedt ook patisserie
gaat het die kant op. Het zijn kleine dingen
en weer een andere banketbakker maakt
instellingen de mogelijkheid extra geld te
als de koekjes die dan het verschil maken.”
heel lekkere appel-, truffel- en kwarktaar-
verdienen en patiënten en bewoners te
ten. Zo heeft ieder zijn paradepaardje.”
verwennen. Hoppe beschouwt het koekje
Gebak
Patisserie Unique werkt alleen met de
als een cadeautje bij de koffie. “Met thema-
Huib van Leeuwen van Patisserie Unique
beste grondstoffen, vertelt Van Leeu-
verpakkingen spelen we in op de behoefte
ziet de verschillen tussen de instel-
wen. “Roomboter, de beste chocolade en
aan sfeer en verrassing. Aan de buitenkant
lingsmarkt en de horeca steeds kleiner
amandelen, hoe duur dan ook, wij werken
zie je niet wat voor koekje het is. We geven
worden. “Wel kiest men in de horeca vaak
ermee. Dat vind je terug in het product, in
mensen een klein cadeautje om uit te
voor exclusieve soorten en gaat het daar
de smaak en ook in de prijs. We zijn niet
pakken”, zegt Corné van Vuren, bij Hoppe
meer om het verrassingseffect, terwijl het
goedkoop, maar wel voordelig als men de
verantwoordelijk voor de marketing.
bij instellingen gaat om lekker huiselijk
prijs-kwaliteitverhouding op zijn werkelijke
Hoppe heeft zowel losse als per stuk ver-
en gastvrij te zijn, maar moet ook op het
waarde beoordeelt.”
pakte koekjes in het assortiment. Inspelend
budget gelet worden.”
www.gastvrijezorg.nl
op de behoefte aan variatie bij bewoners van zorginstellingen wordt het assortiment Hoppe Groen geleverd: vershoudtrays met verschillende soorten losse koekjes. “Waar bewoners voorheen bijvoorbeeld de hele week speculaaskoekjes aten, omdat er een groot pak was gekocht, willen ze nu elke dag een ander koekje”, weet Van Vuren. “Ook onze mixdozen zijn daarom erg geliefd. Daar zitten vier, zes of acht verschillende koekjes in, van een oudHollands stroopwafeltje tot een luxe met chocoladecrème gevuld koekje. ”In het instellingsrestaurant is ook het assortiment Italiaanse koekjes populair. “Als men daar 2 euro betaalt voor een goede cappuccino
Smakelijk en zacht gebak is wat Patisserie
of espresso mag er ook iets moois naast
Unique veelal levert aan zorginstellingen.
Gastvrije Zorg • MAART 2010
37
