Tutorengids BKT Taal (A & B)

Tutorengids BKT Taal (A & B) 2011-2012

Haagse Hogeschool Pabo Cluster Taal F.C.A. Brouwer, Coördinator BKT Taal OV5.48 070-4458563 Versie: 19 oktober 2011

Inhoud Inleiding Organisatie Programmaoverzicht Tutoreninstructie Hulplessen ontwerpen Hulplessen geven Reflectie & Ontwikkeling Toekenning studiepunten c.q. uitbetaling.

Blz. 3 3 4 6 6 7 8 8

Bijlagen: v.a. 9 Overzicht inhoud BKT-Taal A Overzicht inhoud BKT-Taal B Lijst met leerwerk [SUG/dicteewoorden/taalku.begr.] Voorbeeld formatief toetsje Voorbeelden ‘Thinking Skills’ (taalspelletjes) Handtekeningenlijst Aanwezigheidslijst

Haagse Hogeschool, pabo, cluster Taal; F.C.A. Brouwer Versie: 19 oktober 2011

Pagina 2 van 15

Inleiding Van harte gefeliciteerd. Je bent geselecteerd om je eigenvaardigheden te benutten voor de hulplessen BasisKennisToetsen Taal. Dat betekent dat we voldoende vertrouwen in je hebben om aan medestudenten ondersteuningslessen te geven. Dat brengt een hoop verantwoordelijkheid met zich mee. In deze gids staat wat we van je verwachten (je plichten) en wat je van ons kunt verwachten (je rechten). Deze gids is een ‘kaderdocument’. Dat betekent dat er in grote lijnen inhoud, organisatie en werkwijze staat beschreven, maar dat je zelf een grote vrijheid [= verantwoordelijkheid] hebt om invulling te geven aan het hulpprogramma. Als je na het lezen nog vragen hebt, dan kun je die via de e-mail of in speciale tutorbijeenkomsten aan de orde stellen. Succes! F. Christian A. Brouwer, coördinator BKT Taal OV 5.48 070-4458563 [email protected] Organisatie Voor de herfstvakantie krijgen de eerstejaars Dag-1 studenten reguliere lessen voor BKT Taal-A (de landelijke Cito-toets). In deze periode zullen we je voorbereiden op het tutorschap. In een startbijeenkomst word je hierover nader ingelicht. Je hoeft dan nog geen concrete hulplessen te geven. Wel moet je je voorbereiden. Wat moet je doen? 1. instructiebijeenkomsten Tutoren BKT-Taal bijwonen + actief deelnemen: elke dinsdag van 12.0012.45; 2. hulplessen voorbereiden [zelfstudie, formatieve toetsjes maken, spelletjes maken, oefenmateriaal kopieëren] 3. hulplessen geven [ per dinsdagmiddag, volgens het Programmaoverzicht, twee hulplessen: van 13.00 – 14.30, en van 14.45 – 16.15 uur]; 4. presentielijsten bijhouden + doorgeven aan Coördinator BKT-Taal; 5. eigen handtekeningenlijst(als bewijs voor je gedane werk) nauwkeurig bijhouden + laten ondertekenen (door de coördinator BKT-Taal) [zie bijlage]; 6. Reflectie & Ontwikkeling: werken aan 3 competenties [bruikbaar voor je portfolio] Na de herfstvakantie starten de hulplessen. Die worden op de dinsdagmiddagen gegeven. Iedereen zal op die dagen worden uitgeroosterd. In een startbijeenkomst krijgen de studenten toegelicht hoe de hulplessen worden georganiseerd en wat de inhoud van de hulplessen zal zijn. Vervolgens maken de studenten hun keuze voor hulplessen BKT Taal-A of –B.

De precieze inhoud van de lessen vind je in het vervolg van deze gids.


Pagina 3 van 15

Programmaoverzicht Elke dinsdag van 12.00-12.45: tutoreninstructie [voor de les van de weekerop]. roosteroverzicht Groep A t/m D Grpe E t/m G

13.00 – 14.30 BKT-Rekenen BKT-Taal

14.45 – 16.15 BKT-Taal BKT-Rekenen

Eerste sessie [10 bijeenkomsten]: alle tutoren geven dezelfde lessen Voorbereidin Datum Onderwerpen niveau A Onderwerpen niveau B [zelfstudieschema: cursief]

Voorbereiding

g

25-10

Gram. TK: lw, bn, zn, vnw

Introles [inhoud BKT-Taal B, instructie

(pers/bez/vr/aanw)

hfdz-bijz, lijd-bedr, Eng.ww, Incongruentie

1-11

Gram. TK: bw, vz, tw, vw

SUG-lijst leren

8-11

Tentamens. geen les

15-11

Gram. RK: pv, ond, WG/NG

Dictee-woorden leren

22-11

Gram. RK: LV, MV, VZV,

Taalkundige begrippen leren

BWB, [bvb] 29-11

Spell.: ww.spell + bijv gebruikt

Ww met vast vz +

vd

Woordgeslacht/verwijzingen leren/oefenen

6-12

Spell.: samenstelling, mv

Incongruentie + Eng. ww leren/oefenen

13-12

Apostrof, liggend streepje,

Hoofd-/bijzinnen leren/oefenen

trema, hoofdletter 19-12

- Form.: woordkeuze,

Lijdende(passieve) / bedrijvende (actieve)

incongruentie, ontspoorde

zinnen leren/oefenen

zinnen - uitdelen proeftent-03 27-12 +

Kerstvakantie

3-1 10-1

Vragenuurtje/proeftent 03

Evt.: vragenuurtje/proeftoetsbespreking

bespreken 17-1

BKT rek. Geen les

24-1

BKT taal. Geen les

31-1

Tentamens. Geen les


Pagina 4 van 15

Tweede sessie: elke Tutor geeft een eigen ‘specialisme’ uit de onderdelen: spelling/formuleren&interpunctie/grammatica. Datum

Onderwerpen niveau A

Voorbereiding

7-2

Onderwerpen niveau B

Voorbereiding

Introles [inhoud BKT-Taal B, instructie hfdz-bijz, lijd-bedr, Eng.ww, Incongruentie

14-2 21-2 27-2

Voorjaarsvakantie

6-3 13-3


20-3

BKT rek. Geen les

27-3

Stage. Geen les

3-4

BKT taal. Geen les

10-4 +

Tentamens. Geen les

17-4 Derde sessie: tutorlessen geheel adaptief: studenten bepalen wat er de komende week wordt geoefend. Datum

Onderwerpen niveau A

Voorbereiding

24-4

Onderwerpen niveau B

Voorbereiding

Introles [inhoud BKT-Taal B, instructie hfdz-bijz, lijd-bedr, Eng.ww, Incongruentie

1-5 8-5 15-5 22-5


29-5

BKT rek laatste kans

5-6

Stage. Geen les

12-6

BKT taal laatste kans


Pagina 5 van 15

Tutoreninstructie De week voorafgaand aan een les krijg je van 12.00-12.45 uur ‘ tutoreninstructie’. Deze instructiemomenten bereiden je voor op het zelf geven van de BKT-Taallessen [wat moet je in de les van volgende week doen, wat vooral niet, hoe, tips/trucs, afspraken, e.d.]

Hulplessen ontwerpen Aangezien in periode 1a de studenten alle opgaven uit de boeken van de serie Basisvaardigheden voor taal (: Formuleren, Grammatica, en Spelling) al gemaakt hebben, moet er nieuw materiaal ontwikkeld worden. In de startbijeenkomst zullen we dat bespreken. Je beschrijft de les op een duidelijke manier, zodat de andere tutoren deze les ook (bijvoorbeeld als invaller) kunnen geven. Het format voor het beschrijven van de lessen vind je in de bijlagen. In principe hebben alle hulplessen de volgende opbouw: 1. Terugblik vorige les door middel van een formatief toetsje van 10 opgaven (zowel kennis- als toepassingsopgaven); 2. Bespreken van het gemaakte huiswerk; 3. Instructie, waarbij je gebruik maakt van verschillende methodieken (de inductieve regelmethodiek, de deductieve regelmethodiek, het algoritme, de analogiemethodiek, en de inprentingsmethodiek); 4. Inoefening (‘meters maken’!) en individuele verwerking; 5. Controleren van je instructie met behulp van ‘Thinking Skills’ (“The odd one out”; direct bespreken); 6. Meegeven van huiswerk (zowel leerwerk, als maakwerk!); Wanneer je een les ontwerpt zorg je voor de volgende materialen: 1. Formatieve toets die in ongeveer 10 minuten afgenomen kan worden (incl. antwoordmodel) 2. Uitwerking van de instructie 3. Oefenopgaven voor in de les (incl. antwoordmodel) 4. Thinking Skills: Controle-oefening (‘spelletje’: “The odd one out”) 5. Oefeningen voor huiswerkopgaven (incl. antwoordmodel)


Pagina 6 van 15

Hulplessen geven De studenten worden ingedeeld in niveau A of B. Toch zullen de onderlinge verschillen groot zijn. Het is de taak van de tutor om in te gaan op die verschillen (adaptief werken). Pas je onderwijs aan het niveau van de studenten aan. Het zou kunnen zijn dat je met grotere sprongen door de stof kan gaan, of dat je een stapje moet doen. Tutoren kunnen studenten individueel andere of extra opdrachten geven. Zoals het memoriseren van de rijtjes voornaamwoorden of het automatiseren van het stappenplan voor het benoemen van het Gezegde. Tijdens het geven van de hulplessen heb je een onderzoekende houding. Je probeert te onderzoeken waar de taalproblemen van een student vandaan komen en hoe die op te lossen zijn. Je geeft instructie en begeleidt de student bij het maken van de opgaven. Verder motiveer je de studenten natuurlijk. Elke les houd je een presentielijst bij. Wanneer een student zonder afmelding afwezig is, stuur je de desbetreffende student een herinneringsbericht met een cc naar de Coördinator BKT Taal. Je hoeft er verder niet achteraan.

Geven BKT-Taallessen Een slpngielsfuot is een fuot in de schrwijijfze van een worod. Als een vekdeerre lteetr griubekt wrodt, wat vaak vkmooort bij d en t, c en k en smos b en

Het tteengoergveselde van een slpngielsfuot is een grcmmiataafuot, waar voaorl de vordolge van de wdoroen belepand is voor


Pagina 7 van 15

Reflectie & Ontwikkeling Om je studiepunten te behalen werk je aan drie competenties. Er zijn twee verplicht en één mag je kiezen. De competenties: ‘Vakinhoudelijk en vakdidactiek’ en ‘Organisatorisch‘ zijn verplicht. Daarnaast kies je zelf een relevante competentie uit, bijvoorbeeld: ‘Interpersoonlijk’, of ‘ Samenwerken met collegae’. Je werkt aan deze competenties zoals je dat gewend bent bij je digitaal portfolio/SLOT. Dat betekent dat je leerdoelen formuleert [SMART] met bijbehorend PAP (persoonlijk activiteitenplan: wat/hoe pak je het aan en waarom), een logboek met urenverantwoording bijhoudt, en reflecteert op je competenties. Als deel van de bewijzen kun je bijvoorbeeld bij de studenten je lessen evalueren; in combinatie met je reflectie op deze evaluatie verkrijg je ‘bewijs’ voor je competentie. Toekenning/Afhandeling punten Als je 140 klokuren hebt besteed krijg je daarvoor 5 studiepunten. Overschreid je de 140 uur (en je functioneert naar behoren / tevredenheid), dan word je uitbetaald. Je moet hiervoor tijdig contact opnemen met Arno van Houwelingen. Overzicht algemene urenverantwoording: - 19 x 180 minuten lesgeven [= 57 klokuren] - 19 x 45 minuten tutorinstructie volgen [= 14,25 klokuren] - 68,75 klokuren voor de rest (oefeningen uitzoeken/zelfstudie/kopiëren/formatieve toetsjes maken/spelletjes maken/evt. nakijkene-mails beantwoorden/reflectie&ontwikkeling/aanwezigheidslijsten verzamelen, e.d.)


Pagina 8 van 15

Bijlagen Bijlage: “Wat wordt er getoetst bij BKT-Taal A?” 1. Bij het domein ‘Toepassen spelling’ gaat het om de juiste schrijfwijze van de werkwoorden en de naamwoorden (bijvoorbeeld zelfstandige naamwoorden). Bij het spellen van de (afgeleide) werkwoorden moet je het volgende beheersen: a. de tegenwoordige tijd (o.t.t.: hij wordt, zij antwoordt, stamp jij?) b. de verleden tijd (o.v.t.: hij werd, zij antwoordde, stampte jij?) c. voltooid tegenwoordige tijd (v.t.t.: zij heeft geverfd, hij is gevallen) d. voltooid verleden tijd (v.v.t.: zij had geverfd, hij was gevallen) e. De gebiedende wijs (: Blijf af! Houd je mond!) f. De onvoltooide deelwoorden (: Zingend stond hij onder de douche.) g. bijvoeglijk gebruikte werkwoorden (: de gehate buurman) h. Engelse werkwoorden (: scoren, hij scoort – scoorde – heeft gescoord, , Scoor!, Scorend nam hij afscheid, het gescoorde doelpunt.) 2. Het domein ‘Formuleren’ bevat: a. foutieve woordkeuze b. contaminatie (twee uitdrukkingen / zegswijzen worden verward) c. ontspoorde zinnen (foutieve samentrekking, foutief beknopte bijzin, zinsvolgordefouten, foutieve inversie) d. incongruentie (onderwerp en persoonsvorm komen in getal niet overeen) 3. Het domein Interpunctie omvat de toepassing van de - punt - komma - puntkomma - dubbele punt - uitroepteken - vraagteken - aanhalingstekens 4. Het domein basisgrammatica onderscheidt de onderdelen taalkundig ontleden en redekundig ontleden. Taalkundig ontleden: Bij taalkundig ontleden worden de volgende begrippen getoetst: - lidwoord (lw) - zelfstandig naamwoord (zn) - bijvoeglijk naamwoord (bn) - voornaamwoorden [persoonlijk, bezittelijk, aanwijzend en vragend] (pers.vnw/bez.vnw/aanw vnw./vr.vnw) - zelfstandig werkwoord (zww) / koppelwerkwoord (kww) / hulpwerkwoord (hww) - voegwoord (vw) - voorzetsel (vz) - bijwoord (bw) - telwoord (tw)

Redekundig ontleden: Bij redekundig ontleden wordt het ontleden en benoemen van de volgende begrippen getoetst: - persoonsvorm (pv) - onderwerp (ond) - werkwoordelijk gezegde (WG) - naamwoordelijk gezegde (NG) - naamwoordelijk deel van het naamwoordelijk gezegde (nw deel vh NG) - lijdend voorwerp (LV) - meewerkend voorwerp (MV) - voorzetselvoorwerp (VZV) - bijwoordelijke bepaling (BWB) - bijvoeglijke bepaling (BVB)


Pagina 9 van 15

Bijlage: “Wat wordt er getoetst bij BKT-Taal B?”

Onderwerpen: A. SUG, dicteewoorden, Taalkundige begrippen: zie portal [pdf-bestand] B. Woordgeslacht en woordbegrip (= Formuleren) [vaste voorzetsels, voeg-/signaalwoorden/de/het-woorden] C. Ww-Spelling [: Eng.ww. + incongruentie (zie ook Basisvaardigheden Formuleren) ] & Overige Spelling [afleid. + afko’s + Lat.mv. + afbreken + verv.teken + breuken/getallen voluit] + D. Grammatica [RK: def. + TK: onbep.vnw., wkd.vnw., wkg.vnw. + Lijdend/bedrijvend + hoofd-/bijzin]

Inhoud van het tentamen: Dit tentamen bestaat uit acht onderdelen (met in totaal 100 ja/nee-vragen), t.w.: A: 1. ‘Lijstwerk’ [te leren lijsten met: spreekwoorden, uitdrukkingen en gezegden (6x), moeilijke woorden (15x), en Taalkundige begrippen (9x))[totaal: 30x]; B: 2. Werkwoorden met een vast voorzetsel [5x]; 3. Woordbegrip (voegwoorden & signaalwoorden)[5x]; 4. Woordgeslacht en verwijzing [5x]; C: 5. Werkwoordsspelling (incongruentie + Engelse ww) [15x]; 6. Overige Spelling [afleid. + afko’s + Lat.mv. + afbreken + verv.teken + breuken/getallen voluit] [10x] D: 7. Grammatica [RK: def. + TK: onbep.vnw., wkd.vnw., wkg.vnw. + Lijdend/bedrijvend + hoofd-/bijzin] (4x5) [totaal: 20x] ;


Pagina 10 van 15

Bijlage: Lijst oefenmateriaal voor tutorlessen

{volgt nog}


Pagina 11 van 15

Bijlage: voorbeeld formatief toetsje BKT-Taal A [dit toetsje is al gebruikt in de reguliere lessen] In het toetsje moet zowel theoretische vragen als praktijkgerichte (toepassings-/inzicht)vragen zitten. 1. Hoe vind je het beste het Lijdend voorwerp? 2. Noem de aanwijzende voornaamwoorden. 3. Welke criteria/kenmerken hebben de aanwijzende voornaamwoorden? 4. Noem de vragende voornaamwoorden. 5. Welke criteria/kenmerken hebben de vragende voornaamwoorden? 6. Leg uit waarom de volgende, uitgesproken (!) woordgroep op twee manieren Taalkundig kan worden ontleed: /achter(-)in de kast/ . 7. Wanneer krijg je een apostrof? 8. In de les zijn vier meervoudsvormen besproken; meer was niet mogelijk/wenselijk. Als het goed is, heb jezelf de andere 3 [4] ontdekt. Welke andere meervoudsvormen zijn er nog meer? 9. Op welke manieren kun je een bezitsrelatie uitdrukken [aangeven dat je/iemand de eigenaar bent/is] 10. Uit welke onderdelen bestaat het toetsonderdeel ‘Taalkundig ontleden’?

Je kunt ook een fototoetsje maken [ppt].


Pagina 12 van 15

Bijlage: Thinking Skills: The Odd One Out

Voorbeeldopgave 1: Welke hoort er niet in het rijtje thuis? Beargumenteer je antwoord!: A–B–C Antw.: ‘A’, want dat is de enige klinker; of ‘A’, want dat is de enige van de drie die de eerste letter van het alfabet is. Het gaat dus om de steekhoudende argumenten: Thinking Skills! Voorbeeld 2 (grammatica): Welke hoort er niet in het rijtje thuis? Beargumenteer je antwoord!: drinken – wiegen – spinnen Antw.: ‘drinken’, want dat is het enige woord dat alleen maar een zelfstandig werkwoord kan zijn. De anderen twee kunnen ook nog zelfstandig naamwoord zijn. Voorbeeldopgave 3 (voor spelling): Welke hoort er niet in het rijtje thuis? Beargumenteer je antwoord!: oma – taxi – baby Antw.: ‘baby’, want dat is het enige woord dat bij de verkleinvorm een apostrof krijgt. Je zult merken dat je heel gehaaid wordt in het maken van dit soort opgaven! Dat betekent alleen maar dat je zelf de stof nog beter beheerst / gaat beheersen. Nu eentje voor jullie: Welke hoort er niet bij? de – het – een


Pagina 13 van 15

Bijlage : handtekenlijst activiteiten student-tutor Datum bijeenkomst:

datum

Naam student-tutor:

activiteit

tijdsduur Paraaf docent


Pagina 14 van 15

Bijlage : handtekeningenlijst presentie [na afloop van elke bijeenkomst deze lijst inleveren bij F.Christian A. Brouwer (postvakje) Datum bijeenkomst:

Naam student + klas

Naam student-tutor:

studentnummer Paraaf


Pagina 15 van 15

Tutorengids BKT Taal (A & B)

Recommend Documents