Transparant newsbulletin
10e jaargang - nummer 3 - september 2015
PaperChainManagement informeert u over de zaken die ertoe doen Papierindustrie vindt de weg omhoog Heffing op papier en karton Nederland aan de top met oud papier Papier is zo gek nog niet Webwinkels troeven elkaar af met snelle bezorging Walsum Papier nog overeind
Leukste zeebonk Sail werkt bij PCM Industrienieuws P(r)ietpraat: column van Piet Jorritsma Bananendoos bedreigd Over PaperChainManagement
Papierindustrie vindt de weg omhoog
De papierindustrie kampt al een aantal jaren met een onbalans tussen vraag en aanbod. Hierdoor hebben de prijzen ook sterk onder druk gestaan en zijn de resultaten ver beneden een gezond winstniveau. Te veel capaciteit bij een langzaam, maar gestaag slinkende vraag. Als maatregel heeft de papierindustrie de laatste jaren vele machines stilgezet en nieuwe wegen gevonden om te overleven.
Gepoogd is vraag en aanbod dichter bij elkaar te brengen: onder meer UPM en Norske Skog produceerden minder krantenpapier; Scheufelen bouwde om naar verpakkingspapier en legde tijdelijk diverse fabrieken stil. De capaciteitssturing geldt voor alle soorten: van krantenpapier tot de mooiere gecoate soorten. Deze saneringen leverden ook kostenbesparingen bij de leveranciers. Steeds meer concerns zoeken hun toevlucht richting de verpakkings-
industrie. Deze markt groeit jaarlijks meer dan 8 tot 10%, terwijl de rest van de papierindustrie met 5 tot 7% daalt. Biodynamisch Zo zien we toename van capaciteit voor tissuepapier en hygiënepapier, maar ook experimenteren steeds meer concerns met biodynamische toepassingen, zoals papier op basis van gras, stro of zelfs tomatensteeltjes. De vraag naar oud papier en pulp neemt weer toe. Deze grondstoffen zijn
De prijsontwikkeling van oud papier.
in prijs gestegen (vraag vanuit China). In de eerste acht maanden van dit jaar stegen de oudpapierprijzen en de prijzen van karton daardoor met circa 20%. De vraag naar houtvrije soorten zorgde ervoor dat deze voor het eerst in prijs zijn verhoogd; vanaf medio 2015. Momenteel stijgen de prijzen voor de gecoate papiersoorten, in zowel offset als diepdruk, met 20 tot 35 euro per ton. Er is veel vraag naar papier voor catalogi en
Heffing op papier en karton
Over het vierde kwartaal van 2015 en het eerste kwartaal van 2016 wordt door de Stichting Verwijderingsfonds een heffing opgelegd van € 3,00 per 1.000 kg papier; exclusief btw.
Deze heffing wordt aangewend voor de financiering van Papiervezelconvenant V en is verschuldigd over alle producten van papier en karton die niet voor verpakkingsdoeleinden wor-
den gebruikt. Gezien het wettelijke karakter van de regeling is afdracht aan de Stichting Verwijderingsfonds verplicht en wordt deze afvalbeheersbijdrage aan (eind) afnemers doorberekend.
magazines. Als eerste heeft Sappi deze verhoging met ingang van 1 juli doorgezet in de markt. En zoals gebruikelijk in de papierindustrie heeft de rest deze gedragslijn gevolgd. De meeste concerns rekenen met verhogingen vanaf 1 september 2015. Run op LWC Momenteel is er een run op de LWC-kwaliteiten; zo neemt Stora Enso geen nieuwe LWC opdrachten meer aan en dringen andere concerns aan op snelle besluitvorming. In hoeverre deze vraag structureel is, zal moeten blijken. Maar met deze signalen stellen we duidelijk vast dat de papierindustrie de weg omhoog heeft gevonden daar waar het gaat om het doorvoeren van prijsverhogingen.
Newsbulletin PaperChainManagement 10e jaargang - nr 3 - september 2015
www.papercm.com pagina 2
Nederland aan de top met oud papier Met de inzameling van oud papier is het in Nederland goed gesteld. Uit de cijfers van het PRN blijkt dat 72% van het papier en karton wordt ingezameld en daarvan wordt weer 85% hergebruikt. Of anders gesteld: van het ingezameld oud papier en karton wordt in Nederland bijna 60% hergebruikt. Daarmee staan papier en karton aan de top als het gaat om het hergebruik van grondstoffen.
Papier is zo gek nog niet
Onderzoek in Groot-Brittannië en de Verenigde Staten wijst uit dat lezen van papier een duidelijke voorkeur heeft. Maar liefst 84% van de ondervraagden zegt dat de informatie beter beklijft en begrepen wordt ten opzichte van een digitaal medium. Ook bij complexe onderwerpen en teksten is de voorkeur voor drukwerk nog steeds zeer hoog: 83%. Lezen van papier wordt als meer ontspannend ervaren. Veelbelovende uitkomsten voor elke papierliefhebber. Ook adverteerders hebben nog steeds een voorliefde voor papier. Soms zitten daar verrassende namen tussen, zoals Apple, dat bij de introductie van de Apple Watch koos voor advertenties in glossy bladen om consumenten warm te maken. Groei in Amerika De groei van de advertentiemarkt zet zich voort in de Verenigde Staten. Vorig jaar werd er een groei gerealiseerd van bijna 10% adverteerders, waarvan bijna de helft nieuwkomers, die nog nooit op papier hadden geadverteerd.
Hoogstandjes Technische hoogstandjes zoals ingebouwde chips in een advertentie, zorgen dat een smartphone direct naar de website kan doorschakelen. ‘Like’-knoppen ingebouwd in advertenties geven die informatie door aan Facebook en zorgen voor het overbruggen van de kloof tussen digitaal en print. Adverteerders zien ook de grote voordelen van
papier en print ten opzichte van digitaal en televisie. Tv-kijkers en gebruikers van digitale media doen er alles aan om geen advertenties te hoeven tegenkomen; men is zelfs bereid hier extra voor te betalen.
industrie al bereikt op dit onderwerp? De hoge waarde die gegeven wordt aan papierproductie en de grafische industrie en de zwaarte daarvan op de wereldwijde klimaatverandering zijn sterk overtrokken.
Papier en milieu Papier wordt altijd in verband gebracht met het milieu. Terecht natuurlijk, want we moeten zeer zuinig omgaan met onze leefomgeving. Bomen en bossen, de uitstoot van broeikasgassen en de verontreiniging van oppervlaktewater, zijn onderwerpen die iedereen aangaan en moeten een ieder zorgen baren. Maar is de productie van papier eigenlijk wel zo milieubelastend als sommige organisaties zeggen en wat heeft deze
Dekstoelen Titanic “Uit milieu-oogpunt is het beogen van een papierloze economie net zo belangrijk als het herschikken van de dekstoelen op de Titanic”, aldus CEPI-topman Jori Ringman-Beck. Door het gebruik van digitale media neemt het energiegebruik steeds verder toe. Onderzoek in Australië wijst uit dat als bedrijven niets doen aan IT-gebruik, het in 2020 ongeveer 10% uitmaakt van de totale energiebehoefte.
Newsbulletin PaperChainManagement 10e jaargang - nr 2 - september 2015
www.papercm.com pagina 3
Webwinkels troeven elkaar af met bezorging
Sneller dan snel, en goedkoper Webwinkels bieden hun klanten steeds kortere levertijden en proberen elkaar daarmee af te troeven. Voorbeelden te over, kijk maar naar de ontwikkelingen bij grote spelers op de Nederlandse markt: Coolblue, Bol.com en Wehkamp.
Coolblue hanteert een standaard van: voor 23.59 uur besteld, de volgende dag in huis. Wie echter € 9,95 extra betaalt en voor 15.00 uur bestelt, kan het pakketje dezelfde dag al tussen 18.00 en 21.00 uur in huis hebben.
Of dat al niet snel genoeg is, introduceerde Bol.com (onderdeel van Ahold) eind juni ook een supersnelle service. Mits voor 12.00 uur besteld, kan de zending al om uiterlijk 17.00 uur afgehaald worden bij een Albert Heijn in de buurt. Deze service kost voorlopig slechts € 1,99 extra, maar zal uiteindelijk € 4,99 kosten. De papierindustrie hoopte begin juni op een snelle sanering toen papierfabriek Walsum, als onderdeel van Norske Skog, in een faillissement terecht kwam. Met name de capaciteit van de gecoate soorten voor zowel offset als diepdruk zou hierdoor verkrappen. Hoewel de
Wehkamp gaat nog verder met deze ‘same day delivery’. Het net geopende en supermoderne distributiecentrum in Zwolle moet ervoor zorgen dat 95% van alle artikelen die voor 14.00 uur zijn besteld, ’s avonds voor 21.00 uur thuis geleverd worden. Zonder extra kosten! Efficiënter, duurzamer Ook op verpakkingsgebied worden door Wehkamp grote stappen gezet om efficiënter en duurzamer te werk te gaan. Artikelen worden volautomatisch verzameld en in dozen geplaatst. Vervolgens worden deze dozen gescand en precies op de juiste hoogte afgesneden en gevouwen. Dus geen te grote dozen en al helemaal geen overbodig opvulmateriaal meer
nodig. Binnen een half uur staat een bestelling gereed voor verzending; 12.350 artikelen per uur! Uitbreiding Bol.com Bol.com bouwt in Waalwijk samen met Docdata ook aan een nieuw distributiecentrum van 50.000 vierkante meter (circa zeven voetbalvelden) om aan de groeiende vraag te kunnen blijven voldoen. Bol.com wordt de nieuwe eigenaar van het centrum en Docdata levert de (technische) kennis.
Docdata verzorgt voor vele webwinkels de distributie maar ziet de groei bij hen afnemen. Enkele grote klanten, zoals het eerder genoemde Bol. com en in Duitsland het grote Zalando, gaan de
Walsum Papier nog overeind
papierindustrie dit wel kon gebruiken, waren de afnemers van deze papiersoorten minder uitbundig. Met name voor de gecoate soorten in diepdruk zou er wel heel weinig concurrentie overblijven. De grote afnemers van
dit papier hebben laten blijken zeer veel interesse te hebben bij een voortbestaan van deze fabriek. Walsum Papier is zonder onderbreking blijven produceren. In samenwerking met de curator wordt gewerkt aan een
distributie zelf ter hand nemen. De omzet groeit nog steeds, maar veel minder snel dan voorheen. Het leveren van technische kennis en personeel voor de distributie is in elk geval een mooie gelegenheid ook daar omzet te genereren.
De grote onrust onder bezorgers en koeriers die voor PostNL werken is enigszins geluwd. De concurrentie in de pakketbezorging blijft echter onverminderd hoog. Het aanbod van pakketten blijft maar stijgen en de tarieven staan enorm onder druk. Een bezorger krijgt ongeveer € 1,20 tot € 1,40 per pakket, maar is een bewoner niet thuis, dan krijgt de chauffeur niets. Is er bij een tweede poging nog steeds niemand thuis, dan brengt de bezorger het pakketje naar het postkantoor en krijgt slechts 16 cent. doorstart, respectievelijk overname. Voorlopig blijft deze fabriek produceren en is er een start gemaakt met een nieuwe verkooporganisatie in diverse Europese landen. De komende maanden zal duidelijk worden hoe de toekomst er voor Walsum Papier uit komt te zien.
Newsbulletin PaperChainManagement 10e jaargang - nr 3 - september 2015
www.papercm.com pagina 4
De leukste zeebonk van SAIL... werkt bij PaperChainManagement Gelezen in De Telegraaf van woensdag 2 september: “De VROUWboot was tijdens Sail niet te missen. Met veel bombarie en de nodige flessen rosé voeren we over het IJ. Zo aanwezig dat het niemand kon ontgaan, zeker de knappe mannen niet die zich net als wij op woelige baren begaven. Onder luid gejoel werden ze volop gefotografeerd door onze bemanning. Vorige week stelden wij u de negen mannen voor die wij als redactie het
Voor de camera van Telegraaf TV neemt Philip Buijs, accountmanager bij PaperChainManagement, de felicitaties in ontvangst.
aangenaamst vonden. De keuze was aan u. Wie was uiteindelijk echt het allerleukst? Het werd man 3.
Wat volgde was een zoektocht via sociale media. We hadden immers wel de foto gemaakt, maar verzuimd de schip-
per zijn naam te vragen. En ondertussen stond die bos bloemen te wachten op de redactie. Onze oproep werd massaal gedeeld en na drie dagen kwam het verlossende antwoord. “Dit is Philip Buijs uit Maarssen”, mailde een lezer. We zochten zijn profiel op en vergeleken de profielfoto met ons kiekje. En inderdaad, het kon niet missen. Philip Buijs is 48 jaar oud, getrouwd vader van 2 zonen. Hij was blij verrast dat de VROUW lezeressen hem zo leuk vonden.”
INDUSTRIENIEUWS Bij de Funke Medien Gruppe (onder meer West Deutsche Allgemeine Zeitung) in Essen loopt het aantal krantentitels gestaag terug. Drukkerij Weiss in Monschau (Duitsland) heeft geïnvesteerd in een nieuwe 96 pagina’s machine en komt daarmee begin 2016 op de markt. Hierdoor zal deze drukkerij zich verder profileren in het drukkerslandschap in de Benelux en Duitsland. Bij Bertelsmann, het grootste druk/uitgeefconcern in Duitsland (119.000 medewerkers), zijn de resultaten bij de drukdivisie (sterke prijsdruk) en de uitgeeftak beduidend teruggelopen in de eerste helft van
2015. Er zal stevig worden ingezet op verdere uitbreiding van digitale activiteiten. Prinovis heeft haar perscapaciteit in het offsetsegment verder uitgebreid met een tweede machine in Dresden. Hiermee schuift ook Prinovis als traditioneel diepdruk concern steeds meer richting offset om aan de vraag van de markt te voldoen. Hoewel de Telegraaf Media Groep aangeeft bij de presentie van haar halfjaarcijfers op koers te liggen bij de strategieverandering, dalen de advertentie- en oplagecijfers steeds meer. Uitgever Axel Springer
in Duitsland (onder meer uitgever van titels als Bild en Die Welt) profiteert sterk van de groei van zijn digitale activiteiten. Hierdoor wordt de teruggang in kranten- en uitgeeftitels gecompenseerd. Koninklijke Drukkerij Em. de Jong in BaarleNassau is druk doende met het opbouwen van haar nieuwe 96 pagina’s pers, die begin 2016 aanloopt. Hierdoor zal de concurrentiedruk verder toenemen in zijn algemeenheid en komt de retail diepdruk in het bijzonder meer en meer onder druk te staan. De Persgroep in Apeldoorn sluit per maart volgend jaar haar deu-
ren. Er gaan 140 banen verloren. In de drukkerij worden regionale kranten en commercieel drukwerk gedrukt. Deze activiteiten worden overgeheveld naar andere drukkerijen van de Persgroep in Amsterdam, Den Haag en Best. De Grafische Sector heeft al twee jaar geen cao. In het eindbod van 1 juli is een structurele loonsverhoging van 1% met ingang van 1 januari 2014, 1,5% per 1 januari 2015 en een eenmalige uitkering van 300 euro. Om hun eisen kracht bij te zetten wordt er her en der gestaakt (onder meer bij Roto Smeets) in aanloop naar de landelijke stakingsdag van grafici op 8 oktober.
Newsbulletin PaperChainManagement 10e jaargang - nr 3 - september 2015
www.papercm.com pagina 5
P(R)IETPRAAT E-bike = obese-bike Het straatbeeld wordt meer en meer gedomineerd door elektrische fietsen. Zo’n bagagedrager voorzien van een dikke puist met energie maakt dat ook mensen die nooit fietsten zich toch gemakkelijk kunnen voortbewegen. Waren deze fietsen eerst vooral bestemd voor ouderen, nu zien we alle leeftijdsgroepen op deze monsters karren. De fabrikanten van e-bikes varen er wel bij. Ik heb er inmiddels een sport van gemaakt om e-bikers die mij passeren wat preciezer te bekijken. En geloof me, dat geeft je een bijzondere kijk op het fenomeen. De gemiddelde e-biker stuift onbesuisd over ‘s heren wegen, met 25 km per uur of meer. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het aantal ongevallen met e-bikes veel hoger is dan gemiddeld onder fietsers. Mensen die niet veel fietsen of ooit gefietst hebben, beschikken gewoonweg over onvoldoende ‘fietsvaardigheden’. Het postuur van de e-biker is het observeren waard. Dat is forser dan dat van de doorsnee fietser. Of zo je wil: boven het gemiddelde
Bananendoos bedreigd
Er gaan stemmen op om de populaire banenendozen te vervangen door opvouwbare plastic kratjes. Die hebben als voordelen: duurzamer, minder zwaar, lagere transportkosten en een vermindering van het gebruik van grondstoffen. Nadeel van plastic kratten is dat het vrijwel onmogelijk is de juiste vochtigheid bij transport te garanderen, noodzakelijk voor het rijpingsproces van de bananen. Ook zijn de vruchten gevoelig voor be-
van de doorsnee Nederlander. De combinatie snelheid en gewicht is er een die niet zonder gevaren in het verkeer is. De natuurwetten doen hier hun werk: snelheid maal gewicht zorgt voor stootkracht. Maar er is nog een gevaar: omdat e-bikers met een bovengemiddeld gewicht mobiel zijn, dreigt het gevaar dat de e-bike eerder versterkend werkt als het gaat om gewichtstoename dan omgekeerd. Natuurlijk zijn er groepen fietsers voor wie de e-bike een ware uitkomst is, maar daarover heb ik het hier niet. Het gaat juist om de groep die beter af is met meer beweging. Voor hen is een gewone fiets een uitkomst om de conditie te verbeteren en werkt het positief door in een vermindering van het verkeersgevaar. Of er een regelrecht verband bestaat tussen de elektrische fiets en het versterken van de kans op obese, is iets dat we misschien via een reality-tv show op het spoor kunnen komen. Zijn er nog (on)bekende Nederlanders die we daarvoor kunnen strikken? Ik weet er wel een paar. Piet Jorritsma schadigingen door het harde plastic. Het aanleggen van een enorme buffer van kratjes, wel zes maal de werkelijk benodigde hoeveelheid, is nodig om de beschikbaarheid te garanderen bij de producenten van bananen. Wat de duurzaamheid betreft zijn er maar weinig verpakkingen die zo veelvuldig en veelzijdig worden hergebruikt als de bananendozen. Voorlopig is er na jaren van onderzoek en tests nog geen goed alternatief gevonden en verdwijnt de bananendoos zeker niet van het toneel.
Informatie over PaperChainManagement
PaperChainManagement BV maakt de hele supply chain transparant én creëert meetbare verbeteringen bij tenminste gelijkblijvende kwaliteit. Heldere systematiek en transparantie in procedures met betrekking tot procurement hebben een enorme financiële impact en positief effect op het rendement van onze opdrachtgevers. PaperChainManagement ziet procurement als een strategische pijler onder de inkoopstrategie van een onderneming. PaperChainManagement is ook gespecialiseerd in: • Papierinkoop: zelf doen, minder risico’s én goedkoper • Huis-aan-huisverspreidingen: meer inzicht en verbetering van prijs/kwaliteit • Point of sale materiaal: optimalisering inkoop en kostenbesparing • Drukwerkinkoop en begeleiding: kostenbesparingen door outsourcing • Verpakking: transparantie, outsourcing en kostenbesparing Meer weten over deze onderwerpen? Of informatie over onze aanpak en werkwijze? Neem dan contact op met directeur drs.ing. P.T. Jorritsma van PaperChainManagement BV
CONTACT tel. +31(0)23 576 22 68 fax +31(0)23 544 19 46 kantooradres: Zijlweg – Zijweg 2 2015 BK Haarlem postadres: Postbus 1190 2001 BD Haarlem webadres: www.papercm.com