48e
Stoelman Papierrecycling hofleverancier
jaargang
-
november
2014
-
nummer
7
Batterijcongres Hamburg
Trends overslagkranen Cure Afvalbeheer streeft naar 100 procent hergebruik
01_Cover.indd 1
29-10-14 10:59
Gruis of ...
www.jansengroup.com
Directie Egbert van Hes, algemeen directeur Bouke Hoving, financieel directeur Gerbert Tiecken, uitgeefdirecteur Uitgever: Cobie te Nijenhuis
Recycling www.recyclingmagazine.nl
benelux
Recycling Magazine Benelux verschijnt acht keer per jaar en is een uitgave van Eisma Industrialmedia Informaticaweg 3 7007 CP Doetinchem
magazine
Salesmanager: Cobie te Nijenhuis Redactie: Henk Meinen, hoofdredacteur Postbus 361, 7000 AJ Doetinchem www.mrb-uitgevers.nl tel.: +31 (0)314 38 40 61 e-mail:
[email protected] fax: +31 (0)314 38 44 04 Vormgeving: ZeeDesign, Witmarsum Redactiecommissie: Hans Koning (FNOI),Hans Brak (VHT), Manfred Beck, Nanne Fioole (Westwoude Holding) Goitzen Meindertsma Vaste medewerkers: Jan Oonk (metalen), mr. drs. W. van Eijk (Recht en Regel) Advertenties: Fred Balduk Tel: +31 (0)88 29 44 741 Mobiel: +31 (0)631 76 88 29 e-mail:
[email protected] Lida Meyers Tel: +31 (0)88 29 44 738 Mobiel +31 (0) 642 75 95 22 e-mail:
[email protected] Traffic: Tel. +31 (0) 517 53 16 72 / Fax +31 (0) 517 53 18 10 E-mail:
[email protected] Marketing: Imke Hammerman Tel. +31 (0) 88 294 4760 E-mail:
[email protected] Abonnementen: Abonneeservice Eisma Businessmedia Postbus 2238 5600 CE Eindhoven Tel: +31 (0) 88 226 6648 E-mail:
[email protected] Abonnementsprijs 2014: Voor de Benelux: k 169,-- (excl. 6% btw). Overig buitenland: op aanvraag. Losse nummers: k 15 (excl. 6% btw) Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden geaccepteerd. Leveringsvoorwaarden; zie www.eismamediagroep.nl Bankrelatie Voor Nederland: Rabobank IBAN: NL98RABO0365911100 Voor België: Postcheque Brussel 000-0007463-91 Druk: Scholma Druk BV, Bedum
inhoud
16 Brabantse joint venture in Veldhoven Baetsen-Groep en de Bakker Magnetics Groep kennen elkaar sinds 2007, maar tot een echte samenwerking was het nog niet gekomen. Tot voor kort. Die samenwerking kreeg eind augustus in de vorm van een joint venture haar beslag, onder de naam: Liquisort Baetsen BV.
30 Nieuwe Lefort 1400 ton schrootschaar voor Lion Metals Het bedrijf lion metals blijft continue naar de processen kijken en durft te investeren in verbeteringen.
32 Tweede papiersorteerlijn VLAR Papier officieel geopend Onder grote belangstelling opende Vlar Papier op 24 oktober haar tweede papiersorteerlijn in Langerbrugge bij Gent. Vlar Papier is actief in de verwerking van de papier- en kartonstroom via gemeenten en intercommunales en in het uitsorteren van de inputstromen in hoogwaardige fracties papier en karton.
en verder
voorpagina
04 Korte berichten 06 Agenda 10 Cure Afvalbeheer toegetreden tot Midwaste Milieu 12 Verslag Internationale Congres Battery Recycling 18 Stoelman Papierrecycling 100 jaar! 22 Overslagkraan vaker elektrisch 29 Ontwikkeling van NRT met Untha 32 Paling bij Nanne Fioole (65 jaar jong)
© Eisma Industrialmedia BV
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand, of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen of beslissingen die zijn gebaseerd op bedoelde informatie. Gebruikers van deze uitgave wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken om informatie te controleren. ISSN:0921-9773 www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
03_inhoud.indd 3
Liebherr LH22 mobiele overslag en recyclingmachine.
36 Recht & Regel
Wynmalen & Hausmann
39 Column Ad Lansink/FHG-nieuws
Ressenerbroek 7, 6666 MP Heteren.
40 Marktanalyse Schroot 41 Marktanalyse Non Ferro
Postbus 70, 6666 ZH Heteren. Telefoonnummer: 026-479 0 579 www.wynmalenhausmann.nl
42 Marktanalyse Oud Papier 43 Marktanalyse Textiel 46 Gebruikt toiletpapier recyclen?
3 29-10-14 11:00
Trendsetter in Demolition and Recycling Equipment
korte berichten
A KINSHOFER COMPANY A KINSHOFER COMPANY
Europa recyclet 65 miljard PET-flessen Volgens Petcore Europe werden in 2013 in Europa 65 miljard petflessen recycled. Daarmee is PET een van de kunststoffen die het meest worden hergebruikt. Volgens het bericht werd vorig jaar circa 56 procent van de in omloop zijnde petflessen voor hergebruik ingezameld. De inzamelpercentages tussen de verschillende EU-lidstaten is nog steeds enorm. Vooral in de laagscorende landen is op dit gebied nog een wereld te winnen. Maar ook in de meeste, overige landen verwacht Petcore Europe dat de inzamelen recyclingquota nog omhoog kunnen.
Demarec's product range for Demarec's range for Demolitionproduct and Recycling Equipment Demolition and Recycling Equipment
Multi-Quick Multi-Quick Processors Processors
Starre Starre Vergruizers Vergruizers
Sloop- en Sloop- en Sorteergrijpers Sorteergrijpers
Dedicated Dedicated Demolition Line Demolition Line
Schrootscharen Schrootscharen
Rail-Knipper Rail-Knipper
Materiaalorganisaties gaan als collectief verder De vijf grote materiaalorganisaties (NRK Verpakkingen, PRN, SDV, en Sklh) hebben de Stichting Materiaalorganisaties (StiM0) opgericht. Met deze overkoepelende stichting krijgt de jarenlange samenwerking van de materiaalorganisaties binnen het verpakkingsdossier een steviger fundament. Voorzitter Johan Hanegraaf: “Het oprichten van StiMo is een logische, volgende stap in onze goede samenwerking binnen het Besluit Beheer Verpakkingen en ons collectief optreden in StAV. De StiMo versterkt de positie van de materiaalorganisaties en is in het belang van een efficiënte recycling van verpakkingsmaterialen in Nederland.”
4 04-07_kb.indd 4
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
Demarec • Demolition and Recycling Equipment BV Demarec • Demolition Recycling Den Hoek 10 • 5845 EL St.and Anthonis (NL) Equipment BV Den Hoek 10 • 5845 EL St. Anthonis (NL) Tel. +31(0)485 442300 • E-mail:
[email protected] Tel. +31(0)485 442300 • E-mail:
[email protected]
www.hetnieuwesnelwisselen.nl www.hetnieuwesnelwisselen.nl
demarec.com demarec.com Trendsetter in Demolition and Recycling Equipment Trendsetter in Demolition and Recycling Equipment
29-10-14 15:06
Krimp Velen van u mogen begroeten op de vakbeurs Recycling 2014, gehouden in de Gorinchemse Evenementenhal. Altijd prettig zoveel oude bekenden de hand te kunnen schudden en even bij te kletsen. Dat bijkletsen levert overigens voor een redacteur ook altijd veel interessants op. Veel mensen die je direct kent of na enig nadenken wel kunt plaatsen. Maar ook mensen die naar je toekomen met de openingszin: “weet je nog wel wie ik ben?” Maar eerlijk gezegd is mijn geheugen op 66-jarige leeftijd nog aardig paraat. Toch gaat ook een enkele keer het laatje niet open. Het wordt dan een kwestie van enigszins camoufleren en manoeuvreren om er toch zonder teveel gezichtsverlies achter te komen. Toch waren er ook nogal wat recyclers niet op de beurs. ‘Geen tijd,’ ‘was er vorig jaar ook al’ en dat soort argumenten hoor ik dan het meest. Of dat zulke sterke argumenten zijn? De vakbeurs biedt al in één dag bezoek de mogelijkheid voor veel oriëntatie op machines en processen. En dan is er natuurlijk het contact met vakgenoten, zowel zakelijk als sociaal. Ik denk dat ook dat laatste argument een belangrijke reden is om naar de beurs te komen. Voor de rest van het jaar is er natuurlijk uw vakblad met website en bijbehorende nieuwsbrief om u op de hoogte te houden. In dat kader toch wel fijn te kunnen melden, dat Recycling Magazine Benelux (RMB) nog steeds enige groei in aantal abonnees laat zien. Daar zijn we best een beetje met gepaste Achterhoekse bescheidenheid trots op.
Sommigen maken zich ernstig zorgen over een krimpregio, anderen juichen het juist toe. De Achterhoek heeft een grote agrarische bedrijfstak en veel vaak kleinere maakindustrie, dat moet vooral zo blijven. Ook de bedrijvigheid met het Duitse achterland – wij grenzen in het hele gebied aan onze oosterburen – is economisch belangrijk. Verder zijn er grote kansen op het gebied van toerisme en recreatie en die zijn beter gediend met enige krimp en in elk geval niet nog verder bebouwen. In dat kader staan de grote nieuwe bedrijventerreinen in de West Achterhoek al ter discussie. Raken die nog wel vol, wat kost dat allemaal en verliezen we niet teveel open land en boerencultuur? Ook vermeldenswaard zijn drie recente Achterhoekse uitvindingen c.q. initiatieven. U heeft in de vorige RMB kunnen lezen over de recycling van drankenkartons, bedacht en uitgewerkt door Gerard Weernink uit Borculo. Absolute wereldprimeurs lijken de energie-innovaties van de broers Wolters uit Lichtenvoorde en van Jan Putman uit Lengel. Respectievelijk bekend onder de namen Solar Freezer en Ecobooster. Beide systemen bieden enorme kansen om met name het gasgebruik naar beneden te duwen. En niet zo’n klein beetje, er wordt gesproken over een reductie van 90 tot 100%! Schrikken voor de gasjongens. Ook Poetin schijnt hier al te zijn gesignaleerd. Wie er meer over wil weten, vindt vast wel informatie op internet. Baanbrekende innovaties, die volgens de uitvinders eigenlijk wel een beetje voor de hand lagen. Verbazend toch dat zoveel wijze koppen bij zoveel universiteiten en dergelijke dat niet kunnen bedenken en een paar ‘doeners’ wel. U hoort er zeker meer over, waarbij het al zeker is dat de ecobooster niet ergens in China of Roemenië wordt gemaakt, maar gewoon hier bij ons achter de Oude IJssel. En ene bondscoach Guus H. dan? Nooit aan moeten beginnen. Nog meer geld? Geef maar liever wat (meer) aan De Graafschap; het clubje waar je groot bent geworden. Vergeten, Guus? En krimpen we als regio, dan krimpen we. Iemand zei in onvervalst Wenters plat: “ai’j ut heite genog wasket, krump ut as vanzelf wal!”
Wie maakt
straks ons gas op?
Krimpregio
Om even bij de Achterhoek te blijven, er wordt mij nog wel eens gevraagd of daar nog wel wat gebeurt? “Vroeger schreef je er nog wel eens over, maar dat lees ik de laatste tijd niet meer. Trekt de jeugd daar weg, zo zag ik in PowNews, krimpen jullie hard?” Toch maar iets rechtzetten dan. Ik heb PowNews ook gezien en eerlijk gezegd, ik denk ook wel dat een deel van de jeugd vooral uit de kleine dorpen en het platteland wegtrekt. Maar PowNews filmt dat dan bij De DRU in Ulft, een industrieel monument dat er ook als zodanig uitziet. Daarmee bewust de suggestie wekkend dat alles hier zo ongeveer uit de negentiende eeuw stamt. Een verkeerd beeld en diezelfde DRU – voorheen een zogenaamde ‘hut’ waar het hard en zwaar werken was – is een geheel modern centrum.
BV BV
l l
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
04-07_kb.indd 5
Henk Meinen
5 29-10-14 15:06
25-27 november 2014
European Paper Week Brussel www.cepi.org/epw 2- 5 december 2014
Pollutec 2014 Lyon Frankrijk www.pollutec.com 29 en 30 december 2014
Open dagen van der Spek in Vianen www.vanderspek.nl 21-23 januari 2015
IERC 2015 ( International Electronics Recycling Congres) Salzburg Oostenrijk www.icm.ch 25- 27 maart 2015
Internationaal Automobiel Recyclingcongres Berlijn Info: www.icm.ch 23 – 25 september 2015
Internationaal congres batterijrecycling Montreux- Zwitserland Info: www.icm.ch
Zakelijke beslissers blijven print-informatie trouw Volgens DMS, Decision Makers Survey, lezen Nederlandse beslissers nog steeds bijna evenveel papieren dagbladen en tijdschriften als twee jaar geleden. Dit concludeert DMS in de meest recente editie van haar bereikonderzoek onder beslissers. Maar de beslissers raadplegen ook meer digitale media. Daardoor stijgt het zogenaamde, totale gemiddelde bereik, print en digitaal, voor deze beroepscategorie van diverse mediamerken.
Zware Copex-schaar voor Metallo-Chimique Fabrikant Codex leverde onlangs een nieuwe Reflex schrootschaar aan Metallo-Chimique voor haar vestiging in Beers (België). Deze Belgische groep is gespecialiseerd in multimetaalrecycling en het scheiden en zuiveren van non ferro’s. Hhet bedrijf zocht een mobiele machine en kwam uit bij de 900 ton schaar van Copex. De nieuwe serie Copex-scharen werd een jaar geleden door de fabrikant gelanceerd.
Vervuiling in huishoudelijk oud papier blijft toenemen Volgens een interessante factsheet van PRN is de vervuiling in oud papier uit huishoudelijke bron vorige jaar weer toegenomen. Ten opzichte van 2013 steeg die vervuiling van 4,14 procent naar 4,24 procent. Dat is gelijk aan 1.560 volle vrachtauto’s met elk 25.000 kilogram vervuiling. Opmerkelijk: bij diftar-gemeenten nam de vervuiling sterker toe namelijk van 2,7 procent in 2012 naar 5,0 procent in 2013. De meeste vervuiling komt van drankenkartons, reclamedrukwerk in plastic hoesjes en papier in plastic draagtassen. www.prn.nl
Hoewel wij de gegevens voor deze agenda uit door ons betrouwbaar geachte bronnen put ten, kunnen wij voor een onjuiste vermelding geen verantwoording aanvaarden.
6 04-07_kb.indd 6
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 15:06
korte berichten
Winnaars Jan Janssen beursactie bekend Tijdens Recycling 2014 in Gorinchem konden bezoekers van de stand van Jansen Recycling Group één van de twee Jan Janssen racefietsen winnen. Jan Janssen – de eerste Nederlander die de Tour de France won – moest het hebben van zijn ijzersterke wedstrijdmentaliteit en intelligentie. Het verloten van deze mooie fietsen paste goed bij het thema van de beursstand ’Rommel of Racefiets.’ De winnaars van de racefietsen zijn de heer Leendert de Rooij van De Rooij Metaalrecycling uit Gorinchem en de heer Frank Debacker van Recyclage Debacker uit Essen, België. Daarnaast gaat er als sponsoring een derde fiets naar Hendrik Oosting van Oosting Metaal Recycling, die voor de Stichting ALS de Mont Ventoux zal gaan beklimmen. Alle winnaars van harte gefeliciteerd!
Frank Debacker en Jansen vertegenwoordiger Cees Peet
Druk bezochte Nationale Snipperdag van Reisswolf De zevende editie van de Nationale Snipperdag was volgens de organisator een succes. Bijna 450 mensen boden bij de vier vestigingen van Reiswolf vertrouwelijke documenten ter vernietiging aan. Per kilogram ging 2 cent naar de Stichting Opkikker. Reiswolf vulde het bedrag aan tot 3.000 euro en overhandigde de cheque aan Piet Paulusma ambassadeur van de Stichting Opkikker. De stichting organiseert Opkikkerdagen voor langdurig zieke kinderen en hun families.
Novelis breidt uit in Duitsland Leendert de Rooij en Aart van Vliet(vertegenwoordiger Jansen) en dame links is Rina van Rooij, zus van Leendert
Novelis behoort naar eigen zeggen tot de grootste aluminiumproducenten ter wereld. Er werken circa 12.000 mensen en de onderneming is actief in Noord-Amerika, Europa, Azië en Zuid-Amerika. Het hoofdkantoor bevindt zich in Atlanta. In de Recycling Today berichtte het bedrijf onlangs dat het een nieuwe fabriek opent in Nachterstedt-Duitsland voor de productie van aluminium. Als input wordt vooral materiaal voor recycling ingenomen. Volgens het bedrijf zelf gaat het hierbij om het grootste aluminiumrecyclingcentrum ter wereld.
Beursstand Jansen
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
04-07_kb.indd 7
7 29-10-14 15:07
One Software-solution for the waste & recycling industry Relatie- en klantbeheer Uitgebreide tarieven & prijsafspraken Container- en voorraadopvolging Automatische planning Semi-automatische facturatie Integratie Microsoft Office Bedrijfsrapportering Eural, VAl-I-PAC, R&D, ... Wenst u meer informatie over NaviTrans Waste en de diensten van Young & Partners? Bezoek ons op Recycling 2014 Stand 197 www.navitrans.eu
[email protected] +32 (0)56 73 20 10
CL TYRES: De bandenspecialist voor de Recycling branche!
CL TYRES—Paniswijerstraat 5—3600 Genk—0032 89 753443
457
Uw partner in afval en recycling. Voor elke toepassing de geschikte machine.
De beste beslissing voor uw zaak. JCB Belgium N.V. - Tel.: +32 (0)89 69 50 50 - Email:
[email protected] - www.jcb.be JC Bamford N.V. - Tel.: +31 (0)418 654 654 - Email:
[email protected] - www.jcb.nl
21988 457 BENELUX RECYCLING AD.indd 1
24/10/2014 14:24
Detectie Radioactiviteit in schroot en af val Stratec Ser vices! Stratec Services levert poortdetectoren, kraandetectoren en handmeters. Onze fabrikanten (ThermoFisher Scientific en FLIR Radiation) zijn marktleiders op het gebied van stralingsdetectie. Wij hebben jarenlange ervaring met stralingsdetectieapparatuur en kunnen deze niet alleen leveren, maar ook op uw locatie installeren. Daarnaast verzorgen wij het onderhoud en de service op deze apparatuur. Onze apparatuur voldoet aan de Regeling detectie radioactief schroot van het Ministerie VROM en kenmerken zich door een lange levensduur en hoge betrouwbaarheid. Voor meer informatie kunt u contact met ons opnemen op 030 6369592.
Stratec Services bv
Stratec Services
Postbus 232, 3990 GA Houten Dorpsstraat 136, 3991 BZ Houten 5t'
[email protected] www.stratecservices.nl
Vernieuwend over hergebruik Recycling Magazine Benelux is hét vakblad voor de recyclingprofessional en brengt technische, actuele en praktijkgerichte informatie over recyclingstromen, Door bundeling van nieuws, achtergrondinformatie en expertise is RMB een onmisbare kennisbron voor de recyclingbranche.
Ga voor meer informatie naar www.eisma.nl of neem direct contact op 088 2944 700
MAGAZINE
Proefabonnement 3 nummers 25,-
WEBSITE
Dagelijks nieuws en achtergronden
NIEUWSBRIEF
Gratis een wekelijkse update
www.recyclingmagazine.nl
Secretaris-directeur Frans van Strijp van Cure Afvalbeheer:
“Samenwerken in Midwaste om 100 procent hergebruik waar te maken” Cure Afvalbeheer streeft naar 100 procent hergebruik van grondstoffen uit huishoudelijk afval. Het overheidsbedrijf werkt in drie gemeenten in de regio Eindhoven. Om de ambitie van circulaire economie waar te maken wil Cure kennis en ervaring delen. Dat gebeurt, door toetreding tot Midwaste Milieu, een landelijk werkende coöperatieve vereniging van afval – en reinigingsbedrijven. Jan W. Bol
I
n september 2014 trad Cure Afvalbeheer toe tot de Coöperatieve Vereniging Midwaste Milieu. De vereniging bundelt de kennis en ervaring van verschillende regionaal werkende afval- en reinigingsbedrijven, verspreid over heel Nederland. Het hoofddoelen zijn: •a fvalmanagement met een duurzaam perspectief, op basis van het principe dat afval grondstof is voor nieuwe producten en schonere energie; • kwalitatief goede bedrijfsvoering, afvalinzameling moet steeds duurzamer
tegen zo laag mogelijke maatschappelijke kosten. Kennis en ervaring delen vergroot de slagkracht van de deelnemende bedrijven. Door de krachten te bundelen is het bovendien mogelijk om grootschaliger in de markt te kunnen opereren. Cure Afvalbeheer is sinds 1 januari 2014 een volledig overheidsbedrijf, dat huishoudelijk afval inzamelt in drie grote gemeenten in oostelijk Noord-Brabant. Die gemeenten zijn Eindhoven, Valkenswaard en Geldrop-Mierlo. Met de
Frans van Strijp, secretaris-directeur van Cure Afvalbeheer: “Het halen van 100 procent hergebruik van grondstoffen uit huishoudelijk afval is onze prioriteit. Daarom leggen we de lat steeds hoger in onze manier van werken” (foto Jan W. Bol)
10 10-11_cure.indd 10
huidige methoden van verwerken van huishoudelijk afval kan ongeveer 65 procent hergebruikt worden als grondstof. Secretaris-directeur Frans van Strijp van Cure Afvalbeheer: “Onze ambitie is om in 2020 100 procent van het door ons ingezamelde afval opnieuw te kunnen gebruiken als grondstof. In dat kader zoeken we naar kennis van technieken en methoden en willen we ook graag onze ervaring met anderen delen. Midwaste is een goed platform voor die uitwisseling.”
100 procent Van Strijp vervolgt: “De lat leggen we steeds hoger om die 100 procent hergebruik te halen. Gaan we voort zoals we nu werken dan halen we misschien 75 in plaats van 65 procent. Maar dan is de rek er wel uit. “Om de circulaire economie te bevorderen is het ook nog mooi als die grondstoffen uit recycling door regionale bedrijven verwerkt worden tot nieuwe producten. En als het regionaal niet kan dan misschien wel door bedrijven in Nederland of daarbuiten. Waarbij je steeds let op de milieubalans, want transport is ook een factor. Door Midwaste kunnen we in de markt een vuist maken en goede prijzen bedingen. “Om die ambitie waar te maken zullen we moeten werken aan technieken en methoden. Volgens ons ligt de sleutel in een combinatie van optimaal scheiden aan de bron en vervolgens een goede nascheiding. Waarbij je steeds er op moet letten dat het voor mensen aan de bron, de huishoudens in ons geval, het scheiden
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 15:05
afvalbeheer
Sinds juli 2014 loopt in een Eindhovense wijk een proef met apart bewaren van PMD-afval: plastic, metalen en drinkkartons. Dit soort afval vormt een behoorlijk groot aandeel in het hedendaagse huisafval, gezien de manier van inkopen (foto Jan W. Bol)
begrijpelijk en leefbaar is. Pas dan werkt die combinatie. In een verstedelijkte omgeving met zowel laag- als hoogbouw vraagt dat om andere methoden dan in een dorp, waar meer ruimte is. Zoals in het grootste deel van Denemarken, waar ze in wel zeven fracties scheiden aan de bron. Goed scheiden aan de bron betekent ook voorkomen dat er vervuiling van de gescheiden fracties. “Het halen van die 100 procent hergebruik is de prioriteit van Cure Afvalbeheer. We zetten niet per se in op groei binnen de omvang van de regio Eindhoven, die totaal uit 21 gemeenten bestaat. Samenwerking bestaat natuurlijk wel, op onderdelen zoals de milieustraat, waar de gemeente Heeze-Leende gebruik van maakt door middel van een pasjessysteem voor de inwoners.”
PMD proef Van slim scheiden aan de bron geeft Frans van Strijp een voorbeeld: “Sinds juli van dit jaar loopt een proef in de Eindhovense wijk de Bennekel. Daar scheiden de bewoners het huishoudelijk afval in groen, PMD en restafval, naast glas en papier. PMD staat voor plastic, metaal en drankkartons. Dat PMD-afval is, mits goed gescheiden bewaard, heel goed te na te scheiden voor hergebruik. Met afvalcontainers voor PMD, groen, papier vang je al het grootste deel van het huishoudelijk afval af. Voor dat beetje restafval dat overblijft wordt geen afvalcontainer meer geleegd. Bewoners storten restafval in een ondergrondse container in de buurt. “In feite is goede scheiding van huishou-
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
10-11_cure.indd 11
delijk afval een vorm van city mining. De grondstoffen uit hergebruik vind je hier bovengronds. Gelet op de schaarste aan grondstoffen wereldwijd zijn we wel verplicht om afvalscheiding en hergebruik van grondstoffen uit afval te doen. Doen wij het als afvalbeheerbedrijf goed, dan verdienen we er ook aan, wat weer goed is voor het beheersen van de maatschappelijke kosten.”
Voorlichting Van Strijp tenslotte over voorlichting en haalbaarheid: “We analyseren regelmatig het afval dat in een huisvuilzak of container zit. Je ziet dan verschillen tussen wijken met voornamelijk laagbouw en wijken of straten met hoogbouw. Dat zal bijvoorbeeld aan samenstelling en leefwijze van het huishouden liggen. Heel veel van wat je koopt in de supermarkt is verpakt in plastic, of metaal of in geplastificeerd karton zoals zuivel en vruchtensappen. Vandaar de PMD-proef. Uit analyse is ook bekend dat in Nederland nogal wat voedsel in de afvalbak verdwijnt. Wij zijn niet bij machte om dat te veranderen. We kunnen er wel voor zorgen dat we bewust en goed met dat afval omgaan. “Om een goede bronscheiding te bewerkstelligen geven we graag voorlichting. Bijvoorbeeld aan scholen. We hebben regelmatig leerlingen op bezoek bij onze bedrijven. Voorlichting aan schoolgaande kinderen heeft ook effect op gedrag in het gezin, zo is bekend. Aan de basis moet het goed gaan, liefst laagdrempelig.” n
Cure Afvalbeheer reguleert de stromen huishoudelijk afval in drie grote gemeenten in de regio Eindhoven. In zo’n verstedelijkte omgeving met ook veel hoogbouw is afvalscheiding complexer dan in een dorp (foto Cure Afvalbeheer)
Om de kosten voor het inzamelen en verwerken van afval aanvaardbaar te houden is een uitgekiende logistiek nodig. Tegenwoordig wordt zelfs tot ’s avonds laat huishoudelijk afval opgehaald. Om het milieu te sparen is een weinig vervuilend en geluidsarm wagenpark voorwaarde. Naast vrachtwagens op aardgas, zijn er ook al die rijden op waterstof (foto Jan W. Bol)
11 29-10-14 15:05
19e Internationale Congres over Battery Recycling
Batterijen sector blijft vragen oproepen Statistieken kunnen verwarring voorkomen maar net zo goed stimuleren, verklaarde Jose Rizo van de Europese Commissie op de 19e Internationale Congres over Battery Recycling in Hamburg, Duitsland. Na zorgvuldig onderzoek van de EUrichtlijn inzake batterijen, bleek deze op het moment ‘nog meer relevant’ te zijn. Maar hij benadrukte: ‘We hebben goede gegevens en transparantie nodig.’
Kirstin Linnenkoper
D
e EU-richtlijn over batterijen ‘is niet langer een juridische kwestie, eerder een uitvoeringskwestie’, stelde Jose Rizo tijdens het jaarlijkse Internationale Batterijen Congres (ICBR). Dit toont aan dat de lidstaten ‘duidelijk gedaan hun huiswerk hebben gedaan’. Ook waren de regels nog ‘relatief up-to-date’, vertelde hij de afgevaardigden in Hamburg. ‘Het is nauwelijks een geheim dat geen enkele partij graag cijfers rapporteert. Dit geldt voor overheden, landelijke en Europese verenigingen, en het algehele bedrijfsleven,’ voegde Rizo toe. Toch is de sector genoodzaakt zich af te vragen wat de waarde is van informatie als deze ‘vergezeld gaat van vraagtekens’. Als voorbeeld noemde hij de gegevens van Eurostat over de collectie tarieven voor draagbare batterijen in 2013; hier is Zweden de overduidelijke winnaar met 65%, terwijl België op de vierde plaats met slechts 55%, zei hij. ‘En dat terwijl, de gegevens verstrekt door de industrie suggereren België is de winnaar met een inzamelingstotaal van 71% terwijl dat van Zweden slechts 46% bedraagt. Dit vertelt ons een ding: we moeten de doorstroming van informatie te verbeteren,’ concludeerde Rizo.
Bewaar trend Het gemiddelde aantal batterijen dat bij consumenten thuis te vinden (zowel gebruikte als ongebruikte batterijen), staat in Amerika op 21 per persoon per jaar in een huishouden van vier mensen, stelde Carl Smith, president van het batterijen inzamelinginitiatief Call2Recycle.
12 12-13_batterijcongres.indd 12
Als België in beeld komt, ligt dit gemiddelde nog hoger – en stijgt bovendien. ‘Het zogenaamde “hamsteren” door Belgische huishoudens heeft de teller op 115 batterijen gebracht in 2012. Dit tegenover enkel 107 batterijen per huishouden in 2010,’ vertelde Peter Coonen, algemeen directeur van Bebat. Een bemoedigende statistiek is dat ‘slechts 13%’ van de draagbare batterijen in het huishoudelijk afval belanden, verklaarde hij. Wetende dat de ‘bewaar trend’ zich in de toekomst hoogstwaarschijnlijk zal voortzetten, zette Bebat een extra researchproject op om erachter te komen of de EU doelstelling voor het inzamelen van batterijen überhaupt wel realistisch is. ‘We hebben kritisch gekeken naar de levenscyclus van verschillende types batterijen. De steekproef besloeg 30 000 batterijen met een totaal gewicht van 3,9 ton. Ons team was in staat om de productie datum terug te vinden voor 17 000 batterijen,’ zei Coonen. Dit leverde op zijn beurt een goede inschatting op van hoe lang het gemiddeld duurt voor een batterij weggegooid wordt. Het bleek dat alkalinebatterijen gemiddeld 5,6 jaar bewaard bleven, terwijl het minstens acht jaar zou duren voordat 80% van deze ingezameld kunnen worden door Belgische partijen. De cijfers voor lithiumbatterijen gaven aan dat ze ruim 10 jaar op de plank bleven liggen, en voor nikkel-cadmium batterijen was dit zelfs meer dan 15 jaar.
gaan de mensen er altijd vanuit: “Nou, iemand zal wel hebben een fout gemaakt” maar in werkelijkheid zien we dat elke speler in de keten precies heeft gehandeld volgens de wet,’ sprak Katrin Beisswenger van het Duitse bedrijf 1cc Compliance Consulting. ‘Hoe komt het dan dat er nog steeds dingen fout gaan? De incidenten zijn eigenlijk niet zo verwonderlijk, omdat geen van de wettelijke eisen in de EU-richtlijn direct ingaan op de veiligheidsproblematiek,’ benadrukte ze. Ondanks de overvloed aan doelen en normen die er zijn, zijn zorgen wat betreft veiligheid niet onderworpen aan de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid. Beisswenger noemt het een ‘gat in de wetgeving’, een dat bestond tijdens het
‘Gat’ in de wetgeving Een andere trend betreft het gevaarlijke karakter van batterijen, voornamelijk lithium batterijen. ‘In het geval van een brand,
Peter Coonen
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:01
batterijen
Rechts op de foto Katrin Beisswenger
batterijen congres van vorig jaar in Dubrovnik, en dat tot de dag van vandaag niet gedicht is. Haar prognose is dat de situatie er volgend jaar niet veel beter voor staat. ‘Bovendien kost het dan nog tijd om de wetgeving te handhaven.’
Per risicoklasse Michael Green van het Britse bedrijf G&P Batteries kan helaas mee vertellen over de enorme schade die batterijen aan kunnen richten. ‘Opbouw van voornamelijk lithium-ion accu’s veroorzaakten bij ons dit jaar al twee branden in slechts drie weken,’ klaagde hij. ‘Het eerste incident vond plaats in januari, waarin we 100 bakken van ingezamelde batterijen verloren. In februari, hadden we minder geluk en raakte ons pand ernstig beschadigd. Het frustrerende is, we waren er zeker van dat we alles in het werk hadden gesteld om een brand te voorkomen,’ zei Green. Tegenwoordig classificeert G&P de batterijen niet meer volgens type, maar op basis van risico. In dit geval, zet het team de batterijen apart per ‘laag’ risico (bevat minder dan 5% lithium), ‘gemiddeld’ risico (bevat tot 5% lithium) of ‘hoog’ risico (bevat meer dan 5% lithium). ‘Deze voorzorgsmaatregel gaat boven en voorbij aan wat wettelijk verplicht is, maar we hebben onze les wel geleerd,’ stelde Green. Deze maatregel wordt ook wel de ‘douane inspectie’ genoemd. ‘Indien we ontdekken dat de lading hoge risico batterijen bevat, treden we binnen 24 uur op. Deze zetten we dan apart in een speciaal daarvoor gebouwde noodopslagruimte, terwijl we ervoor waken dat er niet teveel lithium-ion batterijen op onze locatie ge-
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
12-13_batterijcongres.indd 13
parkeerd staan,’ vertelde Green in Hamburg.
In de vuurlinie Met 26 jaar ervaring als brandweerman, heeft Kurt Vollmacher met eigen ogen vele branden van dichtbij gezien. Een incident dat hij nog steeds moeilijk van zich af kan schudden is een desastreuze brand nadat een elektrisch voertuig van Tesla in de vangrail belandde. Naar zijn mening is het dan ook uiterst belangrijk dat fabrikanten van auto’s en batterijen een partnerschap aangaan. ‘Helaas heb ik gemerkt dat het zeldzaam is dat ze dezelfde taal spreken,’ stelde Vollmacher. Het beste advies zou zijn om samen te werken aan de noodzakelijke symbolen en handleidingen, voegde hij toe. Daarnaast kondigde Vollmacher een in zijn ogen ‘veelbelovende ontwikkeling’ aan. ‘Renault heeft ingezien dat de metalen behuizing van een auto batterij voorkomt dat wij de brand kunnen blussen – het water gaat er immers niet
doorheen. De fabrikant heeft nu een variant ontworpen met een plastic klepje dat zal smelten bij hoge temperaturen,’ legde de brandweerman uit. Vollmacher prees dit als een oproep tot actie voor andere fabrikanten.
‘Vloeibaar zand’ Een andere innovatieve ontdekking stamt van Nederlandse bodem. De ondernemer Johan van Peperzeel was geïnspireerd door een bewezen methode, namelijk zand. Zijn antwoord op de veiligheidsproblematiek is dan ook ‘vloeibaar zand’. Wetenschappelijk staat dit bekend als natriumsilicaat en draagt nu de merknaam Li-Si. Deze stof dient om water te vervangen in brandblussers indien men in de werkplaats, in het verkeer of waar dan ook geconfronteerd wordt met vlammende batterijen. Recente testen in samenwerking met de Amsterdamse brandweerbrigade en auto recycling voorloper ARN heeft reeds aangetoond dat er ‘uitstekende’ resultaten te behalen zijn met Li-Si. n
13 29-10-14 11:01
Uw accu’s, batterijen, non-ferro metalen en andere residuen in vertrouwde handen
Van Peperzeel helpt u graag uw restproducten op waarde te schatten. Bel vandaag nog voor uw eigen accu palletbox met 0320 – 401 400. James Wattlaan 6 8218 MB Lelystad T F
+31 (0)320 - 401 400 +31 (0)320 - 401 409
E I
[email protected] www.peperzeel.nl
Van Peperzeel Uw winst, onze expertise
Metaalhandel Autodemontage kraan-/containerservice • Landelijk erkende inzamelaar van afvalstoffen (VROM) VIHB nr.: ZH504205VIHB • Provinciaal vergund metaalhandelaar en autodemontagebedrijf • Voor al uw metaal- of auto-gerelateerde afvalstoffen, particulier of bedrijfmatig, bieden wij een passende verwerking • ook materialen als kabel, draad en accu’s worden op milieu verantwoordewijze verwerkt
Uitenhagestraat 35 2571 VV Den Haag • Postbus BJ Den Haag Uitenhagestraat 3 2571 VV DenHaag • Postbus 71794 71794 2507 BJ2507 Denhaag 070 36 36 03 03 306 306Fax. Fax.070 07034 3461 61636 636• •www.wilkohaag.nl www.wilkohaag.nl •
[email protected] Tel.: 070 •
[email protected]
VAN DE WEIJER
DROGERIJ
Gespecialiseerd in het
Niton Alloy Analyzers
? ? ? ?
#)5,33+()453(8'7-9-7)7>%00)562)067)%2%0<6)7-.( %&35%735-81/:%0-7)-7%2%0<6)6-26)'32()6 3&8867)2&)7538:&%%5>673*)264%7:%7)5(-',7 5)'-)=)',)1-6',)%2%0<6)9%264335737 3/+0!-=32()5)643)0-2+3*9%'881
verwerken, scheiden en drogen
van diverse producten Zowel inname als loonopdrachten. Industrieterrein Panningen 125 5981 NC Panningen ( Venlo ) Tel: 0031-(0)77-820 02 06
[email protected] – www.vdwdrogerij.nl
#335-2*351%7-) #335-2*351%7-)3*))295-.&0-.9)2()()132675%7-) $"2%0<7-'%0# )2%8:)+
")0 1%-06%0)6;7%'20 :::7,)513'312-732 _Van Zandwijk:basis adds RMB 2009 17-03-10 16:00 Pagina 1
:LMYHUNRSHQRRNJHEUXLNWH1LWRQ¶V
Recyclen is een vak apart. Dat weten wij als geen ander. Onze transportproducten en onze transportoplossingen zijn altijd gericht op snellere en betere belading. Voorbeelden? De HTS Van Hool 40ft en onze ISO trailers hebben gezorgd voor een evolutie binnen het recyclingvervoer. Efficiënt, technisch hoogwaardig en een laag eigen gewicht zijn onze sleutelwoorden.
Effectieve transportoplossingen voor de recycling sector Uilecotenweg 47 - 5324 JT Ammerzoden Toldijk 21 - 7901 TA Hoogeveen Tel: 073 5997281 –
[email protected] – www.van-zandwijk.nl Leverancier van de Van Hool-opleggers en containeraanhangwagens. Met de Verti 40 ft laadt u elke 40 ft container verticaal. Tel: 0528 750200 –
[email protected] – www.htshoogeveen.nl Producent en kenniscentrum van innovatieve containersystemen voor alle vormen van transport. Tel: 073 5991832 –
[email protected] – www.dejonghs.nl Leverancier en betrouwbare servicepartner van elk containersysteem, containeraanhangwagen en ISO systeem. Servicedienst op zaterdagochtend aanwezig.
Brabantse joint venture in Veldhoven
Liquisort Baetsen dienstverlener effectieve en rendabele non-ferroscheiding Zowel de Baetsen-Groep als de Bakker Magnetics Groep hebben hun wortels in de regio Eindhoven. Beide Brabantse familiebedrijven kennen elkaar sinds 2007 toen Bakker Magnetics diverse non-ferro en magneetscheiders leverde aan Baetsen voor de toen in gebruik genomen lijn voor houtrecycling. Maar tot een verdere echte samenwerking was het nog niet gekomen. Tot voor kort. Na een partijtje golf werd het idee gelanceerd voor een samenwerking tussen het recyclingbedrijf Baetsen en de machine- bouwer Liquisort, onderdeel van Bakker Magnetics. Die samenwerking kreeg eind augustus in de vorm van een joint venture haar beslag, onder de naam: Liquisort Baetsen BV. Henk Meinen
Baetsen: duurzame verbreding Hans van Roosmalen – algemeen directeur bij Baetsen – is er duidelijk over: “Het terugwinnen van grondstoffen uit afval is al jarenlang onze missie. Daarbij staan wij altijd open voor duurzame innovatie. Dus toen Charles Smeeman van Liquisort op de golfbaan met het idee van non-ferroscheiding kwam, waren wij direct geïnteresseerd. Niet alleen biedt non-ferroscheiding een prachtige verbreding van ons dienstenpakket, het biedt ons ook mooie kansen om een nieuwe markt te betreden. Dat is altijd interessant, maar zeker in deze tijden waarin sectoren zoals de bouw – een belangrijke branche voor Baetsen – nog herstellende zijn. En dat we daarbij ook nog buren zijn is eigenlijk toeval, hoewel het ondanks alle moderne communicatietechnieken toch ook wel handig is, wanneer je zo bij elkaar kunt binnenlopen. Bovendien is er ook een sterke match wat betreft bedrijfscultuur en mentaliteit.”
Liquisort: groei internationaal, maar ook in Nederland In eerdere edities van uw vakblad RMB hebben wij inhoudelijk uitgebreid aandacht besteed aan de revolutionaire en gepatenteerde ‘Magnetische Dichtheid Scheiding’ technologie van Liquisort. Mocht u dat artikel alsnog willen lezen, laat het ons even weten. Liquisort won met deze wereldprimeur destijds – in 2010 – de eerste Recycling Innovatie Award. Een mooi moment om nu vier jaar later Charles Smeeman – Director Liquisort – eens te vragen hoe het daarna is
16 16-17_baetsenliquisort.indd 16
Directie Liquisort/Baetsen: links Hans van Roosmalen, rechts Charles Smeeman
gegaan. Charles: “De liquisorttechnologie is vooral ook ontwikkeld om op de internationale non-ferromarkten uit te rollen. De techniek is immers universeel toepasbaar. Zoiets is echter gemakkelijker gezegd dan gedaan. Zoals vrijwel altijd geldt
ook hier weer het principe van: ploegen, zaaien en dan oogsten. Ik heb wel eens het gevoel, dat ik de afgelopen jaren meer tijd in vliegtuigen en hotels heb doorgebracht dan dat ik gewoon thuis of op kantoor was. Maar die inspanningen waren
Charles Smeeman:
“Ook groeien in onze thuismarkt”
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 15:08
scheidingstechniek
Rendabel scheiden non-ferrodeeltjes tot 25 millimeter
gelukkig niet voor niets. Het gaat nu erg goed met Liquisort en we leveren internationaal veel systemen met vaak een licentieovereenkomst.” Hoeveel systemen en waar ze staan krijg ik niet losgepeuterd. “We hebben daar strikte afspraken over gemaakt en daar houd ik mij aan,” aldus de directeur. Hij vervolgt: “Maar Nederland is natuurlijk onze thuismarkt en ook daar willen we groeien. Ook voor ons gold na het golfpartijtje dat dit een ideale samenwerking kon worden. Soms zijn de dingen zo dichtbij, dat je ze kennelijk snel over het hoofd ziet. We zijn nogal geneigd om helemaal naar de horizon te kijken.”
In productie vanaf 1 oktober Na een testperiode waarin de resultaten al meteen boven verwachting waren, draait de fabriek in Veldhoven sinds oktober al volop. Het input- materiaal komt daarbij onder meer van autoshredders, verbrandingsovens, elektronicaverwerking en welvaartschroot. Hans van Roosmalen: “Je moet ons daarbij vooral zien als dienstverlener, wij verwerken voornamelijk materiaal in opdracht van derden. Die betalen ons natuurlijk voor die verwerking en we krijgen een klein percentage mee van de omzet verkregen uit het gescheiden materiaal. Doordat wij uiterst
Inputmateriaal
efficiënt en effectief scheiden is er sprake van een behoorlijke meeropbrengst voor onze klanten. De ‘Magnetische Dichtheid Scheiding’ van Liquisort is specifiek ontwikkeld voor het scheiden van deeltjes van 1 tot 25 millimeter. En daar zit dan ook een flinke extra winst in voor de opdrachtgever. Verder uitsorteren gebeurt
zo nodig op andere machines van Bakker Magnetics, die ook hier zijn opgesteld.” De productietarget bij Liquisort Baetsen is voorlopig gesteld op een verwerking van 20.000 ton materiaal per jaar. Hoewel ik de liquisorttechniek eerder in werking heb gezien, is een rondgang door de fabriek toch altijd weer indrukwekkend. n
Hans van Roosmalen:
“Wij zijn vooral dienstverlener”
MDS in processing met als resultaat perfect gescheiden, marge dragende output
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
16-17_baetsenliquisort.indd 17
17 29-10-14 15:08
Predicaat hofleverancier toegekend door de Koning
Stoelman Papierrecycling 100 jaar! In de maand september van dit jaar vierde Stoelman Papierrecycling zijn honderd jarig bestaan. Men wilde dit niet alleen met de familie, de medewerkers, maar zeker ook met de vele binnen- en buitenlandse relaties vieren. De directie is buitengewoon trots en erkentelijk dat men met zoveel relaties zulke langdurige contacten mag onderhouden. Wim Grift
18 18-20_mbstoelman.indd 18
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:02
mens & bedrijf
Oprichter In september 1914 startte W.J. Stoelman met een handkar zijn bedrijf in Haarlem en kocht bij vele grafische bedrijven die Haarlem in die tijd rijk was, de drukkerij afvallen op. Haarlem was min of meer de grafische hoofdstad van ons land (boekdrukkunst, Laurens Janszoon Coster) en daardoor nam de productie en de kennis van vele soorten papier snel toe. Vooral de houtvrije soorten papier waren voor de papierindustrie al een belangrijke grondstof. Hard werken, continue klaar staan voor je klanten en een betrouwbare afnemer zijn waren al belangrijke eigenschappen om het bedrijf een degelijke uitstraling te geven. Willem Stoelman zou zijn bedrijf meer dan 50 jaar leiden.
Tweede generatie Willem Stoelman had drie zonen die alle drie een functie in het bedrijf kregen. Henk ging zich voor de aankoop van de papiersoorten inzetten, broer Wim richtte zich op de verkoop en broer Loek nam de productie in Haarlem voor zijn rekening. Een goede invulling zo zou later blijken, het bracht het bedrijf in het juiste spoor. Na de oorlog ontstond er een grote vraag naar grondstoffen. Het Marshall plan gaf met name de Duitse papierindustrie een enorme push. Vezels om papier te kunnen produceren waren erg gevraagd en via een bevriend handelskantoor in Rotterdam kreeg Stoelman contact met Europese papierfabrikanten. Een Volkswagen Kever werd aangekocht en Wim Stoelman pakte z’n koffer, zijn papiermonsters en vertrok op zakenreis naar Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk. Die zakenreizen van hem waren erg bekend en Wim heeft dat vele jaren volgehouden. Zondagmiddag ging hij vaak met zijn kinderen naar kantoor. Zij konden daar spelen, terwijl hij alle benodigde monsters kon samenstellen die de klanten graag tijdens zijn bezoek onder ogen kregen om te zien of ze de aangeboden kwaliteit als grondstof konden inzetten.
kwamen vele handelaren en kopers tezamen. Ook werden natuurlijk de oud-papierbedrijven in ons land bezocht, maar al gauw werden ook de Belgische bedrijven bezocht. Woensdag was vooral zijn vaste dag om naar onze zuiderburen af te reizen. Als je pech had zo’n dag ook naar België te gaan, hoorde je overal dat Henk Stoelman was geweest. Alle nieuwtjes waren uitgewisseld en de meeste gevraagde soorten waren weggekocht. In die jaren waren er vele gevestigde oudpapier bedrijven in België, die vele interessante betere soorten oud papier aan te bieden hadden. Al snel nam Henk het besluit Franse les te nemen om met de Franstalige handelaren ook zaken te kunnen doen en de Franse markt te kunnen bewerken. Trouw nam Henk les bij zijn Franse leraar Alfred, de tweede voornaam van de huidige directeur, een mooi eerbetoon. Stoelman Papierrecycling is sinds lange tijd zowel afnemer als leverancier in de Franse markt. Broer Loek zorgde voor de uitvoering want je kan “onderweg” nog zoveel zaken doen, het moet vanuit het thuisfront toch allemaal kloppen. Gemaakte afspraken moeten worden nagekomen, kwaliteiten moeten overeenstem-
men en natuurlijk dient het transport op het juiste tijdstip te worden uitgevoerd. De broers hebben nog lang na hun pensionering doorgewerkt. Duidelijk moge zijn dat deze broers Stoelman het degelijk fundament voor het huidige bedrijf en de bedrijfsvoering hebben gelegd.
Derde generatie Na zijn dienstplicht bij het Korps Commandotroepen in Roosendaal komt in 1982 Henri Stoelman in het bedrijf. Zijn ideaal was en is de export zoveel mogelijk te stimuleren, maar in plaats daarvan kon hij achter de Lindemann pers, zijn vrachtwagen rijbewijs halen, en met de heftruck wagens lossen en laden. Na een paar jaar had hij het gezien en vertrok. Henri werd gevraagd de export naar Zuid Europa voor een fabrikant van elektrostatische luchtfilters op te zetten en werd daar na twee jaar verkoopdirecteur. In die jaren komt hij regelmatig met vrienden met vakantie in Toscana in Italië, speciaal in de badplaats Forte dei Marmi, en daar leert hij zijn vrouw Anna kennen. Haar ouders bezitten daar een strandtent. Regelmatig
Broer Henk, de vader van de huidige directeur, bezocht met grote regelmaat de beurzen in Brussel en Amsterdam. Daar
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
18-20_mbstoelman.indd 19
19 29-10-14 11:03
mens & bedrijf
zoekt hij haar na de vakantie op en probeert die bezoekjes met zakenreizen te combineren. Anna is 100% Italiaans, maar geboren in Schotland. Zij studeert Frans en Engels aan de universiteit van Trieste, Italië, en is slechts tweemaal in Nederland geweest als Henri haar vraagt met hem te trouwen, wat ook in 1990 gebeurt. Vervolgens krijgt Henri de vraag van zijn vader en ooms of hij terug wil komen en verkoopdirecteur wil worden. Deze gesprekken leiden uiteindelijk tot overname van het familiebedrijf door Henri. In die jaren moeten er keuzes worden gemaakt, veel oud-papierbedrijven investeren in grote moderne sorteerinstallaties om gemeentelijke huishoudelijke inzamelingen te kunnen verwerken tot ontinktingspapier en strijden bij de gemeenten tegen hoge prijzen om deze gegund te krijgen. Andere collega’s kiezen voor investeringen rond de archiefvernietiging.
Specialisatie Zo niet Stoelman Papierrecycling. Zij trachten een andere activiteit verder te ontwikkelen. Door de vele contacten met de drukkerijen en papierfabrieken, beschikken ze regelmatig over restantpartijen rollen, die ze bij de drukkers opkopen. Zogenaamde “stocklots” en die markt, of liever gezegd die specialisatie, wordt uiterst serieus genomen en het blijft niet bij toevallige partijen. Men gaat op zoek. Niet alleen bij de grafische industrie, maar ook de papierindustrie worden restantpartijen, of partijen die niet helemaal aan de kwaliteiteisen voldoen, opgekocht. Men blijft niet alleen in Europa, maar bezoekt ook regelmatig de Verenigde Staten. Zo ontstonden relaties die Stoelman continue partijen sulfaatkarton, houtvrij wit gestreken, ongestreken wit en machine coated papier kunnen leveren. Tegenwoordig koopt Stoelman in heel Europa en de Verenigde staten oud en nieuw papier in. Het bedrijf past zich helemaal aan die ontwikkeling aan. In een reusachtige ‘De Breuk rollen snijmachine’, een guillotine, met lengte van 3,75 meter en een maximale diameter van 1,80 meter wordt geïnvesteerd. Er zijn papierfabrieken die hun rollen gesneden willen hebben en verwerkt tot oud papier, maar ook de rollen die niet geschikt zijn voor hergebruik
20 18-20_mbstoelman.indd 20
worden op deze machine kapotgesneden. Wat gesneden is wordt in balen geperst en aan de papierindustrie geleverd. Ook schadepartijen cellulose (vroeger heette dat averij partijen) worden zeer regelmatig aangekocht en ook cellulose verpakkingen zijn vaste kwaliteiten.
Verkoop Dit is eigenlijk een bijzondere tak van sport binnen de recyclingbranche. In tal van landen heeft men getracht de verkoop van deze papiersoorten te ontwikkelen en met name in Azië, Noord Afrika en in het Midden Oosten heeft men tal van klanten en zijn er relaties die regelmatig naar Haarlem bellen om te vragen of er wat beschikbaar is. Zo ja, dan vliegt men naar Haarlem. Schiphol is tenslotte vlakbij en via de Rotterdamse haven zijn de containers met rollen snel naar de klant. Zo kan het gebeuren dat u in Egypte op vakantie bent, daar een Egyptisch fastfoodketen bezoekt en het papier op uw dienblad van Stoelman afkomstig is. Omgekeerd is Henri Stoelman vanuit Haarlem snel bij zijn relatie indien dit gewenst is. Met vele afnemers doet men al jaren zaken, weet men wat men krijgt en is ook het vertrouwen in het bedrijf duidelijk aanwezig. De vrouw van Henri, Anna, is de controller en let zorgvuldig op de betalingen. Het is niet zo eenvoudig dat men zo maar even een partij rollen in een container verscheept. Stoelman heeft zich echter in de afgelo-
pen jaren kunnen profileren als een betrouwbare afnemer maar ook leverancier van deze producten.
De toekomst De afnemers in al die exportlanden hebben nog voldoende potentie. Men kijkt nog steeds uit naar nieuwe afnemers en alle 12 vaste medewerkers van het bedrijf werken met plezier en enthousiasme voor de onderneming. Anna en Henri hebben drie kinderen. Julia van 22, Alexander van 20 en Laurens van 12 jaar. De beide oudsten studeren, de jongste is maar wat trots op het bedrijf van zijn ouders en beseft dat honderd jaar al héél oud is! In de hal van het bedrijf hangt een mooie plaquette aan de muur. Aangeboden aan de heer W.J Stoelman door het personeel toen het bedrijf in 1954 veertig jaar bestond. Aan de andere wand hangt een groot kunstwerk met een collage van krantenknipsels en een prachtig portret van Henri, geschilderd door Vera Michel, de vrouw van Rob Michel. Het is jammer dat alle drie broers Henk, Wim en Loek dit geweldige jubileum niet mee mogen maken, Stoelman Papierrecycling al ´100 years partners in paper´ 1914-2014. Het predicaat Hofleverancier is inmiddels verstrekt en een dikke felicitatie waard! n
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:03
Actie is reactie Products4Engineers biedt het grootste aanbod technische componenten, producten en machines in Nederland. Products4Engineers brengt engineers (die producten zoeken) met leveranciers van producten (de aanbieders) in contact.
M E T A A L R E C Y C L I N G B . V. S C H R O O T E N N O N F E R R O M E TA L E N C O N TA I N E R V E R V O E R
MAgAzine Gratis
Website
Dagelijks nieuws en achtergronden
nieuWsbrief
Gratis een wekelijkse update Ga voor meer informatie naar www.eisma.nl of neem direct contact op 088 2944 700
www.products4engineers.nl
Beitel 74 | 6422 PB Heerlen | Tel 045-5422025 | E-mail
[email protected]
L.R. Beijnenlaan 8, 6971 LE Brummen Tel: (0575) 561208, Fax: (0575) 561250 E-mail:
[email protected]
WEEGBRUGGEN & WEEGPLATEAU’S
www.weegbruggen.nl
Mobiele overslagkranen zuiniger door aangepast motorgedrag en hybride techniek
Overslagkraan steeds vaker elektrisch In de ontwikkeling van overslagmachines is veel gaande. Iedere bekende producent van bouwmachines heeft de laatste twee jaar wel een nieuwe of verbeterde machine op de markt gebracht, waarbij vooral de aanduiding ‘hybride’ naar voren wordt gebracht. Welke andere trends zijn er nog te onderkennen en wat is het nut voor de gebruiker?
Ing. Wil H.J. Wijnands
Een elektrisch aangedreven Terex Fuchs RHL XL-Track 880 met grote kabeltrommel en op rupsbanden voor semi-mobiel bedrijf
O
m die trends na te gaan hebben we de bekende leveranciers een aantal vragen voorgelegd. Zelf had de redactie de idee, dat er een trend naar kleinere machines gaande zou zijn, getuige de recente introductie van een machine met een eigen gewicht van rond de 15 ton, de MHL250E, door Terex Fuchs.
22 22-23-24-25-26_overslagkranen.indd 22
De anderen beginnen pas rond de 20 à 22 ton eigen gewicht. Die trend lijkt niet aanwezig te zijn. Paul Helmink van Kuiken verwacht bijvoorbeeld niet dat hun leverancier Sennebogen een lichtere machine dan de 818M (een 22 tons machine) op de markt zal brengen. De vraag van de klant is er niet, terwijl ook zijn collega’s uit andere delen van de wereld niet en-
thousiast worden van een (nog) kleinere machine. De vraag kan ook anders worden geïnterpreteerd: een trend naar kleinere machines kan ook betekenen dat er meer kleinere dan grotere machines worden gerespectievelijk verkocht. En dat zou natuurlijk wel het geval kunnen zijn. Want het voordeel van die ‘kleinere’ machine
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:04
overslagkranen
E-Crane
tot 50 ton eigen gewicht is duidelijk: dat zijn machines die nog net op een dieplader kunnen zonder dat daar een aparte transportvergunning voor nodig is. Qua mobiliteit zal een dergelijke machine het dus beter doen dan een grote en zware machine die speciaal transport vereist. En dat is wellicht wel aan de gang, getuige het feit dat Kuiken voor het eerst in het bestaan de Sennebogen 835 op voorraad heeft gezet.
Meer elektrisch Wat wel gaande is, en dat onderschrijven de meeste leveranciers, is een beweging richting elektrisch (elektro-hydraulisch) aangedreven machines. Peter Voolstra van Van der Spek liet weten, dat de productie van elektrische overslagmachines elk jaar toeneemt en Helmink geeft aan, dat momenteel ongeveer 35% van de verkopen elektrische machines betreft. Volgens Voolstra komen deze machines op steeds meer locaties tot hun recht. De beperking die de stroomkabel oplegt wordt dan voor lief genomen omdat de kostenvoordelen groot zijn. Volgens hem is ook duidelijk, dat er een trend is om ook de kleinere modellen elektrisch uit te voeren als het werk en de omgeving dat toelaten. Hoewel de elektrische machine met de kabel – meestal via een kabelhaspel – vastzit aan een vast aansluitpunt, hoeft de machine niet echt statisch te zijn. Hij kan heen en weer bewegen – railgebonden in een rechte lijn, zelfs over grote afstanden van 200 meter naar beide zijden van het aansluitpunt – en op rups of wielen zelfs iets van de rechte lijn afwijken. Feit blijft natuurlijk wel, dat de elektrisch aangedreven machine, vanwege het statische aansluitpunt, minder mobiel is dan een dieselaangedreven machine. De vraag die de gebruiker zich dus moet stellen is: heb ik die hoge mobiliteit wel nodig? En als het antwoord op die vraag ontkennend is, is een overgang naar een elektrische machine feitelijk alleen maar een positieve. Neem als voorbeeld een
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
22-23-24-25-26_overslagkranen.indd 23
E-Crane levert al decennialang evenwichts- of balanskranen, en ze zijn allemaal elektrisch aangedreven. Door de zwaartekracht intelligent te benutten en ervoor te zorgen dat de machine altijd in balans is, is er verhoudingsgewijze weinig vermogen nodig om te hijsen. Een elektrische E-Crane balanskraan voor overslag met groot Hierdoor kan er met bereik een relatief kleine elektromotor worden gewerkt. Bovendien is door het evenwichtsprincipe de lastcapaciteit over het hele bereik hoog en niet alleen op korte afstanden. Vaak zijn de machines railgebonden, maar ook mobiele kranen zijn leverbaar, waarbij de kraan dan is voorzien van een generatorset met dieselaandrijving. Veelal wordt volgens E-Crane dan tevens gekozen voor een vaste aansluiting op het elektriciteitsnet zodat men de keuze heeft volledig elektrisch te werken. Elektrische machines werken als met een laag geluidsniveau, maar om nog stiller te zijn, biedt men ook ‘super-silenced’ uitvoeringen aan. Diagnose en ‘troubleshooting’ op afstand wordt al meer dan tien jaar toegepast door E-Crane, waarbij de klant de vrije keuze heeft of hij al dan niet gebruik wil maken van de functionaliteit geboden door het aangeboden ‘Remote Access System.’ Met een ‘O-Line Support’-service abonnement kan 24 uur per dag en 7 dagen in de week ondersteuning worden geboden, en dit wereldwijd. www.e-crane.com
De Sennebogen 835 E met kabeltrommel, eveneens voor semi-mobiel bedrijf
23 29-10-14 11:04
overslagmachine die op de kade staat en daar continu een bunker moet vullen of een machine die uitsluitend wordt gebruikt om een shredder van materiaal te voorzien. Feitelijk staat de machine vast op zijn plaats, dus waarom een mobiele kraan nemen? Het plaatsen van een elektrisch aangedreven kraan in plaats van een mobiele machine heeft legio voordelen, of zoals Helmink het verwoord: elk uur dat je niet overschakelt op elektrisch gooi je veel geld over de balk. Om de voordelen even op een rij te zetten:
1. De operationele kosten gaan drastisch omlaag. Op basis van de huidige dieselprijzen bespaar je al snel 50%, want niet alleen de kosten van diesel vervallen, maar ook de opslag van diesel, de tijd die nodig is om heen en weer te rijden naar het vulpunt en het vullen van de tank. 2. Geen dieselmotor betekent ook geen problemen met de uitstoot en de regels die daaraan verbonden zijn (Tier/Stage IIIA tot en met Tier 4 Final), geen Adblue, geen roetfilter. Het milieu is erbij gebaat, want er is geen CO2-uitstoot meer (anders dan die bij de opwekking
Liebherr Een onderdeel van Liebherr is de groep Material Handling machines, waartoe ook de nieuwe LH 40 en LH 60 behoren in zowel mobiele als rupsuitvoering. Die kennen we al, want het zijn de machines met ERC en ook het LPE (Liebherr Power Efficiency) systeem. Vooral de combinatie van beide systemen zorgt voor een behoorlijke brandstofbesparing en efficiencyverbetering. Voor elektrische machines is de klant aangewezen op de speciale EP/ER 900-serie, allemaal op rupsbanden. Nieuw is de R924 C graafmachine uit de grondverzetsector die werd omgebouwd voor bedrijf in overslagstations en op recyclingwerven. De machine is aangepast en voorzien van extra beplating die speciaal is ontworpen voor de bescherming van belangrijke machinedelen, zoals het onderstel, de hydraulische cilinders en de cabine. De machine wordt standaard geleverd met filters om de motorolie en de cabine schoon te houden. De motor heeft verder een omkeerbare waaier voor de radiator om vuil weg te blazen, zodat een efficiënte koeling gewaarborgd is. De 25 tons machine heeft een 115 kW dieselmotor met roetfilter en actieve regeneratie van de uitlaatgassen, zodat wordt voldaan aan de Tier 4i/Stage IIIB emissiegrenswaarden. De machine heeft verder de bekende graaftechnologie van Liebherr voor gelijkmatig en snel bedrijf. Een achteruitkijkcamera is geïntegreerd in het contragewicht en zorgt voor extra veiligheid tijdens bedrijf. www.wynmalenenhausmann.nl | www.liebherr.com Een aangepaste Liebherr graafmachine R924, speciaal voor recyclingwerven
24 22-23-24-25-26_overslagkranen.indd 24
van de stroom ontstaat). Bovendien is de machine veel stiller, dus veel minder problemen met geluid naar de omgeving toe. 3. Het onderhoudsinterval van de machine gaat van 500 uur voor dieselmachines naar 1000 uur voor elektrische machines. Minder onderdelen: geen Vsnaren, geen brandstoffilters, geen oliefilters, geen luchtfilters behalve voor de airco. Ergo, de onderhoudskosten gaan drastisch omlaag. 4. De machine wordt niet langzamer, gaat langer mee, maakt meer draaiuren vóór een onderhoudsbeurt, en werkt gewoon 8 uur per shift zonder noemenswaardige onderbreking. 5. Stroom kan vanuit allerlei punten worden toegevoerd, dus de machine kan op wielen of rups staan, maar ook opgehangen worden aan bijvoorbeeld een kraanbaan. Nadeel blijft de mindere mobiliteit, en dus zullen in de toekomst nog steeds dieselaangedreven machines nodig zijn.
Hybride techniek Met de constatering dat er altijd machines met dieselmotor zullen blijven, is de vraag gewettigd of er een trend zal zijn of komen naar gebruik van machines met een hybride aandrijving. Allereerst zal een beter begrip van ‘hybride’ bij overslagmachines respectievelijk graafmachines nodig zijn. In feite is de enige doelstelling bij hybride machines om energie te besparen of terug te winnen op plaatsen waar dat mogelijk is. Een machine die zijn energie alleen moet halen uit een batterypack zal nog wel enige tijd op zich laten wachten. Bij de graafmachines die momenteel als hybride worden aangeduid is alleen de aandrijving van de zwenkbeweging als zodanig uitgevoerd. Voorbeelden zijn de nieuwe HB215LC-2 van Komatsu, die al sinds 2008 hybride graafmachines op de markt brengt, en de nieuwe hybride graafmachine van Hitachi, de ZH210LC-5. De hybride techniek op de draaikransaandrijving lijkt echter eerder geschikt voor de overslagmachines met hun bijna continue zwenkbeweging, zeker op de modellen die het meest gangbaar zijn. De meeste leveranciers zullen hier ongetwijfeld aan werken. Op de Bauma 2013
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:04
overslagkranen
toonde Terex Fuchs een MHL350 overslagmachine met hybride zwenkaandrijving. De zwenkmotor zorgt voor het opladen van accu’s als er wordt afgeremd en gebruikt die energie weer bij het zwenken zelf. De betreffende machine wordt nog verder ontwikkeld en is dus helaas nog niet leverbaar. Als we constateren dat dergelijke machines efficiënter zijn, dan mogen we ervan uitgaan dat steeds meer machines een stukje hybride techniek krijgen ingebouwd.
Andere besparingsmogelijkheden Natuurlijk zijn er andere besparingsmogelijkheden, zoals bijvoorbeeld het ERC (Energy Recovery Cylinder) systeem dat Liebherr toepast voor enkele van haar machines. Hierbij wordt een extra met gas gevulde cilinder gebruikt die tijdens de neergaande beweging van de giek het gas comprimeert en zo energie in de cilinder opslaat. Vervolgens kan deze energie weer worden gebruikt voor het heffen van de last. Liebherr claimt een besparing van circa 20% ten opzichte van de standaard machines. Sennebogen is een andere kant op gegaan, want die bezuiniging móet er echt komen. Energiebesparende instellingen van de motor, werken in ECO-mode, automatisch onbelast lopen wat het toerental tot 40% van het bedrijfstoerental vermindert, automatische motorstop en een verhoogde standtijd van de olie (tot 4000 bedrijfsuren) leiden tot een zeer besparend systeem (Green E). Verder past men voor de aandrijving van de draaikrans van bijvoorbeeld de 835 M nu een dubbele reductie toe met twee hydromotoren, waardoor de machine gemakkelijker en sneller zwenkt. Bovendien laat men de giek nu drukloos zakken, waardoor ook deze beweging sneller verloopt. Het totaal van besparende functies zorgt voor een
De eerste oorspronkelijke overslagmachine van Terex Fuchs met hybride techniek voor de zwenkaandrijving, de MHL350E
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
22-23-24-25-26_overslagkranen.indd 25
Sennebogen Sennebogen levert elke machine in uitvoeringen met dieselmotor of met een elektrische aandrijving, of dat nu de kleine 818 is of de grote balanskranen. Op de IFAT 2014 in München toonde Sennebogen de kleinste machine 818 M, maar nu in de aangepaste Eversie. De machine is leverbaar met De kleinste, geheel nieuw ontworpen Sennebogen 818 M. Leverbaar als met wielen, wielen, op rupsen of als stationaire machine met elektrische aandrijving. op rupsen of stationair in elektrische uitDe 97 kW dieselmotor voldoet aan de voering Tier/Stage IIIB emissierichtlijnen. De machine is geheel nieuw ontworpen – dus geen face-lift van een oud model – en de techniek geoptimaliseerd. Bij de ontwikkeling van deze overslagmachine was het de bedoeling een gunstig alternatief te bieden voor de grote overslagmachines. De machine is bijvoorbeeld zeer geschikt voor de overslag en het sorteren van oudpapier en materiaal uit de afvalverwerking. Hij is verkrijgbaar met verschillende boom- en gieklengten. Met een lengte van 4,8 meter, een breedte van 3,6 meter en een zwenkradius aan de achterzijde van minder dan 2,4 meter is de machine gemakkelijk te manoeuvreren. Voor de machinist is in deze klasse voor het eerst de maXcab comfortcabine toegepast, die een zeer overzichtelijk beeld geeft van de werkplek. Naast het reeds hiervoor beschreven energiebesparende systeem Green E (voor Efficiency) heeft Sennebogen nu ook een Green Hybrid systeem voor de grotere machines. Dit is een extra hydraulische cilinder die de hydraulische energie van de dalende giek opslaat in een set balgaccumulatoren (hydropneumatisch). De opgeslagen energie kan weer worden gebruikt voor het heffen van lasten. Het systeem werkt met standaard componenten, waardoor gemakkelijk reservedelen zijn te verkrijgen. De besparing kan door dit systeem tot 30% oplopen. www.kuiken.nl | www.sennebogen.com
Het Green Hybrid systeem van Sennebogen werkt met een normale hydraulische cilinder voor de opslag van energie door het dalen van de boom in een set hydraulische accumulatoren
25 29-10-14 11:05
overslagkranen
brandstofbesparing van circa 20% tot 25%, terwijl sneller kan worden gewerkt.
Balanskranen De balanskraan is een hoofdstuk apart. De balanskraan of evenwichtskraan heeft een giek die door middel van een contra-
gewicht altijd in evenwicht is en feitelijk met de hand op en neer bewogen zou kunnen worden. Dat is misschien wat overdreven, maar het balansgewicht zorgt er wel voor dat er relatief weinig energie voor hijsen nodig is. Vooral E-Crane is bekend om dit type machine. De E-Crane
Terex Fuchs De Terex Fuchs MHL250E is een compleet nieuw machine, speciaal gericht op recyclingbedrijven met de wens naar een mobiele, flexibele en duurzame machine. Uiteraard zijn bij het ontwikkelen van de nieuwe machine De geheel nieuwe Terex Fuchs MHL250E is de kleinste overslagmade ‘Terex Fuchs chine met een eigen gewicht van 14-15,5 ton kenmerken’ meegenomen. Met zijn eigen gewicht tussen 14 en 15,5 ton en een bereik tot 9.000 mm is hij uniek in de recyclingindustrie, de eerste echte compacte overslagmachine is een feit. Dankzij zijn modulaire opbouw is de machine geschikt voor de vele verschillende werkzaamheden. De onderwagen is te leveren met 2- of 4 punts afstempeling. Bij de keuze voor de 2-punts afstempeling kan worden gekozen voor combinatie met een schuifblad. Door de brede, stabiele onderwagen kan de machine zelfs met een last in de grijper rijden als dat gewenst is. Behalve de standaard vaste cabine kan er worden gekozen voor een vaste cabineverhoging of een hydraulisch verstelbare cabine waarbij een zichthoogte tot 5.200 mm wordt gerealiseerd en er dus met goed zicht in containers en vrachtwagens geladen kan worden. De 4-cilinder dieselmotor heeft een vermogen van 85 kW, is standaard voorzien van een roetfilter en voldoet aan de nieuwste emissie-eisen. Door het roetfilter kan de machine ook zonder problemen binnen werken zonder problemen te veroorzaken voor mens en milieu. Een andere ontwikkeling is de Terex Fuchs voor op- en overslag. De MHL360F is voorzien van een Tier 4 Final motor die voldoet aan de nieuwste en zwaarste emissie-eisen die op korte termijn zullen gaan gelden. Naast het roetfilter is de machine ook voorzien van Ad-Blue om de uitstoot tot een minimum te beperken. Ook de styling is veranderd, waarbij het geheel nieuw ontworpen contragewicht gelijk opvalt met zijn “ogen” en “neus” die een gelijkenis vertoont met de Fuchs ofwel Vos. www.vanderspek.nl | www.terex-fuchs.com
26 22-23-24-25-26_overslagkranen.indd 26
kranen zijn altijd elektrisch uitgevoerd, ook voor mobiele toepassingen waarbij geen kabel kan worden toegepast. De kraan wordt dan voorzien van een generatorset om de elektriciteit op te wekken voor de hoofdmotor die de elektromotoren voor de hydraulische pompen aandrijft. Volgens Lieven Bauwens, directeur van E-Crane kiest de klant, ook bij mobiele toepassingen, doorgaans voor een koppeling met het vaste elektriciteitsnet. Met een keuzeschakelaar kan de machinist dan kiezen voor de generatorset of de vaste verbinding. Ook Bauwens verwacht dat de keuze voor elektrisch aangedreven overslagkranen verder zal doorzetten, gezien de vele voordelen en vooral ook vanwege de steeds strengere emissienormen. Sennebogen had al een balanskraan in het programma, de 880 EQ met een bereik van 35 meter. Daar zijn nu drie verbeterde typen bijgekomen, die volgens Helmink echt in balans zijn, totdat de grijper vol gaat. Met andere woorden, wat de machine moet tillen is de inhoud van de grijper. De kleinste kranen, met een bereik van 23 en 25 meter, hebben een dieselmotor van 119 kW (Tier/Stage IIIA). Voor een normale overslagkraan met die reikwijdte is volgens Helmink toch wel tussen de 250 en 300 kW nodig met een verbruik van 50 liter brandstof per uur. Ze zijn uiteraard ook elektrisch verkrijgbaar en hebben dan een 110 respectievelijk 130 kW motor. Bij normaal gebruik praat je dan over 60 kWh stroomverbruik, wat neerkomt op circa 6 euro per uur. Tel uit de winst. n
De LH 40 M is een mobiele machine voorzien van ERC (besparing door energieopslag met behulp van een gascilinder)
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:05
DETECTIE RADIOACTIVITEIT Handmeters • Meten van het stralingsniveau • Opsporing van radioactief materiaal • Nuclide identificatie Detectiepoorten • Volautomatische werking • Meer dan 2.000 systemen in Europa, ± 100 in Benelux • Bij alarm duidelijke bronlokalisering • Nederlandstalige software en handleidingen • West-Europees fabricaat
Aangeboden: Ca. 2.400 ton WPC (Wood-Plastic-Composite) maalgoed, met een samenstelling van 75% FSC gekeurd hout en 25% Polypropyleen. Dit materiaal kan als milieuvriendelijke biomassa ingezet worden voor energie (door verbranding). Het heeft een hoge calorische waarde (27 MJ/Kg) en garandeert een goede en schone verbranding. (Rookgasanalyse verbrandingsinstallatie beschikbaar). Het materiaal heeft een stortgewicht van 600Kg/m3 en is door de korrelvorm goed doseerbaar. Het is ook zeer goed toepasbaar als bodembedekker ter vervanging van boomschors of houtsnippers. (het rot niet weg en vergrijst na korte tijd in de buitenlucht)
XRF ANALYZERS
Voor snelle en nauwkeurige elementenanalyse • Handmeters & laboratorium apparatuur • Snelle en nauwkeurige analyse • Robuust en betrouwbaar M.C. TEC biedt u • Deskundig advies en jarenlange ervaring • Systemen geheel volgens geldende richtlijnen • Installatie, inbedrijfstelling, training, onderhoud en certificering • Zeer scherpe prijs!
Aviplast BV Fahrenheitstraat 19 7461JA Rijssen Tel.: 0548 539539 Mail:
[email protected]
▲ +31 (0)183-445050 ▲
[email protected]
W W W. MC TE C .N L
DE HYDRAULISCHE HAMERS SERIES
BEWEZEN HOGE PRODUCTKWALITEIT HOGE SLAGKRACHT BREED LEVERINGS PROGRAMMA ZEER ONDERHOUDS VRIENDELIJK UITSTEKENDE PRIJSKWALITEIT VERHOUDING
MACHINE GEWICHTKLASSE: 0,7 - 150 TON
Vestiging Maarheeze Den Engelsman 2 6062 RB Maarheeze (NL) Tel.: +31 495 59 66 66 Fax: +31 495 59 66 99
Vestiging Zeewolde Oogstweg 15 3899 BJ Zeewolde (NL) Tel.: +31 36 522 99 55 Fax: +31 36 522 13 29
Vestiging Ninove Nederwijk Oost 278 9400 Ninove (B) Tel.: +32 54 33 81 11 Fax: +32 54 34 18 10
[email protected] www.vematec.nl
De BMWT-keursticker… ...meer dan alleen periodiek onderhoud Door cruciale onderdelen tijdig te vervangen kennen goed onderhouden machines doorgaans weinig problemen. Tóch is de veiligheid daarmee nog niet optimaal gewaarborgd en kan onverwachte controle door de Arbeidsinspectie tot ongewenste stilstand leiden. Met een BMWT-keur-sticker op de
machine is uw machine veilig en wordt uw werkplanning niet hinderlijk onderbroken. Conclusie: Laat uw machinepark voortaan periodiek door een BMWT-gecertificeerd bedrijf keuren en combineer dat met uw onderhoudsbeurt. Meer weten, kijk op www.bmwt.nl
BMWT-KEUR
www.bronneberg.nl
[email protected]
Alligatorscharen
Schrootpersen
Kabelpelmachines
Schrootscharen
Shredders
Kabelgranuleerinstallaties
Brancheweg 3
|
5705 DR Helmond
|
+ 31 (0)492 59 19 00
Betonwaren Legioblock ®
Flexibel bouwsysteem met legio® mogelijkheden
Opslagbox
Industriehal
Brandwerende opslag
Jansen Betonwaren B.V. Kanaaldijk Zuid 24 - 5691 NL Son - Tel.: +31 (0)499 46 28 97 - Fax: +31 (0)499 32 03 33 -
[email protected] - www.legioblock.com
spotlight ?? on
CHRIS VOLKMANN VAN BIJNA 25 JAAR OUDE NRT
‘Wij bieden een oplossing voor menige afvalstroom’ Nido Recyclingtechniek (NRT) in Nijverdal startte eind 1990 als een afdeling milieutechniek van Nido Universal Machines b.v. in Holten. Nido Universal, producent van gladheidbestrijdingsmachines, vatte het plan op om bestaande klanten machines voor met name de koelkastverwerking te leveren. Met het dealerschap van de Unhta-shredder werd een stap voorwaarts gezet richting de recyclingindustrie. Chris Volkmann beschrijft de ontwikkelingen van de laatste jaren. CHRISTIEN NUBOER
V
olkmann: “De Untha shredder vormt als verkleiner in een verwerkingslijn een interessante optie om te komen tot een homogene productgrootte. Iets dat voor de vervolgstappen in de recycling steeds belangrijker wordt. Met een constante korrelgrootte kan een verwerker makkelijker verder in een afgeleid product.”
contacten met diverse toeleveranciers van transportbanden, transportschroeven, balenpersen, e.d. Voor de klant handig dat hij one-stop-shop heeft. Ook in het geval van service kunnen wij de klant ontzorgen. We beschikken in Nijverdal over een verspanende werkplaats voor draai- en freeswerk. Daarnaast hebben we twee heel bekwame servicemonteurs op de weg.”
Tweede vertegenwoordiging
De strategie voor NRT staat Volkmann helder voor ogen. “Wij zien het contact
Naast de Unhta-shredders nam NRT ook Eurec op in haar programma. Eurec, ontstaan uit Harema (Hammel Recycling Maschinen) in het Duitse Merkers ontwikkelde naast verkleiners ook diverse scheidingstechnieken zoals schijvenzeven, snarenzeven en balenwikkelmachines. Deze machines kunnen worden ingezet voor de verwerking van onder andere bouw- en sloopafval. NRT levert Untha-Shredders met capaciteiten vanaf 200kg/uur tot 30.000kg/uur. De Eurec-Shredder variëren in capaciteit van 10.000kg/uur - 60.000kg/uur. Zowel bij Unhta als bij Eurec zijn uitgebreide testfaciliteiten aanwezig, vertelt Volkmann. “Wij verzorgen ook in Nijverdal verkleiningstesten zodat de klant met eigen ogen kan zien wat het resultaat van een verkleiningsstap is. Dat werkt tenslotte het beste. Maar omdat we niet over alle machines beschikken, nodigen we de klant ook vaak uit om bij onze fabrikanten te testen.”
Toekomst
met onze klanten als een langdurige relatie die alleen zin heeft als beiden er blijvend hun voordeel van hebben. Veel bedrijven klopten ook al bij ons aan om samen hun verkleiningsprobleem aan te pakken. Je moet doen waar je goed in bent dus voorlopig zullen we niets aan onze werkwijze veranderen. Maar de ontwikkeling van shredders staat niet stil, dus zijn we voortdurend bezig samen met de fabrikanten de verkleiningstechnieken voor de klant te optimaliseren.” ■
Compleet systeem Volkmann legt uit dat NRT inmiddels voor de meest gangbare afvalstromen een oplossing biedt. “Om een complete oplossing te kunnen bieden, onderhouden we goede
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29_nrtuntha.indd 29
29 29-10-14 15:09
Nieuwe Lefort 1400 ton schrootschaar voor Lion Metals
Logistieke proces steeds belangrijker Medio jaren negentig van de vorige eeuw startte het bedrijf Lion Metals in metaalrecycling aan de Boezembocht in Rotterdam. In 2008 werd de sprong naar de overkant van de weg gemaakt, waardoor het bedrijf totaal circa 8.500 m2 ter beschikking kreeg. Prima gelegen in het hart van zeg maar Groot Rotterdam, met snelle verbindingen via onder meer de diverse rijkswegen. Groot Rotterdam gold en geldt als één van de meest dynamische en economisch sterkste regio’s van ons land. Een motor voor veel bedrijvigheid met een ijzersterke havenfunctie en groot aandeelhouder in de B.V. Nederland. Maar ook hier werd de crisis voelbaar. En de sporen daarvan zijn ook terug te vinden in minder volumes voor de metaalrecyclers. Henk Meinen
V
ooral alles wat bouwgerelateerd was – bijvoorbeeld lood en zink – kreeg het stevig voor de kiezen. De spoeling werd dus onmiskenbaar dunner, ook voor de recyclers in de regio Rotterdam. Toch groeide Lion Metals ook in die jaren, hoewel het bedrijf niet verwacht dat er snel weer ouderwets goede tijden zullen aanbreken. Wat is volgens hun nu vooral belangrijk? “Dicht op de markt en op het
30 30-31_lionmetals.indd 30
werk zitten. Flexibel en alert handelen, zowel in- als extern is erg belangrijk. En dan is er de logistiek, ook daarin moet je punten scoren, en ook in op- en overslag en natuurlijk in kostenreducties. Zo weten wij precies de flow van de materialen via ons bedrijf, zijn onze vrachtauto’s qua routing continue in beeld en regelen we het betalingsverkeer met klanten veelal automatisch en direct af. Maar ook qua opslag, doorzet en verdere verwerking hebben we
grote stappen voorwaarts gezet. In dat kader past ook de aanschaf van de nieuwe Lefort en in januari zal hier de eerste elektrische kraan draaien op de werf. Je moet continue naar je processen blijven kijken en durven investeren in verbeteringen.”
Dame aan het stuur Ook werken er twee dames in het bedrijf waarbij de ene meer administratief werk verricht en zo nodig op de heftruck kruipt
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 15:09
materieel
en de andere naast allerlei werkzaamheden ook geheel zelfstandig de vrachtwagen bestuurt. “De meeste klanten kennen mij wel en daar heb ik altijd een prima contact mee. Nieuwe klanten kijken soms eerst wel eens raar op als er een vrouw met de vrachtauto aan komt rijden en zelf gaat laden. Je ziet ze kijken en denken: Als dat maar goed gaat met zo’n meisie, maar het gaat altijd goed en later zijn er dan vaak de complimenten en dat vind ik dan ook weer prettig.” Bij Lion Metals werken overigens totaal elf mensen. Men rijdt met drie eigen vrachtauto’s en huurt er geregeld twee extra in. Er draaien twee Liebherr overslagkranen en in januari 2015 komt er dus een elektrische Sennebogen in bedrijf.
volgd door een nieuwe mobiele 600. Die mobiele 600 is nog altijd in gebruik. En nu dan een forse stationaire 1400 type Amazone. Dit is de eerste machine die wij in deze uitvoering in Nederland hebben geleverd. De machine heeft namelijk twee cilinders op de deksel en ook twee cilinders voor de zijschuif. Dat levert een druk van 500 ton op de deksel en van 500 ton op de zijschuif. De knipkracht is zoals het type ook aangeeft maar liefst 1400 ton.” De
motor levert 3 x 184 kW en het eigen gewicht van deze stevig uitgevallen Amazone bedraagt 370 ton. Lion Metals zet de mobiele 600 tonner vooral in voor het knippen van aluminium en van koper, terwijl de 1400 vooral voor het knippen van ijzerschroot wordt gebruikt. Tenslotte: “Wij zijn zeker tevreden over de Lefort’s – anders koop je er ook geen zes – maar wij zijn ook zeer te spreken over leverancier Recuperma. Zet dat ook maar in je stukkie.” n
Al de zesde Lefort……. Mart Verdonk van leverancier Recuperma schuift ook aan en herinnert zich nog precies welke Lefort’s in de loop der jaren door het bedrijf zijn aangeschaft. Mart: “De eerste was een gebruikte Lefort 300, dat was in 1994. Daarna volgde een gebruikte 500, toen een nieuwe 600, een nieuwe 850, ge-
Op het kantoor ontdek ik nog een wijze tegeltekst, die luidt als volgt: ‘Rijkdom bestaat niet uit het hebben van grote bezittingen, maar uit het hebben van weinig behoeften.’ Iets om over na te denken.
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
30-31_lionmetals.indd 31
31 29-10-14 15:10
Palingen in oktober
Nanne Fioole 65 jaar jong Henk Meinen
J
arenlang was het vaste prik: laatste donderdag van mei, palingparty bij Nanne Fioole in Nieuwerbrug. Met vaak honderden bezoekers uit de wereld van afvalverwerking en recycling. Maar de laatste twee jaar was het daar niet meer van gekomen. Dat maakte de aankondiging van een palingparty op 9 oktober extra verrassend. Bleek dit keer wel een extra goede reden
32 32-33_nanne.indd 32
voor te zijn want op die datum werd Nanne 65 jaar. Ook nu kwamen zijn relaties weer massaal naar Nieuwerbrug om hem de hand te schudden…en natuurlijk van die heerlijke palingen te genieten. Nanne had ter plekke zijn eigen museum ingericht waarin getoond werd wat hij door de jaren heen zoal heeft opgepakt en heeft ondernomen. Een indrukwekkend scala van vooral activiteiten op het gebied van afval-
verwerking en van recycling. Enkele jaren geleden startte hij samen met Gerrit van Werven het ambitieuze Retourmatras. Na laten we zeggen een wat lastige start draait Retourmatras volgens Nanne nu uitstekend. Technisch, maar ook economisch. En dat is mooi. Of hij nu stopt? Nou, dat lijkt mij onwaarschijnlijk. Ook zijn dochter Monique heeft niet de indruk dat Nanne achter de geraniums verdwijnt……... n
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 15:11
evenement
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
32-33_nanne.indd 33
33 29-10-14 15:11
Tweede papiersorteerlijn VLAR Papier officieel geopend
Hypermoderne installatie verhoogt sorteercapaciteit naar 420.000 ton Onder grote belangstelling opende Vlar Papier – eigendom van Stora Enso en van Indaver – op 24 oktober haar tweede papiersorteerlijn in Langerbrugge bij Gent. Vlar Papier is actief in de verwerking van de papier- en kartonstroom via gemeenten en intercommunales en in het uitsorteren van de inputstromen in hoogwaardige fracties papier en karton. Het uitgesorteerde oudpapier is de grondstof voor de fabriek van Stora Enso in Langerbrugge, het karton gaat vooral naar de verpakkingsindustrie. Uit de 420.000 ton input resulteert een fractie oudpapier van 290.000 ton en 130.000 ton karton. Stora Enso Langerbrugge verwerkt jaarlijks 700.000 ton gesorteerd PfR, daarvan komt circa 40% van de sorteerlijnen van Vlar Papier.
Henk Meinen
Unieke en volledig automatische sorteerlijn in vogelvlucht De grote bunker aan het begin van het proces heeft een capaciteit van 100 m3, een capaciteit die in circa 35 minuten door de installatie volledig wordt verwerkt. Het inputmateriaal gaat eerst naar een grofzeef, waar stukken karton groter dan een A3 formaat worden afgescheiden. Deze grote stukken karton gaan rechtsreeks naar een balenpers, die er balen van circa 800 kilogram van maakt. Op het hoogste punt – ongeveer 15 meter boven de vloer – wordt de PfR stroom verdeeld over drie gelijkwaardige lijnen. In de volgende stap worden via de fijnzeven kleine fracties (kleiner dan 80 mm2) uitgesorteerd. Gevolgd door een uniforme verdeling van het papier naar de volgende stap, de paperspikes. De paperspikes prikken de resterende kartonstukken uit de papierstroom. Dan volgt de Redwave Optical Sorting Machine, die via cameradetectie het dan nog aanwezige karton met luchtdruk wegschiet naar een transportband richting balenpers voor karton. Op een laatste station bestaat de mogelijkheid om bij technische problemen toch nog manueel te kunnen sorteren. De geweigerde stroom uit de fijnzeven, paperspikes en redwaves die nog eens over een recuperatielijn is gegaan komt hier ook naar toe. In die recuperatielijn wordt het laatste papieraandeel gescheiden van het karton om uiteindelijk een maximaal resultaat te verkrijgen. Het aldus uitgesorteerde hoogwaardige papier
34 34-35_vlar.indd 34
wordt dus ingezet voor de papiermachines van Stora Enso.
‘Dan maken wij hier het papier voor de laatste krant’ Chris De Hollader – Managing Director Stora Enso Langerbrugge – was natuurlijk terecht zeer ingenomen met de nieuwe, unieke installatie. Wel moest hem van het hart, dat er nogal al veel met oudpapier heen en weer wordt gereden. ‘Zo kan het gebeuren dat het oupapier hier vlakbij in Wevelgem naar Rotterdam wordt gereden en wij op onze beurt weer oudpapier moeten kopen in bijvoorbeeld Breda. De chauffeurs van de vrachtwagens kunnen zich bij
wijze van spreken groeten op de ring van Antwerpen.’ Ook spreekster minister Joke Schauvliege van de Vlaamse Regering meldde een soort gelijke beoordeling. Maar ook oudpapier maakt – zoals vrijwel alles dat wordt verhandeld – deel uit van de markt van vraag en aanbod en is daardoor aangewezen op de vrije marktwerking. Kijken naar het publiek in de ruimte voor hem, constateerde De Hollader: ‘de gemiddelde leeftijd van ons hier inschattend, zullen de meesten van ons het verschijnen van de laatste krant wel niet meemaken. Mocht die laatste krant er echter ooit komen, dan zal het papier daarvoor zeer waarschijnlijk hier in onze fabriek worden gemaakt.’ n
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 15:12
papier
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
34-35_vlar.indd 35
35 29-10-14 15:12
De werking van het kartelverbod in de afval- en recyclingbranche
Uitzonderingen op de regel In onze branche zijn verschillende redenen voor samenwerking tussen concurrenten denkbaar. Denk bijvoorbeeld aan het gezamenlijk opzetten van een recyclingsysteem. Samenwerkende ondernemingen zijn daarbij gebonden aan de grenzen van het mededingingsrecht, meer specifiek het kartelverbod. In deze bijdrage gaat de auteur kort in op de werking van het kartelverbod in de afval- en recyclingbranche en de uitzondering op het kartelverbod in geval van duurzaamheidsinitiatieven. mr. Natascha Linssen
M
ededingingsbeperkende afspraken tussen ondernemingen ten behoeve van duurzaamheid zijn onder omstandigheden toelaatbaar. Dat is ook nodig om zodoende ondernemingen niet de prikkel te ontnemen om duurzaamheidsinitiatieven te ontwikkelen terwijl afspraken tussen concurrenten soms de enige mogelijkheid kunnen zijn om negatieve effecten van het productieproces, zoals milieuvervuiling, te beperken of te voorkomen. Het kartelverbod verbiedt besluiten van ondernemersverenigingen en overeenkomsten of onderling afgestemde feitelijke gedragingen tussen ondernemingen die de concurrentie op de relevante markt beperken. Zowel afspraken tussen concurrenten als afspraken tussen nietconcurrenten vallen onder het kartelverbod. Afspraken tussen concurrenten zijn logischerwijs het meest risicovol. Onder het kartelverbod valt ook de uitwisseling van concurrentiegevoelige informatie tussen concurrenten. Het gevolg daarvan is immers dat tussen de betrokken ondernemingen de onzekerheden van concurrentie worden weggenomen en de risico’s van concurrentie welbewust worden vervangen door feitelijke samenwerking.
Afval storten Afspraken die de concurrentie in beginsel per se beperken zijn bijvoorbeeld afspraken over prijzen, hoeveelheden en de verdeling van markten. Zo werd de Gedragscode Herstructurering van de Vereniging van Exploitanten van Afvalverwerkingsinrichtingen (Vvav) in strijd met het kartelverbod geoordeeld. Deze gedragscode bevatte afspraken tussen
36 36-37_rechtregel.indd 36
stortplaatsexploitanten en hield minimumtarieven in die alle deelnemers hanteerden bij de inname van te storten afval. De Autoriteit Consument en Markt (‘ACM’, destijds de NMa) kwalificeerde deze afspraak als een horizontaal prijskartel, omdat de deelnemers geen tarieven onder de minimumtarieven mochten hanteren. Deze prijsafspraak had een negatieve invloed op de onderlinge concurrentie, meende zij.
Merkbare beperking Een afspraak is alleen verboden indien de concurrentie op de relevante markt merkbaar wordt beperkt. De relevante markt is de markt van het product (bijvoorbeeld de inzameling en verwerking van batterijen) en de geografische markt (bijvoorbeeld Nederland). De beperking moet ook merkbaar zijn, d.w.z. de mededingingsbeperkende afspraak moet de concurrentie daadwerkelijk negatief beïnvloeden. Daarvan is meestal geen sprake indien slechts een beperkt aantal ondernemingen bij de afspraak betrokken is en de ondernemingen klein zijn. Voor concurrenten geldt een vrijstelling indien het gezamenlijke marktaandeel op de relevante markt tien procent of lager is. Indien een afspraak geen betrekking heeft op een belangrijke concurrentieparameter, zoals bijvoorbeeld zuiver technische aspecten of afspraken om consumenten beter te informeren, dan is het waarschijnlijk dat de concurrentie niet door de afspraak wordt beperkt. Dergelijke afspraken vallen dus niet onder het kartelverbod. Gedacht kan worden aan het hanteren van kwaliteitskeurmerken die op basis van objectieve criteria worden toegekend zoals het ‘Kies Bewust’ logo voor gezonde voeding.
Wettelijke uitzondering kartelverbod Een samenwerking tussen ondernemingen die op het eerste gezicht verboden is, kan onder omstandigheden toch zijn toegestaan. Dit is het geval als voldaan is aan de vier cumulatieve criteria van de wettelijke uitzondering op het kartelverbod. Volgens die uitzondering geldt het kartelverbod niet voor afspraken die 1) bijdragen tot verbetering van de productie of van de distributie of tot bevordering van de technische of economische vooruitgang (ook wel: efficiëntieverbeteringen), mits 2) een billijk aandeel in de uit de samenwerking voortvloeiende voordelen de gebruikers ten goede komt. Verder mag 3) de beperking van de mededinging niet verder gaan dan nodig voor het bereiken van het beoogde doel en 4) de concurrentie niet volledig zijn uitgeschakeld. De samenwerking heeft dan positieve effecten die zwaarder wegen dan de beperking van de concurrentie.
Voorbeeld batterijen De Stichting Batterijen (Stibat) houdt zich bezig met de inzameling en verwerking van batterijen door haar leden, producenten en importeurs van batterijen. Stibat financierde de inzameling en verwerking van batterijen door middel van een verplichte verwijderingsbijdrage die door haar leden per batterij werd betaald. De hoogte van de verwijderingsbijdrage werd periodiek door Stibat vastgesteld. Volgens ACM werd door de vaststelling van een verplichte verwijderingsbijdrage de concurrentie op dat deel van de kosten beperkt. Die afspraak werd dus in strijd met het kartelverbod geacht. Echter, omdat dankzij de verwijderingsbijdrage Stibat in staat is te voorkomen dat schadelijke afvalstoffen in het milieu terechtkomen en
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:05
recht & regel
omdat de collectieve opzet van het verwijderingssysteem economische voordelen met zich meebrengt die voor een groot deel ten goede komen aan de consument, kon Stibat zich beroepen op de wettelijke uitzondering van het kartelverbod.
Beleidsregel mededinging en duurzaamheid Een duurzaamheidsinitiatief tussen concurrenten dat de mededinging beperkt, is dus alleen toegestaan als voldaan is aan de vier cumulatieve criteria van de wettelijke uitzondering op het kartelverbod. Uit de Beleidsregel mededinging en duurzaamheid d.d. 8 mei 2014 volgt dat ACM daarbij duurzaamheid specifieke aspecten betrekt. Bij de voorwaarde dat de mededingingsbeperkende afspraken bijdragen tot efficiëntieverbeteringen, worden volgens de Beleidsregel ook de voordelen voor de gebruikers op lange termijn meegewogen. Dat geldt ook voor de voorwaarde dat een billijk aandeel van de voordelen voortvloeiende uit die afspraken ten goede komt aan de gebruikers. Voor wat betreft de voorwaarde dat de afspraken niet verder gaan dan noodzakelijk, houdt ACM rekening met het gegeven dat wanneer een onderneming zelfstandig acties verricht ten behoeve van duurzaamheid, de onderneming wegens stijgende productiekosten marktaandeel kan verliezen en de winst kan zien dalen. Dit first mover disadvantage kan ondernemingen de prikkel ontnemen om duurzaamheidsinitiatieven te nemen. Voorkomen moet worden dat vanwege het kartelrecht duurzaamheidsinitiatieven met positieve gevolgen voor de samenleving niet tot stand komen. Tot slot wordt voor wat be-
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
36-37_rechtregel.indd 37
treft de voorwaarde van restconcurrentie meegewogen de mogelijkheid van voldoende concurrentie op andere concurrentieparameters van het product of de dienst.
Voorbeeld kunststof profielen Ter illustratie nog een voorbeeld. De Stichting Recycling VKG zorgt voor de inzameling en verwerking van kunststof profielen en kozijnen en heft daarvoor een bijdrage op de in Nederland op de markt gebrachte kozijnen. Recycling van dit soort producten was in elk geval op het moment van beoordeling van deze samenwerking tussen concurrenten nog niet economisch rendabel. ACM achtte dan ook niet aannemelijk dat deze activiteiten individueel zouden worden ontplooid. De collectieve inzameling en verwijdering van kunststof kozijnen leidt ertoe dat op een efficiënte wijze kunststof kozijnen in het afvalstadium kunnen worden ingezameld. Als gevolg hiervan kun-
nen de kosten volgens ACM relatief laag worden gehouden en kan een hoge dekkingsgraad worden bereikt. De coördinatie van prijzen en marktgedrag werd gering geacht, omdat de uniforme verwijderingsbijdrage een geringe kostenharmonisatie tot gevolg had. Het recyclingsysteem brengt voorts aanzienlijke milieuvoordelen, en dus voordelen voor gebruikers op de lange termijn, met zich mee. Deze samenwerking werd dus toelaatbaar geacht.
Slotsom Ongenuanceerde samenwerking tussen ondernemingen in de afval- en recyclingbranche is risicovol. Dat geldt ook als daarbij duurzaamheid wordt nagestreefd. Maar er is vaak meer mogelijk dan wordt aangenomen. De ruimte die het mededingingsrecht biedt om samen te werken, moet wel zorgvuldig worden benut. Gebeurt dat niet, dan riskeren ondernemingen een boete van ACM. n
Mr Natascha Linssen is advocaat en partner bij Van Iersel Luchtman Advocaten met vestigingen in ’s-Hertogenbosch, Breda en Uden. Zij is gespecialiseerd in het Europese en Nederlandse mededingingsrecht en gereguleerde markten. e-mail:
[email protected] telefoon: 088 - 90 80 800
37 29-10-14 11:05
AVR zoekt partner voor
Uw partner in schroot!
duurzame verwerking GHA Rotar Poliepgrijper (RPG)
AVR zoekt een professionele partner die vanaf 1 januari 2016 het bewerken (geheel of gedeeltelijk) van grof huishoudelijk afval (GHA) voor zijn rekening
Rotar Schroot Schaar (RSS)
kan nemen. In eerste instantie vraagt AVR geïnteresseerde bedrijven een “request for information” (RFI) in te vullen. In deze RFI deelt u algemene bedrijfsinformatie, de mogelijkheden die u ziet voor het verwerken van GHA, en hoe u een toekomstige samenwerking ziet. Na de 1e fase volgt, met een aantal geselecteerde partijen, een 2e fase waarin met een “request for quotation” (RFQ) een concrete aanbieding van u zal worden gevraagd. Het aanbod AVR zet verschillende typen niet-herbruikbaar afval
Your Attachment Supplier
om in energie en grondstoffen op locaties in Rozen-
T +31 (0) 38 385 5471 | E-MAIL
[email protected] | I WWW.ROTAR.COM
burg en Duiven. Het gemeentelijk GHA is daarin een belangrijke afvalstroom. Het totale volume GHA, nu onderdeel van de RFI, is circa 90.000 ton per jaar, verdeeld over meerdere percelen. In de uitvraag zal worden gevraagd te kunnen voldoen aan het Landelijke Afvalbeheer Plan (LAP) 2 en het toe komstige LAP 3. Deadline aanmelden voor deelname aan RFI: Dinsdag 18 november voor 17:00 per e-mail Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Dhr.:
Etienne Aras
Functie:
Inkoper
Geachte collega’s Wij zijn op zoek naar: Bruikbaar rvs Aluminium brons Scheeps schroeven Brons afvallen Koper nikkel afvallen
E-Mail adres:
[email protected] Website: www.avr.nl
Fruiteniersstraat 25 3334 KA Zwijndrecht tel 078 6100 328 email
[email protected]
Netwerken Waar Recycling 2014, de opnieuw geslaagde beurs over afvalverwerking en recycling, al niet goed voor was. De bezoekers aan de jaarlijkse manifestatie in de Gorkumse Evenementenhal weten na binnenkomst meteen wat hen te doen staat: ogen de kost geven, ideeën opdoen, praten over nieuwe technologieën, ervaringen uitwisselen in een omgeving die aan de Horecava doet denken. Want de inwendige mens komt tijdens de recycling-driedaagse evenmin iets tekort als het hoofd van kennisbeluste bezoekers. Wie inhoudelijk bijgespijkerd wilde worden, kwam aan zijn trekken tijdens het symposium van FHG en Brbs op de tweede ochtend van Recycling 2014. De circulaire economie was een dankbaar thema naast de beleidsvisie ‘Van afval naar Grondstof’ van Staatssecretaris Mansveld. Wie meer voelde voor een ‘Lagerhuisachtig’ debat over afvalmarkt en overheid kon terecht bij ‘Netwerken in de afvalbranche,’ een evenement van Abecon en Afvalgids.nl. De organisatoren hadden de bijeenkomst verplaatst van de Efteling naar Recycling 2014 om meer bezoekers te trekken. Dat viel wat tegen maar de discussie niet omdat debaters en publiek geen blad voor de mond namen. John Vernooy, directeur van Omrin en verklaard voorstander van nascheiding vertelde dat de Ladder van Lansink in het Financieele Dagblad ter discussie was gesteld. Hoewel die krant voor mij dagelijkse kost is, had ik het bewuste artikel gemist. De krant was gelukkig nog niet bij het oud papier beland. Auteur van een inderdaad discutabele bijdrage bleek Jasper de Jong, commercieel directeur van AVR Energy for Waste. Hij verwijt de Europese Commissie ‘nog steeds de Ladder van Lansink te volgen.’ Kennelijk is hem ontgaan dat de voorkeursvolgorde voor het afvalbeheer in 2008 is opgenomen in de Europese Kaderrichtlijn Afvalstoffen. Het is dus niet verwonderlijk dat de Europese Commissie haar
beleid baseert op de afvalhiërarchie. Hoewel de Jong erkent ‘dat de Ladder van Lansink ons ver heeft gebracht’ slaat hij met zijn bewering dat de ladder een statisch beleidsmodel is, de plank mis. Niets is minder waar. Bij de codificatie in de Wet milieubeheer in 1993 is flexibiliteit ingebouwd. Ook de Europese kaderrichtlijn is soepel genoeg. Ook omdat ‘Brussel’ hergebruik van producten, materialen en terugwinning van energie uit afval aan dezelfde kapstok van nuttige toepassing hangt. Binnen en buiten Europa is de voorkeursvolgorde als universeel, dynamisch beleidsmodel aanvaard. Bij de transitie van lineaire naar circulaire economie is de voorkeursvolgorde essentieel. In de beleidsvisie ‘Van afval naar grondstof’ wordt daarom de circulaire economie omarmd als weg naar een duurzame toekomst. Op die weg is uiteindelijk voor verbranding geen plaats meer weggelegd. De doelstelling ligt bij 100 procent recycling, een eindpunt dat mij trouwens onhaalbaar lijkt: een schrale troost voor AVR. Maar het staat voor in- en outsiders wel vast dat op de weg naar een kringloopeconomie de Ladder van Lansink onmisbaar is. Vooral de bovenste treden zijn essentieel, zeker nu secundaire grondstoffen aan hogere kwaliteitseisen moeten voldoen. Waar Recycling 2014 al niet goed voor was: een weerwoord aan de Jasper de Jong in het FD1 , een uitnodiging tot netwerken om de recyclingsector beter te leren kennen, zonder enig vooroordeel.
Dr. Ad Lansink 1 Het Financieele Dagblad, 9 oktober 2014
STAAL OPBOUW WEEGBRUG BANDWEGERS/DOSEERWEGERS Havervelden Havervelden 88 5281 5281 PT PT Boxtel Boxtel The The Netherlands Netherlands Tel: Tel: +31 +31 (0)411 (0)411 67 67 77 77 88 88 Fax: Fax: +31 +31 (0)847 (0)847 46 46 31 31 64 64
[email protected] [email protected] www.bwt-weegtechniek.nl www.bwt-weegtechniek.nl
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
39_fhglansink.indd 39
39 29-10-14 11:06
Marktanalyse schroot
Staal- en schrootmarkt in mineur door groeivertraging Afsluitdatum: 17 oktober 2014
Na het voorzichtige optimisme gedurende de eerste helft van het jaar lijkt het tweede deel in het teken te staan van tegenvallende economische groeicijfers. Met name in Europa en Amerika zijn de prognoses de afgelopen weken naar beneden bijgesteld. Ook op de staal- en schrootmarkt is een vertraging voelbaar en dat heeft vooral op de schrootmarkt inmiddels geleid tot een substantiële prijsdaling.
S
inds de zomermaanden is op de staalmarkt een duidelijke vertraging merkbaar in het vraagniveau, geheel in lijn met de algehele economische cijfers. De stijging van de consumptie was tot en met augustus met minder dan 2 procent al niet al te royaal en dat lijkt dus nog lager uit te komen. Een dalende prijstrend was dan ook onvermijdelijk, medio oktober lag het niveau over de hele linie zo’n 2 à 3 procent lager in vergelijking met de vorige editie van RMB (met als afsluitdatum 12 september). Afhankelijk van de regio en de staalsoort werden echter nog wel grotere dalingen geregistreerd. Nadat China al langere tijd te maken had met een vertraagd groeitempo leken gaandeweg september en oktober ook Europa en Amerika niet te ontkomen aan een nieuwe afkoeling. Zelfs in Duitsland, de sterkste economische motor binnen de EU, zag in september de staalproductie slinken met 3 procent ten opzichte van de maand daarvoor en dat is een veeg teken. Ook in Rusland en Zuid-Amerika was sprake van een vergelijkbare ontwikkeling. De sancties over en weer tussen Rusland en de Westerse landen leverden zeker geen positieve bijdrage aan de gang van zaken, al spelen er vele factoren een rol. De Chinezen zijn er ondertussen nog niet in geslaagd om de tering voldoende naar de nering te zetten wat hun staalproductie betreft. Met als gevolg dat de Chinese staalexporten in september tot een recordniveau waren gestegen. Volgens de meest recente cijfers lagen deze exporten zelfs 35 procent boven het niveau van vorig jaar. Dat Chinese overschot blijft als
40 40-41_mametalen.indd 40
een zwaard van Damocles boven de markt hangen. De vraag is of het blijft bij de milde prijsdalingen van de afgelopen periode of dat de schade nog groter uit kan vallen. Het blijft koffiedik kijken en eerdere prognoses hebben gezien de nieuwe ontwikkelingen weinig waarde meer, maar de meeste analisten zijn voor wat de korte termijn betreft niet al te optimistisch. Handelaren en staalproducenten waren in ieder geval op hun hoede en de markt oogde vrij fragiel, al leek de rust op de aandelenbeurzen medio oktober wel terug te keren.
Schroot onder druk De stagnatie op de staalmarkt liet ook de schrootmarkt natuurlijk niet onberoerd en zorgde ook hier voor verminderde afzetmogelijkheden en als onvermijdelijk gevolg daarvan voor lagere prijzen. Met zo’n 7 à 8 procent was de daling nog beduidend sterker dan bij staal. Na de stabiele situatie van de afgelopen maanden was dat een bittere pil, hoewel ook weer niet geheel onverwacht. Op 17 oktober lag de exportprijs van shredderschroot in Rotterdam rond $315-320, van 80/20 HMS I/II rond $310-315 en van 60/40 HMS I/II rond $300-305, alles per ton fob. In absolute termen betekent dat al met al een daling van rond $25 per ton. Hoewel de Chinese schrootimporten dit jaar bijna 10 procent beneden het niveau van vorig jaar liggen groeide de mondiale vraag naar schroot in zijn totaliteit tot en met augustus toch met 2,5 procent. Dat wijst op een redelijk solide basis, al blijft het afwachten wat daar in het restant van 2014 van over blijft. Het illustreert eens te
meer dat het fortuin van de schrootmarkt vooral in handen ligt van Turkije, China speelt hier een vrij bescheiden bijrol. De Chinese importen van ijzererts zijn tegelijkertijd gestegen met 18 procent, mede door het lage prijsniveau. De prijs van ijzererts staat eigenlijk het hele jaar al onder druk en is door de recente vertraging in de vraag nog verder onderuit gegleden. Want ondanks de Chinese honger naar ijzererts blijft het aanbod wat al te ruim. Gezien de economische en politieke onzekerheden blijven voorspellingen over de verdere prijsontwikkeling van schroot riskant, al lijkt er nog geen reden voor een al te zwaarmoedig scenario. Medio oktober leek aan de neerwaartse prijsdruk nog geen einde gekomen, maar van een panieksituatie was allerminst sprake. Het kan ook zijn dat de positieve lijn weer wordt opgepakt als de grootste schrik voorbij is.
RVS in de knel Ook op de RVS-markt hadden producenten medio oktober te kampen met vertraagde afzetmogelijkheden, met name in Europa was sprake van een uitermate stroeve gang van zaken. Het onvermijdelijke resultaat was dat de prijs van RVS eveneens onder druk stond, mede door het aanhoudende overschot en nog eens versterkt door de vrij fors gedaalde nikkelprijs. Ten opzichte van medio september was deze met zo’n 15 procent teruggevallen. Ook de prijs van RVS-schroot, dat in de voorgaande periode al een veer had moeten laten, kwam door de geslonken vraag en de lagere nikkelprijs verder in de verdrukking. n
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:07
metalen
Marktanalyse non-ferro
Non-ferro metalen doen stevige stap terug Afsluitdatum: 17 oktober 2014
De non-ferro metalen hebben sinds medio september zonder uitzondering te maken gekregen met een aanhoudend neerwaartse prijsdruk, als gevolg van ongunstig economisch nieuws. Vooral nikkel beleeft moeizame tijden en hier was de prijsdaling met 15 procent dan ook uitzonderlijk fors. Bij de meeste andere non-ferro metalen bleef de schade vooralsnog beperkt tot minder dan 5 procent.[ Aluminium Hoewel het fundament onder de aluminiummarkt nog altijd robuust blijft moest de prijs toch een stapje terug doen. De driemaandsprijs van $1930 per ton op 17 oktober was 4 procent lager ten opzichte van de vorige editie van RMB, met als afsluitdatum 12 september. De LME-voorraden bleven echter dalen met 4,5 procent tot 4,51 miljoen ton. De driemaandsprijs van aluminiumlegering wist beter stand te houden en daalde slechts een procentje tot $2095 per ton. Het komt niet vaak voor dat aluminiumlegering qua prijsniveau primair aluminium zo ruim overtreft. De LME-voorraden aluminiumlegering daalden verder met ruim 11 procent tot 27.500 ton. Ondanks de aderlating wat de prijs betreft blijft de vraag naar aluminium zich robuust ontwikkelen. Dat geldt echter ook voor de productie, terwijl de voorraden onveranderd hoog zijn. Als afnemers dan even de kat uit de boom kijken heeft dat dan ook direct gevolgen voor het prijsniveau. Met name China blijft een verstorende factor als het gaat om het surplus op de aluminiummarkt. Er is echter hoop dat aluminium de positieve draad weer op kan pakken zodra de rust aan het economische front is teruggekeerd.
Koper Ook de driemaandsprijs van koper daalde met 3,5 procent tot $6629 per ton op 17 oktober en zette daarmee de dalende lijn van de afgelopen maanden voort. De LME-voorraden stegen eveneens tot 158.000 ton, al was dat met minder dan een procent ten opzichte van de maand daarvoor nog wel te overzien. Gezien alle onzekerheden en turbulenties
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
40-41_mametalen.indd 41
viel de prijsdaling nog enigszins mee. De Chinese importen liggen de laatste tijd zo’n 15 procent beneden het niveau van vorig jaar, maar tot voor kort was de stijging van de mondiale vraag met 6 procent voldoende om deze tegenslag op te vangen. Nu over de hele linie sprake is van een verstoring in het vraagpatroon leidt dat echter tot een onvoorzien overschot en een dalend prijsniveau. Temeer daar het productieniveau eveneens fors is gegroeid. Het lijkt erop dat de worsteling voor koper nog niet ten einde is.
Zink De zinkprijs wist zich nog lange tijd te onttrekken aan het negatieve patroon bij de non-ferro metalen, maar in de tweede week van oktober volgde ook daar de kentering. Op 17 oktober lag de driemaandsprijs op $2227 per ton en dat was 2 procent lager dan de maand daarvoor. Ter onderstreping van de vrij solide marktcondities daalden de LME-voorraden wel verder met 4 procent tot 723.000 ton, nadat deze in de voorgaande periode nog een onverwachte en onaangename stijging hadden laten zien. De vraag naar zink groeide tot voor kort met een acceptabele 4 procent, maar dat gold ook voor het aanbod. Een omslag naar een surplus lijkt ook hier daarom voor de hand te liggen. Gunstige bijkomstigheid is wel dat China zich de afgelopen maanden heeft ontwikkeld tot een robuuste importeur en dat maakt de vooruitzichten iets minder somber dan bij de meeste andere non-ferro metalen.
Lood De driemaandsprijs van lood lag op 17 oktober op $1998 per ton en ook hier betekende dat een daling met 5,5 procent. De LME-voorraden bleven vrijwel onveran-
derd op 225.000 ton. Afgezien van de recente economische tegenwind lijkt lood steeds meer uit de gratie te raken. Het verbruik ligt dit jaar bijna 4 procent lager ten opzichte van vorig jaar en dat is een veeg teken. Omdat ook het productieniveau is aangepast is er qua marktevenwicht nog niet zoveel aan de hand, maar een positieve ontwikkeling is het allerminst.
Nikkel Nikkel zit de laatste maanden duidelijk in de hoek waar de klappen vallen. Na eerdere dalingen was de driemaandsprijs op 17 oktober verder gekelderd met maar liefst 15 procent tot $15.505 ton. De verdere stijging van de LME-voorraden met 12 procent tot 375.000 ton is al even weinig hopopgevend. Werd eerder dit jaar nog gevreesd voor tekorten op de nikkelmarkt als gevolg van het exportverbod voor onbewerkt nikkelerts in Indonesië, geleidelijk wordt duidelijk dat dit in de praktijk erg meevalt. Onder meer doordat de export vanuit de Filippijnen sterk is gestegen. Het Chinese productieniveau heeft er allerminst onder geleden, zodat de Chinese importen van nikkel zelfs zo’n 25 procent beneden het niveau van vorig jaar liggen. De teruggevallen vraag vanuit de RVSmarkt daarbij opgeteld maakt de prognoses voor nikkel niet bepaald hoopgevend.
Tin De driemaandsprijs van tin wist ook nog lang stand te houden, maar de $19.305 per ton op 17 oktober betekende uiteindelijk toch een forse daling met 9 procent. De LME-voorraden bleven echter afnemen met 7 procent tot 9180 ton en dat biedt enig perspectief. n
41 29-10-14 11:07
Marktberichten Oudpapier
Sluipende vervuiling Uit de meest recente rapportage van PRN (Papier Recycling Nederland) blijkt, dat de vervuiling in het ingezamelde huishoudelijk oudpapier in 2013 weer licht is gestegen. In 2012 bedroeg die vervuiling 4,14% en in 2013 was dat 4,24%. Dat lijkt en is op zich misschien niet zoveel, maar als je naar een wat langere reeks kijkt, dan is er toch een stijgende tendens zichtbaar. De totale vervuiling bedraagt volgens PRN in 2013 39 kiloton, wat overeenkomt met 1.560 vrachtauto’s met elk 25.000 kilogram vervuiling. En dat spreekt mijns inziens duidelijker tot de verbeelding van veel mensen. Henk Meinen
W
ant 1.560 volle vrachtwagens daar kunnen we ons allemaal wel een beeld bij vormen. Maar het maakt ook duidelijk – als je even doorrekent – hoeveel transportbewegingen er in de inzameling van oudpapier plaatsvinden. Dan moet je dus ergens in de buurt van een kleine 40.000 vol beladen vrachtwagens per jaar uitkomen; alleen al in Nederland. Nog even terug naar de vervuiling zelf. De meeste vervuiling komt doordat mensen drankenkartons, reclamedrukwerk in plastic hoesjes en papier in plastic draagtassen bij het oudpapier doen. Opvallend is verder dat de vervuiling in diftargemeenten ten opzichte van 2012 in een jaar bijna is verdubbeld, van 2,7% naar 5,0%. De rapportage van PRN gaat nog veel dieper op de cijfers in en maakt in elk geval opnieuw duidelijk, dat vervuiling nog steeds een probleem is. Waakzaamheid en maatregelen waar mogelijk zijn geboden. Separate inzameling van drankenkarton kan mogelijk een deel van de vervuiling terugdringen. De top 5 ongewenste producten die niet bij het oudpapier thuishoren luidt als volgt: 1. papier en karton dat nat of vuil is 2. plastic folies (b.v. hoesjes) en plastic draagtassen 3. kartonnen drankverpakkingen 4. papier en karton met een laagje plastic 5. diepvriesverpakkingen Resultaten en conclusies zijn door PRN opgenomen in een handige en duidelijke factsheet, die ik graag in uw aandacht aanbeveel.
len. Stabiliteit in de sociale omgeving, stabiliteit in financiën, stabiliteit in zakendoen enzovoort. Een gevoel van zekerheid, van duidelijke kaders en geen – onaangename – verrassingen. Maar bij stabiliteit hoort ook onlosmakelijk continuïteit. En hier knelt het op de (oud)papiermarkt. Continuïteit zal er immers alleen maar kunnen zijn als alle partners in de papierketen ook nog wat kunnen verdienen. Want als je langere tijd niets verdient is er ook wel sprake van stabiliteit, maar dat houdt niemand vol en daarom kan geen sprake zijn van continuïteit. Dus er moet marge zijn, ook voor de oud-papierondernemer. Uit verdere kostenbesparingen is niet veel meer te verwachten, zo begrijp ik uit de branche. Er moet meer licht komen tussen de inkoopprijzen en de verkoopprijzen; geen nieuw probleem overigens. Niemand zal daarbij de bronnen verwijten, dat men zoveel mogelijk voor zijn oudpapier wenst te ontvangen. En toch lijkt daar het begin van betere marges te liggen: inkoopprijzen bij de bronnen die ruimte bieden voor resultaatverbetering bij de handel. Maar als ik de geruchten mag geloven,
worden nog steeds zeer hoge prijzen bij de diverse inschrijvingen afgegeven. “En probeer dan nog maar eens iets te verdienen,” verzuchtte een oud-papierondernemer.
‘Anti-print-campagne’ in NRC valt verkeerd ( bron: Printmatters) Het on-lineplatform Nudge mocht kennelijk twee pagina’s advertentieruimte gebruiken in NRC Handelsblad. Daarin pleitte Nudge voor een Nee-Ja-sticker op de brievenbussen van NRC Handelsblad lezers. Dat zou 21.623 bomen per jaar besparen. De papierindustrie en de grafische industrie kwamen terecht tegen deze claim in het verweer. Men sprak onder meer van een misleidende campagne. KVGO-directeur zei het als volgt: “Eerlijk gezegd ben ik verbaasd dat een club als Nudge, die duurzaamheid hoog in het vaandel voert, het stokoude vooroordeel dat we met drukwerk vooral bezig zijn met het vernietigen van bomen nieuw leven probeert in te blazen.” Je zou daar nog aan toe kunnen voegen: ‘weet Nudge niet dat oudpapier uitstekend te recyclen is?’ n
Geen stabiliteit zonder continuïteit Stabiliteit is een situatie waarin veel mensen – en bedrijven – zich aangenaam voe-
42 42-43_mapapier-textiel.indd 42
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:08
papier/textiel
MARKTBERICHTEN TEXTIEL
Van een verkopersmarkt naar een kopersmarkt Nu de onrust in veel landen langer duurt dan gedacht en sommige gebieden zelfs aansluiten, denk aan de Ebola-gebieden, tekenen zich duidelijk de schaduwzijden af op de textielmarkt. Landen die nog wel willen afnemen vragen steeds hogere kwaliteit zonder daar prijsverhoging tegenover te stellen. Ook de gemeente lijkt de branche in de kou te laten staan en klappen kunnen niet worden uitgesloten.
AFSLUITDATUM: 20 oktober 2014
Inzamelingen Zoals verwacht in een maand als oktober bleven de inzamelingen op peil. Afzet vormde ook geen probleem maar de kwaliteit van het ongesorteerd soms wel. Ondanks druk vanuit de inzamelaars dat de vergoeding naar beneden moet in verband met de marktsituatie, blijven gemeenten hoge vergoedingen vragen voor het mogen inzamelen van kleding. Ooit zal het inzicht wel komen maar dan kan er al veel schade zijn aangericht bij de verhoudingen tussen de inzamelaars en gemeenten.
Gedragen kleding De verkoop van goede kleding naar Afrika verloopt goed. Ze vragen wel om een hoge kwaliteit. De kwaliteitsmaatstaven nemen steeds meer toe en de controle daarop gebeurt strenger. Nu echter de afzet in de Ebola-gebieden in West-Afrika stilligt, komt de markt ook volledig tot stilstand en worden openstaande facturen slecht betaald. Een markt die ook volledig dicht zit is de Oekraïne, vooral nu de onrusten daar langer duren. Rusland is fors ingezakt als koper van crème en er is daar alleen te verkopen met forse kortingen. Niet moeilijk te bedenken dat de voorraden van crème zich hier opstapelen. Om het beeld compleet te maken, moet ook worden vermeld dat de onrust in het Midden Oosten de textielhandel hevig treft. De oorlogshandelingen rond IS leggen de lokale markten volledig stil. Pakistan is de dumpyard van de kleding met lage kwaliteit kleding en lage prijzen maar ook daar schroeven de ze kwaliteits-
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
42-43_mapapier-textiel.indd 43
eisen op zonder er meer voor te willen betalen. Al met al een bizarre marktsituatie: Ebola, Oekraïne en IS op een en het zelfde moment met veel invloed op de handel.
Ondersoorten Doordat de kwaliteit van de kleding steeds verder omhoog moet, verdwijnt er steeds meer kleding in de ondersoortenkwaliteiten. De kwaliteit van het ongesorteerd neemt nog steeds af dus het percentage ondersoorten neemt toe.
Het poetslappenpercentage ten opzichte van het kledingpercentage is onevenredig toegenomen, hetzelfde geldt voor de acrylic ondersoorten (truien ed.) Dat terwijl de poetslappen- en acrylic-afnemers de laatste tijd ook een betere kwaliteit vragen. Allemaal zaken waar de kledingsorteerbedrijven rekening mee moeten houden. Het is geen wonder dat bij menigeen het water aan de lippen staat en sluiting wordt overwogen. n
43 29-10-14 11:08
Bekijk Recyclingmagazine.nl nu op uw smartphone of tablet Omdat u ook onder weg of op locatie op de hoogte wilt blijven van het laatste nieuws en ontwikkelingen heeft Recycling Magazine de website geoptimaliseerd voor uw smartphone of tablet. Zodat u altijd op de hoogte bent, ook onderweg en op locatie!
Ga naar www.recyclingmagazine.nl/nieuwsbrief en meld u aan voor de gratis nieuwsbrief
2014-0089 Recycling devices 230x300 mm.indd 1
08-05-14 15:49
Topvermelders op www.recyclingmagazine.nl
Jansen Recycling Group www.jansengroup.com
ANDRIN Magnetic Systems www.andrin-magnets.com
Number 1 in magnet systems www.kwsupply.com
Aquaco BV www.aquaco.nl
Adbulco Trading www.adbulco.com
MaTech BV www.matech.nl
TBK Equipment - TBK Group www.tbkgroup.com
MBH Bronneberg&Jegerings bv www.bronneberg.nl
Nihot Recycling Technology B.V. www.nihot.nl
Jansen Recycling BV www.ajansenbv.com
www.ovurecycling.nl
Rigter Handelsonderneming Kinshofer Nederland www.kinshofer.nl
Den Ouden Groep www.denoudengroep.com
Bollegraaf Recycling Solutions www.bollegraaf.nl
LoTraCo www.lotraco.nl
Goudsmit Magnetic Systems BV www.goudsmit-magnetics.nl/ recycling.html
XTAC Analytical B.V. www.xtac.nl
Arvi Demolition Tools www.arvi-demolitiontools.com
Bakker Magnetics BV www.bakkermagnetics.nl
www.consystems.nl
Renes Oud Papier BV www.renes.nl
BSF Expeditie B.V. www.bsf.nl
Geveke Technical Solutions www.geveke-technicalsolutions.nl
Wilt u meer informatie over deze bedrijven? Kijk op www.recyclingmagazine.nl.
Ook uw logo op deze pagina? Neem contact op met Lida Meyers tel. 088 2944 738
[email protected] Fred Balduk tel. 088 2944 741
[email protected]
grondstoffen
GEBRUIKT TOILETPAPIER RECYCLEN?
Project CelluCycle maakt er werk van Gebruikt toiletpapier recyclen? Velen halen er letterlijk en figuurlijk de neus voor op. En het schijnt ook al wel eerder geprobeerd te zijn, maar die ideeën zijn weer door het riool gespoeld, om even bij het onderwerp te blijven. Maar volgens het project CelluCycle is het heel wel mogelijk. Wat zijn ze van plan? HENK MEINEN
Terugwinnen uit laagwaardige reststromen Attero is al langere tijd bezig met de Waterschappen de gezamenlijke ambitie ‘het terugwinnen van hoogwaardige grondstoffen uit laagwaardige reststromen’ te onderzoeken. In dat kader wordt ook serieus gekeken naar de recycling van het gebruikte toiletpapier. De bedoeling is van het doorgespoelde toiletpapier uiteindelijk biologisch afbreekbaar plastic te maken. Attero onderzoekt samen met het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en BWA de effecten van het zeven van toiletpapier uit het afvalwater. Daarnaast wordt ook onderzocht hoe de in het toiletpapier aanwezige cellulosevezels kunnen worden omgezet in Poly Lactic Acid; polymelkzuur, PLA. Dat PLA is een biologisch afbreekbare grondstof die kan worden ingezet als bioplastic voor diverse producten. Te denken valt daarbij aan onder meer plantenpotten, tassen en printdraad voor 3D-printers, enzovoort.
Fijnzeven Afvalwater in ons land vindt vrijwel altijd een weg via het rioolstelsel naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie, zogenaamde rwzi. Het gaat daarbij natuurlijk om enorme hoeveelheden. Dat afvalwater bevat onder meer niet opgelost materiaal in de vorm van toiletpapier. Met fijnzeven wordt dat materiaal uit het afvalwater gefilterd. Dat via het fijn zeven afgescheiden materiaal is in feite de nieuwe grondstof, die zeefgoed wordt genoemd. Dat zeefgoed bevat een hoog percentage cellulosevezels, aldus de initiatiefnemers. Dit zeefgoed ondergaat vervolgens bij Attero de bewerking om uiteindelijk als de bedoelde grondstof te kunnen worden verwerkt.
46 46_cellucycle.indd 46
Zeefgoed
Effecten
CADos
Duurzaam hergebruik van toiletpapier in de vorm van bioplastics, zorgt voor een afname van afvalstoffen en beperkt het gebruik van grondstoffen uit natuurlijke bronnen, zoals uit maïs en uit bomen. In Nederland wordt bij de waterschappen circa 200.000 ton toiletpapier per jaar uit het water gezuiverd. De hoeveelheid toiletpapier in ons land is zo groot, dat het aantal plastic tassen dat daarmee kan worden gemaakt gelijk is aan wat in Nederland in vier jaar wordt gebruikt. Het gaat dan dus wel ergens over. Bijkomend voordeel is, dat het resterende afvalwater minder vuil is en het verder zuiveren daarvan minder energie kost en minder CO2 uitstoot veroorzaakt.
Attero bekijkt ook andere opties om het zeefgoed in te zetten. Dat gebeurt in het project CADos, wat staat voor: Cellulose Assisted Dewatering of Sludge. Hierin wordt bekeken in hoeverre de verkregen cellulosevezel kan worden gebruikt om slibstromen beter te ontwateren. Deze slibben die bij Waterschappen ontstaan hebben een grote potentie als grondstofbron. Diverse partners zijn doende deze techniek te ontwikkelen. Beide projecten worden gehonoreerd met een financiële bijdrage van de overheid. Op 19 september werd de proefinstallatie voor CADos in het Groningse Ulrum in gebruik genomen. ■
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:09
Gruis of gereedschap?
Hoe u ook tegen schroot aankijkt... ...het gaat er altijd om dat u met een partij samenwerkt die solide en betrouwbaar is. Of het nu gaat om het ontvangen van een goede prijs voor uw schroot en een vlotte ontvangst van uw geld, of om betrouwbaar materiaal als basis voor bijvoorbeeld nieuw gereedschap. Onze optimale service is er eentje die je moet ervaren. Neem de proef op de som en
Nijmegenstraat 3-17 3087 CD Rotterdam T. +31 (0)10 - 491 13 70 F. +31 (0)10 - 429 81 08
[email protected]
ondervind het zélf! Bel ons: 010 - 491 13 70.
www.jansengroup.com
¤ AA D VO O RR O P ¤
“Onze E-Crane is de beste investering ooit gemaakt door American Shredder.”
REIKWIJDTE 29m HIJSCAPACITEIT 5,5 Ton TOEPASSING Voeden van shredder AANDRIJVING 400 VOLT-110 kW elektrische motor
Richard Kennedy, American Shredder, USA
voor een meer rationeel energieverbruik ELEKTRISCH AANGEDREVEN – GEEN DIESEL MEER BIJVULLEN! Laat de zwaartekracht het werk verrichten en bespaar zo meer dan 50% op uw energiefactuur.
1
KOSTPRIJS
Per behandelde ton zorgt voor een unieke groene oplossing.
2
ONGEËVENAARDE REIKWIJDTE
zorgt voor vervanging van meerdere mobiele machines.
3
ONGEKENDE LEVENSDUUR
Lage onderhoudskosten gedurende meer als 40.000 uur.
www.e-crane.com