Uien Nederland De specialist dat zijn we samen

Uien Nederland 2015 De specialist dat zijn we samen

Uien Nederland 2015 De specialist dat zijn we samen

Inhoudsopgave Inleiding 4 Contactpersonen 6 Rassenassortiment 8 Recept 13 Ziektebestrijding 14 Onkruidbestrijding

16

Insectenbestrijding 17 Notitiepagina 19

4

Uien Nederland 2015

Inleiding Innovatie in de uienteelt De Nederlandse exportmarkt staat bekend als toonaangevend in de wereld. Verbetering van de kwaliteit heeft daarbij de hoogste prioriteit. Hierbij is een combinatie van rassenkeuze, gewasbescherming en optimale groeiomstandigheden van groot belang. Bij Syngenta bent u hiervoor aan het juiste adres. Onder het FarMore technology label introduceert Syngenta de zaadbehandeling met Maxim 480 FS + Apron XL ter bestrijding van diverse kiem- en bodemschimmels (o.a. Pythium en Botrytis). Tevens kunt u zaaizaad behandeld met een insecticide ter bestrijding van de uienvlieg bestellen.

Wereldwijd de beste kwaliteit en opbrengst Syngenta besteedt veel tijd aan de kwaliteit van haar uienrassen. Uien die de hele wereld overgaan, vereisen een bijzondere kwaliteit qua hardheid, huidvastheid en spruitrust. Onze jongste ontwikkelingen in rassen bewijzen ons gelijk. Dankzij de kwaliteitsaspecten in combinatie met een verhoogd opbrengst-potentieel zijn onze uienrassen extra aantrekkelijk voor telers.

Gemak en zekerheid We weten dat kwaliteit en stevigheid van de uienhuid belangrijke criteria zijn. Daarom hebben we deze aspecten als uitgangspunt genomen bij de ontwikkeling van onze nieuwe rassen. De derde voorwaarde voor een goede ui is kiemtolerantie. Ook daaraan hebben we voldaan, zodat bij slechte spuitomstandigheden de ui niet snel zal kiemen.

Compleet assortiment Syngenta beschikt over uienrassen voor verschillende behoeften in de markt. Zo is het ras Vision uniek door zijn vroegheid en zeer goede opslagcondities. Het nieuwe ras Medaillon kenmerkt zich door zijn groeikracht waardoor het ras zich ook onder zwaardere groeiomstandigheden goed ontwikkeld. Dit levert extra oogstzekerheid en continuiteit op voor u als teler. Het bekende ras Sunskin staat voor een hoge opbrengst en perfecte bewaring. Ons andere nieuwe ras Motion kenmerkt zich door zijn excellente bewaarkwaliteiten.

Uw partner Deel de ervaring voor een betere kwaliteitsui. Samenwerking staat bij ons voorop; we werken graag met u samen om uw doelstellingen te behalen. Neem contact op met uw Syngenta vertegenwoordiger als u advies of deskundige hulp nodig heeft, of kijk voor meer informatie op www.syngenta.nl.

Uien Nederland 2015

5

6

Uien Nederland 2015

Uw contactpersonen voor de uienteelt Johan Bierma Crop Advisor voor Midden-Nederland „Het afgelopen jaar kenmerkte zich door een goede en snelle ontwikkeling van de uien. Ondanks de gunstige groeiomstandigheden voor de ui verliep dit jaar niet zonder slag of stoot. Met name valse meeldauw heeft menig teler verrast. De laatste jaren heeft valse meeldauw niet tot grote problemen geleid, des te lastiger was het dit jaar om de uien goed te beschermen tegen meeldauw of in het geval van aantasting effectief te bestrijden. Na aantasting is het bijzonder lastig om valse meeldauw te bestrijden, vooral wanneer de weersomstandigheden niet mee helpen. Dit jaar werd dan ook weer eens duidelijk dat een goede meeldauw bescherming vroeg begint waardoor aantasting voorkomen wordt. Fubol Gold heeft ook dit jaar weer bewezen hierin een belangrijke rol te kunnen spelen. Bij vroege inzet kan Fubol Gold door onder meer zijn systemische werking een langdurige bijdrage leveren in de strijd tegen valse meeldauw. Zo wordt een sterke basis gelegd voor het groeiseizoen. Aankomend jaar zullen we wederom waakzaam moeten zijn om aantastingen van schimmels te voorkomen en op tijd de juiste middelen in zetten. Wij helpen u daar graag bij!”

Jelle Westerlaken Field Expert uienrassen „Even voorstellen; ik ben Jelle Westerlaken het nieuwe gezicht van Syngenta dat het team komt versterken in de vertegenwoordiging van uienrassen. Mijn ervaring met uien komt uit het ouderlijk bedrijf, maar er valt nog veel te leren. De toekomst zal voor mij veel brengen maar hopelijk ook voor u. Met de rassen van Syngenta komt dat helemaal goed. Vooral de nieuwe rassen Motion en Medaillon wil ik u niet onthouden. De ervaring met deze rassen die ik tot nu toe heb opgedaan is veelbelovend. De Medaillon valt door zijn groeikracht op in ieder perceel en de beloften die Motion brengt op het gebied van bewaarkwaliteit gaan we mee maken in de late leveringen. Wat ik voor u kan betekenen? Een eerlijk antwoord op uw vragen en een fijne samenwerking door u te begeleiden in de rassenkeus die voor u het meest geschikt is."

Uien Nederland 2015

Wolfgang Ott Portfolio Manager Uien „Vanwege de nieuwe strategie van Syngenta om zaden en gewasbescherming geïntegreerd aan te pakken wordt de Portfolio Manager steeds meer de spin in het web. Met onze marktkennis ondersteunen en coördineren we alle processen voor de lange termijn om te waarborgen dat u als klant altijd kunt rekenen op het juiste product en tijdige informatie. Samen met de telers stippelen we de koers uit voor de productontwikkeling en leveren we input voor de productieplanning. De koppeling tussen de genetica en het juiste gewasbeschermingsprogramma is een van onze uitdagingen om met de juiste producten te kunnen inspelen op úw wensen en behoeften.”

Thaam Wijnker Veredelaar uienrassen „Het werk van een veredelaar is nooit af. Het blijft een uitdaging om nieuwe kruisingen te maken die nog beter zijn dan het bestaande assortiment. Ouderlijnen die alle gunstige eigenschappen in zich hebben om een superhybride te maken. Een hybride die onder wisselende teelt omstandigheden goed blijft scoren op vroegheid, opbrengst en bewaareigenschappen. We gaan voor betrouwbaar op het land, in de schuur en in de verwerking.”

7

8

Uien Nederland 2015

Rassenassortiment Syngenta Medaillon

NIEUW

De groeikrachtige bewaarui Eigenschappen • Zeer sterk wortelgestel • Sterke loofontwikkeling • Onderscheidend qua productie op minder opdrachtige gronden • Goede bewaareigenschappen • Middelvroeg

Medaillon

Referentie

Uien Nederland 2015

Motion

NIEUW

De beste bewaarui Eigenschappen • Onderscheidt zich in de bewaring na week 18 • Uitstekende hardheid • Bijzonder huidvast • Zeer goede spruitrust • Hoge opbrengst met een zeer hoog bewaarrendement • Middelvroeg

(op basis van UIKC resultaten) 103 102 101 100 99 98 97 96

Motion

Grootste ras NL

Hardheidsindex UIKC

Hardheid

(op basis van UIKC resultaten) 115 110 105 100 95 90 85

Motion

Grootste ras NL

Spruitrust Spruitrustindex UIKC

18 +

Huidvastigheidsindex UIKC

Huidvastheid

8,5 8 7,5 7 6,5 6

(op basis van UIKC resultaten)

Motion

Grootste ras NL

9

10

Uien Nederland 2015

Vision De vroegste bewaarui Eigenschappen • Vroeg oogstbaar en toch lang bewaarbaar • Excellente spruitrust • Sterk wortelgestel • Zeer productief op lichtere grondsoorten • Ronde, harde ui

Napoleon De all’round’ ui Eigenschappen • Ronde gele ui, zeer uniform • Productief met uitstekende bewaareigenschappen • Sterk opgaand loof en dunne nek • Geschikt voor alle grondsoorten • Middelvroeg

Uien Nederland 2015

Sunskin Kwaliteit en kwantiteit Eigenschappen • Hoog bewaarrendement • Zeer productief • Scoort hoog op alle rassenlijsten • Zonnig goudgeel • Geschikt voor alle grondsoorten • Middelvroeg ras

Setton Productieve Plantui Eigenschappen • Mooie ronde vorm • Minder dubbele harten • Uitermate geschikt voor de schillerij • Beter geschikt dan andere Stuttgarter types voor export • Goed in de bewaring

Setton is exclusief verkrijbaar bij TOP Onions B.V. Baarlandsezandweg 5 4431 NJ ’s Gravenpolder Nederland Tel. : +31 (0)113 315 050 E-mail: [email protected]

11

Uien Nederland 2015

Hutspot met boerenspies 24 kichten Ingrediënten

Bereiden

• 1.5 kg aardappels

Breng alvast een grote pan met water en zout aan de kook voor de hutspot.

• 1 kg winterwortels

Breng een tweede kleine pan met water en zout aan de kook voor de prei.

• 3 uien • 1 bouillonblokje

De Hutspot:

• 1 prei

Schil de aardappels en snijd ze in vieren.

• 400 g kleine worstjes (chipolata)

Schil de wortels. Snijd ze door de helft en in kleine plakken van circa halve centimeter dik.

• 4 plakken gerookt spek (ca 25 g per stuk)

Pel de uien, halveer en snijd in grove stukken.

• 250 g cherrytomaten

Voeg de aardappels, wortels en uien toe aan het kokend water.

• olijfolie

Voeg het bouillonblokje toe. Roer door elkaar.

• zout

Leg de deksel op de pan en kook het geheel in circa 20 minuten gaar

• versgemalen peper Extra nodig • 4 satéprikkers

De Boerenspies: Snijd de prei in ringen van circa 1 cm dik. kook de prei zacht in circa 1 minuut. Gieten af en laat afkoelen. Prik de worstjes aan de satéprikkers afgewisseld met spek, prei en tomaten. Het plakje spek kan er tussen gevlochten worden, of snijd ze in vieren. Bestrijk de spiezen met olie. Verwarm een grillpan bak de spiezen in circa 10 minuten gaar. Vervolg Hutspot: Aardappels, wortels en uien afgieten. Bewaar wat kookvocht. Stamp de hutspot fijn. Voeg een beetje kookvocht toe om de stamppot extra smeuïg te maken. Breng op smaak met zout en peper. Bron: Uit programma: De Makkelijke Maaltijd. Recept van Rudolph van Veen, 24 Kitchen

13

14

Uien Nederland 2015

Ziektebestrijding in uien Zaaizaadbehandeling in uien In uien komen veel soorten kiem- en bodemschimmels voor. Naast Fusarium en Pythium soorten kan ook de koprot veroorzaker Botrytis de hele jonge plantjes infecteren. Drie Botrytis soorten spelen hier een belangrijke rol (B. Allii, B Aclada en B. Byssoidea). De aantasting vindt vooral plaats vanuit onverteerd restmateriaal, maar kan ook met het zaad overgaan. Tijdens de teelt of opslag komt de aantasting vervolgens tot uiting in de vorm van rot, beginnend op de kop van de ui. Bescherming vanaf de start Door zaadbedrijven wordt bij de verwerking van het zaad alles gedaan om de aantasting te minimaliseren. Een goede zaaizaadbehandeling helpt om aantasting door de diverse kiem- en bodemschimmels tegen te gaan en kan daarmee mede voorkomen dat planten wegvallen of dat de aantasting epidemische vormen aanneemt. Met de introductie van de FarMore Technology met een zaaizaadbehandeling op basis van Maxim 480FS en Apron XL, haalt u uitstekend beschermd zaaizaad in huis dat vanaf de start gezond kan groeien. Voor meer informatie ga naar www.syngenta.nl/farmore

Een goed begin is het halve werk Uw uien verdienen de beste bescherming. Start daarom vroeg in het groeiseizoen met Olympus. Dit breedwerkende fungicide bestrijdt schimmels effectief en langdurig. Door vroeg te beginnen, is al snel het laatste uur geslagen voor schimmels als Stemphylium, papiervlekkenziekte, bladvlekkenziekte en valse meeldauw. Ook heeft Olympus een goede nevenwerking op koprot. De afgelopen 2 jaar is er veel onderzoek gedaan naar koprot en de effectiviteit van gewasbeschermingsmiddelen op koprot. Uit de onderzoeksrapporten ‘Effectiviteit middelen tegen koprot’ van PPO is gebleken dat Olympus 2 jaar op rij effectief is tegen koprot. Olympus bevat een unieke combinatie van de twee bekende en effectieve fungiciden Amistar ® en Daconil®. Met Olympus wordt de kracht van deze middelen gecombineerd en nog krachtiger ingezet tegen schimmels. Verschillende schimmelziekten bedreigen de uienteelt. In Nederland zijn diverse middelen toegelaten in de teelt van uien, elk met specifieke kwaliteiten. Het ene middel is sterker op valse meeldauw, het andere middel weer sterker op bladvlekkenziekte. In het overzicht hiernaast vindt u informatie over de werkzaamheid van de gewasbeschermingsmiddelen van Syngenta, uitgesplitst naar verschillende ziekten. Voor het gebruik van de middelen dient u vanzelfsprekend het wettelijk gebruiksvoorschrift en de gebruiksaanwijzing te volgen.

Valse meeldauw

Stemphylium

Bladvlekkenziekte

Koprot

Uien Nederland 2015

Product l of kg/ha

2,5

2,0

0,8 - 1,0

Valse meeldauw

**

***

*

Bladvlekkenziekte

***

*

**(*)

Stemphylium

**(*)

(*)

*(*)

Papiervlekkenziekte

**

***

**

Koprot

*(*)

(*)

Aandroog tijd (uren)

1-2

2-6

1-2

Regenvastheid

**(*)

***

***

Syngenta advies schimmelbestrijding in ui

Interval 10 dagen

1

2

3

4

5

6

7

8

Fubol Gold 2.0 kg

Fubol Gold 2.0 kg

Mancozeb

Mancozeb

Mancozeb

Mancozeb

Mancozeb

Mancozeb

Olympus 2.5 l

BCCH 41

Amistar 1 l/a

Olympus in interval van 28 dagen

(max 2 toepassingen)

Olympus 2.5 l

15

16

Uien Nederland 2015

Onkruidbestrijding in uien Het belang van een goede bestrijdingsstrategie, afgestemd op uw onkruidbestand is van groot belang. Omdat kiemende onkruiden het meest gevoelig zijn voor herbiciden is het zaak op tijd met de juiste producten te spuiten. Bodemherbiciden zoals Dual Gold® en Boxer® spelen hierin een belangrijke rol. Deze middelen bestrijden het onkruid in een vroeg stadium en versterken bovendien de contactwerking van de gehele tank mix.

Zaaiuien

Wat doet Dual Gold? Dual Gold is een breed werkend bodemherbicide dat zowel grassen als vele breedbladigen bestrijdt. Het middel werkt systemisch via ondergrondse delen van de onkruiden. Het zijn de jonge wortels en stengel die het product opnemen. De jonge onkruiden sterven af door sterke groeiremming in de groeipunten omdat Dual Gold de celdeling en celstrekking afremt. Dual Gold heeft een lange duurwerking zodat het gewas lang onkruidvrij blijft. Daarnaast versterkt Dual Gold in combinatie met andere middelen de contactwerking.

Voor de langste duurwerking geeft het etiket de ruimte om 1,50 l/ha per seizoen toe te passen. In de praktijk betekent dit dat we én tijdig kunnen starten én een lange duurwerking kunnen realiseren bij optimaal gebruik van Dual Gold.

Door de zeer brede werking op zowel breedbladigen als grassen is het raadzaam om in uien tijdig te starten met Dual Gold. Toepassing in uien Plantuien • Toepassing in geplante gewassen: start voor opkomst in een dosering van 0,50-0,75 l/ha.

• Toepassing in gezaaide gewassen: start vanaf 1e echte pijpje (0,50 l/ha in het lage dosering systeem met een interval van 10 dagen). • Dual Gold laat zich goed mengen met andere herbiciden. • Etiketdosering per hectare per teelt: 2 x 0,75 l/ha of 3 x 0,50 l/ha.

Wat doet Boxer? Boxer is een bodemherbicide met een breed werkingsspectrum. De volgende onkruiden worden goed bestreden: éénjarige grassen zoals duist, windhalm en straatgras en tweezaadlobbige onkruiden zoals kleefkruid, muur, ereprijssoorten, paarse dovenetel, hoenderbeet, muur, zwarte nachtschade, knopkruid, klein kruiskruid, herderstasje, vergeetmijniet, echte kamille en hennepnetel. Melganzevoet, stippelganzevoet, uitstaande melde, éénjarige melkdistel en veelknopigen zoals perzikkruid, varkensgras, zwaluwtong, knopige en viltige duizendknoop zijn minder gevoelig. Akkerviool, bingelkruid en hanepoot zijn ongevoelig. Toepassing in uien: Plantuien • In geplante uien direct na planten op onkruidvrije grond 1- 2 l/ha. • Na opkomst toepassen in het lage dosering systeem op kleine onkruiden 0,5 - 2 l/ha. Zaaiuien • In gezaaide uien toepassen vanaf het 1e echte pijpje 3 cm in het lage dosering systeem 0,5 - 2 l/ha. Maximaal 5 liter Boxer per hectare per seizoen. • Boxer kan de waslaag aantasten. Wacht met de volgende onkruidbespuiting tot de waslaag van het uiengewas voldoende hersteld is. Let op! Door wijzigingen van het etiket is het toegestaan maximaal 1x per teeltcyclus toe te passen.

&

Uien Nederland 2015

Insectenbestrijding in uien Warme en droge omstandigheden zijn ideaal voor het optreden van trips. In uien is trips te herkennen aan de zuigschade die zilvergrijze vlekjes op de bladeren geeft. Deze schade kan een opbrengstderving geven, vervroegde afsterving maar ook een invalspoort zijn voor diverse schimmels. De trips, waarvan de larven de meeste schade

geven, zitten overdag diep verscholen in het hart van de plant. Dit maakt de bestrijding van trips erg lastig. Om de trips zoveel mogelijk te onderdrukken is het belangrijk bij het constateren van trips direct te handelen en een bestrijding toe te passen met een Pyrethroïde zoals Karate Zeon®. Hoe groter de populatie trips in het gewas is hoe moeilijker de bestrijding wordt. Trips is lichtschuw en zal daardoor overdag moeilijk te bestrijden zijn, vanaf zonondergang tot zonopkomst zal de trips zijn “schuilplaats” verlaten. Karate Zeon heeft een sterke contactwerking op trips, om effectief trips te bestrijden is het aan te raden ‘s morgens vroeg of laat in de avond (bij hoge RV) te spuiten. Voeg altijd een uitvloeier toe. Voer een bestrijding uit met Karate Zeon zodra de eerste symptomen van trips zichtbaar zijn. Dosering 0,05 l/ha. Herhaal de bespuiting enkele malen met een wekelijkse interval.Het beste is om een bespuiting uit te voeren wanneer de trips tevoorschijn komen. Dit houdt in dat de beste bestrijding uitgevoerd kan wordt als het donker weer is of in de avonduren als de zon onder is gegaan. Om het middel in het hart van de plant te krijgen is veel water (ca 400 l/ha) nodig.

Schade van trips in uien

Trips in Ui. De witte stipjes bij de pijlen zijn de larven van de trips.

17

Uien Nederland 2015

Notities

19

Nederland Jacob Obrechtlaan 3a 4611 AP Bergen op Zoom België Lange Ambachtstraat 16 A 9860 Oosterzele www.syngenta.nl www.syngenta.be

Customer Service

Contact

Nederland

Field Expert Zaden Jelle Westerlaken T +31 (0)6 12 653 814 [email protected]

[email protected] T +31 (0)164 225 544 T +31 (0)164 225 546 T +31 (0)164 225 548 F +31 (0)164 225 542

Crop Advisor Midden-Nederland Johan Bierma T +31 (0)612 159 376 [email protected]

België [email protected] T +32 92 10 17 68 T +32 92 10 17 66

Crop Advisor Zuid-Nederland Philip Buijck T +31 (0)612 972 466 [email protected]

© geregistreerde handelsmerken van Syngenta Group Company

Belangrijke informatie / Disclaimer Syngenta (Syngenta Seeds B.V. en Syngenta Crop Protection B.V.) heeft deze brochure met veel zorg en vakkundigheid samengesteld. Deze brochure is uitsluitend bedoeld om algemene informatie omtrent Syngenta producten aan de gebruiker te verstrekken en de gebruiker dient deze informatie te gebruiken overeenkomstig zijn eigen kennis en ervaring met de plaatselijke omstandigheden. Aan deze brochure en de verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend. Syngenta accepteert geen aansprakelijkheid met betrekking tot de informatie in deze publicatie. Gebruik gewasbeschermingsmiddelen altijd op een veilige manier. Lees voor het gebruik van Syngenta producten eerst het etiket en de productinformatie. © 2014, Syngenta. Op de informatie in deze publicatie rust eigendomsrecht. De informatie mag niet op enigerlei wijze worden gekopieerd of verveelvoudigd. Productnamen met een ® of ™, het SYNGENTA woordmerk en het SYNGENTA logo zijn handelsmerken van de Syngenta Groep.