UNIZO STARTERSATLAS. met medewerking van Graydon

UNIZO STARTERSATLAS

met medewerking van Graydon

Colofon Dit is een uitgave van UNIZO Startersservice Spastraat 8 1000 Brussel Tel: 02/ 238 05 92 Fax: 02/ 238 05 96 E-mail: [email protected] Website: www.startersservice.be UNIZO Startersservice is een initiatief van UNIZO, Unie van Zelfstandige Ondernemers, in samenwerking met Zenito Sociaal Verzekeringsfonds en ADMB. UNIZO Startersservice biedt totaaloplossingen voor wie wil starten met een eigen zaak: advies op maat, infosessies & starterscursussen, de Vlaamse Startersdag, publicaties en de druk bezochte website www. startersservice.be met alle info en online begeleiding. UNIZO Startersservice is marktleider in het begeleiden van startende ondernemingen. Marktleider word je niet zomaar. Ons team van ervaren experts behaalde het ESF-kwaliteitslabel, een Europees kwaliteitslabel voor advies, opleidingen en trainingen.

Redactie en analyse gegevens:

Laure Stuyck, Annelies Storm, Gilles Vandorpe, Jürgen Van de Voorde

Coördinatie redactie:

Jürgen Van de Voorde

Verantwoordelijke uitgever:

Hilde Van Damme, Spastraat 8, 1000 Brussel

Bron cijfergegevens:

Graydon Belgium NV

Eerste analyse en verwerking cijfergegevens

Eric Van den Broele – studiedienst Graydon Belgium NV

Coverontwerp en lay-out:

Patrick Van den Broeck - Graydon Belgium NV

Verwerking cijfermateriaal:

Cijfermateriaal afgesloten op 22/04/11

Redactie:

afgesloten op 9/05/11

Publicatiedatum:

18/05/11

Niets uit deze uitgave mag door middel van elektronische of andere middelen, met inbegrip van automatische informatiesystemen, worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt zonder uitdrukkelijke voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Bij gebruik van informatie uit deze Startersatlas, wordt steeds verwezen naar de Startersatlas en UNIZO en Graydon Belgium NV als bron van de informatie. Deze Startersatlas is louter ter informatieve titel opgesteld. UNIZO vzw als auteur en uitgever noch Graydon Belgium nv als informatieverstrekker kan niet aansprakelijk gesteld worden voor onjuiste gegevens.

UNIZO STARTERSATLAS met medewerking van Graydon

Inhoud Zonder goede voorbereiding geen gezonde start.

7

Werkwijze 8 De beste bron

9

Record aantal starters in 2010: meer dan 72.000

11

Status-quo in eerste kwartaal 2011

12

Zwaartepunt blijft in Vlaanderen, grootste stijging in Brussels Gewest

13

Brussel doet het beter dan de andere gewesten

14

Brussel start positief in eerste kwartaal 2011, andere gewesten stagneren

15

Brussel heeft opnieuw hoogste startersdichtheid, Wallonië blijft minst ondernemend

16

Antwerpen blijft meest ondernemende provincie van Vlaanderen, Waals-Brabant is uitschieter aan Waalse zijde

17

Provincie Antwerpen telt opnieuw het grootste aantal nieuwe ondernemingen

18

Aantal starters: stijging in alle provincies, Antwerpen en West-Vlaanderen sterkste stijgers aan Vlaamse zijde

20

Oost- en West-Vlaanderen stijgen in eerste kwartaal 2011, Limburg en Waals-Brabant kennen daling van het aantal starters

21

Aandeel eenmanszaken daalt opnieuw, StartersBVBA gaat matig van start

22

Aantal startende vennootschappen stijgt sterk

24

Intellectuele dienstverlening, bouw en detailhandel populairste sectoren

25

Top 25 van de meest voorkomende startersactiviteiten: adviesbureaus op nummer 1 voor cafés en eetgelegenheden

28

Aandeel startende vrouwen stijgt spectaculair de afgelopen 5 jaar

30

Overlevingsgraad na 5 jaar onder de 70%, Vlaanderen scoort opvallend beter dan Wallonië

31

Vlaanderen scoort veel beter dan Wallonië, West-Vlaanderen en Vlaams-Brabant hoogste overlevingsgraad

32

Overlevingsgraad per sector: financiële dienstverlening scoort uitstekend, communicatie en IT en horeca zeer slecht

33

13% van de nieuwe ondernemingen heeft personeel in dienst binnen het jaar

35

De GraydonIndex van de Nieuw Opgerichte Ondernemingen en Stopzetting (GINOO-S)

37

Zonder goede voorbereiding geen gezonde start. U hebt de jaarlijkse UNIZO – Startersatlas in handen. Onze organisatie houdt die traditie

Toch blijft de eerste prioriteit het stimuleren van zoveel mogelijk gezonde starters, van

doelbewust in ere. Een samenleving, een economie zonder

ondernemers met toekomst. Verantwoordde risico’s zijn onderdeel van het ondernemen.

regelmatig vernieuwd ondernemersbloed, sterft af. Zonder

Een gezond buikgevoel en de nodige aanleg en ondernemersmicrobe ook. Dat zal altijd

een vlot draaiende motor van ondernemende mensen valt

zo blijven. Tegelijk is er een duidelijk verband voor de meeste starters tussen goede

onze welvaart stil. Dat moet al wie verantwoordelijkheid

kansen op slagen en een passende voorbereiding. Daarom blijven we investeren in UNIZO

draagt zeer goed beseffen. Deze Startersatlas is bijgevolg veel

Startersservice om tijdig potentiële starters te bereiken om ze zo goed mogelijk voor te

meer dan een droog cijferdocument. Het is vooral een maat-

bereiden, te begeleiden en ze, indien nodig, ook af te raden te starten. Een eigen zaak

schappelijke barometer, een graadmeter waaruit de passende

opstarten als nooduitgang, als noodoplossing, blijft een slechte motivatie. Laat staan het

besluiten dienen getrokken.

zelfstandig statuut sociaal misbruiken om allerlei wetten te omzeilen en aan deloyale

De evoluties in onze Startersatlas 2011 zijn duidelijk. Na de dalende trend van de jongste twee crisisjaren, noteren we opnieuw een heropleving. Het aantal starters stijgt met 8,03%. Het aantal starters met een naamloze vennootschap vermindert van 10% tien jaar geleden tot minder dan 2 % nu. Vijf jaar na de start is bijna 70% van de jonge ondernemingen nog actief. Onderscheiding! Toch stopte 30 % ermee of ging failliet. Dat blijft nog altijd een relatief hoog cijfer.

concurrentie te doen. Een goede mix tussen aanleg, juiste mentaliteit, aangepaste vorming, eigen verantwoordelijkheid nemen, gezond risico, hard werken, voldoende steun van partner en omgeving, daar gaat het om. Dat confronteren aan een ervaren startersadviseur, is eigenlijk een noodzaak. Jan en alleman, zonder enige voorwaarde in het avontuur storten, is onverantwoordelijk. Het ondermijnt het welbegrepen vrij ondernemerschap en de gezonde concurrentie.

Het stijgend aantal starters is ongetwijfeld goed nieuws. Dat heeft zeker te maken met de betere vooruitzichten na de economische crisis. Onze KMO–barometer wijst trouwens in dezelfde richting. We kunnen het niet genoeg herhalen. UNIZO staart zich niet blind

Daarom blijft www.startersservice.be de juiste klik naar een echt verantwoordde en vrije

op die groeicijfers. Zo beschikken we nu nog niet over het onderscheid tussen starters

keuze.

in hoofdberoep en die in bijberoep. Amper 10 % van de starters in bijberoep stoten ooit door naar fulltime zelfstandige. Dat percentage blijft te laag. Overigens blijft het nog altijd beter een niet rendabele zaak tijdig te stoppen, liever dan failliet te gaan met alle gevolgen van dien. Tegelijk wordt het hoog tijd het absolute taboe op gefailleerden te doorbreken. Wie er door allerlei tegenslagen slachtoffer van wordt, verdient een nieuwe kans. Daarom

Karel Van Eetvelt

richtten we samen met ons Sociaal Verzekeringsfonds Zenito trouwens Tussenstap.be op

UNIZO – Gedelegeerd Bestuurder

voor het opvangen en begeleiden van gefailleerden.

[email protected]

UNIZO STARTERSATLAS 2011 met medewerking van Graydon

7

Werkwijze In 2004 startte UNIZO, Unie van Zelfstandige Ondernemers, met de publicatie van de Startersatlas. Dit werk bundelde voor het eerst alle startersgrafieken en begeleidende teksten. Naar jaarlijkse gewoonte, telkens voor de Vlaamse Startersdag, die dit jaar doorgaat op 18 mei 2011, maakt de ondernemersorganisatie een update van deze Startersatlas. Ten opzichte van de voorbije jaren is er echter een belangrijke wijziging opgetreden voor wat betreft het aanleveren van de cijfers. Vanaf dit jaar worden de starterscijfers aangeleverd door Graydon Belgium NV. Door deze nieuwe samenwerking hopen we nog beter en ruimer cijfermateriaal te kunnen publiceren. In samenwerking met onze nieuwe partner werden de gegevens van de Kruispuntbank voor Ondernemingen (KBO), BTW-gegevens, het Belgisch Staatsblad, de RSZ,... geanalyseerd en verder bewerkt. Het resultaat zijn verschillende statistieken die zo dicht mogelijk aansluiten bij de werkelijkheid. Daarbij werden enkele keuzes gemaakt. Die worden hieronder uitgelegd. Vergelijkingen met vorige startersatlassen zullen moeilijk zijn aangezien de gegevens uit de KBO nog verrijkt worden met verschillende databases.

Ondernemingen en ondernemers Het grootste deel van deze Startersatlas richt zich op

8

nieuwe ondernemingen. Het gaat om ondernemingen die nieuw worden ingeschreven in de KBO, de Kruispuntbank voor Ondernemingen. De gegevens hiervoor worden aangeleverd door Graydon Belgium NV.

van eerste inschrijving in de KBO genomen. Dit is in principe de datum van neerlegging van de akten bij de griffie van de Handelsrechtbank. Zo bekomen we de meest volledige statistieken.

Wanneer twee of meer personen samen één nieuwe onderneming oprichten, wordt in de statistiek slechts één nieuwe onderneming geteld.

Relevante juridische vormen

Omgekeerd is het ook zo dat één persoon twee nieuwe ondernemingen kan oprichten. In dat geval komen deze twee nieuwe ondernemingen in de statistiek terecht. Er worden immers twee nieuwe ondernemingsnummers gecreëerd.

Reële startdatum in plaats van administratieve Wanneer komt een onderneming in de statistiek terecht? Een onderneming die zich in december inschrijft in de KBO omdat ze in januari wil starten, kan ofwel in december ofwel in januari opgenomen worden in de statistiek. Voor deze studie wordt ervoor geopteerd om voor de zelfstandigen zonder vennootschap of eenmanszaken de effectieve startdatum als referentiedatum te gebruiken. De onderneming uit het hoger beschreven voorbeeld wordt in deze studie dus in januari meegeteld in de statistiek. Voor de vennootschappen wordt als startdatum de datum


In de brutostatistiek zijn alle ondernemingen en organisaties opgenomen die ingeschreven zijn in de KBO. Het probleem is echter dat niet alle inschrijvingen in de KBO betrekking hebben op ondernemingen in de ware betekenis van het woord. Daarom zijn in deze studie enkel de eenmanszaken en de vennootschappen opgenomen. Dit houdt in dat onder meer volgende juridische vormen niet werden opgenomen in de statistiek: vzw’s, verenigingen van mede-eigenaars, Europese Economische Samenwerkingsverbanden in diverse vormen en publiekrechterlijke vennootschappen. Al deze juridische entiteiten ‘verontreinigden’ tot nu toe de gegevens over startende ondernemingen. Verder moet er ook rekening worden gehouden met het feit dat omvormingen van een eenmanszaak naar een vennootschap niet altijd als dusdanig kunnen worden geduid. Ze werden dan ook verwerkt als ‘startende’ ondernemingen. De cijfers vermeld in de Startersatlas werden samengesteld per einde april 2011.

De beste bron De statistieken die op basis van de analyse van Graydon Belgium NV en UNIZO Startersservice werden opgesteld en geïnterpreteerd, zijn nog voor verbetering vatbaar. Ze zijn immers gebaseerd op de beschikbare gegevens en die zijn op dit moment nog onvolledig. Pas als de gegevens van de

Rijksdienst voor Sociale Verzekering der Zelfstandigen - het RSVZ- (adressen, statuut, niet-BTW-plichtigen, onderscheid hoofd- en bijberoep…) worden vrijgemaakt en gekoppeld aan de gegevens zoals ze in deze studie werden geselecteerd, kunnen echt 100% correcte cijfers worden gegeven.


In afwachting zal de UNIZO Startersatlas echter de meest betrouwbare bron zijn. Een bron die duidelijk aangeeft wat de cijfers wél en niet zeggen.

9

Record aantal starters in 2010: meer dan 72.000 In 2010 werden er in België 72.215 nieuwe onderne-

in het recordjaar 2007. Door de minder gunstige eco-

negatieve tendens werd in 2010 dus omgebogen wat

mingen opgestart. Dat zijn er 8,03% meer dan vorig

nomische situatie kenden we de voorbije 2 jaren een

erop wijst dat we stilaan uit het dal aan het klimmen

jaar en iets meer dan 400 ondernemingen meer dan

daling van het aantal gestarte ondernemingen. Deze

zijn.

FEDERAAL NIVEAU Procentuele verandering t.o.v. vorig jaar

Totaal 2005

57.440

2006

66.028

2007

71.797

8,74%

2008

69.125

-3,72%

2009

66.848

-3,29%

2010

72.215

8,03%

14,95%

Evolutie van het totaal aantal starters 80.000 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 Totaal

2005

2006

2007

2008

2009

2010

57.440

66.028

71.797

69.125

66.848

72.215 bron:

WWW.UNIZO.BE


WWW.GRAYDON.BE

11

Status-quo in eerste kwartaal 2011 In het eerste kwartaal van 2011 blijft het aantal star-

maanden van vorig jaar. De stijgende tendens van

met het crisisjaar 2009 doen we toch nog steeds ruim

ters ongeveer gelijk in vergelijking met de eerste drie

2010 wordt een beetje afgeremd, maar in vergelijking

9% beter.

FEDERAAL NIVEAU Procentuele verandering t.o.v. vorig jaar

Totaal 2005

15.611

2006

18.058

15,67%

2007

19.298

6,87%

2008

19.076

-1,15%

2009

17.938

-5,97%

2010

19.570

9,10%

2011

19.497

-0,37%

Evolutie van het totaal aantal starters tijdens het eerste kwartaal 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 Totaal

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

15.611

18.058

19.298

19.076

17.938

19.570

19.632 bron:

WWW.UNIZO.BE

12


WWW.GRAYDON.BE

Zwaartepunt blijft in Vlaanderen, grootste stijging in Brussels Gewest Geografisch gezien blijft het zwaartepunt van de star-

Wallonië (27%) en Brussel (13%). Deze geografische

of waarvan het adres in België niet gekend is, gevoelig

tersactiviteit in Vlaanderen liggen. Met 40.914 starters

spreiding van het aantal starters is de laatste 5 jaren

toeneemt de laatste 2 jaren.

of ruim 56% van het totaal aantal startende onder-

zeer constant gebleven. Wel stellen we vast dat het

nemingen scoort Vlaanderen opvallend beter dan

aandeel van bedrijven met een zetel in het buitenland

VLAAMS GEWEST

Totaal

Aandeel van het gewest

BRUSSELS GEWEST

Totaal


WAALS GEWEST

Totaal


BEDRIJVEN MET ZETEL IN BUITENLAND of zonder gekend adres in België

Totaal

Evolutie van het aantal startende ondernemingen per gewest 45.000


2005

33.527

58,37%

7.572

13,18%

15.818

27,54%

523

0,91%

2006

38.259

57,94%

8.613

13,04%

18.463

27,96%

693

1,05%

2007

41.479

57,77%

9.831

13,69%

19.895

27,71%

592

0,82%

2008

40.298

58,30%

8.911

12,89%

19.043

27,55%

873

1,26%

2009

38.247

57,21%

8.194

12,26%

18.001

26,93%

2.406

3,60%

2010

40.914

56,66%

9.255

12,82%

19.541

27,06%

2.505

3,47%

40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 Vlaams Gewest

2005

2006

2007

2008

2009

2010

33.527

38.259

41.479

40.298

38.247

40.914

Brussels Gewest

7.572

8.613

9.831

8.911

8.194

9.255

Waals Gewest

15.818

18.463

19.895

19.043

18.001

19.541

523

693

592

873

2.406

2.505


bron:

WWW.UNIZO.BE


WWW.GRAYDON.BE

13

Brussel doet het beter dan de andere gewesten Ten opzichte van 2009 stellen we vast dat Brussel de

het jaar voordien, gaat het ruimschoots Wallonië (+

kenden we in het Brussels Gewest immers de sterkste

grootste procentuele stijging kende. Met 9.255 star-

8,56%) en Vlaanderen (+ 6,97%) vooraf. De tendens

daling van het aantal starters.

ters, wat neerkomt op een stijging van 12,95% t.o.v.

van de afgelopen 2 jaar wordt dus doorbroken. Toen

FEDERAAL NIVEAU

Totaal

14

VLAAMS GEWEST

Procentuele verandering t.o.v. vorig jaar

Totaal

BRUSSELS GEWEST


Totaal



WAALS GEWEST

Totaal



Totaal

2005

57.440

2006

66.028

14,95%

38.259

14,11%

8.613

13,75%

18.463

16,72%

693

32,50%

2007

71.797

8,74%

41.479

8,42%

9.831

14,14%

19.895

7,76%

592

-14,57%

2008

69.125

-3,72%

40.298

-2,85%

8.911

-9,36%

19.043

-4,28%

873

47,47%

2009

66.848

-3,29%

38.247

-5,09%

8.194

-8,05%

18.001

-5,47%

2.406

175,60%

2010

72.215

8,03%

40.914

6,97%

9.255

12,95%

19.541

8,56%

2.505

4,11%

33.527

7.572

15.818


523

Brussel start positief in eerste kwartaal 2011, andere gewesten stagneren In het eerste kwartaal van 2011 is het opmerkelijk dat het aantal starters in Vlaanderen en

VLAAMS GEWEST

Wallonië licht achteruit gaat, terwijl het Brussels Hoofdstedelijk Gewest verder doorstijgt met 8,67% t.o.v. het eerste kwartaal van 2010.

Totaal 2005

BRUSSELS GEWEST


Totaal

9.143


WAALS GEWEST



Totaal

1.983

Totaal

4.310


175

2006

10.497

14,81%

2.234

12,66%

5.132

19,07%

195

11,43%

2007

11.292

7,57%

2.585

15,71%

5.245

2,20%

176

-9,74%

2008

11.254

-0,34%

2.359

-8,74%

5.303

1,11%

160

-9,09%

2009

10.328

-8,23%

2.111

-10,51%

4.902

-7,56%

597

273,13%

2010

11.082

7,30%

2.388

13,12%

5.305

8,22%

795

33,17%

2011

11.049

-0,30%

2.595

8,67%

5.302

-0,06%

551

-30,69%

Evolutie van het aantal startende ondernemingen per gewest - Eerste kwartaal 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Vlaams Gewest

9.143

10.497

11.292

11.254

10.328

11.082

11.198

Brussels Gewest

1.983

2.234

2.585

2.359

2.111

2.388

2.606

Waals Gewest

4.310

5.132

5.245

5.303

4.902

5.305

5.333

175

195

176

160

597

795

495


bron:

WWW.UNIZO.BE


WWW.GRAYDON.BE

15

Brussel heeft opnieuw hoogste startersdichtheid, Wallonië blijft minst ondernemend Net zoals dit de vorige jaren het geval was, is de star-

met 5,5 starters per 1000 inwoners (1 starter per 179

onale ondernemingen. De ‘herkomst’ van een bedrijf

tersdichtheid opnieuw het hoogst in Brussel, gevolgd

inwoners) het slechtste.

wordt immers bepaald aan de hand van de maat-

door Vlaanderen en Wallonië. In Vlaanderen startte ongeveer 6,5 op 1000 inwoners een onderneming op, wat neerkomt op 1 starter per 153 inwoners. Per 1000 Brusselaars waren er ongeveer 8,5 die een eigen zaak uit de grond stampten. Wallonië daarentegen scoort

Aantal inwoners bron: FOD economie- Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie - bevolkingscijfers per 1 januari 2010 Federaal

Brussel dankt zijn hoge startersconcentratie voor een groot deel aan zijn functie als hoofdstad van het land en van de Europese Unie en de daaraan verbonden aanwezigheid van Europese instellingen en internati-

aandeel in % op totale bevolking federaal

10.839.905

Aantal starters bron: Graydon Belgium nv www. graydon.be in samenwerking met UNIZO - www.unizo.be

schappelijke zetel van de onderneming en Brussel trekt als hoofdstad verhoudingsgewijs meer ondernemingen en maatschappelijke zetels aan. De Brusselse cijfers moeten dan ook vanuit een ander oogpunt bekeken worden dan die voor Vlaanderen en Wallonië.

aandeel in % op totaal aantal starters federaal

72.215

150

Vlaams Gewest

6.251.983

57,68%

40.914

56,66%

153

Brussel Hoofdstad

1.089.538

10,05%

9.255

12,82%

118

Waals Gewest

3.498.384

32,27%

19.541

27,06%

179

(*) Categorie “bedrijven met zetel in buitenland of zonder adres gekend in België” werd niet opgenomen in deze tabel

16

1 starter per … inwoners


Antwerpen blijft meest ondernemende provincie van Vlaanderen, WaalsBrabant is uitschieter aan Waalse zijde Voor wat betreft het Vlaamse Gewest, stellen we vast

zijde opnieuw de hekkensluiter met 6,05 starters per

ners scoort Waals-Brabant veel beter dan het Waalse

dat Antwerpen in 2010 opnieuw de hoogste starters-

1000 inwoners.

gemiddelde. De andere provincies hebben allen een

dichtheid had. Antwerpen gaat Limburg vooraf met 6,94 starters per 1000 inwoners, of 1 starter per 144 inwoners. Daarna volgen Limburg, West-Vlaanderen en Oost-Vlaanderen. Vlaams-Brabant is aan Vlaamse Aantal inwoners bron: FOD economie- Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie - bevolkingscijfers per 1 januari 2010 Brussel Hoofdstad

1.089.538

Ondanks het feit dat de startersdichtheid in Wallonië veel kleiner is, vinden we de provincie met de grootste startersdichtheid toch aan Waalse zijde. Met 1 starter per 130 inwoners of 7,72 starters per 1000 inwo-

aandeel in % op totale bevolking federaal

Aantal starters bron: Graydon Belgium nv - www. graydon.be in samenwerking met UNIZO - www.unizo.be

10,05%

9.255

startersdichtheid die lager ligt dan die Vlaams-Brabant, de minst ondernemende Vlaamse provincie. Vooral Hengouwen en Luxemburg scoren opvallend zwak met minder dan 5 starters per 1000 inwoners.

aandeel in % op totaal aantal starters federaal 12,82%

1 starter per … inwoners 118

Vlaams Gewest

6.251.983

57,68%

40.914

56,66%

153

West-Vlaanderen

1.159.366

10,70%

7.700

10,66%

151

Oost-Vlaanderen

1.432.326

13,21%

8.950

12,39%

160

Antwerpen

1.744.862

16,10%

12.115

16,78%

144

838.505

7,74%

5.638

7,81%

149

Vlaams Brabant

1.076.924

9,93%

6.511

9,02%

165

Waals Gewest

3.498.384

32,27%

19.541

27,06%

179

Waals Brabant

379.515

3,50%

2.929

4,06%

130

1.309.880

12,08%

6.414

8,88%

204

Limburg

Henegouwen Namen Luik Luxemburg Federaal

472.281

4,36%

2.638

3,65%

179

1.067.685

9,85%

6.225

8,62%

172

269.023

2,48%

1.335

1,85%

202

10.839.905

72.215


150

17

Provincie Antwerpen telt opnieuw het grootste aantal nieuwe ondernemingen De prestaties van de Belgische provincies en het

provincie Antwerpen (16,78%) in 2010 opnieuw het

met het kleinste aantal startende ondernemingen zijn

Brussels Gewest lopen sterk uiteen. Zoals dat de vo-

grootst. Op de tweede plaats lost Brussel (12,82%) de

opnieuw terug te vinden aan Waalse zijde met als ab-

rige jaren reeds het geval was, is het aandeel van de

provincie Oost-Vlaanderen (12,39%) af. De provincies

solute uitschieter de provincie Luxemburg (1,85%).

2005 2006 2007 2008 2009 2010

18

WestVlaanderen

OostVlaanderen

Antwerpen

6.474

7.528

9.618

4.594

5.313

7.572

2.397

5.317

2.221

4.665

1.218

523

11,27%

13,11%

16,74%

8,00%

9,25%

13,18%

4,17%

9,26%

3,87%

8,12%

2,12%

0,91%

7.098

8.710

11.237

5.061

6.153

8.613

2.728

6.310

2.607

5.488

1.330

693

10,75%

13,19%

17,02%

7,66%

9,32%

13,04%

4,13%

9,56%

3,95%

8,31%

2,01%

1,05%

Limburg

Vlaams Brabant

Brussel hoofdstad

Waals Brabant

Bedrijven met zetel in buitenland of zonder gekend adres in Luxemburg België FEDERAAL

Henegouwen

Namen

Luik

7.714

9.227

12.021

5.903

6.614

9.831

2.879

6.782

2.754

5.995

1.485

592

10,74%

12,85%

16,74%

8,22%

9,21%

13,69%

4,01%

9,45%

3,84%

8,35%

2,07%

0,82%

7.444

8.997

11.746

5.740

6.371

8.911

2.846

6.494

2.639

5.703

1.361

873

10,77%

13,02%

16,99%

8,30%

9,22%

12,89%

4,12%

9,39%

3,82%

8,25%

1,97%

1,26%

7.159

8.426

11.187

5.372

6.103

8.194

2.685

6.060

2.407

5.580

1.269

2.406

10,71%

12,60%

16,73%

8,04%

9,13%

12,26%

4,02%

9,07%

3,60%

8,35%

1,90%

3,60%

7.700

8.950

12.115

5.638

6.511

9.255

2.929

6.414

2.638

6.225

1.335

2.505

10,66%

12,39%

16,78%

7,81%

9,02%

12,82%

4,06%

8,88%

3,65%

8,62%

1,85%

3,47%


57.440 66.028 71.797 69.125 66.848 72.215

Aandeel van de startende ondernemingen in het eerste kwartaal 2011 per provincie West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen 8%

2%

2%

11%

Antwerpen

4%

Limburg

13% 9%

Vlaams-Brabant Brussel hoofdstad

4% 17%

Waals Brabant Henegouwen

13%

Namen 9%

8%

Luik Luxemburg Bedrijven met zetel in buitenland of zonder gekend adres in België

bron:

WWW.UNIZO.BE

WWW.GRAYDON.BE


19

Aantal starters: stijging in alle provincies, Antwerpen en West-Vlaanderen sterkste stijgers aan Vlaamse zijde In vergelijking met 2008 en 2009 stellen we voor 2010

zien stijgen met respectievelijk 8,30% en 7,56%. Voor

11,56%. In 2009 was Luik ook reeds de provincie met

een stijging vast van het aantal starters in alle provin-

de sterkste stijgers moeten we echter in Brussel en

de kleinste daling van het aantal starters.

cies. Aan Vlaamse zijde zijn het vooral Antwerpen en

Wallonië zijn. Na Brussel (+ 12,95%) spant de provin-

West-Vlaanderen die het aantal starters het sterkst

cie Luik de kroon door een stijging met maar liefst

WestVlaanderen

OostVlaanderen

2005

6.474

7.528

9.618

4.594

5.313

7.572

2.397

5.317

2.221

4.665

1.218

523

57.440

2006

7.098

8.710

11.237

5.061

6.153

8.613

2.728

6.310

2.607

5.488

1.330

693

66.028

9,64%

15,70%

16,83%

10,17%

15,81%

13,75%

13,81%

18,68%

17,38%

17,64%

9,20%

32,50%

2007 2008 2009 2010

20

Antwerpen

Limburg

Vlaams Brabant

Brussel hoofdstad

Waals Brabant


Henegouwen

Namen

Luik

7.714

9.227

12.021

5.903

6.614

9.831

2.879

6.782

2.754

5.995

1.485

592

8,68%

5,94%

6,98%

16,64%

7,49%

14,14%

5,54%

7,48%

5,64%

9,24%

11,65%

-14,57%

7.444

8.997

11.746

5.740

6.371

8.911

2.846

6.494

2.639

5.703

1.361

873

-3,50%

-2,49%

-2,29%

-2,76%

-3,67%

-9,36%

-1,15%

-4,25%

-4,18%

-4,87%

-8,35%

47,47%

7.159

8.426

11.187

5.372

6.103

8.194

2.685

6.060

2.407

5.580

1.269

2.406

-3,83%

-6,35%

-4,76%

-6,41%

-4,21%

-8,05%

-5,66%

-6,68%

-8,79%

-2,16%

-6,76%

175,60%

7.700

8.950

12.115

5.638

6.511

9.255

2.929

6.414

2.638

6.225

1.335

2.505

7,56%

6,22%

8,30%

4,95%

6,69%

12,95%

9,09%

5,84%

9,60%

11,56%

5,20%

4,11%


71.797 69.125 66.848 72.215

Oost- en West-Vlaanderen stijgen in eerste kwartaal 2011, Limburg en Waals-Brabant kennen daling van het aantal starters Gedurende de eerste 3 maanden van 2011 steeg het

Vlaanderen doet het goed met een stijging van 2,51%.

aantal startende ondernemingen vooral in Brussel

Limburg is dan weer de enige Vlaamse provincie die in

(+ 9,13%) en Oost-Vlaanderen (+ 3,96%). Ook West-

het eerste kwartaal van 2011 een daling kent van het

OostVlaanderen

Antwerpen

2005

1.815

2.047

2.591

1.225

1.465

1.983

636

1.475

631

1.244

324

175

15.611

2006

1.978

2.417

3.061

1.396

1.645

2.234

759

1.759

748

1.519

347

195

18.058

8,98%

18,08%

18,14%

13,96%

12,29%

12,66%

19,34%

19,25%

18,54%

22,11%

7,10%

11,43%

2007 2008 2009 2010 2011

Brussel hoofdstad

Waals Brabant


WestVlaanderen

Limburg

Vlaams Brabant

aantal starters met -2,33%.

Henegouwen

Namen

Luik

2.074

2.520

3.212

1.633

1.853

2.585

786

1.728

732

1.614

385

176

4,85%

4,26%

4,93%

16,98%

12,64%

15,71%

3,56%

-1,76%

-2,14%

6,25%

10,95%

-9,74%

2.107

2.505

3.232

1.561

1.849

2.359

824

1.772

766

1.552

389

160

1,59%

-0,60%

0,62%

-4,41%

-0,22%

-8,74%

4,83%

2,55%

4,64%

-3,84%

1,04%

-9,09%

1.958

2.240

3.030

1.455

1.645

2.111

709

1.693

632

1.490

378

597

-7,07%

-10,58%

-6,25%

-6,79%

-11,03%

-10,51%

-13,96%

-4,46%

-17,49%

-3,99%

-2,83%

273,13%

2.031

2.372

3.322

1.542

1.815

2.388

821

1.723

720

1.660

381

795

3,73%

5,89%

9,64%

5,98%

10,33%

13,12%

15,80%

1,77%

13,92%

11,41%

0,79%

33,17%

2.082

2.466

3.326

1.506

1.818

2.606

792

1.764

741

1.652

384

495

2,51%

3,96%

0,12%

-2,33%

0,17%

9,13%

-3,53%

2,38%

2,92%

-0,48%

0,79%

-37,74%


19.298 19.076 17.938 19.570 19.632

21

Aandeel eenmanszaken daalt opnieuw, StartersBVBA gaat matig van start Daar waar in 2009 het aandeel van de startende een-

zelfs op 34,03% uit. De andere vennootschapsvormen

Tenslotte werd er in 2010 ook een nieuwe rechtsvorm

manszaken voor het eerst sinds jaren een stijging ken-

maken elk niet meer dan 5% van het totaal aantal op-

in het leven geroepen. De StartersBVBA zag het le-

de, neemt dit aandeel in 2010 opnieuw af. Met 52,17%

gestarte ondernemingen uit.

venslicht met als bedoeling om beginnende onderne-

van het aantal startende ondernemingen gaat het aantal startende eenmanszaken ruim het aantal startende BVBA’s vooraf.

Een andere tendens die we ook de voorbije jaren reeds konden vaststellen, is dat het aandeel van de startende NV (Naamloze Vennootschap) in vrije val is.

Met 25,53% van het aantal opgerichte ondernemin-

Daar waar 10 jaar geleden dat aandeel nog bijna 10%

gen is de BVBA (Besloten Vennootschap met Beperkte

bedroeg, is dat in 2010 gedaald tot 1,82% van het to-

Aansprakelijkheid) nog steeds de belangrijkste ven-

taal aantal opgestarte ondernemingen. Een tendens

nootschapsvorm. Samen met de EBVBA (Eenpersoons

die er lijkt op te wijzen dat er minder grote bedrijven

BVBA) en de SBVBA (Starters BVBA) komt dit aandeel

worden opgericht.

NV 2005 2006 2007 2008 2009 2010

22

BVBA

EVBA

SVBA

CV

CVBA

CVOH

COMA

COMV

LV

mers de mogelijkheid te bieden een rechtspersoon op te richten zonder daarbij onmiddellijk een belangrijk startkapitaal te moeten ophoesten. Met slechts 472 opgerichte StartersBVBA’s, wat neerkomt op 0,65% van het aantal opgerichte ondernemingen, was deze start geen onverdeeld succes

VOF

ESV

MS

VBR

Eenmanszaak

2230

14.880

3.858

0

551

0

137

42

1.057

78

1.039

25

0

1.117

32.426

3,88%

25,91%

6,72%

0,00%

0,96%

0,00%

0,24%

0,07%

1,84%

0,14%

1,81%

0,04%

0,00%

1,94%

56,45%

2245

17.175

4.380

0

627

0

174

89

1.321

102

1.208

20

1

1.214

37.472

3,40%

26,01%

6,63%

0,00%

0,95%

0,00%

0,26%

0,13%

2,00%

0,15%

1,83%

0,03%

0,00%

1,84%

56,75%

2241

18.602

5.325

0

660

0

147

62

1.762

128

1.490

30

3

1.372

39.975

3,12%

25,91%

7,42%

0,00%

0,92%

0,00%

0,20%

0,09%

2,45%

0,18%

2,08%

0,04%

0,00%

1,91%

55,68%

1613

18.443

5.513

0

602

0

157

51

2.631

158

1.883

15

1

1.525

36.533

2,33%

26,68%

7,98%

0,00%

0,87%

0,00%

0,23%

0,07%

3,81%

0,23%

2,72%

0,02%

0,00%

2,21%

52,85%

1265

16.379

5.072

1

601

0

165

34

2.916

211

1.915

19

1

2.479

35.790

1,89%

24,50%

7,59%

0,00%

0,90%

0,00%

0,25%

0,05%

4,36%

0,32%

2,86%

0,03%

0,00%

3,71%

53,54%

1312

18.436

5.667

472

664

0

147

38

3.318

198

2.077

22

0

2.186

37.678

1,82%

25,53%

7,85%

0,65%

0,92%

0,00%

0,20%

0,05%

4,59%

0,27%

2,88%

0,03%

0,00%

3,03%

52,17%


TOTAAL 57.440 66.028 71.797 69.125 66.848 72.215

Starters: evolutie per rechtsvorm van 2005 -2010 45000

40000

35000

30000

25000

20000

15000

10000

5000

0 NV BVBA EVBA SVBA CV CVBA CVOH COMA COMV LV VOF ESV MS Vereniging naar Buitenlands recht Eenmanszaak

2005 2230 14.880 3.858 0 551 0 137 42 1.057 78 1.039 25 0 1.117 32.426

2006 2245 17.175 4.380 0 627 0 174 89 1.321 102 1.208 20 1 1.214 37.472

2007 2241 18.602 5.325 0 660 0 147 62 1.762 128 1.490 30 3 1.372 39.975

2008 1613 18.443 5.513 0 602 0 157 51 2.631 158 1.883 15 1 1.525 36.533

2009 1265 16.379 5.072 1 601 0 165 34 2.916 211 1.915 19 1 2.479 35.790

2010 1312 18.436 5.667 472 664 0 147 38 3.318 198 2.077 22 0 2.186 37.678

bron:

WWW.UNIZO.BE

WWW.GRAYDON.BE


23

Aantal startende vennootschappen stijgt sterk In tegenstelling tot 2009 toen het aantal startende

aantal in 2010 met maar liefst 11,20% vooruit. Het

vennootschappen de sterkste daling kende, gaat dat

aantal startende eenmanszaken kende een lichtere

Eenmanszaken

Vennootschappen

2005

32.426

25.014

2006

37.472

28.556

15,56%

14,16%

45.000

39.975

31.822

40.000

6,68%

11,44%

36.533

32.592

-8,61%

2,42%

35.790

31.058

25.000

-2,03%

-4,71%

20.000

37.678

34.537

15.000

5,28%

11,20%

2007 2008 2009 2010

Eenmanszaken

Evolutie van het aantal startende vennootschapsvormen en eenmanszaken

35.000 30.000

10.000

Vennootschappen

2005

56,45%

43,55%

2006

56,75%

43,25%

2007

55,68%

44,32%

2008

52,85%

47,15%

2009

53,54%

46,46%

2010

52,17%

47,83%

24

stijging ten opzichte van 2009 met + 5,28%.

5.000 0

2005

2006

2007

2008

2009

2010

Eenmanszaken

32.426

37.472

39.975

36.533

35.790

37.678

Vennootschappen

25.014

28.556

31.822

32.592

31.058

34.537

bron:

WWW.UNIZO.BE


WWW.GRAYDON.BE

Intellectuele dienstverlening, bouw en detailhandel populairste sectoren De top 3 van de populairste sectoren in 2010 bestaat

verlening (+ 10,40%). De automobielsector (-4,30%)

bijhoudt. Het verschil tussen beide sommen is dus het

uit de intellectuele dienstverlening (12,99%), de bouw

en de horeca (- 1,04%) zijn 2 grote sectoren die in 2010

verschil tussen de bedrijven waarvan de activiteit ge-

(10,78%) en de detailhandel (8,75%). Samen met de

klappen kregen voor wat betreft het aantal starters.

kend is en de rest.

Opgelet: het totaal aantal opgestarte ondernemingen

Aantal startende ondernemingen in België (2005-

in 2010 (72.215) verschilt van de som die je in onder-

2010)

horeca (6,70%) nemen deze 3 sectoren bijna de helft van het aantal starters voor hun rekening. Opvallendste stijgers binnen de sectoren zijn de

staande tabellen kan maken van alle sectoren. In de

communicatie- en IT-sector (+ 32,67%), de medische

praktijk is het immers zo dat de Kruispuntbank On-

dienstverlening (+ 18,97%) en de intellectuele dienst-

dernemingen niet voor alle bedrijven een nacecode 2005

2006

2007

2008

2009

2010

Automobielsector (handel & onderhoud)

1.110

1.235

1.305

1.190

1.164

1.114

Bouwnijverheid

7.192

8.421

9.738

8.258

7.387

7.784

Communicatie & IT

1.229

1.744

1.792

1.551

1.607

2.132

Detailhandel

5.741

5.931

6.320

5.928

6.136

6.318

545

768

883

789

695

907

Financiele diensten Gezondheidszorg

9

15

22

44

40

34

Groothandel

1.862

1.962

1.972

1.760

1.677

1.748

Handelsbemiddeling

2.878

3.391

2.708

1.910

1.940

1.989

Horeca

5.015

5.114

5.067

5.040

4.892

4.841

Overige pers. diensten

2.705

2.990

3.458

3.868

3.675

3.878

Vervoer & logistiek

1.538

1.707

1.759

1.681

1.363

1.397

Zakelijke diensten & immobiliën

3.585

4.426

4.831

5.234

5.008

5.368

Overige

1.189

1.356

1.308

1.809

1.567

1.673

INDUSTRIE - Agro, bosbouw en visserij

1.886

2.145

2.118

1.915

1.530

1.522

INDUSTRIE - Chemie

154

203

173

167

155

157

INDUSTRIE - vervaardiging hout(producten)

308

373

335

259

231

291


25

2005

2006

2007

2008

2009

2010

INDUSTRIE - vervaardiging ICT en elektronica

98

100

97

91

108

102

INDUSTRIE - vervaardiging metaal(producten)

532

586

650

536

363

420

INDUSTRIE - vervaardiging papier, druknijverheid

548

642

759

379

345

316

INDUSTRIE - vervaardiging textiel, kleding en leer

178

178

197

149

141

131

INDUSTRIE - Vervaardiging Voedingsmiddelen

391

360

378

315

299

307

INDUSTRIE - Overige

561

560

657

681

713

768

VRIJE BEROEPEN - Medische diensten

974

1.276

1.242

1.086

986

1.173

6.974

8.157

8.952

9.239

8.498

9.382

VRIJE BEROEPEN - Overige intellectuele dienstverlening VRIJE BEROEPEN - Accountancysector VRIJE BEROEPEN - Bouwkundige sector VRIJE BEROEPEN - Juridische sector TOTAAL OPRICHTINGEN

667

849

725

702

666

726

2.302

2.887

2.964

2.733

2.525

2.724

125

152

180

151

144

247

57.440

66.028

71.797

69.125

66.848

72.215

bron: Graydon Belgium nv - www.graydon.be, in samenwerking met UNIZO - www.unizo.be

Procentueel aandeel per sector t.o.v. het federaal niveau (2005-2011) 2005 Automobielsector (handel & onderhoud) Bouwnijverheid Communicatie & IT

2006

2007

2008

2009

2010

1,93%

1,87%

1,82%

1,72%

1,74%

1,54%

12,52%

12,75%

13,56%

11,95%

11,05%

10,78%

2,14%

2,64%

2,50%

2,24%

2,40%

2,95%

Detailhandel

9,99%

8,98%

8,80%

8,58%

9,18%

8,75%

Financiele diensten

0,95%

1,16%

1,23%

1,14%

1,04%

1,26%

Gezondheidszorg

0,02%

0,02%

0,03%

0,06%

0,06%

0,05%

Groothandel

3,24%

2,97%

2,75%

2,55%

2,51%

2,42%

Handelsbemiddeling

5,01%

5,14%

3,77%

2,76%

2,90%

2,75%

Horeca

8,73%

7,75%

7,06%

7,29%

7,32%

6,70%


4,71%

4,53%

4,82%

5,60%

5,50%

5,37%

26


2005

2006

2007

2008

2009

2010

Vervoer & logistiek

2,68%

2,59%

2,45%

2,43%

2,04%

1,93%


6,24%

6,70%

6,73%

7,57%

7,49%

7,43%

Overige

2,07%

2,05%

1,82%

2,62%

2,34%

2,32%


3,28%

3,25%

2,95%

2,77%

2,29%

2,11%

INDUSTRIE - Chemie

0,27%

0,31%

0,24%

0,24%

0,23%

0,22%


0,54%

0,56%

0,47%

0,37%

0,35%

0,40%


0,17%

0,15%

0,14%

0,13%

0,16%

0,14%


0,93%

0,89%

0,91%

0,78%

0,54%

0,58%


0,95%

0,97%

1,06%

0,55%

0,52%

0,44%


0,31%

0,27%

0,27%

0,22%

0,21%

0,18%


0,68%

0,55%

0,53%

0,46%

0,45%

0,43%

INDUSTRIE - Overige

0,98%

0,85%

0,92%

0,99%

1,07%

1,06%


1,70%

1,93%

1,73%

1,57%

1,47%

1,62%

12,14%

12,35%

12,47%

13,37%

12,71%

12,99%

VRIJE BEROEPEN - Overige intellectuele dienstverlening VRIJE BEROEPEN - Accountancysector

1,16%

1,29%

1,01%

1,02%

1,00%

1,01%

VRIJE BEROEPEN - Bouwkundige sector

4,01%

4,37%

4,13%

3,95%

3,78%

3,77%

VRIJE BEROEPEN - Juridische sector

0,22%

0,23%

0,25%

0,22%

0,22%

0,34%



27

Top 25 van de meest voorkomende startersactiviteiten: adviesbureaus op nummer 1 voor cafés en eetgelegenheden Als we het aantal starters per individuele nacecode vergelijken, stellen we vast dat de adviesbureaus op gebied van bedrijfsbeheer en bedrijfsvoering bovenaan de lijst staan. Deze sector telt in 2010 meer dan het dubbel van het aantal starters in de sector van de “cafés en bars” die op de tweede plaats prijken. De top 3 wordt vervolmaakt door de sector van de “eetgelegenheden met beperkte bediening.

TOP 25 van de meest voorkomende startersactiviteiten (NACE 5 Digits gerangschikt op aantallen van het jaar 2010) AANTAL OPRICHTINGEN 2005

2006

2007

2008

2009

2010

Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering

2614

3240

3558

3580

3325

3717

Cafés en bars

1683

1669

1595

1726

1710

1645

Eetgelegenheden met beperkte bediening

1576

1655

1538

1413

1501

1555

Computerconsultancy-activiteiten

1297

1514

1748

1413

1141

1273

Schoonheidsverzorging

972

1037

1202

1201

1059

1233

Landschapsverzorging

1012

1290

1395

1167

1078

1145

Overige zakelijke dienstverlening, n.e.g.

604

820

806

972

1031

1131

Draadloze telecommunicatie

726

1203

1175

653

737

1070

Bouwarchitecten

991

1311

1218

1093

929

1048

Elektrotechnische installatiewerken aan gebouwen

1074

1107

1367

1151

989

1013

Eetgelegenheden met volledige bediening

1182

1129

1188

1123

934

876

Holdings

506

714

822

726

647

869

Algemene bouw van residentiële gebouwen

761

835

908

804

695

841

Schrijnwerk

838

928

1064

896

852

841

Haarverzorging

683

777

889

832

872

818

Handelsbemiddeling in goederen, algemeen assortiment

956

1181

881

723

751

774

Overige gespecialiseerde bouwwerkzaamheden

1153

1534

1771

836

666

702

Adviesbureaus op het gebied van public relations en communicatie

444

488

554

553

583

655

Markt- en straathandel in andere artikelen

156

146

228

226

594

627

Sauna’s, solaria, baden enz.

329

452

585

563

537

546

28


AANTAL OPRICHTINGEN 2005

2006

2007

2008

2009

2010

Handelsbemiddeling gespecialiseerd in andere goederen

967

1244

943

522

540

544

Ingenieurs en aanverwante technische adviseurs, exclusief landmeters

391

472

504

482

583

527

Gemengd bedrijf

633

776

690

678

541

517

Bemiddeling bij de aankoop, verkoop en verhuur van onroerend goed voor een vast bedrag of op contractbasis

542

622

735

514

476

514

Overige persoonlijke diensten

283

275

329

502

433

499



29

Aandeel startende vrouwen stijgt spectaculair de afgelopen 5 jaar Voor het vijfde jaar op rij stijgt het aandeel van de

indicatie dat de diverse sensibiliseringscampagnes en

In 2010 werden er in totaal 23.292 of 61,82% mannelij-

startende vrouwen. Daar waar in 2005 slechts 32,32%

projecten, waaronder ook de projecten “Vrouwelijk

ke starters geregistreerd en 14.156 of 37,57% vrouwe-

van het aantal starters een vrouw was, is dat aandeel

ondernemen” en “Kennisplatform voor starters” van

lijke starters. Van 0,61% nieuwe eenmanszaken werd

in 2010 met meer dan 5% gestegen tot 37,57%. Een

UNIZO Startersservice, stilaan hun vruchten afwerpen.

het geslacht van de zaakvoerder niet geregistreerd.

MAN 2005 2006 2007 2008 2009 2010

VROUW

onbekend

21.145

10.480

801

65,21%

32,32%

2,47%

24.260

12.591

621

64,74%

33,60%

1,66%

26.453

13.368

154

66,17%

33,44%

0,39%

23.534

12.873

126

64,42%

35,24%

0,34%

22.981

12.549

260

64,21%

35,06%

0,73%

23.292

14.156

230

61,82%

37,57%

0,61%

Genderevolutie bij startende eenmanszaken - Federaal

TOTAAL 32.426 37.472

30.000 25.000 20.000

39.975 36.533 35.790

15.000 10.000 5.000 -

37.678

2005

2006

2007

2008

2009

2010

MAN

21.145

24.260

26.453

23.534

22.981

23.292

VROUW

10.480

12.591

13.368

12.873

12.549

14.156

801

621

154

126

260

230

onbekend

bron:


30

WWW.UNIZO.BE


WWW.GRAYDON.BE

Overlevingsgraad na 5 jaar onder de 70%, Vlaanderen scoort opvallend beter dan Wallonië Na vijf jaar is slechts 67,75% van de opgestarte ondernemingen nog actief. Met andere woorden, van de 66.028 opgestarte bedrijven in 2006, waren er begin 2011 nog 44.737 actief. Bijna 33% of 21.291 ondernemingen overleefden de eerste 5 jaar dus niet.

zaak als stopgezet beschouwd. Er wordt dan een

dan Vlaanderen. Een stopzetting kan het gevolg zijn van een faillissement of een schrapping bij de BTW-administratie. Andere mogelijke redenen zijn een ontbinding, een splitsing, een vereffening, het overlijden van de zaak-

Het overlevingspercentage in Vlaanderen ligt daarbij

voerder of een vrijwillige stopzetting van de activitei-

gevoelig hoger dan dat van België. Daar bestonden

ten.

begin 2011 nog meer dan 70% van de in 2006 opgestarte bedrijven. Brussel (rond het gemiddelde) en vooral Wallonië (62,07%) scoren opvallende slechter

nieuwe onderneming (een vennootschap) opgericht. Deze omvorming wordt niet geregistreerd in de Kruispuntbank Ondernemingen. Het bedrijf wordt dus als stopgezet beschouwd, alhoewel het in werkelijkheid blijft bestaan onder een andere juridische vorm. De reële slaagkansen van een startende onderneming

Let wel: wanneer een eenmanszaak wordt omgevormd naar een vennootschap, wordt de eenmans-

liggen in werkelijkheid dus iets hoger dan onderstaande statistieken aangeven.

Stopzettingen en overlevingsgraad van starters naar jaar van oprichting - federaal

Jaar van oprichting

Aantal starters

Failliet

Ontbonden

Gesplitst

Sluiting van vereffening

Stopzetting activiteit

Uitbater overleden

Schrapping handelsregister door stopzetting

Btw adres is dat van het plaatselijke btw-kantoor

Niet meer onderworpen aan Geschrapt de btwbij de btwadminisadministratie tratie

Totaal stopzettingen

Overlevingsgraad

2005

57.440

3.573

240

0

868

1.755

17

0

4

1.705

12.287

20.449

64,40%

2006

66.028

3.259

206

0

713

2.081

9

0

3

2.365

12.655

21.291

67,75%

2007

71.797

2.722

195

1

573

2.976

13

0

0

2.929

9.795

19.204

73,25%

2008

69.125

1.713

136

0

397

2.809

14

1

1

3.234

5.638

13.943

79,83%

2009

66.848

702

93

0

194

2.756

6

0

0

3.645

1.338

8.734

86,93%

2010

72.215

100

19

0

53

1.882

3

0

0

1.688

13

3.758

94,80%



31

Vlaanderen scoort veel beter dan Wallonië, West-Vlaanderen en VlaamsBrabant hoogste overlevingsgraad Zoals hiervoor reeds vermeld, scoort Vlaanderen

10 starters de eerste vijf jaren. Ook de andere Vlaamse

ger. Enkel Waals-Brabant scoort met 70,89% boven

(70,10%) opvallend beter dan Wallonië (62,07%) voor

provincies scoren boven het Belgische gemiddelde.

het Belgische gemiddelde. Vooral de provincie Hene-

wat betreft de overlevingsgraad na 5 jaar. In VlaamsBrabant en West-Vlaanderen overleven meer dan 7 op

In Wallonië ligt de overlevingsgraad dus gevoelig la-

gouwen scoort slecht. Meer dan 4 op 10 starters hebben daar de boeken dicht gedaan na 5 jaar.

Overlevingsgraad van starters na vijf jaar opgesplitst per provincie (basis = oprichting 2006)

Provincie West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Limburg

Aantal starters 7.098

Failliet 267

Ontbonden

Gesplitst

20

0

Sluiting van vereffening

Stopzetting activiteit

Uitbater overleden

Schrapping handelsregister door stopzetting

69

179

0

0

Btw adres is dat van het plaatselijke btw-kantoor 1

Niet meer onderwor- Geschrapt pen aan de bij de btwbtw-admiadminisnistratie tratie 252

1.236

Totaal stopzettingen 2.024

Overlevingsgraad 71,48%

8.710

359

24

0

117

281

3

0

0

322

1.534

2.640

69,69%

11.237

615

53

0

153

397

1

0

0

376

1.860

3.455

69,25%

5.061

211

18

0

48

136

2

0

0

162

969

1.546

69,45%

Vlaams Brabant

6.153

184

21

0

70

185

0

0

1

233

1.082

1.776

71,14%

Waals Brabant

2.728

92

3

0

32

76

1

0

0

106

484

794

70,89%

Henegouwen

6.310

390

18

0

40

230

0

0

1

268

1.676

2.623

58,43%

Namen

2.607

112

4

0

15

94

1

0

0

98

619

943

63,83%

Luik

5.488

353

12

0

39

188

0

0

0

232

1.353

2.177

60,33%

Luxemburg

1.330

38

2

0

5

40

1

0

0

55

325

466

64,96%

Vlaams Gewest

38.259

1.636

136

0

457

1.178

6

0

2

1.345

6.681

11.441

70,10%

Brussels Gewest

8.613

638

31

0

125

267

0

0

0

254

1.473

2.788

67,63%

Waals Gewest

18.463

985

39

0

131

628

3

0

1

759

4.457

7.003

62,07%

Federaal

66.028

3.259

206

0

713

2.081

9

0

3

2.365

12.655

21.291

67,75%

32



Overlevingsgraad per sector: financiële dienstverlening scoort uitstekend, communicatie en IT en horeca zeer slecht In de sector van de financiële dienstverlening over-

Dat heeft vooral te maken met de hoge toetredings-

meer dan 1 op 2 starters in deze sector overleeft de

leeft 92,62% de eerste vijf jaar. Met andere woorden,

voorwaarden (startkapitaal, diplomavereisten, …)

eerste 5 jaar niet.

van de bedrijven die in 2006 in de financiële sector

voor deze sectoren.

werden opgericht, is nog 92,62% actief. Voor bedrij-

In de horeca bedraagt de overlevingsgraad na 5 jaar

Aan de keerzijde van de medaille vinden we voorna-

54,55%. Andere voorname sectoren waarvan de over-

melijk de populaire sectoren, zoals de communica-

levingsgraad na 5 jaar gevoelig onder het gemiddelde

tie- en IT-sector en de horeca. In de communicatie- en

ligt, zijn het vervoer en logistiek (60,31%) en de detail-

Ook in de industriële sectoren ligt de overlevings-

IT-sector is slechts 41,24% van de in 2006 opgerichte

handel (60,83%).

graad na 5 jaar meestal ver boven het gemiddelde.

bedrijven nog actief na 5 jaar. Met andere woorden,

ven die in 2008 in dezelfde sector opstartten, geldt dat momenteel nog 97,38% actief is.

Overlevingsgraad van startende bedrijven per sector (periode 2005-2010) 2005

2006

2007

2008

2009

2010

Automobielsector (handel & onderhoud)

68,55%

71,08%

76,33%

81,83%

89,68%

95,89%

Bouwnijverheid

68,82%

72,51%

77,26%

84,91%

91,36%

97,28%

Communicatie & IT

48,04%

41,24%

47,64%

58,17%

66,67%

87,37%

Detailhandel

56,54%

60,83%

65,62%

71,63%

82,34%

93,54%

Financiele diensten

89,64%

92,62%

92,45%

97,38%

97,71%

99,34%

Gezondheidszorg

73,33%

76,00%

71,88%

70,69%

84,09%

92,11%

Groothandel

71,50%

75,65%

80,67%

86,75%

93,10%

98,10%

Handelsbemiddeling

42,56%

40,46%

50,68%

62,12%

71,63%

88,30%

Horeca

50,23%

54,55%

61,46%

68,85%

80,34%

93,39%


63,42%

64,80%

69,94%

75,65%

83,49%

93,64%

Vervoer & logistiek

55,56%

60,31%

64,19%

75,03%

82,56%

93,74%


73,26%

75,88%

79,94%

86,55%

95,09%

95,63%

Overige

69,78%

72,61%

77,13%

80,90%

89,16%

95,83%


75,37%

79,08%

84,25%

89,00%

94,73%

98,11%


33

2005

2006

2007

2008

2010

INDUSTRIE - Chemie

78,71%

78,05%

79,66%

86,21%

89,09%

96,23%


67,53%

74,13%

77,49%

79,62%

88,31%

96,25%


69,31%

72,82%

84,91%

84,04%

91,15%

99,05%


67,73%

73,42%

76,10%

83,39%

90,86%

96,68%


57,12%

65,03%

66,32%

81,98%

87,03%

95,91%


69,83%

65,17%

74,26%

70,97%

87,41%

94,66%


70,30%

73,48%

75,72%

85,28%

87,17%

96,43%

INDUSTRIE - Overige

72,38%

78,22%

81,64%

85,88%

92,89%

96,85%


66,09%

65,76%

70,56%

73,35%

89,71%

96,72%

VRIJE BEROEPEN - Overige intellectuele dienstverlening

65,05%

70,03%

75,99%

82,59%

87,70%

95,39%

VRIJE BEROEPEN - Accountancysector

79,40%

78,76%

85,73%

87,13%

94,63%

98,63%

VRIJE BEROEPEN - Bouwkundige sector

69,95%

73,77%

78,16%

84,02%

91,00%

97,13%

VRIJE BEROEPEN - Juridische sector

58,91%

61,15%

71,82%

74,68%

80,14%

95,58%


34

2009


13% van de nieuwe ondernemingen heeft personeel in dienst binnen het jaar Vorig jaar nam 13,18% van de starters personeel in

reeds uitgroeien tot een groot bedrijf met meer dan

Opgelet, het feit dat de ondernemers voor zichzelf

dienst binnen het eerste jaar. Van de ondernemingen

500 werknemers. Van de nog actieve bedrijven die op-

een job creëren, wordt in dit cijfermateriaal niet in re-

die 5 jaar geleden werden opgericht en nu nog actief

gericht werden in 2006, zijn er reeds 4 die meer dan

kening gebracht. Het gaat hier enkel en alleen om ef-

zijn, stelt 23% momenteel personeel tewerk. Opval-

500 werknemers tewerkstellen.

fectieve tewerkstelling in werknemersverband.

lend is ook dat een aantal starters na enkele jaren

Starters naar aantal werknemers - federaal niveau 2005 0 werknemers of onbekend

2006

2007

2008

2009

2010

27.541

34.299

41.353

44.303

47.793

58.928

van 1 tot 4 werknemers

7.634

8.411

9.169

9.221

8.985

8.467


930

1.047

1.074

894

780

668


391

420

486

388

300

252


197

240

259

186

151

105


61

81

51

49

37

17


28

36

34

14

16

5


19

19

9

10

7

5


-

2

1

2

1

2

meer dan 1000 wernemers

2

2

1

2

-

-



35

GINOO-S waarde .

veronderstellen.

Op dezelfde wijze en eveneens maandelijks brengen

Graydon publiceert de index tot op provinciaal niveau,

we alle nieuw opgerichte ondernemingen samen in een

maar deze kan, samen met de deelindexen op basis van

tweede index: de GINOO (Graydon Index van Nieuw

commerciële afspraken ook geleverd worden tot op post-

Opgerichte Ondernemingen).

codeniveau én rekening houden met andere parameters

van de conjunctureel opgaande periode 2005-2006-2007.

Het verschil tussen de GINOO en de stopzettingsindex

zoals sector, rechtsvorm, … Onder meer verschillende

Het indexijkpunt met getal 100 werd telkens vastgelegd

geven we weer in de hieronder gepubliceerde GINOO-S.

gemeentebesturen en belangengroepen maken hiervan

op januari 2007, dus ongeveer één jaar voor de economi-

Deze index toont aan in welk mate een relatieve aanwas

gebruik om het economisch weefsel binnen hun gemeente

sche topperiode van het afgelopen decennium. Beide

van nieuwe bedrijven de aanwas van stopzettingen van

of sector van nabij te volgen.

parameters worden samengebracht in één waarde: de

ondernemingen overstijgt of integendeel in welke mate

GINOO-S. Deze index toont dan de seizoen gezuiverde

een mogelijke aanwas van het aantal jonge onderne-

evolutie van de nieuw opgerichte ondernemingen en

mingen wordt ondermijnd door de stopzettingsevolutie.

Op de achtergrond van de Graydon Index van de Nieuw Opgerichte Ondernemingen en Stopzettingen draaien twee deelindexen: een eerste parameter wordt opgebouwd op basis van de nieuw opgerichte ondernemingen, een andere op basis van alle stopzettingen. De beide parameters vertrekken vanuit de waarnemingen

Omdat Graydon Belgium nv met deze index een grootst mogelijke nauwkeurigheid nastreeft, rekening houdend met het feit dat gegevens met betrekking tot de oprichting

stopzettingen op maandelijkse basis.

Cijfers onder de 100 betekenen niet (noodzakelijk) dat er

Met betrekking tot de stopzettingen houden we rekening

weer dat het totale aantal stopzettingen sneller groeit dan

met het totaal aantal ondernemingen dat er op maandba-

het totale aantal oprichtingen en dus dat de globale groei

(dit in tegenstelling tot hun gegevens met betrekking

sis het bijltje bij neerlegt: die met faillissement maar ook

ligt onder dat uit de periode van het ijkpunt. Per extentie

tot faillissementen die de dag zelf rechtstreeks vanop de

met de grote meerderheid zonder (sluitingen, ontbindin-

wijzen zulke waarden aan dat de impact van stopzettingen

rechtbanken wordt verzameld), opteert Graydon ervoor

gen, stopzettingen, pensionnering, overlijdens, …). Deze

van ondernemingen in belangrijke mate en zelfs versterkt

de index systematisch met één à twee maand vertraging

evolutie van de ondernemingen die hun activiteiten stop-

doorweegt op de capaciteitscreatie terwijl indexcijfers

te berekenen. Deze publicatie bevat dus waarnemingen

zetten zetten we om in een eerste seizoensgezuiverde

boven het ijkpunt 100 een voordelige groeipotentie doen

tot en met eind februari.

36

meer bedrijven zouden stoppen dan starten, maar geven


en stopzetting van ondernemingen in belangrijke mate steevast met enkele dagen vertraging worden verkregen

De GraydonIndex van de Nieuw Opgerichte Ondernemingen en Stopzetting (GINOO-S) Dankzij de nieuwe samenwerking tussen UNIZO en

de aangroei van het aantal startende ondernemingen

In nevenstaande kader vindt u meer uitleg bij de In-

Graydon Belgium NV kunnen we een nieuwe index

die van stopgezette ondernemingen overstijgt of om-

dex. Deze uitleg helpt bij de analyse van de grafieken

toevoegen aan de Startersatlas 2011. Met de Index

gekeerd indien de aangroei van de stopzettingen ho-

hieronder.

GINOO-S tonen we aan in welke mate een vastgestel-

ger ligt dan de aangroei van de starters.

GINOO-S Graydon Index van de Nieuw Opgerichte Ondernemingen versus alle Stopzettingen 120

110

100 jan

feb mrt apr mei jun

jul

aug sept okt nov dec jan

feb mrt apr mei jun

2007

jul


2008

feb mrt apr mei jun

jul


feb mrt apr mei jun

2009

jul


2010

feb

2011

90

80

70

60

50

FEDERAAL

VLAAMS GEWEST

BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

WAALS GEWEST

bron:

WWW.UNIZO.BE

WWW.GRAYDON.BE


37

In 2008, het jaar dat de economische crisis doorbrak,

lissement , komt zeer goed tot uiting in onderstaande

tepunt in januari 2010. Nooit had de index zo diep

stelden we vanaf de maand mei een opvallende ver-

grafiek, waarin we constateren dat de GINOO-S op fe-

gestaan.

traging vast bij het aantal opgerichte ondernemin-

deraal niveau reeds vanaf april 2008 onder het ijpunt

gen. Deze vaststelling in combinatie met niet alleen

van de indexwaarde zakte. Vanaf midden 2009 werd

de voortdurende, nieuwe pieken in de faillissements-

een eerste remonte ingezet, maar die kon niet worden

cijfers maar ook met de vele stopzettingen zonder fail-

aangehouden, wat resulteerde in een absoluut diep-

Sinds het begin van 2010 kende de index opnieuw een beperkte, maar positieve evolutie. Inderdaad; enerzijds is er de positieve trend voor wat betreft het aantal starters (reeds hiervoor beschreven in deze Startersatlas), maar anderzijds worden we geconfronteerd met het steeds hoger aantal stopzettingen

GINOO-S Graydon Index van de Nieuw Opgerichte Ondernemingen versus alle Stopzettingen

en debacles dat maand na maand wordt genoteerd. Zo werd 2010 uiteindelijk afgesloten met een nieuw

120

dieptepunt, waarna in januari 2011 een korte opflakkering volgde die dan op haar beurt in februari werd

110

gevolgd door een nieuwe, nog diepere daling. De in100 jan

feb mrt apr mei jun

jul


2007

feb mrt apr mei jun

jul


feb mrt apr mei jun

2008

jul


2009

feb mrt apr mei jun

jul


2010

feb

2011

dex toont dat de crisis dan wel stilaan op zijn einde mag lopen, de gevolgen ervan zijn nog steeds merkbaar. Het feit dat het volume stopzettingen sneller

90

stijgt dan het volume oprichtingen, waardoor beide absolute getallen snel naar elkaar toegroeien doet

80

vrezen dat we mettertijd in een situatie terechtkomen waar meer bedrijven worden stopgezet dan opge-

70

richt. 60

Als we de tendensen van de gewesten bekijken, stellen we vast dat het Vlaamse Gewest steeds rond het

50

West-Vlaanderen

Oost-Vlaanderen

Antwerpen

limburg

Vlaams-Brabant

federale niveau schommelt. Iets waar het Waalse Ge-

Brussel Hoofdstad

bron:

WWW.UNIZO.BE

38

WWW.GRAYDON.BE


west iets minder goed in slaagt. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest doet het veel minder goed dan het federaal gemiddelde, wat erop wijst dat het aantal

stopzettingen in Brussel de afgelopen 2 jaar gevaarlijk dicht in de buurt van het aantal opgerichte ondernemingen komt.

GINOO-S Graydon Index van de Nieuw Opgerichte Ondernemingen versus alle Stopzettingen 120

Bij een analyse van de GINOO-S op provinciaal niveau stellen we voor Vlaanderen vast dat Limburg en West-

110

Vlaanderen ver boven het federale niveau blijven. Daar waar de GINOO-S op federaal niveau vanaf april

100 jan

feb mrt apr mei jun

jul


feb mrt apr mei jun

2007

jul


feb mrt apr mei jun

2008

jul


feb mrt apr mei jun

2009

jul


2010

feb

2011

2008 onder de indexwaarde zakte, gebeurde dat voor 90

de twee vermelde provincies pas op het einde van 2008. Tot dan overtrof de aanwas van de starters in

80

Limburg en West-Vlaanderen nog steeds de evolutie van de stopzetting in die provincies.

70

Vanaf het begin van 2009 stellen we vast dat alle Vlaamse provincies onder de index doken en een-

60

zelfde tendens volgen. Vooral Antwerpen, de provincie met het hoogste aantal starters, scoort het zwakst

50

Brussel Hoofdstad

wat betekent dat het aantal faillissementen en vooral

Waals-Brabant

Henegouwen

Namen

Luik

Luxemburg bron:

de andere stopzettingen in deze provincie ook relatief hoger ligt dan elders. In de loop van 2010 zakte ook

WWW.UNIZO.BE

WWW.GRAYDON.BE

Oost-Vlaanderen naar het niveau van Antwerpen. Aan Waalse zijde doen we drie opvallende vaststellin-

lende lijn. Dit is niet het geval voor Luxemburg dat tot

had de provincie Luxemburg relatief minder last van

gen. Enerzijds is er Waals-Brabant dat de tendens van

het midden van 2008, samen met Namen, helemaal

deze problematiek.

Limburg en West-Vlaanderen volgde door pas op het

onderaan stond, maar dan een opflakkering kende tot

einde van 2008 onder de index te zakken. Daarnaast

oktober om uiteindelijk helemaal bovenaan te eindi-

is er de provincie Luxemburg dat als enige Belgische

gen in Wallonië. Op het moment dat alle provincies

zijde het veel slechter doet dan de andere provincies

provincie de federale tendens niet volgt. Van begin

begonnen te kreunen onder de enorme stijging van

en, net zoals Antwerpen aan Vlaamse zijde, ook ruim

2008 tot medio 2009 zijn alle provinciale curves in da-

het aantal faillissementen en andere stopzettingen ,

onder het federale niveau zakt.


Tenslotte stellen we vast dat Henegouwen aan Waalse

39

UNIZO STARTERSATLAS. met medewerking van Graydon

Recommend Documents