Fietsen met een doel De „fiets van de zaak‟-regeling van Triodos Bank is ruimhartig. Medewerkers mogen eens in de vijf jaar op kosten van de bank een nieuwe fiets aanschaffen. Dat stimuleert het fietsgebruik flink. “Maar wij doen meer”, zegt facility manager Ada Schallenberg. De jaarlijkse campagne Fietsen Scoort blijkt voor veel medewerkers een extra stimulans om op de fiets naar het werk te komen. Met Fietsen Scoort fiets je voor het goede doel en dat doen mensen graag.” Ada Schallenberg, facility manager
Triodos Bank – Fietsen scoort! Ada Schallenberg, facility manager In het kort Dagelijks komt bij Triodos Bank bijna een derde van het personeel met de fiets naar het werk. In de zomer zijn het er zelfs nog meer. Bijna een kwart van het personeel gebruikt het OV. Duurzaamheid is voor Triodos Bank een speerpunt in de bedrijfsvoering. Toch kent het mobiliteitsbeleid geen strenge maatregelen. Hoe worden de mooie resultaten dan bereikt? “Onze medewerkers zijn meer dan gemiddeld milieubewust en binnen Triodos Bank staat duurzaamheid voortdurend op de agenda. Fietsen Scoort is een belangrijke extra stimulans om de fiets te pakken.” Organisatie Triodos Bank financiert bedrijven, instellingen en projecten met een meerwaarde op sociaal, milieu- en cultureel gebied. De bank wordt daartoe in staat gesteld door spaarders en beleggers die kiezen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen en een duurzame samenleving. Op het kantoor van Triodos Bank Nederland in Zeist werken 300 mensen. Alle bankactiviteiten vinden van hieruit plaats; Triodos Bank heeft geen lokale bankfilialen in Nederland. Locatie Het kantoor van Triodos Bank Nederland in Zeist, dat goed bereikbaar is met het OV. Bushaltes voor de bussen van en naar station Utrecht Centraal en station Driebergen-Zeist bevinden zich op loopafstand. Door de ligging dicht bij afslag 3 aan de A28 is het kantoorpand ook goed bereikbaar met de auto, al ondervindt het verkeer tijdens de spits wel vertraging door de dagelijkse files. Werknemers van Triodos Bank werken voornamelijk op vaste (reguliere) kantooruren. Vraagstuk Triodos Bank wil bijdragen aan een samenleving waarin levenskwaliteit wordt bevorderd en menselijke waardigheid centraal staat. De bank biedt klanten daarom uitsluitend duurzame financiële producten. “Het spreekt dus voor zich dat duurzaamheid in onze eigen bedrijfsvoering ook een speerpunt is”, zegt facility manager Ada Schallenberg. “Klanten stellen ons daar ook kritische vragen over. Jaarlijks leggen we hierover in ons milieujaarverslag verantwoording af. Dat verslag geeft onder andere informatie over de duurzaamheid van ons mobiliteitsbeleid.” Welke maatregel? Voor Triodos Bank is duurzaamheid een belangrijk aspect van het mobiliteitsbeleid. Het beleid kent de volgende voorzieningen en maatregelen:
1
Mogelijkheid om maximaal één dag per week thuis te werken (thuis inloggen is mogelijk). Fietsregeling (fiets van de zaak; eens in de vijf jaar volledige aankoopvergoeding). Fietsstimuleringsregeling „Fietsen Scoort‟. Verhuisregeling (tegemoetkoming verhuiskosten). Volledige OV-vergoeding (op basis van goedkoopste OV-abonnement). Kilometervergoeding voor woon-werkverkeer (19 cent/km vanaf 10 km, met een maximum van 20 km; vanaf 1 januari 2010: 5 km - 30 km), zakelijk verkeer 33 cent/km waarvan 19 cent netto. Lease-autoregeling gebaseerd op absolute CO2-uitstootwaarden. Volledige OV-vergoeding voor zakelijk verkeer, ook voor leaseautorijders die toch met de trein reizen. Vanaf 1 november 2009 krijgt iedere medewerker een NS Mobility Card voor het boeken en betalen van zakelijke reizen. Gebruik van leaseauto‟s als deelauto‟s. Sociaal parkeren in de inpandige garage. Compensatie CO2-emissie door aankoop van CO2-credits via Klimaat Neutraal Groep.
Triodos Bank boekt opvallende resultaten met dit beleid (zie rubriek Baten). Een relatief groot percentage van de medewerkers gebruikt de fiets of het OV voor woon-werkverkeer (respectievelijk 30 en 23 procent). In de zomermaanden is het fietsgebruik zelfs nog hoger. Toch is het mobiliteitsbeleid niet opvallend innovatief of streng. Hoe worden de mooie resultaten dan bereikt? Schallenberg ziet drie factoren:
Medewerkers van Triodos Bank zijn meer dan gemiddeld milieubewust. De intrinsieke motivatie om duurzaamheid te reizen is groot. Triodos Bank houdt het thema duurzaamheid binnen de organisatie op de agenda, bijvoorbeeld met een Green Team dat regelmatig naar mogelijkheden voor verbetering zoekt en ludieke acties houdt. Fietsgebruik is aantrekkelijk gemaakt.
Stimuleren fietsgebruik Dankzij de „fiets van de zaak‟-regeling kunnen medewerkers van Triodos Bank eens in de vijf jaar op kosten van de werkgever een nieuwe fiets aanschaffen. Schallenberg: “Bij een dienstverband van minimaal 32 uur per week mag de aanschafwaarde maximaal 749 euro zijn, inclusief BTW. Bij een kleiner dienstverband geldt een bedrag naar rato. Hier bovenop vergoedt Triodos Bank drie jaar lang de fietsverzekering. Voorwaarde is dat je minstens 110 dagen per jaar (een deel van) het woonwerkverkeer met de fiets aflegt.” Waar de meeste bedrijven hun medewerkers met een „fiets van de zaak‟-regeling de mogelijkheid bieden eens in de drie jaar met fiscaal voordeel een nieuwe fiets aan te schaffen, gaat Triodos Bank dus nadrukkelijk een stap verder. De ruimte die de fiscus biedt om het fietsgebruik met een „fiets van de zaak‟-regeling te stimuleren, wordt volledig benut. “Naast deze regeling is Fietsen Scoort een belangrijke extra stimulans om voor woon-werkverkeer de fiets te gebruiken”, zegt Schallenberg. Medewerkers van bedrijven die meedoen met Fietsen Scoort noteren op www.fietsenscoort.nl het aantal kilometers dat ze daadwerkelijk fietsen. De werkgever
2
sponsort per gefietste kilometer en de opbrengst is bestemd voor het goede doel, zoals duurzame ontwikkelingsprojecten van Oxfam-Novib in Ethiopië. “Dat laatste ligt bij Triodos Bank net iets anders”, merkt Schallenberg op. “Veel van onze medewerkers zijn zelf betrokken bij duurzame projecten en daarom laten wij hen projecten voordragen (zie rubriek Promotie). Fietsen Scoort is populair. Van onze 300 medewerkers doen dit seizoen ruim zestig medewerkers actief mee. De campagne loopt bij ons van april tot en met september, de maanden waarin het weer uitnodigt om te fietsen. In 2009 is er tot eind augustus al ruim 45.000 kilometer gefietst. Op www.fietsenscoort.nl kun je je eigen kilometerstand en die van collega‟s aflezen en meteen zien welke besparing aan CO2-uitstoot dat heeft opgeleverd.” Andere elementen die opvallen in het mobiliteitsbeleid zijn: Ruimhartige verhuisregeling De verhuisregeling die Triodos Bank kent is ruimhartig. Binnen twee jaar na aanstelling kunnen medewerkers eenmalig een vergoeding krijgen voor de herinrichtingskosten. Deze worden netto vergoed tot maximaal € 7750,- (bij een voltijd aanstelling van 36 uur per week of meer, anders naar rato). Daarnaast worden de kosten van de verhuizing zelf volledig vergoed. Voorwaarde is dat de oude woning op meer dan 30 km reisafstand ligt en de nieuwe woning op minder dan 10 km. Wie verhuist van een woning op meer dan 30 km afstand naar een woning op een afstand van tussen de 10 en 30 km, kan eveneens een vergoeding voor de herinrichtingskosten krijgen. Voorwaarde is dan dat de reisafstand met de helft verminderd wordt. Bovendien worden de kosten dan vanwege fiscale redenen bruto vergoed. Van deze regeling is vier keer gebruikgemaakt. Lease-autoregeling gebaseerd op absolute uitstoot Bij Triodos Bank hebben 32 medewerkers een leaseauto. Dit zijn accountmanagers die regelmatig op bezoek moeten bij klanten. De lease-autoregeling is sinds kort gebaseerd op daadwerkelijke CO2uitstoot. Auto‟s met een uitstoot van meer dan 150 gram/km zijn uitgesloten. De eigen bijdrage loopt op naarmate de auto minder milieuvriendelijk is (< 130 gram, 120-130, 130-140, 140-150 gram). “In de oude leaseregeling was de keuze beperkt tot de Toyota Prius en enkele Volkswagen-modellen”, licht Schallenberg toe. “De nieuwe regeling vergroot de keuzemogelijkheid. Daarbij is er nadrukkelijk niet voor gekozen om de energielabels als norm te hanteren omdat deze labels relatief zijn – een auto met een A of B-label uit een dure klasse kan absoluut gezien nog steeds een hele hoge uitstoot hebben.” De kritiek die veel leaserijders op de nieuwe regeling hebben, is tekenend voor het sterke milieubewustzijn van Triodos-medewerkers. “Zeker de helft vindt dat de norm scherper kan. Veel van onze leaserijders kiezen bewust voor een auto in de schoonste klasse, met minder dan 120 gram CO2-uitstoot/km.” Tweederde van de leaserijders heeft gekozen voor een auto met een CO 2-uitstoot van zelfs minder dan 120 gram. Bewust gebruik van leaseauto’s als deelauto’s Triodos Bank ziet graag dat de leaseauto‟s efficiënt gebruikt worden. Schallenberg: “Als de leaseautorijder de hele dag op kantoor is, mag een andere medewerker deze gebruiken als hij naar
3
een zakelijke afspraak moet. Iedere leaseautorijder weet dit en het geldt voor elke leaseauto, dus ook die van de directeur. Wel is het zo dat de drempel om naar een auto te vragen vrij hoog is. In de praktijk is dit nog vaker mogelijk.” Sociaal parkeren Het sociaal parkeerbeleid dat Triodos Bank hanteert, zorgt ervoor dat de ruimte in de parkeergarage efficiënt wordt benut. Auto‟s parkeren drie rijen dik. Wie tot 17.00 uur op kantoor aanwezig is parkeert zijn auto in de middenrij. Deze auto kan vervolgens worden klemgezet door medewerkers die het pand eerder verlaten; met auto‟s in de rij ervoor en erachter. Baten Triodos Bank laat zien dat het ook zonder strenge maatregelen mogelijk is het autogebruik voor woonwerkverkeer te beperken. Belangrijke factoren zijn de intrinsieke motivatie van medewerkers om duurzaam te reizen en de voortdurende aandacht die Triodos Bank aan het thema duurzaamheid schenkt. Fietsen Scoort biedt een belangrijke extra stimulans om de fiets te gebruiken (zie rubriek Maatregel). Een scan in 2009 geeft het volgende beeld:
Van de medewerkers die op minder dan 10 kilometer van het werk wonen, reist 77 procent met de fiets. Van de medewerkers die tussen de 10 en 15 kilometer van het werk wonen, reist 34 procent met de fiets. In totaal reist 30 procent van de medewerkers met de fiets. Van de medewerkers die op 20 kilometer of meer van het werk wonen, reist 34 procent met het OV, 49 procent met eigen vervoer en 13 procent met een leaseauto. Op een totaal van 300 medewerkers zijn er 31 leaseautorijders (accountmanagers die regelmatig op bezoek moeten bij klanten).
Kosten Fietsen Scoort – Jaarlijks draagt Triodos Bank per medewerker 5 euro bij aan de organisatiekosten van Fietsen Scoort. Per kilometer sponsort Triodos Bank 10 cent/km. In 2008 fietsten medewerkers van Triodos Bank in totaal 56.000 km in het kader van Fietsen Scoort. Daarmee haalden zij een bedrag op van € 5600,- voor het goede doel. De jaarlijkse promotie van de fietscampagne kost hooguit 1000 euro (zie rubriek Promotie). Fiscale aspecten Triodos Bank constateert dat de reisafstand vanaf zo‟n 10-15 km een belemmering gaat vormen om met de fiets naar het werk te komen. Schallenberg: “Die categorie medewerkers, zeg mensen die op 15-25 km afstand wonen en nu met de auto reizen, bieden we graag een alternatief aan dat duurzamer is dan de auto. Dat onderzoeken we nu. Elektrische scooters lijken een prima optie, maar als we die beschikbaar stellen ziet de belastingdienst dat als aanvullend salaris. Daarmee staat de fiscale regelgeving een duurzamer mobiliteitsbeleid dus echt in de weg.” Tijdsinvestering Fietsen Scoort – Triodos Bank is nauwelijks tijd kwijt aan de jaarlijkse organisatie van Fietsen Scoort (zie ook de rubriek Promotie). “Ik denk dat we er hooguit enkele uren werk aan hebben”, schat
4
Schallenberg. “Maar als je voor het eerst met Fietsen Scoort aan de slag gaat, kan dat aanzienlijk meer zijn.” Promotie Fietsen Scoort – Ieder jaar roep Triodos Bank medewerkers via intranet op om weer mee te doen. Managers doen die oproep ook. Vervolgens is er een:
Ontbijtbijeenkomst bij de start van de campagne. Fietstocht na werktijd aan het begin van de campagne. Lunchbijeenkomst ter afsluiting van de campagne.
Tijdens de lunchbijeenkomst presenteren medewerkers de projecten die zij graag gesteund zien met de opbrengst van Fietsen Scoort. Een stemming bepaalt de winnaar. Op intranet wordt hiervan verslag gedaan. Tips Wil je dat medewerkers vaker gebruikmaken van de fiets om naar het werk te komen? Maak de aanschaf van een fiets dan fiscaal aantrekkelijk voor de medewerker. Afgezien van de voorfinanciering kost je dat als werkgever niets. Of stel de medewerker in de gelegenheid eens in de vijf jaar op kosten van de werkgever een fiets aan te schaffen. Bedenk je, als je het fietsen van en naar het werk voor medewerkers écht interessant en leuk wilt maken, dat een campagne als Fietsen Scoort een grote stimulans kan zijn. Wil je dat medewerkers voor hun woon-werkverkeer uit de auto stappen? Maak dan inzichtelijk wat de financiële kosten zijn en wat de milieubelasting is van de auto in vergelijking met het OV, de fiets of carpoolen. Iedere gedragsverandering begint met bewustwording. Mobiliteit is een onlosmakelijk onderdeel van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Zet dat eens op de agenda. Bijvoorbeeld door een „week van de mobiliteit‟ te organiseren. Er zijn altijd mensen in je organisatie te vinden die enthousiast zijn om hiervoor de kar te trekken. Meer weten? Triodos Bank NV Utrechtseweg 60 3700 AB Zeist www.triodos.nl Ada Schallenberg Facility manager Telefoon (030) 6942626 E-mail
[email protected]
Fietsen Scoort www.fietsenscoort.nl
5