UNICEF en kinderarbeid

UNICEF en kinderarbeid

Informatie voor een spreekbeurt of werkstuk

Later als ik groot ben, wil ik lerares worden!

Solange uit Benin Hallo, ik ben Solange en ik ben 10 jaar. Ik woon in Benin. Dat ligt in Afrika. Ik hou van spaghetti en van tekenen. En van mijn ouders, maar die zie ik niet meer. In ruil voor eten en onderdak, help ik een mevrouw met het huishouden. Ik woon ook bij haar. Oh ja, ik verkoop ook nog stoffen op de markt. Hele mooie, met felle kleuren.

Vroeger woonde ik bij mijn ouders, maar er was vaak geen eten in huis. Omdat ik nu werk, krijg ik elke dag geld voor een ontbijt op de markt. De kinderen van mijn bazin ontbijten thuis en gaan daarna naar school. Ik ben nog nooit naar school geweest. Als ik opsta, begin ik meteen met werken. Ik ruim de slaapkamer op, rol de klamboe omhoog, veeg de kamer en het terras. Daarna haal ik water uit de put. En dan… gauw naar de markt. Stoffen verkopen.

Spelen en kletsen Als het kan, ga ik samen met mijn vriendinnetje Viviane naar de opvangplek van UNICEF om te spelen en te kletsen. Ik leer daar ook een beetje lezen en schrijven. In het begin miste ik mijn familie heel erg, maar nu heb ik hier gelukkig vriendinnetjes. En Clodine, een vrouw die ons helpt.

Leren is leuk Clodine heeft geregeld dat ik volgend jaar naar school kan. Mijn bazin vond dat eerst geen goed idee, maar Clodine beloofde dat UNICEF de school betaalt. En dat ik na schooltijd kan blijven helpen met het huishouden. Toen mocht het van mijn bazin. Daar ben ik heel blij mee, want ik vind leren leuk. Vooral schrijven. Later als ik groot ben, wil ik lerares worden!

2

Kinderen moeten spelen, niet werken! Kinderarbeid is een groot probleem in Benin. Een op de vier kinderen in dit land moet werken. Ze doen vies, zwaar of gevaarlijk werk en krijgen daarvoor maar heel weinig betaald. Of helemaal niets. Sommige kinderen hakken de hele dag stenen. Anderen werken op het land, op de markt of als hulpje in het huishouden.

Er is vaak geen tijd of geld om naar school te gaan. Meestal werken kinderen omdat hun ouders niet genoeg verdienen. Zonder hun loon is er geen geld voor eten.

Alle kinderen naar school De helft van de kinderen in Benin is nog nooit naar school geweest. Als kinderen geen kans krijgen om te leren, kunnen ze zich niet ontwikkelen. De kans is dan groot dat ze altijd zwaar, gevaarlijk of vies werk moeten doen. En omdat ze niets hebben geleerd, kunnen mensen ze makkelijk bedriegen. Hoe weet je bijvoorbeeld of je genoeg loon krijgt als je niet kunt rekenen?

Wat doet UNICEF in Benin? UNICEF praat met de regering en met de mensen in Benin over kinderarbeid. En over de gevaren daarvan. UNICEF zorgt voor speel- en leerplekken voor werkende kinderen. Zoals de opvangplek op de markt waar Solange werkt. Het is natuurlijk het beste als kinderen naar een echte school gaan. Daarom legt UNICEF aan de ouders en de bazen van kinderen uit waarom onderwijs zo belangrijk is. Als er niet genoeg geld is om de kinderen naar school te sturen, dan betaalt UNICEF mee. Net als bij Solange.

3

Cijfers over kinderarbeid Nog steeds werken heel veel kinderen. Ze werken vaak te lang, krijgen te weinig loon of doen werk dat gevaarlijk voor ze is. Ze hebben het zo druk met werken dat er weinig of geen tijd overblijft om te leren of met vrienden te spelen. • Naar schatting moeten in de hele wereld 168 miljoen

• Kinderen die in het huishouden van iemand anders

kinderen tussen de 5 en 18 jaar werken onder zware

werken zijn extreem kwetsbaar voor uitbuiting en misbruik.

omstandigheden.

Meisjes onder de 16 jaar doen vooral huishoudelijk werk.

• De meeste kinderen worden niet betaald voor hun werk. Slechts 1 op de 5 kinderen krijgt een vergoeding. • Meer dan 60% van de kinderen die gevaarlijk werk doen, zijn jongens.

4

• De meeste kinderarbeid vindt plaats in de agrarische sector. 98 miljoen kinderen werken in de agrarische sector - daar vind 59% van alle kinderarbeid plaats.

Antwoorden op heel veel vragen over kinderarbeid ouders meer hebben. Ook op plaatsen waar geen scholen zijn, werken kinderen vaak. Sommige kinderen werken onder dwang, bijvoorbeeld omdat hun ouders schulden hebben bij de baas van een fabriek. Dat is extra naar, want deze kinderen mogen pas weg bij hun baas als de schuld is afgelost. Meestal lukt het niet om die schuld af te lossen.

Hoe hard werken kinderen? In landen waar kinderarbeid voorkomt, moeten kinderen heel veel werken. De meeste kinderen werken 9 uur per dag of meer. Vaak doen ze dat maar liefst 7 dagen in de week. Iedere dag dus! In Nederland werken volwassenen niet meer dan 8 uur per dag en dat hoogstens 5 dagen in de week.

Werken kinderen ook op kantoor? Nee, de meeste kinderen werken op het land. Daar helpen ze met oogsten of ze verzorgen het vee. Andere kinderen helpen de hele dag met het huishouden. In steden werken veel kinderen op straat. Ze verkopen bijvoorbeeld sigaretten, poetsen schoenen of bewaken geparkeerde auto’s. Er werken ook miljoenen kinderen in fabrieken of werkplaatsen. Zelfs kleine kinderen doen daar zwaar, vies en gevaarlijk werk.

Wat is kinderarbeid precies?

Is kinderarbeid gevaarlijk?

Kinderarbeid is werk dat door kinderen wordt gedaan

Veel van de werkende kinderen doen gevaarlijk werk.

en dat niet goed voor ze is. Meestal gaat het om zwaar

Ze kunnen hierdoor ziek worden of gewond raken. Er zijn

en eentonig werk. Werk dat kinderen ook lang en vaak

zelfs kinderen die doodgaan door gevaarlijk werk. Niet alle

moeten doen.

kinderen weten dat hun werk gevaarlijk is. In de landbouw bijvoorbeeld wordt vaak gif gebruikt om de oogst te

Waarom werken kinderen?

beschermen tegen ziektes en insecten. Landbouwgif is erg

Meestal werken kinderen omdat hun ouders niet genoeg

ongezond, ook voor de kinderen die in het veld werken.

verdienen. Zonder hun loon is er geen geld voor eten.

Soms moeten kinderen werk doen dat zo gevaarlijk is, dat

Er zijn ook kinderen die voor zichzelf moeten zorgen.

zelfs de meeste volwassenen het liever niet doen.

Bijvoorbeeld omdat ze van huis zijn weggelopen of geen

5

Kun je veel verdienen met kinderarbeid?

12 jaar. Thuis werken of op het land mocht nog wel van

Al werken veel kinderen de hele week, toch blijven ze

de wet. Daarom is het goed dat in 1901 de leerplicht werd

arm. Dat komt doordat ze weinig loon krijgen van hun

ingevoerd. Vanaf dat moment moesten kinderen naar

bazen. Veel minder dan volwassen werknemers. Meestal

school in plaats van naar hun werk.

durven ze daar niet over te klagen. Ze zijn bang voor een

worden. Geen werk betekent geen geld en zonder geld

Mogen kinderen in Nederland helemaal niet meer werken?

kun je geen eten kopen.

Tot je 16e jaar mag je in Nederland niet werken. Klusjes

pak slaag. Ook zijn ze bang om naar huis gestuurd te

doen voor geld mag wel, maar pas als je 13 jaar bent of

Waar komt kinderarbeid voor?

ouder. Hoe ouder je bent, hoe meer er mag. In de wet staat

Kinderarbeid komt vooral voor in werelddelen met veel

wat voor soort werk kinderen mogen doen en hoe vaak.

arme landen. In Latijns-Amerika werkt 1 op de 10 kinderen

Er staat ook in wat niet mag. Zwaar werk is bijvoorbeeld

tussen de 5 en 17 jaar. In Azië komt kinderarbeid nog iets

verboden, net als te lang achter elkaar werken.

vaker voor: 1 op de 8 kinderen uit Azië werkt. Het meest

landen ten zuiden van de Sahara: daar werkt maar liefst

Hoe zit het met kinderen die meespelen in een Nederlandse film?

1 op de 4 kinderen. In sommige landen in Europa en in de

Voor kinderen die meespelen in een film, een toneelstuk

Verenigde Staten komt kinderarbeid ook nog voor.

of een musical is een uitzondering gemaakt in de wet. Zij

wordt er gewerkt door Afrikaanse kinderen, vooral in de

mogen een klein beetje meer. Je kunt al meedoen als je

Komt kinderarbeid in Nederland voor?

7 jaar bent. Maar er wordt wel goed op gelet dat je niet

Gelukkig niet meer. In Nederland zijn er wetten waardoor

teveel werkt. Als je tussen de 7 en 13 jaar bent, mag je

kinderen goed beschermd zijn tegen kinderarbeid. Een

niet meer dan 12 keer per jaar optreden. Zelfs als je het

belangrijke wet is de ’kinderwet’ uit 1874. In die tijd

zelf leuk vindt om te doen, mag het niet vaker. Dat is zo

werkten veel kinderen in Nederland. Ook in fabrieken.

afgesproken, omdat kinderen naast school ook tijd nodig

De kinderwet verbood fabrieksarbeid voor kinderen tot

hebben om te spelen en huiswerk te maken.

6

Is thuis meehelpen ook kinderarbeid? Als je af en toe thuis meehelpt, bijvoorbeeld met de afwas of het opruimen van je kamer, is dat geen kinderarbeid. Je hebt namelijk gewoon tijd om te spelen, naar school te gaan, je huiswerk te maken en ook nog om uit te rusten als je moe bent. Voor kinderen die écht werken geldt dat allemaal niet. Je kunt dus gerust klusjes doen thuis.

Waarom is kinderarbeid niet verboden? In een aantal landen staat in de wet dat kinderen recht hebben op bescherming tegen kinderarbeid. In deze landen zijn kinderen beter beschermd tegen kinderarbeid dan in landen zonder zo’n wet. Toch zou kinderarbeid nergens meer mogen voorkomen. In 1989 is namelijk het Verdrag voor de Rechten van het Kind ondertekend door bijna alle landen in de wereld. Deze landen hebben beloofd dat ze de kinderrechten die in het Verdrag staan zullen respecteren. In artikel 32 van het Verdrag staat duidelijk: ’Kinderarbeid is verboden’.

Wat doet UNICEF tegen kinderarbeid? UNICEF zou het liefst willen dat geen enkel kind meer hoeft te werken en dat alle kinderen naar school kunnen. Daarom geeft UNICEF kinderen overal in de wereld voorlichting over hun rechten. Want als je niet weet wat je rechten zijn, dan kun je er ook niet voor opkomen. Verder helpt UNICEF meer (en betere) scholen op te richten, zodat er meer kinderen naar school kunnen. Er zijn landen die zo arm zijn dat kinderen zonder werk er niet kunnen overleven. Daar probeert UNICEF ouders en bazen over te halen om kinderen onder werktijd een paar uur naar school te laten gaan. Gelukkig zijn veel bazen bereid om kinderen te helpen. Dat is een goed begin.

In steden werken veel kinderen op straat. Ze verkopen b.v. sigaretten of poetsen schoenen.

7

UNICEF en kinderrechten UNICEF is de kinderrechtenorganisatie van de Verenigde Naties. In 1946 werd UNICEF opgericht voor kinderen die slachtoffer waren van deTweede Wereldoorlog. In 1950 hadden deze kinderen UNICEF niet meer echt nodig. Maar in veel landen in Oost-Europa, Afrika, Latijns-Amerika en Azië hadden kinderen wel hulp nodig. UNICEF begon toen ook deze kinderen te helpen. Bijvoorbeeld door te zorgen voor genoeg eten, schoon water, goede gezondheidszorg, voorlichting en onderwijs. UNICEF werkt nu in ongeveer 155 landen in de hele wereld. UNICEF werkt samen met regeringen, andere hulporganisaties en inwoners van een land. UNICEF geeft geen geld, maar helpt mee met bijvoorbeeld het bouwen van scholen, ziekenhuizen of het aanleggen van waterleidingen. De afkorting UNICEF betekent: United Nations International Children’s Emergency Fund; het kinderfonds van de Verenigde Naties. Tegenwoordig noemt UNICEF zich de kinderrechtenorganisatie van de Verenigde Naties. UNICEF komt op voor kinderrechten. Het is de grootste kinderhulporganisatie ter wereld.

Kinderrechten Op 20 november 1989 werd het Verdrag voor de Rechten van het Kind aangenomen door de Verenigde Naties. In dit verdrag staan 54 kinderrechten en deze gelden voor alle kinderen in de hele wereld. Kinderen hebben bijvoorbeeld recht op voeding, gezondheidszorg, onderwijs en bescherming. Bijna alle landen in de wereld, namelijk 194, hebben dit verdrag ondertekend. Ze hebben allemaal beloofd dat ze er alles aan zouden doen om kinderen te geven waar ze recht op hebben. Maar lang niet alle landen komen deze belofte na. Daarom is het werk van UNICEF nog heel hard nodig.

12 belangrijke belangrijkste kinderrechten kinderrechten

Korte opdracht

1. Het recht op een naam en nationaliteit.

Bedenk voor jezelf of jij al deze rechten hebt.

2. Het recht op bescherming tegen

Kies voor jezelf drie rechten uit, en schrijf daarna op

kinderarbeid. 3. Het recht op spel en ontspanning.

waarom je deze kinderrechten zo belangrijk vindt. Heel erg belangrijk vind ik het recht op:

4. Het recht om je mening te geven en informatie te verzamelen. 5. Het recht om op te groeien bij familie. 6. Het recht op een veilig en gezond leven.

Heel erg belangrijk vind ik het recht op:

7. Het recht op bijzondere zorg voor gehandicapte kinderen. 8. Het recht op onderwijs. 9. Het recht op bescherming tegen mishandeling. 10. Het recht op speciale bescherming bij een oorlog. 11. Het recht op schoon water. 12. Het recht op voedsel.

8

Heel erg belangrijk vind ik het recht op:

Actie Ook jij kunt UNICEF helpen. Door actie te voeren en geld in te zamelen voor UNICEF. Hieronder lees je hoe je dat precies kunt doen. Veel plezier en succes!

Stap 1. Het bedenken van een topactie!

Stap 3. Voer de actie uit

Lees de actietips op www.unicefenjij.nu of bedenk zelf

Heel belangrijk! Wees voorzichtig en ga niet zomaar

iets dat je leuk vindt om te doen of waar je goed in bent.

aanbellen bij mensen die je niet kent. Je kunt beter iets

UNICEF ontvangt liever geen kleding, schriftjes of andere

doen of iets maken voor mensen die je kent. Zoals familie,

spullen. Vertel thuis en aan vrienden/klasgenoten dat je

vrienden en buren. Dat is veiliger dan langs de deuren gaan.

actie wilt voeren. Misschien krijg je goede tips of hulp.

Zorg ook dat je nooit alleen met (veel) geld over straat gaat. Bedenk van te voren goed wanneer je de actie gaat houden.

Stap 2. Verzamel wat je nodig hebt

Je kunt dan alvast reclame maken, bijvoorbeeld als je een

Vaak heb je wel wat spulletjes nodig voor een actie.

rommelmarkt of circus organiseert. Het is slim om actie te

Haal bijvoorbeeld de ingrediënten voor de koekjes die je

voeren op plekken waar veel mensen zijn. Op verjaardagen

wilt bakken. Of zoek verkleed-kleren en muziek uit voor een

bijvoorbeeld. Of op je sportclub. Veel plezier!

stukje dat je wilt opvoeren. Vraag je ouder(s), verzorger(s) of juf/meester om je hierbij te helpen. Natuurlijk kun je ook bij UNICEF actiemateriaal bestellen, zoals posters, stickers, enz. Bel hiervoor naar 070 333 93 00 en vertel erbij dat je actie gaat voeren voor UNICEF.

Stap 4. Na de actie Je kunt het geld overmaken naar UNICEF op giro 121 in Den Haag. Het is belangrijk dat je daarbij unicefenjij/302164 zet, plus je naam, adres en woonplaats. Vraag aan je ouder(s)/ verzorger(s) om je hierbij te helpen. Laat je nog even weten hoe je actie is gegaan? Stuur een mail naar [email protected]. Misschien zie je jouw actie dan wel terug op de website.

9

Surf je slim Door te surfen op het internet word je snel wijzer.

www.unicefenjij.nu

www.jeugdbieb.nl

Er zijn namelijk veel sites met interessante informatie.

www.kennisnet.nl

www.kidsweek.nl

Handig wanneer je een spreekbeurt moet houden of een

www.kidzwise.nl

www.kinderrechten.nl

werkstuk moet maken! Via het internet kun je bijvoorbeeld

www.kit.nl

een hoop te weten komen over het leven van kinderen

www.leesplein.nl

in andere landen.

www.schooltv.nl www.jeugdjournaal.nl

Laat wat van je horen

We zijn benieuwd of het gelukt is met je spreekbeurt of werkstuk. Daarom zou het leuk zijn als je ons dat laat weten. Ben je tevreden over je werkstuk? Stuur het dan naar UNICEF. Want voor bijzondere werkstukken wordt een plekje vrijgemaakt op de website. Ook tekeningen en gedichten over UNICEF of kinderarbeid zijn welkom. Stuur het allemaal op. Je krijgt altijd antwoord. Ook heel belangrijk is jouw mening over deze spreekbeurtinformatie. Heb je er wat aan gehad? We horen het graag. Stuur een mailtje naar [email protected]. Alvast bedankt!

10