In dit nummer:
TIJDSCHRIFT van het University College Hogeschool-Universiteit Brussel & KAHO Sint-Lieven MEI 2011 - NUMMER 3
De jacht op toptalent Masterclass wondzorg in Jordanië Rechten in twee talen Onderzoek in nieuwe labo’s
Tussen de traders Vincent wint de Belgische Traders Trophy. “Nu nog mijn diploma en dan zo snel mogelijk naar de adrenaline van de traderszaal.”
95%
heeft snel een job zie pag 4
inhoud
N9 04 14 18 21
Toptalent
Snel een job
Nieuwe laboratoria
Op de Technologiecampus Gent
Rechten in twee talen
Starten met ambitie
Traders Trophy
Vincent Vandeputte wint beursspel
Verder…
08 Masterclass wondzorg
Missie in AmmaN
Sprakeloos spreken
Microkredieten
23 Muzische vorming
Mensjes kijken
09 In Indië
24 Menselijk gedrag in de zoo
De shopper
10 Als studieobject IN Het Toverbos
16 Kleuters en hun emoties
Campus bezoeken
20 Virtuelestudent.be
agenda
COLOFON N9: viermaandelijks tijdschrift van de Hogeschool-Universiteit Brussel (www.hubrussel.be) en de KAHO Sint-Lieven (www.kahosl.be) Eindredactie: Sigrid Creytens (Hogeschool-Universiteit Brussel). Redactie: Filip Clarisse (Hogeschool-Universiteit Brussel) en Inge De Schuyter (KAHO Sint-Lieven) Concept, realisatie en productie: www.f-twee.be Cover: student Vincent Vandeputte. Fotograaf: Anne Deknock Verantwoordelijke uitgever: Dirk De Ceulaer, Warmoesberg 26, 1000 Brussel
2 N9
op pag 26
OPLEIDING Meer willen na een bachelor
Met een professioneel bachelordiploma kun je snel aan de slag op de arbeidsmarkt. Maar toch kiezen meer en meer bachelorstudenten voor een bijkomend diploma: een bachelor-na-bachelordiploma, een tweede bachelor en ook: een masterdiploma. De interesse is zo sterk toegenomen dat er nu zelfs speciale beurzen worden ingericht, zoals de Wanababeurs ‘Wat na je bachelor?!’
INFO Interesse in een opleiding
na de bachelor? www.wanaba.be
Het aantal inschrijvingen in voortgezette opleidingen groeit enorm. Meer diploma’s betekent meer carrièrekansen. Onderwijsinstellingen spelen daar graag op in. Om de overstap naar een tweede studietraject eenvoudiger te maken, organiseren ze allerlei schakelprogramma’s. Dit zijn verkorte trajecten voor een bijkomende opleiding. Simon Van Damme van de Associatie K.U.Leuven: “Het aantal studenten dat hiervoor kiest, stijgt aanzienlijk. In 2008-2009 begonnen in Vlaanderen zo’n 4.000 studenten aan een schakelprogramma. Een jaar later waren dat er al 5.400.”
Niet onderschatten Aan de KAHO Sint-Lieven maken momen teel ongeveer 200 studenten gebruik van een schakelprogramma naar de master Industriële wetenschappen. Wie een professioneel bachelordiploma in een technologische richting (chemie, elektromechanica, bouw…) op zak heeft, kan via zo’n schakeljaar een masterdiploma
in Industriële wetenschappen op zijn CV bijschrijven. Een succesformule, zo blijkt. Toch is de twijfel bij het begin nog groot. Dé vraag waar de meeste studenten mee aankloppen bij Luc Demaegd, coördi nator schakelprogramma’s bij de KAHO Sint-Lieven, is: “Zal ik het aankunnen? Is het haalbaar met mijn achtergrond?” Luc Demaegd: “Vooral voor wiskunde – met de reputatie van schiftingsvak – zit de schrik er goed in. Samen met de student overloop ik de cursus om de kansen zo goed mogelijk in te schatten.” Volgens Simon Van Damme valt een dergelijk schakeljaar niet te onderschatten: “Ik stel het wat zwart-wit, maar je zou kunnen zeggen dat je in dat ene jaar alle theorievakken op je boterham krijgt. Wie uit een veeleer praktijkgerichte opleiding komt, moet dan toch even op de tanden bijten. Studietrajectbegeleiders geven de studenten daarom altijd mee dat de arbeidsmarkt volop kansen biedt voor professionele bachelors.”
Terug naar de les Een tweede diploma zit duidelijk in de lift. Simon Van Damme: “Binnen onze associa tie tellen we meer dan 1.500 studenten in een banaba (bachelor-na-bachelor) en bijna evenveel in een manama (master-namaster).” Niet enkel pas afgestudeerde bachelors gaan op zoek naar een tweede diploma. Luc Demaegd: “We constateren ook bij afgestudeerden met een job – dertigers en veertigers – een groeiende interesse in schakelprogramma’s en bijkomende opleidingen. Die mensen kiezen vaak voor afstandsonderwijs.” Het elektronisch leerplatform Toledo maakt die vorm van zelfstudie toegankelijker. De kortste weg naar een overzicht van alle overstapmogelijkheden is zonder twijfel de website www.wanaba.be, ontwikkeld door de AssociatieK.U.Leuven. Op basis van het behaalde diploma toont de website de doorstudeermogelijkheden, schakel- en verkorte programma’s na een bachelordiploma.
N9 3
opleiding
De jacht op toptalent
Een job op zak, nog voor het einddiploma goed en wel ingekaderd is. Dat is de realiteit voor heel wat studenten. Bedrijven zoals Procter & Gamble en Jan De Nul Group laten geen kans liggen om zo vroeg mogelijk toptalent onder contract te krijgen.
Het klinkt vreemd, temidden van alle economische doemberichten. Toch moeten veel bedrijven alle zeilen bijzetten om hun vacatures met jonge topkrachten in te vullen. De HUB en de KAHO Sint-Lieven zien de vraag vanuit de bedrijfswereld toenemen. Voor baggeraar Jan De Nul Group
ingenieurs is snel na het afstuderen aan het werk. Veronique Graind’Orge, oplei dingscoördinator Office management bij de HUB: “Het is de omgekeerde wereld. We moeten onze studenten motiveren om de bedrijven die hen een job aanbieden een beleefdheidsantwoord te sturen!”
“95 procent van de professionele bachelors en de industrieel ingenieurs is snel na het afstuderen aan het werk.” – beste werkgever van 2010 – zijn jobbeurzen een belangrijk rekruteringskanaal. Procter & Gamble gelooft dan weer sterk in bedrijfsbezoeken om nieuwe mensen aan te trekken. Allebei werken ze nauw samen met de HUB en de KAHO Sint-Lieven om die contactmomenten te optimaliseren. Met succes, want 95 procent van de professionele bachelors en industrieel
4 N9
Op bezoek bij P&G De jacht op talent wordt bij Procter & Gamble in Brussel minutieus voorbereid. P&G, de producent van onder meer Ariel-wastabletten, Pringles-chips en Duracel-batterijen, heeft jaarlijks een 70-tal vacatures. Claire Kaivers, talent supply assistant bij P&G: “We vullen 95% van onze vacatures in met pas afgestudeerden en we steken zeer veel
energie in de zoektocht naar de geschikte mensen. De kans is groot dat wie hier vandaag begint, over tien jaar nog altijd bij P&G actief zal zijn. De kans is ook groot dat dit binnen een heel andere tak van het bedrijf zal zijn.” Om jong talent aan te trekken, organiseert P&G al bedrijfsbezoeken voor studenten van de 2de bachelor Office management. Het bedrijf moedigt hen actief aan om stage te lopen, nog altijd de beste opstapplank naar een vaste job. P&G maakt voor het bedrijfsbezoek ook dankbaar gebruik van oud-HUB-studenten die over hun carrière en takenpakket bij P&G vertellen. Claire Kaivers: “Die testimonials spreken sterk tot de verbeelding omdat het allemaal heel concreet wordt en de enorme verscheidenheid van functies duidelijk maakt.” Veronique Graind’Orge: “Tijdens die P&G-bedrijfsbezoeken worden tegelijk ook humaniorastudenten uitgenodigd. Zo kunnen wij hen warm maken voor onze opleiding aan de HUB. Bovendien, en dat maakt
Baggeraar Jan De Nul Group zoekt intensief naar nieuwe toptalenten, o.a. op de jobbeurs van de KAHO Sint-Lieven.
Jobs op maat het extra interessant, staan onze eigen studenten in voor de volledige organisatie van die ‘open deur’-namiddagen. Het is een perfect voorbeeld van een praktijkproject.”
Talent opscheppen Het internationaal gerenommeerde baggerbedrijf Jan De Nul Group hanteert ook een hele waaier van rekruteringskanalen: stages, reisbezoeken aan binnen- én buitenlandse werven, jobbeurzen… Jan Pieter De Nul, gedelegeerd bestuurder: “We hebben nu ruim vijfhonderd ingenieurs in dienst en we blijven intensief zoeken naar nieuwe toptalenten. Waar vinden we die? Onder andere op jobbeurzen, zoals van de KAHO Sint-Lieven. Ik vergelijk een jobbeurs graag met Batibouw. Iedereen met bouwplannen gaat naar Batibouw, om te kijken en te vergelijken. Studenten komen naar een jobbeurs, om zich te informeren en te shoppen.” Daarom neemt Jan De Nul Group naast de HR-mensen vooral ingeni-
eurs mee naar de jobbeurs. Zij kunnen vertellen hoe het er in de praktijk écht aan toe gaat en hoe een werkdag er effectief uitziet. Jan Pieter De Nul: “Dat is iets helemaal anders dan een sollicitatiegesprek dat toch in een heel andere sfeer zit. Een jobbeurs is erg nuttig om misverstanden uit de weg te ruimen. Veel studenten denken bijvoorbeeld dat we enkel jobs in het buitenland aanbieden, terwijl er hier op ons Belgisch hoofdkwartier 550 man actief is. En uiteraard zijn dat niet allemaal ingenieurs. Een ander misverstand: we zijn niet op zoek naar avonturiers maar we bieden wel jobs met veel avontuur. Ingenieurs komen soms naar huis met verhalen die ik zelf nauwelijks kan geloven, maar toch woord voor woord echt gebeurd zijn. Je komt ergens aan, in het volslagen ‘niks’ en je laat pakweg een haven achter. Het plezier van het scheppen, daar draait het uiteindelijk om. Want weet u, wie eenmaal gebeten is door het baggervirus, wil nooit meer weg.”
Sollicitatietraining, speeddating, jobbeurzen… De HUB en de KAHO Sint-Lieven halen alles uit de kast om studenten aan een passende job te helpen. De KAHO pakt bijvoorbeeld uit met een vacaturedatabank per opleiding. En onder de noemer ‘Maatwerk’ coördineert Yoeri Bellemans van de HUB een aantal initiatieven: “We begeleiden onze studenten bij hun overstap naar de arbeidsmarkt, met een uitgebreid aanbod van loopbaanbegeleiding doorheen het academiejaar.” Maatwerk krijgt hiervoor steun van de Vlaamse overheid en werkt ook nauw samen met het Ondernemersplatform VKW. De website www.hubrussel.net/maatwerk geeft een update van alle initiatieven, met een overzicht van meer dan 200 vacante betrekkingen.
N9 5
Kort Nieuws
02
Sint-Niklaas eerste
01
UNICEF-solidariteitsstad
Christophe Vekeman kiest mooiste HUB-gedicht Elk jaar organiseert de HUB naar aanleiding van de gedichtendag een wedstrijd. Dit jaar ontving de HUB meer dan 50 gedichten van studenten uit alle opleidingen over het opgelegde thema ‘leven’. Daaruit koos dichter/performer Christophe Vekeman het sterkste gedicht. Dat werd ‘Nodig’ van taalstudente Leila Van der Mauten. Vekeman bekroonde Leila’s gedicht omdat het aan zijn persoonlijke criteria van poëzie voldoet. “Leila gebruikt sterke beelden. Ze legt een perfect gevoel voor metrum en ritme aan de dag. Haar taalgebruik is helder en transparant. En de door haar gekozen vertelvorm getuigt van persoonlijkheid en geloofwaardigheid. Dit was geen vrijblijvende schoonschrijverij.” Met haar gedicht steekt Leila een geschenkbon van 100 euro op zak. Alle deelnemers werden getrakteerd op een performance van Christophe Vekeman die op geanimeerde wijze voorlas uit eigen werk. Na afloop kregen alle deelnemers zijn bundel ‘Señoritas’ als geschenkje mee naar huis.
NODIG Ge voelt aan alsof ge lucht zijt, ge weegt niks, maar ge bestaat. Ik wist niet dat gij zo diep zat, maar ik voel het als ik praat dat gij hangt aan al mijn woorden, dat ge zweeft op mijn geluid. Ge ligt genesteld op mijn lippen, dus ik spreek u niet meer uit. Ik heb u nodig als mijn lichaam, of als wat mijn lichaam voedt. Gij zijt mijn hart niet, noch mijn longen, maar ge gutst als waart gij bloed. Ge bestuurt mij, ge beleeft mij, ge houdt mij recht als mijn gestel. Ik durf u niet meer te lossen, want dan ben ik enkel vel.
6 N9
door Leila Van der Mauten
HUB
Campus Waas liet de week van de diversiteit niet onopgemerkt voorbij gaan. Catherine Decraene, communicatieverantwoordelijke Campus Waas van de KAHO Sint-Lieven: “Sint-Niklaas is de eerste Unicef-solidariteitsstad, dus hebben we daar een tentoonstelling en een solidariteitsproject – een grote rommelmarkt – aan gekoppeld. Een waterkunstenaar hielp om het belang van water aan te tonen op de Wereldwaterdag van 22 maart.” KAHO
president 03 Europees bekleedt Leerstoel
Hubert Detremmerie
Op 5 mei bekleedde Europees president Herman Van Rompuy de Leerstoel Hubert Detremmerie. De leerstoel is een initiatief van de HUB en Dexia Bank. Hubert Detremmerie (1930-2008) was voorzitter van het Directiecomité van BACOB Bank en was tot juni 2001 voorzitter van de Raad van Beheer van EHSAL, vandaag de HUB. Sinds het academiejaar 1996-1997 is het initiatief een inspirerend reflectie- en ontmoetings moment. De leerstoel werd de voorbije jaren bekleed door diverse Belgische en Europese prominenten: baron Alexandre Lamfalussy, Mario Monti, Pádraig Flynn, Karel Van Miert, Philippe Maystadt, Jean-Luc Dehaene, Jacques Rogge en Wim Kok. In aanwezigheid van talrijke prominenten liet Herman Van Rompuy zijn licht schijnen op de toekomst van Europa. Wat is volgens hem de rol en de plaats van de Europese Unie in de wereld? Hoe moet de Europese integratie evolueren om die plaats op te eisen? Wat is de ambitie van de Europese president? En hoe kijkt hij vandaag vanuit zijn cockpitpositie naar de toekomst van het oude continent? De bijzonder boeiende lezing werd afgesloten met een receptie. HUB
04 Kunstige eilandjes Kinderen van de tweede en de derde graad Lager onderwijs vertrekken op een denkbeeldige vliegreis. Van zodra ze geland zijn, maken ze een eiland op een boomschijf. Die eilandjes worden te water gelaten en dan is het spannend afwachten of ze blijven drijven. “De kinderen creëren op een speelse manier natuurlijke kunstwerken. Daarbij wordt de grilligheid van de natuur gecombineerd met de toevallige kunst. We geven op die manier mee dat het landschap meer is dan een dagelijks gegeven”, vertelt Elfi Van Keymeulen van de opleiding Lager onderwijs van de KAHO Sint-Lieven. Dit ‘landart’-project is het nieuwste natuurpad van de Opleiding Navorming en Natuureducatief Centrum (ONENEC) op Campus Dirk Martens. Iedere lagere school is welkom om het landart-pad of een van de andere paden uit te proberen. Info:
[email protected]
05 Prof bijt hond De VRT heeft HUB-taaldocent Philip Vermoortel ontdekt. Na een eerste geslaagd optreden over correct taalgebruik in het actuali teitenprogramma ‘Man bijt hond’ werd hij gevraagd om aan te treden in bijkomende filmpjes over taal! In de eigenzinnige ‘Man bijt hond’-stijl legt de professor op een bevattelijke manier welbepaalde taaltermen uit: de allegorie, het metrum, de deus ex machina, het magisch realisme, de tautologie, het pleonasme en het naturalisme kwamen al aan bod. Of hoe een HUB-docent zijn volk leert spreken. U kunt een aantal van de filmpjes herbekijken op www.hubrussel.be/manbijthond. HUB
KAHO
06 Kunst kijken bij de HUB Bij de opening van het academiejaar reiken de HUB en de KAHO telkens de Ga Ervoor Prijs uit. Winnaars van de prijs ontvangen dan een kunstwerk. Die kunstwerken worden gemaakt door personen met een handicap uit de vzw Zonnelied. Aansluitend op die samenwerking maakte de HUB een kunstboek met 36 kunstwerken van personen met een handicap. Bekende en minder bekende Vlamingen schreven bij de kunstwerken wat ‘ervoor gaan’ voor hen betekent. Het boek werd een mooie verzameling van knappe kunstwerken en treffende teksten. Om het kunstboek passend te lanceren, organiseerde de HUB een tentoonstelling met de 36 kunstwerken. Heel wat personeelsleden, bezoekers en de kunstenaars zelf kwamen een kijkje nemen. HUB
N9 7
INTERNATIONAAL Masterclass wondzorg in Jordanië
Luc Gryson van de HUB heeft heel wat vliegmijlen op zijn naam. Zijn kennis van klinische wondzorg is immers wereldwijd gegeerd. In naam van zijn expertisecentrum WOUND-Ex van de HUB reist hij naar Amman in Jordanië. We publiceren een fragment uit het dagboek dat hij bijhield.
8 N9
“16 maart, Dead Sea Resort Jordan, aan de Dode Zee. In Jordanië staan de mensen op met de zon. De wekker loopt vandaag dus weer behoorlijk vroeg af.”
oorzaakt en onderhoudt die aandoening een wonde? – is ook voor hen nieuw. Via vraag en antwoord bestrijken we snel veel terrein.”
18u
6u30
9u
19u30
“Ontbijt in het hotel. Net als gisteren ontbijten we samen met de cursisten. Wij, dat zijn mijn medelesgever Dr. Zena Moore en ik. Zij is een Ierse Doctor in de Verpleegkunde en voorzitster van de Europese Wondzorgorganisatie (EWMA). De cursisten vormen een bont amalgaam van chirurgen, dermatologen, verpleegkundigen en huisartsen uit Noord-Afrika en het Midden-Oosten. We kennen elkaar nog maar een dag, maar het weerzien vandaag is al hartelijk. Het klikt vooral met een generaal die aan het hoofd staat van het grootste militair hospitaal in Saoedi-Arabië. Misschien omdat ik zelf reserveofficier ben.”
“De rest van de voormiddag gaan we dieper in op de behandeling van arteriële ulcera. We overlopen de mogelijke therapieën: die kunnen zowel systemisch (bijvoorbeeld een bypassoperatie om de doorbloeding te verbeteren) als op wondniveau zijn. Welke vormen van infectie ontstaan in deze wonden? Hoe ga je om met necrose, het afsterven van weefsels? Welke verbanden leg je? Wanneer ga je wel en niet ontsmetten? En hoe? De tijd vliegt.”
8u
13u30
“Een bus brengt het hele gezelschap naar een typisch Jordaans restaurant in Amman. De ideale gelegenheid om onze cursisten nog wat beter te leren kennen. In het begin was het wennen om hier les te geven. Door de sluiers zien we van de vrouwelijke verpleegkundigen alleen de ogen. Individueel contact met een man is voor hen normaal niet toegestaan in deze cultuur. Maar de regels worden aangepast als het nodig is, leggen ze zelf uit. We praten ook redelijk openlijk over de protestbewegingen. Hoewel deze artsen vaak in Europa gestudeerd hebben, staan ze toch meestal achter hun regering. Zo gaat dat hier, hoor je nog het vaakst. In Europa is het opener, maar wij zijn zo niet en ons volk verwacht het ook niet.”
“Ik neem de voormiddag voor mijn rekening. Het thema: arteriële ulcera, dat is verzwering veroorzaakt door aderverkalking. Het eerste uur gaan we dieper in op de fysiopathologie. Want de pathologie van arterosclerose kennen de artsen natuurlijk wel, maar de interactie – hoe ver-
“Dr. Zena Moore neemt het namiddagblok voor haar rekening. Ze heeft het over doorligwonden, een thema waarop ze doctoreerde. Ik bereid in mijn hotelkamer de volgende dag voor. Morgen zal ik het hebben over brandwonden en donorhuid.”
12u30 “Lunch, opnieuw samen met de cursisten.”
“Zena’s namiddagblok zit erop. We hebben een uurtje vrij en ik duik even het hotelzwembad in.”
23u “Tijd om te slapen. Morgen is het weer vroeg dag, en ’s avonds vliegen we terug naar België.” Meer info: www.hubrussel.be/wound-ex
ONDERZOEK Microkredieten in Indië
In Indië kunnen groepjes vrouwen samen microkredieten opnemen en investeren in een eigen zaak. Tussen die droom en de werkelijkheid staan wel een paar praktische bezwaren in de weg. Onderzoeker Bert D’Espallier van de HUB ging het eerder dit jaar ter plaatse uitzoeken. Bert D’Espallier: “Microkredieten zijn een prima hefboom voor de emancipatie van vrouwen.”
Microkredieten zijn minileningen die in ontwikkelingslanden aan kleine ondernemers worden toegekend. “Die mensen kunnen niet bij de bank terecht voor een gewone lening”, legt Bert D’Espallier van de vakgroep Finance, Accounting en Tax uit. “Met een microkrediet krijgen ze middelen om te investeren in een ambacht of om een zaak te starten. De grote voorvechter is de Bengalees Muhammad Yunus. Hij stichtte de Grameen Bank. Die eist geen onderpand, maar controleert de geloofwaardigheid van de lener via referenties van bekenden. Naast zijn eerdere Nobelprijs voor de Vrede kreeg Yunus onlangs ook een eredoctoraat in Bergen. Ik kon toen met hem van gedachten wisselen over het systeem en de toekomst van de microkredieten.”
Leidsters In Indië gaan microkredieten vaak naar self help groups, waarbij de leden voor elkaar garant staan. Het systeem mikt vooral op vrouwen, omdat zij stipter terugbetalen. “Het is een dankbare manier om vrou-
wen empowerment te geven”, kon Bert D’Espallier constateren tijdens zijn vraaggesprekken in het zuidoosten van Indië. Die gebeurden in het kader van een Frans onderzoeksproject ‘Rural Microfinance and Employment’ rond microkredieten in Mexico, Indië en Madagascar. “De leidster van zo’n groepje groeit vaak uit tot de natuurlijke leidster van het dorp. Microkredieten zijn dus ook een hefboom voor emancipatie.”
Commercialisering Het is niet allemaal koek en ei met de microkredieten. Een belangrijk probleem is ‘mission drift’: het systeem commercialiseert en drijft weg van de oorspronkelijke bedoelingen. Want ook commerciële banken zien er tegenwoordig brood in en de ngo’s zelf willen graag hun geld terug en hun kosten gedekt zien. In plaats van op de allerarmsten mikken zij daarom steeds vaker op mensen die toch al iets hebben. Die betalen beter terug. Bert D‘Espallier: “De focus dreigt te verschuiven van duurzame ontwikkeling naar commercie. Dat
vergt een debat over de grens tussen die twee en over een faire interestvoet.” Een tweede probleem is ‘over-indebtedness’. Teveel klanten nemen een microkrediet op om andere kredieten af te betalen en komen zo in een schuldenspiraal terecht. De microkredieten zijn vaak ook te klein om een gezamenlijke zaak op te starten. Tot slot is er een groot gebrek aan businessopportuniteiten op het platteland. Het zwaartepunt van de economische activiteit ligt in steden. Het is daar dat de winsten gemaakt worden. “In de dorpen weven vrouwen prachtige stoffen, maar ze verdienen er nauwelijks iets aan. ’s Morgens leveren vrachtwagens grondstoffen en ’s avonds halen ze de afgewerkte producten weer op. De winst vloeit weg naar tussenpersonen. Via de microkredieten zou de productieketen in handen van die mensen zelf moeten komen. Dat vergt een geïntegreerde aanpak: niet alleen geld lenen, maar ook begeleiding en scholing aanbieden. Met de gegevens die ons veldonderzoek oplevert, zullen we hierover artikels publiceren en aanbevelingen kunnen maken.”
N9 9
opleiding
Nieuw keuzepakket binnen marketing
Verkooptechnieken en retailmarketing kwamen altijd al aan bod in de afstudeerrichting Marketing bij de KAHO Sint-Lieven. Die thema’s worden nu breder en dieper uitgewerkt in een nieuw, gespecialiseerd keuzepakket: Sales en shopmanagement.
In hun tweede jaar kunnen marketingstudenten keuzepakketten kiezen die draaien rond communicatie en commercieel beleid. Vanaf volgend academiejaar krijgt het luik ‘Commercieel beleid’ een nieuwe, extra dimensie: Sales en shopmanagement. “Vroeger besteedden we uiteraard al aandacht aan salestechnieken en het
Beetje omdraaien De vraag komt voor een groot stuk uit de markt zelf. Dat blijkt uit opmerkingen van praktijkmensen uit de opleidingsadviesraad, waar de opleidingsverantwoordelijken hun intenties uit de doeken doen en polsen naar wat er leeft in het veld. “Van consultants horen we bijvoorbeeld dat
“De shopper is een impulsief wezen, dat zich anders gedraagt dan een klassieke consument. Shopmanagement vraagt dan ook een specifieke strategie en een eigen aanpak.”
hele distributiegebeuren”, vertelt Myriam De Wolf, docent van de professionele bacheloropleiding Bedrijfsmanagement aan de KAHO Sint-Lieven. “Maar er kwam een vraag om die thema’s breder aan te pakken en uit te diepen, in een apart keuzepakket.”
10 N9
veel sales vacatures niet ingevuld raken”, aldus Ellen Pierreux, opleidingshoofd Bedrijfsmanagement. “Het nieuwe keuzepakket werd ook voorgesteld aan de studentenraad en die reageerde positief op het initiatief. Vandaag zetten we marketeers
op de markt die ook al wat geleerd hebben over verkooptechnieken en die op de arbeidsmarkt een commerciële functie kunnen opnemen. Met de nieuwe aanpak draaien we het een beetje om: we leveren salesmensen met een stevige marketingachtergrond. Die zullen vaak in de business-to-businesssector terechtkomen. Van hen wordt verwacht dat ze verkooptechnieken onder de knie hebben, winstgevende relaties opbouwen met klanten en all-round accountmanagers worden.”
Verkoop vormt Het keuzepakket sluit mooi aan bij de algemeen verspreide praktijk dat een nieuwe kracht het bedrijf leert kennen op de werkvloer. Myriam De Wolf: “Het is logisch dat veel van onze afgestudeerden niet meteen in een pure marketingfunctie terechtkomen maar eerst in de sales werken. Dat kan permanent zijn of in elk geval voor een tijdje. In de verkoop doe je enorm veel ervaring op. Je ontmoet er de klant, je kunt
Ellen Pierreux en Myriam De Wolf stonden mee aan de wieg van het nieuwe keuzepakket Sales en shopmanagement.
je ogen en oren volop de kost geven en je kweekt doorzettingsvermogen in een bikkelharde sector. Dat zijn sterke troeven voor wie daarna bijvoorbeeld naar een meer marketinggerichte functie wil doorgroeien. Sales is dus een prima manier om de broodnodige ervaring op te doen.”
Impulsief kopen Het tweede luik van het nieuwe keuzepakket – shopmanagement – is even belangrijk als het verkoopsluik. Opnieuw komt de vraag uit de commerciële wereld. In de distributiekanalen en retail is er behoefte aan goed opgeleide mensen die de juiste marketingkennis hebben om de shoppende medemens in de eigen winkel te krijgen. Shopmanagement draait dus niet zozeer rond het promoten van het product, maar wel van de winkel zelf. “De shopper is een impulsief wezen, dat zich anders gedraagt dan een klassieke consument”, weet Myriam De Wolf. “Shopmanagement vraagt dan ook een specifieke aanpak. Om een voor-
beeld te geven: in een supermarkt beslist 70% van de klanten pas in de supermarkt zelf welke producten en merken ze kopen. Het is dus erg belangrijk om in je retailpunt een goede strategie uit te tekenen voor die shoppers, of dat nu een buurtwinkel of een megastore is. We hebben het dan over winkelinrichting, de communicatie in de winkel, de productenkeuze, de plaats die je de producten geeft in de rekken, de prijsonderhandelingen met de leveranciers…” Het pakket Shopmanagement mikt op jongeren die later hun eigen retailzaak willen uitbaten, maar evengoed op mensen die de ambitie hebben om bijvoorbeeld in grote winkelketens een marketingfunctie te vervullen. Ellen Pierreux: “Het keuzepakket zullen we doortrekken naar het derde jaar, zodat onze studenten in hun laatste bachelorjaar nog dieper in deze thema’s kunnen duiken.”
Zelf ontdekken Het keuzepakket Sales en shopmanagement is behoorlijk uniek in het aanbod van bedrijfsmanagementopleidingen. Het accent ligt veeleer op de praktijk dan op zware theoretische beschouwingen. De studenten zullen veel zelf ontdekken en beleven. Met één been in de realiteit, dus. Boeiend is dat een aanzienlijk deel van de uren gegeven wordt door ervaren gastsprekers uit de commerciële en retailwereld. Myriam De Wolf: “Dat keuzepakket kan hopelijk meer jongeren warm maken voor de richting. We zijn benieuwd naar de reacties van de studenten. En natuurlijk ook naar het aantal inschrijvingen volgend jaar.” (lacht)
N9 11
Kort Nieuws
02
De ICT-wereld wordt hoofdzakelijk bevolkt door mannen. Er is geen duidelijk aanwijsbare reden waarom zo weinig vrouwen voor een job in de ICT-sector kiezen. “Een specifieke website voor vrouwen moet de vrouwelijke interesse aanwakkeren. De website doet alle voordelen van de sector uit de doeken en doorprikt bestaande vooroordelen. Zo is de ICT-sector meer dan een paar nerds, gebogen over hun computer. Een hoge emotionele intelligentie, communicatie en teamgevoel zijn belangrijk in de sector. En laat dat nu net vaardigheden zijn waarin vrouwen vaker uitblinken”, vertelt Luk Schoofs, opleidingshoofd ICT bij de KAHO Sint-Lieven.
01
‘Jongleren’ wint Europese prijs
Info: www.ikdoeict.be/nl/opleiding/jongedames
De ‘European Local Authorities Competition on Good Practices on the Support for Migrant Elders’ Initiatives’ beloont initiatieven die de levenskwaliteit verbeteren van migrantensenioren, of het nu gaat om huisvesting, vrije tijd, cultuur, sociale initiatieven, intergenerationele projecten of economische activiteiten. In de competitie werden 16 innovatieve projecten genomineerd uit 6 verschillende landen. De HUB behaalde samen met de Vlaamse Gemeenschapscommissie de derde prijs voor het project ‘Jongleren’. “Het project bekoorde de ELAC-jury vooral omwille van het intergenerationele aspect. Om elkaars leefwereld te ontdekken, brengen we studenten en senioren samen op hun favoriete plekje in Brussel. Terwijl de studenten Journalistiek de senior interviewen, maken de studenten Plastische Opvoeding een fotoreportage”, vertelt projectcoördinator Nienke Meulenbroeks. “Ook coachten studenten Sociaal-Cultureel Werk senioren om hun verhaal te leren voorlezen. Daarvan maken ze reportages, tentoonstellingen, kalenders en nu – dankzij de prijs – ook een prachtig boek. Het werd een mozaïek van boeiende en ontroerende levensverhalen van senioren: 45 portretten, 45 verhalen, 45 maal Brussel anders bekeken.”
03 Chemie aan de leiding
Info over de tentoonstelling: zie pg 26.
12 N9
De vrouwelijke kant van ICT
HUB
KAHO
Het is het jaar van de chemie en dat mag niet onopgemerkt voorbij gaan. Ondermeer via EurekAs, een wedstrijd rond wetenschap en technologie, probeert de Associatie K.U.Leuven in het secundair onderwijs de interesse in chemie aan te wakkeren. Jongeren die in groep een wetenschappelijke proef uitwerken en een verslag of een filmpje van die proef op de website van EurekAs posten, maken kans op mooie prijzen. De KAHO Sint-Lieven ambieert als opleidingscentrum voor professionele bachelors Chemie en voor Industrieel ingenieurs Chemie haar steentje bij te dragen tot de promotie van wetenschap en chemie. De voorronde voor Oost-Vlaanderen vond dan ook plaats op de Technologiecampus Gent van de KAHO Sint-Lieven. De finale vindt plaats op zaterdag 28 mei in Technopolis. KAHO
06 04
Talent voor talen drijft boven
De faculteit Taal & Letteren van de HUB organiseert jaarlijks de HUBTaalwedstrijd. Tijdens de editie 2011 namen meer dan 380 laatstejaars algemeen secundair onderwijs uit heel Vlaanderen het tegen elkaar op. De taalwedstrijd bestond uit twee rondes. In de eerste ronde kregen de deelnemers meerkeuzevragen over spelling, grammatica en een lees- en luistertekst. Ze schreven ook een opiniestuk. De tien leerlingen die per taal het beste scoorden, werden op 16 maart verwacht voor de tweede ronde: dan gaven ze aan een publiek en een jury een PowerPointpresentatie. De HUB trakteert de 4 finale laureaten op een prestigieuze zomertaalstage in het buitenland. Zo krijgen ze de kans om hun talenkennis in de praktijk toe te passen en nog verder te verfijnen aan een gerenommeerde onderwijsinstelling in Edinburgh, Jena, Vichy of Amsterdam. Het werden Nick Vaneerdewegh van Rozenberg SO uit Mol voor Engels, Sanae Ahmaddouch van het Jan-Van-Ruusbroeckcollege uit Laken voor Frans, Steffi Petit van het DVM uit Aalst voor Duits en Bo Tuts van het Onze-Lieve-Vrouwecollege uit Assebroek voor Nederlands. Proficiat aan alle winnaars!
05
Microbiotica in worst
HUB
Vleeswaren langere tijd bewaren is al eeuwen een uitdaging. Eén techniek is de fermentatie, waarbij micro-organismen (‘microbiotica’) de fermentatie bewerkstelligen en de chemische samenstelling van bijvoorbeeld worsten zo veranderen dat een langere bewaartijd mogelijk wordt. Lore Dewulf en Leen Van Houdt van de vakgroep Life Sciences bij de KAHO: “Met ons onderzoek, gesteund door de Vlaamse overheid, willen we de micro-organismen uit de voedselnijverheid identificeren op basis van hun DNA.” Het project omvat ook het opsporen van probiotische micro-organismen die een positief effect kunnen hebben op ons maag- en darmstelsel. Het onderzoek zit momenteel in een vergevorderd stadium. Volgend jaar worden de uiteindelijke resultaten bekend gemaakt.
Elektrisch fietsen
Gemakkelijk van het ene naar het andere campus gebouw verkassen, voortgedreven door elektriciteit: op Campus Dirk Martens van de KAHO Sint-Lieven is dat voor de docenten geen enkel probleem. “Op de bezoekersparking staat sinds kort een laadpaal. Zo kan iedereen onbeperkt gebruik maken van de elektrische fiets”, vertelt Emiel Van den Bossche, verantwoordelijke Facilitaire diensten. “Die laadpaal staat er trouwens niet alleen voor de fietsen. Het is nog toekomstmuziek, maar een elektrische wagen is misschien minder veraf dan we denken.” KAHO
van 07 Proeven economische opleidingen
Al voor het tweede jaar op rij organiseert de faculteit Economie & Management van de HUB Junior Colleges in Handelswetenschappen, Handelsingenieur en Milieu- en preventiemanagement. Leerkrachten en leerlingen uit het secundair onderwijs komen dan op woensdagnamiddag enkele lessen volgen over actuele thema’s die perfect aansluiten bij hun eigen leerprogramma. Zo maken de jongeren al eens kennis met een academische leeromgeving en snuiven ze de sfeer van hun toekomstige studentenleven op. In totaal kreeg de economie faculteit 29 verschillende scholen op bezoek uit heel Vlaanderen. Goed voor 498 leerlingen uit het 5de en 6de secundair. HUB
KAHO
N9 13
onderzoek
Nieuwe laboratoria op de Technologiecampus Gent
De tijd dat onderzoek uitsluitend weggelegd leek voor universiteiten is voorbij. De KAHO Sint-Lieven is daar een mooi bewijs van: onderzoek neemt een belangrijke plaats in op de Technologiecampus in Gent. Een goede zaak voor studenten. Want academisch onderzoek komt het onderwijs ten goede, weet de hogeschool.
Nog niet zo lang geleden werden de gebouwen van de opleidingen en onderzoeksgroepen Chemie en Biochemie op de Technologiecampus compleet vernieuwd. Veel aandacht ging daarbij uit naar de laboratoria. Hetzelfde verhaal voor Elektromechanica en Werktuigbouwkunde: zij ondergingen ook een grondige make-over. Nu was het de beurt aan Elektrotechniek en Elektronica van het departement Industrieel ingenieur. Drie onderzoeksgroepen kregen een thuisbasis – een hele verdieping – in de vernieuwde laboratoria op de Technologiecampus. Het betreft Lichttechnologie, DraMCo (Draadloze communicatie) en MSEC (Mobility en security).
kers, maar intussen kunnen we al bogen op een 75-tal gespecialiseerde onderzoekers. De explosieve groei van het aantal onderzoekers, onderzoeksprojecten en studenten maakte een uitbreiding van de laboratoria noodzakelijk. De labo’s, de bureaus en andere lokalen werden in een modern kleedje gestoken. Daarnaast hebben we in nieuwe apparatuur geïnvesteerd. Specifiek voor de onderzoeksgroep
Onderzoek telt
Lichttechnologie, die een heel gespecialiseerde opstelling nodig heeft, hebben we zelfs apparaten aangekocht die nergens anders in Vlaanderen te vinden zijn.”
De boodschap is duidelijk: de KAHO SintLieven hecht veel belang aan onderzoek. Decaan Chris Van Keer van de geassocieerde faculteit Industriële- en biowetenschappen: “Dat is eigenlijk niets nieuws: al in de jaren tachtig is onze hogeschool met academisch onderzoek gestart. In het begin met een handjevol medewer-
14 N9
zoek is complementair met wat er in de universiteiten gebeurt. Maar de KAHO Sint-Lieven ontwikkelde ook een aantal niches waarmee ze een vrij unieke plaats inneemt binnen het onderzoeksveld, in Vlaanderen en zelfs daarbuiten. De onderzoeksgroep Lichttechnologie is daar een mooi voorbeeld van. Reeds in 1997 startte een project rond de optische karakterisatie van zonnecellen. Inmiddels is
“We staan zeer dicht bij de bedrijfswereld. Dagelijks krijgen we vragen binnen om hen te helpen bij hun onderzoeksprojecten.”
Unieke plaats In de vernieuwde laboratoria kunnen de drie onderzoeksgroepen volop aan academisch onderzoek doen. Dat onder-
de scope uitgebreid naar leds en andere lichtbronnen, de studie van de kleur en de glans van objecten, energiezuinige verlichting, fotovoltaïsche energie. Dat gebeurt in nauwe samenwerking met de Vlaamse bedrijfswereld. “Het onderzoek dat we hier verrichten, staat zeer dicht bij het werkveld”, vertelt Peter Hanselaer van Lichttechnologie. “Vorig jaar nog sleepten
Meer onderzoekers, meer projecten, meer studenten: een uitbreiding van de laboratoria drong zich op.
we als allereerste hogeschoolonderzoeksgroep een Herculesproject in de wacht. Dat project leidde tot de uitbreiding en vernieuwing van de laboratoria. Onze onderzoeksgroep heeft de voorbije jaren een netwerk opgebouwd van ongeveer 80 bedrijven die in Vlaanderen actief zijn in verlichting. Dagelijks ontvangen we aanvragen voor technologische dienstverlening aan bedrijven: kwaliteit van een verlichtingstoestel, ultraviolet- of infraroodstraling, ontwerp van reflectoren of lenzen. Naast de dienstverlening genereren we ook nieuwe kennis d.m.v. doctoraatsonderzoek. De laatste jaren trachten we onze optische metingen ook te koppelen aan visuele waarnemingen van proefpersonen. Hiervoor werken we samen met het Laboratorium voor Experimentele Psychologie van de K.U.Leuven.”
Labobaden Niet alleen de bedrijven hebben baat bij het onderzoek dat aan de KAHO Sint-Lieven wordt verricht. Minstens even belangrijk zijn de studenten. Chris Van Keer: “Met
ons onderzoek willen we de kwaliteit van ons onderwijs voortdurend verbeteren. Daarom zijn de onderzoekslaboratoria ook toegankelijk voor studenten. Zo staan de deuren wijd open voor studenten die ervaring willen opdoen met gespecialiseerde apparatuur. Ook studenten van andere hogescholen of universiteiten kunnen hier een sterk gespecialiseerd practicum uitvoeren rond bijvoorbeeld draadloze communicatie of lichttechnologie. Dat kan via onze ‘labobaden’. Dat zijn korte, intensieve labosessies waarbij de voor- en nazorg gebeurt via e-learning. Studenten kunnen ook gebruik maken van de onderzoekslabo’s voor hun masterproef, waarbij ze worden ingeschakeld in het lopend onderzoek van een onderzoeksgroep. En tot slot heb je natuurlijk ook onze doctoraatsmedewerkers, die er hun praktisch onderzoek verrichten. Zij betrekken studenten bij hun onderzoek en garanderen hen zo een kwaliteitsvolle opleiding.”
Drie op een rij De nieuwe laboratoria werden enthousiast onthaald door de onderzoekers. Maar wat doen ze er precies? De DraMCo-groep werkt rond draadloze en mobiele communicatie. Lieven De Strycker van DraMCo: “Bedrijven kunnen onze technologie op een creatieve manier in hun producten verwerken. Zo hebben we onlangs een indoor plaatsbepalingssysteem ontwikkeld, een soort van gps voor binnenshuis zeg maar.” Om die draadloze communicatie te beveiligen, ontwikkelt de onderzoeksgroep MSEC (Mobility en Security) algoritmen. Vincent Naessens van MSEC: “We schrijven onder meer nieuwe toepassingen voor smartphones, bijvoorbeeld als toegangspas in parkings.” En het Laboratorium voor Lichttechnologie werkt dan weer rond verlichting, optische ontwerp, uitzicht van materialen en fotovoltaïsche energie.
N9 15
onderzoek Betere kleuteronderwijzers vormen
Toekomstige kleuteronderwijzers spelen met hun stageklas ‘In het Toverbos’. Gesponsord door de vzw Ga voor Geluk onderzoekt Catherine Malfait van de HUB of die methodiek de sociaalemotionele ontwikkeling van kleuters stimuleert en de gevoeligheid van kleuteronderwijzers voor de belevingswereld van kleuters bevordert. De kleuters van de stageklas spelen het rollenspel ‘In het Toverbos’ voor de derde keer. Elk kind weet nog precies welk dier het de vorige keer uitbeeldde. De juiste handpop is dan ook snel gevonden: aap, leeuw, egel… De stagejuf is ‘Grote Vogel’. “Zij reikt geen materiaal of thema’s aan maar speelt mee”, vertelt Catherine Malfait die het onderzoek voor de Lerarenopleiding bij de HUB coördineert. “De kleuters krijgen alle vrijheid om te spelen wat hen bezighoudt en Grote Vogel gaat mee in hun fantasie.” De kleuters nodigen elkaar uit op denkbeeldige feestjes en logeerpartijtjes. Ook met de dood blijken ze veel bezig. In hun fantasie verzint iemand een toverdrankje dat de dieren weer levend maakt. Conflicten zijn er ook. Over wie de keukenspullen mag gebruiken bijvoorbeeld. Grote Vogel vraagt de kleuters om zelf een oplossing
te bedenken. Een kind dat als egeltje rondloopt en geen aansluiting vindt bij de andere kinderen, vliegt mee op de rug van Grote Vogel en maakt zo contact met een spelend groepje. Na een uurtje worden de handpoppen opgeborgen. In een praatronde wordt de link met het echte leven gelegd.
weten of onze studenten hierdoor beter kleuters leren observeren en of ze meer aandacht krijgen voor de eigenheid en de belevingswereld van elk kind. Zijn ze achteraf gevoeliger voor de noden van de kleuters, ook als die wat drukker of meer teruggetrokken zijn? De eerste ervaringen van de studenten duiden alvast op een meerwaarde.”
Kleuters observeren
Het onderzoek wordt gefinancierd door ‘Ga voor Geluk’. Die vzw sponsort research naar de preventie van depressie en suïcide en werd opgericht door nabestaanden van zelfmoordslachtoffers met onder andere Marc Vande Gucht en Jan Toye. “Ons land scoort slecht op het vlak van depressie en suïcide”, aldus Jan Toye, de grote man achter brouwerij Palm Breweries. “Dat heeft deels met onze volksaard te maken. We zijn binnenvetters, die emoties opkroppen en problemen onder de mat schuiven. In plaats van branden te blussen als het te laat is, moeten we preventief werken, liefst zo vroeg mogelijk. Als kleuters leren hun emoties te uiten en empathie op te brengen voor elkaar, zullen ze daar hopelijklater in hun leven de vruchten van plukken.” Marc Vande Gucht voegt daar nog aan toe. “Initiatieven als ‘In het Toverbos’ scherpen de empathie van opvoeders aan. We moeten ons zowel in de school als thuis afvragen: leggen we het accent vooral op het potentieel van onze kinderen of focussen we alleen op hun fouten? Ga voor Geluk kiest voor het eerste: iedereen heeft potentieel, het is onze opdracht om dat te laten ontluiken, met de best mogelijke omkadering.”
‘In het Toverbos’ is ontwikkeld door Niki Jeannin en Peter Adriaenssens. Ze schreven er samen met opleidingscoördinator Els Mertens van de HUB het boek ‘Beter omgaan met de emoties van kleuters’ over. In het magische bos leren kleuters sociale contacten leggen, rekening houden met elkaar, omgaan met conflicten... Catherine Malfait: “Wij onderzoeken nu of ‘In het Toverbos’ de sociaal-emotionele ontwikkeling van kleuters bevordert. We willen ook
‘In het Toverbos’ leren kleuters hun emoties uitdrukken. 16 N9
Ga voor Geluk
Kort Nieuws
03
01 Meetfiets voor minister HUB-studenten van de professionele bacheloropleiding Toegepaste informatica werkten hard mee aan de meetfietsen van Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken, Hilde Crevits. De minister wil een duidelijk overzicht van de toestand van de fietspaden en liet daarom vijf meetfietsen ontwikkelen. Die moeten het comfort en de kwaliteit van fietspaden meten. Zij gaf onlangs het officiële startschot van de meetactie. De HUB-studenten en de K.U.Leuven sloegen de handen in elkaar en rustten de fietsen uit met hoog technologische meetapparatuur. De studenten zorgden voor innovatieve verbeteringen tegenover het prototype. Drie maanden lang zal de Fietsersbond in 15 proefgemeenten met de meetfiets het comfort en de kwaliteit van fietspaden meten. HUB
Online studie kiezen
Een ondoordachte studiekeuze maken, het gebeurt wel vaker. Het is een van de hoofdredenen waarom studenten tijdens hun eerste jaar afhaken. Een goede studiekeuzebegeleiding kan dat voorkomen. Start-Competent is een online instrument om de studiekiezer gericht te adviseren. Op www.studiekeuzebegeleiding.be geeft Start-Competent een antwoord op de vraag ‘Past deze opleiding bij mij?’ voor de opleidingen Kleuter onderwijs, Verpleegkunde, Elektromechanica en Indu strieel ingenieur. Het project bevindt zich in een proef fase en de resultaten worden in oktober 2011 voorgelegd tijdens een studiedag. Geïnteresseerd in deelname aan de proeffase of in de studiedag? Neem dan contact op met
[email protected]. KAHO
04 Snoezeldorp
de shortlist 02 Op voor de Scriptieprijs Lynn Roels, Masterstudente in het Vertalen van de HUB, mocht dankzij de hoge kwaliteit van haar eindproef als finaliste deelnemen aan de verdediging van haar eindwerk voor de Scriptieprijs van de Nederlandse Taalunie. Dat is eerder uitzonderlijk voor een studente Master in het Vertalen want de Taalunie nomineert meestal Masterstudenten in de Taal- & Letterkunde. Bij de proclamatie prees de Taalunie de kwaliteit van de inzendingen dit jaar. Lynn Roels schreef haar masterproef over de buitenlandreceptie in vijf Vlaamse literaire tijdschriften in de periode 1890-1900. Ze maakte een kritische inventaris en analyse van die tijdschriften, met bijzondere aandacht voor vertalingen.
In het snoezeldorp van Campus Dirk Martens van de KAHO Sint-Lieven kunnen kleuters op ontdekking trekken in drie huisjes. Daar kunnen ze snuffelen en doezelen. “Snoezelen is snuffelen en doezelen samen. Wie snuffelt, die zoekt en die verkent de wereld met al zijn zintuigen. Wie doezelt, geniet van de rustige sfeer. In het dorp met een fluo-kijkhuis, een groen voelhuis en een monsterkijkhuis kunnen de kleuters snuffelen in alle hoeken en gaten van elk snoezelhuis en doezelen op het Snoezelplein”, verduidelijkt Leen De Zutter, docent Kleuter onderwijs van de KAHO. “Onze studenten werken mee aan de uitbreiding van het dorp en leren er tegelijkertijd mee werken. Ook mentoren kunnen hier ideeën opdoen om een snoezelhoek in de klas te bouwen.” Info op www.peutertips.be
KAHO
HUB
N9 17
opleiding
Nieuw: rechtenopleiding in twee talen
De helft van de vakken in het Nederlands, de andere helft in het Frans. Dat is het principe van de nieuwe, tweetalige rechtenopleiding aan de HUB. Decaan Fleerackers: “We steken niet weg dat we mikken op de betere student.” Een rechtenopleiding in twee talen. Het is – in dit tweetalige land – een primeur. De nieuwe opleiding gaat pas volgend academiejaar van start, maar nu al blijkt uit de vragen van toekomstige studenten hoe groot de interesse voor de formule wel is. In de eerste en tweede bachelor wordt de helft van het lespakket in het Nederlands gedoceerd en de andere helft in het Frans. Voor de Nederlandstalige vakken zitten de studenten in de auditoria van de HUB, voor de Franstalige vakken stappen ze naar de vlakbij gelegen Facultés Universitaires Saint-Louis (FUSL). Professor Frank Fleerackers, decaan van de faculteit Rechten van de HUB: “Brussel is een speciale plek voor juristen. De hele
18 N9
juridische wereld ligt aan onze voordeur, van het eenvoudigste Vredegerecht tot de hoogste regionen met het Grondwettelijk Hof, het Hof van Cassatie, de Raad van State en de Europese instellingen. Die enorme juridische gemeenschap in Brussel is tweetalig, zelfs veeltalig en we willen onze toekomstige juristen optimaal voorbereiden. Niet door simpelweg een of ander keuzevakje in het Frans te geven, maar door ons studieprogramma radicaal op te splitsen. De unieke ligging van onze rechtenfaculteit maakt dat mogelijk: letterlijk om de hoek ligt onze Franstalige zusteruniversiteit FUSL. Een doorgedreven samenwerking tussen onze instellingen lag eigenlijk voor de hand.”
Onderdompelen De HUB en de FUSL werken al langer samen. Professor Pierre Jadoul, decaan van de faculteit Rechten van de FUSL: “Bijna twintig jaar al kunnen studenten van de HUB en de FUSL aan elkaars universiteit cursussen volgen. De nieuwe rechtenopleiding is echter ingrijpender. De HUB-studenten die voor de formule kiezen, krijgen acht juridische basisvakken in het Frans, zowat de helft van de juridische vakken van hun bacheloropleiding. Dat is al een serieuze onderdompeling.” Voor de daaropvolgende derde bachelor en de master trekken de studenten naar de K.U.Leuven waar de lessen uitsluitend in het Nederlands gegeven worden. Professor Paul Van Orshoven, decaan van de faculteit Rechten van de K.U.Leuven, ziet in het tweetalig traject een grote meerwaarde: “Om de wetten van dit land te lezen, hoef je geen Frans te kennen. Zij verschijnen in het Staatsblad in twee talen, netjes in twee kolommen naast elkaar. Maar het Staatsblad is niet de enige rechtsbron. De
Een tweetalige rechtenopleiding heeft voor de latere jurist een grote meerwaarde.
rechtsliteratuur en de rechtspraak worden voor een groot stuk in slechts één taal geschreven en dat is dus vaak de andere landstaal. Een jurist moet met de commentaren van Franstalige rechtsgeleerden
HUB sowieso kleiner dan aan de andere universiteiten. Professor Frank Fleerackers: ”We geloven sterk in de kleinschalige aanpak. Voor de tweetalige opleiding mikken we op een vijfentwintig studenten.
“De enorme juridische gemeenschap in Brussel is tweetalig, zelfs veeltalig. We willen onze toekomstige juristen hier optimaal op voorbereiden.” kunnen werken, de vonnissen van Franstalige rechters begrijpen. Bovendien, als advocaat is het niet uitgesloten dat je later in het Frans moet pleiten. Vergeet niet dat veel juridisch werk zich buiten de rechtszaal afspeelt. Wie ook kan onderhandelen in het Frans, staat een heel stuk sterker.”
Student met ambitie Hoeveel studenten zich voor de formule zullen inschrijven, blijft tot oktober een raadsel. Overigens zijn de groepen aan de
We zagen in het verleden Vlamingen – en vaak waren dat de sterkere studenten – naar de universiteit van Namen trekken om daar hun diploma te behalen, precies omdat ze werken met juridisch Frans belangrijk vonden voor hun verdere carrière. Voor hen is onze tweetalige opleiding een valabel alternatief. We steken ook niet weg dat we hier mikken op de betere, ambitieuze student die bereid is een extra inspanning te leveren.”
Studeren in twee talen De rechtenopleiding die aan de HUB samen met de K.U.Leuven wordt aangeboden kent twee afstudeerrichtingen: de ‘Algemene afstudeerrichting’ en ‘Economie, recht en bedrijfskunde’. Die eerste kent voortaan twee varianten: een eentalig Nederlandse opleiding en een tweetalige opleiding in samenwerking met de Franstalige Facultés Universitaires Saint-Louis. De studenten die voor de tweetalige variant kiezen, krijgen in het eerste en tweede jaar van de bachelor acht juridische basisvakken in het Frans voorgeschoteld, goed voor bijna de helft van de studiepunten. Zo wordt ‘Politieke Geschiedenis’ in het Nederlands gegeven en het familierecht in het Frans. De daaropvolgende derde bachelor en de master worden aan de K.U.Leuven gedoceerd, volledig in het Nederlands. Meer info: www.hubrussel.be/rechten
N9 19
STUDENTENBEGELEIDING
INFO
Meer info op www.virtuelestudent.be
Dankzij www.virtuelestudent.be kunnen toekomstige studenten een virtueel bezoek brengen aan de campus in Aalst.
virtuelestudent.be
Op het computerscherm door een hogeschool wandelen, wanneer hen dat best past. Voor veel studenten secundair onderwijs die geen boodschap hebben aan het bezoeken van al de hogescholen, klinkt het wellicht als muziek in de oren. De primeur van een virtuele campus is weggelegd voor Campus Dirk Martens in Aalst.
20 N9
“De site voelt een beetje aan als een game. De toekomstige student is vrij om te kiezen wat hij wil bezoeken. Net zoals in een echt computerspel”, zegt Carlo Van den Bunder, multimediaspecialist bij de KAHO Sint-Lieven. “Je kiest eerst je transportmiddel naar de school: met de fiets, wagen, trein of bus en even later kun je rondwandelen op de campus.” Het vooruitstrevende aan deze site is niet enkel de nieuwe, aantrekkelijke vorm van communicatie, maar ook hoe dicht de realiteit benaderd wordt: de virtuele campus is identiek aan de echte campus in Aalst. Echte studenten geven er rondleidingen. Bovendien kunnen leerlingen er enkele lessen bijna in het echt bijwonen. Koen Van de Moortele, communicatieverantwoordelijke van Campus Dirk Martens: “Het is geen in scène gezette film. We hebben gewone lessen opgenomen en gemonteerd tot 5 minuten. Zo kun je virtueel proeven van de lessen. Het is goed verpakt, het is laagdrempelig, je kunt zappen en het sluit aan bij de jongerencultuur. Het blijft niet bij lessen alleen. Wie wil, kan zich virtueel al even student
wanen in alle facetten van het studentenleven, sport, cultuur en studentenclubs.”
De andere helft Met de website wil de hogeschool leerlingen rechtstreeks aanspreken. Koen Van de Moortele: “De beste manier om kennis te maken met de hogeschool is natuurlijk naar de open dag of de infodag van de hogeschool gaan, maar uit onderzoek blijkt dat maar de helft van onze ingeschreven studenten dat ook daadwerkelijk heeft gedaan en dat is spijtig. Jongeren hebben drukbezette agenda’s. Dus proberen we een brug te slaan. Surfen duurt niet lang. De reacties van school directies zijn positief. Zij vinden het een prima idee om hun leerlingen op deze manier te informeren over het hoger onderwijs en geven hun leerlingen de link mee, bijvoorbeeld via een e-mail.” Hoewel de site nu enkel Campus Dirk Martens omvat, kan het concept snel worden ingezet voor de andere departementen van de KAHO SintLieven en de HUB. Koen Van de Moortele: “De locatie is verschillend. De rondleidingen, lesgevers en de proeflessen ook. Maar de programmatie van het concept kun je zonder veel moeite overzetten.”
studentenproject Winnaar beursspel Traders Trophy
Welke student is de beste beurstrader ter wereld? Dat zou wel eens Vincent Vandeputte van de HUB kunnen worden. In mei neemt hij deel aan de World Traders Trophy. De Belgische trofee heeft hij alvast op zak. Vincent Vandeputte heeft de Belgische traderstrofee al veroverd. Nu volgt de wereldfinale. “Je hartslag stijgt, de stress neemt toe, je benen trillen en anderhalf uur later ben je een wrak,” lacht Vincent Vandeputte. Maar dat viel allemaal van hem af toen hij op het podium werd geroepen voor de Traders Trophy in het Brusselse Beurspaleis. Anderhalf uur lang kroop hij in de rol van een echte beurstrader en verhandelde aandelen terwijl de nieuwszenders rellen in het Midden-Oosten, een dalende huizenverkoop en onverwachte bedrijfsresultaten bleven spuwen. Welke aandelen werden daardoor getroffen? Welke aankopen? Welke zo snel mogelijk van de hand doen? Allemaal fictief en toch levensecht. Uit 125 kandidaten kwam Vincent Vandeputte, derdejaarsstudent Handelswetenschappen aan de HUB, als winnaar uit de bus. Ook de tweede prijs ging naar een HUB-student: Kamal Djibrine uit Tsjaad, student Master of Business Administration. Wat was Vincents winnende strategie? “In mijn afstudeerrichting, Finance & Risk, worden we voorbereid op een carrière in
de financiële sector. Je kent dus wel de impact van al die macro-economische gegevens. Maar ik had al snel door dat ze in dit simulatiespel veel minder een rol speelden dan je mocht verwachten. Dus heb ik me geconcentreerd op de positieveof negatieve koerstrends van de aandelen die we moesten volgen.”
en de vermoeidheid die ik voelde na anderhalf uur, is voor hen dagelijkse kost. De meesten houden het dan ook geen vijf jaar vol.” Toch is het een carrière waar hij voluit voor gaat. “Na mijn diploma aan de HUB wil ik naar het Verenigd Koninkrijk of de Verenigde Staten om in dit domein verder te studeren.”
Verjaardagsgeschenk
Wereldfinale
Vincent Vandeputte kreeg het verhandelen van aandelen van jongsaf mee. “Een tante werkte in de bankwereld en gaf me voor mijn verjaardag telkens een vijftal aandelen. Dan ga je natuurlijk de koersen volgen en zo is mijn interesse gegroeid.” Speculeren in aandelen, obligaties, opties, puts & calls leek Vandeputte al snel geen vrijblijvende hobby. Die verjaardags geschenkjes zouden een bepalende rol spelen in zijn studiekeuze, want het ernstige werk is volgens hem weggelegd voor de professionals. “En zelfs voor die traders is het een slopende job. De stress
De eerste prijs in de Belgische Traders Trophy staat daarbij alvast mooi op zijn cv: goed voor een cheque van 1.000 euro én een toegangsticket voor de finale in mei. In Amsterdam dingen de winnaars uit 13 landen dan naar de World Traders Trophy. De finale zelf wordt voorafgegaan door een tiendaagse opleiding, vol masterclasses en bedrijfsbezoeken. Heeft hij al een strategie in het achterhoofd om ook in Amsterdam de beker weg te kapen? “Ja hoor. Maar is het wel een goed idee die nu al te verklappen?”
N9 21
Kort Nieuws
01
Een buddy voor Erasmus
Europese Erasmusstudenten krijgen aan de KAHO Sint-Lieven een buddy die hen de weg wijst doorheen het stadsleven en hun opleiding in Gent. “Met het buddysysteem willen we de integratie van internationale studenten vergemakkelijken en voor onze studenten is het een gelegenheid om aan internationalisering ‘at home’ te doen”, verduidelijkt Barbara Wauman, verantwoordelijke Internationalisering van de opleiding Industrieel ingenieur - Bouwkunde en landmeten. Voorlopig loopt het proefproject bij twee opleidingen, maar binnenkort wordt het buddysysteem uitgebreid naar heel de hogeschool. KAHO
02
Pocketbikes naar Valencia Op Campus Dirk Martens en de Technologiecampus Gent is vaak het geluid van ronkende motoren te horen. Eerstejaars Elektromechanica van de KAHO Sint-Lieven krijgen in het kader van het Pocketbike-project de opdracht om een ecologische minimotor te ontwerpen en te realiseren. “Het project geeft studenten de kans om hun creativiteit de vrije loop te laten en hun kennis om te zetten in de praktijk”, vertelt Broos Fonck van de professionele bachelor Elektromechanica. Het Pocketbike-project heeft zelfs internationale uitlopers: het werd onlangs voorgesteld op INTED2011 in Valencia, een internationaal forum waar recente evoluties in onderwijs en onderzoek worden besproken. Wie de studenten aan het werk wil zien, kijkt op www.sites.google.com/site/pocketbikeproject (klik in de linkerbalk op ‘Sites’). KAHO
22 N9
04
Gemeente Gooik krijgt sportieve hulp
De lerarenopleiding Secundair onderwijs-Lichamelijke opvoeding van de HUB heeft een ijzersterke reputatie. LO-studenten doen niet alleen aan sport: ze worden opgeleid door topdocenten uit het werkveld en worden zo van nabij begeleid om uitstekend te functioneren met de verschillende doelgroepen in onze samenleving. Omdat de LO-docenten van de HUB, naast hun lesopdracht, sterk betrokken zijn bij de sportopleiding, het sportaanbod en het sportbeleid van onder andere sportclubs, sportfederaties en sportraden, zijn zij regelmatig in staat om advies én hulp te bieden. Op die manier ontstaan heel wat interessante stagemogelijk heden voor onze LO-studenten. De samenwerking met de gemeente Gooik is een mooi voorbeeld. Docent Erik Van Cauteren lag, samen met de beleidsverantwoordelijken en de Gooikse sportfunctionaris, aan de basis van het sportbeleid in Gooik. Zij ontwikkelden een sportcomplex, richtten een sportraad op en zetten originele initiatieven rond het sportaanbod op het getouw. HUB-docente Inne Debusscher richtte er een dansschool op met meer dan 400 leden. En HUB-studenten waren actief betrokken bij de organisatie van allerlei recreatieve sportactiviteiten voor kleuters, medioren, senioren en personen met een beperking.
03
Lesgeven in ‘zwarte’ scholen
HUB
Lesgeven in een ‘zwarte’ school, waar er evenveel achtergronden als culturen zijn, vraagt een andere aanpak. De derdejaarsstudenten van de professionele bachelor Secundair onderwijs op Campus Waas mochten dat aan den lijve ondervinden. “Onze studenten lopen vooral stage op witte scholen. Om hen beter te leren omgaan met diversiteit, gingen ze aan de slag op de secundaire school Sint-Agnes in Borgerhout, die voor 95 procent uit allochtone leerlingen bestaat. De studenten creëerden samen met hen de ‘TV-zender Antwerpen’. Dat gaf de leerlingen de mogelijkheid om de stad waarin ze leven beter te leren kennen. Aan de hand van zelfgemaakt filmmateriaal werd een volledige TV-avond gemaakt met onder meer het nieuws, een soap en een kookprogramma. Het project promoot integratie en respect in een diverse samenleving”, vertelt Berlinde De Meyer van de opleiding Secundair onderwijs van de KAHO. KAHO
OPLEIDING
Studenten leren via actieve kunsteducatie om op verschillende manieren contact te leggen.
Een taal voor wie moeilijk praat
In de opleiding Orthopedagogie van de HUB leren studenten via muzische talen contact te leggen met mensen waarmee ‘een goed gesprek’ allerminst evident is. Muziek, toneel, fotografie kunnen een brug leggen naar de stilte.
Personen met een verstandelijke beperking hebben het vaak moeilijk met verbale taal. Ook kinderen en jongeren in een problematische opvoedingssituatie vinden niet altijd de woorden om zich uit te drukken. Hun emoties zitten in de weg of ze zijn het praten gewoon beu. “Het geeft een verfrissend perspectief wanneer je die mensen een alternatief kunt aanreiken. Kinderen, jongeren en volwassenen leren zich uitdrukken op een andere, soms betere, manier. Dat kan via dans, theater, beeldhouwen en allerlei kunstzinnige methodes zijn, die wij muzisch-agogische activiteiten noemen. Het gebruik van die andere taal kan de relatie tussen begeleider en cliënt vergemakkelijken”, verduidelijkt Paul Thys, docent Persoons- en maatschappijgerichte vorming.
Extra taal Voor opvoeders en begeleiders is de beheersing van zo’n ‘extra taal’ een bijkomende troef. De opleiding Orthopedagogie
besteedt er daarom extra aandacht aan. Clownerie, drama en muziek zijn maar een aantal van de muzische talen die in de opleiding aan bod komen. Paul Thys: “In de hulpverlening wordt de cliënt steeds benaderd als een persoon in ontwikkeling. Als begeleider streef je naar de volledige ontplooiing van je cliënten via frequente en langdurige contacten. Veel vormen van hulpverlening bestaan uit praten, praten en nog eens praten. In onze opleiding maken wij duidelijk dat er meer dan één vorm van communicatie bestaat. Via actieve kunsteducatie leren wij onze studenten op een andere manier contact te leggen met hun cliënten. Een studente die stage loopt in een psychiatrisch centrum en door haar pianospel een brug kon slaan met een van haar cliënten, is daar een voorbeeld van. De rest van haar stage kon ze de aandacht van die persoon vasthouden.
Niet door te praten, maar door het delen van muziek ontstond er een diepere relatie tussen begeleider en cliënt.”
Kapstokken en bruggen Het inzetten van muzisch-agogische methodes is nog geen breed verspreide praktijk in de orthopedagogische hulpverlening. “De meeste instellingen zijn er nog niet van overtuigd dat bepaalde doelgroepen beter kunnen communiceren op een niet-verbale manier. Wij proberen die barrière te doorbreken en van onze studenten opvoeders te maken die hun creatieve vaardigheden ten volle benutten. We stimuleren de studenten om zich te verdiepen in één bepaalde muzische taal en leren hen hoe ze die taal precies kunnen inzetten. Aan het einde van hun opleiding zijn onze studenten geen gewone opvoeders meer, maar opvoeders met een specifiek talent”, aldus Paul Thys.
N9 23
onderzoek
Mensengedrag in dierentuinen
Dieren in de zoo worden uitvoerig bestudeerd. Maar mensen in de zoo, dat is onontgonnen terrein. Hoe beïnvloeden ze de dieren? En hoe kun je de Homo sapiens het best opvoeden? De professionele bacheloropleiding Agro- en biotechnologie van de KAHO Sint-Lieven onderzoekt mensengedrag in dierentuinen.
Je kunt in dierentuinen de dieren bestuderen die er leven. Maar ook de mensen die in dierentuinen rondlopen. Dergelijke onderzoeken over de bezoekers werden de voorbije jaren gevoerd door studenten van de opleiding Agro- en biotechnologie. Hoe gedraagt de Homo sapiens zich in die-
steken. Gemiddeld keken ze 45 seconden naar een aquarium en 6 seconden naar educatief materiaal. Nochtans beweert één derde van de bezoekers àlle educatieve informatie te lezen. De tijd hangt ook af van de diersoort en dat stramien vinden we in alle dierentuinen terug: hoe zeld
“Naarmate de bezoekers meer informatie kregen over mensapen, vond men de dieren zieliger en minder grappig.” rentuinen, zoals in het pinguïnverblijf, het nachtdierengebouw in de Antwerpse Zoo of de nieuwe Aziatische serre in Planckendael? In het aquariumcomplex Aquatopia in Antwerpen werden 345 bezoekers geobserveerd en getimed. Hilde Vervaecke, onderzoekster bij Agro- en biotechnologie, vertelt: “We nemen aan dat mensen bij een langer bezoek meer van hun bezoek op-
24 N9
zamer en actiever het dier, hoe langer de bezoekers blijven kijken.”
Puzzelfeeder Op vraag van dr. Jeroen Stevens van het Centre of Research and Conservation van de Antwerpse Zoo namen studenten het nachtdierengebouw onder de loep. De hamvraag was of bezoekers meer tijd in
dat gebouw doorbrachten als het wat meer verlicht werd. Er bleek nauwelijks een verschil: als de lichten helderder brandden, was de gemiddelde verblijfsduur zelfs iets korter (6 in plaats van 7 minuten). Een leuke fotozoektocht echter verdubbelde die verblijfsduur tot 14 minuten. De bezoekers in het mensapengebouw werden dan weer op een andere manier bestudeerd. “We testten eerst hun algemene kennis van mensapen en vroegen hen na hun bezoek welke indruk ze van de dieren hadden: grappig, zielig… Naarmate de mensen meer afwisten over mensapen, vond men ze minder grappig en meer zielig en verveeld. Dat laatste strookt nochtans niet helemaal met de werkelijkheid. De verzorgers zorgen ervoor dat de apen zich goed bezighouden. Zo krijgen ze puzzelfeeders: het dier moet eerst een raadsel oplossen of een beetje zoeken om aan zijn kostje te raken.” Een onderzoek in de Aziatische serre van Planckendael maakte duidelijk hoe je
Dieren kijken Hoe actiever het dier, hoe langer de zoobezoeker blijft kijken.
met nieuwe technologie de bezoekers langer in een dierenverblijf vasthoudt. “Men keek gemiddeld 2 seconden naar een gewoon bord en 5 seconden naar een videofilmpje. Een interactief paneel, waar men zelf informatie kan ophalen of filmpjes bekijken, hield hen gemiddeld 13 seconden bezig – dat is bijna even goed als de 16 seconden die de mensen aan een dier zelf besteden. Vooral kinderen zijn een hele tijd zoet met zo’n interactief paneel, maar het is eigenlijk voor alle leeftijden aantrekkelijk.”
Gelieve aan te raken Tegen eind dit jaar staat er een ‘multi-touch multi-user’-tafel in het mensapengebouw van de Antwerpse Zoo. Dat interactief paneel kadert in het Tetra-researchproject van de opleiding Agro- en biotechnologie. De onderzoekers werken hiervoor samen met ingenieurs van de KAHO SintLieven en met het Leuvense Centre for User Experience. “Wij zullen nagaan hoe
lang de mensen de tafel gebruiken en hoe groot de impact is op hun kennis van de mensapen”, legt Hilde Vervaecke uit. “Het interactief paneel kan door verschillende mensen tegelijk gebruikt worden om op een speelse en interactieve manier informatie tevoorschijn te halen. Uit ons onderzoek blijkt dat mensen net dat het allerleukste vinden bij een bezoek aan de dierentuin: als ze op een bepaald moment aan de praat raken met andere bezoekers, of samen met hen een opdrachtje uitvoeren, ook al zijn dat wildvreemden. Met een koptelefoontje in je eentje rondlopen, daar vindt niemand wat aan. Die vaststelling lijkt in te druisen tegen onze Vlaamse aard van ‘niets aanraken en niemand aanspreken’. Maar toch blijken die nieuwe interactieve toepassingen ook in andere musea en bezoekerscentra erg goed aan te slaan. We zijn dus benieuwd of ze in de dierentuin hetzelfde effect hebben.”
Zelfs bij de meest sociale dieren, waarvan klassiek gedacht wordt dat ze relatief gemakkelijk in gevangenschap te houden zijn en weinig last hebben van menselijke aanwezigheid, is de impact van starende mensen niet te onderschatten. Hilde Vervaecke: “De chimpansees in Antwerpen vertonen zowel meer spelgedrag als meer agressief gedrag als er veel bezoekers langskomen. Dat is vooral het geval in de winter, als ze minder ruimte hebben. Spel en agressie zijn hun manieren om met ergernis om te gaan. Zeehonden reageren op drukke bezoekersdagen door minder op het land te rusten, minder sociaal gedrag te tonen en meer onder water te zwemmen. Op basis van dit soort onderzoek kunnen we adviezen formuleren voor het ontwerp van dierentuinen. Zo voorkom je al veel dierenstress door rustzones voor de dieren en voldoende afstand van de bezoekers te creëren.”
N9 25
AGENDA
27 mei
HUB
Gerechtelijk kader
tot
3 JULI
HUB
Jongleren
voor sportlui
reizende tentoonstelling
In de HUB vindt de prestigieuze lezingenreeks ‘Clinics on EU Law’ voor professionals en afgestudeerde rechtenstudenten plaats. Over het academiejaar gespreid kon je er tot 24 gespecialiseerde infosessies over actuele thema’s van het Europees recht volgen. De gastsprekers zijn onder meer directeurs uit de Europese Commissie, partners van internationale advocatenbureaus en professoren uit verschillende Europese universiteiten. Op vrijdag 27 mei organiseert de K.U.Leuven de slotlezing. Die dag komt professor Stefaan Van den Bogaert van de Universiteit Leiden uit Nederland de sociale bescherming van sportlui bespreken.
Naar aanleiding van het project Jongleren (zie pg 12) organiseert de HUB in een aantal Brusselse gemeenschapscentra een tentoonstelling van de portretten en de verhalen van de senioren die geïnterviewd werden voor het project. Het resultaat van de intergenerationele en vaak interculturele ontmoetingen kan eerst bewonderd worden bij De Zeyp. Naast een mooi uitgegeven kalender werden dit jaar ook alle 45 verhalen en foto’s van 3 projectjaren gebundeld in een boek. Bezoekers van de tentoonstelling en andere geïnteresseerden krijgen er een exemplaar. Na De Zeyp reist de tentoonstelling verder naar Aksent, De Harmonie, Randstad en de HUB.
INFO
[email protected] Waar: Campus Brussel, Stormstraat 2 in Brussel Wanneer: 27 mei, van 12u tot 15u
10 juni
KAHO
Opening
INFO
[email protected] Waar? GC De Zeyp, De Zeypstraat 47 in Ganshoren Wanneer? tot en met 3 juli, van 9u tot 18u
2 tot 4 sep
KAHO
Festival
Milieu Educatief Centrum
Villa Pace
Campus Dirk Martens en duurzaamheid gaan hand in hand. Daarom pakt de campus uit met de opening van een Milieu Educatief Centrum. Op vrijdag 10 juni worden tijdens een studieavond de nieuwste inzichten rond duurzaam bouwen toegelicht. Wat zijn de nieuwste duurzame bouwtechnieken, hoe kun je materialen hergebruiken, wat zijn de mogelijkheden op het vlak van duurzame verlichting? Burgemeester Uyttersprot sluit de avond af met de opening van de passiefhut.
Van 2 tot 4 september 2011 vind je de KAHO Sint-Lieven terug op het Villa Pacefestival in Sint-Niklaas. Voor het vierde jaar op rij steunt de KAHO SintLieven dit duurzame festival, dat via een wereldmarkt en talrijke concerten een boodschap wil brengen van vrede, diversiteit en solidariteit. Breng zeker eens een bezoekje aan de KAHO-stand op de wereldmarkt.
INFO
[email protected] Waar? Campus Dirk Martens, Kwalestraat 154 in Aalst Wanneer? 10 juni, om 17 u
26 N9
infodagen
voor al je vragen
INFO
[email protected] en www.villapace.be Waar? Diverse locaties in het centrum van Sint-Niklaas Wanneer? 2 tot 4 september 2011
De beste manier voor laatstejaars studenten om op al hun vragen antwoord te krijgen én sfeer op te snuiven? Zonder twijfel de infodagen! Studenten kunnen er cursussen inkijken, docenten en studenten aan de tand voelen, labo’s bezoeken, studentenverenigingen vergelijken en zich informeren over studiegeld, de prijzen van de cursussen en studietoelages.
INFODAGEN KAHO SINT-LIEVEN • 25 juni 2011 van 10u tot 13u • 3 september 2011 van 10u tot 16u www.kahosl.be/infodagen
INFODAGEN HUB • 24 juni 2011 van 13u tot 18u (enkel op Campus HIG) • 25 juni 2011 van 9u tot 13u • 29 juni 2011 van 13u30 tot 16u30 • 3 september 2011 van 9u tot 13u • 3 september 2011 van 10u tot 14u (enkel op Campus HIG) • 10 september 2011 van 9u tot 13u www.hubrussel.be/infodagen
Sterk lokaal aanwezig met kwalitatief aanbod
Het opleidingsaanbod van de HUB en de KAHO Sint-Lieven Professionele bachelors
Academische bachelors
Agro- en biotechnologie (Sint-Niklaas) Bedrijfsmanagement (Aalst – Brussel) Biomedische laboratoriumtechnologie (Gent) Bouw (Aalst) Chemie (Gent) Elektromechanica (Aalst) Elektronica-ICT (Gent) Elektrotechniek (Gent) Ergotherapie (Brussel) Facilitair management * (Sint-Niklaas) Gezinswetenschappen (Brussel) Kleuteronderwijs (Aalst – Brussel) Lager onderwijs (Aalst – Sint-Niklaas – Brussel) Mechanische ontwerp- en productietechnologie (Gent) Medische beeldvorming (Brussel) Office management (Aalst – Brussel) Optiek & optometrie (Brussel) Orthopedagogie (Brussel) Secundair onderwijs (Sint-Niklaas – Brussel) Sociaal werk (Brussel) Toegepaste informatica (Brussel) Vastgoed (Aalst) Verpleegkunde (Aalst – Sint-Niklaas – Brussel) Voedings- en dieetkunde (Gent) Vroedkunde (Sint-Niklaas)
Business administration (Brussel) Handelsingenieur (Brussel) Handelswetenschappen (Brussel) Industriële wetenschappen (Aalst - Gent) Milieu- en preventiemanagement (Brussel) Rechten (Brussel) Taal- en letterkunde (Brussel) Toegepaste taalkunde (Brussel)
* De opleiding Facilitair management wordt vanaf 2011-2012 aangeboden in Gent (eerste modeltraject)
Masters Biochemie (Gent) Bouwkunde (Gent) Business administration (Brussel) Chemie (Gent) Elektromechanica (Gent) Elektronica-ICT (Gent) Energie (Gent) Handelsingenieur (Brussel) Handelswetenschappen (Brussel) International business economics and management (Brussel) Internationale bedrijfseconomie en –beleid (Brussel) Journalistiek (Brussel) Meertalige communicatie (Brussel) Milieu- en preventiemanagement (Brussel) Tolken (Brussel) Vertalen (Brussel)
Ook over schakelprogramma’s, bachelor-na-bachelors, master-na-masters, voortgezette opleidingen, posthogeschoolopleidingen, seminaries en studiedagen vindt u meer informatie op
www.hubrussel.be en www.kahosl.be
!"#$%&'%(&)$*$+, Kom naar de infodagen van de HUB op 25 en 29 juni of 3 en 10 september, of van de KAHO Sint-Lieven op 25 juni of 3 september. Meer info op www.kaho.be en www.hubrussel.be