summer in the city
Rijk Roomsch Leven in de Nieuwstraat
oi-
tuinfeest bij de Bisschop
nieuw beeld aan de haven
soap rond kleur terrasstoelen
BredavanBinnen wijkkrant voor de bewoners van de binnenstad
j i w e d n a v t n a r k k j i W ! d a t s n e n n i b de
t i u n e k rad
jaargang 4 nummer 15 september 2008 nummer 12, december 2007
Nieuwstraat straks écht nieuw/oud Door Eugène Loomans en Tom Roosenschoon
De buitengewoon fraaie Anna-kapel
Als je er binnenkomt, dan daalt – hoezeer de panden ook gehavend zijn na een fors aantal jaren studentenhuisvesting – onmiddellijk het Rijke Roomsche Leven op je neer. We zijn in de beeldbepalende en monumentale panden aan de Nieuwstraat, waar in de komende jaren heel wat aan gaat veranderen. En dat is maar goed ook, want de aanblik van de huidige situatie maakt niet alleen nogal treurig, je voelt zelfs als leek dat er dringend wat moet gebeuren om verdere verloedering te voorkomen. Tegelijkertijd drukt de geschiedenis op je als je door de deels middeleeuwse gebouwen loopt. Voor de eerstgenoemde scribent heeft dat een extra accent, omdat hij in een van die gebouwen op de kleuterschool is beland bij Soeur Pia, zij het niet in 1657 of daaromtrent. Er zijn belangrijke plannen voor de gebouwen die misschien wel een kwart van deze bijzondere straat beslaan. De Woning Stichting Geertruidenberg heeft de panden kunnen kopen onder voorwaarde dat ze er ‘ook iets mee zouden doen’. Dat gaat gebeuren aan de vervolg op pagina 7
Breda van Binnen is een uitgave van de wijkraden Fellenoord/Schorsmolen, Chassé, Oud-boeimeer en Stadshart/Valkenberg
jaargang 4, nummer 15 september 2008
Breda van Binnen
2
Vergaderdata wijkraden
Colofon Redactie: Marian Bolluyt (Surplus Welzijn) (voorheen Vertizontaal) Erik Neve (Surplus Welzijn ) (voorheen Vertizontaal) Eugène Loomans (Stadshart/Valkenberg) Bets Schaerlaeckens (Chassé-OudBoeimeer) Charles Weterings (Stadshart-Valkenberg) Wilbert Stuyk Chassé-Oudboeimeer)
Opmaak: Erik Neve
St. Fellenoord/Schorsmolen: maandag 2 september, maandag 20 oktober, donderdag 11 december. Alle bestuursvergaderingen beginnen om 19.30 uur en vinden plaats in buurthuis Fellenoord, Odilia van Salmstraat 25. St. Chassé, Oud-Boeimeer: 17 september, 29 oktober, 10 december, 21 januari Alle vergaderingen vinden plaats in het kantoor van Surplus Welzijn (Vertizontaal) aan de Nieuwe Ginnekenstraat 18. Aanvang 20.00 uur.
Advertenties: Bets Schaerlaeckens Charles Weterings info:
[email protected]
E-mailadres redactie:
[email protected] tel: 0629327228 Artikelen voor het volgende nummer aanleveren vóór
1 december
De vergaderingen van de wijkraden zijn openbaar.
‘Samen Doen’ in Het Rondeel Door Mieke Broere
Wijkraden: Stadshart-Valkenberg Postbus 1152, 4801 BD Breda
[email protected] Chassé, Oud-Boeimeer Wilbert Stuijk Zaanmarkstraat 26
[email protected] Fellenoord/Schorsmolen Ben Joosse
[email protected] De website van de wijkraad Fellenoord/Schorsmolen: www.rondomhaagdijk.nl Het telefoonnummer van de voorzitter is daar te vinden. Website wijkkrant: www.bredavanbinnen.nl Webmaster van beide sites: Simon Noot
[email protected] telefoonnummers: Politie: Surplus Welzijn: SOB: IMW: GGD: Gemeente algemeen Meldpunt: Grof vuil: Milieuklachtenlijn
09008844 5223220 5251500 5305888 5282000 5293000 5294800 5299999 5297183
Mezz: Chassé Theater:
5156677 5303132
koopzondagen Centrum (buurten: City, Valkenberg, Chassé, Fellenoord, Schorsmolen, Station) zo 07/09, zo 28/09, zo 02/11, zo 30/11, zo 7/12, zo 21/12.
oplage: 8000 Drukwerk: BSW / Vorsselmans
St. Stadshart/Valkenberg: 8 september, 27 oktober, 8 december. Alle bestuursvergaderingen beginnen om 19.30 uur en vinden plaats in St. Janstraat 8.
Hebt u er ook zo’n moeite mee alleen ergens heen te gaan? Niet meer gezellig een bioscoopje te pikken of zomaar een wandeling te maken, biertje te drinken op de Grote Markt of een fietstocht te ondernemen? Misschien kan Het Rondeel, een steunpunt van de Stichting Ouderenwerk Breda (SOB), aan de Kloosterlaan, iets voor u betekenen. Misschien hebben ze daar wel een oplossing voor u. Ongeveer een jaar geleden begonnen vrijwilligers van Het Rondeel een nieuwe acttiviteit en ze noemden dat ‘SAMEN DOEN’. Iedere tweede donderdag van de maand is er een gezellige lunch, speciaal voor mensen die alleen(staand) zijn en die het leuk vinden om op deze manier in een ontspannen sfeer, kennis met elkaar te maken. Tijdens die lunch bespreken bezoekers en vrijwilligers de uitstapjes die ze de volgende maand zullen ondernemen. Dat kan van alles zijn: een boswandeling, samen naar het casino, een bezoek aan het theater, samen brunchen etc. De vrijwilligers hebben het liefst dat de bezoekers zelf suggesties hebben, want ‘met elkaar kom je tot iets’. Per maand zijn er twee of drie uitstapjes en als er onkosten aan verbonden zijn, zijn die natuurlijk voor eigen rekening. Afgelopen zomermaanden zijn er ook wat fietstochten geweest en daarbij gaat het uiteraard niet om gele truien of Olympische medailles; het gaat om de ontmoeting met andere mensen, praten,een bakske doen, een hapje eten etc. De vrijwilligers en deelnemers/sters vinden het leuk
om nieuwe mensen te ontmoeten, dus als er mensen zijn die zin hebben om te komen dan zijn ze van harte welkom. In Het Rondeel liggen flyers klaar waarin staat wat er zoal georganiseerd wordt en is. Eén keer in de maand is er bijvoorbeeld
‘Rondeel Culiniar’, daar kunnen mensen samen een heerlijke maaltijd nuttigen voor heel weinig geld. De bezoekers en deelnemers hebben tot nu toe niets anders dan complimenten. Dus graag tot ziens.
OPROEP FOTO’S ANTONIUSKATHEDRAAL
De Parochie Breda Centrum houdt op zaterdag 1 november 2008 een Antoniusdag met acties voor het Antoniusfonds. Het Antoniusfonds is in 2006 opgericht om projecten in Afrika en andere Derde wereldlanden te steunen. De organisatoren willen op de Antoniusdag ook een presentatie op scherm geven van de kathedrale kerk met bijgebouwen, vanaf de tijd van het ontstaan tot heden. Wie fotomateriaal heeft, kan
dit laten scannen. De originelen van de foto’s worden teruggegeven. Naast foto’s van interieur en exterieur van de kerk aan de St. Janstraat, de school Saint Antoine, het gebouw Ons Jongelingenschap, de pastorie en de kosterswoning zijn foto’s van koren, kooruitvoeringen en van andere actieve kerkgroepen welkom. Het bestuur van het Antoniusfonds hoopt op een goede respons van deze oproep.
Breda van Binnen
3
Programma buurthuis Fellenoord
Maandag ochtend Doe Mee school
9.00 - 11.30 uur
Spreekuur Buurtmeester
9.00 - 10.00 uur
GGZ Inlooppunt
12.00 - 16.00 uur
middag Spreekuur STOB
14.00 – 16.00 uur
Dinsdag ochtend middag Spreekuur Buurtmeester Hobbyclub
14.00 – 15.00 uur 3.00 – 15.30 uur
Speelgroepen
15.15 - 16.45 uur
Inloop tieners/jongeren
15.30 – 17.30
avond Naailes
19.30 – 22.00 uur
Woensdag ochtend Spreekuur STOB Spreekuur Buurtmeester
10.00 – 12.00 uur 9.00 – 10.00 uur
middag Kinderclub
13.30 – 15.30 uur
Tienerclub
14.00 – 16.00 uur
avond Vrouwengroep
19.30 – 22.00 uur
Hobbyclub
19.30 – 22.00 uur
Donderdag ochtend Doe Mee school
9.00 – 11.30 uur
Spreekuur Buurtmeester
9.00 – 10.00 uur
middag Naailes
13.00 – 15.30 uur
Speelgroepen
15.15 – 16.45 uur
Bewonersvergadering van de wijkraad Chassé-Oud Boeimeer zeer geslaagd. Boven verwachting was de opkomst bijzonder groot. Heel wat stoelen moesten er bij gehaald worden om iedereen te kunnen laten zitten. Als wijkraad gaf het ons een uitgelezen kans om onze activiteiten, zoals we die in de afgelopen periode hadden ontplooid, toe te lichten. Vanzelfsprekend waren de kwesties, waarop wij actie ondernomen hebben, van uiteenlopende aard: bv. Van het aanvragen van een vissteiger aan de Singel bij het Chassépark, zorgen voor meer parkeerplaatsen in G.Montensstraat, onderhandelen over de speelvoorziening De Zon voor kinderen in de Chasséwijk tot de zorg voor een veilige oversteek voor schoolgaande kinderen op de Boeimeersingel naar de Jan Nieuwenhuizenstraat. Eveneens kwam ter sprake wat ons o.a. in de komende tijd te wachten staat: de ontwikkeling van
het project ALS (Achter de Lange Stallen) en de mobiliteitsvisie voor de binnenstad. Beiden zaken kunnen een grote impact hebben op het verkeer én de woonomgeving in ons gebied. Als break vertelde Hans Thoolen, projectmanager bij de ontwikkeling van het chassépark, over de grote lijnen in het ontstaan van dat hele plan met daarin de architectonische vragen, die er gespeeld hebben. Het was een informatief en boeiend verhaal. De toegemeten tijd was gewoon te kort. Het laatste gedeelte van de avond was gereserveerd voor alle mogelijke vragen en opmerkingen, die de bewoners hadden vanuit de verschillende buurten van de wijk. Vanuit het Chassépark werden vooral zaken aangekaart, die de verdere aankleding van het park betroffen, bv. het herplaatsen van de brievenbus aan
11.00 - 16.00 uur
Zondag middag Laatste zondag van de maand : Bingo
TELEFOONNUMMER BUURTHUIS: 076 5217974
De secretaris.
Zeer beperkte bereikbaarheid binnenstad tussen 8.00 en 18.00 uur om met een voertuig het centrum te verlaten. Dit om de veiligheid van de lopers en toeschouwers te garanderen. Na 18.00 uur is de stad weer normaal bereikbaar voor zowel in- als uitrijdend verkeer.
Geachte bewoner(s),
hele dag
Zaterdag Inlooppunt GGZ
de Vierwindenstraat, een speelvoorziening voor kleine kinderen, het grote plein wat opfleuren tot de vraag of de bewoners van het park ook in aanmerking konden komen voor een bezoekerspas, zodat ook hun bezoek tegen een gereduceerd tarief hun auto’s kunnen parkeren. In de Chasséwijk speelde vanzelfsprekend de eventuele invoering van de nieuwe parkeerregulering een grote rol, waar het laatste woord nog niet over gezegd zal zijn. Vanuit Oud Boeimeer kwamen geen specifieke vragen naar voren. Hiermee was het officiële gedeelte afgelopen. Aan de bar gingen de gesprekken nog een hele tijd door tussen de bewoners onderling én de leden van de wijkraad. Alles bij elkaar een geslaagde avond. Als wijkraad kijken wij met tevredenheid terug.
23 oktober Singelloop
Vrijdag Verhuur 2x per mnd
jaargang 4, nummer 15 september 2008
Op zondag 5 oktober 2008 vindt de 23e AMGEN Singelloop Breda plaats. Dit evenement heeft consequenties voor bewoners en bedrijven voor wat betreft de bereikbaarheid gedurende de Singelloop. Op deze datum is de binnenstad niet tot nauwelijks bereikbaar tussen ca. 8.00 en 18.00 uur. Vanaf ca. 6.30 uur wordt er gestart met het afzetten van de binnenstad ter hoogte van de Claudius
Prinsenlaan. Uiterlijk 10.15 uur zal de afzetting compleet zijn. Een en ander betekent dat het niet mogelijk is de binnenstad in te komen. Bewoners en ondernemers in de binnenstad kunnen tussen 7.00 uur en 10.15 uur de binnenstad alleen nog uitrijden via de Lunetstraat of de Vierwindenstraat. Vanaf 10.15 uur zijn ook deze kruispunten afgesloten. Tijdens de Singelloop (vanaf 11.00 uur) is er een zeer beperkte mogelijkheid
Voor vragen over de Singelloop kunt u contact opnemen met de dienst Stadsbeheer, telefoon (076) 529 46 12 of met de organisatie van de Singelloop op nummer (076) 521 95 55 of info@ bredasesingelloop.nl
Met vriendelijke groeten, Het bestuur van de Bredase Singelloop
jaargang 4, nummer 15 september 2008
4
Breda van Binnen
Art-nouveau in Oud-Boeimeer Door Gerard Otten
I
n een vorig artikel hebben we uitgelegd dat Oud-Boeimeer aangelegd is door de fabrikant L.A. Hirdes en zijn bouwgrondmaatschappij, de Maatschappij Boeimeer. Hij bouwde ook de Hirdesbrug, lange tijd de enige ontsluiting van deze wijk. In 1906 werd hier de eerste bouwgrond verkocht. Aannemers bouwden voor eigen rekening boven- en benedenwoningen voor de kleine middenklasse. In 1907 raakte de bouw in Nederland echter in een crisis. Al in 1909 ging de eerste aannemer in Boeimeer failliet. In Oud-Boeimeer
De oudste huizen, die aan de Generaal van Hamsingel, aan de Vredenburchstraat en aan de buitenbocht van de Balfortstraat, dateren uit 1907 en enkele latere jaren. De huizen aan de binnenbocht van de Balfortstraat, en aan de Badstraat en Weerijsstraat dateren uit het begin van de jaren twintig. In de jaren tachtig zijn juist de oudste huizen voor een groot deel gesloopt in het kader van de stadsvernieuwing. De huizen in Oud-Boeimeer zijn meestal gebouwd in een sobere stijl. In tegenstelling tot de Baronielaan werden de huizen hier gebouwd voor een bevolkingsgroep die wat minder te besteden had en de huizen zijn dan ook niet voorzien van veel architectonische details. In
Het blok op de punt van de Generaal van Hamsingel en de Vredenburchstraat. Het hoekpand is voorzien van een fraai hoektorentje. Gezien vanaf de Hirdesbrug is het een opvallende hoekoplossing. De architect is Simon Esbach, bouwkundige te Princenhage. De panden zijn gebouwd eind 1907, begin 1908. Foto: Alex Schut. zijn in deze tijd een aantal aardige huizen gebouwd in Art Nouveau stijl. Hirdes en de Maatschappij Boeimeer bouwden zelf geen huizen, maar verkochten bouwgrond aan kleine ondernemers, metselaars en timmerlieden, die met weinig personeel enkele huizen op voorraad bouwden om te verkopen. In de Amerikaanse suburbs was het niet anders. De huizen in Oud-Boeimeer zijn gebouwd in twee fasen.
die tijd zelf zal deze bouwstijl waarschijnlijk aangeduid zijn als ‘revolutiebouw’. Meestal zijn ze drie bouwlagen hoog en voorzien van een plat dak. Waarschijnlijk zijn ze niet onderheid. De meeste huizen in Boeimeer werden uitgevoerd als combinaties van boven- en benedenwoningen. Als gevolg van de erfdienstbaarheden moesten de gevels een hoogte hebben van minimaal acht meter. Ze waren bedoeld voor de kleine middenklasse
kelijk afgesloten door ijzeren hekjes. In hetzelfde jaar werd ook de westzijde bebouwd. Op 13 juli 1923 besloot de gemeenteraad van Princenhage deze straat de naam te geven van Burgemeester Wermenbolstraat. In 1927 werd het Princenhaagse gedeelte van Boeimeer door Breda geannexeerd. Pas in 1932 werd het eigendom van de straten en van de Hirdesbrug door de particuliere eigenaar overgedragen aan de gemeente.
De oostzijde van de Weerijsstraat werd gebouwd in 1923 in een zeer late variant van de Art-Nouveaustijl. Ze zijn voorzien van miniatuur voortuintjes, oorspronkelijk afgesloten door ijzeren hekjes. Foto: Alex Schut. en geschoolde arbeiders. Er woonden hier veel handwerklieden, mensen met een lagere kantoorbaan, en opvallend veel onderofficieren. De artilleriekazerne, de huidige Seeligkazerne, en de infanteriekazerne, de latere Chassékazerne, waren vlakbij. Soms zijn er toch pandjes gebouwd in een aardige Art Nouveau stijl, kleine pareltjes temidden van de overige, sobere panden. We noemen Generaal van Hamsingel 2 en 3, opgetrokken in fel oranje baksteen. Zij zijn gebouwd in 1914, respectievelijk 1921. Bijzondere aandacht moeten we vragen voor het blok op de punt van de Generaal van Hamsingel en de Vredenburchstraat, genummerd Generaal van Hamsingel 8/8a tot en met 11/11a. Het hoekpand is voorzien van een fraai hoektorentje, zoals wel vaker voorkwam bij hoekpanden in die tijd. Gezien vanaf de Hirdesbrug is het een opvallende hoekoplossing. Het is duidelijk dat de ontwerper (we durven niet te zeggen ‘de architect’) het pand geheel ontworpen heeft om te benaderen vanaf de Hirdesbrug. Ze zijn gebouwd door Simon Esbach, bouwkundige te Princenhage, samen met de investeerder F.A. Soontiens te Breda. De panden zijn gebouwd eind 1907, begin 1908. Na een eerste bouwcampagne in 1907 en 1908 is de bouw van huizen in Boeimeer gestropt. Een verklaring kan zijn dat er in 1907 een crisis intrad in de economie in Nederland. Ook Breda ondervond daarvan de gevolgen. Een opvallend kenmerk van de suburbane zone was dat er links en rechts veel terreinen waren die niet
in gebruik waren en gewoon braak bleven liggen. Gedeeltelijk waren dit bouwterreinen die nog niet verkocht waren of die door hun eigenaren vast werden gehouden in de hoop op toekomstige hogere
Bronnen Gerard Otten, ‘De geschiedenis van Oud-Boeimeer, Deel een: De polder, De voorgeschiedenis van Boeimeer’, in Engelbrecht van Nassau, jaargang 2005, p. 94-105; ‘Deel twee, Een “streetcar suburb”, De straten van Boeimeer worden uitgezet’, p. 151-176; ‘Deel drie: “small builders”, De bouw van Oud-Boeimeer’, p. 228-247; ‘Deel vier: Rokende schoorstenen, Een fabriek-
Generaal van Hamsingel 2. Het pand is opgetrokken in fel oranje baksteen. Het is gebouwd in 1914. De architect is onbekend. Een klein pareltje van ArtNouveaustijl. Foto: Alex Schut. winsten. Soms werden deze terreinen ingericht als voetbalveld. Pas in de jaren twintig werden de nog overgebleven bouwterreinen van de Maatschappij Boeimeer volgebouwd. De oostzijde van de Weerijsstraat werd gebouwd in 1923 in een zeer late variant van de Art-Nouveaustijl. Ze zijn voorzien van miniatuur voortuintjes, oorspron-
sterrein in Oud-Boeimeer’, in jaargang 2006, p. 3-15; ‘Deel vijf: tussen particulier initiatief en de woningwet, Boeimeer in het interbellum’, p. 43-70; Deel zes: Een “revitalized suburb”, De meest recente geschiedenis van Oud-Boeimeer’, p. 99-115; ‘Deel zeven: “The importance of older suburbs”, het verleden als inspiratie voor de toekomst’, in jaargang 2008, p. 8-22.
Breda van Binnen
5
Behoeftepeiling ‘verruiming tijden bezoekerspas’ in Oud Boeimeer.
Buurt tevreden over nieuw beleid door Wilbert Stuijk
In maart jl. heeft het parkeerbedrijf in opdracht van de Gemeente in het parkeergebied van Oud Boeimeer een onderzoek gedaan naar de tevredenheid over de invoering van de nieuwe parkeerregulering en specifiek naar de tijden van het parkeren met de bezoekerspas. Het criterium hierbij was: “alleen als een meerderheid van
het met de tevredenheid op de diverse aspecten van die nieuwe regulering is gesteld. Zie hier de uitslag: Naast dat er uit deze tabel tevredenheid spreekt over het aantal parkeerplaatsen in de nabije omgeving, vallen de hoge cijfers van ‘ontevredenheid’ op rond de items, die te maken hebben met de bezoe-
aan een uitbreiding van de werkingstijd tot 22 uur. Daarom zal de bezoekerspas vanaf 15 september in de wijk Oud Boeimeer verruimd worden. Ook t.a.v. van het tegoed, wat er op de bezoekerspas valt te zetten, komt een verruiming. Op de vraag namelijk of men het bedrag van 4 euro per maand voldoende vond, ant-
Tabel 2 Mate van tevredenheid over diverse aspecten van het sinds kort ingevoerde parkeerstelsel Tevreden neutraal ontevreden Het aantal parkeerplaatsen om mijn auto in de nabije omgeving te parkeren. De spreiding van de beschikbare parkeerplaatsen in het gebied. De parkeertarieven voor mijn bezoekers nu de bezoekerspas is ingevoerd. Het aantal parkeerplaatsen voor persoonlijk bezoek. De tijden van parkeren met bezoekerspas (09.00 – 16.00u) De drukte met parkeren.
de vergunninghouders in uw woongebied aangeeft, dat zij een verruiming van de tijden voor een bezoekerspas wenst, kan deze worden aangepast. De eventuele nieuwe tijd wordt bepaald door het meeste aantal stemmen in de enquêteresultaten”. Van de 361 vergunninghouders, die de enquête toegestuurd hebben gekregen, heeft 59.6% deze beantwoord. Uit die antwoorden bleek, hoe
weet niet
74%
19%
7%
0%
53%
35%
7%
5%
40%
23%
34%
3%
38% 6%
35% 6%
23% 85%
4% 3%
42%
49%
9%
kerspas. Als je nu rekent dat er in Boeimeer 361 vergunninghouders zijn, waarvan er 193 te kennen hebben gegeven een verandering te willen bij de werkingstijd van de bezoekerspas, komt dat neer op 53.5%. D.w.z. dat meer dan de helft er vóór is, wat een vereiste was om iets te kunnen veranderen. Van degenen nu, die een verandering voorstaan, geeft weer 92% de voorkeur
woordde 30% positief, 14% wilde een ophoging naar 6 euro en 56% wil dat het maximaal op te waarderen bedrag verhoogd wordt tot 8 euro per maand. Dit zijn de resultaten uit de behoeftepeiling. De veranderingen, die hiervan het gevolg zijn, zijn ons intussen officieel meegedeeld via een Breda Bericht van 22 augustus jl..
Middellaan en omgeving stemt TEGEN wijziging betaald parkeren. bron: Breda Bericht gemeenteBreda Het College van burgemeester en wethouders heeft besloten dat er voorlopig geen wijziging komt van het parkeren in uw vergunninggebied. Daarnaast is besloten dat de bezoekerspas niet wordt ingevoerd. Wat is er gebeurd In maart van dit jaar heeft het Parkeerbedrijf een enquête gehouden onder de huishoudens in uw vergunninggebied die in het bezit zijn van een parkeervergunning. In de enquête werd
gevraagd of men het eens is met invoering van een wijziging van het betaald parkeren, waardoor er geen onderscheid meer is tussen betaald parkeerplaatsen en vergunninghouderplaatsen. Daarnaast kon in uw vergunninggebied de bezoekerspas worden ingevoerd. Wat gaat er gebeuren Van de binnengekomen reacties (68 %) heeft slechts 49% aangeven voorstander te zijn van de wijziging van het betaald parkeren en de invoering van de bezoekerspas. Dat betekent dat
er geen meerderheid is. Op basis hiervan heeft het College van burgemeester en wethouders besloten dat er voorlopig geen wijziging komt van het parkeren in uw vergunninggebied en dat ook de bezoekerspas niet wordt ingevoerd. Bovenstaande de tekst komt uit het Bredabericht dat is uitgegaan naar de bewoners. Op basis van dit bericht zou u misschien kunnen denken dat het parkeerbeleid teruggaat naar hoe het geweest is ook vóór de invoering van de nieuwe venstertijden. Dat is echter niet het geval. Zonder parkeervergunning kan er pas geparkeerd worden na 22.00 uur, behalve bij de nieuwe parkeermeters. Of het aantal parkeervakken zoals het nu is precies zo moet blijven en of ze niet op een andere plaats moeten liggen (bij voorkeur waar de meter staat) zijn zaken die nog niet helemaal duidelijk zijn. De wijkraad heeft nog een gesprek met het parkeerbedrijf om een aantal van dit soort zaken te bespreken.
jaargang 4, nummer 15 september 2008
Martens Bridge Reizen voor Sportiviteit Gezelligheid Introductie weekend Helmond Hotel Westende**** 24-27 oktober 4 dagen (3 nachten) € 165,00 p.p. Grand Hotel Monopole*** te Valkenburg 14-17 november 4 dagen (3 nachten) € 167,50 p.p.
extra Kerst midweek 5 dagen (4 nachten) 8-12 december € 215,00 p.p. Oud- Nieuw arr. Hotel Westende**** 5 dagen (4 nachten) € 299,00 p.p.
28 dec - 1 jan groot oud-nieuwjaarsfeest met live muziek 8 gangen diner incl drankjes van 20.00 - 02.00uur Wintersportreis royalclass bus naar Maurach Oostenrijk 8 dagen, Hotel Rotspits***+, half pension, excursies 31 januari - 7 februari 2009 € 525,00 U kunt vrijblijvend bij ons informeren.
[email protected] tel. 06-10851119 www.martensbridgereizen.nl Mag ik me even voorstellen? Vele jaren organiseer ik bridgeweekendjes maar niet erg frequent. Omdat ik er altijd zoveel plezier in heb, is het een uit de hand gelopen hobby geworden. Daarom ben ik gestart met een bridgereisbureau. De bridgereisjes zullen bij mij in het teken staan van persoonlijke aandacht, sportiviteit en vooral gezelligheid. Om die reden geven wij ook geen meesterpunten, maar wel elke dag dagprijsjes, een persoonlijk overzicht van Uw bridgeresultaten en een dagbulletin. Wij zijn er trots op, dat al velen ons hebben weten te vinden. Wij komen op onze weekends steeds meer de-
zelfde personen tegen.Wij zouden ook U graag willen ontmoeten op een van onze weekends, die erg ontspannen zijn. U kunt ook alleen inschrijven. Wij zorgen dan voor een partner. Ook niet bridgers zijn van harte welkom. U dient dat wel even aan te geven bij de inschrijving. Wij wensen U veel bridgeplezier en hopen U een keertje te kunnen begroeten. Anne-mieke Jacobs en Gerard Reniers Martens Bridge Reizen Lage Linie 2, 4844 BP Terheijden tel. 06-10851119 email:
[email protected] www.martensbridgereizen. nl
jaargang 4, nummer 15 september 2008
Buurtfeest op heel speciale plaats
6
Door Eugène Loomans
W
at is de bedoeling van een buurtfeest? Dat buurtbewoners op een aangename, rustige manier kennis met elkaar kunnen maken of die kennis kunnen vernieuwen. Het gaat om contact maken, netwerken heet dat tegenwoordig, tussen mensen die met elkaar in één- en dezelfde buurt
wonen, elkaar misschien wel tegenkomen maar dan denken: Wie is dat ook al weer? Zo’n buurtfeest op een liefst speciale plaats is daar dé gelegenheid voor. De Wijkraad Stadshart/Valkenberg was opnieuw zo gelukkig
Breda van Binnen
toestemming te krijgen van (de nieuwe) bisschop Hans van den Hende om gebruik te kunnen maken van de binnenplaats van het bisschoppelijk paleis met ingang aan de Molenstraat. Dat is een zeer bijzondere plaats, die gelegen naast een van de mooiste tuinen in
de bisschop zelf en een verrassend grote groep nieuwe bewoners van de beide wijken waren naast een groot aantal oude bekenden naar het buurtfeest gekomen. Zo weten we sinds die avond onder meer dat Pierre Huilmand, de man die aan de
wat voor deskundigheid er aanwezig is in jouw wijk. Dat is belangrijk voor de contacten met bijvoorbeeld de gemeente of met de politieke partijen, de horeca waarmee het als buurtbewoner en als bewonersorganisatie niet altijd even gemakkelijk
de binnenstad een bijna Spaanse indruk maakt. Goed, de Wijkraad moet dan wel wat tenten opzetten voor het geval het tegenwoordig onberekenbare Nederlandse klimaat het laat afweten (en de volgende dag afbreken), maar verder is het een absoluut unieke locatie. Zo’n 90 bewoners van het Stadshart en Valkenberg, een aantal genodigden uit de politiek en het ‘maatschappelijke veld’,
basis heeft gestaan om van de voormalige NHTV de internationale hogeschool te maken die het nu is en straks misschien wel universiteit, samen met zijn vrouw in de binnenstad woont. Anders had je dat wellicht never nooit geweten. Is die kennis heel erg belangrijk. Antwoord: Neen maar toch erg goed om te weten, want als wijkraad ben je toch steeds bezig te kijken
praten is. Het buurtfeest leerde in ieder geval ook dat de nieuwe bisschop (voor het eerst onze gastheer) een zeer toegankelijk en open man is en dat het tijdstip van 23.00 uur voor velen nog geen ‘einde oefening’ hoeft te betekenen, daar op de binnenplaats van het bisschoppelijk paleis. Maar dat was het eind juni helaas wel zo. Volgend jaar dan maar weer?
Summer in the City De zomer zit er weer zo goed als op, ook in de binnenstad van Breda. Gemengdse gevoelens erover. Het regende soms zeer flink, maar soms scheen ook de zon behoorlijk. Honderden mensen maakten een tochtje over de singels en duizenden mensen bezochten terrasjes, de Valkenberg-concerten of de Harley-dag. Hierbij een kleine impressie van de ‘Summer in the City of Breda’ met al zijn ups and downs.
Gro
re B t i u eten
da
Breda van Binnen vervolg van voorpagina hand van een plan van de Bredase architect Lucas Ruys dat wordt uitgevoerd door de Zwaluwe Bouw- en Aannemingsbedrijf B.V. Door de samenwerking met Amarant, de grote stichting die zich zoveel aantrekt van mensen met een lichamelijke en verstandelijke handicap in dit deel van Brabant, ontstaat
er op een steenworp afstand van de Nieuwe Mark een bijzonder project, waar de binnenstad alleen maar beter van wordt. Het gaat, zoals gezegd, om een reeks panden met (oorspronkelijk) fraaie namen als het Huis van Waelwyk, het Huis van Assendelft, waar Franciscanessen neerstreken en nu nog zie je de ‘fundamenten’ van de kamertjes waar de nonnen zich in moesten opsluiten. Het dichtst bij de Brugstraten bevindt zich een bijzondere kapel met een klooster er naast. Santa Clara of Anna wordt het geheel wel
7
genoemd. De kapel, een wel zeer fraai exemplaar, wordt omgebouwd tot atelieren verkoopruimte voor ARTILABO,. Dat is weer een organisatie die mensen met een geestelijke beperking aanzet tot het maken van kunstzinnige dingen. ARTILABO zit nu nog in ook al historische gebouwen in de Catharinastraat In het klooster komen in alle drie de woonlagen vier (kleine) appartementen voor de huisvesting van de mensen van ARTILABO, terwijl er ook ruimte is voor een gemeenschappelijke woonkamer. Het is de bedoeling dat er in de kelder ruimte komt voor opslag en technische zaken. Alle buitenkanten van kapel en klooster worden gerestaureerd, zoveel mogelijk met behoud van alle oude elementen. Dat vertelden architect Ruys en onder meer stedenbouwkundige Henk Krouwel van de gemeente
tijdens een onlangs gehouden informatie-avond. Ateliers, keukens en een
NIEUW(BOUW) IN DE STAD
door Eugène Loomans
Een stad in goede conditie verandert steeds. Never a dull moment op dat gebied, zeggen de Engelsen wel. In de Bredase binnenstad gaat het in ieder geval ook die kant op. Het open water dat straks langs/door de Markendaalseweg stroomt of wordt opgepompt geeft een eigen dynamiek aan dat nieuw ontdekte stuk Breda’s stadshart. De nieuwbouw van Loods M aan de Markendaalseweg geeft in ieder geval een duidelijke verwijzing naar het mooie oude pand van wat nu Galerie Ecker heet. Ooit zat daar Van Gils Lasbenodigdheden in en later de getalenteerde kunstenaar Nico Rolsma. Nu is het een galerie en kunnen kunstenaars ook gebruik maken van de atelierruimte. Aan de overkant is de bouw van een hoeveelheid Stadsappartementen in volle gang. Nog niet in volle hevigheid te zien, maar de contouren van de nieuwbouw tekenen zich toch al aardig af. Maar ook op het Chasséveld (op de plaats van het
oude Turfschip) en in de Boschstraat gebeurt en gebeurde het een en ander. Het nieuwe Graphic Design Museum in de aloude Beyerd, bijna drie maanden geleden geopend, schijnt meer bezoekers te trekken dan verwacht. De Potvis op de plaats van het oude Turfschip, laat ook steeds meer zien van zijn opmerkelijke vormen. Zo blijft de binnenstad in verandering. Het ziet er warempel ook naar uit dat er begonnen wordt met de aanpak van Huize Raffy in de Boschstraat. Dat heeft jaren en jaren geduurd.
expositieruimte in de kapel liggen ook in het verschiet. De bedoeling is nog deze maand (september) met het werk te beginnen. De drie aansluitende ‘witte panden’, meer gelegen in de richting van de Waterstraat komen ook aan de beurt. Het is daar op dit moment vriendelijk gezegd nogal een puinhoop ondanks het feit dat er antikraakbewoners aanwezig zijn. Maar de fascinerende panden zijn ook zo groot en voorzien van zóveel in- en uitgangen, dwarsverbanden, trappen, uitzichten en ontsnappingsmanieren dat goed onderhoud op dit moment een onmogelijke zaak is. Dus is het zaak dat daar iets aan gedaan wordt. Er moeten 21 grotere (huur)appartementen in komen en aangezien het gaat om in feite drie aparte gebouwen zullen de panden met smalle doorgangen los van elkaar worden gemaakt. Nu kun je kruip-door-sluipdoor van de ene kant naar de andere, waarbij je geheel onverwacht ook een spectaculair zicht krijgt op het Torentje. Aan de achterkant van de gebouwen gebeurt ook het een en ander en daar waren tijdens de informatieavond vooral de bewoners van het Marquant-complex aan de Markendaalseweg
jaargang 4, nummer 15 september 2008
Het torentje vanaf een standpunt dat maar weinig Bredanaars gegeven is te zien. zeer benieuwd naar. Want zij kijken daar op uit. Het voornemen is om in januari 2009 met deze ‘witte panden’ te beginnen. Kortom, het mag in het stadshart soms wel alleen
lijken te gaan om het opengooien van de haven, andere ontwikkelingen vragen evenveel of misschien wel meer aandacht.
jaargang 4, nummer 15 september 2008 8
8
Breda van Binnen
‘Wijkbranding’ - de wijk als merk? Vanaf 15 september bestaat de mogelijkheid dat een aantal studenten uw wijk binnenkomt met het doel uw wijk te ‘branden’. In dit stukje wordt iets verteld over ‘wijkbranding’ en over wie deze studenten zijn, wat ze komen doen en wat dat voor u inhoudt.
De Academy for Leisure (AfL), voorheen vrijetijdsmanagement, is een opleiding binnen de NHTV welke zich richt op vrijetijd en de vrijetijdsindustrie. Mensen brengen een groot deel van hun tijd door in hun huis en wijk en het is dan ook niet verwonderlijk dat de AfL haar pijlen op de wijk richt. Eén van de doelstellingen van het onderzoeksprogramma ‘wijk en vrijetijd’ is het inbedden van delen van onderwijs in dit onderzoeksprogramma. Eén van de vakken waarbij dit plaatsvindt, is het vak ‘Branding’. Branding, het ontwikkelen van een merk, is een vak dat wij geven aan derdejaars studenten. Bij branding wordt meestal gedacht aan sportschoenen, baken, auto’s, kortom producten die binnen
een de markt verhandeld worden. Het doel van branding is een meerwaarde geven aan producten. Het is dan ook misschien ook vreemd om branding in verband te brengen met wijken. Branding is echter niets meer of minder dan een hippe benaming voor een onderzoeksproces dat als doel heeft de latente identiteit van een wijk bloot te leggen. Het idee achter het blootleggen van deze latente identiteit is dat het partijen dezelfde kant op laat kijken als men het over de wijk heeft. Men probeert met wijkbranding een gedeeld referentiekader te creëren dat dieper gaat dan het simpelweg karakteriseren van een wijk aan de hand van de problemen die in een dergelijke wijk spelen. Wijkbranding is geen wondermiddel, maar een instrument dat de juiste richting kan geven aan initiatieven die in een wijk worden ondernomen. Het wijkbranding onderzoeksproces ligt voor onze studenten niet helemaal vast. Middels cursussen en workshops worden onze studenten in een periode van twee weken klaargestoomd om zelf een onderzoeksopzet en strategie te verzinnen waarmee men het probleem van ‘hoe ga ik de identiteit van deze wijk in kaart brengen’ moet oplossen. Deze collegeperiode start op 1 september. 15 September, als
men feitelijk klaar moet zijn met het onderzoeksplan, start een periode van drie tot vier weken waarin men het plan ten uitvoer moet brengen. Dit is de periode waarin u de studenten in uw buurt kunt aantreffen. Het gaat in totaal om ongeveer 20 studenten, die onderverdeeld in vijf groepjes, vijf wijken in de binnenstad van Breda gaan branden. Deze wijken zijn Oud- Boeimeer, Valkenberg, Chassé, Oude stadskern en Spoorbuurt (Stationskwartier). Niet al deze studenten komen uit Nederland en het merendeel is Engelstalig. In iedere groep zullen echter één of twee Nederlandstalige studenten zitten en deze zal, indien nodig, voor de rest van de groep spreken. Wat wordt er precies van u gevraagd? In principe wordt van u enkel verwacht dat u de studenten te woord wil staan en voorzien van informatie waar dat mogelijk is. De studenten moeten zelf het initiatief nemen omdat wij ze beschouwen als professionals. Men is derdejaars en komend jaar moet men een bewijs gaan leveren dat men klaar is voor de arbeidsmarkt. Hoe professioneel een student ook moge zijn echter, zonder medewerking van de wijk, van u, zal een student niet ver
komen. Voor deze inspanning mag u als wijk vanzelfsprekend ook wat terug verwachten. Op de eerste plaats is dat professioneel handelende studenten die aan het einde van dit project u een rapport zullen overhandigen dat, mits van voldoende kwaliteit, uw bezit wordt en u kunt gebruiken voor verschillende doeleinden zoals het ontwikkelen van een visie voor uw wijk. Daar willen we het echter niet bij laten, ook bij de fase na de wijkbranding willen wij als Academy for Leisure, wellicht in samenwerking met andere partijen, een rol voor uw wijk blijven spelen. Het is dus zeker de bedoeling een omgeving te creëren waar beide partijen, de student en de wijk, van kunnen leren.
Met vriendelijke groet, Adriaan van Liempt (onderzoeker/ docent) Tel. : 076 5332822 Email :
[email protected] Correspondetieadres: NHTV Breda Postbus 3917 4800 DX Breda Bezoekadres: Archimedesstraat 17 Breda
VOOR-AANKONDIGING Op dinsdagavond 18 november 2008 zal de jaarlijkse bewonersbijeenkomst voor de bewoners van STADSHART – VALKENBERG worden georganiseerd in de Waalse Kerk. Wij zijn voornemens de ontwikkelingen op het gebied van het verkeers-circulatieplan aan de orde te stellen (plan van de gemeente voor de doorstroming van het verkeer van- en naar het station gedurende de uitvoering van het project VIA BREDA), hetgeen met name voor de bewoners van de “oostflank” vèrgaande consequenties zal kunnen hebben. Ook zal de uitbreiding van de sluitingstijden van de horeca aan de orde worden gesteld (tenzij dat besluit – zoals wij hebben met klem hebben geadviseerd - voordien door de gemeenteraad wordt teruggedraaid). En uiteraard horen wij graag van de bewoners van het Stadshart en van Valkenberg welke andere onderwerpen hen bezighouden. Houdt begin november uw brievenbus in de gaten. Dan verspreiden wij huis-aan-huis een flyer met de definitieve agenda en verdere informatie. HET BESTUUR VAN DE WIJKRAAD
Breda van Binnen
9
jaargang 4, nummer 15 september 2008
-------------------------------------De Wijkaccounthouder: door Erik Neve
“Dan moet je maar in de politiek gaan!, zeiden ze” commissie. Wat is je portefeuille? Alles behalve Wonen en Bouwen en Bestuur. Ik ben ook lid van de ledenraad van Laurentius. Ik wil geen petten stapelen dus Wonen en Bouwen is dan niet handig om in je portefeuille te hebben. Hoelang ben je al bezig in de politiek?
Ik ben op bezoek bij Gemma van den Maagdenberg, lid van Breda ’97, maar bovenal ook zeer actief bewoner van ‘haar’ Stationskwartier. Gemma is 66 jaar en woont al 51 jaar in de wijk. Ze is getrouwd met Peter, die in de Menno van Coehoornstraat is geboren en getogen. Er is bezoek in huis, dus nemen we plaats in het kantoortje van het gezellige appartement van Gemma en haar man aan de Spoorwaai. Om te beginnen zet Gemma een fout van mijn kant recht op de vraag hoelang ze al in de raad zit: Ho ho, ik ben commissielid en dat is iets anders dan raadslid. Iedere partij heeft commissieleden, (partijleden die lid zijn van raadscommissies) buiten de gemeenteraadsleden. Een verschil is dat een commissielid niet het woord mag voeren in de raadsvergadering; wel in de
Al heel lang; 14 jaar maar eigenlijk al veel langer. 25 jaar geleden was is al actief, o.a. met Jenny Markus uit de Gerardus Majella, rond de sluiting van zwembad ’t Ei. Ik ben medeoprichter geweest van de Parel van het Zuiden, maar nadat ik zag hoe die partij zich ontwikkelde, voelde ik me daarbij steeds minder thuis. Ik heb daarna aansluiting gezocht bij Breda ’97. Nu zitten alle buurten van de binnenstad, behalve nou net Gerardus Majella, in jouw wijk account, waarom is dat? Dat is toeval; een kwestie van verdeling. De Gerardus Majella valt onder Dick Vuijk. Hoe ben je in politiek geïnteresseerd geraakt? Ik was altijd geïnteresseerd in mijn stad; wilde goed zijn voor mijn stad. Maar als je dan wat wilde en het lukte niet meteen dan werd er nogal eens geroepen: “dan moet je maar in de politiek gaan Dan kun je dingen veranderen!” Dat heb ik
dan ook maar gedaan. Ik heb ook altijd gekozen voor een plaatselijke politieke partij en niet voor een landelijke. Je hebt dan veel minder druk vanuit Den Haag en je kunt je meer richten op het plaatselijke. In het Stationskwartier gebeurt heel veel en staat nog heel veel te gebeuren en we weten allemaal dat het moeilijk is om zaken voor de buurt voor elkaar te krijgen tegen machtige partijen als Prorail en NS Vastgoed. Is er vanuit een politieke partij meer invloed uit te oefenen? We hebben het vanuit de stichting Stationskwartier en vanuit Breda ’97 toch voor elkaar gekregen dat er andere mensen op bepaalde plekken zijn gekomen. Het is ook vanuit een politieke partij niet makkelijk, maar het belangrijkste is dat je de mensen kent, waar je mee te maken hebt. Het is vanuit een politieke partij wel iets makkelijker om ergens binnen te komen.
Breda ’97 is een kleine fractie. Hoe kun je met weinig mensen toch op de hoogte blijven van wat er in de buurten gebeurt? In de binnenstad is veel samenwerking met StadshartValkenberg. Daarnaast ga ik ook altijd naar de vergaderingen van de BBB (samenwerkingsverband van de binnenstadswijkraden). Daardoor is de binnenstad vrij makkelijk te overzien. Is het niet lastig om zowel in de wijkorganisatie als in de politiek
Makelaar Jos van Opstal onthult het beeld van Iris bouwmeester op de kade van de haven, dat hij samen met zijn broer Han heeft laten maken. Het moet het ‘vreemde en nieuwsgierige’ symboliseren dat volgens de maakster bij een haven hoort.
actief te zijn? Het is geen probleem voor zowel de politiek als de wijkraad. Het bijt elkaar niet. Beide organisaties vinden het ook prima dat ik dat zo doe. Maar na deze raadsperiode stop ik er wel mee, zowel met de politiek als met de stichting Stationskwartier. Ik ben nu 66 en denk dat het tegen die tijd wel tijd wordt om te stoppen. Als ik op bijeenkomsten met andere wijkraden soms zie hoe oud sommige mensen zijn……. dat moet je toch eigenlijk niet willen. De wijkraden centrum spreek je geregeld. Hoe kunnen andere mensen je bereiken en met wat voor vragen kunnen ze bij je terecht? Mensen kunnen me mailen, schrijven, opbellen of gewoon aanbellen. Een vraag kan overal over gaan. Als ik het zelf niet weet laat ik het wel uitzoeken. Heb je zelf nog iets te zeggen tegen de lezers waar we het niet over gehad hebben maar wat je toch kwijt wilt? Ik hoop dat de mensen geen afkeer krijgen van politiek. Politiek, daar heb je zeker wat aan, maar niet alles kan gelijk, daar moet wel begrip voor zijn. Als er nu iets gevraagd wordt dan moet het vaak wachten tot het meegenomen kan worden in de kadernota van het jaar daarop. We krijgen voornamelijk klachten, maar het is ook wel eens prettig als er vanuit de buurten ook eens positief nieuws komt richting politiek. Dat horen we ook graag.
jaargang 4, nummer 15 september 2008 10
KAM: veel deelnemers aan de workshop Let’s S{w)ing! De workshop Let’s S(w)ing! van de Kulturele Amateurmanifestatie Breda heeft veel deelnemers getrokken. Dat Breda een echte zangstad is, blijkt uit het aantal van bijna 130 inschrijvingen. Voor het zesde opeenvolgende jaar biedt de KAM een gratis studiedag voor amateurs aan. Het aantal inschrijvingen ligt heel wat hoger dan bij eerdere KAMworkshops voor o.a. jonge blazers, jonge percussionisten en toneel. Opzet van de workshop is zangamateurs meer te leren over uitspraak, timing, samenzang en close harmony. De KAM krijgt op zaterdag 20 en zondag 21 september
Belangstellenden voor de KAM-workshop komen niet alleen uit Breda. Zonder daarvoor buiten de stad reclame te maken, zijn er inschrijvingen uit de hele Baronie en ook uit Dordrecht, Tilburg, Eindhoven en Middelburg. Er heeft zich zelfs een deelnemer uit België aangemeld. De workshop wordt geleid door Hans van den Brand van het Fontys Conservatorium. Hij krijgt assistentie van drie studenten, die samen ook een combo vormen dat bij sommige zangstukken wordt ingezet. Het bestaat uit Rogier Telderman (piano), Bert van Uffelen (basgitaar/contrabas) en Willem van der Krabben (percussie/drums). De jonge zangster Merel Simons uit Breda verleent ook haar medewerking. Het resultaat van de workshop klinkt op zaterdag 20 september vanaf 19.00 uur in de grote zaal van het Chassé Theater. Dat is dan
Breda van Binnen
10
Wijkraad Stadshart/Valkenberg 15 jaar Door Eugène Loomans
Het bevorderen van het wonen in het onmiddellijke stadshart van Breda. Dat was vijftien jaar geleden de voornaamste doelstelling van drie mensen uit de binnenstad, die de organisatie Bewoners Stadshart Breda in elkaar sleutelden. Het waren in die dagen Anneke Bodar, Guus Welten en Eloï Koreman die het initiatief namen. Ze zagen met lede ogen aan dat het stadshart – een vrij nauw omschreven gebied – leegliep. “Bij de gemeente hebben ze het over de city. Daar zijn ze ver vooruit, praten Engels”, zei Eloï Koreman in 1993 tegen Peter de Leeuw van het toenmalige dagblad De Stem. Het stadshart-comité was bij elkaar gekomen op verzoek van wat toen de Bewonersvereniging Binnenstad Breda heette. Die ging over het hele gebied binnen de singels, maar uitgerekend in het stadshart was er geen bewonersvereniging. Daar moest dus wat aan gedaan
OPMERKELIJK mag wel, mag niet Door Eugène Loomans
Op de Grote Markt woedt een merkwaardige oorlog; tussen de terras-eigenaar van restaurant Gauchos en
worden en het trio Bodar, Koreman en Welten trok die kar. Hun motief: “Nergens wordt het grondgebied van Breda langer bewoond dan in het stadshart. Het is op grond van dat feit dat het comité een terugkeer eist van het wonen in dit gedeelte van de binnenstad. Het bewonen van het stadshart is de meest gevoelige manier van het beleven ervan.” De organisatie Bewoners Stadshart Breda werd later de Wijkraad Stadshart/Valkenberg, waar Anneke Bodar als penningmeester nog het langst aan verbonden is geweest. Ze is afgelopen januari gestopt met haar werk voor de wijkraad; Guus Welten en Eloï Koreman stopten al eerder hoe zeer hun hart ook ligt bij het welzijn van het stadshart. Andere bewoners van het stadshart en Valkenberg namen hun plaats in, hoewel het bestuur uit met name die laatste buurt nog wel wat aanvulling kan gebruiken. Marcel Dalinghaus is sinds ongeveer 3,5 jaar voorzitter van de Wijkraad Stadshart/
Valkenberg. Hij geeft aan dat het wonen in de binnenstad nog steeds een van de belangrijkste centrale thema’s van de wijkraad is en dat er wat dat betreft niet zo veel verschil van mening is met de gemeente. Hoewel: het wonen boven winkels, waarvoor vroeger een prachtig gemeentelijk susbsidie-potje beschikbaar was, kan wat Dalinghaus betreft best weer eens nieuw leven in geblazen worden. “Het verhaal voor de wijkraad is in de loop van de jaren toch wel breder geworden. De leefbaarheid van het stadshart en Valkenberg is veel belangrijker geworden. We hebben het dan bijvoorbeeld over het toenemend aantal evenementen in het stadshart, de verruiming van de sluittijden van de horeca, de bereikbaarheid van de binnenstad. Ook voor de mensen die er nu al wonen. We moeten toch geen situatie krijgen dat bewoners weer uit het stadshart vertrekken, omdat ze niet bereikbaar zijn of zelf niet bij hun huizen kunnen komen.”
de gemeente. Gauchos heeft witte en zwarte terras-stoelen en dat mag niet van de gemeente, die kennelijk genoeg mensen in dienst kan h ouden om een terras-politie in het leven te roepen. Nu heeft restaurant Flinstering zwarte stoeltjes op zijn terras en dat mag wel, Parc een kleur daar tussenin en ijssalon TuttiFruti
zeg maar zilver-kleurige en dat mag ook. Het laatste woord is natuurlijk nog niet gezegd over deze affaire in de categorie LB (‘Lekker Belangrijk’), maar opmerkelijk is dit staaltje van plotseling handhaven van de gemeentelijke regeltjes toch weer wel.
Breda is met vele tientallen koren een echte zangstad.
evenementen kalender Binnenstad
a.s. nog een extra zangaccent. De jaarlijkse amateurmanifestatie wordt op zondag om 17.30 uur afgesloten met een grote samenzang in de foyer van het Chassé Theater. Het koor ‘ Lief en Leed met de Meezingers’ gaat daarin voor. De teksten zullen geprojecteerd worden, zodat ook iedereen met de bekende melodieën kan meezingen.
tevens de officiële opening van de KAM. Wegens het groot aantal aanmeldingen voor optredens begint de KAM die dag al om 16.00 uur en op zondag om 11.00 uur. (Voor verdere informatie over de KAM en de workshop kunt u contact opnemen met KAM-secretaris Wippel Houben, tel. 076-5657511.)
September 13 september (tijdens Open Monumentendag) Binnenstad Duik in het Duister 13 september Binnenstad Samba Breda 14 september (2e zondag sep) Breda Prinsenrit Centrum en rondom Breda 20 & 21 september Kulturele Amateur Manifestatie Chassé Theater 20 & 21 september Popfestival Breda Barst Valkenbergpark 24 september t/m 26 oktober Breda Photo Diverse locaties 25 t/m 28 september BUT-filmfestival Electron
www.percussao.nl ww.debrabantseaanspanning.tk www.kambreda.nl www.bredabarst.nl www.bredaphoto.nl www.idfx.nl
Oktober De VVV Breda organiseert tijdens de herfstvakantie stadswandelingen e.d. voor individuelen. Details zijn t.z.t. te lezen op 5 oktober (1e zo oktober) Bredase Singelloop 12 oktober In Breda naar de tap-toe Grote Markt
www.vvvbreda.nl www.bredasesingelloop.nl www.bfo.nu
18 t/m 26 oktober Bredase
Najaarskermis
www.bredasekermis.nl
November 7 november Blèèrfêêst European Map & Book Fair
Chassé Theater Carnavalsviering Grote Kerk
Chasséveld
www.carnavalbreda.nl www.histocart.nl
Breda van Binnen
Muziekschool
Column
Door Eugène Loomans Als mensen me vragen waarom ik (al 65 jaar) zo graag in het centrum woon, is mijn antwoord meestal: “Twee keer struikelen en ik ben thuis.” Want je zit overal dichtbij: bij de winkels, de restaurants, de Grote Markt, de terrasjes, de haven, de bioscoop, de politie, het stadhuis, vergaderplaatsen etc. etc.. en dat struikelen is ook wel eens gebeurd. Soms is het ook wel eens wat minder om in het stadshart te wonen. De verruiming van de horeca-sluittijden heeft in het weekeinde bijvoorbeeld gezorgd voor flink wat meer lawaai op straat, meer dronken mensen op een later tijdstip en die maken nu eenmaal meer kabaal. Ook als er spannende evenementen in de binnenstad zijn geweest. Dat is ook wel verklaarbaar, bezoekers van het centrum zijn nu eenmaal wat opgetogener na een optreden van DJ Tiësto of na Breda Barst dan van het Princenhage’s Mannenkoor of van het Tros Muziekfestijn en dat willen ze uiten. En daar lig je (letterlijk) wel eens wakker van. Zo zijn er wel wat meer ongemakken; je kunt maar op bepaalde tijden met je auto bij de voordeur komen om zware boodschappen uit te laden, de bevoorrading van winkels en restaurants (McDonalds) geschiedt heel vroeg in de morgen, vrachtwagens met of zonder ontheffing van de Milieuzone staan steevast onder je raam te ronken en meer van dat soort dingen in de categorie ‘Klein Leed’. Als je daarover praat, krijg je wel te horen: “Ja dan moet je maar niet in het centrum gaan wonen.” Daar kan ik wel wat pissig over worden en ik ben niet de enige. Ik woonde al in de binnenstad voordat het woord ‘evenement’ werd uitgevonden. De kroegen moesten toen keurig om 00.00 uur dicht. De Little One van Rien en Nanja – waar we steevast ruzie hadden met Pieter van Vollenhoven, die later nog heel goed terecht is gekomen - vormde een gelukkige uitzondering Natuurlijk accepteer je als binnenstadter dat er beweging is in het centrum, meer rumoer dan in pakweg de Haagse Beemden, meer mensen op straat zijn op de vreemdste momenten dan in Zandberg of de Hoge Vucht. Dat is allemaal inherent aan een stadshart. Maar soms grijpen sommige ontwikkelingen je als redelijk tolerante centrumbewoner bij de keel. Je struikelt in de winkelstraten al geruime tijd over ongevraagde verkopers van van alles en nog wat: goede doelen, smaaktests, (daklozen)kranten etc.. In Groningen hebben de winkeliers daar nog wel eens actie tegen gevoerd, maar Breda is wat goedmoediger. Er is één nieuwe categorie op straat, nou ja zo nieuw is die ook weer niet: de muzikanten. Ze zien er – vind ik – een beetje triest uit en zijn vaak van Oosteuropese afkomst. Ik schat in uit Roemenië of Bulgarije. Ze glimlachen vriendelijk terwijl ze hun vreemde instrumenten bespelen. Hun basis lijkt een viool maar dan met een soort toeter er op. Ik begrijp heel erg goed dat deze mensen niet voor hun plezier in Nederland zijn, ze zouden veel liever in hun geboorteland min of meer comfortabel willen leven en daar hun deuntjes spelen. Maar er is in ieder geval één ding dat ik niet begrijp: waarom hebben ze allemaal op dezelfde muziekschool gezeten, waarom hebben ze allemaal maar één nummer geleerd (Hava Nagila, Laat ons gelukkig zijn!) en waarom moeten ze dat dag in dag uit precies onder mijn raam spelen?
Peuterspeelzaal verhuisd. In het programma van het buurthuis mist u wellicht de openingstijden van de peuterspeelzaal. De peuterspeelzaal is echter vanaf de zomervakantie niet meer in het buurthuis gevestigd, maar in de basisschool de Weerijs.
11
jaargang 4, nummer 15 september 2008
Slopen en bouwen op terrein Elisabeth In volle gang Zorg- en Behandelcentrum (ZBC) Elisabeth bestaat in 2009 al weer 190 jaar. In al die jaren is er op de plaats aan de Leuvenaarstraat zorg geboden aan medemensen. Op dit moment is het een grote bouwput. Met de eerste fase van de bouw (twee van
62 94. Nieuwbouw In de nieuwbouw komt een lange Elisabeth Boulevard die de drie gebouwdelen op de begane grond aan elkaar zal verbinden. Hierin zijn winkels, een restaurant en nog enkele andere faciliteiten terug te vinden. Dit wordt een leven-
een verlaagd plafond, waardoor er boven een grote ruimte ontstaat die voor meerdere doeleinden kan worden gebruikt (bv. tentoonstellingen). Hotel Stichting Elisabeth zal in samenwerking met projectontwikkelaar Heja het terrein
de bouwput (eind augustus) waar de nieuwbouw van ‘het Elisabeth’ straks gaat verschijnen, met op de achtergrond de boerderij, die tientallen jaren grotendeels aan het oog onttrokken was. de drie bouwdelen) is men goed op weg. Het ligt in de bedoeling om deze eerste fase rond februari 2010 op te leveren. Daarna start fase twee, nadat de cliënten van het huidige verzorgingshuisgebouw verhuisd zijn naar de nieuwbouwdelen. In dit artikel wordt daar nader op ingegaan, maar ook op allerlei zorg- en welzijnsaspecten die ZBC Elisabeth nu al te bieden heeft. Wijkfunctie ZBC Elisabeth staat in het hart van de wijk Fellenoord/ Schorsmolen en zoals na de sloop duidelijk werd, is het een groot terrein. De ambitie die ZBC Elisabeth heeft is ook groot: een wijkpunt worden waar wonen, welzijn en zorg bij elkaar komen. Eén van de onderdelen wordt een dagcentrum waarin welzijn, dagverzorging en dagbehandeling geïntegreerd worden. De vele verenigingen die ZBC Elisabeth nu al heeft, zullen in het dagcentrum een mooie plaats krijgen. De verenigingen zijn activiteitenclubs waar geïnteresseerden zich voor kunnen aanmelden (bijvoorbeeld: meezingen, luisteren naar muziek, volksdansen, bewegen op muziek, een zangkoor, bloemschikken, sjoelen, breien, onder leiding van een fysiotherapeut gymmen, etc., etc.). Aanmelden kan ook nu al via telefoonnummer (076) 527
dige boulevard waar van ’s ochtends tot ’s avonds veel activiteit zal zijn. Ook het restaurant zal veel wijkbewoners gaan trekken. In een prachtige ambiance kan men hier de maaltijd gebruiken of een kop koffie drinken. Behoud kapel Vanuit het restaurant kan men genieten van de mooie binnentuin. Deze binnentuin is overigens ook vanuit de straat te zien, omdat de hoofdingang transparant uit glas wordt opgetrokken. In de binnentuin staat de eeuwenoude boerderij en de kapel van Elisabeth. De kapel wil ZBC Elisabeth behouden. Om dit te bekostigen wordt gezocht naar sponsoren die dit doel een warm hart toedragen. De Stichting Vrienden van Elisabeth laat de komende tijd nog op diverse manieren van zich horen. Indien u hier meer over wilt weten, dan wil de stichting u graag te woord staan en de mogelijkheden me u bespreken. De kapel krijgt een grondige opknapbeurt, zowel van binnen als van buiten. Van binnen zal de ruimte in twee delen worden gescheiden door een flexibele wand. Hierdoor ontstaat een kerkelijk deel en een multifunctioneel deel. Door de flexibele wand kan de kapel ook weer tot één ruimte worden veranderd. Het multifunctionele deel heeft
van de GGD gaan ontwikkelen. Hier zal een (Zorg)Hotel “nieuwe stijl” worden gebouwd, als doorontwikkeling op het zorghotel dat ZBC Elisabeth al weer zo’n tien jaar geleden gestart is. Dit Hotel past in de wijk en in de ontwikkeling van het gebied Leuvenaarstraat/Schorsmolen-straat. Zorg Thuis Eén van de laatste opgestarte activiteiten van Stichting Elisabeth is het bieden van thuiszorg door Elisabeth Zorg Thuis. In de hele gemeente Breda zijn teamposten gepositioneerd vanwaaruit men de zorg in eigen huis kan ontvangen. Zorg Thuis is bereikbaar via het telefoonnummer (076) 527 62 27. Elisabeth Zorg Thuis stelt u in staat om met zorg en ondersteuning zo lang mogelijk thuis te wonen. Alle vormen van zorg (huishoudelijke zorg, persoonlijke verzorging en verpleging), maar ook voor advies, informatie en voorlichting kunnen zij u van dienst zijn. Ondersteunende en activerende begeleiding zijn ook faciliteiten die Elisabeth Zorg Thuis u thuis levert. Dagverzorging en dagbehandeling kan door ZBC Elisabeth geleverd worden als het thuis niet helemaal meer gaat. Uw zorg loopt dan naadloos door.
jaargang 4, nummer 15 september 2008
Breda van Binnen
Bluetooth headset Met autolader….. Geschikt voor alle gsm toestellen met bluetooth VAN € 39.95 VOOR € 29.95* *Met kortingsbon.. Vul de bon in…en ontvang € 10.- kassa korting Informeer naar de voorwaarden! D en S Telecom Lange brugstraat 18 4811WR Breda
h t e b a s i l E Zorg- en Behandelcentrum Elisabeth biedt zorg waar u die nodig heeft. Wij vertellen u graag wat wij u te bieden hebben. U kunt hiervoor contact opnemen met ons cliëntenservicebureau, telefoonnummer (076) 527 62 27. Uitgebreide informatie kunt u vinden op onze website www.elisabethbreda.nl
e r te
Elisabeth Zorg Thuis blijft u zelfstandig thuis
Met wonen.
Wij vertellen u graag wat wij u te bieden hebben. U kunt hiervoor contact opnemen met ons cliëntenservicebureau, telefoonnummer (076) 527 62 27. Uitgebreide informatie kunt u vinden op onze website www.elisabethbreda.nl
r e v
d A
? n
Vraag naar de voorwaarden Zie colofon