WILLEM Zelf
Gerrit HEt
DoE
Text: Annelies van Eenennaam, Alijd van Doorn & Judith Kroon Graphic design: Alexander Shoukas Typeface: Mercator by Dick Dooijes / Laurenz Brunner Printing: Dijkman Offset, Kees Maas Illustration: Rustan Söderling Photography: Anika Schwarzlose © Gerrit Rietveld Academie, September 2011 Information: internalaffairs.rietveldacademie.nl
Colophon
*VOOR 16.9
Zoals omschreven in eerste projectkrant projectkrant die in juni van dit jaar is verschenen, hebben de Rietveld academie en het Sandberg Instituut het voornemen om de huisvesting aan de Fred Roeskestraat uit te breiden en te verbeteren. Het project bestaat uit:
Uitbreiding van de huisvesting voor de academie
1
Een nieuw gebouw van circa 3.500 m² Bruto Vloeroppervlak op het eigen terrein, ruwweg ter plaatse van het huidige parkeerterrein 2 Een herschikking en optimalisatie van het gebruik van het Rietveld gebouw en het Benthem Crouwel gebouw 3 Een ondergrondse parkeergarage met circa 130 parkeerplaatsen Het streven is om het nieuwe gebouw in september 2014 in gebruik te nemen. Vanuit de visie op het project, zoals deze in de eerste projectkrant is weergegeven, is er een strategie bepaald voor het ontwerpproces en de architectenselectie. Twee principes zijn hierin sturend: maximaal gebruik maken van de aanwezige kwaliteiten bij Rietveld en Sandberg en goed opdrachtgeverschap met ruimte voor experiment. Het maximaal gebruik maken van de aanwezige kwaliteiten willen we ver doorvoeren: waarom ontwerpen we het gebouw niet zelf? We willen studenten, docenten, alumni en oud docenten de gelegenheid geven het ontwerp te maken. Het gaat hier niet om een ideeënwedstrijd, maar om de daadwerkelijke selectieprocedure voor het architectonische ontwerp van het project. We hopen dat er veel aanmeldingen komen, zodat er een serieuze selectie kan plaatsvinden. Je kunt je als individu of als team (minimaal 2 personen) aanmelden. In deze krant vind je de benodigde informatie over hoe je kunt deelnemen. Er wordt op deze manier een reële mogelijkheid geboden om een ontwerp te maken voor het gebouw waar je in studeert of in hebt gestudeerd, in werkt of in hebt gewerkt, veel uren in doorbrengt of hebt doorgebracht, en vooral om fantastische ideeën te ontwikkelen over hoe het academiegebouw een nog betere plek kan worden voor jou en je toekomstige collega’s of medestudenten. Ontworpen door de Rietveld en Sandberg gemeenschap
Open Source Design Process
Van de ontwerpers verwachten we een groot "commitment" aan het project. Maar ook als je geen deel uitmaakt van het ontwerpteam is het mogelijk om ontwerpideeën in te brengen. We streven naar het realiseren van een soort ‘open source’ ontwerpproces waarin het mogelijk is om een bijdrage aan het ontwerp te leveren door het inbrengen van eigen ideeën of het reageren op die van anderen tijdens het hele traject. De hele academiegemeenschap krijgt bovendien een adviserende rol in de uiteindelijke keuze van het winnende ontwerp en ontwerpteam. We begrijpen dat er maar een beperkt aantal mensen in de Rietveld en Sandberg gemeenschap zijn die beschikken over formele kwalificaties en ervaring als architect. Tegelijkertijd zijn we er van overtuigd dat er velen kunnen zijn met goede ideeën voor het ontwerp van een nieuw gebouw. Het is belangrijk dat het duidelijk is dat deze selectieprocedure voor iedereen toegankelijk is, met of zonder professionele kwalificaties. We hebben de intentie om een gedegen ondersteunend team van Ontwerpen met technische ondersteuning
(ontwerp)professionals te bouwen rondom de Rietveld / Sandberg ontwerpers. Dit team helpt om ontwerpideeën te vertalen naar een functioneel gebouw. Het team zal bestaan uit bouwkundig ontwerpers om technische tekeningen en indien gewenst “artist impressions” en maquettes te maken en daarnaast uit specialisten in constructies, installaties, bouwregelgeving en bouwkosten, en een ontwerpmanager, die er op toeziet dat de kernkwaliteiten van het ontwerp worden benoemd en gedurende het hele proces worden bewaakt, mede in relatie tot de planning en het budget. Je kunt deelnemen aan de ontwerpselectie als team of als individu. Elk team moet een hoofdontwerper hebben die verantwoordelijk is voor de uiteindelijke besluitvorming. Dit om te voorkomen dat er situaties kunnen ontstaan waarin een team geen besluit kan nemen en het ontwerpproces hierdoor vertraagt. Benodigde vaardigheden en samenstelling van het ontwerpteam
Individuele registratie Je kunt je in twee categoriën registreren: 1 Als hoofdontwerper De hoofdontwerper moet in staat zijn om een ontwerpconcept voor het gehele project te ontwikkelen en op een inspirerende en opbouwende manier leiding te geven aan het ontwerpteam. Hij/zij moet in staat zijn om op een duidelijke en overtuigende manier over dit concept en de ontwerpdetails te communiceren. De hoofdontwerper moet open staan voor input uit de Rietveld / Sandberg gemeenschap, van de professionals uit het ontwerpteam en andere belanghebbenden. De hoofdontwerper heeft de doorslaggevende stem over de samenstelling van het interne ontwerpteam. Er kunnen voorstellen worden gedaan om leden toe te voegen aan het ontwerpteam, maar de hoofdontwerper beslist hier uiteindelijk over. In de meeste gevallen moet de hoofdontwerper zich ervan bewust zijn dat hij / zij niet professioneel is gekwalificeerd en geen ervaring heeft als architect. Het is daarom nodig begeleiding te accepteren en in een uiterst geval zelfs een bindend advies op te volgen tijdens het ontwerpproces. De begeleiding en advisering zal zich voornamelijk richten op technische, financiële of planningszaken en zal tot doel hebben de ontwerpkwaliteiten die de hoofdontwerper heeft ingebracht zoveel mogelijk te behouden. De rol en de samenstelling van het ondersteunende team zal worden aangepast op de kwalificaties en ervaring van de hoofdontwerper. Wanneer het om een ervaren architect gaat, kan de rol wellicht beperkt zijn. 2 Als teamlid Een teamlid kan input geven voor het totale ontwerpconcept, of gericht op specifieke onderdelen, variërend van de indeling van de plattegronden tot materiaalgebruik of het ontwerp van onderdelen zoals een deur of een raam. Een teamlid functioneert als onderdeel van het ontwerpteam, maar heeft geen eindverantwoordelijkheid. Team registratie Een deelnemend team bestaat tenminste uit twee personen, waarvan er één de rol van hoofdontwerper heeft. Er is geen maximum gesteld aan de omvang van het team, maar uiteraard moet het ontwerpproces en de besluitvorming werkbaar blijven. De voorwaarden voor registratie als een hoofdontwerper van een team of teamlid zijn gelijk aan die voor individuele registratie. Het is mogelijk om teams te vormen van mensen met verschillende achtergronden, vaardigheden en ervaring.
De criteria voor alle aanmeldingen zijn: 1
De inschrijvers moeten aantoonbaar als student, alumni, medewerker of oud-medewerker verbonden zijn aan de Rietveld Academie / Sandberg Instituut. 2 De inschrijvers doen op persoonlijke titel aan de competitie mee. 3 Van de inschrijvers verwachten wij dat ze serieus zijn in hun ambitie om een ontwerp te maken. De inschrijvers, en in het bijzonder de hoofdontwerper, moeten aan kunnen tonen dat ze tijd vrij kunnen maken om in de selectiefase (november en december 2011) en de ontwerpfase (januari tot juni 2012) intensief aan dit project te werken (tenminste 3 dagen per week). Tot aan de oplevering (september 2014) wordt verder verwacht dat tenminste de teamleider met een afnemende intensiteit (tot circa 1 dag/week) betrokken blijft bij het project. Informatie over compensatie voor de werkzaamheden is verderop terug te vinden. De selectie vindt plaats via een officiële procedure die uit twee fasen bestaat: We willen ontwerpers en ontwerpteams uit de organisatie de kans geven zich aan te melden voor de ontwerpcompetitie. In deze ronde gaat het er alleen om aan te tonen dat de hoofdontwerper en de eventuele teamleden de kwaliteiten en motivatie hebben om de rol van architect voor de huisvesting van de academie te vervullen. Er hoeft in deze fase dus nog géén ontwerp en / of visie gemaakt te worden. Onder de kopjes ‘selectiecriteria’ en ‘aanmelding’ volgt verdere uitleg. De inschrijving loopt tot vrijdag 16 september. Daarna besluit het MT of er voldoende (tenminste 3, maximaal 5) gekwalificeerde hoofdontwerpers of teams zijn om de tweede ronde mee in te gaan. Indien er zich meer dan 5 gekwalificeerde hoofdontwerpers of teams hebben aangemeld, zal een jury een keuze maken voor de beste inschrijvers. De jury kan in alle gevallen suggesties doen voor het combineren of aanvullen van teams. De selectie vindt in eerste instantie plaats op basis van de ingediende informatie. Als er reden is om aanvullende informatie in te winnen, dan worden de inschrijvers hiervoor benaderd. Ronde 1 – Voorselectie ( juli √ 16 september 2011)
Na een voorselectie zullen 3 tot 5 teams worden gevraagd een conceptueel schetsontwerp te maken, waarin de visie op het ontwerp tot uitdrukking komt. In de basis omvat het schetsontwerp een concept ontwerpvoorstel dat is uitgewerkt in plattegronden, gevels en doorsneden met bijbehorend presentatiemateriaal zoals maquettes, referentiebeelden en 3D beelden (tekeningen, renderings, films etc). De criteria waaraan het schetsontwerp voor dient te voldoen, alsmede de aanvullende informatie en materialen die daar voor nodig zijn, worden bij aanvang van de tweede selectieronde verstrekt. Deze schetsontwerpen zullen vervolgens worden beoordeeld door de jury. De jury bestaat uit het management team (Tijmen van Grootheest, Jurgen Bey, Annelies van Eenennaam, Ben Zegers) hoofd facilitaire zaken (Judith Kroon), een student en 1 medewerker vanuit de organisatie en een externe expert. Ronde 2 – Schetsontwerp (oktober √ december 2011)
Na selectie: voorlopig ontwerpfase ( januari √ mei 2012)
Het winnende ontwerpteam zal worden gevraagd om het ontwerp uit te werken tot het niveau van een zogenaamd Voorlopig Ontwerp plus. Dit betekent dat de plattegronden, doorsneden en gevels in schaal 1:100 zijn uitgewerkt. Ook het constructieve en installatietechnische principe moet zijn
uitgedacht, en een aantal beeldbepalende details en materiaalkeuzes moeten worden gemaakt. Het uitgangspunt is op dit moment om op basis van deze stukken middels een Europese Aanbesteding een aannemer te selecteren die met een zogenaamde ‘Design & Build’ opdracht het ontwerp verder zal uitwerken en realiseren. Hierbij zal veel aandacht worden gegeven aan het bewaken van de ontwerpkwaliteit en de blijvende betrokkenheid van het ontwerpteam. Wij realiseren ons dat het deelnemen aan de selectie en het uitwerken van het ontwerp tijd kost. Vanuit de academie zullen wij daarom zoeken naar mogelijkheden om te komen tot een passende compensatie hiervoor. De uiteindelijke afspraken hierover hangen af van de specifieke achtergrond van de geselecteerde inschrijvers: studenten, medewerkers, alumni of oud-medewerkers. Voor studenten valt te denken aan een (tijdelijke) vrijstelling van het onderwijs, of het uitvoeren van de werkzaamheden als onderdeel van de opleiding. Als dit niet haalbaar blijkt, dan zou de compensatie gezocht kunnen worden in het financieren van een eventuele verlenging van de studieduur bij de Rietveld academie of het Sandberg instituut en / of een financiële compensatie voor het niet kunnen verrichten van een bijbaan naast de studie voor extra inkomsten. Voor medewerkers kan gedacht worden aan een uitbreiding van de aanstelling of een tijdelijke vrijstelling van onderwijsactiviteiten. Voor alumni en oud-medewerkers kan worden voorzien in een financiële compensatie, bijvoorbeeld in de vorm van een tijdelijke aanstelling bij de academie. De exacte aard en inhoud van deze afspraken wordt in goed overleg tussen de academie en de als winnend ontwerper(s) geselecteerde inschrijver(s) vastgesteld. Compensatie voor het ontwerpwerk
E-mail de volgende documenten (in pdf formaat), uiterlijk op 16 september 2011, naar:
[email protected] Aanmelding
1
Individuele registratie Naam, telefoonnummer and email adres Relatie tot de academie Inschrijving als hoofdontwerper of als teamlid CV Een korte tekst met een motivatie voor de inschrijving en een toelichting waarom je denkt een bijdrage te kunnen leveren aan een winnend ontwerpconcept. Optioneel: aanvullende informatie en eventuele vragen aan ons
2 Team registratie Naam, telefoonnummer en email adres van de hoofdontwerper, inclusief de relatie tot de academie. Deze persoon zal als contactpersoon worden aangehouden gedurende de hele selectieprocedure Lijst met namen van alle teamleden, inclusief hun relatie tot de academie, hun telefoonnummers en email adressen CV’s van alle teamleden (inclusief de hoofdontwerper) Een korte tekst met een motivatie voor de inschrijving en een toelichting waarom je denkt dat dit team het winnende ontwerp kan maken Optioneel: aanvullende informatie en eventuele vragen aan ons Wil je meedoen, maar twijfel je of je in aanmerking komt? Voor alle vragen over de ontwerpselectie kun je contact opnemen met Annelies van Eenennaam of een email sturen aan
[email protected]