uizen als kastelen de nieuwe burchten van Brabant

36 | voorjaar 2009

[inside] wonen

uizen als kastelen de nieuwe burchten van Brabant Wonen in nieuwbouw betekent al lang niet meer wonen in een huis waarvan er dertien in een dozijn te vinden zijn. Haverleij, een nieuwe wijk aan de rand van Den Bosch, laat zien dat ook een nieuwe woning identiteit kan hebben. Want wonen in Haverleij betekent wonen in een kasteel, op een schitterend landgoed temidden van groen en water. TEKST Jessy van Os BEELD Jessy van Os, Bouwfonds Ontwikkeling, Soeters van Eldonk Architecten

voorjaar 2009 | 37

Op een koude, herfstachtige dag reis ik af naar Den Bosch. Even ten noorden van deze gezellige, Brabantse stad is de nieuwe wijk Haverleij in aanbouw. Niet zomaar een nieuwbouwwijk, maar een enorm gebied van 225 hectare met slechts duizend woningen. En de helft van die woningen is ook nog eens ondergebracht in negen kastelen. De andere helft vormt een vestingstadje, een kleine woonwijk binnen heuse stadsmuren en omgeven door een slotgracht. Om uit te zoeken of Haverleij echt zo bijzonder is als het klinkt, ga ik vandaag op bezoek bij twee trotse kasteelbewoners: Freek Lemmers en Peter Verhaard.

Niet bang voor inbrekers In de woonkamer van Freek Lemmers, op de tweede verdieping van zijn in totaal vier verdiepingen tellende woning, zitten we met een kop thee voor de open haard. Zijn ruime eengezinswoning maakt deel uit van kasteel Leliënhuyze. Buiten is het koud en donker, maar binnen voel ik me welkom. Toch had ik nog geen vijf minuten geleden een heel ander idee. Want toen ik in mijn auto wachtte voor de slagbomen die toegang geven tot de statige oprijlaan van kasteel Leliënhuyze, kreeg het gevoel dat ik hier niets te zoeken had. Die beslotenheid wordt door de bewoners juist als prettig ervaren. Deze brengt immers ook een gevoel van veiligheid met zich mee. Freek: “Hier in Leliënhuyze gaat om elf uur ’s avonds een groot hek dicht. Je kunt dan alleen nog naar binnen via de intercom bij dat hek. Voor bezoekers is dat inderdaad wel eens lastig, maar ik vind het een fijn idee. Je hoeft hier in ieder geval niet bang te zijn voor inbrekers.” Volgens stedenbouwkundige Sjoerd Soeters, samen met landschapsarchitect Paul van Beek verantwoordelijk voor het ontwerp van de wijk Haverleij, is de veiligheid die de kastelen bieden een direct gevolg van hun bouwvorm: “Bij alles wat wij ontwerpen is veiligheid een belangrijk uitgangspunt. Maar een kasteel, dat heeft al de vorm van een verdedigingswerk. Dat verdedigt zichzelf en daar is niet per se een hek of een slagboom voor nodig.” Dat laatste bevestigt Peter Verhaard, die samen met zijn vriendin Monique van Stigt in een ruim hoekappartement in kasteel Holterveste woont. Dit kasteel mist zowel hek als slagboom, maar desondanks voelt ook Peter zich veilig in huis. “Je woont hier in een soort besloten gemeenschap, waar je als niet-bewoner niet zomaar naar binnen gaat. Dat geeft een veilig gevoel.”

Vrij uitzicht Alhoewel beide bewoners de veiligheid van het wonen in een kasteel waarderen, was dit voor zowel Freek als Peter geen criterium om te kiezen voor hun woning. “De veiligheid is vooral mooi meegenomen”, licht Freek toe. “Toen ik dit huis kocht wist ik niet eens dat er een slagboom en een hek zouden komen. Ik kocht de woning om een heel andere reden. Na tien jaar in Maaspoort te hebben gewoond, een standaard jaren 80-wijk in Den Bosch, was ik op zoek naar iets anders. Ik had behoefte aan vrijheid en buiten wonen, maar zocht tegelijkertijd iets praktisch. Ik had ook een mooie, oude boerderij op het platteland kunnen kopen, maar dan ben je altijd bezig aan je huis en daar had ik geen zin in. Nieuwbouw was wat dat betreft een logische keuze. Het leek alleen niet zo reëel dat ik een nieuwbouwwoning zou vinden met de ruimte en vrijheid die ik zocht. Wat dat betreft is Haverleij echt uniek. Het heeft iets knus, met zijn allen in zo’n kasteel met een binnenpleintje, maar als je naar buiten kijkt, heb je echt het gevoel dat je buiten woont. Een heel mooie combinatie.” 38 | voorjaar 2009

Kasteel Holterveste

[inside] wonen

Het uitzicht en de ruimte waren ook voor Peter en zijn vriendin de voornaamste redenen om een woning in kasteel Holterveste te kopen. Daarnaast speelde de bouwvorm een grote rol. Peter: “Ik ben altijd op zoek naar nieuwe en bijzondere dingen. Een huis met vier muren en een dak erop, dat is niks voor mij. Het unieke van dit project speelde dan ook zeker een rol in de keuze voor deze woning. Dat dit een nieuwbouwwoning is, vonden mijn vriendin en ik eveneens erg aantrekkelijk. We waren de oude troep in ons vorige huis helemaal zat; het was tijd voor wat meer comfort. Een fijne badkamer, een mooie keuken, daar hadden wij ook wel eens zin in. Daarvoor heb je niet per se een nieuwbouwhuis nodig, maar een nieuwe woning kun je wel direct naar je eigen smaak inrichten. In een bestaande woning is er bijna altijd wel iets dat je zelf anders zou doen. En eerst iets slopen en het dan opnieuw opbouwen, vind ik zonde van het geld en de tijd.” Dat kasteel Holterveste ook nog eens temidden van een professionele golfbaan van achttien holes ligt, was voor Peter eveneens een groot pluspunt. Hij zegt: “Want als golfen je grote passie is, dan is dat gewoon geweldig!”

Romantiek Vanuit Peters hoekappartement aan de voorzijde van kas-

Even voorstellen Peter Verhaard, 61 jaar, en Monique van Stigt, 48 jaar, wonen in een ruim en licht hoekappartement in kasteel Holterveste. Peter is interieuradviseur en verkoopt eigentijds antiek bij zijn eigen bedrijf Intra Muros. Monique is event manager bij een grote bank. Ze houden allebei erg van hun werk en van golfen; Peter is in zijn vrije tijd ook golfinstructeur. Het stel heeft plannen om te verhuizen naar Spanje. Peter:“Ik haat kou, dus wat dat betreft ga ik Nederland zeker niet missen. Maar ik realiseer me wel dat dit prachtige uitzicht heel bijzonder is en dat het lastig zal worden om dat ergens anders te vinden.”

teel Holterveste kijken we uit over het enorme landgoed ter grootte van meer dan 440 voetbalvelden. Het omvangrijke project startte in het jaar 2000 en inmiddels zijn zes van de negen kastelen en een vestingstadje gerealiseerd en voor het grootste deel bewoond. De kastelen bestaan elk uit vijftig tot negentig woningen, het vestingstadje vormt een wijk met 450 woningen. De verwachting is dat in 2010 ook de laatste kastelen bewoond zullen zijn. Alle kastelen zijn door verschillende architecten uit binnen- en buitenland ontworpen. Hierdoor heeft ieder kasteel een heel eigen identiteit gekregen, van modern vormgegeven kastelen met een sobere uitstraling tot kastelen die direct doen denken aan vroegere tijden. “Persoonlijk vind ik Leliënhuyze, hier tegenover, het mooiste kasteel”, is de mening van Peter. “Dat heeft het meeste weg van een echt middeleeuws kasteel, met een slotgracht, een brug en torens op de hoeken. Geweldig dat wij daarop uitkijken. Dat uitzicht is zó bijzonder, we hebben er honderden foto’s van. ’s Morgens als de zon opkomt, staat dat kasteel schitterend in het ochtendzonnetje te gloren. Al heb je geen enkel romantisch gevoel, dan word je daar nog warm van. En als het mistig is in de ochtend, dan stevenen die torentjes heel mysterieus boven de nevel uit. Maar het allermooiste is wel als het stormt met windkracht tien, zonder dat het regent. Dan pakt de wind het water op uit de slotgracht en drapeert het als een watergordijn om het kasteel heen. Het lijkt dan wel of je aan zee bent.” Met een grijns voegt hij daar nog aan toe: “We noemen ons uitzicht ook niet voor niets ‘uitzicht op zee.’”

Vereniging van Eigenaren Alle kastelen hebben een Vereniging van Eigenaren, die de gemeenschappelijke belangen van de bewoners behartigt. In de Vereniging van Eigenaren wordt bijvoorbeeld besloten over zaken die te maken hebben over het gezamenlijk bezit, zoals bijvoorbeeld het binnenplein van de kastelen. Peter Verhaard, bewoner van kasteel Holterveste: “Elke Vereniging heeft zijn eigen regels. Hier in Holterveste is bijvoorbeeld afgesproken dat we de was niet buiten ophangen. En terecht hoor! Anders wordt het snel een rotzooi.”

voorjaar 2009 | 39

Kasteel Leliënhuyze Even voorstellen Freek Lemmers is 37 jaar en werkt als partnermanager bij softwarebedrijf Everest, waar hij verantwoordelijk is voor de opzet van het resellerkanaal voor softwarelicenties. Freek: “Ik houd van hardlopen, mountainbiken, lekker koken en eten, muziek luisteren, drinken met vrienden en genieten. En... af en toe met vrienden negen holes golfen, want achttien is voor ons veel te veel!”

Op zoek naar identiteit Het uitzicht dat Peter zo beeldend beschrijft, is met recht uniek te noemen. Omdat Haverleij gebouwd is in een bocht van de Maas, vlakbij recreatieplas Engelermeer en temidden van een professionele golfbaan, staat de wijk garant voor schitterende uitzichten. Stedenbouwkundige Soeters: “Het belangrijkste uitgangspunt bij het ontwerpen van Haverleij was het bewaken van de harmonie tussen gebouw en natuur. Waarom wij dat zo belangrijk vonden? Het gros van datgene wat de laatste halve eeuw in Nederland is gebouwd, ontbeert identiteit. Dat komt vooral door het ontbreken van een relatie tussen de gebouwen en het landschap waarin ze staan. Het bekende huisje op de dijk, het huisje aan de waterplas, het huisje op een terp, dát vinden we allemaal wel prachtig. Díe huisjes hebben een eigen identiteit. Dat komt niet omdat die huizen zelf nou zo bijzonder zijn, maar door de manier waarop dat huis zich verhoudt met het landschap eromheen. In de meeste nieuwe wijken is die verhouding compleet zoek en is er een soort eindeloze en vormeloze soep van huisjes op een bepaald oppervlak ontstaan.”

Wel de voordelen, niet de nadelen Hoe komt het toch dat die relatie tussen woning en landschap zo vaak ontbreekt in nieuwe wijken? Soeters antwoordt: “In een Vinex-wijk, waar 35 woningen per hectare moeten worden gerealiseerd, is het natuurlijk lastig om een goede relatie te leggen tussen omgeving en woning. Met zo’n grote woningdichtheid is het vaak vooral 40 | voorjaar 2009

een grote puzzel om al die woningen überhaupt op dat oppervlak te krijgen. De uitdaging om interessante relaties te leggen tussen woning en omgeving is dan soms gewoon onoplosbaar.” Hij vervolgt: “Bij Haverleij had ik het geluk dat ik kon uitgaan van een dichtheid van slechts vier tot vijf woningen per hectare. Dat komt omdat het totale oppervlak van Haverleij maar liefst 225 hectare beslaat door de grote golfbaan en de natuurontwikkeling die erbij horen. Dan is er wel ruimte om na te denken over een mooie verhouding met het landschap. Ik had hier ook kunnen zeggen: Ik verspreid de huizen als een soort hagelslag over het hele gebied en ieder huis krijgt een enorm stuk groen. Maar lang niet iedereen zit daar op te wachten, want wat moet je ermee? Heeft iedereen dan ineens groene vingers? Nee! Integendeel: het merendeel van de Nederlanders wil wel wonen in het groen, maar heeft geen tijd en zin om dat groen te onderhouden. Daarom heb ik ervoor gekozen om de woningen die in Haverleij gepland stonden in negen massa’s onder te brengen. Deze massa’s hebben de vorm van kastelen gekregen die vrij in het landschap zijn geplaatst. Daarbij is de buitenmuur van het kasteel de absolute grens, daarbuiten zijn bijvoorbeeld geen tuinen gelegen.” Dat er buiten de kasteelmuren geen tuinen zijn aangelegd, betekent niet dat er helemaal geen woningen met een tuin zijn. De woning van Freek, gelegen in de buitenring van kasteel Leliënhuyze, heeft bijvoorbeeld een tuin van maar liefst 5 bij 11 meter en ligt binnen de buitenmuur. Elke woning heeft bovendien één of meerdere balkons.

[inside] wonen

Vrijheid en geborgenheid “Alles opgeteld hebben we bereikt dat het leven in Haverleij wél de voordelen, maar niet de nadelen van wonen op het platteland biedt”, vervolgt Soeters. “Door de kasteelvorm heb je wel je buren, je contacten en de daarbij behorende geborgenheid, en tegelijkertijd een prachtig vrij en wijds uitzicht.” Hij illustreert de combinatie van vrijheid en geborgenheid die Haverleij biedt mooi door het wonen in een kasteel als volgt te beschrijven: “Je rijdt ’s avonds na je werk de oprijlaan van je kasteel op, gaat via de brug de slotgracht over, rijdt de poort door, de parkeergarage in, zwaait naar je buren, parkeert je auto en loopt naar de voordeur van je huis. Je gaat je woning binnen, geeft je man of vrouw een zoen en als je door het raam van je woonkamer naar buiten kijkt heb je onmiddellijk een vrij uitzicht over het landschap, ongehinderd door wasrekken en auto’s van de buren.” Gezellig groepsgevoel Eerder die dag, toen ik een rondje over het binnenplein van het kasteel liep, voelde ik me van diverse kanten bespied. Buiten was niemand anders te bekennen. Het geluid van het knarsende grind onder mijn schoenen kreeg door de hoge woningen rondom het plein volop de kans om te weerkaatsen. Ik wist zeker dat iedereen die op dat moment thuis was, mij zou horen. Ongemerkt een rondje over dit plein lopen, lijkt er niet bij te zijn. Is het wonen in een kasteel niet benauwend? Soeters vindt van niet:

“Vijftig tot negentig woningen per kasteel is net een mooi aantal om een prettige vorm van sociale controle te bereiken. Er is nog wel contact met de buren, maar het is niet zo dat je niks meer onopgemerkt kunt doen.”

Gated community De opzet van Haverleij doet misschien denken aan de ‘gated communities’ in onder andere Amerika, waar rijke mensen de ‘boze buitenwereld’ proberen buiten te sluiten door met zijn allen achter een gesloten hek te gaan wonen. Toch kan Haverleij hier niet mee vergeleken worden. Allereerst zijn de binnenplaatsen van de kastelen, in tegenstelling tot de binnenruimte bij de ‘klassieke’ gated communities, gewoon openbaar gebied, waar iedereen mag komen. Het hek en de slagbomen bij kasteel Leliënhuyze doen misschien anders vermoeden, maar ook hier kunt u, mits u voor elf uur ’s avonds komt, gewoon binnenlopen. Daarnaast is een klassieke gated community meestal bestemd voor een bepaalde doelgroep. Ook dat is in Haverleij niet aan de orde, want er is een grote variatie aan bewonersgroepen te vinden: van jonge gezinnen met kinderen, alleenstaanden en stellen tot gepensioneerden. Als er al een gemeenschappelijke interesse te noemen is voor de bewoners van Haverleij, dan blijft het toch bij de voorliefde voor ruim en vrij wonen.

‘Op het binnenplein knarste het grind onder mijn schoenen’ voorjaar 2009 | 41

[inside] wonen

negen kastelen... 7. Kasteel Wuyvenhaerd 8. Kasteel Daliënwaard 9. Kasteel Zwaenenstede

1. Kasteel Oeverhuyze (in ontwikkeling) 2. Kasteel Heesterburgh (in ontwikkeling) 3. Kasteel Leliënhuyze 4. Kasteel Beeckendael (in ontwikkeling) 5. Kasteel Velderwoude 6. Kasteel Holterveste

9

... en een vestingstadje 10. Slot Haverleij

10

2 1 3

6

9

5

4

8

Landgoed Haverleij cijfers

uitgangspunten

• 1000 Woningen

• Harmonie tussen bebouwing en natuur

• 225 Hectare

• De buitenmuur van het kasteel is de

• 4-5 Woningen per hectare

7

absolute grens van bebouwing

• 9 Kastelen met ieder 50-90 woningen

• Vrij uitzicht vanuit de woning

• 1 Vestingstadje met 450 woningen

• Geborgenheid binnen het kasteel

Freek beaamt dit: “Kasteel Leliënhuyze heeft een buitenring en een binnenring. De buitenring, de eerste ring woningen, vormt de buitenzijde van het kasteel. Als je de poort, die in deze buitenring is gebouwd, door bent en het kasteel binnenkomt, zie je een tweede ring woningen, de binnenring, die om het binnenplein is heengebouwd. Mijn huis is onderdeel van de buitenring en ik kan gewoon naar binnen lopen zonder dat iemand het doorheeft. In de binnenring zal dat wel wat lastiger zijn. Overigens verschilt dat ook per seizoen. In de winter kom je thuis en ga je je eigen, veilige en warme huis in. Dan is er weinig contact met andere mensen, eigenlijk net als in een gewone woonwijk. In de zomer, als iedereen meer buiten leeft, heeft het wonen hier de gezelligheid van een camping, met het bijbehorende groepsgevoel. In een gewone wijk zit je vooral in je achtertuin, terwijl de bewoners hier ook veel voor hun huis op het binnenplein zitten. En dan heb je vanzelfsprekend meer contact met je buren.”

Gemeenschap Ook in kasteel Holterveste is het onderlinge contact tussen de bewoners goed. Peter: “Rond het binnenplein wonen veel ouders waarvan de kinderen buitenspelen, dus dan is er ook veel onderling

7

contact. Maar ook de overige bewoners, die in de appartemententorens wonen, hebben regelmatig contact met elkaar. Je kent in een kasteel meer mensen dan in een gewone straat. Dat gaat vanzelf als er gemeenschappelijk gebruikte plekken in je woonomgeving zijn, zoals de parkeergarage en de lift. Je komt elkaar nou eenmaal vaak tegen.”

Voorzieningen in Haverleij Voor kinderen zijn er in Haverleij volop voorzieningen gerealiseerd. Er is een basisschool, kinderopvang en op diverse plekken zijn speelvoorzieningen te vinden. Voor de dagelijkse boodschappen en andere winkels moet u echter het landgoed af. Naar Engelen bijvoorbeeld, het dorp dat op vijf minuten fietsen ligt. Stedenbouwkundige Sjoerd Soeters legt uit waarom er in Haverleij zelf geen winkels te vinden zijn: “Binnen de kastelen zelf zouden winkeltjes niet zinnig zijn, want daar zijn ze te klein voor. Bovendien haal je mensen van buiten het kasteel binnen; iets wat we niet wilden. Ik had het wel leuk gevonden als er winkeltjes in het slot waren gekomen; dat heeft nog vrij lang in de plannen gestaan. Maar uiteindelijk is er een te kleine afzetmarkt om daar als winkel rendabel te zitten, dus is dat komen te vervallen.”

voorjaar 2009 | 43

Nieuwbouw of oudbouw Hoe komt het toch dat de meeste mensen meer van oudbouw dan van nieuwbouw lijken te houden? Sjoerd Soeters legt uit: “Architectuur heeft een eigen taal. Als je architectuur wil begrijpen, moet je die taal kennen en verstaan. Oudbouw is voor veel mensen aantrekkelijk, omdat ze de taal ervan kennen en begrijpen. Kijk maar eens naar de manier waarop kinderen huizen tekenen: met een puntdak, een deur en een paar ramen. Ze snappen de basis van die taal al op heel jonge leeftijd. Als je een taal te snel en te drastisch vernieuwt, dan wordt dat vaak gezien als vernietiging in plaats van vernieuwing. Bij veel architecten is de drang om te vernieuwen vaak zo groot, dat ze alleen nog maar bezig zijn met het maken van nieuwe dingen. Ze durven niet voort te borduren op de successen van de bestaande architectuur. Wíj geloven erin dat je gebruik moet maken van de taal die mensen al kennen en de vormen die als een patroon in onze cultuur ingebakken zijn. We proberen dan ook continu om het antwoord op een bestaande vraag te verbeteren in plaats van steeds opnieuw iets uit te vinden. Ofwel: wij geloven in evolutie en niet in revolutie.

Wel merkt hij op: “Als je in zo’n kasteel gaat wonen moet je je wel realiseren dat je deel gaat uitmaken van een soort gemeenschap. Dat betekent niet dat je alles samen moet doen - je kunt ook heel anoniem leven - maar je hebt wel te maken met anderen. Zo zijn er bijvoorbeeld mensen die het vervelend vinden om in een lift te stappen waarin net iemand met zijn natgeregende hond heeft gestaan. Maar ja, wanneer je onder, boven en naast elkaar woont, dan moet je nou eenmaal rekening met elkaar houden en je niet al te snel storen aan anderen. En als je daar geen zin in hebt, dan kun je beter in een hutje op de hei gaan wonen.”

Battle of the Castles Om te kunnen genieten van het wonen in Haverleij moet je ertegen kunnen om met andere mensen om je heen te wonen. Maar wat voor mensen wonen hier eigenlijk? Volgens Freek bestaan er nogal wat vooroordelen over de bewoners. “Door die golfbaan wordt er al snel gedacht dat hier nogal wat kouwe kak woont, met alleen directeuren en zo. Maar er wonen hier juist verschillende soorten mensen. Heel veel gezinnen met jonge kinderen, maar ook stelletjes en gepensioneerden. Echt heel gevarieerd.” Als ik aan Peter vraag of die variatie nog verschilt van kasteel tot kasteel, antwoordt hij: “Elk kasteel kent zo’n diversiteit aan bewoners. Dus nee, ik heb niet de indruk dat er echte verschillen zijn tussen de kastelen. Er heerst ook geen rivaliteit tussen de kastelen onderling. Tenminste, buiten de Battle of the Castles om...” Hij glimlacht en legt uit: “Dat is het jaarlijks terugkerende golftoernooi van Haverleij en dan heerst er een gezonde rivaliteit tussen de kastelen. Dan treedt ook iedereen aan in speciale kleding, met hun kasteelvlag.”

Meer dan vierkante meters Wonen in een kasteel. Dat klinkt toch geweldig? Toch liep het in het begin, toen de eerste woningen verkocht werden, niet echt storm. Soeters begrijpt dat wel: “Mensen kennen de 2-onder-1-kap-woning van hun neef, de vrijstaande woning van hun buurman en het rijtjeshuis van hun collega. Als ze zo’n soort woning gaan kopen, kunnen ze zich daar iets bij voorstellen. Bij Haverleij lag dat wat ingewikkelder. Mensen wisten niet goed wat ze moesten verwachten van de woningen die hier zouden komen. Het is ook moeilijk om je daar een goede voorstelling van te maken vanaf een tekening of zelfs vanaf een maquette.

44 | voorjaar 2009

Op Haverleij koop je meer dan alleen vierkante meters aan woonruimte. Je koopt ook uitzicht, sfeer, landschap en identiteit. Het is erg lastig om dát aan de mensen duidelijk te maken nog voordat de woningen er staan.” Ook voor Freek was het spannend om een woning vanaf de tekening te kopen. “Het was wel moeilijk om me een voorstelling te maken van hoe de woning er in het echt uit zou komen te zien. Maar het scheelde dat een vriend van me al in Zwaenestede woonde, het eerstgebouwde kasteel in de wijk. En ik kan zeggen dat mijn verwachtingen achteraf op alle fronten zijn uitgekomen.”

Vakantie in eigen huis De wens van Soeters om mensen een gevoel van rust en vrijheid in eigen huis te geven is voor Peter uitgekomen. “Ik heb hier altijd een vakantiegevoel”, verwoordt hij zijn woongenot. En ook Freek haalt het vakantiegevoel aan als ik hem vraag om het gevoel van wonen in Haverleij te beschrijven. “Het is niet zo dat ik me een ridder waan”, lacht hij, “maar na drie jaar voelt het nog steeds alsof ik hier op vakantie ben. Aan de voorkant van dit huis zit een zogenaamd ‘tea-for-two’-balkonnetje. Daar kun je vlak boven het water zitten. Als het mooi weer is, ga ik daar ’s ochtends lekker in de zon ontbijten, in alle rust, en dan ga ik wat later naar mijn werk. Geweldig!”

Honderd procent tevreden Het is duidelijk: de bewoners hebben het erg naar hun zin in Haverleij. Het verbaast me dan ook dat zowel de woning van Freek als die van Peter momenteel te koop staat. Volgens Peter ligt dat niet aan Haverleij: “Wij lopen met het plan rond om te verhuizen naar Spanje. Niet naar de kust zoals die duizenden andere Nederlanders, maar naar de ‘campo’, het platteland. En ook daar zullen we, net als in Haverleij, zoeken naar een plek met rust en ruimte eromheen. Die verhuizing kan trouwens nog wel even wachten, hoor, maar we hebben ons appartement alvast in de verkoop gezet om te kijken wat er gebeurt.” Als ik vraag waarom hij voor Spanje kiest, lacht hij: “Ik functioneer gewoon het beste bij dertig graden.” Freek vertrekt uit Leliënhuyze om een andere reden: “Als bewoners hier weggaan is dat meestal door omstandigheden. Iedereen woont er prettig en er is weinig verloop. Ook ik zou hier liever blijven, maar door een echtscheiding is het huis gewoon te kostbaar geworden.” Dat hij Haverleij liever niet verlaat, wordt duidelijk als hij zegt: “Gelukkig heb ik al een optie op een goedkopere woning in kasteel Heesterburgh, dat hiernaast gebouwd gaat worden. Ik blijf hier dus lekker wonen, want het bevalt mij echt voor de volle honderd procent.” Ik knik en werp nogmaals een blik uit het raam. Na een dagje Haverleij kan ik wel stellen dat dit project inderdaad net zo bijzonder is als het klinkt. [I] EVEN VOORSTELLEN Stedenbouwkundig architect Sjoerd Soeters is 61 jaar en heeft een indrukwekkende lijst gebouwen en projecten op zijn naam staan. In 1979 richtte hij zijn eigen architectenbureau op. Ondertussen is Soeters Van Eldonk architecten uitgegroeid tot een gerenommeerd bureau met zo’n 75 medewerkers. Soeters is supervisor van het project Haverleij en ontwierp zelf kasteel Leliënhuyze. En hij is tevreden: “Als ik hoor dat er zelfs na drie jaar nog bewoners zijn die permanent het gevoel hebben op vakantie te zijn, dan moet ik toch zeggen dat het gelukt is om de mensen een gevoel van rust en vrijheid te geven.”

[inside] wonen

Slot Haverleij

MEER informatie Verkoop woningen Freek en Peter Boumij makelaars Den Bosch www.boumij.nl 073 - 612 23 44 Ontwikkelingen en verkoop op Haverleij www.haverleij.nl 073 - 521 01 89 Soeters van Eldonk Architecten www.soetersvaneldonk.nl

voorjaar 2009 | 45