Inhoud Inleiding ................................................................................................................................ 3 1. Betrouwbare overheid ......................................................................................................... 4 1.1. De gemeente, dat zijn we samen .................................................................................................. 4 1.2. Veiligheid ..................................................................................................................................... 5 1.3. Financiën ..................................................................................................................................... 6
2. Gezonde samenleving ......................................................................................................... 8 2.1. Samen zorgen .............................................................................................................................. 8 2.2. Werk en inkomen ....................................................................................................................... 11 2.3. Onderwijs .................................................................................................................................. 12 2.4. Cultuur, sport en recreatie .......................................................................................................... 14
3. Duurzaam werken, wonen en leven ................................................................................... 16 3.1. Economie en landbouw ............................................................................................................... 16 3.2. Goed wonen en werken .............................................................................................................. 17 3.4. Mobiliteit .................................................................................................................................... 19 3.5. Energie, klimaat en milieu ........................................................................................................... 20
ChristenUnie Haren – verkiezingsprogramma
pagina 2
Inleiding ChristenUnie, ook voor Haren Juist in moeilijke tijden willen wij als christelijk-sociale partij de handen uit de mouwen steken en ons inzetten voor u en voor onze mooie gemeente Haren. Dat doen we omdat we persoonlijk betrokken zijn bij onze samenleving en vanuit onze christelijke overtuiging. Wij geloven dat mensen geschapen zijn door God en dat Hij ons aan elkaar gegeven heeft om samen te leven. In onze visie zijn mensen meer dan alleen maar consumenten. Er zijn meer waarden in het leven dan geld en bezittingen. Deze verkiezingen gaan over mensen. Over onze ouders, onze kinderen, onze buren, de leerkrachten op de school om de hoek, de wijkverpleegkundigen, onze werkgevers en onze werknemers. Deze verkiezingen gaan over ons en onze Harense samenleving.
De kracht van de samenleving Onze samenleving wordt in de eerste plaats gevormd door de inwoners van de gemeente Haren. De diverse verbanden, zoals gezinnen, verenigingen en geloofsgemeenschappen zijn hierin een belangrijke factor. Dat geldt ook voor (maatschappelijke) organisaties, scholen en bedrijven. Samen nemen we verantwoordelijkheid, gaan verplichtingen aan en maken de samenleving tot wat ze is. We komen tot bloei wanneer we echt samenleven. Wanneer we ons verantwoordelijk voelen voor onszelf, voor elkaar en onze omgeving. Wij gaan bij de inrichting van de samenleving niet uit van regels en bureaucratie maar van mensen en hun mogelijkheden. Zij bepalen de kracht van de samenleving. Wij willen bouwen op het inzicht en de vakkundigheid van vakmensen. Zij staan voor hun taak en zij kunnen die verantwoordelijkheid aan. Daarnaast kunnen we niet zonder de vrijwillige inzet van burgers en bedrijven voor hun medemensen.
Samen het verschil maken Er zijn heel veel mensen actief in Haren. Er zijn veel vrijwilligers actief bij sportverenigingen en kerken of ze helpen mee in de school van hun kinderen of het verzorgingshuis van hun ouders. Zonder hen is er voor veel sociale verbanden geen toekomst. De ChristenUnie voelt zich aangesproken door de Bijbelse opdracht: Zet je in voor de bloei van de stad waarin je woont, want de bloei van de stad is ook jullie bloei. (Jeremia 29:7) Wij willen een partij zijn van christenen, voor alle mensen. Wij willen iets uitstralen en doorgeven van Gods liefde voor deze wereld, voor Nederland en voor onze gemeente Haren. Doe met ons mee. Geef geloof een stem!
ChristenUnie Haren - verkiezingsprogramma
pagina 3
1. Betrouwbare overheid Waar staat de ChristenUnie voor? Bij ons staat niet de overheid of de markt centraal, maar de mens. We willen investeren in de kracht en de mogelijkheden van de samenleving. Wij verwachten niet alles van de overheid, maar ook niet van de markt. In onze ogen zijn overheid en samenleving bondgenoten. De gemeente stimuleert en ondersteunt mensen in hun eigen kracht, en samen-redzaamheid. Ze heeft de belangrijke taak de kracht die al aanwezig is in de samenleving te versterken. Wij willen als vertegenwoordigers van de kiezers naast de mensen staan. De gemeente denkt mee, stimuleert en ondersteunt waar nodig. Vanuit dat principe willen wij ook de zorg houden voor de zwakkeren in de gemeente. Omdat onze samenleving steeds mondiger en autonomer wordt, verandert de opstelling van de overheid. Door de digitale media kunnen burgers beschikken over veel informatie, waardoor het handelen van de overheid steeds meer onder een vergrootglas is komen te liggen. Wij willen wel staan voor een betrouwbare overheid, die transparant en herkenbaar is. Dat geldt zeker ook voor onze raadsleden, wethouders, de burgemeester en de ambtenaren. De ChristenUnie vindt het van groot belang dat onze gemeente voor iedereen bereikbaar is.
1.1. De gemeente, dat zijn we samen De ChristenUnie beschouwt het gemeentebestuur als “de eerste overheid”. Samen met de inwoners willen we de zorg voor de samenleving oppakken. Met elkaar kunnen we dan de zorg, de kwaliteit van onze dorpen en ook onze lokale economie in stand houden. Omdat door de huidige recessie fors bezuinigd wordt, is de financiële druk op de gemeente groot. Het gevolg is dat sommige voorzieningen alleen in stand gehouden kunnen worden in samenwerking met inwoners en bedrijven.
Waar gaat de ChristenUnie voor? Overheid en burger Kerntaken van de gemeente zijn; veiligheid, maatschappelijke ondersteuning, ruimtelijke ordening en afvalinzameling. Ook hierbij wordt gestreefd naar samenwerking met bedrijven en andere organisaties. De ChristenUnie wil in de gemeenteraad graag samenwerken. Het wel of niet deelnemen in een coalitie is niet het belangrijkste. Standpunten die de fractie hanteert zijn in lijn met de uitgangspunten van het partij programma. Dorpen en buurten als lokale gemeenschap Wij vinden het goed dat dorpen en buurten meer eigen verantwoordelijkheid krijgen. Verenigingen zoals dorpsbelangen kunnen een eigen budget krijgen als voldoende draagvlak in dorp of buurt kan worden aangetoond. Dit is nodig om beleidsvrijheid te geven om kleine projecten slagvaardig te kunnen aanpakken. Participatie De overheid moet niet overal bij betrokken willen zijn. Loslaten is ook een kunst. Een nieuwe manier van samenwerken is extra hard nodig, juist nu er zoveel nieuwe taken op gemeenten afkomen. Als de gemeente wel een belangrijke rol heeft in een proces, dan vinden wij dat belanghebbenden zo vroeg en zo goed mogelijk worden betrokken bij de vormgeving en uitvoering van dat beleid. Goede voorbeelden hiervan zijn de WMO-adviesraad en de Milieuadviesraad. De communicatie vanuit de gemeente verdient daarbij zorgvuldige aandacht. Het gaat er uiteindelijk om dat gezamenlijke doelstellingen op de beste manier bereikt worden. Een voorbeeld hiervan is het overdragen van de zorg voor het openbare groen aan een buurt.
ChristenUnie Haren – verkiezingsprogramma
pagina 4
Decentralisaties De komende jaren worden een flink aantal taken van de rijksoverheid en provincie overgebracht naar de gemeenten. Onderdelen van de AWBZ gaan naar de WMO. De jeugdzorg gaat van provincies naar gemeenten. Met de Participatiewet komt onder meer de sociale werkvoorziening onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten. Ook in het passend onderwijs vindt een stelselwijziging plaats, waardoor gemeenten meer steun zullen geven aan leerlingen die extra zorg nodig hebben. Deze decentralisaties en veranderingen van allerlei vormen van zorg vereisen een zorgvuldige aanpak. Hoewel het verschuiven van taken naar gemeenten past bij de visie van de ChristenUnie, wordt het uitvoeren van de op handen zijnde decentralisaties een zware opgave. De zorg voor de zwakke blijft daarbij voor ons voorop staan. Het gaat om grote operaties, die gepaard gaan met forse bezuinigingen. Het is belangrijk om de effecten van de opeenhoping van decentralisaties voor mensen die hier mee te maken hebben, goed in beeld te hebben. De ChristenUnie blijft aandacht houden voor de financiële positie van het individu. Ook het tempo waarin veranderingen worden doorgevoerd, is een punt van aandacht. Gemeentelijke herindeling Het uitgangspunt van de ChristenUnie is, dat de kwaliteit van de gemeentelijke organisatie, ook wel bestuurskracht genoemd, bestendig moet zijn. Als deze bestuurskracht tekortschiet, is de gemeenteraad de eerstverantwoordelijke om mogelijkheden tot versterking hiervan te onderzoeken. Op basis van de onderzoeken die zijn uitgevoerd naar aanleiding van het advies in het rapport Grenzeloos Gunnen, kiezen we ervoor om te herindelen met Groningen en Ten Boer. De samenwerkingsverbanden die Haren heeft binnen Groningen kunnen blijven bestaan zoals: de veiligheidsregio, jeugdzorg, milieutaken, en de WMO. De identiteit van de dorpen en wijken zit in de mensen. We delen de zorgen die er zijn over de herindeling, de ChristenUnie zal zich sterk maken voor het groene karakter, met name in het gebied tussen Groningen en Haren. Ook willen we ons inzetten voor goede afspraken om dorpen en buurten meer eigen verantwoordelijkheid te geven. De ChristenUnie wil een gemeente loket in Haren behouden. Aandachtspunten ‣
De processen horen helder en doelgericht te zijn. De gemeentelijke organisatie moet dienstbaar zijn aan de inwoners en ondernemers en een duidelijk aanspreekpunt hebben.
‣
De samenwerking tussen raad en college moet transparant zijn.
‣
Burgemeester en college dienen zich te verantwoorden voor hun inzet in gemeenschappelijke regelingen, regionaal college (politie), driehoek en veiligheidsregio.
1.2. Veiligheid Waar staat de ChristenUnie voor? De overheid is verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid. Ook wij als inwoners delen in die verantwoordelijkheid. De overheid staat voor een duidelijke handhaving van normen zoals vastgelegd in wetten en regels. Burgemeester, politie en justitie hebben daarin elk hun eigen taak en zorgen voor een goede en doeltreffende samenwerking. Integrale aanpak van het veiligheidsbeleid is noodzakelijk. De gemeenteraad kan hiervoor de gewenste kaders vaststellen. Er dient respect te zijn voor de ander, andermans eigendommen en de leefomgeving. De gemeente kan een Buitengewoon Opsporingsambtenaar inzetten. Deze heeft een afgebakende bevoegdheid, is een aanspreekpunt en zo een verlengstuk van de politie. Aandachtspunten ‣
Wijk- en jeugdagenten zijn duidelijk zichtbaar en gemakkelijk aanspreekbaar.
‣
Behoud van ons goede brandweerkorps, in een moderne kazerne.
ChristenUnie Haren - verkiezingsprogramma
pagina 5
‣
Bij het opstellen van het integraal veiligheidsplan en de daaruit voortvloeiende prioriteiten voor inzet van politie en andere organisaties, worden de resultaten van veiligheidsonderzoeken en de bevindingen van bewoners meegenomen.
‣
De gemeenteraad moet de vinger aan de pols houden bij beleid dat naar de veiligheidsregio's is verplaatst. Dat betekent oog houden voor goede en betaalbare brandweerzorg en betekent ook blijvende aandacht voor de rol van vrijwilligers.
‣
De kosten van vandalisme worden verhaald op daders.
‣
De ChristenUnie wil de sociale samenhang tussen onze inwoners versterken. Daartoe worden verenigingsleven en buurtinitiatieven gefaciliteerd en krijgt de samenleving een rol in de zorg voor veiligheid in onze dorpen.
‣
Wij betrekken inwoners bij veiligheid en zetten in op burgernet en SMS-alert.
‣
De gemeente organiseert, zo nodig samen met andere gemeenten, voldoende controle op de Drank- en Horecawet en werkt aan preventie.
‣
Illegale prostitutie en mensenhandel blijken in de praktijk hand in hand te gaan, vaak buiten het zicht van de overheid. Daarom maakt de ChristenUnie er zich hard voor om hierop zeer attent te zijn en misstanden aan de orde te stellen. Indien nodig zal de A.P.V. hiertoe moeten worden aangepast. De ChristenUnie zal er alles aan doen om prostitutie en de daarmee samenhangende mensenhandel zoveel mogelijk te voorkomen.
1.3. Financiën Waar staat de ChristenUnie voor? ‣
De ChristenUnie verwacht van onze gemeente dat zij een betrouwbare, goede rentmeester is van de beschikbare middelen.
‣
Ook Haren wordt geconfronteerd met enerzijds een drastische uitbreiding van het takenpakket, anderzijds met een ingrijpende bezuinigingsoperatie. Daarnaast zorgt de Wet Houdbare Overheidsfinanciën ervoor dat de gemeentelijke beleidsvrijheid ten aanzien van het doen van investeringen begrensd wordt. Verder worden gemeenten verplicht om hun tegoeden bij het Rijk onder te brengen. Dit wordt schatkistbankieren genoemd. De verschillende maatregelen leggen een grote druk op het financiële beleid. Meer dan ooit moet de gemeentelijke overheid zich ervan bewust zijn dat de middelen worden opgebracht door de hele samenleving. Al onze inwoners betalen mee, hetzij via de afdracht van de rijksoverheid, hetzij via de Onroerende Zaak Belasting (OZB).
‣
De rijksoverheid draagt met een aantal zorg- en welzijnstaken weliswaar ook het budget over, maar heeft daarop een aanzienlijke korting toegepast. Door de ontwikkelingen op de woningmarkt staan ook de inkomsten uit de OZB onder druk. De gemeente moet daarom de tering naar de nering zetten. Niet alleen door op alle begrotingshoofdstukken te korten door middel van de kaasschaafmethode, maar vooral ook door duidelijk keuzes te maken en prioriteiten te stellen.
Waar gaat de ChristenUnie voor? Bezuinigen is kiezen ‣
De ChristenUnie werkt mee aan bezuinigingen, maar stelt wel een paar grenzen:
‣
Als uitgaven rechtstreeks te maken hebben met noodzakelijke hulp aan inwoners dienen die zoveel mogelijk buiten schot blijven.
‣
Wanneer het gaat om kerntaken van de overheid zoals veiligheid, is terughoudendheid bij het terugbrengen van het budget op zijn plaats.
‣ ‣
Bij projecten moet kritisch bekeken worden of, en hoe zij kunnen worden versoberd. Ook de gemeente als ambtelijke organisatie blijft werken aan een efficiënte organisatie.
‣
De OZB is de belangrijkste belasting die de gemeente op haar eigen grondgebied mag heffen. De hoogte van de OZB-tarieven is bij uitstek een politieke afweging. We vinden dat bij de vaststelling van de OZB-tarieven de volgende onderdelen moeten worden betrokken:
ChristenUnie Haren – verkiezingsprogramma
pagina 6
‣
De financiële positie van de gemeente.
‣
Het ambitieniveau van de gemeente.
‣
Het totaal van de eigen belastingen en heffingen, in relatie tot andere gemeenten
‣
De tarieven van de OZB mogen geen sluitpost van de begroting zijn waarmee naar believen tekorten kunnen worden gedekt. De jaarlijkse aanpassing van de OZB-tarieven moet plaatsvinden op basis van duidelijke regels. Het opstellen van een begroting en een meerjarenraming gebeurt eerlijk, realistisch en verstandig.
ChristenUnie Haren - verkiezingsprogramma
pagina 7
2. Gezonde samenleving Waar staat de ChristenUnie voor? ‣
De ChristenUnie staat voor een gezonde samenleving met oog en hart voor mensen in kwetsbare situaties. We dragen verantwoordelijkheid voor elkaar, in het gezin, de familie en de buurt. Het gezin is de hoeksteen van de samenleving. Informele netwerken zijn het cement.
‣
Op het gebied van zorg liggen er de komende jaren enorme uitdagingen voor de gemeente. De taken op dit gebied worden fors uitgebreid. Dit zal veel vergen van de gemeente Haren, maar ook van haar inwoners. Haren heeft haar eigen karakter en zal dit dan ook op haar eigen manier invullen. Dit hoeft niet erg te zijn zolang we blijven zorgen voor een goed basisniveau van onze voorzieningen. God heeft ieder mens talenten gegeven. Door deze talenten kunnen we dienstbaar zijn aan onze samenleving. Daarom is het belangrijk dat voor iedereen goed onderwijs en de mogelijkheid tot ontplooiing beschikbaar is, ongeacht de sociale en economische situatie. We willen ons inzetten voor een samenleving waarin mensen tot hun recht komen.
‣
2.1. Samen zorgen Decentralisaties en transities ‣
‣
De verantwoordelijkheid voor veel taken op het gebied van zorg en welzijn zullen de komende jaren verschuiven van het rijk en de provincies naar de gemeenten. Dit gaat gepaard met fikse bezuinigingen. Voor burgers gaat het betekenen dat het automatisme van recht op voorzieningen niet meer vanzelfsprekend is. Er zal dan gekeken worden naar eigen mogelijkheden en middelen. Ook wordt er gekeken of er een beroep gedaan kan worden op de sociale omgeving.
‣
We willen meewerken aan deze decentralisaties van taken naar gemeenten, en aan de omvorming van overheidszorg naar een meer zelfredzame samenleving. We zullen stevig de vinger aan de pols houden met betrekking tot de manier waarop dit plaatsvindt. De goede kwaliteit van de zorg moet voorop blijven staan. Wij ondersteunen de gedachte dat niet alles door de overheid geregeld hoeft te worden. Het is nodig dat de zorg wordt omgevormd, zodat ze meer persoonlijk gericht wordt.
‣
De lokale overheid kan het beste zorgvragen samenbrengen met andere voorzieningen, zoals thuiszorg, vervoer, onderwijs of woon-zorgcomplexen en levensloopbestendige woningen. Zo kan met minder geld maar met behoud van kwaliteit, aan meer mensen zorg worden verleend.
‣
Het komt vaak voor dat mensen op meerdere vlakken zorg behoeven. Daarom is het nodig dat wordt uitgegaan van iemand in zijn of haar omstandigheid. Daarmee bereiken we dat iedereen zoveel mogelijk kan meedoen in de samenleving. De gemeente wil vooral stimuleren, ondersteunen en een vangnet bieden voor hen die het niet zelfstandig redden.
‣
Jeugdzorg ‣
In de komende periode worden taken op het gebied van jeugdzorg overgeheveld van de provincie naar de gemeente. De voorbereiding daarop is in volle gang. Deze decentralisatie gaat gepaard met een forse bezuiniging op het oorspronkelijke budget.
‣
Het gevaar bestaat dat de transitie zich vooral zal richten op het verschuiven van bestuurlijke verantwoordelijkheid, maar het moet om de inhoud gaan. De zorg moet dichter bij, en in betere samenhang met de omgeving van het kind worden geregeld. Het uit huis plaatsen moet zoveel mogelijk worden voorkomen. De voortgang van deze zorg moet gegarandeerd blijven en het aanbod moet vernieuwd en verbeterd worden.
‣
Niet alle taken die naar de gemeente toekomen, kunnen lokaal worden georganiseerd. Dat betekent dat gemeenten ook op regionaal en voor bepaalde zaken op landelijk niveau afspraken met elkaar zullen moeten maken. De ChristenUnie ziet erop toe dat identiteitsgebonden jeugdzorg ook deel uitmaakt van het pallet van aanbieders waaruit gekozen kan worden.
ChristenUnie Haren – verkiezingsprogramma
pagina 8
‣
De decentralisatie van de jeugdzorg wordt gekoppeld aan de overheveling van de AWBZ en de Participatiewet, vanuit het Rijk naar de gemeenten. Hierdoor kan een samenhangende visie op het voorkomen van problemen en het begeleiden van jeugd naar zorg, hulpverlening en werk worden gegarandeerd. Dit biedt tevens de mogelijkheid om jeugdzorg op een soepele manier te laten overgaan in volwassenenzorg.
Waar gaat de ChristenUnie voor? ‣
Onze gemeente moet een visie ontwikkelen over hoe ze wil aansluiten bij de behoeften en mogelijkheden van de inwoners. Ze wil daarin samenwerking onderzoeken met andere gemeenten, bedrijven, organisaties, en burgers.
Eigen verantwoordelijkheid, eigen kracht ‣
De ChristenUnie zet in op de eigen en gezamenlijke verantwoordelijkheid. Echter, niet alles kan door eigen inzet of met hulp van vrijwilligers worden opgelost. Daarom investeert de gemeente vooral in het versterken van eigen kracht van mensen en hun sociale structuur. Naast de taak van regisseur moet de gemeente ook een schild voor de zwakkeren blijven.
‣
Preventie is van groot belang. Dit voorkomt niet alleen leed van betrokkenen maar ook hoge kosten. Elk mens is door God geschapen en te kostbaar om aan zijn of haar lot overgelaten te worden.
‣
We moeten ook eerlijk onder ogen zien dat onze samenleving niet altijd zo samenhangend en zorgzaam is als beleidsmakers het graag zouden zien. Decennia van individualisering hebben de sociale cohesie te vaak uitgehold. Bij WMO en jeugdzorg kan niet zomaar uitgegaan worden van de eigen kracht of zorgzaamheid van de buurt of de familie. Het vraagt meer inspanning, betere opleiding van hulpverleners en een andere houding van de gemeente, om die kracht aan te boren, zodat mensen de gelegenheid krijgen om de regie over hun eigen leven weer te kunnen voeren. We moeten niet vergeten dat de samenleving heel ingewikkeld is geworden. De toegang tot zaken als administratieve ondersteuning, schuldhulpverlening, voedselbank en rechtsbijstand moet voor een ieder die dat nodig heeft binnen bereik blijven.
WMO ‣
Bij een vraag om ondersteuning is het van belang dat niet alleen gekeken wordt naar het hier en nu. Het is ook van belang dat de levensloop van betrokkenen en de sociale omgeving met haar mogelijkheden, in beeld komt en er als het kan bij wordt betrokken. De ChristenUnie streeft ernaar dat er één aanspreekpunt komt voor welzijn, zorg, opvoedondersteuning en zo mogelijk ook voor werk en inkomen.
‣
We willen de kracht van de samenleving benutten en versterken. Inzetten op het ondersteunen van mantelzorgers en het versterken van informele netwerken. Professionals dienen vrijwilligers te ondersteunen in plaats van andersom. Wij pleiten daarom voor een ruim budget om mantelzorg te ondersteunen. Juist in deze tijd liggen er ook voor kerken enorme kansen om zichtbaar te zijn in de samenleving, buiten de kerkmuren. We gaan hierover graag het gesprek aan.
‣
De ChristenUnie wil dat burgers die ondersteuning vanuit de WMO krijgen, de mogelijkheid hebben om te kiezen voor een persoonsgebonden budget zodat ze zelf hun ondersteuning kunnen inkopen. Zo kan men kiezen voor zorg die bij de eigen situatie aansluit.
‣
De aangekondigde bezuinigingen op de huishoudelijke hulp zal er waarschijnlijk toe leiden dat hier minder vaak gebruik van zal worden gemaakt. Hiermee komt de signalerende functie die deze voorziening heeft onder druk te staan. Dit vraagt om extra aandacht.
Zorg aan huis en dagbesteding ‣
‣
Steeds langer zullen mensen met een zwaardere zorgvraag thuis blijven wonen. Dit betekent onder meer een grote focus op het geschikt maken van voldoende woningen voor ouderen en mensen met een beperking. Daarom moeten afspraken gemaakt worden met woningcorporaties, o.a. over investeringen op het gebied van huisautomatisering.
ChristenUnie Haren - verkiezingsprogramma
pagina 9
Eigen bijdrage en hergebruik ‣
Om de ondersteuning in het sociale domein betaalbaar te houden, kan voor bepaalde voorzieningen een substantiële eigen bijdrage gevraagd worden. De ChristenUnie wil hergebruik van hulpmiddelen stimuleren. Het is financieel aantrekkelijk en het milieu wordt minder belast. Ook het gedeeld gebruik maken van hulpmiddelen moet waar mogelijk worden gestimuleerd.
Parkeerpas voor zorgverleners ‣
De ChristenUnie wil dat zorgverleners gratis of tegen een gereduceerd tarief een vergunning moeten kunnen krijgen.
Versterken eerstelijns zorg ‣
Het gebruik van laagdrempelige hulpverlening wordt gestimuleerd. Daarvoor is nodig dat deze vormen van zorg dicht bij de mensen worden georganiseerd. Daarnaast is het belangrijk dat de sportclubs en andere verenigingen toegankelijk zijn voor alle kinderen. Deze verenigingen kunnen een rol spelen in het vroegtijdig signaleren van mogelijke problemen.
Versterken van de eigen kracht ‣
De ChristenUnie vindt het belangrijk dat ouders zoveel mogelijk worden ondersteund. In elk gezin dat hulp nodig heeft, wordt gewerkt met één plan en is één hulpverlener eerste aanspreekpunt.
Centrum Jeugd en Gezin ‣
‣
Het Centrum voor Jeugd en Gezin speelt een belangrijke rol in de jeugdzorg. Ze zal zich verder moeten ontwikkelen naar een netwerkorganisatie. Naast de reeds bestaande taken als het signaleren van problemen bij kinderen en gezinnen, het geven van advies en voorlichting, zal het centrum ook de taak krijgen om tijdig door te verwijzen naar de juiste hulpverlening. Dat vraagt van het centrum een strakke aansturing onder regie van de gemeente, zodat zoveel mogelijk de nodige zorg geboden wordt en indien nodig, tijdig wordt doorverwezen naar de juiste tweedelijns zorg. De ChristenUnie wil dat het CJG laagdrempelig en klantvriendelijk is.
Verbinding met onderwijs ‣
Kinderen en jongeren zijn een groot deel van de week op school. De school vormt daarom informeel, maar ook formeel een belangrijke schakel tussen de ouders, jongeren en zorgaanbieders. We vinden het belangrijk dat de gemeente niet alleen zorg draagt voor het wegnemen van belemmeringen tussen de verschillende vormen van zorg en zorgaanbieders, maar ook zorgt voor een goede samenwerking tussen onderwijs en jeugdzorg. Wij hanteren als regel: één kind/gezin = één plan/regisseur.
Ruimte voor zorg met eigen identiteit ‣
De ChristenUnie hecht aan de keuzevrijheid van ouders en zorgvragers, om de zorg te verkrijgen die past bij hun situatie en/of levensovertuiging. De gemeente moet garanderen dat toegang tot zorg vanuit de eigen levensovertuiging mogelijk blijft.
Jeugdgezondheidszorg ‣
In het kader van preventief gezondheidsbeleid en het vroegtijdig signaleren van problemen, is een goede en effectieve opzet van de jeugdgezondheidszorg van groot belang. Het is belangrijk dat consultatiebureaus en schoolartsen zich richten op de fysieke gezondheid van de jeugd, maar ook de sociale omgeving van het kind of de jongere kennen. We vinden het daarom belangrijk dat de jeugdgezondheidszorg naadloos verbonden is met het Centrum voor Jeugd en Gezin.
‣
Als hulp bij de opvoeding of extra ondersteuning nodig is, wordt gekeken of de eigen omgeving hierin een rol kan spelen. Om gezondheidsproblemen te voorkomen en voor het welzijn van onze jeugd is het sportbeleid dusdanig opgezet dat ieder kind binnen onze gemeente de mogelijkheid heeft om wekelijks te sporten.
Verslavingen
ChristenUnie Haren – verkiezingsprogramma
pagina 10
‣
Verslavingen worden gezien als bedreiging voor de volksgezondheid en het algemeen welzijn. Naast kerken en sportverenigingen kunnen ook maatschappelijke instellingen een rol spelen in de bewustwording en het voorkomen van gezondheidsproblemen. De ChristenUnie is tegen gokhallen en zal ook niet meewerken aan vergunningen voor dergelijke locaties.
Bemoeizorg ‣
De gemeenschappelijke gezondheidsdienst en de GGZ-instellingen die lokaal actief zijn, werken nauw samen als het gaat om zorg voor die mensen die de stap naar de reguliere hulpverlening niet kunnen of willen maken, de zogenaamde zorgmijders.
Asiel en inburgering ‣
Asielzoekers die in onze gemeente wonen, doen een beroep op gemeentelijke voorzieningen. De gemeente zet zich ervoor in dat er geen asielzoekers op straat terecht komen. Speciale aandacht verdienen de alleenstaande minderjarige vreemdelingen. De gemeente zet zich in voor de maatschappelijke begeleiding en integratie van inburgeringspichtige asielgerechtigden.
Concrete voorstellen ‣
Voor een succesvolle transitie in de zorg investeert de gemeente in training van ambtenaren, professionals en vrijwilligers.
‣
De gemeente ontwikkelt indicatoren voor sociale cohesie en buurtzorg e.d.
‣
De gemeente werkt aan laagdrempelige, eenduidige loketten voor zoveel mogelijk vormen van zorg.
‣
Er is speciaal beleid voor en ondersteuning van mantelzorgers.
‣
De gemeente investeert in contacten en samenwerking met kerken.
‣
De gemeente maakt effectief gebruik van kennis en kunde van professionals voor het signaleren van ondersteuningsbehoeften.
‣
De gemeente werkt samen met woningcorporaties om voldoende woningen geschikt te maken voor het zo lang mogelijk thuis wonen van ouderen en mensen met een beperking.
‣
De gemeente onderzoekt de mogelijkheden voor hergebruik en delen van hulpmiddelen.
‣
De gemeente heeft een goed systeem voor het inschakelen van “eigen kracht conferenties”.
‣
De gemeente vult het landelijke budget voor maatschappelijke begeleiding van asielgerechtigden waar nodig, met eigen middelen aan.
‣
De gemeente introduceert en stimuleert de inzet van vluchtelingen in het lokale vrijwilligerswerk.
2.2. Werk en inkomen Waar staat de ChristenUnie voor? ‣
Het uitgangspunt van de ChristenUnie is dat iedereen verantwoordelijk is voor het eigen levensonderhoud. Als dat soms niet lukt, vinden wij dat niemand aan zijn of haar lot mag worden overgelaten. Zowel van overheid als samenleving wordt extra zorg en aandacht gevraagd voor kwetsbare burgers. Het is daarom nodig dat de gemeente en maatschappelijke partners samen de behoefte inventariseren en afspreken hoe vraag en aanbod bij elkaar kunnen worden gebracht.
Waar gaat de ChristenUnie voor? ‣
Bij bezuinigingen kiest de ChristenUnie ervoor om zoveel mogelijk voorzieningen in stand te houden. Bij schuldhulpverlening kunnen bepaalde taken in de voorbereiding of de nazorg worden uitgevoerd door vrijwilligers van maatschappelijke partners. Professionals die werkzaam zijn binnen de gemeentelijke schuldhulpverlening kunnen zich dan richten op de ingewikkeldere taken en onderwerpen.
‣
Wij vinden dat voor het verkrijgen van een uitkering indien mogelijk een tegenprestatie gevraagd mag worden. Hierbij kan gedacht worden aan groenonderhoud op sportparken, verzamelen van
ChristenUnie Haren - verkiezingsprogramma
pagina 11
zwerfvuil, ondersteuning in de verzorging van bewoners van verzorgingshuizen of schoonmaakwerk in dorpshuizen of buurtcentra, etc.. Er moet uitgegaan worden van de mogelijkheden, en rekening gehouden worden met de wensen van deze persoon. We vinden dat dit nooit ten koste mag gaan van reguliere arbeidsplaatsen. Werken en participeren De ChristenUnie stelt voor: ‣
Bedrijven en organisaties worden gestimuleerd om meer mensen met een (grote) afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te nemen. De gemeente moet daarin zelf het goede voorbeeld geven.
‣
Bedrijven en organisaties worden uitgedaagd om de verantwoordelijkheid te nemen voor reintegratietrajecten en moeten worden gestimuleerd om sociaal verantwoord te ondernemen.
‣
Trajecten voor re-integratie van werkzoekenden moeten gericht zijn op het realiseren van een structurele oplossing.
Concrete voorstellen ‣
Er mogen geen lange wachttijden bestaan voor de schuldhulpverlening. Daarmee wordt o.a. voorkomen dat schulden zich verder opstapelen.
‣
Lokaal wordt bekeken of de mogelijkheid bestaat een fonds op te richten, al dan niet beperkt tot het terrein van sport en/of cultuur, waarin overheid en ondernemers en particulieren geld storten, om de minima mee te kunnen ondersteunen.
‣
Inschakelen van de eigen kracht van betrokkenen en directe omgeving.
‣
Signaleringsfunctie van gemeente met alle vindplaatsen: woningcorporaties, voedselbank, hulpverleningsorganisaties, zorginstellingen, jeugdzorg, onderwijs, etc.
‣
Convenant met woningcorporaties en energiebedrijven over het tijdig melden van betalingsachterstanden.
‣
Convenant met woningcorporaties en energie- en waterbedrijven om in principe niet over te gaan tot uitzettingen respectievelijk afsluiting van energie en water.
‣
Samenwerken met scholen voor voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs om te voorkomen dat iemand zonder startkwalificatie de school verlaat.
‣
Inschakelen diaconieën via bijvoorbeeld Raad van Kerken of een diaconaal platform om te kijken op wat voor manier zij kunnen bijdragen.
‣
Waardevolle initiatieven van diaconieën en andere vrijwillige organisaties moeten financieel ondersteund kunnen worden via cofinanciering.
‣
De gemeente stimuleert dat asielgerechtigden duurzaam aan de slag kunnen. Aan vluchtelingen wordt maatwerk geboden om, aansluitend op hun inburgering, opgeleid te worden, een leer/werktraject te volgen of stage te lopen.
2.3. Onderwijs Waar staat de ChristenUnie voor? ‣
‣
‣ ‣
Ouders zijn en blijven primair verantwoordelijk voor hun kinderen. We vinden het belangrijk dat ouders moeten kunnen blijven kiezen voor scholen die in het verlengde liggen van de opvoeding thuis. De school is een belangrijke gespreks- en samenwerkingspartner van de gemeente, bijvoorbeeld bij passend onderwijs, jeugdzorg, leerplicht, het voorkomen van voortijdig schoolverlaten en de aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt. Ook heeft de school een belangrijke rol in het versterken van de kracht van de samenleving door de rol die ze heeft als het gaat om burgerschapsvorming en sociale integratie. Er moet worden voorkomen dat kinderen met problemen uit hun omgeving geplaatst worden, uit het gezin of uit de klas. Juist de omgeving van het kind, de ouders en docenten, moeten ondersteund worden. Omdat er steeds meer taken op scholen afkomen vindt de ChristenUnie dat de
ChristenUnie Haren – verkiezingsprogramma
pagina 12
gemeente moet bewaken dat er voldoende ondersteuning is voor het onderwijsteam om die taken goed te kunnen uitvoeren. Passend onderwijs en jeugdbeleid ‣
De gemeente en het onderwijs raken elkaar op een aantal vlakken bij de veranderingen in het passend onderwijs en de jeugdzorg. Ze zijn samen verantwoordelijk voor passend onderwijs en een goede hulp- en ondersteuningsstructuur voor jongeren. Juist in deze tijd met krimpende budgetten is het belangrijk om er samen voor te zorgen dat een beroep op zwaardere en duurdere jeugdzorg en extra doorverwijzingen naar het speciaal onderwijs zo weinig mogelijk nodig is.
‣
Daarom is een duidelijke visie op het gemeentelijk zorgnetwerk en de plaats van de scholen daarin nodig. In deze aanpak dient het gezin centraal te staan. Alleen als we het gezin en haar omgeving erbij betrekken kan een goede oplossing worden gevonden. Voor de ChristenUnie is de rol van identiteitsgebonden scholen en zorginstellingen binnen de samenwerkingsverbanden een belangrijk aandachtspunt. Ook voor identiteitsgebonden scholen moet het mogelijk zijn om samen te werken en te zorgen voor passend onderwijs en jeugdhulpverlening.
‣
‣
De kennis die bij Regionaal Meld- en Coördinatiepunt is over spijbelaars en voortijdige schoolverlaters moet gebruikt worden in het jeugdbeleid. Verzuim en voortijdige schoolverlaten is bijna altijd het teken dat het niet goed gaat met een jongere. Zo kun je als gemeente gericht beleid ontwikkelen voor jongeren die dat echt nodig hebben.
Kleine scholen ‣
In 2013 is een rapport van de Onderwijsraad verschenen. Daarin wordt gepleit voor het opheffen van scholen die minder dan honderd leerlingen hebben. Een advies met verstrekkende consequenties voor veel scholen en daarmee ook gemeenschappen op het platteland en kleine kernen. Ook scholen in het bijzonder onderwijs zullen door deze ingrijpende maatregelen worden getroffen.
‣
Volgens de prognose van het CBS zal in de komende jaren het aantal leerlingen dalen. Dit heeft grote gevolgen voor het primair- en voortgezet onderwijs. Vooral scholen met weinig leerlingen zijn kwetsbaar. Bekostiging van onderwijs, huisvesting en leerlingenvervoer kunnen een probleem worden, omdat zowel schoolbesturen als de gemeente over minder financiën beschikt. Omdat er leerlingen zijn die extra zorg behoeven worden aan het beperkte personeelsbestand hoge eisen gesteld.
‣
Ook de ChristenUnie ziet dat het leerlingenaantal terugloopt. Scholen verdienen het om bij dit soort verregaande besluiten breder beoordeeld te worden dan alleen maar op basis van het aantal leerlingen. Daarom zetten wij ons in voor maatwerk. De keuzevrijheid van ouders en de kwaliteit van scholen zou gegarandeerd moeten blijven. De rol van de scholen in onze dorpen is waardevol. Samenwerking tussen de gemeente, scholen en andere voorzieningen is essentieel.
Leerlingenvervoer ‣
De ChristenUnie is voor het behoud van de vergoeding van het leerlingenvervoer zodat ouders hun kinderen naar een school van hun keuze kunnen laten gaan. Van ouders mag natuurlijk gevraagd worden om naar draagkracht bij te dragen. Keuzevrijheid in het onderwijs is een groot goed, ook voor minder draagkrachtige ouders.
Kinderopvang ‣
We zullen ons inzetten voor goed toezicht op instellingen voor kinderopvang door de GGD. De overheid wil ook ruimte blijven bieden aan identiteitsgebonden kinderopvang. Hindernissen die er zijn dienen te worden weggenomen. Ouders moeten de opvang kunnen kiezen die die past bij hun opvoeding en overtuiging.
Voorschoolse educatie ‣
De ChristenUnie is van mening dat ook de keuze voor voor- en vroegschoolse educatie valt onder de verantwoordelijkheid van de ouders. Ouders moeten de mogelijkheid hebben om te kiezen uit een gevarieerd aanbod van educatie die aansluit bij hun levensvisie. De gemeente kan dit stimuleren.
ChristenUnie Haren - verkiezingsprogramma
pagina 13
‣
Als een kind achterstand heeft kan voor- of vroegschoolse educatie nuttig zijn voor aansluiting op het basisonderwijs. De jeugdgezondheidszorg zou deze voorschoolse periode moeten beoordelen.
Waar gaat de ChristenUnie voor? Concrete voorstellen ‣
Moedig scholen aan om zelf steeds meer verantwoordelijkheid te krijgen in het bepalen en vormgeven van beleid. Minder bemoeienis vanuit de overheid en meer keuzevrijheden van scholen die wordt ingegeven door het werken vanuit professionaliteit.
‣
Zorg ervoor dat binnen de Lokale Educatieve Agenda zoveel mogelijk zaken worden geagendeerd die in de gemeente Haren spelen.
‣
Waar mogelijk wordt een pluriform onderwijsaanbod in de gemeente gestimuleerd. Het huisvestingsbeleid van scholen van de gemeente wordt hierop afgestemd.
‣
Bij huisvesting moet aandacht zijn voor het binnenklimaat, de speelruimte in en rond de school en de deugdelijkheid van de gebouwen. Ook de fysieke plek en sociale rol die de school heeft in een woonkern verdient de aandacht.
‣
De huidige vergoeding voor het leerlingenvervoer van kinderen naar scholen voor speciaal onderwijs blijft bestaan.
‣
De leerplichtwet zal actief worden uitgevoerd zodat verzuim minimaal zal zijn.
‣
Bevorder een goed en gevarieerd aanbod aan voor- en vroegschoolse educatie, waardoor kinderen een goede kans hebben om een eventuele achterstand in te halen.
‣
Samenwerkende scholen en andere instanties die betrokken zijn bij de zorg voor jongeren zouden zoveel mogelijk vanuit één locatie moeten werken. Zo wordt de drempel om advies of hulp te vragen lager. Stimuleer daarbij een integrale gezinsaanpak.
‣
Analfabetisme en laaggeletterdheid is een vaak onderschat probleem in onze samenleving. De gemeente moet beleid voeren om deze mensen te vinden en hen te helpen bij het leren lezen en schrijven. Zo kan armoede en sociale uitsluiting worden tegengegaan.
2.4. Cultuur, sport en recreatie Waar staat de ChristenUnie voor? ‣
Sport, cultuur en recreatie dragen bij aan een juiste balans tussen in- en ontspanning. Ze bieden de mogelijkheid om op zinvolle wijze individueel of gezamenlijk vrije tijd te besteden. Daarnaast hebben sport, cultuur en recreatie positieve sociale, maatschappelijke en gezondheidseffecten. Ze zijn heel belangrijk bij het onderhouden en bevorderen van gemeenschapszin en onderlinge betrokkenheid in de samenleving. Cultuur heeft een belangrijke rol bij kennis- en waardeoverdracht.
Waar gaat de ChristenUnie voor? Monumentenbeleid en musea ‣
Cultuur legt de verbinding tussen verleden, heden en toekomst. Bij het bewaren en beschermen van objecten, gebouwen, monumenten, documenten en gegevens uit de lokale en regionale geschiedenis wordt zorgvuldigheid in acht genomen.
Bibliotheek ‣
De bibliotheek is van belang voor het leesonderwijs aan onze kinderen. Toegang tot informatie, ook digitaal, is van groot belang voor al onze inwoners. De bibliotheek staat helaas onder druk. Sluiting moet zoveel mogelijk worden voorkomen. Dit kan door in te zetten op meer functionaliteit en innovatie. Samenwerking met scholen moet verder vorm gegeven worden. De mogelijkheden van inzet van vrijwilligers kunnen worden onderzocht.
Gebouwen en sportvelden
ChristenUnie Haren – verkiezingsprogramma
pagina 14
‣
De gemeente moet goed in beeld hebben wat de behoeften zijn aan voorzieningen op het gebied van sport en daar een meerjarenplanning voor maken. Accommodatie is kostbaar. Het is van belang dat verenigingen in redelijkheid bijdragen aan exploitatie en onderhoud. In het accommodatiebeleid van de gemeente wordt getracht alle verenigingen op een passende en eerlijke, maar ook financieel op de juiste wijze te bedienen.
‣
Gebouwen worden zo veel mogelijk multifunctioneel benut, enerzijds om het gebruik te optimaliseren, anderzijds om dwarsverbanden tussen scholen, verenigingen, kinderopvang, instellingen, etc. te benutten en samenwerking te versterken
‣
De ChristenUnie wil bevorderen dat de exploitatiekosten van accommodaties naar beneden gaan door in te zetten op lagere energielasten. Verduurzamen van gebouwen is het devies. Bij nieuwe aanbestedingen willen wij dit nadrukkelijk betrekken in de bouwplannen en bij groot onderhoud hiervoor advies inwinnen.
Sportstimulering ‣
Het creëren en uitbreiden van fiets-, wandel- en hardlooproutes is een doeltreffende en voordelige manier om zowel de bebouwde als de natuurlijke omgeving voor recreatie en bewegen toegankelijk te maken, zeker als dit in regionaal verband uitgewerkt wordt.
Concrete voorstellen ‣
Sluiting van de bibliotheek moet worden voorkomen.
‣
In het doelgroepenbeleid van de gemeente wordt ruim aandacht geschonken aan voorlichting aan minima om deelname aan sport en cultuur mogelijk te maken.
‣
Het alcoholgebruik in sportkantines mag niet leiden tot alcoholmisbruik. De leeftijdsgrens moet consequent worden gehandhaafd.
ChristenUnie Haren - verkiezingsprogramma
pagina 15
3. Duurzaam werken, wonen en leven Hoe de economische ontwikkelingen in de komende jaren zullen zijn, valt onmogelijk te voorspellen. Naast bedreigingen zoals afnemende bedrijvigheid en toenemende werkloosheid, biedt de crisis ook kansen om tot een duurzamere economie te komen. Mede door de toegenomen scholingsgraad van de beroepsbevolking en de stijging van de kosten van arbeid wordt de Nederlandse economie steeds meer een kenniseconomie. Dat leidt tot een verschuiving van industriële bedrijvigheid naar dienstverlening. Landbouw blijft in Nederland een economische factor van betekenis. Deze sector heeft bovendien steeds meer oog voor het belang van duurzaamheid en is ook bereid een bijdrage te leveren aan een kwalitatief goed beheer van het buitengebied.
3.1. Economie en landbouw Waar staat de ChristenUnie voor? ‣
Elke gemeente mag sinds kort zelf bepalen hoeveel koopzondagen er zijn. Wij zien dat als een verdere stap richting een 24-uurs economie. Een dergelijke economie heeft tot gevolg dat er te weinig sprake is van gezamenlijke rustmomenten. Een collectieve rustdag komt de samenleving ten goede. Als christenen vinden we de zondag de daarvoor aangewezen dag. Bovendien zien we door de toename van koopzondagen dat veel zelfstandig ondernemers het extra moeilijk hebben gekregen. De ChristenUnie zet zich daarom in voor het zoveel mogelijk beperkt houden van het aantal koopzondagen, ook in de gemeente Haren.
‣
We maken ons sterk voor in voor het behoud van het landschap, de plattelandscultuur en voor de bescherming van het milieu en de biodiversiteit. De agrarische sector geeft vorm aan het landschap en is belangrijk voor het beheer daarvan, maar vormt soms ook een bedreiging voor diezelfde leefomgeving. De gemeente kan bijdragen aan behoud, verbetering en een harmonieuze ontwikkeling van de leefomgeving. Het boerenbedrijf is op veel plaatsen essentieel als drager van het buitengebied.
Waar gaat de ChristenUnie voor? Economie ‣
De ChristenUnie wil dat de gemeente samen met haar lokale partners investeringen in zaken als onderwijshuisvesting, aanleg van fietspaden, en verkeersveiligheid naar voren haalt.
Bloeiende buurt- en dorpskernen ‣
Er wordt tijdig ingespeeld op krimpende detailhandel. Langdurige leegstand wordt niet afgewacht.
‣
Zo nodig worden winkelbestemmingen gewijzigd in woonbestemmingen.
‣
Door een goed winkellocatiebeleid wordt de positie van kleine winkeliers verbeterd.
Recreatie en toerisme ‣
Er wordt ingezet op de aanleg van een fietspadennetwerk, evenals de aanleg van (onverharde) wandelpaden.
Agrarische sector ‣
Door bedrijfsbeëindiging zal het aantal bedrijven afnemen. De vrijkomende grond zal in zijn algemeenheid aan bedrijven in de omgeving worden toegevoegd. In bestemmingsplannen zal hierop moeten worden geanticipeerd in die zin, dat bedrijven indien nodig de ruimte kunnen krijgen om de grootte van hun bedrijfsgebouwen aan het ruimere areaal landbouwgrond aan te passen.
‣
Landbouwbedrijven krijgen ruimhartig de mogelijkheid nevenactiviteiten uit te voeren zoals landschapsonderhoud, toerisme, etc., voor zover deze niet ten koste gaan van de kwaliteit van het buitengebied, maar daar iets aan toevoegen.
ChristenUnie Haren – verkiezingsprogramma
pagina 16
‣
Agrarische ondernemingen krijgen de ruimte voor een moderne bedrijfsvoering door schaalvergroting als deze een bijdrage levert aan duurzaamheid, dierenwelzijn, energiebesparing, milieu en landschap.
3.2. Goed wonen en werken Waar staat de ChristenUnie voor? ‣
We hebben de afgelopen jaren landelijk een belangrijke rol gespeeld bij het op gang brengen van de noodzakelijke hervorming van de woningmarkt. Ook lokaal doet de ChristenUnie er van alles aan om de woningmarkt te stimuleren. Starters krijgen een steuntje in de rug. Er moeten voldoende goede huurwoningen zijn en ruimte voor nieuwbouw. De veranderingen in o.a. de zorg voor ouderen vragen om een woningaanbod dat daarbij past.
‣
Het ruimtelijk beleid moet in het licht gezien worden van de opdracht aan de mensen om als goed rentmeester de aarde op een verantwoorde wijze te ontwikkelen en te beheren. Industrie, landbouw en natuur strijden om een plekje op de Nederlandse kaart, want ruimte is schaars. Keuzes die we nu maken, hebben gevolgen voor de leefomgeving van toekomstige generaties.
‣
Voor de gemeente Haren is hierin een belangrijke sturende rol weggelegd. Ecologische, economische en demografische ontwikkelingen maken het mogelijk en noodzakelijk dat er een omslag komt: van sloop en nieuwbouw naar hergebruik. Van bebouwen van de open ruimte naar hergebruik en herstructurering van reeds bebouwd gebied. De gemeente zal duidelijke keuzes moeten maken. Ruimtelijke ordening is bij uitstek het onderwerp waarbij burgers betrokken moeten worden, want het gaat tenslotte over de kwaliteit van de eigen leefomgeving.
‣
De agrarische sector is in Haren van belang voor het behoud van een goed en evenwichtig economisch klimaat en de verschijningsvorm van het landschap. We vinden het daarom van belang ook regelmatig met de vertegenwoordigers van deze sector te spreken.
Waar gaat de ChristenUnie voor? De ChristenUnie zet zich in voor: ‣
Ruimte voor innovatief, vraaggericht en duurzaam wonen, zoals levensloopbestendige woningen, gezamenlijke wooninitiatieven en bouwen in eigen beheer door particulieren.
‣
Bevorderen van consistent en energieneutraal bouwen en wonen.
‣
Hergebruik van leegstaande gebouwen.
‣
Toekomstbestendig waterbeheer.
‣
Samenwerking met de agrarische sector.
Wonen ‣
Het huisvestingsbeleid van de gemeente moet aansluiten bij de vraag en ontwikkelingen, bijvoorbeeld waar het gaat om wonen en zorg. In een gemeentelijke woonvisie wordt daarom integraal naar de lokale woningmarkt gekeken en worden de noodzakelijke maatregelen beschreven. Buurtraden en huurdersverenigingen worden betrokken bij het opstellen van deze visie. Daarbij wordt ook samenwerking gezocht met de corporaties om het uitgezette woonbeleid loyaal uit te voeren.
‣
De ChristenUnie maakt werk van levensloopbestendige woningen en buurten, ondersteund door een goede sociaal-culturele en zorgondersteunende infrastructuur. Eventuele belemmeringen in de regelgeving worden, als dat kan, weggenomen. De starterslening kan een goed instrument zijn om starters op de woningmarkt net dat zetje te geven dat ze nodig hebben om een woning te kunnen kopen. Zo wordt de doorstroming op de huizenmarkt bevorderd. Er worden zo mogelijk afspraken gemaakt om hun woningvoorraad toekomstbestendig te maken.
‣
Ook streven we naar klimaat neutrale woningen en woningen die energie produceren. De gebruikte materialen moeten het milieu minder belasten, op verantwoorde wijze geproduceerd zijn en van hoge kwaliteit. De vergunningen dienen getoetst te worden op de afgesproken milieu- en duurzaamheidseisen. Er wordt regionaal samengewerkt tussen gemeenten.
ChristenUnie Haren - verkiezingsprogramma
pagina 17
Woningcorporaties ‣
Woningcorporaties spelen een belangrijke rol in de voorziening van goede sociale huurwoningen en de leefbaarheid van onze dorpen en woonkernen. De corporaties komen onder directe aansturing van gemeenten. De ChristenUnie geeft woningcorporaties de ruimte om innovatief, vraaggericht en toekomst vast te kunnen bouwen, maar biedt daarbij wel duidelijke kaders via een gemeentelijke woonvisie. Tegelijkertijd is het goed als corporaties de keuzes die zij maken nadrukkelijker verantwoorden aan onze inwoners. Woningcorporaties dienen zorg te dragen voor voldoende sociale huurwoningen.
‣
Woningcorporaties spelen ook een rol op de koopmarkt. Het is goed dat er goedkopere koopwoningen komen, waarbij de woningcorporatie via de Verenigingen van Eigenaren medeverantwoordelijk blijft voor het beheer, en de woningen uiteindelijk ook weer terugkopen. Dit helpt de kloof tussen huren en kopen dichten.
‣
Woningcorporaties hebben een blijvende taak ten aanzien van de leefbaarheid op het niveau van de buurt en de wijk. Daarbij organiseren corporaties het leefbaarheidsbeleid niet alleen voor, maar vooral met bewoners.
Kantoren en bedrijventerreinen ‣
‣
Ruimte moet efficiënt worden benut en samenwerking met andere gemeenten in de regio is op dit punt noodzakelijk. Het belang van de regionale economie staat centraal, niet de concurrentie tussen naburige gemeenten. Daarbij zijn gunstig gelegen groene ontsluitingsroutes en openbaar vervoer bepalende factoren. De gemeente heeft vooral een rol in wijziging van bestemmingsplannen. Inwoners worden betrokken bij het tijdelijk alternatieve gebruik van braakliggende grond, zoals bv. volkstuinen of het inzaaien met bijenvriendelijk bloemenmengsel.
Toekomstbestendig waterbeheer ‣
“Leven met water” is een thema dat ook onze gemeente raakt. Door de toename van woongebieden, parkeer- en bedrijventerreinen en de verwachte toename van hemelwater dient de gemeente te zorgen voor een degelijk rioleringsplan waarin aandacht wordt geschonken aan de trits “vasthouden, bergen en afvoeren”. Scheiding van hemelwaterafvoer en riolering zal leiden tot een beperking van de vuilwateroverstorten. Goede samenwerking met waterschappen en verantwoorde bodemsanering zijn belangrijk.
Samenwerking met de agrarische sector ‣
De ChristenUnie wil de verrommeling van het buitengebied tegengaan. Landschapsfondsen kunnen de uitvoering van plannen financieel ondersteunen. Het fonds wordt gevuld met bijdragen van bewoners, bedrijven en overheden.
‣
Subsidiemogelijkheden via de Europese Unie worden zo goed mogelijk benut. Samenwerking tussen provincie, gemeente, agrarische sector, Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer wordt gestimuleerd.
Concrete voorstellen ‣
De gemeente voert integraal woningmarktbeleid door middel van een woonvisie.
‣
Voor starters is er een starterslening.
‣
Woningen worden toekomstbestendig gebouwd. Er wordt ingezet op verduurzaming van bestaande woningen door bv. isolatiemaatregelen, en door warmteterugwinningssystemen, zonne-energieen grijs water systemen aan te leggen bij renovatieprojecten.
‣
De samenwerking met woningcorporaties als het gaat om goede sociale huurwoningen, leefbaarheid in wijken en sociale koop is goed.
‣
Waar mogelijk worden leegstaande gebouwen getransformeerd naar woningen.
ChristenUnie Haren – verkiezingsprogramma
pagina 18
3.4. Mobiliteit Waar staat de ChristenUnie voor? De overheid moet zorgen voor een goed niveau van infrastructuur voor wonen, arbeid, verkeer en telecommunicatie, zodat burgers economische, sociale en culturele activiteiten kunnen ontplooien en bedrijven hun werk kunnen doen. De ChristenUnie laat zich leiden door drie criteria: ‣
Veiligheid: o.a. verkeersveiligheid.
‣
Milieu: bescherming van Gods schepping, mensen, dieren, groen.
‣
Leefbaarheid: lawaai, CO2, hoeveelheid groen, etc.
Ruimtelijk beleid legt veelal de basis voor het mobiliteitsbeleid. Hoe integraler deze twee beleidsterreinen benaderd worden, hoe beter. Dit vergt een langetermijnvisie. Mobiliteit is zowel een groot goed als een probleem door vervuiling, lawaai e.d. Het is zaak een goede balans te vinden om de verkeersstromen beheersbaar te houden.
Waar gaat de ChristenUnie voor? Fiets ‣
De fiets is een uitermate belangrijk vervoermiddel voor korte afstanden. De jeugd tot de zestien jaar is er zonder meer op aangewezen. Bij scholen zijn op gezette tijden veel fietsers. Ook voor woon-werkverkeer op korte afstand wordt veel gebruikgemaakt van de fiets. Nu elektrische fietsen in snel tempo de markt veroveren, hebben veel mensen de fiets opnieuw ontdekt. Het is daarom van belang dat elke gemeente een fietsbeleid heeft, dat actief wordt uitgevoerd en bewaakt. Hiervoor dient een apart budget te zijn in de begroting.
Concrete voorstellen ‣
Het Shared Space beleid dat in Haren al jaren naar tevredenheid werkt, dient evenwel regelmatig te worden geëvalueerd.
‣
Realiseer vrij liggende fietspaden en zogeheten fietsstraten waar de auto te gast is.
‣
Realiseer in het centrum, bij het station, bij bushaltes en bij toeristische trekpleisters voldoende mogelijkheden om de fiets te parkeren.
‣
Het OV-fietssysteem wordt ingevoerd bij het station.
‣
De ChristenUnie bevordert de aanwezigheid van oplaadpunten voor elektrische fietsen.
‣
Bedrijven en toeristische trekpleisters zullen door goed openbaar vervoer en aanleg van fietspaden beter toegankelijk worden gemaakt.
‣
Bij nieuwbouwwijken en herstructureringen wordt gezorgd voor een goede infrastructuur voor fietsers, zodat het fietsen wordt bevorderd en automobiliteit wordt teruggedrongen.
‣
De fietssnelweg is een nieuw fenomeen. Geen kruisingen en altijd voorrang, dus veilig. Het levert een flinke tijdwinst op. Onderzocht wordt of dit ook toegepast kan worden in Haren.
Voetgangers ‣
Verhoogd liggende trottoirs zijn voorzien van op- en afritbanden voor rolstoelen, kinderwagens e.d.
Openbaar vervoer ‣
In de meeste gevallen is de gemeente niet verantwoordelijk voor het openbaar vervoer. Toch moeten de mogelijkheden om invloed uit te oefenen niet worden onderschat. De gemeente stelt zich proactief op in de richting van die overheden die verantwoordelijk zijn voor het openbaar vervoer. De gemeente is een directe medespeler als het om het faciliteren van de openbaar vervoersfaciliteiten gaat. Zij ziet erop toe dat:
‣
De bereikbaarheid van openbare voorzieningen, zoals zorgcentra en scholen wordt bevorderd.
ChristenUnie Haren - verkiezingsprogramma
pagina 19
‣
Waar mogelijk combinaties met het doelgroepenvervoer worden gezocht. Bv. regiotaxi’s, scholierenvervoer en WMO vervoer.
‣
Er wordt nagegaan in welke mate de aansluitingen van bus en trein goed op elkaar zijn afgestemd.
‣
De veiligheid in het openbaar vervoer en bij bushaltes en stations hoge prioriteit blijft hebben.
‣
Er bij bushaltes en het station voldoende parkeerplaatsen en fietsenstallingen zijn.
Automobiliteit ‣
Een goede bereikbaarheid in het landelijke gebied is van belang voor bewoners en bedrijven, voor aanvoer en transport van goederen en voor het personeel. In het dorp Haren zijn goede alternatieven voor de auto, zoals de fiets en de bus.
Parkeren ‣
Een terugkerend discussiepunt binnen de gemeente is het parkeerbeleid. De belangrijkste onderwerpen daarbij zijn voldoende parkeerplaatsen en de hoogte van parkeergelden. Van belang is in ieder geval:
‣
Betaald parkeren is nodig om langparkeerders te weren.
‣
De ChristenUnie maakt zich sterk voor het achteraf betalen van het parkeergeld.
Verkeersveiligheid ‣
De impact van ongevallen kan zeer groot zijn. Het aantal verkeersslachtoffers is in Nederland relatief laag, maar het kan zeker nog beter.
Concrete voorstellen ‣
Snel en langzaam verkeer wordt, buiten de 30 km gebieden, waar mogelijk gescheiden.
‣
De ChristenUnie vindt goed beheer en onderhoud belangrijk. Het wegwerken van de onderhoudsachterstand van wegen, bruggen en viaducten heeft prioriteit. Hierop wordt niet zodanig bezuinigd dat het de verkeersveiligheid raakt.
‣
De gemeente werkt actief mee aan het realiseren van verkeerslessen, bijvoorbeeld op de scholen en bij instellingen.
‣
Overtreding van de verkeersregels binnen de bebouwde kom wordt consequent aangepakt.
3.5. Energie, klimaat en milieu Waar staat de ChristenUnie voor? ‣
Wij geloven dat we de aarde in bruikleen hebben gekregen en dat we er zuinig op moeten zijn. Daar varen wij, en de toekomstige generaties, wel bij. Steeds meer burgers zijn zelf heel actief bezig met het werken aan een beter milieu. Mensen wekken duurzame energie op en scheiden hun huisvuil. Wij willen dat de gemeente deze initiatieven ondersteunt en stimuleert. Ondertussen heeft de gemeente ook de taak om zelf ambities te hebben om te werken aan een beter milieu.
Afvalvrije gemeente ‣
Iedere dag produceren we afval. In dat afval zitten waardevolle grondstoffen die niet verloren mogen gaan. Het is beter om afval te zien als grondstof. We moeten naar een economie van hergebruik. Als afval goed gescheiden wordt, kunnen de grondstoffen worden aangeboden voor hergebruik en kan de afvalstoffenheffing omlaag.
Energieke gemeente ‣
Het wordt steeds eenvoudiger om zelf energie op te wekken. Als steeds meer mensen zonneenergie gaan opwekken, neemt het gebruik van fossiele brandstof af. De gemeente doet zelf van alles om zo min mogelijk energie te gebruiken en zoveel mogelijk energie op te wekken. Denk
ChristenUnie Haren – verkiezingsprogramma
pagina 20
daarbij aan duurzame straatverlichting, elektrische auto’s, zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen etc. Ons Haren ‣
De openbare ruimte is van ons allemaal. Vanouds beheert de gemeente die ruimte. Dat kan ook heel goed samen met bewoners gedaan worden. Als de bewoners het zelf doen, wordt de kwaliteit van het groen beter en zijn onze dorpen aantrekkelijker. De woonkernen worden beter onderhouden en als we het samen doen versterkt het de sociale samenhang.
Waar gaat de ChristenUnie voor? Klimaat en energie ‣
We zetten in op een energietransitie van fossiele naar duurzame brandstoffen, zoals zonneenergie.
‣
De ChristenUnie stimuleert initiatieven van woningeigenaren, dorpen, buurten en andere organisaties voor aanschaf van energiebesparende producten. Bv. zonnepanelen, zonneboilers, warmtepompen, isolatie, of groene daken. Dit kan aangemoedigd worden d.m.v. leningen.
‣
Er is sprake van uniforme en actuele energievoorschriften in de te verstrekken milieuvergunningen. Hierop wordt actief toegezien.
‣
Er wordt voorkomen dat de afvoer van regenwater door het riool gaat, ook bij bestaande woningen. Waar mogelijk wordt een gescheiden systeem aangelegd. Voldoende ruimte voor het bergen van water bij hevige neerslag is van groot belang om wateroverlast te voorkomen.
‣
Er komen meer oplaadpunten voor elektrische auto’s en fietsen.
Afvalinzameling ‣
Er zijn voldoende containers voor glas, kleding, papier en blik.
‣
Educatie en voorlichting aan kinderen en ouders over het belang van natuur en landbouw is belangrijk. Er wordt gewerkt aan bewustwording van milieugedrag bij kinderen en volwassenen, en ook bij ondernemers.
‣
Bij het geven van voorlichting op scholen kunnen vrijwilligers worden ingezet. Ook speciale activiteiten zoals de Nationale Boomfeestdag kunnen in samenwerking met bijvoorbeeld scholen worden georganiseerd.
‣
Er wordt meegedaan aan landelijke dagen rond afval, zwerfvuil, compost etc.
‣
Bij het inzamelen van oud papier spelen vanouds kerken, verenigingen en instellingen een grote rol.
Het goede voorbeeld geven ‣
Onze eigen gemeentelijke organisatie moet klimaatneutraal worden
‣
De leveringscontracten met energiebedrijven zijn gebaseerd op 100% duurzame energie.
‣
Mogelijkheden om het stroomverbruik lokaal op te wekken, worden benut.
‣
Omdat er steeds meer goede elektrische auto’s komen wil de gemeente daar zoveel mogelijk gebruik van maken.
‣
Voor verlichting in de openbare ruimte wordt waar mogelijk LED-verlichting gebruikt. Hierdoor kan 40% energie bespaard worden.
‣
De ChristenUnie gaat voor een zuiniger en schoner eigen wagenpark, o.a. door het toepassen van roetfilters en door gebruik van alternatieve brandstoffen.
‣
De gemeente werkt met een lijst van beschermde en monumentale bomen.
‣
Goede regels, zoals bijvoorbeeld milieuregels, moeten goed worden gecontroleerd. De gemeente zoekt daarbij samenwerking en afstemming met justitie, provincie en waterschap.
ChristenUnie Haren - verkiezingsprogramma
pagina 21
