NIP-Jaarbrief 2007 Voor u ligt de NIP-Jaarbrief 2007. Een nieuw product van de beroepsvereniging om u te laten weten wat we vorig jaar voor u gedaan hebben. We stellen u voor aan een aantal bureaumedewerkers en sectievoorzitters. Deze NIP-gezichten zijn in 2007 hard voor u aan de slag geweest, ieder op hun eigen manier. We hopen dat u met veel plezier hun verhalen leest.
We gaan voor meer kleur Voor een voorzitter die per 1 april jl. aan zijn nieuwe taak begon, is het lastig terug te blikken op 2007. Daar zie ik dus vanaf. Wel kan ik u berichten over mijn kennismaking met de verschillende geledingen binnen de beroepsvereniging.
delijke functie van het Algemeen Bestuur wel of niet versterkt worden? Is er voldoende contact tussen het NIP en de leden? Moet het contact tussen het Algemeen Bestuur en die van sectoren sectiebesturen verbeteren? Vragen die de komende tijd wellicht beantwoord worden.
Het Nederlands Instituut van Psychologen kent een ongelooflijke variëteit aan disciplines. De keuze om activiteiten via sectoren en secties te organiseren, is daarom een heel logische en verstandige. Degenen die dicht op hun vakgebied zitten, kunnen zo veel zelf regelen zonder nodeloze bemoeienissen vanuit een centraal punt. Uiteraard wel met een goede ondersteuning door het bureau in Amsterdam.
De eerste kennismaking is mij goed bevallen. De komende periode zal ik me binnen de beschikbare middelen, en dus met de nodige selectie, graag inzetten voor een veelheid aan zaken. Samen met u.
Het afgelopen jaar is er een onderzoek onder de leden uitgevoerd. De binding van leden aan het NIP is hoog, maar het onderzoek levert genoeg aanknopingspunten op voor verbetering.
Uit het onderzoek blijkt dat het NIP een stoffig imago heeft, een wat bleek profiel. De opgave is daarin wat meer kleur te brengen.
Hans Kombrink Voorzitter Algemeen Bestuur
Inhoudsopgave Vers van buiten komend en dus met een frisse kijk op dingen, houd ik ervan de vragen die bij mij opkomen hardop te stellen. Moet de inhou-
Algemeen bestuur
We gaan voor meer kleur
1
Netwerken van NIP werpt vruchten af
2
Ledengegevens 2007
3
Wat gebeurt er met uw contributie?
4
Tuchtrecht
4
COTAN
4
Het kloppende hart van de vereniging
5
Met van links naar rechts:
De voelspriet van de beroepsethiek
6
dr. Wim de Waal, prof. dr. Jules Pieters,
Het NIP is betrouwbaar, maar kan vlotter
7
drs. Jeroen Schepman, dr. Jan-Henk Kamphuis
Spin in het web van kwaliteit
8
(penningmeester), Nelly Altenburg
Zwoegen in de avonduren
9
(vice-voorzitter), drs. Jeanette van Rees,
In ieder mens loert een verslaving
9
drs. Evert Hummelen.
Kinder- en jeugdpsychologen in de frontlinie 10
Voorzitter Hans Kombrink was helaas verhinderd.
Gereedschapskist voor gezonde arbeid
11
Mediation succesvol naar buiten
12
Colofon
12
Netwerken van NIP werpt vruchten af In 2007 speelde het NIP zich als beroepsvereniging in de kijker van de grote partijen die een rol spelen in de wereld van de zorgverzekeringen. Dat moest ook wel. De veranderingen in de geestelijke gezondheidszorg en met name de Zorgverzekeringswet volgden elkaar in rap tempo op.
‘Alle zeilen bijzetten door het nieuwe zorgstelsel’
< Rein Baneke
Directeur mr. Rein Baneke kijkt met een tevreden blik terug op de inspanningen in 2007. Baneke: ‘Om de belangen van onze leden te behartigen, ging het NIP uiteraard in gesprek met zorgverzekeraars.’ Nu veel psychologen in de problemen zijn gekomen, zal de beroepsvereniging ook de komende tijd alle zeilen bijzetten. Het NIP onderhield vorig jaar nauwe contacten met belangrijke organen als Zorgverzekeraars Nederland, de overkoepelende brancheorganisatie van zorgverzekeraars, en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Ook ging het NIP om de tafel met het College voor Zorgverzekeringen (CVZ)* en de Nederlandse Zorgautoriteit**. Baneke: ‘Deze gesprekken wierpen hun vruchten af. Aan de ene kant heeft het NIP nu beter zicht op wat er speelt en anderzijds hebben we ons gepositioneerd als dé vereniging van psychologen in Nederland. In 2007 heeft het NIP dus veel aan netwerken gedaan. We hebben onze leden een gezicht gegeven.’ Een tweede doel van deze belangenbehartiging was de positionering
van de gezondheidszorgpsycholoog, de academisch geschoolde psycholoog die postmaster onderwijs heeft gevolgd. De bekendheid bij de zorgverzekeraars van deze psycholoog kreeg hiermee een duw in de rug. Ook waren de gesprekken bedoeld om de kinder- en jeugdpsychologen onder de aandacht te brengen. ‘De veranderingen in het zorgstelsel waren een goede aanleiding om de toegevoegde waarde en de deskundigheid van onze leden zichtbaar te maken.’ Broodjes bakken Tot slot een interne kwestie. De modernisering van het NIP, het opnieuw organiseren van verschillende geledingen binnen de vereniging om meer slagvaardigheid en efficiency te creëren, kreeg in 2007 vorm. Baneke: ‘Dit is niet meteen merkbaar als lid van de vereniging, maar de positieve gevolgen hiervan zullen dit jaar tastbaarder zijn. Om het met een metafoor te zeggen: In 2007 klopten we het deeg en lieten we het rijzen. In 2008 bakt het NIP de broodjes.’
* Het CVZ coördineert en financiert de uitvoering van de Ziekenfondswet en de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). ** De Nederlandse Zorgautoriteit, de NZa, is toezichthouder op alle zorgmarkten in Nederland. 2
NIP, jaarbrief 2007
Ledengegevens 2007 Registraties/kwalificaties (per 1-1-2008)
Totaal ledental Leden per 1-1-2007
12002
Opzeggingen per 31-12-2007
533
Opzeggingen in de loop van het jaar
65
Nieuwe leden in 2007
1227
Ledental per 1-1-2008
12585
incl. opzeggingen per 1-1-2008
Basisaantekening Psychodiagnostiek NIP
3781
Beroepskeuze- en Loopbaanpsycholoog NIP
91
Eerstelijnspsycholoog NIP
1191
Psycholoog Trainer NIP
68
Gezondheidszorgpsycholoog
5889
Kinder- en Jeugdpsycholoog NIP
1369
Kinder- en Jeugdpsycholoog Specialist NIP
400
Ledenwinstsaldo 2007
583
Klinisch Psycholoog NIP
1182
Ledenwinstsaldo 2006
343
Psychotherapeut
1907
Ledenwinstsaldo 2005
278
Psycholoog van Arbeid en Gezondheid NIP
85
Lichaamsgericht Werkende Psycholoog NIP
79
Verdeling vrouwen/mannen Vrouwen
9163
72 %
Mannen
3422
28 %
Ledental per sector/sectie (per 1-1-2008) Sectoren en secties Aantal eerste voorkeuren Arbeid & Organisatie 2138 Arbeid & Gezondheid Beroepskeuze- en Loopbaanpsychologie Human Resource Management Management & Organisatie Psychologen in de Sociale Werkvoorziening Training & Opleiding Jeugd 2257 Adolescentie Auditief Gehandicapten Forensische Psychologie Jeugd Het Jonge Kind Schoolpsychologen Gezondheidszorg 5780 Forensische Psychologie Volwassenen Geestelijke Gezondheidszorg Neuropsychologie Psychologen in Algemene en Academische Ziekenhuizen Psychologen in de Ouderenzorg Revalidatie Zorg voor Mensen met een Verstandelijke Handicap Sectie Verslavingspsychologie Intersector 538 Interculturalisatie Lichaamsgericht Werkende Psycholoog Mediation Neurofeedback Onderzoekers in de Psychologie Psychologiedocenten Studentenpsychologen Psychologiestudenten 1650 Leden zonder eerste voorkeur 222 Totaal 12585 *
Totaal aantal deelnemers 2416 998 721 613 640 121 637 2698 1125 117 444 872 773 10840 712 5190 1556 1037 984 852 385 124 2933 475 646 537 429 472 254 120 1650 20537 *
Eerste en tweede voorkeur bij elkaar opgeteld NIP, jaarbrief 2007
3
Wat gebeurt er met uw contributie? U betaalt jaarlijks contributie en bent natuurlijk nieuwsgierig wat hiermee gebeurt. Hieronder ziet u aan welke zaken geld wordt besteed.
Hoeveel mensen werken er voor u op het NIP-bureau?
Besteding van de middelen 2007 Vereniging Algemeen
307.437
8,7%
Werknemers in dienst
Colleges/commissies
258.846
7,3%
Werknemers uit dienst
12 12
Belangenbehartiging
118.805
3,3%
Aantal fte’s per 31/12/2007
26,1
Kwaliteitsbeleid
125.574
3,5%
Totaal in dienst per 31/12/2007
41
De Psycholoog
362.280
10,2%
Aantal vrouwen
32
934.730
26,4%
Aantal mannen
9
1.439.050
40,6%
Fulltime medewerkers
5
Parttime medewerkers
36
Sectoren/secties NIP-bureau* Totaal
3.546.722
100,0%
Tuchtrecht
COTAN
Cliënten kunnen een klacht indienen over een lid van het NIP bij het College van Toezicht. Het College toetst of het beroepsmatig handelen van de psycholoog in overeenstemming is met de beroepscode van het NIP. Na deze toetsing doet het College uitspraak.
De Commissie Testaangelegenheden Nederland (COTAN) van het NIP beoordeelt psychodiagnostische instrumenten met criteria als test constructie, uitvoering van de handleiding en testmateriaal, betrouwbaarheid en validiteit. Vorig jaar voerde de COTAN 67 beoordelingsprocedures uit, die resulteerden in 29 beoordelingen voor publicatie.
In 2007 behandelde het College van Toezicht 59 zaken. In de zittingen werden 51 zaken afgedaan, waarvan er twaalf schriftelijk zijn afgehandeld. Een achttal zaken is voortijdig ingetrokken en twee zaken zijn doorgezonden naar het College van Beroep.
Uitspraken Het College van Toezicht heeft 36 keer een klacht gegrond verklaard. In vier gevallen zag het College reden om geen maatregel op te leggen. Het College legde 23 keer de maatregel van waarschuwing op, negen maal werd een verweerder berispt. Onderverdeling naar werkgebieden 2007 Kinder- en Jeugdpsychologie 10 Eerstelijnspsychologie 17 Arbeid en Organisatie psychologie 12 Psychotherapie/klinische en gezondheidszorgpsychologie 10 Justitie 1 Overigen 1
Waarvan gegrond 8 9 8
2006
2005
2004
2003
18 15 13
15 12 12
2 16 16
6 13 14
14 2 12
10 1 0
8 1 3
5 3 1
8 1 4
12 1 3
9 2 3
* NIP-bureau: testzaken - belangenbehartiging - communicatie - beroepsethiek - personeelskosten - ledenadministratie - kwaliteit ** De cijfers van 2002 t/m 2006 betreffen het aantal ingediende klachten. 4
NIP, jaarbrief 2007
2002 **
Het kloppende hart van de vereniging De afdeling Voorlichting op het NIP-bureau in Amsterdam is het zenuw centrum van de beroepsvereniging. Dagelijks stromen de telefoontjes en mails van leden binnen met allerlei vragen.
‘50 mails en telefoontjes per dag met vragen van leden en cliënten’
< Eva Biesiot
Eva Biesiot is al zes jaar het vertrouwde gezicht van de afdeling. ‘Ik verwerk zo’n 50 mails en telefoongesprekken per dag. De meeste vragen gingen in 2007 over de zorgverzekeringen. Bijvoorbeeld: wat moet ik doen om goed voorbereid te zijn? Hoe declareer ik mijn gewerkte uren? Word ik vergoed door zorgverzekeraars? Het nieuwe zorgstelsel was het hot item van 2007. Ook voor cliënten die wilden weten of hun therapeut nog wel wordt vergoed.’ Een andere veelgestelde vraag vorig jaar was: ‘Waar vind ik een deskundige psycholoog in mijn regio?’. Biesiot: ‘Dan zoek ik op trefwoord in ons deskundigenbestand, zoals ‘angst’, ‘depressie’, ‘burn-out’ en stuur ik vervolgens een lijst op met gegevens van leden. Ook steeds meer psychologen bellen om regiolijsten van collega’s.’ Psychologen met vragen over de beroepsethiek, mits van eenvoudige aard, kunnen ook bij Biesiot terecht. ‘Bijvoorbeeld of twee gescheiden ouders toestemming moeten geven voor de behandeling van hun kind of dat een cliënt recht heeft op inzage in zijn of haar dossier.’ Biesiot heeft door het directe contact met de leden een belangrijke signaleerfunctie. Zij weet als geen ander wat er leeft in de wereld van de psychologie. Haar bevindingen speelt ze door aan haar collega’s die ermee aan de slag gaan.
Wie belt het NIP? 35 procent van de bellers is NIP-lid (inclusief student-leden) en 20 procent is cliënt. De overige vragen komen van media, huisartsen, psychiaters, maatschappelijk werkers, ggz-instellingen, zorgverzekeraars, belastingadviseurs, juristen, ministeries, universiteiten, bedrijven, instellingen en psychologen die geen lid zijn. De top 5 van vragen in 2007: 1) Word ik als psycholoog vergoed door alle zorgverzekeraars? 2) Hoe gaat declareren binnen het nieuwe zorgstelsel? 3) Wat zijn de bevoegdheden van een psycholoog binnen een team? 4) Kunt u mij doorverwijzen naar een psycholoog/collega in mijn regio? 5) Vragen van zelfstandig gevestigde psychologen over bijvoorbeeld de btw-heffing en voorwaarden van de overname van een praktijk.
De afdeling Voorlichting is op ma t/m vr van 9.00-12.30 bereikbaar via (020) 410 6222 of per mail
[email protected] NIP, jaarbrief 2007
5
De voelspriet van de beroepsethiek De NIP-Beroepscode berust op de vier pijlers verantwoordelijkheid, integriteit, respect en deskundigheid. Prachtige termen die voor de uitoefening van het vak als prima leidraad gelden, maar in de dagelijkse praktijk vragen oproepen. Bijvoorbeeld over privacywetgeving, patiëntenrechten en rapportage. Leden kunnen hiermee terecht bij mr. Rosalinde Visser, stafmedewerker beroepsethiek.
‘20 - 25 vragen per week over beroepsethische kwesties’
< Rosalinde Visser
Op het spreekuur komen gemiddeld 20 tot 25 vragen per week binnen. Visser: ‘Veel vragen in 2007 gingen over de overheveling van de ggz en de veranderingen in de zorgverzekeringen. Leden moesten contracten afsluiten met verzekeraars die bijvoorbeeld vroegen om inzage in een cliëntendossier. Psychologen kregen dus te maken met zaken als het beroepsgeheim en de bescherming van privacy. Zaken die in de toekomst een grote rol spelen in de beroepsethiek.’ Naast het beantwoorden van de vragen en het geven van advies is een tweede belangrijke taak van de stafmedewerker het signaleren van bepaalde problemen of onderwerpen die spelen. ‘Als veel leden tegen hetzelfde aanlopen in hun werk doen we daar als vereniging iets mee. Het spreekuur is een aardige voelspriet voor wat er in de praktijk gebeurt.’
Herziening beroepscode De NIP-Beroepscode uit 1998 werd tegen het licht gehouden om te kijken of de vier basisprincipes nog leidend en geldend zijn . ‘Het NIP koos ervoor de pijler verantwoordelijkheid centraal te stellen. Het doel hiervan is om
6
NIP, jaarbrief 2007
psychologen aan te moedigen op basis van hun professionele deskundigheid keuzes te maken en hiervoor verantwoordelijkheid te nemen.’ Ter gelegenheid van de invoering van de code werd in april 2007 het symposium Verantwoordelijkheid onder druk georganiseerd.
De NIP-Beroepscode is te vinden op de website www.psynip.nl onder de rubriek Beroepsethiek. Het telefonisch spreekuur voor beroepsethiek is op dinsdag en donderdag van 10.00 - 13.00 uur via het algemene telefoonnummer van het NIP: (020) 410 6222.
Het NIP is betrouwbaar, maar kan vlotter Drs. Angela van Dijk, sinds april vorig jaar het hoofd van de afdeling communicatie, spande zich in om van de verschillende ‘takken van sport’ binnen de communicatie één grote afdeling te maken.
‘Het NIP streeft naar meer dan een 7+’
< Angela van Dijk
De voorlichter die de mails en telefonische vragen behandelt, de redactie van De Psycholoog, de communicatiemedewerkers en de webmaster werken nu heel nauw samen. Van Dijk: ‘Dit zorgt ervoor dat we professioneler en doelgerichter opereren. We stemmen beter op elkaar af en spelen in op de informatiebehoefte van de leden.’ Vorig jaar werd onderzocht wat er leeft onder de leden en wat het imago is van de beroepsvereniging. Het beeld dat de leden van het NIP hebben is betrouwbaar, degelijk, ter zake kundig, maar ook wat stoffig. ‘Ze willen dat we moderner ogen en vlotter reageren op ontwikkelingen in de maatschappij of binnen de politiek. De leden willen ons terugzien in de media.’
Actualiteit De meeste ondervraagden zijn van mening dat het NIP dé beroeps vereniging is van en voor alle psychologen. De bekendheid met en de betrokkenheid bij het NIP zijn ruim voldoende. Van Dijk: ‘We scoren over de gehele linie een 7+. Dat is mooi, maar we streven naar een hoger cijfer. We willen meer op de actualiteit inspelen en meer informatie naar buiten brengen die relevant is voor leden.’ Het merendeel is tevreden over de informatievoorziening van het NIP, maar natuurlijk zijn er zaken voor verbetering vatbaar. Zo willen leden vaker en structureel op de hoogte worden gehouden over actuele zaken waar het NIP mee bezig is. ‘In 2007 hebben we mede hierom nieuws brieven en -specials ontwikkeld.’
De afdeling communicatie is druk bezig de sectoren en secties te laten weten wat de afdeling voor hen kan betekenen. Zowel op sector- als sectieniveau wordt veel gecommuniceerd via nieuwsbrieven. Deze brieven houden leden op de hoogte van de ontwikkelingen op maatschappelijk niveau en binnen hun eigen vakgebied. De afdeling ondersteunt en ontlast de bestuursleden die dit op vrijwillige basis in de avonduren doen. ‘De leden bieden de inhoud, wij gieten het in de juiste vorm, bijvoorbeeld een cliëntenfolder of een nieuwsbrief.’ Naast het informeren van de leden besteedt de afdeling communicatie aandacht aan het zichtbaar maken van het NIP op maatschappelijk niveau, in de politiek en in de zorg. ‘We houden de website actueel en updaten het voorlichtingsmateriaal geregeld.’
Feiten over 2007 • • • • •
Het aantal NIP-mailings en nieuwsbrieven naar leden was 125. Er verschenen 10 nieuwe folders en een jaarverslag. De homepage van www.psynip.nl heeft 21.000 hits per maand. De Psycholoog, het wetenschappelijk vakblad van het NIP, beleefde zijn 42ste jaargang en scoort een 7,5 bij de leden. Er werd een communicatiestrategie bepaald om het NIP te positioneren en te profileren de komende jaren
NIP, jaarbrief 2007
7
Spin in het web van kwaliteit Drs. Anneke Haringsma is stafmedewerker kwaliteit op het NIP-bureau in Amsterdam. ‘Mijn belangrijkste opdracht is het borgen van de kwaliteit van de deskundigheid van psychologen in het algemeen.’
Foto: Privé
‘Nederlandse psychologen moeten aansluiten op Europa’
< Anneke Haringsma
Vakinhoudelijke kwaliteit van de psychologische dienstverlening is van groot belang voor zowel de psycholoog als voor zijn/haar cliënt. Het NIP zet zich hiervoor in door verschillende kwalificatie- en registratie mogelijkheden. Deze zijn gekoppeld aan postmasterscholing. Haringsma: ‘Hierbij is het van belang dat de registraties en scholing voldoen aan de minimum kwaliteitseisen op Europees niveau. Om dit te bereiken, pleeg ik veelvuldig overleg met onder andere de Nederlandse opleidings directeuren. Ik bekijk, uiteraard samen met anderen, of opleidingen voldoende aansluiten op de Europese situatie.’ Haringsma stemt het kwaliteitsbeleid op het gebied van accreditatie af met medewerkers van andere beroepsverenigingen, bijvoorbeeld de NVO,
de Nederlandse vereniging van pedagogen en onderwijskundigen en de VGCt, Vereniging voor Gedragstherapie en Cognitieve therapie. ‘Dit is gunstig voor de leden, omdat er een centraal informatiepunt komt over bijvoorbeeld accreditatie en opleidingen. In 2007 zijn hiervoor de eerste contacten gelegd.’ De markt voor het geven van postmaster opleidingen is een vrije markt. Het NIP toetst of dit aanbod voldoet aan de kwaliteitseisen van de verenigingregisters. Haringsma: ‘Het doel is om een overzicht te maken van de door beroepsverenigingen erkende opleidingen op postmaster niveau. Hier werkt het NIP hard aan mee.’
Bereikbaarheid NIP-bureau Het NIP-bureau is telefonisch bereikbaar: maandag t/m donderdag 9.00-17.00 uur en vrijdag 9.00-13.00 uur. Naast Voorlichting en beroepsethiek kunt u contact opnemen met de volgende afdelingen: • Registraties ma t/m wo 9.00-12.30 of
[email protected] • Belangenbehartiging voor leden met een eigen praktijk via afdeling Voorlichting (020) 410 6222, ma t/m vr 9.00-12.30 uur of belangen
[email protected]
8
NIP, jaarbrief 2007
• • • •
elangenbehartiging voor leden met een dienstverband B di en do 10.00-12.30 of
[email protected] Ledenadministratie ma t/m vr 9.00-13.00 of
[email protected] Testzaken ma en do 10.00-12.00 of
[email protected] Redactie De Psycholoog di t/m vr 9.00-17.00 op (020) 410 6224/6225 of
[email protected]
Zwoegen in de avonduren Wat veel leden niet weten, is dat de sectiebesturen bestaan uit enthousiaste en betrokken vrijwilligers die in de avonduren allerlei activiteiten ondernemen. Profilering, positionering, belangen behartiging en communicatie zijn niet alleen voor het NIP als vereniging en bureau van belang, maar vormen ook de pijlers waarop
veel plannen van de secties rusten. Vier zeer actieve sectievoorzitters komen hier aan het woord. Deze NIP-gezichten vertegenwoordigen Verslavingspsychologie, Jeugdzorg, Mediation en Arbeid & Gezondheid. De voorzitters vertellen in het kort wat de secties voor hun leden in 2007 hebben gedaan.
In ieder mens loert een verslaving Verslaving is een ernstig probleem. Zij vormt samen met angst en depressie de top drie van psychiatrische stoornissen in Nederland. Het inzicht in de psychologie achter verslaving heeft zich de afgelopen jaren enorm ontwikkeld. Dit was aanleiding om een eigen vertegenwoordiging te vormen binnen het NIP.
‘Roken, alcohol, cannabis, gamen, internet, benzo’s, gokken’
Peter Greeven >
Dr. Peter Greeven is de trotse voorzitter van deze nieuwe sectie, die sinds de oprichting in 2007 een groot deel van de psychologen werkzaam in de verslavingszorg vertegenwoordigt.
Greeven: ‘Bijna alle verslavingsinstellingen in Nederland werken met richtlijnen en protocollen die van oorsprong gedragswetenschappelijk zijn.’
Missie Greeven: ‘Mensen dachten bij de term verslaving aan een groepje chronisch verslaafden die daar min of meer door gebrek aan wilskracht en ruggengraat niet vanaf komt. Tegenwoordig denkt men er genuanceerder over. Verslaving wordt erkend als een breed maatschappelijk probleem. Het raakt ons allen. Denk aan de miljoenen rokers, de toenemende interneten gameverslaving, het alcoholgebruik van jongeren, gokken en benzodiazepineverslaving. In ieder mens loert een verslaving.’ De meest succesvolle behandelingen voor al deze verslavingsvormen, volgens internationaal onderzoek, zijn gebaseerd op theorieën en evidence based behandelmethoden uit de psychologie.
‘De missie van de sectie is het behartigen van de belangen van onze leden binnen de verslavingszorg. Natuurlijk is het uitwisselen en overdragen van kennis tussen vakgenoten een belangrijk doel. De sectie wil een actieve bijdrage leveren aan het uitdragen van deze kennis.’
Dr. Peter Greeven (GZ-Psycholoog & Psychotherapeut) werkt bij Novadic-Kentron als Hoofd Research & Development en parttime als Pro Justitia-rapporteur bij het Nederlands Instituut voor Forensische Psychatrie en Psychologie (NIFP). NIP, jaarbrief 2007
9
Kinder - en jeugdpsychologen in de frontlinie De sectie Jeugdzorg is de jongste sectie van het NIP. In 2007 kersvers opgericht door een aantal gepassioneerde kinder- en jeugdpsychologen, onder wie de voorzitter van de sectie drs. Flip Dronkers.
‘De Jeugdzorg is helaas voor veel psychologen een dead end street’
< Flip Dronkers
Dronkers: ‘Jeugdzorg is voortdurend onderwerp van maatschappelijk debat. Denk hierbij aan de wachtlijsten, de toename van bureaucratie en incidenten zoals bij het vermoorde meisje Savanna in 2004, waarbij de gezinsvoogd werd vervolgd. Het is nodig dat wij als gedragswetenschappers ons georganiseerd en gestructureerd in dit debat mengen. De sectie kan een belangrijke bijdrage leveren aan de herinrichting van de Jeugdzorg in Nederland. Ook als vaste gesprekspartner van het ministerie van Jeugd en Gezin, dat in 2007 werd opgericht. Dit ministerie heeft professionalisering van de Jeugdzorg als doelstelling en kan de hulp van het NIP hierbij goed gebruiken.’
Kinder - en jeugdpsychologen in de verbureaucratiseerde Jeugdzorg zitten vaak achteraan in de zorglijn. Ze zien voornamelijk dossiers. Hierdoor hebben zij nauwelijks nog contact met degenen om wie het gaat: kinderen met problemen. Dronkers wil er samen met de anderen van de sectie voor ijveren om deze gedegen opgeleide gedragswetenschappers juist meer in de frontlinie in te zetten. ‘Een kinder- en jeugdpsycholoog moet als het om professionele zorg voor kinderen gaat in de frontlinie aanwezig willen zijn. Zelf kinderen en ouders zien. Dat kan veel ellende helpen voorkomen.’
Zorgen
Drs. Felix (Flip) Dronkers is werkzaam als behandelaar in de jeugd-ggz en als zelfstandig adviseur voor jeugdzorgbeleid.
De positie van de kinder- en jeugdpsychologen in de Jeugdzorg baart Dronkers zorgen. ‘Je ziet vaak dat er voor deze psychologen nauwelijks een loopbaanperspectief is. Eenmaal in de jeugdzorg werkzaam is er weinig stimulans voor een afgestudeerde psycholoog om zich verder te bekwamen. Trajecten om geregistreerd te worden als Kinder- en Jeugdpsycholoog of GZ-psycholoog ontbreken en de autonome professionele verantwoordelijkheid van de psycholoog staat voortdurend onder druk. Hierdoor is de Jeugdzorg voor veel psychologen een soort dead end street. De sectie wil de positie van deze psychologen in het werk verstevigen.’
10 NIP, jaarbrief 2007
Gereedschapskist voor gezonde arbeid Een buitengewoon actief jaar was 2007 voor de sectie Arbeid & Gezondheid. En dit is niet in de laatste plaats te danken aan de voorzitter van deze sectie, dr. Tinka van Vuuren.
‘Actief begeleiden van gezond werken’
< Tinka van Vuuren
Om de professionele deskundigheid van de Psycholoog van Arbeid en Gezondheid te profileren en te positioneren heeft de sectie in 2007 gewerkt aan de ontwikkeling van onder andere de digitale toolbox werk en psychische klachten, een folder en de ‘digitale sociale kaart’.
De sectie maakte in 2007 de folder De Psycholoog van Arbeid en Gezondheid. Actief begeleiden van gezond werken. Van Vuuren: ‘Met deze folder kunnen onze leden hun specifieke deskundigheden onder de aandacht brengen bij werkgevers, werknemers, zorgverzekeraars, bedrijfsartsen en andere belangstellenden.’
Toolbox Ongeveer een derde deel van de arbeidsongeschiktheid in Nederland wordt veroorzaakt door psychische klachten. Arbeid levert een belangrijke bijdrage aan het herstel. Van Vuuren: ‘Een Psycholoog van Arbeid en Gezondheid speelt een grote rol bij werk en psychische klachten. Ter ondersteuning van het werkgericht behandelen en begeleiden van cliënten hebben we samen met de LVE, de Landelijke Vereniging van Eerstelijnspsychologen, een digitale toolbox ontwikkeld. Dit kun je zien als een soort ‘gereedschapskist’ met een rubriek veelgestelde vragen, richtlijnen en recente publicaties. De toolbox is bedoeld voor alle psychologen, niet alleen voor leden van de sectie. Ze kunnen hiermee onder meer hun werkwijze in de dagelijkse praktijk checken.’ De toolbox kunt u vinden op www.werkenpsychischeklachten.nl.
Vorig jaar startte de sectie met de ontwikkeling van een vragenlijst om bij de leden na te gaan wat hun specifieke deskundigheden zijn. Voorbeelden hiervan zijn: ondersteuning in de balans werk en privé, ziekteverzuim en personeelsbeleid. Het doel is dat op de website van de sectie werkgevers, opdrachtgevers en cliënten in hun regio psychologen kunnen vinden.
Dr. Tinka van Vuuren werkt als seniorconsultant Personeelsbeleid en Sociale Zekerheid bij Loyalis Consult te Heerlen.
NIP, jaarbrief 2007
11
Mediation succesvol naar buiten Samen een conflict oplossen met behoud van de relatie. Dat is het hoofddoel van conflictbemiddeling, oftewel mediation. Hierbij gaat het om de oorzaken, emoties en belangen in het conflict en niet in de eerste plaats om de zakelijke en juridische aspecten.
‘Intensieve samenwerking met advocaten en notarissen’
< Ton Westerduin
Ton Westerduin, voorzitter van de sectie Mediation: ‘Iets waar een psycholoog-mediator uiteraard zeer goed in thuis is. Deze boodschap dragen wij uit naar de buitenwereld. En met succes.’
Lobbyisten Psychologen hebben een afgebakende eigen visie, missie, identiteit en bijdrage in het sterk groeiende veld van mediation. ‘De afgelopen jaren stopten we veel energie in contacten met advocaten, accountants en notarissen. En met gebieden waarin mediation een grote rol speelt, zoals het bedrijfsleven, zorg, overheid en onderwijs.’ De sectie heeft professionele lobbyisten in dienst die in de politiek het belang en de waarde van mediation voor het voetlicht brengen. Ook heeft de sectie in 2007 twee folders gemaakt, een voor leden en een voor cliënten/opdrachtgevers. Westerduin: ‘De externe wereld bereiken wij uitstekend.’
De waarde van de psychologie wordt door andere professies binnen mediation erkend. ‘Dit is vooral te merken bij echtscheidingsbemiddeling. Om de ouders zo lang mogelijk uit de rechtszaal te houden, verwijzen advocaten, gestimuleerd door het overheidsbeleid, steeds vaker door naar psychologen als er een conflict of geschil dreigt. Het is nu zelfs zo dat de vraag naar een psycholoog-mediator het aanbod overstijgt. Dit ‘probleem’ pakken we in 2008 aan door leden op te roepen zich te registreren bij ons.’
Drs. Ton Westerduin is organisatieadviseur, trainer, mediator en senior consultant.
© Nederlands Instituut van Psychologen (NIP), juli 2008. Voor meer informatie kijk op www.psynip.nl. Het NIP-bureau is telefonisch bereikbaar op (020) 410 6222 van maandag t/m donderdag 9.00-17.00 uur en vrijdag 9.00-13.00 uur en via de mail:
[email protected]. De financiële verantwoording van het NIP, de jaarrekening, vindt u op www.psynip.nl > NIP Algemeen > Wat is het NIP? > Jaarverslagen Colofon Teksten en redactie: Judith Flier, afdeling communicatie NIP - Fotografie: Edith Paol - Foto Hans Kombrink: Herman Wouters - Vormgeving: Link Design, Amsterdam Druk en productie: Heijnis & Schipper Drukkerij, Zaandijk
12 NIP, jaarbrief 2007